3, rue des Hallebardes (ancien 12)


Rue des Hallebardes n° 3 – V 203 (Blondel), N 1185 puis section 63 parcelle 70 (cadastre)

Pharmacie avant 1637 – Réunie au n° 13, 1849
Façade refaite en 1919 par le coiffeur Joseph Wittersheim (architecte Othon Zaché) – Détruite le 11 août 1944 par les bombardements aériens
Nouveau bâtiment par la compagnie d’assurances Continentale-Vie en 1952 (architecte Albert Horn)

1 Fi 103 n° 122 (Fossé des Tailleurs 10)
Façade en 1928 après les transformations de 1919, boiseries Renaissance au troisième étage, l’ancien n° 12 correspond à la partie gauche de la façade (dossier 230 MW 84, Grandes Arcades n° 91)
Façade en mai 2022)
Après le bombardement aérien du 11 août 1944 (place vide à gauche de l’image, photographie de Spehner, AMS, cote 1 Fi 103 n° 122)

La maison est inscrite au Livre des communaux (1587) au nom du pharmacien Antoine Seger. Elle a dix-neuf pieds et demi de long comme l’auvent et deux encorbellements. La pharmacie est ensuite exploitée par Tobie Stædel, Jacques Ringler puis Geoffroi von Brunn qui la transfère en 1637 en face (maison de Daniel Bitto, ensuite 4, rue des Hallebardes). Le cordonnier Alexandre Rœmer rachète de 1644 à 1650 les parts de la maison attribuées aux créanciers de Geoffroi von Brunn. Ses héritiers la vendent en 1674 à un autre cordonnier, Jean Georges Ehrlé. Les propriétaires suivants sont l’orfèvre Gabriel Waldeck (1680) puis son gendre Daniel Seupel (1695) qui est autorisé en 1711 à agrandir les fenêtres au troisième étage de son encorbellement. A sa mort en 1745, le rez-de-chaussée est occupé par une boutique et un atelier d’orfèvrerie, les deux étages servent d’habitation de même que l’étage sous toiture. La maison appartient ensuite aux marchands catholiques Jean Baptiste Battincourt, originaire de Belfort, puis Jean Adam Heyberger, originaire d’Ulm en Bade. Sa valeur minimale passe de 2 200 florins en 1745 à 2 800 florins en 1777. Les préposés refusent en 1786 d’autoriser Jean Adam Heyberger à repeindre sa maison parce qu’elle a une avance à chaque étage. Ils opposent un nouveau refus pour les mêmes raisons en 1789 quand il introduit une nouvelle demande avec son voisin Nicolas Marechal. Le maire n’accorde pas non plus l’autorisation en 1817.


Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 187 (Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) mentionne un bâtiment à rez-de-chaussée en maçonnerie, trois étages en bois et une petite avance. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade sur rue se trouve à droite du repère (g’) , porte et arcade de boutique au rez-de-chaussée, trois étages à trois fenêtres chacun, toiture à trois niveaux de lucarnes. La cour (H’) montre l’arrière (1-4) du bâtiment sur rue, l’aile (1-2) à l’ouest, le mur (2-3) du voisin au nord et la cloison (3-4) qui sépare la cour de sa jumelle sur la droite.
La maison porte d’abord le n° 12 (1784-1857) puis le n° 3, réunion des anciens n° 12 et 13.


Cour H
Place Gutenberg et la rue des Hallebardes après les bombardements. La maison était accolée au pignon sur la gauche (AMS, 1 Fi 103, n° 146)

La fille et héritière du fabricant de fleurs artificielles Charles Jonathan Ott, propriétaire depuis 1813, vend la maison en 1846 à l’orfèvre Georges Siegfried qui achète trois ans plus tard la voisine (n° 13). Les deux bâtiments ne forment plus qu’une propriété qui reçoit le numéro 3 de la nouvelle numérotation.
Oscar Gerval, directeur de l’hôpital, fait poser des devantures et des volets roulants en 1891. Le coiffeur Joseph Wittersheim qui vient d’acheter la maison charge en 1913 les architectes Backès et Zache de transformer le rez-de-chaussée en salon de coiffure pour hommes. Bien qu’une partie de la façade dépasse de l’alignement légal, il est autorisé en avril 1914 à reconstruire le rez-de-chaussée. Il fait poser en 1919 de nouveaux encadrements en bois aux fenêtres du premier et du deuxième étage, un nouveau revêtement en bois sans colombage au troisième étage et une figurine dans une niche au premier étage.
Le bombardement aérien du 11 août 1944 détruit entièrement le bâtiment. L’architecte Joseph Rech présente en 1949 un projet de reconstruire un bâtiment à trois étages dont la corniche serait à la même hauteur que le bâtiment voisin et un quatrième étage en retrait. Après avoir acquis une partie de la parcelle voisine vers les Grandes Arcades, la compagnie d’assurances Continentale-Vie charge en 1951 l’architecte Albert Horn de construire nouveau bâtiment à rez-de-chaussée, trois étages et combles aménagés ; les travaux sont achevés en mars 1953. Le propriétaire fait agrandir en 1971 le magasin en couvrant la cour.


Nouvelle devanture (1891) – Coupe (1914) qui montre les encorbellements
Façades des 1 et 3, rue des Hallebardes selon le projet de l’architecte Joseph Rech (1947), dossier de la Police du Bâtiment


Façade avant et façade arrière, architecte Albert Horn, 1951 (dossier de la Police du Bâtiment)
Le 3, rue des Hallebardes (crépi jaune) et la maison à l’angle des Grandes Arcades (crépi saumon, mars 2014)

décembre 2021

Sommaire
CadastrePolice du BâtimentRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1601 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Antoine Segel, pharmacien, et (1570*) Salomé Rothweyler, veuve de Gaspard von Molsheim – luthériens
Tobie Stædel, pharmacien, et (v. 1600) Elisabeth Ormann puis (1622) Catherine Glaser remariée (1635) avec Jean Philippe Mülb, conseiller des comtes de Hanau-Münzenberg – luthériens
1623 v Jacques Ringler, pharmacien, et (1623) Anne Marie Kügler puis (1630) Jeanne Bitto remariée (1639) avec le boucher Gaspard Reisser – luthériens
1636* h Geoffroi von Brunn, marchand épicier puis pharmacien, et (1629) Marie Ringler puis (1636) Marguerite Meyer – luthériens
puis les créanciers
1649 v Alexandre Rœmer, cordonnier, et (1638) Elisabeth Gress – luthériens
1674 v Jean Georges Ehrlé (Œhrel), cordonnier, et (1652) Barbe Schmidt – luthériens
1680 v Gabriel Waldeck, orfèvre, et (1661) Agnès Kallhardt puis (1670) Anne Marie Strintz – luthériens
1695 h Daniel Seupel, orfèvre, et (1691) Susanne Catherine Waldeck – luthériens
1746 v Jean Baptiste Battincourt, marchand, et (1745) Marguerite Rondouin – catholiques
1763 v Jean Adam Heyberger, marchand, et (1740) Marie Madeleine Violant – catholiques
1794* h Louis Heyberger, marchand
1813 v Charles Jonathan Ott, fabricant de fleurs artificielles, et (1813) Salomé Gambs d’abord (1808) femme du fabricant de fleurs Louis Charles Graffenauer
1846 v Georges Siegfried, orfèvre, et (1831) Marie Salomé Horn
1983* h (indivision) Victorine Emilie Siegfried et (1874) Oscar Gerval, directeur économe des hospices civils
Victor Siegfried, négociant, et (1863) Frédérique Caroline Klipffel puis sa fille Caroline Marthe Siegfried épouse (1890) du juge Edmond North
1914* v Joseph Wittersheim, coiffeur, et (1914) Marie Antoinette Fochem
1952* v La Continentale-Vie, Compagnie d’assurance sur la vie, société anonyme à Paris

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 1100 livres en 1745, 1400 livres en 1777

(1765, Liste Blondel) V 203, Adam Heiberger
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Heÿberger, 2 toises, 4 pieds et 10 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) N 1185, Ott, Charles Jonathan / veuve – maison, sol – 0,74 are

Locations

1694, Antoine Pivot, perruquier
1721, Jean Philippe Wittmar, perruquier
1755, Jean Adam Heyberger de Saverne (futur propriétaire) et Jean Baptiste Piquet de Molsheim, marchands

Livres des communaux

1587, Livre des communaux (VII 1450) f° 38-v
Le pharmacien Antoine Seger doit 18 sols 4 deniers pour un communal (19 pieds ½ de long) devant sa maison, plus haut un auvent (4 pieds de saillie), au-dessus deux encorbellements (19 pieds ½ de long, saillie de deux pieds), une porte de cave (5 pieds de long, 4 pieds ½ de large), un soupirail (2 pieds 3 pouces de long, 15 pouces de large), un étal amovible (8 pieds de long, 3 pieds de large)

Am Andern Orth Sporer oder Spießgaßen, vntz ane die Prediger Gassen Hinauff
Anthoni Seger der Apothecker hatt die Allmend vor seinem Hauß 19 ½ schu lang, Oben ein Wettertach 6 schu herausser, darüber 2 Vsstöß 2 schu durchauß herausser vnd 19 ½ schu lang, Item vnden ein Kellerthüer 5 schu lang vnd 4 ½ schu breit, Ein Kellerfenster 2 schu 3 Zoll lang vnd 15 Zoll breit, Ein Vssatz Laden 8 schu lang Vnd 3 schu breit vf der Allmendt, Soll Allmendt sein vnd bleiben, Bessert für das Niessen, xviij ß iiij d

Préposés au bâtiment (Bauherren)

1711, Préposés au bâtiment (VII 1384)
Les préposés autorisent l’orfèvre Daniel Seupel à agrandir les fenêtres au troisième étage de son encorbellement, à sa maison sise rue des Hallebardes face au Fossé des Tailleurs

(f° 127) Donnerstags den 5. Martÿ 1711 – Herr Daniel Seüpel pt° eines Überhangs
Herr Daniel Seüpel, der Goldarbeiter, ersucht MGHh underthänig, Ihme gnd. Zu erlauben, daß Er seine in dem dritten stock des Überhangs an seiner in der Spießgaßen gegen dem Schneider: Graben über gelegenen behausung habende fenster umb etwas Vergrößeren lassen möchte. Erk. Willfahrt.

1786, Préposés au bâtiment (VII 1422)
Le maître maçon Schrœtter demande au nom du marchand Jean Adam Heyberger l’autorisation de peindre en gris perle la façade noircie. Les préposés refusent après avoir constaté que la maison à une avance à chaque étage

(f° 62-v) Dienstags den 2. Maji 1786 – Hr Joh. Adam Heiberger, Handelsm.
Mr Schrötter der Maurer nôe Hrn Johann Adam Heibergers, des Handelsmanns, bittet zu erlauben an deßen Behausung in der Spießgaß gelegen, die façade so sehr schwarz und rusig aussieht, weisen und Perlfarb anstreichen Zu laßen. Erkannt, Augenschein.

(f° 68) Sambstags den 6. Maji 1786, Augenschein eingenommen als – Hr Joh. Adam Heiberger, Handelsm.
An Herrn Johann Adam Heibergers, des Handelsmanns behausung an der Spießgaß gelegen, welcher die façade anzustreichen begehrt, Erkannt, Abweisung, weilen dieselbe auf einem Jeeden Stockwerck einen Vorsprung hat.

1789, Préposés au bâtiment (VII 1423)
Le contremaître du maçon Klotz le jeune demande au nom du marchand Jean Adam Heyberger (n° 12, rue des Hallebardes) et de son voisin confiseur Nicolas Marechal (n° 13) l’autorisation de repeindre leurs maisons. Les préposés remarquent qu’ils ont opposé un refus au premier en 1786. Ils se rendent sur place et laissent l’affaire en suspens après avoir constaté que les maisons ont une avance de plus de deux pieds de saillie à chaque étage. Les requérants demandent quelques jours plus tard à quoi s’en tenir. Les préposés chargent l’inspecteur Striedbeck de dresser un plan de la rue. Il en ressort que l’alignement ne change pas mais que les réparations aux avances qui en dépassent ne sont pas autorisées.

(f° 255) Dienstags den 5. maji 1789 – Johann Adam Heiberger und Nicolas Marechal pt° anstreichen ihrer Häußer
H. Klotz junior der Maurer, durch seinen Balier erscheinend, Nahmens H. Johann Adam Heiberger des Handelsmanns und H. Nicolas Marechal des Zuckerbecken bittet gehorsamst um erlaubnus an ihren in der Spießgaße gelegenen mit N° 12 et 13 bezeicheneten Häußern die façaden anstreichen Zu dörfen, da nun bemerckt worden, daß schon unterm 2.ten Maji 1786. auf ein von Herrn Heÿbergers ähnliches begehren den 3. nemlichen Monats ein augenschein desfalls eingenommen und dabeÿ erkannt worden, weilen des H Heÿbergers Behaußung auf jedem Stockwerck vorsprung habe, derselbe mit seinem begehren abzuweißen seÿe, als wurde weilen H Marechal behaußung dermalen in keine betrachtung gezogen worden, nochmals Erkannt, Augenschein.

(f° 288-v) Dienstags den 16. Junii 1789, augenschein eingenommen – H. Heüberger und Marechal pt° anstreichens
In der Spießgaß an H Heubergers des handelsmanns und H marechal des Zuckerbecken behaußung welche dieselbe Zu repariren und anzustreichen begehren. Da es sich in loco erzeigt, daß dieße beede Häußer von stock zu stock vorspringe haben, so daß sie oben über Zweÿ schuh vorstehen, Erkant Noch Zur Zeit auf sich Zu laßen.

(f° 294) Dienstags den 23. Junii 1789 – H. Heüberger und Marechal pt° anstreichung ihrer Häuser
H Heuberger, der handelsmann eigens und nahmens H Marechal des Zuckerbecken bittet gehorsamst um eröffnung des beÿ ihnen in der Spießgaß gelegenen Häußern pt° anstreichens eingenommenen Augenscheins, damit er wißen könnte, wornach er sich Zu verhalten. Erkannt, Seÿe Herrn Inspector Striedbeck auf Zu tragen die Spießgaß aufnehmen und einen plan desfalls verfertigen Zu laßen.

(f° 302-v) Dienstags den 30. Junii 1789 – H. Heuberger und H. Marechal pt° anstreichen abgewießen und der neu producirte Plan über die Spießgaß acceptirt
H. Inspector Striedbeck producirt plan über die Spießgaß so dem ansehen nach der allerschidlichste, und woraus ersichtich daß Herrn Heuberger und H. Marechal behaußungen auf dem alten Fundament bleiben können, weswegen ihre Häuser und vorspringe zu renoviren nicht erlaubt werden könnte.
Erkannt, Seÿe das von Herrn Inspector Striedbeck neuerdingen aufgenommene Plan der Spießgaße Zu acceptiren und Zu confirmiren in gefolg deßen Herr Heuberger und Marechal mit ihren gesuch ihre häußer weißen, repariren und anstreichen Zu laßen abzuweißen.

1817 (voirie, 283 MW 357)
Même décision en 1817.

les Sr Ott & Villaume demeurant rue des hallebardes N° 12 & 13, qu’ils sont intentionnés de faire peintre la paroi extérieure de leurs maisons mais ne pouvant le faire sans autorisation (…) (signé : Ott, Willaume)
Renvoi a l’architecte de la ville le 16 avril 1817
Considérant que ces deux maisons dont la construction sur la rue des hallebardes est uniforme et semblant ne faire qu’une même propriété ne sont point alignées et que les étages supérieurs sont en avance les uns sur les autres, je suis d’avis conformément aux réglements qu’on ne doit pas permettre lesdites réparations, le 17 avril 1817, Villot

Description de la maison

  • 1745 (billet d’estimation traduit) La maison comprend au rez-de-chaussée une petite boutique, un étroit vestibule, un atelier de fonderie et une cave voûtée, deux étages qui ont un poêle, petite cuisine, vestibule, dépense, sous la toiture deux petites chambres à soldats, le vieux comble couvre un grenier dallé, le tout estimé avec ses appartenances et dépendances à la somme de 2200 florins
  • 1777 (billet d’estimation traduit) La maison comprend une boutique et arrière-boutique, en outre trois poêles, une cuisine et plusieurs chambres, le comble est couvert de tuiles plates, la cave est voûtée, le tout estimé avec la cour, les appartenances et dépendances à la somme de 2800 florins

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

2° arrondissement ou Canton nord – Rue des Hallebardes

nouveau N° / ancien N° : 36 / 12
Ott
Rez de chaussée en maçonnerie et 3 étages en bois médiocres et petite avance
(Légende)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 21 f° 353 case 1

Ott, Charles Jonathan, veuve à Strasbourg
Sigfrid, Georges bijoutier rue des hallebardes 12 (Subst. p. 1851)

N 1185, maison, sol, R. des hallebardes 12
Contenance : 0,74
Revenu total : 270, 39 (270 et 0,39)
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 18 / 14
fenêtres du 3° et au-dessus : 6 / 5

Cadastre napoléonien, registre 23 f° 1182 case 1

Siegfrid, Georges bijoutier
(N 1186 1893/94, Gerval Oskar Frau geb. Siegfrid und Siegfrid Georg Julius Wittwe
(ancien folio 930)

N 1185, maison, sol, Rue des hallebardes 3
Contenance : 0,74
Revenu total : 270,39 (270 et 0,39)
Folio de provenance : (353)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 18
fenêtres du 3° et au-dessus : 6

Cadastre allemand, registre 32 p. 471 case 4

Parcelle, section 63, n° 70 – autrefois N 1185, 1186
Canton : Spießgasse, Hs N° 3
Désignation : Hf, Whs u. N.G.
droit de créance (v. compte 6674)
Contenance : 1,46 / 1,48
Revenu : 4900 – 3100 – 6000
Remarques, 1916, Neubau – 1952 rect. – [partie de sol] de case 5

(Propriétaire jusqu’à l’exercice 1952), compte 2248
Gerval Oskar, Ehefr. und North E[dmund] We
1914 Wittersheim Joseph und Ehefrau geb. Fochem
(4394)

(Propriétaire à partir de l’exercice 1952), compte 6602
Association syndicale de remembrement de Strasbourg-Ville
(clos)

Cadastre allemand, registre 32 p. 471 case 4

Parcelle, ut supra
Rue des Hallebardes 3, (v. compte 6602) droit de créance

(Propriétaire), compte 6674
La Continentale-Vie, Compagnie d’assurance sur la vie, s.a. à Paris
(271)

1789, Enquête préparatoire à l’Etat des habitants (cote VII 1295)

Canton 5, Rue 134 des hallebardes

12
pro. Heyberger, Jean Adam, Negotiant – au miroir
loc. Veuve Rimbert madeleine – au miroir

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton V, Rue 134 des Hallebardes p. 247

12
Pr: Heyberger, Jean Adam, Negt. – Miroir
Loc. Rimbert, Veuve – Miroir

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Spiessgasse (Seite 164)

(Haus Nr.) 3
Fribourg, Hemdenfabr. 01
Felix, Friseurmeister. 2.
Reis, Büffetdame. 2
Bauer, Näherin. 3
Martzolf, Kaufmann. 3

Dossier de la Police du Bâtiment (815 W 45)

Rue des Hallebardes 3 (volume I, 1869-1981)

Le propriétaire Oscar Gerval, directeur de l’hôpital, charge les entrepreneurs A. Schoop et G. Mayer de raccorder la maison à la canalisation municipale en 1885 puis de poser des devantures et des volets roulants en 1891
Estelle Salomon y a son commerce de passementerie et dentelles (1905). Le bijoutier Adolphe Oster occupe un magasin au rez-de-chaussée jusqu’à sa liquidation en 1913.
Le coiffeur Joseph Wittersheim charge en 1913 les architectes Backès et Zache de transformer le rez-de-chaussée en salon de coiffure pour hommes, le salon pour femmes se trouvant au premier étage. Comme la parcelle dépasse de 50 centimètres de l’alignement légal vers l’ouest, les architectes déclarent que les travaux ont lieu à l’arrière de l’alignement légal. Le permis de construire autorise en mars 1914 Joseph Wittersheim et les architectes à faire des transformations à l’arrière de l’alignement et à recouvrir une partie de la cour pour servir d’atelier, à condition que les logements aux étages ne soient pas loués séparément. Comme la Ville renonce à traiter différemment la partie en avant et celle en arrière de l’alignement, Joseph Wittersheim est autorisé en avril 1914 à reconstruire le rez-de-chaussée. Les travaux sont terminés en juin 1915.
Joseph Wittersheim charge en 1919 l’architecte Othon Zache de rénover la façade en posant de nouveaux encadrements en bois aux fenêtres du premier et du deuxième étage, un nouveau revêtement en bois sans colombage au troisième étage et une figurine dans une niche au premier étage.
Le bombardement aérien du 11 août 1944 détruit entièrement le bâtiment. Joseph Wittersheim n’est pas autorisé en 1947 à construire une baraque provisoire pour y continuer son commerce parce qu’elle ne satisfait pas aux prescriptions en vigueur. L’architecte Joseph Rech présente en son nom en 1949 un projet de reconstruire un bâtiment à trois étages dont la corniche serait à la même hauteur que le bâtiment voisin et un quatrième étage en retrait. La Police du Bâtiment propose d’avancer l’alignement pour que les cours aient une dimension suffisante. Elle désapprouve l’étage en retrait.
La société d’assurances Continentale-Vie charge en 1951 l’architecte Albert Horn de construire un nouveau bâtiment dont le rez-de-chaussée et l’entresol seront des locaux commerciaux, chacun des trois étages comprend un appartement de quatre pièces et les combles sont aménagés. L’ossature en béton armé est remplie de briques cellulaires. La façade arrière aura 19 mètres de haut à condition que l’arrière de la parcelle du 89, rue des Grandes Arcades ne soit pas surbâtie. Les travaux sont achevés en mars 1953.
Le rez-de-chaussée est occupé par la Bonneterie des Arcades puis à partir de 1958 par la chemiserie Gillet et fils.
La compagnie d’assurances La Cité-Vie fait agrandir en 1971 le magasin en couvrant la cour. Le chemisier habilleur Gillet Fils est autorisé en 1977 à remplacer la toile de son store après deux refus motivés par l’inscription. Il fait transformer en 1976 la devanture et la porte sous la direction du décorateur Michel Picaud ; les travaux sont terminés en décembre 1977. Il souhaite en 1978 désaffecter des locaux d’habitation pour étendre son commerce.

Sommaire
  • 1869 – Le directeur de l’usine à gaz demande que le plombier Bedicam soit autorisé à faire trois becs pour le sieur Fribourg au 3, rue des Hallebardes qui appartient au sieur Sigfrid.
  • 1885 – Le maire notifie le rentier Victor Siegfried (demeurant 20, Contades) de faire ravaler la façade du 3, rue des Hallebardes
  • 1885 – Les entrepreneurs A. Schoop et G. Mayer (39, rue des Bouchers) demandent au nom du propriétaire Gerval l’autorisation de faire un raccord à la canalisation municipale – Autorisation – Travaux terminés, septembre 1885 – Dessin
    1886 (février) – Le pavé s’est tassé
  • 1886 (juillet) – Réponse au commissaire de police. Les entrepreneurs ont réparé la galerie en posant deux doubles supports dont l’un s’appuie au bâtiment latéral et l’autre donne vers la cour. Calcul de la charge
    Le maire répond au commissaire de police que l’administration municipale ignorait que la galerie soit défectueuse.
  • 1890 – Le maire notifie Oswald Scherwald (corrigé en Gerval), directeur de l’hôpital (demeurant 3, place de l’Hôpital) de faire ravaler la façade du 3, rue des Hallebardes. Le propriétaire déclare qu’il a l’intention de poser des volets roulants l’année suivante et que le ravalement suivra. – Le maire accorde le délai.
  • 1891 – Les entrepreneurs A. Schoop et G. Mayer demandent l’autorisation de modifier l’encadrement des devantures et de poser des volets roulants – Dessin – Travaux terminés, mai 1891
  • 1904 – E. Felix demande l’autorisation de transférer son enseigne perpendiculaire de 32-34 Vieux-Marché-aux-Poissons au 3, rue des Hallebardes – Autorisation
  • 1905 – L’entrepreneur G. Mayer demande au nom du propriétaire Gerval l’autorisation de ravaler la façade – Autorisation – Travaux terminés, octobre
  • 1905 – Estelle Salomon (passementerie et dentelles) demande l’autorisation de poser une enseigne perpendiculaire – Autorisation, janvier 1906 – L’enseigne est posée, janvier 1906.
  • 1906 – Le bijoutier Adolphe Oster (anciennement Kirstein, maison fondée en 1760) demande l’autorisation de poser une enseigne perpendiculaire. L’administration note que le premier étage forme un encorbellement – Autorisation, janvier 1906 – L’enseigne est posée, février 1906.
  • 1907 – Le maire envoie un courrier au bijoutier Adolphe Oster qui a posé un store sans autorisation – La Police du Bâtiment note que le store et sa mécanique appartiennent au propriétaire Gerval, Adolphe Oster a seulement changé la toile de son prédécesseur Friburg-Raas.
  • Commission contre les logements insalubres – Un voisin demande de vérifier les latrines à cause de mauvaises odeurs. Une visite établit que la maison et les latrines sont bien tenues, 1909
    Commission des logements militaires – Le logement Grumberg au deuxième étage doit être mieux aéré, 1915
  • 1913 – Adolphe Oster demande l’autorisation de poser derrière sa devanture des panneaux qui font part de la liquidation. – Autorisation, prolongée à deux reprises
  • 1914 – Le commerçant Léon Schitzer (27, Grandes Arcades, aménagement de magasin, devantures) demande l’autorisation de poser une enseigne
  • 1913 (octobre) – Les architectes Backès et Zache (9-11, rue de la Haute-Montée) déclarent que Joseph Wittersheim a l’intention de transformer le rez-de-chaussée en salon de coiffure. La cour sera recouverte d’un toit vitré pour y aménager des cabines. La Police du Bâtiment note en marge que les transformations ne donnent lieu à aucune objection et que le toit vitré à hauteur du premier étage peut être autorisé d’après le paragraphe 47 du règlement.
    Dans la réponse aux architectes, les transformations sont autorisées mais non le toit vitré.
    1913 (décembre) – Les architectes Backès et Zache déclarent qu’après consultation de l’adjoint Emmerich le toit vitré pourrait être autorisé, d’autant qu’il existe des cas analogues – La Police du Bâtiment refuse toute dérogation en arguant que la cour entière serait recouverte et que les cas cités ne sont pas comparables – Nouveau courrier des architectes. Le rez-de-chaussée ne formera qu’un seule pièce (salon pour hommes, le salon pour dames se trouvant au premier étage) – La Police du Bâtiment réitère son refus.
    1914 (février) – Les architectes Backès et Zache déposent une demande de permis de construire qui prévoit un toit vitré sur une partie de la cour.
    La parcelle dépasse de 50 centimètres de l’alignement légal vers l’ouest, elle est en retrait de 35 centimètres à l’est. La Police du Bâtiment rejette le projet puisque les travaux auront lieu dans la partie en avant de l’alignement
    1914 (mars) – Le permis pourra être accordé si la partie gauche de la maison est reculée d’après l’alignement et si la cour conserve ses dimensions. Les architectes répondent que les travaux ont lieu à l’arrière de l’alignement légal et que le propriétaire a introduit une demande pour modifier cet alignement.
    1914 (mars) – Permis de construire. Joseph Wittersheim et les architectes Backès et Zache sont autorisés à faire des transformations à l’arrière de l’alignement et à recouvrir une partie de la cour, à condition que les logements aux étages ne soient pas loués séparément.
    La Ville renonce par exception à traiter différemment la partie en avant et celle en arrière de l’alignement pour des raisons esthétiques.
    1914 (avril) – Joseph Wittersheim et les architectes Backès et Zache sont autorisés à reconstruire le rez-de-chaussée – Dessins
  • 1914 (mai) – Les entrepreneurs P. Guri et E. Meyer déclarent commencer les travaux – Les architectes font part des piliers à construire en façade
    1915 (juin) – Certificat d’occupation, la ventilation du salon pour hommes devra être améliorée. Joseph Wittersheim demande en mai 1916 d’attendre la fin de la guerre pour faire les travaux.
  • 1914 (mai) – Les entrepreneurs P. Guri et E. Meyer (4, rue des Balayeurs) demandent au commissaire de police l’autorisation d’occuper la voie publique devant la propriété Wittersheim sise 3, rue des Hallebardes. Le commissaire de police transmet la demande au maire. Autorisation pour cinq semaines
    1914 (juin) – Les architectes Backès et Zache demandent que le nouveau store ait la même saillie que l’ancien (1,30 mètre, c’est-à-dire jusqu’à la bordure du trottoir) et non de 0,80 mètre comme le stipule le nouveau règlement de voirie (8 avril 1910) – Le maire refuse d’accorder une dérogation. – Aucun store n’est posé, mai 1915
    1914 – Calcul statique des architectes Backès et Zache. Transformation du rez-de-chaussée, propriété de Joseph Wittersheim (croquis de la façade, coupe)
    1914 (juillet) – Le coiffeur Joseph Wittersheim (enseignant à l’école municipale, salon pour dames, maison fondée en 1741) demande l’autorisation de poser deux inscriptions sur marbre à lettres métalliques – Les inscriptions sont posées mais aussi une enseigne perpendiculaire (février 1915)
    1915 (février) – Joseph Wittersheim demande l’autorisation de poser une enseigne perpendiculaire. L’autorisation lui est refusée parce qu’elle se trouve à moins de trois mètres du sol, le maire accorde cependant une dérogation à 2,40 mètres si l’objet est retiré chaque jour. L’enseigne est inscrite au fichier.
  • 1916 – La ville réclame à Estelle Salomon les droits d’enseigne. Estelle Salomon, femme d’Albert Zimmt, née le 14 septembre 1875 à Luxembourg a déménagé le 2 avril 1911 des Grandes Arcades au Roseneck puis est partie pour Soden dans le Taunus – L’enseigne est retirée. Courrier de Robert Lutz et Compagnie (vêtements, Karlsruhe) fondé de pouvoir d’Estelle Salomon.
  • 1919 (juillet) – L’architecte Othon Zache déclare que Joseph Wittersheim a l’intention de rénover la façade. L’ancien crépi sera remplacé par un nouvel enduit. Les fenêtres au premier et au deuxième étage auront de nouveaux encadrements en bois. Le troisième étage aura un nouveau revêtement en bois de pin sans colombage. Une figurine sera placée dans une niche au premier étage.
    1919 (juillet) – Les entrepreneurs P. Guri et E. Meyer demandent l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique – Accord
    1919 (août) – Permis de construire. Joseph Wittersheim et l’architecte Zache sont autorisés à rénover la façade, eu égard que la Ville n’a pas l’intention de réaliser dans une avenir proche l’alignement légal – Travaux terminés, 26 août
  • 1920 – Le voisin Virgile Heitz (demeurant 23, avenue de la Paix, propriétaire du 89, rue des Grandes-Arcades) écrit à la Police du Bâtiment que Joseph Wittersheim a fait couvrir la cour d’un toit vitré pour aménager un atelier où travaillent quatre ouvriers. La chute d’une pierre a endommagé ce toit.
  • 1927 – Accord pour occuper la voie publique devant le 3, rue des Hallebardes
  • 1933 – Joseph Wittersheim informe la Police du Bâtiment qu’il a transformé une enseigne qui porte désormais le libellé Studio de la beauté. – Autorisation
  • 1941 – Camille Wagner (rue Saint-Marc) demande l’autorisation de faire une inscription publicitaire en lettres noires. – Travaux terminés conformément au dessin, août 1941
  • 1945 – Certificats de sinistré suite au bombardement aérien du 11 août 1944 – Eugène Weber demande un constat – Certificat remis à Henri Schmitt (2° étage), à Eugène Weber pour ses locaux commerciaux
  • 1947 – Joseph Wittersheim (demeurant 33, rue d’Ypres) demande l’autorisation de construire une baraque commerciale identique à celles de son voisin Doirisse – Plan – Devis – Elévation – La Police du Bâtiment transmet avec avis favorable la demande au Ministère de la Reconstruction et de l’Urbanisme
    1947 (septembre) – L’autorisation est refusée parce que la baraque ne satisfait pas aux prescriptions en vigueur – Autre refus du 23 décembre communiqué au maire
  • 1949 (novembre) – L’architecte Joseph Rech (16, rue des Cottages et 30, rue du Polygone au Neudorf) soumet au nom de Joseph Wittersheim le projet de reconstruire un bâtiment à trois étages dont la corniche serait à la même hauteur que le bâtiment voisin, et un quatrième étage en retrait – Elévation qui représente un seul bâtiment entre l’angle de la place Gutenberg et le 5, rue des Hallebardes) – Plan parcellaire, plan de masse
    1949 (décembre) – La Division VI B fait part au Service VI A de ses observations quant à l’alignement côté impair, avancé d’après les anciennes façades pour que les cours aient une bonne dimension, et à un remembrement des parcelles sinistrées.
    La Division VI A n’approuve pas l’étage en retrait. La hauteur de la corniche est fixée à 16 mètres 50 pour le bâtiment d’angle (1, rue des Hallebardes)
  • 1951 (juillet) – La société d’assurances Continentale-Vie (siège social à Paris VIII, 36, rue de l’Arcade, dépose une demande de permis de construire (dossier du M.R.U. numéro NV 362 Z) sur la parcelle 63 de la section 70 (3, rue des Hallebardes) sous la direction de l’architecte Albert Horn (9, place Kleber à Strasbourg)
    L’architecte transmet une description du nouveau bâtiment, au rez-de-chaussée deux magasins pouvant être réunis en un seul, à l’entresol des locaux dépendant du rez-de-chaussée, un appartement de quatre pièces à chacun des trois étages, un logement pour le concierge et trois mansardes sous les combles, des caves en sous-sol. L’ossature sera en béton armé rempli de briques, pierres de taille pour l’encadrement des fenêtres. – Elévations avant (sur rue), arrière, coupe
    L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable.
    1951 (août) – Observations de la Police du Bâtiment. La façade arrière pourra avoir 19 mètres de haut à condition que l’arrière de la parcelle 72 (89, rue des Grandes Arcades) ne soit pas surbâti. Une dérogation est nécessaire pour la façade sur rue qui dépasse la hauteur réglementaire. La Police du Bâtiment émet un avis favorable
    1951 (octobre) – Le Ministère de la Reconstruction et de l’Urbanisme accorde le permis de construire.
    Suivi des travaux – L’entreprise Th. et Ed. Wagner (14, rue Adolphe Seyboth) creuse les fondations et y coule le béton (février 1952). Le gros œuvre est presque terminé, Les dalles sont en béton armé, les murs extérieurs en briques cellulaires (avril 1952). Le gros œuvre est terminé, la charpente est en place. Les encadrements des baies sont en grès artificiel (juin 1952). La menuiserie extérieure est posée. Le chauffage central est en cours (août 1952). Les travaux extérieurs sont presque terminés, le crépi n’est pas encore posé (octobre 1952). La façade est crépie (novembre 1952)
    1953 (janvier) – La propriétaire (société Continentale-Vie) transmet le certificat du ramoneur
    1953 (mars) – Les travaux sont achevés sans donner lieu à objection.
  • 1953 (janvier) – La société Elcodine (anciennement Gramling, entreprise générale d’électricité) demande l’autorisation de poser une enseigne lumineuse (Bonneterie des Arcades). Dessin. L’architecte des Bâtiments de France émet un avis défavorable
    1953 (février) – B. Applesonas demande au nom de la Bonneterie des Arcades l’autorisation d’écrire la raison sociale sur la devanture – Autorisation
    Le même demande l’autorisation de poser un store – Autorisation
  • 1958 – La chemiserie V. Gillet et fils demande l’autorisation de poser une enseigne. L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Autorisation
    1965 – La Police du Bâtiment constate que la maison Gillet et Fils a posé sans autorisation une enseigne sur lambrequin – Demande – Autorisation
  • 1970 – La société La Cité-Vie (31, avenue de la Paix à Strasbourg) demande l’autorisation d’agrandir le magasin sous la direction de l’architecte Jean-Paul Fritsch (rue des Chèvres à la Robertsau). – Plan parcellaire – Exposé des travaux (gros œuvre et second œuvre)
    1971 (janvier) – Le maire accorde une dérogation relative aux surfaces susceptibles d’être bâties – La direction du travail émet un avis favorable
    1971 (mars) – Le maire accorde le permis de construire
    1971 (août) – Déclaration d’ouverture de chantier
    Suivi des travaux, couverture de la cour. L’entreprise Schœttel va commencer les travaux (juillet 1971)
  • 1975 – Le service des incendies qui est intervenu constate que la chaufferie n’était pas conforme aux normes de sécurité (la porte s’ouvre vers l’intérieur, la ventilation manque) – La Police du Bâtiment écrit au propriétaire (La Cité-Vie, siège social 36, rue de l’Arcade à Paris VIII, siège administratif 31, avenue de la Paix à Strasbourg).
  • 1975 – La société Gillet Fils demande l’autorisation de poser une enseigne lumineuse – Photographie – L’architecte des Bâtiments de France qui doit être consulté puisque la parcelle se trouve dans le secteur sauvegardé créé par arrêté interministériel le 17 janvier 1974 émet un avis favorable. Maquette. Le maire accorde l’autorisation.
    1975 – Les entrepreneurs Wagner (8, rue Adolphe Seyboth) sont autorisés à poser une benne à gravats devant le 3, rue des Hallebardes
  • 1976 (mai) – La société Fischer et Compagnie demande l’autorisation de remplacer la toile du store où figure l’inscription Gillet Fils – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis défavorable (le lettres sont trop grandes, leur forme devra être plus classique) – Le maire n’accorde pas l’autorisation
    1977 (février) – Nouvelle demande. Nouvel avis défavorable
    1977 (avril) – Nouveau projet, Avis favorable. Le maire accorde l’autorisation
  • 1976 (avril) – Le chemisier habilleur Gillet demande l’autorisation de transformer la façade (devanture et porte). Le propriétaire s’oppose à ce que les devantures soient agrandies vers le bas et que les pierres de taille soient déposées. Photographies de la devanture. La Police du Bâtiment émet un avis défavorable quant à l’aspect de la nouvelle devanture
    1976 (août) – La Police du Bâtiment transmet le dossier avec avis favorable. L’architecte des Bâtiments de France n’émet pas d’avis puisque les travaux sont exécutés – Dessin du décorateur Michel Picaud (34, rue des Juifs)
    1976 (décembre) – Le préfet accorde le permis de construire
    Suivi des travaux. Pas de travaux (septembre 1977). Les travaux sont terminés (décembre 1977)
  • 1978 – Le président de la Chambre de commerce fait part que la chemiserie Gillet demande de désaffecter des locaux d’habitation pour étendre son commerce. Le maire souhaite établir des règles suite au précédent (Meschenmoser). Le directeur départemental de l’Equipement argue que le plan de sauvegarde examiné quelques mois plus tôt prévoit de limiter les désaffectations.
  • 1980 – La S.A. Gillet Chemisier demande l’autorisation de poser une enseigne provisoire pour son nouveau rayon consacré à la chasse – Autorisation – Prorogation
  • 1981 – Le notaire Eugène Schneider demande des renseignements d’urbanisme

Autres dossiers 932 W 12 (1981-1996)
1308 W 1608 (2001, modification des devantures)
1600 W 277 (2004)


Relevé d’actes

La maison est inscrite au Livre des communaux (1587) au nom du pharmacien Antoine Seger.
Originaire de Baden-Baden, Antoine Segel devient bourgeois le 27 mai 1570 après avoir épousé Salomé Rothweyler, veuve de Gaspard von Molsheim.

1570, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104), p. 338
Anthoni Segel von Margrauen baden der Apodecker hatt das burgkrecht Empfang. von fraw Salome Rottweÿlerin weÿlandt Caspar von Moltzheims sellig. verlaßner wittwen seiner ehefrawen vnd dient zum spiegel Act. samstag den 27.t. Maÿ A° & lxx.

La maison appartient au début du XVII° siècle au pharmacien Tobie Stædel. Il l’hypothèque avec sa femme Elisabeth Ormann, fille du consul Christophe Ormann de Worms, au profit de l’ancien consul Christophe Stædel

1602 (xxvj Julÿ), Chancellerie, vol. 343 (Registranda Kügler) f° 350
Erschienen Herr Thobias Stedlin Apothecer vnd Frauw Elizabeth Ormänin wÿland herrn Christophel Ormans Altstettmeyser Zu Wormbs eheliche dochter haben vnuer. sich verschrib.
gegen dem Ehrenvest Fürsichtig Wÿßen herr Christophel Stedlin Altameyster der S S Zu Zinß
Lxij lb x ß widerlosig mit j M ij C L lb Zu Zweyen malen dafür Vnderpf. sein soll huß V hoffestatt mit all Iren gebeuwen geleg. In der S S Inn Spießgaß einseyt neben Claude Bydo gewerbßman and.seÿt Jeronimo Rennern* Kannengißer stoßend hinden vff Florian Rÿßhoffern würtzhendler davon gnd Im 25 guld. glt losig mit 500 guldin SW herrn Gall Eckenwüters* der Medicin doctors selig. erben So dan wÿther verhafftet für j C lb d Jetzgmlt herrn doctor selig. erb. zubezal. sunst freÿ ledig eÿg.
Wÿther sollen auch verhafftet v. vnderpfand sein solle, all. Materialien Instrumenten Schiff und geschirr wie die nunmer hab. keine vßgenommen So sich Jederzeyt Inn bemelter Apothece befinden werden

Le pharmacien Tobie Stædel prend en apprentissage Jean Jacques Bub, fils du membre du conseil de Colmar Jean Bub.
1609 (xv. Maÿ), Chancellerie, vol. 384 (Registranda Kügler) f° 239-v
(Inchoat. fo: 265.) Erschienen H Tobias Städell Apotecker vnd Burger alhie ahne eim,
So dann der Ehrengeachte vnd Weiß H Hans Buob beÿsitzer des Raths Zu Collmar, In nammen Hanß Jacob Buben seines lieben Sohns Am Andern theil
Haben beÿde Partheÿen gegen einander bekhandt vnd sich nachuolgenden bedings halben freundtlich verglichen In dise weÿß, Nammlich soll vnd will Erstgemelter Herr Tobias Stedell gedachten Hans Jacob Buoben Anderthalben Jahr lang In die Apoteck Vff vnd Annemmen (…)

Le pharmacien Tobie Stædel l’aîné se remarie en 1622 avec Catherine, fille du professeur en droit Philippe Glaser
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 451 n° 1429)
1622. Dominica 5. Epiph. 10. Februarÿ. Tobias Stedel der Elter Apodecker Vnd Jungf. Catharina H. Philippi Glaseri I. V. D. und der alhieig. Academi p.fessoris hinderlaßene Tochter (i 473)
Proclamation, cathédrale (luth. p. 128) 1622. Dominica V. Epiph. den 20. febr. H. Thobias Städel der Elter und Apodecker alhie und J. Catharina H. Philipps glasers beder Rechten doctoris und der Alhiesigen universitæt professoris e. tochter, einngesegnet zu S. Thoman montag 18. febr (i 69)

Affaire qui oppose Tobie Stædel et Jean Joachim Ormann de Worms
1628 Conseillers et XXI (1 R 110)
(f° 28) Sambstag den XVI Febr. – Thobias Städel contra Johann Joachim Ohrman.
Wormbsisch schreiben abgelesen darin sie und. antworten weg. Thobiæ Städels Ca. Joh. Joachim Ohrmans vnd Citiren* die h** M* aldo* einzukomen. Erk. man soll dem Stedel communiciren.

Tobie Städel devient membre du Conseil
1631, Protocole des Quinze (2 R 57)
Tobias Städell d. Eltere würdt Rathherr. 75.

Tobie Stædel meurt début septembre 1633.
1633, Protocole des Quinze (2 R 59)
(f° 222) Sambstag den 7. Septembris – H. Tobias Stedel der Elter
Herr Zeissolff alß Ober wurtzherr, Nach dem durch absterben herrn Tobiæ Stedel, des Eltern die Wurtzschaw stell ledig worden (…)

Catherine (Glaser) veuve de Tobie Stædel se remarie en 1635 avec Jean Philippe Mülb, conseiller des comtes de Hanau-Münzenberg
Mariage, cathédrale (luth. p. 365)
1635. Doîca XII. Trin. 16. Aug. Herr Johann Philipp Mülb, Gräfflicher Hanaw-Müntzenbergischer Hoffmeister vnd fraw Catharina H. Tobias Städels deß Eltern, alten grosen Rathsverwanten Nachgelaßene Wittib, eingesegnet in der Ruprechtsaw Zinst. 25. Aug. (i 187)

Catherine Glaser meurt en novembre 1666 en délaissant deux enfants de son premier mari Tobie Stædel. L’inventaire est dressé rue des Pâtissiers dans la maison de l’assesseur des Quinze Jean Thomas Kau. La masse propre au veuf est de 355 livres, l’actif des héritiers s’élève à 2 227 livres. L’actif de la communauté s’élève à 9 883 livres, le passif à 4 758 livres.
1667 (1.6.), Not. Schübler (Christophe, 55 Not 20) n° 3 (977)
Inventarium vndt beschreibung allen vndt ieder hab Nahrung vnd güetter, so weÿland die Edle vierl ehren und tugendreiche fraw Catharina Mülbin gebohrne Glaßerin, des Edlen Ehrenvestn fromb fürsichtig undt weißen herren Johann Philipp Mülben XV. alhie Zu Straßburg haußfraw, welche den 14. Novembris verwichenen 1666. Jahrß tödlichen verblichen hinderlaßen, So vff erfordern vnd begehren der inn Gott ruhenden frawen XV.erin seeligen ab intestato hinderlaßenen vnd ane nachgemeltem folio benambsten Erben (…) Angefangen den 18. Februarÿ Ergäntzt aber den ersten Junÿ Anno 1767.
Die verstorbene fraw XV. seelig hatt ab intestato zu Erben verlaßen wie volgt. 1. die viel ehren vndt tugendreiche fraw Ana Catharina Gambßin gebohrne Städlerin des Ehrenvesten herrn Ernst Friderich Gambßen Cancelleÿ verwanthen Zu Rappolßweÿhr haußfr. In deren statt der Ehrenvest fürsichtig vndt wÿß herr Anthoni Flach eines Ehrsamen Kleinen Raht beÿsitzer von wohlermelten Raht erpettenenen vndt deputirter Herr dem geschäfft beständig beÿgewohnt. 2. den Ehrenvesten vndt hochachtbaren Herrn Johann Städeln buchführern vndt burgern alhier dißer Zeit Wohlbestellten dreyern des Pfenningthurns, welcher dem geschäfft in persohn beÿgewohnt, beede in Gott ruhenden frawen XV.in eligen in erster Ehe mit weÿlandy dem Ehrenvesten fürsichtig und weißen herrn Thonian Städeln geweßenen Großen Raths bewanten vndt burgern alhie Zu Straßburg nunmehr seeligen ehelich erzeugten dochtern vnd Sohn auch ab intestato nachgelaßene Erben.

Inn einer Inn der Statt St. ane der Fladen gaßen gelegenen herrn Johann Thoman Kawen XV. gehörigen behaußung Ist befunden worden wie volgt.
Haußrath, vff der obern bünen, vff den frucht Casten,, Vff dem Nebens bünlein, Inn der obern Stuben, In der Stub Cammern, Inn d. Cammer A, Inn d. Cammer B, Inn dem andern Nebens Stuben, Inn d. Cammer C, In dem Kleinen Stublin neben der Cammer, In d. wohnstub Cammer, Inn der Wohnstuben, Inn der Kuchen, Inn der Schwartztuch Cammer, Im hindern Kleinen Cammerlin, Im hindern Stübell, Inn d. Mittlern stuben, Im hind. Kleinen Kammerlin, Inn der großen Kuchen, Im Haußöhren, Inn der Stub Cammer, Bibliotheca, Im Gaden Stublin, Im Gaden, Im hausöhren, Im hindern Gewölb
Inn der Scheür zu S Barbaren, Inn der Samblung zu (-) – Gemälde und Kunststücken
Eigenthumb ane einer behaußung (E.) Item in der Leimen gaßen (…)
(E.) Item ein bierdten theyl vor ohnvertheilt von vnd ane Einer Eck behaußung in der Kalbsgaßen (…)
Abzug Inn dießes Inventarium. Des herrn Wittibers unverändert Gutt, Sa. Guldener Ring 24, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 129, Sa. Ergäntzung 201, Summa summarum 355 lb
Der Erben unverändert Gutt, Sa. Lärer Vaß 9, Sa. Slber geschirr und Geschmeids 27, Sa. Guldener Ring 35, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 696, Sa. Eigenthumbs ane häußern 8, Sa. Ergäntzung (1532, gehet ab 6, Pleibt) 1525, Summa summarum 2302 lb – Schulden 75, Pleibt 2227 lb
Theilbare Gutt, Sa. haußraths 927 lb, Sa. gemählt v Kunststück 425, Sa. Gutsch v. wägen 16, Sa. Biblliothec 45, Sa. frembd früchten v Gartengewächß 22, Sa. früchten 66, Sa. Wein vnd lährer vaß 479, Sa. d. Wahren 3191, Sa. Schiff und geschirr Zum handel gehörig 121, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 545, Sa. Gumdener Ring und geschmeids 297, Sa. der baarschafft 559, Sa. Pfenningzinß hgutts 44, Sa. Eigenthumbs ane einer behaußung 4, Sa. Schulden 3137, Summa summarum 9883 lb – Schulden 4758 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 7708 lb
Ergäntzung des Herrn Wittibers unveränderten Guths. Vermög theÿlregisters über weÿl. Fr. Margarethæ Fuchßin H. XV. Mutter seel. Verlaßenschafft in A° 1640. vffgericht

Assisté de son frère Christophe Stædel et de son beau-frère Josias Glaser, Tobie Stædel vend la maison au pharmacien Jacques Ringler, assisté de son père Charles Ringler

1623 (3. Septembris), Chancellerie, vol. 447 (Gemein Contract Buch) f° 37
Kauffverschreybung Jacobi Ringlers des Apotheckers
erschienen Ist vnserer Rhats bewantter Tobias Städel mit beÿstand vnsers alten Ammeysters des Fürsichtigen vnd weysen Herrn Christoff Städels seines Bruders vnsers lieben geheymen mit Rhats freündts Friderich Ruehels Fünff Zeheners vnd vnserer lieben geheymen mit Rhats freunden der Fünff Zehener verordneten Secretarÿ Josiæ Glasers, seiner verwanth. [II f° 123-v, seiner Schwäger] vnd
In gegenwätigheÿt auch vnsers Burgers Jacob Ringlers des Apotheckers (verkaufft) mit beÿstand Rhat vnd Zuthun vnsers alten Rhatsbewandten Carlen Ringlers seines lieben vatters vnd alt. vnsers lieben geheymen mit Rhats freundts vnd Fünffzehners Daniel Ringlers seines vettern
Ein Behausung derselb hoffstatt einem Hofflin mit allen andern Ihren gebewen, begriff. weytten, Zugehörden, Recht vnd Gerechtigkeÿt In diser vnserer Statt Straßburg In der Spießgassen, bed. seÿts neben Frantz Guscharten dem handelsmann hinden auff Reynhard Merckelbach dem handelßmann stoßend gelegen, davon Jarlichs gehend 75 gulden Zu 15 batzen auff Mariæ Magdalenæ obehrengemelten Herrn Christoff Stadeln alten Ammeyster In hauptgut mit 1500 gulden obgemelter wehrung abzulösen allerding ledig vnd eygen, vnd were diser verkauff vnd kauff vber vorgemelter beschwerden, welcher der Kauffer auff sich genommen, zugangen vnd beschehen für vnd vmb 3500 guld. jeden gulden wie oben gemeldet dem Reichs thaler nach Zu 15 batzen gerechnet

Fils du pharmacien Charles Ringler, le pharmacien Jacques Ringler épouse en 1623 Anne Marie fille de l’assesseur des XXI Jean Jacques Kügler.
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 469-v, n° 1554)
1623 Eodem die [Dominica 21. p. Trin. den 2. 9.br.] Jacobus Ringler der Apodecker, H Caroli Ringlers des Apodeckers Sohn, J. Anna Maria H. Johann Jacob Küglers des beständigen Regiments der Herren Ein vnd Zwantzig tochter. dienstag den 18. 9.br. (i 494)

Jacques Ringler hypothèque le fonds de pharmacie au profit de l’ancien propriétaire Tobie Stædel.

1625 (22. Martÿ), Chambre des Contrats, vol. 455 f° 101-v
(Inchoat. in Prot. fol. 98.) Erschienen H. Jacob Ringler der Apotecker in Spießgaßen alhie
bekannte in gegensein herren Tobiæ Städels Alten Großenrhats Verwanthen – von der Apoteck herrüerende Materialien vnd Instrumenten schuldig word. 415. Pfund
zu vnderpfand verlegt vnd eingesetzt seine vnd von ihme H. creditore den 3. 7.bris A° 1623. an sich erkauffte Behausung in Spießgaß neben Frantz Guischarten mit beed. seiten hinden vff Reichardt Merckbachen beeden handelßmännern stoßend gelegen, dauon gehen 75.R a 15 bz. vff Mariæ Magdalenæ weÿ: H Christoff Städels Alten Ammeisters see: Erben in haubtg. mit 1500. gld. a 15. bz. abzulösen, So dann ist solches hauß auch noch dem creditori hafft vmb 3500. fl. a 15. bz. abzulösen

Jacques Ringler hypothèque la maison au profit de Jean Jacques Kügler

1629 (29. Decemb:), Chambre des Contrats, vol. 465 f° 824
Erschienen H Jacob Ringler der Apotecker burger Zu St.
hatt in gegensein deß Ehrenvesten, Fürsichtigen Vnd wolweisen herrn Hanß Jacob Küglers XXI.ers seines herren Schwehers – d. Er demselben einer vffrechten vnd redlichen schulden für par in Johanni Meß deß verschienenen 1628. Jarß 600 gld. a 15 bz. vnd auch in Johanni Meß dises noch zu end lauffenden 1629. Jarß 1500 gld. gerüerter batzen werung gelühen gelt – deßen, Wie auch weil mehrehrengemelter Herr Kügler sich für ihne Ringler gegen hienach benannten persohnen, Alß Herrn Marx Huber Zu Augspurg (…) Also Zusammen vmb 1950 guld. a 15 bz. v.bürgt
zu vnderpfand verlegt vnd eingesetzt hauß vnd hoffstat mit allen andern deren gebäwen, begriffen, weiten, Zugehörd. rech vnd gerechtigkeiten, gelegen alhie in der Spießgaßen, anderseit neben Frantz Guischarden, anderseit neben Johann Milott hinden auff Reinhardt Merckelbachen, allen handelsmänner stoßend, Welches hauß zuuor noch verhafftet vmb 2500. fl. H. Tobiæ Städel dem eltern, Vnd dann vmb 1500. fl. H. Johann Wenckern sonst eÿgen
Fernes daß gantz Corpus seiner in vorspecificirtrer behausung habenden apothecken, wz in derselben an Mörselen, vnd allen anderen Vasen, Ingleichem an aller Zu der Apothecken gehörigen Wahren und materialien

Jacques Ringler se remarie en 1630 avec Jeanne, fille du marchand Daniel Bitto.
Mariage, cathédrale (luth. p. 291)
1630. Dnicâ 26. Trin. 21. 9.br. Jacob Ringler der Apotecker, vnd J Johanna Daniel Bito des handelsmanns e. tochter, eingesegnet Zinstag 30. 9.bris (i 150)

Jeanne, veuve du pharmacien Jacques Ringler se remarie en 1639 avec le boucher Gaspard Reisser
Mariage, cathédrale (luth. p. 417)
1639. Dominica post Nov. An. Caspar Reißer der Metzger Vndt Burger alhie Vndt Johanna, H Jacob Ringlers des Apotheckers Vndt Burgers alhie n. wittwen Eingesegnet eod. [15. Januarÿ] (i 213)

La maison revient après la mort de Jacques Ringler à sa sœur Marie Ringler et à son beau-frère Geoffroi von Brunn.
Fils du bailli d’Iéna, Sébastien von Brunn, Geoffroi von Brunn épouse Marie Ringler en 1629 : contrat de mariage, célébration

1629 (15. Septembris), Not. Strintz (Daniel, 58 Not 56) f° 678
Eheberedung – zwischen dem wohlachtbahren vnd vornehmen herren Gottfried von Brunn, des ehrenuesten hoch vnd fürgeachten herrn Sebastian vonn Brunn, fr. weinnmarischen Amptmans zu Ihena selig. ehelichen erzeugten Sohn, Ane einem
So dann der viel ehren vndt tugendreichen Jungfrauen Marien Ringlerin, des Ehrenvesten fürsichtigen vnd weisen herren Caroli Ringlers des Eltern Apoteckhers vnd eines Ersamen wolweißen großen Raths Alhie Zue Straßburg Alten beÿsitzers seeligen eheleiblich. dochter alß der Jung frawen hochzeiterin ann anderen theill
Beschehen v. verhandelt Inn deß heylig. Reichs freÿen Statt Straßburg Dienstags den 15. Septembris In dem Jahr des herrn Alß man Zahlte 1629
[unterzeichnet] Johann Ulrich fridt der Jungfr. hochzeiterin Vogt

Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 73-v)
1629. Gottfried von Brun von Jena der handelsman H. Sebastian von Brun gewesenen fürstlichen Sächs. weimar Amptmans Zu Iena hinderlaßener Sohn Und Jungf. Maria H. Caroli Ringlers des Apodeckers und burgers alhie hinderlaßene tochter. Eingesegnet den 3. 9.br (i 81)

Le marchand épicier Geoffroi von Brunn devient bourgeois par sa femme trois mois après son mariage
1630, 4° Livre de bourgeoisie p. 112
Gottfriedt Von Brunn der Specereÿ Krämer von Jehnna Empfangt daß Burgerrecht Von Fr. Maria, weÿl. H Carlen Ringlers deß Apotheckers seellig hind.laßene Tochter Wüll Zu den Spiegler Zünfftig sein dem 21. Januarÿ Ann. 1630

Geoffroi von Brunn et sa fiancée Marie Ringler contractent une obligation au profit de Bourcart de Hagen Hagenegg
1629 (19. octob.), Chambre des Contrats, vol. 465 f° 641
Erschienen H Gottfried von Brunn auß Jena der Specereÿhändler vnd Jgfr. Maria Ringlerin weÿ: herrn Carol Ringlers deß eltern gewesenen Apoteckers vnd burgers see. Zu St. nachgelaßene eheliche dochter, sein H von Brunn vertraute hochzeiterin mit beÿstand gutem wiss. vnd verwilligen deß Ehrenvesten hochgelehrten herrn Johann Ulrich Friden Stattschreibers Zu St. ihres geschwornen Vogts
haben in gegensein deß wol Edlen und Gestengen herrn Burckhard. von Hagen Zu Hagenegg, Niderdorff und Capel & sich An ietzo allhier vffhaltend – schuldig seÿen 400 ducaten
Vnd Zu noch mehrern Versicherung der bezalung seind auch persönlich erschienen Herr Carol Ringler der Jünger vnd herr hanß Georg Saladin beede Apotecker vnd burg. alhie, ihr Mariæ Brud. vndt Schwager die haben sich für sich vnd alle ihre Erben für obige Schuld Zu rechten Bürgen, Mit: und und selbst schuldnere und Selbst Zahlere vnverscheidentlich dargegeben

Marie Ringler meurt en 1636 en délaissant une fille. Les experts estiment la maison à 750 livres outre les capitaux (1 250 livres). La masse propre au veuf est de 24 livres, celle des héritiers de 3 303 livres. L’actif de la communauté s’élève à 7 409 livres, le passif à 2 953 livres.

1636 (9. Junÿ), Not. Strintz (Daniel, 58 Not 38) n° 683
Inventarium aller haab Nahrung vnndt güetter Ligender vnd Vahrender veränderter vnd unveränderter, keine sie haben nahmmen Wie sie wollen außgenohmmen, so weÿlandt die Ehren: vnnd Tugendreich. Fraw Maria Ringlerin, deß Ehrenuesten vndt Wolachtbarenn herrenn Gottfriedts von Brunen, Apoteckers burgers Zu Straßburg ehegemahlin nunmehr seelige Nach Ihrem außer dießer Weldt tödtlichen hinscheiden hinder Ihro Verlaßen, so auff erfordern vnd begehren deß Ehrenvesten vnd vornehmen herrn hannß Georg Salatins Apoteckers vnd burgers Zue Straßburg, alß geschwornen Vogts Jungfrauen Margarethæ Brunnin, vorehrengedachter Verstorbenenn frauen seelig.mit vor vnd nachgementem hr Gottfriedt von Brun Ihrem ehewürth anjetzo aber hinterlaßenen Wittiber ehelich erzeugten dochterlins vnd eintzig. nachgelaßener Erbin (…) Actum vnd angefang. In Straßburg Inn fernerem beisein der ehren: vnd tugendreich. Fr. Margaretham Ringlerin, hr. Jacob Bauren goldarbeiters burgers Zu Straßburg d. verstorbenenn selig. schwester, donnerstagß den 9. Junÿ Anno 1636.
NB. die Eheberedung vnd Codicill sind etwan in meinem prothocollo.

Inn einer hernach specificirter Inn dieße Erbschafft gehöriger vnd Inn d. Spießgaß. gegen dem schneidergraben hinüber gelegenen Apotecker behaußung, befund. Word. Wie Volget
Haußrath. Auff dem obersten Boden, nichts, Auff dem Andern Boden, nicht, Auff dem dritten Boden, Inn der Cammer A, Vor dießer Cammer, Inn der Cammer B, Inn der Cammer C, Auff dem Gänglein, Vor dießen gemachen, Inn der Cammer D, Inn der Cammer E, Vor dieser Cammer, In dem Speiß Kämmerlein, Inn der undern wohnstuben, Vor dießer Stubenn, Inn der Kuechenn, In dem vndern Stüblein, Vor diesem Stübl. Inn dem Keller
Eÿgenthumb Ane Heüßern (T.) Item ein Apoteckher behaußung, sampt einem gar Cleinen höfflein auch allen anderen Ihrenn gebeüwenn, begriffen weithen, rechten, Zugehörden vnndt gerechtigkeiten, gelegen Inn der Statt Straßburg ane der Spießgaß, einseith neben weÿland herren Frantz Guischiardts vnd herren Martin Andreß König XXI.er beeder vornehmmen handelßleuthen gewerbß behausung, anderseith neben Herrenn Michael Ingweÿler dem handelßmann burgern Zue Straßburg, hinden vor herren Reinhardt Merckelbachß deß handelßmanns behaußung Stoßend, vff welcher behaußung noch zu beschwerden stehen wie volgt, Item dem Ehrenvesten fürsichtig und Wolweisen herrn Johann Wenckern beÿsitzer der herren fünffzehen des bestendigen Regiments 750 Pfund Pfenning hauptgut welche Jährlich auff Mariæ Magdalenæ vndt dann 500 Pfund Pfenning Capital frawenn Susannæ Margarethæ Stedlerin herrn Christoffell Merckehhbachß deß Jüngern haußfrauwen, sonsten vber Jetz gemelte beschwerden freÿ ledig vnd eigenn, vnd hiehero angeschlagen worden für 750 lib. Vnd ist noch Zur Zeit kein brieff noch haupt verschreibung vber hievor geschribenene behaußung auffgerichtet Word.
Abzug Inn hieuorgeschribenn Inventarium gehörig. Volgt Erstlichen des herrn Wittibers unverändert gutt, Sa. silbergeschmeids 6, Sa. guldiner Ring 18, Summa summarum 24 lb
Volgt nuhn der Erben unveränderte Nahrung, Sa. haußraths 352, Sa. Lehrer Vaß 16 ß, Sa. Silbergeschirrs 200, Sa. guldin Ketlein Ring vnd geschmeidt 85, Sa. der Baarschafft 162, Sa. der Pfenningzinß hauptgüter 1663, Sa. der Schulden 71, Sa. Ergäntzung (780, abzuziehen 13, übrig) 766, Summa summarum 3303 lb
Volgt endtlichen die theÿlbare Verlaßenschafft, Sa. haußraths 210, Sa. Weins und Lehrer Faß 48, Sa. Simber geschirr und Geschmeids 64, Sa. guldiner Ring, Kettlein und geschmeids 25, Sa. der Baarschafft 1052, Sa.Anschlags Corporis der Apotecken sampt der zugehörihen Instrumenten vnd dergleich 2565, Sa. Eÿgenthumbß ane einer Behaußung 750, Sa. Schulden 2753, Summa summarum 7409 lb – Schulden 2953, Nach deren Abzug 4515 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 7842 lb

Geoffroi von Brunn se remarie en 1636 avec Marguerite Meyer, fille du marchand Jean Jacques Meyer : contrat de mariage, célébration
1636 (20. 7.bris), Protocolle (64 not 5) f° 315
Eheberedung – Zwischen dem Ehrenvesten und Fürnehmen Gottfried Von Brunn Apoteckhern Burgern Zu Straßburg ane einem
So dann der Vielehren vnd Tugendsammen Jungfrawen Margarethæ Meÿerin, des Ehrenvesten fürsichtigen Vnnd weißen herrn Johann Jacob Meÿers Vornehmen Handelsmanns Vnnd eines Ehrsamen wohlweißen großen Raths Inn der wol ermelter Statt Straßburg Beÿsitzers & nuhn mehr seeligen mit d. viel ehren vnnd Tugendreichen frawen Barbaræ Meÿerin gebohrner Geÿgerin ehelichen erzeugten dochter am Andern theÿl
Beschehen vnd verhandelt Inn deß Heÿligen Reichs Freÿen Statt Straßburg Dienstag den 20. Monats Tag Septembris Inn dem Jahr deß herrn alß man Zahlte 1636 [unterzeichnet] Johan Georg Saladin alß deß hochzeiters döchterlins vogt, Joh: David Geÿger Alß d. Jungfraw hochzeiterin vogt

Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 192)
1636. Gottfrid von Brunn Apothecker Und Burger alhie, Jungfr. Margaretha, weÿl. H Johann Jacob Meÿers handelßmanns nachgelaßene tochter. Eingesegnet dinstag d. 1.ten 9.bris St: thoman (i 198)

Les Quinze autorisent Geoffroi von Brunn à transférer sa pharmacie dans la maison face à la sienne, à côté de celle de Daniel Bitto.

1637, Protocole des Quinze (2 R 62)
(f° 179-v) Sambstag den 26. Augusti – Gottfried von Bron Apodecker Erschinen & per Bulian Vnderth. Suppl. so Verleßen, bitt, wegen der darinn gehörten beschwerden daß Er seine Officinam vnndt Apotheck In Daniel Bittot seel. behaußung gegen der seinig. über transportiren möge, Ihme g. Zuerlauben, & Erk. In dem begeren Willfarth.

Compte que rend le pharmacien Jean Georges Saladin de la tutelle des biens qui appartiennent à Marguerite Storck, fille de Geoffroi von Brunn
1652, Not. Braun (Jean Philippe, 5 Not 1)
Dritte und respective Schluß Rechnung – Mein Johann Georg Saladins Apotheckers vnd Burger alhier alß noch ohnentledigtenen vogts frawen Margarethæ Störckin weilandt deß Ehrenvesten v. vorgeachten H. Gottfried von Brunns, auch gewesenen Apotheckers allhie, seel. hinderlaßene Tochter, Innhaltendt alles daß Jenige, waß ich von dem 9. Martÿ 1651. biß 9. martÿ dieses lauffenden 1652.gsten Jahrs Ihrentwegen eingenommen dahingegen widerumb außgeben und sonst in andere weefe vögtlicher weiße verhandelt v. v.richtet habe.

Fils de l’assesseur Jean Valentin Storck, l’étudiant en droit et greffier à Wissembourg Jean Thierry Storck épouse en 1651 Marguerite, fille de Geoffroi von Brunn
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 10)
1651. Dn. IX Trinit. d. 27. Julÿ. H. Johann Dietrich (Theodoricus) Storck Juris Candidatus verordneter Stattschreiber Zu Cron Weißenburg, fes Ehrenvesten, from, fürsichtig vndt wohlweißen H Johann Valentin Storcken des beständigen Regiment der HH XV. Ehelichen Sohn und Jfr. Margaretha H Gottfried von Brunen geweßenen Apotheckers vnd burgers allhier hinderlaßene Eheliche Tochter. Copulirt Zinst. d. 5. Augusti Zu St. Thoman (i 11)

Marguerite Meyer veuve de Geoffroi von Brunn meurt sans postérité en 1688. L’inventaire est dressé dans la maison Gambs rue des Bestiaux. L’actif de la succession s’élève à 100 livres, le passif à 84 livres.
1688 (11.2.), Not. Winckler (Elie, 61 Not 11) n° 5
Inventarium über Weÿland der Viel Ehr: und Tugendreichen Frawen Margarethæ von Brünn gebohrner Meÿerin, auch weÿland herrn Gottfried von Brunn, gewesenen Apoteckers und burgers Zu Straßburg hinderlaßener wüttib seel: Verlaßenschafft, auffgerichtet in Anno 1688. – nach ihrem Dienstags den 1. Aprilis deß Zuruck gelegten 1687.sten Jahrs aus dießem Mühesamen trauer und Kummervollen leben genommenen tödlichen hintritt hinterlaßen. Welches alles auf gebührendes ansuchen und begehren, deren ab intestato nach tod v.laßen und ane nechstfolgendem blatt beschriebener Erben ersucht, durch den wohl Ehrenvest vnd hoch vorgeachten Herrn Johann Schatzen handelsmann und burgern alhier, wie auch die Viel Ehren und tugendreiche fraw Mariam Margaretham Schatzin gebohrne Gambsein deßen heuß Ehr (…) Actum Straßburg Mittwochs d. 11. febr. Anno 1688.
In der Gambsischen In d Statt Straßburg ahe der Viehe gaßen gelegenen behaußung befuden worden wie volget
Sa. Haußraths 33, Sa. Silbergeschmeids 20, Sa. guldiener Ring 9, Sa. Frucht 37, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 575 lb, Sa. Schulden 164, Zweiffelhaffte Schulden 260, Fidei Commis Nahrung 739
Summa summarum hievor beschriebenen samtlichen Verlaßenschafft ane haußrath, Silber geschmeid, Guldin Ringen und fruchtgulden, 100 lb – Schulden 84 lb, Nach deren Abzug 16

La maison a été attribuée aux créanciers de Geoffroi von Brunn à proportion de leurs droits comme le stipulent les différents contrats passés au profit du cordonnier Alexandre Rœmer. Le lieutenant colonel Jean Henri Kugler vend sa part.

1644 (16. febr.), Chambre des Contrats, vol. 493 n° 107-v
(Prot. fol. 21.) Erschienen der Edel- und Gestrenge H Johann Henrich Kugler Obrister Leutenannt
in gegensein Alexander Röhmers deß schuemachers
seinen Antheil so fast der vierte theil ist, ahne hauß hoffstatt, höfflin und Gad. so vor dießem eine Apotheck geweßen und die Städelisch. Apotheck gemeiniglich genannt word. alhie in der Spießgaß. neben dem Guischardisch. Gewerbßhauß ein und anderseit neb. Michael Ingweilern dem Seidenhändlern, hind. vff Rheinhardt Merckelbach stoßend gelegen, für ledig und eig. maß. Ihme H. Ob. Leutenannt solcher Antheil in weÿl. Gottfried von Bronn deß Apotheckers seel. Creditoren Außweißung assignirt word. ist – umb 120. Pfund

Le co-directeur à la Monnaie Jean Jacques Kügler vend sa part.

1646 (27. martÿ), Chambre des Contrats, vol. 497 f° 141-v
(Prot. fol. 55.) Erschienen Herr Johann Jacob Kügler, dreÿer der Statt Straßburg Müntzen,
hatt in gegensein Alexander Röhmers deß Schuhmachers Vnd burgers
seinen Antheil so ohngefähr der Vierte theil ist Und sich auff 181. lb 9 ß vnd 3. d. belaufft ahne hauß, hoffstatt höfflin Vnd Gaden so Vor dißem eine Apodeckh geweßen Vnd gemeiniglich die Städeliche Apoteckh genant Word. alhie in der Spieß gaß. neben dem Guischardisch. Gewerbßhauß ein Vnd anderseit neben H. Michael Ingweilers geweßenen Seidenhändlers sel. Erben, hind. vff H Reinhard Merckhelbach. stoßend geleg. für ledig Vndt eigen, inmaß. Ihme H. Kügler solcher Antheil in weÿl. Gottfried Von Bronnen deß Apotheckhers seel. Creditoren Außweißung assignirt word. ist – umb 165. lb

La fille du marchand Daniel Weitz vend sa part

1647 (28. Jan:), Chambre des Contrats, vol. 498 f° 53
(Prot. fol. 44.) Erschienen h. hannß Wolff Heßler alter Treÿer deß Pfenningthurns, alß Vogt Mariæ Salomeen, weÿl. H Daniel Weitzen deß handelßmanns und Burgers Zu Straßburg seel: nachgelaßene ehelich. dochter, mit beÿstand H Johann Jacob Küglers Treÿers ahne der Müntzen ihres nechst. Verwanthens, wei auch H Mathei Helbeckh genannt Behem und H. M. Josephi Scherbaums Not. immatriculati alß vß EE. groß. Rhats mittem hierzu insonderheit Deputirte
hatt in gegensein Alexand Röhmers deß Schuhmachers
seiner Vogts dochter Antheil, so dem vorig. Anschlag deß haußes nach thut 135. fl. ahne hauß, hoffstatt, höfflin, und Gaden, mit allen deren Gebäwen, so vor dießem eine Apotheckh geweßen und gemeiniglich die Städelische Apotkeckh genannt word. ist, alhie in der Spießgaß, neben dem Guischardisch. Gewerßhauß ein: und anderseit neben weÿl. H Michael Ingweilers deß Seidenhändlers seel. Erb. hind. vff H Rheinhard Merckhelbachen stoßend geleg. für freÿ ledig eig. inmaß. ihro der Vogts dochter solch Antheil in weÿl. Gottfried von Bronn deß Apotheckers seel. Creditoren außweißung assignirt Word. ist – umb 120. fl.
[in margine :] Erschienen Daniel Borst der Meßerschmidt vnd Burger Zu Straßburg alß Ehevogt hierinngemelter Mariæ Salome Weitzin (Quittung) Actum d. 11. Junÿ A° 1649

Marguerite Kügler femme de l’assesseur au Grand Sénat Jean Jacques Huck vend sa part

1648 (26. April.), Chambre des Contrats, vol. 501 f° 252-v
(Prot. fol. 85.) Erschienen Fraw Margaretha Küglerin H hannß Jacob Huckh E.E. groß. Rhats Beÿsitzers eheliche haußfraw mit beÿstand erstermeldts ihres Ehevogts
hatt in gegensein Alexand. Röhmers deß Schuhmachers
ihr Antheil so ohnfegährdt der vierdte theil ist und sich dem vorig. Anschlag nach vff 181 lib. 9 ß 3 d belaufft ahne hauß, hoffstatt, höfflin und Gaden mit allen der. Gebäwen so vor dißem eine Apotheckh geweß. und gemeinlich die Städelische Apotheck genannt word. ist, alhie in d. Spießgaß. neben dem Guischardisch. Gewerbßhauß ein: und anderseit neben H Michael ingweilers deß Seidenhändlers seel. Erben, hind. vff weÿl. H Reinhadt Merckelbachß deß Specereÿ händlers seel. Erben stoßend gelegen – geschehen umb 165. lib

Femme du frapier Jacques Enderlé de Bâle, Salomé Kügler vend sa part

1649 (25. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 504 f° 527-v
(Protocoll. fol. 132.) Erschienen H Jacob Enderle der thuchmann und Burger Zu Basell alß Ehevogt Fr. Salomeen Küglerin, mit beÿstand H Hannß Jacob Hueckhen E.E. groß. Rhats Beÿsitzers und H Hannß Jacob Kuglers Treÿers ahne der Müntzen zu Straßburg alß ihr Fr. Salomeen nechst. Verwanthen
in gegensein Alexand. Röhmers deß Schuhmachers
ihr Fr. Salomeen Antheil so sich vff 182. fl. belaufft ahne hauß, hoffstatt, höfflin, und Gaden mit allen deren Gebäwen, so hiebevor eine Apotheck geweß. und gemeiniglich die Städelische Apoteckh genannt word. ist, alhie in der Spießgaß. neben dem Guischartisch. Gewerbß hauß ein und anderseit neben Weÿl. H Michael Ingweilers deß Seidenhändlers seel. Erben, hind. vff die Merckhelbachische Gewerbß behaußung stoßend gelegen, für freÿ ledig und eig. alß ihro Fr. Salomeen solcher Antheil in weÿl. Gottfried von Bronn deß Apotheckhers seel. Creditoren vßweißung assignirt worden seÿe – umb 135. fl.

Le cordonnier Alexandre Rœmer hypothèque sa maison pour pouvoir payer la part que lui a vendue Salomé Kügler

1649 (25. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 504 f° 528-v
Erschienen Alexander Röhmers der Schuhmacher Burger Zu Straßburg
hatt in gegensein deß Edel Vndt hochgelehrten H. Johann Ludwig Müegen dero recht. Doctoris Fürstl. Pfaltz. Newenburg. Und Birckhenfeld. geheimen Rhats auch der Ritterschafft im Undern Elsaß Sÿndici bekannt – schuldig seÿen 50. lib, daß Er damit H Jacob Enderle deß Thuchmanns Vnd Burgers Zue Basel eheliche Haußfraw Salome Kuglerin umb ihren ahne nachgemelter Behaußung habenden Antheil außkauffen undt befridig. möge, inmaßen dann Vermög der heüt dato Vffgerichteter Verschreibung würcklich bescheh. ist
darfür in specie Vnderpfand sein solle seine Behaußung mit allen deren Gebäwen, alhier in der Spießgaß. neb. dem Guischartisch. Gewerbß hauß ein: Und anderseit neben Weÿl. H. Michael Ingweilers deß Seÿdenhändlers seel. Erben, hinden vff die Merckhelbachische Gewerbß behaußung stosend gelegen, davon ein gewißer Antheil noch Verhafftet ist umb 150. lib H. Hannß Jacob Huckh. groß. Rhats Verwanth. Mehr ist die Behaußung noch verhafftet Vmb 30. lb per Rest Daniel Borschten dem Meßerschmidt ehevögtlicher weise

Anne Ringler veuve de Jean Henri Schmid, ancien assesseur des Quinze, vend sa part.

1650 (6. febr:), Chambre des Contrats, vol. 507 f° 132-v
Erschienen H Johann Joachim Frantz Fünffzehen Secretarius alß Vogt Fr. Annæ Ringlerin weÿl. H Johann Henrich Schmid. dißer Statt geweßenen Fünff Zeheners nunmehr seel. nachgelaßener Wittibin mit beÿstand H. Eliæ Brackenhoffers Treÿers gemeiner Statt Müntzen ihres dochtermanns
hatt in gegensein Alexand. Röhmers daß Schuhmachers bekannt, daß Sie Fr. Anna albereit am 11. Augusti nechstverwichenen 1649. Jahrs ihme Röhmern vffrecht verkaufft und zukauffen gegeben haben
ihr Fr. Annæ antheil ahne hauß, hoffstatt, höfflin und Gaden mit allen deren Gebäwen so hiebevor eine Apotheck geweß. und gemeiniglich die Städelische Apotheck genannt worden ist, alhie in der Spießgaß. neben dem Guischartisch. Gewerbßhauß ein: und anderseit neben weÿl. H Zachariæ Ingweilern dem Seidenhändlern, hind. vff die Merckhelbachische Behaußung stoßend gelegen, für freÿ ledig und eig. Und were dißer Verkauff und Kauff darinn auch die 4. fl. 6 ß 8 d seit Annunciationis Mariæ a° 1646. exclusive p. rato hieher gehörige hauß zinnß begriffen seind, Zugangen umb 51. fl. 4 ß

Marguerite Ringler femme de l’assesseur des Treize Jacques Baur vend sa part

1650 (1. Junÿ), Chambre des Contrats, vol. 507 f° 561
Erschienen der Ehrenvest- Fürsichtig Vnd hochweÿse H. Jacob Baur deß geheimen Regiments der Herren Treÿ Zehen im nahmen seiner mit weÿl. fr. Margaretha Ringlerin seel. erziehlter töchter
hatt in gegensein Alexander Römers deß Schuhmachers
den jenigen antheil so sich vff 46. fl. 7 ß 4 d belaufft ahne hauß, hoffstatt, höfflin und Gaden mit allen deren Gebäwen, so hiebevor eine Apotheck geweß. ist und gemeiniglich die Städelische Apotheck genannt word. ist, alhie in der Spießgaß. neben dem Guischardisch. Gewerbßhauß ein: und and.seit neben H Zacharia Ingweilern dem Seidenhändlern, hind. vff die Merckhelbachische Behaußung stoßend gelegen – umb 46. fl. 7 ß 4 d

Fils du cordonnier Jean Rœmer de Marbourg, Alexandre Rœmer épouse en février 1638 Elisabeth, fille du tailleur Georges Gress.
Mariage, cathédrale (luth. p. 406)
1638. Dominica Quinquagesimæ 4. Febr. Alexander Röhmer Von Marpurg d. Schumach. Johannis Röhmer Schuhmachers vndt burgers daselbsten hinderlasener sohn, Vndt J. Elisabeth Georg Greßen des Schneiders Vndt Burgers alhier e. tochter Eingesegnet Zinst. 12. Febr. (i 208)

Alexandre Rœmer devient bourgeois par sa femme quinze jours après son mariage
1638, 4° Livre de bourgeoisie p. 173
Alexander Römer Von Marpurg der Schuemacher Empfangt d. burgerrecht Von seiner haußfrauwen Elisabetha Georg Kressen deß Schneiders vnd burgers alhie Hinderlaßenen dochter vmb 8 gold fl. Ist noch ledigen Standts würd Zu Schumachern dienen. Jur. 28. Februarÿ 1638.

Alexandre Rœmer hypothèque la maison au profit du barbier Marx Philippe Hahn. En marge, quittance remise en 1675 au propriétaire Jean Georges Œhrlé.

1655 (16. Martÿ), Chambre des Contrats, vol. 517 f° 194-v
Erschienen Alexander Römer der Schuhmacher Und Burger alhie
in gegensein H. Marx Philipß Hanen deß Barbierers – schuldig seÿe 75. lib
dafür in specie Underpfand sein soll hauß, hoffstatt, höfflin, mit allen deren gebäwen & allhier in der Spießgaßen neben H. Zachariæ Ingweilern den Seÿdenhändler ein vnd And. seit neben der Guschardischen Gewerbß behaußung, hind. vf H Christoph Merckhelbach stoßend gelegen, so Zuvor verhafftet vmb 150. lb d Margarethæ Küglerin vnd dann Vmb 50. lb d H Johann Ludwig Müeg U. J. D. v. Chur Pfältz. geheimen Rhat sonst für ohnverhafftet, ledig vnd eig.
[in margine :] Erschienen herr Johann Georg Lemp der Apotecker alß deme die hierin verschribene Capital summ der 75. lb. d vermög der am 26. Aug. a° 1673. in der Cancelleÿ Contractstuben vffgericht die Verschreibung gehörig seind, hatt in gegensein Hannß Georg Öhrle deß Schuhmachers alß ietzigen Possessoris hierinn gedachter behaußung (…) Act. d. 20. Aug. a° 1675.

Alexandre Rœmer hypothèque la maison au profit de la fondation d’Anne Catherine Schlagmann

1656 (8. 8.br.), Chambre des Contrats, vol. 518 f° 500-v
Erschienen Alexander Röhmer der Schuhmacher
in gegensein deß Wohl Ehrwürdig Wohlgelehrten H M: Georg Christoph Allgäwers alß Pfarrherrn der Kirch Zu St. Thoman wie auch der Ehrwürdig- wohlgelehrten H. M. Johann Scheuringß und H M. Johann Rudolph Bechtoldts alß Diaconorum besagter Pfarrkirch Zu St. Thoman mit beÿstand H Frantz Christoph Caroli, Fünffzehen Secretarÿ und H Marx Philipß Haanen deß Barbierers beed. alß Kirchen Pfleger mehrgemelter Kirch – schuldig seÿen 200 Pfund auß weÿl. Fr. Annæ Catharinæ Schlagmännin seel. legat
(…) sondern auch all übriges, so der Debitor ahne seiner alhie in der Spießgaßen gegen der Engelisch. Apotheck gelegenen Behaußung, anderwertz ahne sich erkaufft hatt, hiemit Zum special Unterpfand constituirt

Alexandre Rœmer hypothèque la maison au profit de la tribu des Cordonniers.

1669 (22. Maÿ), Chambre des Contrats, vol. 536 f° 273-v
Erschienen H Alexand. Römer der Schuhmacher
in gegensein H Hannß Sebastian Gerlach deß Schuhmachers alß Zunfftmaÿsters E.E. Zunfft der Schuhmacher – schuldig seÿe 75. Pfund pfenning
Unterpfand sein solle hauß, höfflin, hoffstatt mit allen deren Gebäwen, Begriffen, Zugehördten und Gerechtigkeiten alhie in der Spießgaß einseit neben H Martin Andres König dem handelßmann, anderseit neben H Emanuel Fischern dem huetstaffierern, hind. vff H David Meÿern den Specreÿhändlern stoßend gelegen
[in margine :] (…) in gegensein Hannß Georg Ohrle alß ietzigen Possess. hierinn gedachter behaußung (quittung) Act. d. 19. Aug. a° 1676

Marc Philippe Hahn cède au pharmacien Jean Georges Lemp l’obligation passée à son profit par Alexandre Rœmer en 1655.

1673 (26. Aug.), Chambre des Contrats, vol. 541 f° 476-v
herr Marx Philipps Hahn E.E. Kleinen Rhats beÿsitzer
in gegensein herren Johann Georg Lempen deß Apotheckers
75. lb Capital so weÿl. Alexander Römers deß Schuhmachers nunmehr seel. nachgelaßene Kinder und Erben nach Innhalt der am 16. Martÿ Anno 1655. in der Cancelleÿ Contract stuben uffgerichteter Verschreibung, Vor ihrer alhier in der Spießgaßen gegen der Scheidischen Apotheck gelegenen behaußung (…) zugeben obligirt – umb 75. lb

Le tuteur des enfants d’Alexandre Rœmer hypothèque la maison au profit du pharmacien Jean Jacques Scheid. En marge, quittance remise en 1676 au propriétaire Jean Georges Œhrlé.

1673 (30. 8.br), Chambre des Contrats, vol. 541 f° 599
Caspar Römer der Schuhmacher alß Vogt weÿl. herren Alexander Römers deß Schuemachers nunmehr seel. nachgelaßener Kinder
in gegensein herren Johann Jacob Scheidten deß Apotheckers und E.E. Policeÿ Gerichts beÿsitzers – schuldig seÿe 75. lb
Unterpfand, Eine behaußung mit allen deren Gebäwen und Zugehördten alhier in der Spießgaß einseit neben der Reichßhofferischen Behausung, anderseit neben H. Emanuel Fischer dem huetstaffirer, hinden uff David Bilger den weißbecken stoßend gelegen
[in margine :] (…) in gegensein Hannß Georg Öhrle deß Schuhmachers und büttels uff der Schuhmacher Zunfft Stuben alß ietzigen Possessoris hierin gedachter behaußung (quittung) Actum den 30. Aug. a° 1676.

Les enfants et héritiers l’Alexandre Rœmer vendent la maison à Jean Georges Œhrel, cordonnier et huissier à la tribu des Cordonniers

1674 (19. 9.br), Chambre des Contrats, vol. 543 f° 664-v
Johann Römer der Schuhmacher für sich selbsten, Paul Römer der Nagelschmidt alß Ehevogt Susannæ Römerin, herr Marx Philipp Hahn alß auß E.E. Kleinen Rhats mittel ahne statt Annæ Elisabethæ Römerin, hannß Thoman Strobels deß Barbierers zu Marpurg Eheweibs hierzu insonderheit deputirter, und dann Caspar Römer der Schuhmacher alß Vogt Annæ Mariæ, Philipps und Annæ Salomeen der Romerischen geschwisterd, alle weÿl. Alexander Römers deß Schuhmachers nunmehr seel: nachgelaßene Kinder
in gegensein Hannß Georg Öhrle deß Schuemachers und büttels uff der Schuhmacher Zunfftstuben
hauß, hoffstatt und höfflin mit allen deßen Gebäwen, begriffen, weithen, Zugehördten rechten und Gerechtigkeiten alhier in der Spießgaßen einseit neben weÿl. herrn Johann Christoph Reichßhoffers E.E. Großen Rhats nunmehr seel. nachgelaßenen Kindern, anderseit neben Emanuel Fischer dem huetstaffirern hinden uff David Meÿen den Specereÿ händlern stoßend gelegen, davon gehend iährlichen termino Mich. 8. lb widerlößig mit 200. lb den Jeweiligen Herrn Pastoribus und Diaconis beÿ der Pfarrkirchen Zu St. Thomæ, so dennenselben Von weÿl. frawen anna Catharin Schlagmännin nunmehr seel. legirt worden, so seÿe solche behaußung auch noch umb 75. lb E. E. Zunfft dder Schuhmacher, Item umb 75. lb. Herrn Johann Georg Lempen dem Apotheckern, so dann umb 75. lb in Zweÿen Posten, herren Johann Jacob Scheidten dem Apotheckern Verhafftet – umb 325. lb

Fils du cordonnier Jean Ehrlé, Jean Georges Ehrlé épouse en 1652 Barbe, fille du salpêtrier Jean Schmidt
Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 23, n° 15)
1652. Hans Geörg Ehrle Junger Schuhmacher hans Ehrle des Schuemachers vnd Burgers ehel. sohn nach gelassener ehelich. C*dt Bars Schneiders des Ohlmanns Stieffsohn, Vnd Jungfr. Barbara Johann Schmiden gewesenen Salpeter Sieders auch Burgers alhie. aderant ex parte sponsa Joseph Badi der Saltz Messer, Schott Garten Mann Vogt, Cop.zu St. Wilhelm d. 22. Junÿ(i 36)
Proclamation, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 54 n° 22) Dominica Trinitatis Hanß Georg Ehrlin der Schuhmacher vndt burg. alhie, Hanß Ehrlins gewesenen burgers vndt Schneiders alhie hiinderlaßener ehelicher Sohn, vnd Jungfer Barbara Hanß Schmidten des Salpeter sieders vnd geweßenen burgers alhie hinderlaßene tochter, Sind Copulirt word. Mont. d. 21.t Junÿ Zu St. Wilhelm (i 65)

Jean Georges Ehrlé devient échevin à la tribu des Cordonniers
1679 Conseillers et XXI (1 R 162)
H. Joh: Georg Ehrle wirdt Schöff E. E. Zunfft der Schuhemacher. p. 449. (Mittwochs den 7. Januarÿ 1680)
1674, Protocole des Quinze (2 R 90) 266 Johann Georg Öhrlen [pt° Pfundzolls]

Jean Georges Ehrlé et Barbe Schmidt font un testament en faeur de leurs enfants. Ils ordonnent en particulier un logs pour que leur fils Jean Jacques poursuive ses études.
1682 (12. 8.bris), Not. Saltzmann (Etienne Corneille, 49 Not 30)
Testamentum inter Liberos & Herrn Johann Georg Ehrlen, lederhändlers, und & Frawen Barbaræ Ehrlenin gebohrne Schmidin beede Ehe Personen vnd burgers in Straßburg. Mont. d. 12. 8.bris aô 1682. abends Zwischen 5. et 6. Uhren beÿ 2. lichtern
persönlich erschienen seind der Wohl Ehren vest vnd vorgeachte herr Johann Georg Ehrlen, Lederhändler und beneben Ihme die Viel Ehren vnd Tugendsame Fraw Barbara Ehrlinin gebohrne Schmidin, beede Ehe Personen und burgere allhier Zu Straßburg, gehenden vnd stehenden, jedoch sonderlich der herr etwas blöden vndt Krancken leibes, beede aber von der Genade des allerhöchsten guter verständiger Sinnen, richtiger vernunfft, Gespräch vnd wißens (…)
fürs andere, die einsetzung der Erben eines Jeden formblich Testaments hauptstück ist, als wollen beede testirende Personen Zu Ihren ungezweiffelten Erben Instituirt und eingesetzt haben Ihre noch lendende fünff liebe Kinder vnd der Verstorbenen Tochter gelaßenes Söhnlein, Ihr auch Liebes Enckelein nahmentlichen Fr. Barbaram Wernerin gebohrne Ehrlinin des Ehrengeachten hannß Adolph Werners Schuhmachers vnd burgers allhier haußfraw, Johann Jacob Dürren weÿl. Ursulæ Ehrlinin seel. mit dem Ehrengeachten Meister Jacob Dürren dem Schuhmacher v. b. allhie erzeügtes vnd nachgelaßenes Söhnlein, Jgfr. Annam Mariam, Elisabetham, Margaretham vnd Johann Jacoben alle fünff geschwisterige die Ehrlen vnd der Verstorbenen Weÿl.& seel. gelaßenes Söhnlein auch beeder Ehe Personen Liebe Kinder vnd Enckelin, Zu Sechß gleichen portionen und Antheilen (…)
Schließlichen wollen beede testirende Ehe Personen vnd zwar jedes Zur helffte Ihrem einigen Sohn Johann Jacob Ehrlen wofern derselbe seine Studia dergestalten fleißig fortsetzen werde, daß Er Magistriren könte, oder aber seinen Cursum Philosophicum absolvirt haben wird, Zu einer wohlgemeind. beÿhilff alß ein Prælegat anverschafft haben 100 Gulden (…)
Alles Zugangen vnd Beschehen on der Königlichen freÿen Statt Straßburg in einer ane der lang. Straß vnd Schuhmacher Gaß gelegenen, beed. testirenden Ehe Personen eigenthümlich zuständig. behaußung dero obern vordern stuben auf die Straß sehend, Montags den 12. Octobris abends Zwischen 5. et 6. Uhren aô 1682.

Le marchand Jean Georges Ehrlé meurt en 1693 en délaissant six enfants ou leurs représentants. L’inventaire est dressé dans sa maison Grand rue. La succession se monte à 4 792 livres.
1693 (22.4.), Not. Redwitz (Jean Frédéric, 43 Not 7)
Inventarium über Weÿland des Ehrenvesten, fürsichtig vnd Weÿßen Herrn Johann Georg Ehrle, Geweßenen Handelßmanns vnd E. E. Großen Raths alten beÿsitzers auch Burgers alhier, nunmehr seel. Verlaßenschafft auffgerichtet in Anno 1693.
Inventarium vnd Beschreibung, aller der jenigen Haab, Nahrung vnd Güttere, Liegender vnd Vahrender, Keinerleÿ ausgenommen, so Weÿland des Ehrenvesten, fürsichtig vnd Weÿße Herrn Johann Georg Ehrle, Geweßener Handelßmann, E. E. Großen Raths alter beÿsitzer vnd Burger alhier, nunmehr seel. nach seinem am 30. Martÿ nechsthin Genommenen tödlichen hindritt, hie Zeitlichen verlaßen (…) So beschehen Straßburg den 22. Aprilis et Seq. Anno 1693.
Der verstorbene H. Rathh. seel. hat Zu Erben verlaßen, wie volgt 1. Weÿland frawen Barbaræ Ehrlerin seel. mit Meister Hanß Adolph Wernern dem Schuhmacher vnd burgern alhie ehelich erzielte 2 Kind. nahmens Annam Mariam und Friderich die Werner, dero Geschworner Vogt H. Jacob Schlachtmann Schuemacher vnd burger allhier, so in Person Zugegen wahr, in einen Stammtheil, 2. Weÿland Frawen Ursulæ Ehrlerin seel. mit Meister Jacob Dürren dem Schuhmacher vnd burger alhier, ehelich erzeügtes Sohnlein, Hanß Jacob Dürren, deßen Geschworner vogt H Johannes Eckerlin der Schuhmacher vnd burger alhier, so beÿ dem Geschäfft gegenwärtig war, in dem andern Stammtheil. 3. Fraw Annam Mariem Gebohrne Ehrlerin, Herrn Conrad Caspar Mergenbaums des handelßmanns vnd burgers alhier Geliebte Ehegattin, welche nebens dero Ehevogten in Persohn dem geschäfft beÿgewohnt, in den dritten Stammtheil, 4. Fraw Elisabetham Ehrlerin, H. Gottfried Röderers Gerbers vnd Lederbereiters burgers alhie geliebte Ehefrauen, so beede Zugegen wahren, in den 4.ten Stamtheil, 5. Fraw Margaretham Ehrlerin, H Andreß Schäffers deß Schuhmachers vnd burgers alhier, Eheliche hauß Fraw, So gleichfalls beede dem Geschäfft beÿgewohnt, in den 5.ten Stamtheil, 6. Herrn Magistrum Johann Jacob Ehrle, treweÿfferigen Selsorgers vnd Pfarrherrn beÿ der Gemeind Quatzenheim, So in Person Zu gegen wahr. Alle respectivé eheleibliche Kinder vnd Enckele
Copia Eheberedung, Copia Testamenti, Copia Codicilli, Copia Nach Disposition
In einer alhie In der Langen Straß alhier Gelegen in dieße Verlaßenschafft gehörig: vnd deßwegen hernach fol: beschriebener behaußung, volgeder maaßen befunden
(f° 12) Eigenthumb ahne Einer Behaußung So theÿlbahr. Zweÿ heüßer (…)
(f° 17) Ergäntzung der Erben abgangen Unveränderten Gutts – Inhalt deß über weÿland frawen Ursulæ Böhlerin des seel. verstorbenen herrn Rathherrn Mutter seel. Verlaßenschafft, durch H. Christoph Schüblern Notarium in Anno 1666. Verfertigten Theÿl Registers
In der Cammer A, In der Cammer B, In der Cammer C, Vor dießen Gemachen, In der obern Vordern Stuben, Im Haus Öhren, In der Obern Wohnstuben, O, der Stub Cammer, Auff dem Gang, In dem Hindern Stüblein, Im undern Haus Öhren, In der Obern Stuben, In der Undern Kuchen, In H Doctoris Schmidten behaußung
Ohnvorgreifflich Summarischer Calculus dießer Verlaßenschafft, Sa. haußraths 178, die frucht 33, vaß und wein 60, Silber 35, Guldene Ring 14, Baarschafft 288, Capitalia 2997, Behaußung 1125, Activ Schulden 60, Summa summarum 4792 lb
Stall summ 4792 lb

Barbe Schmidt meurt en 1697. La succession se monte à 3 526 livres.
1697 (20.8.), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 5)
Inventarium vnd Beschreibung aller Haab, nahrung vnd Güetere, so Weÿl. die Ehren vnd tugendreiche Fraw Barbara Ehrlerin gebohrne Schmidin, weÿl. des Ehrenvesten, Vorachtbahren vnd Weißen Herren Johann Georg Ehrlens, geweßenen Lederhändlers vnd E.E. Großen raths alhier alten beÿsitzers nachgelaßene fraw Wittib nunmehr seel: nach ihrem Montags den 12. Augusti Jüngsthin aus dießem mühesamen Leben genommenem tödlichen Ableiben Zeitlichen verlaßen (…) Actum Straßburg dinstags den 12.ten Augusti Anno 1697.
Die abgeleibte Fraw seel. hat ab intestato Zu Erben verlaßen 1. Weÿland frawen Barbaræ Ehrlerin seel. mit Meister Hanß Adolph Wernern dem Schuemacher vnd burgern alhie ehelich erzielte 2 Kind. nahmens Annam Mariam und Friderich die Werner, dero Geschworner Vogt der Ehren vorgeachte vnd wohlachtbare Herr Michel Äckerlin Kappenmacher vnd burger allhier, so benebens dero vattern dem geschäfft persönlich beÿgewohnt, 2. Weÿl. Frawen Ursulæ Ehrlerin seel. mit Mstr Jacob Dürren dem Schuemacher vnd burger alhier ehelich erzeügtes Sohnlein, Hanß Jacob Dürren, deßen geschworner vogt H Johannes Äckerlin der Schuhmacher vnd burger alhier, so beÿ dem Geschäfft gegenwärtig war. 3. Weÿland frawen Annæ Mariæ Ehrlerin seel. mit H Conrad Caspar Mergenbaum dem handelßmann vnd burgern alhier ehelich erzeügtes döchterlein Mariam Barbaram, deßen geschworner vogt der Ehrenhaffte Meister Andreas Schäffer der Schuemacher, weilen er aber beÿ diesem Geschäfft Ehevögtlicher weiß selbsten interessirt, als ist inn deßen nahmen der Ehrenvest und vorgeachte Herr Stephan Amberger der ohlmann vnd E. E. Kleinen Raths ietzmahliger beÿsitzer, so hierzu in specie als theilvogt erbetten, vnd den Eÿdt præstirt Gegenwärtig Gewesen. 4. Fraw Elisabetham Ehrlerin seel. Caspar Böringers des Jüngern Rothgerbers vnd burgers alhie geliebte Ehewürthin, welche nebens dero haußwürth dieser Inventation persönlichen beÿgewohnt, 5. Fraw Margaretham Ehrlerin H Andreß Schäffers Schuemachers vnd burgers alhier eheliche haußfraw so gleichfalls neben ihrem Ehemann Zugeg. gewesen vnd dann 6. Herrn M. Johann Jacob Ehrlen treweÿfferig. Pfarrers zu Heiligenstein, so gleichfalls in Person Zugegen war, Alle der verstorbenen frawen seel. mit eingangs ernandtem ihrem vorhin verstorbenen haußwürth seel. respectivé ehelich erzeugte Kinder vnd Enckel vnd ab intestato zu sechs gleichen Stammtheilen verlaßene Erben.

In einer alhie In der Statt Straßburg in der Straßen beÿ der Ketten gelegen vorernandtem H. Conrad Caspar Merg.baum Gehörig. behaußung ist befunden worden wie volgt
In der Cammer A, In der Cammer B, In die Stuben, In der Stub Cammer, In der Kuchen, Auff dem Gang
Abzug in dieses Inventarium gehörig, Sa. haußraths 103, Sa. wein vnd vaß 13, Sa. Silbers 25, Sa. Guldenen Ring 12, Sa. baarschafft 88, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 3218, Sa. Schulden 64, Summa summarum 3526 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 3497 lb
Wÿdemb So die abgeleibte Fraw seel: von Weÿl Herrn Johann Georg Ehrlen E. E. groß. Raths alten beÿsitzern ihren haußwürth seel. ad dies vitæ Zugenießen gehabt. Vermög eines durch H. Johann Friderich Redwitzen den Notarium in Anno 1693 auffgerichtet (…)
Extracts Auß nechst vorgemelter beeder Eheleuth mit einander vor obernantem H Notario Redwitzen den 9. 8.br. Ani 1691 auffgerichteten Codicilli
fernere Testamentliche Disposition den 19. Februarÿ Anno 1694. (…) den inhalt dero am 17. Aprilis Anno 1690 und 9. Octobris Anno 1691. coram me (…) geordnet und auffgerichteter respectivé Testament und Codicilli zum Cräfftigsten Confirmirt – Signatum Straßburg den 2. Septembris A° 1697, Johann Friderich Redwitz, Nots.

Jean Georges Ehrlé vend la maison à l’orfèvre Gabriel Waldeck en présence de son beau-frère batteur d’or Matthias Kallhardt moyennant 1 100 livres.

1680 (22.1.), Chambre des Contrats, vol. 549 f° 56
Herr Hannß Georg Öhrle der Schuhmacher
in gegensein Herrn Gabriel Waldeckh deß Goltarbeiters
hauß, hoffstatt, höfflein, mit allen deßen gebäwen, begriffen, weithen, Zugehördten rechten und gerechtigkeiten, alhier in der Spießgaß, einseit neben weÿl. herrn Johann Christoph Richßhoffers E.E. Großen Rhats geweßenen Beÿsitzers nunmehr seel. nachgelaßenen Kindern, anderseit neben Emanuel fischer dem huetstaffierer, hinden uff Davidt Meÿer den Specereÿ händler stoßend gelegen, davon gehend iährlichen term. Mich. 8. lb d widerlößig mit 200. lb denen Jeweiligen herren Pastoribus und Diacones beÿ der Pfarrkirchen zu St. Thomæ, so denenselben Von weÿl. Anna Catharina Schlagmännin nunmehr seel. legirt worden – umb 900. lb
Darbeÿ geweßen herr Mathis Kallhardt der Goltschlager deß Kaüffer Schwäger Vatter

Fils de Gabriel Waldeck (orfèvre, assesseur au Petit Sénat et prévôt de la Tour aux deniers), Gabriel Waldeck épouse en 1661 Agnès, fille du batteur d’or Matthias Kallhardt
Mariage, Saint-Guillaume (luth. p. 50, n° 38)
1661. Dnicis XXII et XXIII 10 Novembr. H Gabriel Waldeck, der Jüngere, Gold Arbeitter, H Gabriel Waldeck auch Goldarbeiters E. E. Kleinen raths gewesen. Beÿsitzers vnd d. Zeit auff allhiesigen Pfenningthurn Vorsitzend. Dreÿer Ehelich Sohn, Et Jgfr. Agnes H Matthæi Kallhardts, Goldt Schlagers v. b. alhie eheliche Tocht. Cop. Dienst. 19. febr. (i 42)

Gabriel Waldeck se remarie en 1670 avec Anne Marie, fille du marchand Jean Charles Strintz
Mariage, cathédrale (luth. f° 181-v, n° 40)
1670 Dom. XIV. post Trin: Zum 2. mahl Hr Gabriel Waldeck der Goldtarbeiter und Burger alhier, Jfr. Anna Maria Hr Johann Carl Strintz handelßmanns und Burgers alhie ehel. T: Donnerstags den 15.t 7.bris Münster (i 134)

Gabriel Waldeck meurt en 1694 en délaissant une fille de son premier mariage et quatre du deuxième. La masse propre à la veuve est de 736 livres. celle propre aux héritiers de 736 livres. L’actif de la communauté s’élève à 2 306 livres

1694 (19.4.), Not. Rohr (Daniel, 46 Not 1) n° 40
Inventarium Vnd Beschreibung Aller der Jenigen Haab, Nahrung undt Güthere, Liegender vnd vahrender, Keinerleÿ davon außgenommen, so weÿlandt der Wohl Ehrenvest Kunstreiche vndt Wohlgeachte Herr Gabriel Waldeckh, geweßener Goldtarbeiter vndt burger allhier Zu Straßburg nunmehr seel. nach seinem den 23.ten Januarÿ dießes lauffenden 1694.sten Jahrs aus dießer Welt genommenen tödlichen ableiben, Zeitlichen verlaßen, welche verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern vndt begehren deß abgeleibten v. nun in Gott ruhenden Herrn seel. mit hernach benambster deßen hinderlaßener Fraw Wittib wie auch deren erster ehe mit weÿl. der Viel Ehren vnd tugendreich. fr. Agnethæ gebohrner Kahlardin ehelich erzeugter döchter, beÿständlich derselben respectivé herren Ehe: vnd geschwornen Vogts fleißig inventirt vnd ersucht durch die Viel Ehren vndt tugendreiche fraw Annam Mariam gebohrne Strüntzin die hinterbliebene Fraw Wittib mit assistentz deß Ehrenvesten, Kunstreichen vnd Wohlvorgeachten herrn Friderich Schellen Silberarbeiter vndt burgers allhier, Ihres geschwornen herrn Curatoris und Vogts (…) Actum in der Königlichen freÿen Statt Straßburg Montags den 19.ten Aprilis Anno 1699.
Der Verstorbene Herr seel. hat ab intestato Zu Erben verlaßen wie volgt. 1. Fraw Agnetham Bäerin gebohrne Waldeckin H. Joseph Bäeren vornehmen handelßmanns vnd burgers allhier geliebte haußfrauw, welche der verstorbene seel. mit weÿl. frawen Agnethæ gebohrner Kahlhardin in erster Ehe ehelich erzeugt, Welche auch in persohn mit beÿstandt Ihres gebiebten Eheherrns dem Geschäfft beÿgewohnt.
2. Fraw Susannam Catharinem Seüpelin gebohrne Waldeckin, deß Ehrenvest vnd Kunstreichen H Daniel Seüpels vornehmen Silberarbeithers vnd burgers allhier hertzgeliebte Ehefrau so auch persönlich mit assistentz Ihres Eheherrens vorernannt, zugegen geweßen, 3. 4. 5. Jgfr. Mariam Dorotheam, Jgfr. Mariam Salomea und Mariam Ursulam die Waldeckin welche mit beÿstand des Wohl Ehrenvesten undt Kunsterfahrenen H Jacob Oberlins Silberarbeithers vnd burgers allhier, dero geschwornen Vogts auch in persohn Zugegen gewest. Vndt hat vorstehene vier letztere Kinder der verstorbenen seel. mit obernanter Wittib ehelichen erzeugt.

In einer allhier Zu Straßburg ane der Spießgaßen gelegenen vnd in dieße Verlaßenschafft befunden worden
Hültzen cnd Schreinwerck. Auff dem Obern Bühnel, Auff der ohneins obersten bühn, In der Cammer A, In der Cammer B, Vor dießen Gemachen, In der Cammer C, In der Cammer D, Vor dießer Cammer, Im Schnecken Kammerl. In der Cammer E, In der Cammer F, Vor dießen Cammern, In der Wohn Stub, In der Kuchen, Vor dießer Kuchen, Im Speiß Cämmerlein, Im Laden Stübel, In dem vndern haußöhren, Im Keller
Eÿgenthumb ane einer Behaußung (T.) Item Eine Behaußung, Hoffstatt vndt Klein Höfflein mit all vbrig deren Gebäwen, begriffen, Weithen, Zugehördten, Rechten vndt Gerechtigkeiten gelegen in der Statt Straßburg in der Spieß gaßen einseith neben weÿl. H Rathh. Johann Christoph Reichßhoffers seel. nachgelaßenen Kinder vnd Erben, anderseith neben Herrn Emanuel Fischern dem huthstaffieren vndt burgern allhier, hinden auff herrn Daniel Bruchen den Handelßmann allhier stoßendt, davon gehen Jährlichen termino Michaelis 8. lb wider lößig mit 200. lb d. den Jeweiligen Pastoribus vnd Diaconis beÿ der Pfarrkirchen Zu St Thomæ so derenselben von weÿl. Anna Catharina Schlagmännin nunmehr seel. legirt worden sonsten gegen männiglichen freÿ ledig vndt eigen, vndt hiehero vber die vorstehende beschwerde von allhießig geschwornen Werck Meistern crafft dero Abschatzung sub dato d. 20. April 1694. æstimirt vndt angeschlagen worden für vnd vmb 550 lb.
Darüber besagt j. teutscher perg: Kauffbr. mit der St. St ang. Kl. Contract Insiegel verwahrt, deßen datum den 22. Jan A° 1680. mit N° 5 notirt. Dabeÿ ferner 6 verschiedene alte perg. teutsche Kauffbrieff deren der eine mit Lit. C. d. cndere mit Lit. D. d. dritte mit Lit. E. 4.te Lit F. 5.te Lit G v. 6. mit N° 5 notirt, sambt 4 verschiebenen Kl. Rhats bescheid so mit N° 1 notirt seindt.
Ergäntzung der Fraw Wittib abgangenen unveränderten Guths. Vermög eines vber deß verstorbenen herrn seel. vndt der Fraw Wittib in den Ehestandt gebrachten Nahrungen, durch weÿl. H Christoph Schüblern Notm. vnd E. E. Großen Raths allhier geweßenen Alten beÿsitzern in A° 1670. auffgerichteten Inventarÿ hat man der fr. Wittib zuergäntzen wie volgt.
Conclusio finalis Inventarÿ 3120 lb
Summarischer Calculus. der Wittib Vermögen, Sa. haußraths 33, Sa. Silber Geschirrs 8, Sa. baarschafft 21, Sa. Pfenningzinß hauptguths 24, Sa. Ergäntz. Rest 597, Summa summarum 736 lb
Der Erben guth, Sa. haußraths 208, Sa. Wein vnd Vaß 3, Sa. Silbers 55, Sa. Guldener Ring 66, Sa. baarschafft 52, Sa. Pfenningzinß hauptgüter hptguth 450, Sa. Erg. Rest 2233, Summa summarum [3066]
Theilbahre Verlaßenschafft, Sa. haußraths 158, Sa. frucht 15, Sa. Wein v Vaß 8, Sa. Werckzeug 10, Sa. Silbers 799, Sa. Guldener Ring 667, Sa. baarschafft 96, Sa. behaußung 550, Summa summarum 2306 lb
Wÿdem denen Erben Eÿgenthümblich Zuständig. H. Josias Dieffenbecher der Silberarbeiter undt burger alhier Zu Straßb. geneußt von weÿl. der Viel Ehren vnd tugendreichen Fr. Susannæ Mariæ gebohrner Friderichin seiner ersten haußfrawen seel. ein lebtägigen Wÿdumb (…)

Gabriel Waldeck meurt à l’âge de 60 ans et 6 mois le 23 janvier 1694. Le pasteur note le nom de ses parents, la date de ses deux mariages, le deuxième trois ans après la mort d’Agnès Kallhardt.
Sépulture, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. reg. 1687-1700, f° 81-v)
1694. d. 23. Jan. Starb hr. Gabriel Waldeck der goldarbeiter v. burger alhier, ætat. 60. iahr vnd 6 monath. sein Vatter war weÿl. Hr Gabriel Waldeck goldarbeiter V. burger alhier die Mutter war weÿl. fr. Susanna Henin. Aô 1662 d. 18. 9.bris Hatt er sich verheurathet ahn Jfr. Agnes, Hrn Mathias Kallhart des goldschlagers v. burgers allhier ehl. Tochter, Nachdem ihm solches Aô 1666. d. 23. Jan: mitt todt abgang. hatt er sich aô 1670. d. 15. 7.bris verheurathet ahn Jfr. Annam Maria, Hrn Johann Carl Strintzen, geweßenen Specereÿ händlers v. burgers alhier ehl. Tochter mitt solches in d. Ehe gelebt biß an sein Seel. endt, wurde d. 25. eiusd. begraben nach S. Helenen nach dem ihm Zuvor in d. Kirch Zum Jung. S. Peter parentiret worden von mir Johann Heupelio Past. Neopetr. [unterzeichnet] Joseph Bäer alß älterer tochtermann, Daniel Seuppel Als dochterman (i 88)

La veuve et les enfants de Gabriel Waldeck louent une partie de la maison au perruquier Antoine Pivot.

1694 (5.8.br), Chambre des Contrats, vol. 566 f° 596
H. Friderich Schell, der Silberarbeiter alß vogt Weÿl. H. Gabriel Waldecks des Goldarbeiters nun seel. hinterlaßener wittib, Nahmens Annæ Mariæ gebohrner Strintzin, So dann H. Jacob Oberle auch Silberarbeiter, als vogt ged. Hn Waldecks seel. hinterlassener Kinder
in gegensein Hn Anthoine Pivot, des Perruquenmachers und burgers allhier, mit beÿstand Charles Nodau commis dans les Etapes du roy, seines Schwagers
entlehnt, in ged. Waldeckischen Wittib und Kinder allhier in der Spießaß gegen der so genandten Scheidischen Apothec über gelegenen behaußung sich befindlichen Laden, worinn ein offen und alßo als ein stub Kammer gebraucht werd. sambt dem Küchel darneben, doch nun daß d. Entlehner sich des Herds, der darinn ist, sich bedienen und den offen Wärmen möge, im übrig. aber ohne nachtheil der Verleihend. wittib als welche die Äß die auch allda ist, sich expresse reservirt, derselben sich zu bedienen, wie und wann sie willl, So dann ein Plätzlein ohngefähr ein halb fud. holtz zu legen, alles auff ein jahr lang von Künfftig Eilfften dießes Monaths anzurechnen

Vente de meubles provenant de la succession de Gabriel Waldeck
1695 (21.2.), Not. Rohr (Daniel, 46 Not 2) f° 62
Verkauff und Looß Registerleins Inhaltend alles dasjenige, so mann abe den verkaufften haußraths posten erlößt, welche Jgfrn. Mariæ Dorotheæ, Jgfr. Mariæ Salomeæ vndt Jgfr. Mariæ Ursulæ, beÿ weÿl. des Wohl ehrenvesten vnd Kunstreichen herren Gabriel Waldecks geweßenen Goldarbeiters vndt burgers allhier zu Straßburg, Ihres geliebten Vatters seel. Verlaßenschaffts abtheilung zugefallen, wie solche zu endt stehendem dato in beÿsein des Wohl Ehrengeachten und Kunstreichen herrn Jacob Oberlin vornehmen Silberarbeithers vnd burgers allhier deroselben geschwornen Curatoris, wie auch der viel Ehren und tugendreichen frawen Annæ Mariæ Waldeckin gebohrne Strintzin ihrer geliebten Mutter (…)
Actum in fernerem gegenseit H. Johann Ludwig Schellen Silberarbeitehers und burgers allhier der Waldeckischen Fraw Wittib geordneten H Vogts Montag den 21. febr. et Seq. Anno 1695.

L’orfèvre Daniel Seupel et sa femme Susanne Catherine Waldeck rachètent les parts de la maison et en deviennent seuls propriétaires.

1695 (4.8.), Chambre des Contrats, vol. 567 f° 475
Fr. Anna Maria geb. Strintzin weÿl. H. Gabriel Waldecks gewesenen Goldarbeiters sel. nachgelaßener Wittib mit beÿstand H. Friderich Schellen, deß Silberarbeiters Ihres Curatoris, Ferner Agnes geb. Waldeckin, H. Joseph Bähren, deß handelßmanns haußfrau, mit beÿstand ihres Ehevogts, So dann H. Jacob Oberle, der Silberarbeiter alß Vogt obged. H. Waldecks nun sel. nachgelaßene noch lediger Kinder
in gegensein H. Daniel Seupels, deß Silberarbeiters, und Fr. Susannæ Catharinæ geb. Waldeckin
dreÿ Zehn Fünff Zehende theil an einer behaußung, höfflein und dero hoffstätten mit allen deren Gebäuen, Rechten und Zugehördt, allhier an der Spießgaß, einseit neben der Richhofferischen behaußung, anderseit neben H. Emanuel Fischer dem handelßmann, hind. auff H. Daniel Bruchen dem handelßmann, stoßend geleg. welche behaußung umb 200 Pfund obged. H. Waldecks seel. dreÿ noch ohnverheurathet. töchtern verhafftet – umb 1250 pfund
[in margine :] Erschienen Maria Dorothea geb. Waldeckin, eines von denen hiergedachten 3. Waldeckischen ledigen Kindern Johann Niclaus Wagenmanns des Küffers ietzmahlige Haußfrau (Quittung), den 20. oct. 1701

Fils du marchand de vins Matthieu Seupel, l’orfèvre Daniel Seupel épouse Susanne Catherine Waldeck en 1691 : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire ; célébration
Eheberedung – zwischen dem Ehrenvest und Kunsterfahrenen herrn Daniel Seüpel, Silberarbeiter, weÿland deß Ehrenvest, Fürsichtig und Weisen herrn Mathæi Seüpels, E: E: Großen Raths alhie Zue Straßburg alten beÿsitzers Eheleiblichem Sohn als hochzeitern an einem, So dan der Viel Ehren: und Tugendbegabten Jungfrauen Susannæ Catharinæ deß Ehren Vorgeachten undt Wohlachtbaren herrn Gabriel Waldecks berümten Goldarbeiters und burgers alhie Zue Straßburg, Ehelicher dochter, alß hochzeiterin am andern Theil (…) So beschehen und Verhandet inn der Königlichen freÿen Statt Straßburg Freÿtags den 14. Septembris St: N: Anno 1691 [unterzeichnet] Ich Daniel Seuppel bekenne wie ob stehet Als hochzeiter, Ich Susanna Chatharina Waldeckin bekenne wie ob stehet Als Hochzeiterin, Gabriel Waldeck Alß der hochzeiterin Vatter bekene Vie obsteht

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 31)
1691. Domin: XVI et XVII post Trinit. proclamati sunt hr. Daniel Seupel der Silberarbeitter allhier weil. herrn Mattheus Seüpel deß Weinhändlers v. brg. E. E. großen rath alhier alter beÿsitzers nachgel. ehl. Sohn, Jfr. Susanna Catharina Hrn Gabriel Waldeck deß goldarbeitters v. burgers alhier nachgel. tochter, Copulati sunt Mittw. d. 10. 8.bris [unterzeichnet] Daniel Seupel Als Hochzeitern Susanna Chatharina Waldeckin Als Hochzeiterin [in margine, † hic 1748 d 4 Jul – † hæc 1746 d 23. Mart.] (i 33)

Daniel Seupel et Susanne Catherine Waldeck hypothèquent la maison au profit de l’hospice des Vérolés

1711 (23.1.), Chambre des Contrats, vol. 584 f° 40-v
Daniel Seüpel silberarbeiters und Susanna Catharina geb. Waldeckin zwar diese beÿständlich Abraham Habrechts Klein Uhrenmachers und Exsenatoris und Johann Philipp Bähren hutstraffierers Ihrer Vettern
in gegensein /:tit:/ herrn Johann Jacob Richshoffers XV.ers als Pflegers und H. Johann Paul Tromer Not. publ. alß Schaffneÿ Verwesers des Stiffts blater haußes – schuldig seÿen 200 pfund
unterpfand, eine behaußung höfflein und hoffstatt mit allen gebäuen, rechten und zugehörden ahne der Spießgaß, einseit neben der Richshofferischen Gewerb behausung anderseit neben Johann Adam Müller jun: handelßm. hinten auf h. Michael Fröreißen Exsen:

Daniel Seupel et Susanne Catherine Waldeck hypothèquent la maison au profit de l’orfèvre Charles Baldner

1712 (ut ante [11. Apr.]), Chambre des Contrats, vol. 585 f° 281
Daniel Seupel schuemacher und Susana Cath: geb. Waldeckin beÿständlich Joh: Niclaus Wagenmanns Kiefers und Joh: Heinrich Waldeck klein uhrenmachers
in gegensein Carl Baldners goldarbeiters – schuldig seÿen 250 pfund
unterpfand, ihr hauß c. appert: in der Spießgass, einseit neben Storcke anderseit neben Müllern gelegen

Daniel Seupel et Susanne Catherine Waldeck hypothèquent la maison au profit de Catherine Büchel née Merckel

1716 (12.3.), Chambre des Contrats, vol. 572 (Protocoles) f° 10
Johann Daniel Seüpel Silberarbeiter Und Susanna Catharina geb. Waldeckin mit beÿstand Joh: Sebastian Eckels Glaßers Und Joh: Niclaus Wagenmanns Küffers
in gegensein Frn. Catharina Büchelin geb. Merckelin Wittib mit beÿstand hrn Johann Friedrich Ösingers U. J. Ddj und E.E. Kleinen raths Referenten Ihres H. Curatoris – schuldig seÿen 150 pfund
unterpfand, Hauß Hoff, Hoffstatt cum appertinentÿs allhier in d. Spießgaß einseit neben dem richshofferischen Gewerbs hauß anderseit neben Burger Handelsmann hind. auff d. froreisenische Hauß stoßend

Daniel Seupel loue une partie de la maison au perruquier Jean Philippe Wittmar

1721 (1.2.), Chambre des Contrats, vol. 595 f° 72
Daniel Seüpel Silberarbeiter
in gegensein Joh. Philipp Wittmars Perruquenmachers
in sein Seupels in der Spießgaß gelegenen wohnbehausung Eine Stub Stubkammer und Kuchen auff dem zweÿten stock, So dann auf dem vierdten stock dreÿ Kammern sambt einem beschloßenen keller, auff 2 jahr lang anfangend auff Mariä Verkündigung nächstkünfftig – um einen jährlichen Zinß nemlich 20 lb

Daniel Seupel meurt en 1745 en délaissant six enfants ou leurs représentants. Les experts estiment la maison à 1 100 livres. La masse propre à la veuve est de 1 979 livres, celle des héritiers de 647 livres. L’actif de la communauté s’élève à 1 268 livres et le passif à 3 978 livres.

1745 (29. Julÿ), Not. Hoffmann (Christophe Michel, 19 Not 55) n° 1868
Inventarium und Beschreibung aller der jenigen Haab und Nahrung, liegend und Fahrender, nichts davon außfgenmmen, so Weÿland der wohl Ehrengeachte und Kunstreiche H. Daniel Seupel, geweßener Silberarbeiter und burger alhier zu Straßburg nunmehro seel. nach seinem Sambstags den 3.ten Julÿ dießes Lauffenden 1745.sten Jahrs aus dießer welt genommenen tödlichen hientritt Zeitlichen verlaßen, welche Verlaßenschafft auf gebührendes ansuchen erfordern und begehren deßelben hinterlaßenen und am nechsten folgenden blatt benambster Kinder, Enckel und Erben, auch deren H. Theÿl Vogt, H Deputati und Hh. Beÿständere heüt dato ordungsmäßig inventirt und ersucht durch die Ehren und Tugendsame frau Susannam Catharinam Seüpelin gebohrne Waldeckin die hinterbliebene wittib (…) So beschehen in ferner beÿseÿn H. Johann Daniel Bähren des Silberarbeiters und burgers alhiier, der Frau wittib erbettenen beÿstandts Straßburg donnerstags den 29.ten Julÿ Anno 1745.
Der abgeleibte H Seüpel seel. hat ab intestato Zu Erben Verlaßen wie folgt 1. Jungfer Mariam Salomeam, so Majorennis und ohnbevögtigt, dannoch aber mit assistentz Hn Johann Rudolph Dünckel Notarii publici und Vornehmen practici auch burgern alhier, beÿde præsentes, 2. H. Johann Friderich den Goldarbeiter und burgern alhier vor sich selbst, gegenwärtig, 3. weÿland Frauen Susannæ Catharinæ Schäffin gebohrner Seüpelin, mit Hn Mag: Johann Schäaff dem Schuelmeister in der Armen Schuel und burgern alhier, ehelich erzielte, und nach tod verlaßener dreÿ Kindern als diß Orths Enckele nahmentlich Johannes, Johann Daniel und Johann Friderich, dero geschworner ordinari Vogt ist vorher gemelter Hnr H. Friderich Seupel, der Goldarbeiter, weillen er aber beÿ dießer Verlaßenschafft selbst interessirt, als wurde denensemben zu einem Theÿlvogt obrigkeitlich denominirt und geordnet, H. Philipp Jacob Unselt, wohlverordneter Oberschreiber des allhiesigen Mehrern Hospitals und burger alhier, so mit und neben obehren gedachten Hn Mag. Schäffen der Enckele Leiblichen H Vatter, dem Geschäfft abwarttet. 4. H Johann Daniel den Silberarbeiter so Zu Wien verheÿrathet und allda wohnhaft, weÿlen nun derselbe dißorths frembd und ohnverburgert, alß ist beÿ E: E: Kleinen Rath in deßen Nahmen unterthänig erbetten und gnädig deputirt worden S: T: H Johann Jacob Krieger Schuhmacher und Eines Ehrsahmen Großen Raths vormahliger ietzmahlen aber wohlgedachten Eines Ehrsahmen Kleinen Raths wohlansehnlicher beÿsitzer, so dem geschäfft in Persohn abgewarttet, 5. H Johann Philipp den Ledigen silberarbeiter und dann 6. Jungfer Annam Dorotheam, dieße beÿd Majorennes dannenhero ohnbevögtigt, dannoch aber beÿständlich oberwehnten ernannten H Notarÿ Dünckel, alle dreÿ gegenwärtig, Alle Sechs gebohrne Seüpel, so der abgeleibte seel. mit vorhergemelter frauen Susanna Catharina Seüpelin gebohrner Waldeckin seiner hinterbliebenen Fr. wittib respectivé ehelich erziehlt und ab intestato Zu gleichen portionen und Antheÿlern Zu Erben verlaßen.
Copia der Eheberedung – Copia Codicilli reciproci – Copia Nach Disposition in Ano 1743. errichtet

Eÿgenthumb-Antheil ane einer Behaußung (2/15 W, 13/15 T.) Zwen fünffzehende theil vor ohnvertheilt Von und ane einer behaußung höffl. und Hoffstatt mit allen dero Gebäuen, begriffen, Weithen, Rechten, Zugehörden und gerechtig Keiten, gelegen allhier Zu Straßburg ane der Spieß gaß, einseith neben H. Rittmeister Richshoffer, anderseith neben H Saint Louis dem Schneider, hinden auff H. Gräff den feeghändler stoßend, und ist die g. behausung vor freÿ ledig und eigen durch (die Werckmeistere) Laut Abschatzungs Zeduls vom 21. Julÿ A) 1745. angeschlagen pro 1100 lb Macht zu denen hieher gehörigen 2/15 theilen 146 lb. Über 13/15 theil dießer behausung aber, so beede geweßene Eheleuth mit einander Von der Frau Wittib eheleibl. Mutter und Geschwisterden erkaufft und also hiehero infra fol. (-) als T. eingetragen ist vorhanden ein teutscher Pergamentener Kauffbrieff in allhießiger Cantz. Contract gefertiget, und mit deri anhangendem Insiegel Verwahrt datirt den 4. Aug. A° 1695. Die 2/15. theil seÿnd der Fr. Wb aus dero vätterlichen Succession erbl. Zugekommen. Über die gantze behausung aber besagen ferner verschiedene Pergamentene Kauffbrieff und andere schrifftl. bericht.
(T.) Nemlichen 13/15. theil vor ohnvertheilt Von und ane hieoben beschriebenen behaußung höfflein und Hoffstatt, mit allen deren Gebäuden, begriffen, Weithen, Rechten, Zugehörden und Gerechtig Keiten, gelegen allhier Zu Straßburg ane der Spießgaß, einseith neben H. Rittmeister Richshoffer, anderseith neben H Saint Louis dem Schneider, hinden auff H Gräff den feeghändler stoßend, welche gantze behausung durch der Statt Straßburg Geschworne Hh Werckmeistere Crafft oballegirten Abschatzungs Zeduls vor freÿ ledig und eigen æstimirt und angeschlagen worden vor 1100 lb, Mithin die dießortigen 13/15. theilen 953. Die übrige der Frau Wittib zubehördene 2/15.theil dießer behausung sambt denen darüber besagenden Documenten sein bereits oben fo. (-) eingetragen zubefinden.
Ergäntzung der Frau Wittib abgegandnenen Ohnveränderten Vermögens, Nach besag Inventarÿ über beeder geweßener Eheleuthe einander für ohnverändert in den Ehestand zusammen gebrachter Nahrungen durch nun Weÿland Herrn Notairum Johann Christoph Stöffel in Anno 1691. auffgerichtet
Abzug in Gegenwärtig Inventarium gehörig. Der Frau wittib ohnveränderten Vermögens, Sa. Eigenthümlichen Antheils ane einer behaußung 146, Sa. Gülth von liegenden güthern 47, Sa. Schulden 75, Erg. Rest 1710. Summa summarum 1979.
Dießemnach wird auch der Erben ohnveränderte Nahrung beschrieben, Sa. Kleÿdung 17, Erg. Rest 704, Summa summarum 722 lb – Schulden 75 lb, Nach deren Abzug 647 lb
Endlichen Wird nun auch das gemein verändert und theilbar guth beschrieben. Sa. haußraths 156, Sa. Werckzeugs Zur Silberarbeiter profession gehörig 42, Sa. Silbers 20, Sa. Goldener Ring 59, Sa. Antheils ane Einer Behaußung 953, Sa. Schulden 37, Summa summarum 1268 lb – Schulden 3978, In Vergleichung, passiv onus 2707 lb
Loco der Stall sull, Mehr Schulden dann Nahrung dem rechten werth nach 79 lb
Copia Codicilli. 1734 (…) auff Montag den 19. Julÿ Nachmittag Zwischen Fünff Sechs und Sieben Uhren in einer allhier Zu Straßburg ane dem alten weinmarckt gegen dem Speÿrthor gelegenen von mir dem Notario bewohnenden behausung, meiner ordinari schreibstub (…) persönlich kommen und erschienen der Ehrenvest und Kunstreiche Hr Daniel Seüpel, silberarbeiter und die Ehren und tugendsahme Frau Susanna Catharina Seüpelin gebohrne Waldeckin beede Eheleuthe und bürgere allhier (…) Christoph Michael Hoffmann Notarius juratus, und Nach Disposition
Eheberedung (…) So beschehen und Verhandet inn der Königlichen freÿen Statt Straßburg Freÿtags den 14. Septembris St: N: Anno 1691
Abschatzung dem 21. Julÿ 1745. Auff Begehren weillandt deß wohll achtbahren und bescheitenen H. Daniell Saupell deß gewëßenen silber arbeÿtern seel. hinderlaßenen frau wittib und Erben, ist eine Behaußung allhier in der Statt Straßburg in der spieß gaßen gelëgen, so ein seitß Neben H Seeluÿ dem schneiter anderseitß ane H ritt Meyster reichßhoffer wie auch hinten Ebenfalß welche Behausung unden einen Kleinen Lahten, schmaleß hauß Ehren schmëltz Küchell und gewölbter Keller, oben dar über 2 Stock über ein ander ein Stuben, Küchell, hauß Ehren, Nebenß Stübell under dem tach, 2. Cammeren soldaten Cammer, worüber ein altere tachstull mit einer besetzten bienen sambt aller gerechtigkeit wie solches turch der Statt Straßburg geschwornen Wërck Meÿster sich in dero besichtigung befunden und Jetzigen Preÿß nach an geschlagen wirdt Vor und Umb Zweÿ Tausent und Zweÿ hundert Gulden, bezeichnuß der Statt Straßburg geschwornen wërck Meistere, [unterzeichnet] Pflug Statt Lohner, Michael Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Johann Jacob Biermeÿer Werck Meister deß Zimmerhof

Testament (voir ci-dessus)
1734, Not. Hoffmann (Christophe Michel, 19 Not 61)
Testament H Daniel Seüpel Silberarbeiters

Leur fils Jean Philippe Seupel meurt célibataire en 1760 après avoir institué sa sœur célibataire Marie Salomé pour son héritière testamentaire. L’inventaire est dressé dans une maison au Vieux-Marché-aux-Grains. La succession s’élève à 278 livres.
1760 (24.3.), Not. Dinckel (J. Raoul, 6 E 41, 396) n° 838
Inventarium über Weÿland des Ehrenvest: und Kunsterfahrenen herrn Johann Philipp Seupels, Ledigen Silberarbeiters, Weÿland des Ehrenvest, Wohlvorgeacht und Kunsterfahrenen Herrn Daniel Seupels, auch geweßenen Silberarbeiters und burgers allhier Zu Straßburg nunmehr seel. hinterlaßenen ehelich erzeugten Sohns nun ebenmäßig seel. Verlaßenschafft auffgerichtet Anno 1760. – nach deme derselbe Sontags den 24. Februarÿ dießes Lauffenden 1760. Jahrs durch einen seeligen tod von dieser Welt abgefordert worden, nach solch seinen seeligen absterben Zeitlichen hinter sich Verlaßen, welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehrender viel Ehren und tugendsahmen Jungfrauen Maria Salome Seupelin, des seelig verstorbenen eheleiblicher Schwester und per Testamentum verlaßener Universal erbin mit assistentz des Ehrenvest, Wohlvorachtbahe und Kunsterfahrenen herrn Johann Friedrich Seupels des goldarbeiters und [biffé]sallhier Ihres ältern herrn Bruders und hierzu erbettenen beÿstands inventirt (…) So beschehen in Straßburg auf Montag den 24. Martÿ Anno 1760.
In einer allhier Zu Straßburg ane dem Alten Korn Marckt gelegenen in dieße Verlaßenschafft nicht gehörigen behaußung befunden worden wie folgt
Werckzeug Zur Silberarbeiter Profession gehörig
Series rubricarum hujus Inventarÿ – Copia des seeligen verstorbenenn Vor mir Notario und Sieben gezeugen auffgerichteten Testamenti nuncupativi
Sa. hausraths 15 lb, Sa. Werckzeugs Zur Silberarbeiter Profession gehörig 12, Sa. Silbers 3 lb, Sa. goldenen Rings 3 lb, Sa. der baarschafft 240 lb, Sa. Gült von liegenden güthern 3 lb, Summa summarum 278 lb – Legat 50 lb, Nach solchem abzug 228 lb

Les enfants et héritiers Seupel vendent la maison par adjudication au marchand Jean Baptiste Battincourt

1746 (22.8.), Chambre des Contrats, vol. 620 f° 641
H. Johann Friedrich Seupel der goldarbeiter, mehr Jfr. Maria Salome Seupelin, mehr H. Johann Jacob Krieger E.E. großen Raths beÿsitzer als gerichtlich consituirter negotiorum gestor H. Johann Daniel Seupel des goldarbeiters in Wien, mehr H. Johann Philipp Seupel lediger goldarbeiter, mehr Jfr. Anna Dorothea Seupelin, so dann H. Philipp Jacob Unselt der Obeschreiber des Mehrern hospitals als theilvogt H. M. Johannes Schäff des schullehrers in der Armen schul mit weÿl. Fr. Susannæ Catharinæ geb. Seupelin seiner ehefrau erzeugte dreÿ kinder Johann, Johann Daniel und Johann Friedrich der Schäff
in gegensein H. Jean Baptiste Battincourt des handelsmanns, versteigerung
eine behausung, höffliein und hoffstatt mit allen deroselben begriffen, weithen, zugehör und rechten ane der Spießgaß, einseit neben S.T. H. Ammeister Johann Jacob Richßhoffer und Consorten anderseit neben Louis Meyé genannt Saint Louis dem schneider, hinten auf Johann Georg Gräff den veech: händer – als ein respectivé groß: und elterliches erbguth – um 4405 pfund

Jean Baptiste Battincourt hypothèque le même jour la maison au profit de l’entrepreneur des travaux du Roi Guillaume Rondouin

1746 (22.8.), Chambre des Contrats, vol. 620 f° 643
H. Jean Baptiste Battincourt der handelsmann
seinem schwager H. Guillaume Rondouin Entrepreneur des travaux du Roy ; zu bezalung des völligen kauffschillings hiernach beschriebener behausung, 18 000 lit.
unterpfand, eine anheute erkauffte behausung, höfflein und hoffstatt cum appertinentis ane der Spießgaß, einseit neben S.T. H. Ammeister Johann Jacob Richßhoffer und Consorten, anderseit neben Louis Meyé dem schneider, hinten auf Johann Georg Gräff den veechhänder

Originaire de Belfort, le marchand Jean Baptiste Battincourt achète le droit de bourgeoisie le 30 juillet 1745.
1742, Livre de bourgeoisie 1740-1754 (VII 284) p. 101
Jean Baptiste Battincourt der ledige handelsmann Von Belfort erhalt das burger recht um den Neuen burger schilling und Will beÿ E.E. Zunfft Zum Spiegel dienen, jur. d. 30.ten Julÿ 1745

Né à Belfort du Perruquier Jean Battincourt, Jean Baptiste Battincourt épouse en 1745 Marguerite Rondouin, fille de l’entrepreneur Urbain Rondouin et de Marguerite Assenet : contrat de mariage, célébration. Le marié signe Jean Baptiste Batteincourt
1745 (31.5.), Not. Humbourg (6 E 41, 73)
Mariage – furent presens Le Sr Jean Baptiste Battincourt marchand Bourgeois de cette ville fils majeur d’ans usant et jouissant de ses droits de feu le Sr Jean Battincourt en son vivant m° Perruquier Bourgeois de Belfort et de defunte Dle Elisabeth Muller sa femme, faisant, stipulant et agissant pour lui et en son nom d’une part
Et Le Sr Urbain Rondoüin Entrepreneur des Ponts et Chaussées d’Alsace aussi Bourgeois de cette ville et Dlle Marguerite Assenet son Epouse faisant, stipulant et agissant pour Damoiselle Marguerite Rondoüin leur fille presente et de son bon gré et consentement d’autre part
Fait lu et passé aud. Strasbourg le 31° May 1745 (témoins) Jean Rondoüin, Jacques Rondoüin et Anselme Rondoüin ses freres et Edme Le Large son beau frère – (signé) jean Baptiste Batteincourt, Marguerite Rondoüin

Mariage, Saint-Etienne (cath. p. 47)
Hodie 2. Mensis Augusti Anni 1745 (…) sacro matrimonii vinculo Infacie Ecclesiæ conjuncti fuere Dominus Joannis Baptista Battincourt Bellifortensis Ciuis et Mercator argentinensis filius Joannis Battincourt et Elisabethæ Müllerin Conjugum et pudica puella Margarita Rondouin argentinensisis filia Dni Urbani Rondouin et Dnæ Margarithæ Asunet Conjugum, Sponsus commorants In Parochina Sti Petri Junioris et Sponsa utque hodie In Parochia ad Stum Stephanun (signé) jean Baptiste Batteincourt, Margueritte Rondoüin (i 25)

Le mandataire de Jean Baptiste Battincourt et de Marguerite Rondouin louent la maison aux marchands Jean Adam Heyberger de Saverne et Jean Baptiste Piquet de Molsheim

1755 (15.1.), Not. Humbourg (6 E 41, 93)
Bail de 6 années consecutives qui commencent a courir du 25. mars prochain – Sr Jacques Rondouin marchand et anselme Rondouin son frère marchand tapissier au nom et comme fondé de procuration du Sr Jean Baptiste Battincourt bourgeois de cette ville et De Marguerite Rondouin son épouse leurs beau frère et sœur
aux Srs Jean Adam heyberger et Jean Baptiste Piquet marchand de Savernes et de Molsheim
de la maison appartenante en propriété aux Sr Battincourt et Dlle Rondouin Scituée en cette ville de halebardes, entre la maison de M Richsoffer occupée par les Sr Tournier et Surriray d’une part celle du Sr Meyé dit St Louis d’autre part, le Sr Graff pelletier derrière et devant sur la rue vis à vis la pharmacie – moyennant un loyer annuel de 500 livres

Marguerite Rondouin meurt en 1777 en délaissant deux fils. La masse propre aux héritiers s’élève à 625 livres. L’actif du mari et de la communauté est de 1316 livres, le passif de 872 livres strasbourgeoises.
1778 (16. 8.bris), Not. Saltzmann (Jean Daniel, 6 E 41, 599) n° 325
Inventarium über Weiland Fraun Margaretha Batteincourt geborner Rondouin des H. Joh. Baptist Batteincourt Handelsmanns und Burgers alhie zu Straßburg gewesener Ehegattin verlaßenschafft, auffgerichtet in a° 1778. – nach ihrem bereits den 7. Junii des 1777. Jahrs aus dießer welt genommenen seligen Abschied zurückgelaßen hat. Welche Verlaßenschafft, auf Ansuchen wowol des hinterbliebenen Wittwers als auch der Verstorbenen mit demselben ehelich erzeugter zween großjähriger Söhn und ohntestirt hinterlaßene Erben, namentlich Herrn Jacob Battincourt, des Juristen, und herrn Frantz Xaveri Batteincourt, des Handelsdieners, fleißig inventirt (…) So geschehen in Straßburg auf Freÿtag den 16. Octobris nachmittag anno 1778.
Abschrifft der zwischen beden durch der Tod nunmehr getrennten Eheleuthen den 31. Maji 1748. vor H. Not. Humbourg alhier auffgerichteten Eheberedung
Der Erben unverändertes mütterliches Gut, solches bestehet allein in der, der nunmehr verstorbenen von ihren Eltern in den dritten Artickel hievornen einverleibter Eheberedung verheisenen (…) Ehesteur 3500 lib – Schuld 1000, Nach deren Abzug 2500 lib
Diesemnach wird alles übrige Vermoegen, weil der Witwer Inhalt des vierten Artickels der Eheberedung 4000 lib vor sein unverändertes Habschafft zu ersetzen wären, aber dieselbe nicht, folglich auch keine Errungenschafft vorhanden, unter dem Titul des Wittibers unverändert und Theilbar verzeichnet, Sa. Haußraths 671, Waaran 2404, Sa. Silbers 187, Sa. goldenen rings 1, Sa. baarschafft 11, an baarem geld 113, activ Schulden 1917, Summa summarum 5265 lib – Schulden 3488, Nach deren Abzug 1777. Liv. – Stallsumm 4448 Liv

Jean Baptiste Battincourt meurt à l’âge de 82 ans en 1794.
Décès, Strasbourg (n° 451)
Cejourd’hui premier Nivôse de l’an III de la République française une et indivisible (…) que Jacques Batteincourt, Employé au bureau de police de cette Commune, âgé de 45 ans (…) ont déclaré que Jean Baptiste Batteincourt, âgé de 82 ans, veuf de Marguerite Rodouin, est mort dejourd’hui à midi en sa demeure rue du Cèdre n° 3 (i 116, rue des Echasses)

Le mandataire de Jean Baptiste Battincourt et de Marguerite Rondouin vendent la maison au marchand Jean Adam Heyberger

1763 (1.12.), Chambre des Contrats, vol. 637 f° 636
H. Anselme Rondouin der tapezirer als mandatarius H. Jean Baptiste Battincourt des handelsmanns und Margaretha geb. Rondouin
in gegensein H. Johann Adam Heÿberger des handelsmanns
eine behausung, höfflein und hoffstatt mit allen derselben begriffen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten ane der Spießgaß einseit neben ST. H. XV Johann Christoph Richßhoffer, anderseit nebe Louis Meyé genannt St Louis, hinten auff Armandus König den buchführer – als ein den 22. Augusti 1746 erkaufftes guth – um 200, 750, 750 pf verhafftet, ferner nichts herausgeben

Originaire d’Ulm en Bade près d’Oberkirch où son père Jean Georges est prévôt, Jean Adam Heyberger qui habite Strasbourg épouse en 1740 Marie Madeleine Violant, fille du marchand Claude Violant de Saverne : contrat de mariage, célébration
Eheberedung zwischen dem bescheÿdenen Jungen gesellen herrn Johann Adam Heÿberger dem Leedigen Kauffmann, herrn Johann Georg Heÿbergers des Schultheißen Zu Ulm im ober Kircher Ambt und der Verstorbenen Frauen Annæ Mariæ Glump seiner Ehefrauen seel. Ehelichem Sohn alß hochzeiter an Einem, So dann der Viel Ehr und Tugendreichen Jungfrauen Maria Magdalena Violant, herrn Claude violant burgers und Kauffmanns allhier und frauen franciscæ Schmaltzin beeder Eheleuthen Ehelicher Tochter, alß Hochzeiterin am andern theil (…) zu Elsaß Zabern den 12. Februarÿ 1740.

Mariage, Saverne (cath. f° 62)
Anni Domini 1743 die 21 mensis Maÿ duabus factis proclamationibus (…) totidem in parochiali Ecclesia in Uhlm trans Rhenum ac in Ecclesia parochiali intra argentinam ad stum Laurentium (…) sacro matrimonii vinculo in facie Ecclesiæ conjuncti fuerunt Dominus Joannes Adamus heuberger mercator, filius georgii heuberger præpositi in Ulm et defunctæ Mariæ Annæ Klunbin dum viverert conjugum commorantium in prædicto Ulm, et honesta ac pudica virgo Maria Magdalena violant filia defuncti claudii violant mercatoris dum viveret tabernis et Franciscæ schmaltz conjugum, parochiana nostra (signé) Johann Adam heÿberger, Maria Magdalena violland (i 65)

Jean Adam Heyberger présente un certificat de 1739 d’après lequel il a appris le métier à Strasbourg chez Pierre Richard. La tribu du Miroir lui remet à une promesse d’admission pour qu’il puisse devenir bourgeois. Il devient tributaire le 15 avril 1755 en déclarant faire commerce d’indiennes (les livres de bourgeoise manquent propre cette année)
1755, Protocole de la tribu du Miroir (XI 277)
(f° 190-v) Dienstags den 18. Februarÿ 1755 – H Adam Heÿberger von Ulm beÿ Oberk. gebürtig, so die handlung vermög Handels Lehrjungen protocolli und producirten lehrbrieff vom 6. Augusti 1739 beÿ herrn Rathh. Pierre Richard, alhier, wie recht erlernt, stehet vor, meldend, daß er Gesonnen wäre sich hier burgerlich nider zu laßen, zu dem End, bittet derselbe, daß E E Zunfft Gericht ihme Einen Schein an E: E: Großen Rath mit theÿlen wolle, daß Er nach gnädig erlangten burgerrecht dißorths Leibzünfftig als handelsmann auff und angenommen werde. Erkannt Willfahrt.

(f° 195) Dienstags den 15. Aprilis 1755 – Neu Zünfftiger
H Adam Heÿberger ist nunmehro zufolg produciren cantzleÿ Pfenningthurn und Stall Schein vom 8.t martii jüngsthien gegen Erlag dreÿ Pfund Zehen schilling, leibzünfftig als handelsmann auff und angenommen worden, dt. et prom. obed. und declarirt den huthstaffierer handel mit Stoff, jndienne und dergleichen treiben Zu wollen.

Marie Madeleine Violand meurt le 22 novembre 1776 en délaissant cinq enfants. Les experts estiment la maison 1 400 livres. La masse propre au veuf est de 558 livres. l’actif des héritiers s’élève à 825 livres. L’actif de la communauté s’élève à 11 483 livres, le passif à 11 547 livres

1777 (22.7.), Not. Saltzmann (Jean Daniel, 6 E 41, 598) n° 290
Inventarium über Weiland Fraun Maria Magdalena Heÿbergerin geborner Violant, des H. Joh: Adam Heÿberger, Handelsmanns und Burgers alhier Zu Straßburg geweßener Eheliebste, Verlaßenschafft, aufgerichtet 1777. (…) nach ihrem den 22. Novembris des Letztverfloßenen 1776. Jahrs aus dießer welt genommenen seligen Abschied zurückgelaßen hat (…) So geschehen in Straßburg in hernach inventirter an der Spiesgasse gelegener Sterbbehausung auf Dienstag den 22. Junii Vormittag in dem Jahr 1777.
Benennung der Erben. Die Verstorbene hat ohntestirt Zu Erben hinterlassen 1. Frau Maria Magdalena gebohrne Heÿbergerin des Weiland H. Michael Rimbert, geweßenen hiesigen Burgers und Handelsmanns, Wittwen anwesend, 2. Jungfrau Johanna Susanna Heÿbergerin, zugegen, 3. Herrn Ludwig Heÿbergern den ledigen hdlsm. gegenwärtig, 4. Jgfr. Maria Francisca, 5. Frantz Antoni, den Zu München in condition stehende Handelsdiener und 6. Carl Joseph, Schuler der dritten Ordnung, dieser drei jüngsten minderjährigen Heÿbergerischen Kinder geordneter und geschworener Vogt ist Herr Frantz Ludwig Petit, Buchhändler und Burger alhier welcher nicht nur in solcher Qualität sondern Zugleich als beistand vor die Zwo älteste Töchter diesen Geschäfft persönlich beigewohet hat. Alle sechs der Verstorbenen Frau Heÿbergerin mit deren nunmaligen H Wittwer ehelich erzielte Kinder und ohntestirt zu gleichlingen Theilen hinderlaßene Erben
Abschrifft der den 12. Februarÿ A° 1743. in der Stadtschreiberei Zu Elsaß Zabern zwischen beden gewesenen Eheleuthen auffgerichteten Eheberedung
Abschrift des durch die nun Abelebte drei tag vor ihrem Tod vor H Laquiante den Königl. Notario alhier gestifteten Codicills

Haußrath. Auf der Bühn, Auf dem dritten Stock In dem hintern Zimmer, In der Magd Kammer, In dem vordern Zimmer des dritten stocks, In dem hintern Zimmer des zweiten Stockwercks, In dem Vordern Zimmer des Zweiten Stockwerck, In dem Vordern Zimmer des ersten Stockwercks, In der Küche
Eigentum an einer Behausung. Nämlich eine Behausung, Hofstatt, und Höfflein mit allen deren Gebäuden, Begriffen, Weiten, Zugehörden und Rechten, gelegen in diesiger Stadt an der Spiesgassen ein Seit neben H. Wolfgang August Bader dem Hdlsm. 2. S. neben Weiland H Ludwig Mayé genannt Saint Louis, des gew. Schneiders Erben, hinten auf H Amand König, den Buchhändler stoßend, so frei und eigen, sofort durch (die Werckmeister) inhalt des zu diesem Concept gelüfferten Abschatzung Zedels Von 17. Julii 1777. æstimirt worden um 2800 gulden oder 5600 livres. Hierüb. sind 2 in hies. C. C. St. verf. u. m. deren Ins. vers. perg. teutsche Kbr. vom 22. Aug. 1746. u. 1. Dec. 1763. vorhanden.
Ergäntzung des H. Wittwers abgegangenen unv. Guts. Inhalt des unter H. Ambtschrb. Fischers Unterschrift ausgefertigten Theilbuchs hat der H. Wittwer vor einen 10.Theil von seines seligen Vaters Weiland H. Joh: Georg Heÿberger, gewesener hochfürstl. bischofl. Straßburgischen Schultheisen zu Ulm Oberkircher Ambts Verlaßenschaft in dem octobre 1744 ererbt
Des Wittwers unveränderten Guths, Sa. Silbers 12, Sa. Ergäntzung 2819, Summa summarum 2832 livres – Wittwe 600, Nach deren Abzug 2232 livres
Diesemnach Wird der Erben unverändertes mütterliches Vermögen verzeuchnet, Sa. Kleidung 30, Sa. Silbers 3, Sa. goldener Ringe 25, Sa. Schuld 600, Sa. Ergäntzung 2641, Summa summarum 3301
Endlich wird auch die Errungenschaft specificirt, Sa. Haußraths 786, Sa. Fäßer und Weins 154, Sa. Silbers 122, Sa. goldener Uhr 36, Sa. Waren 31.467, Sa. baarschafft 859, Sa. Eigenthum ane einer Behausung 5600, Schulden 6906, Summa summarum 45.933 livres – Schulden 46.189 livres, In Vergleichung, teilbarer Verlust 256 livres
Stall Summ 13.196 livres – Zweiffelhaffte und verlorene Schulden 3957 livres
Eheberedung (…) zu Elsaß Zabern den 12. Februarÿ 1740.
Abschatzung Vom 17.ten jully 1777. Auf begeren Herr johann Adam Heÿberger dem Kauffmann ist Eine behausung alhier in der statt straßburg in der spießgaß gelegen Einseÿts neben herr Louÿ Meye dem schneuder meister anderer seÿts neben Herr August Bader dem Kauffmann und hienden auff Herr König den buchhänlder stoßend gelegen, solche behausung bestehet in Einem Laden und Ladenstube, ferner in dreÿ stuben, Einer kuchen und Etlichen hauß Kammer, darüber ist der dachstuhl mit breudzigel belegt hat auch ein gewölbter Keller und hoff. Von uns unterschriebenen der statt straßburg geschwornen Werckmeister und Vorhero gewesener besichtigung mit aller jhrer gerechtigkeit dem jetzigen wahren werth nach Estimirt und angeschlagen Vor und um Zweÿ tausend Acht hundert gulden, Hueber, Kaltner WMstr

Jean Adam Heyberger hypothèque la maison au profit de son frère Matthias Heyberger, maître de camp du baron de Schauenbourg

1779 (30.9.), Chambre des Contrats, vol. 653 f° 373-v
H. Johann Adam Heÿberger der handelsmann
in gegensein H. Mathias Heÿberger des verwalters beÿ SS. TT. H. Baron von Schauenburg mestre de camp de cavalerie seines H. bruders – schuldig seÿe 1500 gulden
unterpfand, eine behausung samt zugehörden ane dem Spießgaß, einseit neben H. Bader dem handelsmann, anderseit neben Louis Meÿe dem schneidermeister et consorten, hinten auff ebendießelben

Inventaire dressé après la mort du négociant Jean Adam Heyberger

1794 (22 février ou 4 ventose), Strasbourg 6 (8), Not. Laquiante n° 25 bis
Inventaire à la requête de la Cit. Madeleine Heyberger veuve de Michel Rimbert négociant, Cit. François chaton negociant en qualité de curateur nommé a Louis Thiriet seul et unique enfant de feu Jeanne Heyberger décédée femme du C. Nicolas Thiriet négociant de Vic département de la Meuthe, du Cit. Louis Heyberger Négociant en cette commune, de la Cit. Françoise Heyberger fille majeure à Strasbourg, du Cit. François Heyberger negociant a Rheims et du Cit. Charles Heyberger négociant audit Strasbourg etant les Requerants les enfants, petits Enfants et uniques héritiers de feu Jean Adam Heyberger Negociant à Strasbourg

Meubles meublants. Au premier étage, poil sur le devant, Cabinet à côté, Au 2° étage sur le devant, Cabinet à côté, Cabinet de derrière, Au 3° étage sur le devant, Chambre de la servante, Chambre des soldats, Chambre de farine, Batterie de cuisine, Rés de chaussée le comptoir de la Boutique, Buanderie, Cave 13.746 fr, Marchandises 46.575 fr
Immeuble, Vne maison scise a Strasbourg dans la rue des halbardes N° 12 estimée par les Cit. Pinot et Müller architectes 20.000 francs
dettes actives 23.135 fr, dettes douteuses non estimées
dettes passives 21.075 fr, marchandises 44.759 francs
acp 21 f° 72-v du 16 vent. 2

En 1798, les habitants de la maison sont Louis Heyberger (célibataire) et ses soeurs la veuve Rimbert et Françoise Heyberger
Registre de population, 600 MW 18 (1798), 2° arrondissement, 6° section, rue des Hallebardes n° 12, f° 89 (i 56)
Heyberger, Louis, Marchand, 45, Strasbourg
Rimbert, Madleine, veuve, 51
Heyberger, Françoise, sœur, 56
Windin, Marie, Servante, 16

Le marchand Louis Heyberger vend au négociant Charles Jonathan Ott la maison qui lui est échue en partage dans la succession de son père

1813 (25.1.), Strasbourg 10 (56), Not. Zimmer n° 3628
Louis Heyberger marchand
à Charles Jonathan Ott négociant
une maison avec cour, droits, appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue des Hallebardes n° 12 d’un côté la maison du Sr Bader négociant, d’autre celle de la succession du Sr Marchal confiseur, derrière maison de Pierre Louis Page marchand chapelier – échu au vendeur par partage entre ses frères et sœurs après que leur père Jean Adam Heyberger l’avait acquis de Jean Baptiste Battincourt négociant et de Marguerite Rondouin à la Chambre des Contrats le 1 décembre 1763
avec la servitude de la communauté de latrines et du cours d’eau au profit de la maison Marchal, ensemble avec les rayons et le comptoir dans la boutique – moyennant 22.000 francs
Enregistrement, acp 121 f° 109-v du 26.1.

Charles Jonathan Ott se marie avec Salomé Gambs qui a épousé en 1808 le fabricant de fleurs Louis Charles Graffenauer
1808 (13.7.), Strasbourg 10 (32), Not. Zimmer n° 402, 3678
Contrat de mariage – Sr Louis Charles Graffenauer, fabricant de fleurs demeurant à Strasbourg, fils majeur du Sr Jean Daniel Graffenauer, marchand de rubans avec De Marguerite Elisabeth Redslob, né le 28 avril 1781
Demoiselle Salomé Gambs, fille mineure de feu François Guillaume Gambs, négociant et De Marie Madeleine Redslob, née le 24 octobre 1789
dans la demeure de la future épouse Grandes arcades n° 50
Enregistrement, acp 107 f° 23-v du 14.7.

Inventaire des apports correspondant
1809 (18.9.), Strasbourg 10 (20), Not. Zimmer n° 406, 4128
Inventaire des apports de Louis Charles Graffenauer, fabricant de fleurs, et de Salomé Gambs, assitée de Jean Jacques Schutz son beau père, commune en biens suivant contrat de mariage dressé le 13 juillet 1808, mariés le 30 juillet de ladite année
la mari : meubles 432 fr, argenterie 96 fr, marchandises 2086 fr, numéraire 3732 fr, créances 184 fr, total 6530 fr, douaire de Marguerite Elisabeth Redslob veuve Graffenauer actuellement épouse de Joseph Ott père marchand Jouaillier 800 fr
la femme : mobilier 1037 fr, or 260 fr, numéraire 1556 fr, total 2853 fr
Enregistrement, acp 113 f° 62-v du 20.9.

Louis Charles Graffenauer meurt en délaissant un fils
1812 (20.6.), Strasbourg 10 (21), Not. Zimmer n° 482, 5544
Inventaire de la succession de Louis Charles Graffenauer, fabricant de fleurs décédé le 26 janvier 1812 – à la requête de Salomé Gambs la veuve et Philippe Joseph Ott fils bijoutier, mère et tutrice légale et subrogé tuteur de l’enfant mineur Louis Charles issu du défunt – contrat de mariage devant le soussigné notaire le 13 juillet 1808
propres des héritiers, garde robe 309 fr, mobilier 413 fr, argenterie 95 fr, remploi 6002 fr, total 6820 fr, douaire au profit de la veuve 800 fr
propres de la veuve : meubles 1037 fr, or 260 fr, remploi 2500 fr, total 3797 fr
communauté : meubles 735 fr, marchandises 6862 fr, argenterie 121 fr, numéraire 6027 fr, total 13.746 fr, passif 8622 fr, déduction faite 5123 fr
Enregistrement, acp 120 f° 4-v du 22.6.

Fils du bijoutier Joseph Ott, Charles Jonathan Ott épouse Salomé Gambs veuve de Louis Charles Graffenauer
1813 (20.2.), Strasbourg 10 (33), Not. Zimmer n° 500, 5858
Contrat de mariage – Charles Jonathan Ott, négociant à Strasbourg né le 30 octobre 1784 fils de Joseph Ott, bijoutier, et de feue Louise Catherine Fibich
Salomé Gambs veuve de Louis Charles Graffenauer, fabricant de fleurs décédé le 26 janvier 1812
Enregistrement, acp 121 f° 153 du 22.2.

Charles Jonathan Ott meurt en 1828 en délaissant une fille

1830 (22.12.), Strasbourg 10 (83), Me Zimmer n° 915
Inventaire de la succession de Charles Jonathan Ott, fabricant de fleurs artificielles décédé le 17 juillet 1828 – à la requête de Salomé Gambs, veuve en premières noces avec enfants de Louis Charles Graffenauer, veuve en secondes noces de Charles Jonathan Ott avec lequel elle était commune en beins suivant contrat de mariage reçu Zimmer notaire à Strasbourg le 20 février 1813, testaments olographes en date des 20 août 1818 et 22 mai 1828 déposés au rangd es minutes de M° Zimmer le 29 juillet 1828, comme mère et tutrice légale de Mélanie Ott née le 22 novembre 1819 – en présence de Philippe Joseph Ott, bijoutier, subrogé tuteur de ladite mineure
immeuble, une maison avec cour, droits, appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue des Hallebardes n° 12 d’un côté la maison du Sr Exel ci devant Bader négociant, d’autre celle du Sr Willmann ci devant succession de Marchal confiseur, derrière ma maison du Sr Lichtenberger ci devant Kopp et Louis Page marchand chapelier – acquis avant son mariage de Louis Heyberger, marchand, par acte reçu Zimmer notaire le 25 janvier 1813 – estimée 16.000 francs
mobilier de la communauté 14.916 fr, récompenses dues à communauté 9422 fr, total 24.338 fr
acp 202 (3 Q 29 917) f° 45 du 28.12. – Les pours du défunt se composenr de la garde robe estimée 150, marchandises 9805, créances 12.000, une maison rue des Hallebardes 16.000
la moitié indivse d’une tuilerie à Wolfisheim et d’un jardin audit lieu 400 fr, la moitié de 15 ares terres au même ban, 120. la moitié de 61 ares 66 ca audit lieu 300, la moitié de 82 ares 89 ca pré même lieu 400, la moitié de 4 pièces de terre pré et vignes ban de Pfulgriesheim 165, total 39.340 fr
Le remploi dû au défunt par la communauté 8572 fr, passif propre 14.713 fr, passif de la communauté 19.500 fr

Mélanie Ott, héritière de son père et signal Gambs usufruitière vendent par adjudication la maison au bijoutier Georges Siegfried

1846 (22. 8.br), Strasbourg 10 (107), Not. Zimmer n° 6322
L’an 1846 le jeudi 22 octobre à Strasbourg à dix heues du matin, Ont comparu 1. D° Salomé Gambs, veuve en premières noces de Mr Louis Charles Graffenauer et en secondes noces de Mr Charles Jonathan Ott, les deux fabricants de fleurs artificielles, 2° Dlle Mélanie Ott, majeure en jouissance de ses droits, sans état, demeurant toutes deux à Strasbourg, la première stipulant en qualité d’usufruitière de partie de l’immeuble ci après désigné et la seconde comme nu-propriétaire de cette portion et de propriétaire unique du restant du même immeuble, lesquelles voulant parvenir à la vente par adjudication publique de l’immeuble ci après désigné ont requis M° Zimmer (de dresser le cahier des charges)
Désignation de l’immeuble. Une maison avec cour, droits, appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue des hallebardes N° 12 tenant d’une part à la maison du sieur Couturat ci devant Exel, de l’autre à celle du sieur Anstett, précédemment Willaume, donnant par derrière sur la maison du sieur Bodin ci devant Lichtenberger & Louis Page. Mise à prix 24.000
Etablissement de la propriété. Cet immeuble dépend de la succession de feu ledit Charles Jonathan Ott, qui a laissé pour seule et unique héritière ladite Dlle Ott & propre usufruitière de la moitié de sa succession la première Dame comparante, ainsi que cela résulte d’un inventaire dressé par M° Zimmer soussigné le 22 décembre 1830 et d’un contrat de mariage reçu par M° Georges-Frédéric Zimmer notaire à Strasbourg le 20 février1813. M. Charles Jonathan Ott avait acquis cette maison avant son mariage du sieur Louis Heyberger marchand à Strasbourg par contrat de vente passé devant ledit M° Georges-Frédéric Zimmer le 25 janvier 1813. (…)
portée à la somme de 26.000 francs par le sieur Georges Siegfried, bijoutier demeurant à Strasbourg
Le 31 octobre 1846, porté à la somme de 30.000 francs par ledit Georges Siegfried
(transcrit le 14 novembre 1846 vol. 450 N° 92 et inscrit d’office vol. 454 N° 414)
acp 353 (3 Q 30 068) f° 75, Cahier des charges – acp 354 (3 Q 30 069) f° 10-v, Adjudication

L’orfèvre Georges Siegfried épouse en 1831 Marie Salomé Horn, fille du tonnelier Frédéric Horn
1831 (5.1.), Strasbourg 9 (60), Me Hickel n° 3666
Contrat de mariage – entre Georges Siegfried, garçon orfèvre à Strasbourg, fils de Georges Siegfried, épinglier à Wasselone, et de Catherine Acker sa femme d’une part
et Marie Salomé Horn, fille majeure de Frédéric Horn, tonnelier à Strasbourg, et de Marie Salomé Rhein sa femme les deux décédés audit lieu, d’autre part, ladite Dlle assistée de Henri Chrétien Rhein, ferblantier à Strasbourg et de Marie Madeleine Ziegenhagen sa femme, oncle maternel et tante de la future épouse aussi d’autre part
acp 202 (3 Q 29 917) f° 82-v du 10.1. – portant réserve d’apports et des habillemens et linge pour à chacun, communauté d’acquets partageable par moitié au décès de l’un d’eux, don de survie de la propriété de la succession du prédécédé réductible en cas l’eixtence d’enfant, lequel avantage assuré en cas de onvol à de secondes noces
Le futur se constitue en propre ce qui lui est avenu dans la succession de ses père et mère
Les Sr et D° Rhein constituent en dot à la future épouse un mobilier de 1180 francs, la présente donation est faite avec dispense de rapport

Registre de population 600 MW 341 (1850 sqq) i 9
Siegfried, George, Strasbourg, 6, h. m. orfèvre, luthériens, français (à Str.) de. sa nais,
id. née Horn, Salomé, id. 16, f. m. sa femme, id.
id. Victor, id. 28. 9.br. 33, g, son fils orfèvre, id.
id. Alfred, id. 40, g, son fils orfèvre, id.
id. Victorine, id. 42, sa fille, id.
Gross Marie, 20, servante, id.

La maison revient ensuite en partie à Victorine Emilie Siegfried qui épouse en 1874 Oscar Gerval, directeur économe des hospices civils, et à en partie son frère Victor Siegfried puis à la fille de celui-ci, femme d’Edmond North.

Originaire de Brumath, le juge Edmond North (Jean Jacques Charles Edmond North) épouse en 1890 alors qu’il est en fonction à Illkirch Caroline Marthe Siegfried, fille du négociant (Georges Jules) Victor Siegfried, et de Frédérique Caroline Klipffel

Mariage, Strasbourg (n° 89)
Strassburg den 14. Februar 1890. Vor dem Standesbeamten erschienen heute zum Zwecke der Eheschließung der Kaiserliche Amtsrichter zu Illkirch-Grafenstaden (Unter-Elsass) Johann Jakob Karl Edmund North, evangelischer Religion, geboren den 18. Juli des Jahres 1857 zu Brumath (Unter-Elsass) wohnhaft zu Straßburg Sohn des Direktors des Aktien-Gesellschafft für Boden und Communal Credit, Dr. juris Johann North und dessen Ehefrau Barbara Caroline Christoffel, beide wohnhaft zu Strassburg, 2. die gewerblose Caroline Martha Siefgried, evangelischer Religion, geboren den 11. September des Jahres 1866 zu Strassburg, wohnhaft zu Strassburg, eheliche Tochter des Rentners Georg Julius Victor Siefgried, wohnhaft zu Strassburg und dessen verstorbenen Friderika Caroline Klipffel, zuletzt wohnhaft zu Straßburg (i 89)

La propriété est inscrite à partir de l’exercice 1917 au nom de Joseph Wittersheim.
Originaire d’Epfig où son père est cultivateur, le coiffeur Joseph Wittersheim épouse en 1914 Marie Antoinette Fochem, native de Molsheim et habitant à Paris.

Mariage, Strasbourg (n° 1191)
Strassburg am 20. Oktober 1910. Vor dem Standesbeamten erschienen heute zum Zwecke der Eheschließung der Damenfriseur Joseph Wittersheim, katholischer Religion geboren am 15. Oktober des Jahres 1877 zu Epfig (Unter-Elsass) wohnhaft in Straßburg Spießgasse 44, Sohn des Landwirts Ignatz Wittersheim und seiner Ehefrau Viktorine gebornen Ackermann,
Maria Antoinette Fochem, ohne Beruf, katholischer Religion geboren am 1. Juni 1879 zu Molsheim (Unter-Elsass) wohnhaft in Angers (Frankreich) rue de l’Esvière, Tochter des Rentners Robert Fochem, wohnhaft in Strassburg und seiner verstorbenen Ehefrau Rosalie Augustine gebornen Fritz zuletzt wohnhaft in Molsheim (i 7)



16, Grande rue de la Grange


Grande rue de la Grange n° 16 – IV 258 (Blondel), N 759 puis section 59 parcelle 28 (cadastre)

Le menuisier Sébastien Andris remplace en 1758 deux anciennes maisons par une neuve
Enseigne à l’Etoile d’Or (zum goldenen Stern), 1905 – Démolie en 1912 lors de la Grande Percée


Le numéro 16 de la Grande rue de la Grange à l’enseigne zum goldenen Stern (AMS, 1 Fi 19 n° 24), vue de l’ouest. L’ancienne parcelle IV 258 formait la partie gauche.
Même endroit, rue du Vingt-deux-novembre, vue de l’est (juillet 2011)

Inscrite au Livre des communaux (1587) au nom de la veuve Augustin Heisch, la maison a deux plate-formes qui empiètent sur le communal. Le papetier Wendelin Riehl la vend en 1622 au fripier Chrétien Kautsch qui a occupé de 1605 à 1613 le poste de pileur d’épices dont il a été relevé. La maison revient sans doute par défaut de paiement au marchand Frédéric Riehl, fils de Wendelin Riehl. Le cordonnier Jean Born l’achète en 1676. L’orphelinat où ses enfants sont pensionnaires vend en 1690 la maison au parcheminier Jean Daniel Gilger dont la femme est propriétaire de la voisine à laquelle elle sera réunie en 1745. Le menuisier Hartwig Griesé se réserve divers droits quand il vend en 1706 au marchand de tabac savoyard Claude Audevet la maison à l’est qui est attribuée deux ans plus tard à sa créancière, l’Œuvre Notre Dame. A la mort du cordonnier Martin Quos originaire de Dantzig en 1731, le billet d’estimation cite un bâtiment avant, un passage latéral et un très vieux bâtiment arrière. La description est la même en 1743 à la mort du menuisier Philippe Schreiner : atelier au rez-de-chaussée du bâtiment avant surmonté de deux étages, bâtiment latéral à gauche (une buanderie au rez-de-chaussée, chambres à l’étage), bâtiment arrière (bûcher au rez-de-chaussée, poêle et galeries à l’étage). La veuve de Philippe Schreiner se remarie avec Sébastien Andris qui achète en 1745 la maison voisine à l’ouest. Les Quinze l’autorisent l’année suivante à ouvrir une porte dans le mur qui sépare les deux cours contre une rente annuelle de cinq sols. Les Préposés au bâtiment et les Quinze l’autorisent en 1758 à remplacer les deux anciennes maisons par une nouvelle. Le propriétaire déclare qu’il supprimera les portes de caves qui s’ouvrent sur le communal. Il fait travailler la charpente sur la place des Cordeliers. Sébastien Andris fait réparer en 1767 le pignon qui le sépare de la maison voisine à l’est. Il charge la même année le maître maçon Jean Michel Meyer de travailler dans les différents bâtiments (avant, latéral et arrière). Le maître maçon Michel Müller réaménage en 1777 le bâtiment latéral droit. La maison est estimée en 1781 à une valeur minimale de 2 000 livres (contre 700 livres pour une seule des anciennes maisons, 1742). La veuve du revendeur Guillaume Joseph Sarazin s’en rend adjudicataire en 1791. Elle en transmet la propriété à sa fille Marie Anne Sarazin qui en fait donation à son deuxième mari Claude Gallimard, receveur de l’enregistrement.


Dessins préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 198 (Musée des Plans-relief) 1 : élévation

L’Atlas des alignements (années 1820) cite un bâtiment à rez-de-chaussée et deux étages en maçonnerie. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade sur rue est la deuxième à droite du repère (u) : trois fenêtres et une porte au rez-de-chaussée, quatre fenêtres à chacun des deux étages, toiture à deux niveaux de lucarnes. La cour (I) représente l’arrière (6-7) du bâtiment sur rue, le bâtiment arrière (1-8), le bâtiment à rez-de-chaussée et un étage (7-8) du côté est de la cour. Le côté ouest (1-6) de la cour comprend la clôture (1-2) qui sépare de la cour voisine, le bâtiment (2-3-4-5) puis l’édicule (5-6). La façade du bâtiment arrière qui donne sur l’égout communal est figurée à gauche de (4) à la cour D.
La maison porte d’abord le n° 7 (1784-1857) puis le n° 16.


Dessins préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 198 (Musée des Plans-relief) 1 : plan, cours I et D

L’orfèvre Jean Philippe Beck achète la maison en 1829. Elle revient en 1853 en partie puis en 1859 en entier à sa fille Catherine Dorothée, femme du menuisier Martin Heintz. Ses héritiers domiciliés en France la louent à un aubergiste (enseigne à l’Etoile d’Or, Zum goldenen Stern, 1905). La Ville achète la maison qu’elle fait démolir en 1912 lors de la Grande Percée. Les enquêteurs qui la visitent en 1907 relèvent certains éléments XVIII° siècle (baroques).


Dessins du Service d’architecture (1911, AMS 907 W 161) : élévation, coupe, plan

novembre 2021

Sommaire
CadastrePolice du BâtimentRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1601 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Wendelin Riehl, papetier, et (v. 1592) Brigitte Schottler – luthériens
1622 v Chrétien Kautsch, fripier, et (1597) Anne Wildmann – luthériens
1645* (adj) Frédéric Riehl, marchand, et (1619) Rosine Storck puis (1634) Julienne Schultz – luthériens
1665* h Jean Philippe Ursinus, maître des rentes, et (1665) Sara Riehl puis (1671) Marie Marguerite Strohm – luthériens
1676 v Jean Born, cordonnier, et (1663) Susanne Engelbrecher d’abord (1568) femme du péager Conrad Hosch, (1665) Cléophée Eissen puis (1685) Barbe Schubæus – luthériens
1690 v Jean Daniel Gilger, parcheminier, et (1688) Agnès Fuchs, d’abord (1684) femme du parcheminier Jean Georges Hauff – luthériens
1700 v Hartwig Griesé, menuisier, et (1678) Marie Salomé Fuchs – luthériens
1706 v Augustin Clerc, horloger, et (v. 1693) Elisabeth Marie puis (1694) Elisabeth Barthelemy, veuve du vivandier Jean Longuant dit Montauban – catholiques (indivision avec le suivant, 1706)
1706 v Claude Audevet, fabricant de tabac, et (1701) Geneviève Percelat – catholiques
1708 adj Œuvre Notre Dame
1708 v Martin Quos, cordonnier, et (1703) Anne Catherine Gœring – luthériens
1733 h Catherine Marguerite Quos, célibataire († 1748) – luthérienne
1737 v Philippe Schreiner, menuisier, et (1733) Susanne Zickler, d’abord (1719) femme du musicien Jean Ott – catholiques
1743 h Sébastien Andris, menuisier, et (1743) Susanne Zickler, veuve du musicien Jean Ott et du menuisier Philippe Schreiner, puis (1781) Jeanne Greissing remariée (1791) au batelier Antoine Fessler puis (1794) au négociant André Dron – catholiques
1791 adj Guillaume Joseph Sarazin, revendeur, et (1746) Marie Anne Propre – catholiques
1800 h Marie Anne Sarazin, et (1777) Jean Baptiste Joseph Noël, lieutenant – catholiques
1802 h Claude Gallimard, receveur de l’enregistrement, et (v. 1775) Marie Madeleine Adélaïde Debainse, (1797) Marie Catherine Desuc puis (1802) Marie Anne Sarazin, veuve du Jean Baptiste Joseph Noël
1820 h Philibert Bequet, commissaire des poudres et salpêtres, et (1808) Adélaïde (Gabrielle Emerentienne Hortense) Gallimard, d’abord (1804) femme du commissaire des poudres et salpêtres, Didier Jean Baptiste Campagne, puis (1827) Marina Gigault de Marconnay
1829 v Jean Philippe Beck, orfèvre, et (1803) Catherine Elisabeth Pfeiffer, veuve du brossier Jean Michel Heinrich, puis (1810) Barbe Müller
1853 h Philippe Jacques Beck, cordonnier, et Caroline Dorothée Beck (indivision)
1859 h Martin Heintz, menuisier, et (1853) Caroline Dorothée Beck
1901* h Charles Fromm, commerçant, et Marie Heintz et cohéritiers
1903* h Auguste Heydenreich, pharmacien, et Lina Heintz, à Paris
1909* v Ville de Strasbourg

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 850 livres en 1731, 700 livres en 1742 – nouvelle maison réunissant deux anciennes 2 000 livres en 1781

(1765, Liste Blondel) IV 258, Sébastien André
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Bastian Andrich, 4 toises, 5 pieds et 7 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) N 759, Beck, Jean Philippe – maison, sol – 3,5 ares

Locations

1687, Georges Gærtner, cordonnier
1703, 1719, Pierre Duperray, menuisier
1708, 1711, Nicolas Delincourt, tourneur, et Barbe Kopff
1719, Louis Vaudoit, marchand de tabac
1732, état des loyers
1734, Pierre Schreiner, menuisier (ensuite propriétaire)
1773, Daniel Luc Herrman Weinemer, assesseur au Magistrat
1773, François Pierre Brodbecker, avocat
1826, Judas Lœb, relieur et cabaretier, et (1802) Buna Weil

Livres des communaux

1587, Livre des communaux (VII 1450) f° 164-v
La veuve d’Augustin Heisch doit 2 sols 6 deniers pour une plate-forme en saillie de 5 pieds 21 pouces et une autre de 7 pieds de long en saillie de 9 pouces

[Stadelgasse]
Augustin Heischen Wittwe hatt ein besetzten Tritt v schu xxi Zoll herauß, Item mehr ein Tritt vj schu lang vnd ix Zoll herauß, Bessert &, ij ß vj d

1741, Livre des loyers communaux, VII 1470 (1741-1802), f° 250-b
Le menuisier Sébastien Andres (Andris) doit 5 sols le 7 mai de chaque année pour une ouverture de 12 pieds dans le mur de 6 pieds ½ de haut entre ses deux maisons contiguës Grande rue de la Grange d’après la décision des Quinze en date du 7 mai 1746 et le protocole des Préposés au bâtiment pour l’année 1747 folio 26, à régler pour la première fois en 1747.
Le contribuable suivant est la veuve Sarazin qui ne veut plus régler la somme. L’affaire est réglée par arrêté municipal rendu le 6 floréal V.

Sebastian Andres der schreiner solle Von einem 12. schuhe weiten durchbruch durch eine 6 ½ schuhe Hohe Maur Von einem hoff in den Andern seiner Zweÿ Häußer neben einander an der Großen Stadelgaß, Laut Erkantnus der Herren XV. Vom 7. May 1746. und Prot. der Ober bauherren de A° 1747. fol. 26 jahrs auf den 7. May und A° 1747. I.mo, 5 ß
Modo La Ve. Sarasin
(Quittungen 1747-1792)
ne veut plus paÿer
vid. Arrêté du C.M. du 6. flor. V.

Préposés au bâtiment (Bauherren)

Le menuisier Sébastien Andris demande le 20 avril aux Quinze l’autorisation d’ouvrir une porte entre ses deux maisons contiguës. Chargés de visiter les lieux, les Préposés au bâtiment constatent le 3 mai que le pétitionnaire qui vient d’acheter une maison de Salomé Jung a l’intention d’ouvrir une porte de 12 pieds de long et 6 pieds ½ de haut dans le mur de la cour  ; il proposent d’accorder l’autorisation contre une rente annuelle de cinq sols. Les Quinze traitent l’affaire le 7 mai. Sébastien Andris ajoute qu’il peut produire des témoins dignes de foi qui assurent que les deux maisons étaient déjà réunies par le passé. Les Quinze accordent l’autorisation à condition de verser le cens annuel et de maintenir deux logements militaires. Ils délivrent une expédition de leur sentence le 14 mai

1746, Protocole des Quinze (2 R 156)
(p. 321) Sambstags d. 20. Aprilis – Fuchs nôe Sebastian Andris des burgers und Schreiners allhier, dießer bitt MGhh. ihme durch seine Zweÿ neben einander gelegene häußer in der großen Stadelgaß eine thür einbrechen laßen Zu dörffen gnädig Zu erlauben. Erkanndt, Oberebau Hh.

1746, Préposés au bâtiment, VII 1402
(f° 26-v) Dienstags den 3. Ejusdem [Maÿ] – Sebastian Andres
Augenschein eigenommen beÿ Sebastian Andres dem schreiner, welcher beÿ Gnädigen Herren den Fünffzehen um erlaubnus eingekommen, Von einer Zwischen dem Hoff an seinem Hauß an der großen Stadelgaß und dem Hoff einer daran gelegenen Behaußung die er Von Weÿl. Salome Jungin der schreineri erkaufft, stehenden Maur, ein 12. schuhe lang, und 6 ½ schuhe Hohes Stuck hinweg Zubrechen, und dadurch die Communication beÿder Höffen Zuhaben.
Nota ist jhme den 17.ten Ejusdem Von Gnädigen Herren den XV. gegen 5 ß jährlichen Zinßes, und Bezahlung des Augenscheins erlaubt worden dt. 2. lb für den augenschein

1746, Protocole des Quinze (2 R 156)
(p. 345) Sambstags d. 7. Maÿ – Sebastian Andris pt° durchbrechung einer thür
Iidem [Obere bauherren] laßen ferner per me Vortragen, Es habe Sebastian Andris der burger und Schreiner allhier d. 30. Aprilis jüngst beÿ MGHh. per recessum geziemend angehalten, Ihme gnädig Zu erlauben durch seine 2 neben einander gelegene häußer in der großen Stadelgaß eine thür einbrechen laßen Zu dörffen. Auff geschehene Weißung hätte man den augenschein eingenommen, da sich dann befunden, daß der Implorant in dem hoff rechter hand des eingangs seine neben der Gnäd. Frau von Berckheim gelegenen behaußung ein stuck Maur von 12. schuh lang und 6 schuh 7 Zoll hoch abbrechen und den durchgang in die darneben befindlichen, von Ihme seith Kurtzem von Salome Jungin, eines weißbecken hinderl. wittib an sich erkauffte und neben David Mottelmeÿer dem Kornwerffer gelegene behaußung offen laßen wolle, der Implorant habe darbeÿ Vorgegeben, er verhoffe daß es umb so weniger einigen anstand haben werde, als er im fall der noth durch ehrliche burger erweißen wolle, daß die quæstionirte beede häußer vor dießem schon Zusammen gehört, beÿ beseßener deputation habe der Implorant sein petitum nochmahlen wiederhohlt, derer Hh deputirten Meinung gehe dahin, daß dem Imploranten gegen reichung 5 ß d jährlichen Zinnßes auff allhießigen Pfenningthurn, jedoch mit expresser Vorbehaltung der bißherigen doppelten einlogirung, in seinem begehren Zu Willfahren seÿe, Zu Mghh. genehmhaltung stellend. Erkandt, bedacht gefolgt.

(p. 373) Sambstag d. 14. Maÿ – Ego referire, daß nachfolgende bescheid auff gesetzt und Zu Papÿr gebracht worden, wie folgt
Bescheid – Sambstags d. 7. Maÿ. In sachen Sebastian Andris Sebastian Andris, des burgers und Schreiners allhier Imploranten, Auff die d. 30. Aprilis jüngst von dem Imploranten per recessum gethane unterth. bitten, Ihme gnädig Zu erlauben durch seine zweÿ neben einander gelegene häußer in der großen Stadelgaß eine thür einbrechen laßen Zu dörffen. Erkandten und [-] augenschein, Unserer Zu denen baugeschäfft [-] der Hh Deputaten abgelegten relation [-] dem Imploranten gegen reichung 5 ß d jährlichen Zinnßes auff allhießigen Pfenningthurn, jedoch mit expresser Vorbehalt der bißherigen doppelten einlogirung,zwischen bemelten dem Imploranten eigenthümlich gehörigen Zweÿen häußern ein stuck Maur von 12. schuh lang und 6 schuh 7 Zoll hoch abbrechen und den durchgang offen laßen Zu dörffen.

Le menuisier Sébastien Andris demande le 4 mars 1758 aux Quinze l’autorisation de remplacer les deux anciennes maisons par une seule et la supression de la rente établie en 1746. Il déclare en outre le 20 mars aux Préposés au bâtiment chargés de visiter les lieux qu’il supprimera les portes de caves qui s’ouvrent sur le communal. Les Quinze donnent le 25 mars l’autorisation de construire une seule maison moyennant une rente annuelle de dix sols.
Les Préposés au bâtiment autorisent le 25 avril Sébastien Andris à monter la charpente sur la place des Cordeliers pourvu que les troupes n’en soient pas gênées. Il demande en outre de conserver le cens de cinq sols en arguant qu’il supprime les portes de cave.

1758, Protocole des Quinze (2 R 169)
(p. 71) Sambstags den 4. Martii 1758. – Sebastian Andriß pt° auffhebung eines jährlichen Zinnßes Von 5 ß
Claus, Sebastian Andriß des burgers und schreiners allhier pplis. hat vermög mghh. Erkanntnus vom 7.ten Maÿ 1746. die gnädige Erlaubnus erhalten ein stuck maur durch seine Zweÿ häußer durch zubrechen und den durchgang offen laßen Zudörffen, Wann Er aber anheute gesinnet ist, gedachte beede häußer in eines Zu Verbauen, solches aber ohne mghh. Willfahr nicht geschehen mag, als bittet Er unterthänig ihme mit dießem gesuch gnädig zu Willfahren, wie auch ihne Von denen in gedachter Erkantnus angesetzten Fünff schilling Jährlichen Zinnßes gnädig zu entbinden. Erkandt, obere bau Hhn.

1758, Préposés au bâtiment, VII 1408
(f° 12-v) Montags den 20. Martÿ 1758. – Sebastian Andriß
Augenschein eingenommen beÿ Sebastian Andriß dem Stattschreiner, welcher seine neben einander gelegene Zweÿ Häußer an der großen Stadelgaß wovon er bereits Laut Statt zinßbuch fol: 250. wegen einer Zur Communication durchgebrochenen Maur in seinem Hoff 5 ß Zinß gibt, Zusammen Zubrechen nur ein Hauß darauß Zumachen, und Neü auffzubauen willens, darum er beÿ Gnädigen Herren den XV. um erlaubnus eingekommen, auch declarirt, daß er seine Vor denen Häußern Habende Kellerthüren Von dem Allmendt Hinwegthun wolle.

1758, Protocole des Quinze (2 R 169)
(p. 88) Sambstags d. 25. Martii 1758. – Obere Bau Herren laßen per Eundem [Secretarium] referiren es habe Johann Sebastian Andriß der Frantzösische schreiner meister und burger allhier beÿ mghh. per recessum unterthänig gebetten, ihme gnädig Zu erlauben, in seiner ane der großen stadelgaß gelegener behaußung, welche ehemahls aus Zweÿen häußern bestanden die daselbst mitten im hoff annoch zum Theil stehende Separations Maur, in ansehung welcher ihme schon Vor einigen jahren ein durchbruch gegen Erlag jährlicher 5 ß boden Zinnßen gegönnet worden, gäntzlich abbrechen, und also ein hauß machen zu dörffen, mghh. hätten hierauff einen augenschein Zu erkennen beliebet, welcher auch würcklich eingenommen und befunden worden, daß durch des Imploranten Vorhabende Bau niemand einiger schade sonden dem publico Vielmehr nutzen Zu wachßen, mithin Wollten die Hrn Deputirte die Willfahrung, wie auch die regulirung des boden Zinnßes /:welcher schon beÿ letzter session auff dem Pfenningthurn auff Zehen schilling d. projectirt worden:/ Zu mghhen gestellt haben.
Erkandt, Wird dem imploranten erlaubt, die in seiner ane der großen stadelgaß gelegener behaußung mitten im hoff annoch stehende separations: maur gegen Erlag Jährlicher Zehen schilling boden Zinnßes abzubrechen.

1758, Préposés au bâtiment, VII 1408
(f° 15) Dienstags en 4. Aprilis 1758. – Sebastian Andriß
Sebastian Andriß der Stattschreiner bittet um erlaubnus das Holtz Zu seinem Neü bauenden Hauß an der großen Stadelgaß, auf dem Baarfüßer Platz Zu Zimmern. Erkannt, willfahrt, solle aber doch auch mit denen Hh. Majoren reden, damit Sie wegen der Trouppen Keine schwierigkeit machen
Idem. – Idem Bittet Auch um Bescheid wegen seiner Zusammen brechender Zweÿ Häußeren An der großen Stadelgaß, worvon der Augenschein am 20. Januarÿ Letzthin eingenommen worden, weilen Gnädige Herren die Fünffzehen die sach hiehero Verwießen. Erkant, wird dem Imploranten erlaubt, seine Zweÿ Heußer Zusammen Zubrechen, und eines darauß Zubauen mit dem Beding, daß er die wegen durch gebrochenen Maur jhme schon Vorhin angesetzt, Und Laut Statt Ziinßbuch fol: 250.b bißher bezahlte 5. ß Zinß noch fernerhin bezahlen, und seinem Oblato gemäß, die Kellerthüren Von dem Allmendt Hinwegthun solle.

Préposés aux feux (Feuerherren, 4 R 91)

Le Petit Sénat charge le 23 mars 1767 les préposés aux feux de visiter la maison que Sébastien Andris va transformer suivant le nouveau règlement sur les feux. Il devra remplacer le pignon encommagé ; son voisin Hebenstreit (futur numéro 18, à l’est) argue qu’on ne peut l’obliger à reconstruire son pan de bois en bon état. Les experts proposent le 3 avril que le rez-de-chaussée soit reconstruit et les frais réglés pour deux tiers par Andris et un tiers par Hebenstreit. Sébastien Andris devra en outre continuer le mur de son côté.
Le maître maçon (Jean Michel) Meyer expose le 20 novembre suivant les travaux qu’il va faire dans la maison de Sébastien Andres Grande rue de la Grange : une chambre à cheminée à la française à droite au rez-de-chaussée, une buanderie pourvue d’un chaudron dans le bâtiment latéral droit, un fourneau au rez-de-chaussée du bâtiment arrière, un poêle et une cuisine au deuxième étage du même bâtiment, une chambre à cheminée à la française au deuxième étage du bâtiment latéral gauche et un poêle dans les mansardes, les tuyaux étant toujours à bonne distance de la menuiserie.

1767, Préposés aux feux (Feuerherren, 4 R 91)

(p. 124) Freÿtags d. 3.ten Aprilis 1767 – Andris & Hebenbstreit
Zufolg Erkantnus E. E. Kleinen Raths Vom 23. Martii jüngst haben Hochverordnete Obere Feur Hh einen augenschein eingenommen in Sebastian Andriß des Statt schreiners in der großen Stadelgaß gelegenen behaußung, allwo auf seiten H. Hebenstreit des büttels auf der Schmidt Stub sowohl in seinem als übriger und Zwar minorennen mit interessenten namen Vorgebracht worden, daß weil Andriß Krafft neuerer feuer ordnung seinen schadhafften gäbel neu auffzuführen schuldig man ihn nicht anhalten könne sein auf der gemeinschafftl. maur stehen habende Riegel wandt, so unbeschädigt abzubrechen, und mit Sebastian Andriß den gemeinschaftl. gäbel aufzuführen, mit bitten ihn davon Zu befreÿen, ist nach genauer der Sachen untersuchung und angehörten Parthen, auf die Von denen Hh Experten abgestattete relation auch eingesehene Feur ordnung Erkanndt, Solle der gäbel quæstionis au rez de chaussée abgebrochen und unter den Parth. gemeinschaftlich jedoch alßo aufgeführet werden, daß Sebastian Andriß Zweÿ theil, Hebenbstreit und Consorten aber nur einen theil, bis unter die Riegelwand unter ihrem gang an denen desfalls aufgehenden Kösten Zu Zahlen, Andriß aber seiner seiten auf seine Kösten den gäbem Vollends so hoch er sein gebäu führet, es seÿe mit Pfeiler und bögen oder mit einem halben stein neben obgemelter Riegelwandt aufzubauen schuldig seÿn solle.

(p. 147) Freÿtag d. 20. Novembris 1767. – Mr Sebastian Andris der Statt schreiner will in seiner in der großen Stadelgaß gelegenen behaußung au rez de chaussée lincker hand des eingangs eine Cammer gegen der gaß mit einer Frantzösischen Camin auf dem Keller gewölb stehend setzen, das rohr mitten durchs gebäu Von allem holtz entfernt.
Ferner lincker hand im hof eine Bauch Kuchen mit Bauch keßel und Caminschoß setzen das rohr am steinern gäbel hinauf Von allem holtz entfernt.
Im hindern gebäu im ersten stock ein Vor Camin mit einem ofen, das rohr am steinern gäbel hinauf Von allem holtz entfernt.
Im hindern gebäu im Zweÿten stock gegen der werckstatt eine stube gegen dem hof, dahinden eine Kuchen mit heerd und Camin schoß machen, das rohr mitten durchs gebäu Von allem holtz entfernt.
Im seiten gebäu lincker hand im nemlichen stock eine Cammer mit einem frantzösischen Camin und gewölb wohl versehen setzen, das rohr am steinern gäbel hinauf Von allem holtz entfernt.
In der mansarde eine stube mit einem Vor Camin und gewölb wohl versehen setzen, das rohr mitten durchs gebäu Von allem holtz entfernt.
Erkanndt, Willfahrt. Mr Meÿer

Le maître maçon (Michel) Müller expose le 11 juin 1777 les travaux qu’il va faire dans la maison du menuisier municipal Sébastien Andres Grande rue de la Grange : une cuisine pourvue d’un fourneau au rez-de-chaussée au bâtiment latéral droit et un atelier au devant, aussi pourvu d’un poêle.

(p. 433) Mittwochs den 11.ten Junii 1777. – Meister Sebastian Andris der Stattschreiner will in seiner in der Großen Stadelgaß gelegenen behaußung in dem nebens gebäu Rechter hand im Hoff auf dem Rez de chaussée eine Kuch mit Herd und Caminschoß wohl versehen machen das Rohr mitten durch das gebäu Von allem holtz entfernt vornen daran eine werckstatt mit einem offen in welchen aus der Kuche eingefeurt wird, der erste stock ist dem rez de chaussée gleich.
Erkanndt, Willfahrt. Mr Müller der jung.

Description de la maison

  • 1731 (billet d’estimation traduit) la maison comprend plusieurs poêles, chambres, chambre à soldats, un passage avec des chambres, un très vieux bâtiment arrière où se trouvent un petit poêle, une cuisine, un bûcher, en outre un puits et une cave sous solives, le tout estimé avec appartenances et dépendances à la somme de 1 700 florins
  • 1743 (billet d’estimation traduit) la maison comprend au rez-de-chaussée à main gauche l’atelier de menuisier, un étroit vestibule, une cave sous solives, la cour et le puits, au premier et au deuxième étages un poêle et un vestibule où se trouve le fourneau, le bâtiment latéral à gauche comprend au rez-de-chaussée une buanderie et la chambre à soldats, à l’étage deux chambres surmontées d’un demi-toit, le bâtiment arrière comprend au rez-de-chaussée un bûcher, à l’étage un poêle, un vestibule, deux passages en bois, un vieux comble délabré, le tout estimé avec appartenances et dépendances à la somme de 1 400 florins

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

2° arrondissement ou Canton Nord – Grande rue de la Grange

nouveau N° / ancien N° : 13 / 7
Sarasin
Rez de chaussée et 2 étages bons en maçonnerie
(Légende)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 21 f° 215 case 3

Beck Jean Philippe ; Marché neuf N° 14 à Strasbourg
1855. Beck, Philippe Jacques cordonnier & Beck Caroline Dorothée Gde. rue de la Grange 7

N 759, maison, sol, grande R. de la grange 7
Contenance : 3,50
Revenu total : 361,82 (360 et 1,82)
portes et fenêtres ordinaires : 65 / 52
fenêtres du 3° et au-dessus : 9 / 7

Cadastre napoléonien, registre 23 f° 965 case 1

Bock, Philippe Jacques et Caroline Dorothée
1860. Heintz, Martin, Menuisier
1901. Fromm Karl, Kaufmann, Ehefrau Maria geb. Heintz und Miteigenthümer
1903. Heydenreich August Apotheker Ehefr. Lina geb. Heintz, Paris
(ancien folio 713)

N 759, maison, sol, Rue de la grange 16
Contenance : 3,50
Revenu total : 361,82 (360 et 1,82)
Folio de provenance : (215)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 65 / 52
fenêtres du 3° et au-dessus : 9 / 7

Cadastre allemand, registre 32 p. 360 case 3

Parcelle, section 59, n° 28 – autrefois N 759
Canton : Große Stadelgasse Hs N° 16 – 265/13.236
Désignation : Hf, Whs u. N.G.
Contenance : 20,50
Revenu : 3400 – 5200
Remarques 1912 Abbruch – 1913 ab D. 362 F. 5.

(Propriétaire, compte 34
Strassburg die Gemeinde
1909 Gemeinde Strassburg / Ville de Strasbourg
(33

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton IV, Rue 100 Grand’rue de Stadel p. 163

7
Prop. Andres, Sébastien, Menuisier – Charpentiers
lo. Stouhlen, Avocat – Boulangers
lo. Boub, Jean, Orfèvre – Echasses
lo. Michel, Veuve – Pelletiers
lo. Hauer, pensionnaire du Roy
lo. Madelon, Dlle.

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Grosse Stadelgasse (Seite 168)

(Haus Nr.) 16
Walter, Wirt Zum goldenen Stern. 01
Bauer, Schlossermstr. 1
Braun, Fuhrmann. 1
Dreyfuss, Metzgerm. 2
Mayer, Ausläufer. 3
Feinrich, Schneiderm. H 1
Ohl, Tagner. H 1
Reiser, Sanit.-Wachtm. H 1
Knittel, Hausknecht. H 2
Marx, Händlerin. H 2
Wendler, Schieferdeck. H 2
Kuhn, Kolporteur. H 3
Reihle, Schneiderm. H 3
Relle, Tagner. H 3
Walter, Strassb-Schaffner. H 3

Grille d’enquête (AMS cote 113 MW 999), n° 60

Fragebogen
zur Feststellung der Altertümer in den für den Straßendurchbruch zum Abbruch bestimmten Häusern in Straßburg i. E. 1907
Questionnaire destiné à répertorier les antiquités dans les maisons vouées à la démolition pour réaliser la percée, Strasbourg, 1907]

Anmerkung. Den aufzuführenden Gegenständen ist ein Vermerk der Erhaltung hinzuzufügen und zwar bedeutet
+ sofort zu entfernen, * dringend zu erhalten, o an Ort und Stelle zu erhalten.
Diejenige Gegenstände die sofort zu entfernen sind, sind umgehend dem Kaiserlichen Denkmal-Archiv mitzuteilen.
[Remarque. On joindra aux éléments à répertorier une mention relative à la conservation, à savoir : (+) à démonter immédiatement, (*) à conserver absolument, (o) à conserver sur place. Il faudra signaler au Service impérial des monuments historiques les éléments à démonter immédiatement]

Haus : Grosse Stadelgasse N° 16 [Maison :] 16, Grand rue de la Grange

a) Geschichtliches : [Historique] (cf. Seyboth)

b) Zeitbestimmung : Barock [Epoque] baroque

c) Zeicheriche Aufnahmen : [Relevés sous forme de dessin]

d) Photographische Aufnahmen : [Relevé photographique]

I. Das Äussere [Extérieur]

  • 1. Ausführung der Fassade, Fachwerk, Sandstein etc. – Steingebäude, Putzfläche
    [Nature de la façade, pan de bois, pierre de taille, etc.] Bâtiment en pierre à surfaces crépies
  • 13. Konsolen – 1 einfache im Hof unter der Galerie
    [Corbeaux] Un de simple facture dans la cour sous la galerie
  • 15. Gliederungen – 1 Nische (für Figur) (Straßenseite) mit Muschel
    [Moulures] Une niche (pour une statue) à coquille vers la rue

II. Im Inneren [Intérieur]

  • 5. Galerie auf dem Hofe – 1 in 2 Geschossen
    [Galerie sur cour] Une, à deux étages
  • 6. Brunnenanlage – 1. mit Bronzeauslauf. Becken aus Gußeisen
    [Puits] un puits à bec en bronze et bassin en fonte
  • 8. Treppengeländer – Baluster aus Bretten geschnitten. Hof* geschnitzelter Antritts pfosten
    [Balustrades d’escalier] Balustrade en lattes. Départ sculpté d’escalier dans la cour
  • 10. Eiserne Gitter – vergl. Bem. 1.
    [Grilles en fer] voir Remarque 1
  • 14. Wandvertäfelung- Einfache Täfelung im Flur (randg*)
    [Lambris] Lambris simple dans le vestibule
  • 25. Türbeschläge – (Hinterh. I. Stock) 2 Bocks bänder
    [Ferrures de porte] Deux (*) au Premier étage du bâtiment arrière)

Bemerkungen : 1) 2 flügel. Eingangs Thür
Holtzthür mit Oberlicht gitter. Massiv*

[Remarques –] Porte d’entrée à deux battants – Porte en bois, grille à l’imposte


Relevé d’actes

La maison appartient au début du XVII° siècle au papetier Wendelin Riehl. Il fait baptiser en 1593 un fils Frédéric issu de sa femme Brigitte (Schottler).

Baptême, Saint-Thomas (luth. f° 199, n° 1349)
1593. 2. Augusti. Wendlin Rihel der papyrer, Prigida – Friderich – H. Niclaus von Dürckheim, Theobald Böm vnd Margretha Hans Knörrers fraw (i 207)

Brigitte Schottler veuve de Wendelin Riehl, assistée de son fils Frédéric Riehl, vend à l’amidonnier Chrétien Kautsch (ici Kautt) la maison chargée de quatre florins envers le Gurtlerhoff moyennant 400 livres

1622 (29 Julÿ), Chancellerie, vol. 444 (Imbreviaturæ Contractuum) f° 82-v
Kauffverschreybung Christman Kautten Amlungmacher
(Extendirt wie In dem Contract buch de Anno 1622. folio 143.) Erschienen H. Jacob Schilling Fünffzehner vogt Brigida Schottlerin weÿland H Wendel Ruhels selig. hind.laßene Witwen vnd beneb. Ime h Friderich Ruehl Ir Sohn
haben in gegensein Christman Kautten Amlungmach. burg. alhie (verkaufft)
ein Behausung alhie In groß Stadel Gassen einseyt neben Bernhard Wachtman medicinæ Candidat. and.seit neben N+ (+ Caspar Rulman) Glaser hinden vff ein Almend geßelin wovon gehnd 4 lb Bodenzinß auff Johannis dem Gurtler hoff sonst ledig eig. Ist d. Kauff beschehen für 400 lb

Le fripier Chrétien Kautsch épouse en 1597 Anne Wildmann, fille du pileur d’épices David Widmann
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 73-v, n° 169)
1597. Domn: sexages: 30. Januarÿ. Christman Kutsch Altgewender Vndt Anna David Widman des Wurtzstössers tocht. Eingesegnet Zinstag den 15. Februarÿ. (i 76)
Proclamation, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 100-v, n° 8) 1597. Sexagesima. Christman Kautsch ein altgewender vnd Anna David Widemans des wurtzstossers tochter. Eingesegnet Zu St Thoma (i 54)

Ils hypothèquent un mois plus tard la maison au profit du marchand épicier Jean Raoul Stupanus

1622 (xiij. Augusti), Chancellerie, vol. 446 (Registranda Meyger) f° 288-v
(Inchoat. in Prot. fol. 224.) Erschienen Christman Kautsch d. ammlungmacher burger Zu Straßburg vnd Anna Wÿdenmännin sein eheliche haußfrauw
haben bekhandt vndt In gegenwärtigkheit h. hannß Rudolff Stupanus wurtz Kremers burgers Zu Straßburg – schuldig seÿent 800 gulten
vnderpfand hauß, hoffstatt, hoff vnd hind.hauß mit Allen Ihren geb. d. gelg. Inn d. St. St. Inn d. groß. Stadell gassen, einseit neben Bernhard Wachtman, And.seit n. Lorentz Rulman den glaßer, hinden vff ein allmend gäßlin stoßend, dauon gnd. ij. lb Bod. zinß In dem gürtler hoff und Sant Margred clostern Mehr seind sie verhafftet vmb j C L lb Friderich Ruhell dem Jung.

Chrétien Kautsch est candidat au poste de pileur d’épices en 1605. La décision est ajournée parce que l’assemblée ne connaît pas les candidats. Chrétien Kutsch est élu d’après l’acte de 1613.
1605, Conseillers et XXI (1 R 84)
Wurtzstösser dienst bestellen. 215. 218. 220. 230. 259. 269.
(f° 220-v) Sambstag den XXIV Augusti – Wurtzstösser dienst bestellen
Ulrich Lesch, Heinrich Braun, Christmann Kutsch, Alle treÿ halten vmb den Wurtzstösser dienst an. Erkant, sollen sich geschrieben geben
(f° 269) Montag den XIV Octob.- Wurtzstösser Ampt bestellen
Hr XV. lassen p. Iren secretarium d. Ambtbuchlin weg. Wurtzstossers ablesen vnd dan ausschuß anzeug. Alß aber von etlichen Hn gesprochen, d. sie die personen nit kennen, Ist erkant soll weiter bedacht werd. H. Kolloffel, H. Grienwald, H. Stoffele.

Les pileurs d’épices Jean Kammerer et Chrétien Kautsch demandent à être exemptés de l’amende qui leur a été infligée parce qu’ils ont été emprisonnés six jours. La décision est ajournée parce que le quorum n’est pas atteint.
1609, Protocole des Quinze (2 R 37)
(f° 97) Sambstag den 10.ten Junÿ – Hanns Cammerer, Christman Kutsch, Wurtzstößer
Hanns Cammerer und Christman Kutsch beÿde Wurtzstößer p. Lt. Bittlinger, übergeben ein underthenige entschuldigung, so verlesen, darinn bringen sÿ für, das Inn Ihrer hafft vnd gefencknuß Ihnen fürnemblich Zwöen puncten fürgehalten worden, deren sÿ sich gleichwol nitt allerdings für unschuldig begeren anzugeben, dieweÿl sÿ aber ein Sechßtägige Thurnstraff außgestanden vnd arme gesell, die nicht weitters erschwiegen oder abtragen Können, So bitten sÿ sich der fernern vfferlegten geltstraff (.da Jeder 10. lb erlegen sollte.) gn. Zu erlaßen vnd mitt der Im kalten Winther außgestandener thurn vnd Keffich straff ein g. genügen Zuhaben. Erkandt Jetzo einstellen, geg. Ihnen Zu bedacht Ziehen, dieweil Meine Herren Inn geringer Anzal. V. Mr.

Chrétien Kautsch donne sa démission de son poste de pileur d’épices. Les Conseillers et les Vingt-et-Un l’acceptent comme il a rendu les clés bien que le travail soit important à l’approche des foires.
1613, Conseillers et XXI (1 R 93)
Christmann Kutsch vmb erlassung Wurtzstosser Ampts
(f° 154) Sambstag den XXIII Maÿ – Christmann Kutsch d. mherren Ime vor 7 ½ Jar zum Wurtzstosser angenohmen desen thut er sich bedanck. und bitt nun mehr solchen diensts wid. zuerlassen. H Kopp alß Wurtz Hr meldt d. er sich gar liederlich verhalten wie auch der alte Also wol ursach bede abzuschaffen. d aber gegen d. Mees do man vil Zuthun Kan man Ir nit beder entrichten. Also dissem die schlussel schon genohmen, daher er deßer mehr erlaubnus Zubetten, hetten sehr vbel gehandelt. Erk. Man soll Ine seines diensts erlassen vnd die Rathh. auf Ihren Zunfften verkunden laßen wer sich dazu will geschriben geben. H. Wid H Ker.

Chrétien Kautsch est cité en 1619 parmi les pileurs d’épices relevés de leurs fonctions.
1619, Protocole des Quinze (2 R 47)
(f° 78) Mittwoch den 5. Maÿ – Wurtzordnung – Beurlaubter Wurtzstößer, Hannß Cammerer Christmann Kutsch – vnd Hannß Waltz vnd Friderich Millich die Holtzhawer -Jetzige Wurtzstößer Balthasar Huck, Hannß Waldbaur – und Hannß Koch der Holtzhawer
Von meinen g. Herrn der XV. Zusammenkunfft Ist in p.sentia beider Herren Fünffzehen Meister den beurlaubten Wurtzstößer Vnd Holtzhawern, die, am 24.t Aprilis Jüngsthien ergangene Erkantnus (.vide Bedacht Sextern.) Vorgelesen, alles daß ihenige so sie auff der Wurtzmühlen erlernet, beÿ ihrem burgeraid Zu Verschweiggen, Wie auch den ietzigen Wurtzstößern die damahls erkante articul absonderlich vorgehalten vnd abgelesen worden, mit erinnerung dieselbe gleichfalß fleißig in achtung zu nehmen.

La maison appartient ensuite à Frédéric Riehl d’après les aboutissants (1651), sans doute par annulation de la vente pour défaut de paiement.
Frédéric Riehl le jeune épouse en 1619 Rosine, fille du consul Pierre Storck.

Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 371-v, n° 1129)
1615. Dominica Jubilate. Fridrich Riehl der Jüngere Vnd Jungfrau Rosina Herrn Petri Storcken alten Ammeisters Eheliche Tochter (i 384)

Le marchand Frédéric Riehl se (re)marie en 1634 avec Julienne, fille de l’aubergiste à l’Ecurie Laurent Schultz
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 160-v)
1634. Dom: j. Aduentus 30. 9.bris. Hr Friderich Riehel der handelsmann v. burg. alhie vnd Jgfr. Juliana, H Laurentÿ Schultz. burgs. v. Gastgebers Zum Stall nachgelaßene dochter. Eingesegnet Zu St. Thomas Montag d. 8. 10.bris (i 167)

La maison revient ensuite à Sara Riehl qui épouse en 1665 le maître des rentes Jean Philippe Ursinus

Secrétaire à la Tour aux deniers, Jean Philippe Ursinus vend la maison au cordonnier Jean Born. En marge, quittance remise en 1704 à Hartwig Griesé par Dorothée Ursinus, femme du marchand verrier Gérard Walter

1676 (27. 8.br), Chambre des Contrats, vol. 545 f° 882-v
(prot. fol: 89) Erschienen Herr Johann Philipp Ursinus Vnderschreiber deß Pfenningthurns
hatt in gegensein Johann Buhrnern deß Jüngern Schuhmachers
Zweÿ häußer ein Vorders und ein hinders, höfflin darzwischen hoffstätt mit allen deren Gebäen, begriffen, weithen, Zugehördten und Gerechtigkeiten, alhier in der Großen Stadelgaßen, einseit neben herrn Andreæ Brackenhoffern, dießer Statt ietz regirenden Ammaÿstern, anderseit neben hannß Georg Hauffen dem Pergamentiner, hinden uff den Gemeinen dohlen beÿ der Tucherstub stoßend gelegen, davon gehend iährlichen 1. lb 2. ß 4. d Zinnß dem Closter St. Margarethæ und Agneßen alhier, Item 1 lb iährlichen zinnß dem Gürtler hoff – umb 300 lb
[in margine :] Erschienen fr: Dorothe geb. Urßinußin, mit beÿstand u. consens Hn Gerhard Walters jun. Glaßhändlers ihres mariti, hat in gegensein Hertwig Grieße schreiners alß nunmahligen proprietarÿ hierinn versetzten Haußes (quittung) Actum den 30. Sept. 1704.

Fille du serrurier Jean Engelbrecher, Susanne Engelbrecher épouse en 1568 Conrad Hosch, péager au Wickhæusel, puis en 1663 le cordonnier Jean Born, fils de Jean Born l’aîné
Mariage, Illkirch (luth.)
1658. den 22. Junÿ Sind Von mir Auß Erkandnus uns. Gnäd. Herren Räth vndt XXI. Copulirt Word. H. Conrad Hosch der Zoller am Wickhäußel vndt Susanna Engelbrecherin, hans Engelbrecht des schloßers und Burgers Zu Straßburg Eheliche Tochter (i 64)
Proclamation, cathédrale (luth. f° 91, n° XL) 1658. Conrad hosch der buchstaben gießer vnd burger alhie, Jungfr. Susanna Hans Engelbrecher schloßers v Burger alhie eheliche Tochter, dinstag den 22. Junÿ Zu Illkirch (i 92)

Contrat de mariage et célébration du mariage de Jean Born
1663 (16. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 528 f° 411-v
(Prot. fol. 61. – Eheberedung) Erschienen Hannß Burn der Junger, schuhmacher und Burger Zue Straßburg alß hochzeiter mit beÿstand hannß Bürnen des ältern Burgers alhie seines eheleiblichen Vatters an einem,
So dann Susanna, weÿl. Conrad Hoschen deß Schrifftgießers und Burgers alhie, nunmehr sel. nachgelaßene Wittib alß hochzeiterin mit assistentz hannß Engelbrechers des Schloßers ihres eheleiblich. Vatters und hannß Jacob Engelbrechers des Schloßers ihres eheleiblichen Bruders und curatoris beeder Burger alhier am andern theil

Mariage, cathédrale (luth. f° 35-v, n° 23)
1663. Dom: 5. post Trin: Zum 2 mal Johann Born der Jüngere Schumacher, Johann Born, des Schumachers undt Burgers alhier ehel: Sohn undt Susanna Weiland Conrad Hoschen geweßenen Schrifftgießers v. Burgers allhier nachgelaßene Wittib. Montags den 27.t Julÿ Freiburgst. Münster, Hhst. (i 38)

Jean Born se remarie en 1665 avec Cléophée, fille du marchand de chevaux Henri Eissen.
Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 272, n° 5)
1665. Domin: Jubilate et Cant: od. den 16. Vnd 23. April: sind Zum erst. vnd and. mahl außgeruffen word. Johann: Born d. Schumacher vnd Burg. alhie, vnd Jungfr: Cleophe Heinrici Eÿsen deß Roßhändlers vnd Burgers alhier eheliche tochter, Copulirt in D. Nicol: 24. April: post c. matutin: (i 290)

Jean Born se remarie en 1685 avec Barbe, fille du pelletier Nicolas Schubæus (une fois veuve, elle se remarie en 1690 avec Geoffroi Rœderer)
Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 132-v n° 23)
1685. Dom: Rogationum Zum 2 mahl Johann Born Schumacher u. Burger, Jfr. Barbara Weiland Hanß Niclaus Schubæi gewesenen Kirschners u. Burgers allhier nachgelaß. ehel. T. Mont. den 4.ten Junÿ, Zu, Predigern (i 134)

Les trois enfants de Jean Born sont admis à l’orphelinat, l’aîné qui a vingt ans parce qu’il est infirme, les deux filles parce qu’elles n’ont pas l’âge de s’engager.
1687, Conseillers et XXI (1 R 170)
(p. 167) Mittwochs den 21. May 1687 – Johann Bornen des schumachers KK. vmb Recipirung in das weisenhaus
Saltzm. nôe weil. Johann Bornen des schumachers und burgers alhier 3. Kindern vogts Caspar Philippen auch schumachers, weilen der Knab bey 20 Jahren alt, aber blöd und der bößen augen halben Zu keinem handwerckh nicht Zu gebrauchen, die beede döchterlin aber vom 10. und 8. Jahren, auch Klein, und Zu dienen unvermöglich, alß bittet der vogt unthett. weilen gar Kein lebens mittel vorhanden dieselbe in das allhiesige weisenhauß in g. auffzunehmen. Erkandt werden diese 3. elenden weÿßen den herren pflegern des orths Zur Recipirung bestens recommendirt. Rathh. Kübler und Herren schneider.

Le receveur de l’Orphelinat en sa qualité de tuteur des enfants nés du second mariage de Jean Born loue la maison au cordonnier Georges Gærtner

1687 (1. 7.bris), Chambre des Contrats, vol. 557 f° 472-v
H. Johann Friderich Sachs, alß Schaffner deß Waisenhaußes, und Caspar Philipß, der Schuhmacher alß Vogt Johann Bornen gewes. Schuhmachers in mitler Ehe erzeugter 2. Kind. nahmentlich Mariæ Salome, und Annæ Catharinæ
in gegensein hans Georg Gärttner deß Schuhmachers
verlühen, Ein Vordere und hinderhauß sambt deren hoff und allen Gebäuen und zugehördt. allhier in der Großen Stadelgaß einseit neben H. Johann Michael Brackenhoffer, Ambtmann, anderseit (-) Haucken, geweßenen hind.laßener Wittib geleg. von heut dato an biß auff Michaelis künfftig 1688.sten jahrs, alßo dergestalt daß der entlehner vor die biß Michaelis dießes 1687.sten jahr noch restirende Zeit Ein pfund d. und dann iedes quartal Und auf weihnachten dießes jahrs Zum erstenmahl dreÿ pfund 15 schilling

Le même vend la maison au parcheminier Jean Daniel Gilger (Gülcher), assisté de son beau-frère Hartwig Griesé

1690 (30.1.), Chambre des Contrats, vol. 562 f° 57
H. Johann Friderich Sachs, Schaffner deß waisenhaußes, in nahmen ged. Stiffts und Caspar Philips, deß Schuhmachers, alß Vogt weÿl. Johann Bornen auch gewesenen Schuhmachers nachgelaßene 2. ältisten Kind.
in gegensein Johann Daniel Gülchers deß Pergamenters, mit beÿstand Hardwig Grieße deß Schreiners, seines Schwagers, angezeigt und bekandt daß Er H. Schaffner in nahmen deß Waißenhaußes, wegen der Bornischen 3. jüngern in d. weißes haußes gekommenen Kindern [unterzeichnet] Johan daniel gilges, Hartwich Griese
Zweÿ haüßer, ein vorderes und ein hinderes sambt einem höfflein dar zwischen, auch deren hoffstätte mit allen deren Gebaüen, begriffen, weith. Zugehördten und Gerechtigkeit, allhier in der großen Stadelgaßen einseit neben Hn Johann Michael Brackenhoffern Ambtmann der Pflegd Illkirch, anderseit neben weÿl. hans Georg Hauffen gewesenen Pergamenters nachgelaßenen alß sein Kaüffers stieff Kindern, hinden auff den Gemeinen dohlen bei d. Tucher stub stoßend gelegen, darvon gehend jährlich 1 lb 2 ß 4 d Zinß dem Closter St. Margarethæ und Agneßen allhier, Item 1 lb d Jährlich. Zinß dem Gürttlerhoff, So seÿe dießelbe auch noch umb 150 pfund Kauffschillings rest Hn Johann Philipp Ursino Secretario deß Pfenningthurns verhafftet – umb 108 pfund
[in margine :] (…) in gegensein Hardwig Griese deß Schreiners alß Jetzmahlig. proprietarÿ hierinn beschriebener in der großen Stadelgaßen gelegenen Haüßer (quittung) den 30. 7.br 1704

Originaire de Francfort-sur-le-Main, Jean Daniel Gilger se marie en 1688 avec Agnès Fuchs, fille du boulanger Gaspard Fuchs et veuve du parcheminier Jean Georges Hauff qu’elle a épousé en 1684.
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 6-v, n° 29)

Heut dato den 4 Augusti 1688 ist (…) Copulirt word. Johann Daniel Gilger der ledige Pergamenter, weÿl. Johann Gilgers pergamenters zu franckfurt am Maÿn nachgelaßen ehelich. Sohn v. fr. Agneß, weÿlandt Johann Geörg Hauffen gewesen pergamenters undt burgers allhier nachgelaßene wittib gebohrne Fuchsin [unterzeichnet] Johann Daniel gilger hochzeitter, Agnes hauffin Als hochzeitterin, Hanß Michaël Gilg als der hoch Zeiter Vetter, Hanß Georg Weber als der Hochzeiterin Vogt (i 9)

Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 67-v)
1668 – Dom. XIII. Trin. 16 Aug. Johann Georg Hauff Von Franckfort der Pergamenter, Daniel Hauffen Burger zu Franckfort Ehelicher Sohn, J. Margareta, weiland Peter* Böhm Kuëffer Und Burgers allhier hinderlaßener Eheliche Tochter. Copul. Montag d. 24. August. Zu S. Thomæ (i 72)

Mariage, Saint-Thomas (luth. p. 114, n° 680)
1684 – Dom. XXVI. Trin. I. Advent. d. 26. Novemb. 3. Decemb. Johann Georg Hauff der Pergamenter und Burger, Jgf. Agneß Caspar fuchsin des burgers und Schwartzbecken alhier eheliche tochter. Cop. St. Thomæ (i 59)

Jean Daniel Gilger devient bourgeois par sa femme quinze jours après son mariage.
1688, 4° Livre de bourgeoisie p. 545
Johann Daniel Gülcher der pergamenter von ffort, empfangt des burgerrecht von Angnes, weÿl. hans Georg hauffen des Pergamenters wittib seiner haußfr. p. 2. gold fl. vnd 16 ß, so beÿ der Cantzleÿ erlegt, ist ledien standts gewesen und würdt Zünfftig beÿ den Gerbern. Jur. 16. aug.

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports. Ceux du mari s’élèvent à 38 livres, ceux de la femme à 298 livres.
1688 (7.8.), Not. Theus (Philippe Henri, 59 not 21) n° 705
Inventarium v. beschreibung aller v. Jed. Haab v. Nahrung, so der Ehrsam v. bescheidene Johann Daniel Gilger, Pergamenter, v. die Ehren: v. Tugendsahme fr. Agnesa, gebohrne Füxin, weÿl. mstr. Joh: Georg Hauffen, geweßenen Pergamenters v. burgers alhier hinterbliebene Wittib, beede Eheleüt v. burgere alhier in ihren dieß woch allererst mit einand. angetrettenen Ehestandt für unverändert einand. würcklich Zugebracht haben (…) Actum in d. Königlich. freÿ Statt Straßb. in beÿsein der Ehrenhafften Achtbaren v. bescheidenen Mstr. Hanß Georg Weber Pergamenters d. fr. noch ohnentledigten: v. Mstr: Hartwig Grieße Schreiners v. burgers alhier ihr d. sel. Söhnleins geordneten Vögten, Sambstags den 7. Augusti Anno 1688.

In Einer der Statt Straßburg in der Großen Stadelgaßen Gelegenen hiehero nicht Gehörigen behausung ist befund. worden wie volgt.
Und erstliecn der Haußrath, In d. obern Cammern Vor d. Cammern, In d. Obern Stub, Vor d. Stuben, In d. Cammern am haußöhren, In d. Vordern od: Wohnstub, In d Kuch., Im Keller
Sa. haußraths, M 36, F 114, Mehl F 12 ß
Werckzeug vnd Wahren Zum Pergamenter handwerck Gehörig F 93, Sa. Silbers F 17, Sa. Guldinen Ring 8, baarschafft M 1, F 76, Schulden F 35, Summa summarum M 38, F 348 lb – Schulden F 49, Nach deren Abzug 298 lb
Wÿdemb. Inhalt deren vnd. Not. H. Johann Jacob Böllern den 30. 8.bris A° 1684. Auffgerichtet Eheberedung §° ultimo hatt Sie Fr. Agnesa gebohrne Fuxin Von Ihrem Vorigen Ehemann weÿl. Mstr Hannß Georg Hauffen dem geweßenen p.gamentern und burgern allhier seel. wÿdems weiß Zugenießen benantlich 300 fl.

Agnès Fuchs femme de Jean Daniel Gilger hypothèque la maison au profit de son beau-frère Hartwig Griesé pour régler les travaux qui y sont faits

1696 (26.7.), Chambre des Contrats, vol. 568 f° 398
ut supra [Agnes geb. Fuchßin, hans Daniel Gilgers deß Pergamenters haußfrau, mit beÿstand Hn Daniel Dietrichs J.U. Ddi und Hn Johann Caspar Francken Notar. Publ. beed. E.E. großen Raths beÿsitzer]
Hartwig Griese deß Schreiners, Ihrem Schwager, 100 pfund, Ihro zu reparation und Verbeßerung hernach beschriebener behaußung
unterpfand, Eine behaußung, hoff, und hind. hauß mit allen Gebaüen, recht. und zugehördt. allhier in d. Großen Stadelgaß, einseit neb. d. schuldnerin hauß dato erkauffte behaußung, anderseit neb. H. Gustavo Philippo Faber JUDdo und Cancelleÿ Verwanth. hind. auff H. Johann Jacob Limburg. d. Courtier stoßend geleg.

Le tuteur des enfants de feu Jean Georges Hauff et celui de la fille de Jean Daniel Gilger qui a quitté Strasbourg vendent deux maisons contiguës comprenant chacune un bâtiment avant et un bâtiment arrière. La première provient du premier mari d’Agnès Fuchs, l’autre de son deuxième mari. L’acquéreur est Hartwig Griesé.

1700 (8.5.), Chambre des Contrats, vol. 573 f° 281-v
H. Johann Friderich Spoor und H. Johann Martin Schlitzweg, beede E.E. großen Raths beÿsitzer und ad Contractus minorum ins gemein, hierzu aber insonderheit deputiret, im nahmen weÿl. Johann Georg Hauffen gewesenen Pergamenters sel. nachgelaßene Kinder, an stat ihres Vogts, welcher hernach bemelter Kaüffer ist, So dann hans Adam Haaß der Küffer, alß Vogt Daniel Gilgen deß außgetrettenen Pergamenters hier gelaßenen töchterleins
in gegensein Hartwig Griese, deß Schreiners [unterzeichnet] Hartwich Griese
Erstlich zweÿ haüßer, Ein Vorderes und ein hinderes, sambt einen höfflein, dar zwischen, auch deren hoffstätten, mit allen deren Gebaüen, begriffen, weithen, Zugehördt und Gerechtigkeiten, allhier in der großen Stadelgaßen, einseit neben H. Gustav Philippo Fabern JU Ddo und E. löbl. Policeÿ gerichts Actuario, anderseit neben hernach gemeldter behaußung, hind. auff den gemeinen dolen beÿ der tucherstub stoßend gelegen, darvon gehend jährlich 1 lb 2 ß 4 d Zinß dem Closter St Margarethæ Und Agnethen allhier, Item 1 lb s jährlichen Zinß dem Gürttlerhoff, (umb 150, 58, 100 capitalien verhafftet)
So dann wider Zweÿ haüßer nemblich ein vorderes und ein hinderhauß, mit allen Ihren Gebaüen, begriffen, weithen, zugehörden Und Gerechtigkeit. allhie in ged. Stadelgaßen einseit neben vorbeschriebener behaußung anderseit neben weÿl. H. Johann Niclaus Gambßen Grosen Zollers am rhein sel. Erben, hinden auff des becken hauß zur höllen stoßend geleg. (umb 50), mehr 122 Kauffsch. hans Georg Hauffen deß Kaüffers Vogtssohn, und umb 137 lb in zwen posten Kauffsch.rest Dorotheæ Hauffin, Ferner 37 lb Barbaræ Heuffin, So dann umb 37 lb auch kauffsch.rest erstged. 3. hauffisch. geschwistrig. ins gesambt, so aber benjamin Frantz der Barchetkrämer ad dies vitæ neb. andern zu genießen hat, Ferner umb 100 lb (capitalien verhafftet), geschehen umb 46 pfund

Originaire de Mölln près de Lübeck, Hartwig Griesé (ici Friesé) épouse en 1678 Marie Salomé, fille du boulanger Gaspard Fuchs.
Mariage, cathédrale (luth. f° 53)
1678. Dominica Reminiscere. Zum 2. mal Hartwig Friese der ledige Schreiner (*) Friese des (*)ts u. Burgers (*) ehel: Sohn, Jfr. Maria Salome Caspar Fuchsen, Schwartzbeck b. B. alhier eheliche T. alhier eheliche T., den 7.t. Martÿ Münster (i 54)

1678, 4° Livre de bourgeoisie p. 447
Hartwig Grieße der schreiner von Möllen, beÿ Lübeck, empfangt das burgerrecht von Maria Salome Fuchßin seiner haußfr. p. 8. gold fl. welche Er beÿ der Cantzleÿ erlegt hatt, ist ledig. standts gewesen undt wird Zu den Zimmer leüthen dienen. Jur. 11. martÿ 1678.

Le menuisier Hartwig Griesé loue la maison à Pierre Duperray et à sa femme

1703 (25.1.), Chambre des Contrats, vol. 576 f° 36-v
Hartwig Griese menusier
bail à Pierre Duperray et à Marie Char- (signé) Pierre Duperray
dans sa maison Sçize icy ruë nomée die große Stadelgaß tenant d’un côté à (-) Gambs veufue de l’autre au Sr Gustav Philippe Faber Secretaire de la Chambre de Police, les commodités suivantes, Sçauoir le corps du logis de deuant tout entier et la place sous la gallerie dans la cour pour la moitié, pour deux années à commencer à la St Jean de cette année – 100 livres tournois faisant 25 lb de Strasbourg

Hartwig Griesé vend moyennant 850 livres la maison sise à l’est au marchand de tabac Claude Audevet qui déclare en avoir acquis la moitié pour l’horloger Augustin Clerc. Le vendeur se réserve le droit de faire s’écouler les eaux par la maison vendue jusque dans l’égout communal et la propriété de la cuisine dans la maison arrière

1706 (29.1.), Chambre des Contrats, vol. 579 f° 96
(850) Hartwig Grieße schreiner (signé) Hardtwig Griese
in gegensein Claude Audeuet marchand de tabac (signé) C. Audeuet
[in margine :] hierinn besagter Käuffer hat in gegenseÿn Augustin Clerc uhrenmachers angezeigt und bekannt, daß Er die helffte ahn hierinnen verschriebenem Hauß c. appert: mit allen hierinnen gemeldten claußulen u. conditionen für ihn Clerc gekaufft habe, den 29. Januarÿ 1706 (signé) Augustin clerc
zweÿ Haüßer in vorder u. ein hinteres sambt einem höfflein darzwischen auch der Hoffstätten u. übrigen Gebäuen, begriffen, weithen, zugehörden, rechten u. Gerechtigkeiten allhier ahn der Großen Stadel gass, einseit neben Hn. Gustav Philipp Faber u. J. Ddo u. Policerschreibern, anderseit neben dem verk: hinten auf den Gemeinen dolen beÿ der Tucher stub stoßend, darvon gehen jährlich 1 lb, 2 ß 4 d dem Closter St.Marg:, Item 1 lb, jährlichen dem Gürtler hoff (-), Ferners ist verglichen daß d. wasser auß des verkäufers nebens hauß durch deß käuffers hauß in den dolen jure seruitutis lauffen solle, Item soll d. Camer samt der Küchen im hinteren Hauß zu sein des verkäufers neben Hauß gehören – um 850 pfund

Né à Collonges dans le pays de Gex de Guillaume Clerc, l’horloger Augustin Clerc acquiert le droit de bourgeoisie en 1692 en s’inscrivant à la tribu des Maréchaux.
1692, 3° Livre de bourgeoisie p. 1102
Augustinus Clerc, der ledige Klein Uhrenmacher Von Colonge auß dem land Gaix beÿ Genff geleg. Weÿl. Guillaume Clerc geweß. burgers und handelsmanns daselbst nachgel: sohn, erkaufft p. 2 Gold fl. 16 ß. so bereits auf dem Pfenningth: erlegt worden, und Wird beÿ E.E. Zunfft der Schmidt . Jur: d 17. Xbr: 1692

Augustin Clerc épouse en 1694 Elisabeth Barthelemy, veuve de Jean Longan (Longuant dit Montauban)
Mariage, Saint-Louis (cath. p. 52)
Die 11 octobris anni 1694 tribus factis proclamationibus hic, vero parochia Santi Stephani Augustinus Clerc ciuis argentinensis et elizabeta Barthelemy uidua defuncti Joannis longan (signé) Augustin Clerc, + nota sponsæ (i 27)

Ils passent en 1710 un contrat par lequel Elisabeth Barthelemy nomme pour son héritière Antoinette Clerc, issue du premier mariage d’Augustin Clerc avec Jeanne Marie qui a délaissé des biens à Besançon
1710 (5.8.), Not. Bidier Dutil (6 E 41, 17)
Pactions de mariage 5 aoust 1710. – sont comparus le Sr augustin Clerc officier monnoÿeur à la monnoÿe de lad° ville et Dam.lle Elisabeth Barthelemÿ sa femme qu’il authorise à l’Effet des presentes,
Lesquels ont declaré, Sçavoir lediy Le Clerc que quoy que la d° Dam.lle Barthelemÿ aÿt apporté en mariage pour la valeur au moins de 2500 Liures (…), Il n’auroit point esté Cependant passé contrat de mariage Entr’eux nÿ ledit Sr Le Clerc ne luy auoir donné aucune reconnaissance par acte public de l’apport par Elle fait, et d’autant qu’iceluy Sr Le Clerc estoit veuf en premiere nopce de deffunte Jeanne Marie sa première femme dont est issue anthoinette Clerc fille de lad° deffunte et de luÿ qui est actuellement viuante agée de 22 ans ou Environ et que lors du deceds de sad. premiere femme arrivé pendant ses couches de lad. anthoinette Clerc, led. Clerc estoit absent et que depuis ce temps Il a passé dans les paÿs Estrangers où il a toujours demeuré jusques en l’année 1695 ou 1696, qu’estant venu en cette ville de Strasbourg Il y auroit espousé lad° Barthelemy a pnt. son Espouse qui estoit pareillement veuve de deffunt Jean Longuant dit montauban en son viuant Escuyer de cuisinne et duquel mariage d’Entr’Elle et led. montauban ne seroit Issu aucun Enfant (…)
les biens de la mere de lad° fille estant Encore existant en la ville de Besançon d’où elle estoit native n’ayant rien esté apporté par lad° deffte en commun entre Luÿ et Elle, Et lad° Barthelemy a declaré que Si Dieu veut qu’elle Survive audit Sr Clerc son mary Elle veut bien adopter ainsy qu’elle adopte dès a pnt. par le pnt acte lad.° anthoinette Clerc (signé) Augustin Clerc, +

Claude Audevet hypothèque sa moitié de maison au profit de l’Œuvre Notre Dame

1706 (15.4.), Chambre des Contrats, vol. 579 f° 311
Claude Audeuet marchand de tabac (devoir)
au Sr Jean Langhans reçeveur de La Fabrique Notre Dame, 600 Livres tournois
hypothèque, La moitié de sa maison sçituée icy perge Reg: fol: 96-b ibi allhier ahn der Großen Stadel gass usq. ad Gürtlerhoff

Le marchand de tabac Claude Audevet et sa femme Geneviève Perselat hypothèquent leur moitié de maison au profit du marchand Jean Nicolas Herff. L’entrepreneur pour le Roi Jean Baptiste Gillet se porte garant.

1706 (16.7.), Chambre des Contrats, vol. 579 f° 521-v
Claude Audeuet marchand de tabac et Genevieue Borchelat (devoir)
au Sr Jean Nicolas Herff L’ainé marchand de Strasbourg, 1200 Livres tournois
hypothèque, la moitié de leur maison sçituée icy in der Großen Stadelgass d’un côté au Sr Faber d’autre au Griesé menusier par derrière à une fosse commune, de Laquelle maison on paye une rente d’une Livre 2 schillings 4 d au couuent St: Marg:, Item une rente d’une Liure d. au Gürtlerhoff
et est comparu en même tems le Sr Jean Bapt: Gillet entrepreneur des Etappes d’icy, lequel s’est rendu fidejusseur envers ledt. Sr creancier, hypothèque sa maison auec tous ses droits appartenances et dependances scituée icy rue Grosse Stadelgass d’un côté à Haas tonnelier d’autre au Sr Redwitz Not: aboutissant à Edel

Augustin Clerc et Elisabeth Barthelemy cèdent leur moitié de maison à Claude Audevet

1706 (17.9.), Chambre des Contrats, vol. 579 f° 677
(450) Augustin Clerc horlogeur et Elisabeth Barthelemy
à Claude Audeuet marchand de tabac
La moitié d’une maison icelle etant composé de deux corps de logis l’un sur le deuant et l’autre sur le derriere ensemble la moitié de sa cour de sa plaçe tous ses droits appartenances et dependances sçituée icy rüe Große Stadelgass
d’un côté au Sr Faber Ltié. ès droits de l’autre à Griese menusier par derrière à une fosse commune, aux mêmes clauses et conditions qu’ils ont acheté cette moitié suiuant le Contrat passé à La Chambre des Contrats d’icy le 29. Januier 1706, de laquelle maison on paye une rente d’une Liure 2 ß 4 d au Couuent St. Marguerite par an, Item une rente d’un liure au Gürtlerhoff – chargeé d’un capital de 600 lb, pour 125 lb

Claude Audevet et Clémence (Geneviève) Percelat hypothèquent la maison qu’ils viennent d’acheter au profit de l’Œuvre Notre Dame

1706 (17.9.), Chambre des Contrats, vol. 579 f° 678-v
immediate supra fol. 677-a erwehnter Claude Audeuet u. Clemence Perçelat und zwar die frau beÿständlich Pierre Perçelat und Antoine folmais* resp: würths u. Kauffmanns
in gegensein H. Joh: Christoph Kellermann XIII.ners alß mitpflegers der fabric deß Münsters u. H. Joh: Langhanß Schaffners daßselbst, 25 pfund zu erkauffung supra fol° 677-a erwehnter helffte geliehen
unterpfand, perge ut supra fol° 677-a ibi l’autre moitié d’une maison usq. sans charge

Claude Audevet et Geneviève Percelat hypothèquent la maison au profit du (marchand de tabac) Arnaut Fournet et Anne Lavigne

1706 (6.10.), Chambre des Contrats, vol. 579 f° 732
Claude Andeuet marchand de tabac et Geneuieue Perselat
arnould Fournet dt. L’orange, 300 lit. (signé) +, anne Lauigne
hypothèque, leur maison sçituée icy rüe Große Stadelgass tenant d’un côté au Sr Faber Ltié. ès droits d’autre à Grise menusier abou. par derrière à une fosse commune, laquelle est chargée de 2 schillings et 4 d enuers le Couvent St Marguerite, Item d’une liure phenning enuers le Gurtlerhoff

Claude Audevet hypothèque une presse dans la maison au profit du marchand Laurent Grætel

1708 (20.6.), Chambre des Contrats, vol. 581 f° 399
Claude Audevet marchand de tabac (signé) audeuet
devoir au Sr Laurent Grätel marchand 106 lit
hypothèque une presse à faire du tabac etant dans sa demeure icy ruë nommée Stadelgass

La maison est attribuée en paiement à l’Œuvre Notre Dame le 16 avril 1708 (voir ci-dessous l’inventaire de 1731)
Le receveur de l’Œuvre Notre Dame vend la maison au tailleur Martin Quos moyennant 950 livres

1708 (11.9.), Chambre des Contrats, vol. 581 f° 540
(950) hr Joh: Langhanß Schaffner der Fabric deß Münsters
in gegensein Martin Qwoß schneiders (signé) Qwoß
eine behaußung hoff hoffstatt mit allen deren gebäuen, begriffen, weithen, zugehörden, rechten und Gerechtigkeiten allhier in der Großen Stadelgass, einseit neben H. Licentiat Gustav Philipp Fabern & anderseit neben Hartweig Griße schreiners EE hinten auf denßelben stoßend – (um 125 pfund verpfändet) ferners gehen darvon jährlichen 1 lb ß 4 dem Closter St. Margaretha, Item 1 lb jährlich dem Gürtler hoff – geschehen um 825 pfund

Fils du cordonnier Martin Quos de Dantzig et de Marie Spring, Martin Quos épouse en 1703 Anne Catherine, fille du cordonnier Jean Michel Gœring à la Robertsau pour avoir été concubins.

Mariage, Robertsau (luth. f° 115)
Montag den 19. Februarÿ Anno 1703 hab ich Pfarrer in der Ruprechtsaw auf vorgewiesener bescheinung Von Regierendem H Ammeister nach zusammen gezogenen Proclamation ob præmaturum concubitum Ehelich copulirt und eingesegnet Martin Quoß den ledigen schneider auß dantzig weÿl. Martin Quoßen burgers und schuemachers daselbsten und Anna Maria Springin Ehelicher sohn, und Anna Catharina weÿl. Johann Michael Görings gewesenen burgers und Schuemachers Zu Straßburg und Annä Catharinä Sippigin hinterlassen Eheliche tochter [unterzeichnet] Martin Qwoß als Hochzeitern Jungfr. Anna Catharin Giringin die hochzeiterin kan nicht schreiben ihr Zeich. ist folgendes +, Johann Michael Gering in namen der hochzeiterin (i 116)

Martin Quos devient bourgeois par sa femme six mois après son mariage
1703, 4° Livre de bourgeoisie p. 743
Martin Quoß der schneider Von Dantzig, weÿl. Martin Quoß gew: schumachers daselbst sohn, empfangt das Burgerrecht Von seiner Frawen Anna Catharina, Weÿl. Joh: Michael Görings gew: schumachers allhier hinterl. tochter p. 2. gold fl. 16. ß. so bey der Cantzleÿ erlegt weren V. wird beÿ E. E. Zunfft der schneider dienen. Promis. d. 4. Aug. 1703.

Martin Quos s’inscrit pour faire son chef d’œuvre en mai 1703. Il devient tributaire en août de la même année. Il redemande en juin 1706 à faire son chef d’œuvre qu’il présente un mois et demi plus tard.
1703, Protocole de la tribu des Tailleurs XI 343 (1701-1710)
(f° 86) 2. Maÿ 1703 – Johann Martin Quoß läßt sich zum Meisterstück einschreiben (dt. 4 lb 8 5 ß)

(f° 96) 14° Augusti 1703 – Newzünfftig:
Martin Quoß, der Schneider von dantzig gebürtig, weÿland Martin Quoß deß gewesenen Schuhmachers daselbst sohn prod. Cancelleÿ Pfenningthurn und Stallschein sub 4. Aug. Jüngst und empfangt das Zunfftrecht, halt daran 26 ß 3 s, davon angezogen 3. ß vor dem Zunfftschrb. und büt. rest 23 ß 3 d mangelt 24 ß 3 d so er H Zunfftmeister in 4 wochen Zu Zahlen versprochen.

(f° 223-v) 22. Junÿ 1706 – Erscheint Johann Martin Quooß bitt weilen derselbe sich schon vor 4. Jahren zum Meisterstück einschreiben laßen alß bittet derselbe ihme die gewohnliche Stück Zugeben. Erkant, ist demselben sein petitum willfahrt.

(f° 227-v) 9. Aug: 1706 – Martin Quoß erscheint mit und beneben seinem angeordneten Informatori Meister herrn Andreß Nawert, vnd bittet Ihme Zum vorhabenden Meisterstück den gewohnlichen riß auffzugeben, si No. 1. i. weißmantel, No. 9. i Rauchmantel, No. 28. i frantzösisch officier Kleid, besteht in Rock, Camisol et hoß. vor zweÿ stuck, No 21, i weiberschoben, No 17. i thurnhüther rock
waren und weil er darin bestanden, alß ist er Zum mit meister angenommen worden.

Martin Quos loue une partie de sa maison au tourneur Nicolas Delincourt et à Barbe Kopff

1708 (14.9.), Chambre des Contrats, vol. 581 f° 545
Martin Qwoß schneider
in gegensein Nicolas Delincour drehers u. Barb: geb. Kopffin
entlehnt, in seinem hauß in der Großen Stadelgass so Er von H. Langhanß erkaufet die mittlere Stueb, d. haußehren, 3 Cammeren davon zwo unten beÿm eingang u. eine auf der bühn den gantzen hoff, Item platz im keller u. eine bühn, auf 3 jahr lang anfangend auf Annunciationis Mariæ 1709 – um einen jährlichen Zinß nemlich 35 pfund

Nouveau bail à Nicolas Delincourt et Barbe Kopff

1711 (22.9.), Chambre des Contrats, vol. 584 f° 535
Martin Quos schneider
in gegensein nicolas Delincours drehers und Barbaræ geb. Kopfin
entlehnt, in seinem hauß allhier in der großen Stadelgas, einseit neben neben H. Ddo Faber, anderseit neben denen Grießischen EE gelegen, die unterste und oberste Stueb im vordern stock, Item dreÿ Cammeren im hoff, Item den gantzen hoff und halben Keller, item zweÿ Cammeren auf der erten bühn und die oberste bühn u. die mittelste bühn und den gang im gemeinen gebrauch, auf ein jahr lang anfangend auf Annunciat. Mariæ 1712 – soll die zweÿte Cammer im hoff oben getäffelt werden -um 204 Liures

Martin Quos loue une partie de sa maison au menuisier Pierre Duperray

1719 (9.6.), Chambre des Contrats, vol. 593 f° 290
Martin Quowsz tailleur (signé) Qvowß
à Pierre Duperray menusier
bail, sa maison scituée icy in der großen stadelgaß Les commodités suivantes sçauoir en bas un poele deux chambres une portion La cave et la boutique de plus au premier étage un poele et un vestibule et deux chambres au dessus – moyennant un loyer annuel de 140 livres tournois

Martin Quos loue une partie de sa maison au marchand de tabac Louis Vaudoit

1719 (21.7.), Chambre des Contrats, vol. 593 f° 377
Martin Quowsz schneider
in gegensein Louis Vaudoit marchand tabaquier
in seinem hauß in der großen Stadel gaß einseit neben H. Ddo faber eine stueb Kuch zwo bühnen besser unten eine Cammer gegen uber einen gang platz im keller, auff 3 jahr lang anfangend auf Mich. um einen jährlichen Zinß nemlich 20 lb

Martin Quos meurt à Dantzig d’après un courrier que son fils Jean Martin envoie de Kœnigsberg en août 1727. Il délaisse cinq enfants. Les experts estiment la maison à la somme de 850 livres. L’actif de la succession s’élève à 313 livres, le passif à 86 livres.

1731 (12.4.), Not. Marbach (Ph. Jacques, 33 Not 5) f° 89 [haut droit abîmé]
Inventarium und Beschreibung aller der Jenigen Haab [Nahrung und] Güthere, Liegendt und [Fahrender] wie auch schulden und G[egenschulden] davon überahl nichts auß[genommen] noch vorbehalten, so Weÿland der Ehrsahme und Bescheidene Meister Johann Martin Quoß, der geweßene Schneider undt Burger allhier Zu Straßburg nunmehr seelig, nach seinem Zufolg Vorgelegten von Joh: Martin Quoßen dem ledigen Schneider und dißorts ältern Sohn und Erben, Sub dato Königsberg den 15.ten Aug: 1727 hiehero abgelaßenen missivi, zu Dantzig genommenen tödlichen Hientritt, hie Zeitlichen Verlaßen, Welche Verlaßenschafft auf geschehenes dienst freundliches Ansuchen, erfordern undt begehren (der Kinder und Erben inventirt) durch fraw Annam Catharinam [Quoß]in gebohrne Geringin die hinterbliebene wittib beÿständlich H. Joh: Friderich Butzen, deß Mahlers und burgers Zu Straßburg (…) geäiget und gezeiget – Beschehen Straßburg Donnerstags den 12.ten deß Monats Aprilis Anno 1731.
Der Verstorbene hat ab [intestato] Zu Erben verlaßen wie [folgt] 1. Johann Martin den [Schneider] in der frembde such befindet, so ohngefähr 27 Jahr alt, 2. Catharinam so [-] Jahr alt, so [-], 3. Fr: Marg: Barb. Falckin [gebohrne] Quoßin, so verheurathet [mit H.] Joh: Friderich Conrad Falcken [dem Seiffen]sied. und Burger alhier beÿständlich Erstgedacht Ihrem Ehemann gegenwärtig war, 4. Jgfr. Mariam Salomeam, so 19 Jahr alt und verlobet mit Joh: Simon Metzen, dem Ledig. Schuhmachern und burgern allhier und nebst Ihme Zugegen, So dann 5. Joh: Friderich welcher in das 16.ten Jahr seines alters gehet und das Schiffer Handwerck ergreiffen solle, In welcher 4. Lediger Kinder Nahmen aber, der Ehrs: und bescheidene Mr Tobias Reinhardt der schneider und burger Zu Straßburg alß deroselben Zufolg Vorgelegten Curaturÿ (…) geordnet und geschworener Vogt der Inventur Persönlich abgewartet, Aller fünff aber deß seelig verstorbenen mit Eingangs gemeldter wittib ehelich erziehlte Kinder ab intestato Zu gleichen portionen und Antheilen verlaßene rechtmäsig Erben
Copia der Eheberedung (…) pro notâ, ist vor Hn Not: Schatzen seel. auffgerichtet, von mit in A° 1631. protocollirt und expedirt

In einer allhier Zu Straßb. ahne der großen Stadelgaß gelegenen in dieße Verlaßenschafft Gehörigen Behaußung alß volget befunden
Bericht Zu gegenwärtiger [Inventur ge]hörig. Obzwar wohlen in denen Ehe[pactis] und deren §.pho 4.to expresse [bedungen] und verglichen worden, w[ie daß] beederseiths in die Ehe [bringende] undt darinnen ererbt [ein ohn]veränder guth seÿn und [zu solchem] Ende dann auch baldt nach Vollz[iehung der] Hochzeit die Illata inventirt und beschrieben werden sollen, Mich desto weniger hatt die wittib an die gegebene Handtrew die Nachricht erstattet daß in ansehung beeder seiths nichts alß Ihre Kleÿder in Ehestand gebracht worden, So wäre weder ein Inventarium auffgerichtet noch auch wehrender Ehe etwas ererbet worden
Eigenthumb ahne einer Behaußung. Eine Behausung, Hoff, Hoffstatt mit allen deren Gebäuen, begriffen, weithen, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten so gelegen allhier ahne der Großen Stadelgaßen 1. Seith lb S. T. Herrn Ammeister Geÿer, 2. seith neben Joh: Jacob Jung, dem weißbeckhen hinden auff die Koobische Erben stoßend, davon gehen Jährlich 1 lb 2 ß 4 d dem Closter St. Magd. und Agnessen und 1. lb d dem Gürtler Hoff allhier So ist auch solch Hauß der Fabric deß Münsters vor 500. lb à 4 pro Cento Jährl. Term. Mich. und dann Hn Joh: Langhannßen, Schaffnern deß frauen haußes vor 100 lb d auch à 4 p Ct° Term: Mich. verz: Cap. verhafftet sonst geg. Männiglich freÿ ledig und eygen Undt Von denen Hh Werckmeistern deß Müsters: Zimmer: und Mauer Hoffs, vermög deß Zu mein Notarÿ Concepti gelüfferten d. 11. Aprilis 1731. datierten Abschatzung schein æstimirt und angeschlagen für und umb 1700 Gulden od. 850. lb. Davon gehen all vorderisten ab die auff dem hauß hafftende 2. ohnablößige Capitalien so zu doppeltem Cap: gerechnet machen *blich 84. lb 13 ß 4 d. Ferner die auff solchem Hauß in 2.en Posten weiter hafftende 600 lb d alßo daß von dem Anschlag deß Haußes ab zu ziehen 684. lb 13 ß 4 d. Detrahendo restiren ahne dem Hauß Anschlag annoch in Außw. Zu bring. mit 165. lb. Über dieße Behaußung aber meldet ein teutscher Perg. Kauffbr. in allhießiger C. C. Stuben gefertiget und mit dero anhangenden Insiegel verwahret deßen datum ist d. 11. Sept A° 1708. so dermahlen mit Lit. A notiret word. Ferner j. P. Ganth Kauffbr. mit E. E. Kl. R. Ins. verwahrt De Dato 16. Apr: 1708. mit Lit. A. marquiret. Weiter zweÿ teutsche Pergam. Kauffbrieff in allhießiger C. C. Stub gefertiget und mit deroselben anhangenden Innsiegel Verwahrt deßen datum ist d. 19.t Jan: 1708., so gleich fallß mit Lit A. notiret Noch ferner i. frantzösischer Pergam. Kauffbrieff in allhießiger C.C stub gefertiget und mit deroselben anhangendten Innsiegel Verwahrt de dato d. 17. Sept. 1706. und auch mit Lit. A. bemerckt.
Norma hujus inventarii, Sa. Haußraths 45, Sa. Silbers 10 ß, Sa. baarschafft 17, Sa. Eÿgenthumb ahne einer behaußung 165, Sa. Activorum 84, Summa summarum 313 – Schulden (86) – Stall Summ 227 lb
Abschatzung dem 11. Aprill 1731. Auff begehren deß Meisters Martin quosen geweßenen schneiters hinter Laßene wittib und Erben ist Eine behaußung allhier in der Statt Straßburg in der großen Stattel gaßen gelegen ein seit Neben herrn Ameister Geeiger anderseit Neben Johann jackob Jung, hinten aff die Cobischen Erben Stoßendt welche behaußung Stuben, Cammern, Soldaten Kammer einen alten Gang wor under Cammern ein sehr alt hinter gebäu worinn ein Stublein und Kammern Küchell holtz Hauß hoff und bronnen getrembter Keller sambt aller gerechtig Keidt wie solches durch der Statt Straßburg geschworne werckleuthen sich in der besichtigung befunden und Jetzigen Preÿß nach angeschlagen wird vor und umb Ein Tausent und Sieben hundert Gulten. Bezeichnuß durch der Statt Straßburg geschworne werckleuthe [unterzeichnet] Michael Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Johann Jacob Biermeÿer Werck Meister deß Zimmerhoffs, Johann Peter Pflug Werckmeister deß Mauer hofs

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 100 florins (50 livres) sur un total de 300 florins
1731, Livres de la Taille (VII 1177) f° 71-v
Schneider A., N. 5368 – Weÿl. Martin Quoß gewesenen Schneiders und Burgers alhier Verlaßenschafft inventirt H. Not. Philipp Jacob Marbach.
Concl. Fin. Inv. ist Fol. 48.b, 277. 3. 6. Abgezogen die außständige activa fol. 37, 84. 12. 6, rest 142. lb 11 ß
Die machen beÿ 300 fl. Verstallte allein 100 fl. alßo Zu Wenig 200 fl.
Nachtrag Acht Jahr in duplo à 12 ß – 4 lb 16 ß
und Sechs Jahr in simplo à 6 ß – 1 lb 16 ß
Ext. Stallgeltt pro 1731 – 12 ß
Gebott – 2 ß 4 d
Abhandlung 7 ß 6 d, – Summa 7 lb 13 ß 10 d
Extantzen 1725 incl. 1 lb 5 ß 4 s
dt. 18° Aprilis 1731, 3 lb 10 ß
dt. 9° Jan. 1732, 1 lb 10 ß
dt. 7° Febr. per rest, 3 lb 19 ß 2 d, zusammen 8. lb 19 ß 2 d

La tribu des Tailleurs propose plusieurs tuteurs pour les enfants de Martin Quos
1731, Protocole de la tribu de Tailleurs XI 345 (1724-1735)
(p. 322) Sambstags den 3. febr. 1731 – H Zunfftmeister Johann Andreas Schaaf proponieret wie daß Weÿl. Martin Quoßen burgers und schneiders alhie nachgelaßene Zweÿ Jüngste Kinder eines vogts benöthget wäre, und weilen selbige Kinder damit andere ahnverwanthe haben, alß die theils weder schreiben noch lesen können, theils bresthafft und von hohen Jahren mithin Zuer vogteÿ untauglich seind, als bittet er man wolle auß den Mittlen dießer Zunfft dreÿ Meister geschrieben geben, damit einer darauß Zue dießer vogteÿ möchte nominirt, um gehöriger orthen ad confirmandum gegeben werden, darauff mann auß dem Zunfftbüchlein nachfolgende 3. Persohen auß erleßen, und Zue dem Ende geschrieben geben haben will.
Johann Christoph Walckh, Johannes Sontag, Tobias Reinhard

L’inventaire précédent est révisé apràs la mort de la veuve Anne Catherine Gering en avril 1731. Il comprend un état des loyers.

1732 (13.2.), Not. Marbach (Ph. Jacques, 33 Not 6) n° 89 [numéro restitué, coin haut droit abîmé par l’humidité]
Zuwißen seÿe hiermit daß [Weÿland] Anna Cathar: Quoßin geb. [Göringin] Mr. Martin quoßen deß g[eweßenen] Schneiders und burgers zu Straß[burg] geweßene eheliche Haußfrau, de[n 7. Decembris] 1731 dießes Zeitliche mit dem ew[igen ver]wechßelt und dann hießige Löbl[l. -]nungen erforderen und Wollen [-] Verlaßenschafft gebührendt ersu[chet] inventiret werden Nichts deßwe[gen] aber, seind wie die Erbß Interess[enten] berichteten, dießelbe in ansehung [der] Verstorbenen fr. seel. geweßenen Ehe[mann] obgedacht. Verlaßenscha[fft] erst den 12. Apr: zurückgelegten 1731. Jahrs inventiret und darüber sothane Verlassenschafft durch mich unterschriebenen Notarium verfertigte Inventarium de 7. febr. 1732 auff löblicher Stadt Stall abgehandelt worden, von auffrichtung eines anderwärtigen Inventarij über dieß Verlaßenschafft entlaßen, sofort nach deme gemeldte Verlaßenschafft auß oballegirtem der Erben Vätterl. Verlaßenschafft Invent: revidiret durch H. Joh. Lucam Schaaff den geschwornen Inventir Käuffler dem vero pretio æstimirt und dann hierauff (…) vertheilt worden. So beschehen Straßburg den 13. gebr. 1732
Denominatio haeredum, 1.mo Johann Martin Quoßen den Ledigen in die frembde sich befindlich. Schneid., 2.do Jgfr. Catharina so ohngefähr 26 Jahr alt, 3. Fr. Margaretham Barb. Falckhin geb. Quoßin Joh. Heinrich Conrad Falckhen deß Seiffensieders und von hier verwießenen burgers Ehefr. in deren Nahmen Meister Joh. Georg Roggenbach der Schneider und burger Zu Straßburg als deroselben (…) Curator, dießer Inventation in Persohn beÿgewohnet, 4.to fr. Mariam Salome Würtzin [corrigé en : Mötzen] gebohrene Quoßin Johann Simon Würtz [corrigé en : Mötzen] deß Schuemachers und burgers allhier eheliche hausfrau, welche mit beÿstand gemeldten ihres Mariti bey der Inventation Zugegen gewesen, So dann 5.to Johann Friedrich Quoßen, so ohngefähr 17 Jahr alt undt das Schiffer Handwerck erlernen solle, In welcher 3. ledigen Nahmen aber der Ehrs. und bescheidene Mr. Johann Tobias Reinhardt der schneider und burger Zu Straßburg, alß deroselben geordnet und geschworener Vogt hiebeÿ Zugegen waren, und deroselben Interesse observirt, Aller 5. der Verstorbenen mit weÿl. Joh. Martin Quoßen, geweßenen Schneider und burger Zu Straßb. längst seel. ehelich erzieht Kinder und zu gleichlingen Portionen und Antheilern ab intestato verlaßener rechtmäsige Erben, Und weilen Joh. Martin der diesorts älteste sohn und Erb, schon Lange zeit in der Frembde sich befindet und man nicht weiß, ob Er annoch im Leben oder nicht oder [-]thig verheurathet (…) Als ist (zum Curatore ver)ordnet worden der Ehren und vorachtbahr Herr Johann E.E. Kleinen Rathß dermahlig[en wohl]verdienter beÿsitzern

Vertheilung sothaner Verlaßenschafft welche sich befunden in der Sterbbehaußung wie volget
Ane Höltzen und Schreinerwerck, Im Hoff, In der Soldaten Cammer
Pierre Duperé der Verstorbene Schreiner im Hauß solle ahne Haußzinnß wie volget, Von Annunc: Mariæ biß wieder dahin 1733 vor j. Jahr Nemblichen 40 fl.
T*ullion de Schreiner [corigé en : N. der gürtler im Hauß] solle pro Joh. Bapt: 1733 vor einer Kammer 5 fl.
Sr Laver der färber im Hauß solle von vord. Mittl. thun von Mich: 1732 biß Anna Maria 1733 14 fl.
Item Er Laver solle weither ahne hß Z. von fr. tag 1733 vor ¼.tel Jahr 7 fl.
Johannes Weber d. Pergam. solle Haußzinß von fr. tag 1732 biß wied. dahin 1733 19 fl.
Item soll ferner von Fr. tag 1733 biß Joh. Bapt: 1733 vor ¼ Jahr hauß Z. 4 fl.
N. eine Wäscherin im Hauß solle von dem hind. m* deren thun vom 29. aug. 1732 biß Sti Joh. Bapt: 1733 Mithin vor 10. Monat ahne hauß Zinnß 15 fl.
Es ist zwar auch N. eine Leisterschneid. vor hauß Z. 6 fl. schuldig geweß. weilen aber Cathar: Marg. der Tochter erstattetem bericht nach 4 fl. zu bezahlung der Mutter Leich gewendet
– Summarische Berechnung respective Abrechnung Über Weÿland Fraun Annæ Cath[arinæ] geb. Göringin weÿl. [hrn.] Johann Martin Quoßen geweßenen S[chnei]ders Wittib Verlaßenschafft – Hier zu ist ferner zu Legen so dießelbe wegen gemeiner Massæ ane haußzinß Eingenommen theils aber Ihro einzunehmen assigniret worden, alß von Louis Vaudois dem Thabackhändler im Hauß Empfienge 7 lb
It. empfienge dießelbe von Duperé d. Schreiner ahne hauß Zinß von fr. Tag 1732 biß wieder dahin 1733, 37 fl.
Item übernimbt dießelbe ahne Haußzinnß von Kuhn dem gürtler im Hauß biß Sti. Joh. Bapt: 1733 vor ¼ ten Jahr fl. solle pro Joh. Bapt: 1733 vor einer Kammer 5 fl.
It. weither hat dießelbe von Lafer dem färber im Hauß von Mich: 1732 biß Sti. Joh. Bapt: 1733 für hauß Zinnß 21 fl.
It. von Joh. Weber d. Pergam. im Hauß hat Sie von fr. tag 1732 biß Sti Joh. Bapt: 1733 mithin vor 5 frl. Jahr ahne Hauß Zinnß 23 fl.
Item von einer Wäscherin im Hauß hat dießelbe vom 29. aug. 1732 biß Sti Joh. Bapt: 1733 ahne hauß Zinnß empfangen 13 fl.

Catherine Marguerite Quos rachète les parts de ses frères et sœurs et devient seule propriétaire de la maison

1733 (26.6.), Chambre des Contrats, vol. 607 f° 293
weÿl. Martin Quooß gewesten Schneiders mit auch weÿl. Catharina geb. Göringin erzeugt und hinterlassenen Kinder und Erben Johann Martin Quooß der Schneider, Ferner Margaretha Barbara geb. Quooßin weÿl. Heinrich Conrad Falck gewesenen Seiffensieders wittib beÿständlich ihres Curatoris hannß Georg Roggenbach des Schneiders, weither Abraham Weber der Sippmacher als vogt weÿl. Maria Salome geb. Quooßin mit dem hinterlassenen wittiber Johann Simon Metz dem Schuemacher einigen Kindts Johann Simon Metz erzeugt, so dann Johann Tobias Reinhard der Schneider als vogt Johann Friedrich Quoß des Schneiders Lehrjungen
ihrer resp. schwester und Metzigen Kindts Mutter schwester als iher Miterbin ahne elterlichen verlaßenschafft Jfr Catharinæ Margarethæ Quooßin beÿständlich ihres Curatoris erstgenannten Reinhard mit fernerer assistentz Johannes Weber des Pergameners, als letzt und meistbietenden
vier 5.te theil für ohnvertheilt ane einer Behausung und hoffstatt mit allen deren gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden und rechten ahne der großen Stadelgaß, einseit neben ST. H. Frantz Joseph Geiger Regierenden H. Ammeister, anderseit neben Jung dem weißbecken, hinten auff weÿl. N. Kopp des Knopffmachers Erben ; von sothanem gantzen hauß dem Closter zu St Margaretha 1 lb 2 ß 4 d und dem Gürttlerhoff oder denen H. Præbendarÿs hießigen hohen Chors 1 lb – um 500 und 100 pfund capitalien, auff den fueß des steigschillings von 900 lb

Catherine Marguerite Quos hypothèque un mois plus tard la maison au profit du menuisier Henri Bernard Vader

1733 (27.7.), Chambre des Contrats, vol. 607 f° 352-v
Catharina Margaretha Quooßin so mehrjährig zu sein versicherte beÿständlich ihres Curatoris Johann Tobias Reinhard
in gegensein Heinrich Bernhard Vaders des Schreiners – 100 pfund
unterpfand, Eine Behausung bestehend in Vorder und hinderhauß hoff Bronnen und hoffstatt mit allen derselben gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden und gerechtigkeiten ahne der großen Stadel: gaß, einseit neben S.T. H. Frantz Joseph Geiger Regirendem Ammeister, anderseit neben Jung dem Weißbecken hinten auff weÿl. H. Kopp des Knopff machers erben – dem Closter zu St Margarethæ 1 lb 2 ß 4 und deren herren Præbendarÿs des hohen Chors 1 lb

Catherine Marguerite Quos loue une partie de sa maison au menuisier Pierre Schreiner (qui en deviendra propriétaire)

1734 (29.1.), Chambre des Contrats, vol. 608 f° 25-v
Jfr. Catharina Margaretha Quoßin so mehrjährig und ohnbevögtigt beÿständlich ihres bruders Johann Martin Quoß des schneiders [unterzeichnet] catharina margaretha quowßin
in gegensein Philipp Schreiner des schreiners
entlehnt, In einer ihr der verlehnerin eigenthümlich zuständig alhier in dem großen Stadelgaß, einseit neben S.T. H. Ammeister Frantz Joseph Geiger anderseit neben Jung dem weißbecken gelegenen behausung Unden auff dem boden Eine stub, Kuchen und Laden, eine Kammer, einen unterschlagenen Keller und platz zum holtz unter dem Schopff wie auch platz im hoff umb dielen zu legen, Ferner dreÿ stiegen hoch auff der Bühn, eine Kammer und den gemeinschaftlichen gebrauch der Bühn umb die wasch dahin zu hencken – auff 3 nacheinander folgenden jahren anfangend von Annunciationis Mariæ fürwährenden jahrs, um einen jährlichen Zinß nemlich 40 gulden

Catherine Marguerite Quos meurt en 1748 dans sa maison place des Cordeliers après avoir institué pour héritiers les enfants de son frère Jean Frédéric Quos. L’actif de la succession s’élève à 429 livres, le passif à 272 livres.
1748 (21.3.), Not. Dautel (Fr. Henri, 6 E 41, 248) f° 346
Inventarium und Beschreibung aller derjenigen haab und Nahrung, bewäg: und unbewäglich, keinerleÿ davon außgenommen, so weÿl. die Ehren und tugendsame Jungfrau Catharina Margaretha Quoßin, die ledige burgerin allhier Zu Straßburg nunmehr seel. nach ihren den 4.t Martÿ Anno 1748. aus dießer welt genommenen tödlichen ableiben Zeitlichen verlaßen, welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren des wohl Ehrenvesten und Großachtbaren herrn Johann Philipp Gottsmanns des wohlverordneten Schaffners verschiedener Hochansehnlicher familien und burgers allhier als geordnet und geschworenen Vogts weÿl. des Ehrengeachten Mr Johann Friedrich Quoßen des gewesenen Schneiders und burgers allhier seel. mit hernach gemelter seiner hinterbliebenen wittib ehelich erzeugt und nach tod Verlaßenen töchterleins Mariæ und des Zu hoffenden Posthumi, derer von der verstorbenen per testamentum eingesetzter Erben fleißig inventirt und ersucht, durch die tugendsame frau Mariam Magdalenam gebohrne Bögnerin sein Mr Quoßen hinderbliebener Wittib (…) geäugt und gezeigt (…) So beschehen allhier Zu Straßburg auff Donnerstag den 21. Martÿ A° 1748.

In einer allhier Zu Straßburg ane dem Baarfüßer platz an der Kleinen Stadelgaß gelegen in dieße succession Zugehörigen behaußung folgender maßen sich befunden
Eigenthumb ane einer Behaußung (…)
Series rubricarum hujus Inventarÿ, Sa. haußraths 34, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 425, Summa summarum 429 lb – Schulden 272 lb, Verbleibt 186 lb – Stall summ 186 lb
Legata

Catherine Marguerite Quos vend la maison pour 1 350 livres au menuisier Philippe Schreiner : vente provisoire devant notaire et acte définitif à la Chambre des Contrats. La venderesse se réserve un droit d’habitation dans la maison arrière.

1737 (16.4.), Not. Lichtenberger (Jean Philippe, 30 Not 60) f° 136
Kauff, 16. apr. 1737 – Erschienen Vor mir Notario Jgfr. Catharina Margaretha Quosin weÿl. Martin Quos gewesenen Schneiders und burgers allhier nachgelaßene eheliche Tochter, welche freÿ offentlich bekanndt, daß Sie Vor sich und ihre Erben ane zu gegenstehendem
Meister Philipp Schreiner, den Schreiner und burgern allhier eines auffrecht, redlichen und unwiderrufflichen Haußes Verkauff und zu kauffen geben
eine vorder und hinderhauß hoffstatt und andere zugehörden in allhiesiger Statt ane der grosen Stadelgaß einseit neben Hrn Ammeister Geiger, anderseit neben (-) Jungen des Weißbecken wittib und Erben gelegen hinden auff (-) Koppen des Knöpffmachers wittib und Erben auch hrn Johann Baptista Huber den Mahler stoßend, davon man Jährlichen dem Kloster St. Margarethen Zweÿ Gulden Zweÿen Schilling und Vier Pfenning und dem Gürtlerhoff Zween Gulden Zinß Zu heben schuldig, sonsten aber außer die darauff hafftende Capitalia freÿ ledig und eigen seÿe, und seÿe diser Kauff und Verkauff zugangen und beschehen vor und um 2700 Gulden
Über das hat der Käufer alle unkosten Zuleiden, auch eine Cammer unden im hoff in dem Nebens gebau verfertigen und täfflen Zulaßen, sofort die Verkäufferin in solcher Cammer lebens lang ohne Zinnß wohnen Zu laßen versprochen (…)

1737 (29.4.), Chambre des Contrats, vol. 611 f° 295
Catharina Margaretha Quooßin ledigen standts und unbevögtigt zu sein versichert mit beÿstand ihres bruders Johann Friedrich Quooß des schneiders
in gegensein Philipp Schreiner des schreiners und Susannæ Mariæ gebohrner Zicklerin
Eine Behausung bestehend in vorder und hinderhauß, hoff, bronnen und hoffstatt mit allen übrigen deren gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden und gerechtigkeiten ahne der großen stadelgaß, einseit neben S.T. H. Frantz Joseph Geiger alten Ammeister und dreÿzehner anderseit neben weÿl. Jacob Jung des weißbecken wittib und erben hinten auff theils auff H. Johann Baptist Hubert den Mahler theils weÿl. Johann Philipp Kopp des knopffmachers wittib und Erben – dem Closter zu St Margarethæ 1 lb 2 ß 4 d, in dem gürttlerhof oder denen H. Præbendarÿs hiesigen hohen Chors 1 lb beedes ahne bodenzinß – als ein am 26. Junÿ 1733 zu fünff 6. theil erkaufft und zum übrigen 6.t theil von ihren eltern ererbtes guth – (um 700 pfund verhafftet, geschehen um 650 pfund
und sie berechtigt sein In dem hindern hauß zweÿ stiegen hoch die dasige gantze wohnung und die darüber befindliche oberste bühn lebenslang umb einen jährlichen zinß von 10 gulden lehnungsweiße / die verkäuferin ist befuegt sich der ersten bühn über ihr wohnung zum gemeinsamen waschhencken zu bedienen

Philippe Schreiner et sa femme Marie Susanne Zickler hypothèquent un mois plus tard la maison au profit du cordonnier Melchior des Bordes

1737 (18.5.), Chambre des Contrats, vol. 611 f° 342
Philipp Schreiner der schreinner und Maria Susanna geb. Zicklerin mit beÿstand ihres erstern ehemanns seel. H. bruders Johann Michael Ott des musici und ihres vettern Johann Dietrich Herrmann des Glaßers
in gegensein Melchior des Bordes des Schuemachers ihres schwagers – schuldig seÿen 100 pfund
unterpfand, Eine Behausung bestehend in vorder und hinderhauß, hoff, bronnen und hoffstatt mit allen deren übrigen gebäuden, begriffen, rechten und gerechtigkeiten ahne der großen Stadelgass einseit neben S.T. H. Ammeister Frantz Joseph Geiger, anderseit neben weÿl. Jacob Jung des weißbecken wittib und erben hinten theils auff H. Johann Baptist Huber den Mahler theils weÿl. Johann Philipp Kopp des knopffmachers wittib und erben – davon gibt man dem Closter zu St Margaretha 1 lb 2 ß und denen H. Præbendarÿs des hohens Chors 1 lb beedes ane bodenzinß – (um 500, 100, 100 und 600 pfund verhafftet) – als ein am 29. Aprilis jüngst erkaufftes guth

Fille du maçon Jean Zicklern Susanne Zickler épouse en 1719 Jean Ott, musicien à la cathédrale : contrat de mariage, célébration
Copia der Eheberedung – zwischen dem Ehren und Vorgeachten herrn Johann Otten ledigen Musico und burgern allhier als bräutigam ane einem, So dann der Ehren und tugendsamen Jungfer Susannæ weÿl. Meister Johann Zicklers geweßenen Maurers und burgers allhier nachgelaßener ehelichen tochter alß hochzeiterin am andern theÿl
Straßburg den 19. Decembris Anno 1718. Christoph Michael Hoffmann Notarius

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (cath. p. 53)
Hodie 6. 8.bris 1719 (…) sacro matrimonÿ vinculo in facie Ecclesiæ conjuncti fuerunt honestus Adolescens Joannes Oth musicus cathedralis Ecclesiæ parochianus noster, et pudica virgo maria Susana Zicklerin ex parochia Sancti petri senioris (signé) Johannes Ott, + signum sponsæ (i 29)

Marie Susanne Zickler se remarie en 1733 avec Philippe Schreiner, fils du tourneur Bernard Schreiner de Sarreguemines : contrat de mariage, célébration

1733 (24. 8.bris), Not. Oelinger (J. Jacques, 35 Not 75) n° 719
Eheberedung – Zwischen dem Ehrsahm und Bescheidenen Philipp Schreinern, Leedigen Schreiner, Von Saargemünd gebürtig, weÿland Bernhard Schreiners gewesenen trehers vnd burgers allda, Ehelich erzeugtem nachgelaßenem Sohn, als dem Bräutigamb ane Einem,
So dann fraun Mariæ Susannæ Ottin gebohrne Zignerin weÿl. H. Johannes Otten geweßenen Musici vnd Burgers allhier nachgelaßener Wittib als der hochzeiterin am andern theil, beÿständl. Mstr. Anthoni Erard schreiners vnd burgers allhier Ihres geschwornen Vogts, auf seithen deroselben
Vnd seind dieße ding beschehen vnd Zugangen Straßburg Sambstags den 24.° 8.brris A° 1733
[unterzeichnet] Philip schreiner, + der hochzeiterin handz. Antoine Erhard Comme tuteur et baux Frére

Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (cath. p. 285)
Hodie die 27 mensis octobris anni 1733 (…) sacro Matrimonii vinculo in facie ecclesiæ conjuncti fuerunt Philippus Schreiner oriundus Sargimundia diœcesis Metensis et Maria Susanna Ziglerin vidua defuncto Joannis Ott civis ac Musici (signé) philip schreiner, sponsa Maria susanna Ziglerin signum + eius (i 148)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison qu’ils louent Petite rue de la Grange. Ceux du mari s’élèvent à 33 livres, ceux de la femme à 191 livres.
1733 (14. 9.br), Not. Oelinger (J. Jacques, 35 Not 22) n° 833 (789)
Inventarium und Beschreibung allerderjenigen Haab und Nahrung so der Ehrsame und bescheidene Philipp Schreiner, Schreiner und fr. Sußanna Maria gebohrne Sidlerin beede Eheleuthe und burgere allhier zu Straßburg einander in Ihrem ohnlängst angetrettenen Ehestand zugebracht und sich deren jeedes Vermög ihrer mit einander auffgerichteten Ehevogt vor ohnverändert vorbahalten (…) Actum Straßburg Sambstags d. 14.ten 9.bris 1733.
In einer allhier zu Straßburg ane der Kleinen Stadelgaß gelegenen von beeden Eheleuthen lehnungsweiß bewohneten behausung befunden worden wie folgt
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Deß Ehemanns Nahrung, Sa. Kleÿdung und weißen gezeugs 30, Sa. Silbers 2, Summa summarum 33 lb
Der Ehefraun Nahrung, Sa. haußraths 124, Sa. Silbers 10, Sa. goldener Ring 6, Sa. der baarschafft 50, Summa summarum 191 lb

Philippe Schreiner devient bourgeois par sa femme quelques jours après son mariage
1733, 4° Livre de bourgeoisie p. 1003
Philipp schreiner d schreiner Von Sargemünth geb. erhalt d. br. Von seiner ehefr. Susanna Maria weÿl. Johann otten Musicanten alhie Hint. Wtb. umb d. alt. bs. will beÿ E E Zunft der Zimmermuth dienen. Jur. 4.t 9.b 1733.

Philippe Schreiner devient tributaire chez les Charpentiers le 4 novembre 1733
1733, Protocole de la tribu des Charpentiers (XI 31)
(f° 178-v) Dienstags den 5. Decembris 1733 – Catholischer Neuz.
Philipp Schreiner, der Schreiner Von Saargemünden prod. Cantzleÿ Stall und Burger Schein Vom 4. 9.bris 1733 bitt ihme das Zunfftrecht angedeÿhen Zulaßen. Erkand, willfarth. dt. 3. lb d.

Le menuisier français Philippe Schreiner obtient des Quinze une dispense pour pouvoir présenter pour chef d’œuvre un meuble facile à vendre. Les menuisiers français devront soumettre aux Quinze un projet pour modifier le chef d’œuvre à présenter
1733, Protocole des Quinze (2 R 140, notes)
Philipp Schreiner Ca. E E. Meisterschafft der frantzösischen Schreiner
(p. 185) Sambt. den 3. 8.bris – St. nôe Philipp Schreiner Von Sargemündt gebürtig Ca. der frz. schreiner Obst. pplis. ist laut mitkom. Hws bescheids ahn Mgh. gewießen, b. dep. beÿ welcher der ged. Obstr. Zu erschein haben et f. rel. dispensando gn. Zu erlauben w. implorant einen mstr stück Kasten der Verkäufflicher ist, als die bißherige, Verfertigten dörffe. Erk. Obhwks Hh und soll d. Obstr. auch gehört werd.(p. 188) Mont. 5. 8.br – Iid. Hw. [Obere Handwerck Herren] rec. und prod. Vom 3. hujus in s. Philipp Schreiners Ca. die frz. schreiner
Ille gehört, hat petita widerhohlt, nôe der Mst. Zu gegen Honnoré Gagné und Antoine Erhard welche in beeden puncten consentirt. H. Dep. sollen die meistere ein proiect zu einem neuen Mstck auffzusetzen, undt solches MGhh. Zur confirmation Vor Zu legen, angewießen sein, welches Wans approbirt und confirmirt sein wird implorant nachgehendts zu machen ihres ledig sein solle. Erk. in plenum

(p. 343) Sambstag den 24. Octobris 1733 – Iid. [Obere Handwerck Herren] referiren Philipp Schreiner lediger schreiner Von Saargemündt gebürtig habe Ca. E. E. Hwk. der frz. schreiner einen Hwks bescheidt prod. Bittete imb Dep. et f. rel. dispensando gn. Zu erlauben, daß er einen meisterstück Kasten, der Verkäufflicher ist, als die bißherige, Verfertigten dörffe.
B. habe er sein petita widerhohlt, nôe der fr. schreiner haben Honnoré Gagné undt Antoine Erhard in deß imploranten petitum consentirt. die H. Dep. davorgehalten, die Imploranten Weren Vordersambst dahier anzuweisen sein, daß die ein project Zu einem neuen Mstck auffzusetzen, undt solches MG Herren. Zur confirmation Vor Zu legen solten, welches es nachgehends approbirt und confirmirt sein wird der Implorant als ein meisterstück Zumachen schuldig sein solle.

(p. 190) Sambst. den 24. 8.bris – Obere Handwerck Herren referiren in sachen Philipp Schreiners Ca. E. E. Hwk. der frantzös. schreiner. Erk. Bedacht gefolgt

Philippe Schreiner meurt en 1742 après avoir nommé pour héritiers ceux que sa veuve délaissera à sa mort. Les experts estiment la maison 700 livres. La masse propre à la veuve est de 122 livres, celle des héritiers de 3 livres. L’actif de la communauté s’élève à 780 livres et le passif à 1 579 livres.

1742 (23.5.), Not. Oelinger (J. Jacques, 35 Not 44) n° 1277 (1233)
Inventarium und Beschreibung aller derjenigen Haab und Nahrung, Keinerleÿ davon außgenommen, so weÿland der Ehrengeachte und bescheidene Meister Philipp Schreiner, gewesene schreiner und burger allhier Zue Straßburg nunmehr seel. nach seinem den 29.ten Aprilis Jüngst aus dießer welt genommenen tödlichen hintritt Zeitlichen verlaßen, welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren des Ehren und Tugendsahmen frawen Mariæ Susannæ gebohrner Ziglerin der hinterbliebenen wittib, welche, weilen der Abgeleibte seel. Ihre Künfftig Verlaßende Erben auch Vor seine Erben per Testamentum declariret und eingesetzt, dieselbe mittlerer Zeit repræsentirt, fleißig inventirt, undersucht durch dieselbe mit beÿstand H. Johann Michael Otten Musici und burgers allhier Ihres erbettenen beÿstands (…) Actum in der Königlichen Statt Straßburg Mittwochs den 23.ten Maÿ 1742.
Copia der Eheberedung
Copia des Von dem Verstorbenen seelig den 25. Martÿ 1742. Vor Notario und Gezeugen errichteten Testamenti nuncupativi

In einer allhier Zu Straßburg ane der Großen Stadel gaß gelegenen und Eÿgenthümblich hiehero gehörigen behaußung befunden wie volgt
Eÿgenthumb ane einer Behaußung. (T.) Nemlich eine Behaußung Hoff und Hoffstatt sampy allen deren gebeüen, begriffen, weiten, Zugehörden, Rechten und gerechtigkeiten allhier Zue Straßburg in der großen Stadel gaß, eins. neben Ihro gnaden herrn Ammeister Geÿer anders. neben Hannß Jacob Jungen seel. wb. modo N. N. dem weißbecken Ehevögtlicher weiß, hinten auf ein gräbel stoßend gelegen, davon gibt man Jährlichen dem Gürtler hoff hohen Chors hoher Stifft Straßburg auf Weÿhenachten Verfällig 1. lb d Thur Zu doppeltem Capital gerechnet 40. lb Und dem Stifft S Margarethen und Agneßen allhier auch Jahrs auf Weÿhenachten verfällig ane boden Zinß 1. lb 2 ß 4 d.trifft auch ane doppeltem Capital ane 44 lb 13 ß 4 d. Sonsten und über die hernach unter den passivis enthaltene Capitalien gegen Jeder männiglichen freÿ ledig und Eigen und ist solche behaußung durch (die Werckmeistere) Vermög einer Zu mein des Notarÿ Concept gelüfferten schrifftlichen Abschatzung dedato 19. Junÿ 1742. æstimirt worden pro 700. lb. Abgezogen obige Beschwerden der 84. lb 3 ß 4. d, So verbelibt außzuwerffen im rest 615. 6. 8. Darüber Besagt ein in allhießiger Cantzleÿ Contractstub gefertigter Pergamentener Kauffbrieff dedato 29. Aprilis 1737. mit deen anhangendem Kleinern Insiegel verwahrt Innhaltend wie die nun Zertrerennte bede Eheleuth solche behausung Von Jgfr. Catharina Margaretha Quooßin erkaufft haben.
Ergäntzung der Wittib abgegangen Unveränderten guths, Nach besag Inventarium illatorum de anno 1733.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Der Wittib unveränderte Nahrung, Sa. haußraths 12, Sa. Schuld 10, Sa. Ergäntzung (102, Abzug 1, rest) 100, Summa summarum 122 lb
Der Erben unverändert Vermögen, Sa. der Kleÿdung und weißen gezeugs 12, Sa. Silbers 4 ß, Sa. Ergäntzung (1, abzug 13 ß, restiren) 1, Summa summarum 13 lb – Schuld 10, Nach deren Abgang 3
Die Theilbare Verlaßenschafft, Sa. haußraths 25, Sa. Holtz und Werckzeugs Zum Schreiner handwerck gehörig 32, Sa. Silbers 12 ß, Sa. goldenen Rings 1, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 615 lb, Sa. der Schulden 105 lb, Summa summarum 780 lb – Schulden 1579 lb, Theilbar passiv onus 799 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 673 lb
Abschatzung den 19. Junÿ 1743. Auff begehren Weilland deß Wohll achtbahren und bescheiten Meister Philip schreiner see. hinderlaßenen Fraw wittib und Erben ist eine behausung allhier in der Statt Straßburg in der großen Stattell gaßen gelegen ein seiths Neben Herrn meister Gaÿger, anderseiths Neben hannß Jackob Jungen seel. wittib, hindt auff getachten herrn ameister Stoßend, welche behausung unden ein gangß rechter handt die schreiner werckstatt ein schmalles hauß Ehren gertämter Keller der hoff und bronnen oben ihm ersten und Zweÿten Stock ein stuben und hauß Ehren darinn der herdt, daß seiten gebau Lincker handt so unden die bauch Kuche, Neben daran die soldaten Cammer, oben darüber Zweÿ Cammern wor auff ein halbes Tach daß hinderhauß so und. das holtz hauß oben ein Stuben, hauß Ehren Zweÿ heltzer gäng, ein alter baufeliger tach stull sampt aller gerechtigkeit, wie solches turch der Statt Straßburg geschworen Werckmeistere sich befundten und Jetzigen Preÿß nach Angeschlagen wirdt Vor und Umb 1400 Gulden. bezeichnuß der Statt Straßburg geschwornen wërck Meistere, [unterzeichnet] Johann Peter Pflug Statt Lohner, Michael Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Johann Jacob Biermeÿer Werck Meister deß Zimmerhoffs
Copia Testamenti nuncupativi – 1742 (…) auf Sonntag den 25. Martÿ Abends Zwischen sechs und Sieben Uhren beÿ Zweÿ hellbrennnenden liechtern, der Ehrengeachte und bescheidene Meister Johann Philipp Schreiner, schreiner und burger allhier Zue Straßburg mich (…) zu sich in seine ane der Großen Stadel gaß allhier gelegene behaußung hatt beruffen und Kommen laßen, welchen wir auf Unßer erscheinen, in dero gewohnlichen Wohnstuben mit den fenstern auf die gedachte gaß außsehende, auf einem bette kranckh und schwachen leibs, Jedoch aber von der gnade Gottes perfectes guter, richtiger sinnen, vernunfft und verstand (…)
Copia der Eheberedung (…)

Sébastien Andris s’adresse aux Quinze après que le corps des menuisiers français a refusé de l’inscrire aux années d’épreuve. Natif de Fribourg en Brisgau, il expose qu’il est menuisier depuis treize ans dont quatre passés chez un menuisier de Paris et qu’il travaille depuis dix mois à Strasbourg chez Louis Le Cat. Il demande en outre que ses années d’épreuve durent deux ans au lieu des quatre réglementaires. Les menuisiers estiment que la dispense peut être accordée puisque le pétitionnaire originaire d’Allemagne connaît suffisamment le français. Les Quinze accordent la dispense.
1741, Protocole des Quinze (2 R 150)
Sebastian Andres Ca. E.E. Handwerck der Schreiner pt° Muthjahrs
(p. 156) Sambstags d. 4. Martÿ 1741 – Moss. nôe Sebastian Andres ledigen Schreiner von Freÿburg im Breißgaw Cit. E. E. Mstrß. der Schreiner Ober M. prod. Appel. Schrifft mit beÿlag lit. A. Fuchß bitt Cop. und Deput. Moss laßt beedes Zu Erk. vnd Cop. und Deput. Zugelaßen

(p. 183) Sambstags d. 11. Martÿ 1741 – Sebastian Andres Ca. der Frantz. Schreiner
Iidem [Obere handwerck herren] laßen ferner per Eundem [Secretarium] Referiren, daß Sebastian Andres der ledige Schreiner von Freÿburg im Breißgaw gebürtig contra E. E. handwerckh der Frantz. Schreiner Ober Meister den 4. hujus eine Underthg. Appellations Schrifft sambt beÿlag sub lit. A. producirt, darinnen derselbe gehorsambst Vorstellet, es erhelle aus ges. beÿlag /:so ein Extract aus ged. handwercks der Frantz. Schreiner protocoll vom 10 huj.) Welcher gestalten er umb in die Muthjahr eingeschrieben Zu werden geziemend gebetten, aber abgewiesen worden, Nun seÿe er bereiths 13. Jahr beÿ dem handwerckh, wehrender welcher Zeit derselbe 4. Jahr Zu Paris beÿ einem Meister gearbeitet, und seith seiner Zurück Kunfft seÿe er beÿ Louis Le Cas 10. Monath in arbeit gestanden, Seÿe alßo seiner demüthige bitt Mghh. geruhen wolten dispensando Zu erkennen, und außzusprechen, daß Er Implorant in die Muthjahr eingeschrieben werden möge. Ged. L. Meisterschafft habe umb Cop. und Deput. angeruffen, welche auch willfahrt, und beseßen worden, da der Implorant petitum Wiederhohlet, mit dem beÿsatz, daß er nur auff Zweÿ Jahr ane statt der 4 Jahr eingeschrieben werden möchte. Nahmens der Meisterschafft seÿen die in Voriger Sach benambste Zweÿ Meister Vorgestanden [Johann Wolffgang Gleitz Ober Meister und Philipp Schreiner], Welche geantwortet, Sie hatten den Gegner darumb abgewiesen, weilen Er ein teutscher seÿe, jndeme aber derselbe lang Zu Paris und auch schon hier beÿ Ihnen Imploranten gerbeitet, anbeÿ der Frantz. Sprach Kundig seÿe, alß stehe die dispensation Zu Mghh. Sie an Ihren Orth hatten nicht dispensiren Können.
Beÿ diesen Umbständ. Vermeinten die Hh. Deputirten daß dem Imploranten dahien Zu willfahren, daß Ihme sich in die geordnete Vier Muthjahr einschreiben Zulaßen erlaubt, und zugelaßen sein solle. Die Genehmhaltung Zu Mgh. stellend. Erk. Bedacht gefolgt.

(p. 223) Sambstag d. 18. Martÿ 1741.
Bescheid. Sambstags d. 11. Martÿ 1741. In Sachen Sebastian Andres des ledigen Schreiners von Freÿburg im Breißgaw gebürtig Appellanten, ane einem, entgegen und Wieder E. E. handwerckh der Frantz. Schreiner Appellaten, am andern theil, Auff producirte Vnderthänige Appellations Schrifft sambt beÿlag sub lit. A. und angehenckten bitten dispensando Zu erkennen, und außzusprechen, daß Er, Appellant, in die Muthjahr eingeschrieben werden möge. und all übrige angehörte, Vor: und anbringen, Ist, der Hh. Deputirten abgelegten Relation anch, Erkandt, daß dem Appellanten sich in sie geordnete Vier Muthjahr einschreiben Zulaßen erlaubt, und Zugelaßen sein solle, Alß wir demselben hiemit dispensando ein solches erlauben.

Sébastien Andris demande aux Quinze d’ordonner aux menuisiers français de l’inscrire aux années d’épreuve. Les menuisiers français se rèfèrent à une décision qui leur interdit d’inscrire des menuisiers allemands. Les Quinze renvoient le pétitionnaire aux menuisiers allemands
1742, Protocole des Quinze (2 R 151, notes 152)
Sebastian Andres Ca. Frantzösische Schreiner Meisterschafft pt° Muthjahr
(p. 93) Montag d. 5. Febr. 1742. [manque p. 92] abgewiesen worden, da [-] vor ungefehr* 2. Monath Sebastian Andres der Schreiner von Freÿburg gebürtig beÿ ged. Meisterschafft Ver[-] der Muthjahr eingeschrieben worden [mit dem] demüthigen bitt Mghh. geruhen möchten zu [erkennen] daß vorgemelte Meisterschafft der Frantz. Schreiner allhier Ihne Zu Verarbeitung der Muthjahr einzuschreiben schuldig seÿe, die Imploraten hätten vmb Deputation gebetten welche auch willfahrt und beseßen worden, da der Implorant petitum Widerholt, Namens deren Imploraten seÿen vorgestanden Johann Wolffgang Gleich und Niclaus Schmid*, Welche geantwortet, daß Sie dengegen [-] bescheid daß Sie Keine teutsche Gesellen [in] denen Muthjahren einschreiben sollen*, [vermög] Mghh. Decret vom 20. Februarÿ 1740 p. 162. nicht annehmen Könnten. [hab]e man dann auch dafür gehalten* daß der Implorant mit seinem begehren ab: [und die] Teutsche Meisterschafft der Schreiner umb sich [in dem] Muthjahr einschreiben Zu laßen Zu Verweisen seÿe, die Genehmhaltung Zu Mghhh. stellend. Erk. Bedacht gefolgt.

Fils d’un tailleur de Neukirch en Forêt-Noire, Sébastien Andris épouse en 1743 Susanne Marie Zickler, veuve du menuisier Jean Philippe Schreiner : contrat de mariage, célébration
1743 (17.4.), Not. Oelinger (J. Jacques, 35 Not 77) n° 1021
Eheberedung – Zwischen dem Ehrsahmen und bescheidenen Meister Sebastian Andriß leedigem schreiner von Neukirch aus dem Schwartzwald gebürtig weÿland Jacob Andriß geweßenen glaß schneiders vnd burgers allda Ehelich erzeugtem vnd nach tod verlaßenem Sohn, alß hochzeitern ane Einem
So dann der Ehren und tugendsamem frauen Susanna Maria Schreinerin gebohrner Zicklerin, weÿl. Joh: Philipp Schreiner geweßenen Schreiners und burgers allhier Zu Straßburg seel. hinterlaßener Wittib, alß der Hochzeiterin am andern theil
Zum Siebenden, gehet der Frau Hochzeiterin will dahien, im fall Sie vor Ihme dem Hochzeiter dießes Zeitliche geseegnete, daß Er Zweÿ Jahr lang nach solch Ihrem tod Ihre ane der großen Stadelgaß gelegene behaußung cum appertinentiis Zu bewohnen befuegt vnd berechtiget seÿn
Actum Straßburg den 17.ten Aprilis 1743. [unterzeichnet] Sebastian andtris als hocht zeither, A der hochzeiterin handzeichen

Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (cath. p. 150)
Hodie die 23 mensis aprilis anno 1743 (…) sacro Matrimonio in facie Ecclesiæ coniuncti fuerunt honestus Adolescens Sebastianus antris professione suâ Scriniarius oriundus ex neukirch in sÿlva nigra diœcesis Constantiensis filius defuncti Jacobi antris et Catharinæ lobertin* Coniugum et honesta susanna Zicklerin vidua in secundis nuptiis defuncti philippi schreiner civis et Scriniarii (signé) Sebastian andris, + signum sponsæ (i 80)

Sébastien Andris devient bourgeois quelques jours après son mariage
1743, Livre de bourgeoisie 1740-1754 (VII 284) p. 127
Sebastian Andreß der Schreiner Von Neukirch im Schwartzwald gebürtig erhalt das burgerrecht Von seiner Ehefrauen Susanna Maria weÿl. Phl. Schreiners gewesenen burgers undr schreiners hinter. Wittib um den alten burgerschilling, und will beÿ E. E. Zunfft der Zimmerleuth dienen, juravit d. 8.t Maÿ 1743

Sébastien Andris devient tributaire chez les Charpentiers le 11 juin 1743
1743, Protocole de la tribu des Charpentiers (XI 32)
(f° 21) Dienstags den 11. Junÿ 1743 – Catholischer Neuz.
Meister Sebastian Andres von Kirch im Schwartzwald gebürtig producirt Stall und Cantzleÿ Schein vom 8.ten May 1743. bitt Ihme das Zunfftrecht gedeÿen zu laßen. Erkannt Willfahrt, dt. 3. lb. d.

Les Quinze autorisent Sébastien Andris à prendre deux compagnons supplémentaires pour des travaux urgents chez son client Jean Henri Cladin
1746, Protocole des Quinze (2 R 156)
(p. 502) Sambstags d. 20. Augusti. – Sebastian Andris Ca. E. E. Handwerck der Frantzösischen Schreiner
Roemer nôe Sebastian Andris, des Frantzösischen Schreiners Ca. E. E. Handwercks der Frantzösischen Schreiner Ober meister, weilen Implorant Zuolg mit kommenden attestat, Hn Joh: Heinrich Cladin bau übernommen, als bitt ihme Zu erlauben, daß er ein oder 2. gesellen über die ordinari Zahl biß auff weÿhenachten annehmen dörffe. Nom: Comp: berufft sich auff den botten. Ille in mund angelegt. Erkannt Willfahrt.

(p. 567-571) Sambstag d. 17. Septembris – (demi pages)

Les Quinze autorisent Sébastien Andris à prendre un compagnon en surnombre pour exécuter des travaux urgents
1751, Protocole des Quinze (2 R 160)
(p. 112) Sambstags d. 18. Martÿ – Sebastian Andriß Ca. Frantzösische Schreiner
Idem [Roemer] nôe Sebastian Andriß, des frantzösischen Schreiner Meister Ca. E. E. Handwerck der Frantzösischen Schreiner Ober meister weilen Zufolg mitkommenden attestats principalis einem bau auff das schleunigste Zu verfertigen übernommen, und darzu einen gesellen über die ordinari Zahl nöthig hat, als bitt er Ihme solang dießer bau wöhret damit gnädig Zu willfahren. Christmann, bitt depp. Roemer setzts Erk. seÿe dem Imploranten in seinem begehren, so lang dießer bau wöhret, willfahrt worden.

Sébastien Andris s’adresse aux Quinze pour obtenir autant de compagnons qu’il en aura besoin d’après une décision du maître des menuisiers français qui n’a pas été suivie d’effet. Il demande en outre que les compagnons dont il a besoin ne soient pas tenus de respecter le règlement et qu’il ait la priorité pour en obtenir. Le corps des menuisiers n’a rien à objecter à la première demande mais déclare que la deuxième les expose à la ruine. La commission estime que les arguments du corps des menuisiers sont dus à des dissensions internes. La commission estime qu’il y a lieu de satisfaire à la demande de Sébastien Andris. Les Quinze entérinent son rapport.
1761, Protocole des Quinze (2 R 173)
Sebastian Andriß Statt schreiner pt° Gesellen
(p. 1.) Sambstags d. 3. Januarÿ 1761. – Claus pro Freund nôe Meister Sebastian Andriß des burgers und Statt schreiners prod. unterth. memor: und bitten pt° Gesellen, facta prælectione ist Erkanndt, Obere Handwercks Herren.

(p. 40) Sambstags d. 31. Januarÿ – Iidem [Ober Handwerck herren] laßen per Eundem [Secretarium] referiren es habe Meister Sebastian Andriß der burger und Statt schreiner d. 5. hujus beÿ MGHh ein unterth. memor: und bitten producirt und darinnen vorgetragen E. G. hätten vor einiger Zeit dem Schreiner Ober meister anbefohlen, dem Imploranten soviel Gesellen Zu kommen Zu laßen, so viel er von nöthen haben würde, da nun diesem befehl bißhero gar nicht nachgelebet worden als gelange an E. G. des Imploranten gehorsamstes bitten zu verordnen, daß derselbe allezeit, wie andere Meister, so ihre Zahl nicht haben in die sogenante bitt eingeschrieben und Ihme in seiner Tour soviel Gesellen als er Zu beförderung der Statt Arbeit vonnöthen haben mögte zugeschickt werden solle, daß auch denen Gesellen erlaubt seÿn solle, Zu Ihm Zu begehren ohne sich an die articul Zu binden, daß auch im Fall der noth und Mangel derer Gesellen H. Bau Inspector einen Schein von sich geben und dieser Schein durch den Obermeister in alleweeg respectirt werden solle. Auff geschehene Weißung habe der Implorant sich auff den Innhalt eines Memorialis bezogen.
Ex officio seÿen von seithen der Frantzösischen Meisterschafft der Schreiner vorcitirt worden Christoph Stencker als Ober meister, Frantz Joseph Höltzel und und Joh: Antoni Charret als Mit meister welche nach dem sie des Imploranten begehren angehöret declariret, daß sie in ansehung des ersten puncten nichts einzuwenden hätten sondern gern Zugeben wollten, daß der Implorant immer derselben eingeschrieben Verbleibe was aber den 2.ten puncten, daß die Gesellen ohne sich an die Artickel Zu binden, Zu allen Zeiten Zu dem Imploranten gehen Könnten, betreffe, so seÿe derselbe vor die Meisterschafft gar Zu hart, und stehe ihr gäntzlicher Ruine darauff indeme auff solche Weiß Keine ordnung mehr unter der Gesellschafft seÿn sondern ein jeder seinen Meister trotzen würde, übrigens und 3.tio consentirten sie, daß wann ein Gesell Von dem Meister Zur statt hinaus begehren, dem Imploranten ohnverwehrt seÿn solle, der gleichen Gesellen in Arbeit zu nehmen.
Nach deme die H. Deputirten den Von MGhh. d. 26. Julÿ Vorigen Jahrs auff Ansuchen des Imploranten ertheilten bescheid eingesehen, und befunden, daß selbiger nicht in gehörige Execution gesetzt worden, sondern ein Handwercks haß mit unterlaufft, als hätten dieselbe nach der sachen reifer überlegung dafür gehalten, daß der Implorant allzeit Wie andere Meister, so Ihre Zahl nicht haben, in die sogenannte bitt eingeschrieben, und Ihme in seiner Tour so viel Gesellen als er Zu beförderung der Statt Arbeit von nöthen haben mögte zugeschickt werden sollen, Ferner daß Ihme ohnverwehrt, die jenige Gesellen, welche Zur statt hinaus begehren wann sie auff sein Ansuchen Zu Ihm gehen wollen, in Arbeit Zunehmen und d. übrigens, daß es in Ansehung außerordentlich pressirter Statt arbeith beÿ dem d. 26. Julÿ vorigens Jahrs ergangenen bescheid sein Verbleibens haben solle, die Confirmat. Zu E. G. stellend. Erk. confirmation.

Le menuisier municipal Sébastien Andris loue un logement à l’assesseur Daniel Luc Herrman Weinemer

1773 (2.3.), Chambre des Contrats, vol. 647 f° 76
H. Sebastian Andres der statt schreiner
in gegensein H. Rathh. Daniel Lucas Herrmann Weinemer
verlühen, eine wohnung in seiner des verlehners eigenthümlich zuständigen behausung ane der Großen Stadelgaß, einseit neben Georg Friedrich Streubich dem frantzösischen becken, anderseit neben den Toussotischen erben, hinten auff einen gemeinen dohlen, bestehend im ersten stock besagtes haus auff die gaß außsehend eine stub und stubkammer samt einen cabinet und in den hoff außsehend abermahl eine stub samt kuchen und haußehren im nebstgebäu besagten stocks zweÿ kammern, eine stub und eine kleine kuche, ferner außgehet inngleichen zweÿ kleinen holtzhäußer, die benutzung der bauchküchen in wasch zeiten – auff 4 jahren auff Johannis Baptistæ anfangend – um einen jährlichen Zinß nemlich 100 gulden

Sébastien Andris loue un logement à l’avocat François Pierre Brodbecker

1773 (21.4.), Not. Lacombe (6 E 41, 150)
Bail – Sébastien Andres mre menusier, bail pour 4 années consécutives qui commenceront à courir à la St Jean prochaine
à M. François Pierre Brodbecker avocat au Conseil et substitut secrétaire de la noblesse de la basse alsace
un appartement dans la maison qui appartient au bailleur en cette ville grosse stadelgasse, d’un côté les héritiers Bessel d’autre un boulanger, consistant led. logement en un poel et chambre à côté, au second étage de ladite maison donnant sur la rue d’une cuisine au même étage, d’un poel de domestique et deux autres petites chambres donnant sur la cour, d’une chambre au grenier pour le linge sale, d’une place dans la cour pour loger les bois fermée de planches, d’une partie de la cave également fermée de lattes dont le soupirail donne dans la cour. Et enfin l’usage commun de la buanderie et des greniers pour la lessive – moyennant un loyer annuel de 70 livres

Susanne Marie Zickler meurt en 1781 en délaissant pour héritiers les enfants issus de sa fille Elisabeth Schreiner et de Jean Christophe Stierlé. L’inventaire est dressé dans sa maison Grande rue de la Grange estimée à la somme de 2 000 livres. La masse propre au veuf s’élève à 102 livres, celle des héritiers à 704 livres. L’actif de la communauté s’élève à 3 596 livres, le passif à 3 191 livres

1781 (24.11.), Not. Schaeff (Jean Frédéric, 6 E 41, 867) n° 265
Inventarium über Weil. der Ehr: und Tugendbegabten Fraun Susannæ Mariæ Andrißin geborner Zicklerin H. Sebastian Andris des Stadt: Schreiners und burgers alh. gewesener Ehefraun nunmehro seel. Verlaßenschafft aufgericht in Anno 1781 – nach ihrem Montag den 2.ten Octob. gegenwärtigen 1781.sten Jahrs aus dießer Zeitlichkeit genommenen tödlichen hintritt nach sich Verlaßen. Welche Vermögens Nachlaßenschafft auf Veranstalten und begehren H. Antoni Gerber des Schneider meisters und burgers alhier, als geordnet und geschworenen Vogts hernach gemelter der Fraun Defunctæ per Testamentum Zu Erben Verlaßener Enckele wie auch obgemelten des hinterbliebenen H. Wittibers selbsten ordnugß mäsih ersucht und inventirt worden, Zuvorderist aber hat Er der Hr. Wittiber und die einte Jgfr. Erbin, wie auch Moritz Harat, von Leibzig, Pierre Mouliard aus der Picardie, Joseph Klein, von Wittlich, Fridolin Holin, Von Margingen, Conrad Müller von Münchroth in Schwaben, die Gesellen, und Barbara Helmerin die von Offenbach gebürtige dienstmagd (…) geäugt und gezeigt – So beschehen Straßburg in einer an der grosen Stadelgaß gelegenen hiehero eigenthümbl. gehörigen und hernach mit mehrerem beschriebenen behaußung auf Samstag den 24.ten Novembris A° 1781.
Benennung der Erben. Die Verstorbene hat per Testamentum zu ihren rechtsmäßigen Erben Verlaßen Weil. Fr. Mariæ Elisabethæ Stierlein geb. Schreinerin H. Joh: Christoph Stierle, des beamten im Umgeld und burgers alh. gewesener Ehefrauen, ihrer in erster Ehe mit auch weil. H. Joh: Philipp Schreiner, dem gewesenen Schreiner und burgern hieselbst ehel. erzeugten Tochter seel. hinterlaßene fünff K.K. und dißorts Enckele, nahmens und 1° Herrn Frantz Joseph Stierle, in Deutschland sich aufhaltend, in weßen Namen S. T. Herr Sebastian Tournier J. V. Ltus und Eines löbl. Policeÿ Gerichts alhier actuarii Substitutus, als aus E. .E. Kleinen Raths Mittel zufolg Extractum vom 24. 9.bris 1781. hierzu ernannter Deputatus hiebei Zugegen Ware, 2° Herrn Frantz Paul Stierle, Ober Aufseher über der Metzig Zu Patavia, 3° Herrn Sebastian Stierlé, welcher Zu Wien emploÿirt, 4.to H. Xaverius, so bei einem Herrn Zu Holstein als Secretarius in Condition stehet, diese 4. allen zu 4. gleichlingen Portionen und Antheilern ane der Frauen Def. in die Ehe gebrachte Vermögen per Testamentum verlaßene Erben
So dann und 5.to die Viel Ehr und Tugendbegabte Jungfr. Mariam Elisabetham Stierle, In welcher vier letzteren Namen Hr. Antoni Gerber der Schneider meister und burger alh. als deroselben geordnet und geschworener Vogt

Eigenthum ane einer behaußung. Nämlich eine Vorder: und Hinder behaußung samt Hoff, Hoffstatt und bronnen, auch allen überigen deroselben Gebäuden, begriffen, Weiten, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten gelegen alhier Zu Straßburg ane der grosen Stadelgaß, eins. neben Weil. Hn Dr Kratzen seel. hinterlaßener Frauen Wittib und erben, anderselt neben Mr N Stierle dem frantzösischen beck und hindten auf den Gräbel stoßend, davon gibt man jährlich dem hohen Chor hoher Stift Straßburg auf Weÿhenachten ane ablösigem bodenzinß 1 lb d und dem Stift St. Margarethen und Agnesen alhier Jahrs auch auf Weÿhenachten ane bodenzinß 1 lb 2 ß 4 s sonsten aber und außer denen darauf haftenden und hernach passivé eingetragenen Capitalien gegen Männiglich. freÿ leedig eigen und dermahlen durch (die Werckmeistere) Zufolg deroselben schriftlich ausgestelten und beÿ dieses Inventarii Concepto verwahrluch liegenden Abschatzung Scheins vom 15.ten 9.bris 1781. gewürdiget und angeschlagen worden vor und um 4000 fl. oder 2000 lb. Wird nun davon abgezogen obige Bodenzinßen doppelter Capitals betrag mit 85. So bleibet ane obigem anschlag hier auzuwerfen annoch übrig 1915. Über der Erben unveränderte in wehrender Ehe abgebrochene behaußung besagt und ist vorhanden ein deutscher pergamentener in alhies. C. C Stub gefertigter u. mit deroselben ahangendem kleinern Insiegel verwahrter Kauffbrieff d d 29. Apr. 1737. So dann meldet über die, in stehender Ehe erkaufte u. auch abgebrochene behausung sp /:als aus welchen beiden häußern hie vorbeschriebene neu erbaute theilbare behausung entsprungen:/ ein dergl. pergamentener Kauffbrieff mit der C. C. Stub anhangedem Insiegel versehen, datirt den 11.ten Xbr. 1745.
(f° 10) Ergäntzung des hinterbliebenen Wittibers währender Ehe abgegangenen unveränderten Guths. Nach Anleitung des über beeder nun zertrennten Ehe persohnen in die Ehe gebrachte Vermögenschaften durch H. Not. Joh: Jacob Oelinger am 6. 7.bris 1743. auffgerichteten Inventarii
(f° 14-v) Series rubricarum hujus Inventarÿ. Copie der Eheberedung, Copia Testamenti nuncupativi, Copia Vergleichs, Copia des über der Fraun Defunctæ seel. unveränderte behaußung getroffenen Vergleichs
Des hinterbliebenen Hn Wittibers unveränderten Vermögens, Sa. Werckzeugs 27, Sa. Silbers 9 ß, Sa. Schuld 50, Sa. Ergäntzung 24, Summa summarum 102 lb
Dießemnach so wird auch der Erben unveränderte Vermögenschaft beschrieben, Sa. haußraths 29, Sa. Silbers und dergleichen geschmeids 1, Sa. goldenen Ring 1, Sa. Ergäntzung 1201, Summa summarum 1254 lb – Schulden 550, Nach deren Abzug 704 lb
Endlichen so wird auch die gemein und theilbaren Verlaßenschaft beschrieben, Sa. haußraths 88, Sa. holtzes Zum Schreiner handwerck gehörig 50, Sa. ein und leerer Faß 24, Sa. Silbers und dergleichen geschmeids 8, Sa. goldenen Geschmeids 2, Sa. baarschaft 450, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 1915, Sa. Schulden 1057, Summa summarum 3596 lb – Schulden 3191 lb, Nach deren Abzug 405 lb
Beschluß summa 1212 lb Stall Summa 372 lb
Copia der Eheberedung (…) Mittwochs en 17. Aprilis Anno 1743, Johann Jacob Oelinger
Copia Testamenti – Cejourd’hui premier février 1775, fut presente Susanne Zickler femme de Sébastien Andres, Bourgeois Maître Menuisier de cette ville, y demt. saine d’esprit, jugement et entendement, mais malade de corps allant et venant encore (…) – Lacombe Not. royal

Les Conseillers et les Vingt-et-Un autorisent Sébastien Andris à se remarier avant la fin de son deuil. L’avocat général Mogg estime que l’édit royal s’applique surtout aux femmes d’autant que le pétitionnaire a beaucoup de travail et d’employés
1781, Conseillers et XXI (1 R 264)
Sebastian Andris der Stallschreiber erhält dispense a tempore luctus gegen erlag 3. fl. in das findlinghauß. 509.
(p. 509) Claus nê Sebastian Andris des burgers und Stattschreiners Imploranten prod. unterth. Memoriale samt beÿl. sub lit. A puncto dispensat. tempore luctus heurathen Zu können.
Nach angehörtem voto H. Gâl Advocat Mogg, welcher gemeldet, daß das Königl. Edict eigentlich mehr auf die Weibs leüth gerichtet, Implorant mit vieler Arbeit und gesind beladen worauf er Zuwachen hat, so glaube er daß ihme Zu wilfahren wäre, und dovh er* unbekandt ob er beÿ Mittlen oder Von seiner Ehefrau einig. genuß beziehe, so wolle er solches Mghh. überlaßen haben.
Wurde vermittelst Gehaltener umbfrag dem Imploranten mit gebettener dispense tempore luctus gegen erlag dreÿ gulden in das findlinghauß wilfahrt.
Depp. H. Rathh. Leroux, H. Rathh. Straub (empfangen dreÿ gulden, d. 7.ten Januar. 1782. Wieger)

Sébastien Andris se remarie avec Jeanne Greissing, fille de maître charpentier : contrat de mariage, célébration
1781 (15. 9.br), Not. Anrich (6 E 41, 1517) n° 188
Eheberedung – persönlich kommen und erschienen Herr Herr Sebastian Andriß der burger Statt schreiner und Wittiber dahier Zu Straßburg als Bräutigam ane einem,
So dann die Ehren: und tugendbegabte Jungfrau Johanna Greißingin, weiland hrn Frantz Augustin Greisings geweßenen burgers und Zimmermeisters allhier mit auch weiland fraun Salome gebohrner Heÿerin ehelich erzeugte und nach tod Verlaßene mehrjährige tochter, beÿständlich S. T. Herrn Frantz Lorentz Gilig des hiesigen burgers und eines löblichen Collegiat Stiffts Zum alten St. Peter wohlverordneten Schaffners als hochzeiterin am andern theil
Straßburg en 15.ten Novembris 1781. [unterzeichnet] Sebastian andris als hochzeiter, Johanna Greißing Hochzeiterin

Mariage, Saint-Marc (cath. p. 175)
Hodie 15 Januarÿ anni 1782 (…) sacro matrimonÿ vinculo conjuncti Sebastianus andris civis et scrinarius Hujas defunctæ Mariæ Salome Lidler viduus sperstes ad St Petrum Seniorem parochianus et Johanna Griessing argent. Francisci Augustini griessing et Mariæ Salome Heÿerin civium defunctorum filia Majorennis ratione domicilÿ à pluribus annis in monasterio sanctimonialium (signé) Sebastian andris, Johanna grißing (i 91)

Jeanne Greissing se remarie en 1791 avec le batelier Antoine Fessler puis en 1794 avec le négociant André Dron
Quittance suite à la vente de la maison provenant de Sébastien Andris à la veuve Sarrazin suite à l’adjudication judiciaire du 17. mars 1791 (voir plus loin l’inventaire dressé en 1800)

1791 (23.3.), Not. Lacombe (6 E 41, 221) n° 43
Quittance – Jeanne Andris née Gressing veuve de Sébastien Andris menusier assitée du Sr Stouhlen avocat en qualité d’héritière de son mari suivant contrat de mariage reçu Anrich le 15 9.bre 1781, M Philippe Louis Übersal en qualité de mandataire de Jean François Joseph Stierlé maître de langue absent, Antoine Gruber maître tailleur d’habits curateur à Jean François Paul Stierlé absent et en qualité de tuteur de l’enfant délaissé par Jean Sébastien Stierlé décédé, M Georges Frédéric Zimmer notaire en qualité de mandataire de François Xavier Stierlé maître de danse demeurant à Hambourg, Marie Elisabeth Stierlé majeure assitée dudit Sr Ubersaal, les derniers en qualité d’héritiers testamentaires pour un 1/5 chacun de Susanne Marie née Zickler décédée femme dudit Sr Andris suivant testament reçu par le soussigné le 1 février 1775
Mde Sarazin devenue propriétaire d’une maison rue die gros stadelgasse n° 7 [convention sur le paiement d’obligations Andris]
(Joint) Auszug aus den Registern des Straßburger district Gerichts
weÿl. Sebastian Andriß gewesten Stadtschreiners in Straßburg hinterlassene wittib wie auch gedachter andris’scher erster Ehefrauen Testaments erben und deren selben respective Curatoris et mandatariorum – da nach vorgenommener Versteigerung der in weÿl. Fr. Susanna Maria Andrißin geb. Zicklerin nun auch weÿl. Sebastian Andriß Stadtschreiners in Straßburg erster Ehegattin verlassenschafft gehörigenen an der großen Stadelgaß gelegenen behausung
H. de Clermont für und innamen der verwittweten Fr. Sarrazin 9450 gulden den 17. mart. 1791 (enregistré 22 du 18.3.)

Originaire de Sarrebourg, Marie Anne Propre épouse en 1746 Guillaume Joseph Sarazin, originaire de Condé en Hainaut (Condé-sur-l’Escaut)

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (cath. p. 328)
Hodie primo Augusti Anni 1746. (…) sacro Matrimonii vinculo in facie Ecclesiæ Conjuncti fuerunt Guillelmus Josephus Sarazin, Condato in hannoniâ oriundus, filius Emanuelis Sarazin et Catharinæ Josephæ Monnin Conjugum defunctorum in Servitio Ill.mi Ddni Marchionis Balincourt a Sex mensibus parochianus noster et Maria Anna propre Sarburgensis filia Joannis propre et beatricis Menusier conjugum defunctorum a novem mensibus quoque parochiana nostra (signé) guillaume sarazain, Marianne propre (i 174)

Ils achètent le droit de bourgeoise le 12 avril 1747 en s’inscrivant à la tribu de la Mauresse
1747, Livre de bourgeoisie 1740-1754 (VII 284) p. 280
Guillaume Josephe Sarracin Von Condé auß dem Hennegau geb. u. deßen Ehefrau Maria Anna Propre Von Sarburg erhalten beÿde weg. hoher recommendation das burgerrecht gratis u. wollen dienen beÿ E: E: Zunfft der Möhrin, jur: et prom: eod. [12.t aprilis 1747]

Le revendeur Guillaume Charles Sarrazin est assigné à comparaître devant la tribu des Frbourgeois parce qu’il vend des plats de charcuterie à l’encontre du règlement. Il convient des faits et demande de cotiser chez les Fribourgeois pour continuer son commerce. Le conseil de tribu le reçoit cotisant.
1755, Protocole de la tribu des Fribourgeois (XI 167)
(f° 239) 1755, Monntags den 13.ten deß Monaths Octobris in Anno 1755
Guillaume Charles Sarrazin, der hiesige Grempp Vnd Burger ex officio citirt, daß derßelbe gekochte Cervelats, Ballerons undt Langues fourrees, vnd dergleichen ohne Erlaubnus verkauffet, so wider Ordnung.
Ille præsens ist der Anklag geständig, sagt er macht es wie andere Gremppen allhier, Vnd in Franckreich, offerirt sich dißorts derhalben Geltzünfftig Zumachen, bittet Receptionem
Hierauff Erkandt worden, daß der Citatus gegen Erlag der 2 lb 4 ß s vndt 6 ß d Stubengelt pro hoc anno alß Geltzünfftig Zu recipiren, Ihme aber Keine andere Speißen alß obige beneben Andouillen auff den Verkauff Zu appretiren, Zu Erlauben, Mithin demeßelbig. alle Überige Speißen ohne einig. Außnahme demeßelben Zu Verkauffen beÿ Straff der Ordnung Zu verbiethen seÿe, So er auch Zu thun, datâ manu versprochen.

Guillaume Joseph Sarazin meurt en 1787 en délaissant sa fille pour unique héritière. La masse propre au défunt s’élève à 16 livres. L’actif de la communauté s’élève à 2 760 livres, le passif à 1 090 livres
1787 (20° juillet), Not. Anrich (6 E 41, 1511) n° 317
Inventaire et Description de Tous et chacuns les Biens meubles et immeubles generalement quelconques que feû le Sieur Guillaume Joseph Sarazin, vivant bourgeois de cette ville de Strasbourg a delaissé après sa mort arrivée le 2° juillet dernier. Lesquels Biens à la Réquisition de la D° Marie Anne Sarazin née Propre veuve du defunt assitée pour L’Effet des presentes par le Sr Urbain Eder bourgeois de cette ditte ville y demeurant et de la Dame Marie Anne Noel née Sarazin Epouse de Monsieur Jean Baptiste Joseph Noël, chevalier de l’ordre roial et militaire de St Louis et Capitaine aide major de la place de cette même ville, fille unique et héritière universelle du dit defunt par lui procréé avec la dite Dame veuve (…) montrés et enseignés par la dite D° Veuve (…) tant par elle que par la dite Dame Marie Anne Noël l’héritière universelle et Marie Gertrude Hertzog la Servante de la maison (…) Fait et passé à Strasbourg en presence du Sieur jule Auguste Marie Tolmer Marchand parfumeur de cette ville curateur établi à la Substitution ordonée par le defunt en vertu de son testament cy après transcrit et revenant aus Enfans de la susdite D° Noël héritière universelle encore à naitre ce 20° juillet 1787.

copie du Testament mystique fait par le Defunt le du 30 août 1779 déposé en l’étude de M° Laquiante Notaire royal aud. Strasbourg le 7 septembre de lad° année et ouvert par icelui le 22. août 1787.
Propriété d’une Maison, Scavoir une maison avec sa Cour ses droits appartenances et dependances scize en cette ville proche la petite Boucherie tenant d’un Cotté au Sieur Joseph Polti negociant et de l’autre au Sr Moppert cordonnier abboutissant par derrière à la fossée des tanneurs (…)
Ordo hujus Inventary. S’ensuit aussi la Description des Biens revenant en propre à la De héritière, habits 63 livres
S’ensuit Enfin la Description des Effets qui composent la Masse de la communauté, Total des meubles 343, Total des tonneaux 15, Total de l’argenterie 96, Total de l’argent comptant 170, Total de l’estimation de la propriété d’une maison 7600, Total des dettes actives 80, Total général 8305 livres – Dettes passives 4360 livres, Bien restant 3945 livres – Somme taillable 6508 livres
Inventaire et Partage. Cejourf’hui 5° novembre 1787 – Au second étage, Au premier étage, Au Mansard, Propriété d’une maison (…) estimée de gré à gré 16 000 lb, les parties intéressées aiant ainsi fixé de gré à gré la valeur de lad maison, la De héritière et le Sr Tolmer curateur à la substitution declarent l’avoir cédé et délaissée pour ladite somme à la D° veuve sauf cependant la propriété aux enfants substitués en cas qu’ils existeront après le décès de la D° héritière

Marie Anne Propre meurt en 1800 en délaissant pour héritière sa fille Marie Anne.

1800 (16 thermidor 8), Strasbourg 11 (2), Not. Anrich n° 413
Inventaire de la succession de feue la Citoyenne Marie Anne Sarazain née Propre veuve de feu le Cit. Guillaume Joseph Sarazain décédée le 29 pluviose dernier delaissant pour son héritière unique et universelle sa fille Marie Anne Noël née Sarazain épouse du Cit. Jean Baptiste Joseph Noël Ex adjudant Capitaine réformé de la place de cette ville – inventaire de la succession paternelle le 12. nov. 1787 soussigné, l’inventaire maternel fera titre a l’héritière uniquement pour la maison susdite proche la petite boucherie pour la somme de 7053 fr

meubles meublants 2664 fr, argenterie 459 fr, Or bijoux 285 fr
Propriété d’une maison, Scavoir une Maison consistant en Corps de logis de devant et de derrière petite cour avec tous ses droits appartenances et dépendances scize en cette ville rue dite grande Stadelgaß N° 7 d’un côté le boulanger Streibig d’autre le tonnelier Ulrich par derrière un coulant appartenant a la commune, dont on a payé cidevant pour rente fonciere au ci devant Couvent Ste Marguerite 4 fr 47 et aux ci devant prebendiers de la cathedrale 4 fr ensemble 8 fr 47 payables annuellement aux domaines nationaux, 12.000 fr, La propriété de cette maison est constatée par procès verbal d’adjudication du cidevant tribunal du district de Strasbourg en date du 17. mars 1791.
total général 15.409 fr
Enregistrement, acp 74 f° 190 du 19 therm. 8

Marie Anne Sarazin épouse en 1777 le lieutenant Jean Baptiste Joseph Noël originaire de Valenciennes : contrat de mariage, célébration
1777 (14.4.), Not. Anrich (6 E 41, 1517) n° 147
Mariage – furent presens Monsieur Jean Baptiste Joseph Noël premier lieutenant au Regiment des Dragons jarnac présentement en Garnison en cette ville, fils majeur d’ans usant et jouissant de ses droits de feu Mr Jacques Felix Noël vivant Lieutenant au dt. Regiment et de defunte D° Marie Catherine Angelique Leroy, natifs de Valenciennes ses pere et mere, faisant, stipulant et agissant pour luy et en son nom d’une part
Et le Sieur Guillaume Joseph Sarazin bourgeois de cette même ville de Strasbourg et Damoiselle Marie Anne née Propre son Epouse qu’il authorise à l’Effet de ce qui suit, stipulans et agissans pour et au nom de Demoiselle Marie Anne Sarazin leur fille majeure cy présente de son bon Gré et Consentement d’autre part
(signé) Noël, marianne Sarazin

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (cath. p. 251)
Hodie 14 aprilis anni 1777 (…) S. matrimonii vinculo in facie Ecclesiæ conjuncti fuerunt Joannes Baptista Noel Sub Centurio Legionis Equestris Levis armatura Jarnac nuncupata filius majorennis defunctorum Dni Jacobi felicis Noel et Dnæ Mariæ Catharinæ Angelicæ Le Roy invita conjugum ex Parochia ad Stum Nicolaum Civitatis valentinianæ Diœcesis Cameracensis ratione domicilii Parochianus ad Stum Petrum Seniorem Et Della Maria Anna Sarazain filia majorennis Dni guillelmi Josephi Sarazain Civis et mercatoris hujatis et Dnæ Mariæ Annæ Propre conjugum Parochiana nostra (signé) Noël, marianne Sarazain (i 129)

Jean Baptiste Joseph Noël meurt en 1800 en laissant pour héritière sa sœur
1800 (5 nivôse 9), Strasbourg 11 (2), Not. Anrich n° 417
Inventaire de la succession de feu le Cit. Jean Baptiste Joseph Noël ex adjudant Capitaine reformé de la place de Strasbourg décédé le 1 vend. dernier, à la requête de la Cit. Marie Anne née Sarazin la veuve assistée du Cit. Charles André Gaulthier dit Clermont Contrôleur des postes, à la requisition du Cit. Jacques Louis Albert homme de loi mandataire de la Cit. Marie Joseph Noël veuve de Nicolas François Debaralle demeurant à Valenciennes sœur et héritière unique du défunt

en la maison mortuaire appartenante à la veuve proche la petite boucherie N° 5
propre à l’héritière, habits 443 fr, dettes actives 8 fr, total 451 fr, passif payable par le bien propre et par la communauté 9905 fr, déficit 9453 fr
Déclaration et renonciation faites par la veuve, que feu le Cit. Guillaume Joseph Sarazain son pere etant décédé le 2 juillet 1787 et la Cit. Marie Anne née Propre sa mere le 29 pluviose VIII Elle a en sa qualité d’enfant unique et héritière universelle desdits ses père et mère auroit recueilli leurs successions en vertu des inventaires dressés par le soussigné notaire les 12 novembre 1787 et 16 thermidor VIII, lui sont echûs deux maisons en cette ville l’une proche la petite boucherie N° 5 tenant d’un côté au C. Joseph Polty Negotiant d’autre au C. Moppert cordonnier par derrière la fossée des tanneurs
et l’autre scize rue dite Grande Stadelgass n° 7 d’un côté le boulanger Streibig d’autre le tonnelier Ulrich parderrière un coulant appartenant à la commune, plus les meubles meublants (…)
Contrat de mariage, le 14 avril 1777 (…)
Enregistrement, acp 76 f° 140 du 13 niv. 9

Héritière de la maison, Marie Anne Sarazin se remarie en 1802 avec le receveur de l’enregistrement Claude Gallimard en lui faisant donation de la maison sise Grande rue de la Grange

1802 (18 messidor 10), Strasbourg 1 (23), Not. Lacombe n° 2873
Contrat de mariage – Cit. Claude Gallimard, receveur de l’enregistrement et conservateur des hypothèques veuf en premières noces de Marie Madeleine Adélaïde Debainse et en deuxièmes de Marie Catherine Dessuc
Dame Marie Anne Sarazain, veuve de Jean Baptiste Joseph Noël
art. 4, la future épouse fait en faveur dudit mariage donation entre vifs pure et simple et irrévocable en toute propriété au futur d’une maison a elle appartenante scituée a Strasbourg grande rue de la grange N° 7, d’un côté Strubig boulanger, d’autre Ulric tonelier, derrière un Egout communal, devant ladite rue
Enregistrement, acp 85 f° 6-v du 28 mess 10

Fils du négociant Pierre Gallimard, Claude Gallimard est né à Troyes en 1754. Il épouse en premières noces Marie Madeleine Adélaïde Debainse ; sa fille naît en 1776 à Vouziers où il est receveur des domaines du Roi
Mariage, Strasbourg (n° 518)
Du 2° jour du mois de Fructidor l’an X de la République française. Acte de mariage de Claude Gallimard, âgé de 48 ans, receveur de l’enregistrement et conservateur des hypothèques à Strasbourg, y domicilié depuis onze ans, né à Troyes, Département de l’Aube, le 3 mars 1754, fils légitime de Pierre Gallimard, négociant audit lieu, et de feuë Germaine Barbarat, veuf en secondes noces de Marie Catherine Desuc, morte en cette ville le 30 Germinal de l’an VIII
Et de Dame Marie Anne Sarazain, âgée de 54 ans, née en cette ville le 20 juillet 1748, y domiciliée, fille légitime de feu Guillaume Joseph Sarazain, négociant, et de feuë Marie Anne Brob, veuve de Jean Baptiste Joseph Noël, mort en cette ville le premier vendemiaire de l’an IX (signé) Gallimard, marianne Sarazain (i 267)

Baptême, Vouziers. – L’an 1776 le 19 de juillet est née la fille de Mre claude gallimard contrôlleur et receveur des domaines du Roi et de dlle Marie Madeleine Adelide debainse, mariés ensemble, de cette paroisse, laquelle fut batisée le même jour, on lui a imposé les noms de Adélaide Gabrielle emmerentienne hortense, le parain Mre claude Gabriel daudiere avocat en parlement cons.er du Roi commissaire aux saisies réelles du Baillage de troyes en champagne y demeurant, La marraine dlle Jacqueline chevery pensionnaire du Roi de ette paroisse (i 129)

Marie Madeleine Adélaïde Debainse meurt à Strasbourg le 11 frimaire III en délaissant deux enfants (voir le registre de population)
1797 (6 ventose 5), Strasbourg 1 (12), Not. Lacombe, Fantôme, vide boëte 15
Inventaire de la succession de Marie Madeleine Adelaide Debainse femme de Claude Gallimard de Strasbourg décédée le 11 frimaire An 3 et de la communauté avec sondit mary, fait à la requête du veuf et du Cit. Nottinger comme subrogé tuteur à Adelaide Gabrielle Emerentienne Hortence Gallimard, a Alphonse Louis Casimir Stanislas Gallimard Enfants de la défunte
La masse active mobiliere monte à 23.891 livres 5 sols
il n’y a point d’immeuble
Enregistrement, acp 46-49 f° 23-v du 26 vent. 5

Décès, Strasbourg (n° 367)
Cejourd’hui 13 Frimaire l’an III (…) que Marie Madeleine Adélaïde Debainse, âgée de 46 ans, Epouse de Claude Gallimard, Receveur des Droits d’Enregistrement, est morte avant-hier à trois heures de relevée en sa demeure grand’rue N° 37 (i 95)

Registre de population 600 MW 9 (1795) Rue des dentelles n° 26 (i 220)
Claude Gallimard, 41, Receveur de l’enreg.
Alphonse, id. 16 fils
Adelaide, id. 18 fille

Claude Gallimard se remarie avec Marie Catherine Desuc en 1797
1797 (7 ventose 5), Strasbourg 1 (12), Not. Lacombe
Contrat de mariage – Claude Gallimard, receveur de l’enregistrement veuf de Marie Madeleine Adélaïde Debainse
Marie Catherine Desuc, fille d’Augustin Desuc natif de lartre demeurant à Strasbourg et de feu Marguerite Christine Dejoosten
Enregistrement, acp 46-49 f° 26-v du 17 vent 5

Mariage, Strasbourg (n° 296)
Du 30° Ventôse l’an V de la République française une et indivisible (…) sont comparus pour contracter mariage d’une part Claude Gallimard, âgé de 43 ans, receveur de l’enregistrement de cette commune, y domicilié depuis six ans, natif de Troyes, département de l’Aube, fils légitime de Pierre Gallimard, marchand audit lieu, et de feuë Germaine Barbarat, Veuf de Marie Madeleine Adélaïde Debainse de l’autre Marie Catherine Desuc, âgée de 25 ans, domiciliée en cette commune depuis huit ans, native de Mannheim en Allemagne, fille d’Augustin Desuc, Citoyen de Strasbourg, et de feuë Marguerite Christine Joosten (…) 1° l’acte de naissance du futur portant qu’il est né le 3 mars 1754 (…) 2° l’acte de notoriété de la future portant qu’elle est née le 28 novembre 1771 (…), 3° l’acte de décès de Marie Madeleine Adélaïde Debainse (…) le 11 frimaire trois année (signé) Gallimard, Marie Catherine Desuc (i 152)

Registre de population 600 MW 21 (1798) Rue des Dentelles n° 26
Gallimard, Claude, Receveur de l’enregistrement, 43, Troyes
id. née Desuc, Mar. Cath. son épouse, 25, Mannheim
id. Adélaïde, sa fille, 17
Gallimard, Alphonse, fils du Cn. Gallimard, 22
Desuc, Augustin, pensionnaire de la Rép., 68
id. Charlotte, sa fille, 21

Marie Catherine Desuc meurt en 1800 en délaissant deux enfants (voir l’inventaire d’Augustin Desuc en 1805)
1802 (12 prairial 10), Strasbourg 1 (23), Not. Lacombe, Fantôme, Vide Boete N° 17
Inventaire de Marie Catherine Desuc épouse de Claude Gallimard
Enregistrement, acp 84 f° 135-v du 16 prairial 10

Décès, Strasbourg (n° 1019)
Cejourd’hui premier Floréal l’an VIII de la République française une et indivisible (…) que Marie Catherine Desuc âgée de 28 ans, native de Mannheim en palatinat, fille légitime d’Auguste Desuc, Officier retiré et de feûe Christine Joosten domiciliés à (-), Epouse en légitime mariage en secondes noces de Claude Gallimard, Receveur de l’Enregistrement et Conservateur des hypothèques, est morte hier 30 germinal à sept heures du matin en sa demeure située vieux marché aux Vins N° 87 [in margine :] fievre scarlatine (i 10)

Marie Anne Sarrazin fait dresser l’inventaire des biens qu’elle a apportés lors de son mariage avec Claude Gallimard
1803 (22 pluviose 11), Strasbourg 1 (24), Not. Lacombe n° 3367
Inventaire des apports – à la requête de Marie Anne Sarrazin veuve de Jean Baptiste Noel épouse actuelle du Cit. Claude Gallimard receveur de l’enregistrement a Strasbourg, suivant contrat de mariage reçu par le soussigné notaire le 18 messidor 10
dans la Maison rue de la Mesange,
Maison de Neuwiller, chambre à coucher, salle à manger, salon, chambre a côté du salon, sur le corridor, chambre a côté de la cuisine, cuisine, chambre a côté de la sale a manger, chambre derrière celle a coucher
Enregistrement, acp 87 f° 15-v du 2 ventose 11

Registre de population 600 MW 37, IV section Vieux Marché aux Vins N° 87, f° 135
Gallimard née Sarazin, Anne Marie, 50, Epouse – morte 29 Janv. 1815

Rapport d’experts qui estime la maison rue de la Grange à 30 000 francs pour servir de caution à Claude Gallimard pour son emploi de conservateur des hypothèques

1804 (14 pluviôse 12), Strasbourg 1 (26), Not. Lacombe n° 4316
Nous François Antoine Widemann, architecte, et Jean Zigelbach, Maître Charpentier, nommés par le Cit. Claude Gallimard, Receveur de l’enregistrement en son nom et en celui de la Cit. Marie Anne Sarasin son épouse
pour faire l’estimation d’une maison appartenant auxdits conjoints Gallimard située en cette ville grande Rue de la Grange N° 7, d’un côté le Cit. Streibich Boulanger d’autre le Cit. Ulrich tonnelier derrière a un egout communal et devant ladite rue, nous sommes transportés en ladite maison et avons reconnu ce qui suit, Ladite maison est composée d’un rez de chaussée premier et second étage, arrière maison également a deux étages avec Ailles cour puits latrines deux caves &c, (…) 30.000 francs
annexé au n° 4301 du 22 ventose 12
Claude Gallimard a fourni cautionnement voulu par la loi comme conservateur des hypothèques

Inventaire dressé après la mort d’Augustin Desuc, frère de la deuxième femme de Claude Gallimard
1805 (26 prairial 13), Strasbourg 2 (23), Not. Knobloch n° 2558
Inventaire de la succession d’Augustin Desuc, ci devant major des Dragons au service de la France, décédé le 4 floréal 13 – à la requête de Marie Anne Elisabeth née Morel, la veuve assitée du Sr François Charles Brucker, commissaire de police du premier arrondissement de ladite ville
Dénomination des héritiers, 1. Sr Auguste Desuc, Chef d’Escadron au service d’Autriche, représenté par De Charlotte Menissier née Desuc épouse du Sr Menissier, Capitaine de Genie au service de France, suivant procuration passée à Klattau en Bohême le 30 mai 1805, 2. les héritiers de De Marie Catherine Desuc, épouse de Claude Gallimard, Receveur de l’enregistrement a Strasbourg savoir 1. Caroline Henriette Constance Marie Augustine Gallimard, agée de 6 ans, 2. Augustin Paul Jacques Marie Gallimard, agé de 4 ans et 6 mois au nom desquels Sr Gallimard Receveur de l’enregistrement, 3. De Charlotte Menissier née Desuc, épouse dud. Sr Menissier Capitaine de Genie au service de l’Empire français, suivant procuration passée à Bruges, département de la Lys le 24 floréal dernier (M. Pierre Ménissier capitaine du génie au camp de Bruges agé de 31 ans maintenant logé chez le Sr Kenkelenck marchand de draps sur la grande place, Mad. Charlotte Henriette Constance de suc son épouse majeure agée de 24 ans fille de feu M Augustin de Suc ancien militaire et feue Marie de Soosten)
succession, meubles garde robe 353 fr, dettes actives (mémoire), passif 4611 fr
Enregistrement, acp 96 F° 199 du 3 mess. 13

Alors conservateur des hypothèques à Arras, Claude Gallimard vend la maison à son gendre Philibert Bequet et à sa fille Adélaïde Gabrielle Emerentienne Hortense Gallimard

1820 (30.9.), Strasbourg 15 (28), Me Lacombe n° 5753
Claude Gallimard ancien conservateur des hypothèques à Strasbourg ensuite à Arras demeurant à Strasbourg
à Philibert Bequet, commissaire des poudres et salpêtres demeurant à Coudrai Macouard arrondissement de Saumur, Maine et Loire, et Adélaïde Gabrielle Emerentienne Hortense Gallimard, pour lesquels Pierre Pélissier commissaire des poudres à Colmar
1. une maison avec appartenances et dépendances située à Strasbourg rue de la Grange n° 7, d’un côté Jean Bruder, d’autre le Sr Ulrich marchand, derrière un égout communal – le vendeur est devenu propriétaire par donation de Marie Anne Sarazin son épouse, suivant contrat de mariage reçu Lacombe notaire à Strasbourg le 18 messidor an 10
2. un corps de biens à Rottelsheim de 6 ha 15 et 4 ha et 4 ha – moyennant 57.500 francs
Enregistrement, acp 149 F° 110-v du 7.10.

Adélaïde (Gabrielle Emerentianne Hortense) Gallimard se marie en 1804 avec Didier Jean Baptiste Campagne, commissaire adjoint des poudres et salpêtres : contrat de mariage, célébration
1804 (6 prairial 12), Strasbourg 1 (27), Not. Lacombe n° 4451
Contrat de mariage – Cit. Didier Jean Baptiste Campagne, commissaire adjoint des poudres et salpêtres demeurant à Colmar, fils majeur de feu Jean Baptiste Campagne, Directeur général des vingtièmes à Clermont ferrand et de feu Charlotte Claudine Campagne, celle ci mariée en secondes noces avec le Cit. Barthelemy Marie Guillaume Desaignes, rentier demeurant a Paris rue meslée N° 35
Demoiselle Adélaïde Gabrielle Emerentianne Hortense Gallimard, fille majeure du Cit. Claude Gallimard, receveur de l’enregistrement et conservateur des hypothèques de Strasbourg et de feue Marie Madeleine Adélaïde Debainse
etat du trousseau 2027 et 343 fr, et épargnes 929 fr
Enregistrement, acp 92 f° 28-v du 15 pr 12

Mariage, Strasbourg (n° 235)
Du 27° jour du mois de Prairial l’an XII de la République française à neuf heures du matin. Acte de mariage de Didier Jean Baptiste Campagne, âgé de 25 ans, Commisaire Adjoint des poudres et Salpêtres, domicilié à Colmar Département du Haut-Rhin, né à Clermont ferrand, Département du Puy-de-Dôme le 16 juillet 1778, fils légitime de feu Jean Baptiste Campagne, Directeur général des vingtièmes à Clermont ferrand, & de feuë Charlotte Claudine née Campagne, épouse en secondes noces de Barthelemy Marie Desaignes, Rentier a Paris, beau-père de l’époux, absent représenté par (…) Et d’Adélaïde Gabrielle Emerentianne Hortense Gallimard, âgée de 27 ans, domiciliée en cette ville depuis 13 ans, née à Vouzieres sur Aisne, Département des Ardennes, le 19 septembre 1776, fille légitime de Claude Gallimard, Receveur de l’Enregistrement et Conservateur des Hypothèques à Strasbourg, ci présent, et de feüe Marie Madeleine Adélaïde Debainse (signé) Campagne, adele gallimard (i 120)

Didier Jean Baptiste Campagne meurt à Turin en 1808. L’inventaire de ses biens est dressé à Strasbourg
1808 (9.8.), Strasbourg 1 (32), Not. Lacombe n° 6494
Déclaration tenant lieu d’inventaire de Didier Jean Baptiste Campagne, commissaire adjoint des poudres et salpetres, cy devant a Colmar département du Haut Rhin ensuite a Turin département du Pô, décédé aud. Turin le 8 août 1807 – à la requête d’Adélaïde Gabrielle Emerentienne Hortense Gallimard la veuve, commune en biens suivant contrat de mariage reçu Lacombe, notaire à Strasbourg le 6 prairial 12
numéraire 1000 fr et 5873 fr, linge mémoire, meubles 600 fr, total 7923 fr
la veuve reprend 6015 fr, reste 1908 fr
Enregistrement de Strasbourg, acp 107 f° 61-v du 12.8.

Veuve, Adélaïde Gallimard se remarie en 1808 avec Philibert Bequet, commissaire en chef des poudres et salpetres a Turin. Le contrat de mariage est passé à Strasbourg mais le mariage n’y est pas célébré.
1808 (11.9.), Strasbourg 1 (32), Not. Lacombe n° 6497
Contrat de mariage – François Antoine Nicolas Sommervogel, ancien capitaine d’infanterie retiré, mandataire de Philibert Bequet, commissaire en Chef des poudres et salpetres a Turin fils de Louis Bequet, commissaire des poudres et salpetres à Chinon, département de l’Indre et Loire, et de feue Anne Marie Moreau décédée le 10 nivose 2
Adélaïde Gabrielle Emerentienne Hortense Gallimard veuve de Didier Jean Baptiste Campagne, commissaire adjoint des poudres et salpetres a Turin, du consentement de Claude Gallimard son père receveur de la régie de l’enregistrement et Conservation des hypothèques de Strasbourg y demeurant
Enregistrement, acp 107 f° 61-v du 12.8.

Inventaire dressé après la mort d’un locataire, le relieur et cabaretier Judas Lœb

1826 (2.5.), Strasbourg 4 (63), Me Hatt n° 2872
Inventaire de la succession de Judas Loeb, relieur et cabaretier, décédé le 19 février dernier – à la requête de Buna Weil la veuve tutrice naturelle de 1) Zephora née le 18 avril 1806, 2) Zaduc né le 13 mai 1808, 3) Jacob né le 1 février 1812, 4) Ephraïm né le 30 janvier 1813, 5) Simon né le 20 juillet 1819, 6) Eve née le 11 novembre 1820
2. Mathis Loeb, étudiant en théologie majeur, 3. Esther Loeb majeure – en présence d’Isaac Loeb, colporteur, subrogé tuteur demeurant à Dettwiller canton de Saverne
dans la maison grande rue de la Grange n° 7
mobilier 4300 fr, passif 4690 fr (meubles 567 fr, effets mobiliaires à la veuve 89 fr, garde robe 29 fr, bibliothèque 942 fr, fermage 24 fr, tonneaux 1588 fr, comtant 100 fr, dettes actives 150 fr, remplois de la veuve 1300 fr, passif 4698 fr – revêtement masse de la veuve 1389 fr, masse du défunt 4300 fr
Eheberedung zwischen Löb Gabriel, buchbinder des Gabriels Löb krämers zu Dettweiler mit weil. Esther Meyer ehelicher Sohn an einem,so dann Buna Weil, Isaac Weil des handelsmann und Gölche Meyer eheliche Tochter, M° Grimmer 16 floreal 10
Enregistrement, acp 178 F° 117-v du 10.5.

La maison est attribuée à Philibert Becquet lors du partage de la communauté avec Adélaïde Gallimard. Remarié avec Marina Gigault de Marconnay, il vend la maison au cafetier Jean Philippe Beck et à sa femme Barbe Müller.

1829 (14.4), Strasbourg 15 (45), M° Lacombe n° 8526
Auguste Heusch, légiste, mandataire de Philibert Becquet, propriétaire demeurant à Coudray Macouard arrondissement du Saumur, et Marina Gigault de Marconnay
à Jean Philippe Beck, cafetier, et Barbe Müller
une maison avec appartenances et dépendances située à Strasbourg rue de la Grange n° 7, d’un côté Jean Bruder, d’autre le Sr Ulrich, derrière le communal, ayant une ouverture sur la rue de la Grange – acquise de Claude Gallimard par acte reçu Lacombe notaire à Strasbourg le 30 septembre 1820, liquidation et partage de la communauté avec Adélaïde Gabrielle Emerentienne Hortense Gallimard sa première femme devant Me Challopin à Saumur – moyennant 18.000 francs
Enregistrement, acp 194 F° 81 du 224

Natif de Pirmasens, l’orfèvre Jean Philippe Beck épouse en 1803 Catherine Elisabeth Pfeiffer, originaire de Wissembourg et veuve du brossier Jean Michel Heinrich, qui meurt en 1810. Jean Philippe Beck se remarie à la fin de la même année avec Barbe Müller, fille naturelle native de Kehl.
1810 (2.11.), Strasbourg 9 (anc. cote 33), Not. Bossenius n° 357, 4719
Jean Philippe Beck orfèvre veuf sans enfant de Catherine Elisabeth née Pfeiffer
Catherine Barbe Müller baptisée à Kehl le 24 mai 1779 domiciliée à Strasbourg
Enregistrement, acp 115 F° 173-v du 4.11.

Mariage, Strasbourg (n° 505)
L’an 1810 le troisième jour du mois de novembre, sont comparus Jean Philippe Beck, agé de 42 ans, orfèvre, domicilié en cette ville depuis douze ans, né à Pirmasens, Département du Mont tonnerre le 12 septembre 1768, fils de feu Guillaume Beck, orfèvre, et de feu Marie Meyer, ledit époux veuf de Catherine Elisabeth Pfeiffer décédée en cette ville le 18 juin dernier, Et de Catherine Barbe Müller, âgée de 31 ans, domiciliée en cette ville depuis son enfance, née à Kehl, grand Duché de Bade le 23 mai 1779 fille née hors le mariage de Frédéric Louis Müller, tailleur, et de feu Catherine Philippine Meyer (signé) Johann Philipp Beck, Chatharina Barbara Miller (i 1)

1803 (17 nivose 11), Strasbourg 9 (26 n.c.), Not. Bossenius n° 160
Eheberedung – persönlich erschienen der Bürger Johann Philipp Beck, Silberarbeiter allhier, weiland des Bürgers Wilhelm Beck, gewesenen Silberarbeiters in Pirmasentz mit Fraun Maria Magdalena geborener Meÿer, deßen nunmaliger Wittib ehelich erzeugt grosjähriger und lediger Sohn, als Bräutigam an einem,
Und Frau Catharina Elisabetha geborene Pfeiffer, weiland des bürgers Michael Heinrich, gewesenen Bürstenbinders allhier hinterlassene Wittib beÿständlich des Bürgers Johann Daniel Bähr Rechtsverständigen allhier als Braut am andern heil
Straßburg am 22. Nivose eilften Jahrs der Francken Republick [unterzeichnet] Johann Philipp Beck, Catharina Elisabetha Pfeiferin
Enregistrement, acp 86 F° 148-v du 27 niv. 11

Mariage, Strasbourg (n° 164)
Du 27° jour du mois de Nivôse l’an onze de la République française. Acte de mariage de Jean Philippe Beck, agé de 34 ans, garçon orfèvre, domicilié en cette ville depuis quatre ans, né à Pirmasens, Département du Mont tonnère le 12 septembre 1768, fils légitime de Guillaume Beck, orfèvre audit lieu, et de feuë Marie Meyer, Et de Catherine Elisabeth Pfeiffer, agée de 45 ans, domiciliée en cette ville depuis huit ans, née à Wissembourg, Département du bas-Rhin, le 9 août 1757, fille légitime de feu Jean Frédéric Pfeiffer, boucher audit lieu, et de feuë Marie Catherine Ochsenbecher, veuve de Jean Michel Heinrich, brossier, mort en cette ville le 29 ventôse an IV (signé) Johann Philipp Beck, Catharina Elisabetha Pfeferin (i 91)

1810 (23.6.), Strasbourg 9 (anc. cote 18), Not. Bossenius n° 466
Inventaire de la succession de Catherine Elisabeth née Pfeiffer, femme de Jean Philippe Beck, orfèvre, décédée le 18 courant – à la requête du veuf seul et unique héritier de sa femme par testament reçu par le soussigné notaire la 9 juin courant
en la maison marché neuf n° 13 occupée à titre de loyer
propres de la défunte, meubles 236 fr
communauté, meubles 316 fr, numéraire 50 fr, total 366 fr, déduire 80 fr, reste 286 fr
Enregistrement de Strasbourg, acp 115 F° 20-v du 2.7.

Jean Philippe Beck meurt en 1840 en délaissant cinq enfants. La succession comprend quatre maisons.

1840 (8.9.), Strasbourg 9 (78), Me Becker n° 860
Inventaire de la succession de Jean Philippe Beck, orfèvre en dernier lieu cafetier, décédé le 1 mai 1840 – à la requête de Catherine Barbe Müller la veuve, commune en biens suivant contrat de mariage reçu Bossenius notaire à Strasbourg le 2 novembre 1810, mère et tutrice légale de Louis Beck, grenadier au 28° de ligne en garnison à Lille, 2. Philippe Beck, cordonnier, en son nom et subrogé tuteur de son frère, 3. Frédéric Beck, horloger, 4. Charles Beck, orfèvre, 5. Caroline Beck, majeure

dans une maison au Marché Neuf n° 14 dépendant de la communauté
Titres et Papiers. M° Hickel le 8 février 1823 transcrit au bureau des hypothèques volume 156 n° 109, les héritiers de Marie Rosine Eckhoff, menuisier, ont vendu au défunt une petite maison située au Marché Neuf n° 14 pour 2246 fr, suivant testament reçu M° Grimmer le 30 fructidor 13 enreg. 27 janvier 1807 la veuve Rauchmaul a institué pour légataire universel Jean Pierre Rothacker, faiseur de peignes et tisserand, suivant acte passé à la Chambre des Contrats le 9 avril 1782, vente du même immeuble par la ville de Strasbourg au Sr Rothacker – qu’aucune partie n’était louée à son décès –
Par acte reçu M° Bremsinger le 23 juillet 1824 transcrit au bureau des hypothèques volume 170 n° 17 le défunt et la veuve ont acquis de Pierre Reibel, charpentier, une maison avec puits & dépendances située à Strasbourg au Finckwiller cul de sac de St Marc n° 23 faisant le coin de la rue St Marc et la ruelle dite Kochleoffelgaessel pour 2800 fr – suivant acte reçu Zimmer notaire à Strasbourg le 30 septembre 1817 le Sr Reibel a acquis d’Arroy Pierre Mayno pour 1000 fr – Mayno a acquis le même immeuble à la barre du tribunal civil de Strasbourg le 21 mai 1818 transcrit au bureau des hypothèques volume 106 n° 74 par expropriation forcée sur Jean Meyer, charpentier, pour 265 fr
Par acte reçu M° Bremsinger le 14 janvier 1826 transcrit au bureau des hypothèques volume 186 ,&& 75, Ferdinand François Ambroise Bonard, capitaine en retraite, a vendu aux époux Beck une petite maison située à Strasbourg quai Finckwiller rue dite Kochloeffelgaessel n° 32 tenant à la maison précédente, devant M° Stoeber 29 juin 1819 transcrit au bureau des hypothèques volume 120 n° 2 vendu à Bonard par Jean Jacques Koller, vitrier, M° Uebersaal 18 septembre 1810 Jean Henri Meinel, jurisconsulte receveur de la Haute Ecole et Marie Madeleine Moseder veuve de Jacques Reiss ont vendu à 1. la femme Kolla la maison ci dessus pour 987 fr au Sr Bonard par acte séparé 2. aux conjoints Meyer la maison précédente pour 2962 fr
Cote 4, Par acte reçu Lacombe notaire à Strasbourg le 14 avril 1829 transcrit au bureau des hypothèques volume 223 n° 40 la D° Beck a acquis de Philibert Becquet, propriétaire au Coudray Macouard près de Saumur, une maison et dépendances située à Strasbourg Grand rue de la Grange n° 7 pour 18.000 francs
Enregistrement, acp 281 f° 42-v du 11.9

Catherine Barbe Müller fait donation de ses immeubles à ses trois enfants survivants. La maison Grande rue de la grange revient pour moitié au cordonnier Philippe Jacques Beck et à Caroline Dorothée Beck.

1853 (13.9.), Strasbourg 10 (125), Not. Zimmer n° 10.222
Donation – a comparu Dame Catherine Barbe Müller, demeurant & domiciliée à Strasbourg, veuve de Mr Philippe Jacques Beck, en son vivant ancien orfèvre & en dernier lieu cafetier en la même Ville, Laquelle, par ces présentes, fait donation entre vifs par forme de partage anticipé, conformément aux articles 1075 et 1076 du code napoléon, en faveur de ses trois enfants et héritiers présomptifs ci après nommés 1) Mr Philippe Jacques Beck, maître cordonnier, 2) Mr Charles Beck, orfèvre, 3) Et Dlle Caroline Dorothée Beck en jouissance de ses droits, tous demeurant et domiciliés à Strasbourg, ci présens et acceptant, de 71/128° indivis appartenant à la Dame veuve Beck dans les immeubles ci après désignés ainsi que cela sera expliqué à l’établissement de propriété de ces biens, savoir

1) Une maison avec appartenances & dépendances sise à Strasbourg maison rue St Marc n° 23, faisant d’un côté le coin de cette rue & de la rue de la cuiller à pot, où elle porte le N° 32, tenant de l’autre côté au Sr Diemer & par derrière au Sr Schüssler. Cette maison estimée sans distraction des charges à un capital de 4000 francs
2) une petite maison avec appartenances Dépendances sise en ladite Ville, marché neuf n° 14, tenant d’un côté au Sr Heinrich, de l’autre à la Veuve Imlin & par derrière à ladite D° Imlin. Cet immeuble est aussi estimé sans distraction des charges à un capital de 2000 francs
3) Et une maison avec appartenances & Dépendances sise en la même Ville grand’rue de la grange n° 7, tenant d’un côté au Sr Haeberlé, de l’autre aux héritiers du Sr Bruder & par derrière à la Veuve Schrumpff & aux Sr Roth & Vogelmann. Cet immeuble est pareillement estimé sans distraction des charges à un capital de 22.000 francs
Faisant ensemble 28.000 francs. Les 71/128° de ces 28.000 francs représentent le montant de la présente donation et s’élèvent à 15.531,25 francs (…)
Attributions. I. Mr Philippe Jacques Beck (…) Pour l’en remplir il lui est abandonné en toute propriété 1) La maison & ses dépendances sise à Strasbourg rue Saint Marc N° 23 & rue de la cuiller à pot N° 32 pour le prix d’estimation de 4000 francs
2) La maison sise en la même Ville, marché neuf N° 14 pour le prix d’estimation de 2000 francs
3) Et la moitié indivise de la maison sus désignée sise à Strasbourg grand’rue de la grange N° 7 pour la moitié de son prix d’estimation faisant 11.000 francs
II. Mad.lle Beck (…) Pour l’en remplir les autres parties lui abandonnent en toute propriété l’autre moitié indivise de ladite maison sus désignée sise à Strasbourg grand’rue de la grange N° 7 pour la moitié de son estimation de 11.000 francs (…)
Etablissement de la propriété des dits immeubles. Les trois immeubles ci dessus désignés dépendaient de la communauté de biens universelle partageable par moitié qui a existé entre entre la Dame veuve Beck & M Beck son mari défunt, ainsi que cela est constaté en l’inventaire de la succession de ce dernier dressé par M° Becker, notaire à Strasbourg, le premier mai 1840. Lors du décès de Mr Beck père, la moitié indivise de ces immeubles est avenu à sa veuve, comme ayant à participer pour pareille portion à ladite communauté, & l’autre moitié a été recueillie dans la succession du défunt par les sieurs & Dlle Beck susnommés & par Frédéric Beck, horloger à Strasbourg & Louis Beck, alors soldat au 28° de ligne, domicilié en la même ville, ses enfants et seuls héritiers chacun pour un cinquième ainsi que cela est constaté au même inventaire. Le Sr Louis Beck l’un des enfants du défunt est décédé depuis en laissant pour ses seuls héritiers sa mère pour un quart & ses quatre frères & sœur pour les trois quarts restants de sa succession. Le Sr Louis Beck possédait à son décès un 10° desdits immeubles ou 16/160 dont il est avenu à sa mère un quart ou 4/160 et à chacun de ses frères et sœurs 3/160. Le Sr Frédéric Beck qui possédait de son chef & avec ce qu’il a recueilli dans la succession de son frère 19/160 ou 76/640 est aussi décédé en laissant pour ses seuls héritiers sa mère et ses trois frères et sœurs susnommés qui ont chacun recueilli un quart dans sa succession, ce quart faisant 19/640. Les immeubles dont il s’agit appartiennent aujourd’hui par suite de ces différents décès, savoir I) à la Deme veuve Beck (…) 71/128, 2. au Sr Philippe Jacques Beck (…) 19/128, III. au Sr Charles Beck (…) 19/128,, IV. et à la dame Heintz également 19/128.
La maison n° 23 rue St Marc & celle rue de la cuiller à pot N° 32 formaient autrefois deux propriétés que feu M Beck père & sa veuve ont acquis,savoir (…)
Enfin les conjointss Beck ont acquis la maison grand’rue de la grange N° 7 de Mr Philibert Becquet, propriétaire au Coudray Macouart, arrondissement de Saumur, suivant acte passé devant M° Lacombe, alors notaire à Strasbourg, le 14 avril 1829, transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 30 du même mois volume 223 N° 40 & inscrit d’office le même jour volume 197 N° 747.Le prix de cette acquisition était de 18.000 francs (…) M Becquet & feue Dame Adélaïde Gabrielle Emérentienne Hortense Gallimard, son épouse en premières noces, en avaient fait l’acquisition de M. Claude Gallimard, ancien conservateur des hypothèques de Strasbourg, suivant contrat passé devant ledit M° Lacombe le 30 septembre 1820 & le même immeuble a été attribué à M° Becquet suivant acte de liquidation & partage de la communauté qui a existé entre entre lui & cette Dame, dressé par M° Challopin, notaire à Saumur le 24 mars 1826.
Etat hypothécaire (…) Charges & Conditions (…) Lesdits M Philippe Jacques Beck, Dlle Beck & Charles Beck s’obligent en outre conjointement & solidairement l’un pour l’autre de servir à Mad° veuve Beck leur mère, ce acceptant, à raison de ladite donation une rente annuelle et viagère de 300 francs.
acp 422 (3 Q 30 137) f° 85-v du 15.9.

Célibataire, Philippe Jacques Beck vend sa moitié de maison à sa sœur Caroline Dorothée Beck, femme du menuisier Martin Heintz

1859 (2.2.), Strasbourg 10 (138), Not. Zimmer (Louis Frédéric) n° 12.893
Licitation, subrogation et obligation, 2 février 1859 – a comparu Mr Philippe Jacques Beck, ancien maître cordonnier, non marié demeurant et domicilié à Strasbourg, lequel a par les présentes vendu (…)
à dame Caroline Dorothée Beck, sa sœur, épouse dûment assistée et autorisée de M° Martin Heintz, menuisier ébéniste, ci présent demeurant et domiciliés ensemble à Strasbourg, acquéreurs ci acceptant
Désignation. La moitié indivise d’une maison avec droits appartenances et dépendances sise à Strasbourg, grand’rue de la grange n° 16 autrefois N° 7, tenant d’un côté aux héritiers Bruder, de l’autre à Mr Eugène Haeberlé, parcheminier, pardevant à ladite rue et par derrière à la veuve Schrumpff et aux Sr Roth et Vogelmann, l’autre moitié de cet immeuble appartient déjà à la dame Heintz ainsi qu’il sera expliqué ci après
Etablissement de la propriété. La totalité de l’immeuble sus désigné dépendait de la communauté de biens universelle et partageable par moitié qui a existé entre feu Mr Philippe Jacques Beck, vivant ancien orfèvre et feue Dame Catherine Barbe Müller, père et mère de Mr Heintz et de M° Philippe Jacques Beck comparans, ainsi qu’il est constaté en l’inventaire de la succession dudit M° Beck, père, dressé par M° Becker, notaire à Strasbourg le premier mai 1840. Lors du décès de Mr Beck père, la moitié indivise de la totalité dudit immeuble est avenu à sa veuve, comme ayant participé pour pareille quotité à ladite communauté, et l’autre moitié a été recueillie dans la succession du défunt par M° Beck et Madame Heintz comparants, Mr Charles Beck orfèvre, Frédéric Beck, vivant horlogere à Strasbourg et Louis Beck alors soldat eu 28° Régiment de ligne, ses enfants et seuls héritiers, chacun de pour un 5° ainsi que cela est constaté au même inventaire. Le Sr Louis Beck l’un des enfants du défunt est décédé depuis en laissant pour ses seuls héritiers sa mère pour un quart et ses quatre frères et sœur pour les trois quarts restants. Le Sr Louis Beck possédait à son décès un 10° desdits immeubles ou 16/160 dont il est avenu à sa mère un quart ou 4/160 et à chacun de ses frères et sœur 3/160. Le Sr Frédéric Beck qui possédait de son chef et avec ce qu’il a recueilli dans la succession de son frère 19/160 ou 76/640 est aussi décédé en laissant pour ses seuls héritiers sa mère et ses trois frères et sœurs susnommés qui ont chacun recueilli un quart dans sa succession, ce quart faisant 19/640. Par suite de ces diverses mutations la totalité de l’immeuble en question appartenait I) à Mme veuve Beck (…) 71/128, II. au Sr Philippe Jacques Beck (…) 19/128, III. au Sr Charles Beck (…) 19/128,, IV. et à la dame Heintz également 19/128.
Suivant acte de donation par forme de partage anticipé dressé par M° Zimmer notaire soussigné le 13 septembre 1863, Mme veuve Beck susnommée a fait donation à ses trois enfants et héritiers présomptifs les Sr Philippe Jacques et Charles Beck et la dame Heintz des 71/128 lui appartenant dans divers immeubles et entre autres dans la maison sus désignée, et par le même acte lesdits enfants ont procédé au partage entre eux des mêmes immeubles, par l’effet duquel Mr Philippe Jacques Beck et Mme Heintz sont devenus propriétaires chacun pour moitié indivise de la maison sus désignée. Ce partage a eu lieu à charge par la dame Heintz de payer à son frère Charles Beck une soulte de 1670 francs qui se trouve quittancée par le même acte et de servir conjointement avec ses deux frères une rente annuelle et viagère de 300 francs à leur mère susnommée, rente qui se trouve aujourd’hui éteinte par suite du décès de cette dernière arrivé en cette ville le 18 novembre 1857. Pour l’établissement de propriété antérieure du même immeuble les parties se réfèrent à l’acte de partage du 13 juillet 1853. – Prix 14.000 francs (…) Mr Jonathan Goetz marchand de bois, demeurant et domicilié à Strasbourg a fait l’avance aux conjoints Heintz de la somme de 14.000 francs
acp 476 (3 Q 30 191) f° 2-v du 3.2.

Natif de Scheibenhard en Palatinat, Martin Heintz épouse en 1853 Caroline Dorothée Beck qui apporte en mariage la moitié de la maison Grande rue de la Grange

1853 (13.9.), Strasbourg 10 (125), Not. Zimmer n° 10.223
Contrat de mariage – Monsieur Martin Heintz, menuisier ébéniste demeurant et domicilié à Strasbourg, né à Scheibenhard (Bavière Rhénane) le 10 décembre 1823, du légitime mariage de M Jean Joseph Heintz, aubergiste et de feue Dame Marie Claire Foeller, futur époux d’une part
Mademoiselle Caroline Dorothée Beck, sans état, en jouissance de ses droits, demeurant et domicilié à Strasbourg, née en cette dernière ville le 26 février 1819 du légitime mariage de feu M Philippe Jacques Beck, orfèvre, et de Dame Catherine Barbe Müller sa veuve survivante, demeurant et domicilié à Strasbourg, future épouse d’autre part

Apports de la future épouse. Immeuble, la moitié indivise d’une maison sise à Strasbourg grand’rue de la grange n° 7, tenant d’un côté aus héritiers Bruder, de l’autre à M. Eugène Haeberlé, parcheminier, mentionné aussi pour mémoire. ladite moitié indivise de maison a été attribuée à Mad. Beck ainsi que cela résultd d’un acte de donation par forme de partage anticipé dressé par M° Zimmer soussigné et M° Roessel jeune con collègue notaires à Strasbourg cejourd’huy et qui sera soumis à la formalité de l’enregistrement avant ou en même temps de le présent acte
acp 422 (3 Q 30 137) f° 86 du 15.9. (stipulation de communauté réduite aux acquêts, réserve d’apports et d’héritages. Le survivant aura en outre l’usufruit composant la moitié du prédécédé dans ladite société d’acquets
Les apports du futur époux consistent en une provision de bois, mobilier et ustensiles le tout estimé à 3983
Les apports de la future épouse consistente 1) un mobilier estimé 580, 2) argenterie 256, 3) créances 14.000, 4) une maison rue de la Grange n° 7 estimée 11.000
Donation réciproque par les futurs époux au survivant d’eux de l’usufruit viager du toute la succession réduite à moitié en cas d’existence d’enfants



4, rue du Maroquin (ancien)


Rue du Maroquin n° 4 – VI 301 (Blondel), O 208 (cadastre)

Oriel ajouté en 1604 par le marchand Ambroise Trausch – Démolie en 1856


Plan-relief de 1727, côté nord-est de la rue du Maroquin. La maison se trouve sous une partie des quatrième et cinquième toitures à partir de la gauche (Musée historique, cliché Claude Menninger, © Inventaire général, ADAGP 2006)

La maison qui a 19 pieds de long et un encorbellement (3 pieds de saillie) est inscrite dans le Livre des communaux (1587) au nom d’Ambroise Trausch qui est autorisé en 1599 à réunir à la sienne une partie de la maison voisine et à démolir le bâtiment arrière pour en faire une petite cour où mettre un puits. Ambroise Trausch ajoute en 1604 au rez-de-chaussée un oriel en bois à trois fenêtres. Il accepte en 1609 le poste de directeur de la Halle mais y renonce quelques mois plus tard parce qu’il reprend seul le commerce qu’il menait avec un associé. Il vend en 1610 sa maison au marchand de vins Laurent Meyer qui en transmet la propriété à son gendre Jean Zenger, marchand promu en 1694 directeur de la Halle. La maison appartient ensuite au fournier Philippe Fimbel (1696-1701), au cordonnier Michel Merckel puis indivisément à deux de ses enfants (1740). Le farinier Jean Léonard Hoffsess achète successivement les deux moitiés en 1773 et 1775. Il fait repeindre en 1785 les arcades au-dessous de l’encorbellement. Le farinier Jean Obrecht n’est pas autorisé en 1817 à réparer la façade qui a un encorbellement quoiqu’elle ne dépasse pas de l’alignement.


Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 179 (Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) mentionne une maison à rez-de-chaussée en maçonnerie et trois étages en bois, une avance et un oriel. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, les façades sur rue sont les quatrième et cinquième à gauche de (q) ou cinquième et sixième à droite de (p). Tous deux ont un rez-de-chaussée à deux portes et une fenêtre, trois étages à quatre et trois fenêtres et une toiture à deux niveaux de lucarnes. La cour S montre l’arrière (1-4) du bâtiment de gauche et le bâtiment (1-2) à gauche de la cour. La cour Q montre l’arrière (1-4) du bâtiment de droite et le bâtiment (2-3) au fond de la cour qui se retrouve dans la cour R en (3-4).


Cours S, Q et R

Charles Frédéric Ernst rachète en 1840 la rente foncière due aux nobles de Landsperg. L’Œuvre Notre Dame achète le maison en 1855 et la fait démolir l’année suivante avec ses voisines pour faire construire à leur place un grand bâtiment. L’adjudication des travaux a lieu fin décembre 1856. L’État devient locataire du nouveau bâtiment le premier janvier 1860 (école de santé militaire).


La rue du Maroquin après démolition des maisons. Le numéro 4 se trouvait à l’extrême droite de l’image (Photographie de Charles Winter, Musées de Strasbourg)

octobre 2021

Sommaire
CadastreRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1601 à 1856. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Ambroise Trausch, marchand, et (1576) Catherine Geiger – luthériens
1610 v Laurent Meyer, marchand de vins, et (1609) Susanne Beuchler puis (1620) Anne Werner – luthériens
1670* h Jean Zengel, marchand, et (1659) Anne Catherine Meyer – luthériens
1696 h Loup Philippe Fimpel, fournier, et (1675) Marguerite Diebold puis (1686) Anne Catherine Zengel – luthériens
1701 v Jean Michel Merckel, cordonnier, et (1693) Anne Barbe Notter – luthériens

Moitié appartenant à Jean Jacques Merckel

1740 v Jacques Klein, cordonnier, et (1734) Susanne Marguerite Ehinger – luthériens
1773 adj Léonard Hoffsess

Moitié appartenant à Ursule Barbe Merckel femme d’André Meyer

1740 h André Meyer, cordonnier, et (1714) Ursule Barbe Merckel – luthériens
1745* h Benjamin Westermann, cordonnier, et (1734) Barbe Meyer – luthériens
h (copropriétaire) André Westermann, cordonnier, et (1770) Catherine Salomé Huck remariée (1775) avec le cordonnier Chrétien Westermann – luthériens
1775 v Léonard Hoffsess

Maison entière

Léonard Hoffsess, farinier, et (1773) Anne Barbe Westermann, d’abord (1765) femme du farinier Jean Jacques Lix – luthériens
1803 v Jean Obrecht, farinier, et (1801) Marie Salomé Schuler, (société 1804) avec Anne Schuler, puis (1820) Anne Marie Korn, d’abord (1803) femme du tondeur de draps Jean Christophe Schæff
1829 h Charles Frédéric Ernst, baquetier, et (1829) Marguerite Salomé Obrecht puis (1836) Joséphine Klein
(copropriétaire) Charles Bijon, machiniste, et (1842) Caroline Muff puis (1852) Caroline Salomé Ernst
1855 v Œuvre Notre Dame

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 745 livres en 1700, 900 livres en 1736, 1 000 livres en 1754

(1765, Liste Blondel) VI 301, Jean Jacques Klein
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Hoffseß, 4 toises, 1 pied et 0 pouce
(1843, Tableau indicatif du cadastre) O 208, Ernst , Charles Frédéric, baquetier rue des Dentelles 19 – maison, sol – 1,65 are

Locations

1702, (cave) Isaac Thenn, brasseur à l’Autruche
1710, Georges Mutschler, revendeur
1829, Thiébaut Lobstein, cordonnier
1830, Jean Jacques Obrecht, farinier, et Marie Anne Leser

Livres des communaux

1587, Livre des communaux (VII 1450) f° 46-v
La maison appartient à Ambroise Trausch qui règle 1 livre 6 sols 4 deniers pour sa maison de 19 pieds de long, un encorbellement (3 pieds de saillie), une porte de cave (5 pieds de long, saillie de 4 pieds ½), deux soupiraux (2 pieds ½ chacun, 1 pied ½ de large), une plate-forme (6 pieds de saillie, 29 pieds de long), un volet amovible (8 pieds ½ de long, 15 pouces de large)

Oben am Andern Eck In Kurben Gaß Zum Falckhen wider hinab
Ambrosius Trausch hatt vor seinem hauß 19 schu lang, Oben ein Vsstoß 3 schu herausser, Vnden ein Kellerthüer 5 schu lang, 4 ½ schu herauß, Zweÿ Kellerfenster Jedes 2 ½ schu lang, vnd 1 ½ schu breit, Mehr ein steinerin staffel 6 schu herausser vnd 29 schu lang, ein Vssaz Laden 8 ½ schu lang vnd 15 Zoll breit vf der Allmendt, Soll Allmend sein vnd bleiben, Bessert für das Niessenn, j lb vj ß iiij d

Préposés au bâtiment (Bauherren), Conseillers et Vingt-et-Un, Quinze

1599, Préposés au bâtiment (VII 1314)
Ambroise Trausch demande l’autorisation de réunir à la sienne une partie de la maison voisine, d’en faire une petite cour où mettre un puits.

Ambrosius Trausch in Kurbengaßen. 212. 218.
(f° 212) Sambstags den 17.ten 9.br. – Ambrosius Trausch in Kurbengaßen In seim hauß von sein Nachbüeren etwas erkauffen, Zu sein hauß brechen Zu eim höfflin, mach. vnd sein bronnen darein & Ist für die H XV gewiß.

Ambroise Trausch demande l’autorisation d’acheter un bâtiment qui donne à l’arrière de sa maison et de le démolir pour en faire une cour et agrandir sa maison pour laquelle il a déjà dépensé 1 400 florins
(p. 218) Dienstag 22.t 9.br. 99. – Ambrosius Trausch begert in Kurbengaß ein hinder heußlin so vff Ihnen stosst vnd feÿll Ist Zukauffen, so fern man Ihm gönnen will dasselb abzubrech. und Zu einem höfflin Zumachen, dan Ihm sein hauße gar zu enng, vnangesehen er albereit 1400 fl. darin verbawen. Steht Zu mein H. XV.

1599, Protocole des Quinze (2 R 28)
Même demande transmise aux Quinze. Le chef des travaux y est favorable mais laisse aux Quinze le soin de décider de l’autoriser à démolir la maison vers le Marché aux fruits. Il y est autorisé pour avoir davantage de jour.

Ambrosius Trausch (heuser zusammenprechen. 169. 170.
(f° 169) Sambstag den XXIIII Novembris – Ambrosius Trauschen halb, sagt d. Lonh., er verstehe das er das nebenhauß begert Zu kauff. wofer Ime vergönt würde, daruon Zu seinem hauß Zu prechen, Wollt das hind. theil geg. dem Obßmarckt sonder seÿn laßen, were Im Zu willfahren, stehet aber Zu mein herren. Mr Stoffel stellts Zu mein herren, ob sÿ Ime gönnen wöllen, das hind. heüßlin weg Zuprechen. Mr Michel sagt seÿ ein finster thun, Wann Ime gegönnt würde, das hinderheüßlin weg Zuprechen, geb mehr lufft vnd tag, Zubeÿden theilen vnd allen seitten, Ist Ihnen erlaubt.

1604, Préposés au bâtiment (VII 1319)
Ambroise Trausch demande l’autorisation d’ajouter un oriel en bois à trois fenêtres (4 pieds de large, en saillie de 3 pieds) pour mieux éclairer sa maison.

Ambrosius Trausch in der Kurbengaßen. 92.
(f° 92) Freÿtag 8. Junÿ – Ambrosius Trausch bittet vnd begert Ihme Zugönen In d. Kurbengaßen ein hützene Lucern 4 sch In breite vnd 3 schuh herauß nur mit dreien fenstern Zumach. vmb mehrers vssehens willen. Ist für die h. XXI gewissen, da will man referiren. Ist Ihme von vnsern H Rheth XXI gegönt vnd zugelaß. Zeigt H Stettmr. an den 23. Junÿ 1604.

1604, Conseillers et XXI (1 R 83)
Même demande transmise aux Conseillers et aux Vingt-et-Un. L’oriel sera placé au rez-de-chaussée, ne préjudiciera à personne et sera un ormenent.

Ambrosius Trausch vmb Lucern fenster.
(f° 161) Montag den XVIII Junÿ – Ambrosius Trausch vbergibt supplôn vnd bitt d. man Ime erlauben woll ein Lucern fenster in undern gaden seines hauses in Kurbengaß, so 2 schu u 4 Zoll u 4 schu in der weite halte würdt, sched keinem Nachbarn, sey ein Zier wie Bawherren referiren Konten die dofür halten d. Ime Zuerlauben.
Erkant, Ist willfahrt u wollen Bawherren suchen d. es auf dem Pfenningthurn eingeschben werd. H. Grienwaldt rh.

1785, Préposés au bâtiment (VII 1421)
Le maître maçon Lingenhœl est autorisé à repeindre les arcades au-dessous de l’encorbellement chez le farinier Léonard Hoffsess rue Saint-Urbain

(f° 369-v) Dienstags den 11. Octobris 1783. – Lienhard Hoffseß, Meelhändler
Idem [Herr Lingenhölin, der Maurer] nôe Lienhard Hoffses, des Meelhändlers, bittet zu erlauben an deßen behausung in der Urbans Gaß gelegen, die bögen unter dem überhang anstreichen Zulaßen. Erkannt, Willfahrt.

Description de la maison

  • 1736 (billet d’estimation traduit) La maison comprend plusieurs poêles, chambres, cuisines, vestibules, poêle pour l’officier et chambre pour domestique, plus haut quatre chambres, au rez-de-chaussée l’atelier de cordonnier, étroit vestibule, bûcher, petite cour, cave voûtée, le tout estimé avec appartenances et dépendances à la somme de 1800 florins
  • 1750 (billet d’estimation traduit) La maison comprend une boutique à côté de l’entrée, au premier étage un poêle, une chambre, une cuisine et un vestibule, au deuxième étage un poêle, une alcôve, une cuisine et un vestibule, le comble à double couverture de tuiles plates renferme deux chambres, de cette moitié de maison dépendent aussi la moitié du bûcher, la moitié de la cour et la cave voûtée de devant, le tout estimé avec appartenances et dépendances à la somme de 1400 florins
  • 1754 (billet d’estimation traduit) Une boutique se trouve à côté de l’entrée, le premier étage comprend un poêle, une chambre, une cuisine et un vestibule, le deuxième étage un poêle une alcôve, une cuisine et un vestibule, le comble qui renferne deux chambres a une double couverture de tuiles plates, la cave est voûtée, un bûcher se trouve dans la cour, le tout estimé à la somme de 1000 florins

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

3° arrondissement ou Canton sud – Rue du Maroquin

nouveau N° / ancien N° : 7 / 4
Obrecht
Rez de chaussée en maçonnerie et 3 étages mauvais en bois avance et lanterne
(Légende)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 25 f° 80 case 3

Ernst Charles Frédéric baquetier rue des dentelles N° 19
1857 Œuvre Notre Dame rue du Maroquin N° 4

O 208, maison, sol, R. du maroquin 4
Contenance : 1,65
Revenu total : 99,86 (99 et 0,86)
Folio de provenance :
Folio de destination : démolie
Année d’entrée :
Année de sortie : 1858
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 20 / 16
fenêtres du 3° et au-dessus : 11 / 9
1858, Diminutions – Œuvre Notre Dame f° 80, O 208, maison, revenu 99, Démolition, supprimée en 1858

1789, Enquête préparatoire à l’Etat des habitants (cote VII 1295)

Canton VI, Rue 170 St. Urbin dite du Maroquin

4
pro. Hoffses, Leonore farinier – Landerne
Loc. Fix Chrétien cordonnier – Cordonnier
Loc. Wunderer Jacques faiseur de Begne – Miroir
Loc. Lixs Jean Tourneur – Charpentier
Loc. Keumin Salomé fille Couturiere – Bouché

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton VI, Rue 170 St. Urbin dite du Maroquin p. 312

4
Pr. Hoffses, Leonore, farinier – Lanterne
Lo. Fix Chrétien, Cordonnier – Cordonniers
Lo. Wunderer Jacques, faiseur de Peignes – Miroir
Lo. Lixs Jean, Tourneur – Charpentiers
Lo. Keumin Salomé, fille couturiere – Bouchers


Relevé d’actes

La maison est inscrite au nom d’Ambroise Trausch dans le Livre des communaux de 1587.
Fils de Henri Trausch, Ambroise Trausch épouse en 1576 Catherine Geiger, fille de David Geiger

Mariage, cathédrale (luth. p. 264) 1576. Sontag Quasimodogeniti den 29. Aprilis. Ambrosius Trausch, H Heinrich Trausch sun, J. Catharina H David Geigers docht. Eingesegnet Zinstag den 8. Maÿ (i 135)

Le marchand Ambroise Trausch hypothèque la maison au profit d’Anne Dalheimer femme de Jean Schatz, assesseur des Quinze.

1609 (xiiij tag Septembris), Chancellerie, vol. 383 (Registranda Meyger) f° 460-v
(Inchoat. in Proth. fol: 392.) Erschienen herr Ambrosius Trausch der handelßmann burger Zu Straßburg
hatt bekhandt vndt In gegenwertigkheit herrn hannß Schatzen fünffzehners der St. St. Alß Eheuogt frawen Annæ dahlheimerin – schuldig sige 500 pfund pfenning Straßburger gelühens gelts
Zum vnderpfand eingesetzt vnd verlegt, Hauß, hoffestatt vnd höfflin mit Allen Ihren gebeüwen & gelegen Inn der St. Straßburg Inn der Kurbengaßen, einsit nebent Daniel Müller dem Mehlman, Andersit nebent N. dem Schuomacher hinden Vff ein behaußung stoßend dem Werck Vnser Frauwen Münster Zuständig, dauon gnd ein pfund pfenning bodenzinß den Edlen vonn Landtsperg, Mehr 20 guldin gelts Abloßig mit 500 guldin dem Closter Zu Sant Marx Zu Straßburg

Les Quinze estiment le 7 juin que les candidats qui se sont inscrits pour remplir les fonctions de directeur de la Halle n’ont pas les qualités requises. Ils s’adressent à Ambroise Trausch, un peu âgé mais aisé, qui accepte le poste à l’automne, le temps de régler ses affaires avec son associé. Ils choisissent de nommer Isaac Botzheim dans l’intervalle.
1609, Protocole des Quinze (2 R 37)
Ambrosius Trausch (würdt Kaufhaus verwalter). 94. 96.
(f° 94-v) Mittwoch den VII. Junÿ – Kaufhaus verwalter. Ambrosius Trausch
H Grünwalt vnd H Schatz referiren, Nach dem Ihnen bevohlen worden, Wegen deß hauß verwalters Im Kauffhauß Wie personen sollten angesprochen werden, hab man daß Ambtbüchlin besichtiget, die Wahl nitt gar gutt, Gambß wann er der Wein empfindt, Weiß er sich ettwan nitt Zuhalten, derweg. vff leütt gedacht die sich den Wein nicht überwinden laßen, Seÿ Ihnen Ambrosius Trausch eingefallen, der gleichwol ettwas alt, aber begütet, den sÿ für tauglich geacht, Ihnen angesprochen, der sich erclärt, wollt es Im namen Gottes vff sich nehmen wo er Meine Herren sollte annemblich seÿn vnd man sich der bestallung halb mitt Ime vergleichen würde, er könt aber vor dem Augusto nicht andretten, mocht man In mittels ein Spetter ordnen, seÿ man vff Isaac Botzheim bedacht, der deß Kauffhauß erfahren, der könt diße Stell bitz In Augustum versehen, In mittels würde sich Trausch deßen gewerbs da er Inn gemeinschafft, können ledig machen, er hatt dan ansehen, ist deß handels erfahren, auch so begütet, das er dem thun kan abwartten, allein würdt er auch wöllen beßere besoldung haben, hatt sich hören laßen, das er sich vff 50 fl. weiters wollt bestellen laßen, man hielt aber darfür, er möcht sich mitt 12. vrtl. frucht laßen settigen.
Erkandt man soll mitt Ime ferners handlen, auch mitt Isaac Botzheim reden, ob er sich wollt dahin gebrauchen laßen bitz sich Trausch möcht einstellen, dieweÿl man sich aber erinnert, daß d. Kauffhauß verwalter beÿ Rhät vnd XXI. Zu confirmiren, Seindt Zwöen Receß Im protocoll 1602. fol. 93. vnd 95. gelesen, Wie mans mitt Friderich Fuchßen gehalten. Wider vmbgefragt vnd Erkandt, Wan er sich vff die alt bestallung Wie Friderich Fuchß will bestellen laßen, So kan mans bitz Sambstag referiren, alß dann darvon reden, Wie es Inn Jene Stub Zupringen.

Ambroise Trausch demande que le salaire soit augmenté. Les Quinze font remarquer qu’il a déjà été augmenté sept ans auparavant lorsque Frédéric Fuchs est entré en fonction. Ambroise Trausch accepte finalement l’ancien salaire.
(f° 96) Sambstag den 10. Junÿ – Ambrosius Trausch. Kaufhaus verwalter.
Jetz hab referirt, waß H Grünwalt vnd H Schatz mitt Ambrosius Trauschen derg. der Kaufhaus verwaltung tractirt vnd gehandelt, Wie er sich anfangs ettwas schwer gemacht, die besoldung seÿ Ime Zu gering vnd 8 vrtl. frucht addition begert, endtlich aber alß Ime Zugesproch. worden, es werdt schwerlich beÿ vnsern herrn Zuerhalten seÿn, dann man erst vor siben Jahren, alß Friderich Fuchß an das ambt kommen, die besoldung gebessert, hab er sich angeben und bewilligt sich vff die alt bestallung bestellen Zu laßen, aber darbeÿ vermeldet, die weÿl er noch nitt seinen Schwager Inn gemeinschafft, daß er vorbeschluß der Rechnung, die sich bitz Zu endt deß Monats Augusti verziehen möcht, nicht werden andretten können, vnd daß vff diße seine erclerung die herren vff spetter bedacht gewesen, die den dienst Inmittelst verstehen möchten, alß Isaac Botzheim der lang Im Kauffhauß gewesen, Conrad Breüning vnd seither vff Wolff Harnister der auch handels erfahren, Erkandt, bitz Montag Inn die groß Stub pringen, dieweÿl man die Wahl nitt gar gutt gehabt, hab man andere personen ansprechen müßen, vnd redlich mitt Ambrosio Trauschen, der handels erfahren vnd wohl begüetet, so weitt gehandelt, das er bewillligt, steh vff die alt bestallung bestellen Zulaßen, dieweil er aber erst Im Augusto werd andretten Können, das Meine gn. Herren vff ein person wöllen bedacht seÿn, die den dienst In mittels verstehen möchten. Ego.

Les Conseillers et les Vingt-et-Un confirment l’élection d’Ambroise Trausch le 12 juin. Il renonce à ses fonctions le 19 août parce qu’il dirige seul ses affaires sans associé.
1609 Conseillers et XXI (1 R 88)
(f° 157-v) XII Junÿ – H. XV. lasen p. Irem Secretarium fürbring. Alß Innen ein ausschuß wegen Kauffhauß verwalters Zumachen befohlen vnd aber auß denen so sich geschriben geben Kein dewlichen find. konnen hatt. sie etlich angesprochen, die es aber nit annehmen wollen, Also auf Ambrosium Drausch gedacht mit dem auch gehandelt der sich erbotten in d. alten besoldung Zubedienen, allein könne er vor dem Augusto nit aufziehen derweg Hn XV. die fürsehung thun wollen d. dise Mees vnd in Zwischen der dienst soll versehen werd
Erk. Ist gleichwol vmbgefragt ob Jemandt gebetten vnd derweyl* er drausch confirmirt so auch bald hernach geschworen.

(f° 219-v) XIX Augusti – Ambrosius Trausch resignirt Kauffhauß Meister ampt
Ambrosius Trausch bedanckt sich, d. m herren Ime Zum hauß Meister im Kauffhauß verordnet, d. er aber den bißher geführten handel gantz auf sich genohmen, vnd angemelten dienst nit verstehen würrd konnen, hat er sich des eydts u. diensts Zuerlaßen. Erk. Ist Ime willfahrt.

Ambroise Trausch fait son testament en 1618. Il confirme les termes du contrat de mariage passé avec Catherine Geiger, nomme pour héritière sa fille Catherine, femme du marchand Daniel Richshoffer et fait des legs à ses petits-enfants Ambroise, Daniel et Jean Jacques.
1618, Not. Strintz (Daniel, Protocole 58 not 62, A n° 365)
(f° 181-v) Testamentum nuncupativum deß Ehrenvesten fürnehmen Herrn Ambrosÿ Trauschenn handelßmanns vnnd burgern Zu Straßburg
1618 (…) persönlich erschienen Ist der Ehrenvest vnd fürnehme herr Ambrosius Trausch handelßman vnd burger Zu Straßburg zwar mit einem hohen ansehenlichen Alter von dem lieben Gott begabt, Aber doch darbeÿ von den gnaden Gotteß gehendeß vnd stehendeß leibß
Vnnd für daß Viede, Sowill er der herr testator die Zwüschen Ihme vnnd der Ehren: vnd tugendreichen frawen Catharinam Geÿgerin seiner lieben ehegemahlin, Zur Zeit Ihrer Vermählung vffgerichte Eheberedung mit Allen Ihrem Innhalt In crafft dießes seines testaments && letsten willens wider confirmirt (…)
für daß Sübende (…) seinen lieben Enckeln mit Nahmen Ambrosius, Daniel vnnd Hanß Jacob
Vnnd Zum Elfften (…) ernennt vnnd bestimpt er der herr testirer Zu seiner eintzigen, rechten, wahren und vngezweiffelten Erbin Catharinam Trauschin seine liebe dochter, Daniel Richßhoffers des handelßmans und burgers Zu Straßburg eheliche haußfraw in Alle seine verlaßenschafft
minute, Not. Strintz (Daniel, 58 not 60)

Ambroise Trausch dans d’autres affaires évoquées dans les registres (Quinze, Conseillers et Vingt-et-Un)
1593 Conseillers et XXI (1 R 72) Mattheus Geiger, Ambrosius Trausch vmb Zahlung irer Rüstung. 292.
1596 Conseillers et XXI (1 R 75) Valentin Trausch. 59. Kayserl. Maiestet begert copey von Valentin Trauschen büchern vmb Rechnung. 279. Ambrosius Trausch entschlägt Veltin seines bruders Rechnung. 317. Jacob Trausch und Martin Trausch. 331. Kayserl. Maiestet begert Veltin Trauschen rechnung. 458. Ambrosius Trausch wegen Keyserl. schreibens sein bruder Veltin betreffend. 460.f
Kayserl. Maiestet vmb das Ambrosius Trausch über psit: möchte gehört werden. 188.
1604 Conseillers et XXI (1 R 83) Ambrosius Trausch bericht wegen seines bruders Valentin. 103.
1606 Conseillers et XXI (1 R 85) Ambrosius Trausch contra Anstet Dieboldt. 34

Ambroise Trausch et sa femme Catherine Geiger, fille de David Geiger, vendent la maison à Laurent Meyer

1610 (x Septembris), Chancellerie, vol. 388 (Registranda Kügler) f° 232
Erschienen herr Ambrosius Trusch burg. Zu St. vnd Fr. Catharin gygerin sein eheliche hußfr. wyld d. Ehrenuest fürsichtig wyß St. herrn Daniel Gygers beÿsitzers d. herrn fünffzehen d. bestend. Regiments der S S selig docht. (verkaufft)
h Lorentz Meygers burgern alhie
huß hoffstatt V hefflein V Stallung m. allen and. Iren gebeu. glg. Inn d. S S Inn Kurbengaß einseyt neben Daniel Müller dem Melman andersyt neben (-) dem Schumacher stoßend hinden vff Thobie Strintzen* vnd Zum theil vff heußer vnßer Fr. Werck zustendig, dauon geth j lb d gelts es seÿe ewig ehrschetzigk oder lehen Zinß wie sich befinden weren* also hatt der Kheüffer angenommen wyld d. Edel vesten werner von landtsperg selig erben, So dann xx guld. glt SW vff d. Andern Februarÿ fallend Std zu hauptgutt (…) dem großen gemeyn Almoß z. S. Marx, Sunst für ledig vnd eÿg. & der Khauff vber deßelb. beschwerd. für 2075 guld. zu xv batzen

Originaire de Trænheim, l’employé à l’auberge du Cerf Laurent Meyer épouse début 1609 Susanne, fille du corroyeur Jean Beuchler. Il devient bourgeois le 5 février 1609 en s’inscrivant à la tribu des Fribourgeois
Mariage, cathédrale (luth. p. 220)
1609. Dominica Sexagesima. Mehr Lorentz Meÿer von Dirhtheim* hauß knecht Zum hirtzen, Jfr Susanna Hans Biechtels des lederbereiters n: g: dochter (i 114)

1609, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 916
Lorentz Meÿer von Trenheim Empfahet d. Burgerrecht von Susanna weÿlandt Hanß Beichtel deß Lederbereiters seellig dochter vnd will Zum Freÿburg. dinnen. Actum den 5. februarÿ A° 1610

Laurent Meyer se remarie en 1620 avec Anne, fille du tanneur Georges Werner
Mariage, Saint-Thomas (luth. 439, n° 1383)
1620. Dominica I. Aduentus. Lorentz Meyer Vndt Jungfraw Anna Görg Werner des Rothgerbers alhie Eheliche Tochter (i 450)
Proclamation, cathédrale (luth. p. 111) 1620. Lorentz Meyer burger alhier, vnd J. Anna Jörg Werner des Rothgerbers tochter (eingesegnet zu S. Thoman montag den 11 10.bris)

Le marchand de vins Laurent Meyer hypothèque la maison au profit des Bâlois Nicolas Passavant et son fils Claude Passavant

1622 (ut spâ. [xxiiij. octobris]), Chancellerie, vol. 446 (Registranda Meyger) f° 426
(Inchoat. in Prot. fol. 312.) Erschienen h. Lorentz Meÿer d. Weinhändler burg. Zu Straßburg
hatt bekhandt vndt In gegenwärtigkheit herrn Reinhardt Passauant von Basell so Zugeg. Inn nammen seines vatters herrn Niclauß Passauant vnd desselben Sohn Clade Passauant] – schuldig seÿen 4000 guldin
zu vnderpfand eingesetzt vnd verlegt, hauß, hoffstatt, höfflin vnd hind. hauß, mit Allen Ihren geb. & geleg. Inn der St. St. Inn d. Kurben gaß. einseit n. Daniel Müller dem Mahler, and. seit n. Caspar dorn schuomach. hind. vff ein Wercks behaußung stoßend, dauon gnd. j. lb d den Edlen von Landtsperg, Mehr x lb d. gld. loß mit ij C lb dem hauß Zu Sant Marx

Le brasseur Gabriel Büchel cède à son cousin Jean Büchel la part qui lui revient dans la succession de la première femme de Laurent Meyer
1624 (xxxj. Septembris), Chancellerie, vol. 452 (Registranda Meyger) f° 382
(Inchoat. in Prot. fol. 237.) Erschienen Gabriel Büchell der Biersieder burger Zu Straßburg
hatt in gegensein h. hannß Büchell burgers Zu Straßburg seines Vettern bekhandt
daß Jetzgenanter h hannß Büchell Ime Bekhenner für ein drittetheil Am fünfftentheil der Verfangenschaft des Wÿdembs so Lorentz Meÿer d. Weinhändler von seiner erst. haußfr. selig. Zunÿeß. erlegt vnd bezahlt 65 pfund pfenning

Le brossier Isaac Büchel cède au corroyeur Jean Büchel la part qui lui revient dans la succession de Susanne Büchel, femme du marchand de vins Laurent Meyer.
1626 (19. Junÿ), Chambre des Contrats, vol. 459 f° 438-v
Erschienen Isaac Büechel der Bürstenbinder burger Zu Straßburg
hatt in gegensein hannß Büechels deß Lederbereiters auch burgers alhie (übergeben)
ij C gld a 15. bz. so ihme Isaac Büechel für seinen dritentheil an der Verfangenschaft so Lorentz Meÿer der Weinhändler auch burger alhie von Susanna Beüchlerin seiner erstern haußfr. see. ad dies vitæ wÿdembs weÿß zunüeßen hat, gebürt – umb Lv lb

Le marchand de vin Laurent Meyer dans d’autres affaires évoquées dans les registres (Quinze, Conseillers et Vingt-et-Un)
1619 XV (2 R 47) Laurentz Meÿer. 273. 287. [Müntzverführen]
1623 XV (2 R 51) Lorentz Meÿer [Wein verkauffen]. 61.
1628 VII 1343 Bauherren Abloßung Lorentz Meÿern dem Weinhändler. 11.
1634 XV (2 R 60) Lorentz Meÿer [Weinmandat überschritten]. 128.
1637 XV (2 R 62) Krahnmeister Ca Knecht. 237. Ca. Lorentz Meÿern [wegen Lagergelts]. 251.
1639 XV (2 R 63) Lorentz Meÿer [der weinhändler] wegen Schlettstetter [pt° schulden]. 78. 181. 106.
1642 Conseillers et XXI (1 R 125) – Lorentz Meÿerß Wittib Vnd Erben [pt° deponirten geldts]. 137.
1642 XV (2 R 65) Lorentz Meÿers Wittib vndt Erben [pt° deponirten geldts]. 305.
1643 Conseillers et XXI (1 R 126) Lorentz Meÿers Wittib [pt° obligation]. 25.
1645 XV (2 R 66) Lorentz Meÿers wittib [pt° deponirten geldts]. 209.

La maison revient à sa fille Anne Catherine qui épouse en 1659 le marchand Jean Zengel, fils du cordonnier Jacques Zengel de Spire.

Mariage, cathédrale (luth. p. 102)
1659. Den 10. Aprilis. Zum 2. mahl Ht Johann Zengel handelßmann Jacob Zengelß des geweßenen Schumachers Zu Speier hinderlaßener ehel: Sohn undt Jfr. Anna Catharina Weiland hr. Lorentz Meiers geweßener handelßmanns ehel. Tochter. Montags den 18.ten April: Thiergarten, Copulmatio gehalten (i 103)

Jean Zengel devient bourgeois par sa femme en s’inscrivant à la tribu du Miroir.
1658, 4° Livre de bourgeoisie p. 318
Johannes Zengel der Handelsmann Von Speÿr, Jacob Zengels burgers alda hind.lasener Sohn, empfangt das Burgerrecht von seiner Haußfr. Anna Catharina Meÿerin, weÿl. H. Lorentz Meÿers handelsmanns ehelicher hind.lasener dochter, Vmb 8. Gold fl. welche beÿ d. Cantzleÿ erlegt, Ist hievor Ledigen stands geweßen, Vnd wil EE Zunfft der Spiegler dienen Jurav: 25. Aprilis 1659.

1666 XV (2 R 83) Johann Zengel. 137. [der Handelsmann, Hartzständ versenden]

Anne Marie, femme du tannneur Georges Frédéric Ott, cède à la fondation ottonienne un capital de 250 livres assis sur la maison qui appartient au marchand Jean Zengel et à sa femme Anne Catherine Meyer

1680 (26.2.), Chambre des Contrats, vol. 549 f° 156-v
Anna Maria, Georg Friderich Otten deß Gerbers Eheweib, mit beÿstand erstgedachts ihres Ehevogts, wie auch Herren Hannß Jacob Blaichers deß föchhändlers
in gegensein deß Edel- hochgelehrten Herren Christoph Güntzers U.I. Dd und dreÿzehn Secretarÿ im nahmen und alß Administratoris der Ottonischen Stifftung
d.nach Ihro Ottin, uff einer allhier in der Kurben gaß zwischen Philipp Fimpel dem Schwartzbeckhen und weÿl. Barthol Hockhen deß Hosenstrickers nunmehr seel. nachgelaßener wittibin gelegener, und anietzo herrn Johann Zengel dem handelßmann und Annæ Catharinæ Zengelin gebohrner Meÿerin beÿden Eheleuthen eÿgenthümblich gehöriger behaußung. 250. lb erblich angefallen, Zumahlen erwehnte 250. lb gegen männiglichen freÿ ledig und eÿgen seÿen, alß hette Sie Anna Maria Ottin, uff sein Zängels /:hiebeÿ zugegenw:/ Ansuchen und begehren Von dem Ottonischen stipendio 250. lb in bahrem gelt empfangen

Les Quinze proposent le 4 octobre 1694 Jean Zengel pour pourvoir le poste vacant de directeur de la Halle. Les Conseillers et les Vingt-et-Un l’élisent le 6 novembre. Ils sont avertis le 4 juin 1695 que Jean Zengel est mort.

Anne Catherine Meyer veuve de Jean Zengel vend la maison à son gendre le fournier Loup Philippe Fimpel et à sa femme Anne Catherine Zengel, déjà propriétaires de la maison voisine (au nord)
1696 (9. 9.br), Chambre des Contrats, vol. 568 f° 568-v
(prot. fol. 78.b) Erschienen Fr. Anna Catharina geb. Meÿerin weil. Hn. Johannis Zengels, gewesenen Kauffhauß verwalthers, sel. nachgelaßene Wittib, mit beÿstand Hn Johann Jacob Bleichers, deß Föchhändlers und E.E. Großen Raths beÿsitzers Ihres Curatoris
hatt in gegensein Wolffgang Philipß Fimpels, deß haußfeurers, und Annæ Catharinæ gebohrener Zengelin deßen Ehelicher haußfrauen (…) Ihnen beeden Eheleuthen Ihrem Tochtermann und leiblichen tochter [unterzeichnet] wolffgang Philipus Fimpel, anna catarina fimlin
Eine Behaußung, höfflein und dero hoffstätte mit allen deren Gebäuen, Rechten und Zugehördten, allhier in der Curben: oder St. Urbans gaß einseit neben dem Kaüffer selbsten, anderseit neben Marx Schnepffen den Seÿler, hinten auf hans Jacob Habrecht dem Kantengießer, zum theil, Zum theil auff eine behaußung der fabric deß Münsters gehörig stoßend geleg., darvon gehend jährlich 1 lb.d. bodenzinß den Edlen von Landsperg, So seÿe dieselbe auch umb 500 Pfund pfenning Capital weil. Hn Daniel Richshoffers, gesesen alten Ammeisters seel. hinderlaßene Fr. Wittib vnd Erben umb 500 gulden Straßb. wehr. dem Stifft St Marx, Item umb 250 lb Capital der Ottonianischen Stifftung, So dann umb 250 lb.d. Capital dem Biberischen Legat verhafftet – geschehen über die angegebene beschwede welche die Keuffere übernommen (…) fürgegang. vnd beschehen umb 250 pfund pfenning

Originaire de Waldenburg dans la juridiction de Hohenlohe, (Loup) Philippe Fimpel épouse en 1675 Marguerite Diebold, fille du marchand de plumes Jean Jacques Diebold et veuve du boulanger Régnard Maurer avec lequel elle s’est mariée en 1669.
Mariage, Saint-Thomas (luth. p. 2. n° 5)

1669. Domin. 1. et 2 Trin. den 13 vndt 20. Junÿ Reinhardt Maurer der ledige Schwartzbeck, weÿland Hartmann Maurers des gewesenen Cantzleÿ botten zu Franckfurt nachgelaßener Sohn und Jfr. Margareth weÿland Johann Jacob Dieboldt burgers vndt Feder händlers allhier nachgelaßener tochter. Eingesegnet zu St. Thoman montag den 21. Junÿ (i 3)

Mariage, Saint-Thomas (luth. p. 51 n° 328)
1675. Dom. 4. et 5 Trin. 27 Junÿ et 4 Julÿ. Philipp Fimpel der ledige Schwartzbeck weÿl. Friderich Fimbels deß Soldners Zu Waldenburg hohenlohischer herrschafft hind.lassener ehelich. Sohn, Margaretha weÿl. Johann Reinhardt Maurers gewesenen Schwartzbeck und burgers hind.lassene wittib. S. Thomæ den 8. Julÿ (i 27)

Philippe (Loup Philippe ou Wolffgang Philippe) Fimbel devient bourgeois par sa femme quinze jours après son mariage
1675, 4° Livre de bourgeoisie p. 419
Wolffgang Philipp Fimpel von waldenburg aus der Graffschafft hohenlohe, der haußfeurer empfangt das Burgerrecht von seiner haußfrawen Margaretha, weÿl. hannß Reinhatd Maurers des haußfeüeres seel. wittib p. 8. gold fl. welche Er beÿ der Cantzleÿ erlegt hatt. Ist Zuvor ledig. stands gewesen vnd will zu den becken dienen. Jur. 21. Julÿ 1675.

Marguerite Diebold meurt en décembre 1685 en délaissant un fils de son premier mariage et quatre enfants issus du veuf. L’inventaire est dressé dans sa maison rue du Maroquin. La masse propre au veuf est de 47 livres, celle des héritiers de 296 livres. L’actif de la communauté s’élève à 763 livres, le passif à 237 livres.
1686 (11.2.), Not. Theus (Philippe Henri, 59 not 19) n° 636
Inventarium undt beschreibung aller v. Jed. Haab Nahrung undt Güettere, so weÿlandt die Ehrn: vndt Tugendt sahme fraw Margaretha Dieboldin, deß Ehrsam v. bescheidenen Mstr Wolffgang Philippß Fimpels haußfeürers v. burgers alhie geweßene Geliebte Eheliche haußfr. nach ihrem d. 21. Xbris in nechst abgewichenem 1685. Jahrs auß dießem zergänglichen leben genommenen sterb. hinscheid. hind. Ihro vlaß. welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuch. erfordern v. begehren (…) Actum in d. Königlichen freÿ. Statt Straßburg in fernerem beÿsein H Johann Zengels deß handelßmanns vndt burgers alhier als sein deß Wittibers erbettenen Beÿstandts Montag d. 11. v. Mittwochs d. 13. Februarÿ St: N. A° 1686.
Die seelig abgeleibte Eingangs gemelte fr. hat ab intestato Zu Erben hind.laß. hernach gemelte Ihre in Zwoen vndschiedlich. Ehen Ehelich erzielte Kinder nahmentlich 1. Erstlich Hanß Jacob Maurern, welchen die Fr. seel. in Erster Ehe mit weÿl. Mstr. Hanß Reinhard Maurern geweßenen Haußfeürern v burhern alhier Ehelich erzielet, deß. Wohl geordneter Vogt d. ehren Vest Vorgeachte V. weiße herrn Johann Jacob Windischen haußfeurer v. burger auch E. E. Statt gerichts alhier alt. beÿsitzer so præsens. 2. 3. 4. et 5. So dann Hanß Philipß Fimpeln, Mariam Dorotheam, Annam Margaretham v. Mariam Salome Fimpelin /:welch letzters döchterlin aber bald nach Ihr fr. Margarethæ Fimpelin als seiner leiblich. Mutter dießes Zeitliche leben gleicher gestalt gesegnet hatt, V. deß Mutterliche Erbs portion dahero auf vorgemeltem hind.bliben Wittiber als leiblich. Vattern Erblich erwachßen, v. hernach Ihme zugeschriben befindlich ist, der vorhergemelt.s. noch lebend. Kindere anderer Ehe geordneter Vogt ist Mstr Hanß Georg Brunn Säckler v. burg. alhier so auch psöhnlich Zugeg.
Copia Eheberedung

In Einer d. Statt Straßb. in d. Kurb. Gaß gelegenen v. hiehero gehörigen behaußung ist befund. word. wie Volgt, alß
Ahne Haußrath, Von d. Meel Cammer, In der Cammer A, In der Cammer B, In der Cammer C, In d. obern Stub, In dem vndern Stuben, Im Keller
Eigenthumb an Einer Behaußung (T.) Item Hauß, hoffstatt, höffl. in d. Kurben Gaß (…)
Dem Wittiber Sa. Schulden, Ergäntzung (21, abzug 3, verpleibt) 17, Summa summarum 47 lb
Der Erben, haußrath 40, Wein vnd Lehren Vaßen 6 ß, Silber geschirr und Geschmeids 12, Sa. gold. Ring 8, Sa. Schulden 30, Ergäntzung, Summa summarum 324 lb – Schulden 86 lb, Nach deren Abzug 296 lb
Theilbar, haußrath 50, Schiff und geschirr zum Becken handwerck gehörig 4, Wein vnd Lehren Vaßen 141, Silber geschirr und Geschmeids 46, Sa. gold. Ring 6, Sa. baarschafft 99, Sa. Schulden 36, Sa. pfenningzinß hauptgüter, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 355, Summa summarum 763 lb – Schulden 237 lb, Nach deren Abzug 457 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 810 lb
Wÿdemb so die jetzt seelig abgeleibte Eingangs gemelte fraw von Ihrem Ersten Ehelichen haußwürth Mstr. hanß Reinhard Maurern seel. herrn biß in Ihr seel. hinscheiden genoßen, Vermög deren Zwischen ietzt seel. verstorbenen Frawen v. vorgemelt ihrem Erst. Ehelich haußwürth A° 1669. d. 14. Junÿ Vnd. Notario H David Ößinger senior. seel. auffgerichtet. v. dem über sein Maurers Verlaßenschafft A° 1674. durch mich Notarium verfertigt. Inventario inserirter Eheberedung
Ergäntzung deß Wittibers unveränderten guths. Aus dem über sein für unverändert in die Ehe gebrachter Nahrung durch mich Not. den 21. Julÿ Stylo Vet: A° 1675. auffgerichtetet. Inventario

Wolffgang Philippe Fimbel se remarie en 1686 avec Anne Catherine Zengel
Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 181-v,n° 22) 1686. Eodem [Dom: 1 post Tri,.] Zum 2 mal Wolffgang Philipp Fimpel der haußfewrer v Burger alhie, Jfr. Anna Catharina hr. Johann Zengels handelßmanns u. Burgers allhier ehel. T. Mittw. den. 26. Julÿ N Kirch (i 143)

Wolffgang Philippe Fimbel meurt en 1700 en délaissant trois enfants de sa première femme et un de la deuxième. L’inventaire est dressé dans la maison proche de la Cave au Faucon. Les experts estiment la maison voisine à 745 livres. La masse propre à la veuve est de 167 livres, la masse propre aux héritiers de 834 livres. L’actif de la communauté s’élève à 1 867 livres, le passif à 1 709 livres. La veuve se remarie en 1702 avec Jean Vernier Schmitz

1700 (9.8.), Not. Grünwald (Jean Jacques, 6 E 41, 226) n° 114
Inventarium und Beschreibung aller der Jenigen Haab, Nahrung vnd Gütter, ligendt vndt Vahrend, verändert vnd unverändert, so weÿl. der Ehrengeachte Wolffgang Philipp Fimpel gewesener Haußfeürer vnd Burger allhier Zu Straßb. nach seinem am 6. Instehend. Monats Augusti aus dießem Zeitlichen genommenen tödlichen hintritt verlaßen, auf freundliches ansuchen erfordern und begehren dern ane nechst gemeltem folio benambster ab intestato verlaßener Erben, auch deren Ehe: vnd Vögt, durch fraw Annam Catharinam geborene Zenglerin, die hinterbliebene fraw Wittib, mit beÿstand deß Ehrenvesten vnd wohlvorgeachten Herrn Johann Reÿmanns Fastenspeÿs Händlers vnd burgers allhie Zu Straßburg Ihres leiblichen Schwagers vnd geschwornen Curatoris (…) So geschehen vnd angefangen in Straßburg, Dienstags den 24. ebengemelten Monats Augusti Anno 1700.
Der Verstorbenen seelig hat ab intestato Zu Erben verlaßen. 1. Herr M. Johann Philipp Fimpel so præsenz, 2. Frau Mariam Dorotheam Meister H. Peter Nonnenmanns Weißbecken vnd burgers allhier geliebte haußfraw, so bede gegenwärtig, 3. Jungfraw Annam Margaretham, dieße dreÿ mit weÿl. fraw Margaretha Dieboldin in erster Ehe ehelich erzielter Kinder, beÿständlich Hanß Georg Brunnen, Secklers vnd burgers allhier Ihres noch zur zeit ohnentledigten geschwornen Vormundts,
4. Annam Catharinam deß Verstorbenen seel. in 2.ter und letzten Ehe mit Eingangs erwehnter Fraw Wittib ehelich erzielter döchterlein, deßen verordnet vnd geschworner Vogt, anwesend, herr Jacob Schlachtmann Schuhmacher vnd burger allhier, alle vier deß verstorbenen seel. /:So fern kein Posthumus hernach volgen wird.;/ zu vier gleichen theilen ab intestato verlaßener Erben

Vogt nun Hierauff die Inventation vor: und an sich selbsten v. beschreibung dießer Verlaßenschafft So sich in Einer hernach beschriebener in der Statt Straßburg Kurbengaß gelegener vnd der Erben unverändert gehörigen becken behausung befunden wie volgt
(f° 3) Höltz und Schreinerwerck, In der Cammer A, In der Cammer B, In der Soldaten Cammer, In der Knecht Cammer, In der Cammer C in nebens hauß
Im nebens Hauß, Im obern Stockwerck, In der Cammer D, In des Officiers Stub
(f° 12) Eÿgenthumb ane Haüßern. Item Hauß, Hoff, Hoffstatt, Höfflein mit allen deren Gebäwen, begriffen, Weiten, Zugehördten, Rechten vnd Gerechtigkeiten gelegen allhier in der Statt Straßburg Kurbengaß, einseit neben der Statt Falcken Keller (…)
(T.) Item, Ein Behaußung, Höfflein vndt deren Hoffstäth, mit allen dero Gebäwen, Rechten und Gerechtigkeiten, auch übrigen Zugehördten auch übriger Zugehördten allhier Zu Straßburg in der Kurben oder St Urbans Gaß, eins. neben vorbeschriebener der Erben unveränderten becken behaußung, anderseit neben Marx Schnepffen dem Seÿler geleg. hinden auff Hannß Jacob Habrecht den Zinngießen Zum theil, Zum theil vff eine behaußung der Fabric der Münster gehörig stoßend gelegen, welche behausung ebenmäßig durch berührte Hh Werckmeister der Statt Straßburg vorgenommener vnd mir dem Notario Zugestellter auch beÿ dem Concept befindlichen Abschatzung taxirt worden für 745 lb. Davon gehen jährlichen 1. lb d bodenzinß denen Edlen von Landtsperg auff Weÿhenacht. so bißher H N Falck der Schaffner Zu Nider Ehenheim, wie die außgehendigte Quittungen geben, empfang. trifft dem Zinß nach in Capital zu 4 pro Cto 25 lb d welche abgezogen bleibt hiehr noch auszuwerffen 720. lb. Hierüber sagt j. pergamen in allhes. C. Contractstub gefertigten, mit dero anhangeden Innsigel verwahret Kbrieff Inhaltend, wie solcher Von weÿl. H Johann Zengels nachgelaßener Wittib erkaufft worden datirt den 9. Novembris 1696. signirt mit N° 2. Ferner ein pergamentene Kauffbrieff auch in vorbes. Cancelleÿ Contractstub vnd mit dero anhangendem Innsiegel gefertigt, besagt wie hier Ambrosius Trusch solch an H Lorentz Meÿer verhandelt datirt den 13. 9.bris 1616. alte N° 34 et N° 2 bezeichnet. Dabeÿ noch ferner 11. pergament. brieff aller zusammen gebund.
Ligende Gütter. Dorlisheimer banns
(f° 20) Abzug in gegenwärtig Inventarium gehörig. Der Fraw Wittib unverändert Vermögen, Sa. haußraths 14, Sa. Silber 8, Sa. Goldene Ring 8, Sa. baarschafft 15 ß, Sa. Schulden 75, Sa. Ergäntzung (61, Abzug 1, rest) 59, Summa summarum 167 lb
Der Erben unverändert guth, Sa. haußraths 84, Sa. Schiff und geschirrs 3, Sa. lehrer Vaß 18, Sa. Silbers 57, Sa. Guldine ring 12, Sa. Pfenningzinß hauptgütter 11, Sa. Eÿgenthumb ane Einer behausung 337, Sa. Activ Schulden 26, Sa. Ergäntzung (780, Abzug 5, rest) 774, Summa summarum 1325 lb – Schulden 491, Nach deren Abzug 834 lb
Theylbahr Nahrung, Sa. haußraths 36, Sa. Brennholtz 4, Sa. Wein & vaß 146, Sa. Silbers 20, Sa. baarschafft 65, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 666, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 720, Sa. Eigenthums ane ligenden gütter 40, Sa. Schulden 167, Summa summarum 1867 lb – Passiva 1709, Rest 158 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 1501 lb

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 100 florins (50 livres) sur un total de 3 000 florins
1700, Livres de la Taille (VII 1173) f° 98-v
(Becker, N° 310) Weÿl: Wolffgang Philipp Fimpels deß geweßenen haußfeürers Verlaßenschafft, Inventirt Nots: Grünwald.
die Concl: finalis Inventarÿ ist fol: 110.b – 1501. lb. 5 ß 6 d, die machen 3000. fl. verstallte 2900 fl. und also 100 fl. Zuwenig. Von welchen 100 fl. alß theilbaren guth, der Nachtrag gesetzt wird, auff Sechs jahr in duplo thut à 6 ß – 1 lb 16 ß
Und in simplo auff vier Jahren macht à 3 ß – 12 ß
Extat daß Stallgelt pro 1700 – 5 lv 14 ß
Itel Gebott – 1 ß 4 s
So dann thun die Unkosten – 3 lb 2 ß 6 s
Summa 11 lb 5 ß 10 d
dt. 27. Jan: 1701.

La veuve et les enfants de Wolffgang Philippe Fimbel vendent la maison au cordonnier Jean Michel Merckel et à sa femme Anne Barbe Notter

1701 (25.2.), Chambre des Contrats, vol. 574 f° 112
Johannes Reimann der Fasten Speiß händler alß Vogt Weÿl. Wolffgang Philipp Fimpels gewesten Haußfeurers seel. hind.laßene Wittib Catharina geb. Zengelin, welche in d. Kindbett, deßweg. nicht selbst erscheinen kan, Ferner ged. Fimpels sel. Kind 1. Ehe H. M. Johann Philipp Fimpel S. S. Theologiæ studios., Hans Peter Nonnenmann der haußfeurer alß Ehevogt Mariæ Dorotheæ Fimpelin, welche auch in d. Kindbett ist, Item Anna Margaretha Fimpelin mit beÿstand H. Lucæ Schaffen deß Schneiders ihres Curatoris, So dan Jacob Schlachtmann der Schuhmacher alß Vogt ged. Fimpels 2. Kind. letzter Ehe
in gegensein Johann Michael Merckels deß Schuhmachers und Annæ Barbaræ geb. Notterin mit beÿstand hans Georg Notter deß schuemachers Ihres Schwagers respect. leiblich. bruders
Eine Behausung, höfflein und dero Hoffstätte mit allen deren Gebaüen, Rechten und Zugehördt. allhier ane der Curben oder St. Urbans Gaßen einseit neben den Verkäufern selbsten anderseit neben Marx Schnepffen dem Seÿler hind. auff hans Jacob Habrecht den Kantengießer zum theÿl und zum theÿl auff eine behaußung der fabric deß Münsters gehörig, stoßend gelegen, darvon gehend jährlich 1 lb d bodenzinß denen Edlen von Landsperg

Fils du cordonnier Philippe Merckel, Michel Merckel épouse en 1693 Anne Barbe Notter, fille du cordonnier Jean Barthelémy Notter : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration
1693, Not. Pantrion (Jacques Christophe, répert. 65 Not 45)
Eheberedung Mr Michael Merckelß Schumach: und Jfr Annæ Barbaræ Notterin
Eheberedung – Persönlich kommen und erschienen der Ehrenhafft Meister Michael Merckel der Ledige Schuemacher, Weÿland des Ehrenhafften und Vorachtbahren Herrn Philipp Merckels auch geweßenen Schuemachers und burgers alhier Zu Straßburg hinderlaßener Ehelicher Sohn, alß Bräutigamb, mit beÿstand des Ehrengeachten Herrn Johann Georg Enßels Ebenmäßig geweßenen Schuemachers und burgers alhier Seines Vettern ane einem, So dann die Ehren und Tugendsahme Jungfraw Anna Barbara Notterin des Ehrenvesten Vorachtbahren und weißen – Beschehen und verhandelt in Straßburg den 19. Monathstag Aprilis im Jahr Unsers Heÿls 1693, Jacob Christoph Pantrion

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 37, n° 233)
1693. Eodem [Dom. Exaudi] seÿn Zum 1 mahl außgeruffen worden Michael Merckel der ledige Schumacher weÿland Philipp Merckels auch Schuemachers und burgers allhier nachg. ehl. S. Jfr Anna Barbara Hr Johann Bartholomæ Notters E. E. Großen Raths alhen beÿsitzers und Schuemachers ehl. Tochter Seÿt Copulirt Word. den 23. Maÿ deßen seÿn Zeugen Michel Merckel als hozeider Anna barbra noh derr Als hoch zeirren (i 37)

Michel Merckel loue une partie de sa cave à Isaac Thenn, brasseur à l’Autruche

1702 (17.1.), Chambre des Contrats, vol. 575 f° 25
Michel Merckel schuemacher
in gegensein Isaac Thennen, biersieders zuem Strauß
in sein, Merckels, behaußung den Vordersten theil deß unterschlagenen Kellers auf die Gaß herauß auf 9 jahr lang anfangend auf A. Mariæ 1702 – um einen jährlichen Zinß nemlich 5 lb

Michel Merckel loue une partie de sa maison au revendeur Georges Mutschler

1710 (14.11.), Chambre des Contrats, vol. 583 f° 687 (bb) v
Michel Merckel schuem:
in gegensein Georg Mutschlers grempen
entlehnt, in seinem hauß allhier in der Kurben gass stueb stueb Cammer holtzhauß Kuchen u. Keller auf i. ja lang, anfangend auf Weÿhn. nächstkünfftig – um einen jährlichen Zinß nemlich 12 lb

Michel Merckel et Barbe Notter hypothèquent la maison au profit du cordonnier Jean Georges Notter, leur beau-frère et frère respectif

1714 (5.7.), Chambre des Contrats, vol. 572 (Protocoles) f° 39
Michel Merckel Schuemacher und Barbara geb. Notterin mit beÿstand Friderich Notters Schuemachers Ihres leiblichen bruders Und Elias Hoch auch Schuemachers Ihres Vettern
in gegensein Johann Georg Notters Schuemachers Ihres resp. Schwagers und bruders – schuldig seÿen 350 pfund
unterpfand, Hauß, Höfflein Hoffstatt cum appertinentÿs allhier in der Curbengaß einseit neben Peter Nonnenmann Haußfeurern anderseit neben Marx Schnepff Seÿlern hinten auf ein fabric des Münsters gehöriges Hauß stoßend gelegen

Anne Catherine Kæss, veuve du cordonnier Jean Barthelémy Notter meurt dans la maison de sa fille. Elle délaisse cinq enfants dont un musicien aveugle. L’actif de la succession s’élève à 227 livres, le passif à 80 livres.
1714 (7.6.), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 31)
Inventarium undt Beschreibung aller Haab, Nahrung vnd Gütere, so weÿl. die Ehren und tugendsame Fraw Anna Catharina Notterin gebohrne Käßin, auch Weÿl. des Ehrenvesten, Vorachtbahren und Weißen Herrn Johann Bartholme Notters, geweßenen Schuemachers und E. E. Großen Raths alhier Zu Straßburg, alten beÿsitzers hinderlaßene Wittib, nunmehr seel. nach ihrem Sontags den 27. Maÿ Jüngsthin aus dießem mühensamen leben Genommenen tödlich ableiben, Zeitlichen verlaßen (…) Actum Straßburg, Donnerstags den 7. Junÿ 1714.
Die abgeleibte Fraw seelige hat ab intestato Zu Erben Verlaßen 1. H Johann Georg Nottern, Schuemachern vnd burgern alhier Vor einem vierdten theil so der Inventur selbsten beÿgewohnt, 2. Fraw Annam Barbaram Merckelin gebohrne Notterin, H. Michael Merckels Schuemachers vnd burgers alhier Haußfraw, mit beÿstand deßelben vor den Andern vierdten Theil, 3. Michael Nottern, den blinden Spielman sie die Pfrundt Im Weÿßenhauß alhie geneüßt aber Majorennis vnd über 40 Jahr alt ist, vor den dritten vierdten theil welcher gleichfalls Persönlich Zugegen war, und dann 4. Johann Bartholme Nottern, Schuemachern und burgern Zu Berlin, Churfürstl. Brandenburgischer Jurisdiction, in deßen nahmen weilen er abweßend, auch ohnverburgert, der ordnung gemäß, der wohl Edel vnd Veste Herr Joh: Frantz Michael Schenck, E. E. Kleinen Raths alhie wohlverdiente beÿsitzer (…) dießem Geschäfft Persönlich beÿgewohnt, vor den vierdten vnd dann 5. Johann Friderich Nottern, Schuemachern vnd burgern alhier, welcher ebenmäßig Zugegen vor den fünfften vnd letzten Stammtheil, Alle fünff der in Gott ruhend. Frauen seel. mit hievorgemelten ihren Zuerst verstorbenen hauß würth ehelich erzeugt Söhne vnd dochter vnd ab intestato verlaßene Erben

In einer alhie Zu Straßburg In der Curbengaßen gelegener, H. Michael Merckel dem Schuemacher vnd diß orths dochtermann Zuständiger behaußung ist befunden worden wie volgt
Series rubricar. Sa. haußraths 86, Sa. silbers 11, Sa. Goldenen Ring 5, Sa. der Schulden 125, Summa summarum 227 lb – Schulden 80, Nach solchem abzug 147 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 115 lb

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que le fils établi à Berlin doit régler le droit de détraction.
1714, Livres de la Taille (VII 1175) f° 87
(Schuhmacher, F. N° 1297) Weÿl. Fr. Annæ Catharinæ gebohrner Kähßin auch weÿl. Hn Johann Bartholme Notters geweßten Schuemachers Exsenatoris und burgers alhier hinderlaßener Wittib verlaßenschafft inventirt H. Not. Pantrion.
Concl. fin. Inv. ist fol. 22, 115. lb é ß 8 d, die machen 200 fl. dieselbe verstallte Hiengegen auch so viel.
Extat das Stallgelt pro 1717 – 6 ß
Gebott – 1 ß 6 d
Abhandlung – 5 ß 6 d, Summa 12. ß 10 d
Abzug. Johann Bartholme Notter der Schuemacher Zu Berlin, Churfürstl. Brandenburgischer Jurisdiction, soll von Mütterl. Erbe der 29. lb 10. ß 10. d als alhier frembd und ohnverburgert den Abzug erlegen mit 2. lb 19 ß 1 d
Machen obige beede Summen zusammen, 3. lb 11 ß 11 d
dt. omn. d. 9° Jul. 1714.

Michel Merckel meurt en juin 1715 en délaissant cinq enfants. L’inventaire est dressé dans sa maison rue du Maroquin. La masse propre à la veuve est de 161 livres, la masse propre aux héritiers de 181 livres. L’actif de la communauté s’élève à 438 livres, le passif à 539 livres.

1715 (26. 7.bris) Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 34)
Inventarium vnd Beschreibung aller Haab und Nahrung, so Weÿland der Ehren Vorgeachte Herr Michael Merckel geweßene Schuemacher Vndt Burger alhier Zu Str. Nunmehr Seel. Nach Seinem Montags den 17.ten Junÿ Jüngsthin aus dießem Mühesaùeb Leben Genommenen tödlichen ableiben, Zeitlichen verlaßen, Welche auf freundliches ansuchen erfordern und begehren der Ehren Vnd Tugendsamen Fraw. Ursulæ Barbaræ Meÿerin Gebohrner Merckelin des Ehrenhafften Meister Andres Meÿers Schuhmachers vndt burgers alhier Ehefrauen, Mit beÿstand Erstgedachts Ihres Haußwürths so dann des Ehrenhafften V. bescheidenen Meister Johann Georg Fischers auch Schuhmachers vndt Burgers alhier alß Geordnet vndt Geschworenen Vogts Mariæ Dorotheæ, Michaels, Johann Jacobs vndt Johann Philipp Merckels alle des abgeleibten seel. mit hernachgemelter seiner hinterlaßenen Wittib Ehelich erzeugter Söhn vnd dochter v. ab intestato Verlaßener Erben, Inventirt, durch die Ehr vndt Tugendsame fraw Annam Barbaram Merckelin Gebohrne Notterin, die Hinterbliebene Wittib mit beÿstand des Ehren Vorgeachten vnd Wohlachtbahren Herrn Johann Georg Notters Schuemachers v. burgers Zu Straßburg Ihres Vielgeliebten bruders v. geschwornen Curatoris (…) Actum Straßburg Donnerstags d. 26. 7.bris 1715.

In einer Alhier Zu Straßburg in der Kurbengaßen gelegener Vnd in dieße Verlaßenschafft gehöriger behausung ist befund. word. wie volgt
Hültzenwercks. In der Cammer A, In der Cammer B, In der Cammer C, In der Cammer D, In des Officiers Stub, In der Kuchen, In der Wohn stub, In der Stub Cammer
Eigenthumb Ane einer Behaußung (T.) It. Hauß Hoff v. hofflein Mit allen deren gebäwen, begriffen, weitten recht. Zugehörd. v. gerechtigkeit. geleg. alhie Zu Straßb. In St. Urbans gaß, einseit Neb. Peter Nunnenman dem haußfeurer anders. neben Marx Schnepffen dem Seÿler hind. auff eine behaußung dem frawenwerck gehörig stoßend, Davon Geh. Jährlich 1 lb d bod. Zinß d. Edlen von Landsperg. It. 10 lb 10 ß dem Stifft St Marx Jahrs vff Liecht Meß in Stb. Wehrungs Capital ablößig mit 262 lb 10 ß, It. 10 lb d Gelt der Ottonianisch Stifftung Jahrs vff d. 26. febr. in Capital ablößig mit 250 lb, It. 10 lb d des Biberisch. Legat stifftung Jahrs vff Joh. Bapt: ablößig in Capital mit 250 lb d, It. 14 lb d Gelts à 4 p C° herrn Johann Georg Notter Schuemacher V burger alhie der Wittib brudern Jahrs vff Michaelis ablößig in Capital Mit 350 lb d, sonsten freÿ ledig v Eig, Vber Vorstehende beschwerd. durch der St. Str. Geschwohr: Werck Meister Vermög Vberlüffert v. beÿ Mein des Notarÿ Concept befindlich Von Ihnen Eigenhändlig subscribirt. Vnd d. 13. Aug. 1718. datirten scheins Annoch æstimirt pro 347 lb 10 ß. Über Vorst. beh. bes. I. t. Perg. Kbrieff in der Cancelleÿ Contr. Stub Gef. Vnd Mit dero anhang. Ins. Verw. datirt d. 25. febr: 1701 Inhaltend welcher Gestalt d. eingangs Gemelte bede Eheleuthe vorstehende behausung Von Weÿl. Wolffg. Philipp Fimpels des haußfeurers seel. Erb. erhandelt haben.
Ergäntzung der Wittib unveränderten Guths, Auß dem über eingangs gemelter beed. Eheleuthe in den Ehestand Zugebrachte Nahrung durch mich unterschriebenen Notarium in Anno 1694. auffgerichteten Inventario
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Der Ehefrauen Unverändertes Vermögen, Sa. haußraths 18, Sa. des Silbers 10 ß, Sa. der Guldenen Ring 2, Sa. der Schuld 35, Sa. der Ergäntzung 104, Summa summarum 161 lb
Der Erben unverändert Guth, Sa. Kleÿder vndt Weißen Zeügs 2, Sa. der Ergäntzung 213, Summa summarum 216 lb – Schulden per se, Nach deren Abzug 181 lb
Das Theilbahre Guth betreffend, Sa. des haußraths 34, Sa. der Leeren Vaß 1, Sa. des Led: Schue vnd Werckzeugs Zum Schuemacher Handw. gehörig 47, Sa. des Silbers 8, Sa. Eigenthumbs ane Einer behaußung 347, Summa summarum 438 lb – Schulden 539 lb, Übertreffen also die Theilbare Passiva die gantze theilbahre Verlaßenschafft vmb 100 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 242 lb
Eheberedung (…) Straßburg den 19. Monathstag Aprilis im Jahr Unsers Heÿls 1693, Jacob Christoph Pantrion
Copia Testamenti – 1715 (…) auff Sambstag den 8. Monats tag Junÿ, Nachmittag zwischen zweÿ und dreÿ Uhren der Ehrenhafft und vorachtbare Meister Michael Merckel, Schuemacher vnd mit vnd neben ihme die Ehren und tugendsame Fraw Anna Barbara Merckelin gebohrne Notterin, beede Eheleüthe und burgere alhier Zu Straßburg (…) Zu sich erfordern laßen, die wir dann Ihne Maritum unpäßlichen Krancken leibs auff einem bette liegend, Sie die Ehefrau aber Gesund gehend: vnd stehend. (…) Jacob Christoph Pantrion, Notarius publicus

Anne Barbe Notter meurt en mars 1736 en délaissant quatre enfants. Les experts estiment la maison à la somme de 900 livres. L’actif de la succession s’élève à 147 livres, le passif à 160 livres. Les enfants Ursule Barbe, Michel et Philippe se répartissent la jouissance des étaux de cordonnier à l’avant de la maison.

1736 (28.4.), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 68)
Inventarium und Beschreibung aller Haab und Nahrung, so weÿl die Ehren und tugendsame Frau Anna Barbara Merckelin geb. Notterin auch weÿl. des Ehren v. vorgeachten H. Michael Merckels geweßenen Schumachers v. burgers allhier hinderlaßene wittib nunmehro seel. nach ihrem d. 27. Martÿ jüngsthin aus dießem mühesamen leben genommenen tödl. hintritt Zeitlichen verlaßen, welche auf freundl. erfordern v. begehren der verstorbenen Frauen seel. mit oberwehntem ihrem zuvor verstorbenen Ehemann ehel. erzeugter Söhne v dochter und ab intestato verlaßener Erben, nahmentl. Fr. Ursulæ Barbara Meÿerin geb. Merckelin des Ehrenhafften H. Andreæ Meÿers Schumachers und burgers alhier haußfrauen, beÿständ. erstgedachts Ihres Ehevogts, Ferners Michael Merckels, noch leedigen Schumachers, so etlich und 30. Jahr alt dahero für sich selbsten und ohnbevögtigt, weiters Mstr. Johann Jacob Merckels Schuemachers v. burgers allhier, So dann Mstr. Johann Philipp Merckels ebenmäßigen Schuhmachers v. burgers allhier, welche alle dießer Inventur beÿgewohnt (…) So beschehen in Straßburg den 25.ten Aprilis 1736.

In einer alhier zu Straßburg in St :Urbans gaßen gelegener und in dieße Verlaßenschafft gehöriger behausung ist befunden worden wie folgt
Eigenthumb ane einer Behaußung. It. eine behaußung, hofflein und hoffstatt mit allen dero gebäuen, begriffen, weiten, Rechten, Zugehörden und gerechtigkeiten gelegen alhie Zu Straßb. In St. Urbans gaßen, 1.s. neben hannß Peter Nonnenman dem schwartzbecken, 2.s. neben Matern Westermann dem schumacher hind. auf ein Stifftshauß Zum Frauenwerck gehörig stoßend gelegen, davon gehen Jährlich 1 lb d. boden Zinß denen Edlen von Landsperg, so zu doppeltem Capital gerechnet thut 40 lb. It. 10 lb auff Liecht Meß dem Stifft Zu St Marx in Capital ablößig mit 260 lb, It. 10 lb d Jahrs auf d. 26. febr. der Ottonianischen Stifftung allh. in hauptgut redimible mit 250 lb, It. 10 lb d der Biberischen Stifftung allh. so dem eheweiligen H. Pastori novi Templi Jährl. gereicht wird in hauptgut ablößig mit 250 lb d, It. 8 lb d weÿl. H. Dd. Gollen geweß. Schaffners Zu St. Thomæ nachgelaßener Wittib Jahrs auff weÿhenachten ist in Capital abzulößen mit 200 lb d, thun vorstehende beschwerd. zusammen 990 lb, dargegen ist obgemelte behaußung durch die geschworne Hh. Werckmeistere der St. Str. laut überschickten attestati vom 18. Aprilis 1736. æstimirt worden vor 900 lb. alßo höher onerirt dann selbige angeschlagen hernacher passivé inserirt Zubefind. um 90. lb
Und besagt über vorstehende beh. 1. t. perg. Kbr. in d. St. Str. anh. C. C. St. Ins. verwahrt, dat. d. 25. febr. 1701. weißet, welchergestalten H Michael Merckel und die verstorbenen fr. seel. als beede Eheleuthe von weÿl. Wolffgang Philipp Fimpels geweßenen haußfeurers und burgers allh. hinderlaßener Wittib v. Erben ane sich erhandelt haben
Series rubricarum, Sa. haußraths 82, Sa. des Leders Schue vndt Werckzeugs Zum Schumacher Hand werck gehörig 31, Sa. des Silbers 4, Sa. Guldenen Ring 3, Sa. der baarschafft 25, Eigenthumb ane einer behaußung o, Summa summarum 147 lb – Schulden 160 lb, Übertreffen also die vorhandene Passiva die sambtliche activ Nahrung dem Stall anschlag nach 12 lb
Abschatzung dem 18. Aprill 1736. Auff begëren weilandt der Ehr und tugentsamen Frau Anna Barbra Mërcklerin seel. Hinder Laßenen Erben ist eine behausung alhier in der Statt Straßburg in der Kurben gaßen gelëgen einseits Neben Peter nunen Mann dem schwartz bëcken, ander seits Neben, Meister Matern Nëstermann dem schumacher hinden auff ein Stiffts hauß so Zum frauen hauß gehörich Stoßent, welche behaußung Stuben Cammren, Kuchen hauß Ehren, officier stuben und Cammer Vor dem Knecht, oben dar über Vier Cammren, unden uff dem botten die schumacher wërck statt und schmales hauß Ehren holtz Cammer höffell und gewölbter Keller sambt aller gerechtig Keidt wie solches turch der statt Straßburg geschworne wërck Meistere sich in der besichtigung befundten und Jetzigen preiß nach angeschlagen wird Vor und Umb Ein Tausent und Acht hundert Gulden. Bezeichnuß der Statt Straßburg geschworne werckleuthe [unterzeichnet] Michael Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Johann Jacob Biermeÿer Werck Meister deß Zimmerhoffs, Johann Peter Pflug Werckmeister deß Mauer hofs
Vergleich wegen der inventirten Mütterl. behausung. Deßwegen haben sich die Parthen mit einander verglichen und vereinbaret, daß selbige ohnvertheilt ausgesetzt verbleiben und solche Fr. Ursulæ Barbaræ Meÿerin geb. Merckelin H Andreæ Meÿers des schumachers haußfr. der hinterl. tochter, Item Michael Merckel und Joh: Philipp Merckel sambt und Zwar Joh: Philipp Merckeln der obere Schumacher stand, H. Andreæ Meÿern als Ehevogten Ursulæ Barbaræ Mercklerin der mittlere und dann Michael Merckeln der untere auff der Kellerthür befindl. Schuhmacher standt Jährl. jeedem theil à 15. lb d. biß zu fernerer Austrag der Sach v wofern sic die Parthen anderwerts vergleichen möchten verliehen v. überlaßen seÿn solle, so dieselbe under sich von dato übers Jahr mit einander Zuverrechnen und Zuvergleichen schuldig seÿ sollen, treül. ohne alle gefehrde, maßen Sie sich dann zu bekräfftigung dießen eigenhändig unterschrieben.

Michel Merckel meurt célibataire. Le quart de la maison revient à sa sœur et ses deux frères. L’actif de la succession s’élève à 74 livres, le passif à 73 livres.

1738 (4.3.), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 69) sn
Inventarium und beschreibung aller Haab, Nahrung und Güthere, so weÿland der Ehrsam vnd bescheidene Meister Michael Merckel noch lediger Schumach. und burger Zu Straßburg, nach seinem den 24. Februarÿ nechsthin aus dießem Zeitlich. leben genommenen tödlichen Ableiben verlaßen (…) So beschehen in Straßburg Dienstags den 4.ten Martÿ Anno 1738.
Der abgeleibte seelige hat ab intestato Zu Erben verlaßen wie folgt. Erstlich die Ehren und tugendsame Fraw Barbaram Meÿerin gebohrne Merckelin des Ehrenhafften Meister Andreæ Meÿers, Schumachers und burgers alhier geliebte Haußfraw, beÿständlich erstgemelts Ihres Ehe vogts, Ferner Meister Johann Jacob Merckel, Schuemachern vnd burgern allhier, Vnd dann Meister Johann Philipp Merckeln, ebenmeßig Schuhmacher und burger Zu Straßburg, Alle dreÿ des Verstorbenen Leiblichen Geschwüsterde vnd ab intestato zu gleichen theilen verlaßene rechtmäsige erben.

In einer alhier zu Straßburg in der Kurben gaßen gelegener: vnd Zum theil in dieße Verlaßenschafft gehöriger behaußung ist befunden worden wie folgt
Eigenthumb ane einer Behaußung. Item ein Vierdter theil vor vngetheilt, von vnd ane einer behaußung, hofflein vnd hoffstatt, mit allen deren gebäwen, begriffen, weiten, Rechten, Zugehörden undt gerechtigkeiten, gelegen alhier in St. Urbans gaßen, einseit neben Hannß Peter Nonnenman, dem Haußfeürer, anderseit neben Matern Westermann, dem Schumacher, hind. auff ein Stifftshauß Zum Frauenwerck gehörig stoßend gelegen, Ist die gantze behaußung, So durch der Statt Straßburg geschworne Werckmeistere den 18. Aprilis. 1736. beÿ weÿland Frauen Annæ Barbaræ Merckelin gebohrner Notterin seel. alß des verstorbenen Mutter verlaßenschaffts Inventation laut dero überschickten vnd noch vorhandenen scheins ab eod. dato æstimirt word. pro 900 lb. d. dargegen ist besagte behaußung onerirt wie folgt. Erstlichen soll mabb Jährlichen 1 lb d. bod. Zinß denen Edlen von Landsperg, zu doppeltem Capital gerechnet thut 40 lb. It. 10 lb auff Liechtmeß dem Stifft Zu St Marx in Cap. ablößig mit 250 lb, It. 10 lb d Jahrs auf den 26. febr. d. Ottonianischen Stifftung in h.guth azulösen mit 250 lb, It. 10 lb d der Biberischen Stifftung, so dem Jeweiligen Herrn Pastori Novi Templi Jährlich gereicht würd, in h.guth ablößig mit 250 lb d, It. 8 lb d weÿl. H. Dd. Gollen geweßenen Schaffners Zu St. Thomæ, nachgelaßener Wittib, Jahrs auff Weÿhenachten ist in Capital abzulößen mit 200 lb d, Vnd dann 2. lb d Mstr. Andres Meÿern Schuhmachern vnd burgers alhier des verstorbenen Schwag. Jährlichen auff den 21. Jan. in Capital lösig mit 50. lb d. Thun vorstehende beschwerd. zusammen 1040 lb, Conferendo findet sich daß obige behaußung höher gravirt alß selbig angeschlag. 140. lb d Thut dießer Verlaßenschafft ein quart daran Zuleid. so hernacher den Passiv: schulden einverleibt Zubefind. 35 lb. Vnd besagt über vorgemelte behaußung ein teutsch. Perg. Kbr: in d. Statt Straßb. Cancelleÿ Contract stuben Insigel, datirt d. 25. febr. 1701.
Series rubricarum hujus Inventarÿ, Sa. haußraths 37, Sa. des Werckzeugs leder vndt Schue Zum Schumacher Handwerck gehörig 27, Sa. des Silbers 2, Sa. Eigenthumbs ane einer behaußung o, Sa. Schulden 7, Summa summarum 74 lb – Schulden 73 lb, Schluß Summ 1 lb.

Jean Jacques Merckel hypothèque son tiers de maison au profit du cordonnier Jean Guillaume Eckerlin

1738 (15.9.), Chambre des Contrats, vol. 612 f° 527
Johann Jacob Merckel der schuhmacher
in gegensein Johann Willhelm Eckerlin des schuemachers – schuldig seÿen 25 pfund
Einen dritten theil für ohnabgetheilt ahne einer vorder und hinderhauß, hoff und hoffstatt mit allen übrigen deßen gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten ahne St Urbans gaß einseit neben Hannß Peter Nonnenmann dem haußfeurer, anderseit neben Matern Westermann dem schuhmacher, hinten auff eine der Fabric des Münsters allhier zuständigen behausung – davon gibt man denen Edlen von Landsperg 1 lb ane bodenzinß – als ein elterliches Erbguth ihme zu einem und seinen beeden geschwistrigen zu übrigen zween dritten teilen eigenthümlich zuständig

Autre hypothèque entre les mêmes.
1738 (15.9.), Chambre des Contrats, vol. 612 f° 528
Johann Jacob Merckel der schuhmacher
in gegensein Johann Willhelm Eckerlin des schuemachers – schuldig seÿen 50 pfund
Einen dritten theil für ohnabgetheilt ahne einer vorder und hinderhauß, hoff und hoffstatt mit allen übrigen deßen gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten ahne St Urbans gaß einseit neben Hannß Peter Nonnenmann dem haußfeurer, anderseit neben Matern Westermann dem schuhmacher, hinten auff eine der Fabric des Münsters allhier zuständigen behausung – davon gibt man denen Edlen von Landsperg 1 lb ane bodenzinß – als ein elterliches Erbguth ihme zu einem und seinen beeden geschwistrigen zu übrigen zween dritten teilen eigenthümlich zuständig

Le cordonnier Jean Philippe Merckel vend son tiers de maison à sa sœur Barbe femme d’André Meyer et à son frère Jean Jacques qui en deviennent ainsi propriétaires pour moitié.

1740 (24.5.), Chambre des Contrats, vol. 614 f° 298
Johann Philipp Merckel der schuhmacher
in gegensein seiner geschwisterden und miterben ahne elterlichen Verlaßenschafft, Barbaræ geb. Merckelin Andreas Meÿer des schuhmachers eheweibs wie auch Johann Jacob Merckel ebenfalls schuhmachers
einen dritten theil für ohnabgetheilt ane Einer Behausung, höfflein und hoffstatt mit allen deren gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten ahne St Urbans: gaß, einseit neben Peter Nonnenmann dem haußfeurer, anderseit neben Matern Westermann dem schuhmacher, hinten auff der Fabric des Münsters gehörigen hauß zum theil theils Johann Daniel Helmstätter dem Meelhändtler – um 500, 250, 250 und 50 pfund (verhafftet), als von seinen eltern weÿl. Johann Michael Merckel dem schuhmacher und Anna Barbara geb. Notterin die selbige am 25. Februarÿ 1701 erkaufft haben – mit dem angezeigten bodenzinß [sic] – 962 pfund ahne capital und 50, geschehen um 125 pfund

Moitié appartenant à Jean Jacques Merckel

Jean Jacques Merckel vend sa moitié indivise au cordonnier Jacques Klein et à sa femme Susanne Marguerite Ehinger.

1743 (9.5.), Chambre des Contrats, vol. 617 n° 198-v
Johann Jacob Merckel der schuhmacher und Jacobe geb. Meÿerin
in gegensein H. Jacob Klein des schuhmachers und Susanna Margaretha geb. Ehingerin
die unvertheilte helffte einer behausung, höfflein und hoffstatt mit allen derselben übrigen begriffen, weithen, zugehörden und gerechtigkeiten ane St Urbans gaß, einseit neben Peter Nonnenmann dem haußfeurer, anderseit neben Matern Westermann dem schuhmacher, hinten auff ein dem Stifft Frauhauß gehörigen hauß – von solcher gantzen behausung gbt man denen Edlen von Landsperg 1 lb ane bodenzinß – theils als ein elterliches erb, theils als einem am 24. maÿ 1740 erkaufftes guth, die übrige helffte aber des verkäufers schwester Fr. Barbara Meÿer geb. Merckelin gehörig, (um 500, 262, 250, 250, 200, 50 und 75 pfund verhafftet, geschehen um 481 pfund

Fils du cordonnier Jean Klein, Jean Jacques Klein épouse en 1734 Susanne Marguerite Ehinger, fille du tonnelier Jean Georges Ehinger : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration
1734, Not. Pantrion (Jacques Christophe, répert. 65 Not 45, Eheberedungs Concepta, welche noch Zu expediren, f° 259 sqq)
Eheberedung – Joh: Jacob Kleinen Schuemach. vnd Jgf. Susannæ Marg: Ehingerin (Exp.)
Copia der Eheberedung – Zwischen den Ehrenhafften Meister Johann Jacob Klein, dem leedigen Schuhmacher, weÿland deß Ehrengeachten Herrn Johann Kleinen auch gewesenen Schuemachers und burgers allhier seeligen hinterlaßenem Sohn, alß hochzeiter ane einem, so dann der Ehren und Tugendsahmen Jgfr. Susanna Margaretha Ehingerin, weÿland Meister Johann Georg Ehingers geweßenen Kieffers und burgers allhier hinterlaßenen dochter alß hochzeiterin andern theils (…) So beschehen und verhandelt Straßburg Montags en 19. Aprilis Anno 1734. Expedirt (…) den 4. Martÿ Anno 174* Johannes Brackenhoffer

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 120, n° 12)
1734. d. 12. Maji sind nach 2. maliger Proclamation ehelich Copulirt v. eingesegnet worden Joh: Jacob Klein der ledige schuemacher v. b. alhier weÿl. Joh: Kleinen gewesenen b. v. schuhmachers nachgel. ehl. Sohn v. Jgfr. Anna Margaretha weÿl. Joh: Geörg Ehingers geweß. b. v. Kiefers Nachgelaßene ehl. dochter [unterzeichnet] Johann Jacob Klein als hochzeiter, Junfra Susanna Margaretha Egnerin als hochzeiterin (i 124)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison de Marthe Braun rue du Maroquin. Ceux du mari s’élèvent à 74 livres, ceux de la femme à 395 livres.
1736 (9.4.), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 68) n° 172
Inventarium über Meister Johann Jacob Kleinen, Schumachers und Frawen Susannæ Margarethæ gebohrner Ehingerin, beeder Eheleuthe in den Ehestand Zugebrachte Nahrungen auffgerichtet, in Anno 1736 – damit mann sich nun auff zutragenden fall auf der Ergäntzung desto besser zu reguliren weiß (…) Actum Straßburg den 9.ten Aprilis 1736. Expedirt aber den 3. Martÿ 1747.
In einer alhie Zu Straßburg In der Kurbengaßen gelegenen, Frauen Marthæ Braunin Wittibin Zuständiger behaußung darinnen beede Eheleuthe Lehnungsweiße wohnen, ist befund. worden wie volgt
Series rubricarum. Sa. haußrath 45, Sa. Leder Schuh und werckzeugs 17, Sa. Silbers 2, Sa. der baarschafft 10, Summa summarum des Ehemanns in den Ehestand zugebrachten Vermögens 74 lb
Dießemnach Wird auch der Ehefrauen Zugebrachte unveränderte Nahrung beschrieben, Sa. haußraths 40, Sa. Silber 9, Sa. Goldene Ring 6, Sa. Baarschafft 246, Sa. der Pfenningzinß hauptgüter 93, Summa summarum 395. lb

Susanne Marguerite Ehinger meurt en septembre 1749 en délaissant sept enfants dont l’un meurt peu après sa mère. Un accord entre les copropriétaires Jean Jacques Klein et André Meyer a eu lieu le 12 décembre 1743. Les experts estiment la moitié de maison à 700 livres. La masse propre aux héritiers s’élève à 257 livres. L’actif du mari et de la communauté est de 1 148 livres, le passif de 1 622 livres.

1750 (9.2.), Not. Hess (J. Jacques, 6 E 41, 1274) n° 178
Inventarium über Weÿland Frawen Susannæ Margarethæ gebohrner Ehingerin herrn Johann Jacob Klein Schuhmachers undt burgers allhier Zu Straßburg nunmehro seeligen Verlaßenschafft auffgerichtet in Anno 1750. – nach ihrem am 8.ten Septembris Jüngst verfloßenen 1749.sten jahrs genommenen tödlichen hientritt hie zeitlichen verlaßen, wie solche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren Hn Johann Daniel Ehinger, Feÿelhawers und burgers allhier als geordnet und geschworenen Vogts Susannæ Margarethæ, Mariæ Barbaræ, Catharinæ Magdalenæ, Johann Jacob, Johann Benjamin, Annæ Mariæ und Andreæ, So dann Catharinæ Salome welche den 5.ten Octobris letzthien, also Vier wochen nach seiner lieben Mutter seeligen hinscheiden in die ewige glückseeligkeit gefolget, mithien der wittiber als Vatter dessen Mütterliche Erbs portion sich anmaßet, alle acht gebohrner Kleinen, so die Verstorbene seelig mit vorgemeltem Ihrem hinterbliebenen wittiber ehelichen erziehlet und ab intestato Zu acht gleichen portionen und antheÿlern Zu Kinder und rechtmäsigen Erben verlaßen – So beschehen in der Statt Straßburg den 9.ten Monathstag Februarÿ Anno 1750.

In einer allhier Zu Straßburg ane der genanten St. Urbans gaß gelegenen und in dieße Verlaßenschafft eigenthümlich gehörigen behausung folgender maßen befunden worden
Eigenthümliche Helfte ane einer Behaußung. Der halbe theÿl vor ohnvertheÿlt Von und ane einer behaußung, Höfflein und Hoffstatt mit allen derselben überigen begriffen, weiten, Zugehörden und gerechtigkeiten allhier ane der genanten sanct urbans gaß einseith neben Peter Nonnenmann dem Haußfeurer anderseith neben Matern Westermann dem schuhemacher, hinden auff ein dem Stifft Frawenhauß gehöriges hauß stoßend gelegen, Von solcher gantzen behaußung gibt mann jährlichen denen Edlen Von Landtsperg 1. lb d boden zinnß, so jedem Zur helffte mit 10. ß dahien ab zu zahlen sonsten außer hienach unter den passivis benambsten darauff hafftenden Capitalien freÿ leedig und eigen. Über die eine in dieße Verlaßenschafft gehörige Helffte behaußung urkundet eine auß allhießiger Cantzley Contractstub Verfertigter Pergamentene Kauffverschreibung dedato 9.ten Maÿ Anno 1743. und mit derselben anhangenden größeren Insigel verwahret. Dießemnach weißet ferner eine Zwischen meister Andreas Meÿer schuhmacher und burger allhier als Eÿgenthümblichen innhaber der Einten und Herrn Johann Jacob Klein dißorts Wittiber und besitzer der andern helfften behaußung beschehener gütlicher abhandlung besagter dießer behaußung dedato 12. 10.bris 1743. und Von E. E. Kleinen raht sub eodem dato confirmirt, welche auf pergament geschriebene abtheilung Vor Herrn Von Carben dem Actuario Von raths wegen überschickten und der Statt kleineren Vorgetruckten Secret Insiegel bekräfftiget. Vor beschriebene hiehero gehörige Helffte behaußung ist Vermög hießiger Statt geschwornen herren Werckmeistere überschickter schrifftlicher Abschatzung dedato 7.ten hujus angeschlagen worden für und umb 700. lb
Ergäntzung derer Erben ermanglenden ohnveränderten guts. Nach besag der über beeder geweßener Eheleuth einander in den Ehestand zugebrachten Nahrungen durch nunmehro weÿland H Notarium Jacob Christoph Pantrion in Anno 1736. auffgerichteten und in Anno 1747. durch H Notarium Johann Brackenhoffer expedirten Inventarÿ
Abzug in gegenwärtig Inventarium gehörig. Derer Erben ohnverändert guth, Sa. haußraths 30. Sa. Silbers 2. Sa. goldener ring 1. Sa. activ schuld 40. Sa. Erg. 343, Summa summarum 417 lb – Schulden 160, Nach deren Abzug 257 lb
Dießemnach wird auch des Wittibers ohnverändert und Zugleich das gemein Verantwortung und theilbar guth unter einer Mass consignirt und beschrieben. Sa. haußraths 55. Sa. Werckzeugs wie auch leder und gemachter arbeith zum schuemacher handwerck gehörig 95. Sa. Faß und bütten 10. Sa. Silbers 9. Sa. Eigenthums ane einer behaußung 700. Sa. der Activ Schulden 277, Summa summarum 1148 lb – Schulden 1622 lb, In Vergleichung 473 lb
Mehr Schulden dann Nahrung 216 lb – Zweiffelhaffte Schulden in des Wittibers ohnverändert und theilbarer Nahrung zugeltend 217 lb
Abschatzung Vom 7. Februarÿ 1750. Auff begehren Meister Johann Jacob Meÿers deß Schuemachers, ist eine halbe behaußung allhier in der Statt Straßburg in der St Urbans Fgaß, einseit neben N. Nonnenmann dem Haußfeürer, anderseit neben Matern Westermann dem Schuemacher und hinten auff eine behaußung dem Stifft Frawen Hauß gehörig, solche behaußung hat neben dem Eingang einen laden, auff dem Ersten stock eine Stube, ein Kammer, Eine Kuche, und hauß Ehren, auff dem Zweÿten Stock ist eine Stuben, Ein Stub Kammer, ein Kuchen und ein Hauß öhren, darüber ist der tachstuhl mit breit Ziegeln doppelt gedeckt, Worunter Zwo Kammeren, Ferner gehöret Zu dieser helffte deß haußes das halbe holtz hauß, das halbe höfflein und der Vordere Keller, Welcher gewölbt Von uns den unterschriebenen der Statt Straßburg geschwornen Werckmeister, nach vorher beschehener besichtigung mit aller Ihrer Gerechtigkeit dem Jetzigen Werth nach æstimirt und angeschlagen Worden Vor und umb Ein Tausend und Vier hundert Gulden [unterzeichnet] Jacob Biermeÿer stadt Lohner, Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Werner Werckmeister
Copia der Eheberedung (…) So beschehen und verhandelt Straßburg Montags en 19. Aprilis Anno 1734.
Copia Codicilli reciproci – 1734 (…) Dienstags den 29. Aprilis abends Zwischen acht und Neun Uhren beÿ Zweÿen hellbrennenden Liechtern Vor nunn weÿland Herrn Jacob Christoph Pantrion gewesenen Notario jurato und burger allhier (…) Persönlich kommen und erschienen seind der Ehrsame und bescheidene Johann Jacob Klein der Leedige Schuemacher und die Ehren und tugendsamen Jungfrau Susanna Margaretha gebohrne Egnerin beeder Ehelich Verlobte

Compte sommaire de la succession, dressé en 1773.
1773 (3. Maÿ), Not. Greis (Phil. Jacques, 6 E 41, 589) n° 262
Summarische Berechnung über Weiland Fr. Susannæ Margarethæ Kleinin geborener Ehingerin Mr Johann Jacob Klein, des Schuhmachers und burgers alher zu Straßburg am 8. Septembris 1749 verstorbene Ehefraun seel. Verlaßenschaft durch mich unterschriebenen offenbaren geschwornen Notarium mit aufgerechneten besserungen gefertigt.
Nach Außweiß des über sothane Verlaßenschafft durch H Johann Jacob Heß Notarium juratum alhier den 9. Febr. 1750. auffgerichteten, sofort auf hiesiger Statt Stall den 12. aug. dicti anni abgehandelt und den 17. ejusdem beÿ E. Löbl. Vogteÿ gericht producirten Inventarii bestehet
derer Erben unverändertes Vermögen in folgenden Rubricen

La moitié de maison revient par adjudication judiciaire à Léonard Hoffsess le 9 décembre 1773 (référence dans les actes ultérieurs)

Moitié appartenant à Ursule Barbe Merckel femme d’André Meyer

André Meyer demande l’autorisation de faire son chef d’œuvre à la place de Jean Georges Sifrid qui y renonce en arguant qu’il va épouser une fille de maître. Les Quinze accordent la dispense mais Jean Georges Sifrid qui a tenté de vendre ses droits à plusieurs reprises ne sera plus admis au chef d’œuvre.
1714, Protocole des Quinze (2 R 118)
E. E. Zunfft der Schuemacher, Andreas Meÿer – Hans Georg Sifrid
(f° 102) Sambstags den 14.ten Aprilis 1714. – Andreas Meÿer Ca. E. E. Zunfft der schuhmacher pt° Meisterstücks
H nôe Andreas Meÿers deß ledigen Schuhknechts von Vengenheim gtra E. E. Zunfft der Schuhmacher, der ist willens Meister Michel Merckels deß burgers vnd schuhmachers tochter Zu heürathen vnd das Meisterstück Zu verfertigen vnd weilen lauth mitkommenden Zunfftscheins Hanß Georg Sifrid auff das Meisterstück renuncirt alß bittet ihne ahne seine stell kommen Zu laßen. Saltzm. Citatus præsens b. hd mehrerm bericht deputation. Gl. s[etzts] Erk. ahne die Obere handwercks herren gewießen.

(f° 124) Sambstags den 28.t Aprilis 1714 – Iidem [Obere handwercks herren] laßen durch herrn Secretarium Friden referiren, daß Andres Meÿer der Schuhmacher von Vengenheim wider EE. Zunfft der Schuhmacher geklagt, daß dieselbe ihne Zum Meisterstück nicht admittiren wolte, mit vnd.th. bitt beÿ ihme gn. dispensation, alß man die parten ferner gehört, habe supplicant gemeldet, daß er mit meister Michel Merckels deß schuhmachers tochter versprochen were vnd willens seÿe in das Recht hanß Georg Sifrids, so auff das Meisterstück renuncirt, Zu tretten, vnd ahne deßen statt das Meisterstück Zuverfertigen, anbeÿ gegenwärtigen schein E E Zunfft gerichts der Schuhmacher vom 5. Aprilis jüngst producirt, daß er Sigfridt auff das handwerck vnd meisterstück verzug gethan hette, welches ged. Sigfrid darinn widersprochen, daß Er des handwerck nicht quittiren, sondern selbiges mit seiner hand fortführen, das meisterstück aber nicht machen wolte, angesehen Er die mittel dazu nicht hette, Warauff H Pandrion alß Zunfftmeister geantwortet, daß Er nichts darwider einzuwenden hette, außer daß Er nicht wüße, ob nicht Sÿfrid für dise Cession vom Meÿer etwas bekäme, alß welcher schon underschiedlich mahl mit seinem recht gleichsam gehandelt, mit underth. bitt ihme Sÿfrid solchen handel nieder Zulegen, dabeneben were es auch ihne dem, daß ged. Meÿer eines Meisters tochter heürathe so billich Zu consideriren, wegen dieses umbstandts vnd daß vom Imploranten den anderen so nachfahre ahne dem weg nichts entzogen werde, so vermeinten die Hh Deputirte, daß ihme in seinem begehren gegen erlag 2. lb d halb der Statt halb der Zunfft willfahrt werden könte, jedoch mit dem anhang, daß Er Sigfrid nimmermehr Zum meisterstück gelaßen werden solte, Erk. beliebt.

Fils du laboureur Jean Meyer de Vendenheim, André Meyer épouse en 1714 Ursule Barbe Merckel : contrat de mariage non conservé, célébration
1714, Not. Pantrion (Jacques Christophe, répert. 65 Not 45, Eheberedungs Concepta, welche noch Zu expediren, f° 259 sqq)
Eheberedung – Andreas Meÿers Schuhmacher und Jgfr Ursulæ Barbaræ Märckelin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 266, n° 1146)
1714. Eodem [Mittwoch den 17.t 8.br] sind nach 2 mähl. Proclamation ehelich copulirt worden, Andres Meÿer der Ledige Schuhmacher, weÿl. Hanß Meÿer hannßen b. und Ackermanns Zu Vendenheim nachgelaßener ehelicher Sohn, vnd J Ursula Barbara Michael Merckel b. v. Schuhm. allhier eheliche Tochter [unterzeichnet] ander reß meÿer, Ursula barbara mercklerin (i 365)

André Meyer devient bourgeois par sa femme un mois après son mariage.
1714, 4° Livre de bourgeoisie p. 808
Andreaß Maÿer der Schuemacher Von Vendenheim Weÿl: Hanß Maÿer gew: Würths daselbst sohn, emp: das burgerrecht Von seiner Fr: Ursula Barbara Mercklerin p. 2. gold fl 16 ß. wird beÿ den schumachern dienen. Jur: d. 19. 9.bris 1714

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison qui appartient aux parents de l’épouse. Ceux du mari s’élèvent à 129 livres, ceux de la femme à 114 livres.

1715 (10.7.), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 34) n° 42
Inventarium über des Ehrenhafften Meister Andres Meÿers Schuemachers und der Ehren : und Tugendsamen Frauen Ursulæ Barbaræ Meÿerin, gebohrner Merckelin, beeder Eheleuthe und burgere alhier zu Straßburg, einander in den Ehestand zugebrachte Nahrungen auffgerichtet Anno 1715
Actum und inventiret Straßburg den 10.ten Julÿ 1715 in præsentia H Johann Georg Notters Schuhmachers der Ehefr. Vatters und hierzu erbettenen beÿsitzers, Expedirt vnd ausgefertigtet aber den 11. Augusti 1742.
in einer allhier zu Straßburg in der Curbengaß gelegenen der frawen Eltern zuständigen behaußung ist befunden worden, wie volgt
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Ehemanns in die Ehe gebrachten Vermögen, Sa. haußraths 39, Sa. Silbers 2, Sa. der baarschafft 87, Summa summarum 129 lb
Dießemnach wird auch der Ehefrauen in die Ehe gebrachtes Vermögen berschrieben, Sa. haußraths 89, Sa. Silbers 5, Sa. der baarschafft 7, Sa. goldener Ring 11, Summa summarum 114 lb

Barbe Merckel femme d’André Meyer hypothèque la maison dont elle vient d’acheter le tiers au profit du cordonnier Benjamin Westermann

1740 (24.5.), Chambre des Contrats, vol. 614 f° 299-v
Barbara geb. Merckelin Andreas Meÿer des schuhmachers eheweib ferner dero bruder Johann Jacob Merckel der schuhmacher
in gegensein Benjamin Westermann ebenfalls schuhmachers, 75 pfund zu vollkommener bezahlung des kauffschillings des heutigen tags erkaufften dritten theil hiernach beschriebener behausung
unterpfand, Eine Behausung, höfflein und hoffstatt mit allen deren gebäuden, begriffen, weithen, zugehör, rechten und gerechtigkeiten ahne St Urbans: gaß, einseit neben Peter Nonnenmann dem haußfeurer, anderseit neben Matern Westermann dem schuhmacher, hinten auff der Fabric des Münsters gehörigen hauß – davon gibt man denen Edlen von Landsperg 1 lt ane bodenzinß – zwo tertzen von ihren eltern weÿl. Johann Michael Merckel des schuhmachers und Annæ Barbaræ geb. Notterin, den übrigen dritten theil aber von Johann Philipp Merckel dem schuhmacher ihrem bruder heutigen tags erkaufft habe

Ursule Barbe Merckel meurt de maladie consomptive le 27 février 1749 à l’âge de 53 ans
Sépulture, Temple-Neuf (luth. reg. 8, 1728-1752, p. 360, n° 1069)
1748. Dienstags d. 27. Februarÿ abends um 7. Uhr entschlieff in Christo seelig Fr. Ursula Barbara Meÿerin geb. Merckelin, Andreas Meÿers Schuhmacher: Meisters und burgers allhier geweßene Eheliebste an einer Verzehrenden Kranckheit, ward Mittw. d. 29. ejusdem Zu ihrer Grabs Ruh nach S Helenen gebracht ætat. 53. Jahr 7 Monath [unterzeichnet] Andreß meÿer alß meÿen, benjamin Westermann als thochermann (i 185)v

André Meyer meurt inopinément le 3 mai 1753 à l’âge de 66 ans
Sépulture, Temple-Neuf (luth. reg. 9-b, 1753-1770, n° 21)
Anno 1753. Donnerstags d. 3. Maji Nachmittag um 3. Uhr entschlieff in Christo sanfft und seelig Meister Andreas Meÿer burger und Schuhmacher allhier, ward den folgenden Freÿtag am den 4. Ejusdem Abends um 5. Uhr nach gehaltener leichen Predigt Zu seiner Grabes: Ruhe nach St. Helenen gebracht, seines Alters 66. Jahr 6 Monath und 21. Tag, Wie solches bezeugen benjamin Westerman als Thochtder mann (i 6)

La moitié de maison revient à leur fille Barbe Meyer qui épouse en 1734 le cordonnier Benjamin Westermann : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration

1734, Not. Pantrion (Jacques Christophe, répert. 65 Not 45)
Eheberedung – Benjamin Westermann Schumach: vnd Jfr Barbaræ Meÿerin
Copia der Eheberedung – persönlich erschienen der Ehrsame und bescheidere Benjamin Westermann, der ledige Schuhemacher, weÿland des Ehrenhafften Herrn Christian Westermanns auch geweßenen Schuhemachers und burgers alhier hinterlaßener Sohn, mit beÿstand Herrn Christian Westermanns ebenmäßigen Schuhemacher seines Bruders und Herrn Johann Georg Werners auch Schuhmachers deßen auch ohnentledigten Vogts als Hochzeiter an einem, So dann die Ehren und tugendsame Jungfrauen Barbara Meÿerin des Ehren vorgeachte, Herrn Andres Meÿers geichfalls Schuhemachers und burgers allhier ehelichr Tochter, mit assistentz erstgedachts ihres Vatters als Hochzeiterin andern theils (…) So beschehen in Straßburg den 22. Octobris 1734. Das gegenwärtige Eheberedung Von dem, durch nun weÿland herrn Jacob Christoph Pantrion geweßenen Notarium publicum und berümbten Practicum zu Straßburg seeligen eigenhändig aufgesetzten Original getreulich außgefertiget seÿe, bescheine Ich der unterschriebene Notarius als jetziger rechtmäsiger besitzer Pantrionischer Notariat acten, Joh: Richard Häring Nots.

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 127 n° 474)
1734. Mittw d. 17. 9.br sind nach 2.maliger Proclamation ehelich copulirt v. eingesegnet worden, Benjamin Wester Mann der ledige schuemacher v. b. alhier, weÿl. Christian Wester Manns geweß. b. v. schuemachers Nachgel. ehel. Sohn v. J. Barbara, Andreas Meÿers b. v. schuemachers ehl. Tochter, benjamin Westerman als hoch Zeiter, Barbara Meÿerin als hoch Zeirin (i 131)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison propre au mari rue du Maroquin.
1735 (29.3.), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 66)
Inventarium über Meister Benjamin Westermanns, Schumachers und frauen Barbaræ, gebohrene Meÿerin beeder Eheleuthe und burgere Zu Straßburg, einander in den Ehestand zugebrachte Nahrung auffgerichtet in Anno 1735 – und Zwar Sie die Ehefrau, mit beÿstand Mstr. Andreæ Meÿers Schuhmachers und burgers allhier ihres Vatters (…) So beschehen Straßburg d. 29.ten Martÿ 1735.
In einer alhie Zu Straßburg in der Curbengaßen gelegenen behaußung ist befunden worden wir folgt
Eigenthum ane einer behaußung, so des Manns ohn verändert betreffendt. It. Hauß, Hoffstatt vnd Höfflein, mit allen deßen gebäwen, begriffen, weiten, Rechten, Zugehörden v. gerechtigkeiten geleg. alhie Zu Straßburg in der Kurbengaßen
$ 8071

Benjamin Westermann meurt en juin 1754 en délaissant quatre enfants. L’inventaire est dressé dans sa maison rue Saint-Urbain (ou rue du Maroquin). La moitié de maison propre à la veuve est estimée à la somme de 500 livres. La masse propre à la veuve est de 55 livres, celle des héritiers de 102 livres. L’actif de la communauté s’élève à 125 livres et le passif à 312 livres.

1754 (27.8.), Not. Hess (J. Jacques, 6 E 41, 1276) n° 249
Inventarium über Weÿland des Ehrsamen Meister Benjamin Westermann geweßenen Schuhmachers und Burgers alhier seel. Verlaßenschafft auffgerichtet Anno 1754. – nach seinem Am 1.sten Junÿ Jüngsthien genommenen tödlichen hintritt, Hie zeitlichen verlaßen, wie solche Verlaßenschafft auf freundfleißiges ansuchen undt begehren herrn Johannes Huck auch Schuhmachers und burgers allhier, als geordnet und geschworenen Vogts Benjamin, Andreæ, Christian und Margarethæ Barbaræ aller Vier Westermann, so der Verstorbene seelig mit nach gemelter seiner hinterbliebenen Wittib Ehelichen erziehlte und ab intestato Zu Vier gleichen portionen und antheileren Zu Kinder und Rechtmäsige Erben Verlaßen, heut dato ordnungs mäßig inventirt undt ersucht durch Fraw Barbaram Westermännin gebohrne Meÿerin, die hinterbliebene Wittib mit Zuziehung Herrn Christian Westermann Ebenmäßigen schumachers und burgers allhier Ihres erbettenen beÿstands – So beschehen Straßburg den 22.sten Augusti 1754.
Copia auffgerichteter Eheberedung
Copia Codicilli reciproci vor weÿland herrn Jacob Christoph Pantrion geweßenen Notario Publico

In einer allhier Zu Straßburg ahne der genanten S. Urbans gaß gelegener und in disse Verlaßenschafft eigenthümlich gehörige behaußung folgender massen befunden worden.
Eigenthumb Einer Behaußung (E.) Ein hauß, hoffstatt in die St: Urbans gaß 1.seith neben Georg Friderich Lang dem ältern (…)
(f° 13) Eÿgenthumb einer halben Behaußung (W.) der halbe theÿl vor ohnvertheilt Von und ane einer behaußung, höfflein und hoffstetten mit aller derselben begriffen, weiten, Zugehörten, Recht vnd gerechtigkeiten allhier ane der genannten St. Urbans gaaß * und ist die gantze behaußung 1.s. neben N. Maurer dem haußfeurer, 2.s. H Matern Westermann d. Schuhmacher, hinden auf eine der Fabrique Frawenhauß allhier gehöriger behaußung stoßend gelegen, vnd von gedachter gantzen behaußung gibt mann denen Edlen von Landsperg 1. lb pfenning bodenzinß thut Vor dißseithige helffte abzurichten 10. ß der andere halbe theil dißer behaußung ist H. Joh: Jacob Klein dem Schuhmacher und burger allhier eigenthümlich gehörig, sonsten über diße und andere darauff hafftender hiernach unter denen passivis beschriebener Capitalien freÿ ledig und eigen, und ist dieße halbe behaußung vermög der Statt Straßburg geschworner Herrn Werckmeistere überschickter schrifftlicher Abschatzung angeschlagen worden für und umb 1000 fl. so thut 500 lb.
(f° 15) Ergäntzung der Wittib abgegangenen unveränderten Vermögen.Nach Anleitung Inventarium illatorum über beeder geweßener Eheleuth Nahrungen deb 29. Martÿ 1735. durch weÿl. H Jacob Christoph Pantrion geweßenen Notarium publicum auffgerichtet
(f° 19) Series rubricarum hujus Inventarÿ. Der Wittib unverändert Vermögen, Sa. haußrath 41, Sa. Silber 6, Sa. Goldene Ring 1, Sa. Eigenthum. behaußung 500, Sa. activ Schulden 50, Sa. Ergäntzungs rest 27, Summa summarum 627 lb – Schulden 571, Nach solchem abzug 55 lb
Dießemnach würd der Erben unverändert eigenthümlich Vermögen beschrieben, Sa. haußrath 26, Sa. Vaß 3, Sa. Silber 4, Sa. Eigenthümliche behauß. 750, Sa. Pfenningzinß 75, Sa. Ergäntzungs Rest 243, Summa summarum 1102 lb – Schulden 700, Nach deren Abzug 102 lb
Endlichen ürd auch die übrige Verlaßenschafft unter einem Titul als theÿlbar beschrieben, Sa. haußraths 18, Sa. gemachte arbeit 58, Sa. Vaß und ein 41, Sa. Silber 5, Sa. Goldener Ring 12 ß, Summa summarum 125 lb – Schulden 312 lb, Übertreffen die passiv schulden die sogenante theilbare activ nahrung benantlich umb 187 lb
Conclusio finalis 270 lb
Cpoia der Eheberedung (…) So beschehen in Straßburg den 22. Octobris 1734
Copia Codicilli. Persönlich kommen und erschienen ist der Ehrenhaffte Meister Benjamin Westermann Schuhmacher und mit und neben ihme die Ehren und tugendsahme Frau Barbara gebohrner Meÿerin beede Eheleuthe und burgere (…) Beschehen in Straßburg in mein Notarÿ behaußung in der Straßen gelegen, Dienstags den 24. Februarÿ Anno 1739.
Abschatzung vom 20. Augusti 1754. auff begehren Weÿland Benjamin Westermanns seel. hinterlaßener Fraw Wittib und Erben, ist eine behaußung allhier in de Statt Straßburg in der St Urbans gaß gelegen (…)
Der Zweÿte begriff ist auch allhier in der Statt Straßburg und bestehet in einer helffte einer Wohnung in oben gedachter St. Urbans gaß einseits neben Nonnenmann dem Haußfeurer, anderseits neben Matern Westermann dem Schuemacher, und hinten auff eine behaußung dem Stifft frawen hauß gehörig, neben dem Eingang ist ein laden, in dem Ersten stock eine Stuben eine Kammer eine Kuchen und haußöhren, in dem zweÿten und dritten stocj ist eine Stube, eine Stub Kammer, eine Kuchen und Haußöhren, darüber ist der tachstuhl so mit breit Zieglen doppelt gedeckt, Worunter Zweÿ Kammern in dem Höfflein ein holtz hauß, und dabeÿ auch ein gewölbter Keller, Auch von uns den unterschriebenenen der Statt Straßburg geschwornen Werckmeistern nach vorhero beschehener besichtigung mit aller Ihrer Gerechtigkeit dem Jetzigen Werth nach auch nur Zur helffte æstimirt und angeschlagen Worden, Vor und umb Ein Taußend Gulden [unterzeichnet] Jacob Biermeÿer Lohner, Ehrlacher Werckmeister deß Meinsters, Werner Werckmeister

Barbe Meyer meurt en 1757 en délaissant quatre enfants. La moitié de maison qui lui est propre est estimée à sa valeur portée à l’inventaire précédent. L’actif de la succession s’élève à 1 480 livres, le passif à 1 239 livres.

1757 (30.8.), Not. Fické (6 E 41, 754) n° 89
Inventarium über Weÿland der viel Ehren: und tugendsamen frauen Barbaræ Westermännin gebohrener Meÿerin, weil. Herrn Benjamin Westermann, gewesenen Schumachers und burgern alhier seel. nachgelaßener Wittib nunmehr auch seel. Verlaßenschaft, auffgerichtet in Anno 1757 – nach ihrem Montags den 22.ten dieses Monats und Jahrs aus dießer zeitlichkeit genommenen tödlichen Hintritt verlaßen, Welche Vermögens Nachlaßenschaft heutigem zu End ermeltem Dato auf freundliches ansuchen erfordern und begehren Herrn Johannes Huck, des Schumachers und Burgers alhier als geordnet und geschworenen Vogts der Verstorbenen, Frauen seel. mit weil. oberwehntem Herrn Benjamin Westermann, ihrem verstorbenen Ehemann seel. ehelich erzeugt und nach tod ab intestato Zu Erben verlaßener vier Kindern mit Namen und 1.mo H Benjamin, so 17 Jar alt, Studioso und Notariats befließenen, 2.do, Andreä, seines Alters 16 Jahr, in Erlernung des Schuemacher Profession begriffen, 3.tio Christian im 14.ten Jahr seines Alters stehend und 4.to Margarethæ Barbaræ ohngefehr 4 Jahr alt, der Westermann (…) So beschehen Straßburg den 30.ten Augusti 1757.

In einer allhier Zu Straßburg ane der St. Urbans Gaß gelegener hiehero eigenthümlich gehöriger behaußung hat sich befunden als
Eigenthum ane Häusern. Erstlich die Helfte vor ohnvertheilt Von und ane einer Behaußung, Höflein und hoffstatt, mit allen derselben begriffen, Weithen, Zugehörten, Rechten vnd Gerechtigkeiten gelegen alhier zu Straßburg ane der St. Urbans Gaß, 1. seith neben Friderich Maurer, dem Schwartzbeck, 2. seith neben Meister Matern Westermann, dem Schuhmacher, hinden auf eine der fabric Frauenhauses gehöriger Behaußung stoßend, Von solcher gantzen behausung giebt mann denen Edlen von Landsperg jährlichen 1. lb und alsso Zu dißortiger helfte 10. ß ane bodenzinß, Ansonten und auser der darauf haftenden hiernach unter den passivis beschriebener Capitalien ist selbige gegen männiglichen freÿ leedig: und eigen, und wird dermalen nach vorher erbettener der wohlverordneten Herren dreÿ löbl. Stadt Statts großgünstiger Erlaubnus dahier angesetzt nach dem Preis, wie solche helfte in Ao: 1754 nach absterben weil. Meister Benjamin Westermanns der Kinder und Erben leiblichen Vaters seel. weißt das über deßen Verlaßenschaft durch Herrn Notarium Joh: Jacob Heß auffgerichtete Inventarium fol: 34.a durch die Herren Werckmeister angeschlagen worden nämlich ad 500 lb. Wird nun hievon oben erwehnten bodenzinßes doppelter Capitals betrag in abzug gebracht mit 10 lb, So verbleibt ane solchem Anschlag hier auszuwerfen annoch übrig 490.
Uber solche behausung, woran die andere helfte Meister Joh: Jacob Klein dem Schumacher alhier eigenthümlich gehörig ist, und die verstorbene fr. seel. die dießortige Helfte ererbt hat ist besagend vorhanden ein teutscher pergamentener in alhiesiger C. C. Stub gefertigter Kaufbrief mit deren anhangendem größern Insiegel verwahret dedato 21.ten Maji 1740. hiebeÿ mit Lit. A. notirt, Ferner ein gleichmäßiger Kauffbrieff datirt d. 25. febr. 1701. mit Lit. B. signirt. Weiters ein dergleichen Kauffbrieff vom 9.ten 9.bris 1696. mit altem N° 2 und hienächst mit Lit. C. bemerckt.
Item eine Behaußung ane der St: Urbans Gaß 1.seith neben Mstr. Georg Friderich Lang dem ältern (…)
Series rubricarum hujus Inventarii. Sa. haußraths 71, Sa. gemachter Schuh und Werckzeugs Zum Schuhmacher handwerck gehörig 28, Sa. Weins und leerer Faß 41, Sa. Silbers und dergleichen Geschmeids 6, Sa. Goldener Ring 2, Sa. Eigenthums ane häußer 1240, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 75, Sa. Schulden 16, Summa summarum 1480 lb – Schulden 1239 lb, Nach solchem abzug et Conclusio finalis Inventarÿ 241 lb

1770, Protocole des Quinze (2 R 181)
Andreas Westermann, Schuhmacher (Rapiarium)
(f° 7) Sambstags d. 17. Februarÿ 1770. – Osterrieth nôe Andreas Westermann in aîis Ca. E. E. Zft der schumacher H Zmr. auch in aîs erholt Mem: huius u. b. Deput. Claus sen: prod. Except. jt° pt° und bittet simil. Deput. erkant.

(f° 16) Sambstags d. 24. Martÿ 1770. – Osterrieth nôe Andreas Westermann in aîis Ca. E. E. Zft der schumacher H Zmr. auch in aîs bittet Commun. sententiæ.

La maison revient pour partie à André Westermann qui épouse en 1770 Catherine Salomé Huck, fille de cordonnier : contrat de mariage, célébration.
1770 (1.6.), Not. Fické (6 E 41, 774) n° 194
Eheberedung – zwischen dem Ehrbar und wohlgeachten Herrn Andreä Westermann, dem ledigen Schumacher, Weiland herrn Benjamin Westermann gewesenen Schumacher meisters und Burgers alhier mit nun auch Weiland Fraun Barbara, gebohrner Meÿerin ehelich erzeugt hinterlaßenem Sohn, volljährigen alters und ohnbevögtigt, eines
und andern Theils der Viel Ehren und Tugendsamen Jungfrau Catharina Salome Huckin, Herrn Johannes Huck, des ebenmäßigen Schumachers und burgers hieselbst mit fraun Catharina Salome gebohrner Lixin ehelich erziehlten Jgfr. Tochter
Geschehen den 1. Junÿ im Jahr Christi 1770 [unterzeichnet] Andreas Westerman als hochzeiter, Catharina Salome Huckin als hochzeiterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 178)
Im Jahr 1770 Mittwochs den 15. Augst sind nach geschehenen gewöhnlichen Proclamationen Dom. VIII. et IX. post Trinit. in offentlicher Gemeindt copulirt und ehelich eingesegnet worden Andreas Westermann der leedige Schuemacher von hier weÿland Benjamin Westermanns geweßenen Schuhmachers und burgers allhier und auch weÿland Annæ Barbaræ gebohrner Meÿerin nachgelaßener ehelicher Sohn und Jungfer Catharina Salome Huckin Johann Hucken des Schuhmachers und burgers allhier und Catharinæ Salome gebohrne Lixin eheliche tochter [unterzeichnet] Andreas Westermann als hochzeiter Catharina Salome Huckin als Hochzeiterin (i 186)

André Westermann meurt en 1774 en délaissant deux filles. La maison lui appartient pour un quart, un autre quart appartient à son frère Chrétien Westermann et la moitié à Léonard Hoffsess. La masse propre à la veuve est de 234 livres, la masse propre aux héritiers de 40 livres. L’actif de la communauté s’élève à 139 livres, le passif à 373 livres.

1774 (12.7.), Not. Fické (J. Charles, 6 E 41, 767) n° 570
Inventarium über Weiland des Ehrengeachten Mstr Andreä Westermann gewesenen Schumachers und Burgers allhier zu Straßburg, nunmehro seel. Vermögens Nachlaßenschafft auffgerichtet im Jahr 1774. – nach seinem Freÿtags den 6. May dieses 1774.sten Jahrs aus dießer Zeitlichkeit genommenen tödlichen Hintritt verlaßen hat. Welche Vermögens Nachlaßenschafft heutigem Zu End gesetztem Dato auf Veranstalten und begehren des Wohl Ehrbaren Mstr Isaac Lang des Schuhmachers und Burgers alhier, des Defuncti mit hernach ermelter seiner Ehefrauen und nun hinterlaßener Wittib ehelich erzeugt nach todt Zu intestato Erben verlaßen und gleich hienach benambster zweÿ töchterlin eines, und andern theils der Viel Ehren und tugendreichen frauen Catharina Salome gebohrne Huckin, die hinterbliebene Wittib, hiebeÿ mit Herrn Johannes Huck dem ebenmäßigen Schuemacher und burger alhier verbeÿstandet – So geschehen Straßburg den 12. Julii 1774.
Des verstorbenen seel. ab intestato Zu Erben verlaßene Kinder mit Nahmen und 1.mo Catharina Salome, so beÿnahe 3 Jar erreicht und 2.do Maria Magdalena so anderthalb Jahr erlangt, die Westermännin, welche der Defunctus mit seiner Eingangs ermelten hinterlaßenen Wittib erzeugt hat, In deren Nahmen denn deren geordnet und geschworener Vogt Eingangs ermelter Mstr Isaac Lang der Schuhmacher und b. alhier.

In einer allhier Zu Straßburg an der St. Urbansgaß gelegenen hiehero zum theil eigenthümlich gehörigen behaußung, hat sich befunden als
Eigenthum an Häußern (E.) Erstlich die helfte an der helfte oder ein quart am gantzen vor ohnvertheilt, von und an einer behausung höfflein und hoffstatt, mit allen derselben begriffen, Weithen, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten, gelegen alhier Zu Straßburg an der St. Urbans Gaß, einseit neben Friderich Vix dem Schwartzbeck, anderseit neben Meister Joh: Georg Steinmetz dem Schuhmacher hinten auf eine dem Löbl. Stift Frauwenhaußes gehörige behausung stosend, Von solcher gantzen behaußung reicht man denen Edlen von Landtsperg jährlich 1 lb d und also Zu disortiger quart 5 ß an bodenzinß, ansonsten und ausser denen darauf haftender und hienach undter den Passivis beschriebenen Capitalien ist solche gegen männiglichen freÿ ledig eigen, und wird dermalen nach vorher erhaltener des wohlverordneter Herrn dreÿ löbl. Stadt Stalls großgünstigen Erlaubnus um den Preiß angesetzt, wie solch ehemalen Zu des Defuncti Vaters seel. Verlaßenschaft Inventur æstimirt worden, das ist a 2000 lb. d zu hierortiger quart 500 lb. Wird nun hinvon das bodenzinß der 5 ß doppelter Capital betrag in Abzug gebracht mit 10 lb, so verbleibt an solchem Anschlag hier auszuwerffen annoch übrig 490 lb.
An solcher behausung participirt Christian Westermann der ledige Schuhmacher, des Defuncti bruder auch 1 quart und Leonhard Hofsäß der Meelhändler alhier die andere Helfte. Darüber und zwar über die völlige Behausung besagt 1. deutscher pergamentener in alhiesiger C. C. Stube gefertigter Kauffbrieff mit deri anhangenden Insigel verwahrt, de Dato 21. Maÿ 1740. mit A notirt. Ferner ein gleichmäßiger Kauffbrieff datirt den 25. Februarÿ 1701 mit B signirt. So dann ein dergleichen Kauffbrieff vom 9.ten 9.bris 1696. mit altem N° 2 und Lit. C. bemerckt.
(E.) It. die helfte vor unvertheilt von und an 1 behausung ebenmäßig Zu Straßburg an der St. Urbans Gaß (…)
Ergäntzung der Wittib wehrender Ehe abgegangenen unveränderten Guths. Ausweißlich ds über beeder nun zertrennten Eheleuthe einander vor unverändert zu und eingebrachte Haabschafften, durch den unterschriebenen Notarium sub dato 23.ten Augusti 1770 gefertigten Inventarii
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Der hinterbliebenen Wittib unveränderen Vermögens, Sa. Haußraths 33, Sa. Silbers und dergleichen Geschmeids 5, Sa. goldener Ring 6, Sa. der baarschaft 6, Sa. Schuld 50, Sa. der Ergäntzung 133, Summa summarum 234 lb
Diesemnach so wird auch der Erben unverändert Vermögen in beschreibung gesetzt, Sa. haußraths 29, Sa. Werckzeugs Zur Schuhmacher Profession gehörig 12 ß, Sa. Silbers und dergleichen Geschmeids 2, Sa. der Baarschafft 5, Sa. Ergäntzung 865, Summa summarum 903 lb – Schulden 501 lb, Nach deren Abzug 40 lb
Endlich so wird auch die Theilbare Mass folgender maßen beschrieben, Sa. haußraths 30, Sa. Feders und gemachter Schuh 51, Sa. der Baarschafft 7, Sa. Schulden 49, Summa summarum 139 lb – Schulden 373 lb, In Vergleichung 234 lb
Conclusio finalis Inventarÿ und Stall Summa 401 lb

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 500 florins (250 livres) sur un total de 800 florins
1774, Livres de la Taille (VII 1180) p. 175
Schuhmacher N° 3479 – Weÿl. Andreä Westermann des geweßenen Schumachers und burgers allhier Verlaßenschafft jnvent. H. Not Fické
Concl. Final. jnvent. Ist fol. 106., 401 lb 16 ß 11 7/8 d die machen 800 fl. verstallte 300 fl. Zu wenig 500 fl.
Wovon nachtrag vor 4 Jahr als derselbe Zünfftig worden in duplo à 1 lb 10 ß – 6 lb
und zweÿ jahr in simplo – 1 lb 10 ß
Ext. Stallgelt 1774 – 1 lb 16 ß
Geb. – 2 ß 6 d
Abhandung – 1 lb 3 ß 6 d (zusammen) 10 lb 12 ß
der nachtrag auff die helffte moderirt, restirt 6 lb 17 ß
dt. 10. aug. 1774.

Catherine Salomé Huck se remarie avec le cordonnier Chrétien Westermann, fils de Chrétien Westermann le vieux : contrat de mariage, célébration
1775 (14.6.), Not. Fické (6 E 41, 774) n° 253
Eheberedung – persönlich erschienen der Ehren und vorgeachte Herr Christian Westermann der ledige jüngere Schumacher meister, Herrn Christian Westermann Senioris auch Schumachers und Burgers alhier ehelicher Sohn, volljährigen Altern, eines
und andern theils die Ehren und tugendbegabte Frau Catharina Salome Westermännin gebohrne Huckin weiland Herrn Andreä Westermann des gewesenen ebenmäßigen Schumacher und Burgers alhier hinterlaßene Frau Wittib, hiebey mit Herrn Johannes Huck dem auch Schuemacher und Burger hieselbst ijrem geliebten Vater verbeÿstandet
auf Mittwoch den 14.ten Junii 1775 [unterzeichnet] Christian Westermann als hochzeiter, Catharina Salome Westermänin als hochzeiterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 103)
Im Jahr 1775. Dienstags den 11. Julii Abends um Fünf Uhr wurden nach vorhergegangenen gewohnlichen Proclamationen, Dominica Tertia & Quarta post Trinitatis offentlich ehelich eingesegnet Christian Westermann lediger Schuhmacher und burger allhier, Christian Westermanns, Schuhmachers und burgers allhier und weiland Frau Jacoba gebohrner Hüttnerin ehelicher Sohn, und Frau Catharina Salome gebohrne Huckin weiland Andreas Westermanns gewesenen Schuhmachers und burgers allhier hinterlaßene Wittwe, [unterzeichnet] Christian Westermann als hochzeiter, Catharina Salome Werstemanin als Hochzeiterin (i 155)

Le tuteur des enfants d’André Westermann vend la moitié de maison à Léonard Hoffsess, déjà propriétaire de l’autre moitié pour l’avoir acquise par adjudication judiciaire deux ans plus tôt

1775 (21.9.), Chambre des Contrats, vol. 649 f° 398-v
Mr Isaac Lang der schuhmacher alß geordneter und geschworener vogt weÿl. Andreas Westermann der schuhmacher zweÿ jüngsten kinder nahmentlich Catharina Salome und Maria Magdalena derer Westermannin, Christian Westermann ledig aber großjähriger schuhmacher
in gegensein H. Leonhard Hoffseß des meelhändlers und Annæ Barbaræ Westermännin unter assistentz Johann Götz und Johann Jacob Westermann beede schuhmacher
die helffte vor abgetheilt von und ane einer behausung, höfflein und hoffstatt mit allen denen übrigen gebäu, begriffen, weithen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten ane St Urbansgaß, einseit neben Jacob Vix dem haußfeurer, anderseit neben Georg Steinmetz dem schuhmacher, hinten theils auf der Porstischen Wb. und erben theils auf ein der Fabric des münsters zuständ. haus – von dieser gantzen behausung gibt man den Edlen von Landsperg 1 pf ane bodenzinß – ihme Christian Westermann zur helffte und denen curanden zue anderen helffte, alß ein von ihrem groß und respectivé uhrgroß vatter ererbt, daran die andere helffte denen käuffer, alß ein auf der Ganth unterem 9. Decembris 1773 erkaufftes guth – (um 250, 250 und 250 florins verhafftet, geschehen um) 1450 gulden

Deux moitiés réunies

La maison appartient alors en entier au farinier Léonard Hoffsess et à sa femme Anne Barbe Westermann, veuve de Jean Jacques Lix.

Fils du cordonnier Jean Georges Lix, le farinier Jean Jacques Lix épouse en 1765 Anne Marie Westermann, fille du cordonnier Chrétien Westermann : contrat de mariage, célébration
1765 (10.7.), Not. Hüttel (6 E 41, 859) n° 29
Eheberedung – persönlich erschienen, der Ehren und vorgeachte Herr Johann Jacob Lix, leediger Meelmann und Burger allhier, weÿland Mstr Johann Georg Lix des gewesenen Schuhmachers und burgers hieselbst, längst weil. mit Frauen Maria Salome gebohrner Wolfin seiner hinterbliebenen wittib ehelich erzeugter Sohn, als hochzeiter, ane einem
So dann der Ehren und tugendsamen Jungfrau Anna Barbara Westermännin, herrn Christian Westermann, des hiesigen Burgers und Schuhmachers mit weÿland Frauen Jacobe gebohrner Hüttnerin, seiner verstorbenen Ehegattin seel. ehelich erzielte Tochter, beÿständlich erstgedachten ihrem Vatters als hochzeiterin
So beschehen Zu Straßburg Mittwoch den 10 Julii Anni 1765 [unterzeichnet] Johann Jacob Lix Als hoch Zeyder, Anna Barbara Westermännin ls hoch Zeiterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 20, n° 30)
Im Jaht Christi 1765, Mittwoch den 14. Augusti sind nach vorhergegangenen ordentl. Proclamationen, so auff Dom. IX. und Dom. X. post Trin. geschehen, in offentl. Gemeinde ehel. copuliert und eingesegnet worden, Johann Jacob Lix, der ledige Meelhändler von hier, weÿl. Joh: Georg Lixen, gewesenen Schuemachers und burgers allhier, mit Maria Salome gb. Wolffin, ehl. erzeugter und hinterlaßener Sohn, und Jgfr. Anna Barbara Westermännin Mstr. Christian Westermanns Sen. Schuhmachers und burgers allhier, mit weÿl. Jacobe gb. Hüttnerin ehl. erzeugte Tochter [unterzeichnet] Johann Jacob Lix als hoch Zeitder, Anna Barbara Westermännin Als hoch Zeitderin (i 25)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison rue du Maroquin. Ceux du mari s’élèvent à 163 livres, ceux de la femme à 230 livres.
1765 (21.10.), Not. Hüttel (6 E 41, 854) n° 47
Inventarium über des Ehren und wohlvorgeachten Herrn Johann Jacob Lix, Meelhändlers und der Viel Ehren und tugendbegabten Frauen Annæ Barbaræ Lixin, gebohrner Westermännin, beeder Eheleuthe und burgere allhier Zu Straßburg einander für ohnverändert in den Ehestand zugebrachte Nahrungen, errichtet Anno 1765. – in der am 10.ten Julii gegenwärtigen 1765.sten Jahrs vor mir Notario errichteten Eheberedung §° 4.to sich vor ohnverändert reservirt und vorbehalten (…) So geschehen alhier Zu Straßburg in fernerm beÿseÿn Hn Christian Westermann Schuhmachers und burgers hieselbsten der Ehefrauen eheleiblichen Vatters und hierzu erbettenen beÿstabdts wie nicht weniger H Johann Daniel Lentz Meelhändlers und ebenmäßigen hiesigen Burgers des Ehemanns Schwagers (…) Montags den 21. Octobris Anni 1765.
In einer allhier zu Straßburg ane der St. Urbans Gas gelegenen von beden Eheleuthen lehnungsweiße bewohnenden behaußung befunden worden wie folgt.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Ehemanns Zugebrachten Guts. Sa. haußraths 24, Sa. Schiff und geschirr zum meelhandel gehörig 21, Sa. Frucht Meel und gekörns 128, Sa. Saurkrauts 10, Sa. Silbers 4, Summa summarum 189 lb – Schulden 54 lb, Nach deren Abzug 134 lb Dazu gelegt die ihme gebührige helfte ane denen haussteuren, antrefen 28, des Ehemanns in die Ehe gebrachtes Gut in vero pretio 163. lb
Dießemnach wird auch der Ehefrauen zugebrachtes gut geschrieben, Sa. haußraths 86, Sa. Silbers 17, Sa. goldener Ring 16, Sa. baarschafft 83, Summa summarum 202 lb – Deme beÿzurechnen die Ihro gebührige helfte ane denen verehrten haussteuren 28 lb. Der Ehefrau zugebrachtes Vermögen dem wahren werth nach. 230 lb

Jean Jacques Lix termine son apprentissage de trois ans chez le meunier Lauth en avril 1758.
1758, Protocole de la tribu de la Lanterne (XI 211)
(f° 268-v) den 6.ten Apr. 1758 – Johann Jacob Lix d. Leedige Müller Von hier bittet Ihme seine beÿ H Rathh. Lauth dem Dingßen Mülller außgestandene 3 Lehrjahr Vor zuschreiben. Erkandt willfahrt.

Il cotise à la tribu des Boulangers pour pouvoir vendre de la farine et de la semoule
1765, Protocole de la tribu des Boulangers (XI 12)
(f° 211-v) Donnerstags den 7. Martii 1765 – Geld Zünfftiger
Joh: Jacob Lix so beÿ E. E. Zunfft der Lucern Leibzünfftig will beÿ dieser Ehrs. Zunfft Geldzüfftig werden um der Meel v. Grießhandel treiben Zu können, bittet um gerichtl. Reception. Erk. willfahrt.

Il devient tributaire à la Lanterne le 13 juin 1765 et obtient en août le droit de vanner que détenait Jean Hetzel, devenu meunier à Ribeauvillé
1765, Protocole de la tribu de la Lanterne (XI 212)
(f° 41-v) Donnerstags den 13.den Junÿ 1765 – Johann Jacob Lix, der leedige Müller, prod. Statt Stall Schein Vom 1. hujus bittet ein gleiches
Erkant, Seÿe derselben als ein Meelmann Zwar leibzünfftig Zu recipiren pt° des gebettenen Wannenrechts aber noch Zur Zeit Zur Geduld Zu verweißen.
dt. pro Zunfftrecht 3 lb 7 ß d

(f° 43) Donnerstags den 29.ten Augusti 1765. – Joh: Jacob Lix, der Meelmann, bittet Ihme Johannes Hetzel, des ehemaligen Meelmanns nunmehro aber Müllers Zu Rappolsweiler vacantes Wannenrecht gng. zu conferiren. Erkannt, Willfahrt dt. 2. lb. 6. ß

Jean Jacques Lix meurt en 1772 en délaissant deux fils. L’inventaire est dressé dans une maison rue du Maroquin. La masse propre à la veuve est de 161 livres, celle des héritiers de 451 livres. L’actif de la communauté s’élève à 461 livres et le passif à 586 livres.
1772 (17.6.), Not. Hüttel (6 E 41, 855) n° 107
Inventarium über Weÿl. Hn Johann Jacob Lix des geweßenen Meelhändlers und Burgers Zu Straßburg seel. Verlaßenschafft errichtet Anno 1772. – nach seinem den 21.ten Aprilis gegenwärtigen Jahrs aus dießer welt genommenen tödlichen Hintritt zeitlichen hinter sich verlaßen, welche Verlaßenschafft sowohl auf Requisition Fr. Annæ Barbaræ gebohrner Westermännin seiner hinterbliebenen Wittib, beiständlich H Isaac Lang, des Schuhmachers und hiesigen Burgers ihres Schwagers, als auch herrn Johann Daniel Lentz des Meelhändlers und ebenmäßigen burgers hieselbst als geschwornen Vogts des Verstorbenen seel. mit vorged. seiner nunmahligen Wittib ehelich erzeugter und nach todt Zurück gelaßener Zweÿ Kinder und ab intestato Erben, Nahmentlich Johann Jacob und Christian inventirt und ersucht, durch Sie die Fraw Wittib selbsten (…) So geschehen Zu Straßburg Mittwochs en 17.ten Junii Anno 1772.

In einer allhier Zu Straßburg ane der St Urbans Gäßel gelegenen und dißorts Lehnungsweiße bewohnenden behaußung befunden worden wie folgt.
Ergäntzung der Wittib währender Ehe abgegangen unveränderten Guths Inhalt der über beeder nun Zertrennten Eheleuth einander für unverändert in den Ehestand Zugebracht Nahrungen durch mich Not. A° 1765. errichteten Inventarii
Series rubricarum hujus Inventarÿ – Copia der vor mir Not° am 10. Julii A° 1765. errichteten Eheberedung
Copia des Verstorbenen seel. vor mir Not° auffgerichteten Codicilli
Der Wittib unveränderten Vermögens, Sa. haußraths 27, Sa. Silbers 5, Sa.gold. Ring 4, Sa. Schuld 25, Sa. Erg. 99, Summa summarum 161 lb
Dieemnach wird auch derer Erben unverändert Gut, Sa. haußraths 34, Sa. Schiff und geschirr zum Meelhandel gehörig 4, Sa. Silbers 1, Sa. Ergäntzungs rests 435, Summa summarum 476 lb – Schulden 25, Detrahendo 451 lb
Endlich wird auch das gemein verändert und theilbar Gut beschrieben, Sa. haußraths 33, Sa. Schiff und geschirr Zum Melhandel gehörig 13, Sa. Frucht, Meel und Gekörns 156, Sa. Silbers 7, Sa. Schulden 251, Summa summarum 461 lb – Schulden 586, Compensando 124 lb
Stall Summ 236 – Zweiffelhaffte und verlorne Schulden 33 lb
Copia der Eheberedung (…) – Copia Codicilli (…)

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 400 florins (200 livres) sur un total de 900 florins
1772, Livres de la Taille (VII 1180) f° 145
Lucern No. 3061 – Weÿl. Johann Jacob Lix geweßenen Meelhändlers und burgers allhier Verlaßenschafft invent. H. Not. Hüttel.
Concl. final. jnvent. Ist fol. 89.b., 487 lb 18 ß 3 d, die machen 900 fl, verstallte 500 fl. zu wenig 400 fl. weilen aber dießer überschuß Von dem in Anno 1770 gethanen Mültterlichen Erb herrühret so wirt nur das Stallgeldt vor 2 jahr angesetzt thut 1 lb 4 ß
Ext. Stallgeldt 1772 – 2 lb 2 ß
Geb – 2 ß 6 d
Abhandlung – 1 lb 1 ß 6, Summa 4 lb 10 ß
dt. 1. Aug. 1772.

Fils du tonnelier Léonard Hoffsess, le meunier Jean Léonard Hoffsess épouse en 1773 Anne Barbe Westermann, veuve de Jean Jacques Lix : contrat de mariage, célébration

1773 (21.4.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 740) n° 418
Eheberedung – Zwischen dem Ehren und Vorgeachten Herrn Joh: Leonhard Hoffseß dem leedigen Müllern Weÿl. H. Joh: Leonhard Hofseß geweßenen Kiefers und burgers alhier Zu Straßburg sel. nachgelaßenem ehelich erzeugtem Sohn, als dem Hn Bräutigamb ane einem,
So dann der Ehren und tugendsamen Frauen Annä Barbarä Lixin geb. Westermännin, Weÿl. Hn Joh: Jacob Lix geweßenen Meelhändlers und Burgers allhier Zu Straßburg seel. nachgelaßener Wittib als der frauen hochzeiterin, ane dem andern theil
So beschehen in Straßburg in præsentia (…) Hn Joh: Daniel Lentz Meelhändlers der Fr. hochzeiterin beeder Kinder erster Ehe geschwornen Hn Vogts aller burgere allhie (…) auf Mittwoch den 21. Apr: A° 1773 [unterzeichnet] Johan Lienhart Hoffseß als hochzeith, Anna Barbara Lixin Als Hochzeiterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 27-v)
Im Jahr Christi 1773. Mittwochs den 12. Maÿ sind nach gewesenen gewöhnlichen proclamationen Dominica Jubilate et Dominica Cantate offentlich copulirt und ehelich eingesegnet worden Johann Leonhardt Hofseß leediger Mehlhändler und burger allhier, weÿland Johann Leonhardt Hofseß geweßenen Kiefers und burgers allhier und Frauen Maria Magdalena gebohrner Schleberin ehelicher Sohn und Frau Anna Barbara gebohrne Westermännin, weÿland Johann Jacob Lix geweßenen Mehlhänlders und burgers allhier nachgelaßene wittib [unterzeichnet] Johan lienhart hoffseß hochzeiter, Anna Barbara Lixin Als hochzeiterin (i 79)

Jean Léonard Hoffsess fait son apprentissage de 1759 à 1762 chez la veuve du meunier Guillaume Greiner
1760, Protocole de la tribu de la Lanterne (XI 211)
(f° 278) Heut dato den 7. Jan. 1760 – H. Rathh. Phil. Jacob Lauth der Dingßenmüller im Nahmen Fraw Sabinæ Schnellerin weÿl. Willhelm Greiners seel. Zornen Müllers wb. bittet Johann Lienhard Hoffseß weÿl. Joh: Lienhard Hoffseß geweßenen Kieffers allhier seel. sohn, von Joh. Bapt: 1759 bis solche Zeith 1762. das müller handwerckh beÿ Ihro Zu Erlernen Ihro Zu Zuschreiben. Erkandt willfahrt.

1762, Protocole de la tribu de la Lanterne (XI 212)
(f° 5-v) Sambstags den 2. Julÿ 1762 – Ausgethaner Lehrjung – H. Johann Friderich Lauth der Zornenmüller, erschienen nôe Frauen Sabinæ gebohrner Schnellerin weÿl. Willhelm Greiners des geweßenen Zornen Müllers und burgers allhier hinderlaßener Wittib, seiner dermaligen Schwiger Mutter und bit Johann Lienhard Hoffseß von hier gebürtig, ihren Zuthun, vide die Einschreibung vom 7. Januarÿ 1760. Erkannt, willfahrt, dt. 1. lb 11 ß d

Après une première demande en mai, Jean Léonard Hoffsess devient tributaire à la Lanterne le 19 juin 1773. Il obtient le même jour le droit de vanner que détenait Jean Jacques Lix
(f° 118-v) Sambstags den 8. Maji 1773 – Leonhard Hofseß der ledige Müller bittet ihn Zünfftig zu recipiren. Erkannt in Ermanglung eines Statt Scheins seÿe der implorant noch Zur Zeit mit seinem begehren ab und an die Ordnung Zu verweißen.

(f° 119) Donnerstags den 19.ten Junii 1773. – Leonhard Hofseß, der gelernte Müller, weil. Johann Leonhard hofses, des hiesigen burgers und Kiegers hinterlaßener ehelicher Sohn producirt Statt Stall Schein vom 8.ten Maji bittet ihn inter denen Meelleuthen leibzünfftig Zu recipiren, erkannt willfahrt, dt 3. lb 7 ß
Idem bittet weil. Johann Jacob Lix, des gewesenen Zünfigen Meelmanns seines Ehevorhahren gehabt und durch deßen Wittib seine nunmalige Ehefrau bisher getriebenes Wannenrecht ihm Zu Zu schreiben.
Erkannt unter der Condition willfahrt, daß der Implorant beÿ E. E. Zunfft der Becken beÿ nechstem Gericht auch das Meelrecht begehren und erhalten soll. dt. 3. lb 6 ß

Il cotise à la tribu des Boulangers pour pouvoir vendre de la farine et de la semoule comme le premier mari de sa femme
1773, Protocole de la tribu des Boulangers (XI 13)
(f° 65-v) Mittwochs den 22. Septembris – Geld zünfftiger
Leonhard Hoffsäß, leibzünfftigen Es En Zunft Zur Lucern stehet vor und bitt ihne, weilen er sich an eine verwittibte Meelhändlerin verheurathet, als Geldzünftigen beÿ dieser E. Zunft auf: und anzunehmen auch ihme anbeÿ das Meel: und Grießrecht ferner fort angedeÿhen Zulaßen.
Erkandt, seÿe Imploranten gegen Erlag der Gebühr seinem Petito Zu willfahren.

1774, Protocole de la tribu de la Lanterne (XI 211)
(f° 124) Montags den 10. Jenner 1774 (Johann Leonhard Hofses, Meelmann, als Gekörns Rüger erkosen)

1783, Protocole de la tribu de la Lanterne (XI 213)
(f° 3-b) Dienstags den 9. Decembris 1783 (als Spottschöff supernumerarius erwehlt)
(f° 5) Mittwochs den 7. Jenner 1784. (idem)

Jean Léonard Hoffsess et sa femme font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison rue du Maroquin. Ceux du mari s’élèvent à 314 livres, ceux de la femme à 473 livres.
1773 (29.5.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 732) n° 879
Inventarium über des Ehren und Vorgeachten Herrn Johann Leonhard Hoffseß Meelhändlers und der Ehren und tugendsahmen Frauen Annä Barbarä Hoffseßin gebohrner Westermännin beeder Eheleuthe und Burgere allhier Zu Straßburg einander für ohnverändert in den Ehestand zugebrachte Nahrungen, auffgerichtet Anno 1773. – und sich vermög der den 21.sten Aprilis 1773. Vor mir unterschriebenen, Notario auffgerichteten Heuraths Verschreibung Vor unverändert Vorbehalten haben (…) So beschehen in Straßburg in Præsentia Herrn Andreä Dietz Schwartz und Schönfärbers des Ehemanns entledigten Herrn Vogts und H Johann Daniel Bentzÿ Meelhändlers der Ehelichen beeder Kinder Erster Ehe geschwornen Curatoris beeden Burgere allhier auf Sambstag den 29.ten Maÿ anno 1773.

In einer allhier Zu Straßburg ane der St: Urbans Gaß gelegenen und in dieße Zugebrachte Nahrung nicht gehörigen Behaußung befunden Worden Wie folgt
Wÿdumb Welchen dißortige Ehefrau Von Weÿland H Jacob Lix dem geweßenen Meelhändler und burgern allhier Zu Straßburg Ihrem erstern Ehemann seel. theils Lebtägig theils biß zu der Kinder Zwantzig Jährigen Alter oder vorheriger Verheurathung Zigenießen hat
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Manns in die Ehe gebracht Vermögen, Sa. Silbers 38, Sa. Goldenen Rings 3, Sa. Baarschafft 10, Sa. Schulden 230, Summa summarum 291 lb – darzu geleht die Ihme dem Ehemann vermög der Eheberedung gehöriger helffte ane denen haussteuren 22, Des Manns Vermögen in vero pretio 314 lb
Dießemnach wird nun auch der Frauen in die Ehe gebrachte Nahrung beschrieben, Sa. haußraths 225, Sa. Wein und leerer Faß 11, Sa. Schiff und geschirr auch Waaren Zum Meelhandel gehörig 306, Sa. Silbers und dergleichen Geschmeids 31, Sa. Goldener Ring und dergleichen Geschmeids 49, ß der baarschafft 87, Sa. Schulden 521, Summa summarum 1232 lb – Schulden 781, Nach deren Abzug 451 – Hierzu kombt ferner die Ihro der Ehefrauen gebührige Helffte ane denen Verehrten haussteuren 22 lb, der Frauen sambtl. in die Ehe gebracht Vermögen dem vero pretio nach 473 lb

Jean Léonard Hoffsess meurt à l’automne 1792, sa veuve en 1794 en délaissant deux fils de son premier mariage et deux du deuxième. L’inventaire est dressé dans leur maison rue du Maroquin. La masse propre au mari est de 1 503 livres tournois, celle de la veuve de 5 741 livres. L’actif de la communauté s’élève à 11 663 livres, le passif à 18 686 livres. Un état des loyers y est joint.

1795 (19 therm. 3), Strasbourg 4 (5), Not. Greis n° 779, altes 578
Inventarium samt Verkauff und Erörerung Weiland burgers Johann Leonhard Hoffses gewesenen Meelhändlers, so im Monat Septembris oder Oct° 1792 und auch weiland der burgerin Annä Barbarä Westermann so den 30. Nivose des 2. Jahrs der Republick verstorben, beeder gewesener Eheleute und Inwoner dahier Zu Straßburg Verlaßenschafften, Welche auf Ansuchen des burgers Christian Westermann Schumachers als geordneten Vogts der entseelten Ehefrau in erster Ehe mit weil. br. Johann Jacob Lix, gewes. ebenmäßigen Meelhändler alhier, so am 21. Aprilis 1772. verstorben ehelich erzeugt hinterlassener Zween Söhn, Namens Br. Johann Jacob Lix, so 27. Jahr alt, Adjudant major unter dem 5. Artillerie Regiment und br. Christian Lix, so 23. Jahr alt Volontaire au Bataillon de la montagne, so beede dermalen abwesend: Wie auch brs. Joh: Daniel Hoffses, Kiefers als geordnet und beeidigten Vogts (…) der beeden nun verstorbenen Eheleuthe in ihrer jetzigen Ehe erzeugt und hinterlaßenener Zween Söhne, mit Namen Joh: Leonhard Hoffses so 18. Jahr und Joh: Friedrich Hoffses so 14 Jahr alt, inventirt und ersucht

hausrath, In der Wonstub, In der Nebenkammer, In der Kuch, Im haußehren, In der Magdkammer, In der Soldatenkammer, Auf der bühn, In der Stubkammer, Im Keller
(p. 12) Eigenthum ane einer behaußung. (E.) Neml. eine Behaußung Höffl. u. Hoffstatt mit allen dero Gebäuden, begriffen, Weiten, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten gelegen allhier Zu Straßburg ane der St Urbans Gaß mit N° 4 bezeichnet, 1.s neben Andreas Fad dem beck, 2.s neben Joh: Steinmetz Schumacher hinten auf Jacob Friedrich Borst Zinngieser Zum theil und Zum theil auf ein in der Fabrick des Münsters zuständiges hauß stosend, wovon man jährlich der Familie Landsperg 4 li. ane bodenzinß reichte, sonst aber ist solche behaußung auser denen darauf hafftenden hienach inventirten passiv Capitalien und der Grundsteur gegen männiglich frei, ledig eigen und hier ohnpræjudicirlich in Anschlag gebracht, wie selbige in Zweien malen erkaufft worden pro 8640. Über die eine Helffte daran sagt I. teutsch pergam. ehemalig. Gant Kfbrf. ded. 9. Dec. 1773. Und über die andere Helffte I. teutsch pergam. Kfbrf. in der ehemalig Contr. Stub errichtet ded. 21. Sept. .1775
Ergäntzung des Ehemanns Erben abgegangenen unveränderten Guts Nach Masgab des über beeder geweßter Eheleuth durch auch weil. br. und Notarium Joh: Daniel Langheinrich am 29. maÿ 1773 errichteten Inventarii
(p. 16) Series rubricarum hujus Inventarii, des Verstorbenen Ehemanns unveränderten Guts, Kleidung und weisen gezeugs 255, Ergäntzung Rest 1247, Summa summarum 1503 livres
Diesemnach wird auch der entseelte Ehefrauen unverändert Vermögen beschrieben, Kleidung und weisen gezeugs 493, Ergäntzung Rest 8374, Summa summarum 8867 livres – Schulden 3126 livres, Nach solchem Abzug 5741 livres
Endlich wird auch das gemein verändert und theibare Gut beschrieben, Sa. hausraths 1343, Sa. Schiff und geschirrs wie auch Waar zum Meelhandel gehörig 635, Sa. Silbers und dergleichen Geschmeid 134, Sa. goldener Ring und dergleichen Geschmeid 73, Sa. baarschafft 447, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 8640, Sa. activorum 389, Summa summarum 11.663 livres – Schulden 18.686 livres, In Vergleichung, theilbar Passiv onus 7023 livres
Endlich berichteten auch beede Vögte daß der entseelen Ehefrau ältester Sohn zwoter Ehe Johann Leonhard Hoffses gewes. Canonier der 65. halben Brigade zu Hanheim am 22. febr. 1795 alt stils oder 4. ventose 3 in dasigem Militarischen Spital an einer Wunde laut Abzug daraus dem Register des verstorbenen gesagter Gemeinde Hanheim 28. Aprilis 1795 gestorben
Abschrift der Eheberedung de dato 21. Aprilis 1773 (…) – Joh: Daniel Langheinrich Nots.
(f° 19) Verkauf Register – (f° 35) Abrechnung – (f° 45) Fernere Aberchnung n° 1119, Einnahm vom hauß, Erstl. entrichtete b. Silberzahn den Haußzinß pro Michaeli 1795 bis und mit Weinachten 1796 alt stils oder 5 ni. 5 für 6 Quartal à 60 quartaliter
Item zalte br Löffler den Haußzinß pro Michaeli 1795 für 3 Monat
Item deselbe ferner den Haußzinß pro Weinachten 1795 bis und mit solche zeit 1796 für 5 quartal à 30 quartaliter
Item erlegte b. Schöttel den Haußzinß pro Michaeli 1795 bis und mit Weinachten 96 g 6 Quartal à 25 quartaliter
Item bezalte b. Michel, Schumacher, den Haußzinß f. erstgemelte 6 Quartal à 22 10 quartaliter
Item entrichtete N. Sigel den Haußzinß d vorgesagte 6 Quartal à 12 quartaliter, 2 vent. 5
Enregistrement, acp 36 F° 100-v du 19 ther 3

La maison est vendue devant le juge de paix le 6 floréal XI au farinier Jean Obrecht. Le tribunal civil ratifie la vente le 20 floréal suivant (voir les titres à l’inventaire de 1849).

Fils de Jean Jacques Obrecht, vigneron à Gertwiller, Jean Obrecht épouse en 1801 Marie Salomé Schuler, fille de Jean Georges Schuler de Barr.
Mariage, Barr (n° 20)
Vom 12. tag ses Monats Ventos im IX. Jahr der francken Republik. Heuraths Acte Von Johannes Obrecht seines Alters von 31 Jahr, gebürtig von Gertweiler, wohnhaft zu Straßburg, geboren den 15. Jenner im Jahre 1770 ehelich erzeugter Sohn von weiland Johann Jacob Obrecht Burger und Reebmann zu gedachtem Gertweiler und der verstorbenen Maria Magdalena gebohrner Glöckenmüller und fusilier unter der 25. halb brigade behörig mit einem Congé Limité seines Militair dienstes Versehend, vnd Von Maria Salome Schuller des alters von 28. Jahr allhier den 19. Octobris im Jahr 1772 geboren und wohnhaft, ehelich erzeugte Tochter von Johann Georg Schuler, dem Burger und Wollweber dahier und der Anna Maria gebohrner Baumhauer [unterzeichnet] Johannes Obrecht, Maria Salome Schuler (i 13)

Le farinier Jean Obrecht hypothèque la maison au profit du tourneur Jean Lips

1803 (4 prairial 11), Strasbourg 7 (42), Not. Stoeber n° 1349, 4457
Obligation – Erschienen persönlich Bürger Johannes Obrecht, Mehlhändler und Inwoner alhie (…) schuldig worden seÿe
dem Bürger Johannes Lips, dreher und Inwoner alhie, die Summ von 100 francs
Unterpfand, eine Behausung, hoff und hoffstatt gelegen alhie Zu Straßburg in der Corduangaß mit Numero 4 bezeichnet, einseit neben Andreas Fad, Beck, anderseit neben Johannes Steinmetz Schuemacher und hinten auf Jacob Friderich Borst, Zingießer stoßend, so außer denen darauf bereits hafftenden Capitalien und d.en Abgaben, eigen (…) Straßburg den 4. prairial im Eilfften Jaht

Marie Salomé Schuler meurt en 1804 en délaissant deux fils

1804 (28 therm. 12), Strasbourg 14 (25), Not. Lex n° 4288
Inventaire de la succession de Marie Salomé Schuler épouse de Jean Obrecht, farinier décédée le 2 germinal. dernier – à la requête du veuf et de Jean Georges Schuler, drapier à Barr, tuteur établi par la justice aux deux enfants Jean âgé de 2 ans et Jean Jacques âgé de 3 semaines – mariés sans contrat de mariage
Immeuble, Une maison cour écuries bâtiments droits appartenances et dépendances sise en cette ville rue du Maroquin N° 4, d’un côté Jean Steinmetz cordonnier d’autre André Fath le boulanger devant la Rue derrière Sr Forst fondeur en étain – chargée d’une rente foncière de 4 fr envers les héritiers Landsperg de Strasbourg, provient des héritiers de Jean Frédéric Hoffsess, Culottier, adjugé devant Jean Michel Remond juge de paix du troisième arrondissement le 6 floréal 11, estimée 10.050 francs
mobilier 1349 fr dont numéraire 200 fr, total de l’actif 11.399 fr, passuf 7300 fr
Enregistrement, acp 93 F° 68-v du 7 fru 12

L’architecte municipal n’autorise pas Jean Obrecht à réparer la façade qui a un encorbellement quoiqu’elle ne dépasse pas de l’alignement.

1817, 283 MW 357
Le Sr Obrecht farinier propriétaire de la maison sise rue du maroquin N° 4 à Strasbourg vous expose de vouloir bien lui accorder de réparer la façade de ladite maison – Renvoyé à l’architecte le 5 août 1817
(…) Considérant que cette maison a une avance je suis d’avis quoiqu’elle soit alignée a rez de chaussée qu’on ne peut permettre lesdites réparations, 13 août 1817 Villot

Sœur de la susdite Marie Madeleine Schuler, Anne Schuler qui était en société avec Jean Obrecht depuis 1804 meurt en juin 1819 en délaissant deux enfants naturels issus de Jean Obrecht.

1819 (25.11.), Strasbourg 14 (55 mal classé, reclassé), Not. Lex n° 1382
Inventaire de la succession d’Anne Schuller fille décédée le 4 juin dernier – dans la maison mortuaire appartenant au Sr Obrecht – à la requête de 1. Jean Obrecht farinier à cause de la société universelle avec la défunte suivant contrat de société reçu Me Lex le 28 thermidor 12 (16 août 1804), 2. Valentin Deichler farinier mandataire de 1. Anne Marie Baumhauer veuve de Jean Michel Schuler demeurant Barr, héritière de sa fille pour un quart dans la moitié des biens, 2. Jean Jacques Schuler drapier, 3. Marie Schuler majeure les deux domiciliés à Barr, 3. Georges Schuler sellier héritiers pour un quart de leur sœur, 4. ledit Obrecht père et tuteur légal de Jean Obrecht et Jacques Obrecht ses enfants héritiers pour l’autre quart par représentation de leur mère Marie Madeleine Schuler, 5. dudit Georges Schuler tuteur de Georges âgé de 14 ans et Salomé âgée de 10 ans, ayant pour subrogé tuteur le Sr Deichler, enfants naturels de la défunte
Biens et charges de la société, meubles 1135 fr, Immeuble à Barr 6420 fr, créances hypothécaires 3450 fr, créances chirographaires 3479 fr, autres créances 1026 fr, passif reprises de la succession de de la défunte 2847 fr, reprises du Sr Obrecht 5484 fr, dettes de la société 5905 fr
garde robe 175 fr, meubles 499 fr, immeuble 350 fr, dettes actives 3947 fr, ensemble 4297 fr
Enregistrement, acp 145 F° 77-v du 26.11.

Jean Obrecht se remarie avec Anne Marie Korn, native de Barr et veuve du tondeur de draps Jean Christophe Schæff qu’elle a épousé en 1803
Mariage, Strasbourg (n° 74)

Acte de mariage célébré le 16 mars 1820. Jean Obrecht majeur d’ans, né en légitime mariage le 16 janvier 1770 à Gertwiller (Bas-Rhin) domicilié à Strasbourg, veuf de Marie Salomé Schuler, décédée en cette ville le 2 germinal an XII, farinier, fils de feu Jean Jacques Obrecht, vigneron à Gertwiller, et de feu Marie Madeleine Gloeckler et Anne Marie Korn, majeure d’ans, née en légitime mariage le 19 avril 1779 à Barr (Bas Rhin) domiciliée à Barr, veuve de Jean Christophe Schaeff, tondeur de draps décédé audit lieu le 30 janvier 1816, fille de feu Jean Korn, tonnelier, et de feu Reine Speckel (signé) Johannes Obrecht, Anna Maria Korn (i 5)

Mariage, Barr (n° 25)
Vom 17. tag des Monats Ventos im XI Jahr des Francken Republick, Heurats Acte von Johann Christoph Schäf seines alters 22 Jahr, alhier den 26. November im Jahr 1780 gebiren und wohnhaft, ehelich erzeugter leediger Sohn von weiland Johann Jacob Schäf, dem gewesten hiesigen burger und Tuchscherer und der auch verstorbenen Anna Ursula geborner Brod seiner Eltern, conscrit vom 9. Jahr behörig mit einelm Certificat de Remplacement des Militaire dienstes versehen, Bürger und auch Tuchscherer, Und von Anna Maria Korn ihres Alters 23 Jahr alhier den 19. Aprilis im Jahr 1779 geboren und wohnhaft ehelich erzeugte leedige Tochter von Johannes Korn, dem hiesigen Bürger und Kiefer, und der verstorbenen Regina gebohrner Speckel ihrer Eltern
[unterzeichnet] Johann Christoph Schäf, Anna Maria Korn (i 15) 17 ventos XI ou 8 mars 1803

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports.
1821 (23.2.), Strasbourg 14 (57), Me Lex n° 2838
Inventaire des apports de Jean Obrecht, marchand farinier, et d’Anne Marie Korn, communs en biens suivant contrat de mariage reçu Carnari notaire à Barr le 14 février 1820
le mari mobilier 4419 fr, créances 6262 fr, numéraire 1400 fr, total 12.081 fr, passif 4152 fr
la femme mobilier 1602 fr, créances 1550 fr, numéraire 1000 fr, ensemble 4152 fr
immeuble une maison à Barr – pré à Strasbourg
Enregistrement, acp 151 F° 95 du 24.2.

Jean Obrecht loue une partie de la maison au maître cordonnier Thiébaut Lobstein

1829 (22.12.), Enregistrement de Strasbourg, ssp 58 F° 151-v
29 septembre 1829, Bail – Jean Obrecht
à Thiébaud Lobstein, maître cordonnier en cette ville
la maison c’est à dire la boutique et le second étage donnant par derrière avec tout ce qui fait partie – commence aujourd’hui 29 septembre et finira audit jour 1835 – moyennant un loyer annuel de 192 francs

Jean Obrecht vend sa part de maison au baquetier Charles Frédéric Ernst

1829 (10.10.), Strasbourg 8 (47 nouv. cote), Me G. Grimmer n° 2893
Jean Obrecht, farinier
à Charles Frédéric Ernst, bacquetier
la nue propriété de 7/8 indivis dans une maison, cour, écuries, bâtiment, en dépendant & autres droits & appartenances située à Strasbourg rue du Maroquin n° 4 d’un côté Michel Grad boulanger, d’autre la veuve et héritiers Krentzberger tamissier, devant la rue, derrière le Sr Borst potier d’étain – seize 24° ou deux tiers comme ayant participé à la communauté de Marie Salomé Schuler, acquis des héritiers Jean Frédéric Hofsaes, culottier, suivant adjudication définitive devant M. Remond Juge de paix du troisième arrondissement le 14 ventôse 11 et 5 floréal et déclaration de command homologuée par jugement du Tribunal Civil du 20 floréal suivant – quatre 24° ou un 6° acquis de Jean Jacques Obrecht, garçon farinier son fils lequel l’a hérité de sa mère, par acte reçu Ritleng notaire à Strasbourg le 31 mai 1827, un 24° comme héritier de Jean Obrecht, garçon tourneur son fils décédé le 14 avril 1823 – grevée d’une rente foncière annuelle de 4 fr envers la famille de Landsperg – n’entrera en jouissance qu’au jour du décès du vendeur qui se réserve la jouissance sa vie durante – moyennant 6000 francs
Enregistrement, acp 196 F° 159 du 20.10.

Charles Frédéric Ernst épouse en 1829 Marguerite Salomé Obrecht, fille naturelle du vendeur
1829 (27.2.), Strasbourg 8 (46 nouv. cote), Me G. Grimmer n° 2625
Contrat de mariage – Charles Frédéric Ernst, baquetier, fils majeur de feu Jean Ernst, baquetier, et d’Elisabeth Vogel
Marguerite Salomé Obrecht, fille mineure de Jean Obrecht, farinier, procréé hors mariage avec feu Anne Schuler
communauté d’acquets partageable par moitié
la future épouse apporte un quart de maison à Barr
Enregistrement, acp 193 F° 129 du 3.3.

Jean Obrecht meurt en décembre 1829 en délaissant un fils de son premier mariage et deux enfants naturels

1830 (7.1.), Strasbourg 14 (88), Me Ritleng n° 1091
Inventaire de la succession de Jean Obrecht, marchand fariner, décédé le 14 décembre dernier, dans une maison rue du Maroquin n° 4 – à la requête de 1. Anne Marie Korn la veuve, commune en biens suivant contrat de mariage reçu Carnari notaire à Barr le 14 février 1820, 2. Jean Jacques Obrecht, marchand épicier fils majeur du défunt procréé avec Marie Salomé Schuler
en présence de Georges Schuler dit Obrecht, serrurier & Salomé Schuler dite Obrecht femme de Charles Frédéric Ernst, baquetier, intervenant à raison des droits qu’ils peuvent avoir à exercer sur la succession en qualité de représentants de feu Anne Schuler leur mère, suivant contrat de société avec ladite Anne Schuler reçu Lex notaire à Strasbourg le 28 thermidor 12, inventaire de la succession d’Anne Schuler Me Lex 25 novembre 1819

immeubles propres au défunt inexistants. Sept 8° indivis d’une maison avec appartenances & dépendances située à Strasbourg rue du Maroquin n° 4 d’un côté Michel Gradt boulanger, d’autre les veuve et héritiers Krentzberger, devant la rue, derrière le Sr Borst potier d’étain, vendue à Charles Frédéric Ernst, bacquetier, par acre passé devant Me Grimmer le 17 octobre dernier
meubles dans une chambre au premier étage ayant vue sur la rue du Maroquin, dans une chambre à côté de la précédente ayant vue sur la cour, dans le corridor, au premier étage dans la boutique au rez de chaussée, dans le corridor au rez de chaussée, dans le bucher, au troisième étage dans une chambre ayant vue sur la propriété du Sr Gradt, dans une chambre au troisième étage ayant vue sur la cour de la maison mortuaire, au grenier dans une chambre à côté, dans la chambre dite des soldats, dans la sécherie au quatrième étage donnant sur la rue, cuisine, dans la cave, estimée 2412 fr – argent 273 fr
Titres et papiers, Contrat de mariage, le futur époux donne la jouissance viagère gratuite de l’habitation suivante, dans la maison à lui propre rue du Maroquin à Strasbourg n° 4 entre Christophe Fraencklé et les enfants Steinmetz, devant la rue, derrière le Sr Borst, cette habitation consiste en un poele donnant sur la rue, la chambre à côté donnant aussi sur la rue, la chambre derrière celle ci donnant dans le vestibule, la cuisine à côté du poele, un grenier, une chambre à linge sale, au quatrième étage dont les fenêtres donnent sur la rue & dans la cour, la cave par laquelle passent les tuyaux de la fontaine, la boutique ou magasin au rez de chaussée à droite en entrant dans la maison. Plus la jouissance de chercher et faire chercher de l’eau à sa fontaine dans ladite cour, le droit de faire sa lessive dans la buanderie à côté de la fontaine et de loger son bois sur le grenier, ladite jouissance estimée à 100 francs par an, le 8° 860 fr
par acte reçu Carnari le 1 avril 1820, changement au Contrat de mariage, qu’au lieu de donner à la future la jouissance gratuite du logement au premier étage, il dit lui donne un logement au second étage consistant en deux poeles donnant sur la rue, une chambre derrière, une cuisine à côté la chambre & celer à bois au quatrième étage, la cave par laquelle passent les tuyaux de la fontaine, le droit de chercher et et prendre l’eau à la fontaine, le droit de faire la lessive dans la buanderie à côté de la fontaine, quant à la jouissance de la boutique au rez de chaussée la future y renonce
Inventaire de Salomé Schuler épouse en premières noces dressé par Me Lex le 28 thermidor 12, apports du défunt 359 fr, Immeuble, Dans l’Inventaire des apports est sipulé que les immeubles se trouvant désignés dans la succession d’Anne Schuler & la société qui a existé avec cette dernière par acte reçu Lex le 25 novembre 1809 & Inventaire de sa première femme reçu Lex le 28 thermidor 12 – la moitié indivise d’une maison à Barr, créances 12.582 fr, dettes actives de la communauté 2410 fr – passif 1497 fr
acp 198 (3 Q 29 913) f° 83-v (six dernières vacations) – La masse active de la communauté se compose d’une valeur mobiliere estimée 2072
Propre du défunt, créances 359, idem 12.582, une maison à Barr N° 66 rue Windengass, 21 ares 36 ca. de vignes en cinq pièces à Barr,
Dettes actives de la communauté, 2410.

Liquidation de la succession
1830 (23.3.), M° Ritleng
Liquidation et partage de la succession de Jean Obrecht, vivant fariner à Strasbourg où il est décédé le 14 décembre 1829 et de la société qui avait existé entre lui et feu Anne Schuler fille majeure demeurant à Strasbourg aux termes d’un contrat de société reçu par M° Lex notaire à Strasbourg – faite entre ses trois enfants nommés Jean Jacques Obrecht, marchand épicier en qualité d’unique héritier dudit Jean Obrecht son père, Georges Obrecht, serrurier et Salomé Obrecht femme de Charles Frédéric Ernst, baquetier demeurant en cette ville, lesdits Georges et Salomé Obrecht en qualité de seuls représentants de ladite Anne Schuler leur mère et comme ayant droit en leur qualité d’enfants naturels de cette derière à la moitié de sa succession et comme étant au lieu et place de ses héritiers suivant acte notarié
acp 198 (3 Q 29 913) f° 181-v du 29.3. – La masse active est de 19.834, la masse passive de 14.069, reste 5764 francs
La Dame Ernst reçoit dans son lot une maison n° 66 à Barr

Héritier de son père, Jean Jacques Obrecht ratifie la vente que son père a passée au profit de Charles Frédéric Ernst auquel il cède sa part.

1830 (23.3.), Strasbourg 14 (88), Me Ritleng n° 1186
1. Jean Jacques Obrecht, marchand épicier & farinier, 2. Charles Frédéric Ernst, baquetier, lesquels ont exposé que par contrat reçu Grimmer notaire à Strasbourg le 10 octobre 1829 le sieur Ernst a acquis de feu Jean Obrecht, farinier, sept 8° indivis d’une maison, cour, écurie, bâtiment en déendant appartenances & dépendances le tout situé à Strasbourg rue du Maroquin n° 4, mais le Sr Obrecht étant décédé depuis son fils Jean Jacques Obrecht seul et unique héritier, qualité constatée par l’inventaire dressé le 7 janvier dernier, déclare se réserver tous ses droits pour attaquer la vente des sept 8° de maison et ratifier le contenu de la vente, en outre abandonne à titre de licitation
à Charles Frédéric Ernst baquetier
le 8° indivis d’une maison rue du Maroquin n° 4, d’un côté Michel Gradt boulanger, d’autre les veuve et héritiers Krentzberger, devant la rue, derrière le Sr Borst potier d’étain – moyennant 860 fr
acp 198 (3 Q 29 913) f° 181-v du 29.3.

Charles Frédéric Ernst loue une partie de la maison au vendeur ci-dessus le farinier Jean Jacques Obrecht et à sa femme Marie Anne Leser

1830 (11.5.), Strasbourg 14 (88), Me Ritleng n° 1264
Bail – Charles Frédéric Ernst, bacquetier – bail de 25 années à commencer le jour du décès de Marie Anne Schmitt fille majeure demeurant présentement dans la maison de M Ernst & occupe le logement au premier étage ci dessus désigné
à Jean Jacques Obrecht, farinier, et Marie Anne Leser
dans la maison appartenant à M. Ernst située à Strasbourg rue du Maroquin n° 4 au rez de chaussée 1. la boutique de farinier se trouvant à gauche en entrant dans la maison & la chambre derrière cette boutique
2. une grande pièce au fond de la maison, l’écurie à gauche de ladite pièce & une étable à porcs à droite de la même pièce donnant sur la cour
3. le droit dans la cour & au puits en commun avec le propriétaire ou les autres locataires
4. la cave du milieu fermée par des lattes, Au premier étage le poele, la chambre à côté du poele ayant vue sur la rue du Maroquin, une petite chambre derrière la précédente et la cuisine, au troisième étage la chambre des soldats plus deux chambres au cinquième étage – moyennant un loyer annuel de 200 francs
acp 199 (3 Q 29 914) f° 124 du 21.5.

Marguerite Salomé Obrecht meurt en 1836 en délaissant une fille

1836 (3.2.), Strasbourg 8 (64), Me G. Grimmer n° 5521
Inventaire de la succession de Marguerite Salomé Obrecht, épouse de Charles Frédéric Ernst, baquetier, décédée le 25 août 1835 – à la requête du veuf, commun en biens &sui contrat de mariage reçu Grimmer notaire soussigné le 27 février 1829, agissant comme père et tuteur naturel de Marie Caroline Salomé âgée de 2 ans 11 mois – en présence de Jacques Obrecht, farinier subrogé tuteur

dans une maison rue des Dentelles n° 19
Titres et papiers, 4. Me Grimmer 10 octobre 1829, Jean Obrecht, farinier, vend sept 8° dans une maison & dépendances sise à Strasbourg rue du Maroquin n° 4
joint Contrat reçu Ritleng, par lequel Jean Jacques Obrecht, marchand épicier & farinier à Strasbourg, cède un 8° indivis de la maison susdite
5. expédition de l’adjudication définitive reçue Me Stoeber le 19 janvier 1833 de la propriété d’une maison & dépendances rue des Dentelles n° 23, d’un côté le Sr Ott,, d’autre le Sr Albrecht, devant la rue, derrière M. Ernst – de la succession de de Madeleine Dorothée Harr femme de Jean Frédéric Roegner, ancien boulanger
propre de la défunte, une maison à Barr Windengass n° 66
masse de la communauté, 1. une maison & dépendances situés à Strasbourg rue du Maroquin n° 4, d’un côté Michel Grad boulanger, d’autre la veuve et héritiers Krentzberger, devant la rue, derrière le Sr Borst potier d’étain, estimée à un revenu de 250 fr, en capital 5000 fr
2. une maison & dépendances située à Strasbourg rue des Dentelles n° 23 désignée pièce cote E, estimée à 5000 fr
Enregistrement, acp 238 F° 24-v du 11.2.

Charles Frédéric Ernst se remarie avec Joséphine Klein, native de Barr
1836 (25.3.), Strasbourg 8 (64), Me G. Grimmer n° 5574
Contrat de mariage – Charles Frédéric Ernst, bacquetier, veuf avec un enfant de Marguerite Obrecht
Joséphine Klein, majeure en cette ville, fille de David Klein, boucher, et de Marie Madeleine Schmitt à Barr
régime de la communauté réduite aux acquets
art. 4, le futur époux déclare que ses apports consistent en (…) 3. une maison & dépendances à Strasbourg rue du Maroquin n° 4
4. une maison & dépendances sise cette ville rue des Dentelles n° 3
Enregistrement, acp 239 F° 47 du 25.3.

Charles Frédéric Ernst et Sophie Klein hypothèquent la maison rue du Maroquin, une maison rue des Dentelles et une autre au Finckwiller au profit du négociant Charles Friedel

1841 (25.5.), Strasbourg 12 (154), Me Noetinger n° 13.248
Ouverture de crédit du 25 Mai 1841 – furent presens le sieur Charles Frédéric Ernst baquetier et sous son autorisation et assistance Dame Sophie Klein son épouse demeurans ensemble à Strasbourg d’une part
Et M Charles Friedel, négociant demeurant à Strasbourg d’autre part (…) M. Fridel ouvre par les présentes en faveur des conjoints Ernst un crédit jusqu’à concurrence de la somme de 10.000 francs
hypothèquent 1. La moitié par indivis d’une maison avec appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue du maroquin N° 4 d’un côté Michel Grad boulanger de l’autre les veuve et héritiers Krentzberger, pardevant la rue par derrière le Sr Borst potier d’étain
2. La moitié par invivis d’une maison avec appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue des Dentelles N° 23 d’un côté le Sr Ott de l’autre le Sr Albrecht par devant la rue par derrière M Ernst
3. et de la totalité d’une maison consistant en deux corps de logis cour puits, écurie, jardins appartenances et dépendances sise à Strasbourg quartier Finckwiller N° 22 d’un côté les Sr Laurent Schwing et Gints de l’autre le sieur Roser aboutissant par derrière sue MM Ott et Schmiyer.
Les époux Ernst déclarent que les deux premières maisons dépendent de la communauté de biens qui a existé entre M Ernst et dame Marguerite Salomé Obrecht sa première femme et par suite du décès de celle-ci la moitié est échue à M Ernst et l’autre moitié à Caroline Salomé Ernst sa fille mineure issue du premier lit. Il est néanmoins expressément convenu entre les parties que si par suite d’une licitation ou d’un partage entre M Ernst et sa dite fille du premier lit, mondit S Ernst devenait propriétaire de la totalité des dites deux maisonsou de l’une d’elles, ces maisons ou l’une ou l’autre seraient aussi par cela même hypothéquées en totallité au profit de M. Fridel (…)
La maison au quartier Finckwiller a été acquise (…)

Charles Frédéric Ernst meurt en septembre 1849 en délaissant une fille de son premier mariage et deux enfants issus de la veuve. Parmi les titres figure la quittance de la rente foncière accordée le 21 août 1840 par madame Rinck de Baldenstein née de Reinach

1849 (24. 7.br), Strasbourg 10 (114), Not. Zimmer n° 8028
Inventaire de la succession de feu M. Charles Frédéric Ernst, en son vivant marchand de bois, demeurant à Strasbourg où il est décédé le 15 septembre 1849 & de la communauté de biens qui a existé entre lui et dame Sophie Klein sa veuve survivante
L’an 1849 le lundi 24 septembre à neuf heures du matin, à la requête de 1° Dame Sophie Klein demeurant et domiciliée à Strasbourg veuve en secondes noces de M. Charles Frédéric Ernst, en son vivant marchand de bois, demeurant en cette ville agissant en qualité de commune en biens avec le défunt son mari en vertu de leur contrat de mariage dont elle va représenter la grosse après la levée des scellés dont il va être parlé, 2) à cause des reprises en deniers qu’elle peut avoir à exercer sur la communauté de biens qui a existé entre entre elle et son mari pour biens propre aliénés ou dévalués pendant le mariage, 3) à cause des avantages matrimoniaux qui peuvent résulter à son profit dudit contrat de mariagen 4) comme mère et tutrice légale de a) Sophie Ernst née le 30 avril 1838 et b) Victor Ernst né le 15 mars 1842, les deux mineurs demeurant et domiciliés avec elle issus du mariage de la requérante avec le défunt sieur Ernst sus nommé
2° Monsieur Charles Frédéric Schneegans, professeur domicilié à Strasbourg, agissant en qualité de tuteur datif de Salomé Caroline Ernst, mineure sans état née le 16 février 1833 du mariage en premières noces de feu le sieur Ernst avec feue Dame Marguerite Salomé Obrecht
En présence de 1° Mr Edouard Schneegans, confiseur, demeurant et domicilié à Strasbourg agissant en qualité du subrogé tuteur des mineurs Sophie Ernst et Victor Ernst enfants du second lit du défunt (…) 2° M. Jacques Obrecht, farinier, demeurant et domicilié à Strasbourg agissant en qualité de subrogé tuteur de la mineure Salomé Caroline Ernst

(vacation du 9 mars) Contrat de mariage reçu par M° Guillaume Grimmer notaire à Strasbourg le 25 mars 1836
Immeubles. Il dépend de la communauté de biens présentement inventoriée 1° Une maison au quartier Finckwiller n° 22 (…)
2° Une maison à rez de chaussée et sept étages rue des Dentelles N° 13 (…)
3° Une maison, petite cour, petite boucherie, et autres appartenances et dépendances le tout situé à Barr rue dite Dunckelgass N° 60 (…)
4° Un jardin de la contenance de 28 ares 55 centiares situé hors la porte d’Austerlitz de la Ville de Strasbourg banlieue de cette ville canton dit Grosschurmfeld (…)
5° Environ 8 ares 25 centiares de vignes situés au ban de Barr (…)
(vacation du 11 mars)
Il dépend de la première communauté de biens
1° Une maison sise à Strasbourg rue des dentelles n° 23 (…)
2° Une maison sise à Strasbourg rue du maroquin n° 4 tenant d’un côté à la propriété de M. Willm boulanger de l’autre celle de M. Resch par devant la rue par derrière l’Œuvre Notre Dame, acquise par le défunt du sieur Jean Obrecht, farinier, et Jean Jacques Obrecht, épicier et farinier, les deux demeurant à Strasbourg suivant 1° contrat reçu par M° Guillaume Grimmer le 10 octobre 1829 et 2° contrat contenant ratification reçu par M° Ritleng le 23 mars 1830. (…) A l’appui de la propriété dudit immeuble ont été trouvés les titres suivants qui ont été paraphés sous la cote O savoir 1) une expédition de chacun des contrats susdits, 2) une quittance dressée le 21 août 1840 par M Schauffler huissier à Strasbourg comme mandataire de Madame Rinck de Baldenstein née de Reinach pour prix de rachat d’une rente foncière qui grevait ledit immeuble en faveur de cette Dame, 3) la grosse d’un jugement d’adjudication rendu à la barre du tribunal civil de Strasbourg le 24 germinal an XI ratifié le 20 floréal an XI, 3) la grosse d’un transport reçu par M° Zimmer (…)
acp 387 (3 Q 30 102) f° 58 Burtz subst. Zimmer (succession déclarée le 15 mars 1850). Objets dépendant de la première communauté, estimée 60, objets provenant de la première communauté 35, objets propres du défunt 158, garde robe 276
objets de la 2° communauté, meubles marchandises et autres 20.560, un fourneau dans une maison à Barr 5, des tonneaux dans une cave à Gertwiller 150
acp 390 (3 Q 30 105) f° 56-v – Description du contrat de mariage
Il dépend de la communauté 1) meubles et provisions de bois 16.498, 2) extances 5124
Immeubles (supra), passif de la communauté 101.047. Reprises de la veuve 1500
Valeurs dépendant de la première communauté 2406, valeurs de la masse propre de la première femme 996, valeur acquises par le défunt pendant le veuvage 14.238, dettes payées pour la première communauté 15.570, dettes grevant la masse propre à la première femme 156, dettes propres au défunt contractées pendant le veuvage 7342
Récapitulation des valeurs actives et du passif de la communauté, actif 47.932, passif 102.547, actif immobilier susdésigné
Droits du défunt de la première communauté, valeurs existantes 35, valeurs liquides 9890
Actif immobilier 1) maison rue des Dentelles N° 23 (supra), valeurs liquides 5187, valeurs existants 11.060, passif de la masse propre 7647, masse propre de la mineure 10.060, Il est dû au Sr Ernst par la 2° communauté 3883
Passif indivis entre la mineure et le Sr Ernst 4000
Masse propre du Sr Ernst, actif mobilier 4550, passif 37.678
Masse propre à la veuve 1500, passif 27.657

Liquidation correspondante
1853 (2.9.), Strasbourg 10 (125), Not. Zimmer n° 10.209
Liquidation et partage de la succession de Charles Frédéric Ernst, marchand de bois, et de la communauté de biens avec Marguerite Salomé Obrecht sa première femme et Sophie Klein sa deuxième femme
L’an 1853 le vendredi 2 septembre à neuf heures du matin, ont comparu 1 M. Charles Frédéric Schneegans, professeur au gymnase protestant de Strasbourg, demeurant et domicilié en cette ville, agissant en qualité de tuteur datif de dame Salomé Caroline Ernst, épouse actuelle de Mr Charles Bijon ci après nommé demeurant ensemble et domiciliés à Mülhouse (…) 2° dame Sophie Klein demeurant et domiciliée à Strasbourg, veuve de M. Charles Frédéric Ernst, en son vivant marchand de bois en cette ville agissant 1) en son nom personnel, 2) en qualité de mère et tutrice légale de Sophie Ernst née le 30 avril 1838 et Victor Ernst né le 15 mars 1842, les deux mineurs demeurant et domiciliés avec elle issus du mariage de la requérante avec le défunt sieur Ernst susnommé, lesdits mineurs et la dame Bijon habiles à se dire et porter seuls et uniques héritier du dit M Ernst chacun de pour un tiers, la dame Bijon comme enfant issue du premier mariage du défunt avec feue dame Marguerite Salomé Obrecht, 3° Mr Edouard Schneegans, confiseur, demeurant et domicilié à Strasbourg agissant en qualité du subrogé tuteur des mineurs Sophie Ernst et Victor Ernst (…) 4° dame Salomé Caroline Ernst épouse encore mineure mais émancipée par le mariage de Mr Charles Bijon, machiniste (du chemin de fer de Strasbourg à Bâle) demeurant tous deux et domiciliés à Mülhouse (…)

Observations préliminaires. Mariage en premières noces de M. Ernst. Contrat de mariage. Feu M Ernst et dame Marguerite Salomé Obrecht son épouse en premières noces ont réglé les conventions civiles de leur mariage par acte âssé devant M° Louis Léopold Grimmer alors notaire à Strasbourg le 27 février 1829 (…)
Décès de la femme en premières noces Marguerite Salomé Obrecht, Tutelle légale de Mr Ernst. Usufruit. La dame Ernst née Obrecht est décédée à Strasbourg le 25 avril 1835 (…)
Inventaire et liquidation
Mariage en secondes noces de M. Ernst, Contrat de mariage, devant ledit M° Grimmer le 25 mars 1836
Décès e M. Ernst. Nomination de M. Schneegans comme tuteur de l’enfant du premier lit. Compte de tutelle. Inventaire
Observations relatives à la vente du mobilier
Gestion de Madame Ernst. Indivision de la masse
Vente du jardin dépendant de la seconde communauté. Emploi des rentrées
Maintien de l’indivision
Mariage de Madame Bijon, Contrat de mariage
acp 422 (3 Q 30 137) f° 65 du 8.9. – Chapitre 1° Liquidation de la première communauté servant de compte de tutelle à Mme Bijon par la succession de son père tuteur légal. Actif maison 9928, passif 20.817. Excédent de passif 10.892, doit moitié à chaque enfant de M Ernst de la première femme 5446. On a compris dans l’actif des objets de ménage provenant des présents de noces faits par les père et mère évalués à 57 francs
Masse propre de feue D° Ernst née Obrecht 5247, passif 7707, excédent de passif 2458 francs. Mais il y a à l’actif une créance d’une valeur de 11.000 francs
Résumé. Il revient à la succession de M Ernst 1)la somme de 84, 2° par Mr Bijon 7915, 3) et la moitié indivise avec cette dernière de la maison rue du Maroquin N° 4 et de la pièce de pré ban de Strasbourg et de la maison rue des Dentelles N° 20
Ladite succession est débitrice de la moitié de la somme de 4000 francs due à M Goetz, 2000. Il résulte d’un autre côté que M Bijon est propriétaire 1) d’un capital de 11.000 francs dû par les conjoints Dietz de Barr, 3) et de l’autre moitié des immeubles et qu’elle doit à la succession de son père pour reliquat de compte 7915 et à M Goetz l’autre moitié du capital 2000
Chapitre 2. Etablissement des reprises des époux Ernst-Klein et à la 2° communauté 1)) reprises en deniers de la veuve 1500, 2) reprises en nature, garde robe sans désignation, 3) reprises en deniers dues à la succession Ernst 17.640, 4) reprises en nature de la succession 634, 5) récompenses dues à la 2° communauté par le Sr Ernst 23.712
Chapitre 3, Liquidation de la 2° communauté et de la masse propre du Sr Ernst
1° Communauté, masse active 119.498, masse passive 112.273, reliquat actif 7224 dont la moitié à la veuve et moitié à la succession Ernst 3612
On porte au n° 161 de l’actif un jardin avec maison et dépendances hors la porte d’Austerlitz qui a été vendu par acte reçu Zimmer le 6 mai 1852 moyennant 7130 francs
2° Compte des revenus des immeubles de la première communauté courus et réalisés depuis le décès de M Ernst, recette 7212, dépense 1624, reliquat actif de 5588 dont moitié à Mde Bijon moitié à la succession Ernst
3° Masse propre au Sr Ernst, actif 36.472, passif 228.576, reliquat actif 7896 (…)&
Chapitre 4. Recettes et dépenses diverses à émarger dans le compte personnel des parties – Chapitre 5, Preuve de l’emploi de l’argent comptant, recettes 99.138, dépense 99.138
Chapitre 6, Etablissement des droits des parties dans les valeurs liquides
Etat des biens meubles, créances, immeubles et dettes existants encore en nature
acp 422 (3 Q 30 137) f° 92-v du 19.9. – Liquidation supplémentaire, 13 septembre
§ 1. première communauté Ernst-Obrecht, actif 1487, passif 225, reste 860
§ 2 Communauté Ernst-Klein, actif 1993 passif des revenus 922, reste 1064
Valeurs actives de la 2° communauté 815, passif 6071, excédent de passif 5256
§ 3 Masse propre du S Ernst, revenus de la 1° communauté 430, revenus de la 2° communauté 532 (…) masse passive 1007
Droits des parties

Caroline Salomé Ernst femme du machiniste Charles Bijon demeurant à Mulhouse, hypothèque sa part dans les immeubles au profit de sa belle-mère Sophie Klein

1854 (13.3.), Strasbourg 10 (126), Not. Zimmer (Louis Frédéric) n° 10.484
Affectation hypothécaire – Caroline Salomé Ernst épouse dûment assistée et autorisée de son mari ci présent M. Charles Bijon machiniste demeurant tous deux et domiciliés à Mulhouse, laquelle dame comparante a exposé qu’aux termes de deux actes de Liquidation et partage dressés par M° Zimmer notaire soussigné les 2 et 16 septembre 1853 elle doit
1° à Mme Sophie Klein demeurant et domiciliée à Strasbourg veuve de M. Charles Frédéric Ernst en son vivant marchand de bois en constructeur de bateaux. a) la somme de 800 francs (…) b) la somme de 8332 francs
et 2°) à Mlle Sophie Ernst et à M Victor Ernst les deux mineurs, 150 francs
hypothèque. 1) une maison sise à Strasbourg, rue des dentelles n° 23 composée de bâtiment de devant, de milieu et de derrière, cour, pompe, cave voûtée, aisances, et dépendances, le tout tenant d’un côté au propriétés de M.M. Ott et Rasp, de l’autre à celle de M. Aronshon, docteur en médecine, par derrière à la maison de Mmle veuve Ernst née Vogler
2) une maison sise à Strasbourg, rue du maroquin n° 4, tenant d’un côté à la propriété de M. Willm, boulanger, de l’autre à celle de M. Resch par derrière à l’Œuvre Notre Dame.
3) environ quatre ares de prés situés au ban de Strasbourg au canton dit Schachenfeld (…)
4) une maison au quartier Finckwiller N° 22 (…)
5) une maison rue des Dentelles N° 13 (…)
6) une maison à Barr rue dite Klein Duckelgass oi petite rue de la brune n° 60 (…)
les immeubles susdésignés appartiennent à Mme Bijon par indivis avec Mme veuve Ernst et avec les mineurs Ernst susnommés ses frères et sœurs consanguins savoir ceux décrits sous les numéros 1, 2 et 3 qui dépendaient de la communauté de biens qui a exsité entre feu M Ernst et dame Marguerite Salomé Obrecht sa femme en premières noces, pour deux tiers ou 4/6 et ceux décrits sous les numéros 4, 5, 6 et 7 qui dépendaient de la communauté de biens qui a existé entre feu M Ernst et dame Sophie Klein sa femme en secondes noces, pour un sixième ainsi que le tout résulte des dits seux actes de liquidation et de partage auxquels au surplus, les parties se réfèrent pour un établissement de propriété plus détaillé

Fils du garde forestier Claude Bijon, le machiniste au chemin de fer Charles Bijon épouse en 1842 Caroline Muff
Mariage, Strasbourg (n° 480) Du 19° jour du mois d’octobre 1842. Acte de mariage de Charles Bijon, Majeur d’ans, né en légitime mariage le 17 décembre 1814 à Geudertheim (Bas Rhin) domicilié à la Robertsau Mairie de Strasbourg, Serrurier, fils de Claude Bijon, ancien garde forestier et de Eve Schaeck conjoints domiciliés à la Robertsau, ci présents et consentants et de Caroline Muff, Majeurs d’ans, née en légitime mariage le 26 septembre 1820 en cette Mairie, domiciliée en cette Mairie, fille de Jean Daniel Muff, Jardinier, et d’Anne Marie Wahl conjoints domiciliés à la Robertsau ci présents et consentants (signé) Charles Bijon, Caroline Muff (i 41)

Il se remarie en 1852 avec Caroline Salomé Ernst
1852 (3.8.), Strasbourg 10 (122), Not. Zimmer n° 9636
Contrat de mariage – Ont comparu 1. Monsieur Charles Bijon, machiniste au chemin de fer demeurant et domicilié à Strasbourg veuf sans enfant de Dme Caroline Muff, né à Geudertheim (Bas Rhin) le 17 décembre 1814 du légitime mariage de Mr Claude Bijon, vivant garde forestier et de D° Eve Schaeck sa veuve survivante demeurant à la Robertsau, futur époux d’une part
2° Mademoiselle Caroline Salomé Ernst, mineure sans état demeurant et domiciliée à Strasbourg née en ladite ville le 11 février 1833 du légitime mariage de feu M. Charles Frédéric Ernst, marchand de bois et de feu D° Marguerite Salomé Obrecht vivant conjoints à Strasbourg future épouse d’autre part
3° Mad. Elisabeth Vogler demeurant et domicilié à Strasbourg veuve de Mr Jean Ernst vivant baquetier en ladite ville, ayeule paternelle de la Dlle future agissant aux présentes pour autoriser cette dernière encore mineure

acp 412 (3 Q 30 127) f° 17-v du 4.8. – Stipulation de la communauté de biens réduite aux acquêts, réserve d’apports et d’héritages, le survivant aura en outre l’usufruit de la moitié des biens de la communauté.
Les apprts du futur consistent en une valeur de 6524 francs, ceux de la future épouse sont décrits 1) en un inventaire reçu Grimmer Nre le 3 février 1836, 2° en un inventaire reçu Burtz subst. Zimmer Nre le 24 septembre 1849.
Il a été convenu qu’à l’égard de l’indivision des biens meubles et immeubles dépendant de la communauté qui a existé entre le Sr Ernst et Sophie Klein son épouse en 2° noces de ne pouvoir procéder audit partage avant cinq mois, ce qui est rempli par la V° Ernst tant en son nom qu’en celui de ses enfants mineurs.
Donation réciproque par les futurs époux au survivant d’eux de l’usufruit viager de toute la succession réductible à moitié en cas d’existence d’enfant du futur mariage.

Les héritiers vendent la maison par licitation à l’Œuvre Notre Dame, autorisée par délibération de la commission municipale en date du 13 novembre 1854 et par arrêté du préfet en date du 14 avril

1855, M° Zeyssolff (minutes en déficit)
Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 610 (2266) n° 23
Pardevant M° Louis Charles Zeyssolff ont comparu D° Caroline Salomé Ernst épouse de Mr Charles Bijon, machiniste qui à ce présent l’autorise, domiciliés et demeurant à Weyersheim, Dame Sophie Klein, veuve du sieur Charles François Ernst, vivant baquetier et marchand de bois à Strasbourg agissant tant en son propre nom qu’en qualité de tutrice légale de Sophie et Victor Ernst ses deux enfants mineurs nés de son mariage avec le défunt son époux, Mr Edouard Schneegans, confiseur demeurant à Strasbourg agissant en qualité de subrogé tuteur desdits mineurs, lesquems ont déposé à M° Zeyssolff Notaire le cahier des charges clauses et conditions de la vente par licitation d’une maison sise en cette ville rue du Maroquin N° 4 appartenant par indivis (aux requérants)
Cahier des charges clauses et conditions de la vente par licitation d’une maison ci après désignée, dressé par M° Louis Charles Zeyssolff, notaire à Strasbourg, à ce commis par jugement du tribunal civil de première instance séant en cette ville le 30 août 1855.

Désignation de l’immeuble à vendre. Une Maison d’habitation, composée de bâtiments de devant et de derrière, cour, tous droits, appartenances et dépendances, sise à Strasbourg rue du Maroquin N° 4, d’un côté Mr Michel Grad, boulanger, de l’autre la veuve et les héritiers Krentzberger par devant la rue par derrière les héritiers Borst.
Titres de propriété. Mr Jean Obrecht s’était rendu adjudicataire de cette maison durant la communauté de biens partageable de trois aux deux tiers qui avait existé entre lui et D° Marie Salomé Schuler son épouse, des héritiers du sieur Jean Frédéric Hofsuess vivant culotier à Strasbourg, suivant procès verbal d’adjudication définitive dressé par Mr Remond, juge de paix du troisième arrondissement de cette ville, à ce commis le 5 floréal an onze et déclaration de command du lendemain, enregistré et homologué par le tribunal civil séant en cette ville le 20 floréal de la même année. Après le décès de la D° Obrecht, sa part audit immeuble égale à in tiers fut recueillie par ses deux enfant nés de son mariage avec ledit son époux savoir 1° Mr Jean Jacques Obrecht garçon farinier pour 4/24, 2° Mr Jean Obrecht, garçon tourneur pour autant 4/24, ensemble 8/24 ou un tiers. Mais ce dernier étant décédé sans postérité sa succession fut recueillie par son père le sieur Jean Obrecht pour un quart ou 1/24 et par son frère germain Jean Jacques Obrecht pour les trois quarts restants ou 3/24, ensemble 4/24. Le Sieur Obrecht père était par conséquent propriétaire audit immeuble des deux tiers, soit 16/24 de son chef comme participant pour autant à ladite communauté, de un 24° comme en ayant hérité de son fils Jean Obrecht, et de 4/24 pour avoir acquis de son fils Jean Jacques Obrecht sa part de l’héritage maternel dudit immeuble suivant acte reçu par M° Ritleng notaire à Strasbourg le 31 mai 1827 portant quittance du prix, ensemble 21/24. Mr Obrecht a cédé ses parts au Sieur Charles Frédéric Ernst baquetier demeurant à Strasbourg suivant contrat reçu par M° Guillaume Grimmer, notaire en cette ville le 10 octobre 1829 pour le prix de 6000 francs en déduction duquel (…). Et par acte reçu par M° Ritleng notaire à Strasbourg le 23 mars 1830 le sieur Jean Jacques Obrecht fils agissant en qualité de seul et unique héritier de son père, qualité qui est constatée par l’inventaire de sa succession dressé par ledit notaire le 7 janvier 1830, d’une part Et mondit sieur Ernst d’autre part, ont exposé que les 3000 francs dont le sieur Obrecht père avait donné quittance à Mr Ernst par le contrat de vente reçu par M° Grimmer susdit le 10 octobre 1829 resteront déposés entre les mains de Mr Ernst et qu’ils font partie de la succession du défunt sieur Obrecht, laquelme a été liquidée par acte reçu par ledit notaire Ritleng ledit jour 23 mars 1830, en conséquence Mr Obrecht ratifie la vente reçue par M° Grimmer, qu’il allait attaquer et par le même acte vendit à M Ernst le huitième soit 3/24 indivis de ladite maison qui lui appartenait du chef de son père défunt Jean Obrecht pour le prix de 860 francs quittancés au contrat.
Cet immeuble avait été grevé d’une rente foncière au profit de la famille de Landsperg-Reinach, laquelel fut éteinte par Mr Ernst le 20 août 1840.
L’acquisition faite par Mr Ernst a eu lieu pendant la communauté de biens qui avait existé entre lui et D° Marguerite Salomé Obrecht, son épouse en premières noces, avec laquelle il procréa une enfant nommée D° Caroline Salomé Ernst épouse de Mr Charles Bijon machiniste demeurant à Weyersheim, laquelle recueillit dans la succession de sa mère défunte la moitié de ladite maison, ainsi qu’il est constaté par l’inventaire dressé par M° Guillaume Grimmer ancien notaire à Strasbourg le 3 février 1836 enregistré. Mr Ernst convola en secondes noces avec dame Sophie Klein, leur conventions anténuptiales furent réglées par acte reçu par M° Guillaume Grimmer susdit le 25 mars 1836 lequel assure à la veuve survivante l’usufruit à vie de la portion disponible des biens que son époux délaissera à son décès, sur laquelle seront à imputer les 2400 francs dont Mr Ernst a fait donation à son épouse si elle lui survit. Au décès de Mr Ernst sa succession fut inventoriée par M° Zimmer notaire à Strasbourg le 15 septembre 1849 enregistrée. Cet acte constate qu’il délaissa pour seuls héritiers des trois enfants 1° D° Caroline Salomé Ernst épouse Bijon sus nommée née de son premier mariage pour un tiers, 2° Dlle Sophie Ernst pour un tiers, 3° Sieur Victor Ernst pour un tiers, unité 3/3. Ces deux derniers nés du second mariage encore mineurs sont sous la tutelle égale de leur mère madame veuve Ernst et ont pour subrogé tuteur Mr Edouard Schnéegans confiseur à Strasbourg. De ce qui précède, il résulte qu’à la maison à liciter participent Madame Bijon pour 4/6, Sophie Ernst pour 1/6, Victor Ernst pour 1/6, total égal à l’unité. Dans cet état ce choses Madame Bijon assistée de Mr Frédéric Traut avoué à Strasbourg ayant introduit la demande en licitation dudit immeuble contre les mineurs, le tribunal civil séant en cette ville saisi de la cause rendit sous la date du 30 avril dernier le jugement dont le dispositif suit (…) La mise à prix de l’immeuble est fixée judiciairement à 27.500 francs (…) Strasbourg le 25 mai 1855
Lundi 18 juin (…) adjugé moyennant le prix de 28.000 à mondit sieur Traut qui a déclaré avoir enchéri pour l’Œuvre Notre Dame de la Ville de Strasbourg
Copie de la procuration. Nous maire de la Ville de Strasbourg donnons pouvoir et procuration à M° Frédéric Traut, adjoint d’enchérir pour l’Œuvre Notre Dame une maison et dépendances sise à Strasbourg rue du Maroquin numéro 4 jusqu’à concurrence du prix de 28.000 francs, les frais judiciaires et autres frais pour parvenir à la vente ainsi que ceux auxquels elle donne ouverture à la charge de l’Œuvre Notre Dame, laquelle acquisition a été autorisée par délibération de la commission municipale de ladite ville en date du 13 novembre 1854. arrêté de Mr le Préfet du Bas Rhin du 14 avril dernier dont une Copie est demeurée ci jointe et annexée. Strasbourg le 18 juin 1855, signé Coulaux. Enregistré à Strasbourg le 23 juin 1855
acp 440 (3 Q 30 155) f° 56-v du 4.6., Cahier des charges du 25 mai – acp 441 (3 Q 30 156) f° 5-v du 23.6., adjudication du 18 juin

Les matériaux provenant de la démolition sont vendus le 26 septembre 1856.

1856 (26. 7.br), Maire
Procès verbal d’adjudication des matériaux provenant de la démolition des propriétés de l’Œuvre Notre Dame sises rue du Maroquin N° 4, 5, 6, 7 et 8 à divers moyennant 4390 francs, le 26 septembre, approuvé le 1.8.br
acp 453 (3 Q 30 168) f° 89-v du 4. 8.br

L’Œuvre Notre Dame fait construire un nouveau bâtiment et en adjuge les travaux en décembre 1856.

1856 (29. Xbre), Maire
Procès verbal d’adjudication des travaux de construction d’une maison place du Château pour le compte de l’Œuvre Notre Dame
la platrerie à Louis Villa, plâtrier à Strasbourg pour 16.298 francs
la couverture en ardoises à Georges Weyhl, couvreur en ardoises à Strasbourg pour 6476 francs
la ferblanterie à Jean Israel Frick, ferblantier à Strasbourg pour 3477 francs
la serrurerie à Auguste Baumeister serrurier à Strasbourg pour 24.206 francs
la peinture à Dick et Ruthard, peintres à Strasbourg pour 6682 francs
maire, 29. Xbre 1856 approuvé le 9 février
acp 457 (3 Q 30 172) f° 86-v du 24.2.1857
Soumission par laquelle le Sr Blumer, menuisier à Strasbourg, s’engage à exécuter les travaux de menuiserie à la maison sus dite au prix du devis montant à 35.232 francs
maire, 27 janvier 1857 approuvé le 9 février
acp 457 (3 Q 30 172) f° 86-v du 24.2.1857
Soumission par laquelle le Sr Goerner, charpentier à Strasbourg, s’engage à exécuter les travaux de charpente à ladite maison au prix du devis montant à 44.864 francs
maire, 27 janvier 1857 approuvé le 9 février
acp 457 (3 Q 30 172) f° 86-v du 24.2.1857
Soumission par laquelle le Adolphe Weyer, architecte à Strasbourg, s’engage à exécuter les travaux de maçonnerie à ladite maison au prix du devis montant à 142.641 francs
maire, 24 janvier 1857 approuvé le 9 février
acp 457 (3 Q 30 172) f° 86-v du 24.2.1857

Projet de construction et mémoires

1857, Enregistrement de Strasbourg, ssp 124 (3 Q 31 623) f° 61 du 24.2.
Le 15 février – Projet de construction d’une maison à loyer avec façades sur la place du château, de la cathédrale et de la rue du Maroquin de la Ville de Strasbourg, dressé et signé par l’architecte de l’Œuvre Notre Dame de ladite ville et montant à la somme totale de 370.000 francs
ssp. 24 février – Du 5 mars 1855. Mémoire explicatif de la construction ci-dessus désignée, dressé et signé par le même
ssp. 24 février – Du 15 février 1856. Mémoire explicatif supplémentaire de la construction ci-dessus désignée, dressé et signé par le même
ssp. 24 février – Du 5 mai 1855. Onze plans d’ensemble et de détail de la même construction, dressés et signés paar l’architecte de l’Œuvre Notre Dame de la Ville de Strasbourg, datés du même jour, et annexés au procès verbal d’adjudication des dits travaux, enregistré cejourd’hui.

L’Œuvre Notre Dame vend une partie du sol à la Ville pour être réunie à la voie publique

1857 (2. 8.br), Maire
Vente par l’Œuvre Notre Dame de Strasbourg
à la Ville de Strasbourg
de 155 mètres carrés de terrain formant l’emplacement des maisons démolies appartenant à ladite fondation, pour servir au dégagement des abords de la cathédrale et à l’appropriement de la place du château impérial et être ainsi réuni à la voie publique, moyennant 24.575 francs
Décret du 26 mars 1852 appliqué à la Ville de Strasbourg par décret impérial du 22 juin 1854, n° 2506 § 2
acp 463 (3 Q 30 178) f° 69-v du 12. 8.br

L’Œuvre Notre Dame loue le bâtiment à l’Etat

1860 (12.1.), Intendant
Intendant, le 12 janvier – Bail par l’Œuvre Notre Dame de Strasbourg
à l’Etat
d’un grand bâtiment place du Château à Strasbourg pour 20 ans du 1 janvier 1860, Loyer annuel 21.700 francs
acp 484 (3 Q 30 199) f° 83 du 18.1.



3, rue du Fossé des Tailleurs (ancien 5)


Rue du Fossé des Tailleurs n° 3 – VI 208 (Blondel) O 246, puis section 19 parcelle 19 (cadastre)

Reconstruite par Melchior Hartung, orfèvre, (1602) – Oriel par Martin Reinold, marchand (1609)
Auberge à la Toison d’or (1743 et suivantes)


Vers 1910 (Archi-wiki) – Vue en mars 2018 – Oriel remonté rue des Hallebardes (août 2021)

Inscrite au Livre des communaux de 1587 au nom des héritiers de Valentin Storck, la maison a 20 pieds de long et un auvent de même longueur. Elle appartient au début du XVII° siècle à l’orfèvre Melchior Hartung qui supprime en 1600 une marche dallée pour mettre le pavage au même niveau que ses voisins et entrer de plain-pied dans sa boutique. Il reconstruit en 1602 la maison en modifiant l’auvent que les Préposés au bâtiment soumettent à un loyer de 5 sols. Sa veuve vend en 1606 la maison au marchand Martin Reinold (Martin Renault, réformé originaire de Sainte-Marie-aux-Mines) qui y fait établir en 1609 un oriel dont la hauteur initiale d’un étage est portée à trois étages. On conserve un contrat exceptionnel par lequel Martin Reinold charge le maître maçon Daniel Bederich de sculpter un oriel en bois de chêne dont l’étage inférieur portera les figures de la Justice et de la Charité. Le loyer communal pour l’auvent subsiste. Martin Reinold vend en 1622 la maison au marchand Christophe Axt, son parent par sa femme. Elle appartient à partir de 1677 à l’apprêteur de chapeaux Jean Fischer qui part s’établir à Francfort puis aux marchands Jean Conrad Henninger (1684-1719) et Georges Jacques Strauss (1719-1743). Ancien garde du comte du Bourg et inspecteur à la Chambre de police, Claude Joseph Lambert y établit en 1743 l’auberge à la Toison d’or.



Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 181 (© Musée des Plans-relief) 1 – Cour

L’Atlas des alignements (années 1820) signale un rez-de-chaussée en maçonnerie, trois étages en bois et un oriel. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade sur rue est la troisième à droite du repère (b) ; rez-de-chaussée à trois ouvertures dont celle de droite est la porte, quatre étages entièrement occupés par des ouvertures, toiture à un niveau de lucarnes. L’arrière de la maison qui donne sur le fossé dit Ulmergraben (cour) est celle du milieu entre les repères (4-5).
La maison porte d’abord le n° 5 (1784-1857). Elle est réunie en 1833 à la voisine vers le nord n° 3 qui gardera le même numéro après 1857.


Figures de la Justice et de la Charité (premier étage) – Détails

Le négociant Jean Daniel Christmann achète la maison en 1798 puis la revend. Sa veuve la rachète en 1817 avant de la céder au négociant Paul Simon Mühé qui la réunira à la voisine en 1833. La jouissance du fossé Ulmergraben est réglée par l’arrêté du maire en date du 30 mai 1822 puis un accord passé en 1884.
La façade et la toiture sont inscrites le 25 juin 1929 à l’inventaire des monuments historiques. Détruite par le bombardement aérien du 11 août 1944, la maison est reconstruite d’un seul tenant avec les anciens 5 à 11 de la même rue et 1 à 3 place Gutenberg. L’oriel est remonté vers la rue des Hallebardes (n° 2). Une nouvelle devanture remplace en 1990 une porte et une fenêtre.


Millésime (deuxième étage) – Quatre-de-chiffre et initiales MR (premier étage)
Vue après les bombardements (Spehner, AMS cote 1 Fi 94)

septembre 2021

Sommaire
CadastrePolice du BâtimentRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1601 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Melchior Hartung, orfèvre, et (1567) Rosine Dreher, d’abord (1564) femme de Bernard Schæntzel, puis (1578) Marie Pullian, remariée (1604) avec l’orfèvre Claude Bittot – luthériens
1606 v Martin Reinold, marchand, et (1578) Elisabeth Lobstein – réformé et luthérienne
1622 v Christophe Axt, marchand, et (1604) Cléophée Storck – luthériens
1634 adj Guillaume Hærlin, orfèvre, et (1601) Susanne Parthess puis Elisabeth Herbst femme (1610) de Jean Ritter, receveur à l’hôtel de Marmoutier, puis (1620) du marchand Jonas Hammerer – luthériens
1664* h Guillaume Frédéric Sopher et Jean Gothard Sopher, fils du pharmacien de Lahr Charles Frédéric Sopher (bourgeois en 1664)
1677 v Jean Fischer, apprêteur de chapeaux, et (1671) Cléophée Zorn puis (1679) Ursule Büchel – luthériens
1684 v Jean Conrad Henninger, marchand, et (1677) Anne Salomé Schmidt puis (1687) Marie Dorothée Hellbeck – luthériens
1719 v Georges Jacques Strauss, marchand, et (1715) Elisabeth Leydecker – luthériens
1743 v Claude Joseph Lambert, garde, employé municipal, aubergiste, et (1729) Marie Claude Le Begue, d’abord (1714) femme du traiteur Léonard Dubois dit Demoulins – catholiques
1798 v Jean Daniel Christmann, négociant, et (1793) Anne Marie Fleischhauer puis (1802) Frédérique Sophie Lung
1809 v Jean Théophile Marzolff, baquetier, et (1803) Anne Marie Aufschlager
1813 v Laurent Voltz, tonnelier, et (1811) Catherine Salomé Zimmer
1817 v Charles Louis Bahn, passementier, et (1812) Frédérique Sophie Lung veuve de Jean Daniel Christmann (supra)
1826 v Paul Simon Mühé, négociant, et (1820) Frédérique Henriette Hoffmann
1863 h Adélaïde Mühe, religieuse à Conflans
1900 Théodore Camille Schauffler, négociant
1947* h Eugène Michel Jean Royer, rentier, son épouse née Schauffler à Nice

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 1 325 livres en 1701, 1 200 livres en 1735, 750 livres en 1765.

(1765, Liste Blondel) VI 208, au Sr Lambert
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Galler, 2 toises, 5 pieds et 6 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) O 246, Mühe, Paul, Vieux Marché aux Poissons 61 – maison, sol – 0,66 are

Locations

1678, Jean Fischer, apprêteur de chapeaux (futur propriétaire)
Aubergistes
1743, Claude Joseph Lambert (propriétaire)
1761, Pierre Tintelier
1764, Jean Henri Klopffer et Marie Dorothée Artzner
1767, Jean Adam Sebastian et (1720) Marie Madeleine Monnet

Livres des communaux

1587, Livre des communaux (VII 1450) f° 32
Les héritiers de Valentin Storck règlent 1 livre 4 sols 8 deniers pour leur maison au fossé des Tailleurs qui a 20 pieds de long, un auvent de même longueur en saillie de 6 pieds, un étal de tailleur (12 pieds de long, 2 pieds ½ de large), une marche en pierre devant la porte (9 pieds de long, en saillie de 7 pieds) une porte de cave (7 pieds de long sur 4 pieds ½ de large), un banc (5 pieds ½ de long, 1 pied ½ de large), un soupirail (2 pieds de long, 15 pouces de large)

Schneider Graben die Einseith
Veltin Storcken seligen Erben haben ein Hauß darneben 20 schu lang, Oben ein Wettertach auch so lang Vnd 6 schu herauß, Mehr ein Schneÿder Banckh 12 schu lang 2 ½ schu breÿt, Ein steinerin Staffel vor der Thüeren 7 schu herauß Vnd 9 schu lang, Mehr ein Kellerthüer 7 schu lang 4 ½ schu breÿt, Ein Siz benckhlin 5 ½ schu lang 1 ½ schu breÿt, Item ein Kellerfenster 2 schu lang, 15 Zoll breÿt, Soll Allmendt sein vnd bleiben, Bessert für das Nießen, j lb iiij ß viij d

1602, Livre des loyers communaux, VII 1446 (Zinßbuch D) f° 264
Les préposés inscrivent en 1602 un loyer de 5 sols que doivent le revendeur Melchior Hartung et sa femme Marie Pullian pour une maison neuve au fossé des Tailleurs. Les contribuables suivants sont Martin Reinhard puis Christophe Axt.

Item v ß d gibt Melchior harttung der Krämer vnd maria Pullianerin von einem wetterdach vff Johann baptiste gefallend, Ist Ihro gönt vnd Zugelassen worden, wie Im buch der Newen Leÿhenungen fo. Act. den 9.ten Junÿ ao 1602. An einer newen erbawenen behausung vffm schneidergraben gelegen.
Jetz Martin Reÿnhart
(rub.) Jetz Christoff Axt
new 8.

1652, Livre des loyers communaux, VII 1461 (1652-1672) f° 8
Le loyer est reporté au folio 8 du nouveau registre. Guillaume Herlin puis signal Frédéric Sopher doit 10 sols pour un oriel.

Jetzt Wilhelm Friderich Sopher
Wilhelm Härlen, Soll gemeiner Statt (…) Item Von einem Ercker seiner behaußung Vf dem Schneidergraben Jahrs vf Johis Baptæ 10 ß
Alt d. f. 264
New fol. 7
Ext. 1652

1673, Livre des loyers communaux, VII 1465 (1673-1741) f° 7
Les contribuables suivants sont Jean Conrad Henninger à partir de 1685 puis le marchand Georges Jacques Strauss

Wilhelm Friderich Sopher, Soll gemeiner Statt von einem Ercker seiner Behaußung vff dem Schneidergraben, Jahr vff Johann: Bapt., 10 ß
ietz Johann Fischer 1678
jetzt H. Johann Conrad Henninger 85. io.
Jetzt H. Georg Jacob Strauß, Kauffmann

St: Zinnßb. p. 8
Neuzb. 425
(Quittungen 1673-1741=

1741, Livre des loyers communaux, VII 1471 (1741-1802) f° 425
Les contribuables suivants sont Claude Joseph Lambert à partir de 1744 puis Jean Daniel Christmann

alzb. 7
Georg Jacob Strauß soll von einem Ercker seiner Behaußung auf den schneider Graben Jahrs auf Joh. Bapt: (id est 24 Junii) 10 ß
(Quittungen 1741-An 10) [in margine :] 6 Messidor
C 205

jetzt Claude Joseph Lambert 1744. I.mo
Les héritiers Lambert
Jean Daniel Christmann

Préposés au bâtiment (Bauherren)

1600, Préposés au bâtiment (VII 1315)
La femme de Melchior Hartung demande l’autorisation de supprimer une marche dallée (8 pieds sur 8) sous laquelle se trouve une petite cave pour mettre le pavage au même niveau que ses voisins et entrer de plain pied dans sa boutique. Elle demande par contre de mettre quelques marches devant sa porte et de rabaisser la porte de sa cave. Les préposés le lui accordent eu égard que le communal en sera agrandi.

Melchior Hartungs fraw vffm Schneidergraben pt° staffels. 179.
(f° 179-v) Mittwoch d. 12. Novembris A° 1600 – Melchior Harttungs Fraw die begert vffm Schneid. graben ein braiten gepflesterten dritt od. staffel so vff 8 schuh lang vnd breit vnd vff ij. schuh hoch darunder sie ein Klein gewölblin oder Kellerlin hatt, Zuverändern, vnd hinweg Zuthun damit es vornen her gegen dem Pflaster, vnd and.seiten Ihren nachburen gleich werde, vnd sie ebens fueß Ins gaden ghen könte, allein würde sie ein Par steinere staffelin so geschmeidiges sein kan vor d. haußthieren vonnöten haben. Bittet Ihr solches Zu Zulassen, sonderlich auch die hohe Keller thier nidere Zumachen, & Erkandt weil das Almendt erweitet oder gebessert würt, vnd ein besserer wolstand sein würt, Ihro In Ihrem begeren Zu willfahren. bedanckt sichs.

1602, Préposés au bâtiment (VII 1317)
Le revendeur Melchior Hartung qui a demandé le droit de mettre un auvent à sa nouvelle maison déclare avoir changé d’avis. Comme l’auvent existe, les préposés se rendent sur place et constatent que l’auvent (19 pieds 4 pouces de large et une saillie de 7 pieds) a quatre anciennes poutres et 4 anciens chevrons et que plusieurs poutres et chevons ont été rajoutés. Les charpentiers qui ont reconstruit l’auvent sont Jean Schwartz et Jean Arnold. Les préposés proposent de soumttre l’avent à une redevance annuelle de 5 sols. Les charpentiers déclarent qu’il n’ont fait que réparer l’auvent que les maçons ont ensuite démonté ; ils sont mis à l’amende pour ne pas avoir demandé d’autorisation.

Melchior Hartung der kremer pt° Wetterdächel vffm Schneidergraben. 55. 57. 105. Hans Schwartz und Hans Arnold. 151.
(f° 55-v) Freÿtag den 9.ten Aprilis – Melchior Hartung kremer hat hieuor ein Augenschein vmb ein Wetterdächel begert, aber Jetzo gesagt, bedörffs nit mehr, Ist referirt, das solch wetterdächel er d. Herren vnerwarttet gemacht, derhalben den Werckheüthen beuohlen dasselb. ordenlich ab zu messen vnd Zu referiren

(f° 57) Sambstag den 10. Aprilis – Melchior Hartung des Krämers wettterdachs halben so er vff dem Schneidergraben an seiner erbawenen behausung ohn erlaubnus gemacht, Referiren Stattlonh. vnd bede Werckmeister Sie haben empfang. bevel nach solch gemacht wetterdach abgemessen, ghee 7 sch brait herauß vnd seie 19 sch 4 Zoll lang, hat 4 alte Träm ligen lasen auch 4 alte sparren, vnd Newe balcken vnd sparren darzwischen Zugezogen, seie aber gar abgebrochen geweßen vnd heissen die Zween Zimmerleüth so es gemacht hanns schwartz und hanns Arnoldt. Soll den Bawherren fürgrbracht werd.

(f° 105) Zinstag 9.ten Junÿ – Hab antzeigt das Melchior Hartung vffm schneid. grab. unerwarttet des Augenscheins ein wett.dächel abgebrochen vnd ein newes vnerlaubt gemacht hat In lenge 19 schuh und 7 sch breit herauß, seie Zugestelt biß Zur Bawh. Zusammenkunfft.
Erkandt sie Zubeschicken vnd vff solch wett.dächlin 5 ß d Zinß daruff zuschlagen Vnd die Zwen Zimmerleüth so solches gemacht wie hieuornen fol. 37. Zusehen Zubeschicken vnd Zustraffen, Soll der Zinß weÿhenachten 1602. erstlich gefallen.

(f° 151) Mittwoch den erst. Sept. – Hans Schwartz und Hans Arnold bede Zimmerleuth vnd gesagt, das sie Melchior Hartung dem krämer vffm schneid. graben ein wetterdach gemacht, vnerlaubt, vnd vnerwartet des Augenscheins & die sag. sie haben nit new gemacht, sondern nur das alt dach sie noch da, wie vor auch, seine nur höltzer hinein gestossen worden, oder balcken, die vsser Pfett. seie noch da, die alten Sparren seien noch da, vnd seie vnderspreisst worden, sie habens nit hinweg gethan, sondern der Maurer hab die dach abgehebt, haben sie noch d. alt dach wider vß gemacht vnd seie nichts newes daran gemacht worden
Damit abgedretten, weil sie gestendig seindt, das sies wid. gemacht hab. so wider ordnung. So soll man ihnen 30 ß Zustraff abnemmen, da sie gnad begeren beÿ ein pfund bleibe, lassen, das Ist Ihnen angezeigt. die bitten vmb gnad wöllens nit mehr thun. Alß Ist Ihnen j lb d in 3 tag Zuerleg. bevohlen word.
Zalt j h d samstags den 4 Septembris. Verrechnet post nativitatis Mariæ 1602

1609, Préposés au bâtiment (VII 1338)
Le comptable Martin Reinbold qui a acheté une maison a l’intention de mettre un oriel en bois devant son poêle (8 pieds de large, saillie de 4 pieds). Le gentilhomme Prechter le renvoie aux Conseillers et aux Vingt-et-Un

(f° 18-v) Donnerstag den 9. Februarÿ – Martin Reinbold der buochhalter in des Bitto gaden, bitt Ihm an seim erkaufft. hauß oben In der Stuben ein hültzeren Ercker 4 sch herauß vnd 8 sch In braite nur In der Stuben oder nur j gadens hoch. Ist deßhalben Niemand gefragt, sond. hat Jr. Prechter Ihme ertheilt es gehöre für Rhat XXI nit für B : schweigt still.

1609 Conseillers et XXI (1 R 88)
Les Conseillers et les Vingt-et-Un laissent à l’appréciation des Préposés au bâtiment d’autoriser Martin Reinot à mettre un oriel de 8 pieds de long sur 6 de large à sa maison au Fossé des Tailleurs

(f° 34) XI. Februarÿ – Martin Reinnott vmb Ercker
Martin Reinnott haltet p. supplônem an d. Ime in seinem hauß auf dem Schneidergraben ein Ercker 8 schu in die leng 6 in die breit erlauben woll, wie die Bawhhn. weren wissen anzumelden, die refer d Ime wol Zuerlauben aber nit so viel schu.
Erk. Bawhn vnd drey sollen befelch vnd gewaldt haben Ime den Ercker Zum wolstand d. statt Zuerlauben. H. Kolloffel, H Kobele.

1609, Préposés au bâtiment (VII 1338)
Les préposés l’autorisent à titre gratuit à placer un oriel en saillie de trois pieds et demi sur huit à coupole arquée devant son poêle. Jean Lagay déclare que Martin Reinbold va poser l’oriel non pas sur le côté mais au milieu de sa maison puis que l’oriel aura trois étages de haut. Martin Reinbold demande en juin l’autorisation de reculer la porte de sa cave (6 pieds 9 pouces sur 4 pieds un pouce) et le soupirail (2 pieds 2 pouces).

(f° 41) Zinstag den 7. Martÿ – Martin Reinbold des buochhalters Sup.ton so er beÿ Rhat XXI vbergeben abglesen, vnd weil B vnd 3 beuelch und gewalt geben, seinen Ercker Zu Zulaß. od. nit & Ist dauon geredt, vnd Ihme sein begehren 3 ½ schuh vnd 8 schuh, herauß vnd In braite – (Im Lecht) Zugelaß. ohn Zinß.

(f° 42) Mittwoch 8. Martÿ – Martin Reimbolden Ist angezeigt d. vnser H Ihm ein Ercker In d. stuben ein gad. hoch mit welsch. hauben 4 sch herauß vnd 8 schuh breit vberhaupt gemess. Zugelassen seie, bedanckt sich vnd Nimbts an.

(f° 47-v) Montags 13. Martÿ – Martin Reinbold p. hanns Lagaÿ sagt wer bedacht sein bewilligten Ercker nit Ins eck, sond. In die Mitte nur ein gad. hoch Zumach. In vorig. braite vnd lenge. Ist zugelaß.

(f° 60) Dienstag prima Aprilis – Martin Reinbolds Zimmermann hans Lageÿ sagt die baw herren haben sein bawherren gegönt den bewilligten Ercker 3 gad. hoch Zumachen, heb er Anthung sollen vnd wöllen.

(f° 102) Zinstag den 13.ten Junÿ 609. – Martin Reÿmbold lasst p. hanns flach Anhalten vnd bitten weil er ein Ercker macht vnd die Kellerthier Verrucken muß so bitt er Ihm solchs Zu gestatten, bleib beÿ alter breite, vnd lenge, Sollen die werckleüth hören, sehen vnd Abmeß. wid. referiren, Referirt M Joham die Kellerthier ghe 6 sch 9 Zoll Im liecht herauff vnd weÿt Im liecht 4 sch ein Zoll, das Kellerfenster Ist 2 schuh lang ij sch brait, sollen bede stuck verruckt vnd verandert werd.

Description de la maison

  • 1701 (billet d’estimation traduit) La maison comprend une boutique et une cave voûtée
  • 1735 (billet d’estimation traduit) La maison comprend plusieurs poêles, chambres, cuisines, vestibule, au-dessus un grand poêle et un petit poêle, une cuisine étroite, vestibule et chambre, pièce pour l’officier, au rez-de-chaussée la boutique et un vestibule, à l’arrière un petit magasin, une issue sur le fossé dit Ulmergraben, cave voûtée, le tout estimé avec appartenances et dépendances à la somme de 2 400 florins
  • 1765 (billet d’estimation traduit) L’auberge comprend la salle de débit, trois poêles, une cuisine et plusieurs chambres, le comble est couvert de tuiles plates, la cave est voûtée, le tout estimé avec appartenances et dépendances à la somme de 1 500 florins

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

3° arrondissement ou Canton Sud – Rue des Tailleurs

nouveau N° / ancien N° : 3 / 4
Mühe
Rez de chaussée en maçonnerie et 3 étages en bois mauvais et lanterne
(Légende)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 25 f° 93 case 2

Muhé, Paul, quincaillier, vx marché aux poissons N° 61

O 246, Maison, sol, rue des tailleurs 4
Contenance : 0,66 (total 1,32)
Revenu total : 95 et 0,34 (total 203,68)
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 14 / 11
fenêtres du 3° et au-dessus : 12 / 10

O 247, maison, sol, idem (rue des tailleurs 4)
Contenance : 0,66
Revenu total : 108 et 0,34
Folio de provenance : 93, 3° case
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 12 / 10
fenêtres du 3° et au-dessus : 10 / 8

Cadastre napoléonien, registre 25 f° 93 case 3

Muhé, Paul, quincaillier, vx marché aux poissons N° 61

O 247, maison, sol, rue des tailleurs 5
Contenance : 0,66
Revenu total : 108,34 (108 et 0,34)
Folio de destination: 93, 2° case
Année de sortie : 1858
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 12 / 10
fenêtres du 3° et au-dessus : 10 / 8

Cadastre napoléonien, registre 26 f° 172 case 2

Muhé, Paul, quincaillier, Place Gutenberg 4. Rayé 1859
1859. Mühé, Paul Simon, propriétaire, Place Gutenberg 4. Rayé pour 1865
1865 Mühe Adélaïde, religieuse à Conflans
1900 Schauffler, Theodor Camill, Kaufmann

O 246, Maison, sol, Rue des tailleurs 3
Contenance : 0,66 (total 1,32)
Revenu total : 95 et 0,34 (total 203,68)
Folio de provenance : (93)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 14 / 21
fenêtres du 3° et au-dessus : 12 / 18

O 247, maison, sol, idem (Rue des tailleurs 3)
Contenance : 0,66
Revenu total : 108 et 0,34
Folio de provenance : (93)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 12
fenêtres du 3° et au-dessus : 10

Cadastre allemand, registre 30 p. 222 case 8

Parcelle, section 19, n° 19 – autrefois O 246, 247
Canton : Schneidergraben Hs N° 3 – Rue du Fossé des Tailleurs
Désignation : Hf, Whs
Contenance : 1,05 puis 1,60
Revenu : 1900 – 2800
Remarques : 1943 Verein.

(Propriétaire jusqu’à l’exercice 1911), compte 1053
Schauffler Theodor Camill S. v. Kamill
gelöscht 1911

(Propriétaire à partir de l’exercice 1911), compte 467
Greyenbühl Leo
1905 Schauffler Theodor u. Ehefr.
gelöscht, 1943

(Propriétaire à partir de l’exercice 1943), compte 6125
Schauffler Theodor Kamillus, Wittwe
clos, 1947

(Propriétaire à partir de l’exercice 1947), compte 6343
Royer Eugène Michel Jean, rentier son épouse née Schauffler à Nice*
(3466)

Cadastre allemand, registre 30 p. 222 case 8

Parcelle, section 19, n° 19.a – aus Graben
Canton : Ulmergraben, M. 2363, 8/06
Désignation : Hf
Contenance : 0,52
Revenu :
Remarques :

(Propriétaire jusqu’à l’exercice 1943), compte 467 (supra)
(Propriétaire à partir de l’exercice 1943), compte 6125 (supra)

Dictionnaire des monuments historiques d’Alsace (notice p. 528)

Façade et toiture, (inscrites le 25 juin 1929), déplacées 2, rue des Hallebardes
Le Service de la reconstruction décida de démolir entièrement le bâtiment sis 3, rue du Fossé des Tailleurs qui avait subi d’importants dommages pendant la dernière guerre. Le Service des Monuments historiques obtint que l’oriel rectangulaire soit replacé dans la partie du nouveau bâtiment orientée vers la rue des Hallebardes.
Il s’agit d’un bel ensemble sculpté sur trois niveaux, comparable à la maison Kammerzell mais à plus petite échelle. Les encadrements de fenêtres ont des ornements caractéristiques de la deuxième moitié du XVI° siècle : colonnettes d’encadrement, frises d’oves en linteau, le décor étant plus riche aux deux étages inférieurs. Au premier niveau, deux figures féminines allégoriques occupent les angles, l’une symbolisant la Justice et l’autre, accompagnée de deux enfants et d’un pélican, la Charité. Des masques léonins forment des consoles, une guirlande de fruits suit les appuis. A l’étage intermédiaire, les pilastres cannelés reposent sur des consoles sculptées de masques plus ou moins grotesques. Le millésime 1609 figure en cartouche.

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

(Rubrique non renseignée)
Canton VI, Rue 165 des Tailleurs p. 325

4
(-)

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Schneidergraben (Seite 152)

(Haus Nr.) 5
Bernhard, Näherin. 0
Delesalle-Barghan, Schuhmacherartikel Schäftefabrik E 012

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 807 W 188)

Rue du Fossé des Tailleurs 3 (1884-1991) renvoi au dossier Place Gutenberg 4, 5, 6 pour la reconstruction

Le maire, considérant que l’arrêté du maire en date du 30 mai 1822 a autorisé les riverains à jouir du fossé Ulmergraben alors propriété communale, autorise en 1884 Aloïse Linder, demeurant à Obernai, à conserver à titre précaire les aménagements (fosse d’aisances) sur le terrain communal à l’arrière de la parcelle. La maison est raccordée aux canalisations en 1886. La couturière Lina Hügele est autorisée en 1908 à employer plus de dix personnes dans son atelier au deuxième étage ; elle le transfère la même année au 4, rue des Veaux. La maison est détruite par le bombardement aérien du 11 août 1944. Elle est reconstruite d’un seul tenant avec les anciens 5 à 11 de la même rue et 1 à 3 place Gutenberg. Une nouvelle devanture remplace en 1990 une porte et une fenêtre.

Sommaire
  • 1884 – Aloïse Linder, demeurant à Obernai, demande l’autorisation de continuer à jouir de l’ouverture de sa maison vers le fossé dit Ulmergraben. Cette ouverture qui donne depuis un temps immémorial accès à la fosse d’aisances est entretenue aux frais des riverains, a déjà été reconnue par le maire le 30 mai 1822 et par une demande que les différents riverains lui ont adressée en 1833.
    Le maire, considérant que l’arrêté du maire en date du 30 mai 1822 a autorisé les riverains à jouir du fossé Ulmergraben alors propriété communale, que les constructions au-dessus et au-dessous du sol pourraient ultérieurement donner lieu à des litiges, autorise le 8 décembre 1884 le pétitionnaire à conserver à titre précaire les aménagements sur le terrain communal. L’accès au puits doit être entretenu aux frais du bénéficiaire et recouvert d’une plaque en pierre ou en métal. Le bénéficiaire devra verser à la Ville un droit annuel d’un mark. – Croquis
  • 1886 – Le maire notifie Aloïse Linder, demeurant à Obernai, de raccorder la maison aux canalisations qui existent depuis plus de dix ans
    L’entrepreneur P. Matter (15, rue Kageneck) demande l’autorisation de faire deux raccords aux canalisations – Autorisation de faire les travaux au 3, rue du Fossé des Tailleurs qui appartient au sieur Linder – Dessin
  • 1889 – Le maire notifie Aloïse Linder, rentier à Obernai, de faire ravaler la façade
    L’entrepreneur Matter demande un délai d’un an que le maire accorde. Travaux terminés, juillet 1890.
    1895 – Nouvelle demande. Aloïse Linder objecte que le ravalement remonte à 1890 seulement et que les parties en bois ont été peintes à l’huile. Le maire fait remarquer que l’enduit qui recouvre le crépi devrait être entretenu. Il accorde un délai puis de nouveaux délais, en 1896 après la mort d’Aloïse Linder en mai 1896, puis en 1897. – La façade a été repeinte à l’huile, septembre 1898.
  • 1900 – J. Mack demande l’autorisation de poser une enseigne perpendiculaire – Autorisation accordée pour l’enseigne déjà posée
  • 1902 – Le maire constate que Louise Henlé a posé sans autorisation une enseigne perpendiculaire – Demande – Autorisation
  • 1906 (juin) – Le maire notifie le rentier Camille Schauffler (74, allée de la Robertsau), de faire ravaler la façade. Le propriétaire répond que le ravalement a eu lieu en mai.
    1907 – Nouvelle demande. Le conservateur des monuments historiques et d’autres personnes se tiennent gratuitement à disposition du propriétaire concernant les parties remarquables du bâtiment. La Police du Bâtiment note en marge que la façade n’est pas sale
  • 1908 – La couturière Lina Hügele (deuxième étage) demande l’autorisation d’avoir plus de dix employés. – Dossier – Le commissaire de police transmet une liste des prescriptions à observer. – Autorisation d’aménager un atelier de vêtements pour femmes, août 1908 – Plan de l’étage – Lina Hügele transfère en octobre l’atelier au premier étage du 4, rue des Veaux.
  • 1910 – Le peintre G. Grimm (10, rue des Dentelles) demande au commissaire de police l’autorisation d’occuper la voie publique pour ravaler la façade. Le commissaire de police transmet au maire – Autorisation
  • 1915 – Une enseigne est supprimée
  • 1915 – Commission des logements militaires. Propriétaire, Schauffler, 74 allée de la Robertsau – Rien à signaler
  • 1927 – Le maire constate que Ed. Salignon, directeur de la maison A. Dony (4 et 6 place Gutenberg) a fait poser sans autorisation une antenne de T.S.F. entre le 3, rue du Fossé des Tailleurs et le 5, rue des Hallebardes – Demande – Autorisation
  • 1928 – Rapport du service des incendies. Un incendie s’est déclaré dans une chambre à cause d’une portière de cheminée défectueuse. – Propriétaire, Camille Schauffler, demeurant 13, rue Auguste-Lamey – Travaux terminés. janvier 1929
  • 1938 – Georges Hembach (5, rue Grandidier) demande l’autorisation de poser des matériaux devant le bâtiment – Autorisation – Le même demande l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique devant la maison Schauffler – Autorisation
    1938 – L’entrepreneur en bâtiment Zavagno-Riegel (route du Rhin au Neudorf) demande l’autorisation d’occuper la voie publique pour y poser du mortier – Autorisation
  • 1945 – Certificats de sinistré accordés à Hubert Hiss, à Joseph Beyel, à Hugure Drigo et à Alphonse Felden suite au bombardement aérien du 11 août 1944 qui a entièrement détruit la maison
  • 1953 – Courrier de l’architecte Adolphe Wolff. La société anonyme Quincaillerie centrale a acquis la parcelle sise 3, rue du Fossé des Tailleurs de Mme Royer-Schauffler. Pour faire valoir ses droits auprès du Ministère de la Reconstruction et de l’Urbanisme, elle a besoin d’une coupe de l’ancien bâtiment.
  • 1990 – La société Création Jean Besson (Tissus Besson) demande l’autorisation de modifier une devanture, propriétaire du terrain section 19 parcelle 25, Ch. Reinhardt (16, rue du Vieux-Marché-aux-Vins). La société Steinbach Design (rue Transversale à Vendenheim) transmet un dossier.
    Le syndic de copropriétaires Ch. Reinhard donne son accord – Plan cadastral de situation – Photographies – Rapport de la commission de sécurité (surface totale 116 m² dont 82 ouverts au public) – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – La Direction départementale du travail et de l’emploi communique les prescriptions à observer – Le maire autorise les travaux, septembre 1990. – Dessins (ancien et nouvel état)
    Suivi des travaux. La nouvelle devanture remplace une porte et une fenêtre, octobre 1990
    1991 – Visite de la Commissio de sécurité
  • 1991 – La S.C.I. Gutenberg communique sa nouvelle adresse, 3, rue du Fossé des Tailleurs

Relevé d’actes

La maison appartient au début du XVII° siècle à l’orfèvre Melchior Hartung et à sa femme Marie Pullian. Originaire d’Erfurt, Melchior Hartung achète le droit de bourgeoisie en juillet 1564 puis se marie en 1567 avec Rosine Dreher, fille du secrétaire Jacques Dreher, qui avait épousé en 1564 Bernard Schæntzel, orfèvre originaire de Trèves.

1564, 3° Livre de bourgeoisie p. 59
Melchior Harttung von Ertfurth der goldschmidt hatt das burgkrecht Kaufft und dient zu der Steltz. eod. die [Zinstags den 18.ten Juli A° & Lxiiij]

Mariage, cathédrale (luth. p. 162)
1567. Suntag den 9. Hornung. Melchior Hartung, von Erffurdt, Goldtschmidt, Rosina, Bernhard Schentzels, seligen hind.lasne witwe. In der Kleinen stattel gassen werden sie ir ausgang haben auß des stein schneiders hauß, aber sie wonen in dem Kessel gessel Zum Samson, eingesgnet den 12. hornung (i 84)

Mariage, cathédrale (luth. p. 116)
1564. Suntag den 20. Hornung. Bernhard Schäntzell von Trier, Goldschmidt, Rosina Magister Jacob Dreers, weiland der Herren fünffzehen schreibers, nachgelaßenee dochter (i 61)

Melchior Hartung se remarie en 1578 avec Marie, fille de Michel Pullian
Mariage, cathédrale (luth. p. 287)
1578. Sontag den 19. Jener. Melchior Hartung Goldschmid, Maria, Michael Pulian hind.lasne docht. wonet in Predig. gaß. T. Seidtbrenners. Eingesgnet Montag den 3. hornung (i 146)

Le négociant Melchior Hartung l’aîné prend pour apprenti Jean Prieur, fils de Claude Prieur de Château-Salins en Lorraine
1602 (Ersten Julÿ), Chancellerie, vol. 343 (Registranda Kügler) f° 310
(Inchoat. fo: 321.) Erschienen Claudius Priour von Saltzburg Inn Lotharingen gelegen Inn nammen vnd von wegen Hanßen, seines lieben Sohns ane eim,
So dann Melchior Hartung der Jünger handelsmann burg. alhie Inn nammen Hn Melchior Hartungs des eÿltern Gewerbsmans seines lieben Vattern, am andern theÿl
Haben beÿde Partheÿen gegen einand. bekhandt vnd offentlich verÿehen, das Sie sich von bemelts Hansen wegen freundlichen mit einander vereinbart vnnd verglichen wie hernach volgt, Nemlich, Das bemelter herr Melchior Hartung der eÿlter gedachten Hansen Inn sein Gewerb vnnd Handel vff vnd anemmen soll Fünff Jar lang die nechsten nach einander volgend vnd vff Johannis Baptistæ Jüngst von dato verschinnen angefangen (…)
Hiebeÿ gewesen Als Dolmetschen herr Anstet Mellin Stattschreyber Zu Saltzburg und Niclaus Hanns auch wonhaft Zu Saltzburg, hierzu erbetten

Marie, veuve du négociant Melchior Hartung, assistée de son frère négociant Simon Pullian, de son fils Melchior Hartung et de son gendre par alliance Antoine Bertram, rembourse une obligation
1603 (letzten tag Februarÿ), Chancellerie, vol. 348 (Registranda Kügler) f° 84
Erschienen Frauw Maria Wÿland herr Melchior Hartungs des Gewerbßmans burgers alhie seligen Witwe mit beÿstandt vnd bewilligung herrn Simon Bullians auch Gewerbßmans Ires lieben bruders vnd geschwornen Vogts, Mehr Melchior Hartungs und Anthoni Bertram Ir Sohn und Stieff dochtermann
Haben Inn gegensein herrn Michael Beringers offnen Notarÿ Inn nammen vnnd vonn wegen des Ehrenvesten Fürsichtigen vnnd Wÿßen herrn Christophel Städelins Altameÿsters der Statt Straßburg
erlegt und bezalt 300 pfundt pfenning Straßburger Vnnd damit ane sich gelößt die 300 pfundt pfenning welche Jr Herr Philips Hatt der Ferber noch per rest ane verkheüffter Behaußung schuldig dieselben vff Johannis Baptistæ Anno 1613 Zuerlegen vnnd hie Zwischen Järlich Zuverzinsen pflichtig, Vermög besond. Verschreibung so auch durch herrn Jacobum Kügler Contractuum Notarium darüber vffgericht davon datum den X. Februarÿ Ao 601.

Marie Pullian veuve de Melchior Hartung prend pour apprenti Adam Müller, demi-frère de Jacques Trau qu habite à « Lemmart » en Lorraine
1604 (6 Februarÿ), Chancellerie, vol. 350 (Registranda Kügler) f° 49-v
(Inchoat. fo: 40.) Erschienen Fraw Maria Bullianerin weÿland herrn Melchior Hartungs seligen witwe ane Einem,
So dann Jacob Trauw Vonn Lemmart In dem Hertzogthumb Lottharingen den namen Adam Miller seines Stieffbrud. weÿland Peter Miller Zu Lemmats seligen Sohn, am Anderntheil,
Haben beede Partheÿen gegen einander bekhant vnd offentlich verÿehen daß sie sich von bemelts Adams wegen freundlich vereinbart vnd verglichen Inn dise weÿß Nemblich d. bemelte Frauw Maria Inen Adam Inn Ir gewerb Vnnd handell vff vnnd Annemmen soll Vier Jar lang die nechst nacheinander Volgend vnd faßnacht nechstkünfftig Anfahen sollen, denselben mit essen drinck und geleyt der Notturfft nach versehen Auch Zu aller ehr vnd forcht gotts Anhalten dagegen bemelter Adam sich gegen obgedachter frauwen Marien sich freundlich Erzeigen seinem Gewerb vnd handell täglich früh vnd speth abwarten derselben gebetten vnd verbotten (…)

La veuve se remarie avec l’orfèvre Claude Bitto qui avait épousé en premières noces Agnès Holl en 1570.
Mariage, cathédrale (luth. p. 139)
1604. Domin. 9 post Trinitatis den 5. Augusti. Clude Bittot der goltschmid, Maria Melchior hartung des goldschmidts n. g. witwe (i 73)

Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 5, n° 48)
1570. Dominica IIII Adventus. Clade Bittod von heem aus sophoien Agnes Jacob hollen des silber kremers dochter seind eingesegnet 8. Ianuarÿ anni sequentis (i 7)

Originaire d’Aime en Savoie, Claude Bittot achète le 24 décembre 1571 le droit de bourgeoisie en s’inscrivant à la tribu du Miroir
1571, 3° Livre de bourgeoisie (4 R 105) p. 191
Glade Bittodt von Ehm auß sofoÿen das burgerkrecht Kaufft vnd dient Zum Spiegel den 24. decemb. a° 71

Marie Pullian femme de Claude Bittot assistée de son fils Melchior Hartung vendent au marchand Martin Reinel (Reinold) la maison grevée d’un cens communal de 5 sols pour un auvent

1606 (5 Februarÿ), Chancellerie, vol. 367 (Registranda Kügler) f° 32
Erschienen Fraw Maria Bullianerin herrn Claude Bydo Ehegemahll mit beÿstand desselb auch herr Melchior hartungs Ires lieb. Sohns verkaufft
herrn Martin Reynel burgern alhie gewerbsman
huß v hoffestatt m all Iren gebeu geleg. Inn d. S S vff dem Schneÿder graben einseyt neben herrn hanns Fiessers selig. erben die anderseÿt hanns Feder goldschmidt stoßend hind vff d. Ulmer grien, davon gnd 8 guld gelts vff S Michels tag ablosig mit 200 gulden SW Jacob Rychßhoffers selig. erben, Mehr ij lb x ß vff Martini loßig mit L lb d gelts vff d heylig pfingsttag widerkheuffig mit xx lb d Armen Sondersiechen Zur rothen Kirch, So dann xv ß gelts vff dem geiligen Creütz erfündungs tag widerkheuffig m xv lb d herrn Reynbold Meygern v dann 5 schilling Allmend Zinß vff Martini vonn dem Wetterdach hieher Inn hauptgtt gerechnet für v lb d Sunst frey ledig eÿg der Khauff vber solche beschwerd für 905 pfund pfenning

Originaire de Sainte-Marie-aux-Mines, Martin Reinold achète le droit de bourgeoisie en juillet 1578 en s’inscrivant à la tribu du Miroir. Il est réformé de la paroisse française d’après son testament (voir plus bas)
1578, 3° Livre de bourgeoisie (4 R 105) p. 300
Marthin Reÿnoldt von Markirch der Kremer hatt das burgkrecht Kaufft und dient Zum spiegel Eod. die [den 8.ten July 78]

Martin Reinold épouse un mois plus tard Elisabeth, fille de Félix Lobstein : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration
Eheberedung – zwischen dem Erbaren Martin Reinoldt von Maria Kürch ane eim vnd der Zichtigen Jungfr. Elisabetha Lobsteinin deß Ehrenhafften vnd fürnemmen Herrn Felix Lobstein Handelßmann vnd Burgers dießer Statt Straßburg ehelichen dochter ahm andern theil, Inn beÿsein, auff Rhat, guten wissen willen vnd gehell der fürnehmen weißen vnd bescheidenen Herrn Niclauß Götzen deß älnttern, Beÿsitzer deß grossen Rhats vnd Anthoni Panthaleons von Markirch vff sein deß Breitigamß Seÿtten, So dann der auch Ehrenhafft vnd fürnehmen Foelixen Lobstein deß Vatters, Theobald Erharden deß Notarÿn Allß geschworne Vogts, Lorentzen von Vessenheims vnd Leonhard Seÿtzen deß Notarÿ vff Ihr Jgfr. Elisabethen Seithen (…) Geschehen Zinstags den 8. Monats Julÿ Allß mann nach Christi vnnsers einigen Erlöser vnd seeligmachers gepurt Zalt 1578.

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 123, n° 20)
1578. den 18. Augusti. Mit diesen sind auch eingesegnet word. Martin Reinold von Markirch und Elßbeth Lobsteinin herrn Felix Lobstein tochter von Straßburgk (i 138)

Martin Reinold passe en 4 mai 1609 un contrat avec le tailleur de pierres Daniel Bederich pour construire un oriel à trois étages. Le charpentier Jean Lagey, témoin, transmettra des requêtes aux Préposés au bâtiment (voir plus haut).

1609 (vt spâ [4 Maÿ]), Chancellerie, vol. 384 (Registranda Kügler) f° 222-v
(Inchoat. fo: 251.) Erschienen Martin Reinoldt, Handelßmann burger Zu Str. an eim
So dann Daniel Federich Steinmetz auch burger alhie am Andern theil
Haben bede Partheÿen gegen einander bekhandt vnd offentlich verÿehen, Nammlich das Hat Erstgenanter H. Martin Reinoldt, Ime Daniel Bederich, Ein Hultzenen Ercker von Eichenem holtz, dreÿ gaden hoch vß zuschnützlen, In seiner Behaußung In der St: St: Vffm Schneider graben gelegen Verdingt, In dise Weÿß
Erstlich In dem Ersten, Vndersten gaden die Zweÿ Bilder, Justitia vnd Charitas, sampt Iren gebürenden Zierden, das Ander vnnd Oberst gemach, So Achtzehen Posten (mit d. 2 obersten) mit Corintischen Seulen Posamenten, vnd Capitalen gezieret, Item die gesims vnd die Stürtzel belangent sindt 30 stückh, die sollen geziert werden mit laubwerck vnd von Früchten, die Stürtzell mit Kalbsaugen, Was die Sims büeg sindt 6. auch von Laubwerck sollen geziert werden, It. die 4. mittelmeßige Pföstlin, die sollen auch mit laubwerck geziert werden, Item dreÿ über ligende pföstlin, darunter 2. mit Krachsteinen, Vnd d. dritt Ein Conportumenta vnd d. Kauffmanns Merckzeichnet, So dann Acht fenster Pföstlin, mit Termensen Oben Angesichter vnd vnden vß vf Termenser weiß vßgezog. Welche alle obgemelte 69. Stuck vßgemacht vnd verfertiget werden sollen Innherhalb Sechs wochen, Doch soll er Meister Daniel In diser Zeit kein and. annemmen bitz diße obgemelte Stuck v.fertiget word., Für Welche arbeÿt denn Ime Meister Daniel Bederich, durch herrn Martin Reinoldt gelüffert werden sollen In Barem gelt 30. lb d Zu bezalen In dise Weÿß, Nammlich Wuchentlich 2. lb d Vnd den Vberrest Nachuollendung des Wercks fürderlich gelüffert werden, alles ungeuorlich, Hiebeÿ gewesen Hanß Flalckh Steinmetz, Hanß Lackkeÿ Zimmerman

(Traduction) Ont comparu Martin Reinold, marchand bourgeois de Strasbourg d’une part et Daniel Bederich, tailleur de pierres, aussi bourgeois de Strasbourg d’autre part, lesquels ont convenu de ce qui suit.
Ledit Martin Reinold a chargé Daniel Bederich de sculpter un oriel en bois de chêne à trois niveaux pour sa maison sise à Strasbourg au fossé des Tailleurs en stipulant premièrement que l’étage inférieur portera les figures de la Justice et de la Charité ainsi que leurs attributs,
la partie supérieure aura dix-huit grands montants (dont les deux du haut) ornés de colonnes, de galons et de chapiteaux corinthiens,
item il y aura trente corniches et linteaux qui comprendront des feuillages et des fruits, les linteaux des œils de veau, les courbures des corniches au nombre de six des feuillages,
item les quatre montants intermédiaires seront aussi ornés de feuillages,
item en haut trois montants dont deux comporteront des consoles et le troisième un médaillon* et l’emblême des marchands,
item huit montants de fenêtres comportant en haut des termes sous forme de visages et en bas des figures surgissant à la manière de termes.
Toutes les 69 pièces devront être conçues et réalisées dans les six semaines. Le maître Daniel ne devra pas accepter d’autre marché jusqu’à ce que les susdites pièces soient terminées. Martin Reinold remettra pour ce travail à maître Daniel Bederich 30 livres comptant, à savoir deux livres par semaine et le reliquat au moment où le tout sera terminé. Convenu loyalement en présence de Jean Falck, tailleur de pierres, et de Jean Lackey, charpentier
(Remarque. Posten est interprété comme Pfosten et traduit par grand montant. Conportumenta est rendu par médaillon.

Martin Reinold achète ensuite une maison rue du Maroquin où est dressé l’inventaire après sa mort en 1626.

Martin Reinold (Martin Renault) vend la maison au marchand Christophe Axt (dont la femme est une des héritières testamentaires de Marie Lobstein). La maison est grevée d’un cens communal de 5 sols pour un auvent au-dessus de la porte d’entrée.

1622 (xiiij. Junÿ), Chancellerie, vol. 446 f° 196
(P. fol. 151.) Erschienen h Martin Renault d. handelßmann burg. Zu Straßburg (verkaufft)
H. Christoff Axt dem handelsmann burger Zu Straßburg
hauß vnd hoffstatt, mit Allen Ihren geb. gelg. Inn d. St. St. vff den schneÿder grab. einseit neben h. Roberth Khönigßman, And.seit n. h Friderich Ringler, hind. vff den Vlmer graben stoßend, davon gdn ij lb ß d geld lößig mit L lb vff Martini dem Stifft Zu sant [-] Mehr j lb gelts loßig mit xx lb d vff Pfingstag den Armen sond. siech. Zur Roth. Kirch, So dan v ß d gld All. Zinß von dem wettertächell obwendig der haußthieren vff Martini Sonst ledig eÿg. & Vnd Alles Recht & Also & Vnd Ist disser Khauff vber obgehörtte beschwerd. so der Kheüffer vff sich genommen Zugangen vnd beschehen für vnd vmb 1330 pfund
[in margine :] Erschienen Jacob Garners deß Bergrichters Zu Maria Kirch gewalthaber Daniel Groß Heinrich Würth Zur Eulen und Jacob Badiso paßmentirer alher, haben in gegensein Wilhelm Härlin deß goldschmidts alhie alß ietzigen Inhabers dißer behaußung (…) Actum den 14. febr. Anno 1637.

Originaire de Wœrth, le marchand Christophe Axt épouse en 1604 Cléophée, fille du marchand Jacques Storck
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 201 n° 546)
1604. sontag den 13. Maÿ. Christoph Axt Von Werdt d. Handels Mann vndt Cleophe, Jacob Storcken des Handelsmanns alhie Nachgelaß. tochter. Eingesegnet Zinnstag 22. Maÿ (i 204)

Le marchand Christophe Axt de Wœrth devient bourgeois par sa femme une dizaine de jours après son mariage
1604, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 840
Christoph Axt vonn Wördt der Handelsmann empfahet das Burg: Vonn seiner Haußfrawen Cleophe, weÿland Herren Jacob Storcken deß Handelsmanns dochter, Will Zum Spiegel dienen, Actum 31. Maÿ Anno 604.

Accord passé par Léonard Wanner, tuteur des deux enfants cadets de feu Christophe Axt
1634 (4. Junÿ), Chambre des Contrats, vol. 473 f° 418-v
Erschienen Samuel Emerich der handelßmann, burger Zu St. mit beÿstand H hanß Caspar Emerichen seines eheleiblichen Vaters
hatt in gegensein weÿ: Christoff Axten gewesenen handelßmanns see: Zweÿer Jüngerer Kindern sein Samuel Emerichen haußfrawen Cleophe Axtin geschwisterten Vogts H Lienhard Wanners Grossen Rhats v.wanthen bekannt,
daß Er von demselben vfrecht & so lang biß die sach dieses nachspecificirtten Gadens halber vorm Ers: Kleinen Rhat erörtert sein würdt, entlehnt und bestanden, wie dann Er H Wanner nach Anleitung deß den 2. Junÿ 1632. Vorm Ers. vogteÿgericht ergangenen gescheidts, ihme Samuel Emerichen auch oberwehnte Zeit (…) v.lühen hat, daß Äxtische hindergaden alhie in der Krämergassen, so Frantz Heinrich Khun bißhero ein Zeit lang auch Lehens weiß inngehabt, für vnd vmb 45. lb St. Jährlichs Zinses

Demande faite par les créanciers de Christophe Axt.
1648, Protocole des Quinze (2 R 67)
(f° 181-v) Sambstag den 23. 7.bris – Christoph Axten Creditorum Außschütz H. Augustin Glaßer, per Dr. Knaf. bitt ihme 151. lb. d.thurns Zinß abzustatten, Zu abzahlung Advocaten, Procurator vnd Notarien lohn & Erkant, würdt ane die herren dreÿen des d.thurns gewieß.

Location d’une boutique par les héritiers de Christophe Axt, Cléophée veuve de Samuel Emmerich, remariée avec Frédéric Balthasar Kalt, Anne Elisabeth femme de Florentin Tochtermann et Isaac, compagnon barbier dont on n’a pas de nouvelles
1642, s.d. (Maÿ), Chambre des Contrats, vol. 488 f° 448
[in margine :] nov valet – Erschienen Fraw Cleophe Axtin weÿl. H Samuel Emmerichs geweßenen handelßmanns see: nachgelaßene Wittib, an ietzo Friderich Balthasar Kalten deß huetstaffierers alhie eheliche haußfr.,
So dann Anna Elisabetha Axtin, Florentin Tochtermanns deß Pastetenbecken Ehewürthin, beede geschwisterde, mit beÿstand ietztgedachter Ihrer Ehevögten und herren Johann Herbsten deß Goldschmidts ihres nechsten hierzu erbettenen Verwanth, für sich selbsten Vnd im nahmen Isaac Axten deß Barbiergesellen ihres brud. so in der Wanderschafft, Vermuthlich mit tod abgang. für welche Sie geschwisterde in dißem fall ohnverscheidentlich caviren und gutgesprochen thun
haben in gegensein H Johann Ansorg deß handelßmanns burgers Zue Str.
Einen Gaden mit allen deßen rechten und gerechtigkeiten Vnder obgenannten Samuel Emerichs see: Behaußung, alhie in d. Krämergaß geleg. einseit neben Weÿl. Robert Königsmanns deß handelßmanns see: Wittib und Erben Gaden, gebraucht Melchior Reuter der handelßmann Vmb einen gewißen Zinß, anderseit neben einem Gaden in gewißen Emmerichs behaußung so gegen dem Vischbronnen und Eck ist, hind. Vff ein behaußung Zur Wannen genannt stoßend, welche beede Gaden Zwo Riegewändt und dar Zwischen der gang in die Ober behaußung gehnd vnverscheidet, von dißem hetzt verkaufften Gd gehen Jährlich vff Viti & Modesti 30. R.

Le marchand Guillaume Herlin acquiert la maison par adjudication judiciaire le 12 avril 1634 comme l’indique l’inventaire dressé en 1652 après la mort de sa femme Susanne Parthess. La maison revient ensuite à son héritier Guillaume Frédéric Sopher (voir en particulier le Livre des loyers communaux ouvert en 1652 et la requête des héritiers en 1655) et à son frère Jean Gothard Sopher (voir plus bas).
Guillaume Frédéric et Jean Gothard Sopher, fils de l’ancien pharmacien de Lahr Charles Frédéric Sopher, acquièrent le droit de bourgeoisie le 26 mars 1664.

1663, 3° Livre de bourgeoisie, p. 968
Wilhelm Frid.ich und Johann Gothard weÿl. H. Carl Friderich Sophers geweßenen Apotheckers zu Lohr hind.lasener 2. Söhn erkauffen d. burgerrecht ein Jed. Vmb 16. Goltfl. v. 32. d so vff dem Pfen: thurn erlegt. Seind alle bede noch ledigen Stands, vnd haben Ihr aigen gueth. Signat: den 26. Martÿ 1664.

Le tuteur des enfants de Charles Frédéric Sopher, pharmacien de Lahr, loue la maison au marchand Henri Reuter

1666 (6. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 532 f° 381-v
Erschienen H Johann Jacob Schatz Notarius alß Vogt weÿl. H Carl Friderich Sophers geweßenen Apotheckers Zu Lahr nunmehr seel. nachgelaßener Einiger Kind. mit beÿstand H Johann Christoph Sophers deß Apotheckhers Zu besagtem lahr ihres eheleiblich. Bruders
in gegensein H Heinrich Reuters deß handelßmanns
verlüh. habe Eine Behaußung mit allen deren Gebäwen und Zugehördten alhie am Schneider Graben neben Fr. Otilia Reuterin geleg vff Sechß Jahr lang von Michaelis dißes Jahrs angerechnet, um einen jährlichen Zinß benantlich. treÿßig treÿ Guld.

Jean Gothard Sopher hypothèque la moitié de la maison au profit du compagnon barbier Guillaume Frédéric Sopher

1676 (29. 7.br), Chambre des Contrats, vol. 545 f° 811-v
Johann Gothard Sopher der Kremp burger Zue Lahr
in gegensein herrn Johann Jacob Schatzen Notarÿ burgers Zu Straßburg alß Vogts Wilhelm Friderich Sophers, deß Barbiergesellen – schuldig seÿe 50. lb
Unterpfand, die helffte dem Schuldner für ohnvertheilt gebührend ahne hauß hoffstatt und allen übrigen Gebäwen und Zugehördten alhie an dem Schneidergraben, einseit neben Fr. Ottilia Schallerin Wittibin, anderseit neben (-) hinden uff Stephan Kretzinger den Knöpffmacher stoßend gelegen, Von welcher gantzen behaußung gehend iährlichen 10. ß Allmend Zinnß gemeiner Statt

Le tuteur de Guillaume Frédéric Sopher et Jean Gothard Sopher loue la maison à l’apprêteur de chapeaux Jean Fischer

1676 (8. 10.br.), Chambre des Contrats, vol. 545 f° 997
herr Johann Jacob Schatz Notarius alß Vogt Wilhelm Friderich Sophers, und Johann Gothardt Sopher der Schneider burger Zu Lahr für sich selbsten
in gegensein Johann Fischers deß huetstaffirers
verlühen haben Eine behaußung mit allen deren Gebäwen alhie uff dem Schneidergraben anderseit neben frawen Otiliæ Schallerin Wittibin, anderseit neben herrn Johann Jacob Saltzmann dem handelsmann gelegen uff 9. Jahr lang Von Joh. Bapt: a° 1677 angerechnet – um einen jährlichen Zinß nemlich 20 lb

Tailleur à Lahr, Jean Gothard Sopher hypothèque la moitié de la maison au profit de l’apprêteur de chapeaux Jean Fischer

1677 (22.3.), Chambre des Contrats, vol. 546 f° 261-v
Johann Gothardt Sopher Schneider Von Lohr
in gegensein H. Johann Fischers huetstaffierers – schuldig seÿe 25. lb
unterpfand, die helffte ahne einer alhier auf dem Schneidergraben zwischen denen Schallerischen Erben und herrn Johann Jacob Saltzmann dem handelßmann

Jean Gothard Sopher vend audit Jean Fischer un capital et la moitié de la maison grevée d’un cens communal de 10 sols pour un oriel et un auvent.

1677 (30. Junÿ), Chambre des Contrats, vol. 546 f° 489
Gotthard Sopher der Schneider burger zu Lahr
in gegensein H. Johann Fischers deß Huetstaffierers burgers Zu Straßburg
243. fl. Capital Von und ahne einer mehrern Summ, so die Stat Straßburg Vermög eines pergamentinnen Sub dato 4. Julÿ a° 1622. mit dero anhangendem Großern Insigel außgefertigten Zinnß brieffs jährlichen term. Ulrici Zu Verzinßen obligirt,
Item die helffte Ihme Sopher für ohnvertheilt gebührend ahne hauß, hoffstatt und allen übrigen deren Gebäwen, begriffen, rechten zugehördten und Gerechtigkeiten alhier uff dem Schneider Graben, einseit neben weÿl. herrn Jacobi Schallers SS Theol. Doct. et Profess. nunmehr seel. nachgelaßener wittibin, anderseit neben herrn Johann Jacob Saltzmann dem handelsmann hinden uff den Ulmergraben stoßend gelegen, von welcher gantzen behaußung gehendt iährlichen 10. ß Ärckher Zinnß und Von dem Wetterdächlein der Statt Pfenningthurn , so seÿe die ietzt Verkauffte hauß helffte auch noch umb 50. lb Wilhelm Friderich Sopher deß Verkäuffers eheleiblichen bruder Verhafftet – umb 600. fl.

Fils de l’apprêteur de chapeaux Emmanel Fischer, Jean Fischer épouse en 1671 Cléophée, fille du marchand Jean Frédéric Zorn
Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 287 n° 58)
1671. Eôdem Domin: [7. Trin.] j. uice. Johann Fischer der Ledige huttstaffierer, weÿl. hrn Immanuelis Fischer, gewesen. huttstaffierers vnd Burger alhie ehelicher Sohn, vnd Jungfr: Cleophe, weÿl. hrn. Joh. friderici Zorn, gewesenen handelsmanns vnd burgers alhie hind.lasene Eheliche Tochter. Cop. ad D Nic. 17. Aug. (i 306)
Proclamation, Temple-Neuf (luth. f° 143-v, n° IX) 1671. Dom: 7 posst Trinit. Zum 2 mahl Hr Johann Fischer der hutstaffierer vndt Burger alhier Weiland J Emanuel Fischers gewesenen hutstaffierers v burgers alhier nachgelaß. ehel. Sohn. Jfr. Cleophe, Weiland H Johann Friderich Zornen gewesenen handelßmanns v. Burgers alhie nachgelaßene ehel. T. Donnerstags den 17.t Aug: St Niclauß (i 146)

Cléophée Zorn meurt en 1679 en délaissant trois enfants dont le cadet meurt peu de temps après elle. L’inventaire est dressé dans la maison Richshoffer face à l’hôtel de ville. La moitié de la maison au Fossé des Tailleurs est estimée à son prix d’achat, soit 300 livres. La masse propre au veuf est de 81 livres, celle des héritiers de 1 002 livres. L’actif de la communauté s’élève à 3 588 livres, le passif à 2 520 livres.

1679 (23.5.), Not. Oesinger (David le jeune, 38 Not 13) n° 28
Inventarium vndt beschreibung aller Haab, Nahrung, vndt Güethere, Ligender vndt Vahrender, Veränderter vndt Vnveränderter Keinerleÿ davon außgeschloßen, So weÿl. die Vil Ehren vndt tugendreiche Fr. Cleophe Zornin des Ehrengeachten vndt Wohlvornehmen Herrn Johann Fischers des Handelßmanns, vndt Hutstaffierers auch Burgers alhie Zu Straßburg im Lebzeit geweßene haußfraw seel. Alß dieselbe den 7.ten Martÿ dieses lauffenden 1679.ten Jahrs dieses Zeitliche mit dem Ewigen verwechßelt, verlaßen (…) so beschehen vnd Angefangen Freÿtags den 23.ten Maÿ A° 1679.
Die in Gott verschiedere Fraw seel. hatt Zue Erben ab intestato Verlaßen alß Volgt. &. Johann Christoph, 2. Johannem vnd 3. Johann Friderich die Fischer, von Welchen der leste Namentlch Johann Friderich baldt sie Mueter seel. in die Ewigkeit nachgevolgt, so der Herr Wittiber alß Vatter geerbt. Beed. übrigen Söhnlin ab. geordnet und geschworner Vogt der Ehrenveste vndt wohlvorgeachte Herr Philipp Friderich von Gottesheim Wohlverordneter Saltz Verwanther Vndt Burger Alhie Zu Straßburg

In Einer In der Statt Straßburg nahe beÿ der Pfaltz gelegenen und Weÿlandt Herrn Johann Christoph Reißhoffers geweßenen großen Raths Verwanthen alhie seeligen nachgelaßenen Söhnen eÿgenthümblichen Zueständigen behaußung Ist befunden worden alß volgt
ahne Holtzwerck. Im Obern Stuben, In der Kuchen, In der Cammer A, In der Stuben vff dem Andern Bod., In d. Stub Cammer, Im Haußöhren Vor dießer Cammer, In der Cammer B, In d. Cammer C, In d. Cammer D, In der Wohnstuben,, In der Stub Cammer, Im Haußöhren, In der 4.ten Stuben, In d. Stub Cammer, In d. Kuchen, In der Cammer E, Vor dießer Vemmer, Im Gaden stübel, Im Gaden
Eügenthumb ahne einer Behaußung (T.) It. die helfft. für unvertheilt ahne hauß, hoffstatt vnd allen vbrig. deren Gebeuwen, begriffen, recht. Zugehörden vnd gerechtig Keit alhie vff dem Schneid. Graben 1.s neb. H Johann Jacob Saltzmann dem handelsmann vnd Burger Alhie, 2.s neben weÿl. H Jacobi Schallers SS Theil. Doctoris et Professoris nunmehr sel. nachgelaßeneer wittiben, hind. vff den Ulmer Graben stoßend geleg. von welcher gantzen behaußung gehend Jährlich 10 ß d Ärckher Zinß, vnd von dem wetterdächlin der Statt Pfenningthurn, so seÿe die angeregte Hauß helfte auch noch verhafftet Wilhelm Friderich Sopher Barbierer vmb 100 fl. sonsten freÿ ledig und Eig. vnd solche helffte wie solche Allererst in A° 1677. erkaufft worden angeschlag. pro 600 fl. die thun 300 lb nach abzug ersterwehnten Capitals so auch In diesem Contract begriffen allein noch restirt 178 lb (über diese beschwerden vndt bereits hievor eingetragene 121. lb 17 ß Pfenningthurn capital)
Über diese behaußung wie auch erstbesagtes Capital meldet vorangezogene Kauffverschreibung welche am 30. Junÿ 1677. in Allhiesig. Cancelleÿ Contractstub. Auffgerichtet word. sig. mit N° 1.
Ergäntzung des Wittibers Unveränderten Guths. Nach Inhalt In A° 1671. auffgerichteten Inventarÿ So der Jetzmahlige herr wittiber vnd seine verstorbene Ehefrau einand. alß ein unverändert Guth in den Ehestandt Zusammen gebacht
Ergäntzung der Erben Unveränderten Guths. Eigenthumb ahne häußern. It. fol. 54. etliche vnd.schiedliche antheiler von vnd ahne dreÿen Häußlein ahne dem Staden underhalb der Schindbrucken gelegen (…)
It. fol : 55. j hauß, hoff, hoffstatt in der Knoblochs gaßen Zum Knobloch genandt (…)
Abzug In dießes Inventarium gehörig. Des Herrn Wittibers unverändertes Vermögen, Sa. Haußraths 8, Sa. Silbergeschmeids 1, Sa. Guldenen Ring 1, Sa. Guths Ergäntzung 70, Summa summarum 81 lb
Der Erben unveränderte Verheurathet mit, Sa. haußraths 150, Sa. Lehrer Vaß 18 ß, Sa. Silber Geschirr und Geschmeids 35, Sa. Guldener Ring 18, Sa. Baarschafft 9, Sa. Pfenningzinß hauptguths 122, Sa. Guths Ergäntzung 665, Summa summarum 1002 lb
Theilbahre Verlaßenschafft, Sa. Haußraths 130, Sa. Wahren Zur Hutstaffierer Handlung gehörig 1860 Sa. Weins vndt Lährer Vaßen 140, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 68, Sa. guldener Rng 7 ß, Sa.& baarschafft 765, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 121, Sa. Eigenthums Ahne Einer Behaußung 178, Sa. Schulden 310, Summa summarum 3588 lb – Schulden 2520 lb, Restirend 1058 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 2148 lb

Jean Fischer se remarie en 1679 avec Ursule, fille du marchand Jean Büchel. La vente de 1695 mentionne qu’Ursule Büchel est alors veuve de Jean Fischer, marchand à Francfort
Mariage, cathédrale (luth. f° 71)
1679. Dominic. XIV post Trinit. zum 2 Mal H. Johann Fischer der hutstaffirer v. handelßmann auch Burger alhier, J. Ursula H Johann Bichel des handelsmanns b. Burger alhie ehel. T. (i. 72)

1695 (28.4.), Chambre des Contrats, vol. 567 f° 279
Weÿl. Fr. Marthæ Schülerin geb. Mügin sel. nachgelaßene Testaments Erben und Erstlich Zwar im Nahmen Fr. Ursulæ geb. Büchlerin weil. H. Johann Fischers gewesenen handelßmanns zu Franckforth sel witt. auch im Nahmen H. Daniel Büchels, handelßmanns zu Franckforth, und Fr. Annæ Elisabethæ Theürerin Georg Albrechts, deß Zuckerbecks zu Nürnberg haußfrau, H. Johann Peter Schäffer E. E. Kleinen Raths beÿsitzer und hierzu an statt dießen frembdten Erben in specie Deputiret, Ferner Fr. Maria Salome geb. Büchelin, weil. Johann Jacob Pabsten gewesenen Specirirers zu Tübing. nachgelaßene Wittib, so ohnbevögtigt mit beÿstand Hn Johannis Büchels, deß ältern handelßmanns, ihres leiblich. Vatters, H. Philippß Jacob Büchel der handelßmann für sich selbsten, H. Joh: Büchel, der ledige handelßmann und Jfr. Eva Büchelin deß. Schwester, so beede Majorennes mit beÿstand H. Wolffgang Lochmanns, Ihres ohnentledigt. Vogts, Mehr H. Johann Friderich Schatz, Notar. Publ. alß mündlich constituirter mandatarius wie Er anzeigte, und H. Andreas Schmid, auch Notar. Publ. hierbeÿ attestirte, Frau Margaretha Ursula geb. Dreherin, Hn Christian Bauren, deß Apotheckers zu Waßlenheim haußfrau, und H. Johann Jacob Dreher der ledige Specirirer so majorennis mit beÿstand obged. H. Johann Friderich Schatzen Notarÿ Publici seines bißherig. theil vogts, Item Jfr. Maria, Anna Elisabetha, Salome, und Ursula, weil. hans Werner Eÿden gewes. Schuhmachers mit Maria Mügin erzeugt. töchter, so alle majorennes, mit beÿstand Andres Rheinthalers Ihres Vogts, erstged. Ihrer leiblich. Mutter und usufructuariæ Ihrer töchter antheilß, wie auch Susanna Catharina erstged. Mariæ Mügin mit hans Georg Schwaben dem Schuhmacher Ihren ietzig. Ehemann erzeugte tochter, mit beÿstand ged. Ihrer leibl. Eltern, Ingleichen Johann Friderich Heurer der Silberarbeiter für sich selbst, Fr. Susanna geb. Stößerin hans Georg Schertzen, deß Nadlers haußfrau mit beÿstand ged. Ihres Ehevogts, Anna Margaretha geb. Stößerin, weil. Daniel Scheichen gewesenen Spengler sel. nachgelaßene Wittib, und Jgfr. Anna Salome Stößerin so majorennis, beede auch mit beÿstand vorgeml. Schertzen Ihres Curatoris, So dann Salome geb. Gießbrechtin, hans Georg Verny deß hosenstrickers haußfrau, mit beÿstand ihres Ehevogts, Und endlich hans Martin Gießbrecht, Schiffmann für sich selbst. [unterzeichnet] Maria Eÿdin, Maria Salome Eÿdin

Jean Fischer et les représentants de Guillaume Frédéric Sopher, disparu sans donner de ses nouvelles, vendent la maison au marchand de drap Jean Conrad Henninger moyennant 650 livres. L’acte allègue (faussement) que la maison est grevée de dix sols de rente pour un oriel et de dix autres sols pour un auvent

1684 (14.7.), Chambre des Contrats, vol. 554 f° 294-v
(Prothocoll. 36.) Erschienen Herr Johannes Fischer der huetstaffierer burger zu Straßburg für sich selbsten und herr Johann Christoph Sopher der Apothecker zu Lahr für sich selbsten, und alß hiebeÿ auß der Ampt schreibereÿ Lahr sub dato 30. Maÿ nechst hiern ertheilten Scheins constituirter Mandatarius Gottfried Sophers deß Schneiders seines eheleiblichen bruders, und beÿde Zugleich im nahmen Wilhelm Friderich Sophers deß Barbirers so nun bereits in die 14. Jahr hinweg Verreist und mann nicht wiße, ob Er noch lebendig oder Verstorben seÿe
in gegensein H. Johann Conrad Henningers deß Tuchhändlers alhier
hauß hoffstatt mit allen übrigen deren gebäuen, begriffen, weithen, Zugehördten Rechten und Gerechtigkeiten alhier uff dem Schneider Graben einseit neben weÿl. herrn Samuel Reuters geweßenen handelßmanns nunmehr seel. nachgelaßener wittibin, anderseit neben H. Jacob Saltzmann dem handelßmann, hinden uff den Vlmer Graben stoßend gelegen, Von welcher behaußung gehend jährlichen 10. ß Von dem Ärckher, Item 10. ß Von dem Wetter dächlin der Statt Pfenningthurn – umb 1700. fl.
[in margine :] Anna Maria gebohrne Eckin, weÿl. Carl Friderich Sophers, gewes. Apotheckers Zu Lahr nachgelaßene Wittib mit beÿstand H. Johann Marbachs E. E. Kl. Raths Procuratoris et Advocati ordinarÿ (quittung) den 1. April. 1689

Originaire de Durlach, le marchand Jean Conrad Henninger épouse en 1677 Anne Salomé, fille de l’assesseur au Sénat Jean Pierre Schmidt
Mariage, Saint-Thomas (luth. p. 74, n° 442)
1677. Dom. 1. et 2. Advent. den 2.ten Xbr., H. Joh: Conrad Henninger d lediger handelßmann H. Joh: Ludwig Henningers gewesenen burgers v. handelßmanns zu Durlach hind.lassener Ehelich sohn, Jfr. Anna Salome deß Edel Vest Fürsichtig u. wohl weiße H. Johann Pet.* Schmids deß best. Reg. der H XXI beÿsitzers eheliche tochter. Cop. St. Thom. 13. Xbr (i 39)

Jean Conrad Henninger devient bourgeois un mois après son mariage
1678, 4° Livre de bourgeoisie p. 445
Johann Conrad Henninger der Handelßmann Von Durlach empfangt das burger recht von Anna Salome Schmidin seiner haußfr. p 8. Gold fl. welche auff der Cantzleÿ erlegt worden seindt, ist Zuvor ledigen standts geweßenen und wirdt Zum Spiegel dienen. Jur. 19. Jan 1678.

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison du cordonnier Jean Georges Schimpff rue des Tonneliers. Ceux du mari s’élèvent à 370 livres, ceux de la femme à 456 livres.
1678 (16.4.), Not. Schübler (Christophe, 55 Not 2) n° 8 (193)
Inventarium vndt beschreibung Aller Haab Nahrung und Güettern, so d. Ehrenvest H. Johann Conrad Henninger, Handelsmann vndt die Viel Ehren vndt tugendtreiche Fr. Anna Salome Henningerin, gebohrne Schmidin, beede Ehegemächte und burgere allhier zu Straßb: einander in den Ehestandt Zugebracht, welche der vrsachen, dieweilen In Ihr beeder auffgerichteten Eheberedung expresse versehen, daß einem Jedwedern sein in den Ehestandt Zugebrachte Nahrung ein reservirt vnd unverändert Guth sein (…) Actum in fernerer gegenwertigkeit deß Edlen, vesten fürsichtig vndt weißen H Johann Peter Schmiden XXI. des beständigen Regiments, wie auch deß Edlen Vesten vnd hochgelehrten H Johann Heinrich Spatzen J. V. Ddi E. E. Kleinen Raths wolbestelten Procuratoris vndt Advocat, d. Fr. respectivé Vatters vndt noch ohnentledigten H Vogts Dienstags den 16. Aprilis Anno 1678.

Inn einer in der Statt Straßb: In der Kieffergaß gelegen, weÿl. Hanß Georg Schimpffen geweßenen Schuhmachers hinderlaßener Erben gehörig wie volgt.
Eÿgenthumb ane Häußern. It. ane 2. häußern einem vordern vndt einem hindern, vnder der großen Erbslauben (…)
Deß herrn Nahrung, Sa. haußraths 76, Sa. früchten 18, Sa. Silbers 4, Sa. guldener Ring 22, Sa. der baarschafft 250, Summa summarum 370 lb
Der Frawen Nahrung, Sa. haußraths 173, Sa. Silbers 56, Sa. goldener Ketten in Ring v. geschmeid 96, Sa. Pfenningzinß hauptguth 50, Sa. Gülth von liegenden güthern 46, Sa. Eigenthumb ane heußern 31, Summa summarum 456 lb

Jean Conrad Henninger se remarie en 1687 avec Marie Dorothée, fille du marchand Matthieu Hellbeck dit Bœhm
Mariage, Saint-Thomas (luth. p. 127, n° 743)
1687. Dom. 1. et 2. Trin. d. 1. undt 8. Junÿ, H. Johann Cunrad Henninger der Burger undt Handelßmann allhier, Jfr. Maria Dorothea weÿl. H. Mathäi Hellbecks genannt Böhmen, geweßen. Handelsmann v. E.E. Groß. Rats Verwant allhier nachgelaßene eheliche Tochter. Cop. Mittwoch den ii. Junÿ (i)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison au Fossé des Tailleurs. Ceux du mari s’élèvent à 2 016 livres, ceux de la femme à 757 livres.

1687 (26. 9.br), Not. Boeller (Jean Jacques, 3 Not 12) f° 702-b
Inventarium vndt Beschreibung Aller d. Jenig. Haab, Nahrung vndt Güettern, ligend. v. vahrend. Keÿnerleÿ außgenommen, so der Ehrenveste vndt wohlgeachte Herr Johann Conrad Henninger handelßmann v. burger alhier und die Viel Ehren v. tugendreiche Fraw Maria Dorothe Hölbeckin, beede Eheleuth einand. inn die Ehe Zugebracht, welche der Vrsach weilen, inn uffgerichtet. ihren Ehepactis eines jeed. Zubringendes Zeitliches Vermög. unverändert zu sein, reservirt word. (…) Actum in gegenwarth deß auch Ehrenvest. v. wohlvorgeacht H. Johann Adam Müllers auch handelßmann v burgers allhier, sein H. Henningers in Erster Ehe gezeügten Kind. Vogts, wie auch in beÿsein der Viel Ehren v. tugendreich. Fr. Marthanna weÿl. H. Mathæi Hölbeckin genant Böhmen geweßenen Vöhrhändlers v. E. E. Groß. Raths Alten beÿsitzers seel. hind.laßener wittibin ehrengedact. Fr. Mariæ Dorotheæ Hölbeckin Frawen Mutter, vff Mittwoch d. 16. 9.bris st: n: A° 1687.

(f° 23) Eÿgenthumb ane einer Behauß. v. gad. (H.) Nemblich. hauß, hoffstatt, mit allen seinenweithen, begriffen, Zugehörd. Recht. v. gerechtigkeit, alhie Zu Straßb. vff dem Schneid. grab. geleg. j. s. neb. H. Paul Kolb. Erb. 2. s. H. Joh: Jacob Saltzmann dem handelßmann, hind. vff den Vlmergraben stoßend. davon gefallen Jahrs Gemeiner Statt Str. v. dem Ercker v. dem wettertächel 10 ß in Cap. gerecht. p. 20. lb. So dann haben die Sopherische Kind. jahrs von dißem hauß 32 fl. à 4 pro Ct° gerechnet. zinß Zuempfahen th. d. Capital 400 lb. Sonst ledig eÿg. v. üb. beede dieße onera æstimirt p. 450. lb. V.mög Perg. Kauffbrieffs dat. den 14. Julÿ 1684.
Summarischer Calculus mit vffgerrechneter Besserung üb. Fr. Mariæ Salomeen Schmidin, H. Johann Conrad Henningers handelsmanns v. burgers alhier Ersten haußfrawen seel. in A° 1686. inventirte Verlaßenschafft der Erben unverändert Guth, haußrath 54 (beßerung 27), Silber 35 (beßerung 11), guldine Ring 92 (beßerung 23), Ergäntzung 955, Summa summarum 1199 lb
Theilbar huett, haußrath 135 (beßerung 67), wahren 4528, früchten 8 (beßerung 4) ; Lehren vaß 45 (beßerung 22), Silber 26 (beßerung 8)
Abzug. deß Herrn Guett, Sa. haußraths 292, wahren 5215, wein v. vaß 75, Silbers 97, Guldiner Ring 61, baarschafft 190, hauß v. gad. 675, Activa 1075, Summa summarum 7704 lb – Sa. Passivorum 5687 lb, Nach solchem abzug 2016 lb
Der Frawen guett, Sa. haußraths 182, Silbers 56, Guldiner ring. 61, baarschafft 447, haußsteuren 9, Summa summarum 757 lb

Jean Conrad Henninger hypothèque la maison au profit des enfants mineurs de Georges Sigismond Fettich. En marge, quittances remises au marchand Georges Jacques Strauss en 1727 puis à Claude Joseph Lambert en 1746.

1692 (4. July), Chambre des Contrats, vol. 564 f° 450-v
H. Johann Conrad Henninger der Handelßmann
in gegensein H. Christoph Gambß des Specirierers alß Vogt weÿl. Georg Sigmund Fettichs hinderlaßener Zweÿer jüngst. Söhne – schuldig seÿe 400 pfund
unterpfand, Hauß hoffstatt mit allen deren gebäuen und zugehörd allhier auff den Schneider Graben, einseit neben weÿl. Samuel Reüthers seel. Erben anderseit neben Johann Jacob Salzmann dem handelßmann, hinten uff den Ullmergraben stoßend gelegen, von welcher behaußung gehend Jährlich 10 ß d vom Wetterdächlein der Statt Pfenningthurn
[in margine :] (…) in gegensein H. Georg Jacob Strauß handelsmanns als jetzigen proprietarÿ hier verpfändter behaußung (quittung) den 15. febr. 1727
[in margine :] (…) in gegensein H. Claude Joseph Lambert visitatoris beÿ der allmosenstub allhier als dermaligen proprietarÿ hievor verpfändeter behaußung (quittung) den 13. jan. 1746

Marie Dorothée Hellbeck dite Bœhm meurt en 1 700 en délaissant un fils. Les experts estiment la maison 1 325 livres. La masse propre aux héritiers s’élève à 2 240 livres. L’actif du veuf et de la communauté est de 3 423 livres, le passif de 2 842 livres.

1701 (18.4.), Not. Winckler (Elie, 61 Not 21) n° 8
Inventarium über Weÿland der Viel Ehr: und Tugendreichen Frawen Mariæ Dorotheæ Henningerin gebohrner Höllbeckin genannt Böhmin, Herrn Johann Conrad Henningers Handelsmanns und burger zu Straßburg geweßener Eheliebstin seel. Verlaßenschafft aufgerichtet in Anno 1701. (…) nach Ihrem Sambstag den 7. Monatstag Augusti alß Zurück gelegten 1700. Jahrs aus dießem mühesamen traur: und Kummervollen Leben genommenen tödlichen hintritt hinderlaßen, Welches alles auf gebührendes erfordern deß Wohl Ehrengeacht vnd vorachtbahren herrn Johann Reichard Höllbecks genant Böhmen Knöpffmachers und Seidenändlers und auch burgers Zu Straßburg der Verstorbenen frawen Eheleiblichen bruders und Zugleich geordnet und geschworenen Curatoris und vogt Johann Conrads, der abgeleibten Frauen seel. mit vor und nachgemeltem Ihrem hinderbliebenen Herrn Wüttwern Ehelich erzeugten Söhnleins und ab intestato einigen Erben, ersucht (…) Actum Straßburg Montags den 18. Monats tag Aprilis Anno 1701.
Copia Heuraths Verschreibung – Copia Codicilli Reciproci
Bericht Wegen der theÿlbahren Verlaßenschafft. Zuwißen, demnach gegenwärtige sambtliche Verlaßenschafft Active Inventirt und beschrieben gewesen und solchem nach die Ersuchung beederseits unveränderte Nahrung vorgenomen worden, hat der Herr wittiber Zur r*ung gegeben, welcher maßen hat leicht Zu *ßen und unschwehr Zu remonstriren, daß /:in ansehung Er geraume Zeit her, kein offen Gewerb mehr geführet, anbeÿ viele, vnd theÿls sehr langwehrende Kranckheiten, Kindbetten und Leichen, beÿ bekand schwehr: und teurer Zeit, ein namhafftes gekostet:/ nicht nur die Errungenschaft sich dardurch Consumirt, sondern auch sein in Ehe gebracht unveränderte Nahrung mercklich verringert worden (…)

In einer in der Statt Straßburg ane dem sogenanten Schneider graben gelegene und in gegenwärtig verlaßenschafft gehörigen behausung befunden worden wie folgt
Holtz und Schreinerwerck. Auff der Obern bühn, In der Cammer A, In der Cammer B, In der Cammer C, Vor diesen Cammern, Im hindern stübel
Eÿgenthumb ane einer Behaußung deß herrn Wittwers unverändert. Item hauß und hoffstatt mit allen deßen gebäuden, begriffen, weithen, Rechten, Zugehörden und gerechtigkeit, gelegen in d. Statt Straßburg, einseith neben Fr. Catharinæ, weÿl. herrn M. Friderich Lerse gewesenen Præceptoris superioris Gymnasÿ alhie seel. wittib, Anderseith neben Herrn Johann Georg Moseder, dem handelßmann und burgern alhier hinden auf den Ulbergraben stoßend. Darvon gibt mann Jährlich 10 ß d Zinß auf alhiesiger Statt Pfenningthurn, So dann 32 gulden Zinß, weÿl. herrn Georg Sÿmund Fetichs E. E. Kleinen Raths Alten beÿsitzers alhier seel. Erben in haubtgutt widerlößig mit 400 lib d. sonst freÿ, ledig und eigen, und ist dießen behaußung durch sie Statt Straßb. geschworne Werckmeister inhalt der beÿm Concept gegenwärtig. Inventarÿ befindliche Abschatzung sub dato d. 13. Maÿ Anno 1701. für 2650 gulden, thut über Abzug obige und Zwar dem Pfenningthurn zinß für doppelt Capital gerechneter beschwerd alhier außzuwerffen 905 lb. Darüber sagt ein Pergamin Kauffbrieff mit der Statt Straßburg anhangendem Contract Insiegel verwahrt datirt d. 14. Julÿ Anno 1684. mit N° 2 notirt.
Abschatzung Freÿtag d. 13. Maÿ 1701. Auff begehren deß Ehrenhafften und bescheidenen herrn Johann Conrath hönicher, burger und Kauffmans behaußung alhier in der Statt Straßburg auff dem Schneidter Graben inseitz Neben Fraw Lörschen Ander seitz Neben herrn Johann Moßeter dem handels Mann, hinden auff den Ulmer Graben stoßend, welche behaußung sambt Laden und Gewölbten Keller auch übrige begriffen Zugehör und Gerechtig Keiten wie solches in der besichtigung befunden und dem Jetzigen Preiß nach angeschlagen Vor und um Zweÿ Taussendt Sechs Hundert Fünffzüg Gulden, Bezeügnus der Statt Straßburg geschworne Werckhleuth, Joseph Lauttenschlager Werckmeister deß Münsters, Jacob Staudacher Werckh Meister des Maur hofs. Johan Jacob osterrieth Werck Meister deß Zimmerhoffs
Ergäntzung deß Erben unveränderten guths Auß dem über deß Herrn Wittwers und der abgeleibten frawen seel. in die Ehe gebrachte Nahrung den 26. Novembris Anno 1687. durch herrn Johann Jacob Böllern den Notarium auffgerichtetem Inventario
(f° 25) Abzug gegenwärtigen Inventarÿ. Deß Erben unverändert Vermögen, auf Ansuchen haußraths 80, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 27, Sa. guldinen Ring und dergleichen geschmeid 53, Sa. Schuld 150, Sa. Ergäntzung (1993, Abzuziehen 64, verbleibt) 1929, Summa summarum 2240 lb
Deß Herrn Wittwers unverändert und Theÿlbar guttn Sa. haußraths 314, Sa.wein und Faß 47, Sa. Wahren 249, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 86, Sa.Guldinen Ring und geschmeids 29, Sa. Baarschafft 686, Sa. Eÿgenthumbs ane einer Behaußung 905, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 136, Sa. Schulden 969, Summa summarum 3423 lb – Schulden 2842 lb, Nach deren Abzug 580 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 3585 lb
Wÿdemb So der Herr Wittwer von Weÿl. Frauen Maria Salome gebohrner Schmidin seiner Ersten Ehefraun seel. Zu genießen hat, 763 lb

Jean Conrad Henninger hypothèque la maison au profit de l’avocat Michel Oswald Scheffmacher

1717 (23.1.), Chambre des Contrats, vol. 590 f° 46-v
S.T. H. Michel oßwaldt Scheffmacher J.Ctus Gemeiner Statt Rath und Advocatus einßen
und andern theils Johann Conrad Henninger handelsmanns, er Henninger ihme H. Advocat schuldig seÿe 375 pfund
unterpfand, seine behausung c. appert: auf dem Schneidergraben einseit neben Jacob Leÿdeckern anderseit neben Joh: Georg Moßedern beede handesleuthen hinten auff den Ulmergraben

Jean Conrad Henninger meurt en 1720 en délaissant deux filles de son premier mariage et un fils du deuxième. L’inventaire est dressé dans une maison rue Saltzmann. Les experts estiment la maison rue de l’Aimant à la somme de 450 livres. L’actif de la succession s’élève à 1 139 livres, le passif à 2 536 livres.
1720 (29.7.), Not. Mader (6 E 41, 675) n° 344
Inventarium über Weÿl. deß Wohl Ehrenvesten und Großachtbahren Herrn Johann Conrad Henningers, geweßenen Handelßmanns und burgers allhier zu Straßburg nunmehr seel. Verlaßenschafft – nach seinem Donnerstags d. 23.ten Maÿ dieses fortlauffenden 1720.ten Jahrs beschehenen tödlichen ableiben Zeitlichen verlaßen (…) Actum in der königl. Statt Straßburg Montags d. 29.ten Julÿ A° 1720.
Der Verstorbene Herr seel. hat ab intestato zu Erben verlaßen wie Volgt. 1. die tugendsame fr. Catharinam Margaretham gebohrne Henningerin H Georg Sigmund Fürsten deß burgers allhier fr. Eheliebste, welche beneben ged. ihrem Eheherrn dem Geschäfft persohnl. abgewartet, 2° Weÿl. der Tugendsahmen frauen Elisabethä Ehringerin gebohrner Henningerin H. Johann Daniel Ehringers deß Courtiers v. burgers allhier geweßener Ehefrauen seel. hinderlaßene 2. Kinder benantl. Johann Daniel v. Mariam Elisabetham, Weilen aber dieselben annoch minorennes, als ist in dero Nahmen H Johann Adam Crohn Tabackbereiter v. burg. alhier deroselben geschwohrner Vogt beÿ dem Geschäfft erschienen, diese deß Verstorbenen H. seel. mit weÿl. der Ehr: v. tugendsahmen frauen Anna Salome gebohrner Schmidin in Erster Ehe erzeugte Töchter
3. den Wohl Ehren Vesten und Wohlgelehrten Herrn Johann Conrad Henninger Med: Ltum. so ebenmäßig beÿ dem Geschäfft præsens war, diesen letztern mit Weÿl. der Ehren und tugendbegabten fr. Maria Dorothea gebohrner Hellbeckin, in Letzter Ehe erzeugten H. Sohn, Alle deß Verstorbenen H. seel. hinterlaßene Kinder v. Enckel zu gleichen portionen v. Antheilern

In einer in der Statt Straßburg in der Saltzmanns gaß gelegenen hiehero nicht gehörigen behaußung ist befund. worden, als volgt.
Ane Höltzen v. Schreinwerck, Auff der bühn, In der Wohnstub, In der Stub Cammer, In der Nebens Cammer, In der Hindern Kuchen, Im hindern Cämmerl., Im Obern Hauß Ehren, In der hauß Cammer, In der Küchen, In der Studier Stub, Im Keller, Im Garten
Eigenthum einer behaußung und Garten. Eine behaußung, Hoffstatt, Höfflein und Garten mit allen deren Gebäuen, Zugehörden und Gerechtigkeiten alhier ane der Obern Straßen in dem Magneten Gäßlein, einseit neben N: N: dem Mehlmann, 2.s neben der Mollingerischen r. Wittib und hat der Garten hinten einen außgang in die Hanen Gaß, von welcher behaußung man Jahrs 1. lb 19. ß 1 d dem bruderhoff allhier vor bod. zinnß zu lüffern schuldig, ferner ist es auch um 75. lb Capit: dem Ordenshauß St. Johann verhafftet, sonsten gegen männigl. freÿ, leedig v. eigen, und so viel die behaußung betrifft so ist solche durch der St: Straßburg. geschwornen Werckmeistere Crafft einer beÿ mein Notarÿ Concept befindl. Abschatzung sub dato 28. 7.bris A° 1720 angeschlagen worden vor 450. lb. Davon seind abzuziehen obige beschwerden, so in ohnvorgreiffl. Capital thun 115. lb. Nach deren Abzug wird ane obigem Anschlag der behaußung annoch restiren 335. lb. Der garten aber ist durch Hn Johann Neßmann den geschwornen Schätzer angeschlagen worden umb 50. lb, Wird also der samtliche anschlag seÿn benandl. 385 lb. Darüber meldet i. teut. perg. Kbr. in allhies. C.C. Stuben gefertiget v. m. der anh. Ins. verwahrt datirt d. 18.. 7.br 1714. So dann finden sich noch 4. alte darüber besagende perg. Kbr.
Series rubricarum hujus Inventarÿ, Sa. haußraths 221, Sa. deß Weins und d. Lähren Faß 8, Sa. der Bibliothec 22, Sa. silbergeschirrs 16, Sa. der goldenen Ring 18 ß, Sa. Pfenningzinß hauptgüter Haupt Guths 475, Sa. Eigenthums einer behaußung und Garten 385, Sa. der Schulden ins Erbe zugeltend 10, Summa summarum 1139 lb – Sa. der Schulden 2536 lb, Solchem nach werden die Passiva die gantze Verlaßenschafft dem Stalltax nach übertreffen umb 1407 lb

Jean Conrad Henninger vend la maison, grevée d’une rente communale de 10 sols pour un auvent, au marchand Georges Jacques Strauss moyennant 1 750 livres

1719 (8.4.), Chambre des Contrats, vol. 593 f° 171-v
(1750) Joh: Conrad Henninger handelsmann
in gegensein Georg Jacob Strauß handelsmann
hauß hoffstatt mit allen deren gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, rechten und Gerechtigkeiten auf dem Schneider graben, einseit neben Jacob Leÿdecker anderseit neben dem Moßederischen hinderhauß, hinten auf den Ulmergraben – davon gibt man 10 ß von dem Wetter tächlein der Statt Pfthrn. – um 400 und 375 für verhafftet, geschehen um 975 pfund

Originaire d’Ulm, le marchand Georges Jacques Strauss épouse en 1715 Elisabeth Leydecker, fille du marchand Jean Henri Leydecker : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration
Copia der Eheberedung – zwischen dem Wohl Ehrenvesten und Großachtbahren herrn Georg Jacob Straußen, dem ledigen handelsmann und burgern allhier Zu Straßburg Weÿland des Edel Wohl Ehrenvesten und Großachtbahren herrn Frantz Christoph Straußen Geweßenen Kauff: und Handelßmanns auch Vornehmen Burgers in der Statt Ulm seeligen mit auch Weÿlandt der Edlen Viel Ehr und Tugendbegabten Frauen Anna Regina gebohrner Bruckardtin nunmehr auch seeligen Ehelich erzeugtem Herrn Sohn Als dem herrn Bräutigamb Ane Einem, So dann der Viel Ehr und Tugendt reichen Jungfrauen Elisabetha deß Edel Wohl Ehrenvesten und Großachtbahren herrn Johann Heinrich Leÿdeckers Vornehmen Handelßmanns und burgers allhier Zu Straßburg mit der Edlen Viel Ehr und Tugendbegabten Frauen Elisabetha leÿdeckerin gebohrner Schawmännin in Zweÿter Ehe erzeugter Jungfrau Tochter alß der Jungfrau Hochzeiterin am andern Theil (…) So geschehen in der Königlichen freÿen Statt Straßburg Donnerstags den 27. Monatstag Junÿ in dem Jahr alß man nach unsers einigen Heÿlands Erlösers und Seeligmachers Jesu Christi gnadenreichen Geburth und Menschwerdung Zahlte 1715.. Philipp Jacob Mader Nots. publ.

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 274 n° 28)
1715. Eodem [Mitwoch den 10. Julÿ] Seind nach 2. mahl. Proclamation ehelich copuliert word. H. Georg Jacob Strauß, der Ledige Handelsmann weÿl. H Frantz Christoph Straußen, gewesenen b. und handelsmanns Zu Ulm Hinterl. ehl. Sohn vnd J. Elisabetha H Johann Heinrich Leideckers des ellteren b. vnd Handelsmanns allhier ehl. tochter [unterzeichnet] Georg Jacob Strauß als hochzeiter, Elisabeth Leÿdeckerin aß hochzeiterin (i 273)

Georges Jacques Strauss devient bourgeois par sa femme un mois après son mariage
1715, 4° Livre de bourgeoisie p. 815
H. Georg Jacob Strauß Von Ulm, weÿl. H. Frantz Christoph Strauß gew. Handelsmann daselbst sohn, emp. das Burgerrecht Von seiner Fr: Elisabetha Lindeckerin p. 2. gold fr. 16. ß wird Zum Spiegel dienen. Jur. d. 14. Aug. 1715.

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison de Jean Henri Leydecker rue Mercière. Ceux du mari s’élèvent à 158 livres, ceux de la femme à 1 317 livres.
1716 (1.4.), Not. Mader (6 E 41, 672) n° 224
Inventarium über deß Wohl Ehrenvesten undt Großachtbahren Herrn Georg Jacob Straußen Handelßmanns und der Viel Ehr: und Tugendreichen Frawen Elisabethä Straußin gebohrner Leÿdeckerin, beeder Eheleüthe und burgere allhier Zu Straßburg, einander in den Ehestand Zugebrachter Nahrungen, auffgerichtet in Anno 1716 – und vermög der mit einander auffgerichteten Eheberedung sich Vor unverändert Vorbehalten Haben (…) Actum in der Königlichen Freÿen Statt Straßburg in fernerm gegenseÿn deß Wohl Ehrenvest und Großachtbahren Herrn Johann Heinrich Leÿdecker Handelsmanns und burgers der Frawen Hern Vatters alß erbettenen beÿstandts, auff Mittwoch den 1.ten Aprilis Anno 1716.

In Einer in der Statt Straßburg ane der Krähmergaßen gelegenen Herrn Johann Heinrich Leÿdecken dem ältern Zuständigen behaußung ist befunden worden wie Volgt
Abzug in gegenwärtiges Inventarium. Deß Ehe Herrn Unveränderte Nahrung. Sa. Haußraths 143, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 15, Summa summarum 158 lb
Der Ehefrawen unverändert Guth, Sa. Haußraths 540, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 48, Sa. Guldener Ring und geschmeids 151, Sa. der Baarschafft 576, Summa summarum 1317 lb
Sa. der Haussteuren 92 lb daran gebührt dem Herrn Crafft der Eheberedung die helffte thut 46 lb

Georges Jacques Strauss est autorisé à héberger des marchands pendant la foire de la Saint-Jean d’été et de la Saint-Jean d’hiver
1732, Protocole des Quinze (2 R 139, notes du greffier)
(f° 62-v) Sambst. den 14. Junÿ – M. nôe H. Georg Jacob Strauß burger und handelsmanns alhier b. unth. gn. erl. 1. oder 2. frembde handels persohnen Vorstehender Meß Zeit d: auch in kost und losament halten Zu dörffen gegen bezahlung deß Umbgeldts à 1 fl. Vom ohm. Erk. ut ante |Willfahrt nach ordnung]

(f° 119-v) Sambst. 13. Xbris – M. nôe H. Georg Jacob Strauß bgers u. handelsmanns alhier weg. 1. oder 2. frembde handels leuthen. S. ut ante [gegen erlag 1 fl. Vom ohm Umbgeldts]. Erk. ut ante |Willfahrt nach ordnung]

Même autorisation l’année suivante
1733, Protocole des Quinze (2 R 140, notes)
(p. 119) Sambst. den 6. Junÿ – M. nôe H. Georg Jacob Strauß brgs und handelsmanns b. unth. gn. erk. 1. oder 2. frembde handels leuth in Vorstehender Meß in kost und losament halten Zu dörffen Erk. ut modo |nach ordnung Willfahrt]

(p. 220) Sambst. 19. Xbris – M. nôe H. Georg Jacob Strauß burgers undt handelsmanns E. umb gn. p.mission 1. oder 2. frembde handels persohnen in Vorstehender Meß in kost und losament halten Zu dörffen Erk. ut modo |nach ordnung Willfahrt]

Elisabeth Leydecker meurt en 1735 en délaissant un fils. Les experts estiment la maison à 1 200 livres. La masse propre au veuf est de 33 livres, celle des héritiers de 2 066 livres. L’actif de la communauté s’élève à 10 115 livres, le passif à 9 442 livres.

1735 (26.5.), Not. Lichtenberger (Jean Philippe, 30 Not 18) n° 378
Inventarium über Weÿland der viel Ehren: und Tugendbegabten Frauen Elisabethæ Straußin, gebohrner Leideckerin des Ehrenvesten und Großachtbaren herrn Geörg Jacob Straußen, Vornehmen Handelßmanns und burgers allhier Zu Straßburg geweßener Frau Eheliebstin nunmehr seel. Verlaßenschafft auffgerichtet Anno 1735. – nach Ihrem den 11. Novembris nächst verwichenen 1734.sten Jahrs genommenen tödlichen hientritt Zeitlichen verlaßen, Welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren H Frantz Heinrich, der handlung befließenen, so nach hiesigen Statuten majorennis als der abgeleibten Frauen seel. mit vorermeltem deren hinterbliebenem H. Wittiber ehelich erzeugter und ab intestato Zu Erben hinterlaßenen einigen Sohns, mit beÿstand des Ehrenvesten und Großachtbaren Herrn Joh: Daniel leidecker handelßmanns und burgers allhier seines Herrn Oncle, fleißig inventirt (…) So beschehen in fernerem Gegenseyn Frauen Elisabethæ Leideckerin der abgeleibten Frau seel. frau Mutter auff Montag den 23. May 1735.

Höltzen und Schreinwerck. Auff der bühn, In der Magd Cammer, Vor dießer Cammer, In der Officiers Stub, In der Cammer A, Vor dießer Cammer, Im Obern Stüblein, Im Haußöhren, In der Obern Stub, In der Kuchen, In der Wohnstub, Im Contoir, Im laden Im Keller
Wÿdums Verfangenschaft. Tit. Frau Elisabetha Leideckerin gebohrne Schaumännin weÿl. Tit. H. Johann Heinrich Leidecker des ältern, gewesenen handelßmanns und burgers allhier seel. nachgelaßene Frau Wittib dißirts abgeleibten frau seel. geliebte frau Mutter (…)
Eigenthum ane einer Behaußung (T.) Nemlichen ein hauß und hoffstatt mit allen übrigen deren Gebäuen begriffen, Zugehörden Weithen, Rechten und Gerechtigkeiten gelegen in allhiesiger Statt auff dem schneidergraben einseith neb. H. Jacob Leidecker dem handelßmann 2.s. neben dem Moßederischen hinderhauß, hinden auff den Ulmer Graben stoßend davon gehen Jährlichen auff Joh. Bapt: 10. ß s von dem Wettedächlein gemeiner Statt pfenningthurn so Zu Capital gerechnet antreffen 10. lb, Item 16 lb d a 4 pro Cento gerechneten Zinnß frawen Susannæ Margarethæ Städelin gebohrner Wagnerin Jährlichen auff Weÿhenachten ablößig in Capital mit 400 lb. Sonsten ist solche behaußung freÿ ledig und eigen und durch die allhießig. geschwohrne Werckmeister vermög deren außgestellten schrifftlichen Abschatzung dedato 11. Maÿ 1735. über obige darauff hafftende beschwerden angeschlagen worden vor 790.. Darüber besagt ein perg: Kbr. m. allh. C.C. Stub anhang: Inns. verw. datirt den 8. Aprilis Anno 1719.
Ergäntzung des Herrn Wittibers abgegangenen unveränderten Vermögens. Vermög Inventarÿ über Eingangs gedachter beeder geweßener Ehhepersohnen einander in den Ehestand zugebrachte Nahrungen inn A° 1716. durch hrn Philipp Jacob Mader Notarium auffgerichtet
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Herrn Wittibers unverändert Vermögen, Sa. haußraths 4, Sa. Silbers 6, Sa. Goldener Ring 9, Sa. Ergäntzung 46, Summa summarum 66 lb – Schulden per se, Compensando 33 lb
Solchemnach folget auch des Sohns und Erben unveränderten mütterliche Nahrung, Sa. haußraths 253, Sa. Silber und geschmeids 29, Sa. goldener Ring und geschmeid 60, Sa. baarschafft 30, Sa. Ergäntzung 1592, Sa. Activ schuld 100, Summa summarum 2066 lb
Endlichen wird auch die gemeine Veränderte und theilbare Verlaßenschafft beschrieben, Sa. haußraths 169,Sa. Wahren ins Gewerb gehörig 4613, Sa. Wein und leerer Faß 206, Sa. Silber und geschmeidt 20, Sa. goldener Ring 12, Sa. baarschafft 923, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 790, Sa. Activ Schulden 3379, Summa summarum 10.115 lb – Schulden 9442 lb, Nach deren Abzug 673 lb
Beschluß summa 5706 lb
Copia der Eheberedung (…) 1715.. Philipp Jacob Mader Nots. publ.
Copia Codicilli reciproci in A° 1722 mit einander auffgerichtet – auff Freÿtag den 24. Monats tag Julÿ Nachmittag Zweÿ dreÿ und Vier uhren in einer in der Statt Straßburg ane der Krämer gaßen gelegenen von Weÿl. S. T. Herrn Johann Heinrich Leÿdeckers des ältern geweßenen handelßmanns und burgers allhier seel. nachgelaßener Frau Wittib bewohnenden behaußung dero obern Stuben mit denen Fenstern auff gedachter gaß außsehend (…) Persönlich kommen ist, der wohl Ehren Veste und großachtbahre Herr gee& Jacob Strauß, handelßmann und beneben Ihme die Viel Ehr und Tugendreichen Frau Elisabetha gebohrne leÿdeckerin beede Eheleuthe und burgern allhier, durch die gnade Gottes auffrecht gesunden gehend und stehenden leiber (…)
Abschatzung den 11. Maÿ 1735. Auff begehren deß Wohlachtbahren und bescheidenen H. Georg Jacob Strauß deß handelsmann ist eine behaußung allhier in der Statt Straßburg auff dem schneiders graben gelegen, ein seits neben H: Jacob leit Ecker hantels mann, anderseits neben Johann Geörg Mossetter auch hantelsmannn, hinten auff dem ulmer graben Stoßend, welche behaußung stuben, Kammern, Kuchen, haußehren, oben darüber ein stuben, und nebens stübell, mit einem schmahlen Küchell, haußehren und Kammer, Ohficies Kammer, unten auff dem boden der lathen und haußehren, hinten daran eine Kleine wahren Maccassin, einem außgang in den ulmer graben gewölbter Keller, sambt aller gerechtigkeit, wie solches durch der Statt Straßburg geschworne werckleüthe ist besichtiget worden, und Jetzigem Preÿß nach angeschlagen worden, Vor und umb Zweÿ Tausent und Vier Hundert Gulden Bezeichnuß der Statt Straßburg geschwornen Werckleuthe [unterzeichnet] Michael Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Johann Jacob Biermeÿer Werck Meister deß Zimmerhoffs, Johann Peter Pflug Werckmeister deß Mauer hofs

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 1 400 florins (700 livres) sur un total de 5 400 florins
1735, Livres de la Taille (VII 1178) p. f° 58
(Spiegel F. N. 6716) Weÿl. Fr. Elisabethæ gebohrner Leÿdeckerin H. Georg Jacob Straußen Handelßmann und Burgers alhier Ehel. Haußfrauen Verlaßenschafft invenirt H. Not. Johann Philipp Lichtenberger.
Concl. Fin. Inv. ist fol. 161.b, 2706 lb 11 ß 7 d. die machen 5400 fl. Verstallte nur 4000 fl. zu wenig 1400 fl.
Nachtrag auff Sechs Jahr in duplo macht à 4 lb 4 ß – 25 lb 4 ß
Und auff Vier Jahr in simplo à 2 lb. 2 ß – 8 lb 8 ß
Extat das Stallgeltt pro 1735. mit 7 lb. 7 ß
Gebott – 3 ß
Abhandlung – 3 lb 7 ß 6 d, Summa 44 lb 9 ß 6 d
Auf Bitten nachgelassen 8. lb 8 ß – Rest 36 lb 1 ß 6 d
dt. 13. Julÿ 1735.

Héritier de la maison, le hussard François Henri Strauss vend la maison à l’inspecteur de l’Aumône Claude Joseph Lambert pour 1 400 livres

1743 (1.7.), Chambre des Contrats, vol. 617 f° 277
H. Frantz Heinrich Strauß dermaliger volontaire unter dem Löbl. Hussaren regiment Berchiny
in gegensein H. Claude Joseph Lambert visitatoris beÿ der Allmoßen stub
eine behausung und hoffstatt mit allen derselben begriffen, weithen, zugehörden und gerechtigkeiten auff dem Schneidergraben einseit neben H. Gerhard Walther dem handelsmann, anderseit neben H. Philipp Dambach dem handelsmann, hinten auff den Ullwergraben – davon gibt man hiesiger Stadt Pfenning Thurn 10 ß weg. des Wetter dächleins – um 400 und 400 pfund verhafftet, den verkäuffer als ein elterliches erbguth -geschehen um 600 pfund

Fils du parfumeur Nicolas Lambert, Claude Joseph Lambert épouse en 1729 Marie Claude Le Begue, veuve du traiteur Léonard Dubois dit Demoulins avec lequel elle s’était mariée en 1714 : contrat de mariage, célébration
1729 (9. Xbr), Not. Humbourg (6 E 41, 47)
Contrat de mariage – furent presents Le Sieur Claude Joseph Lambert fils majeur d’ans des defunts Sieur Nicolas Lambert viuant marchand parfumeur Manancier de cette ville et de D° Anne Marie Reiss ses Pere et mere, etant de present garde de Monseigneur Le Maréchal Comte du Bourg Commendant en Chef en Alsace demeurant en cette ville, faisant stipulant et agissant pour Luy et en son nom d’une part
Et Dle. Marie Claude Le Begue veuve du Sr Leonard du bois dit du moulin vivant Cabaretier a la toison d’or Bourgeois de cette dite ville, fille de defunts Sr George Le Begue viuant Chirurgien de cette dte. ville et de Dle. Catherine Elisabeth Hungerin aussy ses Pere et mere, faisant stipulant et agissant pour elle et en son nom d’autre part
Fait lû et passé audit Strasbourg Le Neuf° Decembre 1729 (signé) claude Joseph Lambert, marie glaude Le begue

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (cath. p. 174)
Hodie 2. Decembris Anni 1729. (…) Conjuncti fuerunt claudius Josephus Lambert in servitiis apud illustriss. Dominum Maréchallum Dubourg et Maria claudia Le Begue, defuncti Leonhardi Dubois Hospitis ad aureum vellus relicta vidua ambo parochiani nostri (signé) claude Joseph Lambert, Marie glaude Duboy (i 92)

Claude Joseph Lambert devient bourgeois à titre gratuit quelques jours après son mariage
1729, 3° Livre de bourgeoisie p. 1374
H. Claude Joseph Lambert garde de Monseign. le Marechal erhalt d. b. gratis, will beÿ E: E: Zunfft d. freÿb. dienen, Jur. d. 7. Xbr. 1729.

Garde du comte du Bourg, Claude Joseph Lambert qui a épousé la veuve de l’aubergiste à la Toison d’or devient tributaire chez les Fribourgeois le 20 décembre 1729.
1729, Protocole de la tribu des Fribourgeois (XI 165)
(f° 97-v) Dienstags den 20.ten Dec: 1729 – Neuzünfftiger
Claude Joseph Lambert, der Guarde beÿ Monseigneur le Marechal Comte Du Bourg allhier erscheinet undt prod: Burger Urkund de dato 7.ten vnd 17.ten Dec: 1729. mit bitt weilen er Zufolg deß producti das burgerrecht und von Gn. Hh denen XV. den Schanck à la Toison d’or erhalten Ihne Leibzünfftig Zu recipiren.
Erkandt, daß demselben in ansehung, Weÿl. Lionard Dubois deß geweßenen würths à la Toison d’or nachgelaßene wittib geheurathet und beschehener hoher Recommandationen, Jedoch ohn alle præjuditz und schadlich consequenz gegen Erlag den 6. lb 14 ß d Zu Willfahren seÿe. ded. et jur. auff die ordn.

Claude Joseph Lambert est autorisé à vendre le vin étranger non plus au détail mais en gros et obtient un ajustement sur l’accise déjà acquittée.
1738, Protocole des Quinze (2 R 147)
(p. 30) Sambstag d. 25. Januarÿ 1738 – Christ nôe. Claude Joseph Lambert b. undt weinhändlers prod. underth. Mem. pt° Umgelts. Erk. Obere Ungelt herren.

(p. 53) Sambstag d. 1. Febr. 1738. – Claude Joseph Lambert pt° Frembden wein
Obere Ungeld Herren laßen durch Hrn Secret. Kleinclaus referiren Claude Joseph Lambert der Burger und Weinhändler habe in einem den 25. Januarÿ jüngst producirten unterthänigen Memorial Vorgetragen, Es hetten Mgh. Ihne A° 1736 erlaubt Frembde Wein en detail Zu verkauffen, er seÿe aber nunmehr gesinnet dergleich Wein nicht mehr en detail sondern allein en gros Zu verkauffen, mit demuthiger bitt Ine gleich andern so Frembde wein en gros Verkauffen, pt° des Umbgelts Zu halten.
Auff geschehene Weißung, habe der Implorant beÿgesetzt, es seÿen Ihm noch ohngefehr 6 ohm. Schein wein übrig, wavon er auch des große Umbgeld bezahlt, er hoffe man Werde Ihme solches wiederumb restituiren indeme er das Detail auffgeben. Auff seithen der Hh. Deputirten Vermeine man daß dem Imploranten in seinem Begehren Zu willfahren seÿe, die Genehmhaltung Zu Mghh. stellend. Erk. Willfahrt.

Inspecteur à la Chambre de police, Claude Joseph Lambert obtient en 1742 une augmentation de son traitement.
Claude Joseph Lambert qui vient d’acheter la maison au Fossé des Tailleurs est autorisé à débiter du vin étranger sous son ancienne enseigne à la Toison d’or en l’attachant à sa maison. Les Quinze délivrent une expédition de leur jugement.

1743, Protocole des Quinze (2 R 153)
Claude Joseph Lambert pt° Real Schilts Gerechtigkeit à la Toison d’or
(p. 508) Sambstag d. 16. Nov. 1743. – Römer nôe H. Claude Joseph Lambert Visitatoris des allhießig des allhießig. Allmosens Ppal. hat das Straußische hauß auff dem Schneider Graben gekaufft, und Wed. derselbe Vormahls Würth à la Toison d’or Vermög mit Kommendem Attestat gewesen, alß bitt mit der Schilds Gerechtigkeit à la Toison d’or Zu ged. hauß, vnd mit dem Schanck aller Frembden wein Ihme Zu Willfahren. Erk. Ober Ungelt Herren

(p. 530) Sambstag d. 23. Nov. 1743. – Claude Joseph Lambert pt° Real Schilts Gerechtigkeit
Iidem [Obere Ungelt Herren] laßen ferner per Eundem Referiren, daß Claude Joseph Lambert der Visitator des allhießigen Allmosens, den 16. hujus per Recessum berichtet Er habe das Straußische Hauß auff dem Gerber Graben gekaufft, und Weil derselbe Vormahls Würth à la Toison d’or Vermög mit Kommenden, und nun abgeleßenen Attestati von E. E. Zunfft der Freÿburger, gewesen, alß wolte Er Vnderth. gebetten haben, mit der Schilts gerechtigkeit à la Toison d’or Zu gedachtem hauß, und mit dem Schanckh aller Frembden wein gn. Zu willfahren.
Auff geschehene Weisung habe der Implorant beygesetzt, Er Verlange für sich Keinen offentlichen Weinschanck Zu treiben, Wie ein Würth, sondern nur in ermeltem Hauß Frantzösische und Frembde wein en detail Zu Verkauffen, deßen er schon die Erlaubnuß habe, Er supplicire nicht umb einen quartal Schild, sondern umb die Real Schilts Gerechtigkeit auff erwehntes Hauß, damit seine Fraw mit der Zeit, wann er Zu sterben Kommen wüde, allda ein Etablissement haben möge, und Wein außschencken dörffe.
Auff seithen der Hh. Deputirten Vermeine man daß in beeden puncten dem Imploranten Zu Willfahren, jedoch daß Er für die Real Schilds Gerechtigkeit, ein für alle mahl Gemeiner Statt Pfenningthurn 50 pfund Zu erlegen schuldig sein solle, Welches des Herrn Prætoris Regÿ Excellenz, dero man hievon Nachricht gegeben, auch also agreirt, die Genehmhaltung zu Mgh. Erkandt, Bedacht gefolgt.

(p. 572) Sambstag den 14. Nov. 1743. – Obere Ungelt Herren laßen durch Herrn Secretarium Kleinclaus proponiren, daß communication hernach gesetzten Bescheidts seÿe begehrt, Willfahrt und sofort wie volgt Zu papier Gebracht worden.
Bescheid. Sambstag d. 23. Nov. 1743. In Sachen H. Claude Joseph Lambert Visitator des allhießigen Allmosens, Auff deßelben gethanes Unterthäniges Ansuchen und bitten, Ihme, alß der das Straußische Hauß auff dem Schneider Graben gekaufft, und Vormahls Würth à la Toison d’or Vermög vorgelegten Attestati von E. E. Zunfft der Freÿburger, gewesen, mit der Schilts gerechtigkeit à la Toison d’or Zu gedachtem hauß, und mit dem Schanckh aller Frembden wein gn. Zu willfahren, genommenen Bedacht, und der Ober Vngelt herrn abgelegte Relation, Ist Erkandt, wird dem Imploranten in beeden puncten Willfahrt, jedoch daß er für die Real Schilds Gerechtigkeit, ein für alle mahl Gemeiner Statt Pfenningth. Fünffzig pfund d. Zu erlegen schuldig sein solle. Zu Mghh. stehend, Ob sie diesen Auffsatz alßo genehmhalten, und dabeÿ erkennen wollen, daß derselbe in dieser formb expedirt vnd dem petenten Zugestellt Werden solle. Erk quo ad sic.

Les Quinze autorisent l’aubergiste Pierre Tintelier à exploiter l’enseigne à la Toison d’or
1761, Protocole des Quinze (2 R 173)
(p. 283) Sambstags d. 18. Julÿ – Claus nôe Sr Pierre Tintelier des burgers und Gastgebers allhier producirt Zunfftschein, bitt Krafft deßelben Ihme mit dem Weinschanck in dem Wirths haus à la Toison d’or gnädig Zu willfahrten. Erk. nach ordnung willfahrt.

Claude Joseph Lambert obtient remboursement de l’accise sur le vin qui reste dans l’auberge après que l’exploitant l’a quittée
1762, Protocole des Quinze (2 R 174)
(p. 181) Sambstags d. 10. Peter 1762. – N. Lambert pt° Entschlagung bezahlten Würths Umbgelds
H. Secretarius Stædel referirte ferner, es habe H. N. Lambert als proprietarius des Würths haußes à la Toison d’or sothanes Würthhauß nebst seinen in vorrath gehabten Weinen vor einiger Zeit einem Würth in bestand gegeben. Nun seÿe sothaner Würth außer stand die Würtschafft weiter zu führen, Er aber nicht gesonnen solche proprio nomine Zu continuiren, mithin da ihme der annoch vorräthige wein Zurück gefallen das gehörige Würths Umbgeld aber bereits davon bezahlt, so er in betrachtung erwahnter umbstände ohne merklichen nachtheil Krafft der Ordnung nicht auf sich leiden Könne, als verhoffe derselbe Mghh. geruheten ratione des annoch vorhendenen quanti, so sich laut mitgehenden von Schrag dem Weinsticher entheilten attestati auf 79. Ohmen belauffet, Zu erkennen, daß ihme sothanes Würths umbgeld nach abzug der ordentlichen burger gebühr wiederumb zu restituiren seÿe.
Nach abgestattetem Bericht, und eingesehenem attestato ist Erkanndt, daß dem Imploranten mit gebettener entschlagung des bereits bezahlten Würths umbgelds von denen annoch vorhandenen 79. Ohmen wein, mit 118 fl. 5 ß unter seinem oblato Keine Weitere Würtschafft Zutreiben, Zu Willfahren seÿe.

Claude Joseph Lambert loue la maison à l’aubergiste Jean Henri Klopffer et à sa femme Marie Dorothée Artzner en s’y réservent l’habitation

1764 (10.4.), Chambre des Contrats, vol. 638 f° 228
H. Claude Joseph Lambert
in gegensein Johann Heinrich Klopffer des gastgebers und Mariæ Dorotheæ geb. Artznerin
entlehnt, eine ihme auf dem Schneidergraben gelegen zuständigen behausung, nichts davon ausgenommen als auf dem zweÿten stock die große stub und in krancken tagen sowohl für den verlehner als deßen ehefrau die nebens stub, platz für holtz zu legen nabst einen kleinen unterschlagenen keller – auff 3 nacheinander folgenden jahren von verfloßenen Annunciationis Mariæ angerechnet (mit mobilien in einer specification beschrieben) – um einen jährlichen Zinß nemlich 125 pfund

Les Quinze autorisent l’ancien aubergiste au Bateau de Francfort à exploiter l’auberge à la Toison d’Or
1764, Protocole des Quinze (2 R 176)
(p. 168) Sambstags d. 24. Martii 1764 – Claus nôe Johann Heinrich Klopffer des geweßten Würths Zum Franckfurther schiff, dieser bitt E. G. unterth. ihme mit dem Weinschanck Von gedachtem Würthshauß auf das jenige à la Toison d’Or gnädig Zu Willfahren und setzt. Erk. Wird dem Imploranten mit gebtettenem Weinschanck à la Toison d’Or nach ordnung Willfahrt.

Marie Claude Le Begue meurt en février 1765 et Claude Joseph Lambert au mois d’avril en laissant pour héritiers ceux que le veuf a institués, c’est-à-dire les enfants de François Lambert et de sa femme Anne Josèphe Hubert, de Valenciennes en Hainaut. Les experts estiment la maison à la somme de 750 livres. L’actif de la succession s’élève à 1956 livres, le passif à 86 livres.

1765 (17.5.), Not. Anrich (6 E 41, 1497) n° 26 ½
Inventarium über Weiland des vorgeachten Herrn Claude Joseph Duso Lambert, geweßeneb burgers dahier zu Straßburg und auch weiland Frauen Marie Claude gebohrner Le Begue deßen kurtz Vor ihme abgelebter Ehegattin, beede nunmeho seel. Verlaßenschafften, auffgerichtet Anno 1765 – nach ihrem und zwar die Frau seel. Sonntags den 17.ten Februarÿ, der Herr seel. aber Samstags den 27.ten Aprilis dieses laufenden 1765.ten jahrs aus dießer welt genommenen tödlichen Hientritt Zeitlichen verlaßen. Welche Verlaßenschafft /:nachdeme die zu erst Verstorbenen frau seel. zufolg vor Hrn. Humbourg dem Königlichen Notario den 9.ten Decembris Anno 1729 errichteten und hernach copeÿlich eingetragenen Eheberedung §° 6.to vorernanntem ihren in die Ewigkeit nachgefolgten Eheherrn in Abgang Leibes Erben dero sambtlich Haab und Nahrung eigenthümlich Verlaßen:/ auf freundliches ansuchen erfordern und begehren Herrn Johann Joseph Großen, des hiesigen burgers und handelsmanns, als geordnet und geschworenen Vogts Hrn. François Lambert zu Valencien im Hennegau mit Frauen Anna Josepha gebohrner Hubert seiner Ehegattin ehelich erzielter Vier Kinder nahmens Dominique François Joseph 14 Jahr 1 Monat, Toussaint Joseph 7 Jahr 1 Monat, Margaretha Alexandra Josepha 3 ½ Jahr und Maria Josepha 7 ½ Monat alt, wie nicht weniger derer von solcher Ehe annoch ferner zu erzielender Kinder, derer von dem letzt Verstorbenen Eheherrn in seinem unterm 13.ten Aprilis letzthin errichteten Testamento solemni in scriptis clauso §° II.mo (…) instituirt (…) und ersucht durch Fr. Mariam Margaretham geborne Guelotte Hrn Philipp Jacob Lutzen des burgers und gastgebers zum goldenen Creutz dahier Ehefrau und Fr. Claudinam geb. Deldono Hrn Matthias Gallers des Schneidermeisters und burgers hieselbsten Ehegattin, des abgelebten Herrn seel. nahe an verwandt, so demselben in seiner letztern Kranckheit abgewartet (…) So beschehen in der Königlichen Stadt Straßburg auf Freÿtag den 17. May Anno 1785.

In einer allhier Zu Straßburg ane dem Schneidergraben gelegenen und hiehero eigenthümlich gehörigen Behausung, die Gast herrberg zum goldenen Fließ genannt, folgendermaßen befunden worden als
(f° 11) Eigenthum ane einer Behausung. Nemlichen eine Behausung und Hoffstatt mit allen deroselben begriffen, weithen, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten allhier Zu Straßburg auf dem Schneidergraben, 1.s. n. Gerhard Walther dem handelsmann, 2.s. weil. Philipp Dambachs des handelsmanns Erben, hinten auf dem Ullwer graben stoßend gelegen davon gibt man jährlichen löbl. Statt Pfenningthurn 10 ß wegen des Wetter dächleins, sonsten aber gegen männiglichen freÿ leedig und eigen, welche behausung durch (die Werckmeistere) Vermög eingeschickter Von ihnen unterschriebenener und dießem Concept anliegender Abschatzung de dato 21.ten May 1765. dem wahren werth nach æstimirt und angeschlagen worden Vor und um 750 lb, Hievon abgezogen obige beschwerde der 10 ß zu doppeltem Capital gerechnet antrifft 20 lb, Nach deren abzug verbleibt an obigem Anschlag hier außzuwerffen noch übrig 730 lb. Hierüber docirt ein teutscher pergamentener Kaufbrieff mit Statt Straßburg anhangendem Cantzleÿ Contract Insiegel Verwahret de dato 1.ten Julÿ 1743. so mit Lit A. bezeichnet und wobeÿ noch Zweÿ andere alte pergamentene Kauffbrieff gebunden
– Abschatzung Vom 21.t Maÿ 1765. Auff Begehren Weil. H. Friderich Clodt Des gewesener Gast gebers weil. hiender Lasener Erben ist eine gastherberg alhier in der Statt Strasburg auff dem Schneider Graben gelegen Zum Guldenen Flus genandt Einseits Neben H. Walter dem glashendler ander seits Neben den dambächen Kiendter Und hienden auff den Ulmer Graben Stosenent [sic] gelegen, solche gastherberg besteht in einer gast Stuben Ferner in dreÿ Stuben eine Kichen Und Ettliche Kamern dar Iber ist der dach Stuhl mit breidtziglein beleg hat auch ein Gewelbten Keller. Von uns unterschriebnen der Statt Strasburg Geschwornen werck Meister Nach Vorhero geschehener besichtigung mit aller Ihrer Gerechtigkeit dem Jetzigen wahren werth Nach Estimirt und angeschlagen worden Vor vnd vmb Ein Thausent Finff Hundert gulden [unterzeichnet] Werner, Sebastian Huber
Verzeichnuß dererjenigen Effecten so Monsieur Claud Joseph Lambert eigenthümlich zuständig, welche H. Johann Heinrich Klöpfer dermahliger Gastgeber zum Goldenen Vließ von ermelten Mons. Lambert entlehnt, im Keller, In dem Saal auf dem boden, Auf dem ersten Stock, In der Küchen, Auf dem dritten Stock, Im nebens Kämmerlein, d. 26. mart. 1764
hausrath 414 lb, wein 35 lb, silbers 1 lb, baarschafft 86 lb, Eigenthum an einer behausung 730 lb, Gülth von liegenden güthern (zu Säsolsheim) 690 lb, schulden 313 lb, Summa summarum 1956 lb – Schulden 86 lb, In Compensatione 1869 lb
Summa præ und legata 894 lb, Stall summa 1131 lb – Zweiffelhaffte schulden 313 lb
Producta, quittung der Zunnft der Freÿburger
Copia der Eheberedung (…) Humbourg Notaire. L’article sixieme du présent Contrat de mariage a été insinué et registré ez Registres du Conseil souverain d’Alsace suivant l’arret rendu en iceluy cejourd’hui 7° janvier 1730.
Copia Testamenti – Je soussigné Claude Joseph Dusaut dit Lambert demeurant en cette ville rue dite frohneck au Cabaret ou pend pour enseigne la Croix d’or, paroisse St Laurent (…) etant malade de corps (…) légue à François Lambert mon neuveu demeurant à Valenciennes (…), à Dominique Joseph fils ainé du dit François Lambert (…), Onziemement, je fais, crée, nomme et institue pour mes héritiers les Enfants du dt. Sieur François Lambert demeurant à Valenciennes, nés et à naître du présent mariage seulement – Hinterlegung, Zu sich in die gast herrberg zur goldenen Creutz allhier Zu Straßburg ane dem frohneck gelegen, und zwar in ein darinn Lehnungs weiß inhabendes auf dem dritten stockwerck gelegenes Zimmer mit zweÿen Creutzstock fensteren auf die gaß außsehend (…) Sambstags den 13. Aprilis Anno 1765. Johannes Anrich Notarius

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 1 100 florins (550 livres) sur un total de 2 200 florins et que la légataire de Vienne en Autriche doit régler le droit de détraction.
1766, Livres de la Taille (VII 1180) f° 17
(Freÿburger N° 1458) Weÿl. Claude Joseph Lambert und auch Weÿl. Fr. Marie Claudine geb. Lebegue geweßener Eheleuthen und burgeren allhier Verlaßenschafft jnvent. H. not. Anrich.
Concl. final. jnvent. Ist fol. 81, 1869 lb 12 ß 1 s, davon gehet aber wieder ab wegen der Beßerung so der Verstallung nicht unterworffen 1738 lb 10 ß 8 d, Verbleibt 1131 lb 1 ß 5 d, die machen 2200 fl. Verstallte 1100 fl. Zu wenig 1100 fl.
Wovon Nachtrag 8 Jahr in duplo à 3 lb 6 ß – 26 lb 8 ß
und 6. Jahr in simplo – 9 lb 18 ß
Ext. Stallgelt 1764 et 1765. – 6 lb
Gebott – 2 ß 6 d
Abhandlung – 3 lb 2 ß 6 s – Summa 45 lb 11 ß
H de Deldono Zu Wien wohnhaft hat Von 345 lb legat den abzug Zu erlegen mit 34 lb 10 ß
Vermög Erkandtnus derer oberen Stallherren Vom 27. Januarÿ. 1766. Ist das simplex ane dem Nachtrag nachgelaßen worden.
dt. 29. Januarÿ 1766.

Compte que rend le marchand Jean Joseph Gross de la tutelle des biens qui appartiennent aux héritiers, enfants de François Lambert de Valenciennes
1766 (19.8.), Not. Anrich (6 E 41, 1520) n° 7
Berechnung Zwischen Hrn Johann Joseph Groß dem hiesigen burger und Handelsmann als geordnet und geschworenen Vogts Hrn François Lamberts Von valenciennes mit frauen Anna josepha geborner Hubert ehelich erzeugt und noch zu erzeugenden Kinder ane einem
So dann Hr. François Lambert deßer Kinder Vatter Vorgedacht als Vermög einer beÿ Löbl. Vogteÿ Gericht den 24. Maÿ hujus anni vorgegangenen Erkanntnuß usufructuaria des seinen Kindern Von weil. Hrn Claude Joseph Duso Lambert geweßenem burger allhier zugefallenen Erbguths

Jean Joseph Gross loue l’auberge au marchand de vins Jean Adam Sebastian

1767 (28.8.), Not. Laquiante (6 E 41, 1024)
Bail de 5 années qui commencent a la St Michel prochaine – Sr Jean Joseph Gross negociant en qualité du tuteur établi par la justice aux héritiers mineurs de feu Sr Claude Joseph Lambert Cabaretier lesquels héritiers sont les enfants du Sr François Lambert de valancienne
au Sr Jean Adam Sebastian marchand de vin
la maison appartenante auxd. héritiers en cette ville sur le quay des tailleurs portant pour enseigne la toison d’or sans en Rien excepter ny reserver, moyennant un loyer annuel de 400 livres tournois

Fils de Jean Sebastian (Bastian) et de Claude Elisabeth Fischer de Molsheim, Jean Adam Sebastian de Dorlisheim épouse à Wasselonne Marie Madeleine Monnet qui en est originaire : contrat de mariage, célébration
Copia der Eheberedung – zwischen dem Ehrsamen und bescheidenen Jungen Gesellen Adam Bastian Weÿl. Hanß Bastians gewesenen Burgers zu Dorlisheim ehelichem Sohn als Hochzeiter ane einem, Sodann der Tugendsamen Jungfrauen Maria Magdalena Monetin des auch Ehrsamen Caspar Monet Burgers zu Waßlenheim ehelich erzielten Tochter als Hochzeiterin andern Theils (…) Welches alles beschehen in Beÿseÿn und persönlicher Gegenwarth der Ehrengeachten und bescheidenen auf seithen des Hochzeiters Hanß Georg Wolfen des Schumachers deßen Vogts und Hanß Bastian deßen Bruders beeder von Dorlisheim, so dann auf seithen der Jungfrau Hochzeiterin dero Vaters Eingangs gemelt, Herrn Frantz Chenin Stabhalters alhier Zu Waßlenheim und Herrn Heinrich Imlers burgers und Rindsfus wirth alhier (…) deßen Zu wahrer Zeugnus habe ich Philipp Jacob Mader Notarius publicus und Amtschreiber gegenwärtige Heuraths verschreibung (…) auf mein gewohnlich Notariat Insigel hier aufgedruckt, Geschehen Zu Waßlenheim den 16. Junÿ Anno Christi 1720, P. J. Mader Not. Publ. p.t. Ambtschreiber zu Waßlenheim und Marlenheim

Mariage, Wasselonne (cath. f° 29)
Die 9. Julÿ 1720. præmissis præmittendis in facie Ecclesiæ (…) iuncti sunt Matrimonio honestus Adolescens Adamus Bastian, Joîs Bastian et Claudiæ Elisabethæ Fischerin coniugum ex Molsheimb legitimus et Pudica virgo Maria Magdalena Monetin caspari Monet et Margarethæ Wetzleron coniugum in Wasslonne legitima (signé) Adam Bastian, + signum sponsæ (i 31)

Jean Adam Sebastian de Dorlisheim et Marie Anne Monet de Wasselonne achètent le droit de bourgeoisie le 21 avril 1732. le mari devient le même jour tributaire chez les Fribourgeois
1732, 4° Livre de bourgeoisie p. 984
Adam Sebastian d: schwartzbeck Von dorlißheim und sein ehefr. Magdalena Monetin Von Waßlenheim geb. erhalten d: b. Zusammen umb den neuen b. wollen beÿ E. E. Zunfft d. Becker dienen. Jur. et prom : d. 21.t ap. 1732.

1760, Registres annuels de la Taille (VII 1253) f° 102
Freÿburger – Sebastian, Joh: Adam, Jur. 21. April 1732 – 2. lb 5 ß
dt. 28. Aprilis

Jean Adam Sebastian obtient une augmentation de son traitement de messager adjoint de la Taille
1741, Protocole des Quinze (2 R 150)
(p. 662) Sambstag d. 23. Xbris 1741 – Joh: Adam Sebastian pt° addit.
Moss. noê Joh: Adam Sebastian burgers und Unterstallbotten prod. Unterth. Memoriale Erk. Ober Stall Herren

L’aubergiste à la Toison d’or Jean Adam Sebastian meurt en 1770 en délaissant six enfants qui abandonnent la succession à la veuve leur mère. L’actif de la succession s’élève à 719 livres, le passif à 444 livres.

1770 (3.9.), Not. Marbach (Ph. Jacques, 33 Not 39) s.n.
Inventarium über Weiland des Wohl Ehrenvesten Herrn Johann Adam Sebastian gewesenen Würths und Gastgebers à la Toison d’or und Burgers alhier Zu Straßburg nunmehr seeligen Verlaßenschafft aufgerichtet in Anno 1770 – nach seinem Mittwochs den 15:den letzverwirckten Monaths Augusti aus dießer Welt genommenen tödtlichen Hintritt hie Zeitlichen verlaßen hat, Welche Verlaßenschaft ane heutig zu Ende gesetztem dato auf Zuvor geschehenes geziemendes Ansuchen, Erfordern und Begehren sowohlen Frauen Maria Magdalena gebohrner Monettin der dißorths hinterbliebener Wittib so mit Herrn Antoni Riehl dem Schneidermeister u. b. dahier verbeÿstandet (…), so dann Anna Maria Bonnin dißorths Enckelin so sich im haus aufhaltet die dienstmagd (…) So beschehen alhier in der Königlichen Stadt Strassburg in personlicher Gegenwärtigkeit der hernach benannten Erben und des wegen denen Abwesenden hierzu ernannten Herrn Deputati auf Montag den dritten Septembris 1770.
Benennung der Erben, Der verstorbene seelig hat ab intestato Zu seinen wahren und rechtmäßigen Erben verlaßen, deßen mit Eingangs gedachter dießortigen Wittib ehelich erzeugte Hh. Söhn und Fraun Töchter, Nahmentlich 1.mo Herr Frantz Joseph Sebastian zu Manheim wohnhaft anietzo aber alhier gegenwärtig, 2.do Frau Maria Sibilla gebohrne Sebastianin, so an Meister Johann David Heitz den Schumacher und Burgern alhier geheurathet, un ter deßen Verbeÿstandung hier anwesend, 3.tio Herr Johann Jacob Sebastian, Würth und Gastgeber zum goldenen Kreutz und burger zu Dinckelspiel auch Land-Vogt über dasiges Gebieth, so alhier ohnverburgert und abwedend, dahero hiebeÿ Zugegen ware der Wohl Ehrenveste Herr Philipp Jacob Baldner Perruquier und burger alhier, Eines Ehrs. Kleinen Raths dermahligen Beÿsitzer, (…) hierzu ernannter Herr Deputatus, 4.to Herr Heinrich Wilhelm Sebastian, Würth und Gastgeber auf E. E. Zunft der Becker und burger alhier in eigener Person zugegen, 5.to Frau Catharina Margaretha gebohrne Sebastianin, Herrn Paul Mißmer des Schließenmeisters auf dem erstern Canal-Schließen auch burgers zu Straßburg Ehefrauen mit deßen Beÿhülff anwesend, Und dann 6.to der Wohl Ehrwürdige Herr Johann David Sebastian, dermahliger Caplan zu Schwobsheim, so majorennis, In deßen Namen obgedachter Herr Frantz Joseph Sebastian sein ältere Bruder agirent hat
Bericht und respective Vergleich gegenwärtiger Vermögenschaft halben betreffend. (…) dises haben in ihrer qualitæt als Kinder und Erben auf gegenwärtige ihres Vaters seel. Verlaßenschaft tam active quam passive vor sich und ihre Erben freÿwillig wißend und wohlbedächtlich gäntzlichen Verzug gethan und wollen, daß diese gesamte Vermögenschaft, sie bestehe worinn sie immer wolle, ohnuntersucht Frauen Maria Magdalena se&in gebohrneer Monettin ihrer geliebten Mutter völlih entschlagen seÿ und eigenthümlich verbleiben solle (…) den 3.ten Septembris 1770.

In einer alhier Zu Straßburg ane dem sogenannten Schneider Graben gelegenen à la Toison d’Or zum Schild führenden dißorts in Lehnung habender Würths und Gast behausung hat sich befunden
Series rubricarum hujus Inventarÿ, Sa. hausraths 161 lb, Sa. Weins und leren faßen 511 lb, Sa. Baarschafft 8 lb, Sa. Schulden 38 lb, Summa summarum 719 lb – Schulden 444 lb, In Vergleichung 274 lb, Stall summa 11 lb – Zweiffelhaffte schulden 31 lb
Copia der Eheberedung (…) auf mein gewohnlich Notariat Insigel hier aufgedruckt, Geschehen Zu Waßlenheim den 16. Junÿ Anno Christi 1720, P. J. Mader Not. Publ. p.t. Ambtschreiber zu Waßlenheim und Marlenheim
Abschriff des vom Verstorbenen seel. vor mit Notario und Gezeugen auffgerichteten Codicilli – der Wohl Ehrenveste Herr Johann Adam Sebastian, der Zeit Würth und Gastgeber à la toison d’or und burger allhier Zu Straßburg (…) zwar kranck und unpaßen und theils in einem Seßel sitzenden theils auch zu bette liegenden Leibes (…) allhier zu Straßburg und einer ane dem sogenannten Schneider Graben gelegenen La Toison d’Or zum Schild habenden von dem H. Codicillatore in lehnung habeder Würths und Gast-behausung und dero obern- oder Wohn Stuben mit denen fenstern auf die Gaß aus sehend,(…) den 15. des Monaths Augusti im Jahr Jesu Christi unsers Heÿlands und Seeligmachers 1770, Philipp Jacob Marbach Nots.
(Documenta. Lettre de Dinckelspiel, 24. Aug. 1770, Mémoire des frais d’enterrement – Mémoire des Drogues – Schneider arbeit – Catalogue de livres)

Autres comptes que rend le marchand Jean Joseph Gross de la tutelle des biens qui appartiennent aux enfants de François Lambert de Valenciennes
1771, Not. Anrich (6 E 41, 1520) n° 13
Rechnung mein Johann Joseph Großen des burgers und Handelsmanns dahier Zu Straßburg als geordnet: und geschwohrnen Vogts Hrn François Lamberts und fraun Annæ Josephæ geborner Hubertin beeder zu Valenciennes wohnhafter Eheleuthen mit einander erzeugt und noch zu erzeugender Kinder, inhaltend alles dasjenige was ich Von dem dießen Kindern von weiland Herrn Claude Joseph Duso Lambert geweßenem burger hieselbsten ihrem oncle zugekommenen Erbguth ane Zinnßen seith dem 20. Augusti 1766 als dem beschluß meiner ersten hierüber deren Vatter als usufructuario gegebenen Rechnung biß den 27. Maÿ 1771 eingenommen und dagegen wieder außgegeben habe. – Zweÿte Rechnung dießer Vogteÿ
Primo in einer Wirths behaußung und Hoffstatt dahier ane dem Schneider Graben gelegen
Ane Hauß Zinnßen. Erstlichen erhielte Von meiner Curanden ane dem Schneider graben allhier gelegenen behaußung folgende Zinnße. pro quartali Michaelis 1766, 31. lb (…)

1777, Not. Anrich (6 E 41, 1520) n° 30
Rechnung mein Johann Joseph Großn des burgers und Handelsmanns allhier Zu Straßburg als geordnet: und geschworenen Vogts Hrn François Lamberts und fraun Annæ Josephæ geborner Hubertin beeder zu Valenciennes wohnhafter Eheleuthen mit einander erzeugte fünff Kinder, inhaltend alles dasjenige was ich Von dem dießen Kindern von weiland Herrn Claude Joseph Duso Lambert geweßenem burger hieselbsten ihrem oncle zugekommenen Erbguth ane Zinnßen seith dem 27. Maÿ 1771 als dem beschluß meiner Zweÿten hierüber deren Vatter als Nutznießer beregtem Erbguths gegebenen Rechnung biß Weÿhenachten 1777 eingenommen und dagegen wieder außgegeben habe – Dritte Rechnung dießer Vogteÿ
Primo in einer Wirths behaußung und Hoffstatt dahier ane dem Schneider Graben gelegen
Ane Hauß Zinnßen. Erstlichen erhielte Von meiner Curanden ane dem Schneider graben allhier gelegenen behaußung folgende Zinnße. pro quartali Johannis Baptistæ 1771, 25. lb

1783, Not. Anrich (6 E 41, 1520) n° 49
Rechnung mein Johann Joseph Großn des burgers und Handelsmanns allhier Zu Straßburg als geordnet und geschworenen Vogts Herrn François Lamberts und fraun Annæ Josephæ geborner Hubertin beeder zu Valenciennes wohnhafter Eheleuthen mit einander erzeugter fünff Kinder, inhaltend alles dasjenige was ich Von dem dießen Kindern von weiland Herrn Claude Joseph Duso Lambert geweßenem burger hieselbsten ihrem oncle anerstorbenen Erbguth ane Zinnßen so theils denen emancipirten älteren meiner Curanden und theils gedachtem deren Vatter und Nutznießer der meinen jüngern Curanden zuständigen Antheileren zu Kommen, seith Weÿhenachten 1777 als dem beschluß meiner dritten hierüber abgelegten Rechnung biß Annunciationis Mariæ 1783 eingenommen und dagegen wieder außgegeben noch sonsten gehandelet habe – Vierte Rechnung dießer Vogteÿ
Primo in einer Wirths behaußung und Hoffstatt dahier ane dem Schneider Graben gelegen
Ane Hauß Zinnßen. Erstlichen erhielte Von meiner Curanden ane dem Schneider graben allhier gelegenen behaußung folgende Zinnße. pro quartali Johannis Baptistæ 1778 von Mde Mauritz, 25. lb
pro quartali Michaelis 1778 von Hrn Magnus (…)
Weither von Hrn Joseph Duelli, pro quartali Weihenachten 1780

Le mandataire des héritiers Lambert vend la maison au négociant Jean Daniel Christmann

1798 (29 thermidor), Strasbourg 9 (anc. cote 4), Not. Dinckel n° 1096
Cit Charles Henri Kern, homme de loi, comme mandataire de la cit. Alexandrine Marguerite Lambert, journaliere majeure à Valenciennes, femme divorcée sans enfant d’Etienne Lecluse, Coeffeur à Paris, et aussi du cit. Pierre Joseph Laurette Praticien à Valenciennes comme curataur de Dominique Joseph Lambert et de Toussaint Joseph Lambert caporal de la cinq. Compagnie du deuxième Bataillon de la 107° Demi Brigade armée du Bas Rhin absent depuis environ trois ans, plus le Cit. Louis Pezé negociant en cette commune
le Cit. Kern en conformité de l’homologation faite au Tribunal Civil du Département du Nord seant a Douay le 22 thermidor dernier, suivant neuf encheres faites devant le Cit. Remond Juge de paix du troisième arrondissement de cette ville selon les procès verbaux dressés
au Cit. Jean Daniel Christmann Negotiant audit Strasbourg
une maison avec toutes ses appartenances droits et dépendances situé en cette commune fossé des tailleurs N° 4 d’un côté Jean Walter negociant d’autre Ferdinand René tailleur par derrière le fossé dit Ulmergraben, chargée d’une rente foncière de deux francs envers la commune de Strasbourg, la vente de ladite maison a laquelle le C. Kern ez qualité possede trois 5° et le Pezé deux 5° est faite moyennant 8500 francs
(Joint, Procuration) Acte du Juge de Paix en date du 1. floreal 6 (…) est aussi comparu le C. Louis Bené Négociant en cette comme lequel a exposé qu’ayant également une part pour deux 5° à la maison susmentionnée appartenant à la succession de feu Claude Joseph Lambert décédé en cette commune en 1765 – le 11 floreal, personne ne s’est présenté – le 18 floreal, personne – le 25 floreal, mise de 6000 fr, pour 6100 fr à Jean Guillaume Matthis – et le 8 thermidor
(enregistré le 29 thermidor)

Jean Daniel Christmann vend la maison au baquetier Jean Theophile Marzolff et à sa femme Anne Marie Aufschlager moyennant 10 864 francs

1809 (23.11.), Strasbourg 12 (28), Not. Wengler n° 4438
Jean Daniel Christmann négociant demeurant rue des Hallebardes n° 16
à Jean Theophile Marzolff, baquetier, et Anne Marie Aufschlager demeurant fossé des tailleurs n° 5
une maison a rez de chaussée et trois étages avec tréfonds, fontaine et toutes autres appartenances, droits, dépendances sise à Strasbourg fossé des tailleurs n° 4, d’un côté le Sr Ehmann négociant, d’autre Ferdinand Réné, tailleur, par devant la rue et par derrière le fossé appelé Ulmer-graben – grevée envers la ville de Strasbourg d’une rente communale de deux francs – acquise pendant le premier mariage d’Alexandrine Marguerite Lambert et autres par licitation drerssée par M° Dinckel le 29 thermidor 6 et pour ce qui est de la portion qui en appartenait à feu Anne Marie Fleischhauer sa première femme toute sa succession lui a été cédée et abandonnée par Frédéric Henri Fleischhauer son père et unique héritier par Convention passe devant M° Lung le 16 prairial 10 – moyennant 10.864 francs équivalant à 11.000 livres
Enregistrement, acp 113 f° 136-v du 24.11.

Fils de tisserand, Jean Théophile Marzolff épouse en 1803 Anne Marie Aufschlager, fille de pasteur : contrat de mariage, célébration
1803 (26 prairial 11), Strasbourg 14 (21), Not. Lex, n° 3058
Contrat de mariage – Cit. Jean Théophile Marzolff, Baquetier natif de cette ville, fils majeur de feu Jean Philippe Marzolff, tisserand, et de Marie Madeleine née Fuchs
dlle Anne Marie Aufschlager, fille majeure de feu Jean Melchior Marzolff, ministre de la parole de Dieu a Kuhnheim département du Haut Rhin, et de De Anne Marie Schir [unterzeichnet] Johann gottlieb Marzolff
Enregistrement de Strasbourg, acp 88 F° 59-v du 5 mess. 11
Etat des apports, 28 thermidor n° 3198 – le futur époux 618 fr et la future épouse 1046 fr

Mariage, Strasbourg (n° 352)
Du 11° jour du mois de messidor l’an XI de la République française. Acte de mariage de Jean Théophile Marzolff, âgé de 26 ans, baquetier, né en cette ville le 20 décembre 1776, y domicilié, fils légitime de feu Jean Philippe Marzolff, tisserand, et de Marie Madeleine Fuchs, Et d’Anne Marie Aufschlager, âgée de 26 ans, domiciliée en cette ville depuis six ans, née à Kunheim, Département au Haut-rhin le premier juin 1777 fille légitime de feu Jean Melchior Aufschlager, ministre du culte demeurant en cette ville et d’Anne Marie Birr (signé) Jean Téophille Mazolff, Anna Maria Aufschlager (i 32)

Registre de population 600 MW 64, 1808 sqq. p. 37 – Fossé des Tailleurs N° 4 (i 44)
Marzolff, Jean Théophil, 34, Baquetier
id. née Aufschlager, Anne Marie, 33, épouse
id. Jean Théophil, 5, fils
id. Charles Frédéric 4, fils
id. Jacques
id. Chrétien nés le 18. Jr 1811
Registre de population 600 MW 64, p. 37.b – Fossé des Tailleurs N° 5 (i 46)
Marzolff, Jean Théophil, 26, Journalier, Strasbourg, (auparavant) Mé aux poissons 60 – Délogé fossé des Tailleurs N° 4
id. née Aufschlager, Anne Marie, 26, épouse, Kuhneim

Acte qui mentionne les héritiers d’Anne Marie Aufschlager femme de Jean Théophile Marzolff
1834 (25.1.), Strasbourg 2 (76), Me Weigel n° 8300
Inventaire de la succession d’ Anne Marie Birr, décédée le le 13 janvier dernier veuve de Melchior Aufschlager, pasteur à Kuhneim (Haut Rhin) – à la requête de I. 1. Frédéric Aufschlager, chef d’institution, 2 Théodore Aufschlager, architecte, 3. Emelie Aufschlager femme de Charles Auguste Schuler, artiste dessinateur, petits enfants, II. encore mondit Frédéric Aufschlager mandataire de Madeleine Aufschlager épouse de Wilhelm Sack, fabricant de bas demeurant à Colmar, petite fille par représentation de Jean Jacques Aufschlager, fabricant de bas à Colmar, III. mondit Frédéric Aufschlager se faisant fort de Charles Martzloff, célibataire majeur militaire au premier régiment de hussards 5° escadron en garnison à Rambouillet et Jean Théophile Martzloff, tonnelier à Paris, présentement militaire à la première compagnie de vétérans en garnison à Clairvaux (Aube), celui ci en qualité de tuteur de Caroline et Louise Martzloff ses enfants nés d’Anne Marie Aufschlager, fille de la défunte, IV. Auguste Aufschlager, fabricant de bas à Strasbourg petit fils par représentation de Geoffroi Aufschlager, V. Louise Aufschlager épouse de Charles Louis Schuler, graveur en taille douce à Carlsruhe, fille de la défunte assistée de Théophile Schuler pasteur de l’église St Nicolas à Strasbourg et mandataire de Charles Louis Schuler, VI. Henri Wachter, commis négociant, petit fils par représentation de Christine Aufschlager femme de Georges Henri Wachter, droguiste, héritiers pour un 61° Frédéric Théodore et Emilie par représentation de Jean Frédéric Aufschlager, professeur au gymnase protestant de Strasbourg, 2. réprésentants d’Anne Marie Aufschlager femme Martzolff, 3. Madeleine Aufschlager épouse Schuler, Jean Jacques Aufschlager fabricant de bas à Colmar, 4. représentants de Geoffroi : Auguste, 5. Louise Aufschlager épouse de Charles Louis Schuler, 6. Wachter (…) suivant testament du 4 avril 1833 enregistré le 25 janvier
garde robe distribuée aux pauvres, meubles partagés, créances actives 683 fr, valeurs à partager 9265 fr, passif 812 fr ; garde robe 127 fr, argent, créances actives 630 fr
succession de, garde robe 44 fr, meubles 127 fr, argent 9565 fr, créances actives 63 fr, totalité de l’actif, 10 322 fr, passif 129 fr
Enregistrement, acp 222 F° 178-v du 4.2.

Jean Théophile Marzolff et Anne Marie Aufschlager vendent la maison au tonnelier Laurent Voltz et à sa femme Catherine Salomé Zimmer moyennant 16 000 francs

1813 (8.4.), Strasbourg 7 (50), Not. Stoeber jeune n° 13
Jean Théophile Marzolff baquetier et Anne Marie Aufschlager
à Laurent Voltz tonnelier, natif de Hoenheim demeurant à Strasbourg, et Catherine Salomé Zimmer
Rue du Fossé des Tailleurs 3 (1884-1991) cote 807 W 188
voir aussi Place Gutenberg 4, 5, 6
une maison à rez de chaussée et trois étages avec tréfonds, fontaine, appartenances & dépendances sise à Strasbourg fossé des tailleurs n° 4 d’un côté Georges Ehmann négociant, d’autre Ferdinand Réné tailleur, devant la rue, derrière le fossé appelé Ulmergraben – grévée envers la ville d’une rente communale annuelle de 2 fr – acquis de Daniel Christmann, négociant, par acte reçu par M° Wengler le 23 novembre 1809, ledit Christmann l’a acquis pendant le mariage avec Alexandrine Marguerite Lambert suivant contrat passé devant M° Dinckel le 29 thermidor 6, la succession a été abandonnée par Frédéric Henri Fleischhauer père unique héritier par convention passé devant M° Lung le 16 floréal 10 – moyennant 16.000 francs
Enregistrement, acp 122 F° 38-v du 9.4.

Laurent Voltz épouse en 1811 Catherine Salomé Zimmer, tous deux de Hœnheim après avoir passé un contrat de mariage pardevant le notaire de Bischheim (voir l’inventaire ci-dessous)
Mariage, Strasbourg (n° 113)
Acte de mariage célébré le 3 avril 1811. Laurent Voltz, majeur d’ans, né le 22 septembre 1783 à Hoenheim Département du Bas-thin, domicilié à Strasbourg baquetier, fils de Jean Georges Voltz cultivateur audit lieu ci présent et consentant et de feu Catherine Zimmer décédée à Hoenheim le 8 mars 1809 et Catherine Salomé Zimmer, majeure d’ans, née le 6 septembre 1789 à Hoenheim, domiciliée à Hoenheim, fille de Jean Zimmer, cultivateur audit lieu ci présent et consentant et de feu Madeleine Riff décédée à Hoenheim le 25 juillet 1809 (Signé) Lorentz Voltz, Catharina Salome Zimmerin. (i 31)

Laurent Voltz meurt en 1856 en délaissant six enfants
1856 (5.7.), Strasbourg 10 (132), Not. Zimmer (Louis Frédéric) n° 11.587
Déclaration tenant lieu d’inventaire de la succession de Laurent Voltz, en son vivant baquetier à Strasbourg où il est décédé le 17 avril 1856.
Ont comparu 1° De Catherine Salomé Zimmer, demeurant et domiciliée à Strasbourg, veuve de Laurent Voltz en son vivant baquetier en la même ville, agissant à cause de la communauté de biens réduite aux acquêts & partageable par moitié qui a existé entre elle & feu son mari aux termes de leur contrat de mariage passé devant M° Koch alors notaire à Bischheim le 24 janvier 1811
2) Dlle Sophie Voltz, majeure sans état, demeurant et domiciliée à Strasbourg, 3) Le Sr Laurent Théodore Voltz, baquetier, demeurant et domicilié en la même ville, 4) Dlle Caroline Voltz, majeure sans état demeurant et domiciliée à Strasbourg, 5) Dlle Louise Voltz, aussi majeure sans état demeurant et domiciliée en ladite ville, 6) Dame Julie Voltz, demeurant et domiciliée à Strasbourg veuve de M. Théodore Barchwitz en son vivant typographe, agissant en son nom & comme mandataire de M. Adolphe Gustave Voltz, sergent au 89° régiment d’infanterie en garnison à Marseille (…) habiles à se dire et porter héritiers chacun de pour un 6° dudit Sr Laurent Voltz leur père décédé à Strasbourg le 17 avril 1851.
Analyse du contrat de mariage. Reprises de la veuve en nature 1670
acp 451 (3 Q 30 166) f° 83-v du 7.7. (succession déclarée le 7 juillet 1856) Communauté, mobilier 284, dépôt à la caisse d’épargne 1010 – passif 1670
Succession, garde robe 70
La veuve déclare avoir prélevé en toute propriété les objets mobiliers & créances pour la remplir de partie de ses reprises

Registre de population 600 MW 64, 1808 sqq. p. 37 – Fossé des Tailleurs N° 4 (i 44)
Voltz, Laurent, 30, baquetier, (né à) Hoenheim, (à Strasbourg depuis) 1800, (auparavant) R. des bouchers 13, entré avril 1813
id. née Zimmer, Cather. Salomé, 23, id.
id. Edouard 31 mai 1813 mort 16 7.bre 1813

1860 (16.1.), M° Zimmer
Consentement par Catherine Salomé Zimmer veuve de Laurent Voltz bacquetier à Strasbourg au mariage de sa fille Louise Voltz célibataire à Strasbourg avec Adolphe Mathaeus ouvrier serrurier à Strasbourg
acp 484 (3 Q 30 199) f° 82-v du 17.1.

Laurent Voltz et Catherine Salomé Zimmer vendent la maison au passementier Charles Louis Bahn et à sa femme Sophie Frédérique Lung (veuve de Jean Daniel Christmann, ancien propriétaire de la maison) moyennant 10 000 francs

1817 (27.9.), Strasbourg 10 (63), Not. Zimmer n° 4752, 7816
Laurent Voltz, ci devant tonnelier, et Catherine Salomé Zimmer
à Charles Louis Bahn, passementier, et Sophie Frédérique Lung
une maison avec droits, appartenances et dépendances sise à Strasbourg fossé des Tailleurs n° 4, d’un côté ma maison de Ferdinand Réné tailleur d’habits, d’autre le Sr Ehmannn négociant, derrière le fossé dit Ulmergraben – acquis de Théophile Martzolff, baquetier, et Anne Marie Aufschlager par acte reçu Stober jeune notaire à Strasbourg le 8 avril 1813, ledit Martzolff l’a acquis de Jean Daniel Christmann, négociant, par acte reçu M° Wengler le 23 novembre 1809, Christmann l’a acquis par contrat passé devant M° Dinckel le 29 thermidor 6 et M° Lung le 16 prairoal 10 – moyennant 10.000 francs
Enregistrement, acp 135 f° 188 du 29..bre
[autre acte :] Me Roessel le 4 septembre 1817, n° 4599 la maison Fossé des Tailleurs n° 4 entre le Sr Ehrmann négociant et le Sr Réné tailleur derrière un fossé ; acquise de Théophile Martzolff baquetier et Anne Marie Aufschlager par acte reçu M° Stober jeune le 8 avril 1813 – mise à prix 10.000 francs – le 18 septembre personne ne s’est présenté

Sophie Frédérique Lung vend la maison au négociant Paul Simon Muhe moyennant 11 100 francs

1826 (29.12.), Strasbourg 10 (74), Me Zimmer n° 10 307
Sophie Frédérique Lung veuve en premières noces de Jean Daniel Christmann et en secondes noces de Charles Louis Bahn, les deux marchands passementiers, tant pour elle même que se portant fort de Frédérique Eugénie Bahn sa fille mineure née à Strasbourg le 24 février 1813, 2. Eugénie Barbe Bahn
à Paul Simon Muhe, négociant
une maison avec toutes ses aisances, appartenances ét dépendances sise à Strasbourg Fossé des Tailleurs n° 4 d’un côté la maison Réné n° 3, d’autre la maison Ehrmann n° 5, derrière le fossé dit Ulmergraben, en face de la maison du Sr acquéreur – à la venderesse conjointement au Sr Bahn son premier mari acquis de Laurent Voltz, tonnelier, et de Catherine Salomé par contrat reçu M° Zimmer le 27 septembre 1817 transcrit au bureau des hypothèques volume 97 n° 114, ledit Voltz l’a acquis de Jean Théophile Martzolff, bacquetier, et d’Anne Marie Auffschlager par acte reçu M° Stoeber le 8 avril 1813, Martzolff l’a acquis de Jean Daniel Christmann premier mari de la venderesse suivant acte dressé par Me Wengler le 23 novembre 1809, l’inventaire après le dècés dudit Christmann a été dressé par M° Boessenius le 2 juillet 1811, et celui après le décès dudit Bahn par M° Zimmer le 1 mai 1819 – moyennant 11.100 francs
Enregistrement, acp 182 f° 1 du 2.1.27

Fils de négociant, Paul Simon Mühe épouse en 1820 Frédérique Henriette Hoffmann, fille de docteur en médecine
1820 (28.1.), Strasbourg 12 (78), Me Wengler, n° 11 718
Contrat de mariage – Paul Simon Mühe, négociant demeurant Vieux Marché aux Poissons n° 61, fils de feu Paul Simon Mühe, négociant, et de Catherine Marguerite Cossinat
Frédérique Henriette Hoffmann fille majeure de Jean Thiébaut Hoffmann, docteur en médecine, et de Louise Charlotte Lienhart demeurant à Obernay – communauté d’acquets partageable par moitié
Enregistrement d, acp 146 F° 35 du 1.2.

Frédérique Henriette Hoffmann meurt en 1854 en délaissant quatre enfants. Paul Simon Mühé a acheté la maison voisine (n° 5) en 1833.

1854 (24.7.), Strasbourg 1 (138), Not. Rencker n° 23.053
Inventaire communauté de biens qui a existé entre Paul Simon Mühé, propriétaire à Strasbourg, et Françoise Henriette Hoffmann son épouse et de la succession de cette dernière
L’an 1854 le 24 juillet à neuf heures du matin, à la requête et en présence 1° de Monsieur Paul Simon Muhe, propriétaire domicilié à Strasbourg, 2° de Monsieur Honoré Hoffmann propriétaire domicilié aussi à Strasbourg agissant en qualité de mandataire de Mr Willfran Muhe, Etudiant en théologie domicilié en la même ville (…) 3. de Mr Honoré Muhe sans état né le 27 avril 1834, 4° de Demoiselle Marie Muhe sans état née le premier avril 1836, les deux domiciliés à Strasbourg, mineurs émancipés par mondit sieur Paul Simon Muhe leur père suivant déclaration faite devant le Juge de paix du Canton Nord de la Ville de Strasbourg le 8 juin dernier, assistée de du dit Sieur Henri Hoffmann leur oncle, leur curateur nommé à la suite du même procès verbal d’émancipation. 5° de Demoiselle Adèle Muhe majeure sans état demeurant à Strasbourg. Il va être procédé (…) à l’inventaire de la succession délaisée par Dame Françoise Henriette Hoffmann épouse du dit sieur Paul Simon Muhe décédée à la Robersau Mairie de Strasbourg le 3 avril dernier et de la Communauté qui a existé entre elle et son dit mari.. M. Willfran Muhe, M Honoré Muhe & Adèle Mademoiselle Muhe agissant en qualité de seuls et uniques héritiers de leur mère

Au ban de la Robertsau, Mairie de Strasbourg. 9. Une maison, terre, jardin, appartenances & dépendances sise au Canton dit Friesersgarten (…)
12. Une petite maison avec cour, dépendances, le tout d’une contenance d’environ 10 ares au canton dit Friesergarten (…)
Ville de Strasbourg. 14. Une maison sise à Strasbourg fossé des Tailleurs N° 4 acquise des veuve et héritiers di S. Charles Louis Bahn passementier à Strasbourg en vertu du contrat passé devant M° Zimmer notaire en cette ville le 29 décembre 1826 moyennant 11.100 francs payés comptant.
15. Une maison sise en la même ville fossé des Tailleurs N° 5 acquide de M Louis Immortel Ehrmann et de D° Caroline Wappler son épouse de Strasbourg en vertu du Contrat passé devant le soussigné notaire Rencker le 21 novembre 1833 moyennant 7000 francs payés comptant.
acp 432 (3 Q 30 147) f° 6 du 27.7. (succession déclarée le 21 juillet 1844) Le veuf commun en biens en vertu de son contrat de mariage reçu Wengler Nre à Strasbourg le 28 janvier 1820. Par ledit contrat de mariage il a été stipulé que la future épouse née le 15 novembre 1801 ne prendra part à la communauté qu’à la date de sa majorité. Le future a en outre l’usufruit de la succession de son épouse auquel il déclare renoncer
Communauté, mobilier estimé 83.304, une inscription de 2110 francs en capital 43.463, une inscription de 8120 francs en capital 16.550, une action sur la maison Gloxin & compagnie à Strasbourg 5000
Immeubles. Un hectare 15 ares prés ban de Killstett
3 hectares 5 ares 83 terre ban de Fessenheim et Lochwiller
2 hectares 49 ares 89 terre et prés à la Wantzenau
91 ares 5 terre à Gougenheim
un hectare 44 ares 86 terre ban de Dinsheim canton de Molsheim
Une maison à la Robertsau canton Friesersgarten, une petite maison dit lieu, 52 ares 25 terres à la Robertsau
une maison à Strasbourg fossé des tailleurs 4, une autre dite rue N° 5
38 ares 65 terres ban d’Obernai
Succession, garde robe 230, Divers immeubles ban d’Obernai sans indication
43 ares terres ban de Wingersheim
15 ares de pré ban de Bossendorf
Reprises du veuf 52.400, reprises de la défunte 24.894

Lors de la liquidation, les deux maisons au Fossé des Tailleurs reviennent au veuf

1858 (8.3.), Strasbourg 1 (145), Not. Rencker
Liquidation et partage de la communauté de biens qui a existé entre Paul Simon Mühé, propriétaire à Strasbourg, et Françoise Henriette Hoffmann son épouse et de la succession de cette dernière, à la requête de 1. Paul Simon Muh&, son mari, commun en beins en vertu de son contrat de mariage reçu Wengler le 28 janvier 1820, 2. Honoré Muhé négociant à Strasbourg, 3. Marie Muhé, célibataire à Strasbourg, 4. Willfran Muhé, prêtre à Strasbourg, 5) Louise Adèle Muhé religieuse à Conflans, représentée par Honoré Hoffmannn, propriétaire à Strasbourg son mandataire

acp 467 (3 Q 30 182) f° 62 du 9.3.
Inventaire de la succession de de la défunte a été dressé par M° Rencker Nre le 24 & 25 juillet 1854., lequel constate que les reprises du veuf s’élèvent à 62.526 dont à déduire le don matutinal fait à la défunte soit 2000, reste 60.526 et ceux de la défunte à 13.963
Liquidation de la Communauté. Masse active 1) mobilier 816, 2) créances 60.900, 3) capitaux remboursés 20.100, 4) une inscription de rentes 3 % en capital 42.516, 5) une inscription de rente 4 ½ % en capital 18.621, 6) une action du comptoir Gloxin 5000, 7) immeubles 64.190, total 212.413.
dont à déduire les reprises, reste 135.549.
Il revient au veuf la moitié 67.824, ses reprises 62.526 total 130.350, à déduire don de noces 2000, rets 128.350
Les enfants ont à recevoir 1) moitié de la communauté 67.824, 2) reprises 13.968, 3) don matutinal 2000, total 83.792 4) immeubles propres à la défunte 10.810, total 94.602
Allocations et abandonnements. M. Mühe 2) deux maisons sises à Strasbourg fossé des tailleurs N° 4 et 5

Paul Simon Mühé meurt en 1863

1863 (20.5.), Strasbourg 1 (174), Not. Alfred Ritleng (fils) n° 3019
Inventaire de la succession de Paul Simon Mühé
L’an 1863 Mercredi 20 Mai à neuf heures du matin en la demeure de Monsieur Paul Simon Mühe, en son vivant propriétaire demeurant à Strasbourg où il est décédé le 6 mai courant au lieu dit La Robertsau. A la requête et en présence 1° de Monsieur Auguste François Wulfran Mühe, prêtre demeurant à La Robertsau banlieue de Strasbourg, 2° de Mademoiselle Marie Mühe, célibataire, majeure demeurant à Strasbourg agissant tant en son nom personnel qu’en qualité de mandataire de Mademoiselle Adelaïde Mühe, sa sœur, célibataire majeure, Religieuse en la maison du Sacré Cœur demeurant à Conflans (…) 3° Monsieur Honoré Mühe, Négociant domicilié à Strasbourg, agissant (…) comme habiles à se dire et porter seuls et uniques héritiers chacun pour un quart de leur père feu ledit Sr Paul Simon Mühe
4° enfin de Monsieur Etienne Barth fondé de pouvoir de Monsieur Théodore Humann demeurant à Strasbourg, en qualité d’exécuteur testamentaire de feu ledit Sieur Paul Simon Muhe, fonctions auxquelles il a été nommé par ledit défunt aux termes de son Testament ci après relaté

Testament olographe déposé en l’étide de M° Ritleng (…) Je lègue par préciput 1° à mon fils Wulfran Muhe l’usufruit viager d’un capital de 20.000 francs, 2° à mon fls Honoté la nue propriété de ce même capital (…) Je veux que mon frère Ferdinand Muhe conserve sa vie durant & sans indemnité le logement qu’il occupe présentement dans ma maison à Strasbourg (…) à ma cousine Anna Maria Cayenze née Schott de Knittelsheim demeurant à Gittromstein Bavière Rhénane (…) à la Robertsau le 11 novembre 1862.
Mobilier en ville. Salon du troisième étage, Chambre à coucher, Au quatrième étage logement, Au cinquième étage chambre des domestiques
En la maison à la Robertsau (…)
Immeubles de la succession. Ville de Strasbourg. I° Une Maison à rez de chaussée surmonté de quatre étages située place Gutemberg N° 4 (…)
II Une maison avec toutes ses aisances, appartenances & dépendances sise à Strasbourg fossé des tailleurs N° 4 anicen, entre la maison ci après désignée & la maison du mineur Bartolmess donnant par derrière sur la cour ancien Ulmergraben qui la sépare de la maison désigée plus haut. Titres de propriété. Feu Monsieur Mühe est devenu propriétaire de l’immeuble dont s’agit pour l’avoir acquis de Dame Sophie Frédérique Lung veuve en premières noces de feu le Sieur Jean Daniel Christmann & en secondes noces de feu le sieur Charles Louis Bahn, passementier à Strasbourg & de Frédérique Eugénie Bahn de Strasbourg aux termes d’un contrat de vente portant quittance du prix passé devant M° Georges Frédéric Zimmer & son collègue notaires à Strasbourg le 29 décembre 1826 enregistré & transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 11 janvier suivant volume 197 N° 78. La veuve Bahn susnommée était propriétaire du dit Immeuble pour l’avoir acquis conjointement avec le Sr Bahn son époux en secondes noces par contrat de vente que Laurent Voltz ci devant tonnelier & Catherine Salomé Zimmer conjoints à Strasbourg en ont âssé au profit desdits conjoints Bahn devant M° Zimmer notaire susnommé & l’un de des Collègues le 27 septembre 1827 enregistré le 29 dudit mois & transcrit au bureau des hypothèques à Strasbourg le premier octobre suivant volume 97 N° 114. Lesdits conjoints Voltz avaient eux-mêmes acquis la dite maison de Jean Théophile Marzolff baquetier & Anne Marie Auffschlager, conjoints de cette ville par Contrat de vente passé à leur profit contrat de vente M° Stooeber jeune alors notaire à Strasbourg le 8 avril 1813 enregistré le lendemain. Auxquels conjoints Marzolff ledite maison avait été vendue par le Sr Jean Daniel Christmann susnommé en vertu de contrat passé à leur profit devant M° Wengler alors notaire à Strasbourg le 23 novembre 1809 enregistré le lendemain
III. Une Maison sise à Strasbourg fossé des Tailleurs Numéro 5 ancien (…)
IV. Une Maison sise à Strasbourg rue du vieux marché aux poissons N° 71 ancien N° 42 nouveau (…)
B. Bâtiments du Magasin Luckner.Un immeuble sonsistant en magasin, grenier, cours, appartenances & dépendances connue sous le Nom de Magasin Luckner situé à Strasbourg rue ds Juifs n° 17 (…)
acp 522 (3 Q 30 237) f° 34-v du 28.5. (succession déclarée le 20 juillet 1863) Il dépend de ladite succession argenterie estimée 2830, médailles 848, mobilier en ville 977, mobilier à la Robertsau 3550n autre 2120, garde robe 264, valeur en portefeuille 115.666, 14 actions Hirsch 18.200, un coupon de l’emprunt romain 770, trois autres 2300, dix obligations des forges d’Audincourt 5000, deux obligations de Strasbourg 4000, intérêts 207, trois obligations chemin de fer Lyon à Genève 903, rentes 2160, 40, 820, 27.783
Une maison à Strasbourg place Gutenberg N° 4, Une maison fossé des tailleurs n° 4, une maison même rue n° 5, une maison vieux marché aux poissons N° 71, un magasin rue des Juifs N° 9
(vacation du 30 juin) acp 523 (3 Q 30 238) f° 34-v du 2.7. Il dépend encore de la succession 1) Un Christ en argent 125, 2) argent 2850, 3) créances rentrées 141 – Passif 2655

Lors de la liquidation, les deux maisons au Fossé des Tailleurs reviennent à Adélaïde Mühe, religieuse à Conflans

1863 (30.6.), Strasbourg 1 (174), Not. Alfred Ritleng (fils) n° 3083
Liquidation et partage des successions délaissées par Monsieur Paul Simon Mühé, en son vivant propriétaire demeurant à Strasbourg & de Dame Frédérique Henriette Hoffmann son épouse
A la requête et en présence I. de Monsieur Auguste François Wulfran Mühe, prêtre demeurant à La Robertsau banlieue de Strasbourg, II. de Mademoiselle Marie Mühe, célibataire, majeure demeurant à Strasbourg, agissant tant en son nom personnel qu’en qualité de mandataire de Mademoiselle Adelaïde Mühe, sa sœur, célibataire majeure, Religieuse en la maison du Sacré Cœur demeurant à Conflans (…), III. de Monsieur Honoré Mühe, négociant domicilié à Strasbourg, agissant (…) comme habiles à se dire et porter seuls et uniques héritiers chacun pour un quart de leur père & mère ci-dessus nommés. Et en présence de Monsieur Etienne Barth fondé de pouvoir de Monsieur Théodore Humann demeurant à Strasbourg, en qualité d’exécuteur testamentaire de feu ledit Sieur Paul Simon Muhe, fonctions auxquelles il a été nommé par ledit défunt aux termes de son Testament ci après relaté

Première observation. Décès de Madame Muhe née Hoffmann. Madame Muhe née Hoffmann est décédée à la Robertsau banlieue de Strasbourg le 3 avril 1854.
Deuxième observation. Inventaire (dressé par M° Rencker le 24 & 25 juillet 1854)
Troisième observation. Liquidation par M° Rencker le 8 mars 1858)
Quatrième observation. Décès de Mr Paul Simon Muhé (à la Robertsau le 6 mai 1853) Cinquième observation Inventaire, par M° Ritleng fils notaire soussigné le 20 mai
Sixième observation, Testament (…)
Septième observation. Compte de M. Ferdinand Mühe, son frère
Huitième observation. Les requérants font observer que feu leur père avait exprimé verbalement le désir que son excédent de caisse soit destiné aux pauvres
Neuvième observation. succession Honoré Hoffmann
Dixième obligation. Les requérants déclarant qu’ils ont déjà procédé à l’amiable entre eux à un partage mobilier
26. Une Maison à rez de chaussée surmonté de quatre étages située place Gutemberg N° 4 (…)
27 Une maison avec toutes ses aisances, appartenances & dépendances sise à Strasbourg fossé des tailleurs N° 4 ancien, entre la maison ci après désignée & la maison du mineur Bartolmess donnant par derrière sur la cour ancien Ulmergraben qui la sépare de la maison désignée plus haut (inventorié à la vacation du 25 mai dernier de l’inventaire sus relaté). Titres de propriété. Feu Monsieur Mühe est devenu propriétaire de l’immeuble dont s’agit pour l’avoir acquis de Dame Sophie Frédérique Lung veuve en premières noces de feu le Sieur Jean Daniel Christmann & en secondes noces de feu le sieur Charles Louis Bahn, passementier à Strasbourg & de Frédérique Eugénie Bahn de Strasbourg aux termes d’un contrat de vente portant quittance du prix passé devant M° Georges Frédéric Zimmer & son collègue notaires à Strasbourg le 29 décembre 1826 enregistré & transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 11 janvier suivant volume 197 N° 78. La veuve Bahn susnommée était propriétaire du dit Immeuble pour l’avoir acquis conjointement avec le Sr Bahn son époux en secondes noces par contrat de vente que Laurent Voltz ci devant tonnelier & Catherine Salomé Zimmer conjoints à Strasbourg en ont passé au profit desdits conjoints Bahn devant M° Zimmer notaire susnommé & l’un de des Collègues le 27 septembre 1827 enregistré le 29 dudit mois & transcrit au bureau des hypothèques à Strasbourg le premier octobre suivant volume 97 N° 114. Lesdits conjoints Voltz avaient eux-mêmes acquis la dite maison de Jean Théophile Marzolff baquetier & Anne Marie Auffschlager, conjoints de cette ville par Contrat de vente passé à leur profit contrat de vente M° Stooeber jeune alors notaire à Strasbourg le 8 avril 1813 enregistré le lendemain. Auxquels conjoints Marzolff ladite maison avait été vendue par le Sr Jean Daniel Christmann susnommé en vertu de contrat passé à leur profit devant M° Wengler alors notaire à Strasbourg le 23 novembre 1809 enregistré le lendemain
27. Une Maison sise à Strasbourg fossé des Tailleurs Numéro 5 ancien (…)
28. Une Maison sise à Strasbourg rue du vieux marché aux poissons N° 71 ancien N° 42 nouveau (…)
29. Bâtiments du Magasin Luckner.Un immeuble consistant en magasin, grenier, cours, appartenances & dépendances connue sous le Nom de Magasin Luckner situé à Strasbourg rue ds Juifs n° 17 (…)
Attributions. 1° Monsieur Honoré Mühe, 1° La maison sise à Strasbourg rue du vieux marché aux poissons N° 42 nouveau, estimée à 26.000 francs
2° Mademoiselle Marie Mühe, 2° La maison sise à Strasbourg place Gutemberg N° 4 estimée à 30.130 francs
3° Mademoiselle Adélaïde Mühe, 1° Les deux maisons sises à Strasbourg fossé des tailleurs N° 4 & 5 anciens estimées à 27.000 francs
4° Monsieur Auguste François Wulfran Mühe, 1° Le Magasin Luckner.sis à Strasbourg rue ds Juifs n° 17 évalué à 32.000 francs
acp 523 (3 Q 30 238) f° 35-v du 2.7. – Masse à partager 1) argent comptant 29.628, 2) billets 37.500, 3) intérêts 166, 4) argenterie 2380, 5) effets mobiliers 1950, 6) 14 actions Hirsch 18.200, 7) quatre coupons de l’emprunt romain 3080, 8) dix obligations des forges d’Audincourt 5000, intérêts 87, 9) huit obligations au porteur de la Ville de Strasbourg 4000, intérêts 207, 10) trois obligations chemin de fer Lyon à Genève 903, 11) rentes 2160, 12) 40, 13) 820, capital 49.988, 14) créances & intérêts 124, 15) autre 24.197, 16) maisons 30.130, 17) 27.000, 18) 26.000, 19) magasin 32.000, 20) créances sans titre 38, total à partager 313.395 francs



12, rue Saint-Marc


Saint-Marc n° 12 – VIII 159 (Blondel), P 1230, 1231, 1232 puis section 9 parcelle 45, maison, et 43, jardin (cadastre)

Ancienne auberge des pauvres passants (die alte Elende Herberg), 1619
Millésime 1687 sur la porte cochère – Démolie vers 1905


Les 10 à 14 rue Saint-Marc (août 2021)

Le docteur en droit Jean Jacques Riep qui a acquis en 1619 le domaine dit cour Lumbart (Lumbartshoff), comprenant une maison principale et six autres bâtiments, cède en 1620 au boulanger Jean Pfedersheim l’une d’elles, l’ancienne auberge des pauvres passants. La maison revient en 1634 au boulanger Laurent Feucht puis au barbier Philippe Hartdegen, banni en 1674. Déjà propriétaire du grand jardin à l’arrière, le marchand Jean Richshoffer l’achète en 1679. Adolphe Seyboth signale que la porte cochère est surmontée du millésimé 1687. Gendre du précédent, le docteur en médecine Melchior Sebizius vend la maison et le jardin en 1700 à l’horticulteur Jean Heffenbach, originaire de Courlande, dont la veuve se remarie avec Nicolas Struvé, horticulteur originaire du Holstein qui devient ensuite jardinier au jardin botanique (Doctor Garten). Propriétaire de 1768 à 1772, le jardinier André Gutwein vend la maison au marchand Jean Lichtenberger qui fait faillite. Le procureur de la Chancellerie Jean Frédéric Seyler la rachète en société avec lui en 1778 puis en devient seul propriétaire en 1782. Il la vend en 1795 à l’aubergiste Claude Naré. Devenue l’auberge dite au Jardin des Orangers (1804), elle change plusieurs fois de mains avant que le tanneur Jean Jacques Ott ne l’achète en 1804.



Plan-relief de 1725 (© Musée historique, cliché Thierry Hatt). La maison se trouve à gauche du passage qui part du milieu de l’image vers le bas.
Dessins préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 256 : plan, élévations sur rue (© Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) mentionne un bâtiment à rez-de-chaussée et un étage en maçonnerie. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade sur rue se trouve entre (o’-p’), suivie de la porte cochère (p’-q’). La cour F montre la même porte cochère (18-19) puis la façade (19-21) du bâtiment sur rue, suivie d’un deuxième bâtiment (21-22-23-24) qui donne en (22-23) sur la cour et en (23-24) sur le jardin, la porte étant précédée d’un escalier.
La maison porte d’abord le n° 2 (1784-1857) puis le n° 12.


Partie de la cour F proche des bâtiments

David Ott recueille la maison et le jardin dans les successions de son père et de son frère. Célibataire, il la vend en 1868 à l’établissement des Diaconesses, qui est déjà propriétaire de la maison numéro 8 et acquerra ensuite les numéros 10 et 14. Les bâtiments sont démolis, une partie du terrain réunie à la voie publique (exercice 1907), le bâtiment actuel est construit sur le terrain des anciens numéros 10, 12 et 14.


Plan Blondel (1765, exemplaire AMS cote 1 PL 675) – La parcelle 159 comprend une maison de jardinier qui a disparu sur les dessins préparatoires au plan-relief de 1830

décembre 2020

Sommaire
CadastreRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1606 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Sigismond Flach et (1595) Marie Hochfelder puis (1606) Marguerite Fettich – luthériens
1619 v Jean Jacques Riep, docteur en droit, et (1606) Anne Flach d’abord (1590) femme du docteur en droit Paul Graseck, puis (1611) Jeanne Marie Wolff dite Schœneck – luthériens
1620 v Jean Pfedersheim, boulanger et fabricant d’amidon, et (1605) Brigitte Riehl, d’abord (1596) femme du boulanger André Würth, puis (1612) Sibille Træher, d’abord (1603) femme du tanneur Séverin Pfotzer – luthériens
1634 v Laurent Feucht, boulanger, et (1615) Catherine Lehmann – luthériens
1648* v Philippe Hartdegen, barbier, et (1650) Anne Marie Lung – luthériens
1679 v Jean Richshoffer, marchand, et (1663) Cunégonde Kips – luthériens
1691* h Melchior Sebizius, docteur en médecine, et (1691) Cunégonde Richshoffer – luthériens
1700 v Jean Heffenbach, horticulteur, et (1692) Marie Ursule Redslob d’abord (1683) femme du chapelier Balthasar Schultz – luthériens
1717 h Nicolas Struvé, horticulteur, et (1704) Marie Ursule Redslob veuve de Balthasar Schultz et de Jean Heffenbach, puis (1717) Marie Ursule Heyl – luthériens
1753 h Jean Jacques Struvé, horticulteur, et (1753) Marie Marguerite Ebinger – luthériens
1768 v André Gutwein, jardinier, (1743) Marie Salomé Busch – luthériens
1772 v Jean Lichtenberger, marchand, et (1760) Marie Salomé Kruel, d’abord (1746) femme du marchand Jean Philippe Schatz, puis (1780) Madeleine Félicité Rittel – luthériens
1778 v Jean Frédéric Seyler, procureur, et (1770) Marie Madeleine Couturier – luthérien converti, catholique
1795 v Claude Naré, aubergiste, et Françoise Periat
1797 v Jean Michel Müller, et (1789) Marie Elisabeth Ritleng – catholiques
1798 v Jean Leberecht Rausch, marchand, et (1796) Frédérique Madeleine Rausch
Cerf Jacob (puis Jacob Felsenberg), marchand, et (v. 1776) Fromett Weil (puis Rachel Weil) – juifs
1801 v Jean Daniel Meyer, brasseur, et (1803) Marie Madeleine Meyküchel
1804 v Jacques Ott, tanneur, et (1788) Marie Elisabeth Lyroth – luthériens
1834 h Jean Jacques Ott, mercier à Kehl, et Salomé Bock veuve du bonnetier Michel Schoch puis Marie Scheer
et David Ott, propriétaire, célibataire († 1876)
1848 h David Ott, propriétaire, célibataire († 1876)
1868 v Etablissement des Diaconesses

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 1717 maison 575 livres, jardin 600 livres – 1751, maison 900 livres, jardin 120 livres

(1765, Liste Blondel) VIII 159, Jean Jacques Strohl
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Seÿler, 8 toises, 9 pieds et 3 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre)
P 1230, Ott, Jacques, fabricant de bas à Kehl (Bade) – maison, sol, cour écurie – 1,68 are
P 1231, Ott, David, rue du coin Brûlé, propriétaire, tourneur – maison, sol, cour écurie – 1,9 are
P 1232, Ott, Jacques et Ott David – jardin – 50,5 ares

Locations

1695 (jardin), Jean Wurtz, jardinier
1696, Marie Ursule Hærler, femme abandonnée de Jean Chrétien Schatz, pensionnaire à l’hôpital
1728 (jardin), Jean Wœrlé, jardinier manant
1737 (jardin), Abraham Datt, boucher, et Marie Dorothée Hatt
1762 (jardin), Jean Albert Ungerer et Jean Jacques Schlegel, bouchers
1766 (jardin), Jean Lamp le jeune, boucher
1768, Jean Lichtenberger, marchand, ensuite propriétaire
1803 (jardin), Michel Bœttiger, jardinier
1805 (jardin), Georges Bœttiger, jardinier
1809, Marie Reine Weiler femme du journalier François Collin
1810 (jardin), Georges Schœllhammer, horticulteur, et Marguerite Schœllhammer veuve de Daniel Schœllhammer
1798, Jean Joseph Macabry, cabaretier

Description de la maison

  • 1717 (billet d’estimation traduit) La maison qui comprend une cave sous solives et une écurie est estimée avec ses appartenances et dépendances à la somme de 800 florins

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

3° arrondissement ou Canton Sud – Rue St. Marc

nouveau N° / ancien N° : 9 / 2
Ott
Rez de chaussée et 1° étage médiocre en maçonnerie
(Légende)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 28 f° 348 case 2

Ott David

P 1231, sol, Maison cour écurie, Rue St Marc
Contenance : 1,90
Revenu total : 68,16 (0,99 et 25,25 et 50)
Ouvertures, portes cochères, charretières :1 / ½
portes et fenêtres ordinaires : 31 / 8
fenêtres du 3° et au-dessus :

P 1232, jardin
Contenance : 25,25
Revenu total : 17,17

Cadastre napoléonien, registre 28 f° 348 case 3

Ott Jacques, fabricant de bas à Kehl (Bade)

P 1230, sol, Maison cour écurie, Rue St Marc 2
Contenance : 1,68
Revenu total : 45,04 (0,87 et 27 et 17,17)
Ouvertures, portes cochères, charretières : ½
portes et fenêtres ordinaires : 23
fenêtres du 3° et au-dessus :

P 1232, jardin
Contenance : 23,25
Revenu total : 17,17

Cadastre napoléonien, registre 26 f° 676 case 2

Ott David
1870 L’Etablissement des dames diaconesses

P 1231, Maison, sol cour, Rue St Marc 12
Contenance : 1,90
Revenu total : 68,16 (0,99 et 25,25 et 50)
Folio de provenance : (348)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières : ½
portes et fenêtres ordinaires : 8
fenêtres du 3° et au-dessus :

P 1232.p, jardin
Contenance : 25,25
Revenu total : 17,17
Folio de provenance : (348)
Folio de destination : Gb

P 1230, Maison, sol cour, Rue St Marc 12
Contenance : 1,68
Revenu total : 113,20 (supra, 17,171,90 et 25,25 et 50)
Folio de provenance : 677
Folio de destination : Gb
Année d’entrée : 1870
Année de sortie :
Ouvertures, portes cochères, charretières : ½
portes et fenêtres ordinaires : 22
fenêtres du 3° et au-dessus :

P 1232.p, jardin
Contenance : 25,25
Revenu total : 17,17
Folio de provenance : (348)
Folio de destination : Gb

Cadastre napoléonien, registre 26 f° 677 case 1

Ott Jacques, fabricant de bas à Kehl (Bade)

P 1230, Maison, sol cour, Rue St Marc 12
Contenance : 1,68
Revenu total : 45,04 (0,87 et 27 et 17,17)
Folio de provenance : (348)
Folio de destination : 676
Année d’entrée :
Année de sortie : 1870
Ouvertures, portes cochères, charretières : ½
portes et fenêtres ordinaires : 22 / 18
fenêtres du 3° et au-dessus :

P 1232.p, jardin
Contenance : 25,25
Revenu total : 17,17
Folio de provenance : (348)
Folio de destination : 676
Année d’entrée :
Année de sortie : 1870

Cadastre allemand, registre 29 p. 117 case 3
Reporté en 1907 à la case 5 (8, rue Saint-Marc) et en partie à la case 4 du folio 101 (voie publique). N.B. La parcelle P 1231 est attribuée au 14, rue Saint-Marx (section 9 parcelle 44)

Parcelle, section 9, n° 45 – autrefois P 1230
Canton : St. Marxgasse Hs. Nr 12
Désignation : Hf, Whs u. NG.
Contenance : 2,93
Revenu : 200
Remarques : ab 1907 F. 5 u. S. 101 F 4

(Propriétaire), compte 61
Evangel. Diakonissenanstalt
1927 Etablissement des Diaconesses
(154) corrigé en (175)

Cadastre allemand, registre 29 p. 117 case 1

Parcelle, section 9, n° 43 – autrefois P 1232
Canton : St. Elisabethgasse
Désignation : G.
Contenance : 33,19
Revenu : 61
Remarques :

(Propriétaire), compte 61
Evangel. Diakonissenanstalt
1927 Etablissement des Diaconesses
(154) corrigé en (175)

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton VIII, Rue 280 Finckweiler Derrière la Mouche p. 434

2
pr. Seiler Jean fréd. Officier de la Ch. de subhastation – Jardiniers
loc. Berold, Jean, poissonier – Pêcheurs
loc. Nicolas Joseph Blanchisseur – Moresse

Registres de population

(1795) rue St Marc 2 (registre 600 MW 11) – légende

Claude Narret. 45. Vivandier, Bésançon, 1791
Françoise id. 35, épouse, Porrentruy, 1776
Cath: Gollon. 24 fille, Benfeld, 1re année
François Cortier. 33. journalier, petite fontaine, 1re année
elisab. id. 34 epouse, Ribeauvillé, 3° année
henry Comte. 28. garçon, id

(1798) 600 MW 22 (p. 463) rue St Marc 2 (i 234)

Macabry Jean Joseph, Cabaretier, 37 ans, Vauclusour (à Strasbourg depuis) 2 ans
Macabry Marie Anne, son épouse, 27, Verival, 7 ans
Simbs Madeleine, Servante, 18, Verival, 7 ans
(…)

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

St. Marxgasse (Seite 108)

(Haus Nr.) 12, unbewohnt


Relevé d’actes

Voir auparavant la notice du n° 8
Jean Jacques Riep et Jeanne Marie Wolff vendent une des maisons, appelée l’ancienne auberge des pauvres passants, au boulanger et fabricant d’amidon Jean Pfedersheim

1620 (20 Januarÿ), Chancellerie, vol. 440 (Imbreviaturæ Contractuum) f° 6
Kauffverschreybung Hans Pfederßheim vber sein Behausung Im Finckweyler
(Extendirt wie in dem Contractbuch de Anno 1620 folio 38. Zubefinden.) Erschienen der hochgelehrte Johann Jacob Riep der Rechten Doctor vnd
hatt in gegenwerigkeyt Hans Pfederßh. des Becken Bekant das er für sich vnd Johanna Maria Wolffin seiner ehelichen haußfr. (verkaufft) ernantem Hans Pfederßh. welcher Zugegen Ime vnd seinen erben mit beÿstand Ludwig vnd Hanß Adolph der Hans Pfederßh. seiner Brüd*
ein Behausung alhie Jhenseit d. Thomans Bruucken Im Finckweÿler vnd. den Fisch. einseit neben dem Lombardts Hoff, anderseÿt neben der Behausung Zum Engel hinden auff der Verkeuffern Garten vnd Zu der Ellenden Herberg. genandt, so ledig vnd eygen Vnd were der Kauff geschehen für vnd vmb 200 pfund

Jean Pfedersheim l’hypothèque le 9 juin au profit du peintre Georges Messerschmidt

1620 (ut spâ .[ix. Junÿ]), Chancellerie, vol. 439 f° 316
(Inchoat. in Prot. fol. 300.) Erschienen hannß Pfeterßheim der Amlungmacher burger Zu Straßburg
bekhandt hatt vndt In gegenwärtigkheit Geörg Meßerschmidt des Mohlers burgers Zu Straßburg – schuldig sige L. lb
Zum vnderpfand eingesetzt vnd verlegt, hoff, hauß hoffestatt Zu der Alten elenden herberg genandt mit Allen Ihren gebeüwen & gelegen Inn der St. St. Im Finckweiler zu beÿden seiten neben Doctor Johann Jacob Riepen hinden Auch Vff Doctoris Riepen gartten stoßend, dauon gend vij lb ß d gelts Ablößig mit j. C. L lb d gemeltem Doctori Johann Jacob Rieb

Jean Pfedersheim épouse en 1605 Brigitte, veuve du boulanger André Würth
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 98, n° 43)
1605. Hans Pfedersheim beck, Brigitta Andreas Wurts des becken wittwe. 20. Augusti (i 100)

Originaire de Langenburg, le boulanger André Würth épouse en 1596 Brigitte, fille de Frédéric Riehl de Fessenheim. Il devient bourgeois sous le nom d’André Bürth par sa femme Brigitte, fille du journalier Frédéric Riehl
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 39 n° 1)
1594. Andreas Wurt der Beck von Langenburg, J. Brigitta Rihels friderich von Fessenheim tochter. Eingesegnet 15. Januarÿ (i 41)

1593, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 708
Andres Bürth vonn Langenbergh der Schwartzbeck empfangt daß burg. recht von Brigida Friderich Rhüelen deß taglöhners dochter seiner haußfrauwenn vnndt will Zu denn Beckhenn dienen. Actum vt supra [19.t Januarÿ 94]

Jean Pfedersheim se remarie en 1612 avec Sibille, veuve du tanneur Séverin Pfotzer
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 131, n° 60)
1612. 6. Octob. Hans Pfedersheim der Hausbeckh, Sibylla, Severini Pfotzers Rotgerbers wittib (i 133)

Originaire de Willstett en Bade, Séverin Pfotzer épouse en 1603 Sibille, fille du tanneur Gauthier Træher le 31 mai 1603 et devient bourgeois le 4 juin.
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 184 n° 498)
1603. Sontag 22. Maÿ. Seuerin pfotzer von Wilstet d. gerber Vnd sibilla Walther Dräher des gerbers alhe tochter. Eingeseg. 31 Maÿ (i 186)

2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 826
Seuerin Pfoltzer der Rhotgerber Vonn Willstett empfahet vonn Sibilla Walther Treÿher deß Bott. dochter seiner Haußfrawen, d. Burg. Will Zun Gerberen dienen, Vnnd sein Narung für 400 fl. angeben. Actum vt supra [4 Junÿ 1603]

Jean Pfedersheim hypothèque la maison au profit de Georges Lauginger

1623 (ut spâ [xiiij. Januarÿ]), Chancellerie, vol. 449 f° 39-v
(Inchoat. in Prot. fol. 59.) Erschienen Hannß Pfettersheim der Amblungmach. burger Zu Straßburg
hatt bekhandt vndt in gegenwärtigkheit H. Geörg Laugingers burg. Alhie – schuldig seÿe j. C. lb
zu vnderpfand verlegt, Hauß, Hoffstatt vndt höfflin mit Allen Ihren gebeüwen geleg. Im Finckweÿler, u. h. Dr. Johann Jacob Rieppen Anderseit neben Peter einem baur von Bleßen, hinden vff bemelts j. Dri: Rieppen gartten, dauon gnd 7 lb 10 ß lößig mit j. C. lb d Hr Dr. Johann Jacob Rieppen

Jean Pfedersheim hypothèque la maison au profit de l’apprêteur de chapeaux Jacques Spiess

1625 (ut spâ. [27. Maÿ]), Chambre des Contrats, vol. 455 f° 201-v
(Inchoat. in Prot. fol. 220.) Erschienen hannß Pfederßheim d. Amblungmacher
bekannte in gegensein Jacob Spießen deß hutstaffierers – schuldig 25 pfund
verkäuffer hauß vnd hann mit aller Zugehördt beim Blaterhauß neben H D. Johan Jacob Rieppen, j. v. 2. seit neb. Peter Klingler von Bleßh. hind. vff vorgents H D. Rieppen garten stoßend gelegen, dauon gehen Zuvor 7 lb 10 ß Zinß Jarß vff Mariæ Verkündung H. D. Riepen mehrgedacht in capital mit 150. lb, Item 5. lb d Zinß H Georg Laugingers Erben Jahrß vff Trium egum in hauptg. mit 100. lb d. abzulößen

Jean Pfedersheim hypothèque la maison au profit du messager Josse Müller

1629 (1. 7.bris), Chambre des Contrats, vol. 465 f° 547
Erschienen hanß Pfederßheim d. Jünglingbeck burg. Zu St.
hatt in gegensein Jost Müllers deß Einspenningers auch burgers Alhie – schuldig seÿ XX lb
vnd.pfand hauß vnd hoffstatt alhie im Finckweiler neben H D. Johann Jacob Riepen & neben Peter Klingler von Bleßheim hind. vf gedachts F. D. Rieppen garten, so zuuor v.hafft vmb 300. fl. mehrgntem D. Rieppen, Item vmb 100. fl. Jacob Spießen, So dann umb 80 fl. H. N. Lauginger

Nouvelle hypothèque au profit de Jacques Spiess

1630 (18. Junÿ), Chambre des Contrats, vol. 468 f° 457
Erschienen hanß Pfederßheim d. Amblungmacher burger Zu St.
hatt in gegensein Jacob Spießen deß huetstafierers auch burgers alhie bekannt – schuldig worden 50 pfund
dafür Vnderpfand sein soll hauß vnd hoffstat mit allen & alhie beim Blaterhauß, neben G D. Johann Jacob Rieppen & neben Peter Klingler von Bleßheim, hind. vff negst H D. Riepen garten stoßend gelegen, so zuuor v.hafftet vmb 150. lb d mehrgementen H D Rieppen, Item vmb 40. lb H Georg Laugingers Erb. Item vmb 50. lb d ihm glaubig. auch, Item vmb 20. lb d Jost Müller dem Einspenning.

Le curateur de Jeanne Marie Wolff femme de Jean Jacques Riepp expose que sa mandante a vendu le 20 janvier 1620 la maison à Jean Pfedersheim qui lui restait redevable de 300 florins. Il a obtenu résolution de la vente puis l’expulsion du créancier le 3 avril 1633 et revend le 30 septembre 1634 la maison au boulanger Laurent Feucht et à sa femme Catherine Lehmann. En marge, note par laquelle Laurent Feucht cède à Auguste Frédéric Fettich (devenu propriétaire de la maison voisine dite Lumbartshoff) ses droits suite à une sentence rendue au Petit Sénat le premier décembre 1641 et confirmée par le tribunal impérial le 20 septembre 1647.

1634 (30. 7.br), Chambre des Contrats, vol. 473 f° 649-v
Erschienen herr Johann Caspar Mockel alß Curator ad lites Fr Johanna Maria Wölfin, herrn D. Johann Jacob Rieppen ehelicher haußfr. mit beÿstand herrn Johann Thomæ Obrechten juris Consulti
hatt in gegensein Lorentz Feüchten deß Becken alhie vnd Catharinæ Lehemännin seiner haußfr. bekannt,
demnach Er H Curator die von ihme H D. Rieppen vndt besagter seiner haußfr. den 20. Januarÿ A° 1620. An hanß Pfederßheim v.kauffte Behaußung, von der vnbezahlten 300. fl. restirend. Kauffschillings wegen, nicht Allein mit ordentlichem Rechten und Ganthen erhalten vnd an sich, Sondern auch den 3. Aprilis 1633. die expulsion gehöriger orthen außgebracht vnd also noch im ruewigen possess hat, daß Er der Curator innamen obgenanter fr. Wölfin, ietzangezogene erlangte Rechten vfrecht & v.kaufft und Zukauffen geben, besagtem Feücht erwehnte Rechten vff ob angedeütter behausung und allen deren gebäwen & alhie im Finckhweiler vnd. den fischern neben dem Lumbardts hoff & neben der behausung Zum Engel, hind. vf der Verkäufferin garten stoßend gelegen, für freÿ ledig eÿgen Kauffen per 385. fl. a 15. bz.
Dabeÿ gewesen Caspar Bischoff Zimmermann
[in margine :] Erschienen Lorentz Feucht der Schwartzbeck, hatt in gegensein H M. Johann Caspar Mockhelß Procuratoris am Stattgericht, bekannt, daß Er von demselben vff E.E. Kleinen Rhats Mittw. den 1. Xbr. a° 1641. ertheilte und von den delegirten Kaÿß: Cammergericht am 20. 9.br. a° 1647 confirmirt Urthel, weg. von weÿl. H. Augusto Friderich Fettich. seel. ihme dem Käuffern nicht recht evincirter* dißer Behaußung umb die im Kauffschilling bezahlten 90. lib. und 8. Rthaler, sampt von Zeit würcklich expulsion an verfallene Zinnß und in beeden Instantien vffgangene Uncosten, widerumb Zugenüeg befridigt word. seÿe, deroweg. Er denselben aller hierumb gehabte Ansprach halben bester form quitttirte, vnd Ihme seine Rechte cedirte. Versp. Actum d. 24. martÿ a° 1648. in p.sent. H Johann Valentin Wengers deß Notarÿ.

Le fournier Laurent Feucht épouse en 1615 Catherine Lehmann, originaire de Haguenau
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 137-v, n° 16)
1615. 24. Aprilis. Lorentz Feücht der Hausbeckh, J. Catharina, Hans Lehmans von Hagenaw Tochter (i 142)

Laurent Feucht qui habitait hors les murs à la Chartreuse souhaite transférer son domicile à l’intérieur des murs et devenir l’un des huit boulangers autorisés à cuire du pain derrière la cathédrale. Il obtient la place laissée vacante par Jacques Plappenfus.
1634, Protocole des Quinze (2 R 60)
Lorentz Feicht. Brod hinder das Münster bachen. 161. 166.
(f° 161) Mittwoch den 30. Julÿ – Lorentz Feicht burger allhier Erschienen, sagt p. Pulian, seÿe vorhabens sein häußliche wohnung von der Carthauß anhero in die Statt vmb mehrer sicheheit willen Zu transferiren, bitt Ihme Zu vergonnen, das er brod hinder das Münster bachen, vnnd daselbsten feil haben möge. Dieweil man sich erinnert das ein gewiße anzahl bestimt, denen ein solches Zugelaßen, Als ist Erkanndt, das vffgeschlagen werden solle ob die Zahl noch nicht ergäntzt, inmittelst das geschefft gegen supplicanten Zu bedacht gebommen sein solle Mr.

(f° 166) Sambst. den 2. Augusti. – Ego, Lorentz Feichten des becken begehren hieob. ex fol. 161. reassumirt, dabeÿ berichtet, das die Zahl deren, so hinder das Münster bachen dörfen, vff 8. gesetzt, auch bereits zwar achten von meinen herren ein solches bewilligt worden, aber da eine, nemlich Jacob plappenfuß daruff wider verzüg gethan, also das noch sin stell für dißmal ledig, ob nun supplicanten solche solle widerfahren laßen, stehe zu meinen herren Erkanndt, Quoad sic, solle supplicanten willfahrt sein
[in margine :] Hatt Schein vff die Zunfft empfang.

Les boulangers derrière la cathédrale Nicolas Dürr, Laurent Feucht et Daniel Amman sont mis à l’amende pour avoir vendu du pain chez eux et acheté de la farine à des marchands. Comme ils cuisent le pain au poids, on leur attribue le double de farine.
1636, Protocole des Quinze (2 R 61)
Niclaus Dürr, Lorentz Feicht vnd Daniel Amman. Becken so hinders Münster bachen vmb stärcker wochengut
(f° 170) Donnerstag den 11. Augusti – Niclaus Dürr, Lorentz Feicht vnd Daniel Amman, die becken so hinders Münster bachen Erschinnen p. Dr. Knafel. weilen sie wegen erkauffen meels mit frefel angesehen worden, vmb dessen moderation fürs eine gebetten, für das ander weilen sie nun macht vffs gewicht bachen müßen Ihnen mehrers dann die 2. frtl. wochentlich zu bestimmen. Jr Botzheim H* et H. XV.Mr alß deputirt zu der becken abstraffung referiren, hetten supplicanten nicht allein brod auf dem hauß verkaufft, sondern auch Meel beÿ Meelleuthen erkaufft, so der Ordnung Zu wider lauffe darumb hie mit 10 und respectivé 5 lb d straff belegt aber auch bereits vff ihr bitten begnadigt worden. Erkandt, hab beÿ der angekündten vnnd bereits moderirten straff sein verpleibens sollen die in 8 tag Zahlen oder dafür in hafft büßen, nit übrigen solle Ihnen ane statt der 2. frtl hinfür die wochen 4 frtl. doch vermög Ordnung Zu verbachen, hiemit erlaubt vnd zugelassen sein.

La fille de Philippe Hartdegen vend la maison en 1679. Le barbier Philippe Hartdegen qui doit s’en être rendu propriétaire vers 1648 épouse en 1650 Anne Marie, fille du notaire Philippe Michel Lung.

Mariage, cathédrale (luth. f° 527-v)
1650. Dom: Misericord. Herr Hannß Philipp Hartdegen, der Balbierer, J. Anna Maria, H. Philippi Michaelis Lungen, deß geweßenen Notarÿ v. Burgers allhier nachgelaßene eheliche dochter, In der Ruprechtsaw, Mont. (i 276)

Mentions de Philippe Hartdegen dans les registres des Quinze (non cité chez les Conseillers et les Vingt-et-Un)
1652, Protocole des Quinze (2 R 70) Hanß Philipp Hardtegen. [Pfenningthurn Capitalien erhandlung] 43. [Frucht, wein] 62. [Wein] 185. [Wein] 298.
1653 XV (2 R 71) Hanß Philipp Hartteg. 205. [Wein]
1654 XV (2 R 72) Hanß Philipp Hardtegen. 44. [Wein, capital]

Les Quinze ordonnent qoe soit dresse l’inventaire des biens du banni Philippe Hartdegen.
1674, Protocole des Quinze (2 R 90)

(f° 187) Freit. den 14.ten Augusti – (…) MGhh den XV. geschrieben Zu geben, wie auch daß des Hans Philipp Hartegen /.so regegirt wart./ nahrung mit ehesten aufgezeichnet werden möchte

Anne Marie Hartdegen fille du barbier Philippe Hartdegen hypothèque la maison au profit de Jean Richshoffer, assesseur des Quinze.

1679 (9. 8.br:), Chambre des Contrats, vol. 548 f° 739
Anna Maria Hartdegin, Hannß Philipp Hartdegens des Barbierers eheleibliche dochter, mit beÿstand Herren Simon Wilborns deß barbierers ihres bekannten freündts
hatt bekandt, daß erwehnter Ihr eheleiblicher Vattern dem Edel-from und wohlweÿsen herrn Johann Richßhoffer deß beständigen Regiments der herren Fünff Zehn schuldig seÿe 25 fl.
unterpfand, hauß, hoffstatt, höfflein mit allen deren gebäwen, begriffen, rechten und zugehördten alhier im Finckweÿler einseit neben einer behaußung dem mehrern Hospital gehörig, anderseit neben ob Ehrenbesagtem herrn 15. Richßhoffern hinden auch uff denselben stoßend gelegen

Anne Marie Hartdegen vend la maison au même Jean Richshoffer moyennant 350 florins pour payer les dettes de son père. L’acquéreur est déjà propriétaire du jardin à l’arrière.

1679 (7. 9.br:), Chambre des Contrats, vol. 548 f° 813-v
(prot: fol: 59.) Erschienen Anna Maria Hartdegin, weÿland Hannß Philipps Hartdegens des Barbierers nachgelaßene eheliche dochter, mit beÿstand der Ehrenvest- fürsichtig und weÿsen Herren Hannß Ludwig Schneiders und herrn Johann Gumbrechts deß ältern beÿder alß aus E. E. Großen Rhats mittel /:weilen Sie Anna Maria ohnbevögtigt ist:/ hierzu insonderheit deputirter
hatt in gegensein deß Edelfrom und wohlweÿsen herrn Johann Richßhoffers deß beständigen Regiments der Herren Fünff Zehn
bekannt, daß Sie Anna Maria, umb ihres besten nutzens willen, auch daß Sie die Vätterliche Passiva, und Statt gebühren, gehörigen Orten abführen und richtigkeit treffen könne Ehrengedachten Herrn Fünffzehner Richßhoffer (verkaufft) Eine behaußung, hoffstatt und höfflein mit allen deren Gebäwen, begriffen, weithen, Zugehördten, Rechten und Gerechtigkeiten alhier im Finckweÿler, einseit neben Einem Hauß dem mehrern Hospital gehörig, anderseit wie auch neben und hinden uff den herren Käuffern stoßend gelegen, für allerdingß gegen männiglichen freÿ ledig und eÿgen. Vnd were dißer Verkauff und Kauff umb 350 fl.

Fils d’ancien consul et assesseur des Treize, le marchand Jean Richshoffer épouse en 1663 Cunégonde Kips, fille de l’assesseur des Treize Jean Jacques Kips
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 131-v, n° 20)
1663. Dominica Misericordiæ. 3. May. Hr Johannes Reißhoffer der Handelsmann, deß Edlen, Ehrenvesten, Fromm, Fürsichtig Vndt Hochweÿßen Herrn Johann Reißhoffers Alten Ammeisters Vnd XIII.ners Eh. Sohn, Vnd Jfr. Künigundt, des Edlen Ehrenvesten Fromb, Fürsichtig Vnd Hochweißen Herrn Johann Jacob Kipsen deß Geheimen Regiments der Herren XIII. Beÿsitzer Vndt Scholarcha Ehl. Tochter. Copulavi Zinst. 12. Maÿ (i 144, Procl. Cathédrale f° 32-a)

La maison revient ensuite à sa fille Cunégonde qui épouse en 1691 le docteur en médecine Melchior Sebizius, fils du médecin Albert Sebizius : contrat de mariage, célébration
Copia der Eheberedung – Zwischendem Wohl Edel, Vest hochgelehrte und hocherfahrenen Herrn Melchiore Sebizio Medicinæ Doctore und Practico allhier Zu Straßburg, Weÿland deß hoch Edel Vest Hochgelehrt und hocherfahrenen herrn Johann Albrecht Sebizÿ, der Artzeneÿ Doctoris und beÿ hießiger Löblichen Universitæt Weitberühmten Professoris auch hochverdienten Statt Phÿsici und Einer Wohl Ehrwürdigen Collegiat Stiffts St: Thomæ in Straßburg hochansehnlichen Canonici Senioris seeligen Ehelich erzeügtem Herrn Sohn alß dem herrn Bräutigamb ane Einem So dann der Edlen, Viel Ehren und Tugendreichen Jungfrawen Künigunda Weÿland deß hoch Edel Vest, Fromm, Fürsichtig undt hochweißen Herrn Johann Richshoffers deß beständigen Regiments der Herren Fünffzehen beÿ Löblicher Statt Straßburg gewesenen hochverdienten beÿsitzers mit auch weÿland der hoch Edlen Viel Ehren und Tugendreichen Frawen Kunigunda Richshofferin gebohrner Kipßin nun seeligen Ehelich erzeugten und hinderlaßenen Jungfraw Tochter alß der Jungfer hochzeiterin am Andern theil – Straßburg den 12. Novembris Stÿli novi Anno 1691. [unterzeichnet] Melchior Sebizius Dr. als Hochzeiter

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 29, n° 178)
1691. Dom I. Adventus sind Zum I mahl ausgeruffen worden, Hr Melchior Sebitzius Med. D. Weiland Hrn Joh: Alberti Sebitzii Med. D. und Prof: P. Facultatis* und des Collegiat Stiffts Canonici Senioris nachgel. ehel. S. Jfr. Kunigunda des Weiland Wohl-Edlen Fromm Fürsichtig und Wohl Weisen herrn Johann Richshoffers des beständigen Regiments der Herren XV. Beÿsitzers nachgel. ehel. T. sind den 22.ten 10.bris offetlich copulirt [unterzeichnet] Melchior Sebizius Dr. als Hochzeiter, Künigunda Richshoffer als Hochzeiterin (i 29)

Notice biographique par Edouard Sitzmann
Né à Strasbourg le 18 janvier 1664, Melchior Sebizius devait clore la lignée des savants professeurs de la Faculté de médecine de Strasbourg. Ses humanités achevées au Gymnase protestant de sa ville natale, il suivit les cours de médecine à l’Université, continua ses études à Heidelberg et alla les finir à Paris où il assista aux cours de savants maîtres. La maladie qu’il fit pendant son séjour en France interrompit quelque temps ses études. Ce n’est que le 10 mai 1691 qu’il put soutenir sa thèse et fut reçu docteur en médecine. Nommé le 3 décembre 1695 professeur rerum naturalium ou de physique à la Faculté, il fut appelé à la chaire de botanique en 1700 et à celle de médecine en 1702. Ce savant professeur mourut prématurément comme chanoine au Chapitre de Saint-Thomas et rector magnificus de l’Université le 10 novembre 1704, ne comptant que 40 ans, enlevé par la fièvre pétéchiale. On a de lui plusieurs dissertations entre autre De ritu et fletu, 1684, De origine fontium et fluviorum, De sudore, etc (Edouard Sitzmann, Dictionnaire de biographie, 1909. p. 763)

Mentions dans les registres des Quinze
1691 XV (2 R 95) Melchior Sebitzius. [abschreibung Pfenningzinß hauptgüter capitalien] 81. 82, 86.
1692 XV (2 R 96) Melchior Sebitzius pt° compensatione Pfenningthurn Capitalien gegen Umbgeldts gebühr. 21.

Melchior Sebizius devient tributaire chez les Maçons
1693, Protocole de la tribu des Maçons (XI 233)
(f° 7) Dienstags den 7.ten Aprilis Anno 1693. – H. Melchior Sebitzius Med. Dr. producirrt Stallschein Krafft deßen Ihne gegen der gebühr Zu einem mit Zünfftigen anzunehmen bittend, Erkandt, Wird begehrtermaßen Willfahrt, Erlegt Zur gebühr 5. ß geneüßt seines Vatters Recht

Melchior Sebizius loue au nom de sa femme Cunégonde Richshoffer le jardin appelé Jardin Richshoffer au jardinier Jean Wurtz

1695 (26. 9.br), Chambre des Contrats, vol. 567 f° 687-v
H. Melchior Sebitzius, Medicinæ Doctor et Professor alß Ehevogt Fr. Künigundæ geb. Richshofferin
hans Wurtzen, deß Gartenmanns (si. W H)
entlehnt, den im Finckweiler gelegenen alßo genandt Richshofferischen Gartten Nemblich allen gebaüen, grund, d. jenige Stuck, so gleich beÿ eingang deß garttens auff der Recht. hand, an der Fettischen Gemeinen Maur, einseits, anderseits am breit. weg geg. dem Gartten hauß zu liegt, welches samt dem garttenhaüßel der H. Verleiher dem Entlehner gewiesen und sich vorbehaltet, Mehr d. hindere hauß, an den alt. Schauenburgischen hoff stoßend, d. vorderhauß aber bleibt auch dem H. Verleiher and.wertlich zu verlehnen reserviret, alles auff Sechs Jahr lang von Martini dieß Jahrs an zu rechnen, und sich endend auff Martini 1701. umb einen jährlich. Zinß nemblich 30 pfund

Inventaire après décès d’une locataire, Marie Ursule Hærler, femme abandonnée de Jean Chrétien Schatz, pensionnaire à l’hôpital.

1696 (2.8.), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 4)
Designatio und beschreibung aller Haab und Nahrung, so frauen Mariæ Ursulæ Schatzin, gebohrner Härlerin, Johann Christian Schatzen des gewesenen barchethändlers und Jetzmahlig. armen Pfrinders im Hospithahl alhier verlaßene Ehefrau annoch gehörig, und nach beschehener vergleich und bezahlung verblieben (…) Actum Straßburg d. 2. Augusti Anno 1696
In einer alhie in der Statt Straßburg Im finckweiler Gelegener behaußung so H. Doctori Sebitzio Zuständig ist befunden worden wie Volgt
Summa summarum 35. lb

Melchior Sebizius meurt le 10 novembre 1704 en délaissant trois filles et un fils. L’inventaire est dressé dans une maison canoniale rue de l’Ail. La masse propre à la veuve est de 8 232 livres, la masse propre aux héritiers de 690 livres. L’actif de la communauté s’élève à 2 140 livres, le passif à 8 294 livres
1705 (23.5.), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 15)
Inventarium und Beschreibung aller Haab vnd Nahrung, so weÿl. der Hoch Edel, Gestreng vnd Hochgelehrte Herr Melchior Sebizius, geweßener Hochberümbter Medicinæ Doctor et Professor beÿ allhießiger löbl. Universität Rector Magnificus und des Collegiat Stiffts zu St. Thomæ Canonicus, nunmehr seel. nach Seinem Montags den 10.ten Novembris Jüngst abgelegten 1704.ten Jahrs aus dießem mühesamen leben genommenen tödlichen ableiben Zeitlichen verlaßen, Welche auf freundliches ansuchen erfordern vnd begehren des Hoch Edeln, Gestrengen vnd Hochgelehrten Herrn Johann Heinrich Nicolai ebenmäßig hochberümbten Medicinæ Doctoris et Practici alhie Zu Straßburg, als geordnet und geschworenen Vogts Kunigundæ, Melchioris, Margarethæ Salome und Catharinæ Elisabethæ des In Gott ruhenden Herrn Doctoris seel: mit hernach gemelter Seiner hinterpliebenen höchstbetrübten Fraw Wittib ehelich erzeugte Kinder vnd ab intestato verlaßener Erben, inventirt, durch die Wohl Edle Viel Ehren: und hoch tugendbegabte Fraw Kunigundam Sebizusin gebohrne Richshofferin die hinderlaßene Fraw Wittib mit beÿstand des Wohl Edeln, Vesten vnd Großachtbahren Herrn Johann Binders, Vornehmen handelßmanns alhier Ihres geschwornen herrn Curatoris (…) Actum Straßburg Montags den 23. Martÿ 1705.

In einer alhie zu Straßburg vnden in der Knoblauchsgaßen neben dem Leichhöffel gelegener Canonicat behaußung Ist befund. worden wie volgt
Ane Hültzen: und Schreinwerck. In der Wohnstub, In der Stub Cammer, In der Nebens Stub Cammer, In der Cammer A, Cammer B, In der Kuchen, Im kleinen stübel, In der Cammer D, Im Haußöhren, In der undern Stub, In der Stub Cammer, Im undern Haußöhren, Im Keller
Wÿdemb So Fraw Susanna Gambßin gebohrner Richshofferin noch zeit lebens Zu usufruiren. Es hat erst edelgemelte Fraw Susanna Gambßin gebohrne Richshofferin, des hoch Edel Gestreng, fürsichtig vnd hochweiße Herr Johann Sebastian Gambsen hochmeritirten Alten Ammeisters allhießiger Königl. Statt Straßburg fraw Eheliebstin, von weÿl. Herrn Georg Friderich Richshoffern vornehmen handelsmann ihrem erstern Eheherrn seel. Zu Weÿland Herrn XV. Johann Richshoffers fraw Wittib herrn Vatters seel. Erben davon noch 2 Stammtheil übrig
Wÿdemb, So Fraw Margaretha Duppertin gebohrne Beütherin alhier ad dies vitæ Zugeniesen hat. Laut Inventarÿ über weÿl. Herrn Tobiæ Kipßen gewesenen handelßmanns und burgers alhie seel. Verlaßenschafft in Anno 1698. auffgerichtet (…) daß Fraw Margaretha gebohrne Beütherin H. Georg Jacob Dupperts handelsmann vnd burgers alhier eheliche haußfraw von weÿland Herrn Tobias Kipsen auch geweßenen handelßmann vnd burgers alhier ihrem ersten haußwürths seeL ad dies vitæ Wÿdembs weißen Zugenießen hat
Ergäntzung der Erben unverändert guth. Es hat zwar der Herr Dr seel. Seine In diese Ehe gebrachte unverändert Nahrung nicht inventiren laßen, daß mann eigentlich beÿ gegenwertiger Inventur hätte wißen Können warinnen solche bestand. mithin desto accurater der Erben Ergäntzung formiren mögen, dahero sich allein in Ersuchung derselben Vff Ihro Excellenz Herrn Doctoris Nicolai alß der Erben vogts Gegebenen Gewißehafften bericht fundirt
Ergäntzung der Fraw Wittib unverändert Guths. Laut einer durch Herrn Stephanum Cornelium Saltzmann Notarium publicum et Academicum in Anno 1691. gefertigten Designation, waß die Fraw Wittib von weÿland Herrn Johann Reichshoffern geweßenen hochverdientenen XV.ren des beständigen. Regiments alhier und auch weÿl. Frawen Kunigunda Richshofferin geborhner Kipßin Ihren hochgeehrten vielgeliebten Eltern seel. ererbt
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Der Fraw Wittib Unverändert Guth. Sa. haußraths 115, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 50, Sa. Guldenen Ring und geschmeids 206, Sa. der bahrschafft 160, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 426, Sa. der Schulden 243, Sa. der Erg. 7029, Summa summarum 8232 lb
Dießemnach würd auch der Erben unveränderte Nahrung beschrieben, Sa. haußraths 86, Sa. Silbers 5, Sa. Guldener Ring 43, Sa. Pfenningzinß hauptgüter hauptgüther 97, Sa. Eigenthum an liegenden Güthern 17, Sa. Erg. 686, Summa summarum 935 lb – Schulden 245 lb, Nach solchem abzug 690 lb
Endlichen Würd auch das Gemein verändert und theilbar Guth beschrieben, Sa. haußraths 146, Sa. der Bibliothec 300, Sa. der Instrumenten und Machines Zur Physica Experimentali gehörig 171, Sa. Früchten 144, Sa. Wein vnd vaß 39, Sa. Silbers und geschmeids 131, Sa. Guldenen Ring und Geschmeids 53, Sa. baarschafft 3, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 1150, Summa summarum 2140 lb – Schulden 8294 lb. Übertreffen also die Schuld. onus der theilbaren Verlaßenschafft Zubezahlend vmb 6154 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 2768 lb
Copia der Eheberedung (…) Straßburg den 12. Novembris Stÿli novi Anno 1691. [unterzeichnet] Melchior Sebizius Dr. als Hochzeiter
Copia Testamenti – 1694 (…) auff Freÿtags so da war den 25. Monatgs tag Junÿ Neuen Calenders (…) in dem Finckweiler gelegenen, vormahls genanten Richßhofferischen Nunmehro hernach beschriebenen beeden Codicillierenden Ehepersohnen Eigenthümlich gehörigen Garthen und dem darinn New erbawten Gartenhauß, einer obern Stuben mit Sechß Fenstern in gemelten garten außsehend, (…) persönlich kommen und erschienen seind, der Wohl Edle, Vest, Hocherfahrne vnd Hochgelehrte Herr Melchior Sebizius, Medicinæ Doctor vnd Practicus vnd beneben Ihme die Wohl Edle, viel Ehren und tugendreiche Fraw Kunigunda Sebizusin gebohrne Richshofferin, beede Eheleuthe vndt burgere allhier zu Straßburg, durch Gottes gnad beede gesunden gehend: vnd stehenden, die Fraw Doctorin aber Hochschwangern Leibes (…) Stephan Cornelius Saltzmann Notarius Reg. publ. et Univers. Argent. juratus

Cunégonde Richshoffer veuve de Melchior Sebizius meurt en juillet 1738 en délaissant trois filles dont les deux cadettes sont célibataires. L’inventaire est dressé dans une maison rue Sainte-Barbe. L’actif de la succession s’élève à 2962 livres, le passif à 98 livres.
1738 (3.9.), Not. Koch (Matthias, 6 E 41, 469) n° 121
Inventarium über Weÿland der Edlen, viel Ehr: und Tugendbegabten Frauen Kunigundä Sebiziußin, gebohrner Richshofferin, auch Weÿl. des Hoch Edelvest, Hocherfahren v. hochgelehrten Herrn Melchior Sebizius, geweßenen berühmten Medic. Dris et P. P. Ord. auch Capit. Thom. Canon. v. vornehmen Burgers allhier Zu Straßburg seel. Nachgelaßener Frau Wittib, nunmehr auch seel. Verlaßenschafft, auffgerichtet A° 1738. – nach ihrem den Letzten Julÿ dieses Lauffenden 1738.sten Jahs beschehenen tödlichen Ableiben, hie Zeitlichen verlaßen, Welche Verlaßenschafft auf freundl. ansuchen v. begehren der ane hernach folgendem folio benandter Erben inventirt v. ersucht (…) So geschehen in der Königl. Statt Straßb. auff Mittwoch den 3.ten des Monaths Septembris A° 1738.
Die Verstorbene Frau seelig hat ab intestato Zu Erben verlaßen, als folgt. 1. S. T. Fr. Kunigunda Blanckin, Gebohrne Sebiziußin, H. Johann Samuel Blancken, des Kunst: v. Silberdrehers auch burgers allhier Zu Straßb fr. Eheliebstin, Welche beÿständl. deßelben beÿ dem Geschäfft erschienen, 2. S. T. Jgfr Margaretham Salome und 3. Jgfr. Catharinam Elisabetham Sebiziußin, Welche beede Majorennes, deßwegen ohnbevögtigt, ebenmäßig beÿständlich S. T. H. Joh: Philipp Richshoffer E. E. Großen Raths alten Wohlverdienten beÿsitzers Vornehmen Handelsmanns burgers allhier dem geschäfft on Persohn abgewartet. Alle dreÿ der Verstorbenenn Frauen seel. mit Eingangs gedachtem ihrem Längst vorher verstorbenen H. Eheliebsten seel. erzeugte Frau v. Jfr. Töchter Zu dreÿ gleichen antheilen.

In einer allhier Zu Straßburg ane St. Barbara Gaß gelegenen, hiehero nicht gehörigen behaußung ist befunden Worden, als folgt.
Series rubricarum hujus Inventarÿ, Sa. Haußraths 134, Sa. Silbers 97, Sa. Goldener Ring 159, Sa. baarschafft 8, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 1257, Sa. Eigenthums ane Liegenden güthern 20, Sa. Gülth von liegenden güthern 6, Sa. Schulden 1278, Summa summarum 2962 lb – Schulden 98 lb, Compensando verbleibt 2864 lb
Hierzu komt diejenige Ehesteur welche Frau Kunigunda Blanckin gebohrne Sebiziußin die älteste Tochter Zur Zeit ihrer Verheÿrathung erhalten 335, Macht die gantze Verlaßenschafft 3198 lb

Melchior Sebizius vend au nom de sa femme Cunégonde Richshoffer la maison et le jardin à l’horticulteur Jean Heffenbach moyennant 1 400 livres

1700 (19.4.), Chambre des Contrats, vol. 573 f° 242-v
H. Melchior Sebitzius, Med. Doctor & Phys. Professor, alß Ehevogt Fraun Kunigunda geb. Richshofferin
in gegensein Johannis Heffenbachs deß Kunstgärttners
Hauß, hoff hoffstätte, Garten, garttenhaüßlein, und trotthauß samt allen übrigen Gebaüen, begriffen, Recht. und Zugehördt. allhier im Finckweiler, darvon das hauß einseit neben einem hauß dem mehrern Hospital gehörig, anderseit neben Georg Fritschen dem weinhändlern, der gartten aber einseit zum theÿl neb. ged. Georg Fristch. Zum theÿl neben den alßo genanndt Schäffoltzheimer hoff od. Gartten, anderseit neben H. Georg Albrecht Steinheÿl JLto. und löbl. Ritterschafft im Undern Elsaß Consulent. Zum theÿl, und Zum theÿl neb. H. Francisco Reÿßeiß. alt. Amstr. und XIII.er Zum theÿl auch H. Joh: Georg Schwengs feur J Ct° und Pfaltz Sponheimsich. Rath & hinden auff Hn Stephan Gretzinger und Johann Egelus den Metzger stoßend gelegen, von welchem Gartten ein Stücklein am Eck an obehrenged. Hn Schwengsfeur cedirt word. im übrig. aber beschaff. die der hierbeÿ vorgewiesene v. dem Kaüffer auß d. alt. selbst gezogene grundriß außweiset – um 1400 pfund

Jean Heffenbach et sa femme Marie Ursule Redslob hypothèquent trois mois plus tard la maison au profit de Frédéric Wieger, greffier à la Chambre des Contrats

1700 (19.7.), Chambre des Contrats, vol. 573 f° 409-v
Johannes Häffenbach, der Blumengärtner, undt Maria Ursula geb. Redslobin und zwar dieselbe mit beÿstand Johann Peter Redslobs des Schuhmachers ihres leibl. bruders, undt Lorentz Bauren auch Schuhmachers ihres Schwagers
in gegensein H. Friderich Wiegers J. U. Doctorandi undt Cancellariæ contractuum Actuarÿ, schuldig seindt 200 pfund, Ihnen Zu reparirung und melioration hernach beschriebenen special unterpfandts
unterpfand, hauß, hoff, hoffstätten garten gartenhaüßel undt Trott od. Pommerantzen hauß, sambt allen übrigen gebaüen, Rechten und Zugehörden, allhier im Finckweiller gelegen, wie solches am 19. April: jüngst Von Herrn Melchior Sebitzio Med: Doctore et professore Ehevögtlicher weiß erkaufft und in der Contractstub verschrieben worden

Originaire de Courlande (Wittau), Jean Heffenbach épouse en 1692 Marie Ursule Redslob, veuve du chapelier Balthasar Schultz. Il devient bourgeois par sa femme en 1699 en apportant un enfant
Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 20 n° 1)
1692. Auff heuth Mittwochs den 16. Januarÿ st. n. Aô Christi 1692. seind nach zweÿmahliger proclamation in der Pfarrkirchen Zu St Nicolai alhie in Straßburg copulirt worden Johannes Heffenbach der ledige Blumengærtner von Wittaw auß Khurland, weÿland Johann Heffenbachs des Glaßblesers daselbs nachgelaßener ehelicher Sohn, vnd Maria Ursula, wÿland Balthasar Schultzen deß Burgers und Huthmachers alhie nachgelaßene wittib (signé) Johann heffenbach als hochzeitter, Andereaß Dirrbach im namen der hoch Zeiterin (i 21)

4° Livre de bourgeoisie p. 715
Johann Heffenbach, der blumengartner Auß Curland Mittaw, weÿl. Johann Heffenbachs gew: Glasers hint: sohn empfangt das burgerrecht Von Ursulen Retzlobin gratis, mit ihrem Kind ist es beÿ ordnung gelassen Worden, Vnd Wird beÿ E E. Zunfft der Weinsticher dienen. Jur. d. 12. Xbris 1699.

Fille du tisserand Jean Frédéric Redslob, Marie Ursule Redslob épouse en 1683 Balthasar Schultz, originaire de « Griesswald »
Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 24 n° 21)
1683. Domin. v. et vi Trinitatis. Balthasar Schultz der ledige Hutmacher Petri* Schultzen des burgers bey Greüses* walden ehelicher Sohn vnd Jungfr. Maria Ursula, Weÿland Johann Friderich Redslobs deß Burgers und Wollen Webers alhie nachgelaßene eheliche Tochter. Copul Mont 16 / 26. Julÿ zu St. Nicolai (i 25)

Balthasar Schultz devient bourgeois en mai 1686
1686, 4° Livre de bourgeoisie p. 519
Balthasar Schultz d. Huetmacher von Grißwaldt* empfangt das burgerrecht ab uxore Maria Ursula Redtslobin p. 2. golt fl. 15 ß 4 d s beÿ d. Cancelleÿ erlegt. Spiegel. Jur. 25. Maÿ.

Balthasar Schultz meurt le 13 avril 1691.
Sépulture, Saint-Nicolas (luth. f° 29 v° n° 12)
1691. Auff heuth den Charfreytag 13. Apr. St. B. Aô Christi 1691. ist Balthasar Schultz der Niehralle* verstorben Burger vnd Hutmacher alhier auff der St Urban s Auw begraben worden [unterzeichnet] hanß pilips Retzlob als schwager, Johannes Thomas weber alß schwager (i 33)

Le notaire Schmitt a dressé l’inventaire après la mort de Jean Heffenbach. La minute n’en est pas conservée mais l’inventaire figure au registre de la Taille parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 1 500 florins (750 livres) sur un total de 1 800 florins. L’affaire aurait été soumise aux Quinze mais les registres n’en font pas état.
1704, Livres de la Taille (VII 1173) f° 207
(Weinsticher, F., N° 906) Weÿl: Johann Höffenbachs deß geweßenen Kunst und Blumen Gärtners Burgers allhier, Verlaßenschafft, jnventirt Herr Nots. Schmid.
Die Concl: fin: Invent: ist fol: 66.a, 898. lb. 1. ß 10. d, die machen 1800. fl. hiengegen Verstallte er 300. fl. und also 1500. fl. Zu wenig.
Wavon nun, und noch 100. lb d. wegen allzugeringen anschlags der Pomerantzen; Granaten: und anderer Bäum, wie auch der Blumen Zwibeln, der Nachtrag gesetzt wird, auf vier jahr in duplo, macht à 5. lb. 2. ß. d. – 20. lb. 8. ß. d
Und auch auf Vier jahr in duplo trifft à 2. lb. 11. ß. – 10. lb. 4. ß. d
Dazu kombt daß Stallgelt pro 1703 – 1. lb. 16. ß. d
Item so ist vor gebott – 2 ß d
Und pro die Unkosten – 1. lb. 7. ß. 6. d. – Summa 33. lb 17 ß. 6 d
Straff. Weilen nun so viel Zu wenig verstallt worden, als wird ratione der Straaff daß geschäfft an unsere Hn. Herren die Fünffzehen verwiesen.
(rub.) Erkant, daß die Wit. 2. lb d Straaff erlegen, und ane dem Nachtrag nechgelaßen werden wollen 12. lb. 12. ß, Rest 21. lb. 5. ß 6 d
dt. omn: d. 26. Maÿ 1704.

Marie Ursule Redslob veuve de Jean Heffenbach hypothèque la maison au profit de Paul Flach, secrétaire en chef à l’hôpital

1704 (7.4.), Chambre des Contrats, vol. 577 f° 175-v
Maria Urßula geb. Redslobin weÿl. Joh: Häffenbachs geweßenen kunstgärtners wittib mit beÿstand H Joh: Georg Stechers Exs: ihres vogts u. Joh: Philipp Redslob schuem: alß vogt weÿl. Balthasar Schultzen geweßenen huetmachers mit ihro Maria Urßula in erster ehe erziehler KK so (dann) ihm Häffenbach zu EE eingesetzt word. seÿe
in gegensein Hn Paul Flachen oberschreibers im Spithal alß Vogts weÿl. Hn Joh: Schmids geweßenen Schaffners zu St. Marx wittib – schuldig seÿen 250 pfund
unterpfand, d.jenige Hauß Garten u. Gartenhäußlein so er Häffenbach von Hn Dre et Professore Melchior Sebizio erkauft allhier im finckweÿler gelegen Cum appertinentiis

Marie Ursule Redslob se remarie avec Nicolas Struvé, originaire d’Eutin près de Lubeck, en Schleswig-Holstein : contrat de mariage, célébration
Eheberedung (…) zwischen dem Ehrenhafften Niclaus Struve juniore dem leedigen Blumengärtner des Ehren und Vorgeachten Herrn Niclaus Struve senioris Wagners Zu Eütin beÿ Lübeck eheleiblichen Sohn, alsdem bräutigamb an einem, So dann der Ehren und Tugendbegabten Frauen Maria Ursula Redtslobin weÿland Herrn Johann höfenbachs gewesenen Blumengärtners und burgers alhier Zu Straßburg seligen nachgelaßener Wittben ams der Hochzeiterin am andern theil – Beschehen und Verhandelt in der Königlichen Statt Straßburg den 6. Augusti 1704. [unterzeichnet] Niclaus Struve Als Hoch Zeitter, maria ursela höfenbachin – Andreas Schmidt Not. publ. juratus

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 86-v, n° 18)
Eodem [Mittwochs den 20. Aug. 1704.] seind copulirt und eingesegnet worden, Niclaus Struve der ledige Blumengärtner und burger alhier von Eithin bey Lübeck gehörig, Nicolai Struve, deß wagnerß und burgers daselbsten ehel. Sohn und Fr. Mar: Ursula Heffenbachin weÿland Johanneß Heffenbachs, geweßenen Blumengärtners und burgerß alhier nachgelaßene wittwe [unterzeichnet] Niclaus Struve als hoch Zeitter, ++ ist das Zeich der Fr. Hochzeiterin (i 91)

Nicolas Struvé devient bourgeois deux semaines après son mariage
1704, 4° Livre de bourgeoisie p. 753
Niclaus Struff der Blumengärtner B. Lutun auß Hollstein, Weÿl. Niclauß Struff gew. Wagners daselbst hint. sohn, empfangt das Burgerrecht V. seiner Fr. Maria Ursula Hirtzlebin p. 2. gold fl. 16. ß wird beÿ EE Zunfft der Weinsticher dienen. Jur. d. 4. Dito [8.bris] 1704.

Nicolas Struvé et Marie Ursule Redslob hypothèquent la maison au profit du boucher Daniel Fiedel

1706 (21.6.), Chambre des Contrats, vol. 579 f° 452
Niclaus Struven Kunstgärtner u. Maria Urßula Redslobin
in gegensein H Daniel fiedels metzgers – schuldig seÿen 600 lb
unterpfand, perge Reg: 1700 fol: 242-b ibi hauß usq. ad eÿgen

Marie Ursule Redslob meurt en février 1717 en délaissant deux filles de son premier mariage, le veuf ayant droit à une part d’enfant d’après son contrat de mariage. Les deux héritières cèdent la maison à leur beau père. Les experts estiment la maison à 575 livres et le jardin à 600 livres. La masse propre au veuf est de 289 livres, celle des héritières de 1 269 livres. Est joint un extrait de l’inventaire dressé par André Schmidt après la mort de Jean Heffenbach.

1717 (17.3.), Not. Lobstein (Jean, 31 Not 2) n° 44
Inventarium und Beschreibung aller der Jenigen haab, Nahrung und güttere, so Weÿl. die Ehren und tugendreiche frau Maria Ursula Struvin gebohrne Redslobin, des Ehren und Wohl vorgeachten Herrn Niclaus Struve, des Kunst: undt Blumengärthners, auch burgers allhier Zu Straßburg, geweßene eheliche haußfrau nunmehr seel. nach ihrem den 14. Februarÿ dießes Lauffenden 1717.ten jahrs aus dießer welth genommenen tödlichen hintritt, Zeitlichen verlaßen, welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuch. erfordern und begehren des abgeleibt. fr. seel. Theils ab intestato und theils Crafft der Eheberedung Verlaßene Erb (…) ingleichem Jungfr. Mariam Ursulam Redslobin und Jgfr. Catharinam Hellmännin beede dienstmägd, wie nicht weniger Abraham Estras den Knecht, alle dreÿ Von hier gebürtig (…) So beschehen in Straßburg auf Mittwoch d. 17.ten Martÿ Anno 1717.
Die abgeleibte Fraw seelige hat theils ab intestato und theils Crafft der Eheberedung S.is ibiq. T.is Zu Erben Verlaßen wie volgt. 1.mo Frau Mariam Ursulam Kirschlägerin gebohrne Schultzin, Hn Johann Georg Kirschlägers des jüngern, Pastetenbeck. und burgers allhier ehelich haußfrau, welche mit und beneben ihrem Ehevogt und hn Johann Friderich Öhlingers Notarÿ jurati und burg. allhier Ihres erbettenen herrn Assistent. dem geschäfft abwartete. 2.do Frau Mariam Salome Lövemännin gebohrne Schultzin herrn Johann Lövemanns des Schreiners und burgers allhier haußwürthin, welche mit beÿstand deßelb. Zugeg. war, dieße beede der abgestorbenen Fr. seel. in erster Ehe mit weÿl. Hn Balthasar Schultzen, geweßenen huthmachern und burgern allhier ehelich erzielte fraw Töchter
und dann 3.tio Eingangs gedachten Herr, Nicolaum Strube den Hn Wittiber, welcher gleichweise dem geschäfft abwartete, Also alle dreÿ der in Gott ruhenden Fr. seel. theils ab intestato und theils Crafft f. Eheberedung zu gleichling. portionen und antheilen verlaßene Erben

Bericht wegen dießer Verlaßenschafft. (…) hat der H Wittiber mit beÿstand H Johann Wennemar Heÿlen, des Stattschmidts und burgers allhie, ane einem, So dann der abgeleibten frawen seel. hinderlaßene frau Töchter, ane dem andern theil (…) nachstehenden Vergleich güth: und freundlichen getroffen, wie unterschiedlichen hernach volgen thut. Nämblichen und Zum Ersten, so ist Ihme dem herrn Wittiber, Vermög eines deßhalben gefertigten sonderbahren Specification Verschiedene haußraths: posten, als sambtliche gartengewächs und Saamen ohne unterschied, wie nicht weniger die Spalier bäum, Meel, Pferdt sambt deren geschirr und 98 ohmen Lähre Vaß in Vier stück und dann hernach geschriebenes Silber geschirr und Geschmeid vor eigen überlaßen worden.
Vor das Zweÿte, haben die fraw Erbin ferner mit beÿhilff dero Herren Ehevögte und Hn beÿstands dem Herrn Wittiber eigenthümlich cedirt und abgetretten die behaußung, hoff, hoffstatt, Garthen und Garthenhauß, sambt allen deren Gebäwen, weithen, rechten, Zugehörden und gerechtigkeiten in dem Finckweÿler geleg. mit allen derjenig. so mann in den Garthen gebrauchen Kan, also und d.gestalt. daß Er der Hr Wittiber damit nach seinem belieben undt wohlgefallen Zuschalten und Zuwalthen berechtiget sein solle, ohngehindert, männiglichs jedoch haben Sie die Erben sich den freÿen eintritt in den garten expresse reservirt und vorbehalten. Zum dritten (…) So beschehen in Straßburg in der Sterb behaußung ane dem Finckweÿker dienstags den 24.ten Martÿ Anno 1717.

In einer in d. Statt Straßburg oberhalb d. Thomans bruckh, neben dem Bürckenfeldischen hoff Liegenden und in dieße Verlaßenschafft nicht gehörigen behaußung befunden worden wie volgt.
Eigenthumb ane einer behaußung und Garthen (W.) Eine Behausung, hoff, hoffstatt, Stallung, Garth. Sommer und Gewächs hauß, sambt allen übrig. d° gebäuwen, begriffen, weith. recht. Zugehördt. u. gerechtigkeit. geleg. allhier iù Finckweÿler beÿ d. Muckh.darvon d. hauß einseit neben Mr Johann Lampen, and.s. neb. Mr Georg Fritsch. beed. Metzg. d. gart. aber einseit neb. Hn N. Röschen dem Rothgerbern Zum theil und Zum theil neben dem also genant Schäffoltzheimisch. hoff, u. gart. and.s. neb. Hn Johann Georg Rosenzweig dem weinhändler Zum theil und Zum theil neb. H. Francisco Reißeißen J. U. Ddo. und d. Statt Straßb. Cancelleÿ Contract Actuario auch Zum theil ([biffé] Hn Georg Albrecht Steinheil J. U. Lt° und d. löblich Ritterschafft im Untern Elsaß) neb. H. Georg Schwencksfeÿrers gewesenen J. Cti. und Pfaltz Sponheimisch Raths seel. hind.laßene fraw Wittib und Erben, hinten auf Mademoiselle Margaretham Gretzingerin Zum theil und Zum theil auf Friderich Koch dem Metzg. stoß., Von welchem Garth. ein stück od. Eck an obgedacht. Hrn Schwencksfeÿrer cedirt worden, welche behaußung und Sommer: auch gewächs hauß dh. (die Werckmeistere) laut Abschatzungs Zedul vom 17.ten Martÿ 1717. Wor freÿ ledig u. eig. angeschlagen worden pro 575. lb. Der Gart. aber ist durch Hn Abraham Heÿdel Garthner Under Wagnern auch E. E. groß. Raths alt. beÿsitzern und geschwornen Schätzern Vor freÿ, ledig u. eig. taxirt word. umb 600. lb. Macht also beede post. Zusammen d. æstimation nach aus 1175 lb. Darüb. sagt ein teutsch. pergamentener Kffbrieff, mit d. Statt Straßb. anhangendem Cancelleÿ Contract Ins. v.wahrt, datirt d. 19. Aprilis Anno 1700. darbeÿ gebund. noch 3. alte pergamentener Kauffbrieff mit gedachter Statt Straßb. anh. Contract Ins. v.wahrt, sampt and. schrifftlichen bericht alles mit altem Lit. A. notirt.
Abzug in gegenwärtig Inventarium gehörig. Des Wittibers crafft vergleichs eÿgenthümblich guth. Sa. haußraths 36, Sa. Garthengewächs 239, Sa. Pferds 6, Sa. Meels 3, Sa. Lähre 9, Sa. Silber Geschirr und Geschmeids 11, Sa. Eigenthumbs ane einer behaußung 1175, Sa. Schuld 51, Summa summarum 1532 lb – Schulden 1821 lb, des Hn Wittibers Schulden übertreffen sein Guth 289 lb
Der beeden töchter Craft Vergleichs eigenthümlich Vermögen, Sa. haußraths 104, Sa. Weins und Lährer Vaß 2, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 22, Sa. goldener Ring 6, Baarschafft 5, Sa. Schulden 1128, Summa summarum 1269 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 1269 lb – Stall Summ 980 lb
Eheberedung (…)Straßburg den 6. Augusti 1704.
Extractus Aus Weÿland Herrn Johann Höfenbachs geweßenen Blumengärtners und burgers alhie seligen durch auch weÿland Hern Andream Schmidt geweßenen Notarium publicum juratum und burgers, allhier Zu Straßburg seligen in anno 1703. auffgerichteten Verlaßenschafft Inventarii concepto
Abzug. Der Wittib ohnverändert Guht, Sa. haußraths 43, Sa. Silbers 4, Sa. Goldene Ring 4
Abschatzung den 17.ten Martÿ 1717. Auff begehren deß Ehrenhafften und bescheidenen Herrn Nicolaus Straub Gartner ist eine behaußung allhier inn der Statt Straßburg im Finckhweÿler beÿ der Muckhen Gegegen, Einseith neben Johannes Lamp dem Metzger, Anderseith neben Herrn Georg fritschen dem Metzger (der garth. ligt neb. dem Rösch. dem Rothgerber) hinden auff die Erben selbsten stoßend, Welche behaußung Hoff: Hoffstatt Stallung und Gebälckter Keller sambt aller Ihrer Recht: und Gerechtigkeit wie solche sich durch der Statt Straßburg Geschwohrne Werckmeister sich in der besichtigung befunden und Jetzigem Preiß nach angeschlagen wird. Vor und umb Acht Hundert Gulden
Der Andere begriff bestehet inn einem Sommer und Gewähßhauß welch sich durch der Statt Straßburg Geschwornen Werckmeistere in der besichtigung befunden und jetzigem Preiß nach angeschlagen wird, Vor und umb Dreÿ hundert und Fünffzig Gulden. Bezeichnüß durch der Statt Straßburg geschworen werckh leuthe, Jacob Staudacher werckh Meister des Maurhofs, Jacob schuller Werk Meister des Zimmer hoff, Michel Ehrlacher Werck Meister des Minsters

Nicolas Struvé se remarie en juin 1717 avec Marie Ursule Heyl, fille du maréchal municipal Jean Wennemar Heyl : contrat de mariage, célébration
1717 (27.4.), Not. Lobstein (Jean, 31 Not 75) n° 21
Eheberedung – Zwischen dem Ehren und Vorgeachten Herrn Nicolaus Struve dem Kunst: und Blumengärthner, auch burger allhier Zu Straßburg, als dem Bräutigamb ane einem,
So dann der Viel Ehren: und tugendsamen Jungfrauen Mariæ Ursulæ Heÿlin, des Ehrenvest und Großachtbahren Herrn Johann Wennemar heÿlen, des Stattschmidts und burgers allhier ehelich erziehlte Tochter, als der Jungfrauen hochzeiterin am andern theil
So beschehen in Straßburg (…) auf Dienstag den 27.ten Aprilis Anno 1717 [unterzeichnet] Niclaus Struve Als hochzeiter, Maria Ursula heÿlin als hochzeitrin

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 156, n° 11)
Mittwoch den 2. Juni 1717. seind nach zweÿmahliger offentlichen Außruffung in der Evangelischen Pfarrkirch Zu St. Nicol. in Straßburg Ehelich copulirt vnd eingesegnet worden, Niclaus Struve, der Blumengärtner, Vnd burger alhier, vnd Jungfr. Maria Ursula Heÿlin, H. Johann Wilhelm Heÿlen deß Stattschmidts vnd burgers alhier Ehel tochter [unterzeichnet] Niclaus Struve alß hoch Zeitter, Maria Ursula heÿlin als hochzeiterin (i 160)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison propre au mari dont les apports s’élèvent à 232 livres, ceux de la femme à 568 livres.

1717 (22.7.), Not. Lobstein (Jean, 31 Not 2) n° 56
Inventarium und Beschreibung aller der Jenigen haab, Nahrung und Güttere, so der Ehren: und Wohl Vorgeachte Herr Nicolaus Struve, der Kunst: und Blumengärthner und die Ehren: und tugendsahme frau Maria Ursula Struvin, gebohrne Haÿlin, beede Eheleuthe und burgere allhier zu Straßburg einander vor ohnverändert in den Ehestand zugebracht, welche der ursachen allweilen Ihr beeder Eheleuthe mit einander auffgerichteten Heuraths Verschreibung expressé versehen daß eines jeden in die Ehe bringende Nahrung reservirt undt ohnverändert sein und bleiben solle (…) So beschehen in Straßburg in fernerem beÿsein des Ehrenvest und Großachtbahren herrn Johann Wennemar Haÿmen des Stattschmidts und der Viel Ehren und tugendreichen frauen Mariæ Ursulæ Haÿlin gebohrner Wernerin, beede Eheleuth und burgere allhier Zu Straßburg der Frauen hertzgeliebten auff Donnerstag den 22.ten Junÿ Anno 1717.

In einer in der Statt Straßburg ane dem Finckweÿler nahe beÿ dem Bürckenfeldischen hoff Liegenden und in dieße Zugebrachte Nahrung nicht gehörigen behaußung befunden worden wie volgt.
Ane Höltzen und Schreinwerck.. Auff der Mittlern bühn, In d. Magd Cammer, In d. nebens Cammer, In d. Wohnstub, In d. Kuch, Im vord. haußöhren, In des Knechts Cammer, In dem garthen hauß, In d. Bauchküch
Eigenthumb ane einer behaußung und Garthen (M.) Eine Behausung, hoff, hoffstatt, Stallung, Garth. Sommer und Gewächs hauß, sambt allen übrig. dero gebäuwen, begriffen, weithen rechten Zugehördt. und gerechtigkeiten geleg. allhier iù Finckweÿler beÿ d. Muckh. darvon das hauß einseith neben Mr Johann Lampen, and.seith neben Meister Georg Fritsch. beeden Metzgern, d. garth. aber einseit neben Hn N. Röschen dem Rothgerbern Zum theil und Zum theil neb. dem also genant Schäffoltzheimisch. hoff, und garth. and.seith neb. Hn Johann Georg Rosenzweig, dem Weinhändler Zum theil und Zum theil neb. Hn. Francisco Reißeißen J. U. Ddo. und der Statt Straßburg Cancelleÿ Contractuum Actuario auch Zum theil neb. Herrn Johann Georg Schwencksfeÿrers, gewesenen J. Cti. und Pfaltz Sponheimisch Raths seel. hind.laßene fr. Wittib und Erb. hinten auf Mademoiselle Margaretham Gretzingerin Zum theil und Zum theil auf Friderich Koch dem Metzg. stoß., Von welchem Garthen ein stück oder Eck an obgedacht. Herrn Schwencksfeÿrer cedirt worden, welche behaußung und Sommer: auch gewächs hauß durch die geschworne Werckleuth in des Hn ersterer haußfrawen seel. Verlaßenschafft Inventario angeschlagen und dißmahlen jedoch ohne præjudiz damahlen darbeÿ gelaßen pro 575. lb. Der Gart. aber dh. Hn Abraham Heÿdel Garthner Und. Wagnern auch E. E. groß. Raths alt. beÿsitzern und geschwornen Schätzern Vor freÿ, ledig u. eig. æstimirt und dißmahlen wid. jedoch ohne præjudiz damahlen darbeÿ gelaßen word. umb 1175 lb. Darüb. sagt j. T. pergamentener Kffbrieff, mit d. Statt Straßburg anhangendem Cancelleÿ Contract Insiegel verwahrt, dat. d. 19. Aprilis Anno 1700. darbeÿ gebunden noch dreÿ alte pergamentener Kauffbrieff mit gedachter Statt Straßburg anhangendem Cancelleÿ Contract Insiegel v.wahrt, sampt andern Schrifftlichen bericht alles mit altem Lit. A. notirt und dißmahlen nach beschehene besichtigung wid. darbeÿ gelaß.
Abzug in gegenwärtig Inventarium gehörig. Des Herr, in die Ehe gebracht Vermögen, Sa. haußraths 188, Sa. Gartegewächs 358, Sa. Lähren Vaß 17, Sa. Pferd 9, Sa. Silber Geschirr und Geschmeids 40, Sa. d. baarschafft 7, Sa. Eigenthumbs ane einer behaußung 1175, Sa. Schulden 231, Summa summarum 2028 lb – Schulden 1897 lb, In Vergleichung 130 lb, Hiezu ist nun ferner zurechnen der halbetheil an den verehrten haussteuren 101 lb, Beträgt also des Herrn sambtliche in die Ehe gebrachte Nahrung 232 lb
Der Frauen in die Ehe gebracht guth, Sa. haußraths 31, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 38, Sa. goldener Ring 41, Baarschafft 171, Summa summarum 568 lb
– Deme beÿzurechnen der halbetheil an den verehrten haussteuren 101, So macht also der Frauen in die Ehe gebrachtes gantzes eigenthümliches Vermögen 669 lb

Le jardinier au jardin botanique Nicolas Struvé loue une partie de sa maison au jardinier manant Jean Wœrlé

1728 (15.7.), Chambre des Contrats, vol. 602 f° 331
Nicolauß Struve Doctor: gärttner
in gegensein Johannes Wörle des garttenmanns und Schirmers
seinen allhier im Finckweiler einseit neben Schwencksfeürischer Fr. wittib und Erben gartten anderseit neben H. von Bürckwaldts gartten und Roßenzweigischer wittib hinten auff das hauß vornen oder oben auff ged. Rosenzweigische wittib und Reißeißische Erben und unten auff Fr: Rheinin gelegenen gartten, sambt dem hindern gantzen garttenhauß so der verlehner wohnbar und in demselben eine Stub und zwo kammern zu recht machen zu laßen verspricht, In dem gartten aber sich zu seinem gebrauch und genuß vorbehaltet lincker hand des eingangs biß ahn den mittlern weeg allwo über zwerch eine zeil mit Bux stehet einen platz, Ferner rechter hand des eingangs einen hohen abricot baum und einen ahn der Maur stehenden Reebstock Ferner unter im gartten einen platz worauff anjetzo wilde Kösten bäum stehen (…) auff 9 nacheinander folgenden jahren anfangend von Martini fürwährenden jahrs, für das erstere jahr 75 gulden, das zweÿte 80 gulden, für jedes übrige 7 Jahr umb 90 gulden

Nicolas Struvé et Marie Ursule Heyl louent une partie du jardin au boucher Abraham Datt et à sa femme Marie Dorothée Hatt.

1737 (12.11.), Chambre des Contrats, vol. 611 f° 766
Nicolaus Struve der Kunstgärttner in hiesigem Horto Medico und Maria Ursula geb. Heÿlin
Abraham Datt des Metzgers und Maria Dorothea geb. Hattin
Einen platz garttens sambt darauff stehenden Bäumen und garttenhäußlein, auch übrigen Zugehörden, welcher platz 180 werckschuh in der länge und 41 dergleichen werckschuh in der breitte hält und an sein des verlehners eigenthum allhier im Finckweiler liegende gartten, einseit neben solchem gartten anderseit neben den käuffern selbst, oben des weÿl. wohlgebornen H. von Bürckenwaldts wittib und erben, unten Mlle Margaretham Gretzingerin
anbeÿ sich miteinander dahin verglichen, daß die beede gärtten so contrahirenden Parthen zugehörigen scheidende dielenwandt gemeinschafftlich sein und in gemeinsamen cösten unterhalten, aber auch durch legung beßerung weder solcher dielenwandt noch dem Struvischen gartten kein schaden noch andere incommoditaet zugefügt werden solle – um 225 pfund

Nicolas Struvé meurt en 1751 en délaissant deux fils et une fille. Les experts estiment la maison à 900 livres et le jardin à 120 livres. La masse propre à la veuve est de 1 321 livres. L’actif des héritiers et de la communauté s’élève à 1 322 livres, le passif à 2 054 livres

1751 (6.7.), Not. Lobstein (6 E 41, 786) n° 3
Inventarium und Beschreibung aller derjenigen Haab, Nahrung und Güthere, so weÿl. der Ehren: und wohl Vorgeachte herr Nicolaus Struve, der geweßene Kunst: und blumen, auch Doctor Gärthner und burger allhier Zu Straßburg nun seeliger, nach seinem dienstags den 27.ten Aprilis dießes 1751.sten Jahrs aus dießer welth genommenem tödlichen hintritt, Zeitlichen verlaßen, (…) ersucht und inventirt durch die Viel Ehren: und tugendsahme frau Mariam Ursulam Struvein gebohrner Haÿlin, die hinterbliebene Fr: Wittib beÿständl. des Ehren und wohlvorgeachten H. Philipp Jacob Haÿlen, des Wagners und burgers allhier, dero Eheleiblichen bruders (…) So beschehen in Straßburg auf Dienstag den 6.ten Julÿ 1751.
Der abgeleibte Herr seeliger hat ab intestato zu Erben Verlaßen wie volgt 1. S.T. Herrn Daniel Struve, S.S. Theologiæ Studiosum und Adjunctum der Evangelischen Gemeinde zu Seßenheim, so Majorennis und ohnbevögtigt, dahero derselbe in selbst eigener Persohn beÿ dem geschäfft erschienen. 2.do herrn Johann Jacob Struve, den Kunst: und blumen, auch dermahligen Doctor Gärthner, so gleichfalls Majorennis, welcher ebenfalls in selbst eigener Persohn dem geschäfft beÿwohnete, Und dann 3.tio Frau Mariam Dorotheam gebohrne Struvein, herrn Johann Friedrich Lauth, des Müllers auf der reichardischen Mühl und burgers allhier eheliche hausfrau, welche beÿständlich deßelben sich beÿ dem Geschäfft eingefunden. Alßo alle dreÿ des abgeleibten seeligen mit Eingangs gemelter seiner hinterbliebenen Wittib ehelich erziehlte Kinder und ab intestato Zu gleichen portionen und Antheilern Verlaßene Erben.

In einer allhier Zu Straßburg ane dem Finckweÿler beÿ Marx gelegenen und in dieße Verlaßenschafft gehörigen behaußung befunden worden, wie volgt
Eigenthumb ane einer behaußung Gewächshauß und Garten. (E. T.) Eine behaußung, hoff, hoffstatt, Garthen und Gewächß hauß sambt übrigen dero Gebäuden, begriffen, weithen, Rechten, Zugehörden und Gerechtigkeiten gelegen allhier im finckweÿler beÿ St Marx, davon das hauß einseitt neben wl. Mr Joh: Lampen, des geweßenen Metzgers hinterlaßener Wittib, 2.s neben N. Meÿer dem brüher, der garthen aber 1.s neben Sr Serdin, dem Zuckerbecker Zum theil v. z. theil neben der neuen Reith Schuhl gemeiner Statt gehörig, 2.s neben H. Rathh. Grauen Wittib Zum theil v. Z. theil neben wl. Mr Philipp Jacob Böris, des geweßenen Schloßers hinterlaßener Wittib, auch Zum theil neben H. Ref: Georg Wilhelm Fleischmann, hinten auff Mr Tuillar, den frantzösischen Sattler und Zum theil auf Abraham Dathen den Metzger stoßend, so freÿ Ledig und eigen, welche behaußung, hoff und Gewächßhauß durch (die Werckmeistere) laut abschatungs Zeduls vom 1. Julÿ 1751 angeschlagen worden pro 900 lb. Der Garthen aber ist durch (die) Schätzere inhalt abschatzungs Zeduls vom 5.ten Julÿ 1751 angeschlagen pro 120 lb. Machen alßo beede posten sammenthaft 1020 lb, Darüber sagt j. teutsch. perg. Kauffbrieff, mit der Statt Straßburg anhang. C.C. Insiegel verwahret, datirt den 19. Aprilis 1° 1700. Dabeÿ gebunden noch 3. alte perg. Kffb. mit gedacht. Statt Straßb. anhang. C. C. Insiegel verwahret, sambt anderen schrifftlichen bericht, alles mit altem Lit. A. datirt und dißmahlen nach beschehener besichtigung wider darbeÿ gelaßen.
Ergäntzung der Fraw Wittib abgegangen ohnverändert guths. Nach besag Invÿ über beeder geweßener Eheleuthe einander Vor ohnverändert in den Ehestand zugebrachte Nahrung in Anno 1717 durch Not. Johann Lobstein meinem geliebten Vatter auffgerichtet
Abzug In gegenwärtigen Verlaßenschafft Inventarium gehörig, Der Frau Wittib ohnverändert Vermögen, Sa. hausraths 37 lb, Sa. Silbers 3 lb, Sa. goldenen Rings 7 lb, Sa. Pfenningzinß hauptguths 75 lb, Sa. Schulden 112 lb, Ergäntzungs Rest 1084 lb, Summa summarum 1321 lb
Der Erben ohnverändert und Theilbahres Vermögen. Sa. hausraths 138 lb, Sa. garthenwgewächs 40 lb, Sa. Wein und Lährer Vaß 17 lb, Sa. Silbers 18 lb, Sa. goldener ringe 4 lb, Sa. baarschafft 34 lb, Sa. Eigenthumbs ane einer behaußung 1020 lb, Sa. Eigenthums ane liegenden güthern 30 lb, Sa. Schulden 18 lb, Summa summarum 1322 lb – Schulden 2054 lb, In Vergleichung 731 lb – Conclusio finalis 1321 lb, Stall summ 589 lb
– Vergleich zwischen Frauen Mariä Ursulä Struvein gebohrner Haÿlin beÿständlich H. Philipp Jacob Haÿlen, des Wagners und Burgers allhier Ihres bruders, als der hinterbliebenen Frau Wittib ane einem,
So dann Weÿl. H. Nicolaj Struvé des geweßenen Kunst und blumen gärthners seel. hinterlaßenen 2. Hn. Söhnen und Frau tochter auch dero Ehevogts, als ab intestato verlaßener Erben, ane dem anderen theil, getroffen
3.tio. der verstorbene seeliger in der mit seiner hinterbliebenen Wittib aufgerichteten heuraths Verschreibung §.pho 9.no deroselben den halben theil ane seiner eigenthümbl. behaußung und garthen in dem Finckweÿler gelegen cum appertinentiis umb 1500 gulden eigenthümlich versprochen, als hat dieselbe erklärt, daß Sie anjetzo sich noch nicht declariren könne, ob Sie solchen halben theil umb obangesetzten Preiß annehmen wolle oder nicht, sich aber Ihr recht optima forma reservirt und vorbehalten – Actum Straßburg auf Dienstag den 6. Julÿ A° 1751
Copia der Eheberedung (…) So geschehen in Straßburg auf Dienstag den 27. Aprilis 1717, Johann Lobstein Notarius juratus

Marie Ursule Heyl meurt en décembre 1773 en délaissant trois enfants ou leurs représentants. L’inventaire est dressé au Finckwiller près de Saint-Marc (voir ci-dessous, la jouissance qu’elle se réserve lors de la donation). L’actif de la succession s’élève à 1 571 livres, le passif à 303 livres.
1773 (14.1.), Not. Lobstein (J. Frédéric, 6 E 41, 816) n° 636
Inventarium über Weiland des Viel Ehren und Viel tugendsahmen Frn Mariæ Ursulæ Struvein, geb. Haÿlin, auch weiland H. Niclaus Struve, des geweßenen Kunst: und blumen: auch Dr. Gärthners und burgers allhier Zu Straßburg seel. nachgelaßener Wittib nun auch seel: Verlaßenschafft, errichtet in Anno 1773 – nach ihrem Sambstags d. 26.ten Decembris des zurückgelegten 1772.sten Jahrs aus dießer welt genommenen tödlichen hintritt, Zeitlichen verlaßen, Welche Verlaßenschafft, auf freundliches ansuchen erfordern und begehren der Verstorbenen Fr. seel. mit erstgedachtem Ihrem Ehemann seel. ehel. erziehltem H. Sohns und Enckel Vögte, als deroselben ab intestato Verlaßene 3. Stamm Erben (…) So beschehen allhier Zu Straßburg auf Donnerstag den 14.ten Januarÿ 1773.
Der Verstorbenenn Fr. seel. ab intestato Verlaßene Erben seind 1. H. Daniel Struve, treueifferiger Pfarrer der Evangelischen Gemeinde in Ruprechtsau und wohlansehnlicher burger alhier Zu Straßburg welcher in selbst eigener Persohn dießer Verlaßenschafft Inventur abwartete, in den Ersten dritten Stammtheil. 2.do Weiland H. Johann Jacob Struve des geweßenen Kunst: und blumen: auch Dr Gärtners und E: E: Kleinen Raths alhier alten beÿsitzers, mit Fr. Maria Margaretha geb. Ebingerin seiner hinterbliebenen Wittib ehel. erziehlte und nach tod verlaßene beede töchter als 1) Jgfr. Magdalena und Jgfr Dorothea der Struvein, deren geordnet und geschworener Vogt ist hr. Johann Daniel Haÿl, der Kieffer und Weinhändler auch burger alhier, welcher beÿ dießer Verlaßenschafft Inventur mit Zuziehung vorgemelter ihrer Fr. Mutter deir Interesse besorgt hat, I, In den Zweÿten dritten Stammtheil, und dann 3.tio Weil. Fr Mariæ Dorotheä Lauthin, geb. Struvein, mit acuh weil. H. Johann Friderich Lauth, dem geweßenen Meelmann und b. allhier ihrem Ehemann seel. ehelich erziehle noch lebende 3. KK. nahmentlich a) Hr Friderich Jacob, Philosophiæ Cultor, b) Jgfr. Maria Dorothea und c) Johann Daniel die Lauthen, deren geordnet und geschworener Vogt ist H. Philipp Jacob Höllbeck der Seyler und b. alhier, welcher beÿ gegenwärtiger Verlaßenschafft Inventur dero Nutzen besorgte In den dritten und letzten Stammtheil. Alle 3. seind der Verstorbenen Frn seel. mit weil. Niclaus Struve dem gewesenen Kunst und Blumen: auch D. Gärthner und b. alhier Ihrem Ehemann seel. ehelich erziehlte Jinder und Enckel und ab intestato Zu 3.en gleichlingen portionen und Antheilern Verlaßene Erben
Copia der Verstorbenen Frn. seel: selbsthändig v.schriebener und unterschriebener Verordnung unter Kindern und Enckel vom 10.ten Martÿ 1769.
In einer alhier Zu Straßburg ane dem Finckweiler nahe beÿ dem Stifft St. Marx gelegenen und in dieße Verlaßenschafft nicht gehörigen behaußung befunden worden, wie folgt
Series rubricarum hujus Inventarii. Sa. haußraths 69, Sa. Goldgeschmeids 2, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 1500, Summa summarum 1571 – Schulden 303, Nach solchem abzug und Conclusio finalis Inventarÿ 1268 lb – Stall summ 968 lb

Marie Ursule Heyl fait donation de la maison à son fils Jean Jacques Struvé en s’y réservant un logement lors de son contrat de mariage avec Marie Marguerite Ebinger, fille de tonnelier

1753 (18.12.), Not. Lobstein (J. Frédéric, 6 E 41, 833) n° 22
Eheberedung – persönlich kommen und erschienen der wohlvorgeachte Herr Johann Jacob Struve, der Kunst: und blumen, auch Doctor Gärthner und burger allhier Zu Straßburg als Hochzeiter ane einem
und die Viel Ehren und tugendgezierte Jungfrau Maria Margaretha Ebingerin, weÿland Hn Johann Georg Ebingers, des gewesenen Kieffers und burgers allhier nunmehro seeligen nachgelaßenee Jungfer tochter, als die hochzeiterin ane dem andern theil
Siebendes, hat Frau Maria Ursula Struvein geb. Haÿlin, weÿland herrn Nicolai Struve, der des geweßenen Kunst: und blumen auch Dr Gärthner und burgers allhier seeligen nachgelaßener wittib als des herrn hochzeiters Mutter Versprochen, diesem Ihrem Sohn, das Ihro gehörige Eigenthum ane einer behaußung, hoff, hoffstatt, Garthen und Gewächß hauß, sambt allen deren Gebäuden, begriffen, Weithen, Rechten und Gerechtigkeiten gelegen allhier im finckweÿler beÿ St Marx, davon das hauß einseith neben weÿland Hn Johann Lampen des geweßenen Metzgers hinterlaßener Wittib, 2. seith neben N. Meÿer dem brüher, sambt dem Garthen so einseith neben Sr Serdin, dem Zuckerbecker Zum theil und Zum theil neben der Reith Schuhl, 2. seith neben Abraham Datten des Metzgers behaußung Zum theil und Zum theil auch den Schauenburger hoff stoßend gelegen, so freÿ Ledig und eigen, sambt allen Gärthen gewächß und der gesehten früchten und Gewächß hauß, wie nicht weniger dem Eigenthum ane einem liegenden Guth ohngefähr Zweÿ acker groß vor dem Metzgerthor am Bubenwäßerlein gelegen (…) Vor und umb 4800 Gulden (…) anbeÿ hat Er Herr Johann Jacob Struvé der Sohn und hochzeiter Versprochen seine frau Mutter Lebenslänglich in der Ihme abgetrettenen behaußung wohnen zu laßen und zwar ohne entgeld Ihro ein Stüblein und Cammer auf dem Zweÿten stock einzuraumen
[unterzeichnet] Johann Jacob Strubé als hochzeiter, Maria Ursula Struwen als mutter, Maria Margareth Ewingerin als hochzeiterin

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 124-v, n°2)
1754. Mittwochs d. 23. Januar. Seind nach Zweÿmahliger Außruffung in der Evangelischen Pfarr Kirch Zu St Nicolai in dem Stand der Heiligen Ehe eingesegnet worden H Johann Jacob Struve Universitæts Gärtner v. burger allh. weÿland Herrn Nicolai Struve auch geweßten Universitæts Gärtners v. burgers allhier Hinterlaßener Ehelicher Sohn, v. Jfr. Maria Margaretha Ewingerin weÿl. H Johann Georg Ewingers geweßenen beÿsitzers und Kieffers allhier hinterlaßene Ehel. Tochter [unterzeichnet] Johann Jacob Struve als Hochzeiter, Maria Margaretha alß hochzeiterin (i 127)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans sa maison, estimée à la somme de 1 300 livres et le jardin à celle de 300 livres. Les apports du mari s’élèvent à 595 livres, ceux de la femme à 506 livres.

1754 (5.2.), Not. Lobstein (J. Frédéric, 6 E 41, 787) n° 34
Inventarium und Beschreibung aller derjenigen Haab, Nahrung und Güther, so der Ehren und Wohlvorgeachte auch Kunsterfahrne herr Johann Jacob Struve der Kunst und blumen auch Dr. Gärthner und die Viel Ehren: und tugendreiche frau Maria Margaretha Struvin gebohrne Ebingerin, beede Eheleuthe und burgere allhier Zu Straßburg einander Vor ohnverändert in den Ehestand zugebracht, welche der ursachen alldieweilen in Ihr beeder Eheleuthe den 18.ten Decembris 1753 vor mir Notario aufgerichteten heuraths Verschreibung expresse enthalten, daß eines jeeden in die Ehe bringende Nahrung reservirt und ohnverändert sein und bleiben solle (…) So beschehen in Straßburg in beÿsein H. Johann Philipp Frieß, deß Meßerschmids der Ehefrauen erbettenen Assistenten auf Dienstag den 15. Februarÿ 1754.

In einer allhier Zu Straßburg ane dem finckweÿler gelegenen und dem Eheherrn eigenthümlich Zuständigen behausung befunden worden, wie volgt
Eigenthumb ane einer behausung und Garthen, (H.) Eine behausung, hoff, hoffstatt, bronnen, Garthen und Gewächßhauß samt allen übrigen dero Gebäuden, begriffen, Weithen, Rechten, Zugehörden und Gerechtigkeiten, gelegen allhier im Finckweÿler beÿ St Marx, davon das hauß einseith neben weÿland Hn. Johann Lampen, des geweßene, Metzgers hinterlaßener Wittib, 2.s neben N. Meÿer dem brüher, der Garthen aber i.s neben Serdin dem ausgetrettenen Zuckerbecker Zum theil und Zum theil neben der neuen Reitschuhl, 2.s auf Abraham Datten, des Metzgers behaußung Zum theil und Zum theil auf den Schauenburger hoff stoßend, so freÿ, leedig, eigen und ist die behaußung, hoff und Gewächß hauß dißorths ohnpræjudicirlichen angeschlagen worden pro 1300 lb. Der Garthen aber auch ohnpræjudicirlich für 700 lb. Machen beede Posten zusammen 2000 lb Darüber sagt ein teutscher pergamentener Kaufbrieff mit der Statt Straßburg anhangendem C.C. Insiegel verwahrt d. d. 19.ten Aprilis A° 1700. Dabeÿ annoch 3 alte pergamentene Kaufbrieff mit gedachten der Statt Straßburg anhangenden C.C. Insiglen corroborirt sambt andern brieffliche bericht, alles mit Lit. A. notirt.
Garthen gewächs
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Herrn in die Ehe gebracht Vermögen, Sa. hausraths 83 lb, Sa. garthen Gewächß 239 lb, Sa. Meels 8 lb, Sa. Weins 2 lb, Sa. Silbergeschmeids 33 lb, Sa. Eigenthumbs ane einer behausung 2000 lb, Sa. liegenden Lehen guths 400 lb, Summa summarum 2767 lb – Schulden 2260 lb, Nach solchem abzug 507 lb, Dazu kombt ferner die helffte ane denen Haussteuren 87 lb, Des Eheherren Völlig in die Ehe gebracht Vermögen in vero pretio 595 lb
Der Ehefrauen in die Ehe gebrachte Nahrung. Sa. hausraths 91 lb, Sa. Silbergeschmeids 17 lb, Sa. Goldene ringe 47 lb, Sa. baarschafft 262 lb, Summa summarum 418 lb – Beÿzusetzen die helffte ane denen haussteuren 87 lb, Der Ehefrauen Völlig in die Ehe gebracht Guth in vero pretio 506 lb

Jacques Struvé est élu échevin à la tribu des jardiniers
1762 Conseillers et XXI (1 R 245)
H. Johann Jacob Struwe wird schöff beÿ E. E. Zunfft der gartner und confirmirt. 203.

Le jardinier au jardin botanique Jacques Struvé loue une partie de sa maison aux bouchers Jean Albert Ungerer et Jean Jacques Schlegel.

1762 (19.7.), Chambre des Contrats, vol. 636 f° 231-v
H. Jacob Struwe der doctorgartner
in gegensein Johann Albrecht Ungerer und Johann Jacob Schlegel beede metzger
verlühen, in seiner im Finckweiler gelegenen behausung im hinter hauß der gantze untere und erstere stock, nichts davon ausgenommen, auff 9 nacheinander folgenden jahren, auff innstehenden Michaelis anfangend
vor der unterschrift ist verabschiedet worden, daß in dieser lehnung auch begriffen sein solle der keller und die obere bühn in gedachter behausung nebst einer cammer im hoff, zweÿ holtzhäußer allda dem gemeinschafftlichen gebrauch der bühn auf dem gewächshaus und dem schweinstall – um einen jährlichen Zinß nemlich 30 pfund

Les locataires ci-dessus sous-louent la maison au boucher Jean Lamp le jeune

1766 (13.2.), Chambre des Contrats, vol. 640 f° 124
Johann Albert Augerer vor sich und innahmen Johann Jacob Schlegel beede metzger
in gegensein Johann Lamp dem jüngen auch metzger
in einer allhier H. Johann Jacob Struve dem Doctor gärtner gehörigen ane dem Finckweiler gelegenen behausung in hinder haus auf dem boden und ersteren stock die sambtliche wohnung, die bühn in obgedachter behausung nebst einer cammer im hof, zweÿ holtzhäußer allda, der gemeinschaftliche gebrauch der bühn über dem gewächshauß und dem schweinstall – Lehnung auf 5 nacheinander folgenden jahren und 6 monath anfangend auff instehend Annunciatonis Mariae – um einen jährlichen Zinß nemlich 30 pfund

Jean Jacques Struvé meurt en 1770 en délaissant deux filles. L’inventaire est dressé dans une maison à côté du jardin botanique ruelle des Nonnes. La masse propre à la veuve est de 490 livres, la masse propre aux héritiers de 773 livres. L’actif de la communauté s’élève à 675 livres, le passif à 1 291 livres.
1770 (13.7.), Not. Lobstein (J. Frédéric, 6 E 41, 813) n° 561
Inventarium über Weiland des Wohl Ehrenvest: und Großachtbahr auch Kunsterfahrenen herrn Johann Jacob Struvé, geweßenen Kunst: und Blumen auch Dr. Gärthner und E. E. Kleinen Raths alten wohlverdienten beÿsitzers auch burgers dahier Zu Straßburg nun seeligen Verlaßenschafft errichtet in Anno 1770. (…) nach seinem Sonntags den 10.ten Junÿ dieses lauffenden 1770.sten Jahrs aus dießer Welth genommenen tödlichen hientritt Zeitlichen verlaßen, welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren der Viel Ehren und Viel tugendgezierten Fr. Mariæ Margarethä Struvein geb. Ebingerin, der Hinterbliebenen Wittib, beiständlich H Johann Friderich Seÿlers, wohlbestellten Cancellariæ substituti dahier, wie auch H Johann Daniel Haÿl, des Kieffers, Weinhändlers und burgers dahier als geordnet und geschworenen Vogts Jungfer Margarethæ, so 16. Jahr alt und Jgfr. Dorotheæ so 15 Jahr zurückgelegt, der Struve, des Verstorbenen H. seel. mit erstgedachter der hinterbliebenen Wittib ehelich erziehlter Zwo töchter und ab intestato Verlaßener Erben – So beschehen alllhier Zu Straßburg, auf Freÿtag den 13.ten Julÿ 1770.

In einer alhier Zu Straßburg ane dem Nonnengäßlein gelegen und Zu dem allhiesigen Doctorgarthen gehörigen behaußung befunden worden, wie folgt
(f° 7-v) Eigenthum ane einem Garthen (E.) Neml. ein Garthen Von ohngefehr 2 Acker groß vor dem Metzger thor am Bobenwäßerlein (…)
(f° 8) Garthengewächß und fergleichen
(f° 10) Eigenthum ane Zweÿen häußlein (T.) Neml. Zweÿ neben einander ligende häußlein in der Vorstadt Krautenau i Nonnen Gäßl. gegen dem Doctorgarthen über (…)
(f° 11) Ergäntzung de hinterbliebenen Wittib durante Matrimonio abgegangen ohnveränderten Guths. Innhalt des über beeder nun zertrennter Eheleuthe einander für ohnverändert in den Ehestand Zugebrachte Nahrungen durch mich unterschriebenen Notarium in Anno 1754. errichteten Inventarii
(f° 15) Series rubricarum hujus Inventarii. Der hinterbliebenen Wittib ohnverändert Vermögen, Sa. haußraths 16, Sa. Silbers 4, Sa. goldener Ring 12, Sa. Schulden 75, Sa. der Ergäntzungs Rests 382, Summa summarum 490 lb
Dießemnach wird auch der Erben ohnverändert Vermögen beschrieben, Sa. haußraths 39, Sa. Gartengewächßes 15, Sa. Silbers 3, Sa. Eigenthums ane einem Garthen 50, Sa. Ergäntzungs Rests 739, Summa summarum 848 lb – Schuld 75 lb, Nach solchem abzug 773 lb
Endlich folgt auch die beschreibung des Gemein verändert und theilbahren guths, Sa. Haußraths 27, Sa. Weins und lährer Faß 11, Sa. Gartengewächßes 28, Sa. Silbers und dergleichen Geschmeids 8, Sa. Pfenningzinß hauptgüther 450, Sa. Eigenthumbs ane Häußlein 150, Summa summarum 675 lb – Schulden 1291 lb, In Vergleichung, passiv Onus 616 lb
Beschluß summ 647 lb – Stall Summ 557 lb
Zweiffelhaffte und Verlohrene Schulden in die Theilbahre Verlaßenschafft 40 lb
Cessio 464

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 100 florins (50 livres) sur un total de 1 100 florins
1770, Livres de la Taille (VII 1180) f° 112-v
Krautenau N° 2655 – Weÿl. H. Johann Jacob Struve geweßenen Kunst und blumen Gärtners allhier Verlaßenschafft jnvent. H Not. Lobstein.
Concl. final. jnvent. ist fol. 120. – 647 lb 14 ß 11 ½ d davon gehet aber wider ab wegen den a 4 pro Cento angelegten Capitalien 90 lb, Verbleibt 557 lb 14 ß 11 d die machen 1100 fl. verstallte 100 fl. zu wenig
wovon nachtrag 8 Jahr in duplo à 3 lb – 14 lb
und 6 Jahr in simplo 9
Ext. Stallgeldt 170 – 1 lb 10 ß
Geb. 2 ß
Abhandlung – 1 lb 7 ß 6 d, Summa 26. lb
Vermög Erkantnus dero obern Stallherren vom 3. 7.bris Ist der Nachtrag auff 16 lb moderirt worden, restirt 19. lb
dt. 3. 7.bris 1770

Marie Marguerite Ebinger meurt en 1781 en délaissant deux filles. L’inventaire est dressé dans une maison sise rue du Maroquin au marché aux Cochons-de-lait. La succession dont l’actif s’élève à 1 865 livres et le passif à 20 livres comprend un jardin hors la porte des Bouchers et une maison ruelle des Nonnes.
1781 (23.5.), Not. Lobstein (J. Frédéric, 6 E 41, 828) n° 915
Inventarium über Weiland der Viel Ehren: und Viel tugendgezierten Frn Mariæ Margarethæ Struvein, gebohrner Ebingerin, auch weiland Hn Johann Jacob Struve, des geweßenen Kunst: und blumen auch Dr. Gärtners, auch E: E: Kleinen Raths alten wohlverordneten beÿsitzers und burgers allhier Zu Straßburg seeligen, nachgelaßener Fr. Wittib, nun auch seeligen Verlaßenschaft, errichtet in Anno 1781. – nach ihrem Donnerstags den 29.ten Martÿ dießes lauffenden 1781.sten Jahrs aus dießer welt genommenen tödlichen Hientritt Zeitlichen verlaßen (…) So beschehen allhier Zu Straßburg auff Mittwoch den 23.ten Maÿ 1781.
Der Verstorbenen Fr. seel. ab intestato Verlaßene Erben sind 1.mo Fr. Margaretha Wolffin geb. Struvein, H. Johann Friderich Wilhelm des Meelhändlers und burgers alhier eheliche haußfrau, welche mit beÿhülff dieses Ihres mariti beÿ gegenwärtiger Verlaßenschaft Inventur Zugegen war, In den Ersten Zweÿen Stammtheil, und dann 2.do Frau Dorothea Scherzin geb. Struvein H. Johann Jacob Schertzers des Kunst und Blumen auch Dr. Gärtners und burgers allhier Ehegattin, welche mit assistentz dießes Ihres Ehewürts beÿ gegenwärtiger Verlaßenschaft Geschäft erschienen, In den Zweÿten und lesteten Stammtheil, beede seind der verstorbenen Fr. seel. mit mehrgemeltem weÿl. H. Johann Jacob Struve (ihrem) Ehemann seel. ehelich erziehlte töchtere und ab intestato Zu Zwoen gliechlingen portion und Antheilern Verlaßene Erben.
Bericht. Es hatt die Verstorbene Fr. seel. außweisl. Ihro mit Ihrem Ehemann vor mir Notario d. 18. Xbris a° 1753. errichteter Heuraths: Verschreibung §° 5.ro deßen gesamte nach tod Verlaßene Nahrunglebenslängl. salva legitima zu genießen (…)

In einer alhier Zu Strasburg ane dem Ferckel Marckt und der St. Urbans Gaß gelegenen und in dieße Verlaßenschaft nicht gehörige, Behaußung befunden worden als folgt
(f° 4-v) Eigenthum a,ne einem Garthen. Neml. I. Garthen von ohngefehr 2 acker groß vor dem Metzgerthor am buben Wäßerlein (…)
Eigenthum ane einem kleinen Häußlein. Neml. eun klein Häußlein, so ohnegin dem Stift St. Nicolai in undis eigenthüml. zuständig war im Nonnengäßel gegen dem Doctor Garthen über (…)
Series rubricarum hujus Inventarii. Sa. haußraths 56, Sa. Silbers und deros Geschmeids 14, Sa. goldener Ring 6, Sa. pfenningzinß hauptgüter 1675, Sa. Eigenthums ane einem kleinen Häußlein 37, Sa. Eigenthums ane einem Garthen 75, Summa summarum 1865 lb – Sa. Schuld 20, Nach solchem abzug, Conclusio finalis Inventarÿ 1845 lb – Stall Summ 1510. lb

Jean Jacques Struvé vend la maison au jardinier André Gutwein moyennant 1 250 livres

1768 (28.6.), Chambre des Contrats, vol. 642 f° 432-v
H. Johann Jacob Strüve der Doctor gartner
in gegensein Andreas Gutwein des gartenmanns
eine behausung, hoff, garten und hoffstatt mit allen gebäu, begriffen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten im Finckweiler ; als ein in der Eheberedung übergebenes guth, einseit neben Johann Lamp dem metzger, anderseit neben (-) Meÿer dem brüher, hinten auff Johann Pfeffinger dem metzger zum theil zum theil d. königl. Reitschuhl, H. Krantz und andere
der verkäuffer hat sich auch diejenige wohnung und gärthlein so seine mutter gedachte Fr. Strüve dermahlen innen hat so lang dieselbe im leben seÿn wird vor dieselbe zinßfrei zu bewohnen vorbehalten – 1250 pfund

Fils de jardinier, André Gutwein épouse en 1743 Marie Salomé Busch, fille de batelier : contrat de mariage, célébration
1743 (17.8.), Not. Koch (6 E 41, 498) n° 100
Eheberedung – persönlich erschienen seÿe, der Ehrengeachte Andreas Gutwein, leediger Gartenmann, des auch Ehrengeachten Andres Gutwein, Gartenmanns v. burgers allhier Zu Straßburg, mit Weÿl. Fr. Barb. geb. von Zabern seel. ehel. erzeugter Sohn, als bräutigam, Ane Einem
wie auch die Ehren v. Tugendsahme Jungfrau Maria Salome Buschin, H. Joh: Daniel Busch, des Schiffmanns v. burgers allhier, mit Weÿl. Fr. Anna Barb. geb. Luxin seel. ehelich erzeugte Tochter als hochzeiterin am Andern Theil
So geschehen in der Königl. Statt Straßburg in Gegenseÿn der Ehrengeachten Daniel Schöllhammers, Gartenmanns v. burgers allhier auff des Bräutigams v. auff d. Jgfr. hochzeiterin Seiten H Joh: Georg Artzners des Fischhändlers v b. allhier ihres geschwornen Vogts, (…) auff Sambstag d. 17. Aug. A° 1743. [unterzeichnet] Andreas gudwein als hochzeiter, Maria Salome buschin als hoh Zeiterin

Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 127 n° 19)
Aô 1743. den 28. Augusti. Seind nach Zweÿmahliger außruffung nemlich Dominica X et XI Trinitatis in der Kirch Zu St. Wilhelm ehl. copulirt und eingesegnet worden Andreß Gutwein der ledige Garten Mann und burger allhier, andreß Gutweins auch Garten Manns und burgers allhier und Maria Barbara von Zabern ehl. Sohn, und Jungfr. Maria Salome, Johann Daniel Buschen, Schiffmanns und burgers allhier und Annæ Barbaræ Luxin ehl. Tochter [unterzeichnet] Andreas gudwein Als hochzeider, Maria Salome buschin als hochzeiderin (i 124)

André Gutwein loue une partie de sa maison au marchand Jean Lichtenberger

1768 (16.7.), Chambre des Contrats, vol. 642 f° 489
Andreas Gutwein der gartenmann
in gegensein H. Johann Lichtenberger des handelsmanns
entlehnung, in seinem haus ane dem Finckweiler gelegenen garten ausgesteckten leeren platz so mit einem laten zaun soll zugemacht werden, ferner einen unterschlagegen platz in gewächßhaus so zweÿ creutzstock in sich haltet – auf 18 nacheinander folgenden jahren anfangend von verfloßenen Johannis Baptistæ, um einen jährlichen Zinß nemlich 20 pfund

André Gutwein vend la maison au marchand Jean Lichtenberger moyennant 2 750 florins

1772 (9.1.), Chambre des Contrats, vol. 646 f° 10-v
Andreas Gutwein der gartenmann
in gegensein H. Johann Liechtenberger des handelsmanns
eine behausung, hoff, garten und hoffstatt mit allen gebäuden, begriffen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten samt allen in dem garten sich befindlichen bäumen die nicht zur baum schuhl gehörig von einem theil davon außmachen im Finckweÿler einseit neben Johann Lamp dem metzger, anderseit neben H. Nicolaus Meÿer auch metzger, hinten auff Johann Pfeffinger d. metzger zum theil auff der könig. reitschuhl, H. Kratz, H. Groß und anderen particularen – als ein von Johann Jacob Struve dem doctorhartner den 28. Junÿ 1768 erkaufftes guth – um 1500, 150, 600, 500 capitalien beladen, um vorbeschriebenen capitalia

Natif de Colmar, Jean Lichtenberger qui a fait son apprentissage auprès de feu Jean Müssel demande à la tribu du Miroir une promesse d’admission une fois devenu bourgeois
1758, Protocole de la tribu du Miroir (XI 278)
(f° 37-v) Freÿtags den 14. Julii 1758 – Vertröstung
Hr Johannes Lichtenberger der leedige handelsmann von Colmar gebührtig so die handlung beÿ weÿl. H Johannes Müßel dem gewesenen handelsmann allhier wie recht erlernt, bittet jhme schein mitzutheilen, daß E: E: Zunfft Gericht ihne nach gnädig erlangten burgerrecht Leibzünfftig auff und annehmen wolle. Erkanndt Willfahrt

Devenu bourgeois, Jean Lichtenberger devient tributaire au Miroir le 19 août 1758
(f° 38-v) Sambstags den 19. Augusti 1758. – E. Neuzünfftiger
Hr Johannes Lichtenberger ist nunmehro Zufolg producirten Cantzleÿ und Stall scheins vom 7. et 12. hujus gegen Erlag dreÿ pfund Zehen schilling, leibzünfftig als handelsmann auff und angenommen worden, dt. et prom. obed. und declarirt den wollen Zeughandel führen zu wollen.

Fils du marchand Georges Guillaume Lichtenberger de Colmar, Jean Lichtenberger épouse en 1760 Marie Salomé Kruel, veuve du marchand Jean Philippe Schatz : contrat de mariage, célébration
1760 (21.8.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 739) n° 171
Eheberedung – entzwischen dem Edlen Wohl Ehren: Vest und Großachtbahrn Herrn Johannes Lichtenberger dem Leedigen Handelsmann und Burgern allhier Zu Straßburg S.T. Herrn M. Georg Wilhelm Lichtenbergers des Evangelischen Gymnasii Zu Collmar Wohlverdienten Rectoris und treueifferigen Predigers daselbst, mit S. T. Frauen Maria Margaretha gebohrner Wetzelin ehelich erzeugtem Herren Sohn, als dem Herrn Bräutigamb ane einem
So dann der Edlen Viel Ehr: und Hoch tugendgezierten Frauen Mariæ Salome Schatzin, gebohrener Kruelin, Weÿland ST. Herrn Johann Friderich Schatz, geweßenen Vornehme Handelsmanns und burgers allhier seeligen nachgelaßener Frau Wittib, als der Frauen Hochzeiterin ane dem andern Theil
So Beschehen in Straßburg auff Donnerstag den 21. augi 1760 [unterzeichnet] Johann Lichtenberger als Hochzeiter, Maria Salome Schatzin gebohrnee Kruelin als Hochzeiterin
Gegenwärtige Eheberedungs pacta seit in mein unterschriebenen Notarÿ Gegenseÿn Vorstehender maaßen abgeredet abgehandelt und beschloßen worden, solches wird von mir unter. attestirt Straßburg d.28. Augusti 1760.

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 161 n° 26)
1760. Dienstag d. 2. Sept. wurden auff Gnädige Erlaubnuß Regirenden Herrn Ammeisters nach Zweÿmahliger Außruffung Zu Hauß Ehelich eingesegnet Herr Johannes Liechtenberger Lediger Handels Mann v. burger allhier, Herrn M. Georg Willhelm Liechtenbergers des Evangel. Gymnasii Rectoris v. Predigers in Colmar Ehelicher Sohn, und Frau Maria Salome geb. Kruelin, weÿl. Herrn Johann Friderich Schatz geweßten Handelsmanns v. burgers Allhier hinterlaßene Wittib [unterzeichnet] Johannes Lichtenberger als Hochzeiter, Maria Salome Schatzin als hochzeiterin (i 163)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison dite au Saut de lièvre rue de l’Homme de Pierre (partie de l’actuelle rue de l’Ail). Les apports du mari s’élèvent à 1 954 livres, ceux de la femme à 2 069 livres.
1760 (10.11.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 716) n° 358
Inventarium über des Wohl Ehrenvest und Großachtbahren Hn Johann Lichtenbergers Vornehmen handelsmanns und der Viel Ehr: und hoch tugendgezierten Frauen Mariä Salome Lichtenbergerin gebohrner Kruelin, beeder Vornehmer Eheleuthe und burg. einander für ohnverändert in den Ehestand Zugebrachte Nahrungen, auffgerichtet Anno 1760. – und sich vermög dero mit einander auffgerichteten heuraths Verschreibung Vom 21. Augusti dießes Jahrs Vor unverändert Vorbehalten haben (…) So beschehen in præsentia S. T. Hn Christian Heinrich Kruel Vornehmen handelßmanns und burgers allhier der Ehefrauen Vielgeliebten Hr Vatters auf Montag den 10.den Novembris A° 1760.

In einer allhier Zu Straßburg ane den Steinern Manns gaß gelegener Zum haßensprung genandter und in dieße Zugebrachte Nahrung nicht gehöriger behaußung befunden worden wie folgt.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. d. Herrn in die Ehe gebracht Vermögen, Sa. haußraths 229, Sa. Handlung 1506, Sa. Wein und lährer Faß 34, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 41, Sa. Goldener Ring und dergl. Geschmeids 142, Summa summarum 1954 lb
So dann der Ehefrauen Zweÿer Kinder Erster Ehe Zu erfordern habende Vätterliche Nahrung, so die Ehefrau theils lebtägig Zu genießen 2069 lb
Haussteuren 235 lb

Marie Salomé Kruel meurt en 1769 en délaissant deux enfants de son premier mariage et un fils du deuxième. L’inventaire est dressé dans une maison de location au Vieux-Marché-aux-Poissons. La masse propre aux héritiers s’élève à 8 310 livres. L’actif de la communauté et du veuf s’élève à 26 957 livres, le passif à 34 372 livres.
1770 (8.3.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 729) n° 761
Inventarium über Weÿl. der Wohl Edlen Viel Ehr und Hoch tugendgezierten Frauen Mariä Salome Lichtenbergerin geb. Kruelin, des Wohl Ehrenvest und Großachtbahren Herrn Johannes Lichtenbergers Vonehmen Handelsmanns und Burgers allhier Zu Straßburg Frauen Eheliebstin nunmehr seel. Verlaßenschafft auffgerichtet Anno 1770. – als dieselbe Dienstags den 28.ten 9.bris des zurückgelegten 1769.ten Jahrs dießes Zeitliche mit dem Ewigen verwechßelt, nach solch Ihrem aus dießer Welth genommenen seel. Absterben hie Zeitlichen Verlaßen (…) So beschehen in Straßburg auff Donnerstag den 8.ten Martÿ et seq. Anno 1770.
Die seelig Verstorbene Frau Lichtenbergerin hat ab intestato Zu Erben Verlaßen Wie folgt. 1. Herrn Johann Friderich Schatz den leedigen Handelsmann, In den Ersten dritten Stammtheil, 2.do Jgfr. Christinam Cleophe Schatzin in dem Andern dritten Stammtheil, dieße beede der Verstorbenen frauen seel. in erster Ehe mit auch Weÿland Herrn Johann Friderich Schatz dem geweßenen Vornehmen Handelsmann und burgern allhier ehelich erzeugte beede nach tod Verlaßene Kinder, Welche mit dem Hoch Edel und Hochgelehrten Herrn Joh: Daniel Cappaun JV Lti und hochverdienten Hn Procuratori fisci beÿ allhießiger Löbl. Statt Straßburg auch Vornehmen Burgern allhier bevögtigt welcher dann auch mit und beneben dem H Sohn als seinem H Curandi beÿ gegenwärtiger Inventur erschienen
So dann 3.tio Johannes Lichtenberger, der Verstorbenen, Frauen seel. mit eingangs gedachtem Ihren hinterbliebenen Hn Wittiber ehelich erzeugt und nach todt Verlaßenes Söhnlein, so mit dem wohl Ehrenvest und Großachtbahrn Herrn Joh: Heinrich Kruel dem Handelsmann und burger, allhier bevöftigt, welcher auch noê seines Curandi dem geschäfft persönlich beÿgewohnt, In den dritten und letzten Stamtheil, Alßo alle 3 der Verstorbenen, Frauen seel. in Zwoen Ehen ehelich erzeugte Kinder und ab intestato Zu dreÿen gleichlingen portionen und Stammtheilen Verlaßene Erben.

In einer allhier Zu Straßburg ane dem Fischmarck gelegener und in diese Verlaßenschafft nicht gehörigen Behaußung befunden Worden Wie folgt.
Ergäntzung der Erben wehrender Ehe abgegangenen unveränderten Guths. Zufolg Inventarÿ über beeder ob Ehrengedachter geweßener Eheleuthe einander für unverändert in den Ehestand Zugebrachte Nahrungen in Anno 1760. durch mich unterschriebenen Notarium auffgerichtet
Eigenthum ane Liegende güthern, Collmarer Banns
Wÿdum, Welche die Verstorbene frau seel. Wegen Ihrer beeden Kinder Erster Ehe biß an Ihr seel. Ende genoßen
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Copia der Eheberedung
Copia der Verstorbenen frauen seel. A° 1760. auffgerichteten ersten verschloßenen Codicilli – Copia der Verstorbenen frauen seel. A° 1769. auffgerichteten Zweÿten Codicilli clausi
Der Kinder und Erben unverändert Vermögen, Sa. haußraths 391, Sa. faß 20, Sa. Silbers und dergl. geschmeids 61, Sa. Goldener Ring 55, Erg. rest 10.113, Summa summarum 10.641 lb – Schulden 2331 lb, Nach solchem abzug 8310 lb
Dießemnach Wird nun auch des Hn Wittibers unverändert und theilbare Nahrung unter einem titul beschrieben, maßen der Kinder und Erben H. Vögte aig die theilbare Nahrung tam active quam passive renunciren und solche dem H. Wittiber allein überlaßen worden, Sa. haußraths 222, Sa. Wahren Zur handlung gehörig 18.320, Sa. Wein und lährer faß 194, Sa. Silbers und dergleichen Geschmeids 71, Sa. Goldener Ring und dergl. Geschmeids 216, Sa. der baarschafft 477, Sa. Eigenthums ane Liegenden güthern 500, Sa. Schulden 6954, Summa summarum 26.957 lb – Schulden 34.372 lb, In Vergleichung, passiv onus 7414 lb – Stall summ 3012 lb
Zweiffelhaffte und Verlohrene Schulden in des Hn Wittibers unverändert und theilbare Nahrung 756 lb

Jean Lichtenberger est élu échevin au Miroir en 1775.
1775 Conseillers et XXI (1 R 258)
H. Johannes Lichtenberger wird Schöff beÿ E. E. Zunft Zum Spiegel. 288.

Jean Lichtenberger se remarie en 1780 avec Madeleine Félicité Rittel : contrat de mariage, célébration
1780 (7.4.), Not. Lacombe (6 E 41, 178) n° 14
Contrat de mariage – Sr Jean Lichtenberger négociant veuf de Marie Salomée née Kruel
Madeleine Félicité née Rittel fille majeure de Jean Rittel caissier à la Chambre des pauvres et Cécile Félicité née Wetzel
pas de communauté – Etat des meubles, 6887 Livres

Mariage, Robertsau (luth. f° 38-v)
Montag den 17. Aprilis 1780 sind auf Erlaubnis Ihro Gnaden des Regierenden Herrn Ammeisters nach Zweÿmaliger Proclamation sowohl in der Prediger als auch St Nicolai Kirche in Straßburg in SS. TT. Hern Stättmeisters Baron von Berckheim Landhauß Ehelich copulirt und eingesegnet worden Herr Johannes Lichtenberger Handels Mann Wittwer vnd burger in Straßburg und Jungfrau Magdalena Felicitas Ritterin weÿl. Hrrn Johannes Ritter burgers und Caissier in den Allmosen stub daselbst Eheliche Tochter [unterzeichnet] Johannes Lichtenberger als Hochzeiter, Madalena Felicitas Ritterin Hochzeiterin (i 42)

La maison du failli Jean Lichtenberger est vendue par enchère à Jean Frédéric Seyler moyennant 18 500 livres tournois ou 4 625 livres de Strasbourg : adjudication devant le notaire royal Lacombe et vente définitive à la Chambre des Contrats

1778 (27.4.), Not. Lacombe (6 E 41, 170) n° 50
Procès verbal – L’an 1778 le 16° Jour d’avril a trois heures de relevée (…) sont comparus Mr Jean Georges Schertz bourgeois & Negociant de Strasbourg, Syndic de la Masse du Sieur Jean Lichtenberger, Bourgeois Negociant de cette ville et Mre Thomas Vachter et Frédéric Bernard de Turckheim bourgeois Banquiers de cette même ville, ces derniers adjoints nommés audit Sieur Schertz par délibération des créanciers de ladite Mase du 18 novembre 1777 dument homologuée au Grand Sénat de cette ville (…)
ils auroient mis les Jardins, Maisons, Scituées en cette ville au quartier de finckwiller dépendant de ladite Masse, ensemble arbres, Vignes, plantes, fleurs, orangerie, outils et ustensiles en dépendants et y existans en vente au plus offrant et dernier enchérisseur (…) dans L’état ou le tout se trouve maintenant et suivant que led. Jardin et Bâtimens sont énoncés au Contrat d’achapt du 9 janvier 1772 passé à la Chambre des Contrats de cette ville – crié 16.000 livres, Et personne n’ayant voulu faire de Mise et surenchérir,la présente vente et enchere a eté Remise a Lundt prochain quatre May.
Cejjourd’huiy quatre du mois de may (…) Laquelle mise a été couverte par le Sieur Jean Laforgue Bourgeois de cette ville de cent livres, 16.100 livres,
Et par le sieur Jean Frédéric Seyler à la somme de 18.500 livres
(Joint) Conditions La maison, jardin, appartenances et dépendances, arbres, vignes, plantes, fleurs, orangerie, outils, ustensiles, le 27 avril 1778 [Jointes les affiches] 18.500 livres

1778 (8.5.), Chambre des Contrats, vol. 652 n° 157
H. Johann Georg Schertz der handelsmann als zu H. Johann Liechtenberger des handelsmann credit massa creditorum bestellter syndicus und H. Thomas Wachter und H. Friedrich Bernhard von Türckheim beede banquier alß deßelben beordnenen adjuncti
H. Johann Friedrich Seÿler des ganthrichters, als letzt und meistbietenden
eine behausung bestehend aus zweÿ corps de logis, hoff, garten und hoffstatt nebst denen im garten vorfindigen bäumen, reeben, pflantzen, blumen, orangerie bäumen, garten geschirr mit all denen übrigen gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten im Finckweiler, einseit neben Johann Lemp dem metzger, anderseit neben H. Nicolaus Meÿer gewesten metzegrs erben, hinten auf Johann Pfeffinger den metzger zum theil theils königl. reitschuhl, H. Kratz, H. Groß und anderen particularen – um 525, 575, 750, zusammen 2250 lb. oder 4500 fl. beladen – um 9250 fl. worunter die capital summen begriffen

Contrat conclu entre Jean Frédéric Seyler et Jean Lichtenberger d’après lequel le premier acquiert pour moitié la maison qui appartient au second. L’acquéreur s’engage par ailleurs à fournir des marchandises d’horticuteur
1778, 94 Z 60 (Pièces produites à la Chambre des Contrats)
Societaets Project Zwischen Herrn Johann Friderich Seÿler, Burger und Stadtrichters Adujuncto, und Herrn Johannes Lichtenberger, Burger und Handelsmann alhier, über die vor Herrn Notario Lacombe den 4. May 1778. durch den ersten ersteigerte, im finckweiler dahier gelegenen Garten, Häußer, Blumen, Zwiebeln, Bäume, orangerie, Geschirr und überige Zugehörde de, 8. Maÿ 1778 errichtet
1° Gibt Herr Seÿler, wie abgeredet worden, dem Herrn Lichtenberger die Hälfte Antheil ane dem ersteigerten objecto und zwar um die nämliche Summa, und unter den nämlichen Bedingungen, wie es solches ersteigert hat, welches Herr Lichtenberger auch also annimmt
2° Wurde abgeredet, daß dieses objectum Zu Keinerzeit unter Ihnen getheilt, sondern gemeinschaftlich bleiben musse. Sollte aber über kurz oder lang einer oder der andere nicht in die Societät bleiben wollen, so mußte derselbe seine Hälfte dem andern überlaßen (…)
9° Weilen aber Herr Seÿler einen besondern fond von blumenzwibeln, Gewächsen, Gartengeschirr u.s.w. hat, und solches in den gemeinschaftlichen Garten zu fourniren sich engagirt, soll darüber sobald thunlich ein ordentlicher Etat verfertiget und nach der Billigkeit eine Abschätzung gemacht
Straßburg den 8. Maÿ 1778. [unterzeichnet] Johannes Lichtenberger, Seyler

Les préposés en chef de la Chancellerie nomment Jean Frédéric Seyler procureur ordinaire à l’audience du consul le premier octobre 1763 eu égard qu’il travaille depuis trois ans à la Chancellerie sans rétribution en donnant toute satisfaction.
Fils du tenancier luthérien du Jeu de paume, Jean Frédéric Seyler épouse en 1770 la catholique Marie Madeleine Couturier, fille d’un marchand de Lille

1770 (20.8.), Not. Humbourg (6 E 41, 139)
Contrat de mariage – Sr Jean frederic Seyler, secrétaire de Chancellerie du Magistrat de Strasbourg fils majeur de feu Sr Jean Frédéric Seyler, maître Paumier, et anne marte ahlingerin
dlle Marie Catherine Couturier fille majeure de Jean Pierre Couturier, marchand de Galanterie de lille, et de Susanne Catherine Couturier

Jean Frédéric Seyler est élu échevin à la tribu des Jardiniers en 1785
1785 Conseillers et XXI (1 R 268)
H. Johann Friderich Seiler wird Schöff auf E. E. Zunft der Gartner. 266.

Ancien juge au tribunal du Bas-Rhin, Jean Frédéric Seyler meurt en délaissant pour héritiers ses frères et sœurs. L’inventaire est dressé dans la maison Weitersheim rue des Mineurs. L’actif de la succession s’élève à 15 467 livres, le passif à 4 094 livres
1796 (9 pluviose 4), Strasbourg 4 (6), Not. Greis n° 893 altes 609 (abîmé par l’humidité)
Inventarium über und bescheibung alles alles deßen was weiland der burger Johann Friedrich Seÿler, geweßene Richter beÿ dem Tribunal des Niederrheinischen Departement nach seinem den 25. frimaire jüngst erfolgten absterben an Vermögen hinterlassen hat, auf Ansuchen des burgers Johann Carl Seÿler, Gastgebers im Ballhaus, als des verstorbenen mitteren bruders, wie auch auf begehren des burgers Heinrich Joseph Wenglers, offenen Notarii als Curatoris des verstorbenen jüngern von hier abwessenden bruders Johann Christoph Seÿlers, wie auch des verstorbenen [abge]lebter Schwester weÿl. Margaretha friderika geb. Seÿler des burgers Johann Georg Simon, Goldarbeiters allhier Ehefrau hinterlaßenen zween dermalen von hier abweßender Söhnen namentlich Georg Heinrich und Friedrich Sigmund Simon
in gegenwart burgerin Maria Catharina geb. Couturié des verstorbenen Wittib in gefolg ihrer mit dem verstorbenen am 20. aug. 1770 errichtet eodem beÿ Not. Humbourg hinterlegten Eheberedung
in einer ane der bergknappen vormaligen Bergherrengaß gelegen mit N° 13 bis bezeichneten dem bürger Weitersheim zuständigen behausung
hausrath 848 li, silbers 38 li, gold 119 li, baarschafft 14 460 li, summa summarum 15.467 li, schulden 4094 li, Nach deren Abzug 11.372 li – Activ schulden so zweiffelhaft 1397 li
Copia des Ehe Contracts
Enregistrement, acp 39 F° 56 du 19 plu. 4

Jean Frédéric Seyler est receveur des consignations en 1793.
Garde magasin des effets militaires à Landau, Jean Frédéric Seyler vend la maison dont il est unique propriétaire depuis la cession datée du 18 février 1782 au négociant Claude Naré

1795 (27 brumaire 3), Strasbourg 13 (1, nouvelle cote 2), Not. Bremsinger n° 17
le Cit. Pierre Engelmann, employé à l’administration des Charrois de l’Armée du Rhin demeurant a Strasbourg, en qualité de mandataire special du Cit. Jean Frédéric Seyler présentement garde magasin des effets militaires dans la place de Landau
au Citoïen Claude Narré négociant (signé) nare
une Maison consitante en deux corps de logis avec un jardin y attenant de la contenance d’environ deux arpents et demi mésure locale contenant toutes sortes d’arbres fruitiers une orangerie et d’autres sortes d’arbres, plantes rares et fleures en pots de 600 pièces ou environ, une grande quantité d’oignons de fleurs avec une grande Salle au fond du jardin une chambre a coté une petite Cave, deux gloriettes un jeu de Quilles et autres agrements appartenances aisances et dépendances, sans y comprendre cependant le billard et ustencilles qui se trouvent dans ladite salle lesdits bâtiment et jardin, se trouvant en cette commune rue ci devant finckwiller N° 2 aboutissant d’un côté à Jean Lamp le boucher d’autre à Nicolas Meyer derrière le Sr Jean Pfeffinger le boucher et sur le ci devant harras, N Gratz, N Gross et d’autres jardins de particuliers – audit C. Seyler pour les avoir acquis de la masse des créanciers de feu Jean Lichtenberger, négociant en cette commune suivant contrat d’acquisition du 8 maÿ 1778 et Cession du 18 février 1782, aux conditions portées ez procès verbaux d’encheres passés souss. 29 fructidor 14 et 24 vendemiaie dernier – moyennant 55.000 livres
(Autres actes) n° 3 du 29 frimaire. 2, Première enchere, estimé 40.000 livres, à Wolfgang Paul Spelter 41.000 li
N° 4 du 1 sans Culottide, Camille Barbier 45.000 livres
N° 8, deuxième enchere le 14 vendemiaire III, J. Phil. Nerking 54.000 livres
N° 9, troisième enchere le 24 vendrmiaire à Wolfgang Paul Spelter 54.500 livres
Enregistrement, acp 29 F° 89 du 27 brum. 3

Claude Naré et Françoise Periat déposent leur contrat de mariage sous seing privé. Le registre de population de 1795 porte que le vivandier Claude Naré natif de Besançon a 45 ans, sa femme Françoise née à Porrentruy 35 ans.
1798 (18 fructidor 6), Strasbourg 9 (26 n.c.), Not. Bossenius
Dépôt de contrat de mariage – sont comparus le Citoyen Claude Naré, aubergiste à Strasbourg et la Citoyenne Françoise née Periat son épouse assistée de de Sondit mari et encore du Citoyen Georges Charles Guillaume Léopold de lad. Commune, lesquels ont déclaré qu’ayant fait rédiger par écrit pendant leur mariage les articles et Clauses dont ils furent convenus avant leur mariage, il leur importe à les savoir exécutés le cas échéant C’est pourquoi ils présentèrent à moi Notaire un écrit sous seing privé daté du 18 fructidor an 6 enregistré à Strasbourg le 6° frimaire dernier

Claude Naré expose la maison aux enchères en 1797

1797 (2 frimaire 6), Strasbourg 9 (anc. cote 25), Not. Bossenius n° 116
1° enchere, n° 116, le Cit. Claude Naré demeurant en cette commune, adjudication publique
Une Maison consistante en deux Corps de Logis avec Un Jardin y attenant de la Contenance d’environ deux Arpents & demi une grande sale au fond dudit Jardin une Chambre a côté & une petite Cave deux Gloriettes un jeu de Quilles & autres Agrémens appartenances Aisances & Dépendances le tout situé en cette ville Quartier du finckwiler N° 2, d’un côté Jean Lamp boucher, d’autre Nicolas Meyer, parderrière Jean Frédéric Pfeffinger père rentier en partie & en partie sur le cidevant Harras plusieurs jardiniers de Particuliers, estimée 18.000 fr – personne ne s’est présenté
2° enchère n° 120 pour 18.500 fr, Cit. Guillaume Leopold
3° enchère n° 125 pour 19.500 fr, Cit. Guillaume Leopold – N° 128 pour 20.200 fr Cit. Beau Commandant du deuxième bataillon de la 68° demi brigade
4° enchère n° 132 pour 20.400 fr, Henry Comte

Il passe vente sous seing privé le 16 floréal 6 au profit de l’architecte Jean Michel Müller qui ne remplit pas ses obligations
L’aubergiste Claudé Naré et sa femme Françoise Periat font dresser un état de leur fortune.

1798 (12 frimaire 7), Strasbourg 9 (anc. cote 11), Not. Bossenius n° 70
Inventaire de la Masse du Cit. Claudé Naré Aubergiste et de la Cit. Françoise née Periat
Copie du contrat de mariage dépose le 18 fructidor 6 devant le soussigné
apports de la femme, argenterie 13 fr, meubles meublants 1842 fr
au mari et à la masse commune, vins 510 fr, argenterie 13 fr, remploi de la Cit. Naré 5000 fr, dettes actives à l’épouse 3000 fr, total général des propres résevés à la Cit. Naré 5313 fr
Masse commune, meubles 1842 fr, vins 510 fr, total 5352 fr, passif 9783 fr, Excédent de passif 7430 fr
Le C. Naré déclare que par acte passé s.s.p. le 16 floreal 6 il a vendu au Cit. Michel Müller architecte de cette ville une maison avec un jardin y attenant Quartier Finckwiler Rue St Marc N° 2 pour 19.000 fr, le Cit. Müller n’ayant pas satisfait a tous ses engagemens par ledit Contrat le jugement ayant été rendu au Tribunal Civil (…)
Enregistrement de Strasbourg, acp 64 F° 130 du 16 frim. 7

L’architecte Jean Michel Müller cède la maison qu’il a acquise par acte sous seing privé du 16 floréal 6 aux marchands Jean Leberecht Rausch et à Cerf Jacob

1798 (22 therm. 6), Strasbourg 2 (10), Not. Knobloch n° 188
br Johann Michael Müller baumeister
an bürger Johann Lebrecht Rausch und Cerf Jacob beeder handelsleuten
Eine behaußung und dran gelegenen ohngefähr 2 und ein halb acker großer garten, samt weithen, begriffen, Rechten und gerechtigkeiten gelegen allhier in dem finckweiler an der marxgaß N° 2, einseit neben Johannes Lang dem metzger, anderseit neben Niclauß Meßer hinten auf due Pfeffingerische Erben zum theil und zum theil auf die Emalige Reitschuhl und verschiedene garten – anbeÿ verpflichet sich br Michael Müller der Verkäufer an das hauß in obgesagtem garten eine Kuche an des gärtners wohnung allda 10 schue lang auf die nemliche breite und höhe des Nebens gebäudes jnnerhalb vier wochen auf seine Kösten zu bring. zu fertig zu machen – ul 13 000 livres
(Joint) 18. thermidor 6, br Michael Müller baumeister, Johann Lebrecht Rausch und Cerf Jacob eine behausung (…) wie solches alles in dem zwischen br Müller und Narré getroffenen Verkauf sous seing privé de 16. floreal 6 beschrieben
Enregistrement de Strasbourg, acp 62 F° 145-v du 1 fruct. 6

D’après le jugement rendu en 1804, l’acquéreur doit être Jean Leberecht Rausch fils qui épouse en 1796 Frédérique Madeleine Rausch
1796 (23 floreal 4), Strasbourg 7 (28), Not. Stoeber, n° 621
Eheberedung – erschienen Burger Johann Lebrecht Rausch, Handelsmann und Courtier alhier, so ledig und großjährigen Alters, burgers Johann Lebrecht Rausch des Handelsmanns alhier mit frauen Maria Cunigunda gebohrner Petzel ehelich erzeugter Sohn, als Bräutigam unter autorisation seines gebliebten Vaters,
und Burgerin Friderica Magdalena Rausch die ledige, weiland burgers Joh: Gottfried Heinrich Rausch alhier mit frauen Christina Magdalena gebohrner Wiedemännin erzeugte tochter als Braut
Straßburg en 6. Germinlal im Vierten Jahr der Republick [unterzeichnet] Johann lebrecht Rausch Sohn als Bräutigam, Friderika Magdalena Rausch als Braut
Enregistrement, acp 40 f° 85 du 23 flor. 4 – revenu industriel 360

Originaire d’Obernai, Rachel Weil femme du marchand Jacques Felsenberg ci-devant Cerf Jacob meurt en 1813 en délaissant six enfants
1813 (22.11.), Strasbourg 9 (anc. cote 19), Not. Bossenius n° 571, 6001
Inventaire de la succession de Rachel Weil femme de Jacques Felsenberg ci devant Cerf Jacob négociant décédée le 18 septembre dernier – à la requête du veuf tuteur d’Adele, Rosalie et Jacques, Mathias Levy Lanzenberg commerçant à Dambach subrogé tuteur, plus ledit Lanzenberg poursuivant les droits de Rachel Felsenberg sa femme et fondé de pouvoir de Lisette Felsenberg femme de Moise Lang marchand de chevaux à Ribeauvillé, enfin Babette Felsenberg majeure
dans la maison sise grande rue de la Grange N° – dernier domicile de la défunte
garde robe 56 fr
communauté 1193 fr, déduire 62 fr, reste 1131 fr
Enregistrement, acp 123 F° 189 du 23.11.

Décès, Strasbourg (n° 1529)
Déclaration de décès le 19 septembre 1813. Rachel Weil, âgé de 55 ans, née à Obernai, Bas Rhin, épouse de Jacob Felsenberg, Colporteur, morte en cette mairie le 18 du mois courant à 5 heures du soir, dans la maison située n° 7 Grande Ruë de la Grange, fille de feu Levy Weil, marchand, et de feu Rachel Rehlé [in margine :] f. hectique (i 32)
Décès, Nidernai (n° 21)

Le colporteur Cerf Jacob prend le nom de Jacob Felsenberg, sa femme Frommet Weil celui de Rachel Weil. Le père déclare en outre le nom de ses quatre enfants mineurs
Déclaration des noms par les Juifs, Strasbourg (1808)
n° 118 (…) s’est par présenté Cerf Jacob, Colporteur, domicilié en cette ville grand rue de la grange N° 7, lequel nous a déclaré prendre le nom de Felsenberg pour nom de famille et conserver celui de Jacob pour prénom et a signé avec nous le présent acte le 20 septembre 1808 (signé) Cerf Jacob apresent Jacob felsenberg (i 22)
n° 119 (…) s’est par présentée Frommet Weil Epouse de Cerf Jacob, Colporteur qui a pris les prénom et nom fixes de Jacob Felsenberg demeurant grand rue de la grange N° 7, laquelle nous a déclaré conserver le nom de Weil pour nom de famille et prendre celui de Rachel pour prénom. La déclarante ayant déclaré ne savoir signer son mari assistant a signé avec nous le présent acte le 20 septembre 1808 (i 22)
n° 120 (…) s’est par présenté Cerf Jacob, Colporteur, qui a pris les prénom et nom fixes de Jacob Felsenberg demeurant grand rue de la grange N° 7, lequel nous a déclaré donner à Besselé sa fille Mineure née à Niedernai en 1791 le nom de Felsenberg pour nom de famille & celui de Barbe pour prénom et a signé avec nous le présent acte le 20 septembre 1808 (i 22)
n° 121 (…) s’est par présenté Cerf Jacob, Colporteur, qui a pris les prénom et nom fixes de Jacob Felsenberg demeurant grand rue de la grange N° 7, lequel nous a déclaré donner à Elle sa fille Mineure née à Niedernai en août 1793 le nom de Felsenberg pour nom de famille & celui de Adèle pour prénom et a signé avec nous le présent acte le 20 septembre 1808 (i 22)
n° 122 (…) s’est par présenté Cerf Jacob, Colporteur, qui a pris les prénom et nom fixes de Jacob Felsenberg demeurant grand rue de la grange N° 7, lequel nous a déclaré donner à Rehl sa fille Mineure née en cette ville le 21 Frimaire an trois le nom de Felsenberg pour nom de famille & celui de Rosalie pour prénom et a signé avec nous le présent acte le 20 septembre 1808 (i 22)
n° 123 (…) s’est par présenté Cerf Jacob, Colporteur, qui a pris les prénom et nom fixes de Jacob Felsenberg demeurant grand rue de la grange N° 7, lequel nous a déclaré donner à Jacob son fils mineur né en cette ville le 13 Prairial an cinq le nom de Felsenberg pour nom de famille & conserver celui de Jacob pour prénom et a signé avec nous le présent acte le 20 septembre 1808 (i 22)

Jacob Felsenberg (Cerf Felsenberg) meurt à Nidernai en 1818.
Déclaration de décès le 31 mai 1818. Cerf Felsenberg âgé de 70 ans, né à Niedernai, revendeur, veuf de feue Fromet Leopold, domicilié à Niedernai, mort en cette mairie le 31 mai du mois courant à onze heures du matin dans la maison située n° 252, fils de feu Jacob Moyses, vivant revendeur, et de feue Rachel Cerf. (…) deuxième déclarant, Nathan Felsenberg, âgé de 72 ans, revendeur frère du décédé (i 8)

Jean Leberecht Rausch et Cerf Jacob vendent la maison au brasseur Jean Daniel Meyer

1801 (6 frimaire 10), Strasbourg 5 (12), Not. F. Grimmer n° 1257
bürger Johann Lebrecht Rausch und Cerf Jacob beede handelsleute
an bürger Johann Daniel Meÿer dem bierbrauer
Eine behausung hof hoffstatt bronen Stallung Garten mit allen deren Gebäuden, begriffen, Weithen, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten zu Straßburg an dem Finckweiler in der Marxgaß N° 2, einseit neben Johannes Lamm, anderseit neben N. Meÿer hinten auff Johannes Pfeffinger, die Reitschul, br. beck und andere – vor mir am 6. floreal 8.t jahr passirten Kauf und Verkauf an der bierbehausung zum storchen zu fordern – um 22.000 francken
Enregistrement, acp 82 F° 89 du 11 frim. 10

Fils du brasseur Jean Georges Meyer et de Marie Salomé Pick, Jean Daniel Meyer épouse en 1803 Marie Madeleine Meyküchel, fille du cafetier Jean Jacques Meyküchel
1803 (14 pluv. 11), Strasbourg 10 (32), Not. Zimmer n° 289, 1483
Eheberedung – br Johann Daniel Meyer, lediger Gastgeber, weÿl. Johann Georg Meyer, bierbrauer, mit auch weÿl. Fr. Maria Salome geb. Pick ehelicher Sohn
Jungfrau Maria Magdalena Meÿküchel, weÿl. Johann Jacob Meÿküchel, Caffesieders mit Maria Magdalena geb. Schott erziehlte Tochter
Enregistrement, acp 86 f° 186 du 15 pluv. 11

L’aubergiste Daniel Meyer loue le jardin au jardinier Michel Bœttiger

1803 (8 fruct. 11), Strasbourg 13 (17), Not. Bremsinger n° 1136
Sechs jährige lehnung – bürger Daniel Meyer der gastgeber
an burger Michael Betiger den gärdner allhier [unterzeichnet] böttiger
seinen in dem Finckweiller N° zwei gelegen gemüß und obsgarthen sambt denen in dem garthen befindlichen garten häusern und an: zugehörden, einseit neben bu. Freÿß dem Metzger und theils der Reitschul anderseit neben bu. Diehlmann und mehrere andere Particularen oben b brack und burger Schneider, ohngefähr 2 acker groß oder 60 ares – um einen jährlichen Zinß nemlich 400 francken
Enregistrement, acp 88 F° 176-v du 15 fruct. 11

Cahier des charges de l’auberge dite au Jardin des Orangers par le cafetier Jean Daniel Meyer

1804 (12 nivose 12), Strasbourg 7 (37), Not. Stoeber n° 2296, 5177
bürger Johann Daniel Meÿer Cafféesieder
die demselben gehörige behausung hoff hoffstatt bronnen Stallung Garten mit deren Gebäuden, zugehörden und Rechten in Straßburg ane dem Finckweiler in der Marxgaß m Numéro 2 bezeichnet, einseit neben Johannes Lamm anderseit neben N. Meÿer und hinten auff Johannes Pfeffinger, die Reitschul, bürger beck und andere Particularen, ausgerufen 16.000 fr.
[Affiche] Une maison avec Ecuries puits cour et un beau Jardin de la contenance de 4 ares dit Auberge au Jardin des Orangers située au quartier Finckweiler dans la rue St Marc N° 2 très-commode pour une auberge ou autres établissements – Eine große Behausung samt Stallungen Bronnen hof und zween großen Garten worinnen die besten Obstbäume und viele Reblauben stehen im Finckweiler in der Marxgasse N° 2
(Joint acte d’opposition)

La maison est vendue à la barre du tribunal civil à la requête de Jean Lebrecht Rausch fils. Le tanneur Jean Jacques Ott s’en porte acquéreur

1804 (4 floréal 12), Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 19, n° 18
le Tribunal Civil a rendu le jugement suivant, audience du 15 germinal 12 entre Jean Lebrecht Rausch fils négociant à Strasbourg [publication : demeurant place Thomas n° 3] demandeur en expropriation forcée defendeur en intervention comparant par le C. Kern avoué d’une part et Jean Daniel Meyer aubergiste en ladite ville defendeur en expropriation forcée defaillant et encore Michel Böttinger jardinier demandeur en intervention comparant par le Cit. Momy avoué d’ultérieure part (…) laisser l’intervenant en jouissance jusqu’à la St Martin ou 21 brumaire prochain
par le poursuivant Rausch
(déclaration de command le) 6 germinal 12, déclare avoir enchéri pour Jean Jacques Ott tanneur, moyennant 14.200 francs
une maison cour écurie et grand jardin y attenant aisances appartenances et dépendances situé au quartier finckwiller rue St marc N° 4 a Strasbourg d’un côté ci devant Jean Lamm actuellement Hoffmann, d’autre ci devant le Cit Meyer actuellement Klein boucher, devant ladite rue, derrière le harras, les Cit. Jean Pfeffinger, Breck et autres, évalué en produit net à un revenu de 112 francs, mise à prix par le poursuivant 4000 francs

Fils du tanneur David Ott, le tanneur Jacques Ott épouse à Bischwiller Marie Elisabeth Lyroth, fille du marchand de vins Jean Pierre Lyroth : contrat de mariage, célébration
Copia Ehe Contracts Extractus aus dem Eheberedungs Protocollo des Notariats und ehemaligen Greffe zu bischweiler vom 1. sept. 1788, H Jacob Ott der ledige Rotgberger L david Ott burger und Rothgerger zu Straßburg Sohn So dann jungfrau Maria Elisabetha Lyroth H. Joh: Peter Lyroth Weinhändlers auch gerichtsschoffens hieselbst

Mariage, Bischwiller (luth. f° 27-v)
Den 6. Weinmonats im Jahr 1788 wurden nach vorhergegangener zweÿmaligen proclamation in Straßburg und dreymaligen dahier, mit einwilligung beyderseitiger Eltern und auf Erlaubnus hiessiger hertzoglich Pfalz: Zweybrückischen Canzelley öffentlich ehelich eingesegnet Herr Johann Jacob Ott, Bnürger und Rothgerber Zu Strassburg, alt 26 Jahre, und ehelicher Sohn Herrn Johann David Otts, des Bürgers und Rothgerbers zu Straßburg und Jungfrau Maria Elisabeth, alt 25 Jahre, ehelich erzeugte Tochter Herrn Peter Lyroth des bürgers, Weinhändlers und Gerichtsschöffen dagier [unterzeichnet] Johann Jacob Ott als Hochzeiter, Maria Elisabeth Luroth als Hochzeiterin (i 18)

Marie Elisabeth Lyroth meurt en 1798 en délaissant deux fils
1798 (23 frimaire 7), Strasbourg 4 (24), Not. Roessel n° 425
Inventarium und beschreibung all derjenige Haab Nahrung und Güther so weÿl. bürgerin Maria Elisabetha Lÿroth burgers Johann Jacob Ott des jüngers rothgerbers Ehefrau, nach ihrem den 25. brumaire an 7 genommenen tödlichen hintritt
Die Erblaßerin hat ab intestato zu Erben verlaßen ihre mit dem Wittiber zwey Kinder als Joh: Jacob 10 Jahr und Joh: david 3 Jahr und 2 monath alt, als tuteur subrogé b. Joh: Jacob Ott der mittlere rothgerber
Copia Ehe Contracts Extractus aus dem Eheberedungs Protocollo des Notariats und ehemaligen Greffe zu bischweiler vom 1. sept. 1788 (…)

im Sterbhaus am brand ein End N° 7
(f° 8 v) Eigenthum an häußern. Nemlich und erstlich eine behaußung bronnen und hoffstatt mit allen deren gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden und rechten stehend auf der Spizengas n° 24 bezeichnet einseit neben brumterische Wittib anderseit neben b. harrs Garten, hierüber besagen Kaufbrieff vor Not. Dinckel sub dato den 27. vend. 5
Item eine behaußung bronnen und hoffstatt mit allen deren gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, rechten und Gerechtigkeiten am Finckweiler im Mühlgäßel mit N° 87 bezeichnet einseit neben einem dem b. bartheußer zustendigen mit N° 88 bezeichneten haus, anderseit neben Joh: Philipp heucher Schneider hinten auf b. Dillmanns magazin stoßend, samt gegen über sich befindliche Stallung so vorhien von Abraham Thalwitzer birstenbunder zuständig wan welche haus und Stallung, außer 1 franc 20 c so man jährlich ahn solcher stallung ane bodenzinß zahlt frei und ledig, besagt hierüber Kauffverschreibung vor Not. Dinckel sub dato 29. mes. 5
Eigenthum ane Feld-Ackeren in bischweiler
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des wittibers ohnverändert Vermögen, hausrath 433 fr, silbers 30 fr, Erg. 8000 fr, Summa summarum 8463 fr – Passiva 400 fr, Deducendo verbleiben 8063 fr
Der Kinder und beneficial Erben ohnverändert. guth, hausrath 366 fr, silbers 36 fr, activ schulden 400 fr, Ergäntzung 896 fr, feld acker 800 fr, Summa summarum 2468 fr
Endlichen wird die gemein verändert und theilbare Verlassenschaffts mass beschrieben, hausrath 3645 fr, (barré : häußern 8000), Summa summarum 11 645 fr. – Schulden 9146 fr, Deducendo 2499 fr
Enregistrement, acp 64 f° 150-v du 23 frim. 7

Le chamoiseur Jean Jacques Ott loue la maison au jardinier Georges Pœttiger fils

1805 (30 vend. 14), Strasbourg 13 (23), Not. Bremsinger n° 2803
Jean Jacques Ott chamoisseur
à Georges Pöttiger fils jardinier (corrige : bettiger)
Bail 6 ans à commencer le 21 brumaire prochain – un jardin dit le Jardin de Seyler avec la maison au bout du jardin toutes ses circonstances les Gloriettes le Jeu de quilles une Cave dont l’issue donne dans le jardin, Le tout situé au Finckwiller, d’un côté le Sr Dillemann et plusieurs Particuliers, en haut M Breck, en bas le Sr Schneider, contenant environ 2 arpents ou 60 ares
(Charges, clauses et conditions) 2. le bailleur se éserve pendant toute la durée du bail la jouissance de la moitié du Berceau garni de vignes qui se trouve du côté gauche en remontant le Jardin du côté des propriétés des SS Koch & Dillemann, Il aura le choix de prendre la partie haute ou la partie basse qu’il fera fermer – moyennant un loyer annuel de 300 francs
Enregistrement de Strasbourg, acp 97 F° 177 du 3 brum. 14

Inventaire de séparation d’une locataire, Marie Reine Weiler femme du journalier François Collin

1809 (22.3.), Strasbourg 11 (7), Not. Thurmann n° 303
Inventaire de séparation de Marie Reine Weiler épouse de François Collin journalier, par jugement du Tribunal Civil le 1 mars courant
en la maison où ils demeurent à Strasbourg rue St Marc n° 2
Contrat de mariage Me Grimmer le 3 thermidor 9
propres de la femme : meubles 245 fr, dettes actives 1006 fr, passif point
propres du mari : apports 100 fr
communauté : meubles 125 fr, dettes passives 2475 fr
Enregistrement, acp 111 f° 17-v du 27.3.

Jean Jacques Ott loue le jardin à l’horticulteur Georges Schœllhammer et à Marguerite Schœllhammer veuve de Daniel Schœllhammer

1810 (27.6.), Strasbourg 7 (48), Not. Stoeber n° 831, 9801,
Bail – Jean Jacques Ott tanneur
à Georges Schoellhammer Jardinier fleuriste et Marguerite Schoellhammer veuve de Daniel Schoellhammer jardinier
Bail 9 de années années consecutives qui commencent a courir a la fete de St Martin prochaine. Un Jardin situé au quartier finckweiler dans la rue de St Marc avec tous les arbres Vignes treilles et Berceaux bâtiments au fond du jardin, Un logement dans la Maison de devant au premier étage consistant en un poele salon remise de bois et planche sur le grenier avec l’usage de l’une des fosses a fumier, sans rien y réserver que la moitié d’un berceau a main droite dont le bailleur se réserve la jouissance – moyennant un loyer annuel de 480 francs
Enregistrement, acp 115 F° 20 du 2.7.

Jean Jacques Ott meurt en 1834 en délaissant deux fils

1834 (27.11.), Strasbourg 12 (135), Me Noetinger n° 6811
Inventaire de la succession de Jean Jacques Ott, propriétaire décédé le 30 septembre 1834 – à la requête de Jean Jacques Ott, marchand à Kehl (Grand Duché de Bade) et Jean David Ott, propriétaire à Strasbourg, seuls et uniques héritiers de leur père
1. une maison avec cour écurie, grand jardin y attenant avec aisances, appartenances & dépendances située au quartier Finckwiller rue St Marc n° 2, d’un côté le Sr Roser, d’autre le Sr Grätzinger, derrière le jardin, estimée 12.000 fr – acquise par expropriation forcée poursuivie contre Jean Daniel Meyer, aubergiste à Barr, au tribunal civil le 15 germinal 12 et déclaration de command, transcrit au bureau des hypothèques volume 19 n° 18
2. une maison avec cour, puits, droits, appartenances & dépendances située à Strasbourg rue des Dentelles n° 24 d’un côté Ernest Kübler, d’autre la veuve Schwalbach, derrière le Sr Mathis, estimée 3000 fr – acquise de Jérémie David Zimmermann, fabricant de chandelles, par acte reçu Dinckel le 27 vendémiaire 5
3. la moitié d’une maison avec appartenances & dépendances située à Strasbourg rue du Coin Brûlé n°6 d’un côté la veuve Doerffer, d’autre le Sr Schafflitzel, derrière le fossé des Tanneurs, estimée à 250 fr de revenu, la moitié à 125 fr, ou un capital de 2500 fr
masse active 17.695 fr, aucune dette
Enregistrement, acp 228 f° 178 du 2.12.

Décès, Strasbourg (n° 1780)
Déclaration faite le 30 septembre 1834 du décès de Jean Jacques Ott, âgé de 72 ans, né à Strasbourg, Tanneur, Veuf d’Elisabeth Luroth, domicilié à Strasbourg, mort en cette mairie le 30 du mois courant à quatre heures du marin dans la maison située N° 6 Coin brûlé, fils de feu Jean David Ott, tanneur, et de feu Marie Madeleine Krieg. Premier déclarant, David Ott, âgé de 39 ans, Journalier, fils du défunt [in margine :] Péritonite (i 49)

Le mercier Jean Jacques Ott meurt à Kehl où il s’est marié avec Salomé Bock veuve du bonnetier Michel Schoch puis avec Marie Scheer. David Ott devient seul propriétaire des biens de son frère en France.

1848 (5.8.), Strasbourg 12 (174), Not. Noetinger n° 20.388
Inventaire ou état de fortune de Jean Jacques Ott
Ont comparu 1° Dame Marie Scheer veuve du Sieur Jean Jacques Ott, négociant décédé à Kehl où il demeurait, agissant comme ayant été commune en biens avec feu son mari, 2° Mademoiselle Caroline Schoch, fille majeure demeurant à Kehl, issue du mariage de feu Michel Schoch, bonnetier aud. lieu & de Salomé Bock, sa veuve remariée avec led. Jean Jacques Ott dont elle était la première femme, 3° M. David Ott, propriétaire demeurant à Strasbourg frère germain dudit défunt Jean Jacques Ott & son seul et unique héritier.
Lesquels ont, par ces présentes, déclaré, savoir La veuve Ott & la Dlle Schoch qu’elles n’ont, ni l’un ni l’autre, aucun droit d’hypothèque légale, de propriété ou d’usufruit à exercer sur les biens meubles & immeubles que led. défunt Jean Jacques Ott a délaissés en France
Et le Sieur David Ott, qu’il n’a aucun droit à la propriété ou autre à exercer sur les biens meubles & immeubles que feu son frère a peu délaisser à l’étranger & notamment dans l’étendue du Duché de Bade & dont le défunt a valablement disposé en faveur d’étrangers.
En conséquence les biens situés en France appartiendront en totalité aud. sieur David Ott qui déclare que ces biens se composent uniquement de la moitié que le défunt possésait par indivis avec lui dans les immeubles dont la désignation suit
1° Une maison à un étage sur rez de chaussée sise à Strasbourg rue du coin brûlé n° 6, louée verbalement à divers moyennant un loyer annuel de 300 francs, représentant au denier vingt un capital de 6000 francs.
2° Une autre maison à rez de chaussée & un étage sise à Strasbourg rue des Dentelles n° 24, louée verbalement à divers moyennant un loyer annuel de 300 francs, représentant au denier vingt un capital de 6000 francs.
3° Une propriété sise en cette ville rue St Marc n° 2 consistant en jardin de la superficie de 50 ares avec cour & deux maisons à un étage sur rez de chaussée, droits & appartenances en dépendant, le tout loué verbalement à divers moyennant un loyer annuel de 600 francs, représentant au denier vingt un capital de 12.000 francs. Total 24.000 francs Dont la moitié revenant à la succession du défunt fair 12.000 francs
acp 374 (3 Q 30 089) f° 44

David Ott loue le jardin au jardinier Pierre Lameyer

1851 (13 et 17.1.), M° Noetinger
Bail par David Ott propriétaire à Strasbourg pour 9 ans du 25 mars 1851
à Pierre Lameyer, Garçon jardinier à Strasbourg
de 50 ares de jardin sis à Strasbourg rue St Marc N° 2, plus le logement du Jardinier formant le rez de chaussée, le bail fait moyennant un canonannuel de 320 francs et sous le cautionnement de Jean Lameyer Cordonnier et Catherine Müller sa femme de Meistratzheim père et belle sœur
acp 398 (3 Q 30 113) f° 3-v du 17.1.

Jean David Ott, propriétaire célibataire, hypothèque la maison au profit de Jean Georges Trumpf

1859 (5.12.), Strasbourg 4 (118), Not. Lauth n° 9207
Obligation – A comparu M. Jean David Ott, célibataire, propriétaire demeurant et domicilié à Strasbourg, lequel reconnaît par ces présentes devoir bien et légitimement
à M. Jean Georges Trumpf, propriétaire, demeurant et domicilié en la même ville – la somme principale de 5000 francs
hypothèque spécialement. Ville de Strasbourg. 1. Une maison avec droits, aisances appartenances et dépendances sise rue du coin brûlé n° 20 et donnant par derrière sur la rue des tanneurs où elle porte le n° 25, tenant d’un côté au Sr Digel, de l’autre côté au Sr Hediger et inscrite au cadastre Section N. N° 690.
2. Une autre maison avec droits, aisances appartenances et dépendances sise rue des Dentelles n° 5 tenant d’un côté au Sr Rasp, de l’autre côté au Sr Schwalbach et tirant derrière sur divers particuliers et inscrite au cadastre Section P numéro 976.
3. Et une maison autre avec jardin, droits, aisances appartenances et dépendances sise rue St Marc n° 12 sur une superficie de 50 ares 50 centiares tenant d’un côté à M Roser, de l’autre côté à M Kroetzinger et donnant par derrière au séminaire épiscopal à la maison Debenesse et au couvent du bon Pasteur et inscrite au cadastre Section P. Numéros 1230, 1231 et 1232.
(Le débiteur) déclare que ces immeubles lui appartiennent en toute propriété pour les avoir recueillis savoir Pour moitié dans les successions de ses père et mère M. Jean Jacques Ott, tanneur décédé à Strasbourg le 30 septembre 1834, et de Dame Marie Elisabeth Luroth décédée en la même ville le 11 brumaire an VII de la première république (ou le premier novembre 1798), et pour l’autre moitié dans la succession de son frère M. Jean Jacques Ott, mercier à Kehl, décédé en cette ville le 5 janvier 1848.

Autre obligation entre les mêmes

1860 (26.5.), Strasbourg 4 (118), Not. Lauth n° 9417
Obligation – A comparu M. Jean David Ott, célibataire, propriétaire demeurant et domicilié à Strasbourg, lequel reconnaît par ces présentes devoir bien et légitimement
à M. Jean Georges Trumpf, propriétaire, demeurant et domicilié en la même ville – la somme principale de 10.000 francs
hypothèque spécialement. Ville de Strasbourg. 1. Une maison avec droits, aisances appartenances et dépendances sise rue du coin brûlé n° 20 et donnant par derrière sur la rue des tanneurs où elle porte le n° 25, tenant d’un côté à M. Digel, de l’autre côté à M. Hediger et inscrite au cadastre Section N. N° 690.
2. Une autre maison avec droits, aisances appartenances et dépendances sise rue des Dentelles n° 5 tenant d’un côté à M. Rasp, de l’autre côté à M. Schwalbach et tirant derrière sur divers particuliers et inscrite au cadastre Section P numéro 976.
3. Une maison avec jardin, droits, aisances appartenances et dépendances sise rue St Marc n° 12 sur une superficie de 50 ares 50 centiares tenant d’un côté à M Roser, de l’autre côté à M Kroetzinger et donnant par derrière à la maison Debenesse et au couvent du bon Pasteur et inscrite au cadastre Section P. Numéros 1230, 1231 et 1232.
(Le débiteur) déclare que ces immeubles lui appartiennent en toute propriété, savoir pour les avoir recueillis savoir pour moitié dans les successions de ses père et mère M. Jean Jacques Ott, tanneur décédé à Strasbourg le 30 septembre 1834, et de Dame Marie Elisabeth Luroth décédée en la même ville le 11 brumaire an VII de la première république (ou le premier novembre 1798) dont il avait été héritier pour moitié, et pour l’autre moitié dans la succession de son frère M. Jean Jacques Ott, mercier à Kehl, décédé en cette ville le 5 janvier 1848, dont il avait été seul et unique héritier et que lui-même avait été héritier pour moitié des conjoints Ott père et mère, et que la veuve de M. Ott, frère, a renoncé à tous droits de propriété, de privilège et d’hypothèque qui auraient pu leur résulter sur lesdits immeubles suivant acte passé devant M° Noetinger, notaire à Strasbourg, le 5 août 1848, enregistré. La propriété antérieure des trois immeubles se trouve constatée, des deux premiers articles suivant contrat passé à la cidevant chambre des contrats de la Ville de Strasbourg, le 3 septembre 1757 et l’article troisième suivant jugement d’adjudication prononcé à la barre du tribunal de Strasbourg le 15 germinal an XII ère républicaine et déclaration de command du lendemain 16 germinal. Le débiteur déclare en outre (…)

Jean David Ott hypothèque la maison au profit du passementier Jean Jacques Fuchs

1863 (10.6.), Strasbourg 4 (121), Not. Lauth n° 10.715
Obligation – A comparu M. Jean David Ott, célibataire, propriétaire demeurant et domicilié à Strasbourg, lequel reconnaît devoir bien et légitimement
à M. Jean Jacques Fuchs, ancien passementier, demeurant et domicilié à Strasbourg – la somme principale de 1500 francs
hypothèque spécialement. Ville de Strasbourg. 1. Section N. Numéro 690. Une maison avec droits, aisances appartenances et dépendances sise rue du coin brûlé n° 20 et donnant par derrière sur la rue des tanneurs où elle porte le n° 25, tenant d’un côté au Sr Digel, de l’autre côté au Sr Hediger
2. Section P numéro 976. Une maison avec droits, aisances appartenances et dépendances sise rue des Dentelles n° 5 tenant d’un côté au Sr Rasp, de l’autre côté au Sr Schwalbach et tirant derrière sur divers particuliers.
3. Section P. Numéro 1231 et 1232. Une maison avec jardin, droits, aisances appartenances et dépendances sise rue St Marc n° 12 tenant d’un côté au Sr Roser, de l’autre côté au Sr Groetzinger et donnant par derrière sur la propriété Debenesse, celle du couvent du bon Pasteur et celle du séminaire épiscopal et le tout sur une superficie de 50 ares 50 centiares
(Le débiteur) déclare que ces immeubles lui appartiennent en toute propriété, savoir pour en avoir recueilli la moitié dans les successions de ses père et mère M. Jean Jacques Ott, tanneur, et De Marie Elisabeth Luroth, conjoints à Strasbourg, décédés la femme le 11 brumaire an VII (premier novembre 1798) et le mari le 30 septembre 1834, et dont il avait été héritier pour moitié, et pour en avoir recueilli l’autre moitié dans la succession de son frère M. Jean Jacques Ott, mercier à Kehl, décédé le 5 janvier 1848, dont il avait été seul et unique héritier et que lui-même avait été héritier pour moitié des époux Ott cidessus nommés, ses père et mère,et que la veuve de M. Ott frère a renoncé à tous droits de propriété, de privilège et d’hypothèque qui pouvaient lui compéter sur lesdits immeubles, aux termes d’un acte passé devant M° Noetinger, notaire à Strasbourg le 5 août 1848, et que la propriété antérieure des trois immeubles se trouve constatée, savoir celle des deux premiers articles par un contrat passé à la cidevant chambre des contrats de la Ville de Strasbourg, le 3 septembre 1757 et celle de l’article troisième par un jugement d’adjudication prononcé à la barre du tribunal de Strasbourg le 15 germinal an XII et déclaration de command du lendemain 16 erminal. Le débiteur déclare encore que les immeubles qu’il vient d’hypothéquer sont frappés savoir 1° d’une dette de 15.000 francs (…)

David Ott meurt en 1876 en délaissant pour héritiers ses parents du côté maternel
1876 (19.4.), M° Pierron
Inventar des Nachlaßes des zu Straßburg am 21.ten März 1876 ledig gestorbenen Rentners David Ott, Auf Ansuchen von 1. Julie Emma Luroth, Ehefrau von Julius Saeger Steuerempfänger zu Straßburg, 2. Carolina Julie Luroth, Ehefrau von Friderich Ludwig Jaeger, Pfarrer in Hangenbieten, 3. August Arnold, Kaufman zu Bischweiler, 4. Caroline Arnold, Ehefrau von Carl Otto August Thelemann, Consistorial-Rath zu Detmold, einzige Erben zi ¼.tel des verstorbenen, von welchem sie Nachgeschwisterkinder sind.
Nachlass 1. Mobiliar Gegenstände veschrieben angeschlagen zu 224, 2) baares Geld 2231, 3. Ein Forderung an die Diakonessen-Anstalt von Straßburg laut Act vor Notar Holtzapffel vom 20. Juni 1868, 32.000
acp 650 (3 Q 30 365) f° 62 du 20.4. n° 1354 (Sterbfall zahlt am 18/9 76 Bd 121 N° 382)

Partage de la même succession
1876 (8.12.), M° Loew
Theilung des Nachlasses des zu Straßburg am 21. März 1676 verstorbenen David Ott Rentner
unter dessen Erben, Nachgeschwister Kinder mütterlicher Seits des Verstorbenen nämlich 1. Julie Emma Luroth, Ehefrau von Julius Saeger Steuerempfänger, beide in Straßburg wohnhaft, 2. Caroline Julie Luroth, Ehefrau des Pfarrers Friderich Ludwig Jaeger in Hangenbieten, 3° August Arnold, Kaufman in Bischweiler, 4° Caroline Arnold, Ehefrau von Carl Otto August Thelemann, Consistorial-Rath beide in Detmold wohnhaft, vertreten durch August Arnold zufolge registrirter Vollmacht
Activ Masse 1) Steigpreis der Mobilien, 280, 2) Ausstand bei der Diakonessen-Anstalt 32.000, 3) baares Geld 2231, Summa 34.511
Passiv Masse, 202, Netto 34.309
Anweisungen (…)
acp 658 (3 Q 30 373) f° 81-v du 18.12. n° 3987. (Sterbfall bezahlt vom 18/9 76 Bd 121 N° 382)

David Ott passe une promesse de vente au profit de l’Etablissement des Diaconesses

1868 (20.6.), M Holtzapffel subst. Noetinger
Promesse de vente – David Ott, propriétaire à Strasbourg
au profit de l’Etablissement des Diaconesses de Strasbourg
d’une propriété sise à Strasbourg rue St Marc n° 12, moyennant 57.500 francs, laquelle vente ne sera définiive qu’après l’approbation de l’autorité supérieure
acp 574 (3 Q 30 289) f° 9-v du 22.6.

La vente est confirmée suite au décret impérial rendu le 24 octobre 1868

1868 (17.11.), M° Noetinger
Réalisation par suite d’un décret impérial en date du 24 octobre 1868 d’un acte reçu Holtzapffel subst. Noetinger le 20 juin 1868 portant vente par David Ott, propriétaire à Strasbourg
à l’Etablissement des Diaconesses de Strasbourg
d’une propriété d’une superficie de 49 ares 22 cent. sise à Strasbourg rue St Marc n° 12, consistant en un jardin, maison de jardinier, cour et dépendances moyennant 57.100 francs – le vendeur est propriétaire par suite d’héritage de son père Jean Jacques Ott décédé en 1834.
acp 577 (3 Q 30 292) f° 56-v du 18.11.


Jean Philippe Schatz, et (1745) Marie Salomé Kruel – luthériens

Fils du marchand Jean Philippe Schatz et de Susanne Catherine Bæhr, le marchand Jean Frédéric Schatz épouse en 1746 Marie Salomé Kruel, fille du marchand Chrétien Henri Kruel et de Salomé Hitschler : contrat de mariage, célébration

1746 (10.2.), Not. Lang l’aîné (Jean Daniel, 25 Not 105) n° 230
Eheberedung – entzwischen dem Edlen Wohl Ehrenvest und Großachtbaren Herrn Johann Friderich Schatzen, ledigen handelsmann, des Edlen Wohl Ehrenvest und Großachtbaren Herrn Johann Philipp Schatzen des ältern Vornehmen Handelsmanns und burgers alhier mit weÿland der Edlen Wohl Ehren und tugendreichen Frauen Susanna Catharina gebohrner Bährin deßelben geweßter Frauen Eheliebstin seelig ehelich erzeugtem ohneins älterem Sohn als den Herrn bräutigambs ane einem
So dann der Edlen, Wohl Ehr und tugendgezierten Jungfrauen Maria Salome Kruelin des Edlen, Wohl Ehrenvest und Großachtbaren Herrn Christian Heinrich Kruels ebenmäßig Vornehmen Handelsmanns und burgers allhier mit der Edlen Wohl Ehr: und Tugendbegabten Frauen Salome gebohrner Hitschlerin deßen Frauen Eheliebstin ehelich erzeugten tochter als der Jungfrauen Hochzeiterin ane dem andern theil
Geschehen und verhandelt seind diese ding in der Königlichen freÿen Statt Straßburg auff Donnerstag den 10. Februarÿ im Jahr als man nacch Unsers einigen Erlösers Heÿlandes und Seeligmaches gnadenreicher Geburth und Menschwerdung Zahlte 1746 [unterzeichnet] Johann Friderich Schatz als Hochzeiter, Maria Salome Kruelin als hochzeiterin

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 76-v, n° 7)
1746. Freÿt. den 2 Martÿ seÿnd nach zweÿmahl Vorher beschehener Proclamation in den Stand der H. Ehe eingesegnet worden, Herr Johann Fridrich Schatz der ledige Gartenmann u. burger allhier, Herrn Joh: Philipp Schatz des Aeltern auch Handelßmanns u. burgers alhier ehel. Sohn und Jungfr. Maria Salome, Herrn Christian Heinrich Kruel des Handelsmanns u. burgers allhier ehelich erzeugte Tochter, [unterzeichnet] Johann Friderich Schatz als Hochzeiter, Maria Salome Kruelin als Hochzeiterin (i 79)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison des parents de l’épouse au coin du Vieux-Marché-aux-Poissons et de la rue Mercière. Les apports du mari s’élèvent à 1 036 livres, ceux de la femme à 1 092 livres.

1746 (5.5.), Not. Lang l’aîné (Jean Daniel, 25 Not 87) n° 744
Inventarium über des Wohl Edlen und Ehrenvesten, Auch Großachtbaren Herrn Johann Friderich Schatzen, Vornehmen Handelsmanns, ingleichem der Wohl Edlen, Viel Ehren und tugendgezierthen Fr. Mariä Salome Schatzin gebohrner Gruelin, beeder Ehepersohnen und burgere allhier einander in die Ehe Zugebrachte Nahrungen, auffgerichtet in Anno 1746. – in ihrer den 10.ten Februarÿ dießes Jahrs mit einander auffgerichteter Eheberedung §° 4.to sich Vor ohnverändert Vorbehalten haben (…) So beschehen Zu Straßburg, in beÿseÿn und persönlicher Gegenwarth des Wohl Edlen Ehren Vesten und Großachtbaren Hn Johann Philipp Schatzen, des Ältern Vornehmen handelsmanns und burgers allhier des Eheherrn geehrten H. Vatters, wie auch des Wohl Edlen Ehrenvesten und Großachtbaren H. Christian Heinrich Kruels auch Vornehmen handelsmanns in gleichen der Wohl Edlen Viel Ehr und Tugendbegabten Fr. Salome Kruelin gebohrner Hitschlerin beeder Ehepersohnen und burgere allhier der Ehelichen geehrten Eltern auff Donnerstag d. 5. Maÿ 1746.

In einer allhier Zu Straßburg ane dem Fischmarckt und Krämergaß gelegener der Ehefrauen beeder Eltern Zuständigen Eck behaußung sich befunden, wie folgt.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Eheherrn Zugebrachtes Vermögen. Sa. haußraths 77, Sa. Silbers 26, Sa. Goldener Ri,g 114, Sa. baarschafft 704, Summa summarum 923 lb – Deme beÿzufügen deßelben ane denen haussteuren participirende helffte 112 lb, des Eheherrn völliges in die Ehe gebrachtes Vermögen 1036 lb
Dießem nach wird auch der Ehefrauen in die Ehe gebrachte Nahrung beschrieben, Sa. haußraths 183, Sa. Silbers 41, Sa. Goldener Ketten, Ring, Perlein und dergl. Geschmeids 278, Sa. baarschafft 407, Summa summarum 980 lb – Und wann hierzu gerechnet wird der ane gleich hernach beschiebenen haussteuren Ihre gebührige halbe theil mit 112 lb, der Ehefrauen gesambtes in die Ehe gebrachtes guth 1092 lb
Wÿdumbs Verfangenschaft, Welche S. T. Herr Johann Philipp Schatz der ältere Vornehmer Handelsmann und burger allhier des Eheherrn eheleibl. H. Vatter niß a,e das E,de seines Lebens Zugenießen hat. Vermög eines über weÿl. S.T. Fraun Susannæ Catharinæ Schatzin gebohrner Bährin, sein Herrn Schatzen des ältern gewester und in dem Herrn seelig entschlaffener frauen Eheliebstin als des dißortigen Eheherrn eheleiblichen frauen Mutter Verlaßenschafft durch mich darzu adhibirten Notarium den 11. Nov. besagten 1743. Jahrs dem vero pretio nach (…) Summarischen Calculi (…)

Le marchand Jean Frédéric Schatz meurt en 1758 en délaissant deux enfants. L’inventaire est dressé dans la maison à la Ménagerie (zum Thiergarthen) près du pont Saint-Nicolas. Le défunt est associé pour moitié avec son frère Jean Philippe Schatz. La masse propre à la veuve est de 1 236 livres, la masse propre aux héritiers de 806 livres. L’actif de la communauté s’élève à 1 411 livres, le passif à 1 900 livres

1758 (31.7.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 714) n° 278
Inventarium über Weÿland des Wohl Ehrenvest und Großachtbahren Herrn Joh: Friderich Schatz des geweßenen Vornehmen Handelsmanns und burgers allhier nunmehr seel. Verlaßenschafft, auffgerichtet Anno 1758. als derselbe Mittwochs den 15.ten Märtz dießes lauffenden 1758.sten Jahrs dießes Zeitliche mit dem Ewigen Verwechßelt, nach solch seinem aus dießer welth genommenen tödlichen Ableiben hie Zeitlichen Verlaßen, Welche Verlaßenschafft dann auf freundliches ansuchen erfordern und begehren des wohl Ehrenvest und Großachtbahren Herrn Joh: Gottfried Schatzen ebenmäßigen Vornehmen handelsmanns und burgers allhier als geordnet und geschworenen Hn Vogts Joh: Friderichs und Christinæ Cleophe der Schatzen des seel. Verstorbenen mit hernach gemelter seiner hinterbliebenen Frau Wittib ehelich erziehlter beeder Kinder und ab intestato Verlaßener Erben ersucht und inventirt durch die Edle, Viel Ehren und hoch tugendgezierte Frau Mariam Salome Schatzin gebohrner Kruellin die hinterbliebene Frau Wittib, beÿständlich des wohl Ehrenvest und Großachtbahrn herrn Christian Heinrich Kruell, ebenmäßigen Vornehmen Handelsmann und burgers allhier Ihres geliebten Herrn Vatters (…) So beschehen in Straßburg auf mo&& den 31.ten Julÿ A° 1758.

In einer allhier Zu Straßburg beÿ der St. Nicolai Bruck gelegener Zum Thiergarthen genandter und in dieße Verlaßenschafft nicht gehörigen behaußung befunden worden wie folgt
Ergäntzung der Erben ermanglenden unveränderten Guths. Zufolg Inventarÿ über beeder Eingangs Ehrengedachter geweßener Eheleuthen einander für ohnverändert in den Ehestand Zugebrachte Nahrungen A° 1746. durch H. Joh: Daniel Langen Notm. publ. et Pract. seel.
Wÿdumbs Verfangenschaft, Welche S. T. Herr Joh: Philipp Schatz der ältere Vornehmer Handelsmann und burger allhier des Verstorbenen Herrn seel. eheleiblicher Herr Vatter Lebtägig Zugenießen hat. Vermög eines durch weÿl. Herrn Joh: Daniel Lang Notm. publ. et Pract. seel. über weÿl. Fraun Susannæ Catharinæ Schatzin geb. Bährin , obehrengedachten Herrn Joh: Philipp Schatzen senioris frauen Eheliebstin als des Verstorbenen seel. Geliebter frau Mutter seel. Verlaßenschafft den 11. 9.bris 1743. gefertigten (…) Summarischen Calculi (…)
Copia der Eheberedung (…) den 10. Februarÿ 1746, Johann Daniel Lang
Antheil ane der zwischen dem Verstorbenen H. seel. und seinem H. Bruder gemeinschaftlichen Handlung so theilbar. Zufolg eines beÿ mein unterschriebenen Notarÿ Concept befindlichen Etat über dasjenige Inventarium so wegen der Zwischen dem verstorbenen Hn seel. und Hn Joh: Philipp Schatz dem jüngern handelsmann und burgern allhier seinem gel. H. Bruder gemeinschaftlich führenden handlung
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Der hinterbliebeneen Frau Wittib unverändert Vermögen, Sa. haußraths 36, Sa. Silbers 13, Sa. goldener Ring 80, Sa. Schulden 150, Erg. Rest 956. Summa summarum 1236. lb
Dießemnach wird nun auch der Kinder und Erben unveränderte Nahrung beschrieben. Sa. hausraths 81, Sa. Silbers 4, Sa. goldenen Rings 21, Erg. rest 849, Summa summarum 956 lb – Schulden 150, Nach solchem abzug 806 lb
Endlichen wird nun auch das gemein Verändert und theilbar Guth beschrieben, Sa. haußraths 112, Sa. Antheils ane der Zwischen dem verstorbenen H seel. und seinem Hn Bruder gemeinschaftlichen handlung 1252, Sa. Wein und Faß 33, Sa. Silbers 8, Sa. Goldener Ring 4, Summa summarum 1411 lb – Schulden 1900 lb, In Vergleichung 489 lb
Stall Summ 1450 lb



23, rue de la Haute Montée


Rue de la Haute-Montée n° 23 – III 156 (Blondel), N 629 puis section 69 parcelle 13 (cadastre)

Maître d’ouvrage, Jean Daniel Kolb, greffier (1768)
Bâtiment arrière, maître d’ouvrage, Paul Eugène Zisig (1884)
Nouveaux bâtiments 23, rue de la Haute Montée et 30, rue Thomann, maître d’ouvrage, Max Lieber, marchand quincaillier (1903), architectes Eugène Haug et Albert Brion


Bâtiment rue de la Haute-Montée au milieu de l’image : balcon courant au premier étage, deux balcons au deuxième étage, un au troisième (mai 2014) – Etages (octobre 2012)
Bâtiment rue Thoman, n° 30 (octobre 2013)

Inscrite au Livre des communaux de 1587 au nom de la veuve Matthieu Obrecht, la maison qui a une issue dans la rue Thomann comprend un encorbellement de 31 pieds de long en saillie de 3 pieds 9 pouces. Le docteur en médecine Jean Frédéric Fuchs qui est aussi propriétaire de la maison voisine à l’est la vend en 1623 en se réservant l’écoulement des eaux par la propriété vendue à condition de garnir la rigole d’un gril. L’Orphelinat et le Collège Saint-Guillaume auxquels la maison est attribuée en 1661 la vendent en 1676 au pasteur de Sainte-Aurélie André Kauffmann qui obtient en 1680 de son voisin le droit de faire s’écouler les eaux de son toit sur 62 pieds de longueur à la limite de leurs propriétés. La maison reste aux mains de ses descendants jusqu’à la Révolution : le secrétaire André Kauffmann, le docteur en médecine Jean Daniel Kolb, le greffier Jean Daniel Kolb qui obtient en 1768 que la Ville prenne en charge les frais de reconstruction du rez-de-chaussée en échange du terrain qu’il lui cède pour se conformer aux alignements de Blondel. La Ville accepte sa proposition en considération des loyaux services qu’il lui rend depuis trente-deux ans bien que la construction soit estimée à 576 florins alors que l’indemnité pour le terrain s’élèverait à 70 florins. Jean Daniel Kolb hypothèque en 1770 la maison au profit de son gendre Simon Guerin de Fleury pour en régler les frais de reconstruction. La façade est caractéristique du goût de l’époque d’après les élévations relevées en 1830. La valeur minimale des bâtiments passe de 2 000 florins en 1761 à 6 000 florins en 1786. Marie Caroline Ester Kolb et Simon Guerin de Fleury cèdent en 1791 la propriété à leur gendre Louis Gaspard Souquet de la Tour qui émigre. Vendue comme bien national en 1795, elle passe au sellier Jean Zisig et restera dans la famille pendant une centaine d’années. La vente de 1795 est accompagnée d’une description précise des lieux. Le bâtiment neuf et symétrique en pierre de taille face aux Petites Boucheries a deux étages à trois croisées chacun. Le puits est commun avec le voisin de droite. Le bâtiment latéral à gauche dans la première cour a deux étages et des mansardes. Un troisième bâtiment à deux étages occupe le fond de la cour.



Plan-relief de 1725. Sur la photo, la maison est la deuxième sur la gauche du haut de la Tour aux deniers (Musée historique)
Plan et élévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 70 (Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) signale un bâtiment à rez-de-chaussée et deux étages en pierre de taille, comme le plan des Ponts-et-Chaussées de la même époque. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade avant est la deuxième à gauche du repère (f). Le rez-de-chaussée comprend deux ouvertures en arcades séparées par une fenêtre. Les étages sont séparés par des cordons, les chaînages qui sont représentés suggèrent que la partie centrale forme avant-corps. La toiture a un étage mansardé et trois niveaux de lucarnes. La cour T représente l’arrière (1-2) de la façade sur rue, le bâtiment latéral gauche (2-3) et le bâtiment entre deux cours (3-6). Le mur (1-5) sépare la cour de celle de la maison voisine (n° 25). La cour arrière S qui a sa sortie rue Thomann à gauche de (m) montre l’arrière (1-2) du bâtiment entre deux cours auquel est accolé l’édicule (24) à l’ouest et le bâtiment (6-1) à l’est.
La maison porte d’abord le n° 112 (1784-1857) puis le n° 23 de la rue des Petites Boucheries.



Cours T et S
Plan des Ponts-et-Chaussées, 1823 et 1856 (ADBR, cote 2 SP 22)

Paul Eugène Zisig construit en 1884 un nouveau bâtiment arrière d’une valeur cadastrale de 280 francs qui s’ajoutent à l’ancienne valeur. Le café restaurant Royal occupe le rez-de-chaussée à la fin du XIX° siècle. Le propriétaire Max Lieber fait consolider en 1901 la solive porteuse du rez-de-chaussée. Le bâtiment est démoli en février 1903 suite à un incendie qui s’est déclaré dans la nuit du 14 au 15 septembre 1902. Max Lieber charge les architectes Brion et Haug de construire un nouveau bâtiment servant de commerce et d’habitation. Max Lieber cède à la ville de Strasbourg 11 mètres carrés de terrain rue Thomann d’après le plan des alignements arrêté le 10 avril 1876. La nouvelle façade rue de la Haute-Montée a trois étages de 8,85 mètres de long et celle rue Thomann deux étages de 7,22 mètres de long. Les deux cours sont couvertes d’un toit vitré, une construction en bois occupe la niche formée par la façade reculée rue Thomann. Le bâtiment est terminé en mars 1904.


Elévations rue de la Haute-Montée et rue Thomann par les architectes Eugène Haug et Albert Brion (1903, dossier de la Police du Bâtiment)

novembre 2020

Sommaire
CadastrePolice du BâtimentRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1607 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Matthieu Obrecht et (1566) Jacqueline Müller – luthériens
1590* h Henri Obrecht, consul, et (1560) Anne Reiff puis (1571) Jeanne Schütterlin – luthériens
1622* v Jean Frédéric Fuchs, docteur en médecine, et (1618) Marguerite Bullian – luthériens
1661 adj Orphelinat et Collège Saint-Guillaume
1676 h André Kauffmann, pasteur, et (1647) Salomé Gering puis (1652) Anne Gross – luthériens
1680 h André Kauffmann, secrétaire, et (1680) Esther Mollinger – luthériens
1719 h Jean Daniel Kolb, docteur en médecine, et (1703) Esther Kauffmann – luthériens
1761 h Jean Daniel Kolb, greffier, et (1739) Marie Charlotte Pin – luthérien converti, catholique
1771 h Simon Guerin de Fleury, intéressé dans les affaires du roi, et (1761) Marie Caroline Esther Kolb – catholiques
1791 h Louis Gaspard Souquet de la Tour, propriétaire, et (1784) Françoise Caroline Guerin de Fleury puis (1799) Marie Marguerite Charlotte Le Grix de Neuville – catholiques
1795 adj Jean Zisig, sellier, et (1781) Susanne Marie Krieg – luthériens
1833 h Jean Frédéric Zisig, sellier, et (1808) Marie Sophie Schafflützel
1852 h Séraphin Hermann Félix Dupont, employé à la poste aux lettres, et (1847) Wilhelmine Frédérique Zisig
1857 h Jean Frédéric Edouard Zisig, propriétaire, et (1872) Elisabeth Schaumont, (1872, divorce 1875) Sophie Waltz puis (1875) Eugénie Blinn
1884 h Eugène Zisig (Paul Eugène Gustave), commis négociant, et (1886) Sophie Berthe Haslauer
1895* v Max Lieber, marchand quincaillier, et Emma Richart
1922* v Charles Rack, charcutier et son épouse née Andlauer

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 1350 livres en 1716, 900 livres en 1726, 1000 livres en 1761, 3250 livres en 1771

(1765, Liste Blondel) III 156, Sr Kolb secrétaire de la tour aux fénins
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Guerin de Fleury, 8 toises, 3 pieds et 7 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) N 629, Ziesig / Zisig, Jean, sellier – maison, sol – 6 ares / 5,63 ares

Locations

1768, Louis Antoine Gau des Voves, entrepreneur de la manufacture des armes blanches de la province d’Alsace
1773, Jacques Chasot, maître cartier
1775, Pierre Perrier, marchand, et Elisabeth Desclaux
1777, René Gosset, secrétaire des fortifications
1813, Jean Jacques Notter, négociant, et Jeanne Elisabeth Marie Offermann
1816, Joseph Philippe Richard Bach, avocat inspecteur des librairies et imprimeries, et Marie Jeanne Béatrix Acker

Livres des communaux

1587, Livre des communaux (VII 1450) f° 274-v
La maison appartient à la veuve de Matthieu Obrecht qui paie 1 livre 4 sols 8 deniers pour jouissance du communal, à savoir un encorbellement de 31 pieds de long en saillie de 3 pieds 9 pouces, une tribune à murs verticaux et balustres en bois de 15 pieds de long et saillie de 8 pieds, une marche en pierre et un siège maçonné de 8 pieds de long en saillie de 7 pieds, une porte de cave verticale de 9 pieds de large et une saillie de 7 pieds.

[Vor dem Pfennigthurn gegen dem Thannenfels zu]
Weiland Herrn Mathæi Obrecht seligen nachgelassene Wittwe Vnd Erben, haben neben herr Heinrich Obrechten ein haus, Daran ein Vsstoß xxxj schu lang, iij schu ix Zoll herauß, Mehr ein Vor brütschen mit einer vfrechten Mauren Vnd hülzenen Lander xv schu lang, viij schu herauß, Mehr ein besezten Tritt, sampt ein eingemaurten Siz viij schu lang, vij schu herauß, Ein vfrechte Kellerthüer ix schu breit vij schu herauß, Bessert für das Niessen, j lb. iiij ß. viij d

Préposés au bâtiment (Bauherren)

1768, Préposés au bâtiment (VII 1413)
La maison face aux Petites Boucheries dont le secrétaire Kolb est propriétaire doit reculer de quelques pieds d’après les nouveaux alignements, de sorte que 3 cordes ½ tombent dans le domaine public. Il propose que la Ville supporte les frais de construction du rez-de-chaussée pour tenir lieu d’indemnité. A la demande de l’inspecteur Werner, le maître maçon Georges Christophe Freysinger évalue les frais à 576 florins alors que l’indemnité pour le terrain s’élèverait à 70 florins. La Ville accepte néanmoins la proposition eu égard que le pétitionnaire lui rend depuis trente-deux ans de loyaux services. Un feuillet joint porte les estimations et le volume de 664 pieds cubes correspondant aux pierres de trois arcades et de leurs piliers, du socle à l’étage.

(10-v) Donnerstags den 3. Martÿ 1768. – Secr. Johann Daniel Kolb
H. Secretarius berichtet, er besitze ein Haus gegen der kleinen Metzig über gelegen, welches nach dem neu angenommenen allignement umb etliche Schuhe Zurück gesetzt werden muße, so daß dreÿ und ein halben quadrat klaffter von seinem Eigenthumb zu Allmend fallen, welche löbl. Statt Ihne Zu verguthen hätte, er könte sich demnach entschließen gedachtes haus neu auff zuführen wan Mghh. ihme die gnade zu erweisen belieben wolten loco indemnisationis das Rez de Chaussée von der façade biß an das erste Stockwerck auff Kösten der Statt machen Zulaßen, H. Werner der bau inspector producirt deß halben einen plan de façade nebst devis von Georg Christoph Freÿßinger dem allhießigen Steinhauer und Maurer Meister entworffen, vermög welchem die Rez de Chaussée auff 576 fl. würde zustehen kommen, der platz aber so verlohren gehet nach dem in diesem dritten Canton angesetzten doppelten preiss ad 70 fl. sich belauffen wurde. Erkandt wird dem H. Imploranten in ansehung seiner der Statt seith 32. Jahren treu geleisteten dienste in seinem begehren willfahrt und ane H. bau Inspector auff getragen d. Rez de Chaussée der façade biß zu anfang des ersten Stockwercks auff Kösten der Statt zu verfertigen.
(Scheda) Pr. 1768 f° 10.b. Erstl. die quader zu 3 bögen und deren Pfeiler Von unten der Zockel biß oberhalb des Maurbands messen zusamen rauh 664 franz. Cubique: Schu à 4 ß 5 – 298. 8.
2) dieselbe nach dem Riß Zu verarbeiten, belauffen sich /:parement vüe gemessen:/ auf 793. Schuh samt Gerüsten, Versezen und andern darzu benöthigten Materialien der Schu à 3. ß 6 d – 277. 5. 6. (Summa) 576 fl. 3 ß 6 d [unterzeichnet] Georg Christoph Freÿsinger Steinhauer und Maurer Mstr
(ajout) Das Terrain welches H. Sec. nicht überbauen kann Ist 3 ½ quad: Klaffter befindet sich in dem 3.ten Canton macht nach dem Preiß doppelt 70 fl.

Description de la maison

  • 1716 (billet d’estimation traduit) La maison comprend un bâtiment latéral et un bâtiment arrière, un bûcher, une écurie, des caves sous solives, deux cours et un puits commun, estimée avec toutes appartenances et dépendances à la somme de 2700 florins
  • 1726 (billet d’estimation traduit) La maison qui a une issue dans la rue dite Thomanloch comprend un bâtiment latéral et un bâtiment arrière, un passage, plusieurs poêles, chambres, cuisines, vestibule, une buanderie, une resserre à bois, un bûcher, des caves sous solives, un puits commun, estimée avec toutes appartenances et dépendances à la somme de 1800 florins
  • 1761 (billet d’estimation traduit) La maison comprend un bâtiment avant et un bâtiment arrière où se trouvent plusieurs poêles, chambres et cuisines, le comble est couvert de tuiles plates, la cave est solivée, le puits commun, estimée avec toutes appartenances et dépendances à la somme de 2000 florins
  • 1786 (billet d’estimation traduit) La maison comprend un bâtiment avant et un bâtiment latéral, un atelier de sellier, cinq poêles, trois chambres à cheminée, deux cuisines et plusieurs chambres, le comble est couvert de tuiles plates, la cave est solivée, estimée avec le puits et toutes appartenances et dépendances à la somme de 6000 florins
  • 1795 Procès verbal d’expertise

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

2° arrondissement ou Canton nord – Rue de la petite Boucherie

nouveau N° / ancien N° : 10 / 112
Zisich
Rez de chaussée et 2 étages en pierre de taille
(Légende)

Ponts et Chaussées

1823 (ADBR, cote 2 SP 52) N° 112, Toute en pierre, 2 étages, Maison en bon état
1851 (ADBR, cote 5 K 123) N° 112, Zizig, Frédéric Jean 2 E P T S (Maison à deux étages, en pierre de taille, solide)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 21 f° 181 case 2

Ziesig Jean, sellier à Strasbourg

N 629, maison, sol, Rue des petites boucheries 112
Contenance : 5,63
Revenu total : 407,93 (405 et 2,93)
Ouvertures, portes cochères, charretières : 2 /2
portes et fenêtres ordinaires : 65 corr. en 54 / 42
fenêtres du 3° et au-dessus : 3 / 2

Cadastre napoléonien, registre 22 f° 701 case 2

Ziesig Jean, propriétaire
1859, Zisig , Jean Frédéric Edouard, rentier à Strasbourg
1886/87 Zisig Paul Eugen
1895/96 Lieber Max, Kaufmann u. Ehefr. Emma geb. Richart
(ancien f° 449)

N 629, maison, sol, Rue de la petite boucherie 23
Contenance : 5,63
Revenu total : 407,93 (405 et 2,93)
Folio de provenance : (-)
Folio de destination : Gb (sol, Gb, 701)
Année d’entrée :
Année de sortie : 1904
Ouvertures, portes cochères, charretières : 2
portes et fenêtres ordinaires : 54
fenêtres du 3° et au-dessus : 3

N 629, Hinterhaus, 629.p sol, sol, am hohen Steg 23
Contenance : 5,52
Revenu total : 687,93 (405, 280 et 2,80)
Folio de provenance : Neubau (sol, 701)
Folio de destination : Gb
Année d’entrée : 87/88
Année de sortie : 1904
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 29 / 17
fenêtres du 3° et au-dessus :
Jahrgang 1887/88, Zugang – Ziesig Paul Eugen f° 701-II, N 629, Hinterhaus, Reinertrag 280, Neubau, vollendet 1884/85

Cadastre allemand, registre 32 p. 577 case 3

Parcelle, section 61, n° 13 – autrefois N 629 p.
Canton : An Hohen Steg, Hs N° 23 und Thomans Gasse N° 30 / Rue de la Haute Montée, rue Thomann
Désignation : Hf, Whs u. NG
Contenance : 3,91
Revenu : 14.500 – 17.500
Remarques :

(Propriétaire, compte 2815
Lieber Max u. Ehefrau
1922 Rack Charles, charcutier et son épouse née Andlauer
(3257)

1789, Enquête préparatoire à l’Etat des habitants (cote VII 1295)

Canton III, Rue 67 des petites Boucheries (Mr Kieffer, Sous-Commissaire)

112
Loc. M. Zisig, Jean, M. Sellier – tribu des taneur
Pro. M. Guerin de fleurie, privilegié

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton III, Rue 67 des Petites Boucheries p. 122

112
Lo. Zisig, Jean, Sellier – tanneur
Pro. Guerin de fleurie – privilegié

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Am Hohen Steg (Seite 64)

(Haus Nr.) 23
Jockey-Club, Prince of Wales, Herrenmoden. 01
Burckhardt, Kaufmann. 4.
Lieber, Eisenhdlg. E 2 H 012
Baer, Buchhalterin. 4

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 845 W 35)

Rue de la Haute-Montée 23 (Dossier I, 1889-1924)

Le maire notifie en 1891 la veuve Eugène Zisig née Plin de faire ravaler la façade. L’entrepreneur Gustave Barth raccorde en 1889 pour le compte de Schützenberger le bâtiment à l’égout communal. Max Lieber charge en 1899 les architectes Brion et Haug de faire une nouvelle devanture. Le café restaurant Royal accueille en 1900 une exposition de l’Association pour la protection des oiseaux chanteurs et de l’élevage des canaris. Le restaurateur Willy Kalz (café-restaurant Royal) fait poser un store en 1901.
La loge maçonnique An Erwins Dom qui est locataire du premier étage fait constater que les piliers en fer du rez-de-chaussée ne suffisent pas à accueillir cent personnes à l’étage. L’architecte Haug et la société Brion et Haug consolident la solive en 1901.
Le bâtiment est démoli en février 1903 suite à un incendie qui s’est déclaré dans la nuit du 14 au 15 septembre 1902. Max Lieber charge en décembre 1902 les architectes Brion et Haug de construire un nouveau bâtiment servant de commerce et d’habitation. Max Lieber cède à la ville de Strasbourg 11 mètres carrés de terrain rue Thomann d’après le plan des alignements arrêté le 10 avril 1876. La nouvelle façade au 23, rue de la Haute-Montée a trois étages de 8,85 mètres de long et celle au 30, rue Thomann deux étages de 7,22 mètres de long. Les architectes modifient leur projet suite à des difficultés soulevées par le voisin 32, rue Thomann. Après un premier refus, les architectes sont autorisés à couvrir les deux cours d’un toit vitré et à élever une construction en bois dans la niche formée par la façade reculée rue Thomann. Le bâtiment est terminé en mars 1904.
Le magasin au rez-de-chaussée est exploité par Falk et Sternweiler (vêtements pour hommes Jockey-Club Prince of Wales). Müller et Compagnie sous-loue de Bernard Falck le premier étage en 1911 et fait aménager un atelier au deuxième étage.

Sommaire
  • 1890 – Le maire notifie la veuve Eugène Zisig née Plin (demeurant 17, faubourg de Pierre) de faire ravaler la façade du 23, rue de la Haute-Montée – Le maire accorde un an de délai – Travaux terminés, septembre 1891.
  • 1889 – L’entrepreneur Gustave Barth (60, route de Colmar au Neudorf) demande au nom du sieur Schützenberger l’autorisation de faire un raccord à l’égout communal – Autorisation – Dessin – Le raccord est raccourci (2,80 m au lieu de 7,50 m)
  • 1896 – Dossier suite à un courrier du commissaire de police. J. Laemlé demande l’autorisation de poser une enseigne
  • 1899 – Les architectes Brion et Haug demandent au nom de Max Lieber l’autorisation de faire une nouvelle devanture – Le commissaire de police transmet au maire la demande et les deux dessins – Dossier – Autorisation – Travaux terminés, avril 1899
  • 1900 – Le maire envoie une injonction de payer les droits d’enseigne à l’aubergiste Schwartz (enseigne plate et lanterne) – L’auberge est tenue par Gustave Reinbold
  • 1900 – Le commissaire de police transmet au maire la demande de l’Association pour la protection des oiseaux chanteurs et de l’élevage des canaris qui envisage de présenter une exposition dans la salle arrière du café restaurant Royal – La Police du Bâtiment répond que les allées devront avoir au moins 1,50 mètre de large
  • 1901 – Henri Kraft demande au nom de la loge maçonnique An Erwins Dom de vérifier la charge admissible du premier étage dont la loge est locataire. – Après avoir visité les lieux, la Police du Bâtiment estime que les piliers en fer du rez-de-chaussée ne suffisent pas à accueillir cent personnes à l’étage. Croquis du rez-de-chaussée et de l’étage – La Police du Bâtiment demande au propriétaire Max Lieber (Poêles et fourneaux, volets roulants, quincaillerie, demeurant 2, rue du Noyer) de consolider le bâtiment. Le propriétaire s’adresse à l’architecte Haug et à la société Brion et Haug. La solive a été consolidée, mars 1901.
  • 1901 – Le restaurateur Willy Kalz (Café-restaurant Royal) demande l’autorisation de poser un store – Autorisation – Le store est posé, mai 1901.
    1901 – Les sieurs Peter et Kaufmann informent le maire que le restaurateur Willy Kalz élève des lapins et des pigeons dans deux clapiers placés dans la cour. La Police du Bâtiment se déclare incompétente pour intervenir et renvoie les pétitionnaires au propriétaire.
  • 1902 (20 septembre) – L’entrepreneur Hilaire Zæpfer (30, avenue de la Forêt-Noire) demande au commissaire de police l’autorisation d’occuper la voie publique pour y entreposer des débris après un incendie. – Le maire accorde l’autorisation – Dossier classé, novembre 1902.
    1902 (octobre) – La Police du Bâtiment constate que le restaurateur Kalz a posé une enseigne plate sans autorisation. Willy Kalz répond qu’il s’agit d’une enseigne provisoire, les autorités ayant demandé que le bâtiment soit démoli suite à l’incendie qui s’est déclaré dans la nuit du 14 au 15 septembre 1902. – Le bâtiment est en cours de démolition, février 1903.
    1903 (juin) – Hubert Mehl (14, rue des Jardins) informe le maire que la fosse d’aisances de l’entrepreneur Bürklél déborde dans le nouveau bâtiment à la Haute-Montée – Dossier classé après visite des lieux, juillet 1903.
  • 1903 (février) – Les entrepreneurs K. et D. Bürklé demandent au nom du propriétaire Max Lieber l’autorisation d’occuper la voie publique devant le bâtiment à construire (palissade de chantier). Le commissaire de police transmet la demande au maire – Autorisation – Prolongation jusqu’au 30 juin, nouvelle prolongation jusqu’au 15 août – Dossier classé, septembre 1903.
  • 1903 (novembre) – La Police du Bâtiment constate que Max Lieber a posé sans autorisation quatre lampes électriques à sa nouvelle construction. Il répond que les lampes appartiennent à ses locataires Falk et Sternweiler
    1903 (novembre) – Le magasin Jockey-Club (vêtements pour hommes, sur mesure et prêt-à-porter, Prince of Wales) demande l’autorisation de poser une lampe électrique – Autorisation – La lampe est posée, décembre 1903.
  • 1902 (décembre) – Les architectes Brion et Haug (7, rue Kageneck) demandent l’autorisation de construire un nouveau bâtiment servant de commerce et d’habitation pour le compte de Max Lieber au 23, rue de la Haute-Montée – Dessins
    Le Service d’architecture note que le terrain suit l’alignement rue de la Haute-Montée mais qu’il en dépasse de 1,80 à 1,25 mètre rue Thomann
    1902 (17 décembre) – Plan et rapport, Max Lieber, demeurant 2, rue du Noyer, cède à la Ville de Strasbourg 11 mètres carrés de terrain pour 24 marks le mètre carré d’après le plan des alignements arrêté le 10 avril 1876.
    1902 (décembre) – Max Lieber et les architectes Brion et Haug sont autorisés à construire un bâtiment servant de commerce et d’habitation sur un terrain donnant 23, rue de la Haute-Montée et 30, rue Thomann. La toiture prévue est autorisée à titre exceptionnel. Les droits sont payés pour une façade à trois étages de 8,85 mètres de long et une façade à deux étages de 7,22 mètres de long – Dessins
    1903 (mars) – Les architectes modifient leur projet suite à des difficultés soulevées par le voisin 32, rue Thomann
    1903 (mars) – Avenant à l’autorisation (fenêtres supprimées) – Nouveaux dessins
    1903 (avril) – Les architectes demandent l’autorisation de couvrir les deux cours d’un toit vitré et d’élever une construction en bois dans la niche formée par la façade reculée rue Thomann. – La cour à l’arrière du bâtiment rue Thomann pourra être recouverte puisque le rez-de-chaussée ne sert pas d’habitation. Il ne sera pas autorisé de couvrir celle à l’arrière du bâtiment Haute-Montée ni d’élever la construction en bois rue Thomann
    1903 (juin) – Max Lieber et son locataire proposent à l’adjoint au maire Timme de couvrir la première cour de vitres amovibles. L’architecte municipal Nebelung énumère les conditions dans lesquelles le toit pourra être autorisé. Le propriétaire pourra élever un bâtiment précaire en bois dans la niche rue Thomann
    Louis Sternweiler, gérant de la boutique Prince of Wales (papier à lettres illustré du magasin sis 48, Vieux-Marché-aux-Vins) argue que la cour lui est nécessaire pour exposer et essayer ses marchandises.
    1903 (juin) – Les architectes Brion et Haug sont autorisés à recouvrir les deux cours et à construire un bâtiment précaire en bois rue Thomann
    1903 (novembre) – La Police du Bâtiment constate que les plaques métalliques devant les fourneaux ne sont pas conformes lors de la réception finale d’une partie du bâtiment.
    1904 (mai) – Les architectes déclarent que la construction du sous-sol est indépendante de celle des étages, c’est-à-dire que les piliers du sous-sol ne contribuent pas à la stabilité des étages. – Le maire répond que les piliers du sous-sol devront tout de même être revêtus
    Suivi des travaux. Les anciens bâtiments sont toujours en place (janvier 1903), ils sont en cours de démolition (février 1903). Le mur pignon de gauche est très abîmé, on creuse pour établir les fondations (mars 1903). Les fondations et les murs du sous-sol sont en cours (avril). Les murs du sous-sol sont terminés, ceux de la cour commencés (mai). – Les plâtriers travaillent (août), ils ont presque terminé leur travail (octobre) – Les menuisiers travaillent, l’appentis rue Thomann n’est pas encore commencé (octobre) – Les peintres et les tapissiers travaillent aux troisième et quatrième étages du bâtiment de devant et du bâtiment du milieu (février 1904) – Le bâtiment est terminé (mars 1904) La Police du Bâtiment constate lors de la réception que les piliers en fer au sous-sol ne sont pas revêtus de matériau à l’épreuve du feu. Le propriétaire pourrait être dispensé du revêtement dans la cave du bâtiment arrière s’il ne sert qu’à entreposer des ferrailles.
  • 1903 (octobre) – Les architectes Brion et Haug demandent l’autorisation de poser un volet roulant rue de la Haute-Montée – Le maire répond qu’il pourra être autorisé en le modifiant de manière à ce qu’il soit au moins à 2,20 mètres au-dessus du trottoir. L’installateur de Nuremberg tarde à venir mais les commerçants Falk et Sternweiler ne s’en servent pas. Max Lieber demande en avril 1904 à être dispensé de modifier le store. Requête de Jockey-Club-Prince of Wales sur papier à lettres illustré.
    1904 (mai) – Max Lieber est autorisé à poser un store
  • 1905 – Max Lieber déclare sur papier à lettres illustré que les plaintes de sa voisine la veuve Kapp (28, rue Thomann) ne sont pas fondées. La Police du Bâtiment constate que les canalisations de la maison Kapp étaient défectueuses une quinzaine de jours auparavant.
    1905 (septembre) L’entrepreneur J. Hug (25,Faubourg Blanc) établit que l’humidité d’une partie du mur du n° 23 provient de la propriété Kapp voisine.
  • 1905 – La Police du Bâtiment constate que le cabinet de brevets Hauser a posé sans autorisation une enseigne sur le balcon – Demande – Autorisation
  • 1905 – Le quincaillier Max Lieber demande l’autorisation de poser une enseigne perpendiculaire – Autorisation
  • 1907 – Max Lieber déclare que son locataire Bernard Falck a relié le rez-de-chaussée et l’étage par un escalier – La Police du Bâtiment se rend sur place et constate que l’escalier établi quelques années plus tôt sert de nouveau mais que la grande fissure dont parle le propriétaire n’existe pas.
  • 1906 – La Police du Bâtiment constate que Bernard Falck (Jockey-Club) a posé une enseigne perpendiculaire sans autorisation au balcon du premier étage – Demande – Max Lieber ne donne pas son consentement
    1907 – La Police du Bâtiment constate que Bernard Falk a posé une enseigne sans autorisation – Bernard Falk demande au commissaire de police l’autorisation d’éclairer par des lampes électriques son enseigne au balcon – Il est autorisé à poser une enseigne plate (mars 1907)
    1907 – La Police du Bâtiment constate que Bernard Falk a posé une enseigne sans autorisation – Bernard Falk (Falk-Schnerf) demande l’autorisation de poser une enseigne perpendiculaire à côté de la boulangerie – Autorisation – L’autorisation est périmée sans que l’objet soit posé.
  • 1909 – M. Wittgensteiner est autorisé à poser une enseigne plate
  • 1909 – Le peintre Schæffter (4, Petite rue des Dentelles) est autorisé à poser un échafaudage sur la voie publique
  • 1911 – Müller et compagnie (premier étage) demande l’autorisation de poser une enseigne sur verre. Maquettes (Pelz & Moden-Haus, Müller & Cie, Fourrures et nouveautés, Müller et Compagnie) – Autorisation – L’enseigne est posée
    1912 – La Police du Bâtiment constate que la société Müller et compagnie a posé sans autorisation trois enseignes plates sur le balcon – Demande – Autorisation
    1911 – La société Müller demande l’autorisation d’aménager au deuxième étage de la rue Thomann deux ateliers de couture où travaillent 40 personnes (croquis).
    Auguste May demande au nom de la société l’autorisation d’installer des machines – L’inspection du travail relève que le dossier est lacunaire (juillet) – La société fournit une description plus détaillée (il y a pour le moment 22 employés) – L’inspecteur du travail rappelle que chaque employé doit avoir 10 mètres cubes d’air dans l’atelier. Il fournit la liste des conditions réglementaires à remplir.
    1911 (décembre) – La société Müller et compagnie est autorisée à aménager un atelier de tailleur et de couture au 23, rue de la Haute-Montée – Elle objecte qu’elle n’est pas en droit de plâtrer les cloisons parce qu’elle sous-loue les locaux de Bernard Falk. Le maire la dispense de cette obligation
  • 1912 – Le Magasin des fonctionnaires (Einkaufshaus für Beamte) demande l’autorisation de poser quatre enseignes plates (croquis) – Autorisation – Les enseignes sont posées, décembre 1912.
  • 1914 – Max Lieber déclare qu’il lui est difficile d’effacer entièrement l’enseigne sur le pignon (Jockey-Club, Prince of Wales) – L’inscription est supprimée
  • 1918 – Après avoir transféré son salon du 3, place Saint-Etienne au 14, rue de la Mésange, le coiffeur pour dames Martin Oster demande l’autorisation de poser deux enseignes sur le balcon (Schönheit und – M. Oster – Nagelpflege (Soins de beauté, ongles, M. Oster) – Autorisation – Les enseignes ont été retirées parce qu’elles se trouvent trop près du bâtiment voisin, octobre
    1919 – Martin Oster fait remarquer que l’enseigne Remington se trouve elle aussi près de la maison voisine
    1920 – Martin Oster demande l’autorisation de fixer une vitrine à la façade (largeur 52 centimètres, hauteur 125 centimètres, profondeur 18 centimètres) – Autorisation
    1924 – Le coiffeur Martin Oster est autorisé à poser une enseigne
    1928 – La Police du Bâtiment constate que le coiffeur Martin Oster a posé une enseigne au balcon du premier étage – Demande – Autorisation
  • 1919 – L’entreprise générale de peinture D. Arbogast et R. Wurth (12, quai Saint-Nicolas) demande l’autorisation de poser une enseigne sur le balcon du deuxième étage pour la société Remington (Ecole commerciale moderne, français, sténo, dactylographie) – Autorisation – Après la réclamation de Martin Nagel, la Police du Bâtiment révoque son autorisation – Le voisin donne son accord écrit
  • 1922 – La Police du Bâtiment constate que le journal Le Cri de Strasbourg a posé sans autorisation une enseigne lumineuse – Le peintre en bâtiment Albert Kornwachs est autorisé à poser un échafaudage sur la voie publique
  • Commission contre les logements insalubres – 1902. La maison va être reconstruite
    Commission des logements militaires, 1916. Rien à signaler
    1922 (propriétaire, Marthe et Compagnie, Gaston Jacowi, 81 boulevard Magenta à Paris) Les toits vitrés sont très sales. Marthe et Cie qui n’est plus le principal locataire renvoie à Henri Kahn, 75, Grand rue
  • 1928 – Robert Weil demande l’autorisation de poser une plaque en émail – Autorisation

Autres dossiers

845 W 36 – Haute Montée, 23 (volume II) – magasin Comptoir des Lainages, pose d’une enseigne tableau, transformation Lyneguy, tailleur pour hommes, salon de coiffure, transformation magasin et façade de l’immeuble (photos), 1938-1979
932 W 106 – Haute Montée, 23, 1979-1994
1572 W 199 – 2 Haute Montée, 23. amenagement des combles [refus], 1990-2003
1572 W 200 – Haute Montée, 23. modification de la verrière [refus],1992-2003
1572 W 201 – Haute Montée, 23. verriere [refus], 1991-2003
1572 W 202 – Haute Montée, 23. modification de la toiture [refus], 1990-2003
1572 W 203 – Haute Montée, 23. amenagement des combles [refus], 1994-2003
1246 W 433 – Haute Montée, 23, création de logements (sans suite), 1997-1998
1308 W 1155 – Haute Montée, 23, modification des devantures, 1999-2000
1600 W 739 – Haute Montée, 23. ouverture en toiture, 2003-2004
1689 W 496 – Haute Montée, 23, remplacement des porte-fenêtres, 2012-2013
1689 W 980 – Haute Montée, 23 (30 rue Thomann). ravalement , 2012-2013


Relevé d’actes

La maison est inscrite au nom de Matthieu Obrecht au Livre des communaux de 1587.
Fils de Thomas Obrecht, il épouse en 1566 Jacqueline Müller, fille de Georges Müller

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. p. 71)
1566. Dnica II. Post Trinitat. Matheus Obrecht Herr Thoman Obrechts selig verlaßen Son, Jungfraw Jacobe Müllerin Herrn Jörg Müller selig. nachgelaß. dochter. Sind eingesegnet vff montag den 22. Junÿ hora octava ex dispensatione (i 39)

D’après les tenants et aboutissants, la maison revient à son frère Henri Obrecht qui sera consul en 1596 et en 1602. Il épouse en 1560 Anne Reiff, fille de Laurent Reiff puis en 1571 Jeanne, fille de Loup (Wolffgang) Schütterlin

Mariage, cathédrale (luth. p. 71)
1560. Sonntag den 28. Junÿ. Heinrich Obrecht, eingesegnet Montag den 26. Auguste horo 6.a Lauren. Anna Reiffin Hans Reiffen seligen dochter (i 38)

Mariage, cathédrale (luth. p. 214)
1571. Sonntag den 8. Julÿ. Heinrich Obrecht Zinsmeister, Johanna Wolffgang Schutterleß dochter, Eingesegnet den 24. Junÿ a Carolo (i 110)

Le docteur en médecine Jean Frédéric Fuchs en devient propriétaire au début des années 1620. Originaire de Haguenau où son père Gaspard Fuchs était aubergiste au Scheidhoff, Jean Frédéric Fuchs épouse en 1618 Marguerite Bullian, fille du marchand Simon Bullian : contrat de mariage, célébration

1618 (30. Julÿ), Not. Strintz (Daniel, 58 not 52, Prothocollum, n° 39) f° 244-v
Eheberedung Zwischen dem Ehrenvesten vnd hochgelerten herrn Johann Friderich Fuchßenn Medicinæ Doctori vnd der Ehren: vnd tugendreichen Jungfr. Margreden Bullianin beed einversprochenen Ehepersonen vffgericht
(…) Zwischen dem Ehrenvesten vnd hochgelerten herrn Johann Friderich Fuchßenn Medicinæ Doctori weÿland des Wol Achtbaren vnd fürnehmen herren Caspari Fuchsenn geweßenen burgers vnd gastgebers In der herrberg Zum Scheÿdhoff Zu Hagenaw seeligen sohne Ane eim
So dann der Ehren: vnd tugendreich. Jungfrawen Margrethen Bullianin, Wÿland des Auch Wol Achtbaren vnd fürnehmen herren Simon Bullian handelßmann vnd burgers Zu Straßburg seeligen dochter Am Andern theÿl sich begeben vnd Zugetragen
Auch darbeÿ Inn Personlicher gegenwerttig kheit (…) Frauwen Marie Stallerin deß herrn hochzeiters Mutter, herrn Caspari Bütschen Notarÿ In hagenauw Ihreß beÿstandts, Bastian Wachenheim schultheissen Zu herdt, hanß Caspar Fuchßen burgers vnd gasthalters In der herrberg Zum Scheidhoff Zu Hagenawn ferner Michell Mielers daselbsten wonhafft und herren Heinrich haaßen großen Rathsverwanten Alhie Zu Straßburg, sein deß herrn Breütigams Vettern bruders vnd verwanthen vff einer deß herrn hochzeiters So dann vff dier Jungfrauwen hochzeiterin seitten herrn Christoph Scheürer, Michael Bullian handelßmann, Georg Ulners Rentmeisters vnd Johann Jacob haußenn auch handelßmanns burgers zu Straßburg
Beschehen vnd verhandelt Inn deß heÿligen Reich freÿen Statt Straßburg Donnerstagß den 30. Julÿ In den Jhar deß herrn Alß man Zalte 1618.

Mariage, cathédrale (luth. f° 73)
1618. dominica XVI. Trin: den 20 7.bris. H. Johannes Fridericus Fuchs von Hagenaw der Artzeney doctor vnd J Margreth, H Simon pullian des handelsmans e. tochter, eingesegnet Zinstag den 29. 7.bris (i 41)
Not. Strintz (Daniel, 58 Not 56), n° 581 (signé)

Jean Frédéric Fuchs devient bourgeois en mars 1619 en s’inscrivant à la tribu du Miroir
1619, 4° Livre de bourgeoisie p. 9
Hr. Johann Friderich Fuchs doctor Medicinæ Empfangt d. Burgerrecht Von Margretha weÿland Hn Simon Pullians nachgelaßener dochter vnd Wüll Zum Spüegel dienen Actum den 11 Martÿ A° 1619.

Jean Frédéric Fuchs hypothèque la maison au profit du maître des rentes Georges Ulner. En marge, quittance remise au débiteur en 1652.

1622, ut spâ. [xiij. Novembris], Chancellerie, vol. 446 f° 481
(Inchoat. in Prot. fol. 346.) Erschienen der Ehr: hochgeb. herr Johann Friderich Fuchß medicinæ Doctor burger Zu Straßburg
hatt bekhandt vndt In gegenwärtigkheit herrn Geörg Vlner Rentmeÿsters burgers Zu Straßburg – schuldig seÿen 1000 pfund pfenning
Zum vnderpfand eingesetzt Eine behausung mit Zweÿen höfflin vnd hind. heüsern Auch Allen Ihren geh. & geleg. Inn d. St. St. Jenseit des Pfenningthurns, einseit neben h. Niclauß Ferber, And. seit neb. eim hauß den Bekhenner selbsten gehörig, hind. Inn das Thoman loch stoßend
[in margine :] Erschienen der Ehrenvest, hochgelehrte herr Johann Friderich Fuchß Med. Doct. der h. Debitor, an einem, So dann h. Georg Christmann Ulner für sich selbsten, h. Johann Adam Voltz alß Vogt Jfr. Elisabethæ Ulnerin und d. Ehrenvest hochgelehrte h. Georg Obrecht V. I D. und E. E. Kleinen Rhats Advocaten & Procurator alß vogt Salomeen Heßlerin Alle alß weÿl. H. Georg Ulners der Statt wohlverdienten Renthmeÿsters deß Credit. seel. Erben am andern (…) Act. 20. sept. a° 1652.

Jean Frédéric Fuchs vend à Joachim Brackenhoffer la maison voisine à l’est en conservant l’écoulement des eaux par la propriété vendue à condition de garnir la rigole d’un gril.

1623 (i. Februarÿ), Chancellerie, vol. 449 f° 104-v
(P. fol. 100.) Erschienen der Ehr: hochgelehrt herr Johann Friderich Fuchß medicinæ doctor burger Zu Straßburg (verkaufft)
h Joachim Brackenhoffer burger Zu Straßburg
hauß, hoffstatt, höfflin, hind. hauß sampt den gemeinen Brunnen, Auch Allen Ihren geb. & gelg. Inn d. Statt Straßburg Jenseit des Pfenningthurns einseit n dem verkäuffern And. seit n. den Morßmünster hoff zum theil vnd zum theil n. hilarius dietherlin dem mahler, hind. hab. sie ein vßgang Ins Thomeloch, Für freÿ ledig eÿgen & Vnd Alles Rt. & Also & Vnd Jst disser Khauff Zugangen vnd bsch. für vnd vmb 1100 pfund
Vnd Ist Abgeredt weil das wasser Jed. Zeit Von Alters hero vß sein des Kheüffers hauß Khein And. Als durch sein des Verkäuffers behaußung den vßgang gehabt, so soll es nochmahlen dabeÿ verpleÿb. dergestalt daß das wasser loch mit eim strehel vnd Sibb d. notturfft verseh. werden.

Affaires traitées par les Conseillers et les Vingt-et-Un. Jean Frédéric Fuchs demande au Magistrat d’intercéder pour la succession de sa mère en 1628, dans l’affaire qui l’oppose à Chrétienne Wencker, veuve d’Hilaire Fuchs de Haguenau en 1635.
1635, Conseillers et XXI (1 R 118)
Dr. Johann Friderich Fuchs et consorten contra Christinam Wincklerin Zu Hagenaw. 140. 166.
(f° 140) Sambstag den 3. Octobris. – Statt Hagenaw Intercedirt für Christinam Wincklerin C.tra Dr. Joh: Friderich Fuchßen et Consort. Erk. solle d. Schreiben Dr. Fuchsen Zue Seiner Verantwortung communicirt werd. H. Grienwald, H. Merckel
(f° 166-v) Sambstags den 14. 9.bris – Dr. Joh: Friderich Fuchß & Pullian c.tra Christinam Wincklerin weÿl. Hilarÿ Fuchsen witt. restit. Schreibenn von der Statt Hagenaw, danckt für communication vnd vbergibt vnd.thäniges Bericht. Erk. solle nach Hagenaw überschrieben werden. H. Baldtner, H. Brunstein.

1628 Conseillers et XXI (1 R 110) H. Johann Friderich Fuchs Medicus [und Johann Caspar Fuchs] contra Hagenaw. 19. R. Hagenaw. 24. [umb Irer Mutter s. verlaßenschafft Zu Inventiren] 25. 28. 33. [51.]
1633 XV (2 R 59) Dr. Johann Friderich Fuchß Ca Dreÿ des Stalls [wegen seiner Mutter und bruders Daniel Fuchsen Verlaßenschafft]. 258. 261. 279. vmb nachlaß der straff. 295.
1636 XV (2 R 61) Dr. Johann Friderich Fuchß [Handtmühl]. 171.

Jean Frédéric Fuchs et sa femme souffrante dictent leurs dernières volontés dans leur maison face aux nouvelles boucheries.
1636 (22. Sept.), Not. Strintz (Daniel, 58 not 63) n° 394
Testamentum nuncupativum – Persönlich erschienen d. Ehrenvest vnd hochgelehrte Johann Friderich Fuchß Philosophiæ & medicinæ Doctor, vnd die Vÿl Ehren vndt tugendreiche frauw Margaretha Bullianin, beede ehegemächde burgere Zu Straßburg, Er der herr Zwar gesunden gehenden vnd Stehenden leibs, Sie die fraw aber Zugestandenen leibs Kranckheit etwas Übel auff vnd Matte vnd dahero in einem bette Ligend, Jedoch aber beede Insonderheit aer due frau Von der gnaden Gottes guten richtiger Sinnen vernunfft verstands (…)
Vnd ist dißes alles Zugaang vnd besch. In deß heÿlig. Reichs freÿen Statt Straßburg In beeder ehegemächt bewohn. eÿgenthümblich behausung Einseit neb. einer Behausung so H Joachim Brakenhoffern alt. Ammeistern Zuständig Vornen geg. d. Neuwen Metzig hinüber geleg. dero Obern vordern Stub. auff die gaß sehend, dienstag d. 22. Septembris 1646. Vormittag Zwischen 11 et 12 Uhren

Jean Frédéric Fuchs hypothèque la maison au profit d’Adam Schiffmann, assesseur au Petit Sénat

1637 (16. Feb:), Chambre des Contrats, vol. 477 f° 157
Erschienen H Johann Friderich Fuchß medicinæ Doctor burger Zue Str.
hatt in gegensein H Adam Schiffmanns Alten Kleinen Rhats Verwanthen alhie – schuldig seÿ 200. lb
dafür Vnderpfand sein soll Ein Vorder: undt Hinder hauß, Hoff und Hoffstatt mit allen andern ihren gebäwen, alhie außerhalb deß Pfenningthurns gegen der Newen Metzig vber, neben H. M. Nicolao Ferber Professori & H Ammeister Joachim Brackenhofer hinden vff daß Thomanoch stoßend, zo Zuuor verhafftet umb 600 fl. H. Georg Ulner Rentmeister alhie

D’après les tenants et aboutissants, Jean Frédéric Fuchs habite ensuite à Colmar (1658 sqq). Sa maison revient le 28 janvier 1661 à l’Orphelinat et au Collège Saint-Guillaume (voir notamment l’inventaire ci-dessous de 1726)
L’Orphelinat et le Collège Saint-Guillaume revendent en 1676 la maison au pasteur de Sainte-Aurélie André Kauffmann moyennant 1 150 livres.

1676 (2. 9.br), Chambre des Contrats, vol. 545 f° 893
Herr Johann Hartmann Wörtz alß Schaffner deß Waisenhaußes, und herr Johann Caspar Dietzel der Stattrichter alß Schaffner deß Collegÿ Wilhelmitani
in gegensein deß Wohl ehrwürdig wohlgelehrten herren M Andreä Kauffmanns Pfarrers der Kirchen Zu St Aureliä – und Zwar uff unserer Gnädigen herren Rhat und XXI. am 28.ten 8.bris jüngsthin Obrigkeitlich ertheilten Consens
ein Vorder, mittler und hinderhauß, höff dar Zwischen, hoffstätt mit allen deren Gebäwen, begriffen, weithen, Zugehördten Rechten und Gerechtigkeiten alhier außerhalb deß Pfenningthurns, gegen der Newen Metzig, einseit neben hannß Georg Kauthen dem Tabacbereiter, anderseit neben hannß Georg Dambach dem Weißbeckh, hinden uff daß Thoman loch stoßend gelegen – umb 1150 lb

Fils du notaire André Kauffmann, André Kauffmann alors pasteur à Ostwald épouse en 1647 Salomé, fille du cordier André Gering
Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 233, n° 3)
1647. Dominica 3 post Epiphanias Herr M. Andreas Kauffmann Pfarrer Zu Ostwald, Herr Andreæ Kauffmann Keÿserlichen Notarÿ und burgers alhier Ehelicher Son, und Jungfr. Salome Herr Andreas Gerings des Seÿlers und burgers allhie eheliche tochter – Mont. Clauß (i 251, procl. Saint-Pierre-le-Jeune f° 32, i 42)

Les Quinze traitent la succession de feu la femme d’André Kauffmann. Il explique l’exédent de l’actif déclaré par une bonne économie mais les Quinze estiment qu’un pasteur doit être traité de façon exemplaire. Il demande que l’amende soit levée et non réduite. Les Quinze accordent une réduction et un paiement partiel en capitaux placés à la Tour aux deniers.
1652, Protocole des Quinze (2 R 70)
Stall Ca. M. Andreas Kauffmann [Pfarrer zu Oßwald]. 165. 166. 194. 197. 200.
(f° 165) Sambstags den 17. Junÿ – Stall Ca. M. Andreas Kauffmann vnd Fr. Catharinæ Granerin Verlaßenschafft
Waren auch Zweÿ Inventaria, Eines über H. M. Andreas Kauffmanns Pfarrers zu Oßwald haußfrauen seel. Verlaßenschafft, daß and. über Weÿl. Fr. Catharinæ Granerin Verlaßenschafft vffgericht, neben der Herren Dreÿer deß Stalls bericht, Vorgeleht, Crafft deß Ersten H. Kauffmanns Verlaßenschafft thut 1300. fl. Er aber allein verstallet 500 fl. vnd 800 fl.nit, weilen er dann deßwegen für Stallgelt vnd nachtrag erlegt 23. lb 6 d alß stehe es d. Straff halben zu Mh.
In den and. aber befinde sich, daß gedachte fraw Granerin seel. Wann die beÿd inuentaria beÿ absterben deß Ersten Mannes vnd beÿ verheurathung deß andern Manns gegen einander conferirt werden:/ fürs Eine 497 lb 10 ß 5 ½ d wißentlich vnd simpliciter vnd dann 702. lb 8 ß 3 d quo ad pretium also in summa 1199 lb 18 ß 8 ½ verschwig. && hind. halten, Welches dann g*ar Wid. den Articull Eÿgens vnd Zeigens, vnd also daß verschwigene confiscable ist. Erkandt Obere Stallherren sollen beede geschäfft bedencken.

(f° 165-v) Mittwochs den 21. Junÿ – Stall Ca. M. Andreas Kauffmann vnd Fr. Catharinæ Granerin Verlaßenschafft
Obere Stallherren laßen per H. Frantzen referiren, Sie hetten von obgemelten Zweÿ Stall geschäfften sich mit einand. vnderpracht, vnd in examination deß Kauffmannischen Inventarÿ, wie auch deßen Übergebenen Schrifftlichen berichts, befund. daß Er Herr Kauffmann sich dißorts schlechtlich excusiren kann, Weilen Er aber noch nicht lang in d. Ehe, vnd allererst in Kurtz. Jahren diesen überschütz d. nahrung durch sein sparsames haußhalten gewonnen haben muß, Er auch Ein Geistlicher und dahero in eben so streng mit ihme Zuverfahren ist, Alß vermeinen die Herren Deputirte Es solte ihme über daß waß Er dem Stall bereits erlegt noch 150. lb Straff dictirt und angesetzt werden, die moderation stehe hiernechst vf sein anhalten Zu Mghh. Eines Einen. Zum andern Erb (…)

(f° 194) Sambstag den 21. Aug. – M. Andreß Kauffmann Pfarrer zu Oßwaldt per M. E. übergibt Suppl. so verleßen, bitt vmb einverleibten ursachen, ihme die supra fol. 166. vfferlegte Straff gn. nachzustehen. Erk. für. Obere Stallherren bedencken gewießen.
.

(f° 197) Mittwoch den 25. Aug. – Stall Ca. M. Andreas Kauffmann
H. M. Kauffmanns Sach betrifft, Seÿe es zwar an dem daß mann Jüngst dieselbe genugsamb Examinirt, Weilen Er aber Keine Moderation, sondern Völligen nachlaß seiner angesetzten Straaff suchet, also vermeinen Deputirte, Wann Er solche begehren würdt, daß ihme Weilen Er Ein Geistlicher, nach den Præjudicÿs in dergleichen fällen, Erstlichen die Helffte daß ist 100 fl. ane d. Straaff nachgelaßen vnd da Er weiter einkommen würdt, solche noch ferner moderirt, vnd darfür die im Inventario fol. 270 ihme für unverändert Zu geschriben 56. lb 5 ß Pfenningth. Capital angenohmen werden, solte Erkandt, würdr d. Obere Stallherren bedencken in beeden puncten placidirt.

(f° 200-v) Freÿtag den 28. Aug. – M. Andreas Kauffmann, bitt nunmehr vff Jüngste Erkandnuß vmb gn. moderation d. Straff. Erkandt Würdt vff 100. Rh. gemildert, vff sein ferner anhalten aber sind Crafft Jüngsten bedachts, die 56. lb 5 ß Pfenningth. Capital für ermelte beßerung angenohmen.
[in margine :] NB dise post ist d. 26. 7.bris vfm d.th. abgeschrib. word.

André Kauffmann se remarie en 1652 avec Anne, fille du boulanger Frédéric Gross. La proclamation a lieu à la cathédrale, le registre mentionne que le mariage a lieu à Ostwald.
Mariage, cathédrale (luth. p. 545, n° 13.)
1652. den 13. Junÿ. H. M. Andreas Kauffmann Pfarrer Zu S Oßwaldt vndt burger alhie V. J. Anna, H. H. Friderich Großen des burgers vndt weißbeckhen alhie Eheliche dochter – Zinst.22. Junÿ St. Ostwaldt, H. Stub (i 293)

Les Conseillers et les Vingt-et-Un nomment André Kauffmann diacre à Sainte-Aurélie en février 1652 puis pasteur en mai 1658. Il demande quelques jours plus tard que son traitement soit au moins aussi élevé que celui qu’il touchait comme diacre. La fabrique devra lui verser 100 florins au lieu de 50.
1654, Conseillers et XXI (1 R 137)
(f° 21) Mittwoch d. 15. Febru. – Mr. Andreas Kauffman würdt helffer Zu St. Aurelien
H. Smr. Voltz, H Amt Stemler vnd H Frantz referiren, daß die Vier gelehrte Männer so In die auffstellung beÿ St Aurelien gebracht word. Ihre prot predigten gethan, Vnnd als man gestriges tages die stimmen colligirt vnd d die Maiora auff H Mr Andream Kauffmann gefallen, Stellen es der confirmation halb. Zu Mgh. Erk. Ist bestettiget.

1658, Conseillers et XXI (1 R 141)
(f° 94) Mittwoch den 26.ten Maÿ – H. Andreas Kauffmann würdt Pfarrer Zu St. Aurelien
Herr Johann Joachim Frantz XV. Secretar. bericht wie das gestrigen tags die wahl eines Newen Pfarrers Zu St. Aurelien, in præsentia M. Hhn Deputirten der Kirchen vnd Fabric Pfleger vnd des Hn Dr Schmidts præs. vor die handt genommen vnd per majora herr H. Andreas Kauffmann bißheriger Diaconus daselbsten, Zu demselbigen ernant worden seÿe, wirdte Zu MHhn die Confirmation stehen. Erk. Confirmation.

(f° 105) Sambstag d. 12. Jun: – Mr Andreas Kauffmann Pfarrer Zu St. Aurelien Vm Ein addition
Mr Andreas Kauffmann Pfarrer Zu St. Aurelien Vberreicht per Egê Und.ge supplication, Gibt Mh. Zuerkennen daß es einem Pfarrer Unmüglich Von der ordinari competentz sein außkommen zu haben. Bitt Mh. wollen es dahien richt. d. Er auf d. wenigst daß Jenige Salarium so Er biß anhero gehabt alß helffer bezalt möge. Erk. soll die Gartner ahne statt der supra fol. 70. verwilligten 50 fl. dem Pfarrer 100 fl. auß d. Fabrique gefällen Jährlich Zukommen laßen.

Les marguillers ont l’intention de réduire le traitement de leur pasteur. Ils justifient leur décision par les revenus accessoires dont bénéficie André Kauffmann. Ils ne souhaitent cependant pas poursuivre l’affaire pour éviter les dissensions avec leur pasteur. Les avocats notent que les marguillers louent les terres de la fabrique pour un prix modique au lieu de passer des baux publics.
1662, Conseillers et XXI (1 R 145)
M. Andreas Kauffmann Pfarrer zu St. Aurelien, Kirchen Pfleger daselbst. 221. 212. 230. 235.
(f° 212) Montag d. 24. Novembr. – Pfarrer zu St. Aurelien weg. seiner competentz
(4) daß es ahne dem d. also H. Pfarrer zu St. Aurelien bestelt Werd. Er sich beschwerdt d. die besoldung Zu gering Es hetten darauff die fabrique Pfleger Ihme annoch 100 fl. von denselbigen gefallen Jährlich bewilligt, hetten sich aber darab seithero beschwerdt daß Ihnen Vnmüglich fallen wolle, damit Zu continuiren, Vermeinen Er werde sich mit 50 fl. deß Jahres gahr Wohl betragen können In Betrachtung die Frücht Jetzmalß in Weith Hoheren preÿß Seÿe beÿ d. Verodnet. h. davon geredet, vnd vor guth angesehen Worden, Man solte Ihnen beschicken vnd per Deputatos mit ihme darauß redet laßen. Erk. Gevolgt Vnd deputirt Worden. H. XV. Kiegler Vnd H. Schmidt.

(f° 221) Montag den 15. Decembris. – M. Andreas Kauffmann Pfarrer zu St. Aurelien, Kirchen Pfleger daselbst
H. XV. Kügler ref. daß Magister Andreas Kauffmann der Pfarrer zu St. Aurelien beÿ ihm geweßen undt sich Zum höctsen beschwert, daß die fabric Pfleger ihne 50 fl von seiner besoldung abzuschneiden vorhabens, übergibt darauff seine Klag schrifftlich, b[ittet] Mhh. Wolten ihn beÿ seiner bißher genoßene besoldung Verbliben laßen. Erk. Sollen die Fabric Pfleger mündlich darüber gehört, undt hernach beÿ den Verordneten herrn ferner darvon geredet werden.

(f° 230) Montag den 29. Decembris. – Kirchen Pfleger zu St. Aurelien Ca. H. M. Kauffman
Die Kirchen Pfleger von St. Aurelien kommen mit bericht auff ihres Pfarrers M. Kauffmanns Klag ein vnd melden, daß alle pfarrer vor ihme mit ihren præbenden von St. Thomas sich begnügen laßen. Meynen, ob wol Zu den Zeiten da die früchten wohlfeyl gewesen, ihme noch 50 lb dazu bewilligt word. er sich doch jetzo da die früchten in hohem preÿß mit 25 lb bezeugen sollen sonderlich da er mit den Kirchen stülen nach seinem belieben negocire, solche verkaufft vnd viel andere accidentien, damit er die leüt beschwäre, genieße. Klagen er habe vor seiner wahl beÿ etlichen die vota in ihren haüsern gesucht & Ward erwöhnt die pfleger hätten mit besserem bedacht vnd bescheidenheit hierin geh. sollen vnd nicht schrifftlich wid. ihren Pfarrer einkommen, deßhalben ihnen auch deßen klag nicht communicirt word. die sach müß in still gehalt. werd. ärgerniß vnd weitläuffigkeit Zu verhüten, weil das Kirchen convent, wo es davon kundschafft bekäm, sich deßen würde annehmen. Erk. soll weiter beÿ d. verordneten Herren davon geredt werden.

(f° 235) Montags den 5. Jan. [1663] – Kirchen Pfleger Ca. H. M. Kauffman
Die Herren Advocaten referiren weiter in sachen M. Kauffman Pfarrern zu St. Aurelien, daß er von der Kirchenpfleger eingegebenen klag lufft bekommen, vnd begehr derselben communicirung u. Seÿe aber abzuschlag. dem fewr so daruß mit steh. möchte, Zu wehren, von d. 50. lb. könne man ihme jetzt nichts wol abbrechen, weil er Künfftig nicht viel audientia mehr zu hoffen hab. den Fabric Pflegern wäre durch depp. zu zu sprechen sich mt ihrem Pfarrer besser Zu betragen, vnd weil auß ihren Rechnungen Zu sehen, daß sie die güter unter sich umb gar ein leÿdenliches außtheilen, da selbige weit größeren nutzen trügen, wo sie an frembden velehnt würden, währ solches abzustellen. Erk. bedacht gefolgt, vnd solle dem schaffner in d. Elenden Herberg angedeütet worden, die güter wie erwehnt auffs nutzlichste an frembde zu verlehnen.

André Kauffmann passe un accord avec son voisin à l’ouest (actuel n° 21), le boulanger Jean Melchior Dambach qui a engagé une action judiciaire pour contraindre André Kauffmann à recueillir dans un chenal les eaux de son toit qui a 62 pieds de long au lieu de les laisser tomber sur sa propriété. André Kauffmann verse à son voisin 50 livres pour conserver cette servitude.

1680 (7. 8.br), Chambre des Contrats, vol. 549 f° 603-v
der Wohl Ehrwürdige- Wohlgelehrte Herr M. Andreas Kauffmann Senjor Pfarrer zu St. Aureliæ an einem,
So dann Hannß Melchior Dambach der Weißbeckh am andern theil
Demnach sie beÿde Er Herr Pfarrer Kauffmann und gemelter Dambach, Nachbaren seÿen, und ihrer häußer alhier gegen der Kleinen: oder: Newen: Metzig hinüber neben einander stunden, Zumahlen der Tachtrauff /:so 62. Werckhschueh lang:/ deß Kauffmännischen nebens Haußes, uff der Linckhen seiten, beÿ undencklichen Zeiten in daß dambachische Hauß oder hoff iederzeit gefallen, und aber Er Dambach nach dem Er die anietzo bewohnende behaußung ahne sich erkaufft, Judicialiter es dahin gebracht, daß die Vorige Possessores der ietzmahligen Kauffmännischen behaußung Einen Nach uff dambachischer seiten Zuhalten condemnirt worden, Alß hette Er Herr Pfarrer Kauffmann, weilen seiner behaußung dadurch ein großer schaden zugefügt worden seÿe, und ins künfftlig ferners da keine änderung fürginge, Zugezogen würde, Ihne Dambach daß derselbe wieder hinweg gethan werden möchte, freund nachbahrlich ersucht, welches Er Dambach dann auch eingangen, also daß berührten Nach abgenohmen, es in den alten stand widerumb gesetzt werden und der dachtrauff durch ein dächlin widerumb auff daß dambachisch dach, und ein folgig in deßen Hoff für und für fallen solle, Undt gleichwie sich mehrgemelter Dambach zu Conservirung guter Nachbahrschafft auch in betrachtung, daß seiner behaußung dar durch im allergeringsten Kein schaden zu wachße, zu diesem sich seiner Erben und Nachkommen Verbunden, Also hatt hingeg. Er Herr Pfarrer Kauffmann Ihme Dambach für dieße überlaßene gerechtigkeit 50. fl. in bahrem geldt erlegt und darauff Er Dambach für sich und seine Erben und Nachkommen dießes alles mit mundt und handt bekräfftiget

La maison revient à son fils André Kauffmann, secrétaire à la Chambre de police. Les experts estiment la maison à la somme de 1350 livres lors de l’inventaire dressé en 1716 après sa mort
Les héritiers cèdent la maison à leur sœur Esther, femme de Jean Daniel Kolb

1716 (29. Xbris), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 42) Joint au ° 38 di 23 sept. 1719
(Inventarium über Weÿland Herrn Andreæ Kauffmanns, E. E. Gr. Raths beÿsitzers und burgers zu Straßburg seeligen Verlaßenschafft)
(f° 20) Eÿgenthumb ane Häußern betr. So viel vorderist die Vorder: Mittel: und hindere Behaußung sampt dero hoffstätten, vnd höffen in der Statt Straßburg, Außerhalb deß Pfenningthurns Gegen der newen oder Kleinen Metzig Gelegen, wie solche in dem verfertigten Inventario fol: 53. weitläuffig beschrieben, betrifft, ist solche frawen Ester Kolbin Geborhrener Kauffmännin der ältern dochter und Mit Erin Von übrigen Beeden döchtern vnd dero Herrn Ehevögten sampt allen vorhandenen Leeren Vaßen vnd dem kupffern Bauch Kößeln, Käufflichen cedirt und überlaßen worde, maßen deiselbe, mit hülff Ihres Eheherrn solche behaußung leere Vaß für freÿ Ledig und eigen angenommen umb 5100 fl. thun 2550. lb – Actum Dienstags den 29. Xbris 1716.

Fils de marchand, le docteur en médecine Jean Daniel Kolb épouse Esther Kauffmann en 1703 : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration
(f° 31) Copia der Eheberedung – zwischen dem Edel Vest und hochgelehrten Herrn Johann Daniel Kolben, Medicinæ Licentiate, weÿland des Wohl ehrenvest und hochachtbahren Herrn Johann Paul Kolben geweßenen vornehmen Handelßmanns und Burgers allhier zu Straßburg nunmehro seeligen ehelich hinderlaßenem Sohn, als Hochzeitern ane einem, So dann der Edel, Viel Ehren und tugendreicheen Jungfrauen Esther Kauffmännin, des Edel, Ehrenvest und Großachtbahren Herrn Andreä Kauffmanns jetzmahligen wohlansehnl. dreÿers des Umbgeldts haußes und Burgers allhier eheleibl. Tochterl als der Jungfr. Hochzeiterin am andern theil – auf Sambstag den 22. Septembris In dem Jahr 1703. Johann Heinrich Lang Senior

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 118)
1703. Dominica XX et XXI post Trinit. proclamati sunt Herr Johann Daniel Kolb Medicinæ Ddus weÿl. H. Johann Paul Kolb gewesenen handelsmanns und Burgers allhier nachgelaßener ehl. Sohn, und Jfr. Esther H. Andreas Kauffmanns ietzmahligen dreÿers in allhiesigem Umgelt ehl. Tochter. Copulti sunt Mittw. d. 31.ten Octobr. [unterzeichnet] Joh: Daniel Kolb Med. Lic. als hochzeiter, Ester Kaufmännin als hochzeiterin (i 122)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports près des Petites Boucheries, sans doute dans la maison Kauffmann. Les apports du mari s’élèvent à 1 425 livres, ceux de la femme à 1 076 livres.

1704 (7.4.), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 25) n° 15
Inventarium und Beschreibung aller der Jenigen Haab, Nahrung vnd Güttere, so der Wohl Edelvest vnd hochgelehrte Herr Johann Daniel Kolb Med: Doctor, vnd die Edel Viel Ehren und Tugendreiche Fraw Ester Kolbin, gebohrne Kauffmännin beede Eheleuth vnd burgere alhier Zue Straßburg einnander Crafft der Zwischen Ihnen auffgerichteten Heüraths Verschreibung für unverändert in den Ehestand Zugebracht – Actum Montags d. 7.ten Aprilis 1704.

In einer allhier Zu Straßburg ane der Kleÿnen Metzig Gelegener und in dieße Nahrung nicht gehöriger behaußung befund. Word., wie Volgt
Eÿgenthumb an einer behaußung (M.) Item 2/5.te theil für ungetheilt Von und ane Hauß Vnd hoffstatt mit allen dero Gebäwen begriffen Zugehörden v. Gerechtigkeit, Geleg. in der St. St. Vorstatt Crautenaw in der Newen Gaß, ist neben Daniel Wirts dem Leinenweber, 2.s neben Weÿl. H. Johann Schilling Med: Dris seel. hinder. fr. wittib hind. auff H. Dr. Meÿers seel. Erben stoßend, so freÿ Ledig eigen. Es ist aber dieße behauß. hiehero nicht Zu æstimiren, sondern wann selbige Verkaufft werden solte, künfftig dem Kauffß. nach Zuergäntzen verglichen worden. Darüber sagt i. perg. Kbr. mit d. St. St. S.S. Insigel Verw. deßen datum den 20. 7.br A° 1679. so sich aber beÿ dießer Inventation nicht befund. Die übrige Interessenten seind deß H. Dris Geschwisterd Und Geschwüster Kind.
[in margine :] A° 1708. Verk: und von die hiehero Gehörige 2/5.te theil erhalten 80. lb d
Series rubricarum hujus Inventarÿ, deß Herrn Doctoris unveränderte Nahrung, Sa. haußraths 389, Sa. der früchten 150, Sa. silber geschirr und Geschmeids 126, Sa. Guldener Ring und Geschmeids 135, Sa. Baarschafft 625, Summa summarum 1425 lb
der Ehefrauen unverändert Vermögen beschrieben, Sa. hausraths 352, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 30, Sa. Goldener Ring 167, Sa. baarschafft 526, Summa summarum 1076 lb
Haussteuren 222 lb

Jean Daniel Kolb et Esther Kauffmann hypothèquent la maison au profit de Jean Jacques Goll, receveur de la fondation Saint-Thomas

1721 (17.10.), Chambre des Contrats, vol. 595 f° 486
H. Johann Daniel Kolb Med: Doct: und Pract: und Fr. Esther geb. Kauffmännin beÿständlich Hn Ernst Friedrich Mollingers Banquier und H. Johann Sebastian Kratzen Chirurgi in ansehung H. Joh. Heinrich Leidecker weißleinwandhandler ihr Schwager hiebeÿ selbsten etlicher maßen interessirt ist
in gegensein H. Joh. Jacob Gollen Schaffners des Collegiat Stiffts St Thomæ – schuldig seÿen 750 pfund
unterpfand, Ein Vorder Mittel und hinderhauß sambt zween höffen und hoffsätten mit allen deren gebäuden, begriffen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten außerhalb des Pfenningthurns gegen der kleinen Metzig über, einseit neben Frantz Urban Collet wittib anderseit neben Philipp Ramsperger dem Schuhmacher hinten auff das so genannte Thoman: loch

Jean Daniel Kolb meurt en 1726 en délaissant trois enfants. Les experts estiment la maison aux Petites Boucheries à la somme de 900 livres. La masse propre à la veuve est de 2 434 livres. L’actif des héritiers et de la communauté s’élève à 1 090 livres, le passif à 1 288 livres.

1726 (25.3.), Not. Brieff (Jean Philippe, 6 Not 11) n° 183
Inventarium und beschreibung aller haab Nahrung und Guethere liegend v. vahrender verändert ohnverändert, überall nichts davon ausgenommen so weÿl. der hoch Edelvest und hochgelehrte Herr Johann Daniel Kolb gewes. berühmbter Doctor Med: und Practicus auch E.E. großen Raths hochverdienter beÿsitzer und burger allhier nunmehro seel. nach seinem am 17. febr. jüngsthien genommenen tödlichen doch aber seel. hienscheiden hinter sich Verlaßen welche Verlassenschafft auf freundliches Ansuchen des hoch Edelvest und hochweißen H. Ernst Friderich Mollingers vornehmen burgers und Banquiers allhier auch E.E. großen Rath jetzmahligen beÿsitzers als geordnet und geschworenen Vogts H Joh: Daniel Kolben Philos. et Math: Stud. S.T. Jungfr. Mariæ Salome, und Maria Dorothea aller dreÿ des seel. Verstorbenen H. Dris mit der Edlen Viel Ehren und tugendgezierten Frauen Ester gebohr. Kauffmännin hinderlaßener frau Wittib ehelich erzeugt und ab intestato hinterlaßener Kinder und Erben – durch obangeregte frau Wit. mit beÿstand des wohl Ehrenvest Großachtbahren und Kunsterfahrenen H. Johann Sebastian Kratzen vornehmen burgers und geschwornen Chyrurgi allhier – So Geschehen Straßb. den 25.ten Martÿ A° 1726.

So In Einer allhier in der Statt Straßburg ane der Kleinen Metzig gelegenen und in dieße Verlassenschafft gehörigen behaußung befunden worden wie folgt.
Ane Höltzen und Schreinw., auff der obern bühn, auff d. hind. bühn, In der Cammer A, In der Cammer B, In des officiers gemach, In der Knechts Cammer, Im Haußöhren, In d. obern stuben, In dießer Cammer, In der mittleren Stuben, In der Stub Cammer, Im hauß öhren, In der Cammer, In dem und. Stüb., In der undern Wohnstuben, In der Kuchen, In der bauch Kuchen, In der Cammer, Im Gartten
(f° 18) Eigenthumb ane einer behaußung und Garten. (W.) j. Vordere Mittlere und hintere behaußung s. 2. höfflein mit allen deren begriffen weithen rechten Zugehörden und Gerechtigkeiten allhier gelegen vor der Statt Straßb. Pfenningth. beÿ der Kleinen Metzig eins. neb. Johann Philipp Ramsperger dem Schumacher anders. neben Frantz Arban Colet dem frantzösischen becken hinden auff d. Thoman loch Vornen auff d. Allmend ist freÿ leedig und eigen undt von der Statt Straßburg werkleuthe æstimirt und angeschlagen pro 900 lb. Darüber bes. erstl. j. perg. Ganth brieff in d. St. St. anhang. Raths Insiegel verwahrt datirt den 28. Jan. 1661. sig. m. alt. N° 47 und neu N° 1. weiset wie solche behaußung cum appertinentiis denen beeden Stifften Weÿßenhauß und St. Wilm. von weÿl. H. Dr. Joh: Frid. Fuchßen per immissionem heimgeschlagen worden. Ferner ein perg. Kauffbr. m. der St. St. C. C. Insigel Verw. de dato 2. 9.br. 1676. weißet wie gedachte behaußung von vermelten beeden Stifftungen weÿl. H. Andream Kauffman Pfarrern Zu St Aurelien verkauft worden
(f° 18-v) W. (vide infra fol: 22.b et 28.a) 3. undersch. Kleine Häußer wie auch ein Scheuer und ein Schopff sambt einem dabeÿ gelegenen Garthens. allen anderen dero gebäuen begriffen weithen rechten Zugehörden und gerechtig Keiten gelegen allh. Zu Straßb. in der vorstatt Krautenau in dem sogenanten Schwabenländ. eins. neb. der gast herrberg zum Großen Hirsch theils neben dem Voltzischen garthen anders. neb. dem allmend oben auff (-) hinten auff Philipp Fiedel den Metzger und auff d. allmend stoßend, darauff sehen jährl. i lb. d bodenzinß der st. st. Pfenningth. in specie von d. Eck behaußung so dan 4 ß d dem Closter St. Johann Zum grünen wörth sonsten freÿ leedig und eigen v. von d. st. st Werckmeistere die behauß. angeschlagen vor und umb (-), So dann der garthen von H. Johann Jungman Exsenatore angeschlagen pro 140. lb (q.) Sa. anschlags häußer und garthen ist -. Darüber vorhanden j. perg. Kauffbrieff aus allh. C.S. stub m. dero anganhendem Insigel verwahret dt. den 7.ten Julÿ A° 1703. Ferners j. perg. Spruch oder hüttenbrieff durch der Statt Straßb. werckhleuth gefertiget de A° 1555. So dann 3. untersch. perg. Kauffbrieff durch Herrn Jacobum Kuglern Contractuum notarium gefert. mit alten N.is 5. 6. et 27. not. und für dießesmahl gelaßen. Über 2. Häußer aber sagen 3. untersch. perg. Kauffbrieff, alle in allh. C. Conctractstub gefertiget und mit dero angangendem Ins. Verwahr. davon Zween den 9.ten april. und der dritte den 24. 7.bris A° 1693. datirt. Dabeÿ gebunden noch Sechs a. perg. Kauff und andere brieff alles mit altem N° 20 Sig. und dabeÿ gelaßen. Weiters ein pergamentines Kffbrieff in allh. C.C. stub gefertiget und m. derselb. Ins. becräfftiget datirt den 17. 8.bris 1721. weißet wie der seel. Herr Dr. von fr. Annæ Salome Leÿdeckerin gebohr. Kauffmännin ihren antheil ane sich gebracht Sig. m. neuem N° 3
– Abschatzung d. 26.ten Marty 1726. Auff begehren Weÿland des Ehren: Vesten und Vorachtbahren Herrn Johann Daniel Kolb geweßenen Dr. Medicinæ und beÿsitzers E.E. grosen raths seel. hinderlaßene fraw Wittib und Erben, ist eine behaußung allhie in der Statt Straßburg gegen der Kleinen Metzig über gelegen, einseits Neben Philipps Romsperger Schumacher, anderseits neben Me Collet Weißbeck, hinden auf das Thomaloch stosend, worin es einen außgang hat, welche behaußung, hinder Nebens gebäw, Nebens gang, Stuben, Cammer, Küchen, hauß Ehren, bauch Kuch, holtz Cammer, holtz schopff, gebälckter Keller, hoff und gemeiner bronne sambt aller gerechtig Keit, wie solches durch der Statt Straßburg geschwornen Werckhleuthe sich in der besichtigung befunden und Jetzigem preiß nach angeschlagen wird Vor und Umb Ein Tausend und acht Hundert Gulden
Der ander begrif ist auch allhier in der Statt Straßburg in dem Schwaben ländlein gelegen, ein seits neben einem Eck aufgemeiner Statt allmend stosend, anderseits neben Daniel Foltzen gewesenen gartners seel. hinterlaßenen Erben, und anderseits neben Johannes Weinsticher Käster und Zum theil auf Christoph Schäff bürstmacher stosend, welche behaußung Nebens gebäw, Stuben, Stuben Cammren, Wovon dreÿ Vor die Einquartierung, Vier hauß Ehren jeder mit herd und waßerstein, Kuchen, Tabackpreßen schopff, Fruchtscheur, Sommerhauß, Kammerl. Küchel gewächß Kammer, Keller, Nebens schopff, brunne und Zweÿ träncksteine sambt aller gerechtig Keit, wie solches durch der Statt Straßburg geschwornen Werckhleuthe sich in der besichtigung befunden und Jetzigem preiß nach angeschlagen wird Vor und Umb Zwölff Hundert Gulden, bezeichnus durch der Statt Straßburg geschworne Werckleuthe [unterzeichnet] Michael Ehrlacher Werckmeister deß Meinsters, Johann Jacob Biermeÿer Werckmeister deß Zimmerhofs
(f° 24) Ergäntzung, Inhalt Inventarÿ durch Weÿland herrn Notarium Johann Heinrich Langen seniorem in anno 1704. gefertiget
Antheil ane häußern sambt einem Garten, so der Frau Wittib ohnverändert. I. dritter theil vor ohnvertheilt ane 3. underschiedenen Kleinen Häußern, wie auch ein Scheuer und ein Schopff perge supra fol. 18.b usq. ad verba stoßend, darauf stehen Jährl. zu hiehero gehörige tertz 6 ß 8 d bodenzinß der Statt straßb. Pf. in specie Von der Eck behaußung, so dan 1 ß d 4 d dem Closter St. Johann Zum grünen Wörth, sonsten freÿ ledig und eigen und von der Statt Straßb. Werckmeistere hieher gehörigen 3.te theil umb 200. lb.
Seind wegen obangeregten Bodenzinßes zu doppeltem Capital zu 5. pro Cento gerechnet abzuziehen 6. lb 13. ß 4. und wegen des Closters St. Johann zum grünenwörth 1 lb 6 ß d macht beedes 8. Restirt demnach ane obigem anschlag 192. lb. So dann der Garthen von H Johann Jungmann Exsenatore zu hiesiger tertz æstimirt vor 46 lb 13 ß 4 d, Summa anschlags Häußer und Garthen 238. lb 13. ß 4 d. Die übrige 2/3. seind hernach fol. (-) fac. et seq. beÿ der Erben ohnverändertem und theilbahrem guth, wie nicht weniger die darüber sagende sambtl. Documenta zuersehen befindlich.
(f° 28) Antheil ane häußern sambt einem Garten, so der Erben ohnverändert und theilbahr. 2/3 vor ohnvertheilt ane 3. underschiedenen Kleinen Häußern, wie auch einer Scheuer und ein Schopff perge supra fol. 18.b usque ad verba stoßend, darauff stehen Jährl. zu hiehero gehörigen 2/3 13. ß 4 d boden zinnß der Statt Straßburg Pfth. in specie von der Eckbehaußung, so dann 2 ß 8 4 d dem Closter St. Johann Zum grünen Wörth, sonsten freÿ ledig und eigen und von der Statt Straßb. Werckmeistere die behausung zu ermelten hiehero gehörigen 2/3. angeschl. pro 400. lb.
Davon nun Seind wegen obangeregten Bodenzinßes zu doppeltem Capital zu 5. pro Cto gerechnet abzuziehen 13. lb 6. ß 8. Und wegen des Closters St. Johann zum grünenwörth 2 lb 13 ß 4 d Macht beedes 16. lb. Restirt demnach ane obigem Anschlag 384. lb. So dann der Garthen von H. Johann Jungmann Exsenatore zu hierig 2/3, æstimirt umb 93 lb 6 ß 8 d, Summa Anschlags Häußer u. Garthen ist 477. lb 6. ß 8 d. Die übrige tertz ist hievorn fol. (-) fac. et seq. der Frau Wittib ohnverändert. Nahrung zugeschrieben befindl. Darüber vorhanden & perge fol. 20.b supra bis aus End dießer Rubric.
(f° 28-b) Abzug in dießes Inventarium gehörig. Sa. hausraths 103, Sa. lährer Vaß 11, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 33, Sa. Goldener Ring 62, Sa. der Baarschafft 16, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 250, Sa. Frucht Zehendens 63, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 900, Sa. Antheils ane häusern und Garthen 238, Sa. Schuld 200, Sa. Ergäntzung (1582, abzuziehen 1026, Verbleibt) 555, Summa summarum der Frau Wittib ohnveränderten Nahrung 2434 lb
Hierauff wird sowohl des in Gott ruhenden Herrn Doctoris ohnverändert Nahrung als auch die theilbar Verlaßenschafft unter einer Massa beschrieben, Sa. hausraths 231, Sa. Bibliothec 75, Sa. Tabacks 63, Sa. Früchten 4, Sa. Wein und lehrer Vaß 82, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 69, Sa. goldener Ketten, Ring, Perlein und dergl. Geschmeid 87, Sa. Antheils ane Häußern 477, Summa summarum 1090 lb – Sa. Schulden 1288 lb, Nach solchem abgang, Passiv onus 165 lb
(f° 31) Copia der Eheberedung – zwischen dem Edel Vest und hochgelehrten Herrn Johann Daniel Kolben, Medicinæ Licentiaten, weÿland des Wohl ehrenvest und hochachtbahren Herrn Johann Paul Kolben geweßenen vornehmen Handelßmanns und Burgers allhier zu Straßburg nunmehro seeligen ehelich hinderlaßenem Sohn, als Hochzeitern ane einem, So dann der Edel, Viel Ehren und tugendreicheen Jungfrauen Esther Kauffmännin, des Edel, Ehrenvest und Großachtbahren Herrn Andreä Kauffmanns jetzmahligen wohlansehnl. dreÿers des Umbgeldts haußes und Burgers allhier eheleibl. Tochterl als der Jungfr. Hochzeiterin am andern theil – auf Sambstag den 22. Septembris In dem Jahr 1703. Johann Heinrich Lang Senior
Copia vorgedachter beeder Eheleuthe mit einander auffgerichteten Codicilli reciproci – in dem Jahr 1725, auff Mittwoch den 9. Monathstag Maji, erschienen der hoch Edel Vest Hochgelehrte und wohlweiße Herr Johann Daniel Kolb hoch Ehrsame Medicinæ Doctor und berümbten Practicus auch E.E. großen Raths jetziger wohlmeritirter Assessor und beneben Ihme die Edle viel Ehren und tugendbegabte frau Ester Kolbin gebohrner Kauffmännin, beede Eheleuth und vornehme Burger allhier Zu Straßburg – Johannes Lobstein Notarius juratus

Esther Kolb meurt en 1761 en délaissant pour héritiers son fils et les enfants de sa fille Marie Salomé. Les experts estiment la maison aux Petites Boucheries à la somme de 1 000 livres. L’actif de la succession s’élève à 2 439 livres

1761 (29. 8.bris), Not. Haering (6 E 41, 1360) n° 157
Inventarium über Weÿland der Hoch Edlen Viel Ehren: und tugendsamen Frau Ester Kolbin geb. Kaufmännin längst weiland des Hoch Edlen und Hochgelehrten H. Johann Daniel Kolb im Leben geweßenen Hocherfahrnen Med.æ Dris und berühmten practici alhier zu Straßburg wie nicht weniger hießig. b. seel. hinterbl. fr: Wb. nun auch seeliger Verl. auffgerichtet A° 1761 – nach ihrem Mittwochs den 7.den hujus aus dießer Welt genommenen tödtl. Von hinnen Scheiden hie Zeitl. verlaßen, (…) wie auch Maria Magdalena Ehrhardin von hier gebürtig der Verstorbenen seel. dienstmagd (…) So beschehen Straßburg Donnerstags den 29.ten 8.bris 1761.
Die verstorbene frau D.rin seelig hat vermög ihres hernach abschrifftlich einverleibten Testaments zu Erben verlaßen S.is ubique T.is 1. H. Johann Daniel Kolb ober Secretarium hießig. Löbl. Stadt Pfenningthurn, dießem Geschäfft in Persohn abwartend, 2. Weil. Fr. Mariä Salome geb. Kolbin mit auch weil. H. Friedrich Wolff gew. Banquier und E: E: Großen Raths alh. hochansehnl. beÿsitzer needer seel. ehelich erzeugte Fr. u. Jgfr. tochter benandl. a) Fr. Mariä Franciscä geb. Wolffin, H. Frantz Rudolph Hartmannis Obrist Lieutenant des in Königl. frantzösischen Kriegs diensten stehenden Graubünder Regiments von Salis Gemahlin, b) Jgfr Dorotheam Salome Wolffin, In welcher beeder Nahmen ihr beeder geordnet und geschworener noch ohnentledigter Vormund Hr. Johann Philipp Richßhoffer E: Löbl. Corps des Marchands alh. würdiger Mitglied wie nicht weniger E: E: großen Raths hieselbsten derzeit wohlansehnl. beÿsitzer hiebeÿ erschienen, Beede Stammtheil den H. Sohn und die Fr. auch Jgfr. Enckelinin zu gleichling. Antheilen

In einer alhier gegen der Kleinen Metzig über gelegenen in dieße Verl.t eigenthümlich gehörigen behaußung befunden worden Wie folgt
An Höltzen und Schreinwerck, Auf d. bühn, Im haußöhren, In der Küchen, In der Wohnstub, In d. Stb. Cammer, In d. hintern Stb., Auf dem Gang
Eigenthum ane Häußern u. I. Garthen, (H. Secr. Kolb dem Sohn leg.t pro 1000 lb). Neml. I. Vord: mittler u. hinter behßg. s. 2. höffen m. allen deren begriffen, Weiten, rechten, Zugehörden u. Gerechtigk. gel. alh. Vor dem Pfenningth. bei d. Kl: Metzig 1.s neben weil. H. Schönfeld gew. Schuhem: wb. 2.s neben H. J. Georg Ihle gew: frtz: beck u. exsenat: sel: Wb: hinten auf d: thoman Loch u. vornen auff d. Allmend, ist freÿ led. eig. und von dem H. bau Insp: u. Werckm. des Zimmerh. Zufolg deren zu mein Notÿ Concept schrifftl. Abschatz. vom 7. 9.bris 1761 angeschl. word. pro 2000 fl. od. 1000, Wie die sel. Verst. diese behß: auß Väterl. Erbsch. an sich gebr. weißt dh. H. Not. J. Heinr. Lang Sen. A° 1716 errichtetes theilreg. fol. 36 et seqq, Sonsten sind über dieße behßg. vorhanden Kfbr. a. alh. C.C. Stb de 1676, Insatzbr: de 1661, Ältere Kfbr. de 1622 u. Verschbg. weg. dießes hßs. Gerechtgk. über d. Nach d. 1680.
It: 2. Kl. häußer s. I. dabej gel. Garten u. Gartenhß. m. allen deren Geb. begrif. weit. Rechten, Zugeh. u. Ger: Gel: alh. in d. Vorst. Krautenau in dem sogenant: schwabenländ. 1.s zum thl. neben dem Allmend und zum thl. neben Joh: bernh. Kammens Schuhmr., Joh: dörffer kieffer, J: Conrad denninger Fackelmr: so dann H Johann frid: Roßett sel. Erbsch. 2.s zum thl. H. Venino gew: Specerei händl. Garten u. zum thl. neben H. Lorentz Klein Metzger hinten auf H. Acary Empl. dans les affaires du roy Garten stoßd gel., so über 1 lb d welche Löbl. Stadt Strßb. Pfenning Th. in specie von d. Eck behßg. fallen u. 4 ß welche der Commenderie St Joh: zum Grünen Werth jährl. von dem Garten abzurichten sind, (u.) soviel die Geb: u: hoffstatt betrifft angeschl. word. pro 450, belang.d ab: den Garten so bleibt es auff erhaltene großgünstige Erlaubnus wolverord. H. dreÿ Löbl. St: Stall bei H Joh: Jungmanns Exsen: A° 1726 gemachter Abschatzg. antreffend 140 lb, beträgt demnach d. Anschlag der Geb: u. des Gartens 590, Davon sind nun wegen obanger.bodzß à 5 p.C° zu dopp: Cap: ger. abzuzieh. 40 lb u. wegen d. 4 ß die dem Closter St Johann gehen 8 lb macht bed. 48 lb, Restiren demnach an obigen anschlag 542, Das Eigenthum dießer beden hßr. u. Gartens nebst andern begrifen die indeßen Verk. word. beweist Vorherangezog. theilreg: d. 1716 u. Kfbr: a. alh. C.C. Stb d. 1721, Ferner sind vorhanden ältere Kauffbr. de 1704, 1703 drej d. 1693 andere d. 1679, 1677, 1675, 1637, 1622, 1608, 1605, 1604 u. 1603 so dann ein arbitral Spruch hießig Werckm. de 1555
– Abschatzung Vom 2.t Nov 1761, Auff begehren Weil: Frauen Ester Kolbin Geborne Kauffmanen Sel hiender Lasener Erben ist eine behausung Allhier in der Statt Strasburg beÿ der kleine Metzich gelegen Einseits Neben Fr: Schienffelderin Wietib Anderseits Neben Fr: Ihle wietib und hienden auff das thomanloch Stosent gelegen solche behausung bestet in einem Ferder Und hiender gebeÿ Warinen Ettliche Stuben Kamern und Kichen, dar jber ist der dachstull mit breitziglein belegt, hat auch ein getrembten Keller Hoff Und Gemein Schaftlichen brunnen, æstimirt und angeschlagen worden Vor und Vmb Zweÿ thausent gulden
Der zweite begrief ist Auch allhiero in der Statt Strasburg in dem Schwaben Lendell gelegen Einseits Neben Wiennars Erben anderseits Neben Degarÿ und hienden auff N: N: solcher begrieff bestet in dreÿ kleinen gebeilein Warinen Ettliche Stuben Kamern und Kichen, dar jber seindt die dachstiell mit breitziglein belegt, hat auch dreÿ getrembte Keller ud. einen brunen, æstimirt und angeschlagen worden Vor und Vmb Nein Hundert gulden [unterzeichnet] Werner, Huber
Ordnung gegenwärtigen Inv.ÿ, Sa. hausraths 185 lb, Sa. Silbergeschirrs u. Geschmeids 52 lb, Sa. gold. Ring 54 lb, Sa. baarsch. 254 lb, Sa. Eigenthbs. an häußern und einem Garthen 1542 lb, Sa. Pfenningzinß hauptguths 100 lb, Sa. Schulden 250 lb, Summa summarum 2439 lb, legaten 1750 lb, Nach deren Abzug 689 lb, Stall summ 1927 lb
– Rechnung Mein Johann Daniel Kolb über alles Einnehmen und Außgeben worden ich wegen meiner seel. Mutter Verlaßenschafft gethan habe, Einnahm den 8. 8.bris 1761 beÿ vorgenommenen Secretation (…) Johann Michael Kroh der schreiner bezahlte ane haußzinns p. 4.tali Mich. 1761, 8 fl.
Johannes Mohr d. Gutscher pro Idem 13 fl.
H. Berga der Säckler pro Idem 7 fl. 5
Georg Rhin der metzger von Schiltigheim bezahlte ane zinß von einer bühn biß Mich. 1761, 5 fl. 7
Joh: Georg Erhardt der Gartenmann bezahlte ane hauß und gartenzinns (1761 und 1762) 67 fl.
Johannes Weber der tabacmacher ane hauszinß von J: B: 1761 biß dahin 1762, 40 fl.
Joh. Jacob Listenmann der weber Zahlte gleichfalls von Mich: 1761 biß J:B: 1762 für ¾ Jahr 25 fl. 2
– General Theil Register, Frau Dorothea Salome geb. Wolfin H. Georg Michael Baron von Vittinghoff genannt Scheel hochverdienten Colonel Commandant des Löbl. Französ. Regiments Vierset und Cheualier de l’ordre militaire du Merite & celui de l’Epée fr. Gemahlin
Copia Testamenti solemnis in Scriptis de 8. Jenner 1759, Ester geb. Kauffmännin weild. H. Johann Daniel Kolb geweßenen Med.a Dris. seel. hnterl. Wittib, (…) 3.tio vermache ich meinem Sohn Johann Daniel Kolb Secret° auf alhießigem Pfenningthurn, meine gegen der kleinen Metzig über gelegene behaußung vor und um die Summ von 2000 fl. – Copia actus præsentationis 15. jan. 1759, Not. Matthias Koch

La maison revient à son fils greffier Jean Daniel Kolb qui la loue en 1768 à Louis Antoine Gau des Voves, entrepreneur de la manufacture des armes blanches de la province d’Alsace

1768 (4.11.), Not. Laquiante (6 E 41, 1028)
Bail de 3 années qui commencent aux festes de paques de l’année prochaine – M Jean Daniel Kolb secrétaire au Bureau de la recepte Generale des Revenus patrimoniaux de cette ville
à M Louis Antoine Gau des voves Ecuyer Entrepreneur de La manufacture des armes blanches de la Province d’alsace acceptant pour luy Louis Gau son fils Tresorier provincial de l’Artillerie et du genie
Dans la maison qui appartient en cette ville au Sr baillleur Scize vis à vis de la petitte boucherie lequel appartement sera composé 1. au retz de chaussée de la maison du devant D’une boutique ou il sera en planches pratiqué un petit comptoir, Plus d’une arrière Boutique en forme de cuisine avec le droit D’entrée avec les voitures pour les décharger a la porte de ladite boutique ou magazin c’est-à-dire a la petitte porte qui Donne sous la voute d’entrée,
2. au premier étage de la maison vieille du derrière d’une petite Cuisine fermée et d’un poel avec un fourneau de terre a plaques de fer,
3. au second étage de la même vieille maison d’une petite cuisine d’un poel avec un fourneau cormele*prendra* et d’une chambre avec les latrines,
4. au second étage du bâtiment neuf du milieu d’un seul Poel avec un petit fourneau de fonte,
5. du troisième étage de la même maison du milieu de deux mansardes,
6. de tous les greniers qui sont au dessus de la maison vieille du derrière et du bâtiment neuf du milieu,
7. d’un bucher dans la cour du derrière avec le droit d’eleuer de la volaille dans la cour,
8. d’une place séparée de la valleur du tiers dans la Cave du devant, Le tout avec l’usage commun de la cour et du puit – moyennant un loyer annuel de 600 livres

Jean Daniel Kolb hypothèque la maison au profit de son gendre Simon Guerin de Fleury pour en régler les frais de reconstruction

1770 (19. 7.bre), Not. Laquiante (6 E 41, 1036)
Obligation – Jean Daniel Kolb secrétaire au Bureau des deniers Patrimoniaux
au Sr Simon Guerin de fleury son gendre, 13.600 livres d’avances pour la reconstruction de sa maison scise en cette ville vis à vis les Petites boucheries
Bordereau des sommes payées aux Maçons, Charpentiers, Menuisiers, serurier, Vitrier, Architecte, Marchand de pierres, de Bois, Sables et Chaux, Cloutiers Ferblantier, Platrier Marchand de fournaux et autres des fonds du Sr Guerin de Fleury pour la Reconstruction de la maison de M Kolb son beau père scize vis à vis les pettittes boucheries depuis le 20. avril 1768 jusqu’au (-)
Gratification à l’architecte, Le 30 juillet 1769 l’architecte qui a fait le plan et conduit les opérations du Bâtiment pendant une année 564 livres

Les experts estiment la maison aux Petites Boucheries à 3 250 livres lors de l’inventaire en 1771 dressé après la mort de Jean Daniel Kolb, secrétaire en chef du bureau des Deniers patrimoniaux de la Ville, qui l’a léguée à sa fille Marie Caroline Esther.

Jean Jacques Louis Kolb cède ses droits, notamment les immeubles, à ses sœurs. L’acte est dressé en allemand, le notaire y joint une traduction en français. Il relate que la maison « a été considérablement changée même en partie bâtie à neuf fondamentalement. »
1771 (15. Febr.), Not. Haering (6 E 41, 1372), Joint au n ° 412 du 13 févr. 1771 (transcrit à la Chambre des Contrats, vol. 645, le 13 avril 1771 )

Zuwißen seÿe hiemit, daß vor dem unterschriebenen offenhbahren geschwohrenen Notario Löbl. Stadt Straßburg, als zu weil. Herrn Johann Daniel Kolb, im Leben geweßenen ersten Secret. Löbl. Stadt Pfenningthurn seel. Verlaßenschafft Inventation gezogenem Inventir Schreiber und denen drunten gemeldten Zeugen persönlich erschienen 1° Frau Maria Carolina Ester geb. Kolbin, Hn Simon Guerin de fleury, Interessé dans les Affaires du Roy Frau Ehegemahlin unter Ermächtigung eben ged. Ihres Eheherrn, 2.do Herr Johann Jacob Ludwig Kolb, J. V. Lts und Secret. beÿ des jeweiligen regirenden Hn Am Meisters Hauß audientz, 3.tio Jgfr. Maria Magdalena Josephina Kolbin, 4.to Jgfr. Maria Francisca Paulina Kolbin, Diese Zwo volljährigen Alters ihrer eigenen Rechten geniesend und sich bedienend verbeÿstandet mit hernach gemeldten Ihrem H. oncle, So dann 5.to Jgfr. Maria Rosalie Kolbin, minderjährigen Alters, unter dem Vollwort S. T. Herrn Jacob Ignatÿ Pin, J.V. Lti et Proc. ord. auch Adv. beÿ E. E. Kleinen Rath allhier Ihres geordnet und geschworenen Curatorÿ ad actum anzeigend,
Demnach Ihr seel. Herr Vater in seinem den 21. Aprilis 1769. selbsthändig geschriebenen testament, Welches Er den 22. besagten Monaths vor dem Königl. Not° H. Laquiante und sieben Zeugen verwahrlich hinterlegt, gemeldten seinen Sohn einig und allein in Legitimam und in den Überrest ged. seine frau und Jgfr. Töchter Zu vier gleichen Antheilen Zu Erben eingesetzt, anbeÿ Verordnet, daß besagtem seinem Sohn 2804. Liv. und 7 d für denselben gehabte aufflaagen ihm gethanen Vorschuß und seinetwegen bestrittene Unkosten angerechnet werden sollen, Wovon jedoch 1400 Liv. wegzurechnen, Welches Ihm vor seinen antheil mütterl. Guth etwa Zukommen dörffen, und aber diese Verordnung Zu Irrung und Mißverständnis unter Ihnen Geschwisterden Anlaß geben wollen, in deme der Herr Sohn begehrt, daß das Ihm Von seiner frau Mutter seel. Weil. Frau Maria Carolina geb. Pin anerstorbene Erb, Von Väterlichen Guth abgesondert werden solle, über das derselbe gegen die Anrechnung der von gemeldter summa annoch restirende 404 lb 7 ß gäntzlich und durchaus sich widersetze, Welche forderung, daß neml. das mütterliche Guth Vom Vätterlichen abgesondert werde, mit vielen schwierigkeiten begleitet seÿ, Zumalen Ihre seel. Eltern Zur Zeit Ihrer Verheÿrathung Keine Eheberedung gepflogen, auch Ihre eingebrachte natural Posten, welche dermalen als unverändert Zurück zu geben wären, eben sowenig beÿ Antrettung deren Ehe, als nach ihrer Frau Mutter den 21. Junÿ A° 1764 besch. Ableben, deren Verlaßenschafft inventirt worden, also Ihre Güther Gemeinschafft bis anjetzo für gewähret, auch die Väterliche unveränderte Behaußung mercklich verändert und Zum theil vom Grundaus neu erbaut worden.
Daß Sie dannenhero, um mißbeliebigen Weitläufigkeiten Zu begegnen und nun alle daher entstehen Könnende Verdrüßlickleiten abzuschneiden, mithien um geschwüsterliche Eintracht unter Ihnen Zu erhalten, nach eingesehener Minutte des über Edelged. Ihres H. Vatters seel. Verlt. durch mich Notarium errichteten Invent° und nach von gutgesinnten freunden eingeholtem Rath, sich vereinbahrt hätten, nachfoldenden Erbs Vergleich einzugehen (…)
Siebendens, auf das Sie sambtliche Geschwüsterde und Erben in vollkommene Ruhe gesetzt werden, so cedirt überläßt und raumt Er Herr Secret. Kolb der Sohn seinen ged. Vier Schwester in unvertheilten Erb, aufrecht, Vest und ohnwiderruflich ein, Wie dann auch die besagte Vier Kolbische Schwesteren verbeÿstandet und anthorisirt wie obstehet, solcher gestalt annehmen und angenommen Zu haben geständig sind, benand. (…)
Item, den Zehenden Theil vor unvertheilt Von und an einer Vorder, und hinter behaußung, samt Zwen höffen mit allen deren Begriffen, Weithen, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten, gelegen allhier Zu Straßburg Vor dem Pfenningthurn der Kleinen Metzig gegen über 1.s. Zum theil neben H Andreß Meÿer dem Schiffmann und Zum theil neben Hn Johann Georg Busch, geweßenen Schneiders und E. E. Grosen Raths allhier alten beÿsitzers seel. Erben, 2.s. neben weÿl. Herrn Joh: Georg Ihle geweßenen frantz. Becken und ebenmäßigen alten Rathherr seel. hinterbl. Wittib, hinten auf das Thoman Loch einen Außgang habend, so mit Keiner real beschwerde beladen.
So dann den Zehenden theil vor ohnvertheilt von und ane einer Behaußung gelegen allhier zu Straßburg ane dem Rothfäßel Gäßel, samt allen deren Gebäuden begriffen, Weithen, Rechten und Gerechtigkeiten Zween höffen und hoffstätten auch einem bronnen, einseith neben herrn Aurelius Gerung J V Lto anderseith neben Hn Joh: Michael Biehler Es Löbl. Policeÿ Gerichts actuario, hinten Zum theil auf den hochfürstl. Salmischen hoff Zum theil Hn Barbier Receveur des finances und zum theil H Philipp Jacob Baldner Perruquenmachers und E: E: Kleinen Raths derzeit Wohl ansehnlichen beÿsitzers Behausungen stoßend gelegen, so ebenfalls mit Keiner real beschwerd beladen
Welchemnach diese Überlaßung und Annahm solcher Immobilien Zugegangen und beschehen Vor und um den in diese Verlaßenschafft gehörigen Zehenden gerechnet vor 3000 livres
die Behausung gegen der Kleinen Metzig über vor 28.000 livres
und die Behausung am Rothßäßel Gäßel zu 10.000 livres
Also Zusammen 41.000 livres (…) übrig bleibe, 23.500 livres, Wovon dann H cedenten vor seinen 10. theil daran übrig bleibe, 2350 Livres
So geschehen Straßburg Freÿtag den 15. Februarÿ Im Jahr der Gnaden 1771
Transcrit à la Chambre des Contrats, vol. 645, le 13 avril 1771
Pardevant le Notaire juré et public de la Ville de Strasbourg soussigné requis à la Confection de l’Inventaire de la succession de feu le Sr Jean Daniel Kolb en son vivant Secrétaire en chef du Bureau des deniers patrimoniaux de lad. Ville et les témoins ciaprès nommés sont comparus 1° De Marie Caroline Esther née Kolb, Epouse du Sr Simon Guerin de Fleuri, Intéressé dans les affaires du Roy, agissant sous l’autorité dud. Sr son époux, 2° Le Sr Jean Jacques Louis Kolb, Lé. ez Loix et Secrétaire des audiences ordinaires de Mr L’Ammestre Regent, 3° Demle. Marie Madeleine Josephine Kolb, 4° Demle. Marie Françoise Pauline Kolb, Les deux majeures d’ans usant et jouissant de leurs droits, assistées de leur oncle ci après nommé, Enfin 5° Demle Marie Rosalie Kolb, mineure, agissant sous l’autorité de M° Jacques Ignace Pin, Lé. és Loix, Procureur et Avocat au petit Sénat de cette ville, en sa qualité de Curateur ad actum
Declarans, que feu leur Pere par son Testament olographe du 2° avril 1769 deposé le 22 du même mois chez M° Laquiante, notaire Royal en presence de sept temoins, auroit institué led. Sr son fils en la Légitime seulement et lesd° D° et Dlles ses filles au surplus à quatre portions egales, en outre ordonné qu’il sera porté en compte aud. fils 2804 l. 7 s pour déboursées, avances et frais payés pour lui, dont à deduire cependant 1400 l. qui peuvent lui revenir pour sa part au Bien maternel, mais que cette disposition pourroit donner lieu à une discorde et des differends entre lesd. frere et sœurs, vu que le fils pretend que l’heritage à lui echu de feu la D° Marie Caroline née Pin sa mere devoit etre separé du Bien paternel et qu’en outre il proteste entierement contre l’imputation des 1404 l. 7 s qui restent de la susd. somme, dans laquelle pretention de la separation du Bien maternel d’avec le paternel on rencontreroit beaucoup de difficultés, d’autant que feu leurs pere et mere lors de leur mariage n’ont point fait de Contrat de mariage et que pour leurs apports dont ceux qui existent encore en nature devroient maintenant être délivrés, ni la succession delaissée par leur mere après son decès arrivé le 21 juin 1764. n’ont été inventoriés, que par conséquent leur communauté de biens a continué jusqu’à présent et que la maison appartenante en pour au pere a été considérablement changée même en partie bâtie à neuf fondamentalement. Que par ces raisons pour obvier à des suites desagreables et en prevenir les facheuses conséquences, ainsi que pour conserver entre eux l’union fraternelle après avoir pris inspection de la minute de l’Inv.re de la succession paternelle dressé par led. Not.re et sur l’avis de bons amis, ils se sont unanimement resolus d’entrer dans un accomodement de partage (…)
Septiemement, pour remettre le paix entièrement parmi tous leds. frere et sœurs le Sr Kolb Secrétaire le fils cede, quitte et abandonne par indivis et irrevocablement a sesd. quatre sœurs, ce acceptantes (…) Plus une 10° portion par indivis d’une maison consistant en un bâtiment de devant et de derriere, deux cours, avec tous ses droits, appartenances et dependances, située en cette ville de Strasbourg devant la tour aux Pfennings et en partie les héritiers de feu le Se Jean George Busch, viv. M° tailleur et ancien assesseur du Grand Senat de cette ville, de l’autre côté la veuve de feu le Sr Jean George Ihlé, viv. M° Boulanger français et pareillement ancien assesseur du Grand Senat et par derrière elle a une issue sur le Thomanloch, franche et quitte de toute charge réelle
Enfin une 10° portion par indivis d’une maison située en cette ville de Strasbourg rue du Tonnelet rouge, deux cours, un puit, fond et très fond avec tous ses droits appartenances et dependances, d’un côté le Sr Aurele Gerung Lcé. ez loix, de l’autre côté Mr Jean Michel Bühler Greffier à la Chambre de Police, par derriere en partie sur l’hotel de Mr le Comte de Salm, partie sur le Sr Barbier, Receveur des finances, et en partie sur le Sr Philippe Jacques Baldner, M° perruquier et Assesseur au Petit Sénat, pareillement franche et quitte de toute charge réelle.
La présente Cession et acceptation desd. immeubles faite savoir La dixme appartenante à la présente succession, pour et moyennant la somme de 3000 livres
La maison vis à vis la petite Boucherie pour la s° de 28.000 livres
Et la maison dans la rue du Tonnelet rouge pour celle de 10.000 livres
Ce qui fait ensemble 41.000 livres tournois (…) reste 23.500 livres Dont la 10° part du Sr Cedant se monte à 2350 Liv.
Fait et passé à Strasbourg vendredy le 15 février l’an de grace 1771
Traduit de l’orignial allemand collationné et trouvé conforme à icelui en sens et substance par le Notaire soussigné, dépositaire des actes du Notariat de feu M° Hæring susdit à Strasbourg ce 29. avril 1778

La maison revient ensuite à Marie Caroline Esther et à son mari Simon Guerin de Fleury, entrepreneur des hôpitaux de l’armée d’Allemagne, qu’elle épouse en 1761 : contrat de mariage, célébration

1761 (14.3.), Not. Laquiante (6 E 41, 1010)
Contrat de mariage – M Simon Guerin de fleury, Entrepreneur des hopitaux de l’armée d’Almagne demeurant à Strasbourg, fils de M Antoine Louis Guerin, interessé dans les affaires du Roy demeurant à Paris, et de deffunte Marguerite Françoise de fremicourt
Dlle Marie Caroline Esther Kolb fille mineure de M Jean Daniel Kolb, secrétaire en Chef des deniers patrimoniaux, et de De Marie Charlotte Pin
communauté partageable à deux et un tiers

Mariage, Saint-Etienne (cath. f° 250-v)
Hodie 15 Aprilis anni 1761 (…) sacro matrimonii vinculo in facie ecclesiæ conjuncti fuerunt clarissimus dominus Simon guerin de fleury nosocomium exercitus director parisinus filius domini antonii ludovici guerin in negotiis regiis occupati et dominæ margarithæ franciscæ fleury de fremicour conjugum in hac parochia commorans et clarissima puella maria carola ester Kolb argentinensis filia domini joannis danielis Kolb ærarii civitatis argentinensis secretarii primi et dominæ mariæ carolæ pin conjugum in parochia supra dicta sti petri junioris commorans (signé) Guerin, Marie Caroline Esther Kolb (i 255)

Simon Guerin de Fleury loue en son nom et en celui de ses belles-sœurs la maison au maître cartier Jacques Chasot

1773 (14.8.), Not. Laquiante (6 E 41, 1048) n° 22
Bail de 6 années qui commencent à courir de la St Michel prochaine – M Simon Guerin De fleury interessé dans les affaires du Roy tant en son nom et du chef de la Dame son épouse née Kolb qu’en qualité de mandataire des trois Dlles Kolb ses belles sœurs toutes copropriétaires
au Sr Jacques Chaso maître Cartier
un appartement et boutique dans la maison appartenant auxd. De héritières de J Kolb qu’elles possedent en cette ville vis à vis des petites boucheries lequel appartement consiste ez pièces cy après détaillées scavoir
1. au rez de chaussée une Boutique arrière boutique sur la maison du devant, Plus deux buchers dans la cour du derrière, Plus une place pour la presse dans le passage des deux cours, Plus une cave sous la maison du devant
2. et au second étage dans le bâtiment collatéral qui donne sur la première cour deux chambres et une petite décharge ou garde robe sous l’escalier, Plus et au même étage de la maison de derrière deux chambres une espece de cuisine et des latrines,
3. au troisième étage ou au mansarde deux chambres et la mansarde, Plus tous les greniers qui sont au dessus de la maison de derrière – moyennant un loyer annuel de 400 livres tournois

Location au marchand Pierre Perrier et à sa femme Elisabeth Desclaux

1775 (18.4.), Not. Laquiante (6 E 41, 1055) n° 36
Bail 6 années qui ont commencé a courir de la notre dame de mars dernière – M Simon Guerin de fleury Intesessé dans les affaires du Roy demeurant à Strasbourg tant pour luy que comme poursuivant les droits de De Marie Caroline Ester Kolb son épouse et comme mandataire des héritiers de feu Sr Jean Daniel Kolb secrétaire au Bureau de la recette generale de cette ville
au Sr Pierre Perrier bourgeois marchand de Strasbourg et Elisabeth Desclaux, assitée du Sr Guillaume Berga et Jean Michel Hirschel les deux Conseillers au Petit Sénat
un appartement dans la maison que le Sr et De bailleurs possedent dans cette ville rue des petites boucheries Lequel consiste dans les pièce cy après détaillées Scavoir
1. au Rez de chaussée une grand boutique donnant sur le devant & sur ladite rue et deux cabinets qui y sont pratiqués, plus une arrière Boutique et une cuisine, plus deux buchers plus une cave Plus au troisième étage une chambre pour le linge sale fermée de lattes plus l’usage commun des greniers pour sécher le linge – moyennant un loyer annuel de 250 livres tournois

Location à René Gosset, secrétaire des fortifications

1777 (2.5.), Not. Laquiante (6 E 41, 1063) n° 3
Bail de 2 années qui commenceront a courir de a St Jean prochaine – M Simon Guerin de fleury Interessé dans les affaires du Roy tant pour lui que comme poursuivant les droits de De Marie Caroline Ester Kolb son épouse que comme mandataire des héritiers de feu Sr Jean Daniel Kolb secrétaire au Bureau de la Recette generale de cette ville
au Sr René Gosset secrétaire des fortifications
un appartement situé au second Etage dans la maison qu’occupe ledit comparant vis à vis les petites boucheries, consistant en deux chambres et une petite cuisine sur le derrière, deux chambres et une petits garde robe sur la partie collatéralle, deux chambres aux mansardes et tous les greniers qui sont au dessus des pièces désignées ci dessus, plus un bucher dans la cour de derrière et la partie de la Cave qui se trouve à gauche de l’escalier – moyennant un loyer annuel de 150 livres tournois

Etat des biens indivis entre les héritiers Kolb après la mort de Rosalie Kolb puis partage

1786 (16.9.), Not. Lung (6 E 41, 1526), Joint au n° 121 du 16 sept. 1786
Sont comparus D° Marie Caroline Ester née Kolb, Epouse de Mr Simon Guerin de Fleury, Interessé dans les Affaires du Roy, demeurant audit Strasbourg, de lui duement assistée et autorisée, et De Marie Madeleine Josephe née Kolb Epouse de Mr Jean Baptiste Vogel, Greffier Notaire de Mittel Bergheim y demeurant, (…) lesdites deux De cmparantes sœurs et seules heritieres instituées par testament mistique deposé en l’etude de M° Laquiante, Notaire royal ladite Ville le 28 May 1786 et publié le 20 juillet suivant, de feu Delle Marie Rosalie Kolb, fille majeure de feu M° Jean Daniel Kolb, en son vivant premier Secretaire à la Tour aux pfennings de cette ville (…)
ce qu’ils ont encore à partager entre elles comme provenant de lad. succession et qui quant à présent restera encore indivis par egaes portions savoir
Premierement le quart par indivis d’une maison, consistant en batimens de devant et de derriere, cour, puit, fond et tres fond, avec tous ses droits, appartenances et dependances, scise en cette Ville de Strasbourg vis-à-vis les petites boucheries, d’un coté Sr Huter M° Boulanger, de l’autre Sr Diebold, Mecanisien, et par derriere ayant l’issue au cul de sac de St Thomas,, franche et quitte de tout droit réel hormis les impositions ordinaires et les capitaux y affectés dûs à mondit Sr Guerin de Fleury, se montant ensemble à la somme e 15.144 l. (…). Les trois autres quarts de ladite maison avec sadite charge appartiennent par portions egales aux susdites deux heritieres et audit Sr Guerin de Fleury comme cessionnaire de Dle Marie Françoise Pauline Kolb, toutes trois sœurs de la Defunte. Lad. maison leur etant avenuë de la Succession de leur pere, auquel elle a été leguée par sa mère feue De Ester Kolb née Kauffmann, en vertu de son testament deposé en l’Etude de feu M° Haering, Notaire, le 15. janvier 1759.
Plus le tiers par indivis d’une maison, consistant en batimens de devant, de côté et de milieu, deux cours, puit, fond et tres fond avec tous ses droits, appartenances et dependances, scise en cette ville de Strasbourg ruë du Tonnelet rouge, d’un côté le Sr Jean Michel Bühler, Greffier de la Chambre de Police, d’autre le Sr Schlagdenhauffen M° Chapelier, et par derrière M. Barbier, Commissaire des guerres, franche et quitte de toute autre charge que celles des impositions ordinaires et de deux capitaux y affectés dus à mondit Sr Vogel (…). Un quart de lad° maison et capitaux y affectés est échu à lad. Defunte de la succession de ses pere et mere, et 1/12 lui a été cedé par lad° Dlle Marie Françoise Pauline Kolb sa sœur par acte passé devant M° Laquiante, Notaire Royal le 20 Juin 1783. Les deux autres tiers appartiennent sur le même pied auxd. deux De ses sœurs coheritieres comparantes.
Et enfin le quart d’une rente de 652 livres tournois sur l’hôtel de ville de Paris hypothéqués sur les aides et gabelles à qupy par acte reçu par M° Brouod, Notaire le 20 août 1720. (…) au profit de fue Sr René Pin, vivant ancien Tresorier des fortifications d’alsace (…)
Fait lû et passé audit Strasbourg (…) ce deux juillet 1787.

Simon Guerin de Fleury meurt en 1810 en délaissant pour seule héritière sa petite-fille Caroline Adélaïde Souquet de la Tour
1811 (25.2.), Strasbourg 6 (38), Not. Meyer n° 356
Inventaire de la succession de Simon Guerin de Fleury rentier décédé le 5. Xbr 1810 – à la requête de Louis Gaspard Souquet de la Tour propriétaire demeurant à Lignon canton de Briouze arrondissement d’Argentan Département de l’orne et Caroline Adélaïde Souquet de la Tour sa fille majeure procréée de son mariage avec Françoise Caroline Guerin de Fleury demeurant dans la commune de Moulins canton d’Argentan seule et unique héritière représentée par Narcisse Brossard propriétaire à Strasbourg
dans la chambre qu’il a occupée rue Ste Barbe n° 2
meubles 276 fr, numéraire 23 fr, dettes actives 82 fr, total 382 fr, passif 559 fr
Enregistrement de Strasbourg, acp 116 F° 137 du 4.3.

Marie Caroline Ester Kolb femme de Simon Guerin de Fleury cède ses droits sur la maison neuve à son gendre Louis Gaspard Souquet de la Tour et à sa fille Françoise Caroline Guerin de Fleury

1791 (21.7.), Not. Lacombe (6 E 41, 223) n° 50
Marie Caroline Ester Kolb épouse de M Simon Guerin de fleury intéressé dans les affaires du Roy demeurant à Strasbourg assitée de Louis Jacques Kolb son frère et François André Claus homme de loi son cousin, pour se libérer envers
le Sr Louis Caspar Souquet de la tour et De Françoise Caroline Guerin de Fleury son épouse leur fille et gendre de partie de ce qu’ils doivent pour dot assurée a ladite leur fille par Contrat de mariage devant Me Aleaume notaire au Chatelet de Paris le 28. juin 1784,
Sr et De Souquet de la tour pour lesquels M Louis de Wangen demeurant à Schaefolsheim, par pouvoir donné à Briouze le 2.7. courant
une maison neuve à trois étages et Rez de chaussée composé du Corps de logis sur le devant un autre sur le derrière et un troisième collateralle, deux cours a Issue dans le Tomeloch circonstances et dépendances, boutique, arrière boutique avec parquets et cheminées de marbre, Ecuries, buchers, caves greniers et Pompes le tout situé à Strasbourg Rue des petites Boucheries N° 112, les meubles d’une valeur de 1970 livres
(Joint Etat des meubles) Grande salle de compagnie, cabinet de jour, chambre à coucher, salle a manger)
acp 7 (vol. 7) du 26.7.

Paroissien de Saint-Jean-en-Grève à Paris, Louis Gaspard Souquet de la Tour épouse en 1784 dans la paroisse Saint-Eustache de Paris Caroline Ester Kolb après avoir passé un contrat de mariage devant Aleaume notaire au Chatelet de Paris le 28. juin 1784 (voir-ci-dessus)
Proclamation, Saint-Pierre-le-Jeune (cath. p. 491)
Anno Domini 1784 die 21 Junii una tantum proclamatione cum Dispensatione duarum aliarum in Ecclesia nostra Parochiali publice factâ ac nullo detecto Impedimento Dllam Carolam Franciscam guerin de fleury filiam minorennem Dni Simonis guerin de fleury et Dnæ M. Carola Ester Kolb conjugum de Jure et facto Parochianam nostram actu vero ad Stum Eustachium Parisiis, Dimisi ad R D Parochum ibidem quatenus per eum cum Dno Ludovico Casparo Souquet Equite de latour, filio minorenne Dni Petri Caroli Caspari Souquet de la tour et Dnæ Johannæ Franciscæ De Bosc conjugum ex Parochia Pointel Diœcesis Sagiensis, Ser.mi et Em.mi Card. Episcopi et Principis Agent. stabuli præfecto primario, ratione domilicii Parochianus ad Stum Joannem en grêve Parisiis, matrimonio Jungi valeat. (i 251)

Louis Gaspard Souquet Latour se remarie en 1799 à Briouze avec Marie Marguerite Charlotte Legrix de Moulins-sur-Orne
Mariage, Briouze (Orne)
Cejourd’huy 10 Pluviose an VII de la République français une et indivisible a huit heures du matin (…) sont comparus pour contracter mariage d’une part Louis Gaspard Souquet Latour propriétaire veuf agé de 42 ans fils de feu Pierre Charles Gaspard Souquet Latour et de feue Jeanne Françoise du Boscq originaire de la Commune de pointel y domicilié d’autre part Marie Marguerite charlotte Legris agée de 25 ans fille de Charles François Henry Legris et de Marie Anne charlotte Françoise Boctet Domiciliée Commune de moulin canton d’argentan. Lesquels etaient accompagnés de François René toussaint Souquet propriétaire frere du futur Domicilié Commune de Saint hillaire, Charles du Boscq aussy propriétaire son Beau frère Domicilié Commune de pointel, Charles le gris propriétaire père de la future, Louis dugué aussi propriétaire son ami Domicilié Commune de moulin (…)1° l’acte de naissance du futur portant qu’il est né le 22 janvier 1756 (…) 2° l’acte de naissance de la future portant qu’elle est née le 12 mai 1773 (signé) L Souquet Latour, Caroline Legrix (i 175)

Notice biographique
Louis Gaspard Souquet, écuyer sieur de la Tour, naît le 21 janvier 1756 à Pointel, fils de Pierre Charles Gaspard Souquet et de Jeanne Françoise du Bosc. Un dossier important des Archives départementales de l’Orne décrit sa vie pendant les années de la Révolution. Louis Gaspard Souquet était en 1780 premier écuyer chez le prince de Rohan, évêque de Strasbourg, où il resta quatre ans. Il se marie par contrat déposé au Châtelet de Paris le 28 juin 1784 avec Françoise Caroline Guerin de Fleury, claveciniste de Strasbourg. De ce mariage naquit à Strasbourg le 7 novembre 1787 Caroline Adélaïde, dite Adèle. Sa femme acompagnée de sa fille et sa belle-mère Marie Caroline Ester Kolb partent en mai 1791 à Baden-Baden. Lui-même quitte Strasbourg le 4 mai 1791 avec le prince Jules de Rohan et l’abbé Bellet son gouverneur. Il séjourne à Paris chez M. Grimoult de Villemotte jusqu’au 4 août 1792 puis à Rouen où il demeure trois mois. Il se rend chez un parent à Esson puis chez lui à Pointel avant de retourner à Esson puis se mettre en pension pour trois ans à Saint-Pierre-Canivet qu’il quitte pour se remarier.
Il apprend en 1801 que sa fille Adèle a habité avec sa grand-mère qui donnait des leçons de musique aux Moser à Bienne en Suisse où elle avait été transportée après la mort de sa mère à Renfelden en Souabe. Un certificat atteste qu’elles ont vécu chez les Moser du 8 septembre 1792 au 30 mars 1795. Aux mains des calvinistes depuis huit ans, Adèle demande l’instruction dans la religion catholique à Strasbourg d’après une lettre du 20 février 1802. Elle repart en 1801 avec son père, remarié à Moulins-sur-Orne.
Louis Gaspard Souquet se remarie par contrat de mariage passé le 25 nivôse an VII (14 janvier 1799) à Argentan et le lendemain en l’église de Bellavilliers dans le Perche avec Marie Marguerite Charlotte, dite Caroline, Le Grix de Neuville, fille de Charles François Le Grix écuyer sieur de Neuville et de Marie Anne Françoise de Boctey. Il meurt le 19 mai 1837 à l’Etre-Besnier.
(D’après un article paru dans la Revue généalogique normande, n° 22, avril-juin 1987, publiée sur la Toile)

La maison est vendue comme bien national au tonnelier Jean Georges Strohl

1795 (17 floreal 3), Q 1181
Première enchère. Vente de Biens confisqués sur N. Latour, Exnoble, Emigré. L’an Trois de la République français une et indivisible, le 27 du mois de Germinal 3
Ce domaine national situé rue de la Victoire ci devant des Petites Boucheries (estimé) 28.000 livres
Adjudication définitive. Et le 17 du mois de floréal l’an trois (…) pendant le 3. fei, Fabian 140.000, Stouhlen 145.000, Strohl 150.000 livres
Adjugé au citoyen Jean Georges Strohl, tonnelier
Procès verbal d’expertise, des consistance et d’estimation d’une maison nationale située dans cette commune provenant de Latour Emigré
En exécution de la Commission à moi donnée par le Directoire du District de Strasbourg pour estimer la maison nationale située rue de la victoire ci dvt. rue de la petite boucherie, je soussigné Commissaire expert me suis transporté accompagné d’un officier municipal, dans lad° maison pour en faire la visiten reconnaissance ainsy que des appartenances &c pour cet effet ainsy qu’il suit.
Ce Bien national consiste en un Corps de logis principal avec quelques autres Batiments et en deux cours, son emplacement est un quadrilatère long qui s’étrécit un peu vers le fond. Le devant est marqué au n° 112 dans la rue de la Victoire regarde le midi. Le derrière dans la ruelle dite Thomasloch aujourd’hui ruelle de la Bruyère tire vers le septentrion vers le Levant il est à coté du citoyen Jean Diebold mecanicien et de celle de Jean Frederic Liebold horloger, l’autre côté en tirant vers l’Occident longe le domicile du Citoyen Jean Georges Jehlé.
Le principal Corps de logis dont la façade est neuve & symmétrique a deux Etages chacun de trois croisées et un comble brisé. le rez de chaussée est en pierre de taille il y a deux grands cintres aux extrémités, l’un est l’Entrée à porte cochère, l’autre contient un porte vitrée qui conduit dans un atelier ou il y a un cabinet en retranchement fait de planches avec un grand fourneau de fonte et deux petites portes. l’une donne dans la grande entrée qui est planchéiée l’autre est celle de la Cuisine où il y a une loge et sortie dans la première Cour où l’on voit à droite une pompe commune enclavée dans le mur mitoyen & séparatif.
Le premier étage contient une antichambre qui communique sur le devant à une Salle de compagnie à deux croisées qui a une cheminée de marbre, de plus un cabinet de jour à une croisée et sur le derrière une chambre de deux croisées avec une cheminée de marbre, ces trois pièces ont des planchers parquetés entre ledit cabinet et la chambre se trouve une garde robe ou est pratiqué un escalier dérobé qui joint le premier au second étage composé d’une antichambre, d’un salle à deux croisées sur la rue, d’une garde robe, d’un cabinet à une croisée de plus d’une chambre à deux croisées sur la cour et d’une petite pièce à laquelle aboutit ledit escalier dérobé. la salle qui a une cheminée de marbre et le cabinet sont déparés par l’enlèvement d’une tapisserie à la mansarde il y a côté d’un grand emplacement deux chambres de domestique sur le devant et une autre sur le derrière, le surplus du comble a trois greniers briquetés dont le premier contient plusieurs chambres en galetas formées par des cloisons en planches, l’étage souterrein de ce corps de logis est une cave divisée en quatre parties par des séparations de lattes, celle dessous la grande Entrée est voutée.
A gauche dans la première cour il y a un Batiment latéral de charpente dont le rez de chaussée contient une chambre et une grande cuisine avec ses potagers & bas d’armoires, au dessus il y a une salle à manger de trois croisées avec un grand fourneau de fonte et un petit vestibule. Le second étage contient une antichambre et une chambre à coucher avec un fourneau de fonte chacune de deux croisées, elles sont tapissées, lambrissées & plafonnées, au dessus à la mansarde il y a une petite pièce d’une croisée et une chambre à alcove de deux croisées dont les planchers sont briquetés, un petit grenier termine cette mansarde, à ce Batiment est lié un troisième qui occupe toute la largeur du terrain au fond de la cour ou un petit escalier conduit au premier Etage qui contient une chambre planchéiée avec un fourneau de fonte et un galetas ou sont les aisances dans un petit réduit saillant dans la deuxième cour, un cabinet, une chambre planchéiée, une autre à cheminée avec une petite garde robe composent le Second Etage couvert d’un toit qui contient au dessous du grenier le long d’un grand emplacement deux chambres en galetas. le Bas contient deux Buchers d’un côté et une Ecurie de l’autre côté du passage dans la deuxième cour ou il y a un retrait, deux Buchers et une issue à porte cochere dans la ruelle.
Il y a une communication générale entre tous ces édifices et le Batiment latéral est joint au grand corps de logis par une construction de charpente de trois fenêtres à chaque étage dans laquelle sont dressés des Escaliers commodes avec des rampes en grillage de fer.
Evaluation des surfaces des différentes parties de ce Domicile. Le bâtiment principal contient une surface de 1.280 piés carrés de France. Le bâtiment latéral et celui du fond contiennent 1560. La première cour contient une surface de 600. La seconde cour contient une surface de 370, Total 3810 piés carrés de France.
Estimation de ce domicile. Ce domicile est encore en bon état et bien conditionné, mais comme il n’y a qu’une fosse d’aisances et une seule cave il n’est pas susceptible de division. En conséquence eu Egard a son etat actuel, deduction faite des impositions et des frais d’entretien, J’estime qu’il vaut en principal une somme de 28.000 L. pour être vendu en un seul Lot d’adjudication conformément à la Loi – Fait à Strasbourg le 17 ventose 3° année de la République française, J. N. Küchel
– Moi soussigné certifie d’avoir fait à mes frais dans la maison ou je demeure située rue des Victoires vis à vis les petites boucheries maison n° 112 scavoir Premier, au dessus la mansarde sur le grenier y fait faire à mes frais 4 chambres avec 3 portes dont chacune carnie avec sa serrure. Outre ceci fournis des tuyaux aux deux fourneaux dont l’un est placé dans le cabinet de la boutique et l’autre fourneau placé dans la chambre du premier sur le derrière. Strasbourg 25 pluviose 3, Jean Zisig sellier
Enregistrement de Strasbourg, acp 33 f° 52-v du 17 floréal 3

Jean Georges Strohl cède un mois plus tard ses droits à Jean Zisig

1795 (21 prairial 3), Strasbourg 1 (9), Not. Lacombe n° 47
Cession – C. Jean Georges Strohl tonnelier
au C. Jean Zisig
le bénéfice de l’adjudication de La maison vis à vis les petites Boucheries rue des Victoires N° 112 appartenances et dépendances faite à son profit sur le C. Latour ex noble Emigré suivant procès verbal d’adjudication au District de Strasbourg du 27 Germinal et deffinitive du 17 floreal dernier, pour 150.437 livres
Enregistrement, acp 34 F° 34 du 21 prai. 3
[in fine :] 23 prairial 3, n’a été porté qu’à 150.437 livres tandis qu’il est de 153.437 livres
Enregistrement, acp 34 F° 79 v° du 1. mess. 4

Fils de sellier, Jean Zisig épouse en 1781 Susanne Marie Krieg, fille de tonnelier : contrat de mariage, célébration
1781 (19.5.), Not. Lederlin (6 E 41, 911) n° 35
Eheberedung – persönlich kommen und erschienen Herr Johannes Ziesich der leedige Sattlermeister, Herrn Johann Jacob Ziesich, des Sattlermeisters und Fraun Mariæ Catharinæ gebohrner Baldnerin beeder Eheleuthe und burgere dahier ehelich erzeugter Sohn, beiständlichen vorgedachten seines Herrn Vatters als Hochzeiter ane Einem
So dan Jungfr. Sußanna Maria Kriegin, Weiland Herrn Johannes Krieg, des geweßenen Kieffermeisters, Weinhändlers und Löblicher Stadt geschwornenn Weinstichers und Auch Weiland Fraun Susannä Margarethä gebohrner Meÿerin beeder geweßener Eheleuthe und burgere dahier seeligen ehelich erzielte und nach tod verlaßene Tochter, unter assistentz Herrn Johann Helck des Schiffmanns und Burgers hieselbst ihres geordnet: und geschwornen Vogts und herrn H. Jacob Schaflützem, des Weißgerbers und Saffianmachers auch burgers dahier ihres Schwagers als Hochzeiterin ane dem andern theil
So geschehen Strassburg Sambstagsd den 19. Maÿ 1781 [unterzeichnet] Johannes Zißig, Susanna Maria Kriegin

Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 99, n° 17)
Im Jahr 1781 sind (…) Dienstag den 31. Julÿ ehelich eingesegnet worden Johannes Zisig, lediger Sattler und burger allhier, Herrn Johann Jacob Zisig, Sattlers und burgers allhier, mit Maria Catharina Baldnerin ehelich erzeugter Sohn, und Jungfer Susanna Maria Kriegin, weÿl. Herrn Johannes Krieg gewesenen Weinstichers und Burgers allhier mit weÿl. Susanna Margaretha Meÿerin ehelich erzeugte Tochter [unterzeichnet] Johannes Zißig alß Hochzeiter, Susanna Maria Kriegin als Hochzeiterin (i 103 – proclamation Saint-Pierre-le-Jeune, f° 124-v)

Jean Zisig présente son chef d’œuvre le 22 janvier puis le 10 mars 1780. Les examinateurs en sont satisfaits et le nomment maître.
1780, Protocole de la tribu des Tanneurs (selliers, XI 371, 1755-1790)
(f° 704) Sambstags den 22.ten Januarii 1780 sind in Gegenwart S: T: Ihro Weißheit Herrn XV.r Flach, des hochverordneten Herren Obmanns, die von Johannes Zisich, dem Stuckmeister gefertigter Zween Sattelbäum Zur gewohnlichen Schau vorgelegt worden und haben die geschwornne Herren Schaumeister folgende fehrer daran befunden und angegeben
Den royal Sattelbaum belangend. So ist derselbe vornen etwas zu weit und hinten etwas zu enge. Ferner sind die Gestell nicht sauber genug eingestammt. Ein Afterstuck ist etwas länger als das andere und beÿde afterstück sind unfleißig aufgefügt. So sind die Gestell auch in den After eingebutzt. Der ganze baum ist auf einer Seit um Zwo Linien länger als auf der andern, und stellt sich auch nicht völlig an Creutzmeß.
Den Selle rase baum berührend. Ein Vorder Pausch stehet mehr vorwärts als der andere. Die Triebel Nägel sind nicht mit den Vorder Päuschen bedeckt, sondern sichtbar. So sind auch die Vorder Päusch in der Mitten etwas zu schwach. Die beeden Stangen sind mit Kapp: Nageln bevestiget. Die Steegen liegen vornen zu nahe beÿ einander.
Erkannt, Seÿe der Stuckmeister um die angesetzte fehler in 1 lb d Straf erachtet.

(f° 704) Freÿtags den 10. Martii 1780. ist das von dem Stuckmeister Johannes Zisich, ausgefertigte Meisterstück in Gegenwart S: T: Ihro Weißheit H: XV.r Flach, des hochverordneten H. Obmanns, durch die geschwornen Hh. Schaumeister examinirt worden, und haben dieselben keine fehler daran bemerckt, in dem der royal Sattel so wohl als der Selle rase, samt dem Reutzeug unverbeßerlich und untadelhaft ausgefertiget seÿe.
Das kommet anlangend
So ist selbiges auf in so weit Meisterhaft befunden worden, nur daß es etwas ungleich ausgefüllt, so aber von keiner Erheblichkeit und nicht strafwürdig seÿ.

Jean Zisig assiste à son premier conseil
(f° 706-v) Donnerstags den 22.ten Junii 1780. – Johannes Zisich, der bisherige Stuckmeister vorstehend, begehrte weil er sein meisterstück, wie recht verfertiget, ihm nunmehro den begehrenden Meistersitz Zukommen Zulaßen.
Erkannt, Gegen Erlag der Gebühr willfahrt

Jean Zisig devient tributaire chez les Tanneurs le 11 décembre 1780.
1780, Protocole de la tribu des Tanneurs (XI 359)
(f° 200-v) Montag den 11.ten Decembris 1780 – Johannes Zisich der Sattlermeister, Hrn Johann Jacob Zisich des Sattlers und Burgers allhier ehelicher Sohn, producirte Stadt Stall Schein vom 21. 8.bris 1780. und machte in Gefolg deßelben die geziemende Ansuchung um das dißeitige Zunfft Recht eines Leibzünftigen.
Erkandt, Um die Gebühr Willfahrt (1 lb 17 ß, Findl. 1 lb. Proth. gelts 3 ß)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison près des petits Boucheries, sans doute celle dont ils sont locataires en 1789 et dont ils deviendront propriétaires. Les apports du mari s’élèvent à 2 573 livres, ceux de la femme à 2 450 livres.
1781 (20.12.), Not. Lederlin (6 E 41, 903) n° 171
Inventarium über Herrn Johannes Ziesich des Sattlermeisters und Frauen Susannä Mariä gebohrner Kriegin, beeder Eheleuthe und burgere dahier in Straßburg einander in die Ehe gebrachte Nahrungen errichtet in Anno 1781 – vermög der vor mir Notario und Gezeugen den 19.ten Maii jüngst errichten Heuraths Verschreibung deren dritten Articuls für unverändert vorbehalten haben, welche Nahrungen auf Requisition ihr der beeden Eheleuthe selbst und Zwar Sie die Ehefrau unter Verbeÿständung Herrn Johann Jacob Schaflützels des Saphian Fabricanten und Burgers allhier ihres H. Schwagers (…) So geschehen allhier Zu Straßburg auf Donnerstags den 20.ten Septembris Anno 1781.

In einer allhier Zu Straßburg ane der kleinen Metzig gelegenen nicht hiehero gehörigen Behaußung folgender maßen sich befunden als
Eigenthum ane häußern. (F.) Nemlichen einen dritter theil für unvertheilt vor und ane einer Behaußung, Höflein und Hoffstad mit allen deren Gebäuden, Begriffen, Weithen, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten ane der Vorstatt Crautenau und deren Fischerstaden (…)
(F.) Item einen dritter theil für unvertheilt von und ane einer Behausung bestehend in vorder hinder und nebens Gebäuden, Zweÿen Höfen und Gemeinschafft eines Bronnens (…)
(F.) Item einen sechster theil für unvertheilt von und ane einem Häußlein, Höflein und Hoffstadt mit allen deßen Gebäuden, Begriffen, Weithen, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten gelegen allhier Zu Straßburg ame Schiffleuthstaden im sogenannten Schwerd: Gäßlein (…)
Series Rubricarum hujus Inventaii. Des Ehemanns guth belangend, Sa. Hausraths 151, Sa. Waaren und werkzeug zur Sattler Profession Gehörig 1675, Sa. Weins 10, Sa. holtzes 4, Sa. Silbers 43, Sa. der baarschafft 111, Sa. Schulden 853, Summa summarum 2849 lb – Schulden 354, nach abgang deren verbleibt 2494, Hierzu gesetzt die eine Helffte der haussteuren antreffend 79, des Ehemanns gesamt in die Ehe gebrachtes guth 2573 lb
Solchemnach wird auch der Ehefraun in die Ehe eingebrachten Vermögenschafft beschrieben, Sa. Hausraths 284, Sa. Faß 43, Sa. Silber Geschmeids 48, Sa. Golds 65, Sa. Baarschafft 333, Sa. Eigenthums ane Häußern 1002, Sa. Eigenthums ane Reeben (zu Dangolsheim) 50, Sa. Pfenning Zins hauptgüther 557, Sa. Schulden 537, Summa summarum 2921 lb – Schulden 550, nach abzug deren verbleibt 2371, Hierzu gesetzt die andere Helffte derer hernach beschriebenen Haußsteuren antrefend 79, der Ehefrau eingebrachtes guth 2450 lb

Inventaire après décès du locataire Jean Jacques Notter

1813 (23.4.), Strasbourg 3 (36), Not. Übersaal n° 1296, 6381
Inventaire de la succession de Jean Jacques Notter, négociant décédé à Cologne le 17 février courant – à la requête de Jeanne Elisabeth Marie Offermann sa femme héritière universelle par testament olographe du 1 mai 1812 déposé au rang des minutes de Me Übersaal
dans la maison rue des petites boucheries n° 112 appartenant au Sr Jean Zisig
mobilier propres 1063 fr, communauté meubles 687 fr
Enregistrement, acp 122 F° 60 du 24.4.

Inventaire après décès du locataire Joseph Philippe Richard Bach

1816 (16.7.), Strasbourg 6 (42), Not. Meyer n° 1230
Inventaire des biens de Joseph Philippe Richard Bach, avocat inspecteur des librairies et imprimeries des deux départements du Bas et Haut Rhin, décédé le 6 courant – à la requête de Marie Jeanne Béatrix née Acker la veuve d’avec lequelle elle est séparée quant aux biens suivant contrat de mariage devant Me Chodron Paris le 3. février 1807, mère et tutrice légale de Georges Henri, âgé de 8 ans et demi, Dagobert Louis âgé de 6 ans, Pierre Richard âgé de 3 ans et demi et Marie Anne Béatrix âgée d’un an – en présence de Joseph Bach, avocat à la Cour royale de Colmar subrogé tuteur représenté par Xavier Müeg son beau frère commis aux expéditions de la douane
dans le logement qu’il occupe dans la maison appartenant aux frères Zizig selliers rue des petites Boucheries n° 112
meubles propres à la veuve dans la cuisine, 2. chambre à côté de la cuisine, 3. chambre à la suire, 4. chambre des enfants, 5. salle à manger, 6. au corridor, 7. antichambre, 8. meubles du cabinet, 9. chambre à côté du sallon, 10. sallon
bibliothèque 303 fr, garde robe 287 fr, dettes actives 693 fr, ensemble 1284 fr, passif 20.369 francs
masse immobilière le défunt possède après partage de le succession de sa mère des vignes et prés à Soultz (Haut Rhin)
Enregistrement, acp 131 F° 2 du 19.7.

Le sellier carrossier Jean Zisig meurt en 1832 en délaissant des héritiers collatéraux

1832 (2.6.), Strasbourg 8 (51 nouv. cote), Me G. Grimmer n° 3972
Inventaire de la succession de Jean Zisig, carossier, décédé le 29 mai dernier – à la requête de 1. Susanne Marie Krieg la veuve, commune en biens suivant contrat de mariage passé devant Me Lederlin 19. mai 1781, assistée de Jean Krieg, aubergiste à la Maison Rouge commune d’Eckbolsheim, 2. Jean Frédéric Zisig, carossier, 3. Marguerite Madeleine Zisig épouse de Jean Frédéric Dierstein, aubergiste, 4. Catherine Salomé Helmstedter veuve de David Baumann, négociant, 5. Catherine Madeleine Grün veuve de Jean Jacques Barbenes, aubergiste, 6. Caroline Grün épouse de Daniel Drensz ancien épicier, 7. Louise Frédérique Grün épouse de Jean Windesheim, négociant, ses neveux et nièces, Jean Frédéric Ziesig et De Dierstein seuls enfants de Jean Frédéric Ziesig, aubergiste, et de Marie Schwind par représentation de leur père, frère germain du défunt, pour 2/8, 2/8 aux De Baumann, Barbenes, Drensz et Windesheim, seuls enfants de Catherine Salomé Zisig veuve en premières noces de Jean Jacques Helmstedter, aubergiste, et en secondes noces de Frédéric Grün, aubergiste, 1/8 chacun

dans une maison située en la ville rue des Petites Boucheries n° 112
meubles 26.953 fr, argent 1175 fr, créances 6400 fr, mobilier 103 fr, garde robe 663 fr
Titres et papiers. Inventaire des apports reçu Me Lederlin le 20 septembre 1781
8) expédition par Me Lederlin d’un contrat du 14 avril 1784 à la Chambre des contrats, par lequel Marie Catherine Baldner veuve de Jean Jacques Zisig sellier, 2. Catherine Salomé Zisig épouse de Jean Frédéric Grün, aubergiste, Jean Frédéric Zisig, sellier, ont vendu au défunt Sr Zisig 7/9 indivis dont les deux derniers appartenaient à l’acquéreur en une grange convertie en remise située à Strasbourg dans le Faubourg de Pierre, estimée 2800 fl., 5600 francs
Chambre des Contrats le 26 octobre 1787, Jean Metz, chanvrier, et Christophe Riess, boucher, ont cédé au défunt le droit d’écoulement de l’eau provenant de son magasin ou remise situé au Faubourg de Pierre à travers la cour des cédants ainsi que le droit de puiser l’eau dans leur puits pour 300 francs (75 livres)
9. Me Lacombe le 21 prairial 3, Jean Georges Strohl, tonnelier, a cédé au défunt une maison, dépendances située à Strasbourg vis à vis les Petites Boucheries n° 112, acquise suivant adjudication définitive par l’administration du directoire du district de Strasbourg le 17 floréal 3, Jean Georges Strohl l’avait acquise du Sr Latour ex noble émigré
10. Par acte reçu Ubersaal le 22 juillet 1808 il a acquis de Michel North, boulanger, et de Barbe Ostermann une maison avec aisances et dépendances rue des Petites Boucheries n° 111
déclarations passives 67.896 francs
immeubles de la communauté, 1. une maison & dépendances située à Strasbourg vis à vis les Petites Boucheries n° 112 d’un côté M Diebold & Jean Frédéric Zisig de l’autre maison la ci après désignée devant la rue des Petites Boucheries derrière la rue St Thomas, estimée à 1230 fr de revenu
2. autre maison avec boulangerie, aisances & dépendances situé aussi à Strasbourg rue des Petites Boucheries 111, d’un côté la maison précédente, d’autre Mde Wiedenmeyer devant ladite rue derrière la rue St Thomas, estimée à 300 fr de revenu, totalité du revenu des immeubles de la communauté 1850 fr
remplois dus à la veuve Ziesig, 26.982 fr, remplois dus au défunt 19.357 fr
immeubles propres au défunt, un bâtiment servant de remise situé à Strasbourg Fauxbourg de Pierre d’un côté M Lobstein d’autre M Boersch devant une cour derrière la rue de la Soupe à l’Eau, estimée à 75 fr de revenu
déclarations actives succession, point de passif, 755 fr déclarations passives de la communauté 7900 fr
Enregistrement, acp 210 F° 158 du 12.6.

Lors de la liquidation, la maison revient à son neveu Jean Frédéric Zisig

1833 (23.3.), Strasbourg 8 (nouv. cote 52), Me G. Grimmer n° 4330
Liquidation et partage – 1. Jean Frédéric Zisig, fils sellier carrossier, 2. Marguerite Madeleine Zisig épouse de Jean Frédéric Dierstein, aubergiste, héritiers pour moitié de Marguerite Barbe Schwind épouse de Jean Frédéric Zisig le jeune, sellier à Strasbourg décédé il y a plus de trente ans leur mère, petit enfants et héritiers et ledit Zisig cessionnaire de 1. Caroline Salomé Helmstedter veuve de David Baumann, négociant, 2. Catherine Madeleine Grün veuve de Philippe Jacques Barbenes, aubergiste, 3. Caroline Grün épouse de Daniel Drensz, ancien épicier, 4. Louise Frédérique Grün épouse de Jean Windesheim, négociant à Strasbourg pour les 4/8 ou la moitié avenue à ces quatre dames dans la succession de Jean Zisig, leur oncle sellier carrossier décédé le 29 mai 1833 par représentation de Catherine Salomé Zisig leur mère veuve en premières noces de Jean Jacques Helmstedter décédée veuve en secondes noces de Frédéric Grün les deux aubergistes par transport reçu Me Weigel le 18 juillet 1832
à Jean Frédéric, abandonnements lesdits droits immeubles de la succession de Jean Zisig
à Mme Drensz, abandonnements, toute la maison à l’enseigne du Soleil pour 18.400 fr
1° observation, succession de la De Schwind. Une maison-auberge portant l’enseigne au Soleil consistant en quatre bâtiments avec cour & jardin située à Strasbourg Faubourg de Pierre n° 30, d’un côté une ruelle où la maison forme coin et M. Lipp brasseur, d’autre la veuve Kuntz, devant le Faubourg de Pierre, derrière M. Meyer marchand de bois – estimée 18.400 fr, appartient à la défunte pour en avoir recueilli 1/6 dans la succession de Marguerite Rinck veuve de Jean Martin Schwind le jeune sa mère et acquis 5/6 des héritiers légataires de cette dernière devant Me Stoeber le 15 novembre 1782
2° observation, succession Zisig, inventaire dressé par le soussigné le 2 juin 1832, la moitié de la communauté avec Susanne Marie Krieg, immeubles, 5. une maison & dépendances située à Strasbourg rue des Petites Boucheries n° 112 d’un côté M Diebold & Jean Frédéric Zisig d’autre la maison ci après désignée devant ladite rue derrière la rue St Thomas pour 25 000 fr,
6. & en une autre une maison avec boulangerie, aisances & dépendances située également à Strasbourg rue des Petites Boucheries n° 111 d’un côté la maison précédente d’autre Mde Wiedenmeyer devant ladite rue derrière la rue St Thomas évaluée 12 000 fr
remplois, dépendant de la succession Zisig, 2. un bâtiment servant de remise situé à Strasbourg au Faubourg de Pierre d’un côté le S. Lobstein d’autre Sr Boersch jardinier cultivateur devant une cour derrière la rue de la Soupe à l’Eau, évaluée 1500 fr
masse à partager elle se compose 1. de la maison auberge pour 18.400 fr, 2. des droits mobiliers et immobiliers de la succession de Zisig 36.778 fr
Enregistrement, acp 216 F° 128-v du 28.3.

Le sellier Jean Frédéric Zisig épouse en 1808 Marie Sophie Schafflützel, fille de chamoiseur
1808 (25.12.), Strasbourg 3 (40), Not. Übersaal n° 574, 4668
Contrat de mariage – Sr Jean Frédéric Zisig, marchand sellier, fils du Sr Jean Frédéric Zisig, ancien marchand sellier procréé avec feue Marguerite Barbe Schwind
Dlle Marie Sophie Schafflützel, fille du Sr Jean Jacques Schafflützel, Chamoiseur procréée avec Marie Madeleine Krieg
Enregistrement, acp 109 F° 69-v du 30.12.

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports
1813 (12.7.), Strasbourg 3 (36), Not. Übersaal n° 1306, 6468
Inventaire des apports de Jean Frédéric Zisig, marchand sellier carossier, et de Marie Sophie Schafflützel, suivant contrat de mariage reçu par le notaire soussigné le 29 décembre 1808, célébré le 14 janvier 1809
demeurant rue des petites boucheries n° 111
le mari, meubles, argenterie, numéraire (3000 fr) total 4050 fr
la femme, meubles, argenterie, numéraire (2599 fr), total 6572 fr
Enregistrement, acp 122 F° 192 du 12.7.

Jean Frédéric Zisig meurt en 1851 en délaissant deux enfants

1852 (20.4.), M° Zeyssolff (minutes en déficit)
Inventaire par déclaration de la communauté de biens qui a existé entre Jean Frédéric Zisig, vivant sellier carossier et Marie Sophie Schafflützel, son épouse, et de la succession du Sr Ziesig décédé à Strasbourg le 25 novembre 1851, dressé à la requête de la veuve agissant en vertu de son contrat de mariage reçu Uebersaal Nre le 29 décembre 1808, 2. Wilhelmine Frédérique Zisig, épouse de Félix Dupont employé à la poste aux lettres de Strasbourg, 3° Jean Frédéric Edouard Ziesig, sellier carossier audit lieu
acp 409 (3 Q 30 124) f° 21 du 23.4. (succession déclarée le 22 mai 1852 n° 385) Communauté, meubles 322
Une maison à Strasbourg rue Thomann N° 2, Passif 34.700
Remploi de la veuve 89.247
Immeubles à Strasbourg, moitié à la succession et moitié à la veuve, Une maison rue des petites boucheries N° 112 et une autre dite rue N° 111 à Strasbourg
Remploi dû par la communauté à la succession 4050
Indemnité due à cette même 4000, Rapport de Mme Dupont 400

Extrait du registre de population (600 MW 369)
(i 242) Chaumont, Louis, Artolsheim 3 août 1841, garçon, balayeur, Cath. français,(à Strasbourg) depuis 1857, (auparavant) imp s Nicolas 7
rue de la petite bouchere 23
(i 247) Zisig, Jean Edouard Frédéric, Strasbourg 16, g., rentier, luthérien, français, (à Strasbourg depuis) 16
id. née Schafflützel, Sophie, Strasbourg, 81, veuve, sa mère, luthérien, français, (à Strasbourg depuis) 81
Uhl, Marie, 26, servante, catholique, Bade, (à Strasbourg depuis) 55
Fischer, Elisabeth, Obernai, 34, servante, catholique, français, (à Strasbourg depuis) 54, auparavant rue de la lanterne 6, délogée Vieux Marché aux Vins 33

Lors de la liquidation, les immeubles reviennent pour moitié à la veuve et pour moitié à sa fille Wilhelmine Frédérique Zisig, femme de Séraphin Herrmann Dupont, le fils ayant renoncé à la succession.

1852 (27.11.), M° Zeyssolff (minutes en déficit)
Liquidation de la succession délaissé par Jean Frédéric Zisig, vivant sellier carossier à Strasbourg et de la communauté de biens qui a existé entre le défunt et Marie Sophie Schafflützel, son épouse, dressé à la requête de la veuve. Le Sr Zisig père est décédé à Strasbourg le 27 novembre 1851 en délaissant pour héritiers Wilhelmine Frédérique Zisig, épouse de Sérephin Herrmann Dupont employé à la poste aux lettres et Jean Frédéric Edouard Ziesig, sellier carossier à Strasbourg
acp 415 (3 Q 30 130) f° 46 du 6 Xbr – Il dépend de la communauté suivant inventaire reçu Zeyssolff le 20 avril 1852 un mobilier estimé à ci 322
Une maison sise à Strasbourg rue Thomann N° 2 estimée 10.000 (total) 10.322 – Masse passive 125.057, déficit 114.735
Renonciation par la Ve Zisig à la communauté
Succession du Sr Zisig, Masse active, 1) meubles en communauté 322
2) la maison rue Thomann N° 2 estimée 10.000
3) la moitié d’une maison rue des petites boucheries N° 112 estimée 32.500
3) la moitié d’une maison rue des petites boucheries N° 111 estimée 12.500
4) de la somme de 2055 faisant la moitié du trousseau constitué à la De Dupont par son contrat de mariage
Passif, 1) dettes de la communauté 35.760, 2) remploi de la veuve 89.247, 3) moitié de la dette grevant la maison n° 111, 4000, (total) 129.007, excédent de passif 71.630 francs
Suivant acte passé au greffe du tribunal civil de Strasbourg en date du 5 novembre 1852, le fils a renoncé à la succession de son père. La veuve Zisig prévoyant une renonciation à la succession de son mari par sa fille et voulant éviter que cette succession ne devienne vacante, elle renonce à la somme de 71.630 francs irrecouvrables sur un remploi lequel se réduit à 17.617 francs
Par suite Mde Dupont est propriétaire 1) des meubles de la communauté 322, 2) de la maison rue Thomann N° 2, 10.000, 3) de la moitié des maisons rue des petites boucheries 45.000, (ensemble) 55.322, à quoi il y a lieu d’ajouter la moitié du trousseau 2055 (total) 57.377 francs
Fortune de la V° Zisig, 1) restant de son remploi 17.617, 2) de la moitié des maisons 45.000 et d’une somme de 10.000 qu’elle déclare lui être due pas son fils non présent (total) 72.617 dont à déduire 4000 formant la moitié de celle de 8000 francs suivant acte Ritleng Nre le 11 décembre 1839 (reste) 68.617 francs

Marie Sophie Schafflützel fait donation de la moitié des immeubles à sa fille qui en devient ainsi seule propriétaire

1852 (27.11.), M° Zeyssolff (minutes en déficit)
Donation par Marie Sophie Schafflützel veuve de Jean Frédéric Ziesig, vivant Sellier carrossier à Strasbourg
à 1° Wilhelmine Frédérique Ziedig épouse Séraphin Herrmann Félix Dupont employé à la poste aux lettres à Strasbourg, 2° Jean Frédéric Ziesig fils, Sellier carrossier à Strasbourg, présents et acceptant
I° de la moitié indivise avec sa fille 1) d’une maison rue des petites boucheries N° 112 estimée à un revenu annuel de 3250 francs, capital 32.500
II° 2) Une autre maison même rue N° 111, estimée à un revenu annuel de 1250 francs, capital 12.500
III° d’une somme de 7000 francsn IV et d’une somme de 10.000 francs (…)
Par suite il est attribué à la De Dupont la moitié des deux maisons, avec 45.000 francs
acp 415 (3 Q 30 130) f° 48 du 6 Xbr

Employé à l’administration de la poste aux lettres originaire de Mulhouse, Séraphin Hermann Félix Dupont épouse Wilhelmine Frédérique Ziesig en 1847
1847 (4.8.), Strasbourg 8 (70), Not. Zeyssolff n° 3656
Contrat de mariage, 4 août 1847 – Ont comparu Mr Séraphin Hermann Félix Dupont, employé à l’administration de la poste aux lettres, demeurant et domicilié à Strasbourg, fils majeur de M. Claude Pierre Ignace Dupont, vivant directeur des postes en retraite et de De Henriette Sauerbrunn sa veuve demeurant à Mulhouse, stipulant en son nom dui consentement de Mme sa mère, présente, comme futur époux d’une part
Delle Wilhelmine Frédérique Ziesig, majeure, fille de M. Jean Frédéric Ziesig, sellier carossier et de De Marie Sophie Schafflützel son épouse avec lsquels elle demeure et est domiciliée à Strasbourg, procédant en son nom de l’agrément de ses père et mère comme future épouse d’autre part
3. Mr & Mme Ziesig prénommés, lad. De Ziesig assistée de et autorisée de M. son époux, intervenant à cause de la constitution de dot qu’ils feront ci après à la Dlle future épouse, de troisième part

acp 364 (3 Q 30 079) f° 10 – Les apports du futur époux consistent 1. divers objets mobiliers estimés ensemble à 200, 2. créance montant à 5400 (total) 5600 francs et le 10° indivis avec sa mère et avec ses frères et sœurs de deux maisons à Mulhouse à la Vanne, d’environ 1 hectare 25 ares 75 ca de terre vigne et jardin à Mulhouse et des objets mobiliers dépendant de la communauté d’entre sa mère et son mari ainsi que de la succession de ce dernier,
Ceux de la future consistent 1° la somme de 6000 francs, 2. divers objets mobiliers estimés 2406 francs et 135, total 8541
Donation en avance d’hoirie par Jean Frédéric Ziesig sellier à Strasbourg et Marie Sophie Schafflützel sa femme à la future leur fille acceptant, de divers objets mobiliers estimés 4110 francs, et de la somme de 20.000 francs, total 24.110. francs
Donation par les futurs au survivant d’eux de l’usufruit de la succession du prémourant

Wilhelmine Frédérique Zisig meurt en 1855 en délaissant pour seuls héritiers sa mère et son frère. Le veuf est usufruitier de ses biens.

1855 (1.6.), M° Zeyssolff (minutes en déficit)
Inventaire de la communauté de biens qui a existé entre Séraphin Herrmann Félix Dupont, sous-inspecteur à la poste aux lettres et Wilhelmine Frédérique Zisig son épouse à Strasbourg et de la succession de la De Dupont décédée à Strasbourg le 14 janvier 1855, dressé à la requête 1) du veuf agissant comme commun en biens en vertu de son contrat de mariage reçu Zeyssolff Nre le 4 août 1847, 2) Marie Sophie Schafflützel veuve de Jean Frédéric Zisig vivant sellier à Strasbourg sa mère, 3) Jean Frédéric Edouard Ziesig propriétaire à Strasbourg son frère
acp 440 (3 Q 30 155) f° 67-v du 8.6. (succession déclarée le 14 juillet 1855) Communauté, mobilier estimé 520
Succession, mobilier 3158, garde robe 365

Marie Sophie Schaaflützel et son fils Jean Frédéric Edouard Zisig hypothèquent les immeubles hérités de leur fille et sœur respective au profit d’Edouard Guillaume Eugène Reuss

1855 (28. X.br), Strasbourg 15 (93), Not. Momy (Hippolyte) n° 2897
Obligation – Ont comparu D. Marie Sophie Schaaflützel, veuve de M. Jean Frédéric Zisig, vivant sellier carrossier, M. Jean Frédéric Edouard Zisig, propriétaire, célibataire, les deux demeurant et domiciliés à Strasbourg (devoir)
à M. Edouard Guillaume Eugène Reuss, professeur au séminaire protestant & à la faculté de théologie de Strasbourg, demeurant et domicilié en cette ville, à ce présent & acceptant, la somme principale de 7000 francs
hypothèque les immeubles ci-après désignés situés en la Ville de Strasbourg, Savoir
1° Une maison et dépendances, rue des petites boucheries n° 112 tenant d’un côté à la propriété des Dlles Diebolt, de l’autre à la propriété ci-après désignée, par devant la rue & par derrière la rue Thomann
2° Une autre maison avec boulangerie, aisances, dépendances, rue des petites boucheries n° 111, tenant d’un côté à la maison ci-dessus décrite, de l’autre à celle de M. Wiedenmeyer par derrière la rue Thomann
3° Une maison avec tous ses droits, appartenances & dépendances, rue Thomann N° 2, d’un côté l’immeuble décrit sous N° 1, de l’autre Mr Osterman par devant la rue & par derrière Mesdlles Diebolt & M. Zisig.
Les débiteurs déclarent que ces immeubles leur appartiennent en toute propriété ainsi qu’il va être établi. M. Jean Zisig sellier carrossier à Strasbourg fit l’acquisition des maisons décrites sous Numéros un & deux durant la communauté qui a existé entre lui & De Susanne Marie Krieg son épouse, savoir de la maison N° 112 du Sieur Jean Georges Strohl, tonnelier en ladite ville en vertu d’un contrat passé devant M° Lacombe lors notaire en ladite Ville le 21 Prairial an trois. M. Zisig se libéra du prix de son acquisition entre les mains du Sieur Bourlier receveur de l’agence Nationale des domaines suivant quittance à la suite du dit contrat, Et de la maison N° 111 de Michel North, boulanger & Barbe Ostermann conjoints à Strasbourg suivant contrat passé devant M° Uebersaal lors notaire en ladite Ville le 22 juillet 1808 enregistré.
Mondit sieur Jean Ziesig propriétaire de la moitié des dits immeubles décéda le 29 mai 1832 en délaissant pour héritiers pour un quart son neveu M° Jean Frédéric Zisig, sellier carrossier à Strasbourg, Pour un quart sa nièce Dame Marguerite Madeleine Zisig épouse de M. Jean Frédéric Dierstein aubergiste à Strasbourg, pour les deux quarts restants ses nièces 1° Catherine Salomé Helmstetter veuve de Jean David Baumann, négociant à Strasbourg, 2° De Catherine Madeleine Grün, veuve du sieur Philippe Jacques Barbenès, aubergiste en ladite Ville, 3° De Caroline Grün épouse du Sieur Daniel Drensz ancien épicier en ladite ville, 4° Et De Louise Frédérique Grün épouse du sieur Jean Windesheim négociant en la même ville. Ainsi que ces qualités sont constatées par l’inventaire de la succession de mon dit Sr Jean Zisig dressé par M° Guillaume Grimmer lors notaire à Strasbourg le 2 juin 1832.
Mr Jean Frédéric Zisig devint propriétaire de la moitié qui avait appartenu audit immeuble à son oncle feu M. Jean Zisig savoir 1° en qualité d’héritier pour un quart, 2° en qualité de cessionnaire des droits successifs de ses cousines les Des Baumann, Barbenès, Drensz & Windesheim suivant acte reçu par M° Weigel lors notaire à Strasbourg le 18 juillet 1832 pour 2/4, 3° et comme ayant acquis par suite d’un abandonnement à titre de partage la part qui avait appartenu à la De Dierstein suivant acte reçu par ledit M° Grimmer le 23 mars 1836, total égal à l’entier, 4/4.
De Susanne Marie Krieg épouse de M. Jean Zisig décéda à Strasbourg le 20 décembre 1844 en délaissant pour seuls et uniques héritiers 1° De Marie Sophie Schafflützel sa mère épouse de M. Jean Frédéric Zisig susnommé, 2° le sieur Henri Krieg son neveu ouvrier brasseur à Rochat, 3° et Guillaumette Adèle Schott sa petite nièce épouse du sieur Frédéric Auguste Dierstein négociant à Bischwiller, ainsi que ces qualités sont constatées par un acte de notoriété reçu par M° Zeyssolff le 15 mars dernier enregistré. Mad. Zisig est devenue seule propriétaire de la moitié qui avait appartenu à sa tante dudit immeuble au moyen de la renonciation que firent ses cohéritiers à la succession de la défunte au greffe du tribunal civil séant à Strasbourg, Savoir le sieur Krieg le premier février 1845, & Mad Dierstein le 5 du même mois.
Ainsi qu’il vient d’être établi par suite du décès des époux Jean Frédéric Zisig sont devenus seuls propriétaires desdits immeubles chacun de pour moitié. M. Jean Frédéric Zisig décéda le 27 novembre 1851 en délaissant pour seuls et uniques héritiers 1° De Wilhelmine Frédérique Zisig sa fille épouse de Mr Séraphin Herrmann Félix Dupont, sous inspecteur de la poste aux lettres à Strasbourg, 2° Et M. Jean Frédéric Edouard Zisig comparant, les deux à Strasbourg, ainsi que ces qualités ont constatées par l’inventaire de la succession du défunt dressé par ledit M° Zeyssolff & un Collègue le 20 avril 1852. Mad. Dupont est devenue seule propriétaire de la moitié qui avait appartenu audit immeuble à son père au moyen de la renonciation à la succession de ce dernier que fit M. Zisig fils par acte dressé au greffe du tribunal civil séant à Strasbourg le 5 novembre 1852, enregistré. Lad. Veuve Zisig née Schafflützel transmit à sa fille Mad. Dupont la moitié qui lui avait appartenu audit immeuble suivant donation à titre de partage anticipé reçu par le dit M° Zeyssolff le 27 novembre 1852. Cette donation a eu leu à charge par Mad. Dupont de payer à son frère 13.555 francs (…)
M. Jean Frédéric Zisig susnommé fit l’acquisition de la maison rue Thomann N° 2 durant la communauté qui a existé entre lui & son épouse de De Marie Anne Brand épouse séparée quant aux biens du Sr Joseph Theiler Cabaretier à Strasbourg en vertu d’un contrat passé devant M° Hatt lors notaire en ladite ville le 5 août 1829 transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 26 du même mois volume 226 N° 102. & inscrit d’office au volume 200 N° 255. (…) Mad. Dupont est devenue seule propriétaire de ladite maison au moyen de la renonciation à la communauté que fit Madeleine Zisig née Schafflützel par acte reçu par M° Zeyssolff & son collègue Notaires à Strasbourg le 27 novembre 1852, 2° et de la renonciation à la succession de M° Zisig par M. Zisig fils susrelatée.
Mad. Dupont, devenue ainsi propriétaire des trois immeubles prédésignés, décéda le 14 février dernier en délaissant pour seuls et uniques héritiers pour un quart sa mère, pour les trois quart restans M. son frère le codébiteur comparant. Elle a assuré à son époux l’usufruit viager de sa succession par son contrat de mariage reçu par M° Zeyssolff susdit & un collègue le 4 août 1847, enregistré. Mad. veuve Zisig succéda seule à la moitié des maisons rue des petites Boucheries N° 111 & 112 dont elle avait fait donation à sa fille article 747 du Code Napoléon

Attaché à l’administration des postes à Paris, Séraphin Herrmann Dupont cède l’usufruit à son beau frère Jean Frédéric Edouard Zisig qui réunit l’usufruit à la nue-propriétaire de la totallité des immeubles après la mort de sa mère le 27 septembre 1856

1857 (5.1.), M° Zeyssolff (minutes en déficit)
Cession – A comparu M. Jean Louis Joseph Lindner, principal clerc de notaire, demeurant & domicilié à Strasbourg, agissant et qualité de mandataire de M. Séraphin Herrmann Dupont, attaché à l’Administration des postes, bureau de l’Inspection & des réclamations demeurant à Paris, rue Ste Anne N° 22, fondé de sa procuration passée devant M° Goudchaux & son collègue, notaires et ladite ville le premier décembre 1856 dont le brevet original dument enregistré & légalisé est demeuré annexé à un contrat de vente passé devant M° Zeyssolff soussigné & un collègue le 27 du dit mois de décembre, Lequel cède & aba,donne sous la garantie de droit
à M. Jean Frédéric Edouard Zisig, propriétaire demeurant et domicilié à Strasbourg, ci présent et acceptant
L’usufruit viager qui compète à M. Dupont sur les immeubles ci après désignés dont la nue propriété appartient à M. Zisig, cessionnaire, Savoir Ville de Strasbourg
1) Une maison, cour & dépendances, composée de plusieurs corps de bâtiment rue des petites boucheries n° 112 tenant d’un côté à la propriété des Dlles Diebolt, de l’autre à celle-cidevant Zisig modo Diemer, par devant ladite rue & par derrière la rue Thomann sur laquelle elle a une issue
2) Une maison, droits & dépendances, rue Thomann N° 2, d’un côté la maison sus décrite, de l’autre M. Osterman, par devant la rue & par derrière la propriété des Dlles Diebolt & l’immeuble sus-désigné
Etablissement de propriété & d’usufruit. L’usufruit présentement cédé & abandonné à M. Zisig appartient à M. Dupont pour lui avoir été assuré par feue De Wilhelmine Frédérique Zisig son épouse décédée aux termes de leur contrat de mariage passé devant M° Zeyssolff soussigné & un collègue le 4 août 1847. enregistré. Me Dupont était propriétaire des immeubles sus-décrits, Savoir De la Moitié de la maison décrite sous Numéro un & de la totalité de celle désignée sous Numéro deux pour les avoir recueillies dans la Succession de feu M. Jean Frédéric Zisig, son père, vivant sellier carrossier à Strasbourg, y décédé le 27 novembre 1851, dont elle était unique héritiere, par suite de la renonciation de M. Zisig comparant, son frère & son seul cohéritier à la succession de son père, cette renonciation faite au greffe du tribunal civil séant à Strasbourg le 5 novembre 1852, enregistré. Les qualités d’héritiers de feu M. Zisig sont constatées par l’inventaire de ladite succession, dressé par le même notaire & un collègue le 20 avril 1852, enregistré. Et l’autre moitié de l’immeuble décrit sous Numéro un pour lui avoir été transmise par Dame Marie Sophie Schafflützel sa mère veuve de mondit Sieur Jean Frédéric Zisig susnommé, suivant donation passée devant ledit notaire Zeissolff le 27 novembre 1852, enregistrée. Par cet acte, M° veuve Zisig s’est réservé l’usufruit viager de la moitié dudit Immeuble. Me Dupont décéda ab intestat à Strasbourg le 14 janvier 1855, en délaissant pour seuls et uniques héritiers pour un quart la dame sa mère, pour les trois quart restants son frère M. Zisig comparant, mais en vertu de l’article 747 du Code Napoléon Mad. veuve Zisig succéda seule à sa fille, à l’exclusion de son fils à la moitié de l’immeuble qu’elle avait donné à Me Dupont. Par suite du décès de Sa Sœur Me. Zisig est donc devenu propriétaire des trois 8° de la maison rue Thomann Numéro 2. Il recueillit les cinq 8° restants de la maison rue des petites boucheries & le quart restant de celle rue Thomann dans la succession de la Dame sa mère décédé le 27 septembre 1856, dont il est habile à se dire et porter seul et unique héritier. Il acquitta les droits de Mutation par décès sur la pleine propriété de ces immeubles le 13 juillet 1855 & 2 janvier courant.. Me Dupont déjà usufruitier du vivant de Mme Zisig, sa belle mère, de la totalité de la maison rue Thomann & de la moitié de la maison rue des petites boucheries est devenu après le décès de la De Zisig usufruitier de la totalité de cette dernière maison. Et au moyen des présentes M. Zisig réunit l’usufruit à la propriété de ces deux immeubles.
Propriété antérieure. 1° De la maison rue des Petites boucheries. M. Jean Zisig, sellier carrossier à Strasbourg, grand’oncle de M. Jean Frédéric Zisig, comparant & de feue M° Dupont prénommée, en fit l’acquisition durant la communauté qui avait existé entre lui & De Susanne Marie Krieg, son épouse, du Sieur Jean Georges Strohl, tonnelier à Strasbourg, en vertu d’un contrat passé devant M° Lacombe lors notaire en ladite Ville le 21 Prairial an trois. M. Zisig se libéra du prix de son acquisition entre les mains du Sieur Bourlier receveur de l’agence Nationale des domaines suivant quittance à la suite du dit contrat, Le Sieur Strohl s’en était rendu acquéreur en Vertu d’un procès verbal d’adjudication dressé par l’administration du Directoire du District de Strasbourg le 17 floréal 3.
Le Sieur Jean Ziesig, propriétaire de la moitié de cette maison, décéda le 29 mai 1832, en délaissant pour héritiers pour un quart son neveu M° Jean Frédéric Zisig, sellier carrossier père du Sr Zisig, comparant & de feue Me Dupont ci ¼, Pour un quart sa nièce Madame Marguerite Madeleine Zisig, épouse de M. Jean Frédéric Dierstein aubergiste à Strasbourg, ci ¼, Et pour les deux quarts restants ses deux nièces & De Catherine Salomé Helmstetter veuve du Sr David Baumann, négociant à Strasbourg, 2° De Catherine Madeleine Grün, veuve du Sr Philippe Jacques Barbenès, aubergiste en ladite Ville, 3° De Caroline Grün épouse du Sieur Daniel Drensz ancien épicier en ladite ville, 4° Et De Louise Frédérique Grün épouse du sieur Jean Windesheim négociant en la même ville, ci 2/4, total égal à l’unité, ci 4/4. Ainsi que ces qualités sont constatées par l’inventaire de la succession de feu mon dit Sr Jean Zisig, dressé par M° Guillaume Grimmer, lors notaire à Strasbourg le 2 juin 1832.
Mr Jean Frédéric Zisig devint propriétaire de la moitié dudit immeuble qui avait appartenu à son oncle feu M. Jean Zisig savoir 1° de un 8° comme en ayant hérité autant dudit son oncle ci 1/8, 2° et de 2/8 comme cessionnaire des droits successifs de ses cousines les Des Baumann, Barbenès, Drensz & Windesheim, Suivant acte reçu par M. Weigel lors notaire à Strasbourg le 18 juillet 1832, ci 2/4, 3° Et de 9/8 comme lui ayant été abandonné par Me Dierstein, aux termes d’un acte reçu par ledit M. Grimmer le 23 mars 1833, ci 1/8, total égal à la moitié ci 4/8. Me Susanne Marie Krieg, épouse de M. Jean Zisig décéda à Strasbourg le 20 décembre 1844 en délaissant pour Seuls & uniques héritiers 1° De Marie Sophie Schafflützel, sa mère épouse de M. Jean Frédéric Zisig sus-nommé, 2° Sr Henri Krieg son neveu, ouvrier brasseur à Rochat (Indre), 3° & De Guillaumette Adèle Schott, sa petite nièce, épouse de M. Frédéric Auguste Dierstein, négociant à Bischwiller, ainsi que ces qualités sont constatées par un acte de notoriété dressé par le soussigné notaire rédacteur & un collègue le 15 mars 1855 enregistré. Me Zisig est devenue seule propriétaire de la moitié dudit immeuble qui avait appartenu à sa tante, au moyen de la renonciation que firent ses cohéritiers à la succession de celle-ci au greffe du Tribunal civil séant à Strasbourg, savoir le sieur Krieg le premier février 1845 & Mad Dierstein le 5 du même mois. – Ainsi qu’il vient d’être établi, les époux Jean Frédéric Zisig sont devenus seuls propriétaires chacun de la moitié dudit immeuble.
1. De la maison rue Thomann. Elle dépendait de la communauté qui avait existé entre feux les époux Jean Frédéric Zisig, sus-nommés mais Me Zisig renonça à cette communauté suivant acte reçu par M° Zeyssolff, Soussigné & un collègue, le 27 novembre 1852, Mondit Sieur Zisig en fit l’acquisition de De Marie Anne Brandt épouse séparée quant aux biens du Sieur Joseph Theyler, cabaretier à Strasbourg, en vertu d’un contrat passé devant M° Hatt lors notaire en ladite ville le 5 août 1829, enregistré & transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 26 du même mois, volume 226 N° 102. & inscrit d’office au volume 200 N° 255. (…) La femme Theiler était propriétaire de ladite maison pour s’en être rendue adjudicataire sur les héritiers & ayant droit de feu le Sieur Jean Grégoire Kolb, vivant gantier à Strasbourg, en vertu d’un jugement d’adjudication sus-énoncé du 24 mai 1821, Et le Sieur Kolb s’en était rendu acquéreur sur le Sieur Jean Frédéric Lieboldt, négociant & Marie Salomé Liebold, épouse du Sieur Jean Georges Blessig, horloger à Strasbourg, suivant Contrat passé devant M Uebersaal lors notaire en la dite ville le 5 mars 1812, enregistré. Finalement il existe un ancien titre de propriété passé à la ci-devant chambre des contrat de la Ville de Strasbourg le 22 mai 1720. – Situation hypothécaire (…) – Charges & Prix (…) moyennant le prix de 13.000 francs
Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 667 (2815) n° 83 du 22 janver 1857

Jean Frédéric Edouard Zisig hypothèque la maison au profit du correcteur d’imprimerie Jacques Maximilien Garcin

1860 (2.2.), Strasbourg 9 (119), Not. Becker (Geoffroi) n° 8533
Obligation, 2 février 1860 – A comparu M. Jean-Frédéric-Edouard Zisig, propriétaire demeurant à Strasbourg, lequel a par les présentes reconnu devoir bien et légitimement
à Mr Jacques-Maximilien Garcin, correcteur d’imprimerie demeurant à Strasbourg ci présent et acceptant, la somme de 1000 francs
Hypothèque, 1) Une maison composée de plusieurs corps de bâtiments, avec cour et autres dépendances, sise à Strasbourg rue des Petites-boucheries n° 23 précédemment n° 112, tenant d’un côté en partie à la propriété ci après désignée et en partie à celle des Dlles Diebolt, de l’autre à celle-du sieur Diemer, par devant ladite rue et par derrière en partie la rue Thomann sur laquelle elle a une issue et où elle est marquée du n° 30 et en partie ma maison ci après désignée
2) Et une autre maison avec droits et dépendances, sise en ladite ville, rue Thomann N° 32, précédemment N° 2, tenant d’un côté la maison ci-dessus désignée de l’autre M. Osterman, par devant ladite rue et par derrière la propriété des Dlles Diebolt et à l’immeuble susdésigné
Origine de la propriété. Au sujet de l’origine de la propriété des immeubles hypothéqués, Me Zisig a fait les déclarations suivantes. Il a recueilli 5/8 de la maison désignée sous numéro un et un quart de celle désignée sous le numéro deux dans la succession de sa mère Mad. Marie-Sophie Schafflützel en son vivant veuve de M. Jean-Frédéric Zisig, carrossier à Strasbourg où ladite dame est décédée et dont M. Zisig était seul et unique héritier.Les trois 8° restants de la maison rue des petites boucheries et les trois quarts de la maison rue Thomann ont été recueillis par M. Zisig comparant dans la succession de sa sœur Mad. Wilhelmine-Frédérique Zisig, vivante épouse de M. Séraphin-Herrmann-Félix Dupont, attaché à l’administration des postes, demeurant à Paris, dont il était héritier pour trois quarts sauf le retour légal de Mad. veuve Zisig dont il sera parlé plus bas, ainsi qu’il est justifié par l’inventaire après décès de Mad. Dupont, dressé ât ledit M° Zeyssolff le 11 juin 1855. Mad. veuve Zisig avait été propriétaire des dites parts d’immeubles qu’elle a transmises par son décès à son fils savoir a) de quatre 8° de la maison désignée sous le numéro un au moyen du retour légal sur la succession de Mad. Dupont sa fille, aux termes de l’article 747 du code Napoléon, cette portion d’immeuble ayant été donnée par elle-même à la De Dupont, ainsi que’il va être dit,
b) d’un autre 8° de la même maison et du quart de celle désignée sous le numéro deux en qualité d’héritière pour un quart de madite De Dupont, ainsi qu’il est justifié par l’inventaire après le décès de Mad. Dupont dont il vient d’être parlé.
Et feu Mad. Dupont était propriétaire de la totalité des deux immeubles ci-dessus désignés savoir, De la moitié de celle désignée sous le numéro un et de la totallité de celle désignée sous le numéro deux pour les avoir recueillies dans la succession de feu M. Jean Frédéric Zisig, susnommé son père, dont elle était seule et unique héritiere,conjointement avec M. Zisig comparant ainsi qu’il est constaté par un inventaire après le décès de M. Zisig père dressé par M° Zeissolff notaire à Strasbourg le 20 avril 1852, mais dont elle a recueilli toute la succession, M. Zisig comparant ayant renoncé à la part qui lui en revenait suivant acte fait au greffe du tribunal civil de Strasbourg le 5 novembre 1852. Et de l’autre moitié de l’immeuble désigné sous le numéro un en vertu d’une donation qui lui en a été faite par Mad. veuve Zisig susnommée, sa mère, par acte passé devant ledit M° Zeissolff le 27 novembre 1852. Par cet acte, Mad. veuve Zisig s’est réservé l’usufruit viager de la portion de maison par elle donnée, usufruit qui s’est éteint par le décès de ladite Dame, de même que l’usufruit qie lui avait assuré son mari défunt par leur contrat de mariage passé devant M° Uebersaal, notaire à Strasbourg le 29 décembre 1808.
De son côté feu Mad. Dupont avait donné l’usufruit viager des deux immeubles en question à son mari susnommé aux termes de leur contrat de mariage passé devant ledit M° Zeyssolff le 4 août 1847. Mais Mr Ziesig a fait l’acquisition de ce dernier usufruit de M. Dupont aux termes d’un contrat passé devant ledit M Zeyssolff le 5 janvier 1857, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 22 du même mois, volume 667, numéro 83, avec inscription d’office volume 681 numéro 18. Cette acquisition d’usufruit a eu lieu pour le prix de 13.000 francs qui a été payé antérieurement au 21 mars 1857, et elle a en outre eu pour effet d’éteindre par confusion une rente annuelle et viagère de 1800 francs dont feu Mad. Dupont était devenue débitrice envers M. Zisig comparant en vertu d’une donation du 27 novembre 1852, relatée ci-dessus. Au moyen de ce dernier acte, c’est-à-dire de l’acquisition d’usufruit et des diverses transmissions mentionnées ci-dessus, Mr Zisig comparant est aujourd’hui seul propriétaire de la totalité des deux maisons dont il s’agit.
Propriété antérieure. I° De la maison désignée sous le numéro un. M. Jean Zisig, sellier carrossier à Strasbourg, oncle de feu M. Jean Frédéric Zisig susnommé en avat l’acquisition pendant la communauté de biens qui avait existé entre lui et De Suzanne Marie Krieg, son épouse, du Sr Jean-Georges Strohl, tonnelier à Strasbourg, en vertu d’un contrat passé devant M° Lacombe, notaire en ladite Ville le 21 Prairial an trois, le prix l’acquisition a été payé à Mr Bourlier, receveur de l’agence nationale des domaines, Le sieur Strohl s’en était rendu acquéreur en vertu d’un procès verbal d’adjudication dressé par l’administration du directoire du district de Strasbourg le 17 floréal an 3.
Mr Jean Ziesig, propriétaire de la moitié de la maison en question est décédé le 29 mai 1832, en délaissant pour héritiers pour un quart son neveu mondit sieur Jean Frédéric Zisig ¼, Pour un autre quart sa nièce Mad° Marguerite-Madeleine Zisig, épouse de M. Jean-Frédéric Dierstein aubergiste à Strasbourg ¼, Et pour les deux quarts restants ses nièces a) De Catherine Salomé Helmstetter veuve du Sr David Baumann, négociant à Strasbourg, b) De Catherine Madeleine Grün, veuve du Sr Philippe-Jacques Barbenès, aubergiste en ladite ville, c) De Caroline Grün épouse du Sr Daniel Drensz, ancien épicier en la même ville, d) et De Louise Frédérique Grün épouse du Sr Jean Windesheim négociant audit Strasbourg 2/4, faisant ensemble quatre quarts, représentant la moitié de ladite maison. Ainsi que ces qualités sont constatées par l’inventaire après le décès de mon dit Sieur Jean Zisig, dressé par M° Guillaume Grimmer, notaire à Strasbourg le 2 juin 1832.
Mr Jean Frédéric Zisig a réuni à la part de ladite moitié de maison qui lui était échue dans la succession de son oncle les parts qui en étaient échues à des cohéritières dans la même succession savoir, Les parts des Dames Baumann, Barbenès, Drensz et Windesheim au moyen d’un transport de droits successifs passé devant M° Weigel, notaire à Strasbourg, le 18 juillet 1832 contenant quittance du prix qui était de 4000 francs. Et la part de Me Dierstein, au moyen de l’abandonnement qui lui en a été fait par un acte de liquidation et de partage dressé par ledit M° Grimmer le 23 mars 1833. Quant à Mad° Zisig née Krieg, elle est décédée le 20 décembre 1844, en laissant pour seuls héritiers a) Mad° Zisig née Schafflützel susnommée, a) M. Henri Krieg, son neveu, ouvrier brasseur à Rochat (Indre), c) et Mad° Guillaumette Adèle Schott, sa petite nièce, épouse de M. Frédéric Auguste Dierstein, négociant à Bischwiller, ainsi que ces qualités sont constatées par un acte de notoriété reçu par ledit M° Zeyssolff le 15 mars 1855. Mad° Zisig née Schafflützel est devenue seule propriétaire de la moitié du dit immeuble qui avait appartenu à sa tante, la De Zisig née Krieg, au moyen de la renonciation à la succession de celle-ci faite au greffe du tribunal civil de Strasbourg, savoir le sieur Krieg le premier février 1845 et par Mad Dierstein le 5 du même mois. Les époux Zisig-Schafflützel étaient donc devenus seuls propriétaires chacun pour moitié.
II. De la maison désignée sous le numéro deux. Elle dépendait de la communauté qui avait existé entre feu lesdits époux Zisig-Schafflützel, mais la Dame Zisig née Schafflützel renonça à cette communauté par acte passé devant M° Zeyssolff le 27 novembre 1852, ledit immeuble est devenu pour la totalité une valeur de la succession de mon dit sieur Zisig mari de cette Dame et a été recueilli dans cette succession par feu Mad° Dupont ainsi qu’il a déjà été expliqué plus haut.
Mondit Sieur Zisig-Schafflützel avait fait pendant son mariage de Dame Marie Anne Brandt épouse séparée quant aux biens du Sieur Joseph Theiler, cabaretier à Strasbourg, en vertu d’un contrat passé devant M° Hatt, notaire en la même ville, le 5 août 1829, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 26 du même mois, volume 226 numéro 102 avec inscription d’office au volume 200 numéro 255. (…) La Dame Theiler avait été propriétaire de la maison par elle vendue pour s’en être rendue adjudicataire sur les héritiers et ayant droit de feu M. Jean Grégoire Kolb, vivant gantier à Strasbourg, en vertu d’un jugement d’adjudication rendu au tribunal civil séant à Strasbourg le 24 mai 1821. Et feu ledit sieur Kolb en avait fait l’acquisition de M. Jean Frédéric Lieboldt, négociant et de Dame Marie Salomé Liebold, épouse de M. Jean Georges Blessig, horloger à Strasbourg, suivant contrat passé devant M Uebersaal notaire en la dite ville le 5 mars 1812.
Etat civil du débiteur et situation hypothécaire. Me Zisig comparant a déclaré sous les peines de la loi qu’il a dit bien connaître 1) qu’il est célibataire (…) Cession d’indemnité d’assurance

Jean Frédéric Edouard Zisig épouse en janvier 1872 Elisabeth Schaumont. Le mariage a lieu dans la maison du marié, la future épouse malade ne pouvant se déplacer. Elisabeth Schaumont meurt deux mois plus tard après avoir institué son mari héritier universel.
Mariage, Strasbourg (n° 47)
Du 24° jour du mois de janvier 1872 à 10 heures du matin. Acte de mariage de Jean Frédéric Edouard Zisig, majeur d’ans, né en légitime mariage le 23 mars 1815 à Strasbourg, domicilié à Strasbourg, propriétaire, fils de feu Jean Frédéric Zisig, fabricant de voitures, décédé à Strasbourg le 27 novembre 1851 et de feu Marie Sophie Schafflützel, décédée à Strasbourg le 25 septembre 1856, et d’Elisabeth Schaumont, majeure d’ans, née en légitime mariage le 10 mars 1835 à Eckbolsheim (Bas-Rhin) domiciliée à Strasbourg, sans profession, fille de feu Joseph Schaumont, cantonnier décédé à Strasbourg le 10 décembre 1854 et de feu Marie Anne Galliard décédée à Strasbourg le 20 mars 1849 (…) en la demeure de ladite épouse, rue de la petite boucherie numéro 23, vu son état de maladie grave qui l’empêche de se transporter à l’hôtel de ville (…) il n’a point été fait de contrat de mariage (signé) f. Zisig, l’épouse a dit ne savoir signer pour cause de faiblesse (i 25)

Décès, Strasbourg (n° 683)
Acte de décès. Le 21 mars 1872, ont comparu Joseph Schaumont âgé de 35 ans, serrurier, frère de la défunte, domicilié à Mulhouse, (Haut-Rhin) et Edouard Wagner, âgé de 21 ans, Mécanicien, ami de la défunte, domicilié à Strasbourg, lesquels nous ont déclaré que Elisabeth Schaumont âgée de 37 ans, née à Eckbolsheim (Bas Rhin) épouse de Jean Frédéric Edouard Zisig, propriétaire, domiciliée à Strasbourg, fille de feu Joseph Schaumont, Cantonnier, et de feue Marie Anne Galliard, est décédée le 25 mars 1872 à 9 heures du soir en la maison rue de la petite boucherie 23 (i 56)

Testament, 1872, M° Becker
15 février 1872 – Testament von Elisabetha Schaumont Ehefrau von Ludwig Edouard Zisig, Eigenthum in Straßburg, durch welches Sie ihrem Ehegatten als Eigenthumer ihres gantzen Nachlasses einsetzt (gestorben den 25. Märtz 1872)
acp 604 (3 Q 30 319) f° 80 du 1.5. (erklärt den 19. Juli 1872)

Jean Frédéric Edouard Zisig se remarie en juillet 1872 avec le professeur de piano Sophie Waltz : contrat de mariage, célébration
1872 (13.7.), Strasbourg 9 (133), Not. Becker (Geoffroi) n° 12.876
Contrat de mariage du 13 juillet 1872 – Monsieur Jean Frédéric Edouard Zisig, propriétaire demeurant à Strasbourg veuf sans enfant de Madame Elisabeth Schaumont sa femme défunte, Monsieur Zsig stipulant pour lui et en son nom personnel à cause du mariage dont il va être question d’une part
Mademoiselle Sophie Waltz, maîtresse de pianos, demeurant à Strasbourg, fille majeure de M. Jean Waltz en son vivant boucher en la même ville et de Madame Barbe Werlé sa femme défunte, Mademoiselle Waltz stipulant pour)elle et en son nom personnel à cause dudit mariage d’autre part
acp 606 (3 Q 30 321) f° 58-v du 17.7. n° 2642 – Annahme der Gütergemeinschaft nach den C.C. Rücknahme des mitgebrachten und ererbten
Der Bräutigam bringt in die Ehe 1) Mobilien abgeschätzt zu 2045, 2) ein Haus Klein Metzig Straße N° 23, 3) ein Haus Thomas Gasse N° 32
die Braut bringt in die Ehe, Geld 3500, Mobilien 1407
Gegenseitige Schenkung von dem Eigenthum des gantzen Nachlasses

Mariage, Strasbourg (n° 569)
Du 18° jour du mois de juillet 1872 à 10 heures du matin. Acte de mariage de Jean Frédéric Edouard Zisig, majeur d’ans, né en légitime mariage le 23 mars 1815 à Strasbourg, domicilié à Strasbourg, propriétaire, veuf d’Elisabeth Schaumont décédée à Strasbourg le 20 mars dernier, fils de feu Jean Frédéric Zisig, fabricant de voitures, décédé à Strasbourg le 27 novembre 1851 et de feu Marie Sophie Schafflützel, décédée à Strasbourg le 25 septembre 1856, et de Sophie Waltz, majeure d’ans, née en légitime mariage le 18 décembre 1844, domiciliée à Strasbourg, maîtresse de piano, fille de feu Jean Waltz décédé à Strasbourg le 5 avril 1862 et de feu Barbe Werlé décédée à Strasbourg le 5 mars 1867 (…) il a été passé le 13 de ce mois un contrat de mariage devant M° Becker notaire à Strasbourg ainsi qu’il appert d’un certificat du dit notaire (signé) F Zisig, S Waltz (i 27)

Jean Frédéric Edouard Zisig et Sophie Waltz font dresser un inventaire de séparation, ils divorcent en mai 1875
1875 (12.6.), M° Allonas
Inventar der Gütergemeinschaft zwischen Johann Friedrich Eduard Zisig, Eigenthümer zu Strassburg und der Sophie Woltz geschieden gemäß Urkunde des Kaiserlichen Landgerichtes zu Strassburg vom 20. Januat 1875. Laut Ehevertrag vor Notar Becker zu Strassburg vom 13. Juli 1872. bestand zwischen den geschiedenen Eheleuten Zisig-Woltz die Errungenschaft gemeinschaft.
acp 641 (3 Q 30 356) f° 56-v du 17.6. n° 2056 (Ueberwiesen N° 66 17/6 75)
Zufolge dieses Ehevertrags hat der Ehegatte in die Ehe eingebracht 1) Mobilien abgeschätzt zu 1636, 2) ein Wohnaus zu Strassburg Klein Metziggasse N° 23, 3) ein Wohnhaus hieselbst Thomannsgasse N° 2. Sein Einbringen ist belastet mit 33.920 M
Die Braut hat in die Ehe eingebracht Baares Geld 2800, Mobilien abgeschätzt zu 1126, Zusammen 3925
Mobilien der Errungenschaft. Sind außer der eingebrachten Mobilien keine vorhanden. Baares Geld auch keines vorhanden, ebenso keine Immobilien
Ersatzansprüche. Der Ehegatte Zisig erklärt daß seine eingebrachten Werthschaften in natura vorhanden seien, er also an doe Errungenschaft keine Ansprüche habe
Da die Ehefrau Zisig Woltz ihre eingebrachte Mobilien in natura zurückgenommen, so hat sie an die Gemeinschafft nur noch die eingebrachte Geld mit 2800 M zu fordern, diese Summ schuldet Hr. Ziesig mangels vorhandener Werthschaften der Gemeinschafft

1875 (22.5.), Maire
Ehescheidungs Urkunde zwischen Johann Friderich Edouard Zisig, Eigenthümer und Sophie Waltz, seiner Ehefrau Zu Straßburg nach Urtheil vom Landgericht vom 20. Januar 1875
acp 641 (3 Q 30 356) f° 21 du 29.5.

Divorce, Strasbourg (n° 5)
Im Jahr 1875 den 22. Mai ist (…) erschienen Johann Friedrich Zisig, 60 Jahr alt, Eigenthümer, geboren und wohnhaft zu Strassburg, Ehemann der Sophie Waltz, 30 Jahr alt, geboren und wohnhaft zu Strassburg, welcher mir erklärte, daß er die zwischen ihm und seiner Ehefrau Sophie Waltz unterm 18. Juli 1872 zu Strassburg abgeschlossene Ehe auflösen lassen wolle. Derselbe behändigte Uns ein auf Ausbleien vom Kaiserlichen Landgericht zu Strassburg erlassenes Urtheil vom 20. Januar dieses Jahres, welches ihn ermächtigt die Scheidung aussprechen zu lassen (…) Registrirt zu Straßburg am 21. Mai 1875. N° 1816 Vol. 641. fol. 21. v° (i 46)

Jean Frédéric Edouard Zisig épouse en novembre 1875 Eugénie Blinn, fille de cordonnier, et légitime l’enfant naturel qu’elle a eu en 1860.
Mariage, Strasbourg (n° 730)
Den 9. November 1875, Heiraths-Urkunde von Johann Friedrich Zisig, Wittwer in erster Ehe von Elisabeth Schaumont und geschiedener Ehemann von Sophie Waltz, wie solches sich ergibt aus der Ehescheidungs Urkunde, welche den 22. Mai dieses Jahrs in die hiesigen Standesbücher aufgenommen worden ist, geboren zu Straßburg den 23. März 1815 (…) Rentner, wohnhaft zu Strassburg, ehelicher volljähriger Sohn von Johann Friedrich Zisig, Kutschenfabrikant zu Straßburg gestorben den 27. Novembris 1854 und von Marie Sophie Schafflützel daselbst gesorben den 25. September 1856, und von Eugenie Blinn, geboren zu Straßburg en 18. April 1838 (…) ohne Gewerb, wonhaft zu Strassburg, volljährige eheliche Tochter von Johann Blinn, Schuhmacher Zu Strassburg gesorben den 27. October 1872 und von Marie Schmitt ohne Gewerb zu Strassburg wohnhaft (…) Die Brautleute erkennen daß sie legitimiren, Paul Eugen Gustav Blinn, zu Strassburg geboren den 17. August 1860

Naissance, Strasbourg (n° 1532)
Acte de naissance. Le 19 août 1860. Philippine Geropp âgée de 56 ans, sage-femme domiciliée à Strasbourg, laquele nous a présenté un enfant du sexe masculin né à Strasbourg le 17 août 1866 à six heures du matin en la maison N° 18 rue de la fontaine et nommé Paul Eugène Gustave, fils naturel d’Eugénie Blinn, âgé de 22 ans, non mariée, née et domiciliée à Strasbourg fille de Jean Blinn cordonnier et de Marie Schmitt
[in margine :] Durch die am 9. November 1875 vor dem Civilstandsbeamten der Stadt Straßburg zwischen Johann Friderich Eduard Zisig, Rentner, und Eugenie Blinn abgeschlossene Ehe, wurde das im nebenstehenden Act genannte Kind von diesen Eheleuten legitimirt. Straßburg den 24. Februar 1876.

Jean Frédéric Edouard Zisig meurt à Schiltigheim le 6 septembre 1884 en délaissant pour héritier son fils comptable Eugène Zisig
Décès, Schiltigheim (n° 163)
Schiltigheim am 6. Septembris 1884. der Buchhalter Eugen Zisig, wohnhaft zu Schiltigheim, zeigte an, daß sein Vater der Rentner Johann Friderich Zisig, 69 Jahre 6 Monate alt, lutherischer Religion, wohnhaft Zu Schiltigheim, geboren zu Straßburg, Gatte von Eugenie Blin, Sohn der Eheleuthe Rentner Friedrich Zisig und Sophie geborenen Schaflützel, beide in Straßburg verstorben, zu Schiltigheim in der Wohnung des Anzeigenden m 6. September des Jahres 1884 Vormittag um fünf Uhr verstorben sei (i 83)

Eugène Zisig (Paul Eugène Gustave) épouse en 1886 Sophie Berthe Haslauer, fille de marchand

Mariage, Strasbourg (n° 532)
Straßburg am 26. August 1886. Vor dem unterzeichneten Standesbeamten erschienen heute zum Zweck der Eheschhießung, der Handlungsgehülfe Paul Eugen Gustav Zisig (…) evangelischer Religion, geboren den 17 August des Jahres 1860 zu Straßburg, wohnhaft Zu Straßburg, ehelicher Sohn des verstorbenen Rentners Johann Friedrich Edouard Zisig, zuletzt wohnhaft zu Schiltigheim (Unter-Elsaß) und der Eugenie Blinn, Rentnerin wohnhaft zu Straßburg
die Sophie Berthe Haslauer, ohne Beruf, (…) evangelischer Religion geboren den 15. Juli des Jahres 1861 zu Straßburg, wohnhaft zu Straßburg, eheliche Tochter des Kaufmanns Carl Heinrich Haslauer, wohnhaft zu Straßburg und der verstorbenen Sophie Caroline Rickert, zuletzt wohnhaft zu Straßburg (i 137)



9, rue de l’Ail


Rue de l’Ail n° 9 – VII 285 (Blondel), P 1081 puis section 13 parcelle 70 (cadastre)

Bâtiments rue de la Lie, P 1101 (n° 3) et P 1100 (n° 1, détaché en 1823)

Aile ouest à pans de bois (XIV° s., remaniée au XVI° s.), bâtiment transversal sud (XVI° s.), tour (v. 1560), aile ouest (début XVIII° s.) – Démolie en 1933 (Grande Percée)


Le n° 9 est la maison au-delà au Home protestant (vue de l’ouest), la maison en arrière-plan à droite (vue de l’est)
Porte d’entrée rue de l’Ail (vers 1930, AMS, non coté)

Le rapport dressé en 1907 sur les maisons à démolir pour la Grande Percée mentionne que l’aile ouest à pans de bois date du XIV° siècle et qu’elle a été remaniée au XVI° siècle, le bâtiment transversal sud du XVI° siècle, la tour en pierre de 1560 environ. La maison qui a une issue dans la rue de la Lie appartient au début du XVII° siècle à Sébastien Schach, connu pour son voyage au Moyen-Orient en 1604. Il la vend en 1615 à sa tante Rosine de Duntzenheim, veuve en premières noces de Frédéric de Gottesheim, qui en transmet la propriété à son fils aîné Jean Ernest de Gottesheim. Elle appartient ensuite (1694-1729) aux marchands épiciers Jean Dreher et Nicolas Seederer qui y font des travaux énumérés dans un rapport d’estimation. Le bâtiment avant est entièrement reconstruit dans le premier quart du siècle. L’écurie à droite en entrant a deux étages nouvellement construits. Le montant de l’estimation (2 250 livres) établi en 1730 est repris plusieurs fois, jusqu’en 1762, ce qui semble indiquer qu’il n’y a eu d’autres travaux que de simple entretien. Les propriétaires sont ensuite des docteurs en médecine (Jean Daniel Bilger, son gendre Isaac Ottmann puis le fils de ce dernier, du même nom, qui fait modifier les fenêtres du bâtiment rue de la Lie.


Plan-relief de 1725 – En avant-plan, le pignon suivi sur la droite de la façade, à l’arrière la petite cour suivie de la grande, la rue de la Lie rejoint le haut de l’image (Musée historique, cliché Thierry Hatt)


Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 167 (© Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) signale une maison à rez-de-chaussée et trois étages en maçonnerie rue de l’Ail, un bâtiment à rez-de-chaussée en maçonnerie et deux étages en bois rue de la Lie. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la maison comprend d’abord le pignon rue de l’Ail (c-d), à rez-de-chaussée et trois étages à quatre fenêtres chacun, puis la façade (d-e) : porte cochère et deux fenêtres, entresol, deux étages à quatre fenêtres et toiture à un niveau de lucarnes. La façade rue de la Lie (bâtiment du milieu entre g et h) a une porte cochère, deux étages à quatre fenêtres et une toiture à un niveau de lucarnes.
La cour C représente l’arrière (4-1) de la façade rue de l’Ail, les galeries (1-2) du bâtiment latéral gauche, le bâtiment (2-3) entre deux cours et le mur (3-4) à droite de la cour. La cour E représente l’autre côté (3-4) du bâtiment entre deux cours puis l’extrémité du bâtiment latéral ouest, le bâtiment (4-5) à l’ouest, le bâtiment (5-6-7) au nord, l’arrière (7-1) du bâtiment rue de la Lie et le bâtiment (1-2-3) à l’angle sud-est.
La maison porte d’abord le n° 16 (1784-1844) puis le n° 21 (1845-1857) enfin le n° 9.


Plan, cours C et E


Cour E, angle 4 nord-est (le bâtiment de gauche à deux travées a été transformé depuis 1830)
Côté est (7-3, le rez-de-chaussée du bâtiment à droite a été transformé depuis 1830)
Bâtiment ouest, fenêtres à meneaux du rez-de-chaussée (vers 1930, AMS, non coté)

Le marchand épicier en gros Jean Théophile Ehrenfeucher acquiert la maison en 1831 puis les voisines (n° 11 et 3, rue de la Lie) en 1835 et 1842. Le propriétaire fait percer deux croisées au rez-de-chaussée, convertir la porte cochère en porte simple et agrandir les croisées de l’entresol en 1863 puis trois encadrements de fenêtre en bois au rez-de-chaussée en 1867 et transformer une fenêtre en porte vers la rue en 1879. Le négociant en fruits et légumes Etienne Joggerst acquiert la maison en 1900 puis la revend en 1907 à la Ville de Strasbourg qui la fait démolir en 1933 pour réaliser la deuxième partie de la Grande Percée. Voir le n° 11 pour le tracé de la Grande Percée et l’aspect actuel.


Escaliers – Porte intérieure

Rue de la Lie, le n° 3 est le bâtiment qui suit celui en saillie – Porte (vers 1930, AMS, non coté)

septembre 2020

Sommaire
CadastrePolice du BâtimentRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1605 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Georges Müeg, consul, et (1599) Anne Chrétienne Wogesser – luthériens
1605 v Sébastien Schach, et (1609) Marguerite Kolleffel, remariée (1639) avec Josias Glaser – luthériens
1615 v Jean Martin Herlin et (1581) Salomé Sylvester puis (1611) Rosine de Duntzenheim d’abord (1587) femme de Frédéric de Gottesheim – luthériens
1640* h Jean Ernest de Gottesheim, et (1631) Catherine Marguerite Harst – luthériens
1670 h Frédéric de Gottesheim et (1624) Marie Ingold – luthériens
1671 v Jean Dreher, marchand, et (1664) Marie Dorothée Goll puis (1693) Elisabeth Bœckler – luthériens
1694 h Jean Dreher, marchand, et (1692) Anne Catherine Frantz – luthériens
1703 h Nicolas Seederer, marchand, et (1703) Anne Catherine Frantz veuve de Jean Dreher – luthériens
1729 h Jean Daniel Bilger, docteur en médecine, et (1715) Marie Madeleine Bahl – luthériens
1749 h Isaac Ottmann, docteur en médecine, et (1739) Marie Madeleine Bilger – luthériens
1792 h Isaac Ottmann, docteur en médecine, et (1771) Frédérique Catherine Sidonie Stædel, remariée (1802) avec Pierre Burguburu, veuf de Marie Thérèse Gillet et de Catherine Grems
1798 h Pierre Daniel Ottmann, marchand, et (1769) Susanne Albertine Eberts – luthériens
1823 h Henri Guillaume Daber, négociant, et (1809) Sara Albertine Ottmann
1831 v Jean Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vins, et (1813) Susanne Madeleine Barbe Wolff
1855 h Jacques Gustave Adolphe Wolff, avoué, et (1844) Louise Mathilde Ehrenfeuchter
1900 v Etienne Joggerst, marchand, et Françoise Sauer
1907 v Ville de Strasbourg

Valeur de la maison selon les billets d’estimation :2250 livres en 1730

(1765, Liste Blondel) VII 285, au Docteur Ottmann – (maison ensuite 1, rue de la Lie, VII 286, au Docteur Ottmann)
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Doct. Ottmann, 21 toises, 1 pied et 8 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) P 1081, Ehrenfeuchter, Jean Théophile, marchand de vin – maison, sol, cour – 5,8 ares

Locations

1613, Jean Melchior Hirtz
1719, Jean Daniel Wetzel, marchand
1727, Jérémie Jacques Stenglin, marchand
1736, Jean Frédéric Schœnfeld, cordonnier
1741, Sebastian Hellmund, menuisier (voir ensuite la maison voisine)
1743, Antoine Brentano Somenza, marchand
1752, Jean Philippe Schatz, marchand
1754, Jean Georges Klein, boutonnier en soie
1761, Henri Guillaume Wunscholt, marchand
1779, Pierre Tourtille Sangrain, entrepreneur des illuminations de Paris
1785, Marie Anne Cornû Dupré
1809, Dominique Antoine Gallino, employé
1815, Benoît Hirstel, marchand de vins
1817, Jean Claude Garigue, chirurgien militaire
1843, Adolphe Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vins, et (1843) Adèle Huss
1849, Catherine Barbe Copia

Préposés au bâtiment (Bauherren)

Préposés au bâtiment (VII 1413)
Les préposés autorisent Isaac Ottmann à modifier des encadrements de fenêtre dans la maison arrière qui donne dans la rue de la Lie

(f° 94) Dienstags den 31. 8.bris 1769. H. Dr. Isaac Ottmanns fr. wb:
Weÿl. H. Dr. Isaac Ottmanns fr. wittib wird erlaubt etliche fensterpfosten an jhrem hinterhauß im Drußengäßel zu verändern.

Préposés aux feux (Feuerherren, 4 R 91)

L’inspecteur du bâtiment Samuel Werner rapporte qu’il a visité la maison arrière donnant dans la rue de la Lie où un incendie s’est déclaré. Il constate qu’un fourneau rond ne satisfait pas au règlement des feux et propose des transformations. Le maître maçon Michael Hatzung est chargé des travaux.

(p. 327) Montags den 12. Decembris 1774. – Herr Werner Bau Inspector truge vor, er habe Zufolg Erkanntnus Hochverordneter Oberfeur herren beÿ Weÿl. Hn Dr. Isaac Ottmann hinterlaßener Fraun Wittib in der Knoblochsgaß gelegenen behausung in dem hinterhauß einen augenschein eingenommen und nach examination befunden, daß in dem Zweÿten stock eine Stube, worinnen ein runder ofen nahe an dem fenster gegen dem hoff stunde, von welchem ein blechenes rohr durch eine steinere blatt, auf welcher ein stuck gemaurtes Camin rohr mit einem eisernen thürlein stunde, welches den Rauch von dem offen empfienge, gebrannt hatte. Weilen nun die samtliche construction sowohl von dem ofen, als auch Caminrohr gäntzlich wider die Feurordnung gemacht worden, so gienge seine meinung dahin, daß frau Drin Ottmännin anzuhalten wäre, in gedachter Stuben allwo der runde ofen stehet, ein vor oder frantzösisches Camin auf ein gewölb wohl versehen Zusetzen, die Riegelwand darhinder wie auch an dem fenster gegen dem hof aus scheiden zu laßen mit einer feur maur Zu versehen, umb als dann ein gemaurtes Camin rohr einem stock hoch auf führen und das blechene Rohr zwischen dem gebälck durch eine steinere Blatt oder gewölb von allem holtz entfernt in daßelbige hineinführen Zu können. Erkand, Soll alßo befolgt werden. Mr Hatzung

Description de la maison

  • 1730 (billet d’estimation traduit) 1730 La maison comprend un vieux bâtiment arrière, plusieurs poêles, chambres, chambres à cheminée, magasins, chambre d’officier et de soldat, vestibule, garde-robe, deux caves l’une voûtée l’autre solivée, buanderie, deux cours, deux écuries l’une pour les employés l’autre pour les logements militaires, le tout estimé avec ses appartenances et dépendances à la somme de 4500 florins
  • 1822 (Rapport d’experts)
  • 1831 (Contrat de vente)
  • 1900 (Contrat de vente) 1. Le bâtiment principal d’habitation rue de l’Ail, renfermant un commerce d’épices et un entrepôt de fruits et légumes,
    2. Une maison d’habitation à gauche de l’entrée entre les deux cours,
    3. Une maison d’habitation entre les deux cours, renfermant un atelier de menuisier,
    4. Une maison d’habitation à gauche dans la deuxième cour, renfermant autrefois un entrepôt de meubles, aujourd’hui un atelier de peintre,
    5. Une maison d’habitation à l’arrière de la deuxième cour, renfermant un atelier de menuisier et de ferblantier,
    6. Une maison d’habitation à droite dans la deuxième cour donnant dans la rue de la Lie

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

3° arrondissement ou Canton Sud – Rue de l’Ail

nouveau N° / ancien N° : 10 / 16
Ottmann
Rez de chaussée et 3 étages mauvais en maçonnerie
(Légende)

3° arrondissement ou Canton Sud – Rue de la Lie

nouveau N° / ancien N° : 12 / 8
Ottmann
Rez de chaussée en maçonnerie et 2 étages mauvais en bois

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 28 f° 393 case 3

Ehrenfeuchter, Jean Théophile, Md. de vin
1857 Wolff, Gustave Adolphe, Avoué

P 1081, sol, maison et cour, rue de l’Ail 21
Contenance : 5,80
Revenu total : 435,02 (432 et 3,02)
Ouvertures, portes cochères, charretières : 1 / 1
portes et fenêtres ordinaires : 86 / 69
fenêtres du 3° et au-dessus :

Cadastre napoléonien, registre 26 f° 385 case 1

Wolff Gustave Adolphe, avoué
1901. Joggerst Stephan, Kaufmann und Ehefrau Franziska geb. Sauer in Gütergemeinschaft

P 1081, maison, sol, Rue de l’Ail 9
Contenance : 5,80
Revenu total : 435,02 (432 et 3,02)
Folio de provenance : (393)
Folio de destination : 385 aug. de Con.
Année d’entrée :
Année de sortie : 1867
Ouvertures, portes cochères, charretières : 1 / 1
portes et fenêtres ordinaires : 86 / 68
fenêtres du 3° et au-dessus : 35 / 24

P 1101, maison, sol, Rue de la Lie 3
Revenu total : 436,06 (432 – 3,02 et 1,04)
Revenu total : 544,06 (432 et 108 – 3,02 et 1,04)
Folio de provenance : 365
Folio de destination :
Année d’entrée : 1865 (sol), 1866 (C.N.)
Année de sortie :
Ouvertures, portes cochères, charretières : puis 1
portes et fenêtres ordinaires : 45 / 36 puis 38 / 30
fenêtres du 3° et au-dessus : 2 / 1 puis 2 / 2
1866, Augmentations – Wolff Gustave f° 385, P 1101, Maison, revenu 108, C.on Nouvelle, achevée en 1863, imposable en 1866, imposée en 1866
1867, Augmentations – Wolff Gustave Adolphe f° 385, P 1081, Maison, revenu 650, Aug.on de C.on, achevée en 1864, imposable en 1867, imposée en 1867
1867, Diminutions – Wolff Gustave Adolphe f° 385, P 1081, Maison, revenu 432, Aug.on de C.on, supp. en 1867

P 1081, maison, Rue de l’Ail 9
Revenu total : 762,06 (650 et 108 – 3,02 et 1,04)
Folio de provenance : 385 aug. de Con.
Folio de destination :
Année d’entrée : 1867
Année de sortie :
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 85 / 68 – 90 / 72
fenêtres du 3° et au-dessus : 35 / 28 – 35 / 28

Bâtiment rue de la Lie
Cadastre napoléonien, registre 28 f° 387 case 1

Ehrenfeuchter, Jean Théophile, Md. de vin
1857 Wolff, Gustave Adolphe, Avoué

P 1099, maison, sol, Rue de la Lie 7
Contenance : 0,91
Revenu total : 91,51 (90 et 0,47 – 1,04)
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 16 / 13
fenêtres du 3° et au-dessus :

P 1101, sol, Rue de la Lie 3
Contenance : 2
Revenu total : 1,04

Cadastre napoléonien, registre 26 f° 365 case 5

Wolff, Gustave Adolphe, avoué 1865
1865 Holderbach, Charles, Menuisier
1880/81 Mann Carl, Metzger / die Kinder

P 1099, maison, sol, Rue de la Lie 3
Contenance : 0,91
Revenu total : 91,51 (90 et 0,47 – 1,04)
Folio de provenance : (387)
Folio de destination : 384
Année d’entrée :
Année de sortie : 1881
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 16 / 13
fenêtres du 3° et au-dessus :

P 1101, sol, Rue de la Lie 3
Contenance : 2
Revenu total : 1,04
Folio de provenance :
Folio de destination : 385
Année d’entrée :
Année de sortie : 1865

Cadastre allemand, registre 29 p. 153 case 6

Parcelle, section 13, n° 70 – autrefois P 1081, P 1101
Canton : Knoblochgasse, Drusengasse Hs. N° 9 bzw. N° 3
Désignation : Hf, 2 Whs
Contenance : 8,36
Revenu : 5500 – 7500
Remarques : 1933, démolit. – 1937 C 1

(Propriétaire jusqu’à l’exercice 1908), compte 605
Joggerst Stephan u. Ehefrau
gelöscht 1908

(Propriétaire à partir de l’exercice 1908), compte 34
Strassburg die Gemeinde
1909 Gemeinde Strassburg / Ville de Strasbourg
(33)

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton VII, Rue 245 Rue de l’Ail p. 398

Registres de population

(1795) 11° section, Quay des Bateliers N° 16 (registre 600 MW 11) – légende

16
Pr. Ottmann, M. Madel. veuve – Tonneliers
loc. Ottmann, Pierre Dan. Banquier – Miroir
loc. Ottmann, Isaac, Conseiller – Vignerons
loc. Pronsal, franç. Joseph, ancien Cons. du Roi – Privilég.
loc. Pronsal, Sebastien, perruquier – Vignerons
loc. Fagat, passementier – Miroir
(ajout) Gæntzhirdt, J. Jac. Minist. – Clergé

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Knoblauchgasse (Seite 81)

(Haus Nr.) 9
Joggerst, Gemüse- u. Obsthandlung. 01
Pfersdorff, Spezereihdl. 0
Stengel, Möbelschreinerei. 0
Diebold, Kohlenhändler. 1
Sauer, Verkäuferin. 1
Schreiber, Oktroibeamter. 1
Schreiber, Näherin. 1
Spehner, Gipser. 1
Beck, Schreiner. 2
Joggerst, Obsthändler. 2
Koderisch, Invalde. 2
Schäfer, Wwe. 2
Schaetzle, Wäscherin. 2
Schuler, Obsthändlerin. 2.
Tenner, Tagnerin. 2
Wurm, Schreiner. 2
Meyer, Schneidermstr.3
Stier, Tagner. 3
Veit, Schreiner. 3
Meltzer, Tagner. 4
Noessr, Tagner. 4
Schwäntzel, Tagner. 4
Weber, Tagnerin. 4

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 230 MW 77)

Rue de l’Ail 9 (1863-1917)

L’entrepreneur Klein perce deux croisées au rez-de-chaussée, convertit la porte cochère en porte simple et agrandit les croisées de l’entresol en 1863. Le même agrandit trois encadrements de fenêtre en bois au rez-de-chaussée en 1867. L’entrepreneur Joseph Mahler transforme une fenêtre en porte vers la rue en 1879. Le négociant en fruits et légumes Etienne Joggerst acquiert la maison dans les premières années du siècle puis la revend quelques années plus tard à la Ville de Strasbourg.

Sommaire
  • 1863 – L’entrepreneur J. Klein demande au nom du propriétaire Levi l’autorisation de percer deux croisées au rez-de-chaussée, convertir la porte cochère en porte simple, agrandir les croisées de l’entresol. L’agent voyer note que la maison sans avance est alignée.
    1867 – Le même demande l’autorisation d’agrandir trois encadrements de fenêtre en bois au rez-de-chaussée. L’agent voyer note que la largeur de la rue est fixée à six mètres.
  • 1879 – L’entrepreneur Joseph Mahler demande l’autorisation de transformer une fenêtre en porte vers la rue. L’agent voyer note qu’il y a un trottoir devant toutes les maisons de la rue.
  • 1884 – Courrier du commissaire de police après que Joseph Schæffer a demandé l’autorisation de continuer à engraisser des oies au sous-sol du premier bâtiment latéral. Le maire ne voit pas d’objection, la cave ayant environ trois mètres de haut et le nombre d’oies étant peu important (douze).
    L’architecte municipal Nebelung fait remarquer que la fosse d’aisances n’a pas de couvercle étanche. Travaux terminés, novembre 1884.
  • 1893 – La Police du Bâtiment remarque que l’épicier Remlinger a fait poser sans autorisation une petite vitrine (0,80 sur 5,60 mètres). Demande. Le règlement du 30 novembre 1891 interdit les saillies quand le trottoir a moins d’un mètre de large.
  • 1894 – Le maire notifie les propriétaires Wolf et Engelmann de Reichshoffen et la veuve Mahler gérante de faire ravaler la façade – La gérante demande un délai que le maire accorde.
    1895 – L’entrepreneur E. Mahler demande l’autorisation de poser un nouveau crépi – Autorisation
  • 1895 – La Police du Bâtiment remarque que le maître menuisier Stengel (Mathias Engel) a posé sans autorisation une enseigne perpendiculaire – Demande – Autorisation – L’enseigne n’est pas posée en conformité au règlement – L’enseigne est toujours en place en mars 1898. Elle a été transférée au 112, Grand rue en novembre 1898.
  • 1900 – La gérante E. Mahler demande de reporter le ravalement après les travaux qui commencent. La Police du Bâtiment relève que le pétitionnaire est seulement gérant, le propriétaire Engelhard habite en France – Nouveau délai d’un an en 1903. Le nouveau propriétaire est Joggerst qui habite sur place.
    1904 – L’entrepreneur J. Hegenhausser (9, rue de l’Ail) demande au commissaire de police l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique. La demande est transmise au maire – Autorisation – L’échafaudage est retiré, juin 1904.
  • 1912 – Le marchand de primeurs Adolphe Waldbüsser (1-a avenue de la Forêt Noire) demande l’autorisation de poser une enseigne plate (Obst & Gemüse, Südfrüchten Import Haus Telephon 1975) – Autorisation
  • Commission contre les logements insalubres – 1904. Rue de la Lie n° 3 et rue de l’Ail n° 9, propriétaire Jogerst – Plainte déposée par Gottschalk demeurant 4, rue de la Lie – Liste en 15 points des travaux à faire (cabinets d’aisance et logements)
    Etienne Joggerst (expédition et commerce de fruits et légumes, spécialité en chou-fleur français et italien) informe le maire qu’il a fait réparer en partie sa maison
    1904, nouvelle liste de travaux en 6 points
    1906, le maire propose d’engager une action judiciaire contre le propriétaire qui ne fait pas plâtrer les plafonds – Le propriétaire informe le maire que tous les plafonds de cuisine sont réglementaires.
    1912, le propriétaire doit rénover le logement du chiffonnier Dietz – Travaux terminés
    1914, Commission des logements militaires. Propriétaire, Ville de Strasbourg – Remarques en 24 points pour le 3, rue de la Lie en 19 points pour le 9, rue de l’Ail – Tous les travaux sont faits, avril 1917

Grille d’enquête (AMS, 113 MW 999, n° 96)

Fragebogen
zur Feststellung der Altertümer in den für den Straßendurchbruch zum Abbruch bestimmten Häusern in Straßburg i. E. 1907
[Questionnaire destiné à répertorier les antiquités dans les maisons vouées à la démolition pour réaliser la percée, Strasbourg, 1907]

Anmerkung. Den aufzuführenden Gegenständen ist ein Vermerk der Erhaltung hinzuzufügen und zwar bedeutet
+ sofort zu entfernen, * dringend zu erhalten, o an Ort und Stelle zu erhalten.
Diejenige Gegenstände die sofort zu entfernen sind, sind umgehend dem Kaiserlichen Denkmal-Archiv mitzuteilen.
[Remarque. On joindra aux éléments à répertorier une mention relative à la conservation, à savoir : (+) à démonter immédiatement, (*) à conserver absolument, (o) à conserver sur place. Il faudra signaler au Service impérial des monuments historiques les éléments à démonter immédiatement]

Haus : Drusengasse 3 u. Knoblochg. 9
[Maison :] Rue de la Lie n° 3 et rue de l’Ail n° 9

b) Zeitbestimmung : Östl. Flügelbau 14. Jh. Südl. Querbau 16. Jh. Mitte westlicher Flügel 18. Jd. bei a und b Steinturn von ca. 1560, bei S wendeltreppe Stein c. 1560. Im Hof bis c reiche orn. Kragstein f. Br* datirt A° 1592. Östl. bau im 16. Jh. umbgebaut (Holzbau)
[Epoque] Aile est XIV° siècle, bâtiment transversal sud XVI° siècle, aile médiane ouest XVIII° siècle, tour en pierre (a-b) vers 1560, escalier à vis (c) vers 1560, corbeaux décorés en (c) millésime 1592, bâtiment ouest transformé au XVI° siècle

c) Zeicheriche Aufnahmen : erforderlich vor Turn a u. b ab b) u. Wendeltreppe – Grundplan d. Baues
[Relevés sous forme de dessin] tour (a-b), escalier à vis, plan du bâtiment

d) Photographische Aufnahmen : von Hofseite erforderlich
[Photographies] vues de la cour


Croquis de la cour E joint au Questionnaire de 1907, la rue de la Lie en bas (AMS 113 MW 999)

I. Das Äussere [Extérieur]

  • 1. Ausführung der Fassade, Fachwerk, Sandstein etc. – Östl. Bau Sandtein mit gekuppelte Got. Fenster. übrige Bauten Fachwerk
    [Nature de la façade, pan de bois, pierre de taille, etc.] bâtiment ouest en grès à fenêtres gothiques disposées par deux, les autres bâtiments en pans de bois
  • 5. Dachstuhl – 18 Jh in Got. Giebelbaus eingebaut
    [Comble]
  • 6. Dachdeckung – Biberbr.
    [Couverture] Tuiles plates
  • 8. Form des Dachgiebels– Gotische im östl. Bau, Treppengiebel
    [Forme du pignon] Gothique dans le bâtiment ouest, pignon de l’escalier
  • 11. Türeinfassungen – (*) F* bei Tür a. u. b. od. b), bei b. steinmetzzeichen (0,66)
    [Encadrement de porte] Marques de tailleur de pierres
  • 12. Fenstereinfassungen – (*) Gotisch c. 1400. 3.teilg, Erdg. mit eigenen* Fasenauflaufen
    [Encadrement de fenêtre] Gothiques vers 1400 en trois parties, au rez-de-chaussée chanfreins
  • 13 Konsolen – Kragstein u. d. 1591 i. Im ö. Hof als Brunnenradbalks (*)
    [Corbeaux] Millésime 1591, dans la cour ouest servant de support* à la roue du puits

II. Im Inneren [Intérieur]

  • 1. Grundrissanlage – vgl. oben
    [Disposition générale] voir plus haut
  • 6. Brunnenanlage – vgl. oben Kl Brunnenbsf*
    [Puits] voir plus haut
  • 7. Treppenhaus – Wendeltreppe Stein, Südflügel (*), Barocktreppe Ostbau
    [Cage d’escalier] Escalier à vis en pierre, aile sud, escalier baroque dans le bâtiment est
  • 8. Treppengeländer – Barockdecken Ostbau (*)
    [Balustrades d’escalier]
  • 14. Wandvertäfelung – I. Stg. b. Jockerst, barock
    [Lambris] Premier bâtiment latéral, logement Joggerst
  • 19. Kamine – i Sandstein I. Stg. b. Jockerst
    [Cheminées] Une cheminée en grès, premier bâtiment latéral logement Joggerst
  • 22. Kaminspiegel – I. Stg, b. Jockerst, Spiegel u. Rahmen (*)
    [Miroirs de cheminée] Premier bâtiment latéral, logement Joggerst, miroir et cadre
  • 25. Türbeschläge – Originell an Wendeltreppentür, mit seltenem obern Beschluss
    I. Stg. östl. Bau Barocktür (*), dto, Speisenthür Beschläge s. sub* (*)
    II. Stg. Barocktüre (*)
  • [Ferrures de porte] D’origine à la porte de l’escalier à vis, fermeture supérieure rare – Premier bâtiment latéral ouest, porte baroque, idem ferrure (…)


Relevé d’actes

Georges Müeg vend à Sébastien Schach le jeune la maison (sans non de rue) qui a une issue dans la rue de la Lie. L’immeuble est chargé de plusieurs hypothèques au profit de Marie von Duntzenheim, Rosine von Duntzenheim veuve de Frédéric de Gottesheim, Ursule von Duntzenheim veuve du doteur en droit Jean Wagesser et femme du licencié en droit Jean Scheid

1605 (29. Augusti), Chancellerie, vol. 360 (Registranda Meyger) f° 319-v
(P. fol. 279.) Erschienen herr Georg Müeg burger Zu Straßburg, hatt (verkaufft)
Herrn Sebastian Schachen dem Jüngern burgern Zu Straßburg
hauß, hoff, hoffestatt, sampt einem hind.hauß vnd höfflin, einsit vornher da sie die einfarth nebent Martin Metziger vnd And.sit neben Clauß Thoman dem weinhändler, hind. vff bemelten Clauß Thoman vnd herrn Wolff Grüenwaldt vnd zum theil Inn das Trusengäßlin stoßend da sie Auch ein vßgang hab. Dauon gond 35 guldin gelts ablösig mit 700 guldin Straßburger werung J. Maria vonn Duntzenheim deren vögt h. Hannß von Hohenburg Altammeister vnd Sebastian Heüß Stallschreiber, Item 25. guldin gelts ablösig mit 500 guldin derselibg. werung Frauen Rosÿnen von Duntzenh.h. Friderich von Gotteßh. haußfrauwen, Item 30 guldin gelts wid. Khoüffig mit 600 guldin angeregter werung frauwen Ursula von Duntzenheim, herrn Johann Scheÿd. der Recht. Licentiaten ehegemahlin, Mehr seind noch hafft vnd vnderpfand für ein schuldt 100 pfund wann es gefordert würdt Zuerleg. obgedachter Maria von Duntzenheim, Item weÿther für ein schuldt 200 pfund pfenning daran man Alle Jahr vff Joh. Bapt: 100 pfund Zuerleg. pflichtig Junckher werner vnd walther von Lützelburg zum halb: theil vnd Zu übrig. halben theil Anthoni von Lützelburg selig. erben, So dann noch für ein schuldt 250 pfund pfenning weÿland herrn Johann Wagessers der Recht doctoris und gewesen Advocaten d. St. St. selig mind. jährigen Khindern, deren vogt H Johann Hartman d. Recht. Doctor, welches hauptgutt fraw Ursula vonn Duntzenh. ehrebemelts herrn Johann Wagessers wittwe selig die Zeit Ihres lebens Zu nutz. vnd Zunÿsessen, wie man sagt, Vnd Alles Recht & Also d. & Vnd Ist dißer Khauff (vber hieuor bestimpte schuld. und beschwernüß. so die Kheüffere zubesch. vnd Zu verzinßen vber sich nimpt) Zugang. vnd bescheh. für vnd vmb 255 pfund pfenning

Georges Müeg épouse en 1599 Anne Chrétienne, fille du docteur en droit Jean Wogesser
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 113, n° 191)
1599. Domin: Quasimodo 15. Aprilis. Georgius Müg Vndt J. Anna Christina H Johann Wogeß. der Recht. doctoris vndt alhieig. Statt Advocaten eheliche tochter, Eingesegnet Zinstag 24. Aprilis (i 115)

Georges Müeg devient consul en 1628, 1634 et 1640. Ses héritiers cèdent leurs droits sur une maison après sa mort en 1642, à savoir Jean Jacques Müeg, assesseur des XXI, la fille de feue Anne Marie Müeg femme de Gebhard Bosch, Jean Charles Müeg, candidat en droit, Georges Frédéric Müeg, bailli de Herrenstein et Georges Daniel Müeg
1642 (14. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 489 f° 568-v
Erschienen Weÿl. deß Ehrenvest- Fürsichtig- und hochweÿs H Georg Muegen dißer Statt geweßenen Ammaÿsters nunmehr sel. hinderlaßene Erben mit nahmen der Ehrenvest- Fürsichtig- und Weÿse H Johann Jacob Müeg dißer Statt ein und Zwantzig für sich selbsten und alß Vogt Weÿl. seiner Schwester, Frawen Annæ Mariæ Müegin nunmehr seel. mit H Gebhardt Boschen ehelich erziehlten dochter, Margarethæ Boschin, mit beÿstand ersternandts der Vogts dochter Vatters, Item die ehrenvest- hochwohlgelehrte herr Johann Carl Müeg dero recht. Candidatus und H Georg Friderich Müeg Ampt Mann vff Herrenstein, beede für sich selbst. Vnd dann der Edel und hochgelehrte H Johann Ludwig Müeg dero recht. doctor und deß freÿen Ritterstandts im undern Elsaß bestellter Syndicus, alß Vetter, und in Crafft empfangenen Gewalts, Befelchhaber H Georg Daniel Müegen,
haben in gegensein deß Edel- hochgelehrten H Ernesti Heüßen dero Recht. Doctoris und Advocati alhie bekannt, demnach seelig ernanndter H Ammaÿster Müeg (den 26. Octobris a° 1612 und 29. 9.br. a° 1627 schuldig worden) 250. gulden hauptgut
(cedirt und abgetretten) die ienige Recht und Gerechtsame, so deroselben Mügisch. H. Vatter seel. in crafft einer den 31. martÿ a° 1612. in der Cancelleÿ Contractstuben vffgerichteter Kauffverschreibung, wie auch E. E. Kl. Rhats den 9. Septembris a° 1640. ertheilt. Bescheÿdts (…) vff hauß, hoffstatt, Badstuben, sampt allen deren Gebäwen, daß Reiffbad genannt, alhie ane der Steinstraß, in der Reiffgaß., neben etwann Veltin Greckhen* dem Schreiner ein: und anderseit Michael Küenen Kindern zuständig. häußern gelegen, und hind. vff der Statt graben stoßend, Wie auch vff einem hoff geg. dißer Badstuben über, in besagter Reiffgaß. neben etwann Christmann Schallen von suffelweÿherßheim, ein und anderseit neben Martin Sÿckhen deß Speÿrbaders Erben gelegen, und hind. vff den hoff Zum hechten genannt, so ietzmahlß H Martin Andreß König XXI.er besitzt stoßend

Sébastien Schach est fils de Daniel Schach et de Susanne von Duntzenheim remariée au docteur en médecine Jacques Ebersperger. Susanne von Duntzenheim meurt dans la maison de son fils d’après l’inventaire dressé en 1611 après sa mort.

1611 (1. Apr.), Not. Strintz (Daniel, 58 Not 13) N° 357
Inventarium Aller haab vnd Nahrung so weÿlandt die ehren vnd tugendreich frauw Susanna von duntzenheim, deß ehrenuesten vnd hohgelehrten herrenn Jacobi Eberspergers Medicinæ doctoris v. burgers zu Straßburg geweßene eheliche haußfr. seelige nach Ihrem tödtlichen hinscheÿd. hind. Ihro Verlaßen, So vff erfordern vnd begehren deß ehrenuesten v fürgeachtem herrn Sebastian Schachenn burgers Zu Straßburg obehrengemeldter frawen Susannen von Duntzenheim seeligen von* auch weÿland herrn Daniel schachenn Ihrem erstern haußwürth seeligen ehelich erzeugten sohns vnd eintzigen hind.lassenen erben, durch denn wittwer geeügt v gezeÿgt (…) In beÿsein der Ehrenvesten fürnehen h. Balthasar Junÿ schaffners vnd Altten cleinen rathsverwant. von dem h. wittwer v herr wendelini Büttelbrons von dem h. erben Zu dieser Inventation erpettener beÿstander, Montags denn ersten Aprilis Anno 1611.

Inn einer behausung Inn d. St. St. Im Knoblochß gaß So H Sebastian schachen dem Erben Zustendig vnd sie beede ehelgemächt bewont befund. worden wie volgt
NB. die Eheberedung soll einverleit werden
Vff dem obersten Casten, In der Cammer A, In der Cammer B, Vor diß Cammern, In der Cammer C, Vor diß Cammer, In der Cammer D, In der Cammer E, Vor diß. Cammer, In der Cammer F, In der Cammer G, vor diß. Cammer Im obern hauß öhrin, In der Cammer H, In d. Obern hindern Stuben, Vor diß Stuben Inn dem Küchlein, In der Cammer J, Im Stüblin Im Neben Stockh, In der Cammer K, In d. Undn stub Cammer, In d. Großen Stuben, Vor diß Stuben Im Sommerhauß, In d. Kuch., vor diß. Kuch. In des H. D. Studier Stuben, Vor dißer Stuben Im Kühlin, Im hindern hoff In einem roßstall, Im Keller
Abzug in dises Inventarium, deß herrn wittwers Unverändert gutt, Sa. haußraths 203, Sa. Silbergeschirrs 276, Sa. Anschlag d. Bibliothec 100, Allerhand Medicamenta Materialie v. Instrumente Zur Artzneÿ v. distilirung gehörig 68, Summa summarum 648 lb – Schulden 705 lb, übertreffen umb 56 lb
Deß Herren Erben Unverändert gutt, Sa. haußraths 365, Sa. Silbergeschirrs 163, Sa. guldiner Ring 64, Sa. Baarschafft 5, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 1429, Sa. gütter zinß 66, Sa. gült 152, Sa. ligend. gütter 51, Sa. Schulden 189, Ergäntzung 142, Summa summarum 2629 lb
Theÿlbar gutt, Sa. haußraths 2, Sa. frucht. 8. Sa. Wein v. vaß 20, Sa. silbergeschirrs 66, Sa. Schulden 466, Summa summarum 565 lb – Schulden 242 lb, Nach deren Abzug 208
Conclusio finalis Inventarÿ 2895 lb

Sébastien Schach le jeune se marie en 1609 avec Margareth Kolleffel, fille de l’assesseur des Treize Christoph Kolleffel : contrat de mariage, célébration (Un des témoins du marié est Jacques Eberspeger). Voir la notice biographique de Sitzmann qui relate ses études à Sienne et à Padoue puis son voyage au Moyen-Orient en 1604 et son retour à Strasbourg le 13 juin 1605.
1609 (23. Martÿ), Not. Strintz (Daniel, 58 Not 54)
Eheberedung – zwüschen dem Ehrenvesten vndt fürgeachten herrn Sebastian Schachen dem Jüngern als dem hochzeiter ane einem
So dann der Ehren: vnndt tugendreichen Jungfr. Margaretha Koleffelin des Ehrenvesten fürsichtigen vndt weisen herrn Christoph Koleffelis des Eltern beÿsitzers der herren dreÿzehen des geheimen Regiments alhie zu Straßburg eheleiblichen dochter als der Hochzeiterin andern theils
Bescheh. vndt verhandet In des heilig. Reichs freÿen Statt Straßburg Donnerstags den 23. Martÿ In dem Jar des herrn als man Zahlte 1609.
Vff des h Hochzeiters, H Sebastian schach der Jünger Alß hochzeiter bekhenn wie obsteth, hans Ph: böckler, Philipp Werlern, Jacob Ebersperger D. Sebastian leüttersperg D. Johann Scheidt L. – Vff d. Jungfr. hochzeiterin seiten, Christoph Kolleffel der elter, Ulrich Mürsell als vogt, Heinrich Obrecht Zinßmeisters als geschworner Vnder Vogt, Daniel Koleffell, Christoph Koleffell d. Jünger, Georg Hammerer, Johann von Dürckheim

Mariage, cathédrale (luth. p. 223)
1609. Dominic Jubilate. Sebastian schach der Jünger und Margaretha Christoph Kulopfel der Herren 13. dochter (i 115)

Sébastien Schach, actuellement dit le vieux, et Marguerite Kolleffel font leur testament en 1610 et un instrument testamentaire en 1615. Sébastien Schach est alors assesseur au Conseil. Devenue veuve, Marguerite Kolleffel se remarie avec Josias Glaser, ancien secrétaire des Quinze et représentant du roi de Suède (en 1639 d’après la notice d’Edouard Sitzmann)
1610 (8. Oct.), Not. Strintz (Daniel, 58 not 58, A) f° 176-183 (et original 58 not 60)
Persönlich erschienen seindt der Ehrenvest vnd fürgeacht Herr Sebastian Schach Jetzig. Zeÿt der Eltter vnd die Ehrenn: vnd vÿl tugendreiche fraw Margaretha Schachin geborne Koleffelin beede Ehegemächte vnd burgere Zu Straßburg
Beschehen vff Montag dem 8. Octobris Anno 1610

1615 (11. Aprilis), Not. Strintz (Daniel, 58 not 58, A) f° 291 (et original 58 not 60)
Instrumentum über deß Ehrenvesten hoch und fürgeachtenn Herrn Sebastian Schachen großen raths bewanten vnd der Ehren und tugendreichen frauwen Margaretha schachin geborner Koleffelin, beed. ehegemächt beschloßen Testament
1615, Auff Zinnstag denn 11. Aprilis

1642 (10. Sept.), Chambre des Contrats, vol. 489 f° 668
der Edel und Veste H. Josias Glaßer der Cron Schwed. Rhat, alß Ehevogt Frawen Margarethæ Kollöfflerin, weÿl. Sebastian Schachen nunmehr seel. nachgelaßener wittibin

Jean Martin Herlin loue au nom de sa femme Rosine de Duntzenheim la maison à Jean Melchior Hirtz, sauf la grande cave louée au voisin Nicolas Thoman

1613 (ut spâ [xxvij Octobris]), Chancellerie, vol. 407 (Registranda Kügler) f° 296
(Inchoat. fol: 303.) Erschienen h. Johann Melchior Hirtz
hatt in gegensein herrn Martin Herlin alls Ehevogt der Ehrentreÿchen frauwen Roßynen von duntzenh. freÿwillig bekhant vnd offentlich verÿehen
das er Ime vnd seinen erben Vier Jarlang die nechsten nach einander Volgend vnd vff dem heÿligen weÿhenacht tag nechstkhunfftig anestehendt vonn bemeltem herrn Martin Herlin ehevögtlicher wÿß wie vor sich selbst Zweÿ heüßer ein Vorder v ein hinder mit Zwen hoffestetten vnd Zweÿen hofflin auch allen andern gebeuwen & vsserhalb des großen Kellers so Inn das lehen nit gehörig vnd Claus Thomann Verlühen worden geleg. Inn der S S Inn der Knoblochs gassen einseÿt neben Martin Metzigers seligen erben andersÿt Claus Thoman stoßend hinden Vff herr Wolffgang Grienwaldts Altammeÿsters selig erben nach der S S bruch V gewonheyt Entlehnet für vnd vmb ein Järlichen Zinß Nemlich 50 pfund pfenning Straßburger

L’assesseur au Conseil Sébastien Schach cède la maison à son beau-frère (parent) Jean Martin Herlin et à Rosine von Duntzenheim (cette dernière est la sœur de sa mère Susanne von Duntzenheim)

1615 (19. tag Januarÿ), Chancellerie, vol. 414 (Gemein Contract Buch) f° 12-v
Kauffs Abred Freundliche Vergleÿchung vnd Zinsverschreÿbung mit angehentem vorbehalt der widerlosung halb Zwischen Johann Martin Härlin vnd Sebastian Schachen Rhatsbewandten
(Ingrossirt den 25. Julÿ A° 1615) erschienen Ist vnser Rhatsbewandter Sebastian Schach vnd
In gegenwertigkeyt vnsers Kleinen Rhats Beÿsitzers Johann Martin Herlins (…) verkaufft vnd Zukauffen geben Jetzernanntem Hanß Martin Herlin seinem Schwagern (…) vnd Rosinæ von Duntzenheÿm seiner ehelichen Haußfrauwen
eine Behausung Hoffstatt mit Zweÿen Höfflin vnd außgäng In Knoblochs vnd In die Trusen gassen, allen derselben gebewen, begriffen, Zugehörden Recht vnd gerechtigkeÿtten In diser vnserer Statt In Vorgedachter Knoblochs gaß Einseÿt neben weÿland Martin Metzgers seligen Erben, anderseit neben vnd Zum theÿl hinden auff Claus Thoman vnd weÿland vnsers alten Ammeÿsters herrn wolffgang Grüenwaldts seligen Erben stoßend gelegen, von welcher Jährlichs gehend erstlichs 25 guld. gelts obernanter Frawen Rosinæ der käufferin auff den Heÿligen Ostertag In hauptgut mit 500 guldin, Item 17 und ein halber ane 35 guldin auff gemeltt. Ostertag mehrgemeltter frawen Rosinæ der Käufferin vnd der vberige halbe theÿl dem verkhaüffern selbst Zugehörig In hauptgutt für disen halben theÿl mit 350 gulden Vnd den 30 gulden auch auff mehrgedachten heÿligen Ostertag frawen Ursulæ von Duntzenheÿm des Hochgelehrten Johann Scheÿden der Rechten Licentiaten ehelicher haußfrawen In hauptgut mit 600 gulden alles Straßburger wehrung abzulosen sonst freÿ ledig vnd eÿgen, Vnd were diser Khauff vber vnd nach abzug vorgemelter beschwerden welche die Kheüffere auff vnd vber sich genommen Zugangen vnd beschehen für vnd vmb 2050 gulden
den 19. tag Monats Januarÿ 1615.

Rosine de Duntzenheim se marie en 1587 avec Frédéric de Gottesheim puis en 1611 avec Jean Martin Herlin
La maison revient à son fils aîné Jean Ernest de Gottesheim qui épouse en 1631 Catherine Marguerite Harst, fille de Melchior Harst, avocat et conseiller de Hanau Lichtenberg, et d’Ursule Vogt. La copie du contrat de mariage à l’inventaire dressé en 1660 donne le prénom d’Ursule Vogt et la date de l’acte.
1631 (s.d.), Not. Strintz (Daniel, 58 Not 55) n° 425
Eheberedung – zwisch. dem Ehrenvest v. fürgeacht. Hn Johann Ernsten von Gotteßheim, Weÿland deß auch Ehrenvest Hoch v. fürgeacht. Hn Friderich von Gotteßheim mit d. Vÿl Ehr: v. Tugendreich. frauwen Rosinam von Duntzenheim erzeügt. sohn, Alß dem Braütigamb Ane Einem
So dann d. Edlen, Viel Ehren: v. Tugendreich. Jungfr. Catharinen Margareth Harstin, deß Edlen v. hochgelehrt. H. Melchior Harsten, beeder Recht. Licentiaten, Gräfflich Hanaw: Liechtenbergischen Rath v. Advocaten mit weÿlandt d. Edlen vÿl ehrn: v. Tugendreich. frawen (-) Vögtin eheleiblich erzeügt. dochter, Alß d. Hochzeiterin Am Andern theil

Jean Ernest de Gottesheim et Catherine Marguerite Harst achètent le droit de bourgeoisie le 27 avril 1648 sans apporter d’enfant.
1648, 3° Livre de bourgeoisie p. 923
Herr Johann Ernst Von Gottesheim erkhaufft d. burgerrecht für sich und sein haußfrauw Catharinam Margaretham Harstin Von Buchsweiler vmb 8 Gold fl. haben keine kinder Würd Zu den Freÿburgern dienen. Jur. den 27. tag Aprilis 1648.

Jean Ernest de Gottesheim demande en 1650 aux Conseillers et Vingt-et-Un d’intercéder en sa faveur auprès des conseillers de Hanau concernant la vente des biens Harst.
1650, Conseillers et XXI (1 R 133)
(f° 110-v) Sambstag d. 17. August – Hanß Ernst von Gotteßheim um Intercessionales
Hanß Ernst von Gotteßheim vberreicht per Knauffel: Undth. Supplication mit beylag Lit: A, B. vnnd E. Bitt vm Intercessionales ab die Graff. Hanawische Rath, wegen bevorstehend Vergantung* der Harstischer heüßer vnnd güther. Erk. Soll bedacht werden. H. XV. Pfitzern V. H. Fießinger
1638, Conseillers et XXI (1 R 121) Johann Ernst von Gottesheim. 91. [intercessionales]
1660 XV (2 R 78) H. Johann Ernst von Gotteßheim. 71 [Zinß].

Catherine Marguerite Harst meurt le 13 mai 1660 en délaissant des héritiers testamentaires qui habitent à Nördlingen. L’inventaire est dressé dans la maison patricienne Gottesheim rue Brûlée qui est décrite ainsi que la maison rue de l’Ail. La masse propre aux héritiers s’élève à 616 livres, l’actif de la succession à 626 livres, le passif à 10 livres

1660 (25.6.), Not. Theus (Philippe Henri, 59 not 1) n° 13
Inventarium undt Beschreibung Aller und Jeder Liegender vnd fahrender, Verändert undt Vnveränderter Haab, Nahrung und güthere, so Weÿland die Viel Ehren: und Tugendreiche fraw Catharina Margaretha geborne Harstin deß Ehrenvesten und hochgelehrten Herrn Johann Ernst Von Gottesheim geliebte haußfraw seel. nach ihrem den 13. tag nechstverwichenen Monats Maÿ diß Zu end gemelten jahrs genommenen seel. hienscheiden hinder sich Verlaßen, so auf fr. ansuchen erfordern und begeren des Wohl Ehrwürdigen und hochgelehrten herrn Johann Marcell Westerfeldts d. H. Schrifft Licentiaten und Wohlverordneten Superintendenten d. Statt Nördingen so anfangs zwar in p.son Vorhanden, nachgehends aber H. Not: Joh: Frid. Medler seinet Weg. dem geschäfft beÿ Zuwohnen bevollmächtiget hatte Vor Welch. H. Joh: Jacob Epplin J: Stud. Von Nördling. mündlich befelchter(wei)ß Zuegeg. geweßen, in nahmen und Vor wegen Mariæ Ursulæ, Georg Christoph, Annæ Elisabethæ, Georg Adams, v. Joh: Marcell Aller fünff geschwistrige und mit der hoch Ehren und Viel Tugendreichen frawen Maria Susanna Westerfeldin gebohrner Harstin seiner hertzgeliebten Ehefrawen s. Ehelich erzielten Kindere, So dann deß Ehren Vesten, Fürsichtigen und Weißen auch Rechtsgelehrten herrn Sebastian Negelins, E. E. Kleinen rhats nunmahligen beÿsitzers, als von dem auch Ehrenvesten Vnd Wohlvorgeachten herren Johann Harsten, Lateinisch. Schul: und Ziegel Ampts Zue obgedachtem Nördlingen Wohlverordneten Pfleger der Viel Ehren und Tugendreichen frawen Mariæ Ursulæ gebohrner Harstin Ehevogten (…) der angeleibten frawen seel. in Testament eingesetzten Erben (…) So beschehen in deß Reichs freÿen Statt Straßburg Donnerstags den 28. Junÿ Anno 1660.
Copia d. Eheberedung. Copia Testamenti nuncupativi

In einer d. Statt Straßb. neben d. Schneider Zunfftstuben in d. brandgaß gelegenen hernach fol. 41. fac: 1.ma beschriebenen Vnd Zum theil hieher gehörig. Lehe behaußung ist befunden Worden Wie hernach Volget
Ane Haußrhat. Vff der obern Bühnen, In der Cammer A, Vor dießem Cammer, In der wohn Stuben, In der Stub Cammer, Im obern haußöhrn, In der Cammer B, Vor dießer Cammer, In d. Kuchen – In dem Vordern Stock, Im Gewölb, In d. Kuchen, Im Keller
Eigenthumb ane Behaußungen. (Mütterlich E.) Item d. 6.te theil aen einer behaußung mit allen Ihren gebewen begriffen weith. recht. Zugehörden & gerechtigkeit. gelegen in d. St. Str. am Staden, einseith ein Eck geg. der Zunfftstub Zum Encker (…)
(Lehen W.) Item ane d. Behaußung gelegen in d. Statt Straßb. in der Brandgaß. Zwischen der Schneid. Zunfft stub. ein v. and.s. neb.dem Ratzoheüßisch. hoff, stoßt hinden vff den Graben am Roßmarck, so von weÿl. H. Friderich von Gottesh. geheimen Rath v. XIII.er Zu Straßb. durch ein Testament auff den Mann Stammen vnv.kaüfflich prælegirt worden, davon geh. Jährlich. 4. Goldguld. dem werck vnßer Fr. Münster alhier ablößig in hauptguth mit 400. gemelten gulden. Welche behaußung mit erstgedachter beschwerd p. 1000 lb d der v.stallung halber geschätzt worden, thut über abzug der beschwerdt 580. lb d. woran hieheroi pro quota 1/3. zu setz. ist thut 193. lb 6 ß 8 d Welches aber allein lehnsweiß außgeworffen würd trifft die helffte 96 lb 13 ß 4 d. Über vorgedachte behaußung hat sich beÿ Inventation nichts die brieffs befund. soll aber vnder deß fr.haußes Schaffneÿ Zu befind. v. die übrige beede drittheil deß H. Wittibers H. Bruder v. Hn Friderich von Gottesh. Zu genießen Zuständig sein.
(T.) Item i hauß, hoff hoffstatt v. gart. sampt allerr Zu u. angehörd. so anietzo ein lehrer platz gelegen im dorff Geüderth. (…)
(W.) Item ane einer behaußung, hoffstatt mit höfflin, v. außgang in die Knoblochs v. Trusengaßen, auch allen d.oselben gebewen, begriffen, Zugehörd. recht. v. gerechtigkeit in d. St. Str. in ermelter Knoblochsgaßen, einseith neben weÿl. H. Jacob Zornen seel. fr. wittiben v. Erben, and.seith neben v. Zum theil hinden vff weÿl. Johann Schneiders seel. Wittwe v. Zum theil vff H. hanß Adolff Grünewalds XV.ners seel. Erben stoßend gelegen, gehört hieher d. halbe theil. Dauon gehen Jahrs 30. fl. Wehrungs Zinß Zu Vor Weÿland H. Wogeßers s. Erben nunmehr H. Hannß Jacob Schötterlin Schaffnern Zu St: Wilhelm ablößig in hauptguth mit 600 fl. ermelt. Wehrung. So dann 10. lb d. gelts jährliches Zinßes, H. Johann Jacob Erhard XV.ners alß Vogtten Frantz Camelen Widerlößig in hauptguth mit 200. lb d. Sonsten über diese beschwerd. Zwar allerdings freÿ, ledig und eigen, aber weitters nicht æstimirt und d. ursachen auch alhie nichtzet* in außwurff gebracht Word. Darüber besagt ein Kaufbrieff mit d. St: Straßb. Kleinen Insig. v.wahrt dat. d. 19. Jan: A° 1615. Welch. H. Johann Friderich Von Gottesheim Schaffner Zu St. Niclaus in undis erben mehren document. inhanden.
Wÿdembs Verfangenschaft den instituirten Testaments Erben Zum theil gehörig. Es solle H. Melchior Horst beed. rechten Lic. V. Gräuh. Hanaw Liechtenbergisch rhat auch Landhoffmeister seel. seiner hinderbliebenen Wittibin Frawen Ursulæ Christinæ gebornen Östringerin inn 2000. fl. ane Cap. auf 18. fl. gültten neben mehren Zue einem Wÿdumn, so lang dieselbe im Wittwenstand v.bleiben Wirt Verordnet haben
Vnvergreifllicher Summarischer überschlag vndt Abzug Frawen Catharinæ Margarethæ Gottesheimin Verlaßenschafft. Deß Herrn Wittibers ohnverändert Vermögen, Sa. Haußraths 102, Sa. Silbers 8, Sa. Capitalien 207, Eigenth. an i. behaus., Sa. Gültten 4, Sa. Lehengefäll 331, NB. Dabeÿ der Ladhoff nicht begriffen 6 lb, Summa summarum 661 lb
Der Erben unveränderte Nahrung, Sa. Haußraths 141, Sa. Silbers 75, Sa. Guldine Ringen 14, Sa. Capitalien 50,, Sa. Gülttin 32, Eigenthumb ane einer behaußung 66, Liegende güther 36, Schuldt 14, Ergäntzung 195, Summa summarum 626 lb – davon gehet weg 10, Nach Abzug deßen 616 lb
Theilbahr Guth. Sa. haußraths 39, Sa. früchten 30, Sa. wein und Lehrer Vaß 12, Behaußung 30, Summa summarum 112 lb – Passiv Schuldten 734 lb, übertreffen die Schulden das guth vmb 621 lb
Beschluß summa 655 lb
Bericht Über die Jenige von Frawen Margaretha Schmidin geborner Seßoltzheimerin im Martio diß 1660.te jahr überkommene Erbschafft (…) Weilen nun berürte 840. lb 2 ß d Inhalt deß durch Vorerwehnte Fr. Margaretham Schmidin in Anno 1637. Vnder Weÿl. H. Not. M. Josephi Scherbaum auffgerichteten Testaments §° Zum sechsten gleichbalden nach frawen Catharinæ Margarethæ Gottesheimerin den 13. Maÿ dießes jahrs aus dießer welt genommenen seel. hischeiden fideicommiss Weiß auf die übrige nach angeregtem Testament dieser Erbschafft halber admittirte persohnen, benantlichen Fr. Mariam Ursulam Hößin gebohrne Horstin, Fr. Mariam Elisabetham Ottin gebohrne Horstin, Fr. Sÿmburgam Reginam Mederin gebohrne Horstin und dann H. Frantz Adolph Harsten, die Vier übrige geschwistrige gefallen (…), Gebürt also Zuvorderst ane mehrgemedachter Summa Fr. Mariæ Ursulæ Harstin H. Johann Hooßen, Lat. Schul und Ziegelampts Pflegers Zu Nördling. haußfr für ein Vierten theil 210. lb (…)
Copia Eheberedung – zwischen dem Ehrenvest v. fürgeacht. Hn Johann Ernst von Gottesheim, weÿl. deß auch Ehrenvest Hoch: v. fürgeacht. Hn Friderich von Gottesheim mit d. Viel Ehren v. Tugendreich. fr. Rosinam von Duntz.heim erzeugt. Sohn, alß dem Braütigamb an Einem, So dann d. Edlen, Viel Ehren: v. Tugendreich. Jungfr. Catharinen Margareth Harstin, deß Edlen v. hochgelehrt. Hn Melchior Harsten, beed. Recht. Licentiaten, Gräfflich Hanaw: Liechtenbergisch. Rath mit weÿl. d. Edlen viel Ehrn: v. Tugendreich. fr. Ursula Vögtin eheleiblich erzeügt. dochter alß d. Hochzeiterin am and. theil (…) Beschehen v. verhandelt d. 23. Maÿ Anno 1631. L.S. Johann Ernst von Gottesh. Hanß Martin Härlin, Elias Habacuc Ingold, Sebastian Schach, Joh: Friderich von Gottesh. Hannß Erhard Herlin, Johann Carl Herlin, Melchior Harst, Jr. Niclauß Bruttenacker, Andreas Harst, Georg Friderich Vornbüler
Zuwißen, demnach Fr. Catharinæ Margarethæ Gottesheimin s. gesamten Stieffgeschwistrig. nahmentlich Fr. Mariæ Elisabethæ Harstin H. Friderich Otto J. V. D. V. Grävl. Hanaw Lichtenberger. Rhats Zu Buchßweÿler, haußfr. Ferner Fr. Wÿmburga Regina Harstin H. Bernhard Meders Secretarÿ daselbst haußfr. So dann H. Frantz Adolph Harsten Cantzleÿ Verwanth alda, Wolhergestalte selbige samptlich von ihrer schwester seel. Verlaßenschafft biß auff 10. lb d. excludirt seÿen, notificirt Worden (…)
Copia Publicationis Testamenti (…) Copia Gewaltts

Jean Ernest de Gottesheim meurt à l’âge de 76 ans le 29 mars 1670. Son corps est inhumé dans le chœur de l’église de Geudertheim le 2 avril suivant.
Sépulture, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. p. 112, n° 35)
1670. Aprilis. Herr Hanß Ernst Von Gottesheim, Patricius Argentinensis, ætatis 76. ann., (Starb) Dienst. 29. Mart. H. 9. ante Mer. (Ward begraben) Donnt. 1. h. ad Lepros. – Finita in Cœmeterio Concione, Wurde sein leichnam nach Geÿdertheim geführt, über nacht, in den Kirch beÿge stellet, Vndt seq. H. 2.t ibidem im Chor, in seiner Crypta sepuchrali, die Er Ihme Vor einem Jahr, in der Osterwoch*, mach. Vnd d. Epitaphium Vndt Grabstein hinauß führen laßen begraben. (i 61)

La maison revient à son frère cadet Frédéric de Gottesheim. Assisté de son fils Frédéric de Gottesheim, il vend la maison au marchand épicier Jean Dreher

1671 (23. Maÿ), Chambre des Contrats, vol. 538 f° 386-v
(Prot. fol. 20.) Erschienen Herr Johann Friderich Von Gottesheim d. ältere Schaffner deß Closters St. Nicolai in Undis mit beÿstand herrn Johann Friderichs Von Gottesheim des Jüngern seines eheleiblichen Sohns
in gegensein herren Johann Trähers deß Specereÿhändlers mit assistentz herrn hannß Georg Fleckhen deß lederhändlers seines Schwähers und deß Edel- hochgelehrten herrn Johann Philipp Kasten U.I.D. und E.E. Kleinen Rhats Actuarÿ et Referentis
hauß, hoffstatt mit zweÿen höfflin, und außgängen in Knoblochs: und in die Truosen Gaß, und allen übrigen deren Gebäwen begriffen weiten Zugehördten und Gerechtigkeiten alhier in gedachter Knoblochsgaßen einseit neben dem Zornischen hauß, anderseit neben Paul Steinweilern dem barchet Krämern, hinden uff die Grünwaldische behaußung stoßend gelegen, Von welcher ietzt verkaufften behaußung gehend iährlichen term. Mich. 30. fl. Straßburger wehrung widerlößig mit 600. fl. gedachter Wehrung dem Stifft St. Thoman, so seÿe selbige auch noch umb 400. fl. Frantz Camehlen Verhafftet (übernohmen) – umb 710. Pfund

La maison revient à son fils Jean Dreher qui épouse en 1692 Anne Catherine Frantz, fille de l’aubergiste à l’Esprit

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 24-v, n° 20)
Auff heut Mitwoch den 5. Novembris St. N. A° christi 1692. seint nach zweÿmahliger proclamation in der Pfarrkirchen Zu St. Niclaus allhier in Straßburg copulirt word. Herr Johannes Dräher der jüngere, Spezereÿ Händler und burger allhier, Herrn Johann Drähers, fürnehmen Spezereÿ Händlers allhier v. Burgers ehelicher Sohn, und Jungfrauw Anna Catharina, weÿland Herrn Johann Frantzen gewesenen Gastgebers Zum Geist allhier nachgelaßene eheliche Tochter [unterzeichnet] Johann dreher Jünger als hochzeiter, Anna Catharina Frantzin alts hochzeiterin, Johann Carl Stöffel als Stieff groß vatter v. Vogt (i 26)

Jean Dreher meurt à l’âge de 35 ans en 1702. Le témoin est son beau frère Christophe Christiani
Sépulture, Saint-Nicolas (luth. reg. 1697-1704, f° 113 n° 5)
Montags den 23. Octob. 1702. starb H Johannes Dreher, der handelßman vnd burger alhier, seines alterß 35. jahr 13. Monath und 12. tage, und ist Donnerst. den 26. dito nach gehaltener leichen pr. beÿ S. Thoman, auff den gottes acker der N. S. Urbans aue begraben worden [unterzeichnet] Christoph Cristiani als Schwager (i 117)

Anne Catherine Frantz se remarie en 1703 avec le marchand Nicolas Seederer, fils du bourguemaitre de Wendelstein en Franconie : contrat de mariage, célébration
Copia der Eheberedung – zwischen Herrn Niclaus Seederern juniori dem leedigen handelsmann deß hoch Ehrenvest Fürsichtig und Wohlweißen Herrn Nicolai Seederers hochfürstlich Brandenburg Onoltzbachischen ältisten Ambts Bürgermeisters Zu Wendelsheim in Francken Vielgeliebten Sohn, als Bräutigamn ane einem, So dann der Viel Ehren undt tugendreichen Frauen Anna Catharina Dreherin gebohrner Frantzin weÿland deß Wohl ehrenvest und Wohlvorgeachten herrn Johann Drehers gewesenen handelsmanns und burgers allhier Zu Straßburg seeligen nachgebliegener frau Wittib als der frau Hochzeiterin am andern theil – Geschehen und verhandelt in der Königlichen Statt Straßburg Mittwochs den 21. Novembris anno 1703. [Unterzeichnet] Niclaus Seederer als Hochzeiter, Anna Catharina dreherin gebohrne Frantzin als Hochzeiterin, Johann Georg Bemberg als Vogt – Pro Copia Johann Daniel Lang Notarius publicus

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 82, n° 29)
Mittwochs de, 12. Decemb. 1703. seind nach zweÿmahliger Außruffung in der Pfarr Kirchen Zu S. Niclaus in Straßb. copulirt und eingesegnet worden H Niclaus Söderer der ledige handelßmann und burger alhier, gebürtig von Wendelstein, H. Nicolai Södererß, deß gerichts Eltesten Beÿsitzers vnd hochfürtlichen Brandenburg Ahnspachischen Ampts Burgermeisterß daselbsten, ehelicher Sohn, und fraw Anna Catharina Dreherin weÿland H Johann Dreherß, geweßenen handelßmanns und burgers alhier, nachgelaßene Witwen [unterzeichnet] Nicolaus Seederer als Hochzeiter, Anna Catharina Dreherin als hochzeiterin (i 86)

Nicolas Seederer devient bourgeois un mois après son mariage
1703, 4° Livre de bourgeoisie p. 747
H. Niclauß Soderer, der Specirer V. Vendenstein Anspachischer Herrschafft, H. Niclauß Soderers des burgermeister daselbst hinterl. sohn, empfangt das burgerrecht V. seiner Frawen Anna Catharina Frantzin, pro 2. gold. fl. V. 16 ß Wird beÿ E. E. Zunfft Zum Spiegel dienen. Jur. d. 19. Dito [Jan.] 1704.

Le marchand Nicolas Seederer loue une partie de la maison au marchand Jean Daniel Wetzel

1719 (16. X.bris), Chambre des Contrats, vol. 593 f° 611
hr. Niclaus Sederer handelsmann [unterzeichnet] Nicolas Seederer
in gegensein H. Joh: Daniel Wetzel auch handelsmanns
entlehnt, in dem vorderen neugebauten hauß allhier in der knoblauchsgass einseit neben deren Stieberischen EE anderseit neben dem hauß zu denen dreÿen Knobloch genant gelegen, folgende gemach so bestehen auf dem boden im eingang ein Contor beneben einen Stall darneben unten darunter zween separirte Keller, oben darauf zwo unterschlagene Kammeren zu holtz und wellen auf der Stiegen rechter hand eine verschlossene Cammer auf dem ersten stock zweÿ stueben zwo camin Kammeren eine Kammer und eine kuchen darneben eine Speißkammer im zweÿten stock rechter seithen auf der stiegen eine verschlossene Cammer, ferner auf dem zweÿten stock dreÿ stuben eine große und eine kleine Camin Cammer eine Kuchen darneben eine Speiß Cammer oben darauf rechter hand zwo bühnen oben eine andere worbeÿ der aufzug, eine stiegen besser hierauf so auf den obersten boden, über dem neuen hauß einen frucht kasten – auf 6 jahr lang anfangend auf weÿhn: nächstkünfftig um einen jährlichen Zinß nemlich 125 lb

Le marchand Nicolas Seederer loue une partie de la maison au marchand Jérémie Jacques Stenglin

1727 (10.2.), Chambre des Contrats, vol. 601 f° 104
H. Nicolaus Sederer handelsmann
in gegensein H. Jeremias Jacob Stenglin des handelsmanns
In seiner allhier ahne der Knoblauch: gaß einseit neben hannß Ludwig Stuber Paßmentirer anderseit neben hannß Jacob Stueber handelsmanns gelegenen behausung den gantzen Obern zweÿ stiegen hoch befindlichen Stock, bestehend in dreÿ Stuben zweÿen Stueb Kammern mit frantzösischen Caminnen, einer Kuchen zweÿ Nebens Kämmerlein, Ferner die gegen jetzt beschriebenen Stockwerck auff dem hindern hauß über einander liegende zwo bühnen, so dann einen beschloßen: und unterschlagenen Keller – auff 3 nacheinander folgenden jahren anfangend von von Annunciationis Mariæ um einen jährlichen Zinß nemlich 80 gulden

Anne Catherine Frantz assistée de son frère Jean Daniel Bilger hypothèque la maison au profit de Marie Anne de Klinglin femme d’Antoine d’Andlau

1728 (29.11.), Chambre des Contrats, vol. 602 f° 528
Fr. Anna Catharina geb. Frantzin H. Nicolauß Seederer des handelsmanns eheliebste mit beÿstand ihres bruders H. Johann Daniel Bilger Med. D. et pract: und ihres vettern H. Johann Willhelm Heÿ handelsmanns
in gegensein der wohlgebohrnen Fraun Mariæ Annæ geb. von Klinglin des auch wohlgebohrnen herrn Anthoni von Andlau Obrist: Lieutenant von der Cavallerie Commandanten ahm Obern Rhein und Ausschußes beÿ löbl. Ritter Directorio fr. Ehemahlin – schuldig seÿe 3150 Liures
unterpfand, Eine Behausung bestehend in Vorder: und hinderhauß hoff und hoffstatt mit allen derselben gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, Rechten und gerechtigkeiten in der Knoblauch: gaß, einseit neben H. Stueber dem handelsmann anderseit neben Stueber dem Paßmentirer hinten auff das Trußengäßlein und einen ausgang in daßelbe habend

Nicolas Seederer et Anne Catherine Frantz font dresser un inventaire de leurs biens, la femme demandant la séparation de biens. L’inventaire est dressé dans la maison rue de l’Ail. L’acte énumère les titres dont la plupart remontent au XV° siècle et comprend un mémoire des travaux faits dans la maison rue de l’Ail. Les experts estiment la maison 2 250 livres. La masse propre au mari est de 1 048 livres, celle de la femme de 12 156 livres. L’actif de la communauté s’élève à 10 735 livres, le passif à 15 660 livres.
Les experts de la ville estiment les travaux de maçonnerie et de menuiserie faits dans la maison par les deux maris d’Anne Catherine Frantz. Le bâtiment avant a été entièrement reconstruit, les autres régulièrement réparés (escaliers en pierre, cheminées à la française, plaques de fourneau, plâtres, tuyaux de cheminée, crépi, couverture, nouveau pignon à trois étages à colonnes qui a réemployé d’anciennes pierres), les travaux de maçonnerie sont estimés à 1 474 florins. Les travaux de menuiserie (pans de bois dans le bâtiment avant, écurie à droite en entrant à deux étages nouvellement construits) sont estimés à 455 florins.

1729 (17.6.), Not. Lang l’aîné (Jean Daniel, 25 Not 25) n° 248
Inventarium über S.T. Herrn Niclaus Seederers Handelßmanns und E. Löbl. Policeÿ Gerichts alten assessoris, wie auch fr: Annæ Catharinæ Seederein gebohrner Frantzin, beeder Ehepersohnen und burgern allhier anjetzo würcklich habende activ und passiv nahrung auffgerichtet Anno 1729. – welche der ursachen allweilen Sie die Ehefrau separationem bonorum suchet auf deroselben ansuchen und begehren auf die beÿ E E großen Rath allhier deßhalben gnädig erhaltener permission inventirt, durch Sie gedachte Ehefrau selbsten mit beÿstand S.T. H. Joh: Jacob Römers J. U. Lti und E. E. Großen Raths advocati et Procuratoris vicarÿ auch burgers allhie deroselben geschwornen Herrn Curatoris ad lites (…) So beschehen in Straßburg in fernerer gegenwarth S.T. Herrn Johann Jacob Schatzen Handelsmanns v. E. E. grosen Raths jetzmahligen wohlverdienten assessoris als auß deßelben mittel auf Ansuchen mehrerwehnter frauen Seedererin vorgestrigen tages als den 15.t ejusdem zu dießm geschäfft in specie abgeordneten Herrn auf Freÿtag den 17. Junÿ et seqq. anno 1729.

In einer allhier Zu Straßburg unten ane der Kieffergaß gelegenen deù Kauffhauß hienüber gelegenen in diese Nahrung eigenthümlich gehörigen und hernach beschrebenen behaußung befunden worden wie volgt
(f° 10) Ane Höltzen und Schreinwerck. In der behaußung ane der Küeffergaß. Auf der ohneins obersten Bühn, In der Cammer A, In der Cammer B, In der Magd Cammern In der obern Stub, In der Kuchen, In der Wohnstuben, Im Contoir, Im Keller
In der Behaußung ane der Knoblauchgaß. In der Cammer C, In der Cammer D, In d. Kuchen, In der Mittlern Stuben
(f° 19) Bergwerck zu Maria Kirch (…)
(f° 30) Eigenthumb ane einer behaußung zu Eckboltzheim (…)
(f° 31-v) Eigenthumb ane Häußern allhier Zu Straßburg (F.) Eine Eck behaußung und hoffstatt gegen dem Kauffhauß hinüber, ist ein Eck ane der Küeffergaß (…)
(F.) It. eine Behaußung und hoffstatt, mit Zweÿen höfflein und Außgängen, wie auch allen übrigen deroselben gebäuen, begriffen, Weithen, Rechten, Zugehörden und Gerechtigkeiten, gelegen allh. Zu Straßb. ane der Knoblochgaß, einseith neben H. Joh. Georg Stuber, dem handelsbedienten Ehevögtlicher weiße, anders. neben H. Joh. Jacob Stubern, auch handelsmann noch Ledigen Stands, hinden in das Trusengäßl., allwohien dießes hauß auch einen Außgang hat, stoßend, so freÿ, Ledig v. eig. v. durch vorernanten der Statt Straßburg geschwohrene Werckleüthe nach besag deroselben Abschatzungs Zeduls von besagtem 6. Martÿ 1730. æstimirt pro 2250. lb. Wovon aber wiederumb abzuziehen die auff solchem hauß enthaltene theilbahrer melioration hernach fol. (-) fac. (-) in summa antreffend 1279 lb 5 ß 6 d. Nach solchem Abgang verbleibt ane obigen Anschlag dißorths annoch per rest übrig und außzuwerffen 970 lb. Wie Hr. Joh: Träher der fr. Seedererin erstere Eheherr diese behausung Von H. Joh: Friderich von Gottesheim dem ältern Schaffnern des Closters Zu Sti Nicolai in Undis ane sich erkaufft weißet j; teutscher perg. Kauffbrieff in allhieß. C. C. stuben gef. u. mit dero anhang. C. C. Ins. bekr. dat. den 23. Maÿ A° 1671. mit altem N° 9 bemerckt. Dabeÿ noch j dergl. pergament. Kfbr. auch mit dießem Insigel corrobor. de dato 19. Januarÿ A° 1615. mit altem N° 2 signirt. So dann 5. verschied: pergam. Lateinische Zinnß: und Kauffbrieff mit des bischoffl. hoffs Zu Straßb. anhang. Inns. versehen de datis 14. Kalendarum Martÿ A° 1490. 4.to Nonas Aprilis 1488, 5. Kalend. Dec: A° 1482, 12. Kalend. Sept. A° 1471 und 12. Kalend Febr: 1457.
(f° 43) Ergäntzung des Eheherrn ohnveränderten Guths. Vermög Inventarÿ über sein des H. Eheh. und deßen Ehegattin einander zugebrachte Nahrung durch weÿl. H. Andream Schmiden Notarium publ. seel. in A° 1704. auffgerichtet hat man demeselben wegen seines wehrender Ehe abgegangenen ohnveränderten Guths Zuergäntzen wie volgt
Abzug in gegenwärtig Inventarium gehörig. Des Eheherrn ohnveränderte Nahrung zugeltend. Schuld 150, Ergäntzung (899 lb, Abgang, Compensando) 898, Summa summarum 1048 lb
Dießem nach werden auch der Frauen Seedererin ohnveränderte rubricen beschrieben, Sa. haußraths 162, Sa. Schiff und geschirr zur handlung gehörig 118, Sa. lähren Vaß 76, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 159, Sa. Goldenen Rings 185, Sa. Gülth von liegenden güthern 67, Sa. Eigenthumb ane Zweÿen häußern 2480, Ergäntzung (20.274, Abzug 11.218, rest) 9056, Summa summarum 12.306 lb – Schuld 150, Nach deren Abzug 12.156 lb
Endlichen wird auch das gemein verändert und theilbahr guth beschrieben, Sa. haußraths 1222, Sa. Schiff und geschirrs Zur handlung gehörig 26, Sa. Gewerbs wahren 793, Sa. Kutsch 40, Sa. Schlittens 40, Sa. Frucht 7, Sa. Wein und Vaß 518, Sa. Silbers 541, Sa. Goldener Ketten, Ring, Peerlein und dergl. geschmeids 839, Sa. der baarschafft 557, Sa. Gülth von liegenden güthern 202, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 600, Sa. Reeben in dem bann Westhoffen 73, Sa. Bergwerck zu Maria Kirch 1687, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 1279, Sa. Schulden 2307, Summa summarum 10.735 lb – Schulden 15.660 lb, Theilbares passiv onus 4924. lb – gantze substantz 8280 lb
Copia Testamenti – Ich Anna Catharina Seedererin gebohrner Frantzin, Herrn Niclaus Seederers handelsmanns und eines löblichen Policeÿgerichts Zu Straßburg hiebevorigen beÿsitzers Ehegattin – 1729
Copia der Eheberedung (…) Geschehen und verhandelt in der Königlichen Statt Straßburg Mittwochs den 21. Novembris anno 1703.
Estimation so wegen H. Treÿer und H. Setterers behaußung in der Knoblochß gaßen betrëffent, welche behaußung Von unß geschwornen wërck Meistern dem: 16. Aprill: 1730. ist besichtiget worden, waß sich an dem Vortern gebeü so neü auffgebaut worden auch sonsten hin und wieder Verbeßert flick arbeiten ist gemacht worden sambt denen gehawenen steinen stëgen tritten Frantzhöschiße Camminer offen quenter fuß under die öffen blatten Gips arbeÿt Cammin rohr so bieß über daß tach seint auff geführt worden rigellwent auß Zu Mauren die besetz Zu machen daß tachwërck ein Zu tëcken sambt denen dar zu gebrauchten Materialien so Zum theill viell Von denen alten steinen Zu dem Neü Von 3: Stock hoch mit Pfeilleren auff geführten gebëll und Mauren auch rigell wënten seind gebraucht worden auch vor denen alten Ziglen und besetz steinen so dar zu gebraucht worden seint dieße vor geschiebene Mauer arbeÿt ist von oben deß gebeüß Von einer bienen Zur andern auch von dem Ersten Zweÿten und tritten stock bieß in dem Keller Von Claffter Zu Claffter auß gemeßen und berechnet worden belauffent sich also die Gantze summen 1474 fl. 7 ß 6 d
Verzichnuß der Zimmer arbeÿt so in dem Seterischen hauß ist gemacht worden wie folgt Erstlich ist daß forter gebeu gegen der Gaßen neu Von rigell wenden auf geführt worden under der Einfahrt befindet sich ein Kellgebelck so mit tillen ein geschoben und obern dar auff mit diellen belegt Rechter hant der ein fahrt ein stall mit grupff und reiffen so auch mit tillen belegt über obbemelten stall und einfahrt ein niteriches bienlein wor über Zweÿ Stockwerck Zimer so neu gebauen sambt eine Manßart tach wor under die botten mit rauchen tillen belegt, ferner befinden sich Zweÿ Stock stëgen von dannenem holtz, somit Zweÿ gängen in daß neue hauß gehen über obbemelter stëgen ist das gebälck von alten holtz erhöhet worden auch ein gebell von alt und neuen holtz darauff gemacht worden auch etliche rigell wënt versetzt und außgeschnieten worden, Vor holtz diellen latten und Zimmer arbeÿt 455 fl [unterzeichnet] Michael Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Johann Jacob Biermeÿer Werck Meister deß Zimmerhoffs, Johann Peter Pflug Werckmeister deß Mauer hofs
Abschatzung d. 6. Martÿ aô 1730. Auff begehren Weÿl. der Viel Ehr und Tugendsahmen frau Catharina Sedererin seel. hinterlaßene Erben ist eine behausung allhie in der Statt Straßburg in der Knoblauchß gaßen geleg. einseits Neben hanß Jacob Stuber, anderseits Neben hannß Geörg Stuber, hinden auf das Trusengaßl. stosend welche behausung ein alt hinter gebeu, Stuben, Cammer, Camin Cammern Waaren Kammmern, Officier stube und Knechts Cammer, hauß Ehren Garderobe Zweÿ gebälckte und ein gewölbter Keller, holtz Cammer, bauh Kuche, Zweÿ höffel, Zweÿ bedienner und Einquartierungs stall, sambt aller gerechtigkeit wie solches durch der Statt Straßburg geschwornen Werckleüthe sich in der besichtigung befunden und Jetzigem preiß Nach angeschlagen wird Vor und umb 4500 gulten
Der 2.te begriff ist auch allhier in der Statt Straßburg gegen dem Kauffhauß über gelegen (…)
Bezeichnuß durch der Statt Straßburg geschwornne Werckleuthe [unterzeichnet] Michael Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Johann Jacob Biermeÿer Werck Meister deß Zimmerhoffs, Johann Peter Pflug Werckmeister deß Mauer hofs

Anne Catherine Frantz meurt pendant la confection de l’inventaire le 18 novembre 1729 à l’âge de 54 ans. Les témoins sont ses deux frères Jean Daniel Bilger et Georges Frédéric Bilger.
Sépulture, Saint-Nicolas (luth. f° 160, n° 53)
1729. Mittwoch den 16. Nov: starb abends Zwischen 4. ui. 5. uhr Fr. Anna Catharina, Hn Niclaus Sederers, deß Handelsmanns ehl. Haußfraw, v. War Freutags den 18. Nov: nachmittag um 2. uhr auf dem Gottesacker St. Urban Zur erden bestattet, ihres alters 54 jahr u. 5. Monat [unterzeichnet] Johann Daniel Bilger als Bruder, Georg Friderich Bilger als bruder (i 164)

La maison revient au docteur en médecine Jean Daniel Bilger qui épouse en 1715 Marie Madeleine Bahl, fille de l’aubergiste à la Ménagerie : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration

Copia der Eheberedung – zwischen dem Wohl Edel Vest, hochgelehrte und hochachtbahren herrn Johann Daniel Bilger, Medicinæ Doctori und Practio auch vornehmen burgern allhier Zu Straßburg weÿl. deß Ehrenvest und Vorachtbahren herrn Johann Lorentz Bilger gewesenen Gasthalters Zum Gerttenfisch und burgers Zu ermeltem Straßburg mit auch weÿland der Viel Ehren und Tugendreichen frawen Susanna gebohrne Brandhofferin beeder nunmehr seeligen ehelich erzeugtem Sohn, als den Herrn braütigamb ane Einem, So dann der Viel Ehr und tugendreichen Jungfrauwen Mariæ Magdalenæ Bahlin, deß Wohl Ehrenvesten Großachtbahren Fürsichtig und weißen herrn Johann Friderich Bahlen Vornehmen Gasthalters Zum Thiergarthen und E. E. Kleinen Raths jetzmahls wohl angesehelichen beÿsitzers burgers Allhier Zu Straßburg mit der Viel Ehr: und Tugendbegabten frawen Maria Margaretha gebohrner Bartholin Ehelich erzeugten Tochter, als der Jungfer hochzeiterein andern theils – Straßburg (-) 1715 [unterzeichnet] Johann Daniel Bilger als Hochzeiter bekenne wie obstehet, Maria Magdalena bahlin als hochzeiterin bekenne wie obstehet, Daniel Rohr Nots.

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 143, n° 1)
Mittwoch den 13. Mart. 1715 seind in der Pfarrkirch Zu St. Nicol. in Straßburg nach Vorhergegangener Zweÿmaliger offentlichen Außruffung Von der Cantzel Ehelich copulirt vnd eingesegnet worden, H. Johann Daniel Bilger Med. D. und Pract; alhier Weÿl. H. Johann Lorentz Bilgers geweßenen Würths Zum Gertenfisch vnd burgers alhier hinterlaßener Ehelicher Sohn, Vnd Jfr. Maria Magdalena Bahlin H. Joh: Friderich Bahl Gastgebers Zum Thiergarten vnd E: E: Kl. Raths Jetzmaligen beÿsitzers alhier Eheliche Tochter [unterzeichnet] Johann Daniel Bilger alls Hochzeiter, Maria Magdalena bahlin als hochzeiterin (i 147)

Marie Madeleine Bahl fait dresser l’inventaire de ses apports (3 128 livres) dans la maison de ses parents quai Saint-Thomas
1715 (6. 7.bris), Not. Rohr (Daniel, 46 Not 37) n° 1271
Inventarium und Beschreibung aller der Jenigen Haab und Nahrung, nichts davon außgenommen, so die Edle Hoch Ehr und tugendbegabte Frau Maria Magdalena Bilgerin, gebohrne Bahlin, zu dem hoch Edel Vest Hochachtbahr und hochgelehrten Herrn Johann Daniel Bilgern, Medicinæ Dris vornehmen Practico und burgeren alhier Ihrem geliebten Eheherrn würcklichen in den Ehestand gebracht und Crafft der mit Ihme auffgerichteter Eheberedung sich vor unverändert vorbehalten (…) So beschehen alhier in der Königlichen freÿen Stadt Straßburg in præsentia obwohlgedachten Herrn Doctoris deroselben Eheherrens, den 6. Septembris Anno 1715.
In einer alhier ahne dem Rheineckel gelegenen der Ehefrawen geliebten Eltern eÿgenthümlich zuständigen behausung zum Thiergarthen genant, sich volgender maßen befunden
Series rubricarum hujus Inventarÿ, haußrath 1218, Silber geschirr und Geschmeid 147, Goldene Ringe 109, Baarschafft 1652, Summa summarum 3128 lb

Nouvel inventaire des apports (1 309 livres), dressé dans une maison rue des Dentelles
1727 (23.6.), Not. Lobstein (Jean, 31 Not 19) n° 409
Inventarium und beschreibung aller derjenigen Haab Nahrung und güethere, so die Edle, Hoch Ehren und hoch tugendbegabte frau Maria Magdalena Bilgerin, gebohrne Bahlin zu dem hoch Edel, Vest und hochgelehrten Herrn Johann Daniel Bilger, hocherfehrenen Med. Dre Undt berühmbtem Practico auch wohlmeritirtem dreÿern der Statt Straßburg Stalls, Ihrem Eheherrn in die Ehe gebracht, welche der ursachen alldieweilen in Ihr beeder edelgedachten Ehepersohnen auffgerichteten heuraths Verschreibung expressé Versehen, daß eines jeden in die Ehe bringende Nahrung reservirt vnd ohnverändert sein undt bleiben solle (…) So beschehen in Straßburg auf Montag den 23. ten Junÿ Anno 1727.
In einer allhier zu Straßburg ane der Spitzengaß gelegenen und in dieße Zugebrachte Nahrung nicht gehörigen behaußung befunden worden wie volgt
Abzug in gegenwärtig Inventarium gehörig, Sa. haußraths 397, Sa. Silbergeschmeids 51, Sa. Goldener Ring und Kett 72, Sa. baarschafft 787, Summa summarum 1309 lb

Jean Daniel Bilger meurt en 1732 en délaissant une fille. La maison est évaluée selon le billet joint à l’état de fortune dressé en 1729. La masse propre à la veuve est de 5 179 livres. L’actif des héritiers et de la communauté s’élève à 10 687 livres, le passif à 6 833 livres.

1732 (20.5.), Not. Lobstein (Jean, 31 Not 34) n° 747
Inventarium und Beschreibung aller derjenigen Haab, Nahrung und Güethere, Liegender und vahrender, Verändert und ohnveränderter, überall nichts davon ausgenommen so Weÿland der hoch Edel Vest und hochgelehrte Herr Johann Daniel Bilger, Medicinæ geweßene hocherfahrener Doctor und berühmbter Practicus, auch allhießiger Statt Stalls alter Wohlverdienter Dreÿer und vornehmer burger allhier nunmehr seel., als derselbe Sambstags den 19.ten Aprilis dießes Lauffenden 1732.sten Jahrs dießes Zeitliche in das Ewige Verwechßelt, nach solch seinem aus dießer Welth genommenen tödlichen hintritt Zeitlichen verlaßen, Welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren des hoch Edel Vest und hochgelehrten Herrn Georg Wilhelm Fleischmann, J. U. Ddi und beÿ Ihri Freÿhochwolgeb. Excellenz dem Herrn Prætori Regio allhier Wohlbestellten Secretarÿ auch allhießiger Löbl. Statt Straßburg höchstmeritirten Agenten und Vornehmen burgers allhier als geordnet und geschworenen Vogtss Jungfrauen Mariæ Magdalenæ Bilgerin, des in Gott seeligen entschlaffenen herrn Doctoris, Mit hernach Ehrengenanter seiner hinterbliebenen Frau Wittib ehelich erziehlter einiger Jungfer Tochter und ab intestato Verlaßene universal Erbin ersucht und inventirt durch die Edle hoch Ehren und hoch tugendbegabte Frau Mariam Magdalenam Bilgerin gebohrne Bahlin, die hinterbliebenee Frau Wittib mit assistentz des Wohl Ehrenvest und Großachtbahren herrn Johann Kürschners vornehmen handelsmanns und burgers allhier dero geschwornenn herrn Curatoris (…) So beschehen Straßburg auf Dienstag den 20. Maÿ et seqq. Anno 1732.

In einer allhier zu Straßburg ane der Knoblochgaß gelegenen und in dieße Verlaßenschafft gehörigen behaußung befunden worden, wie folgt
Ane Höltzen und Schreinwerck. In der Cammer A, Vor dießem Gemach, In der Cammer B, In der Obern Vordern Camin Cammer, Vor dießem Gemach, In der Obern Vordern Stub, In der Cammer C, Vor der Cammer C, Im haußöhren, Im Speiß Cämmerlin, In der Kuchen, In der Schlaff Cammer, In der Wohn Stub, In der Nebens Stub, Im Cabinet, Im Contor, In der Bauch Kuchen
Eigenthumb ane Häußern. (E.) Erstl. eine Behaußung und hoffstatt, mit Zweÿen höfflein und außgängen, auch allen übrigen deroselben gebäuen, begriffen, Weithen, Rechten, Zugehörden und Gerechtigkeiten, gelegen allhier in der Statt Straßburg ane der Knoblochgaß, einseit neben Herrn Johann Georg Stuber, dem handelsmann Ehevögtlicher weis, anderseit neben Herrn Johann Jacob Stuber, auch handelsmann noch Ledigen Stands, hinden in das Trusengäßlein, all wohien dießes hauß auch einen Außgang hat, stoßend, so gegen Männiglichen freÿ, Ledig eigen und in dem über H. Nicolai Seederers des handelsmanns und E: Löbl. Policeÿ gerichts alten Assessoris und Frauen Annæ Catharinæ Seedererin geb. Frantzin, beeder Eheleuthe Activ: et Passiv: Nahrung durch Hn Notm Joh: Daniel Langen in Anno 1729. auffgerichteten Inventario fol: 81. fac. 2.da durch der Statt Straßburg geschwornen Werckmeistere, nach besag Abschatzungs Zeduls vom 6. Martÿ 1730. angeschlagen, dabeÿ es auch dißmahlen gelaßen worden pro 2250. lb. Hierüber weißet ein teutscher pergamentener Kauffbrieff in allhießiger Cancelleÿ Contract Stub gefertiget und mit dero anhangendem Insiegel bekräfftiget datirt den 23.t Maÿ Anno 1671. mit altem N° 9 bemerkt. Dabeÿ noch ein dergleichen pergamentener Kauffbrieff mit gemeltem Insigel corroboriret, de dato 19. Januarÿ Anno 1615. mit altem N° 2 signirt. So dann fünff verschiedene Latinische pergamentene Zinnß: und Kauffbrieff mit des bischofflichen hoffs Zu Straßburg anhangendem Insiegel verwahret de datis 14. Calendarum Martÿ Anno 1490. 4.to Nonas Aprilis 1488, 5.to Calendarum Xbris Anno 1482, 12.mo Calendarum 7.bris Anno 1471 et 12. Calendarum Februarÿ Anno 1457.
It. eine behaußung, hoff, hoffstatt und Brunnen, mit allen übrigen deroselben gebäuwen, begriffen, weithen, Rechten, Zugehörden und gerechtigkeiten, gelegen in dem dorff Eckboltzheim (…)
Ergäntzung der Frau Wittib abgegebenen ohnveränderten Guths, Nach besag Extractus aus Weÿland herrn Johann Friderich Bahlen geweßenen Gastgebers Zum Thiergarten und E: E: großen Raths alten wohlverdienten Assessoris, auch vornehmen burgers allhier Zu Straßburg, der Frau Wittib eheleiblichen H. Vatters nunmehr seel. Verlaßenschafft abtheilungs Concepto durch mich Notarium in Anno 1726. über die der frau Wittib zugetheilte Mobilia gefertiget
Abzug in gegenwärtig Inventarium gehörig. Der Frau Wittib ohnverändert Vermögen, Sa. haußraths 132, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 45, Sa. Goldener Ring und Ketten 35, Sa. Schulden 509, Erg. Rest 4457, Summa summarum 5179 lb
Der Erbin ohnverändert und theilbahre Nahrung. Sa. haußraths 644 , Sa. Bibliothec 12, Sa. Wein und Lährer Vaß 245, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 204, Sa. Goldener Ring, Ketten, Peerlein und dergleichen Geschmeids 65, Sa. baarschafft 120, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 5375, Sa. Eigenthums ane Häußern 2850, Sa. Gülth von liegenden güthern 44, Sa. Schulden 1126, Summa summarum 10.687 lb – Schulden 6833 lb, Detrahendo verbleibt 3854 lb – Stall Summ 8257 lb
Zweiffelhaffte und Verlohren Schulden un das Erben Zugeltend 17.350 lb
Copia der Eheberedung (…) Straßburg (-) 1715 [unterzeichnet] Johann Daniel Bilger als Hochzeiter bekenne wie obstehet, Maria Magdalena bahlin als hochzeiterin bekenne wie obstehet, Daniel Rohr Nots.

Marie Madeleine Bahl loue la maison arrière donnant dans la rue de la Lie au cordonnier Jean Frédéric Schœnfeld

1736 (12.7.), Chambre des Contrats, vol. 610 f° 658-v
Fr. Maria Magdalena geb. Bahlin weÿl. H. Johann Daniel Bilger Med. D. und Practici hinterlassene Fr wittib mit beÿstand ihres Curatoris H. Johann Kürßner hiesiegn handelsmanns
in gegensein Johann Friedrich Schönfeldt des schuhmachers
entlehnt, die hindere in das drußen gäßlein gehend und darinn gelegene Behausung einseit neben Johann Stueber dem Paßmentirer anderseit neben dem Gabrielischen Schwartzbecken hauß, hinten auff Fr. verlehnerin vorderhauß, nichts als zweÿ gewölber, den waaren Keller und ein klein gewölb rechter hand des eingangs so anderwärts verleht und sich Fr. D. Bilgerin nebst einer großen an H. Pasquay verlehnten Stueb beneben der Bacuhküchen vorbehaltet ausgenommen – auff 9 nacheinander folgenden jahren von Michaelis fürwähranden jahrs, um einen jährlichen Zinß nemlich 26 pfund
[in margine :] cassirt nächst kommenden Johannis Baptistæ, d. 24. mart. 1738

Nouveau bail entre les mêmes

1739 (16.4.), Chambre des Contrats, vol. 613 f° 195-v
Fr. Maria Magdalena geb. Bahlin weÿl. H. Johann Daniel Bilger Med. D. und Practici hinterlaßene wittib
in gegensein Johann Friedrich Schönfeldt des schuhmachers
verlühen, Eine hindern der Fr. verlehnerin gehörig am drußengäßlein, einseit neben Johann Stueber dem Paßmentirer, anderseit neben Gabriel dem schwartzbecken hauß hinten auff der Fr. verlehnerin vorder hauß stoßend gelegenen hauß, Eine stiege hoch zwo stuben zweÿ Kammern, Kuchen und Bühn über solchen gemachen eine bühn, einen kleinen keller, den gemeinschaftlichen gebrauch des hoffs und bronnens – auff 4 nacheinander kommende jahr von Johann Baptistæ fürwährenden jahrs anfangend, um einen jährlichen Zinß nemlich 28 pfund
[in margine :] Cassirt d. 1. dec. 1741, innamen verlehende Fr. Dr. Bilgerin deroselben tochtermann H. Isaac Ottmann Med. D., auff künfftigen weÿhnachten

Marie Madeleine Bahl assistée de son gendre Isaac Ottmann loue une partie de la maison arrière au menuisier Sebastian Hellmund

1741 (1.12.), Chambre des Contrats, vol. 615 f° 583
H. Isaac Ottmann Med. Dr. und Practicus als constituirter mandatarius seiner schwiegermutter Fr. Mariæ Magdalenæ geb. Bahlin weÿl. H. Johann Daniel Bilgers Med. Dr. und Practici wittib
in gegensein Johann Sebastian Hellmund des schreiners
verlühen In einer hindern am Drußengäßlein, einseit neben H. Johann Stuber dem Paßmentirer anderseit neben dem Gabrielischen schwartzbecken hauß hinten auff der Fr. verlehnerin vorderhauß, gelegenen behausung, eine stiege hoch zweÿ stuben, zweÿ Kammern, Kuche und Bühn über solchen gemach. eine bühn so dann einen keller und den gemeischafftlichen gebrauch des hoffs und bronnens – auff 6 nacheinander folgenden jahren anfangend auff innstehenden weÿhnachten um einen jährlichen Zinß nemlich 24 pfund

Isaac Ottmaann loue au nom de sa femme Marie Madeleine Bilger une partie de la maison au marchand Antoine Brentano Somenza

1743 (4.11.), Chambre des Contrats, vol. 617 f° 438-v
H. Isaac Ottmann Medicinæ Doctor et Practicus uxorio nomine Fr. Maria Magdalena geb. Bilgerin
in gegensein H. Antoni Brentano Somenza des handelsmanns
entlehnt, In einer an der Knoblochgaß allhier, einseit neben Johann Georg Stuber dem handelsmann anderseit neben den Stuberischen erben gelegenen behausung und deren hinderhauß unten auff dem boden zweÿ aneinander stoßende Magazinen – um 6 nacheinander folgenden jahren auff nächst künfftigen Weÿhnachten anzufangen 45 gulden

Marie Madeleine Bahl meurt en mars 1748 en délaissant pour unique héritière sa fille Marie Madeleine femme du docteur en médecine Isaac Ottmann qui devient seule propriétaire de la maison, estimée au prix porté à l’inventaire des apports. L’actif de la succession s’élève à 10 097 livres, le passif à 250 livres.

1749 (27.1.), Not. Dinckel (J. Raoul, 6 E 41, 370) n° 320
Inventarium über Weÿland der hoch Edlen Hoch Ehren und hoch tugendbegabten Frauen Mariä Magdalenä Bilgerin geborner Bahlin auch Weÿland des hoch Edelgebohrnen und hochgelehrten herrn Johann Daniel Bilgers geweßenen hocherfahrenen Doctoris Medicinæ und berühmten Practici auch allhießiger Statt Stalls Wohlverdienten dreÿers und vornehmen burgers allhier zu Straßburg nunmehr seel. hinterlaßener Frau Wittib nun ebenmäßig seel. Verlaßenschafft auffgerichtet Anno 1749. – als dieselbe Montags den 25.ten Martÿ des Zurückgelegten 1748.sten Jahrs dießes Zeitliche mit dem ewigen verwechßelt, nach solch Ihrem aus dießer Welth genommenen tödlichen hintritt zeitlichen hinter sich verlaßen, welche verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren der hoch Edlen hoch Ehren und hoch tugendgezierten Frauen Mariæ Magdalenæ Ottmännin gebohrner Bilgerin des hoch Edel gebohrnen und hochgelehrten Herrn Isaac Ottmanns Med. hocherfahrenen Doctoris und berühmbten Practici auch vornehmen burgers alhier Frauen Eheliebstin, der in Gott seelig entschlaffenen Frauen Doctorin mit vor hoch Edel genanten Ihrem geliebten Eheherrn seeligen ehelich erzeugter Frau tochter und ab intestato Verlaßener universal Erbin mit assistentz hoch Edelgedachten Ihres geliebten Eheherrn ersucht und inventirt – So beschehen in Straßburg auf Montag den 27.ten Januarÿ Anno 1749.

In einer allhier Zu Straßburg ane der Knoblochgaß gelegenen, der Frau Erbin vor unverändert Guth eigenthümlich zuständigen behaußung befunden worden wie folgt
Antheil ane einer Behaußung. Der halbe theil Vor ohnvertheilt von und ane einer Behaußung und hoffstatt mit Zweÿen höffen und außgängen, auch allen übrigen deroselben gebäuen, begriffen, Weithen, Rechten, Zugehörden und gerechtigkeiten, gelegen allhier in der Statt Straßburg ane der Knoblochgaß, einseit neben weÿland herrn Johann Georg Stubers geweßenen handelßmanns nunmehr sel. nachgelaßenen Kindern anderseit neben Weÿland herrn Johann Jacob Stubers geweßenen Ledigen handelsmanns seel. Erben vorhien, hinden in das Trusengäßlein allwohien dieße behausung auch einen außgang hat, stoßend, so gegen männiglichen freÿ Ledig eigen. Welche gantze behausung in dem jenigen Stand, wie selbige der abgeleibten Frauen Doctorin seel. geliebter Eheherr auch seel. hinterlaßen und dieselbe Zur helffte annoch biß an Ihr Ende genoßen, mithien der Frauen tochter und Erbin als Vätterlich Guth Erblich anerwachßen, dißorts ohnpræjudicirlich und mit vorbehalt des Eigenthums æstimirt wird, wie selbige auch in der Frauen tochter und Erbin auch Ihres Eheherrn Inventario Zugebrachter Nahrung de Anno 1739. ohnvergreifflich außgeworffen pro 4000. lb. Macht daran der halbetheil, Welchen die in Gott seelig entschlaffene Frau Doctorin annoch Lebtägig genoßen hat 2000 lb. Und ist der übrige halbe theil bereits in Vorangeregtem Zugebrachten Nahrung Inventario der Frau tochter und Erbin zugeschriben, allwo auch die sambtliiche über die gantze behausung vorhandene Documenta specificirt zubefinden sich ermahlen geliebter kürtze halben all dahien beziehend. Belangend die in solcher Behausung durch der Fraw tochter und Erbin geliebten Eheherrn würcklich angewendete haubtbaukösten, Welche Künfftiger zeit in deßen theilbarn Massam Zuersetzen seÿnd, so were den selbigen dermahlen biß auff künfftig erfolgende Examinations und Untersuchung außgesetzt.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Sa. haußraths 90, Sa. Lährer Vaß 266, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 714, Sa. Goldener Ring, Ketten und dergleichen Geschmeids 469, Sa. baarschafft 3850, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 1900, Sa. Antheils ane einer behaußung 2000, Sa. Gülth von liegenden güthern 205, Summa summarum 10.097 lb – Schulden 250 lb, Detrahendo verbleibt 9847 lb

Marie Madeleine Bilger épouse en 1739 le docteur en médecine Isaac Ottmann, fils de meunier
Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 45-v n° 11)
1739. Mittwoch d. 26. Aug. sind nach Zweÿ mahl gewesener proclamation in der Evangelischen Pfarrkirch Zu St. Niclaus, in den Ehestand eingesegnet word. H. Isaac Ottmann, Med. D. u. Practicus allhier weil. Niclaus Ottmanns, deß Müllers u. Burgers allhier hinterlaßener ehl. Sohn, u. Jgfr. Maria Magdalena weil. H. Johann Daniel Bilgers Med. D. u. Practici alhier hinterlaßene ehl. Tochter [unterzeichnet] Isaac Ottmann als Hochzeiter, Maria Magdalena Bilgerin als hochzeiterin (i 48)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison dont la femme est propriétaire pour moitié, estimée 4 000 livres en totalité. Les apports du mari s’élèvent à 949 livres, ceux de la femme à 5 109 livres.

1739 (29. 7.br), Not. Lobstein (Jean, 31 Not 51) n° 1163
Inventarium und Beschreibung aller derjenigen Haab, Nahrung und güethere, so der Edel, Wohl Ehren Vest Großachtbahr und hochgelehrtee Herr Isaaac Ottmann, hocherfahrener Medicinæ Doctor und berühmbter Practicus und die Edle, hoch Ehren und hoch tugendgezierte Frau Maria Magdalena Ottmännin gebohrne Bilgerin beede Eheleuthe und vornehmer burger allhier Zu Straßburg einander Vor unverändert in den Ehestand Zugebracht welche der ursachen Alledieweilen in Ihr beeder Eheleuthe mit einander auffgerichteten heuraths Verschreibung expressé enthalten, daß eines jeedem inn die Ehe bringende Nahrung reservirt und ohnverändert seÿn und bleiben solle (…) So beschehen in Straßburg in fernern beÿseÿn Sis Tis herrn Georg Wilhelm Fleischmans J. U. Ddi und E: Löbl; Policeÿ gerichts höchst meritirten Referendarÿ der frau Doctorin noch ohnentledigten herrn Curatoris, ingleichem Herrn Johann Kürschners, Vornehmen Handelsmanns und burgers allhier der Frau Doctorin frau Mutter geschwornen Hn Vogts, wie nicht weniger Frauen Mariæ Magdalenæ Bilgerin geb. Bahlin, weÿl. Hn Johann Daniel Bilgers hocherfahrenen Medicinæ Doctoris und berühmbten Practici auch allhießiger Statt Stalls geweßenen alten wohlverdienten beÿsitzers undt vornehmen burgers allhier nunmehr seeligen nachgelaßene Frau Wittib, als der Frau Doctorin hertzgeliebte Frau Mutter, so dann frauen Annæ Mariæ Ottmännin geb. Graffin weÿl. Hn Nicolai Ottmanns geweßenen Spitzmüllers und gleichfalls burgers allhier hinterlaßene Frau wittib des H Doctoris werthgeschätzten Frau Mutter, auf Dienstag den 29.ten Septembris Anno 1739.

In einer allhier zu Straßburg ane der Knoblochgaß gelegenen und der Frau Doctorin eigenthümlich zuständigen aber annoch zur helffte mit Wÿdem erfangenen Behaußung befunden worden, wie folgt
Antheil ane Häußern. (F.) Erstlichen der halbetheil Vor ohnvertheilt Von und ane einer Behaußung und hoffstatt, mit Zweÿen höfflein und außgängen, auch allen übrigen deroselben gebäuen, begriffen, Weithen, Rechten, Zugehörden und Gerechtigkeiten, gelegen allhier in der Statt Straßburg ane der Knoblochgaß, eins. neben H. Johann Georg Stubers des handelsmanns Kindern, and.s. neben H. Johann Jacob Stuber, auch handelsmann noch ledigen Stands, hinden in das Trusengäßlein, all wohien dießes hauß auch einen außgang hat, stoßend, so gegen Männiglichen freÿ, Ledig, eigen æstimirt ohnpræjudicirlich die gantze behaußung pro 4000. lb. Daran hiehero nunmehro der halbe theil auf Abschlag vätterl. guths gelieffert word. th. 2000. lb. Und hat den übrigen halben theil der Frau Doctorin hochgeehrte frau Mutter Lebtägig Zugenießen. Über die gantze behaußung weißet ein teutscher pergamentener Kauffbrieff in allh. Cancelleÿ Contract Stub gefertiget und mit dero anh. Ins. bekräfftiget, dat. den 23.t Maÿ Anno 1671. mit altem N° 9 bemerkt. Dabeÿ noch ein d.gl. pergamentener Kauffbrieff mit gemeltem Insigel corroboriret, de dato 19. Januarÿ Anno 1615. mit altem N° 2 signirt. So dann fünff Verschiedene Latinische pergamentene Zinnß: und Kauffbrieff mit des bischofflichen hoffs Zu Straßburg anhangendem Insiegel verwahret, de datis 14.t Calendarum Martÿ Anno 1490. 4.to Nonas Aprilis 1488, 5.to Calendarum Xbris Anno 1482, 12.mo Calendarum 7.bris Anno 1471 et 12. Calendarum Februarÿ Anno 1457.
It. der halbe theil Vor ohnvertheilt von undt ane einer behaußung, hoff, hoffstatt und Brunnen, mit allen übrigen deroselben gebäuwen, begriffen, weithen, Rechten, Zugehörden und gerechtigkeiten, gelegen in dem dorff Eckboltzheim (…)
Abzug in gegenwärtig Inventarium gehörig. Des Herrn in die Ehe gebracht Vermögen, Sa. haußraths 40 , Sa. Silbergeschmeids 87, Sa. Goldener Ring 57, Sa. baarschafft 590, Sa. Bibliothec 37, Sa. Gülth von liegenden güthern gefallend 50, Summa summarum 862 lb – Hierzu ist nun beÿzusetzen der halbe theil ane denen Verehrten haussteuren 87, des Eheherrn völlig in die Ehe gebracht Vermögen 949 lb
Der Frauen in die Ehe gebracht guth. Sa. haußraths 466, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 55, Sa. Goldener Ring, Ketten, Peerlein und dergleichen Geschmeids 866, Sa. baarschafft 152, Sa. Eigenthums ane Häußern 2300, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 1000, Sa. Gülth von liegenden güthern 180, Summa summarum 5021 lb – Darzu ferner zurechnen der halbe theil ane denen verherten haußsteuren 87 lb, Der Frauen Völlig eingebracht guth dem wahren werth nach 5109 lb

Isaac Ottman devient tributaire à la Lanterne le 17 décembre 1739.
1739, Protocole de la tribu de la Lanterne (XI 211)
(f° 134-v) den 17. X.bris 1739 – Herr Isaac Ottmann Med. Doctor Weÿl. Hn Niclauß ottmann gewesten spitzen müllers allhier Ehelicher sohn producirt Statt Stall schein Crafft dessen Er alß burgers sohn allhier dienen wille, bittet Ihnen vndter denen Zuedienersn alß Leibzünfftig zu recipiren. Erkannt Willfahrt.

Il quitte la Lanterne pour les Tonneliers en décembre 1749
1749, Protocole de la tribu des Tonneliers (XI 394)
(f° 522) Mittwochs d. 10. xbris 1749 – Hr Isaac Ottmann Medicinæ Doctor producirt schreiben der Statt stall vom 10.ten Xbris, vermög wessen derselbe E. E. Zur Latern quittirt und dießes orths verlangte Zünfftig Zuwerden. Erhaltet das Zunfftrecht, was der Zunfftgebühr anlangt, gratis und Zahlt ane Statt gebühr 2. lb d pro protoc. 5. ß d

Isaac Ottmann et Marie Madeleine Bilger louent une partie de la maison au marchand Jean Philippe Schatz

1752 (22.2.), Chambre des Contrats, vol. 626 f° 90-v
H. Isaac Ottmann Med. Doctor und Pract. uxorio nôe. Maria Magdalena geb. Bilgerin
in gegensein H. Johann Philipp Schatz des handelsmanns
entlehnt, in einer ane der Knoblochsgaß, einseit neben den Stuberischen erben, anderseit neben N Weber dem kübler, gelegenen behausung den vordern keller samt 400 öhmigen Faßen davon 3 mit Eißen gebunden und deren liegerlingen – um 5 nacheinander folgenden jahren, auff innstehenden Annunciationis Mariæ, um einen jährlichen Zinß nemlich 30 gulden

Isaac Ottmann loue au nom de sa femme Marie Madeleine Bilger une partie de la maison arrière au boutonnier en soie Jean Georges Klein

1754 (12.7.), Chambre des Contrats, vol. 628 f° 232
H. Isaac Ottmann Medicinæ Doctor und Pract. als ehevogt Fr. Mariæ Magdalenæ geb. Bilgerin
in gegensein H. Johann Georg Klein des seiden knopffmachers
entlehnt, in der Fr. verlehnerin eigenthümlich ane der Knoblauchgaß gelegenen behausung, in deren hinderhauß den gantzen mitlern stock, auf dem dritten stock eine kammer auf der bühn platz für holtz zu legen einen keller unter dießer wohnung und in dem vordern hauß eine gemeinschaftliche ohnbeschlüßige bühn zum drähen – auff 9 nacheinander folgenden jahren auff verwichenen Johannis Baptistæ, um einen jährlichen Zinß nemlich 48 gulden

Isaac Ottmann loue au nom de sa femme Marie Madeleine Bilger une partie de la maison au marchand Henri Guillaume Wunscholt

1761 (23.1.), Chambre des Contrats, vol. 635 f° 21
H. Isaac Ottmann E.E. großen raths beÿsitzer und Med. doctor und practicus als vogt Fr. Mariæ Magdalenæ geb. Bilgerin
in gegensein H. Heinrich Wilhelm Wunscholt des handelsmanns
entlehnt, in ihrer ane der Knoblochgaß gelegenen behausung, den gantzen zweÿten stock so in 6 zimmern, 2 kammern und in einer kuche bestehet, oben darüber eine kammer samt der obersten bühn und zweÿ keller, wie auch den gemeinschafftlichen gebrauch der bühnen zu den waschen zu drucken – auff 9 nacheinander folgenden jahren uaff innstehenden Annunciationis Mariæ um einen jährlichen Zinß nemlich 47 pfund

Isaac Ottmann est élu échevin chez les Tonneliers en 1758
1758 Conseillers et XXI (1 R 241) H Dr Isaac Ottmann wird beÿ E. E. Zunfft der Kieffer zum Schöffen erwehlt. 221.

Isaac Ottmann meurt en 1765 en délaissant deux fils. L’inventaire est dressé dans la maison rue de l’Ail. Les biens comprennent de nombreuses maisons, notamment rue du Bain-aux-Plantes. La masse propre à la veuve est de 11 623 livres. La masse propre aux héritiers est de 3 706 livres. L’actif de la communauté s’élève à 4 737 livres, le passif à 10 431 livres

1765 (10.1.), Not. Dinckel (J. Raoul, 6 E 41, 406) n° 1054
Inventarium über Weÿland des hoch Edelgebohrnen und hochgelehrten auch Wohlweißen Herrn Isaac Ottmann Medicinæ geweßenen hocherfahrenen Doctoris und berühmbten Practici auch E. E. großen Raths alten und E. Löbl. Policeÿ gerichts letstmahlig wohl ansehnlichen beÿsitzers nunmehr seeligen Verlaßenschafft, auffgerichtet Anno 1765. – nachdeme derselbe Mittwochs den 12. Decembris des verwichenen 1764. Jahrs durch einen seeligen tod von dießer Welt abgefordert worden, nach solch seinem seeligen Absterbens Zeitlichen hinter sich verlaßen, welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren der Hoch Edlen und toch tugendbegabten Frauen Mariæ Magdalenæ Ottmännin gebohrner Bilgerin der hinterbliebenen Frau Wittib mit assistentz des hoch Edel Vest und hochgelehrten Herrn Johann Heinrich Faust, J. V. L. und E: E: Kleinen Raths alhier wohlbestellten Advocati et Procuratoris ordinarÿ Ihres erbettenen herrn beÿstands, Wie auch des ehrenvest und Wohlvorachtbahren herrn Johann Nicolai Ottmann, des Ohlmanns und burgers allhier, als geordnet und geschworenen Vogts Herrn Peter Daniel Ottmann, Ledigen handelsmanns und Herrn Isaac Ottmanns, Medicinæ Studiosi, beeder der hochseelihen herrn Doctoris mit vor hoch Edelernanter seiner hinterbliebenen Frau Wittib ehelich erziehlter herrn Söhne und ab intestato nachgelaßener Rechtsmäßiger Erben ersucht – So beschehen in Straßburg auf Donnerstag den 10. Januarÿ et sequentibus Anno 1765.

In einer allhier Zu Straßburg ane der Knoblochs gaßen gelegenen der Frau Wittib für ohnverändert Zuständigen und hieunden eingetragenen behaußung befunden worden ls folgt.
Eigenthumb ane häußern. (E.) Erstl. ein Vierter theil für ohnvertheilt von und ane einer Behaußung, samt hoff, tantzplatz
von alters her der Pflantzhof garten nunmehro aber das Würthshauß Zum Springbrünnel genand, gelegen allhier zu Straßburg ane der Pflantzbadergaß (…)
(E.) It. ein Vierter theil für ohnvertheilt von und ane einer Behaußung und hoffstatt
gelegen allhier zu Straßburg ane der Pflantzbadergaß (…)
(E.) It. ein Vierter theil für ohnvertheilt von und ane einer Behaußung und hoffstatt
gelegen allhier zu Straßburg ane der Obern Langen Straß (…)
(E.) It. ein Vierter theil für ohnvertheilt von und ane einer Behaußung und hoffstatt
gelegen allhier zu Straßburg ane dem Müllergäßel (…)
(E.) It. ein Vierter theil für ohnvertheilt von und ane einer Behaußung, hoff, Scheur und Stallung sambt einem daran gelegenen gärthlein in dem Flecken Brumath (…)
(W.) Item eine Behaußung und hoffstatt mit Zweÿen höffen und außgängen, auch allen übrigen deroselben gebäuen, begriffen, Weithen, Rechten, Zugehörden und gerechtigkeiten, gelegen allhier in der Statt Straßburg ane der Knoblochgaß, einseit neben Frauen Hammin gebohrner Stuberin, anderseit neben Lorentz Weber dem Kübler und Voltz dem Schreiner, hinden in das Trußengäßlein, all wohien dieße behausung auch einen außgang hat, stoßend, so gegen Männiglichen freÿ Ledig eigen und in dem, über Weÿland herrn Johann Daniel Bilgers Medicinæ hocherfahrenen Doctoris und berühmten Practici auch löbl. Statt Stalls alten Wohlverdienteen dreÿers der Frau Wittib hochgeehrten Herrn Vatters seeligen Verlaßenschafft durch Weÿland herrn Notarium Johann Lobstein seeligen inn Anno 1732. auffgerichteten Inventario fol. 187. fac. 2.da durch der Statt Straßburg Herrn Werckmeistere angeschlagen, auch dißmahlen auf erhaltene permission von denen hochverordneten Ober Stallherren dabeÿ gelaßen pro 2250. Darüber besagen Zween teutsche pergamentene Kauffbrieff, in allhießiger Cancelleÿ Contract Stub gefertiget und mit dero anhangenden Insiegel bekräfftiget, de datis den 23.t Maÿ Anno 1671.et. 19. Januarÿ Anno 1615. mit altem N° 9 et 2 signirt. Dabeÿ ferner Fünff Verschiedene Latinische pergamentene Zinnß: und Kauffbrieff mit des bischofflichen hoffs Zu Straßburg anhangendem Insiegel verwahret Von unterschiedenen datis
(T.) It. eine Behaußung, höfflein und hoffstatt zu Straßburg ane der Burggaß (…)
Ergäntzung der Frau Wittib abgegangenen ohnveränderten Guths. Inhalt Inventary über beeder Eingangs hoch Edelbesagter geweßener Ehe Persohnen einander für ohnverändert in den Ehestand gebrachte Nahrungen in Anno 1739. durch Weÿland herrn Notarium Johann Lobstein nun seeligeen auffgerichtet
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Copia der Eheberedung – Copia Codicilli
Der Frau Wittib ohnverändert Vermögen. Sa. haußraths 69, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 131, Sa. Goldener Ring, Ketten, Peerlein und dergleichen Geschmeids 350, Sa. pfenningzinß hauptguths 750, Sa. Gülth von liegenden güthern 50, Sa. Schulden 300, Erg. rest 7721, Summa summarum 11.623. lb
Dießemnach wird auch der Erben ohnverände Nahrung beschrieben, Sa. Haußraths 96, Sa. Silber geschmeids 9, Sa. Goldener Ring 13, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 810, Sa. Antheils ene häußern 534, Sa. Eigenthümlichen Antheils ane Matten 370, Sa. Gülth von liegenden güthern 73, Erg. Rest 2100, Summa summarum 4006 lb – Schulden 300 lb, Detrahendo verbleibt 3706 lb
Endlichen wird nun auch das gemein Verändert und theilbar Guth beschrieben, Sa. haußraths 256, Sa. Wein und Lährer Vaß 249, Sa. Silbergeschmeids 11, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 3650, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 400, Sa. Eigenthümlicher antheil ane Matten 170, Summa summarum 4737 lb – Schulden 10.431 lb, In Vergleichung Theilbares Passiv onus 5694 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 11.623. lb – Stall Summ 8413 lb

Marie Madeleine Bilger loue deux magasins à l’entrepreneur des illuminations de Paris Pierre Tourtille Sangrain

1779 (16.3.), Not. Lacombe (6 E 41, 173) n° 34
De Marie Madeleine née Bülger veuve d’Isaac Ottmann assitée de M. Isaac Ottmann docteur en médecine et assesseur au Grand Sénat de cette ville son fils, bail de 20 années consécutives à courir de la St Jean prochaine
à M. Pierre Tourtille Sangrain entrepreneur des Illuminations de Paris y demeurant rue du Ponceau paroisse St Nicolas des Champs pour lequel M Jacques Antoine Tobie Gombault Conseiller au Grand Sénal de cette ville
deux magasins l’un tenant à l’autre dans la grande cour de la maison appartenant à la bailleuse en cette ville rue de la lie de vin et une cave au dessous du magazin avec le pasage libre pour ouvriers et marchandises par la grande cour – moyennant un loyer annuel de 192 livres tournois

Marie Madeleine Bilger meurt le 18 décembre 1792 dans sa maison rue de l’Ail.
Sépulture, Saint-Nicolas (luth. f° 3)
Cejourdd’hui 19 décembre 1792 l’an premier de la République sur la déclaration faire ce matin (…) par Pierre Daniel Ottmann négociant et Isaac Ottmann, officier municipal, tous deux fils de la défunte et domiciliés en cette ville, que Marie Madeleine Ottmann née Bilger fille de feu Jean Daniel Bilger, medecin en cette ville et de Marie Magdeleine Bal, épouse de feu Isaac Ottmann medecin de cette ville était décédée hier à six heures du soir, nous nous sommes transportés dans ue maison sise rue de l’ail où dans une chambre au premier donnant sur la ruë l’on nous a présenté un cadavre que les déclarans nous ont assuré être celui de la défunte (i 144)

La maison rue de l’Ail revient à Isaac Ottmann, docteur en médecine, qui épouse en 1771 Frédérique Catherine Sidonie Stædel, fille d’un assesseur des Quinze : contrat de mariage, célébration

1771 (2.2.), Not. Dinckel (J. Raoul, 6 E 41, 427) n° 494
Eheberedung – entzwischen dem Hoch Edel gebohrnen und hochgelehrten Herrn Isaac Ottmann, Medicinæ hocherfahrenem Doctore und berühmtem Practico, Weÿland des hoch Edel gebohrnen und hochgelehrten auch Wohlweißen Herrn Isaac Ottmanns, geweßenen Medicinæ hocherfahrenen Doctoris und berühmten Practici auch E: E: großen Raths allhier Zu Straßburg alten Wohlansenlichen beÿsitzers nunmehr seeligen hinterlaßenem mit der hoch Edlen und hoch tugendbegabten Frauen Maria Magdalena gebohrner Bilgerin seiner hinterbliebenen Frau Wittib ehelich erzeugtem herrn Sohn, als dem herrn Bräutigamb ane einem
So dann der Wohl Edlen und Viel Tugendgezierten Jungfrauen Friderica Catharina Sidonia Städelin, des Wohl Edel gebohrnen Vest Fromb Fürsichtig und hochweißen Herrn Philipp Jacob Städels, des beständigen geheimen Regiments der herren Fünffzehen allhier hochansehnlichen Assessoris mit Weÿland der hoch Edlen und hoch tugendbegabten Frauen Sabina Magdalena gebohrner Weitzin seeligen ehelich erzeugter Jungfer Tochter als der Jungfrauen hochzeiterin ane dem andern theil
So beschehen in Straßburg auf Sambstag den 2. FebruarÿAnno 1771. [unterzeichnet] Isaac Ottmann als bräutigam, Friderica Catharina Sidonia Städelin als braut

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 188)
Im Jahr Christi 1771 Sonntags den 3. Hornung sind abends in des Herrn Sponsi Mütterlichen behaußung nach morgens in der Amt predigt geschehenen offentlichen proclamation Zum ersten und andern mal Zugleich Krafft Obrigkeitlicher Erlaubnus dedato 2. febr. 1771. copulirt und ehelich eingesegnet worden Herr Isaac Ottmann Medicinæ Doctor, Practicus und burger allhier, weÿl. herrn Isaac Ottmanns geweßenen Medicinæ Doctoris, Practici und E. E. großen Raths allhie alten beÿsitzer wie auch Frauen Mariæ Magdalenæ Ottmännin gebohrner Bilgerin ehelicher Sohn und Jungfrau Friderica Catharina Sidonia Städelin, S. T. Herrn Philipp Jacob Städels des beständigenen Regiments der Herrn Fünfzehen allhie Mitglieds und Oberkirchenpflgers beÿ der Evangelischen Gemeinde Zu st Thomas wie auch weÿl. Fraun Magdalenæ Sabinæ Städelin gebornnen Waitzin eheliche Tochter [unterzeichnet] Isaac Ottmann als Hochzeiter, Friderica Catharina Sidonia Städelin als hochzeiterin (i 197)

Isaac Ottmann devient tributaire chez les Tanneurs le 12 février 1772
1772, Protocole de la tribu des Tanneurs (XI 359)
(f° 454-v) Sambstags den 12.ten Decembris 1772 – Hienächst stunde vor S.T. Hr Isaac Ottmann, Med. Doctor, Weiland Hern Isaac Ottmanns gewesenen Med. Dris et Exsenatoris nachgelaßener herr Sohn und machte vermittelst producirten Scheins von Löbl. Stadt Stall de dato 3. Decembris 1772 den beweiß der Ordnung als auf welche Er beÿ dieser Ehrs. Zunft als ein Leibzünfftiger Zudiener auf und angenommen Zu werden, den geziemenden Antrag beÿfügte. Erkant, Gratis zugelaßen.

Isaac Ottmann devient échevin chez les Tanneurs
1772 Conseillers et XXI (1 R 255) H. Isaac Ottmann Medæ Dr. wird schöff beÿ E. E. Zunft der Gerber. 409.

Inventaire après décès d’une locataire, Marie Anne Cornû Dupré

1785 (1.3.), Not. Übersaal (6 E 41, 655) n° 108
Inventaire de la succession de feue Dlle Marie Anne Cornû Dupré, vivante fille majeure d’ans de feu le S. Jean François Cornû Dupré en son vivant bourgeois maître sellier de cette ville de Strasbourg dressé le 1. Mars 1685 – après son décès arrivé le 1. fevrier dernier. Lesquels ont été inventoriés à la Requête du S. Joseph Fabry, Negociant Bourgeois de cette ville eb qualité de tuteur établi par Justice à Pierre Claude Petit agé de 13 ans, institué heritier universel par le Testament ci apr-s inséré, engendré en légitime mariage par feu le Sr François Xavier Petit, en son vivant Bourgeois negociantde cette ville avec De Marie Barbe née St. Remy sauf la Joüissance conservée à cette dernière et à Dlle Claudine Petit, fille majeure d’ans délaissée par Sr Michel Petit, en son vivant Bourgeois maître sellier de cette dite ville conjointement
Fait et passé à Strasbourg dans une Maison scise Rüe de l’Ail appartenante au S. Pierre Daniel Ottmann, Negociant cejourd’hui premier Mats 1785.
Copie du Testament nuncupatif fait par feue Dlle Dupré devant M° Lacombe Notaire Royal de cette ville le 7 septembre 1784. – Marie Anne Duprés majeure usante et jouissante de ses droits demeurant à Strasbourg saine d’esprit jugement et entendement mais malade de corps gissante au lit dans une Chambre donnant dans la Cour de la Maison du Sieur Ottmann Marchand de vin de cette ville
Nota. Il existe dans la succession de Dlle Marguerite Agnès Cornû Dupré une rente de 300 livres au Principal de 6000 livres (…) testament holographe fait par lad° Dlle Marguerite Agnès Cornû Dupré en datte de Paris le 20 septembre 1757 et Codicill au bas d’icelui di 6 octobre 1765 déposé à M° Le Jay le jeune
Meubles meublants 290 livres, capitaux portant rentes 6125 livres, total général 6415 livres – Dettes passives 273 livres, reste à la masse 6141 livres

Isaac Ottmann meurt en 1796 en délaissant pour seul héritier son frère Pierre Daniel Ottmann

1798 (15 fruct. 6), Strasbourg 9 (anc. cote 4), Not. Dinckel n° 2011
Notoriété (…) avoir parfaitement connu feu le Cit. Isaac Ottmann vivant medecin audit lieu ou il est décédé le 3 vendemiaire an 5, qu’après son decès il n’a point été fait d’inventaire qu’il n’a délaissé pour seul et unique héritier que le Cit. Pierre Daniel Ottmann Negociant à Strasbourg son frere

Catherine Frédérique Stædel se remarie avec Pierre Burguburu, successivement veuf de Marie Thérèse Gillet et de Catherine Grems : contrat de mariage, célébration
1802 (1 brumaire 11), Strasbourg, Not. Lung
Contrat de mariage – Pierre Burguburu
Catherine Frédérique Staedel veuve d’Iaaac Ottmann
Enregistrement de Strasbourg, acp 85 F° 188-v du 5 bru. 11

Mariage, Strasbourg (n° 64)
Du 12° jour du mois de Brumaire l’an XI de la République française. Acte de mariage de Pierre Burguburu, âgé de 48 ans, contrôleur du bureau de la garantie, né à Tardets,Département des basses Pyrénées le 6 novembre 1753 fils légitime de feu Cyprien Burguburu, architecte audit lieu et de feu Marie Goyheneix, veuf en secondes noces de Catherine Grems, morte en cette ville le 23 nivose dernier, Et de Catherine Sidonie Frédérique Staedel agée de 50 ans, née en cette ville le 28 août 1852 y domiciliée fille légitime de feu Philippe Jacques Staedel, ancien magistrat de la ville et de feuë Sabine Madeleine Waytz veuve d’Isaac Ottmann, médecin mort en cette ville le 3 vendmiaire de l’an V (signé) Pierre Burguburu, Cath. Sid. Fred. Staedel (i 38)

Testament de Catherine Sidonie Frédérique Stædel
1830 (11.3.), M° Hickel
Dépôt par le Sieur Isler, Commis-Greffier au Tribunal de Strasbourg, du testament olographe de Catherine Sidonie Frédérique Staedel, épouse Pierre Burguburu, Contrôleur de la garantie à Strasbourg où elle est décédée
acp 198 (3 Q 29 913) f° 131-v du 11.3.

Pierre Burguburu meurt en 1837 en délaissant un fils
1837 (11.7.), Strasbourg 9 (71), Me Hickel n° 5670
Inventaire de la succession de Pierre Burguburu, contrôleur en retraite du bureau de garantie des ouvrages d’or et d’argent, décédé le 23 février dernier, à la requête de Pierre Sébastien Clotide Burguburu, rentier, seul et unique héritier de son père – que feu M Burguburu est né à Tardets district de Mauléon (Basses Pyérénées) le 6 novembre 1753 du mariage de Cyprien Burguburu, architecte, et Marie Goyheneix, marié en premières noces avec Marie Thérèse Gillet native de Neuchâtel département de la Seine Inférieure y décédée le 3 décembre 1784 en laissant deux enfants morts en bas âge, marié en deuxièmes noces le 7 thermidor 2 avec Marie Catherine Grems native de Landau décédée à Strasbourg le 23 nivose 10 dont est né M. Burguburu comparant et deux autres enfants décédés, marié en troisièmes noces avec Catherine Sidonie Frédérique Staedel veuve d’Isac Ottmann, docteur en médecine décédée le 28 février 1830
dans une maison appartenant requérant Place du Marché aux Herbes n° 5
Enregistrement de Strasbourg, acp 251 F° 67 du 19.7.

Le marchand Pierre Daniel Ottmann à qui revient la maison a appris son métier à Bâle. Il devient tributaire au Miroir le 2 octobre 1767 en déclarant être négociant en vins

1767, Protocole de la tribu du Miroir (XI 278)
(f° 250-v) Freitags den 2. Octobris 1767. – E. Leibzünfftiger
Hr Peter Daniel Ottmann, der ledige Handelsmann weil. H. Isaac Ottmann, gewesenen Md. Dris & Exsenatoris allhier, hinterl. ehel. ältester Sohn, welcher die Handlung bei H. Vondermühl dem Sohn in Basel laut vorgelegten besiegelten und unterschriebenen Scheins Vom 18. sept. dieses Jahrs erlernt hat, ist auf producirte Stall-Urkund vom heutigen Tag gegen Erlag 2 pfund 13 ß 4 d leibzünfftig als handelsmann angenommen worden. prom. obed. und will wein: commission und speditions Handlung führen (dt. 13. ß 4 d, 15 ß Findl.)

Il épouse en 1769 Susanne Albertine Eberts, fille de marchand : contrat de mariage, célébration
1769 (16. 9.br), Not. Dinckel (J. Raoul, 6 E 41, 427) n° 485
Eheberedung – entzwischen dem Wohl Edlen und Großachtbahren Herrn Peter Daniel Ottmann, dem Ledigen handelsmann, Weÿland des hoch Edel gebohrnen und hochgelehrten auch Wohlweißen Herrn Isaac Ottmanns, geweßenen Medicinæ hocherfahrenen Doctoris und berühmten Practici auch E: E: großen Raths allhier Zu Straßburg alten und E: Löbl. Policeÿ gerichts Letstmahlig Wohlansenlichen beÿsitzers nunmehr seeligen hinterlaßenem mit der hoch Edlen und hoch tugendbegabten Frauen Maria Magdalena gebohrner Bilgerin seiner hinterbliebenen Frau Wittib ehelich erzeugtem herrn Sohn, als dem herrn Bräutigamb ane einem
So dann der Wohl Edlen und Viel Tugendgezierten Jungfrauen Susanna Albertina Eberts, des Wohl Edlen und Großachtbahren herrn Philipp Jacob Eberts des jüngern, vornehmen handelsmanns und burgers allhier, mit Weÿland der Wohl Edlen und Viel tugendbegabten Frauen Susanna Albertina gebohrner Trembley nunmehr seeligen ehelich erzeugter Jungfer Tochter als der Jungfrauen hochzeiterin ane dem andern theil
So beschehen in Straßburg auf Donnerstag den 16. Tag des Monats Novembris im Jahr nach Christi geburth gezahlt 1769. [unterzeichnet] Peter Daniel Ottmann als Hochzeiter, Susann Albertina Eberts als Hochzeiterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 159-v)
Im Jahr 1770, Sonntags den 18. Februarii sind nach vorhergegangenen Proclamationen Dominica Septuagesina et Sexagesima auf Erlaubnus des regirenden Herrn Ammeisters nach der Abendpredigt in der Kirche ehelich einesegnet worden H. Peter Daniel Ottmann leediger handelßmann und burger allhier weil. S. T. Hn Isaac Ottmann gewesenen Medicinæ Doctoris und Practici auch Eines Ehrsahmen Großen Raths alten beÿsitzers allhier und Frauen Maria Magdalena gebohrner Bilgerin ehelicher Sohn und Jungfer Susanna Albertina Ebertsin Hn Philipp Jacob Eberts des jüngern Handelßmanns und burgers allhier und weil. Frauen Susanna Albertina geb. Tremblay ehelich erzeugte Jgfr. Tochter [unterzeichnet] Peter Daniel Ottmann als Hochzeiter, Susanna Albertina Eberts Als Hochzeiterin (i 168)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison qui appartient à la mère du marié. Les apports du mari s’élèvent à 5 000 livres, ceux de la femme à 2 220 livres.
1770 (18.10.), Not. Dinckel (J. Raoul, 6 E 41, 413) n° 1223
Inventarium über des Wohl Edlen und Großachtbahren Herrn Peter Daniel Ottmann, des handelsmanns und der Wohl Edlen und Viel tugendgezierten Frauen Susannä Albertinä Ottmännin gebohrner Eberts, beeder Ehe Persohnen und burgere allhier Zu Straßburg einander für ohnverändert in den Ehestand zugebrachte Nahrungen auffgerichtet Anno 1770. – welche der ursachen allieweilen in Ihr beeder Ehepersohnen mit einander auffgerichteten heuraths Verschreibung expresse enthalten, daß& eines Jeden in die Ehe bringende Nahrung einem Jeden theil und respectivé deßen Erben für ohnverändert gebührig seÿn und eigenthümlichen verbleiben sollen (…). So beschehen in Straßburg in fernerem beÿsein des hoch Edlen und hoch tugendbegabten Frauen Mariæ Magdalenæ Ottmännin gebohrner Bilgerin, Weÿland des Hoch Edelgeborhnen und hochgelehrten auch Wohlweißen herrn Isaac Ottmann geweßenen Medicinæ hocherfahrenen Doctoris und berümbten Practici auch E: E: großen Raths allhier Zu Straßburg alten und E : Löbl. Policeÿ gerichts letstmahligen Wohlansehnlichen beÿsitzers nunmehr seeligen hinterlaßener Frau Wittib, des Eheherrn eheleiblicher Frau Mutter auf sein des Eheherrn Seithen, so dann auf Ihro der Ehefrauen Seithen des Wohl Edlen und Großachtbahren herrn Philipp Jacob Eberts des jüngern vornehmen handelsmanns und burgers allhier deroselben herrn Vatters auf Donnerstag den 18. Octobris Anno 1770.

In einer allhier Zu Straßburg ane der Knoblochgaß gelegenen, des Eheherrn eheleiblicher Frau Mutter eigenthümlich zuständigen behaußung befunden Worden als folgt
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Eheherrn in die Ehe gebracht Vermögen, Sa. haußraths 370, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 100, Sa. Goldener Ring und Geschmeids 201, Sa. baarschafft 4110, Summa summarum 4782 lb – Hierzu ist zurechnen der Ihme gebührige halbetheil ane denen verehrten haussteuren 218. Des Eheherrn völlig in die Ehe gebracht Guth in vero pretio 5000 lb
Dießem nach wird nun auch der Ehefrauen in die Ehe gebrachte Nahrung beschrieben, Sa. haußraths 259, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 61, Sa. Goldener Ring und Geschmeids 406, Sa. der baarschafft 1276, Summa summarum 2002 lb – Dazu komt der Ihro zuständige halbe theil ane denen verehrten haussteuren 218. Der Ehefrauen völlig in die Ehe gebracht Vermögen 2220 lb

Susanne Albertine Eberts meurt en 1808 dans la maison

1809 (11.2.), Strasbourg 2 (30), Not. Knobloch n° 4019
Inventaire de la succession de Susanne Albertine Ebertz épouse de Pierre Daniel Ottmann, négociant, décédée le 18 septembre 1808 – à la requête du veuf, Philippe Daniel Ottmann négociant et Marguerite Sare Albertine les deux majeurs uniques héritiers de leur mère
dans la maison mortuaire rue de l’ail n° 16 au premier étage dans un appartement ayant vue sur la rue
Contrat de mariage reçu Dinckel le 16 novembre 1769
succession, meubles, argenterie 1117 fr, biens aliénés remploi 122 fr, remploi propres 5977 fr, total 6099 fr, dettes actives 1000 fr, total général 8217 francs
Enregistrement de Strasbourg, acp 110 F° 44-v du 18.2.

Inventaire après décès d’un locataire, l’employé Dominique Antoine Gallino

1809 (18.5.), Strasbourg 15 (9), Not. Lacombe n° 893
Inventaire de la succession de Dominique Antoine Gallino, Employé a l’entrepot du commerce de cette ville, décédé le 31 mars dernier – à la requête de Marie Thérèse Beatrix Charlotte Lachausse la veuve, tutrice naturelle de Thérèse Beatrix Charlotte Rose Gallino âgée de 20 ans, Marie Antoinete Concorde Frédérique Gallino âgée de 18 ans, les deux enfants issus du défunt, et Joseph Dominique Xavier Dutel, Garde magasin a la halle communale, subrogé tuteur, les deux enfants uniques héritiers de leur père
dans le logement qu’occupoit le défunt dans la maison du Sr Ottmann rue de l’Ail n° 16
Contrat de mariage reçu Anrich le 18 janvier 1788 – mobilier 2209 fr avec créances 6264 fr, total 8473 fr, passif 11.086 fr, déficit 2612 fr
Enregistrement de Strasbourg, acp 112 F° 6 du 25.5.

Pierre Daniel Ottmann loue une partie de la maison au marchand de vins Benoît Hirstel

1815 (23. Xbr), Enregistrement de Strasbourg, ssp 39
ssp du 1 décembre 1815 – Le soussigné Pierre Daniel Ottmann père demeurant Rue de l’ail N° 16 a passé
au sieur Benoit Hirstel, Marchand de vin demeurant rue de la Lie N° 2
un bail pour les neuf années suivantes moyennant la somme de 888 francs par année payables à la fin de chaque trimestre avec 222 francs pour les Caves et magasin comme suit
1° un magasin dans l’entrée est dans la cour de derrière et tirant sur la rue de l’ail,
2° une cave se trouvant au-dessous du dit magasin,
3° une cave voûtée se trouvant à côté de la susdite cave,
4° deux caves se trouvant également et ayant leurs entrées dans ladite cour au-dessous d’un magasin loué actuellement aux sieurs Zolliicoffer et Compagnie de cette ville.
Les tonneaux se trouvant dans les caves cidessus mentionnées qui appartiennent au sieur P. D. Ottmann restent à la disposition du sieur Benoit Hürstel pendant toute la durée du présent bail qui commence aujourd’hui premier décembre 1815 et finita le même jour de l’année 1824

Inventaire après décès d’un locataire, le chirurgien militaire Jean Claude Garigue

1817 (2.8.), Strasbourg 6 (43), Not. Meyer n° 1371
Inventaire de la succession de Jean Claude Garigue, chirurgien principal du cinquième corps de l’armée d’Espagne, décédé Fuentes Ove Juna, province de Cordoue en Espagne, le 23 juillet 1812 – à la requête de la veuve Philippine Gossweiller de la Fontaine née à Zurich en Suisse, tutrice naturelle des 5 enfants 1. Eugénie âgée de 16 ans quelques mois, Gustave âgé de 13 ans, Isoline Adèle âgée de 11 ans quelques mois, Caroline Sophie Cléophée passé 9 ans, Emile Hector âgée de 7 ans quelques mois, en présence de Charles Baltazar Caccini, professeur de langue italienne, subrogé tuteur desdits mineurs
dans la maison rue de l’Ail n° 16
mobilier communauté 837 fr, passif 3928 fr
Enregistrement de Strasbourg, acp 135 F° 76-v du 11.8.

Inventaire des biens de Pierre Daniel Ottmann, mis sous tutelle pour cause d’imbécillité

1816 (31.7.), Strasbourg 2 (42), Not. Knobloch n° 7476
Inventaire des biens appartenant à Pierre Daniel Ottmann, négociant – à la requête de Philippe Daniel Ottmann, négociant tuteur principal de Pierre Daniel Ottmann, son père privé de l’exercice de ses droits par jugement rendu par le Tribunal civil en date du 21 février, en présence de Pierre Burguburu, controleur au bureau de garantie, tuteur subrogé – Marguerite Sara Albertine Ottmann épouse de Henri Guillaume Dabin négociant
dans la demeure de l’interdit rue de l’Ail n° 16 (jugement, pour cause d’imbecillité habituelle)
meubles, dans la chambre à alcove éclairée sur la rue, dans le poele éclairé sur la rue, dans le salon, dans la chambre des domestiques, dans le grand corridor, dans la cuisine, à l’entresol (sans somme)
Enregistrement de Strasbourg, acp 131 F° 40-v du 6.8.

Les deux enfants, Philippe Daniel Ottmann et Albertine Ottmann femme de Henri Guillaume Daber, se partagent les biens de leur père d’après un rapport d’experts qui décrit avec précision les différentes maisons. Celle rue de l’Ail revient à la fille.

1823 (4.6.), Strasbourg 10 (27), Me Zimmer n° 721 (9622)
Partage entre 1. Philippe Daniel Ottmann, négociant, 2. Albertine Ottmann épouse de séparée quant aux biens de Henri Guillaume Daber, ci devant négociant, héritiers pour moitié de Philippe Daniel Ottmann, négociant, suivant testament olographe du 1 décembre 1813 déposé en l’étude de Me Zimmer le 13 septembre 1819, héritiers de leur père, les enfants Daber institués héritiers pour un tiers de la succession de leur ayeul. Partage dressé suivant jugement du 26 mars 1821, et rapport d’experts du 5 août 1822 entériné le 31 octobre de la même année
à la De Daber la maison rue de l’Ail n° 16
au Sr Ottmann la maison rue du Fort n° 14 et 15 et la maison rue de la Lie n° 8
Composition des lots. Premier lot, maison à Strasbourg rue de l’Ail n° 16. Une maison avec deux cours, appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue de l’Ail n° 16 entre la maison ci devant Wahl appartenant aujourd’hui au Sr Henri Schott bottier et la maison Osterrieth, derrière la rue de la Lie sous n° 9 entre la maison ci après désignée et la boulangerie du Sr Oberlen marquée du n° 10 estimée par les experts à 41 500 fr
2° lot (biens à Brumath, Trenheim et Marlenheim, Willgottheim, Truchtersheim et Reitwiller, Entzheim)
Maisons à Strasbourg. Plus une maison, tour et dépendances sise à Strasbourg rue du Fort n° 14 et 15, d’un côté le communal d’autre la maison du Sr Martzolff, tisserand, derrière le fosse intérieur de la ville, estimée 3500 fr
enfin une petite maison rue de la Lie n° 8 en cette ville, d’un côté la maison de la veuve Riedinger marquée n° 7, d’autre la maison Ottmann marquée du n° 9, derrière la maison Ottmann rue de l’Ail n° 15, estimée 2500 fr
Charges, clauses et conditions, (9) attendu de tous lesdits immeubles à l’exception d’une moitié indivise avait appartenu à M Isaac Ottmann, docteur en médecine, lequel en laissant la propriété de cette moitié au défunt Pierre Daniel Ottmann son frère par testament mystique du 19 fructidor 4, déposé en l’étude de Me Dinckel, ouvert le 19 brumaire 5 avait grevé la moitié indivise dans les immeubles d’usufruit viager au profit de Frédérique Catherine Sidonie Staedel sa veuve, épouse actuelle de Pierre Burguburu, controleur du bureau de garantie des matières d’or et d’argent établi à Strasbourg, (sont convenus de contribuer chacun pour moitié),
(10) la maison rue de la Lie n° 8 n’ayant pas de puits il est encore convenu que les habitants de la maison rue de la Lie n° 8 auront à perpétuité la faculté de chercher l’eau de source dans la maison rue de l’Ail n°16 par son entrée rue de la Lie n° 9 jusqu’à 9 heures du soir ainsi qu’il a été fait jusqu’à présent
Rapport d’experts du 28 août 1822, Gédéon Emmanuel Stuber, architecte charpentier, Jean Baptiste Adam et Jean Hickel, les deux derniers propriétaires, les trois demeurant à Strasbourg (…) et le 3 octobre 1822 la maison située à Strasbourg rue du Fort n° 14 et 15 est composée d’une tour en maçonnerie à cinq étages dont les trois inférieurs contennent chacun un petit logement avec cuisine et les deux supérieurs ne sont que des greniers et du bâtiment dont le rez de chaussée est en maçonnerie surmonté de deux étages de galendures contenant chacun un logement avec cuisine par dessous se trouvent trois petites caves sous solives, les deux bâtiments sont couverts de combles unis avec tuiles doubles, estimés 3500 fr
La maison sise en cette ville rue de l’Ail n° 16 se compose de deux bâtiments principaux contigus sur le devant, d’un bâtiment entre les deux cours, de deux pavillons à gauche au au fond de la seconde cour, enfin du bâtiment donnant d’une part dans cette même cour et de l’autre dans la rue de la Lie où il est marqué du n° 9. Le premier bâtiment à gauche de l’entrée est construit en maçonnerie à trois étages ; le second bâtiment en dessus et à droite de l’entrée est construit à rez de chaussée et contresol en maçonnerie surmonté de deux étages en galendure avec toiture à la mansarde. Le bâtiment intermédiaire est construit à rez de chaussée et deux étages partie en maçonnerie partie en galenture. les deux pavillons dans la seconde cour sont construits chacun à rez de chaussée et deux étages en galendure et l’arrière bâtiment donnant dans la rue de la Lie à rez de chaussée et deux étages partie en maçonnerie partie en galendure. par dessous tous ces bâtiments se trouvent des caves toutes sous solives à l’exception de celle sous le bâtiment intermédiaire qui est voutée. Les rez de chaussées contiennent des magasins, des buchers et un atelier, les étages supérieurs sont distribués en plusieurs logemens de différente qualité, leurs cuisines, latrines et escaliers de tous ces bâtiments sont couverts de combles unis en tuiles doubles – estimée 41 500 fr
Enfin la maison située en la même ville rue de la Lie n° 8 attenant à la précédente et construite à rez de chaussée et deux étages partie en maçonnerie et partie en galendures par dessous se trouve une petite cave sous solives, elle contient à chaque étage un petit logement et se termine par un comble uni en tuiles doubles, estimée 2500 fr (et formation des lots)
Enregistrement de Strasbourg, acp 163 f° 78 du 10.6.

Sara Albertine Ottmann épouse en 1809 Henri Guillaume Daber, négociant originaire de Crefeld dans le département de la Ruhr
1809 (1.4.), Strasbourg 2 (30), Not. Knobloch n° 4099
Contrat de mariage – Henri Guillaume Daber, négociant, fils de feu Philippe Arnaud Daber et de Marguerite von Emrath, de Crefeld département de la Roer présentement en cette ville, majeur
Marguerite Sara Albertine Ottmann fille majeure de Pierre Daniel Ottmann, négociant, et de feue Susanne Albertine Eberts
Enregistrement de Strasbourg, acp 111 F° 31 du 4.4.

Inventaire de séparation entre les mêmes
1816 (16.10.), Strasbourg 2 (42), Not. Knobloch n° 7574
Inventaire de séparation de Henri Guillaume Daber, négociant, & Sare Albertine Ottmann, suivant jugement du 3 octobre courant, suivant contrat de mariage passé le 1 avril 1809 stipulant qu’elle reprendra les apports exitants
dressé en l’étude
désignation des meubles existants, 4000 fr, apports
Enregistrement de Strasbourg, acp 131 F° 172 du 26.10.

Leur fille Adèle Wilhelmine Albertine Daber épouse en 1831 le docteur en médecine Ulisse Mathieu Brouillet
1831 (1.3.), Strasbourg 8 (nouv. cote 49), Me G. Grimmer n° 3456
Contrat de mariage – Ulisse Mathieu Brouillet, docteur en médecine demeurant à Strasbourg fils majeur et légitime de feu Paul Brouillet, négociant, et de feue Marie Prevost vivants conjoints demeurant à Millau département de l’Aveyron
et Dlle Adèle Wilhelmine Albertine Daber, demeurant à Strasbourg, fille majeure de Henri Guillaume Daber, cidevant négociant ne ladite Ville de Strasbourg, et d’Albertine Ottmann conjointss demeurant en ladite ville
acp 203 (3 Q 29 918) f° 26 du 7.3. – portant réserve d’apports et des habillements, linges pours à chacun, communauté d’acquets partageable par moitié au décès de l’un d’eux
usufruit au survivant de la succession du prédécédé. Le futur se constitue en propre une somme de 24.000 francs.
Les père et mère de la future déclarent que la fortune de cette dernière se compose de sa part à la succession de feu Pierre Daniel Ottmann son ayeul maternel vivant négociant en ladite ville, Plus un mobilier de 2000 francs. La liquidation de cette succession a été faite par le notaire Zimmer notaire en cette ville en l’année 1824.

Albertine Ottmann femme de Henri Guillaume Daber vend la maison au marchand de vins Jean Théophile Ehrenfeuchter moyennant 30.000 francs

1831 (29.4.), Strasbourg 8 (nouv. cote 49), Me G. Grimmer n° 3544
Adjudication – Cahier des charges du 22 janvier n° 3416 – 1. Albertine Ottmann, femme séparée quant aux de biens de Henri Guillaume Daber, ci devant négociant, 2. Philippe Daniel Ottmann, négociant, tuteur des enfants nés et à naître, nommé à cette charge par le testament pour l’exécution des disposions faites en faveur des enfants Daber par Pierre Daniel Ottmann ancien négociant leur ayeul maternel, suivant testament olographe du 1 décembre 1813 déposé en l’étude de Me Zimmer le 13 septembre 1819, jugement du 22 novembre dernier et rapport d’experts déposé en l’étude du notaire soussigné le 22 décembre
n° 3518, à Georges Henri Waechter, droguiste, le 13 avril moyennant 30.000 francs
Déclaration de command le 14 avril n° 3520, pour Jean Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vin, et déclaration d’adjudication le 29 avril n° 3544
Désignation & estimation de la maison à vendre. Une maison avec cour & dépendances sise à Strasbourg rue de l’Ail n° 16, d’un côté le Sr Rohmer, d’autre le Sr Scholl marchand vin en partie rue de la Lie où il y a une issue marqée n° 9, devant la rue de l’ Ail, derrière le Sr Eberlé boulanger & Mde Holtzapffel. Cette maison se compose de deux bâtiments principaux sur le devant, d’un bâtiment entre deux cours, de deux ailes à gauche & au fond et la seconde cour, enfin d’un bâtiment donnant d’une part dans cette même cour & de l’autre dans la rue de la Lie. Les deux bâtiments principaux ayant porte cochère dans la rue de l’Ail contiennent à droite rez de chaussée sur cave sous solives & entresol, à gauche grand magasin sur cave sous solives deux étages au dessus deux combles avec couverture en tuiles doubles. Une grande cour. Entre ces bâtiment & le suivant est une petite cour ou se trouve un puits avec pompe couverte en tuiles simples. Le bâtiment intermédiaire est à rez de chaussée sur cave voutée, deux étages & au dessus comble à deux greniers avec couverture en tuiles doubles. L’aile gauche en entrant dans la grande cour par le passage de la petite cour contient magasin au rez de chaussée sur cave sous solives, deux étages, dessus comble à mansardes & petit grenier à demi toit au dessus couvert en tuiles doubles. La seconde aile au fond de la grande cour est à rez de chaussée sur cave sous solives ayant magasin, échoppe, un second puits & pompe, deux étages au dessus comble à un grenier. L’arrière bâtiment ayant entrée cochère dans la rue de la Lie renferme magasin & bucher sur cave sous solives, fosse, lieux d’aisances, buanderie surmontée de deux étages, dessus comble à un grenier couvert en tuiles doubles
Etablissement & Origine de la propriété. L’immeuble provient de la succession de Pierre Daniel Ottmann qui a son décès arrivé le 28 août 1819 délaissa deux enfants M. Ottmann et Mde Daber, La De Daber a été chargée de rendre à ses enfants tout ce qui lui reviendra de la succession de son père sauf à elle de jouir sa vie durante du revenu de la portion héréditaire. La De Daber ayant demandé que cette substitution faite au profit de ses enfants soit réduite à la portion disponible faisant le tiers de sa part héréditaire, suivant jugement du 26 mars 1821, et partage dressé par Me Zimmer le 4 juin 1823, la maison à vendre est avenue à la De Daber et ses enfants. Feu le sieur Ottmann en avait recueilli la moitié dans la succession de son père qui avait héritier pour l’autre moitié d’Isaac Ottmann, docteur en médecine, son frère, suivant testament mistique du 19 fructidor 4 déposé enl’étude de Me Dinckel le même jour, ouvert le 19 brumaire 5, Isaac Ottmann recueilli dans la succession de paternelle – adjudication préparatoire 29 mars n° 3492
Dépôt du 22 décembre n° 3385 du rapport d’experts dressé le 2 décembre, Gédéon Emmanuel Stuber, Jean Jacques Stotz fils et Philippe Jacques Henneberg les trois architectes (…) nous avons trouvé au rez de chaussée en entrant par la porte cochère de la rue de l’Ail qui est sur cave sous solives à droite un comptoir & un magasin derrière un petit escalier à vis conduisant dans l’entresol qui contient un petit vestibule, une chambre avec alcove vers la rue, une décharge vers la cour et un magasin au dessus de l’entrée cochère. Le rez de chaussée un peu élevé du sol du bâtiment entre le rue et la grande cour à gauche de ladite entrée contient un magasin sur caves sous solives. Le premier étage (on y monte dans le troisième bâtiment ci après désigné) contient en passant par le balcon-galerie un corrdidor à gauche, une chambre vers la cour et deux [sic], avec une décharge vers la rue au dessus du susmentionné entresol à droite deux autres chembres dont une a alcove vers la rue, une cuisine et deux chambres communes et un grand vestibule donnant sur l’escalier à vis en pierres ci après désigné vers la deuxème cour. Le deuxième étage est absolument semblable à l’exception qu’il y a trois au lieu de deux chambres communes contre la cuisine. Au dessus deux combles, le grand a deux greniers, le petit une mansarde & un grenier avec couverture en tuiles doubles. Dans la première petite cour est un puits avec pompe couverte en tuiles simples. Au fond le troisième bâtiment entre les deux cours sur cave voutée renfermant au rez de chaussée la cage d’escalier et un bucher vers la petite cour et un magasin avec corridor-passage vers la grande cour. Au premier étage même cage d’escalier, lieux d’aisances, une chembre vers la petit et une autre avec alcove, une cuisine et trois décharges vers la grande cour. Le deuxième étage renferme la cage d’escalier & deux chambres dont une a alcove et deux cabinets. Au dessus comble à deux greniers dont l’inférieur contient deux galetas, couverture en tuiles doubles. A gauche en entrant dans la grande cour par le passage de la petite cour le susmentionné escalier à vis en pierres et aile gauche sur cave sous solives, magasin au rez de chaussée, le premier étage contient deux chambres et une décharge le deuxième étage de même et en outre un corridor-passage dessus comble à la mansade qui a aussi un corridor passage avec deux galetas et un petit grenier à demi toit au dessus couvert en tuiles doubles. Au fond de la grande cour le rez de chaussée sur cave sous solives contient un magasin, une échoppe avec un deuxième puits & pompe & un escalier. Le premier étage renferme un seul grand madagsin avec deux séparations en lattis et une chambre pour les militaires. Le deuxième étage a trois chambres, une cuisine & deux décharges au dessus comble à un grenier avec deux galetas. Le dernier bâtiment avec entrée cochère de la rue de la Lie renferme à gauche un magasin & un bucher sur cave sous solives, à droite fosse & deux cabinets d’aisances & la buanderie contient deux atres et leurs chaudières. Le premier étage (on y monte par le susdit escalier sous l’échoppe) renferme ue cuisine & quatre chambres dont une à alcove. Le deuxième étage une cuisine, deux chambres & trois cabinets, dessus comble à un seul grenier couvert en tuiles doubles, estimé 25 000 francs
acp 203 (3 Q 29 918) f° 108-v adjudication préparatoire – acp 203 (3 Q 29 918) f° 131-v adjudication sauf surmise et déclaration de command – acp 203 (3 Q 29 918) f° 197-v du 7.5.

Le marchand de vins Jean Théophile Ehrenfeuchter épouse en 1813 Susanne Madeleine Barbe Wolff, fille de brasseur
1813 (22.6.), Strasbourg 10 (33), Not. Zimmer n° 506, 6040
Contrat de mariage – Jean Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vin né le 24 août 1787, fils de Jean Théophile Ehrenfeuchter, tonnelier et de feue Madeleine Barbe Fries
Susanne Madeleine Barbe Wolff, née le 16 février 1789, fille de Jean Jacques Wolff, brasseur et de Susanne Catherine Schwind
Enregistrement de Strasbourg, acp 122 f° 153 du 23.6.

Société entre Jean Théophile Ehrenfeuchter et son fils Adolphe Théophile Ehrenfeuchter pour faire commerce de vins en gros
1843 (14. Xbr), Enregistrement de Strasbourg, ssp 87 (1876) f° 22
ssp du 14 novembre 1843. Société ainsi conçue
Entre M. Jean Théophile Ehrenfeuchter père, marchand de vins demeurant à Strasbourg d’une part
et M. Adolphe Théophile Ehrenfeuchter fils marchand de vins demeurant en la même ville d’autre part
il a été fait et arrêté l’acte de société qui suit. Article 1° M.M. Ehrenfeuchter père et fils s’associent en nom collectif pour le commerce de vins en gros. La raison de commerce prendre la nom de J. T. Ehrenfeuchter. Le siège de la société est fixé à Strasbourg rue de l’Ail n° 16 où se trouvent les bureaux, caves et magasins de l’établissement.
Article 2. La société est constituée pour quatre ans qui ont commencé le 15 janvier 1843 et finiront le même jour de l’année 1847.
(…) Article 5, le fonds capital de la société s’élève à la somme de 123.500 francs

Jean Théophile Ehrenfeuchter et Susanne Wolff hypothèquent la maison au profit de Wilhelmine Dorothée Hey veuve de Geofroi Frédéric Flach

1845 (8.1.), Strasbourg 8 (67), Me Zeyssolff n° 2523
Obligation – Ont comparu Mr Jean Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vins, & De Susanne Wolff son épouse qu’il assiste & autorise demeurant et domiciliés à Strasbourg (devoir)
à De Wilhelmine Dorothée Hey veuve de Mr Geofroi Frédéric Flach, vivant propriétaire demeurant à Strasbourg, pour laquelle est ici présent, stipule et accepte Mr Guillaume Lauth, négociant demeurant et domicilié en la même ville, la somme principale de 40.000 francs
hypothèque, Une maison composée de deux bâtimens principaux sur le devant et d’un bâtiment de deux cours, de deux ailes à gauche & d’une autre au fond de la seconde cour, deux cours, puits, droits, aisances, appartenances & dépendances sise à Strasbourg rue de l’ail n° 16, d’un côté Mr Romer de l’autre les époux Ehrenfeuchter, pardevant la rue de l’ail par derrière Mr Eberles boulanger & donnant qur la rue de la le où elle porte ne N° 9.
Les débiteurs déclarent (…) 2° Que ladite maison leur appartient en toute propriété pour en avoir fait l’acquisition suivant procès verbal d’adjudication définitive dressé par M° Guillaume Grimmer, lors Notaire à Strasbourg & un collègie le 13 avril 1831 & déclaration d’adjudication dressée par le même notaire le 29 du même mois

Inventaire après décès d’une locataire

1849 (31. 8.br), Strasbourg 11 (45), Not. Keller n° 4483
Inventaire de la succession de Catherine Barbe Copia, Célibataire
en la maison de Mr Ehrenfeuchter rue de l’ail n° 21
acp 388 (3 Q 30 103) f° 72-v
acp 388 (3 Q 30 103) f° 183 partage Partage, n° 4514, 7. X,bre 1849

Susanne Madeleine Barbe Wolff meurt en 1854 en délaissant trois filles et sa petite-fille issue de son fils Théophile Adolphe Ehrenfeuchter

1855 (17.4.), Me Zeyssolff (minutes en déficit)
Inventaire de la communauté de biens qui a existé entre Jean Théophile Ehrenfeuchter marchand de vins en gros et Susanne Madeleine Barbe Wolff son épouse à Strasbourg et de la succession de cette dernière décédée le 26 novembre 1854, dressé à la requête 1° du veuf, comme commun en biens en vertu de son contrat de mariage reçu Zimmer le 21 juin 1813, 2° Caroline Wilhelmine Ehrenfeuchter épouse de Jean Philippe Huss, brasseur, 3° Louise Mathilde Ehrenfeuchter épouse de Jacques Gustave Wolff, avoué à Strasbourg, 4° Adélaïde Ehrenfeuchter, célibataire, 5° Adélaïde Huss veuve de Théophile Adolphe Ehrenfeuchter vivant marchand de vins à Strasbourg agissant en qualité de tutrice d’Adèle Ehrenfeuchter, sa fille mineure
acp 439 (3 Q 30 154) f° 41 du 26.4. (succession déclarée le 5 mai 1855) Il dépend de la communauté, un mobilier estimé à 1991, vins et tonneaux 94.232, tonneaux à Riquewyhr 600
acp 439 (3 Q 30 154) f° 75 du 8.5. (vacation du 28 avril) Communauté, extances pour fourniture de vins 48.804, argent en caisse 1650
acp 440 (3 Q 30 155) f° 46-v du 1.6. (vacation du 25 mai) Communauté, une maison sise à Strasbourg rue de l’ail n° 16, une maison rue de la Lie n° 7, 12 ares de jardin ban de Strasbourg canton Heyritz, 30 ares de vignes ban de Bergbiethen canton Rossert, 32 ares 71 terres et vignes ban de Brumath, 26 ares 25 terres ban d’Ostwald, moitié indivise d’une maison sise à Riquewyhr
créances dues par les De Wolff et Huss cohéritières 14.489, remploi de M. Ehrenfeuchter 7790, remploi de la succession 24.648

Jean Théophile Ehrenfeuchter meurt en 1855

1855 (20.6.), Me Zeyssolff (minutes en déficit)
Inventaire de la succession de Jean Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vins en gros y décédé le premier juin 1855, dressé à la requête de 1° Caroline Wilhelmine Ehrenfeuchter épouse de Jean Philippe Huss, brasseur, 2° Louise Mathilde Ehrenfeuchter épouse de Jacques Gustave Adolphe Wolff, avoué à Strasbourg, 3° Adélaïde Ehrenfeuchter, célibataire audit lieu, 4° Adélaïde Huss veuve de Théophile Adolphe Ehrenfeuchter vivant marchand de vins en gros à Strasbourg agissant en qualité de tutrice d’Adèle Ehrenfeuchter, sa fille
acp 441 (3 Q 30 156) f° 25-v du 30.6. (succession déclarée le 22 9.bre 1855) Communauté, mobilier 1991, vins 70.645, tonneaux 10.424, ustensiles 1800, extances 41.190, solde d’extances 5173, créances de communauté 11.463, argent comptant 1205
Immeubles, les mêmes décrits en l’inventaire de Mde Ehrenfeuchter
Passif de la communauté, dettes hypothécaires 16.200, dettes chirographaires 62.995
Succession, vins 11.680, extances 3407, garde robe 153, Passif 4929
La nue propriété du 8° revenant au Sr Ehrenfeuchter dans la succession de Marie Elisabeth Fries, décédée épouse de Philippe Jacques Rasp

Les héritiers vendent les immeubles aux enchères. La cohéritière Louise Mathilde Ehrenfeuchter femme de Jacques Gustave Adolphe Wolff achète différents immeubles dont le 21, rue de l’Ail et la maison d’angle 22, rue de l’Ail et 7, rue de la Lie

1855, Me Zeyssolff (minutes en déficit) – Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 626 (2285)
n° 87 du 19 janvier 1856 (jardin)
Le 13 novembre 1855 – Cahier des charges pour parvenir à la licitation des immeubles dépendant de la succession de Jean Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vins, et Marie Barbe Wolff, décédés conjoints à Strasbourg, lequel cahier des charges est accepté par le subrogé tuteur
il a été présenté pour être transcrit l’acte de mutation dont la teneur suit. D’un cahier des charges dressé par maître Zeyssolff, à ce commis par justice et un collègue notaires à Strasbourg le 13 novembre 1855 (…) et d’un procès verbal d’adjudication définitive sur licitation dressé par le même notaire le 6 décembre 1855.
Il appert que, primo dame Caroline Wilhelmine Ehrenfeuchter épouse dûment assistée et autorisée de Monsieur Jean Philippe Huss, brasseur, présent, secondo dame Louise Mathilde Ehrenfeuchter épouse dûment assistée et autorisée de Jacques Gustave Adolphe Wolff, avoué près le tribunal civil séant à Strasbourg, présent, tertio Demoiselle Adélaïde Ehrenfeuchter, majeure, quarto dame Adélaïde Huss veuve de Monsieur Théophile Adolphe Ehrenfeuchter vivant marchand de vins en gros à Strasbourg ayant agi en qualité de tutrice légale d’Adèle Ehrenfeuchter, sa fille mineure issue de son mariage avec son époux défunt, quinto et Monsieur David Butz tonnelier ayant agi en qualité de subrogé tuteur de la mineure Ehrenfeuchter, prénommée, tous demeurant et domiciliés à Strasbourg, autorisés à l’effet de la vente par licitation des biens ci après désignés par jugement rendu par le susdit tribunal le 5 novembre 1855 enregistré
acp 444 (3 Q 30 159) f° 100 du 15.11.
acp 445 (3 Q 30 160) f° 69 du 7.Xbr – Le 6 décembre – Adjudication définitive
Art. 1. Une Maison à Strasbourg rue de l’Ail N° 21
au Sr Wolff, susdénommé moyennant 51.000 francs
Art. 2. Une maison rue de l’ail n° 22 et rue de la lie n° 7
au même, pour 10.100 francs
Déclaration de command par le Sr Wolff, qu’il a enchéri les articles 1, 2, 4 et 9 pour le compte de Louise Mathilde Ehrenfeuchter colicitante, épouse Jacques Gustave Adolphe Wolff

Liquidation des successions Ehrenfeuchter
1858 (25.6.), Me Zeyssolff (minutes en déficit)
Liquidation et partage des successions délaissées par Jean Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vins en gros et Susanne Madeleine Barbe Wolff, entre (…)
Masse à partager. Créances 32.647, créances sur De Wolff pour prix d’immeubles par elle enchéris par acte reçu Zeyssolff le 6 décembre 1855, 71.535, créances sur Mde Huss 7320, créances sur Mlle Ehrenfeuchter 2242, argent comptant 20.007, total 133.744
Rapport de la De Huss 13.742, rapport de la De Wolff 13.683, Rapport de la mineure 11.599, total 172.751
Passif. Il et dû à la mineure 38.383, frais de liquidation 1220, total 39.753
Reste à partager 133.178
(…) Il reste dans l’indivision des créances montant à 31.832
acp 470 (3 Q 30 185) f° 59 du 5.7.

Louise Mathilde Ehrenfeuchter épouse en 1844 Jacques Gustave Adolphe Wolff, avoué à Wissembourg
1844 (7. 7.br), Strasbourg 8 (67), Me Zeyssolff n° 2378
Contrat de mariage – Ont comparu M. Jacques Gustave Adolph Wolff, avoué près le tribunal civil séant à Wissembourg, y domicilié et demeurant, fils majeur de M. Frédéric Jacques Wolff, décédé brasseur à Strasbourg et de De Louise Elisabeth Dietrich sa veuve demeurant à Paris, stipulant en son nom comme futur époux d’une part
Dlle Louise Mathilde Ehrenfeuchter, fille majeure et légitime de M. Jean Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vins et de De Susanne Wolff son épouse avec laquelle elle demeurant et est domiciliéé à Strasbourg, procédant en son nom du consentement de ses père et mère comme future épouse d’autre part
acp 328 (3 Q 30 043) f° 59 du 11 septembre – sous le régime de la communauté de biens réduite aux acquêts
Les apports du futur consistent en son office d’avoué près le tribunal civil de Wissembourg et un mobilier, linge et literie, bibliothèque, créances montant ensemble à 2100 francs. Le Sr Wolff déclare qu’il doit encore sur le prix de son office d’avoué une somme de 4000 francs
Donation par les père et mère de la future épouse à leur fille ce acceptant d’un trousseau et argent comptant montant ensemble à 11.796 francs
Donation réciproque par les futurs au survivant d’eux de l’usufruit viager de la succession du prémourant, réductible à moitié en cas d’enfants

Jacques Gustave Adolphe Wolff achète en 1852 un office d’avoué à Strasbourg
1852, Enregistrement de Strasbourg, ssp 112 (3 Q 31 611) f° 36-v du 21.6.
ssp du 21 juin 1852 – Cession d’office ainsi conçu. Entre les soussignés De Marie Louise Blüefeld femme du Sr Joseph Antoine Weiss, ancien notaire à Brumath, elle demeurant à Strasbourg, en qualité de légataire universelle pour moitié en pleine propriété et pour l’universalité en usufruit de la succession délaissée par Mr Elie Stoeber vivant avoué à Strasbourg suivant testament olographe du 13 septembre 1851 enregistré et déposé en l’étude de M° Roessel le jeune notaire en la même ville le 19 mai 1852, ladite dame Weiss autorisée à l’effet des présentes par jugement du tribunal civil de Strasbourg en date du 2 juin de la présente année, en encore en qualité d’administratrice des biens de Paul Alfred Weiss et Victor Weiss ses deux enfants mineurs procréés avec son dit mari, iceux comme légataires universels de la moitié de ladite succession aux termes du même testament, et M° Daniel Victor Stoeber, docteur en médecine, professeur à la faculté de médecine de Strasbourg demeurant en cette ville, en qualité de tuteur ad hoc des dits enfants mineurs Weiss (…)
et Mr Jacques Gustave Adolphe Wolff, avoué licencié en droit demeurant à Wissembourg, a été convenu ce qui suit
Mad. Weiss et Mr Stoeber en qualité qu’ils agissent, cèdent à Mr Wolff qui accepte, l’office de feu M° Elie Stooeber, décédé avoué à Strasbourg, avec le mobilier qui garnit son étude et la colelction des arrêts et décisions de la cour d’appel de Colmar, mais sans les extances qui restent de la succession de feu M° Stoeber jusqu’au jour de la prestation de son serment pour le prix de 40.000 francs payables de la manière suivante (…)

Louise Mathilde Ehrenfeuchter fait rédiger un cahier des charges pour vendre les deux maisons sises 21 et 22 rue de l’Ail (ensuite n° 7 et 11). L’enchère n’a pas lieu.

1862 (14.7.), Strasbourg 8 (74), Not. Gustave Edouard Loew n° 165
Cahier des charges – A comparu De Louise Mathilde Ehrenfeuchter épouse dûment assistée & autorisee de Mr Jacques Gustave Adolphe Wolff, avoué près le Tribunal civil de première instance séant à Strasbourg, présent, demeurant ensemble & domiciliés en cette ville, laquelle a déclaré être intentionnée de vendre aux enchères publiques les maisons ci après désignées
Désignation des immeubles à vendre. 1° Une maison propre à une grande exploitation ayant servie autrefois à un commerce de vins en gros, composée de plusieurs corps de bâtimens, avec cours, pompes à eau, écurie, remises, grandes caves, grands greniers & magasins, droits, appartenances & dépendances rue de l’ail N° 9 anciennement N° 21, ayant une issue avec porte cochère sur la rue de la lie où elle porte le n° 3 ancien 9 tenant d’un côté à la propriété du sieur Romer, de l’autre à elle ci après décrite, donnant par devant sur la rue de l’ail & par derrière sur les propriétés Eberlin & Klipfel
2° Une maison avec cour, appartenances & dépendances rue de l’ail N° 11 ayant formé autrefois deux maisons l’une rue de l’ail qui portait le N° 22 & l’autre rue de la Lie qui portait le N° 7. L’ensemble forme aujourd’hui le coin de la rue de l’ail & de celle de la lie, tenant d’un côté à la maison ci-dessus décrite & par derrière à la propriété Ottmann
Etablissement de la propriété. Ces immeubles dépendaient des successions de feus M. Jean Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vins & De Susanne Madeleine Barbe Wolff, décédés époux à Strasbourg, père et mère de Mme Wolff dont elle fut héritière pour un quart. Mde Wolff propriétaire d’un quart du chef de ses père et mère acquit les trois quarts restants de ses cohéritiers suivant procès verbal d’adjudication sur licitation dressé par M° Zeyssolff à ce commis par justice lors notaire à Strasbourg & son collègue le 6 décembre 1855 et déclaration de command le lendemain enregistré, cette acquisition a eu lieu moyennant le prix de 61.100 francs (…) M. Ehrenfeuchter décéda le 29 octobre dernier en délaissant pour héritiers ses oncle & sa tante à l’époque de son décès ladite somme fut encore due intégralement
Titres de propriété antérieurs. M et Mde Ehrenfeuchter, père et mère de Mde Wolff avaient fait l’acquisition des maisons susdécrites durant leur communauté, savoir
1. De celle rue de l’ail qui porte actuellement le N° 9 (…)
2. De la maison rue de l’ail N° 11 A) De celle qui portait le N° 7 rue de la Lie. De De Caroline Christmann épouse de M. Charles Louis Arnold, architecte à Strasbourg, en vertu d’un contrat passé devant M° Guillaume Grimmer, lors Notaire à Strasbourg & un collègue le 3 octobre 1835, enregistré & transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 8 du même mois vol. 297 N° 88. Cette acquisition a eu lieu moyennant le prix de 4000 francs encore dû. Mde Arnold en était propriétaire pour lui être échu dans les successions de ses ayeux maternels, sieur Jean Georges Riedinger, propriétaire & De Marie Salomé Metz, décédés conjoints à Strasbourg, suivant partage dressé par M° Hatt lors notaire en ladite ville le 24 juillet 1831. enregistré. Le sieur Riedinger en avait fait l’acquisition de De Catherine Salomé Voltz veuve du sieur Jean Charles Mann, boucher en adite ville suivant contrat passé devant M° Stoeber père lors notaire en ma même ville le 16 juillet 1810, enregistré. Le titres de propriété antérieur est une vente par M. Isaac Ottmann, Docteur en médecine à Strasbourg au sieur Charles Volck menuisier en ladite ville passée à la ci devant Chambre des Contrats de cette ville le 12 décembre 1761.
B. Et de celle qui portait le N° 22. Des héritiers bénéficiaires de feu le sieur Georges Henri Scholl, vivant marchand de vins à Strasbourg, suivant jugement d’adjudication sur surenchère rendu à l’audience des criées du tribunal civil séant à Strasbourg le 4 mars 1842, enregistré, transcrit au bureau des hypothèques susdit le 30 du même mois vol. 380. N° 99 & inscrit d’office au vol. 362. N° 76. Cette acquisition a eu lieu moyennant le prix de 10.800 francs
Situation hypothécaire. Les immeubles à vendre ne sont grevés d’autres dettes et hypothèques que celles énoncées à la page 3 & s’élèvent ensemble à 41.366 francs
Baux. Ils sont loués verbalement (…) Cette décrite sous le N° 2 est luée jusqu’au premier octobre 1854, 67 ou 70 au sieur Jérôme Fischer, vitrier, principal locataire
Servitude à la charge de la maison N° 11 au profit de la maison N° 9. La maison décrite sous le n° deux reçoit & recevra comme par le passé les eaux pluviales & ménagères de la maison de devant de celle décrite sous le n° un.
Article Quinze la mise à prix est de 5000 francs pour la maison sous le Numéro un & de 15.000 francs pour celle déécrite sous le Numéro deux
Cejourd’hui jeudi 17 juin 1862 (non terminé)
acp 512 (3 Q 30 227) f° 72-v du 18.7.

Jacques Gustave Adolphe Wolff et Louise Mathilde Ehrenfeuchter hypothèquent les deux maisons au profit de Caroline Wilhelmine Ehrenfeuchter sa sœur, veuve du brasseur Jean Philippe Huss

1862 (19.8.), Strasbourg 8 (74), Not. Gustave Edouard Loew n° 195
Obligation – Ont comparu Mr Jacques Gustave Adolphe Wolff, avoué près le Tribunal civil de première instance séant à Strasbourg & De Louise Mathilde Ehrenfeuchter, son épouse qu’il assiste & autorise demeurant ensemble & domiciliés en ladite ville, lesquels déclarent que suivant acte de liquidation & de partage dressé par M° Loew soussigné & son collègue le 5 juillet dernier & autres titres y relatés, Mde Wolff comparante est la débitrice de
De Caroline Wilhelmine Ehrenfeuchter sa sœur veuve de M. Jean Philippe Huss, vivant ancien brasseur à Strasbourg àù elle demeure et est domiciliée, d’une somme principale de 23.168 francs
hypothèque 1° Une maison propre à une grande exploitation ayant servie autrefois à un commerce de vins en gros, composée de plusieurs corps de bâtiments, avec cours, pompes à eau, écurie, remises, grandes caves, grands greniers & magasins, droits, appartenances & dépendances rue de l’ail N° 9 anciennement N° 21, ayant une issue avec porte cochère sur la rue de la lie où elle porte le n° 3 ancien 9 tenant d’un côté à la propriété du sieur Romer, de l’autre à elle ci après décrite, donnant par devant sur la rue de l’ail & par derrière sur les propriétés Eberlin & Klipfel
2° Une maison avec cour, appartenances & dépendances rue de l’ail N° 11 ayant formé autrefois deux maisons l’une rue de l’ail qui portait le N° 22, l’autre rue de la Lie qui portait le N° 7. L’ensemble forme aujourd’hui le coin de la rue de l’ail & de celle de la lie, tenant d’un côté à la maison ci-dessus décrite & par derrière à la propriété Ottmann
(…) les immeubles prédécrits appartiennent en toute propriété à Mde Wolff codébitrice, un quart pour en avoir hérité de ses père & mère M. Jean Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vins & De Susanne Madeleine Barbe Wolff, décédés époux à Strasbourg, & les trois quarts restants pour s’en être rendus adjudicataire sur les colicitants suivant procès verbal d’adjudication dressé par M° Zeyssolff à ce commis par justice lors notaire à Strasbourg & son collègue le 6 décembre 1855 (…) le montant des hypothèques grevant les immeubles sus décrits est de 61.084 francs

Le docteur en médecine Edmond Wolff habitant à Tours et Anne Wolff femme de l’ingénieur Henri Alfred Engelhardt habitant à Lunéville, héritiers de Jacques Gustave Adolphe Wolff, avoué auprès du tribunal civil puis juge de paix à Illkirch, vendent la maison comprenant six bâtiments au marchand Etienne Joggerst et à sa femme Françoise Sauer.

1900 (8.1.), M° Loew, dans Ail n° 9 (96 MW 65)
8. Januar 1900, N° 32.430. Kauf vor Gustav Eduard Loew, unterschriebenem Notar zu Straßburg, ist erschienen Herr Heinrich Alfred Engelhardt, Ingenieur wohnend u Lunéville, handeld als Bevollmächtigter 1) seiner bei ihm wohnenden Gattin Frau Anna Wolff, mit welcher er Zufolge Ehevertrag vor Notar Humbert in Illkirch vom 19. Mai 1877 in Errungenschafts gemeinschafft ohne Anlegung oder Wiederanlegungsgeding verheurathet ist (…) 2. des herrn Edmond Wolff, Doktor der Medizin, wohnend zu Tours (…) überträgt hiermit zu vollem Eigenthum
an die mitanwesenden, dieß annehmenden Ehegeatten Herrn Stephan Joggerst, Kaufmann, und Frau Franziska geborne Sauern beide wohnend in Straßburg, gemeinschaftliche Käufer
Bezeichnung. Das Anwesen zu Strassburg, Knoblochgasse Nr 9 und Drusengasse Nr 3, bestehend hauptsächlich aus sechs Gebäuden nebst zwei Höfen und zwar
1) Ein Hauptwohnhaus an der Knoblochgasse, enthaltend Spezereihandlung und ein Obst: und Gemüselager,
2) Ein Wohnhaus linker Hand des Eingangs zwischen den beiden Höfen,
3) Ein Wohnhaus in der Mitte zwischen den beiden Höfen, enthaltend Schreinerwerckstätte,
4) Ein Wohnhaus links im zweiten Hofe, enthantend früher ein kleines Möbelmagazin, jetzt Malerwerkstätte,
5) Ein Wohnhaus hinten im zweiten Hof enthaltend eine Schreiner: und Spenglerwerkstätte,
6) Ein Wohnhaus rechts im zweiten Hof auf die Drusengasse hinaus.
Das ganze Anwesen wird außer von den beiden Gassen begrenzt einerseits von dem Anwesen der Mägdeherberge, anderseits von Holderbach, hinnten von Eberlin und Klipfel.. Im Kataster steht das Anwesen unter Sektion P N° 1081, Knoblochgasse Nr 9 mit einer Fläche von 5 Ar 80 Qm Wohnhaus und Hofraum, sowie unter Sektion P Nr 1101 Drusengasse Nr 3, zwei Ar Wohnhaus mit Hofraum.
Eigenthumsnachweis. Herr Wolff und Frau Engelhardt erbten das Anwesen von ihrer im Jahre 1873 gestorbenen Mutter Frau Luise Mathilde Ehrenfeuchter, Gattin von Herrn Jakob Gustav Adolph Wolff, Anwalt am Civilgerichte Strassburg und nachher Friedensrichter zu Illkirch, von welcher sie einzige Erben waren. Frau Wolff hatte es laut Protokoll des Notars Zeysolff dahier vom 6. Dezember 1855 aus den Nachlässen ihrer Eltern, der hiesigen Ehegatten Herr Johann Theophil Ehrenfeuchter, Weinhändler und Frau Susanna Magdalena Barbara Wolff hier sich allein angesteigert.
Bedingungen (…) 3. Käufer treten an Stelle der Verkäufer in den bestehenden Miethvertrag ein, wodurch das ganze Anwesen bis Zum 25. Maerz 1903 an die hiesigen Kachlerseheleute Joseph Mahler und Maria Steinel um einen in vierteljärlichen Raten Zum voraus zahlbaren Zins von jährlich 4000 Mark – Kaufpreis 82.000 Mark
(Ubersetzung) Vor Herrn Eugène Lainé und einem seiner Kollegen den unterzeichneten Notaren zu Tours, Erschien Herr Edmond Wolff, Doktor der Medizin, Professor an der Ecole de médecine von Tours, wohnhaft zu Tours rue Bernard Palissy N° 52, derselbe bestellte hiermit zu seinem Bevollmächtigten (…)
Abschrift aus dem Eigentumsbuch – vorläufigen Grundbuch – von Straßburg. Joggerst Stephan, Kaufmann in Strassburg und Eigenthümlich gehörig Franziska geb. Sauer in Gütergemeinschaft

Etienne Joggerst et Françoise Sauer vendent par acte administratif la maison à la Ville de Strasbourg. La description reprend les termes de l’acte dressé par le notaire Lœw.

1907 (1.7.), Acte administratif, dans le dossier Ail n° 9 (96 MW 65)
Repertorium N° 8092
Vor dem unterzeichneten Beigeordneten Regierungs-Rat Alexander Dominicus, hier wohnhaft, als gesetzlichem Stellvertreter des Bürgermeisters der Stadt Straßburg, erschienen 1) Bureau Vorsteter Hörmann, wohnhaft zu Strassburg handelnd in Ausführung des Gemeinderats beschlusses vom 10. Mai 1907, wovon eine Abschrift hier beigebogen bleibt laut beigefeteter Vollmacht des Bürgermeisters vom heutigen als Vertreter der Stadt Strassburg
2) die in Gütergemeinschaft lebenden Eheleute Stephan Joggerst, Kaufmann und dessen Ehefrau Franziska geborene Sauer, beide zusammen hier wohnhaft, die Erschienenen erklärten zur Beurkundung was folgt
die Eheleute Joggerst verkaufen an die Stadt Strassburg (…)
das nachbezeichnete Anwesen. Bezeichnung. Das Anwesen zu Strassburg, Knoblochgasse 9 und Drusengasse N° 3 bestehend hauptsächlich aus sechs Gebäuden nebst zwei Höfen und zwar
1) Ein Hauptwohnhaus an der Knoblochgasse, enthaltend Spezereihandlung und ein Obst: und Gemüselager,
2) Ein Wohnhaus linker Hand des Eingangs zwischen den beiden Höfen,
3) Ein Wohnhaus in der Mitte zwischen den beiden Höfen, enthaltend Schreinerwerckstätte,
4) Ein Wohnhaus links im zweiten Hofe, enthantend ein Lagerraum,
5) Ein Wohnhaus hinten im zweiten Hofe enthaltend eine Schreiner: und Spenglerwerkstätte,
6) Ein Wohnhaus rechts im zweiten Hofe auf die Drusengasse hinaus, das ganze Anwesen wird außer von den beiden Gassen begrenzt einerseits von dem Anwesen der Mägdeherberge und Lasch, anderseits von Professor Hey. Im Kataster steht das Anwesen zufolge des vor Notar Löw am 8. Januar 1900 zwischen den Eheleuten Joggerst und den früheren Besitzern den Erben Wolff errichteten Kaufvertrags unter Sektion P N° 1081, Knoblochgasse 9 mit einer Fläche von 5 ar 80 qm Wohnhaus und Hofraum, sowie unter Sektion P N° 1101 Drusengasse 3, 2 Ar Wohnhaus mit Hofraum.
Nach den unterm 17. Juni 1907 vom Katasteramt eingeholten Auszüge aus der Katastermutterrolle steht das Anwesen wie folgt eingetragen, Laufende N° 1 Flur 13 Parzelle 70 Knoblochgasse 9 und P 1081/1101 Drusengasse 3 mit einer Fläche von 8 ar 36 qm zwei Wohnhäuser mit Hofräumen, Nutzungswert 15.500. Der Erwerb erfolgt im öffentlichen Interesse und kommt das Anwesen infolge Straßenanlage zum Abbruch.
Eigenthumsnachweis. Die Eheleute Joggerst erwarben das vorbezeihnete Anwesen laut dem vor Notar Löw, dahier, am 8. Januar 1900 abgeschlossenenen Kaufakte eingetragen im Eigentumsbuche für Strassburg auf Blatt 31. vom 29. Januar 1900 von Herrn Dr med. Edmond Wolff in Tours und Frau Engelhardt, Gattin des Ingenieurs Heinrich Alfred Engelhardt in Lunéville, welche das Anwesen als einzige Erben von ihrer im Jahre 1873 gestorbenen Mutter Frau Luise Mathilde Ehrenfeuchter Gattin von Herrn Jakob Gustav Adolph Wolff, Anwalt am Civilgerichte Strassburg und nachher Friedensrichter zu Illkirch erbten. Frau Wolff hatte es laut Protokoll des Notars Zeysolff dahier vom 6. Dezember 1855. aus den Nachlässen ihrer Eltern der hiesigen Ehegatten Herr Johann Theophil Ehrenfeuchter Weinhändler und Frau Susanna Magdalena Barbara Wolff hier sich allein ersteigert.
Bedingungen (…) 3. Vom 1. Oktober 1907 ab übeträgt die Stadt das Anwesen den Eheleuten Joggerst als Hauptmieter auf die feste Dauer von 5 Jahren das ist bis zum 1. Oktober 1912 zu einem jährlichen Mietzinse von 5500. M – Kaufpres, 155.000 Mark
Aufgenommen zu Strassburg auf dem Amtszimmer des Beurkundenden am ersten Juli 1907.
(Bd. 1070, Bl. 13 No. 963 Eingetragen Strassburg I, den 5. Juli 1907)


Adolphe Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vins, et (1843) Adèle Huss

Adolphe Théophile Ehrenfeuchter épouse en 1843 Adèle Huss

1843 (7.7.br), Strasbourg 8 (66), Me Zeyssolff n° 1847
Contrat de mariage – Ont comparu Mr Adolphe Théophile Ehrenfeuchter, marchand de vins demeurant et domicilié à Strasbourg, fils majeur et légitime de M. Ehrenfeuchter, marchand de vins et de De Susanne Wolff son épouse demeurant en ladite ville, agissant en son nom personnel du consentement de ses père et mère comme futur époux d’une part
Et Delle Adèle Huss, demeurant et domiciliée à Strasbourg fille majeure et légitime de feu M° Jean Philippe Huss brasseur et de Marguerite Barbe Gsell vivant conjoints en la même ville, stipulant en son nom personnel comme future épouse d’autre part

acp 313 (3 Q 30 028) f° 74-v du 8.9. – Les apports du futur époux consistent 1° en une somme de 10.000 francs à lui constituée en dot âr ses père et mère en avancement sur leurs successions futures, non présents à l’acte mais avec déclaration des apports, 2° Une somme de 13.500 francs de ses épargnes, 3° Un trousseau évalué 1001
Les apports de la future épouse consistent 1° en une somme de 22.666 francs de créances hypothécaires et chirographaires, 2° des 551/15.120 indivis de différents immeubles ban de Guémar, 3° de 14.069 francs de valeurs détaillées dans un compte de tutelle sous signature privée en date de Strasbourg du 3 septembre 1839 et dont M° veuve Farny son aïeule a l’usufruit, 4° d’un trousseau évalué à 6574 francs,
Do,n matutinal par le futur époux à la future épouse d’une somme de 3000 francs. Donation réciproque par les futur époux au survivant d’eux de l’usufruit viager de la succession reductible en cas d’enfant de moitié

Théophile Adolphe Ehrenfeuchter meurt à Montpellier le 21 juillet 1845 en délaissant une fille

1846 (12.1.), Strasbourg 8 (68), Me Zeyssolff n° 2987
Inventaire de la succession de feu Mr Théophile Adolphe Ehrenfeuchter, vivant marchand de vins en gros, décédé à Montpellier (Hérault) le 21 juillet 1845
L’an 1845, Lundi le 12 janvier à 9 heures du matin à Strasbourg rue de l’Ail N° 21, à la requête et en présence de De Adèle Huss veuve de Mr Théophile Adolphe Ehrenfeuchter, vivant marchand de vins en gros à Strasbourg où elle demeure et est domiciliée, agissant tant en son nom personnel, à cause de la communauté qui a existé entre elle & son époux défunt, à cause de l’exercice de ses reprises & remplois contre cette communauté & en raison des droits et avantages de survie ou autres que lui a assurés le défunt en vertu de leur contrat de mariage et de son testament ci après allégués, qu’en qualité de mère et tutrice légale d’Adèle Ehrenfeuchter, âgée de 18 mois, sa fille issue de son légitime mariage avec son époux défunt. En présence de M° Jean Théophile Ehrenfeuchter marchand de vins en gros demeurant et domicilié à Strasbourg, agissant en qualité de subrogé tuteur de la dite mineure (…) Et encore en présence de M° David Butz, tonnelier demeurant et domicilié à Strasbourg, nommé subrogé tuteur ad hoc de l’enfant mineure susnommée pour les cas où le subrogé tuteur pourrait avoir des intérêts opposés avec la mineure & surtout eu égard à l’association qui a existé entre ledit subrogé tuteur & le défunt son fils

I. Expédition du contrat de mariage reçu par le soussigné notaire le 7 septembre 1843 (…)
II. L’expédition du testament olographe de M. Ehrenfeuchter daté de Strasbourg du 17 mars 1845, déposé en l’étude de M° Zeyssolff
Acte d’association entre M.M. Ehrenfeuchter défunt & Mr son père
Vins dans la cave de la maison Simonis
acp 344 (3 Q 30 059) f° 46 du 20 janvier 1846. Il dépend de ladite communauté un Mobilier propre à la veuve évalué à 6269 francs
Meubles propres au défunt 1001, Garde robe du défunt évaluée à 483
Mobilier de la communauté évalué à 470 francs
Objets dépendant de la société qui a existé entre le défunt et Jean Théophile Ehrenfeuchter marchand de vins à Strasbourg son père, vin et eau de vie en cave 108.689, tonneaux 9370, petits fûts 3341, outils et ustensiles 4768, actif de la société 158.164 – Passif 10.983
Le Sr Ehrenfeuchter père a droit dans l’actif à 105.233 francs et le Sr Ehrenfeuchter fils à 41.947 francs
Résumé. La communauté se compose de 41.947
Remploi à la succession 23.500, Remploi à la veuve 14.305, total 37.508 – Bénéfice 4142
Succession, moitié du bénéfice de la communauté 3071, remploi du défunt 23.500, total 28.571 – don matutinal fait à la veuve 3000, reste 22.571
La fortune de la veuve s’élève à 47.336 francs

Adèle Huss meurt à Gais en Suisse (canton d’Appenzell Rhodes-Extérieures) en 1857

1857 (17.7.), M° Zeyssolff (minutes en déficit)
Inventaire de la succession délaissée par Adèle Huss veuve de Théophile Adolphe Ehrenfeuchter vivant marchand de vins à Strasbourg, décédée à Gais (Suisse) le 11 juillet 1857, dressé à la requête de Frédéric Eugène Huss, régisseur au grand hotel du Louvre à Paris, commis tuteur d’Adèle Ehrenfeuchter fille des défunts conjoints Ehrenfeuchter.
acp 462 (3 Q 30 177) f° 5 du 23.7. (succession déclarée le 8 janvier 1858) Il dépend de ladite succession un mobilier estimé 4228 francs
acp 462 (3 Q 30 177) f° 49-v du 29.8. – (vacation du 17 août) Argent comptant trouvé à Gais 683, créances 15.558
le tiers d’une rente emphytéotique de 1394 litres de froment et autant de seigle et de 96 francs en argent, d’un capital de 1200 francs – Passif 735
Descriptions des titres et papiers
acp 470 (3 Q 30 185) f° 58 du 5.7.1858 – (vacation du 29 juin 1858) Créances 14.194 francs



40, rue du Jeu-des-Enfants


Rue du Jeu-des-Enfants n° 40 – IV 112 (Blondel), P 524 puis section 58 parcelle 52 (cadastre)

Maître d’ouvrage, Edouard Frick, maître ferblantier (1886) – L’actuel numéro 40 réunit depuis 1886 les anciens numéros 40 et 42


Façade (août 2021) – Vue en mars 2020, rue du Jeu-des-Enfants et rue Hannong où une partie du bâtiment a seulement deux étages – Etages

La maison qui appartient en 1581 à la veuve du tonnelier Sébastien Georger n’empiète sur le communal que par la porte de cave. Les héritiers de l’huilier Mathias Erhard vendent en 1630 deux maisons contiguës au tonnelier Martin Kern. Ses héritiers vendent en 1645 celle à l’angle de la rue du Foulon (n° 42 au XIX° siècle) puis en 1654 la voisine (n° 40) à Jean Ehrmann. Bourgeois de Strasbourg demeurant à Nordheim, Jean Ehrmann vend en 1657 la petite maison (n° 40) au pelletier Georges Hellbeck en passant une convention sur la vidange de la fosse d’aisances commune. Après avoir appartenu au tourneur Jean Martin Dreutel puis au cordonnier Louis Christophe Herrsam, elle revient par cession de créances au tanneur Georges Hetzel (1687-1705). Le ramoneur David Farrenschon doit y avoir fait des travaux puisque sa valeur vénale passe de 420 livres en 1713 à 600 livres en 1744. Lors de l’inventaire dressé après la mort de la première femme du poulieur Jean Martin Hosch, le rez-de-chaussée comprend un atelier, chacun des deux étages un poêle et un vestibule où se trouve la cuisine. La maison appartient ensuite à l’arquebusier Jean Louis Stierlé puis (1780-1798) au tailleur de limes Jean Daniel Ehinger. Ses héritiers la vendent au juif Judas Zeckendorff en 1798.


Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 145 (© Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) mentionne un bâtiment à rez-de-chaussée et trois étages en bois. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade est la deuxième à droite du repère (e) : deux portes dont une cintrée, trois étages à deux fenêtres chacun, toiture à deux niveaux de lucarnes. La cour F à l’arrière de la maison voisine (n° 42) montre les deux fenêtres qui s’ouvrent vers l’est (4-1).
La maison porte d’abord le n° 16 (1784-1857) puis le n° 40.


Cour F’
Croquis lors de la construction (1886, dossier de la Police du Bâtiment)

La ville cède en 1844 au tailleur Jean Michel Wendling un petit terrain devant la maison par voie d’alignement. Il avance le rez-de-chaussée sans modifier les étages, de sorte qu’en 1868 le rez-de-chaussée est aligné mais les étages sont en retrait. Le maître ferblantier Edouard Frick fait démolir en 1886 les maisons n° 40 et 42 et construire un nouveau bâtiment après avoir cédé à la Ville un terrain rue du Foulon en échange d’un autre rue du Jeu-des-Enfants. Le nouveau bâtiment de trois étages (15,95 mètres) a seulement deux étages (9,75 mètres) sur les 3,50 derniers mètres rue du Foulon. Le gros œuvre est terminé en décembre 1886, l’aménagement intérieur en juillet 1887.
Le bonnetier Emile Bauer transforme le rez de chaussée en 1922 en posant des sous-poutres, en abaissant les poutres de la cave et en supprimant une cloison. Il charge en 1947 l’architecte Edmond Picard de convertir une fenêtre en porte rue Hannong.


Porte (mars 2020) – Elévations (1996, architecte Guy Hauptmann, dossier de la Police du Bâtiment)

mars 2020

Sommaire
Cadastre – Police du Bâtiment, dossier I, dossier II, – Relevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1587 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date donnée par les registres du cadastre.

Sébastien Georger, tonnelier, et (1561) Barbe Kotter, veuve d’Adolphe Mang – luthériens
1610 v Georges Nagel, pasteur de Dorlisheim, et (1595) Ursule Œsinger – luthériens
1610 v Mathias Erhard, huilier, et (1583) Anne Heim, veuve de l’huilier Jacques Merckel – luthériens
1630 v Martin Kern, tonnelier, et (1629) Anne Brida puis (1635) Marie Leuprand remariée (1643) avec le cordonnier Conrad Stœcklin – luthériens
1654 v Jean Ehrmann, de Nordheim, bourgeois de Strasbourg, et Catherine puis (v. 1654) Marie, remariée (1672) avec Osvald Moll, aubergiste à Mittelhausbergen – luthériens
1657 v Georges Hellbeck, pelletier, et (1628) Elisabeth Grass puis (1634) Odile Hænel – luthériens
1674 v Jean Martin Dreutel, tourneur, et (1671) Anne Marguerite Reisenreuter – luthériens
1678 v Louis Christophe Herrsam, cordonnier, et (1663) Susanne Meyer, (1671) Salomé Engel puis (1680) Anne Marie Gerlach – luthériens
1687 v Georges Hetzel, tanneur, et (1646) Anne Marie Schott veuve du tanneur Sébastien Bratfisch puis (1673) Barbe Jud – luthériens
1704 v Jean Jacques Barbenès, cordonnier, et (1701) Marguerite Daucher – luthériens
1707 v Anne Marguerite Füssel et (1678) Jean Adam Schwab, fondeur d’étain, puis (1694) Isaac Stierlin – luthériens
1709 h Anne Marie Schwab et (1705) Jean Michel Reissmann, cordonnier, puis (1711) Jean Michel Gerold, ramoneur – luthériens
1711 v Jean Jacques Klein, passementier, et (1709) Marie Salomé Stiegler – luthériens
1713 v David Farrenschon, ramoneur, et (1711) Anne Marie Werbelo – catholiques (luthérien converti)
1744 v Jean Martin Bender, artiste peintre, et (1744) Anne Marie Gœtz, d’après épouse (1715) du cocher Jean Albrecht – luthériens
1746 v Jean Martin Hosch, poulieur, et (1741) Marie Ursule Wagner, épouse (1727) de Jean Kayser puis (1737) de Jean Christophe Roser, poulieurs, puis (1750) Anne Marguerite Flechner – luthériens
1771 v Jean Louis Stierlé, arquebusier, et (1770) Chrétienne Barbe Hilbert – catholiques
1780 v Jean Daniel Ehinger, tailleur de limes, et (1777) Marie Dorothée Reiss – luthériens
1798 v Juda Zeckendorff (Judel Moyses) et (v. 1792) Jeannette Kahn (Minette Kahn) – juifs
1810 v Salomon Schwartz (Seligmann Schwartz), marchand quincailler, et (1794) Claire (Clara) Levy (Feiss Levy) – juifs
1832 h Isaïe Schwartz, bijoutier, et (1832) Jeannette Levy
1840 v Jean Michel Wendling, tailleur, et (1838) Marie Marguerite Graser
1851 v Mathieu Zuckschwert, horloger, et (1832) Elisabeth Falck
1852 v François (Cyriaque) Bruder, marchand fripier, et (1843) Joséphine Ottmann
1853 v Michel Fritsch, marchand farinier, et (1845) Eve Pfrimmer puis (1855) Madeleine Meyer, veuve du sellier André Bierbaum
1886 h (Charles) Edouard Frick, ferblantier, et (1873) Anne Emilie Fritsch
1924* v Emile Bauer et son épouse née Levy

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 100 livres en 1705, 125 livres en 1709, 750 livres en 1750

(1765, Liste Blondel) IV 112, Jean Martin Hoch
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Helbert, 2 toises, 0 pied et 6 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) P 524, Schwartz, Salomon, orfèvre, place d’Armes 31 – maison, sol – 0,29 are / Wendling Michel tailleur

Locations

1765, Paul François Langlois, fabricant de pâtés

Livres des communaux

1587, Livre des communaux (cote VII 1450) f° 304-v
La veuve du tonnelier Sébastien Georger est propriétaire de la maison où habite le menuisier Valentin Sturm. La porte de cave inclinée qui a 7 pieds de large fait une saillie de 3 pieds et demi. Le propriétaire doit pour jouissance 4 sous.

Wider am Vordern Weinmarckh nach der Stampfgaßen Zugemeßen
Bastian Georgers deß Küeffers seligen Wittib vnd erben behausung, darinnen Veltin Sturm der Schreiner sizt, hatt ein lehenende Kellerthüer vij schu breit iii ½ schu h.aus, Bessert für das Niessen, iiij ß d.

Description de la maison

  • 1750 (billet d’estimation traduit) La maison comprend au rez-de-chaussée un atelier de poulieur à côté de l’entrée, au premier étage un poêle et un vestibule où se trouve la cuisine, au deuxième étage un poêle et un vestibule où se trouve une autre cuisine, au-dessus le comble couvert de tuiles plates où se trouve une chambre, la petite cave est voûtée, le tout estimé avec ses appartenances et dépendances à la somme de 1500 florins

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

1° arrondissement ou Canton ouest – Rue du Jeu des Enfants

nouveau N° / ancien N° : 27 / 16
Schwartz
Rez de chaussée en maçonnerie et 3 étages en bois médiocres
(Légende)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 28 f° 216 case 1

Wendling, Michel, tailleur
Zuckschwerdt, Mathieu, horloger (1852)
Bruder François, Marchand épicier, substitution 1854
1855 Fritsch Michel, Md. de Farine

P 524, maison, sol, rue du jeu des enfants 16
Contenance : 0,29
Revenu total : 76,15 (76 et 0,15)
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 9 / 8
fenêtres du 3° et au-dessus : 7 / 6

Cadastre napoléonien, registre 22 f° 809 case 1

Fritsch Michel, farinier
(ancien f° 557)

P 524, maison, sol, Rue du Jeu des enfants 40
Contenance : 0,29
Revenu total : 76,15 (76 et 0,15)
Folio de provenance : (216)
Folio de destination : 808, Abbruch 87/88
Année d’entrée :
Année de sortie : 88/89
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 9
fenêtres du 3° et au-dessus : 8
1887. Fritsch Michael Witt. f° 808-II, P 823, Wohnhaus, Reinertrag 96, Abbruch, 1886/87
ders. f° 809-I, P 524, Wohnhaus, Reinertrag 76, Abbruch, 1886/87

Cadastre napoléonien, registre 22 f° 808 case 2

Fritsch Michel, farinier
Subst. 88/89 Frick Carl Eduard Kinderspielg. 40/42
(ancien f° 556)

P 523, maison, sol, Rue du Jeu des enfants 42
Contenance : 1,45
Revenu total : 96,75 (96 et 0,75)
Folio de provenance : (215)
Folio de destination : 808, Abbruch 87/88
Année d’entrée :
Année de sortie : 88/89
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 9
fenêtres du 3° et au-dessus : 8
1887. Fritsch Michael Witt. f° 808-II, P 823, Wohnhaus, Reinertrag 96, Abbruch, 1886/87
ders. f° 809-I, P 524, Wohnhaus, Reinertrag 76, Abbruch, 1886/87

P 523, sol
Contenance : 1,44 (total 1,73)
Revenu total : 0,74 (total 0,89)
Folio de provenance : 808
Folio de destination : Gb
Année d’entrée : 88/89

P 524, sol
Contenance : 0,29 (total 1,73)
Revenu total : 0,15 (total 0,89)
Folio de provenance : 809
Folio de destination : Gb
Année d’entrée : 88/89

P 524, Haus
Revenu total : 338,89 (338 et 0,89)
Folio de provenance : Neubau
Folio de destination : Gb
Année d’entrée : 90/91
Année de sortie :
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 41 / 33
fenêtres du 3° et au-dessus : 25 / 20
1890. Frick Karl Eduard f° 828, P 524, Haus, Reinertrag 338, Neubau, vollendet 87/88, steuerbar 88/89

Cadastre allemand, registre 31 p. 331 case 2

Parcelle, section 58, n° 52 – autrefois P 523, 524
Canton : Kinderspielgasse Hs N° 40 – Rue du Jeu des Enfants
Désignation : Hf, Whs – sol, maison
Contenance : 1,81
Revenu : 3100 – 5500 – 5200
Remarques : 1910, Berufung

(Propriétaire), compte 2189
Frick Eduard
1924 Bauer Emile et son épouse née Levy
(688)

1789, Enquête préparatoire à l’Etat des habitants (cote VII 1295)

Canton 3, Rue 56 du Jeu des Enfans, Kinderspielgaß

16
Pr. Ehinger, Joh: Daniel – Schmidt

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton III, Rue 56 au Jeu des Enfants p. 145

16
Pr. Ehinger, Jean Daniel – Marechaux

Registres de population

(1795) IV° Section, Rue du jeu des enfants N° 16
(registre 600 MW 4) – légende

Jean Daniel Ehinger, 60, faiseur de vrilles, Strasbourg
Marie Dor. Ehinger, 49, sa femme, id
Jean Daniel, Ehinger, 14, son fils, id
Jean Frédéric Ehinger, 13, son fils, id
M. Ursule Ehinger, 50, Couturiere, id

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Kinderspielgasse (Seite 77)

(Haus Nr.) 40-42
Weil, Tuchhdlg. E 02
Guthmann A., Imm.-Agt. 2
Guthmann E., Kaufm. 2
Singer, Schneidermstr. 3
Wesche, Pensionär. 4

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 934 W 216)

Rue du Jeu des Enfants n° 40-42 (dossier I, 1868-1994)

Quand Michel Fritsch, propriétaire du 40, est autorisé à ravaler la façade en 1868, l’agent voyer relate que le rez-de-chaussée est aligné et que les étages sont en retrait. La veuve Fritsch est autorisée en 1885 à reporter le ravalement du n° 40 parce qu’elle a réparé la maison voisine (n° 42) et y a aménagé un magasin.
Le maître ferblantier Edouard Frick fait démolir en 1886 les maisons n° 40 et 42 et construire un nouveau bâtiment après avoir cédé à la Ville un terrain rue du Foulon en échange d’un autre rue du Jeu-des-Enfants. Le nouveau bâtiment de trois étages (15,95 mètres) a seulement deux étages (9,75 mètres) sur les 3,50 derniers mètres rue du Foulon. Le gros œuvre est terminé en décembre 1886, l’aménagement intérieur en juillet 1887.
Emile Bauer transforme le rez de chaussée en 1922 en posant des sous-poutres, en abaissant les poutres de la cave et en supprimant une cloison. Il a en 1932 le projet de modifier les maisons arrière qui lui servent d’entrepôt (10 et 12 rue Hannong). Le bonnetier Emile Bauer charge en 1947 l’architecte Edmond Picard de convertir une fenêtre en porte rue Hannong.

Sommaire
  • 1868 – L’entrepreneur de travaux publics Dietz demande au nom de Michel Fritsch, propriétaire du 40, rue du Jeu-des-Enfants, l’autorisation de ravaler la façade pour obtempérer à la notification du 9 avril. L’agent voyer relate que le rez-de-chaussée est aligné et que les étages sont en retrait.
  • 1884 – Le commissaire de police rapporte que les fosses d’aisance au 40-42, rue du Jeu-des-Enfants, propriété de la veuve Fritsch, ne répondent pas aux prescriptions du 4 novembre 1857. L’architecte municipal Nebelung constate que la fosse du n° 40 est réglementaire (voûte, couvercle) mais pas celle du n° 42 (non voûtée, couverte de planches).
    Le maire notifie la veuve Fritsch de munir la fosse d’un tuyau d’aération et d’un couvercle en pierre ou en tôle. Travaux terminés, octobre 1884.
  • 1884 – Le commissaire de police écrit au sujet de l’alignement au 42, rue du Foulon. Le maire répond qu’il s’agit du bâtiment qui porte le 42, rue du Jeu-des-Enfants et 2, rue du Foulon
  • 1885 – Le maire notifie la veuve Fritsch (40, rue du Jeu-des-Enfants) de ravaler la maison. Elle demande à reporter les travaux l’année suivante en arguant qu’elle a dû réparer à grands frais la maison voisine (n° 42) et y aménager un magasin. Le maire accorde le délai pour ravaler les deux maisons.
    Note, 17 juin 1886. La veuve Fritsch née Madeleine Meyer, demeurant au n° 42 a l’intention de céder les deux maisons à son fils marchand épicier Emile Fritsch et à son gendre ferblantier Charles Frick. Les n° 40 et 42 seront démolis et reconstruits.
  • 1886 – Les entrepreneurs J. et E. Klein (9, rue Fritz) demandent au nom du propriétaire Frick l’autorisation de démolir les n° 40 et 42 et de construire un nouveau bâtiment de trois étages qui aura 10,70 mètres de long dans la rue du Jeu-des-Enfants et une hauteur de 13,50 mètres. Les façades seront en briques.
    L’inspecteur des bâtiments Nebelung déclare que la cour pourra être couverte puisqu’il n’existe pas de prescription contraire. Le bâtiment sera construit d’après les nouveaux alignements, la façade sera avancée rue du Jeu-des-Enfants et en partie reculée rue du Foulon, pour un prix de 10 et de 24 marks respectivement.
    Cession pour réaliser les alignements, 21 juillet 1886. Le maître ferblantier Edouard Frick et la Ville de Strasbourg échangent des terrains sis 42, rue du Jeu-des-Enfants et 2, rue du Foulon. Edouard Frick cède un terrain de 4,74 m² rue du Foulon et la ville 4,45 m² rue du Jeu-des-Enfants (les plans joints, sur claque, ont disparu)
    1886 (juillet) – Les entrepreneurs J. et E. Klein sont autorisés au nom du propriétaire Edouard Frick à démolir les 40 et 42, rue du Jeu-des-Enfants et à construire à la place un bâtiment de trois étages, sauf sur une longueur de 3,50 mètres rue du Foulon où il n’aura que deux étages, en suivant les nouveaux alignements. Rue du foulon, le bâtiment pourra avoir la même hauteur que dans la rue du Jeu-des-Enfants sur une longueur de 15 mètres mais seulement 9,75 mètres de haut au-delà.
    Suivi des travaux. Les murs de fondation le long de la rue du Foulon sont terminés. Les anciennes fondations subsistent rue du Jeu-des-Enfants, août 1886. Les fondations sont commencées rue du Jeu-des-Enfants, fin août 1886. L’alignement est respecté, septembre 1886. Calcul des charges pour la structure en fer au rez-de-chaussée, croquis, septembre 1886. Le gros œuvre est presque terminé, le bâtiment a 15,95 mètres de hauteur, sauf sur une pièce de la rue du Foulon où il a seulement 9,75 mètres, octobre 1886. Le crépi est en cours, novembre 1866. Les murs intérieurs sont enduits. Le gros œuvre est terminé, l’inspecteur n’a pas d’objections à faire, décembre 1886. Les menuisiers travaillent, avril 1887. L’aménagement intérieur est terminé, juillet 1887. La seule objection est qu’une fenêtre à 1,35 mètre rue du Foulon est fermée par une grille qui s’ouvre vers l’extérieur. La grille est modifiée, octobre 1887.
    1886 (août) – L’entrepreneur demande l’autorisation de poser une clôture provisoire devant les n° 40 et 42 – Autorisation
  • 1886 (août) – L’agent de police Flick rapporte que les entrepreneurs J. et E. Klein obstruent la rue du Foulon alors qu’ils posent les nouvelles fondations du 42, rue du Jeu-des-Enfants – Le maire écrit à l’entrepreneur. Les fondations sont terminées,les charrettes peuvent de nouveau passer.
    1886 (novembre) – Les entrepreneurs J. et E. Klein demandent l’autorisation de raccorder le nouveau bâtiment d’E. Frick (42, rue du Jeu-des-Enfants) aux canalisations – Autorisation
  • 1887 – Le directeur de l’usine à gaz Weill Gœtz demande au nom du propriétaire Frick l’autorisation de faire une prise pour environ cinq becs au 40, rue du Jeu-des-Enfants – Autorisation
  • 1900 – Le peintre Charles Werner (59, rue de Zurich) demande l’autorisation de poser un échafaudage devant la maison d’Ed. Frick pour repeindre la façade. – Autorisation
  • Commission contre les logements insalubres. 1906. Propriétaire, Frick, demeurant rue de Zurich. Les logements sont bien tenus, les cabinets d’aisance raccordés aux canalisations
    Commission des logements militaires, 1915. Rien à signaler
  • 1906 – Le maire enjoint le rentier Frick (demeurant 12, rue de Zurich) de faire ravaler le 40, rue du Jeu-des-Enfants. La Police du Bâtiment accorde un an de délai. Les travaux n’ont pas eu lieu, ils pourraient se limiter à laver la peinture, décembre 1907 . La façade a été lavée, décembre 1907.
  • 1908 – Emile Bauer demande l’autorisation de poser une enseigne perpendiculaire – Autorisation – L’enseigne est posée, juillet
  • 1912 – Le peintre Charles Werner (59, rue de Zurich) demande l’autorisation de poser un échafaudage devant la maison d’Ed. Frick pour repeindre la façade au commissaire de police qui transmet au maire. – Autorisation
  • 1922 (janvier) – L’architecte D. Falk demande l’autorisation de remplacer une sous-poutre dans le magasin d’E. Bauer (propriétaire Frick) – Autorisation – Calcul des charges – Dessin, façade rue Hannong
    1922 (juin) – La Police du Bâtiment constate que l’entreprise Fleck et Rossi (15, boulevard d’Anvers) fait des travaux non autorisés en posant des sous-poutres, en abaissant les poutres de la cave et en supprimant une cloison – Le maire écrit au procureur de la République puis annule son courrier – L’entreprise est autorisée à entreposer des matériaux de construction sur la voie publique
  • 1924 – Les peintres en bâtiment Kaufmann et Levy (14, rue des Poules) demandent au commissaire de police l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique rue du Jeu-des-Enfants et rue Hannong. Le commissaire de police transmet au maire – Accord
  • 1932 – Emile Bauer (manufacture de bonneterie) souhaite modifier les bâtiments arrière servant d’entrepôt et aménager une entrée par la rue Hannong. Les 10 et 12 rue Hannong lui appartiennent mais pas le n° 8. Il demande à la Police du Bâtiment les conditions à observer.
  • 1939 – Une locataire du premier étage se plaint d’une cheminée défectueuse. La Police du Bâtiment ne constate rien d’anormal.
  • Certificats de sinistré après que le bâtiment a été endommagé par le bombardement aérien du 25 septembre 1944. Alfred Schneider (4° étage, dégâts moyens) demande à obtenir des habits – Emile Bauer : Attestation non remplie par le commissaire de police que le bâtiment d’Emile Bauer a subi des dommages de guerre
    La Division V déclare qu’elle n’a pas constaté de dégâts dus aux bombardements.
  • 1947 (avril) – La Police du Bâtiment constate qu’Emile Bauer, bonnetier, fait des travaux sans autorisation
    1947 (mai) – L’architecte Edmond Picard demande l’autorisation de convertir une fenêtre en porte dans la propriété du déporté Bauer (section 58 n° 52) – Autorisation – Plan de situation – Plan du magasin Bauer (l’ouverture se trouve à l’extrémité de la propriété rue Hannong)
  • 1949 – La Police du Bâtiment constate que le magasin d’ameublement Heinrich a posé sans autorisation une enseigne perpendiculaire – Demande – Autorisation
  • 1950 – Les établissements Burbex (bas et sous-vêtements) déclarent avoir posé une enseigne perpendiculaire et une inscription murale à leur nouveau local commercial (inscription Bonneterie Burbex) – Autorisation
  • 1951 – MM. Cahn et Dreyfuss sont autorisés à poser une enseigne perpendiculaire à leur pension
    1969 – Les mêmes déclarent avoir retiré l’enseigne
  • 1974 – La Police du Bâtiment constate que l’Electricité Guy (10, rue Sainte-Hélène) a posé une enseigne perpendiculaire sans autorisation – Rappels successifs
  • 1982 – Après un incendie, les pompiers constatent que la cheminée qui dessert le quatrième étage est fissurée. L’immeuble est géré par la société Segesca (rue du Fossé des Tanneurs) – Travaux terminés, mai 1982. Le ramoneur Jean-Jacques Dorn certifie que les cheminées du 40, rue du Jeu-des-Enfants sont conformes aux prescriptions
  • 1983 – La société Burbex demande l’autorisation de poser une enseigne lumineuse à double face. Maquette signée des établissements Fluorest (rue Haldenberg à Cronenbourg) – Autorisation – L’enseigne est posée.
  • 1987 – L’ingénieur géomètre Dangler-Legorgeu (rue Lauth) demande des renseignements d’urbanisme. Propriétaire, Nicole Claude Franck – Plan cadastral de situation
    1988 – Le notaire Marc Schultz (à Hochfelden) demande des renseignements d’urbanisme. Propriétaire, Nicole Claude Franck, à Saint-Cloud – Plan de situation
    1988 – Le notaire Marc Schultz demande des renseignements d’urbanisme. Propriétaire Savimo (Société d’achat et de vente immobilière) pour moitié et société en nom collectif Pauli et Blachair pour moitié – Plan de situation
    1990 – Les notaires associés Georges Racle et Jean-Pierre Colin (à Besançon) demandent des renseignements d’urbanisme. Propriétaire, Sopagemo S. A.
  • 1992 – La Police du Bâtiment constate que les établissements Burbex ont posé sans autorisation une enseigne lumineuse. Maquette signée des établissements Fluorest – Photographies – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Autorisation – L’enseigne est posée mais pas à l’endroit stipulé, juillet 1992 – L’enseigne est réglementaire, septembre 1992
    1994 – La Police du Bâtiment constate que le commerce a cessé son activité mais que les enseignes sont toujours en place. Le maire écrit à la société Sopagim (place Wilson à Villeurbanne). Le destinataire déclare qu’il a vendu l’immeuble le 6 juillet 1993 à la Sàrl Griffeco (19, boulevard de Lyon à Strasbourg). Réponse de la société Griffeco (7, boulevard Paul-Déroulède) – L’enseigne est démontée, avril 1994 – Les droits dus par la société Burbex sont admis en non-valeur suite à un courrier du mandataire judiciaire Raymond Jung – Courrier au liquidateur judiciaire au sujet des enseignes (1993). La société de gérance immobilière Sogi Via informe le maire que les établissements Burbex étaient ses locataires mais au numéro 38 et nom au numéro 40. – L’enseigne du n° 38 est enlevée.

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 1198 W 2722)

Jeu des Enfants 40-42 (dossier II, 19)
1996. Déclaration de travaux 482 93 V 0815 (aménagement des combles et de deux terrasses) et 0464 (salon de coiffure)

Sommaire
  • 1996 – Aménagement des combles et de deux terrasses. Maître d’ouvrage E.F.K. Sàrl (13-15, rue Lauth à Strasbourg), architecte Guy Hauptmann (à Lampertheim) – Plans
  • 1996 – Aménagement d’un salon de coiffure. Maître d’ouvrage, Philippe Schneider (à Wolfisheim), Maître d’œuvre, Evelyne Dauthuille – Elévations
    Travaux terminés, octobre 1997

Relevé d’actes

La maison appartient en 1587 à la veuve du tonnelier Sébastien Georger qui a épousé en 1561 Barbe Kotter, veuve d’Adolphe Mang.

Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 93, n° 13)
1561. Bastian Jeorg Kieffer von Oberehenheim vnd Barbara Kotterin, Adolph Mang nachgelaßene witwe. C. den 5. Augusti celebrarunt Nuptias (i 105)

Barbe Georger femme de l’enseignant Magnus Edel et les deux enfants de Sébastien Georger, meunier à Eckbolsheim, vendent deux maisons contiguës au pasteur de Dorlisheim Georges Nagel moyennant 550 livres

1610 (xxvij Januarÿ), Chancellerie, vol. 388 (Registranda Kügler) f& 44
Erschienen der Ehrengeacht wolgelert herr Meyster Magnus Edel Preceptor Nonæ Classis burg. Zu & Fr Barbara Jörgerin sein eheliche hußfr. Zum halbentheyl, Mehr hans Sutor Brottbeck burger alhie & Fr. dorothea Jergerin sein eheliche gemahl bemelt. Fr..Barbeln baaß für sich, So dann Hanns Abel der wagner alls geschwornen vogts Bastian bemelter Dorotheen bruders vogt Bastian Joegers Mullers Zu Eckboltzh. selig Sohns vögtlich weys beyd geschwisterd zu dem halbentheyl verkaufft
d. Ehrenvest wolgelerten herrn Magistro Georg Nagele pfarr herrn v Gottlichen Worths verkhündiger zu Dorleßheim
Zweÿ heüßer mit Iren hoffestetten hofflin V Stallung auch all and. Iren gebeuwen gelegen Inn d. S S am alten Wynmarckt einseyt ein eck ane Stampffgaß. ander seyt neb. diebold Wÿßenburger alten Schultheÿßen Zu Ballborn stoßend hinden vff ein Almend schupff, für freÿ ledig eÿgen v were dißer Khauff Zugeg. v. besch. vmb 550 pfund pfenning S.

Georges Nagel cède ses droits à Mathias Erhard

1610 (letzten Martÿ), Chancellerie, vol. 388 (Registranda Kügler) f° 120
Erschienen der Ehrenvest Fromm Fürsichtig wÿß herr Johann Hugwart beÿsitzer der herren Fünffzehener des ewigen Regiments der S S
hatt in gegensein des Ehrenhafften Mathÿß Erharts
bekhant das er alls beuelchaber des Ehrwürdig wolgel. herrn Georg Nagels vff sein bevelch wegen Inn und* deßelb. gelch*. H. Mathÿß Erharten die Zweÿ heusser mit deren begriffen Vnd Zugehörd In Hauptbrieff specificirt Inn den Werth wie er dieslbe erkhaufft Nemlich 500 pfund pfenning Vbergeb. v. Zugestelt

Pêcheur, Mathias Erhard épouse en 1583 Anne Heim, veuve de l’huilier Jacques Merckel et devient lui-même huilier.

Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. p. 253, n° 64)
1583. Mathias Erhard fischer Andres Erhard fischers seligen sohn, Anna Jacob Merckel des Olmanns s. witwe. Eingesegnet 11. Nouemb: (i 136)

Mathias Erhard qui est malade et sa femme Anne Heim font en 1617 leur testament par lequel ils instituent chacun pour héritiers des parents collatéraux

1617 (13.4.), Not. Strintz (Daniel, 58 not 60)
Testament – persönlich erschienen sind Mathiß Erhard ohlman v. burger Zu Straßburg Zwar etwaß übell Auff, dahero vff einem bett vffrecht sitzend v. frauw Annen heÿmin beeder gemächten burgere Zu Straßburg
(…) Zum 15.den so will herr Mathiß Erhardt d. Testirer zu sein uffrechten erben ernennen v einsetzen Annam Erhardin Hanß Adolff Fuchßen des wollstreichers haußfr. Zu einem 7. theil, Item Susannam Erhardin Michell Gressen deß haußbeckh. Alhier hußfr. Zu einem 7.th. Ferner Barbaram Erhardin Martin Burgers hoßstrickers haußfr. Jedoch mit Nachgesetzt * diß 7.thl. Mehr Mariam Erhardin deß wegen* er d. herr testirer Zu Eim sübenthl. Fr. Marien Sutorin Philippß Froschhammers deß weißbeckh hßfr. Mehr Susannem erstgemelt Marien Sutorin mitt Bläß Caduß dem Müller Z* d* Zu j. sibend.thl. S* Jund vbrig 7.theil Susannam Sutterin Clauß guttmans deß weißbeckh. hußfr, In All seiner Erbschafft (…)
Sie fraw Anne heÿmin die testirein ernennt Zu Ihren Erben, hanß Christoffell, Zacharias, Hanß M*ichs d. Catharin holmen geschwüsterd. wÿland Catharinen heÿmin ihrer schwester mitt hanß holmen dem Cand. * burger Zu Nerßburg erzeugte Kind. Zu gleich. Portionen und Antheÿler In Alle Ihrer verlaßenschafft, Jedoch anch endung deß widemsnießers vnd. sich Zu vergleichen Jedoch Catharinam Joseph Raßuhners deß Beckhen hußfr. Allein Inn d. Nieß Ihrer Kind. Aber in daß eÿgenthumb (…)
Actum Inn Straßburg Montags d. 13.t Aprilis 1617.

Les héritiers testamentaires de Mathias Erhard vendent deux maisons contiguës au tonnelier Martin Kern

1630 (8. Octobris), Chambre des Contrats, vol. 468 f° 650
(Protocollat. fol. 104.) Erschienen weÿ: Mathiß Erhardten gewesenen ohlmanns vnd burgers s: zu St. nachgelaßener Erben Ehe: vnd Vögt, mit namen Wolff Nonnenman der Steinmetz vnd burger alhie alß Eheuogt Mariæ Erhardtin, hanß Bitz alß ein geschworner Theilvogt vnd befelchaber Annæ Erhardtin Philipps Froschhammer, alß Eheuogt Marien Sutorin, deß Verstorbenen eingesetzter Erbin, Georg Brimer d. Meelman alß vogt Clauß Gutmans deß Weißbecken Acht Kindern, Hanß Georg Bendel alß vogt Barbaræ Erhardtin s: nachgelaßener fünff Kindern namens, Apollonien, Barbaræ, Marien, Johannis vnd Lorentz, Mehr Georg Langhard alß vogt Susannæ Erhardtin s: hinderlaßener 2.er Kindern, mit namen Michel und Susannæ, Friderich Linck der habermüller alß vogt Susannen Bleß Kadiß deß Becken s. docht. Vnd dann Zacharias Holm für sich selbsten (verkaufft)
Martin Kern dem Küeffer vnd burger Zu St.
Zweÿ häuser neben einander mit ihrem hoffstäten, höfflin vnd Stallung, sampt allen andern deren gebäwen & alhie am Alten Weinmarckt, einseit ein Eck an der Stampfgaßen, 2. seit neben diebold Weissenburgers gewesenen Schultheissen s: Zu Balbronn Erben hinden auff ein Allmend schlupf stoßend gelegen, so gantz freÿ, ledig, eÿgen, Vnd were diser Kauff Zugangen vnd beschehen für vnd vmb 850 Pfund d.

Originaire de Forchheim en Franconie, le tonnelier Martin Kern épouse en 1629 Anne, fille du tonnelier Zacharie Brida, puis devient bourgeois le 14 septembre suivant
Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 157-v, n° 27)
1629. Martin Kern der Kieffer von Forcheim Im Frackenlandt Weiland Bastian Kern des Bawrsmans daselb. hinderl. ehelicher Sohn Vnd Jgfr. Annam, Weiland Zachariæ Brida des Kieffers alhie hinderl. ehel. tochter (i 171)

1629, 4° Livre de bourgeoisie f° 111
Martin Kern d. Küeffer von Pforcheim In Bistumb Bamberg Empfangt d. Burg.recht Von Anna weÿland Zacharie Bridawen sellg. hind.laßene tochter Well Zu den Kueffer dienen. Actum den 14. 9.bris 1629.

Martin Kern se remarie en 1635 avec Marie, fille du tailleur Henri Leuprand : contrat de mariage passé à la Chambre des Contrats (dont les minutes de l’année manquent) tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration
Eheberedungs Copeÿ. Erschienen Martin Khern, Küeffer, burg. alhie als Hochzeiter mit beÿstand H. Balthasar Vischern dreÿer an alhieig. Müntz v. H. Gabriel Braunsteins Kleinen Raths verwanth. alhie am Andern, So dann Sebastian Rinck der Küeffer Alß vogt Jf. Mariæ weÿl. H. Heinrich Lewbrand. Alt. Kl. Raths verwanth. see. ehelicher dochter, Alß hochzeiterin, mit beÿst. Diebold Schwend. ihres unter vogts, wie auch Abraham Pfitzers deß Küefers H. Philipps Lewbrand Barbierers vnd H. Heinrich Lewbrand ihrer nechst. verwanthen vnd ehelich. bruders am andern theil (…) Aller fernern Innhalts der inn der Statt Straßb. Cantzleÿ Contractstub. darüber den 26. febr. A° 1635. vffgerichteter Verschreibung.

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. p. 192)
1635. Eadem [Dom. Quasimodogenit.] Martin Kern der Kieffer v. burger alhie vnd J. Maria Heinrich Leiprand deß schneiders v. Eines Ehrsamen Kleinen Raths alten beÿsitzers alhie nachgelaßene tochter. Cop. 21. April Zu J. St. Peter (i 98)

Martin Kern meurt en 1640 en délaissant des héritiers collatéraux à Mittelehrenbach près de Forchheim. Les experts estiment la maison 700 livres. Le défunt avait la jouissance des biens de sa première femme Anne Breida. La masse propre à la veuve s’élève à 331 livres, celle des héritiers à 321 livres. L’actif de la communauté est de 482 livres, le passif de 229 livres.

1640 (5. 7.br), Not. Ursinus (Jérémie, 60 Not 10) n° 26
Inventarium vndt beschreibung aller Haab vndt nahrung, so weÿl. der Ehrenhaffte Martin Khern Geweßener Küeffer vndt burger alhier nunmehr seel. nach seinem aus dießer weltt tödlichen hinscheiden hinder Ihme verlaßen, Welche vf freundliches ansuchen erfordern vndt begehren deß Ehrenuesten vorgeachten vndt Weÿßen herrn Jacob Katzensteins E. Ehrs. Kleinen Raths alhie beÿsitzers, so auß wohlermelts Kleinen Raths mittel In nahmen vndt von wegen weÿl. deß Ersamen Hannß Khernen geweßenen Baursmanns Zu Mittel Erbbach beÿ Forchheim im Bistumb Bamberg deß ietz abgeleibten bruders seel. hind.laßener Söhn, benantlichen Johannißen, Simonis vndt Johannis, aller dreÿ deßelben hinderlaßener nechster erben, Zu dißer Inventation deputiert vnd v.ordnet / die Ehrn: vnd tugendsame fraw Maria Lewbrandin sein hinderlaßene Wittib mit beÿstand deß Ehrenhafften Sebastian Rinckhen, Küeffers, burgers alhie Ihres geschwornenn vogts vnd deß Ehrenvesten vndt Rechtsgelehrten herrn H. Joh: Sebastian Lewbranden auch burgers alhie ihres bruders geäugt vnd gezeigt (…). So beschehen In beÿsein Johann Khernen deß einen Erben selbsten mit beÿstandt der Ehrenhafften v. Achtbahren herren Andreæ Heußlers vnd Johann Braun Küeffers beed. burgere alhie deß verstorbenen vorig. haußfr. sel. bruders vnd Schwagers, vff Donnerstag den 5. 9.bris A° 1640.

Eheberedungs Copeÿ (…) Aller fernern Innhalts der inn der Statt Straßb. Cantzleÿ Contractstub. darüber den 26. febr. A° 1635. vffgerichteter Verschreibung.
Inn einer alhie in d. Statt Straßburg vff dem Altten Weinmarckh am Stampffgeßlin gelegenen In dieße Erbschafft gehöriger behausung Ist befunden word. wie volgt. Inn d. Cammer A, Inn d. Cammer B, Inn d. Stubkammer, Inn der Kuchen, Im Obern haußöhren, Im Keller, In d. Cammer Lit. C, Inn d. Cammer D, Auff dem Gang, Im Obern vordern haußöhren, Inn d. Obern vordern stuben
Eigenthumb ane Heußern (E.) Item Zweÿ Heüßer neben einand. mitt ihren hoffstätten, höfflin, stallung, auch allen and. ihren gebeüwen, begriffen, weithen, Zugehörd. rechten vndt gerechtigkeiten, gelegen in d. Statt Straßburg, ein seith ein Eck an d. Stampffgaß, and. seith neben H Johann Reinhardt Kreßen d. Ehrs. großen Raths alhie Beÿsitzern Ehevögtlicher weiß, hinden vff ein Allmendtschlupff stoßend, so ganz freÿ ledig vndt eigenn durch die geschworne werckhleüth alhie den 16. 9.bris A° 1640 abgeschätzt für vndt vmb 700. lb. Darüber v.hand. j. t. P. Kauffbr. mit d. Statt Straßb. anhangendem Insigel v.wahrt deßen datum den 8. 8.bris A° 1630. weißet wie d. ietz v.storbene seel. gemelte heüßer von Mathÿs Eckhardts seel. Erben erkaufft mit alttem N° 1. sgn. vndt darbeÿ gelaß.
Item der halbe theil für vngetheilt ane ii heüßer ein vordern vnd j hindern Ane dem barfüßblatz (…)
Ergäntzung der Wittwen unveränderten Gutts (…) Auß dem Theilregister, was die Wittib von weÿl. frn Mariæ Lewbrandin ihrer lieben Mutter wie auch von weÿl. H Heinrich Lewbranden dem Jüngern Juris studioso Ihrem lieben brudern beeden seeligen ererbt.
Wÿdem, so der ietzt abgeleibte seelige biß in sein absterben Zugenießenn gehabt. Item so hatt er d. ietz verstorbene seel. von weÿl. frn Annæ Breudain seiner vorig. haußfraw seel. Verlaßenschafft Inhalt v.fertigten sond.bahren Summarisch. Extracts ad dies vitæ zu genießen
Ergäntzung des Erben unveränderten Gutts, Auß dem vber weÿland der tugendsammen frn Annæ Breidain deß ietz abgeleibten voriger hfren seel. Verlaßenschafft auffgerichtetem Inventario
Der Wittwen unveränd.te Nahrung, Sa. haußraths 63, Sa. Silbers vndt Geschmeids 19, Sa. Guldener Ring 13, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 145, Sa. Eigenthums an d. Wittwen ohnveränderter heüßer 41, Sa. Ergäntzung 77, Summa summarum 331 lb
Der Erben unverändert Gutt, Sa. haußraths 18, Sa. werckzeugs zum Küeffer handwercks gehörig 6, Sa. Behaußung 700, Sa. Ergäntzung 64, Summa summarum 788 lb – Schulden 467 lb, Nach deren Abzug 321 lb
Die Theilbahre Verlaßenschafft betreffend, Sa. haußraths 10, Sa. holtz, reÿffband, daugen, gemachter vndt ohnaußgemachter Arbeith Zum Küeffer handwercks gehörig 32, Sa. Bahrschafft 6, Sa. Schulden 431, Summa summarum 482 lb – Schulden 229 lb, Nach deren Abzug 142 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 1134 lb
Ab Schatzung Vff dem Alten wein Marckh am Stampff geslin Martin Kerns des Kieffers Seligen hinder lasene wittib vnd Erben behausung So den 16. Novembris 1640 durch die vnder be Nambste werckleitt ist Ab geschetzt word. wievolgt. Item befindt solche behausung sampt dem Nebens heislen wie es ietz Steht Sampt dem blatz Vnd bauw Costen So alles wohl in Acht genomen Vnd ein iedes in Sunder heit Specifficirt vnd an geschlagen vnd belaufft sich vff ein dausent Vier hundert gulden & [unterzeichnet] hannß heckeler Fr. hauswerkh: Meister phillip lump werckh Meister vff Zimer hoff, hannß Miler werckh Meister Vff Maurhoff
(Copie de l’achat passé à la Chambre des Contrats en 1630)

La veuve Marie Leubrand se remarie en 1643 avec le cordonnier Conrad Stœcklin
Mariage, cathédrale (luth. p. 468) 1643. Domin: 7. Trinitatis. Conrad Stöcklin der Schuhmacher Vndt Burger allhier Vndt Maria, Martin Kernen deß geweßenen Kieffers vndt Burgers allhie nachgelaßene Wittib. Eingesegnet Im Münster, Zinst. 23. Julÿ. (i 239)
Proclamation, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 21). 1643 [Dominica VIII. Trinit 16. Julÿ] Conrad Stöcklin der schuemacher allhier Vnndt Maria Martin Kern deß Küffers V. burgers allhie nachgel. Wittib. Copulirt 25. Julÿ. Münster

Les héritiers de Martin Kern hypothèquent les maisons contiguës au profit du fabricant de pâtés Luc Rosenzweig. En marge, quittance remise en 1649 à Jean Ehrmann, alors propriétaire

1641 (3. martÿ), Chambre des Contrats, vol. 486 f° 183
(Mutuum cum speciali) Erschienen Herr hannß Jacob Füeßing. alß von E.E. Kl. Rhat auß deß. mittel weg. weÿl. Martin Kernen gewesenen küeffers und burgers alhie nunmehr sel. hinderlaßener alle in der frembde sich vffhaltender Erben mit nahmen hannß deß ältern, Simons und hannß. der iung von mittel Erbach beÿ Forchheim im Bistumb Bamberg verordneter befelchhaber
hatt in gegensein Lux Rosenzweigß deß Pastettenbeckhen und burgers Zu Straßburg alß Vogts Gabriel Huobers – schuldig seÿen 150. Pfund
Unterpfand Zweÿ häußer neben einander mit ihren hoffstätten, höfflin mit allen & geleg. alhie einseit ein Eckh an der stampffgaß. anderseit neben H hannß Reinhard Kreßen groß. Rhats Verwanth. hind. vff ein Allmendschlupff stoßend gelegen, so über 150. lib Mariæ Lewprandin eingangß gemeldts Martin Kernen hinderlaßener wittib, weg. ihres ohnverändert Guts Ergäntzung und deßweg. beschehene Anweißung
[in margine :] Erschienen der hierinn gemelte Schuldglaubige Vogt H Lux Rosenzweÿg hatt in gegensein Hannß Ermanns burgers alhie alß ietzigen Innhabers hierin geschriebener Behaußung (…) Act. den 2. Julÿ A° 1649.

La veuve Marie Leubrand alors remariée au cordonnier Conrad Stœrckel donne quittance aux héritiers de Martin Kern

1647 (14. Jan:), Chambre des Contrats, vol. 498 f° 29-v
Erschienen Maria Lewbrandin, weÿl. Martin Kernen deß Küeffers und Burgers Zu Straßburg seel. nachgelaßene Wittib anietzo Conrad Störckhelß deß Schuemachers und Burgers alhier eheliche haußfraw, mit beÿstand ersternanndts ihres Ehevogts
hatt in gegensein H Jeremiæ Ursini deß Notarÿ und Burgers Zu Straßburg alß gemeldts Martin Kernen Erben Befelchhabers
bekannt, daß Sie von demselben Zu genüeg empfang. habe, die ienige 150. lib. 3 ß 3 ¾. d Welche ihro die Erben, vermög deß durch ihne H Not. Ursinum über die Kernische Verlassenschafft in a° 1640. gefertigten Theilregisters fol. 23. in Abrechnung schuldig verblieben, und vff die Kernische Behaußung hierumb versichert word. seind, sampt Zinnß und Marzahl

Les héritiers de Martin Kern vendent en 1654 la maison de gauche pour 100 livres à Jean Ehrmann après lui avoir vendu en 1645 celle à l’angle de la rue du Foulon

1654 (29. Junÿ), Chambre des Contrats, vol. 516 f° 342
(Prot. fol. 62.) Erschienen H Jeremias Vrsinus Not: und E.E. Kleinen Rhats alter Beÿsitzer, im nahmen und von weg. hannßen deß ältern, Simons, und hannß. deß iüngern, der Kernen, Gebrüder von Mittel Ehrenbach im Bistumb Bamberg in der Centrichtereÿ Forchheim, derentweg. Er de ratihabitione cavirte
hatt in gegensein hannß Ehrmanns Burgers Zu Straßburg
hauß und hoffstatt, mit allen deren Gebäwen, alhie vff dem alten Weinmarckh, beÿ der herberg Zum Stall, einseit neben dem Käuffern selbst. anderseit neben H Johann Rheinhard Kreß. XV.nes Kindern, hind. vff den Käuffern selbsten stoßend gelegen – umb 100 lib

Jean Ehrmann, bourgeois de Strasbourg demeurant à Nordheim, vend une des maisons au pelletier Georges Hellbeck et à sa femme Odile. Les parties passent une convention sur la vidange de la fosse d’aisances commune. En marge, quittance remise en 1673 à Oswald Moll, remarié à la veuve du vendeur.

1657 (1. Maÿ), Chambre des Contrats, vol. 522 f° 199-v
(Protocoll. fol. 35.) Erschienen Hannß Ehrmann Burger zu Straßburg anietzo Zue Northeim Wohnhaft
in gegensein Georg Hellbeckhs deß Kürschners Und Burgers alhie Und Othilia, beÿder Eheleuth, mit beÿstand Johann Morgen deß Saÿlers, ihres Vettern
hauß und hoffstatt mit allen deren Gebäwen und Zugehördten alhie vff dem alten Weinmarckh beÿ der Herberg Zum Stall, einseit neben Ihnen den Verkäuffern selbsten, and.seit neben H Johann Rheinhard Kreßen XV.ern Vnd Hind. auch vff Ihne den Verkäuffern stoßend geleg., Welche Zuvor noch umb 75. lb. kauffschillings rest, hannß.dem ältern Vnd Simon Undt Hanßen dem Jüngern, deren Kernen, Gebrüdern Von Mittel Ehrnbach Verhafftet, /:dann der Verkäuffer vorgemelten Kauffschillings rest der 75. lb ohne ihr der Kauffenden Eheleuth. beÿtrag. allein Zu bezahlen Und Von der behaußung abzubürden (…):/ Zugang. Vmb 100. lib
Dabeÿ insonderheit abgeredt Undt Verglich. word. daß Weilen deß Verkäuffers Eckhbehaußung Und die ietzt Verkauffte Behaußung ein Gemein Cloac haben, Vnd deßelben Außführung denen Kauffenden Eheleuthen beschwährlich seÿe, gleichwohlen dieselbe durch die ietzt verkauffte behaußung geschehen müße, Alß Solle der Verkäuffer seine Erben Und Nachkommen alß Besitzer der berührten Eckhbehaußung ahne dem iedeßmahligen Uncosten diie Zwoe tertz. den Kauffenden Eheleuth. ihre Erben und Nachkommen alß Innhaben der ietzt Verkaufften Behaußung beÿtragen Und entrichten, ohne alle gefährde.
[in margine :] Erschienen Oswalt Moll Von Mittelhaußbergen, alß ieziger Ehevogt weÿl. hannß Ehrmanns deß hierinn gedachten Verkäuffers nunmehr seel. nachgelaßener Wittibin, und alß Anstett Ostermanns Von Northeim alß Vogts sein Ehrmanns hinderbliebener Kinder am 20. hus. beÿm Cancelleÿ Contract Protocolli Instituirter Mandatarius (quittung) Act. 27. Junÿ 1673.

Fils de pelletier, Georges Hellbeck épouse en 1628 Elisabeth Grass, fille de marchand. Il se remarie en 1634 avec Odile, fille du boulanger Henri Hænel
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. p. 88)
1628. Eadem [Dom. VI. Trinit. 20. Julÿ] Georg Hellbeck der kürsner, Hanß Caspar Hellbecken deß kürßners vnd Burgers allhier ehelicher Sohn Vnd J. Elisabeth Olisÿ Grasen selig. gewesner handelsman alhie nachgelaßene Tochter. Cop. 28. Julÿ Zu J. St. Peter (i 46)

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. p. 161)
1634. Eadem [In Fest. Pasch. 1. Ap.] Georg Hellbeck d. Kürßner vnd burger alhie vnd J. Ottilia, Heinrich Hänels gewesenen becken v. burgers alhie nachgelaßene tochter (i 82)

Georges Hellbeck et sa femme Odile, assistés de leurs deux fils pelletiers Jean Gaspard et Jean Georges Hellbeck, hypothèquent la maison au profit de Nicolas Hemmerlin

1662 (10. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 527 f° 400
Erschienen Georg Hellbeckh der Kürßner und Otilia sein Eheweib, Und Sie Otilia mit beÿstand hannß Caspars und hannß Georg der Hellbeckh, beede Kürßner deroselben hierzu erbettener eheleiblich. Söhn
in gegensein H Nicolai Hämmerlins – schuldig seÿen 50 pfund
Unterpfand sein soll hauß, hoffstatt mit allen deren Gebäwen, alhie am alten Weinmarckh beÿ der herberg Zum Stall einseit neben hannß Ehrmann anderseit neben (-) hinden auch uff derselben stoßend gelegen, so Zuvor noch umb 50. lib Kauffschillingß rest obernannten Ehrmann verhafftet

Nouvelle hypothèque entre les mêmes parties

1663 (16. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 528 f° 409-v
Erschienen Georg Hellbeckh der Kürßner und Otilia sein Eheweib, und Sie Otilia insonderheit mit beÿstandt Hannß Caspars und Hannß Georgen der Hellbeckhen beeder Kürßner, deroselben eheleiblicher Söhn
in gegensein H. Nicolai Hämmerlins im nahmen Fr. Margarethæ hannß Georg Meÿers Notarÿ ehelicher haußfrawen – schuldig seÿen 25. Pfund
Unterpfand sein sollen hauß, hoffstatt mit allen deren Gebäwen und Zugehördten alhie am alten Weinmarckh beÿ der herberg Zum stall einseit neben hannß Ehrmann anderseit neben Adam Schmidten et Cons. hinden auch uff die selbe stoßend geleg.
[in margine :] Erschienen der Edel- Fürsichtig hochweÿs Herr Johann Philipß Mülb, deß geheimen Regiments der Herrn Treÿzehn alß ietzig. Ehevogt hierinn gemelter Creditricis, hat in gegensein deß Debitoris (quittung), Act. 11. Jan. a° 1669

Georges Hellbeck et sa femme Odile hypothèquent la maison pour garantir un emprunt de leur fils Jean Gaspard.

1665 (18. feb:), Chambre des Contrats, vol. 531 f° 84
Erschienen hannß Caspar Hellbeckh der Kürschner
in gegensein herrn Mathæi Hölbeckhß genannt Behem E.E. Großen Rhats Beÿsitzers alß Curatoris Mariæ Salomeen Kauffmännin – schuldig seÿen 25 Pfund pfenning
deßen Zur noch mehrern Versicherung ist hiebeÿ persönlich erschienen Georg Hellbeckh der Kürschner und Otilia sein Eheweib, deß Schuldners Eltern, die haben sich für obgedachte Schuld (…) Verbürgt und deßwegen in specie Zu Unterpfand eingesetzt hauß hoffstatt mit allen deren Gebäwen, begriffen, und Zugehördten alhie uff dem alten Weinmarckh beÿ der herberg Zum Stall, einseit neben hannß Ehrmann Von Northeim, anderseit neben weÿl. H Valentin Jägers alten Großen Rhats Verwanthens nunmehr seel. nachgelaßenen Erben hinden uff gedachten Ehrmann stoßend geleg.
dabeÿ ist geweßen Christina deß Debitoris Eheweib

Georges Hellbeck cède 67 florins garantis sur sa maison à Matthias Hellbeck dit Bœhm

1671 (17. Aug:), Chambre des Contrats, vol. 538 f° 561
Erschienen hannß Georg Hellbeckh der Kürschner
in gegensein deß Ehrenvest und weÿsen herren Mathæi Hellbeckhs genannt Behm E.E. Großen Rhats alt. beÿsitzers
67. fl 5 ß so Georg Hellbeckh der Kürschner, Von seiner alhier uff dem alten Weinmarckh Zwischen hannß Erman Von Northeim und Adam N. dem Müllern Zu Waßlenheim et Cons. gelegener behaußung, Ihme dem Verkäuffer wie auch Samuel Hellbeckh und Annæ Margarethæ Hellbeckhin dießen seinen 3. Kindern weg. ihres Mütterlich. Guths schuldig

Georges Hellbeck vend la maison au tourneur Jean Martin Dreutel et à sa femme Anne Marguerite

1674 (19. Febr.), Chambre des Contrats, vol. 543 f° 101-v
Georg Hellbeckh der Kürschner mit beÿstand Hannß Georg Und Samuel der Helbeckhen beeder Kürßner seiner eheleiblichen söhn
in gegensein hannß Martin Dreütels deß hohlträhers und Annæ Margarethæ beÿder Eheleuth und Zwahr Sie Anna Margaretha mit assistentz der Ehrenvest Fürsichtig und Weÿsen H. Johann Baptistæ Fechers und H. Johann Philipp Braunen beeder als aus E.E. Großen Rhats Mittel ahnestatt nechster Verwanther hierzu insonderheit Deputirter
Hauß, hoffstatt mit allen deren Gebäwen, Begriffen Zugehördten und Gerechtigkeiten alhier am alten Weinmarckh ohnfern der herberg Zum Stall einseit neben Oßwald Mollen Von Mittelhaußbergen anderseit neben Adam Schmidten von Waßlenheim hinden uff ged. Mollen stoßend gelegen, Welche Behaußung umb 55. lb H Mathis Hellbeckhen genannt behm E.E. Großen Rhats Beÿsitzers, So dann umb 15. lb 10 ß Mariæ Salomeen Kauffmännin verhafftet – geschehen umb 68. lb

Jean Martin Treutel demande aux Quinze une dispense parce qu’il n’a pas terminé ses deux années d’épreuve. Il déclare avoir appris le métier pendant trois ans et fait son tour de compagnon pendant trois autres années puis travaillé à Strasbourg six mois avant de travailler chez deux maîtres pendant un an et demi. Léonard Seupel lui a donné congé par manque de travail et d’autres raisons en lui promettant de faire appel à lui s’il avait du travail. Les six derniers mois d’épreuve étant écoulés, il a demandé à faire son chef d’œuvre. Le conseil lui a objecté qu’il faut avoir été compagnon cinq ans et avoir travaillé deux ans chez deux maîtres au plus pour être admis au chef d’œuvre. Jean Martin Treuttel déclare en outre que ses vieux parents ont hâte qu’il ait un métier et puisse se marier. Le corps des tourneurs déclare que le demandeur se comporte si mal qu’il a déjà été employé par trois et non deux maîtres et qu’il n’a guère travaillé que quatre mois, en passant le reste du temps chez son père. La commission estime que son peu d’empressement et sa tendance à l’oisiveté parlent en défaveur du demandeur mais qu’on pourrait par ailleurs prendre en compte qu’il pratique le métier depuis dix ans et qu’il est fils de maître. Les Quinze rejettent la demande de dispense en s’appuyant sur un décret d’après lequel il n’y a pas lieu d’apporter de l’aide à des gens peu recommandables. Jean Martin Treuttel devra faire les six mois qui lui manquent des deux années d’épreuve.
1669, Protocole des Quinze (2 R 86)
(f° 122-v) Sambstag den 25.ten 7.bris – Gesambte Hohlträher Ca. Hans Martin Treütel
Hohlträher Meister per Wildten Ca. Hans Martin Treütel den Hohlträher gesellen, restituirt communication vnd producirt gegenbericht vnd pitten, mit beÿlag Nr I. Dr Bitsch nom. cit: pittet communication vnd Zeit d. O. obtin.

(f° 131) Sambstag den 9. 8.bris – Hans Martin Treütel Ca. Träher Meister
Hans Martin Treütel, per Dr. Bitschen, Ca. Träher Meister, restituirt gegentheils handtlung vnd beÿl. vnd producirt Schlußschrifft. Wildt nom : cit ; pittet com : des productj vnd z.d.o. obt.

(f° 140) Sambstag den 23.ten 8.bris – Hohlträher Meister Ca. Hans Martin Treütel
Hohlträher Meister per Reüßnern Ca. Hans Martin Treütel, restit. communic. producirt gegenschluß. Dr Bitsch nom. cit: pit. besichtigung Vnd Zeit s. t. obtin.

(f° 141) Sambstag den 30.ten 8.bris – Hans Martin Treütel per Dr Bitschen Ca. Tträher Meister restituirt gegenschluß. petirt g.lia, pittet wegen der dispensation vnd setzts, Wildt nom. cit: erholt alle handtlung dienlicher orten, beschleüßt auch vnd setzts. Erkant vorbeschloßen angenommen, herr Schötterlin vnd herr Geÿer bedenckens.

(f° 163) Freÿtags den 10.ten 10.bris – Hans Martin Treütel Ca. Träher Meisterschafft
Herr Goll ahne Statt Herrn Schötterlins vnd Herr Geÿer laßen per Herr Negelin referiren Sie haben die Sach Hans Martin Treütels des Träher gesellens Ca. die Meisterschafft Träher handwercks hören verleßen, Implorant bericht vor, habe 3. Jahr gelernt vnd so Viel Jahr gewandert, nachgehents noch ½ Jahr alhie gearbeitet, Also dann die 2 Jahr, so einer Meister werden will, übernommen, 1 ½ Jahr beÿ 2 Meistern Verharret, weiter aber der eine Leonhard Süppel theils aus mangel d. Arbeit vnd anderen Vrsachen, Ihme das Letste halb Jahr Zuschencken sich erbotten, wan er so arbeit kombt, Ihme doch schaffen würd, So habe er sich nach Verflus solcher Zeit Vmb den riß das Meisterstück zumachen angemeldt, es hatten sich aber ettliche Meister darwid. gesetzt, den Articul allegirt, welcher haben will, daß einer 5. Jahr gesellenweiß vnd darunder 2. Jahr beÿ einem od. Zween Meister gearbeitet habe, vnd Ihme biß hieher vffgehalten, er habe sich aber ahn seines Meisters wort festgehalten, wehr nun mehr In dem Sibenden Jahr auß der Lehr hat Inmittelst gleich [f° 163-v] anderen gesellen beÿ der Laden geschenckt, vndt die gebür abgelegt, dergleichen Viel anderen nit gethan, über dißes Alles In Mghh. handen stehe Zu dispensiren, wolte sich auch ahn dem Im weg stehenden ½ Jahr so hoch nit beschwehren, wan nit seine Eltern Alt vnd bawfällig, Ihne gern In einem gewißen Ständt Vnd beruff vnd ahn dem Vorstehenden heürath vngern gehindert sehen &
Die Träger Meisterschafft wende ein, Cläger gebe Vor ob es nur etlich Meister wehren, die sich Ihme wid.setzten, es wehre aber nichtig, Sondern die Sach stehe Wohlerwogen, Vnd ahm 17.ten Maÿ Jüngsthien Vermög Extractus Protocolli Von den obern handwercks herren Inn beÿsein der gesambten Meisterschafft dahien außgemacht werden, daß der Meister, deme nit gebierth die Articul mit den Lehrjungen Zuund.brechen, die Krafft erlegt, der Gesell billig auch pariren vnd das halbe Jahr ausarbeiten sollen, Vmb so vielmehr, weil er sich In den 1 ½ Jahren so schlim Verhalten Vnd nit 2. Sonderen 3. Meister gehabt, Vnd In dem restirenten halben Jahr den 4.er suechen mues, Vnd solte die Zeit seiner arbeit Zusammen gerechnet werden, würde er In [f° 164] den 2. Jahren nit ¾ Jahr in der arbeit gestanden die meiste Zeit In seines Vatters haus geseßen sein, Vnd weil oballegirte bescheid längsten in rem Judicatam erwachsen, auch sie Articul nur Zu beschimpfen, ein rechter Muetwillen mit Vnd.laufft, Alß pitten Sie Vmb Obrigkeitlicher authorität weilen das begehren dispensation abzuschlagen.
Alß nun die herren auch ob der Mündlichen der parten anzeig Vernommen, daß der Implorant ein schlechter gesell vnd Müsiggänger, zwahr conditionate in einem Ehe verspruch stehe, so fern es mit dem Meisterstück keine hind.ung gibet, So haben Sie in der Sachen, ob zur befürd.ung des Matrimonÿ od. weil er sonsten 10. Jahr beÿ dem handwerck Zugebracht, auch eines burgers Sohn, nicht sprechen, Sondern dieselbe Zu Mghh. guethbefinden stellen wollen.
Erkand, Weilen E. E. Raths Decret, welches nit Zugibt, das man Liederlichen leüth Zusammen helffe, neben der ob. Handwercks herren bescheidt, dem Imploranten gantz zu wid. Alß soll derselb. nachvolgend Erkantnus, das halbe Jahr nach Zue arbeiten, gehalten sein, compensatis expensis.
Vndere Gn. Herren die XV. haben [f° 164-v] auff Vnderthäniges Ansuchen vndt pitten Hans Martin Treütels des Träher gesells, wid. E. E. Meisterschafft Träher Handwercks, mit Vrthel zue Recht Erkant, daß dem Imploranten sein begehren dispensationis abzuschlagen vnd er Crafft der Oberen Handwercks herren Erkandtnus Vom 17. Maÿ Jüngsthien, sein noch rückständig halb Jahr gesellweis Vollend Zuuerarbeiten schuldig vnd verbunden sein solle, compensatis expensis.

Jean Martin Dreutel épouse en 1671 Anne Marguerite Reisenreuter, fille d’un menuisier de Sarralbe en Lorraine
Mariage, Saint-Thomas (luth. p. 188, n° 71)
1671. Dom. 5 et 6. Epiph. Johann Martin Treütel der ledige dräher H. Laurentÿ Treütels Not. publ. v. E. E. Kleinen Raths alt. beÿsitzers sohn, Jfr. Anna Margaretha weÿl. Johann Reÿsenreüters schreiners Zu Saralben nachgelaßenee tochter. Eingesegnet montags den 13. febr. Zu St. Thomæ (i 11)

Jean Martin Dreutel vend la maison moyennant 210 livres au cordonnier Louis Christophe Herrsam et à sa femme Salomé

1678 (23. 7.br), Chambre des Contrats, vol. 547 f° 615
Hannß Martin Dreutel der hohlträher
in gegensein Ludwig Christoph Ersame deß Schuhmachers und Salome beÿder Eheleuth
hauß, hoffstatt mit allen deßen Gebäwen, begriffen, weithen, Zugehördten, rechten und gerechtigkeiten, alhier am alten Weinmarckh ohnfern der Herberg Zum Stall, einseit neben Oswalt Mollen von Mittelhaußbergen, anderseit neben Adam Schmid Von Waßlenheim, hinden uff gedachten Mollen stoßend gelegen, welche behaußung annoch umb 388. fl. (verhafftet) – umb 30. fl

Fils d’un boucher d’Öhringen en terre de Hohenlohe, Louis Christophe Herrsam épouse en avril 1663 Susanne, fille du batelier Jean Martin Meyer, et devient bourgeois quelques jours plus tard
Mariage, cathédrale (luth. f° 32-v, n° 10)
1663. [Fest. Paschalis] Zum 2. mahl Ludwig Christoph Herrsam der Schuemacher Weÿland Johann Herrsam gewesenen Metzgers Zu Ehringen hohenloischer herrschafft hinterlaßener ehel. Sohn, Jfr. Susanna Weiland hanß Martin Meiers gewesenen Schiffmannn u. Burgers alhie nachgelaßene ehel. Tochter. Montags den 27.t Aprilis. Maurst. Münster Thierg. (i 35)

1663, 4° Livre de bourgeoisie p. 336
Ludwig Christoph Herrsam der Schuemacher von Ehringen, empfangt d. burgerrecht Von seiner Haußfr. Susanna weÿl. Hans Martin Meÿers des Schiffmanns burgers alhie dochter, vmb 8. Golt gld. so beÿ d. Cantzleÿ erlegt, ist ledig. standt gewesen, wird Zu den Schuemachern dienen. Jurav: ii Maÿ 1663.

Louis Christophe Herrsam se remarie en 1671 avec Salomé Engel, fille de tanneur
Mariage, cathédrale (luth. f° 141, n° 26)
1671 Fest. Trinitat. Zum 2. mahl Ludwig Christoph Hersam der Schuemacher u. Burger alhier, Jfr. Salome, Johann Engel des Rothgerbers u. Burgers alhier ehel: Tochter. Montags den 26. Juni, Münster. (i 143)
Proclamation, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. p. 149 n° 20) 1671. In festi Trin: Zum 1. mal. Ludwig Christoph Hörsam der Schumacher und burger alhie Vnd J. Salome Johann Engels des Rothgerbers v. Burgers allhie Ehel. Tochter. Mont. den 26. Junÿ im Münster (i 150)

Louis Christophe Herrsam se remarie en 1680 avec Anne Marie Gerlach : contrat de mariage, célébration
1680 (7.3.), Not. Boeller (Jean Jacques, 3 Not 14) f° 84
Eheberedung – entzwischen dem Ehrenhafften v. bescheÿdenen Ludwig Christoph Herrsam, Schuomachern und burger, alhier, alß dem hochzeiter, ane einem
So dann der Tugendsamen Jungfrauen Annæ Mariæ weÿland H Johann Ludwig Gerlachs gewesenen burgers Zu Straßburg hinderlaßenen ehelichen dochter alß hochzeiterin, Andern theilß
So beschehen in deß H: Reichß freÿen Statt Straßburg uff Sonntag Reminiscere nemlich den 7. Martÿ A° 1680.

Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 186 n° 19)
1680. d. 25. Mart: Ludwig Christoph Hörsam burger v. Schuemacher alhie Jr. Anna Maria H. Hans Ludwig Gerlachs burgers alhie hinterlassene Tochter (i 187)

Les Conseillers et les Vingt-et-Un admettent à l’orphelinat l’enfant de l’ancien huissier à la tribu des Pêcheurs Louis Christophe Herrsam après que sa femme est entrée à l’hôpital
1692, Conseillers et XXI (1 R 175)
Christoph Ludwig Hersams Kinder ins Weÿßenhauß
(p. 102) Montagß den 12. maÿ 1692. – Kun noê weil. Cristoff Ludwig Hersams geweßenen bittels auf E. E. Zunft der Fischer wittiben vogten Johann Braunen des schneiders, weilen seine Curanda ohn längsten im Spithal gekhommen, dahero gegenwärtig Kind nicht mehr zu unterhalten weiß, alß b. Er solches alhiesiges weÿßenhauß Zu recipiren. Erkand, Ahn die verordnete herren pfleger des Stiffts gewießen.
Hr XXI Kast Rathh. Willman

Louis Christophe Herrsam hypothèque la maison au profit du tanneur Georges Hetzel

1678 (23. 7.br), Chambre des Contrats, vol. 547 f° 616-v
Ludwig Christoph Ersame der Schuhmacher
in gegensein H. Georg Hetzelß deß Gerbers – schuldig seÿe 25. lb
unterpfand, hauß, hoffstatt mit allen deßen Gebäwen begriffen, rechten und Zugehördten, alhier am altren Weinmarckh ohnfern der Herberg Zum Stall, einseit neben Oswalt Mollen von Mittelhaußbergen, anderseit neben Adam Schmid Von Waßlenheim, hinden uff gedachten Mollen stoßend gelegen

Louis Christophe Herrsam cède ses droits sur la maison au tannneur Georges Hetzel après que la veuve de Mathias Hellbeck dit Bœhm en est devenue adjudicataire à la Chambre des subhastations

1687 (27.Xbr), Chambre des Contrats, vol. 557 f° 734
Ludwig Christoph Hersam, der Schuhmacher, und büttel beÿ E.E. Zunfft der Fischer an einem,
H. Johannes Kopp, der Barbierer und wundartzt, alß Vogt Fraun Martha weÿl. h. Matthÿß Hollbecks genandt Böhmen, hind.laßener Wittib am andern,
So dann H. Georg Hetzel der Rothgerber am dritten theÿl, und Sie allen mit beÿstand p Herrn Isaac Cummerell und H. Andreæ Brackenhoffers, beeder alß auß E.E. Großen Raths Mittel Zu Vergleich und Verschreibung nachbeschriebener Handlung insonderheit Deputierter
demnach Sie vorged. Böhmische Wittib an Ihme Hersam 300 fl. Capital und darvon seit A° 1684. Verfallene Zinß auff hernach beschriebener behausung stehend, Er H. Hetzel aber 50 fl. Capital samt einigen zinß von besagter behaußung alß jüngerer creditor und rechtsmäßig Zu erfordern gehabt, Sie auch Böhmische wittib darauff beÿ E. E. Stattgericht geklagt und die bedittene behaußung würcklich in die Ganth gebracht, darauff Er H. Hetzel sich auch angemeldt und die Sach für E. E. Großen Rath gebracht, alß hätten durch Interposition erhrenged. Hn Deputiert. die Parten folgender gestalten sich güthlichen mit einander Vereinbahrt und Verglichen
Nemblich und Zum ersten so will Er Hersam Ihro Böhmischer wittib und ihme H. Hetzel umb obenbeditteter Zu erforden habenden Summ die verpfändte behaußung hiermit eÿgenthümblich vbergeben und mit gebührener werhschafft vberlaßen, Sie Böhmin aber Ihme Hetzeln Ihr alßo pro rato erlangtes Eÿgenthumb und Recht geg. baarer Erlag 160 Pfund pfenning alßo bald wider cedirt und eingeraumbt haben (…), und ist die behaußung, Nemblich hauß und hoffstatt mit allen deren Gebäuen, begriffen, weithen, zugehördt. Rechten und Gerechtigkeit allhier am alten Weinmarckt ohnfern der Herberg Zum Stall, einseit neben Oßwald Mollen von Mittelhaußberg. wittib anderseit neben Adam Schmidt von Waßlenheim, hind. auff ged. Mollische wittib stoßend gelegen

Georges Hetzel se marie en 1646 avec Anne Marie Schott, veuve du tanneur Sébastien Bratfisch qu’elle a épousé en 1613
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 132)
1613. 1. Februarÿ. Sebastian Bratfisch der Rotgerber, J. Anna Maria, Michaelis Schott. deß Gartners Tochter (i 134)
Proclamation, Saint-Thomas (luth. f° 346-v, n° 1031) 1613. Eodem die [Sontag den 24. Januarÿ] Sebastian Brotfisch d. Rothgerber vndt Anna Maria Martin Schotten des Gartners Alhier tochter. Eingesegnet zum Alt. S Peter (i 357)

Georges Hetzel épouse en 1646 Anne Marie (veuve) Brotfisch : contrat de mariage, célébration
1646 (14.5.), Not. Boeller (Jean Jacques, 3 Not 14), Protocollum (n° 1425)
(f° 56-v) Eheberedung zwischen H. Georg Hetzeln dem Rothgerber undt Fr. Anna Maria Brodfischin – vor weÿland herrn M. Josepho Scherbaum, Kaüserlichen auch immatriculirten Speÿrischen Cammergerichts Notario, Donnerstags den 14. tag Maÿ Anno 1746, persönlich kommen und erschienen seind, der Ehrenhaffte undt Ehrsame Geörg Hetzell der Rothgerber alß hochzeitter an Einem, So dann die Ehren und Tugendsame fraw Anna Maria Brodfischin alß hochzeiterin am andern theil
dabeÿ auch undt in gegensein der Ehrenvesten undt Achtbahren herrn Martin Schurers Rothgerbern auff sein deß Hochzeiters, So dann der fraw hochzeiterin seitten herrn Anthoni Selmlings Rothgerbers, Isaac Schotten weißgerbers, Lorentz Roßers Kieffers, Jacob Baldners Vischers, hanß Philippß Schwartzen weißbeckens und Martin Brodfisch Rothgerbers beederseits respecticé Vögten Schwägerer, Sohn und dochtermänner
So habe ich Philippß Heinrich Theus Notarius publicus und burg. Zue Straßburg nach dem von Herrn Rhät und Ein Unt Zwanzig. meinen Gnädig. gebieten. herren auff absterben dickgemelten herrn Notarÿ Scherbaums deßelben hinterlaßene Protocolla und Notariat geschäfften mir gnädig conferirt worden (…) so geschehen in deß heÿligen Reichß Freÿen Statt Straßburg Donnerstags den 29. Septembris Anno 1759. – Philipps Heinrich Theus, Notarius publicus

Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 319-v)
1646. Domin: Trinit: 24. Maÿ. Georg Hetzel der Rothgerber, Samuel Hetzels Rothgerber Vndt burger alhie Nachgel. Sohn, Frau Anna Maria H. Sebastian Bratfisch Rohtgerbers vndt E. E. Stattgerichts alhie Beÿsitzers nachgelaßene wittib. Eingesegnet Dienstag 2. Junÿ St. Thoman (i 326)

Anne Marie (Schott) lègue à son mari Georges Hetzel l’usufruit viager de sa maison rue des Dentelles et institue pour ses héritiers ses enfants issus de Sébastien Bradfisch
1662 (18.11.), Not. Boeller (Jean Jacques, 3 Not 14), Protocollum (n° 1425)
(f° 58) Testamentum nuncupativum Annæ Mariæ Hetzelin – 1662 (…) Dienstags den 18. tag deß Monaths Novembris alten Calenders Zwischen sechs und sieben Uhren nachmittag in deß heÿl. Reichß Freÿer Statt Straßburg in meiner ahne der obern Straßen ohnfern der Cancelleÿ gelegenen wohn behaußung in der obern Stuben des hinderhaußes beÿ dreÿen hellbrennenden Liechtern vor mir Gottfried Stößern dem ältern alß hierzu in specie requirirtem Kaÿ. Notario publico (…) persönlich erschienen ist Anna Maria, Maÿster Geörg Hetzels deß Gerbers Burgers alhie eheliche haußfraw, durch Gottes miltreiche Güte noch auffgerichteten stehenden und gehenden Leibs auch völligen Verstandts richtiger Sinn vnd vernunfftiger rede (…)
Nemblich und Zum Ersten so legirt Sie Fr. Anna Maria Obernandtem ihrem lieben Ehemann Geörg Hetzeln dafern Er Sie überleben würde den lebtägigen ruhigen Widembs nieß ihrer alhie in der Spitzengaßen gelegener eÿgenthümblicher wohn behaußung (…)
Fürs Ander, so prælegirt die Testatrix ihren Zwo lieben döchten Fr. Catharinæ Herrn Jacob Baldners alten großen Rhats Verwanthens und Fr. Marthæ Hanß Philippß Schwartzen deß Weißbecken ehelicher haußfrauwen (…)
Trittens verschafft die Testirerin ihem lieben Sohn Georg Bratfischen dem Gerben (…)
Zum Vierten so prælegirt die Testatrix ihrem lieben Sohn Sebastian Bratfisch (…)
Über das und Zum Sechsten so instituirt die Testatrix Zu ihren ohngezweiffelt. testamentlichen Erben ihre fünff liebe Kinder, benantlichen Catharinam Baldnerin, Martham Schwartzin, Georgen Martin und Sebastian die Bratfischische Geschwisterde in alle übrige mütterliche Verlaßenschafft Zu gleichen theilen
Gottfriedt Stössen Senior, Sacr. Cæsar. Maiest. Auth. publicus Et Reipubl. Argent. Patriæ Cancell. Contract. Notarius.

Anne Marie (Schott) femme du tanneur Georges Hetzel meurt en 1672 en délaissant quatre enfants de son premier mariage avec Sébastien Bratfisch. La masse propre aux héritiers s’élève à 723 livres. L’actif de la communauté est de 2 518 livres, le passif de 547 livres.
1672 (18. 9.br), Not. Boeller (Jean Jacques, 3 Not 7) n° 339
Inventarium und Beschreibung aller der Jenigen Haab, Nahrung undt Güethere, Liegender undt Vahrender, Verändert vnd vnveränderten, Keinerleÿ außgenommen, So weÿland die Tugendsame Fraw Anna Maria, deß Ehrenvesten undt wohlvorgeachten Herrn Geörg Hetzels, Rothgerbers undt burgers allhier gewesene Eheliche haußfraw beÿ ihrem den 13.ten Monats tag Augusti deß noch lauffend. 1672.sten jahrs geschehenen seel. Ableÿben Zeitlich. verlaß. welche auf erfordern und begehren der Verstorbenen Frawen seel. hinderlaßener Sohn undt döchter alß per Testamentum eingesetzter Erben hernach benambst, inventirt (…) Actum undt angefang. in beÿsein deß Wohl Ehrenvesten Fürsichtig weißen undt wohlgelehrten herrn Johann Philipp Braunen E. E. Großen Raths altem beÿsitzers und wohlverordneten Stallschreibers alß von dem herrn Wittibern hierzu insonderheit erbettenen beÿsitzers, vff Montag den 18. 9.bris A° 1672 allererst aber außgefertigt d. 28. Martÿ 1674.
Die abgeleÿbte Fraw Seelig hat per Testamentum Zu Erben verlaßen wie volgt. 1. Fraw Catharinam Brodfischen Herrn Jacob Baldtners E. E. Großen Raths allhier alten beÿsitzers eheliche haußfraw. 2. Fraw Martham Brodfischin H. hannß Philipp Schwartzen deß Weißbecken undt burgers allhier eheliche haußfraw., dieße beede Schwestern undt dero Ehevögt haben Zum assistenten erbetten den Ehrenvesten und wohlgelehrten herrn Philipp Heinrich Theum Notarium, welcher dann dem geschäfft mit undt neben seinen principalen von angang biß Zu ende beÿgewohnt, 3. Herrn Geörg Brodfischen, Rothgerbern und burgern allhier so in Persohn gegenwärtig geweßen, 4. Herrn Martin Brodfischen Gerbern undt Lederbereithern auch burgern allhier so auch selbsten zugegen war. Alle 4. der Verstorbenen Frawen seeligen hinderlaßener Söhn, döchter vndt p. Testamentum eingesetzte Erben

Ane Haußrath, So in einer ane Spitzengaßen in Straßburg gelegenen undt in dieße Verlaßenschafft gehörigen behaußung befunden worden wie volgt. In dem Vordern Stock, Auff der dritten bühnen, Vff der 4. Bühnen, In der Cammer A, In der Cammer B, In der Cammer C, Im öbersten haußöhrin, Auff dem öbersten Gang, In der Obern Stuben, In der Obern Stub Cammer, Im Mittlern Haußöhrin, Auff dem Undern Gang, In der Undern Wohnstuben, In der Vordern Stub Cammer, In der undern Kuchen, Im Undern haußöhrin
Im hindern Stock, Vff der ohneins öbersten Bühnen, Uff der dritten Bühnen, Uff der Vierten Bühnen, In der Werckstatt, Im hoff, Im Keller
Eÿgenthumb ane einer Behaußung v. loh Mühlen (E.) It. hauß, hoffstatt undt hind.hauß mit allen seinen Gebäwen, begriffen, weithen, rechten, Zugehörd. v. gerechtigkeiten geleg. alhier in d. Statt Straßburg in d. Spitz. gaßen (…)
(E.) It. j. Zehend. theil ane d. lohe Mühl beÿ St. Arbogast geleg. (…)
(T.) Theilbahre Beßerung ane einer Lohmüehl (…)
Ergäntzung d. Erben Unveränderten Gueths. Vermög Inventarÿ über Fr. Annæ Mariæ Roserin gebohrner Brodfischin der Fr. seel. dochter /:die Sie geerbet:/ Verlaßenschafft in A° 1652. durch Jeremiam Ursinum Notarium vffgerichtet, hat man d. Erben Zuergäntz. wie Volgt.
Abzug in dießes Inventarium. Der Erben guett. Sa. 236, Sa. lährer Vaß 2, Sa. silbers 117, Sa. Guldiner ring 16, Sa. Baarschafft 40, Sa. Capitalien 93, Sa. Eÿgenth. j. beh. v. ohmühlen 625, Sa. Eÿgenthumb eines veldstücks 15, Sa. Schulden ins Erb Zugeltens 4,Ergäntzung (1180, Sa. Angangs 849, Pleibt) 331, Summa summarum 1484 lb – Sa. der Schuld. 760 lb, der Erben Unverändert guett 723 lb
Theÿlbar Gueth, Sa. haußraths 131, Pferd, hew v. stroh 9, Gegerbten v. vngegerbten häutt v. wahren 1171, Früchten v. meels 17, Weins v. lähren waß 85, Silbers 49, guldener Ring 3, baarschafft 116, Capitalien 171, beßer. einer Erblehens v. Mühltheils 16, Activorum 746 lb, Summa summarum 2518 lb – Schulden 547, Nach deren Abzug 1961 lb – Conclusio finalis Inventarÿ 3521 lb

Règlement de la succession
1674 (16. 9.br), Not. Boeller (Jean Jacques, 3 Not 8) n° 356
Zuwißen und Kund seÿe Hiemitt jeedermenniglich. demnach weÿl. die Ehren und tugendsame fr. Anna Maria Schottin, deß Ehrenvest und Wohlvorgeachten H Geörg Hetzels Rothgerbers und burgers alhie geweßene eheliche haußfr. den 13.ten Monats tag Aug. deß 1672.sten jahrs Zeitlich. tods verfahren, vnd dißer Statt Straßb. ordtnung gemäß am 18. 9.br besagten Jahrs deroselb. Verlaßenschafft in beÿsein Zugehöriger persohnen ordentlich inventirt vnd beschrieb. geweßen, So seind darauff vff dato Zu Endt gemelt erst Vorgemelter herr Geörg Hetzel der hinderpliebene Wittiber, mit beÿstandt deß wohl Ehrenvest fürsichtig, Weiß vndt wohlgelehrt. herrn Johann Philipp Braunen E: E: Groß. Raths Alten beÿsitzers ane Einem, Andern theilß der verstorbenen fr. seelig. in Erst. Ehe mit H. Sebastian Brodfisch. auch Rothgerbern burgern allhier seel. ehelich erzeugte hind.laßener Söhn vnd döchter mit Zuziehung deß auch Ehrenvest. vnd wohlgelehrt. herrn Philipp Heinrich Thæi Notarÿ Cæsarei publici ihres erpettenen herrn Assistent. der Vrsach wid. beÿsammen Erschienen, (…) dem Ehrenvesten vndt wohlvorgeachten herrn Martin Brodfisch. Gerb. vnd Lederbereÿthern burg. allhier zu seinem behörig. Antheil, /:der Tugendsammen fr. Catharinæ Brodtfischin H Jacob Baldtners fischers v. E. E. Groß. Raths alt. beÿsitzers haußfr. Zu ihrem behörig. Antheil:/ d. Tugendsamen Fr. Marthæ Brodfischin H. hannß Philipp Schwartz Weißbeckens burgers alhier haußfr. Zu ihrem behörig. Antheil durchs ohnpartheÿische Looß Zu und Ahngefall.Actum vnd Ahngefangen Montags den 25. 9.bris Anno 1672.
d. verstorbenen Fr. seel. wÿdem ahnlangend. Eß hat die Fr. seelig in ihrem d. 18. 9.br 1662. uffgerichten Testamento Nuncupativo § 1° herrn Geörg hetzel dem hinderplibenen Wittibern d. sterbhauß alhier ahne spitzgaß. gelegen Zu einem lebtägigen wÿdembs sitz verordnet, doch dergestalten deß Er vsufructuarius die darauff stehende Zinß onera jährlich abstatten auch d. hauß inn guettem wÿdembsbau v. Ehren erhalten solle. Nun haben die Erben Sich hiebeÿ gravirt befund. vndt eingewendet es seÿe d. hauß von Ihrer vätterlich unveränderdt Nahrung herrührend Ihnen behörig, Wann ab. inn Antwortt gefolget, weilen Sie die Erben die mütterliche Verlaßenschafft hæreditario noîe würcklich. angetretten, alß werden Sie auch passive waß die muetter schuldig od.v.wÿdmet Zuleÿd.v. auß Zu reich. haben, So ist darauff vff seith. d. Erben die Sach Zu bedacht genommen, v. würdt H. Hetzell uff dero fernere führende Klag seine gegenbüehr erstatten müßen, Welches hieher Zum bericht v.merckt.
Der Erben unverändertes Hauß vnd Mühltheil Antreffendt (…)
Heüt Zu endtgemeltem dato seindt wÿland Fr. Annæ Mariæ Hetzelin gebohrner Schottin seel. in Erster Ehe mit weÿl. H. Sebastian Brodfischen auch seel: ihrem vorig. haußwürth ehelichen gezeügten Kind (…)

Georges Hellbeck passe avec ses deux fils Jean Georges et Samuel Hellbeck un contrat alimentaire par lequel il leur cède le reliquat du prix de la maison

1674 (19. Febr.), Chambre des Contrats, vol. 543 f° 109
(Leibgeding) Georg Helbeckh der Kürßner an einem,
So dann hannß Georg und Samuel die Hellbeckh Kürschner, sein Georg Hellbeckhs eheleibliche Söhne am andern, und beÿde theil mit assistentz der ehrenvest Fürsichtig und Weÿsen herren Johann Baptistæ Fechers und herren Johann Philipp Braunen beÿder alß aus E.E. großen Rhats Mittel alß aus E.E. Großen Rhats Mittel hierzu insonderheit Deputirter
Zeigten und bekannten freÿ gutwillig offentlich Waß maßen beÿde Parten ein Uffrecht redlich und ohnwiderrufflich Leibgeding mit einander dergestalt eingegangen und geschloßen hetten (…) Hiengegen so will und soll der Vatter der Jenigen Kauffschillings rest der 43. lb so hannß Martin Dreütel der hohlträher und Anna Margaretha beÿder Eheleuth Von ihrer erkaufften und heüt dato in der Cancelleÿ Contractstuben Verschriebenen behaußung schuldig verbleiben (…)
Dabeÿ seind geweßenen hannß Caspar Hellbeckh Kürßner der eine Sohn und H. Samuel Hellbeckh auch Kürßner alß seiner Anzeig nach gevollmächtigter Befelchhaber Margarethæ Hellbeckhin, Johann Knappen eheweibs wohnhaft zu Buchheim, und haben in gegenwärtig Leibgeding weilen Sie den Vatter nicht mit alimentiren können, gutwillig consentirt, und Vff deßen künfftig Verlaßenschafft freÿwillig renuncÿrt

Georges Hetzel se remarie avec Barbe, fille du jardinier Thiébaut Jud
Mariage, Sainte-Aurélie (luth. p. 168)
1673. Donnerst. den 24. April: St. Aurel: H. Georg Hetzel der Rothgerber vndt Burger alhie vndt Jfr. Barbara, Diebold Juden des Gartners Tochter (i 87)

Il meurt en 1690 à l’âge de 68 ans.
Sépulture, Saint-Thomas (luth. reg 1688-1748, f° 4)
den 10. Febr. A° 1690. ist gestorben Herr Georg Hätzel burger vnd Rothgerber allhier seines alters 68 jahr 35 wochen, ist darauff den 12. Eiusd. Zu St. Gallen begrab. (…) bezeigen solches Johann dieboldt Hetzel als Sohn (i 5)

Barbe Jud meurt en 1704 en délaissant quatre enfants. Les experts estiment à 100 livres la maison rue du Jeu-des-Enfants. La succession s’élève à 7 832 livres.
1704 (8.4.), Not. Rohr (Daniel, 46 Not 11) n° 437, 440
Inventarium und Beschreibung aller derjenigen Haab, Nahrung und Güttere liegender v. Vahrender Keinerleÿ davon außgenommen, so Weÿl. die Viel Ehren v. Tugendreiche fraw Barbara Hetzelin gebohrne Judin des auch weÿl. Ehrenvest und Wohl Vorgeachten herren Geörg Hetzel geweßenen Rothgerber V. Lederbereiter auch burgers alhier zu Straßburg hinderbliebene Wittib nunmehr seel. nach Ihrem den 22. Martÿ instehenden 1704.ten Jahrs aus dießer welt genommenen tödlichen ableiben Zeitlichen verlaßen (…) So beschehen in der Königlichen freÿen St. St. Dienstags den 8. Aprilis et seqq. A° 1704.
Die abgeleibte fraw seel. hat ab intestato Zu Erben Verlaßen Wie Volgt. 1. Die Viel Ehren V. tugendreiche fraw Mariam Margaretham Pfeffingerin gebohrne Hetzelin des Ehren V. Wohlvorgeachten herrn Johann Heinrich Pfeffinger Metzger V. Burgers allhier Eheliebste Welche auch beneben gedachtem Ihrem haußwürth der Inventation in persohn abgewartt. 2. dem Ehren V. Vorgeachten Herrn Johann Theobald Hetzel Rothgerber V. bißher geweßenen burger Zu Lahr im Preißgaw, beneben dem Edel Vest fürsichtig V. weißen herrn Philipp Caspar Leiterspergern E. E. großen Rhats alten v. jetzmahls E. E. Kleinen Rhats ane Constoffler statt wohlasehnlichen beÿsitzer, als auß wohlermelten Rhats mittel hierzu in specie Deputirten herrn dem geschäfft persönlich beÿfewohnet, 3. den Ehren v. Wohlvorgeachten hrn Samuel Hetzel Rothgerber v. Lederbereiter auch burger, allhier zu Straßburg persönlich zugegen geweßen So dan 4. die Viel Ehren Vnd tugendreiche Jgfr. Barbaram Hetzelin, bevögtigt mit dem Ehren v. Wohl Vorgeachten herrn Geörg Friedrich Otten auch Rothgerber vnd Lederbereiter burgern allhier welcher ebenfalls beneben gedachter seiner Curandin der Inventation Von anfang biß Zu end abgewartet.
Nota. Es berichten die Erben, auff beschehenes befragen, ob die abgeleibte fr. seel. keine Letzte willens disposition schrifftlich auffrichten laßen, daß Zwar solches nicht beschehen wären es hätte aber dannoch dieselbige Kurtz vor dero todlichem abscheiden mündlich befohlen, daß Jgfr. Barbara der jüngern Tochter auß gemeinem Erbe als ein prælegat 500 gl. gegeben werden solle, welches Zuthun dann auch die vbrige Kinder, der Fr. Mutter seel. mit geben der hand versprochen vnd noch Zubewerckstelligen gewillet seind, Zum bericht.

In einer allhier Zu Straßburg ahne der Spitzengaß gelegenen: v. in dieße Verlaßenschafft eigenthümlich gehörigen, deß wegen hernach beschriebenen behaußung befunden worden wie volgt.
Ane Höltzen und Schreinwerck. Im vordern Hauß, Auff der obern Bühn, Auff der ohneins obersten Bühn, In der Soldaten Cammer, In der Cammer A, In der Cammer B, Vor dießer Cammer, In der Gesellen Cammer, In der obern stuben, In der Stubkammer, In der Wohnstub, Im Undern Stub Cämmerlein, Im Undern Haußöhren, Im Keller
(f° 21) Eigenthumb ahne Häußern. Erstlichen Eine behaußung in der Cronenburgerstraß ane der neuwen Zeilen (…)
It. eine behaußung in der Spitzengaß (…)
It. hauß, höfflein vnd hoffestatt in der vorstatt Weißthurnstraß gelegen (…)
It. hauß am Haargäßel (…)
It. Hauß, hoffstatt mit alln deren gebewen, begriffen, weithen, rechten, Zugehörden vnd gerechtigkeiten gelegen allhier Zu Straßburg ane dem Alten Weinmarck ohnfern der herrberg Zum Stall i.s. neben hanß Geörg Wörner dem Schuhmacher, 2.s. neben Friderich Macken dem Schwartzbecken, hinden auch auffgedachten Wörner stoßend, ist ledig eigen gewürdiget pro 100. Darüber sagt i. perg. vergleich und Cession crafft deren Ludwig Christoph Herrsamm der Schuhmacher vnd bittel der fischer Zunfft angeregtes hauß H. Matthis Böhmen wittibin vnd der Erben H. Vatters seel. ane statt Ihrer darauff gehabten Cap: und Zinnß forderungen Zu eigen abgetretten, hernacher Ihme herrn Hetzel seel. von ermelter Böhmischen wittib gegen verglichen vnd eingehändigten 160. lb d berührtes haus mit einander cedirt worden, ist dießer brieff mit der St. St. Contract Insiegel verwahrt, datirt den 27. Xbr. 1687. Dabeÿ befindlich i. perg. Kbr. besagt, welcher maßen ermelter Ludwig Christoph Herrsam berichtetes hauß von Hannß Martin Dreüttel dem hohltreher Kaufflichen angenommen, mit offermeltem Contrat Insiegel corroborirt datirt d. 23. 7.bris A° 1678. alles mit N° 7 signirt v. altem N° 1.
It. eine behaußung, hoffstatt, höfflin, Schweür, Stallung (…) in der Statt Lahr ane der Kirchgaßen (…)
(f° 33) Series rubricarum hujus Inventarÿ, Sa. haußraths 367, Sa. Wahren v. Werckzeigs 1068, Sa. der Früchten 97, Sa. Schleißhanffs 41, Sa. Tabacks 49, Sa. Wein vnd Leerer Vaß 67, Sa. Pferd vnd Karchs 13, Sa. Silber geschirr und Geschmeidts 120, Sa. Guldener Ring 29, Sa. baarschafft 837, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 1228, Sa. Eigenthums ane häußern 2365, Sa. Eigenthums Liegender Güthern 1168, Sa. beßerung ane Lehen Güthern 85, Sa. Schulden 292, Summa summarum 7832 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 6986 lb
Zweiffelhaffte Pfenningzinß hauptgüter 1435, Zweiffelhaffte Vndt verlohrne Schulden ins Erb Zugelten 1016 lb
Abschatzung den 7. Aprilis aô 1704. Auff begehren des Ehrhaggten vnd bescheidenen Herrn heÿrich Pfeffinger Metzger ist eine behausung alhier in der Statt Straßburg in der Spitzengaßen gelegen (…)
Die ander behausung auch alhier in der Statt Straßburg in der Cronenburger Straß gelegen (…)
Die dritte behausung auch alhier in der Statt Straßburg in der Aureliengaßen gelegen (…)
Die Vierte behausung auch alhier in der Statt Straßburg im haar gäßlein gelegen (…)
Die Fünffte behausung auch alhier in der Statt Straßburg auff dem alten Wein Markt gelegen einsits neben Meister Friederich Mack schwartzbecken anderseits neben herrn Georg Werner Schumacher hinden auch auff geachten Werner stehend Welche behausung samt aller gerechtigkeit wie solches durch der Statt Straßburg geschwornen Werckleuthe sich in der besichtigung befunden undt jetzigem Preiß nach angeschlagen wird Vor und Umb Zweÿ hundert gulden. Bezeichnus durch der Statt Straßburg geschworene Werckhleuthe. Jacob Staudacher Werckh Meister des Maur hoffs. Johann Jacob osterrieth Werck Meister deß Zimmer Hoffs
N° 440, Abtheilungs Concept
(f° 16-v) Das fünffte: auff dem alten Weinmarckh ohnfern der Gastherberh Zum Stall gelegene häußlein, wavon fol. 79. Invent. meldung beschihet, hat Jgfr. Barbara die Jüngere Tochter neben anderen in außweißung Ihrer Ehesteur empfangen

Les héritiers Hetzel vendent la maison 250 livres au cordonnier Jean Jacques Barbenès et à sa femme Marguerite Daucher

1704 (21.7.), Chambre des Contrats, vol. 577 f° 370-b
Samuel Hetzel rothgerber für sich und namens Maria Marg: geb. Hetzelin Heinrich Pfeffingers metzgers Haußfr: wie auch für Joh: diebold Hetzel Gärbern und lederbereithern u. dann Georg frid: Ott gleicher profession alß Vogt Barb: Hetzelin
in gegensein Joh: Jacob Barbennes schuem. u. Marg: geb. Daucherin
Hauß u. hoffstatt mit allen deren Gebäuen begriffen weithen zugehörden rechten und Gerechtigkeit allhier ahm alten weinmarckt ohnfern der Herberg zum Stall einseit neben andres Wörner schuem. et cons: anderseit neben (-) hinten auf Wörner et cons. obged. stoßend gelegen – 250 pfund

Jean Jacques Barbenès qui a fait pendant huit ans son tour de compagnon s’adresse aux Quinze pour pouvoir faire son chef d’œuvre sans attendre seize mois et se marier en profitant d’un parti avantageux. Comme le conseil de tribu a déjà renvoyé à plus tard le pétitionnaire à son retour, la commission propose qu’il présente son chef d’œuvre dès que le candidat qui fait le sien l’aura terminé. Les Quinze approuvent.
1701, Protocole des Quinze (2 R 105)
Joh: Jacob Barbenes Ca. E. E. Zunfft der Schuhmacher
(f° 194) Sambstags den 21. May. – K. noîe Joh: Jacob Barbenes des ledigen burgers und Schuhmachers Cit. per sched. E. E. Zunfft der Schuhmacher Zunfftmeister Herr Johann Philipp Böcklern, weilen Prplis auff seinem erlernte handtwerck schon 8. Jahr gewandert, vndt um das Meisterstück mach. wolle, ihme aber noch andere vorgehen, daß er in langer Zeit nicht dazu zu langen könne, als bittet hierinn gnd. Zu dispensiren. S. H. Citatus præs. sagt wid. dießes anruffen, als wider E. E. Zunfft articul lauffend, pura g.ralia in den es unbillich were, wann andere so sich ebener maßen angemeldet haben, ohne einige ursach zurucken stehen müßen, bittet deßweg. es beÿ der bißher wohlhergebracht. ordung gn. Zu laßen. K. weilen Principalis noch 16 monat wartten müßte als bittet wie vor, undt Zu anhörung mehrern berichts deputationem Gn. Zu erkennen. Herr XV. Sibour als Oberherr berichtet daß biß nechst künfftigen Montag der Schuemacher Meisterstück Schawer auff der Zunfft zusammen kommen werden, dahin stellend, ob Mghherren den Imploranten dahin verweißen wollen, da man sehen werde, was beÿ der sach Zu thun seÿn möchte.
Erk. wird die Sach an erstbemelte Meisterstück Schawer und Zunfftgericht gewießen und wofern dem Imploranten nicht geholffen werden könte, solle die gebettene Deputation vor den Obern handwerck Hh beseßen werd.

(f° 196-v) Freÿtags den 27.ten Maÿ 1701. – Obere handwercks Herren laßen per herrn Friden Proponiren es habe Jacob Barbenes der ledige Schuhmacher und burgers Sohn alhie in einem gehaltenen Recess, wider E. E. Zunfft der Schuhmacher geklagt, daß er das Meisterstück zu machen willens seÿe, aber da zu nicht gelangen könte weilen unterschiedliche noch vor ihme eingeschrieben seÿen, anbeÿ umb gn. dispensation gebetten, und habe es damahlen die meinung gehabt, daß die parten, vor die Meisterstück Schawer beÿ E. E. Zunfft der Schuhmacher gewießen und wann ihme alda nicht geholffen werden könte, dieselbe alßdan von den obern handwercks Hh. examinirt werden solte. worauff in præsentia des herrn Oberherrn davon geredt worden, der aber vor sich nichts thun wolle, sondern den Imploranten wider an Mghherren remittirt habe, allermaßen dieselbe sich auch wider beÿ Mghh. Protocollo angemeldt undt folglichen das Geschäfft von den herren Deputirten vorgenommen und die Parthen darüber gehört worden seÿen, da dann Kläger so neben seinem Vatter hans Michael Barbenes dem Kauffhauß Knecht erschienen, berichtet daß er schon 8 Jahr gewandert habe, und ihme ein glück von einem guthen heÿrath vorstünde, Wan er aber das Meisterstück nicht machen dörffe, Er lieber wider von hier weg gehen, vnd sein glück anderer orthen suchen wolte, mit dem beÿsatz daß er vor einem Jahr als er hergekommen, sich schon umb das Meisterstück angemeldet habe, da es geheißen, es seÿen 5. od. 6. eingeschrieben daß er dazu nicht gelangen könte, anietzo aber werde er ihrer noch mehr seÿn, daß der nicht länger würde wartten müßen. Solchem nach habe man Herrn Rentmr. Johann Philipp Böckler als Zunfftmeister auch angehört, welcher beditten, daß es eigentlich eine sach seÿe, die nicht vor die Zunfft, sondern vor die Meisterschafft Schwer gehöre, anbeÿ sich auff H. Johann Heinrich Grünschmidt bezogen, der berichtet daß als Sie beÿsammen gewesen, der Herr Ober herr sich vernehmen laßen, daß er seines Orths von der bißherigen Observantz und ordnung nicht weichen könte, Er H. Grünschmidt aber, neben dem andern Schawern, vermeine, daß, weilen eines nahmens Schmutz in Verfertigung des Meisterstücks begriffen, vndt damit bald fertig seÿn werde, und man nach außmachung des Meisterstücks allezeit 14 tag stillstehen müße, ged. Barbenes in solchen 14 tag sein Meisterstück machen vndt also ihme geholffen, vnd die andere in ihrer ordnung gelaßen werden könten, welches expediens man auff seithen der Herren Depp. vor sehr guth angesehen, und weilen der Schmutz mit seinem Meisterstück, bis montag über 8. tag fertig seÿn werde, davor gehalten, daß Implorirender Barbenes in denen folgenden 14. tagen, d man ohne dem stillstehen solte, das Meisterstück iedoch daß es ohne Consequenz geschehe, verfertigen undt die andere, so bereits eingeschrieben in ihrer ordnung verbleiben Könten, allein stünde Zu Mghherren, ob Sie solches approbiren wollen. Erkandt, bedacht gefolgt.

Jean Jacques Barbenès épouse Marie Madeleine Daucher, fille du pasteur de Rittershoffen en comté de Hanau : contrat de mariage, célébration
1701 (2. 7.bris), Chambre des Contrats, vol. 574 f° 440
(Eheberedung) Johann Jacob Barbenes der ledige Schuhmacher alß hochzeiter mit beÿstand Johann Michael Barbenes deß Kauffhauß bedient. seines leiblich. Vatters und H. Samuel Dreßler deß Kirschners seines Vogts an einem
S dann Jfr. Maria Margaretha Weÿl. H. David Dauchers, gewesenen Pfarrherrs zu Rittershoven Gräfflich Hanauischer Herrschafft nachgelaßene leibliche tochter alß hochzeiterin mit beÿstand Philipß Bernhard Dauchers deß Schuhmachers Ihres leibl. Bruders [unterzeichnet] Philippß Bernhard Taucher

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 107)
1701. Dominica XVII. et XVIII. post Trin. proclamati sunt Johann Jacob Barbaneß der Schuemacher, H. Johann Michael Barbeneß Kauff Hauß bedienten Vnd Burgers allher Ehelicher Sohn, Vnd Jungfrau Maria Margaretha H. David Daucherts gewesenen Pfarrers Zu (Ritte)rshöfen Hanawischer Herrschafft hinderlaßene Eheliche Tochter. Copulati sunt Mittw. d. 28. 7.bris [unterzeichnet] Johann Jacob Barbenes als hoch zeüder, + beÿzeich. der Hochzeiterin (i 109)

Marie Marguerite Dauchert devient bourgeoise quelques jours après son mariage
1701, 4° Livre de bourgeoisie f° 732
Maria Margaretha Taucherin, Weÿl. H. David Tauchers gew: Pfarrers Hanaw. Herrschafft hint. tochter Empfangt das burgerrecht gratis, Vnd wird beÿ E. E. Zunfft der schumacher dienen. Promis. d. 7. 7.bris. 1701.

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison au Vieux-Marché-aux-Vins
1701 (4. 8.br), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 10)
Inventarium vnd Beschreibung aller Haab vnd Nahrung, so der Ehrenhaffte Meister Johann Jacob Barbenes, Schuemacher vndt die Ehren vnd tugendsahme fraw Maria Margaretha gebohrne Daucherin beede Eheleuth vnd burgere alhier Zu Straßburg, alß Crafft ihrer miteinand. auffgerichteter Eheberedung für unverändert beed.seits in den Ehestand Zusammen gebracht (…) Actum Straßburg dinstags den 4.ten Octobris Anno 1701.
In einer alhie In der Statt Straßburg auff dem alten weinmarckt gelegener behaußung Ist befund. word.

Jean Jacques Barbenès et Marie Madeleine Daucher hypothèquent la maison au profit d’Anne Barbe Ruop.
1707 (11.2.), Chambre des Contrats, vol. 580 f° 118-v
Joh: Jacob Barbenes schuem: und Maria Marg: geb. Taucherin beÿständlich Joh: Martin Fritsch gastgebers zum Tiefen Keller und Joh: Bernhard Taucher schuem:
in gegensein Annæ Barb: Ruepin so unbevögtigt – 50 pfund
unterpfand, ihre behaußung c. appert: allhier auff den alten weinmarckt, einseit neben andres wörner anderseit neben frid: mag haußfeurer hinten auff (-)

Jean Jacques Barbenès et Marie Madeleine Dauchert vendent la maison 450 livres à Anne Marguerite Füssel veuve Stierlin

1707 (29. Xbr.), Chambre des Contrats, vol. 580 f° 787-v
(450) Joh. Jacob Barbenes schuem: u. Marg: geb. Daucherin
in gegensein Annæ Marg: Stierlin wittib geb. Fießelin beÿständlich Friedrich Thomers büttels beÿ E.E. Zunfft der Schmidt ihres Curatoris
Hauß u. Hoffstatt mit allen deren begriffen, weithen, zugehörden, rechten u. Gerechtigkeiten allhier ahm alten weinmarckt ohnfern der herberg zuem Stall, einseit neben andres Wörner schuem: et Cons: anderseit neben Friedrich Maagen E.E. hinten auf ihn Wörnern stoßend – um 200 pfund capital beladen, geschehen um 250 pfund

Anne Marguerite Füssel épouse en 1678 le fondeur d’étain Jean Adam Schwab, fils du péager au Faubourg de Pierre. Son deuxième mari Isaac Stierlin meurt en 1704.

La maison revient à sa fille Anne Marie Schwab qui épouse en 1705 le cordonnier Jean Michel Reissmann, fils de cordonnier : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire (minute en déficit), célébration

1705, Not. Pantrion (Jacques Christophe, répert. 65 Not 45)
Eheberedung – Joh: Michel Reißmanns Schumachers und Jfr Annæ Mariæ Schwabin
Eheberedung – Zwischen dem Ehrenhafften Meister Johann Michel Reißmann, Noch Ledigen Schuemacher weÿland des auch Ehrenhafften Meister Gottfried Schuemachers und burgers alhier hinderlaßenem Ehelichel Sohn, als dem bräuttigamb ane einem, So dann der Ehren und tugendsamen Jungfrawen Anna Maria Schwabin, weÿland der Ehrsamen und bescheidenen Herrn Johann Adam Schwaben, Geweßenen Zinngießers und burgers allhier seel. nachgelaßener Ehelicher dochter, alß der Jungfraw hochzeiterin am andern theil (…) Beschehen und verhandelt in der Königlichen Statt Straßburg Dienstags den 16. Junii Anno 1705. Jacob Christoph Pantrion Notarius ad hæc pacta dotalia in specie requisitus

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 130)
1705. Dominica III et IV post Trinit. proclamati sunt Johann Michael Reÿßmann der ledige Schuemacher allhier Weÿl. Gottfried Reÿßmann, gewesenen Schuemachers und Burgers allhier nachgelaßener Ehl. Sohn, und Jfr. Anna Maria Weÿl. Johann Adam Schwab gewesenen Zinngießers und Burgers allhier nachgelaßene Ehl. Tochter. Copulati sunt Mittw. d. 8.t Julÿ [unterzeichnet] Johann Michel Reißman h Als hochzeiter, Anna Maria Schwabin als hochziderin (i 136)

Jean Michel Reissmann et Anne Marie Schwab hypothèquent la maison au profit de Jean Georges Wetzel, secrétaire en chef de la Tour aux deniers.

1709 (8.11.), Chambre des Contrats, vol. 582 f° 630-v
Joh: Michel Reißmann schumacher u. Anna Maria geb. Schwabin beÿständlich Anthoni Fießele Kupfersch u. Joh: frid: Thomer messerschmidts und bütels auf der Schmidtstueb [unterzeichnet] Reßman, Anna Maria reischmenin)
in gegensein H. Joh: Georg Wetzels obersecretarii deß Pfthrns – schuldig seÿen 75 pfund
unterpfand, hauß u. hoffstatt c. appert: alhier ahm alten weinmarckt, einseit neben andres Wörner anderseit neben frid. Maagen E.E. hinten auff Wörner

Jean Michel Reissmann meurt en 1710 en délaissant deux enfants. La maison qui appartient pour moitié à la veuve et pour l’autre moitié à sa sœur Anne Marguerite est estimée à 125 livres, prix auquel elle figure à l’inventaire d’Anne Marie Füssel. La masse propre à la veuve est de 184 livres. L’actif des héritiers et de la communauté s’élève à 9 livres, le passif à 103 livres.

1710 (31.5.), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 22)
Inventarium und beschreibung aller Haab und Nahrung, so Weÿl. der Ehrsam und bescheidene Mstr. Johann Michael Reißmann geweßener Schuemacher vnd burger alhier seel. nach Seinem dienstags den 14. Januarÿ Jüngsthin aus dießem mühesahmen leben Genommenen tödlichen abmeiben Zeitlichen verlaßen, welche auf freundliches ansuchen erfordern und begehren des Ehrenhafften Mstr Bartholme Neu Meÿers, Nagelschmidts und burgers Zu Straßburg, als geordnet und geschworenen Vogts Annæ Margarethæ vnd Johann Michaels des Abgeleibten seel. mit hernach gemelter seiner Hinderlaßenen wittwen Ehelich erzeugter Kindern und ab intestato Verlaßener Erben, inventirt durch die Ehren vnd tugendsamen Fr. Annam Mariam Reÿßmännin gebohrne Schwabin die Hinterlaßene Wittib, mit beÿstand des Ehrenhafften vnd achtbaren Mstr Johann Georg Ernst Füßels Kupfferschmidts vnd burgers alhier dero geschwornen Vogts – Actum Straßburg den 31.ten Maÿ 1710.

In einer alhier Zu Straßburg auff dem alten weinmarckt gelegener und Zum theil in diße Verlaßenschafft gehörigen behausung, ist befunden worden, wie volget
Ane Holtzenwerckh. In der Kammer A, In dem Stübel, In der Soldaten Kammer
Eigenthumb ane einer Behaußung. Item der halbe theil Vor ungetheilt, Ane hauß vnd hoffstatt, mit allen ihren gebaüwen, begriffen, weiten, Rechten, Zugehörd. vnd gerechtigkeiten Gelegen alhier Zu Straßburg am alten Weinmarckt ohnfern der Gastherberg Zum Stall einseit neben Andres Wernern dem Schuemacher, anderseit neben Friedrich Magen Erben, hind. auff besagten Wernern stoßend. Davon Nemlich von d. gantzen Behaußung gehen Jahrs 3. lb 15 ß Zinß H. Johann Georg Wetzeln, wohlverdienten ober H. Secretario vff dem Pfenningthurn alhie in Capital ablößig mit 75 lb, Item j lb 5 ß gelts Jungfr. Annæ Margæ. Schwäbin der Wittib Schwester wegen ihrer Gebührenden vnd restirenden Großmütterlich. Guths von weÿl. Frawen Ursula Bidermännin seel. herrührendt in Capital ablößig mit 50. lb. Sonsten freÿ ledig vnd eigen, vnd ist obgemelte Behaußung durch der Statt Straßburg Geschworne Werckmeistern, den 12. 9.bris 1709. beÿ Frawen Annæ Margarethæ Stierlingin gebohrner Füeßlein, der Wittib Mutter seel. Verlaßenschaffts Inventation, über abzug obiger beschwerd. annoch æstimirt word. 125. lb. Thut die hieher Gehörige helffte 62 lb
Die übrige helffte ist obgemelter Jungfrauen Annæ Margarethæ Schwäbin gehörig. Über die gantze behaußung besagt i. t. Perg. Kbr. und. d. St. Straßb. anhang. Cancelleÿ Contractstub. Insigel verwahrt, vnd datirt den 29.ten 10.bris 1707.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Der Wittib unveränderte Nahrung, Sa. haußraths 33, Sa. Silbers 3, Sa. Guldener Ring 3, Sa. Eigenthumbs ane einer behaußung 62, Sa. Schuld 2, Sa. der Ergäntzung 56, Summa summarum 184 lb.
Dießemnach würd auch der Erben unverändert und das theilbahre Guth auß Ursachen die Wittib auff die theilbare Substanz renuncirt, weiltläuffigkeit Zu vermeiden, sub una massa et Titulo beschrieb. Sa. haußraths 8, Sa. Silbers 1, Summa summarum 9 lb – Schulden 103 lb, Übertreffen also die Theilbahre Passiva der Erben Unveränderte vnd die theilbahre Verlaßenschafft 93 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 90 lb
Eheberedung (…) Beschehen und verhandelt in der Königlichen Statt Straßburg Dienstags den 16. Junii Anno 1705. Jacob Christoph Pantrion Notarius ad hæc pacta dotalia in specie requisitus

La veuve se remarie avec le ramoneur Jean Michel Gerold : contrat de mariage, célébration
1711, Not. Hoffmann (Christophe Michel, rép. 65 not 12)
N° 26 Johann Michael Gerolden, Statt Caminfegers
und Frauen annä Mariä Reißmännin gebohrne Schwabin

Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 27-v)
1711. d. 19. Aug. seind Ehelich eingesegnet Word. Johann Michael Gerold der Caminfeger Vnd burger allhier Vndt Anna Maria Weiland Johann Michael Reißmanns gewesenen Schumachers Vndt Burgers allhier nachgelaßene Witwe [unterzeichnet] Hanß Michel Gerold alß Hotzzeiter, Maria reischmenin alß hoch Zeiterin (i 30)

Anne Marie Reissmann est admise à l’orphelinat après la mort de sa mère
1712, Conseillers et XXI (1 R 195)
Anna Maria Reissmännin vmb auffnahm in das Waÿßenhauß. 88.
(p. 88) Sambstags den 30.ten Julÿ 1712. – S. Ersch. Anna Maria weÿl. Michael Reißmanns geweßenen burgers und schuhmachers allhier nachgelaßene töchterlein mit beÿstandt deßen Vogts weÿllen gedacht. Kindts mutter Vor etlichen wochen auch gestorben als bittet mann Unterthänigst daßelbe nebst seinem sich auff 43. lb 15 ß 3 ½ d belauffenden Vermögen Laut mitkommend. inventarÿ in allhießiges Waißenhauß auff vndt anzunehmen. Erk. wirdt implorirendts Kindt denen Hhen pflegern des Waißenhaußes Zur auffnahm recommendirt.
Hr XV. Reichard Vnd Hr Rathh. Randtenrath.

Anne Marie Schwab veuve Reissmann vend la maison au passementier Jean Jacques Klein et à sa femme Marie Salomé Stiegler moyennant 400 livres

1711 (27.7. ut supra), Chambre des Contrats, vol. 584 f° 423
(400) Anna Maria Reißmännin wittib geb. Schwäbin beÿständlich Joh. Georg Ernst Fießels kupfferschmidts ihres vogts und Joh. Michael Geroldt Caminfegers ihres sponsi, Item hanß Michael Verius kupferschmidts als vogts Anna Margaretha Schwabin
in gegensein Joh. Jacob Klein Paßmentirers und Mariæ Salome geb. Stieglerin
hauß und hoffstatt mit allen deren begriffen, weithen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten ahm alten weinmarckt ohnfern der Herberg zuem stall, einseit neben Andreas Wörner schuem: et Cons. anderseit neben Friedrich Waagen EE hinten auff ihn Wörner – um 75 pfund verhafftet, beschehen um 325 pfund

Fils de passementier, Jean Jacques Klein épouse en 1709 Marie Salomé Stiegler, fille de boulanger : contrat de mariage, célébration
1709, Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 52) n° 268
Verglichene Heüraths Puncten Zwischen dem Ehrengeachten Johann Jacob Kleinen Jun. Ledigen Paßmentirer Meistern herrn Johann Jacob Kleinen deß Ältern Paßmentmachers und burgers allhier Ehelichem Sohn, Als Hochzeitern an einem
So dann der Viel Ehren: und Tugendreichen Jungfrawen Mariæ Salome weÿl. Mr Hannß Georg Stieglers Geweßenen Weißbecken und burgers Zu Straßburg seel. hinderlaßener Ehelichen dochter, Als der hochzeiterin Am Andern theil
Actum Straßburg (…) donnerstags den 31. Januarÿ Anno 1709. [unterzeichnet] Johann Jacob Klein der jünger Als Hochzeiter, Maria Salome steiglerin Als hochzeitrin

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 156-v)
1709. Dom. L. et XL. proclamati sunt Johann Jacob Klein der ledige Paßmentirer H Johann Jacob Klein des Paßmentirers und Burgers allhier Ehl. Sohn Und Jfr. Maria Salome weÿl. Johann Georg Stiegler gewesenen weißbecken und Burgers allhier nachgelaßene Ehl. Tochter. Copulati sunt Mittw. d. 20. Febr. [unterzeichnet] Johan Jacob Klein der jünger als hochzeitter, Maria Salome steiglerin hochzeitterin (i 163)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison à la Krutenau près du Pont du Brochet. Ceux du mari s’élèvent à 152 livres, ceux de la femme à 298 livres.
1710 (21. 8.bris), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 33) n° 46
Inventarium und Beschreibung Aller der Jenigen Haab und Nahrung, so der Ehrengeachte Mr Johann Jacob Klein, der Jüngere Paßmentirer und die Ehren und Tugendsame Fraw Maria Salome Kleinin, Gebohrne Stieglerin, beede Eheleuth und burgere Alhier Zu Straßburg einander für unverändert in den Ehestand zugebracht, Welche Nahrungen der Ursach halben, damit mann sich Künfftiger Zeit der in Ihrer auffgerichteten Heüraths In der Vorstatt Verglichenen Ergäntzung wegen darnach Zu reguliren haben möchte, Vorgenommen, ersucht vnd inventirt (…) Actum Straßb. in fernerer præsenz H. Johann Jacob Kleinen deß ältern Paßmentirers v. burgers alhier, Als deß Ehemanns Geliebten Vatters, Dienstags den 21. 8.bris A° 1710.
Nota. Die Zwischen beÿden Eheleuthen Auffgerichtete Eheberedung ist den (-) A° 1709. vor mir Notario verschrieben Zubefinden
In einer alhier Zu Straßburg in der Vorstatt Crauttenaw Ane der Hechtenbruck gelegener und in dieße Nahrung nicht gehöriger behaußung befund. word. wie volgt.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Manns Nahrung. Sa. Hausraths do des Ehemann Unverändert 93, Sa. Werckzeugs Zum Paßmentirer Handwerckh gehörig 38, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 12, Sa. der baarschafft 8, Summa summarum 152 lb
Der Ehefr. unverändert Vermög. Sa. haußraths 84, Sa. Silbergeschmeids 3, Sa. Guldener Ring 10, ß baarschafft 150, Sa. Pfenningzinß hauptgüts 50, Summa summarum 298 lb

Jean Jacques Klein et Marie Salomé Stiegler hypothèquent la maison au profit du sellier Jean Georges Brœsamle

1713 (17.1.), Chambre des Contrats, vol. 586 f° 19-v
Joh: Jacob Klein Paßmentirer und Maria Salome geb. Stieglerin beÿständlich Joh: Jacob Hummels paßm: und Lorentz Nigrinus paßm:
in gegensein Joh: Georg Brößamle sattlers – schuldig seÿen 12 lb
unterpfand, ihre behaußung c. appert. ahm alten weinmarckt, einseit neben andres Wörner anderseit neben Friedrich Magen

Marie Salomé Stiegler fait dresser un état de sa fortune après que son mari s’est engagé dans les armées début 1716. L’inventaire est dressé en partie au Fossé des Tanneurs dans une maison qui appartient à Jean Léonard Rœderer et en partie à la Krutenau près du Pont du Brochet
1716 (27.6.), Not. Oesinger (Jean Adam, 39 Not 22) n° 570
Inventarium und beschreibung aller der Jenigen Haab und Nahrung, welche Fraw Maria Salomea Kleinin gebohrne Steiglerin Mstr. Johann Jacob Kleinen Jun. deß Paßment Webers und burgers allhier eheliche Haußfraw dermahlen besitzet, und umb deren Ursach willen, weilen gedachter Ihr Ehemann Vor Vngefähr einem Vierthel Jahr sich Under das Soldaten weßen begeben mithien Sie nebst zweÿen Kleinen Kinder Verlaßen hat wollen Inventiren laßen damit man hien Künfftig auf allen fall sehen Könte, worinn solche in der Zeit als Er Sie verlaßen bestanden, so auf deroselben requisition auch gethanes eigen und Zeigen und darüber Würcklich abgelegte handtrew beÿständlich H Joh: Christoph Bären Paßmentirers und burgers allhier Inventirt – Actum in der Königlichen Statt Straßburg Sambstags den 27. Junÿ Anno 1716.
In einer in der Königlichen Statt Straßburg ahne dem Gerbergraben gelegen H. Lienhard Röderer eigenthümlich Zuständig. Von beeden Eheleuthen Zum theil lehnungsweiße bewohnend behaußung ist befunden wie folgt
In einer in der Statt Straßburg ahne der Vorstatt Crautenaw ohnfern der hechten bruckh gelegen H Johann Jacob Kleinen eigenthümlich zuständigen behaußung ist befund. word. wie folgt

L’inventaire des biens de Marie Salomé Stiegler est dressé en 1724 deux ans après sa mort. Elle a laissé deux enfants dont l’un est mort après elle. La masse propre aux héritiers s’élève à 338 livres. L’actif de la communauté et du veuf s’élève à 29 livres, le passif à 420 livres
1724 (6.1.), Not. Oelinger (J. Jacques, 35 Not 8) n° 283 (259)
Inventarium und Beschreibung aller derjenigen Haab vnd Nahrung so weÿland frau Maria Salome Kleinin gebohrne Stieglerin, H. Joh: Jacob Kleinen Paßmentmachers vnd Burgers allhier Zue Straßburg geweßene Ehefrau nunmehr seel. nach Ihrem vor ohngefähr 2 Jahren genommenen tödlichen hientritt Zeitlichen verlaßen, welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren H. Joh: Georg Schorbachß Schneiders vnd burgers allhie Zu Straßburg, alß geordnet und geschworenen Vogts Mariæ Magdalenæ und Eliæ, welcher aber nach der frauen seel. Verstorben, mithien solches der Vatter repræsentirt, beeder der verstorbenen mit Ihme hinterbliebenen Wittib Ehevogt erzeugter Kinder vnd ab intestato rechtsmäßiger Erben fleißig inventirt und ersucht (…) Act. Straßburg Donnerstags d. 6.ten Jan. 1724.
Copia der Eheberedung

Bericht. Es haben Zwahr beede im leben geweßenen Eheleute Zur Zeit Ihres angetrettenen Ehestands einander Ihre Zugebrachte Nahrung durch weÿl. H. Notm. Joh: Heinrich Langen deroselb. inventiren laßen wie das hernach darüber besagende und auffgerichtete Inventarium meldet, Nun aber weder von eim noch des andern Ehegemechts in den Ehestand gebrachten Vermög. nicht das gerigste mehr vorhand. ist, also daß die hernach specificirte wenige Verlaßenschafft vor gantz theilbar anzusehen (…)
In einer allhier Zue Straßburg ane der hechtenbruck gelegenen vnd Von Ihme dem Wittiber wÿdumbs weiß bewohnenden behaußung sich folgender maß. befund.
Norma. Die theilbahre vnd des Wittibers Nahrung so unter einem titul beschrieben wurd. Sa. haußraths 8, Sa. Werckzeug Zum Paßmentirer handwerck gehörig 21, Summa summarum 29 lb – Schulden 420 lb, In Compensatione 390 lb
Dießemnach wird auch der Erben Vermög. beschrieben, Sa. 40, Ergäntzung 298 lb, Summa summarum 338 lb
Ergäntzung der Erben ermanglenden Unveränderten Mütterlichen guts. Nach besag Vber beeder im leben geweßener Ehepersohnen dh. weÿl. H. Not. Joh: Friderich Langen sel. auffgerichteten Inventarÿ

Jean Jacques Klein et Marie Salomé Stiegler vendent la maison 420 livres au ramoneur David Farrenschon et à sa femme Anne Marie Werbelo

1713 (14.2.), Chambre des Contrats, vol. 586 f° 88
(420) Joh: Jacob Klein Paßmentirer und Maria Salome geb. Stieglerin
in gegensein Davidt Varrenschons Caminfegers und Annæ Mariæ geb. Werbeloin
hauß und hoffstatt mit allen deren begriffen, weithen, zugehörden, rechten und Gerechtigkeiten ahm alten Weinmarckt ohnfern der herberg zuem Stall, einseit neben andres Wörner et Cons. anderseit neben Friedrich Maagen E.E. hinten auf ihn Wörneren – um 75 und 200 pfund verhafftet, geschehen um 145 pfund

Le luthérien David Farrenschon se convertit le 15 juillet 1711
Conversions par les Jésuites (1 AST 305, p. 92) Dauid Fahrenschon, 1711 juillet 15
Répertoire du Convent ecclésiastique (cote 1 AST 89) 60. Farraschon, David, ein Caminfeg.

Jean David Farrenschon épouse en juillet 1711 Anne Marie Werbelo, fille de sacristain
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (cath. p. 228) Die 27 mensis Julÿ aô 1711 (…) matrimonii vinculo conjuncti sunt honesti adolescentes Davidt Farrenschon filus legitimus dauidi Farrenschon Ciuis argentinensis Et pudica virgo Anna Maria Werbloin * hic argentina defuncti* Joannis Adami Werbloin Sacristani * sanctum Petrum Juniorem (…) + signum sponsi, + signum sponsæ (i 137)

Il devient tributaire le 21 septembre 1711
1738, Registres annuels de la Taille (VII 1231) f° 390-v
Maurer – Johann David Farrenschon, ins. 21. 7.br. 1711. – 3 lb

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dont la minute n’est pas conservée
1712, Not. Hoffmann (Christophe Michel, rép. 65 not 11) n° 41
Inventarium über Mstr. David Varrenschon Caminf. und frauen Annæ Mariæ geb. Werbloin beeder Eheleuth in den Ehestand zugebrachte Nahrung

Jean David Farrenschon et Anne Marie Werbelo font leur testament. Le mari institue pour héritier son père David Farrenschon s’il ne laisse pas d’enfant, la femme son mari ou les enfants qu’il pourra avoir d’un autre mariage
1715 (2.7.), Not. Hoffmann (Christophe Michel, 19 Not 56) n° 26
Testamentum nuncupativum Mstr David Varrenschon des Jüngern Caminfegers et uxoris
1715 (…) auff Dienstag den 2. Julÿ Nachmittag Zwischen Ein und zweÿ Uhren in einer alhier Zu Straßburg ane der Großen Stadelgaß gelegenen Johann Friderich Redwitzen Notario publico et practico eÿgenthümblich Zuständigen behausung dero hintern mit den fenstern in den hoff außsehenden Wohnstuben Vor mir offenbahren und geschwornen Notario (…) persönlich kommen und erschienen seind die Ehrengeachte Meister David Varrenschon der Jüngere Statt Caminfeger und Mit ihme die Ehr und tugendsahme Frau Anna Maria gebohrne Werbloin beede Eheleuth und burgere alhier Von der Gnade Gottes gesund gehend und stehender Leiber auch richtiger Sinnen guter Vernunfft und Verstandts
und dieweÿlen dann zum dritten de benenn: und Einsetzung Zu der Erben Zu Latein Institutio hæredum genant, eines iedem Testamento hauptstück und fundament ist, ohne welche Keines in den Rechten gültig noch Kräfftig seÿn kan, als setze Er David Varrenschon der Testator Zu seinem wahren und ohngezweiffelten Erben ein, Vorderist sein mit Vor: und nachgemelter seiner lieben Ehefrauen nach Gottes willen annoch erziehlende Kinder, welche ohne dem ab intestato sein natürlich und rechtsmäßige Erben wären Zu gleichen portionen und antheylern, in ermanglung deren aber Meister David Varrenschon den Ältern Caminfeger seinen leiblichen und lieben Vatter und Zwar denselben allein in legitimam, das übrige aber (…) seiner lieben Ehegattin (…)
Sie die Mit Testantin aber Frau Anna Maria gebohrne Werbloin setzt gleichfalls zu ihren wahren und ohngezweiffelten Erben ein Vordrist ihre mit obgedachtem ihrem lieben Ehemann Gottlichen Rathschluß nach annoch erziehlende Liebe Kind. (…) wann aber deren Keine vorhanden offtberührten ihres Ehemanns etwan in volgender Ehe erziehlende Kinder und leibes Erben (…) [unterzeichnet] david farrenschon, Anna Maria farrenschoninv

Jean David Farrenschon et Anne Marie Werbelo adoptent Joseph Guillaume Krebs, âgé de 15 ans, fils du garde du consul Henri Krebs et d’Anne Barbe Kron
1722 (3.2.), Not. Oesinger (Jean Adam, 39 Not 43) N° 610-b
Adoption oder ahne Kindsstatt annehmung Johann David Farrenschons deß Kamminfegers und Fr. Annæ Mariæ gebohrner Werbeloin beeder Eheleuthe und burgern allhier zu Straßburg alß Adoptatores
So dann Joseph Wilhelm Krebsen, Heinrich Krebßen beÿ denen jeweiligen Regirenden Herrn Ammeisters Wächters vnd Fr. Annæ Barbaræ gebohrner Kronin, beeder Eheleuthen und burgern allhier Zu Straßb. ehelichen erzeugtem Sohns, als adoptati. Actum Straßburg den 3. Februarÿ Anno 1722
persönlich kommen und erschienen der Ehrsamme und bescheidene Johann David Farrenschon Kamminfeger, und die tugendsamme Fraw Anna Maria gebohrne Werbeloin beeder Eheleuthe und burgere allhier zu Straßburg (…) gaben Zu Vernehmen, Waß maßen sie auß mangel habender ehelicher Kinder und Leibs Erben auch sonsten einiger noth Erben, Joseph Wilhelm Krebsen einen Knaben anjetzo etwann 15 Jahr alt, schon Vor zweÿ Jahren mit Guthem Vorbewußt und Willen des Ehrsammen Heinrich Krebßen, beÿ Ihro herrlichkeiten denen jeweilig. Regirenden Herrn Ammeisters Wächters vnd Annæ Barbaræ gebohrner Kronin, beeden burgern allhier Zu Straßburg, alß seinen Leiblichen Elteren, Welchen sie in einem keüschen Ehebett erzeügt haben, Zu sich in Ihre behaußung auff und angenommen, wie nicht weniger Ihne solche Zeit über mit Eßen trincken gelieger und kleÿdung unterhalten (…) auff genädigen ratification Eines Hoch Löblichen Großen Raths Würcklichen ahne Kindts statt angenommen haben wollen (…)
So geschehen (…) Dienstags den 3. Februarÿ vormittag Zwischen 9 und 10 Uhren Anno 1722. [unterzeichnet] x Johann David Farrenschon des Adoptatoris alß schreibens ohnverfahren gemachtes handzeichen, Annamaria Farrencouronin, Joseph Wilhelm Krebs

Jean Henri Krebs porte devant les Quinze au nom de son fils Jean Guillaume l’affaire qui l’oppose à Jean David Farrenschon. Celui-ci répond que Jean Guillaume Krebs a enfreint avec légèreté le règlement. L’affaire tourne court.
1724, Protocole des Quinze (2 R 129) et 1725, (2 R 130)
Johann Wilhelm Krebß Ca Joh. David Farrenschon
(p. 412) Sambstag d. 18. Novemb. 1724. – Johann Wilhelm Krebß Ca Joh. David Farrenschon
Gug nôe Johann Heinrich Kreß des burgers und Wächters beÿ (S. T.) dem Regirenden hrn Ammeister, nahmens seines Sohns Joseph Wilhelm Krebß beeder Zugegen, Cit. Johann David Farrenschon den Caminfeger prod. Undthg. Mem: und bitten sambt beÿlag N° 1 handelt jnhalts. Moss Citatus welcher wegen gar nöthiger Statt arbeith beÿ dem Rhein Zoll sich anjetzo nicht stellen kan, bitt Undth. seine abweßenheit nicht ungnädig zu nehmen undt Copiam producti, wie auch Zur Verantwortung, T. ordinis. Gig Laßt Copeÿ Zu bitt aber umb Deput. Moss. priora. Erkandt, wird Copeÿ und T. ord. Zugelaßen.

(f° 415) Sambstag d. 2. Xbris. 1724. – Gug nôe Heinrich Krebßen pro filio in actis benant Cit. Johann David Farrenschon erhalt prod. Vom 18. 9.bris jüngst. Moss prod. Verantwortung juncto petito handelt jnnhalts. Gug bitt Copeÿ und Depp. Erkand beedes willfahrt.

1725 XV (2 R 130)
(p. 12) Sambstag d. 20. Januarÿ 1725. – Moss. nôe Johann David Farrenschon des Caminfegers contra Joseph Wilhelm Krebs, prod. Vnd.tg. Memoriale undt bitten, Gug nomine Citati bitt Copiam et T. ordus. Obtinuit.

(p. 30) Sambstag d. 3. Feb. 1725. – Johann Wilhelm Krebs Ca Johann Farrenschon
Gug nôe Johann Wilhelm Krebs pro filio in actis Cit. Johann Farrenschon auß Gegners prod. vom 20. Januarÿ jüngst welches nichtig, und unverwießen, bitt vndtg. Zu beßerer der sachen untersuchung und Deputation. Moss. Weilen Gegner Läugnet daß er so gröblich Wider die Ordnung welche die hochverordnete Ober fewr herren gegen die Caminfeger haben, gehandelt, alß producirt Denominationem Testium cum Articulis probatorialibus et Directoris bit nach deren jnnhalt. Gug. bitt Copiam und 8 tag. Obtinuit.

(p. 40) Sambstag d. 10. Feb. 1725. – Heinrich Krebs Ca. David Farrenschon
Gug nôe Heinrich Krebs pro filio, Cit. David Farrenschon, weil Ppal selbst alles declariren wird wie sich die Sach in wahrheit Verloffen hat, mthin auff gegenseithige denominationem Testium Vom 3. hujus nicht nöthig sein wird die Zeugen auffzuführen, alß bitt Vndtgh. Zu abschneidung aller weitlauffigkeit Deputationem. Moss Weilen ohne die Zeügen, Verhör Ppal nicht beweißen Kan daß Gegners Sohn, so leichtfertig wider Ordnung gehandelt, und s.v. betrug Verübet habe, alß bitt und.thg. umb gnädige beförderung der Zeugen Verhör Vom 3. huj. und prod. fernerer Denominationem Testium cum Articulis et Directoris bitt nach dem jnnhalt. Gug eben dieser Sohn wird selbst beÿ der Deput. erschienen, undt die wahrheit declariren, bitt Undtg. umb deput. Moss Gegners Sohn hat des erstern geleugnet und Ppal hat seithero noch mehrers erfahren, bitt Vndthg. Wie vor. Gug priora, und ist dieße große weitläuffigkeit ohnnöthig. Erkandt wird mit gebettener Deput. willfahrt.

Jean David Farrenschon se plaint devant les Quinze du ramoneur Michel Gerold pour une raison qui ne figure pas dans le seul compte rendu conservé.
1736, Protocole des Quinze (2 R 145)
Joh: David Farrenschon Ca. Michael Gerold
(p. 365) Sambstag d. 18. Augusti – Gug nôe Joh: David Farrenschon burger und Caminfegers Cit. Michael Gerold Caminfeger producirt Appellat. Clag sambt beÿlag N° 1, bitt Deput. Moss bitt Cop. producti T. ord. * Laßt Copeÿ Zu bitt aber Deput. Erk. Copeÿ und T. ord. Erk. Willfahrt
(registre fragmentaire)

Jean David Farrenschon et Anne Marie Werbelo cèdent le fonds de ramoneur à Jean Antoine Vaquet, bourgeois de Ribeauvillé
1743 (12 Januarÿ), Not. Humbourg (6 E 41, 69)
persönlich kommen und Erschienen seÿen Herr Johann David Farrenschon der Caminfeger und burger allhier und Fraw Anna Maria Werblohin seiner eliche Haußfraw beÿständlich deßelben und durch ihn bevollmächtiget und authorisiret ahn Einem
Vnd Herr Johann Antoni Vacquet der auch Caminfeger und burger zu Rappoltzweiler, welcher sich würcklichen allhier befunden und umb das burgerrecht angehalten hat, ahm andern theil
Welche Partheÿen offentlich bekant, nachfolgende abred tractat und ubereinkommung mit einander getroffen und geschloßen zuhaben, als benantlichen und
Zum Ersten Entschlagen und begeben sich erstgedachte Farrenschonische Eheleuthe für sich ihre Erben und nachkommen all und jeder ihrer kunden und kundtschafften ihres Camin Feger Handwercks in hießiger löbl. Statt Straßburg Zum guten und gunst gedachts Herren Johann Anthoni Vaquet (…)
Zweÿtens er Herr Vacquet (…) schuldig gehalten und verbunden seÿn solle (…) gedachten Farrenschonischen Eheleuthen so lang der grund gütige Gott ihnen das leben beÿ einander fristen wird, und Zwar Vom tag seiner auff: und ahnnehmung beÿ Einem Hochlöbl. Magistrat allhier anzurechnen, allwochentlichen 5 gulden zu ihrem beßeren Unterhalt und außkommen, anbeÿ auch Catharina Klenckin gebohrner Montfort der Wittib auch so lang sie lebet oder jm Wittiben Stand verharret gleichfalls wochentlich einen gulden Zu entrichten und baahr Zubezahlen
[unterzeichnet] + M Johann David Farrenschon handzeichen, Johann dauid Farrenschon Ehefrau Anna Maria gebohne Werbloin, AW Johann Antoni Vacquet sein handzeichen

Veuve de Jean David Farrenschon, Anne Marie Werbelo meurt pensionnaire à l’hôpital en septembre 1758. L’actif de sa succession s’élève à 738 livres, le passif à 121 livres
1758 (25.9.), Not. Hess (J. Jacques, 6 E 41, 1279) n° 305
Inventarium über Weÿland Frawen Annæ Mariæ Farrenschonin gebohrner Verbelonin, weÿl. Hn David Farrenschon geweßenen Statt Caminfegers nachgelaßener Wittib und geweßener Oberpfründerin hießig. mehrern Hospithals seel. Verlaßenschafft, auffgerichtet Anno 1758. – nach Ihrem am 19.t dießes lauffenden Monaths Septembris jüngst genommenen tödlichen hientritt hie Zeitlichen Verlaßen, wie solche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren H. Louis le Rouge des jetzigen ober Pfründers gemelten Spitals und burgers allhier als von der Verstorbenen seel. ernenten executoris Testamenti (…) So beschehen in fernerem beÿseÿn S. T. Herrn François Simon wohlverordneten Schaffner des genanten Findling hauß od. St Joseph Spitahl und des abonnements hiesigen vingtieme Einnehmens, welcher nahmens gedachten Fündlings hauß so per Testamentum als universal Erben instituirt hier zugegen, (…) Straßburg den 25.sten Septembris 1768.
Copia Testamenti
In Einer allhier Zu Straßburg ane dem mehrern Hospithal in dem hindersten Pfründers Zimmer folgendermaßen befunden worden
Series rubricarum hujus Inventarÿ, Sa. haußraths 194, Sa. Silber 10, Sa. goldene ring 12, Sa. baarschafft 102, Sa. Pfenningzinß 237, Sa. activ Schulden 181, Summa summarum 738 lb – Schulden 121, Abzug nach bleibt 617 lb

Jean David Farrenschon et Anne Marie Werbelo vendent la maison à l’artiste peintre Jean Martin Bender moyennant 600 livres$$$

1744 (14.3.), Chambre des Contrats, vol. 618 n° 130-v
David Farrenschon der Caminfeger und Anna Maria geb. Werbeloin [unterzeichnet] +, farrenschonin
in gegensein Johann Martin Bender des Kunst: Mahlers
eine behausung und hoffstatt mit allen deroselben begriffen, weithen, zugehörden und rechten am alten weinmarckt onhnfern dem gasthauß zum Stall einseit neben Andreas Mechel dem kieffer, anderseit neben Peter Jörges dem waffenschmidt, hinten auff besagten Mechel – als ein am 14. Februarÿ 1723 erkaufftes guth – um 600 pfund

Jean Martin Bender vend la maison au poulieur Jean Martin Hosch et à sa femme Marie Ursule Wagner

1746 (3.5.), Chambre des Contrats, vol. 620 n° 330
Johann Martin Bender der Kunstmahler
in gegensein Johann Martin Hosch des windenmachers und Mariæ Ursulæ geb. Wagnerin
eine behausung und hoffstatt mit allen deroselben übrigen begriffen, weithen, zugehörden und rechten am alten Weinmarckt ohnfern der gastherberg zum goldenen Pferd einseit neben Peter Jörges dem waffenschmidt, anderseit neben Andreas Mechel dem kieffer, hinten auff denselben – als ein am 14. Martÿ 1744 erkaufftes guth, um 500 pfund verhafftet, geschehen um 400 pfund

Les acquéreurs hypothèquent le même jour la maison au profit du charpentier Jean Michel Osterried

1746 (3.5.), Chambre des Contrats, vol. 620 f° 331-v
Johann Martin Hosch der windenmacher und Maria Ursula geb. Wagnerin mit beÿstand Isaac Jund des schloßers und Johannes Stammler des schneiders beede ihrer vettern
in gegensein Johann Michael Osterried des zimmermanns – schuldig seÿe, zu bezalung des kauffschillings hiernach beschriebener behausung 300 pfund
unterpfand, eine anheute erkauffte behausung und hoffstatt cum appertinentis am alten Weinmarckt ohnfern der gastherberg zum goldenen Pferd, einseit neben Peter Jörges dem waffenschmidt, anderseit neben Andreas Mechel dem kieffer, hinten auff denselben

Le poulieur Jean Martin Hosch épouse en 1741 Marie Ursule Wagner veuve Rose : contrat de mariage, célébration. Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports l’année suivante. Les actes sont connus par le répertoire du notaire et le contrat de mariage par sa copie dans l’inventaire de 1750.
1741, Not. Hoffmann (Christophe Michel, rép. 65 not 12) n° 1007
Eheberedung – Johann Martin Hosch, ledigen Windenmachers
und Frauen Mariä Ursulä Roßein gebohrner Wagnerin
Copia Heuraths Verschreibung – zwischen dem Ehrengeachten Meister Johann Martin Hosch Ledigen Windenmacher, weÿland Meister Johann Martin Hoschen geweßenen Nagelschmidts und burgers alhier Zue Straßburg seel. nachgelaßenen ehelichen Sohn, als hochzeiter ane einem, So dann der Ehren und tugendsahmen Frauen Mariæ Ursulæ Rosein gebohrner Wagnerin, Weÿl. Meister Johann Christoph Roße ebenmäßig geweßenen wintenmachers und burgers alhie seel. nachgelaßener wittib als Hochzeiterin am andern theÿl als Hochzeiterin am andern theÿl (…) So beschehen und Verhandelt in dieser Königlichen Statt Straßburg den 17. Julÿ Anno 1741, Christoph Michael Hoffmann Notarius

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 168, n° 632)
1738.Mittw. d. 29.ten Jan. sind nach ordentl. proclamation ehelich copulirt und eingesegnet worden Johann Christoph Roßer, der Ledige Windenmacher von Schönberg in Sachßen Weÿl. Johann Martin Roßer deß burg. u. Strumpffstricker nachgel. ehelicher Sohn und Fr. Maria Ursula Weÿl. Johannes Kaÿßer deß burgers und Windenmachers nachgelaßene Wittib [unterzeichnet] Johann Christoph Roser als hoch Zeitter, Maria Ursula Kaÿßerin Zeichen + (i 172)

1742, Not. Hoffmann (Christophe Michel, rép. 65 not 11) n° 1781
Inventarium über Meister Johann Martin Hosch windenmachers und frauen Mariæ Ursulæ Hoschin gebohrner Wagnerin beeder Eheleuthe und bürgere alhier Illata

Fille du batelier manant Jean Wagner, Marie Ursule Wagner épouse en 1727 Jean Kayser, poulieur originaire de Nuremberg : état de fortune, mariage à la Robertsau puis accession à la bourgeoisie (tribu des Maréchaux)
1727 (17.7.), Not. Hoffmann (Christophe Michel, 19 Not 68)
Designation und Verzeichnüs Was Meister Johannes Kaÿßer der Ledige Windenmacher Von Nürnberg gebürtig und Jungfer Maria Ursula Wagnerin weÿland Johannes Wagners gewesten Schiffknechts und Schirmers alhier nachgelaßene ehel. Tochter alß bede ehelich Verlobte Persohnen würcklich eÿgenthümblich in Vermögen, wie sie solches nach angelegter handtreü heut dato fleißig geeigt und gezeigt
Haußrath 58 ohne die Kleÿder und weisgezeug umb und an dero beeder leiber gehörig, Silber und Goldene Ringe 10, Baarschafft in Gold und silbernen gengbahren Sorten 300, Summa 369. lb
Sigl. Straßburg den 17. Julÿ 1727.

Mariage, Robertsau (luth. p. 41)
d. 11. Augusti 1727 Seÿndt Von mir unterschriebenen Pfarrer in der Ruprechtsau auff Erlaubnus Ihr Gn. Regierendten Herrn Ammeister (…) Copulirt und eingesegnet worden (…) Johannes Kaÿser der Ledige Windemacher, Weÿl. Georg Kaÿsers deß Tagners Zu Leimburg Nürnbergischer Herrschafft nachgelaßener Ehelicher Sohn, undt Jfr. Maria Ursula Weÿl. Johann Wagners gewesenen Schiffknechts v. Schirmers u Straßb. nachgelaßene Eheliche Tochter [unterzeichnet] Johann Kaÿser Als hochzeiter, Maria Ursula Wagnerin As hochzeiterin (i 31)

1727, 3° Livre de bourgeoisie p. 1364
Johannes Kaÿßer d. windenmacher Von Nürnberg geb. undt sein ehefrau Maria Ursula Wagnerin erhalt. d: b. die ehefr. gratis d. ehemann umb die tertz d. alt. b: wollen beÿ E E Zunfft d: Schmidt dienen. Jur. et prom d. 6.ten 7.bris 1727.

Devenue veuve, Marie Ursule Wagner se remarie en 1737 avec le poulieur Jean Christophe Roser, originaire de Schönberg en Saxe : contrat de mariage, célébration
1737 (25. 9.br), Not. Hoffmann (Christophe Michel, 19 Not 77) n° 920
Eheberedung zwischen dem Ehrengeachten Johann Christoph Roßer, Ledigen wintenmacher auß Schönberg Sächßischer Jurisdiction gebürtig alß hochzeiter an einem
Sodann der Ehren und Tugendsahmen Frauen Mariæ Ursulæ Kaÿßerin gebohrner Wagnerin weÿl. Meister Johann Kaÿßers geweßenen wintenmachers und burgers alhier seel. nachgelaßene Wittib alß hochzeiterin am andern Theÿl
So beschehen Straßburg den 25. Novembris Anno 1737 [unterzeichnet] Johann Christoh roßer alß hochzeitter, + der frau hochzeitterin handzeichen

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 168, n° 632)
1738.Mittw. d. 29.ten Jan. sind nach ordentl. proclamation ehelich copulirt und eingesegnet worden Johann Christoph Roßer, der Ledige Windenmacher von Schönberg in Sachßen Weÿl. Johann Martin Roßer deß burg. u. Strumpffstricker nachgel. ehelicher Sohn und Fr. Maria Ursula Weÿl. Johannes Kaÿßer deß burgers und Windenmachers nachgelaßene Wittib [unterzeichnet] Johann Christoph Roser als hoch Zeitter, Maria Ursula Kaÿßerin Zeichen + (i 172)

Marie Ursule Wagner meurt en 1750 en délaissant deux filles de son premier mariage avec Jean Kayser. Les experts estiment la maison 750 livres. La masse propre au veuf s’élève à 50 livres, celle des héritiers à 217 livres. L’actif de la communauté s’élève à 814 livres, le passif à 1 022 livres.

1750 (8.7.), Not. Lobstein (Jean, 31 Not 69) n° 1538
Inventarium und Beschreibung aller derjenigen Haab, Nahrung und Güthere, so weÿl. die Ehren und tugendsahme frau Maria Ursula Hoschin geb. Wagnerin, des Ehren und Wohlvorgeachten Mr Johann Martin Hosch des Windenmachers und burgers allhier geweßene eheliche Haußfrau nunmehr seel., als dieselbe Sambstags den 27.ten Junÿ dießes lauffenden 1750.sten Jahrs dießes Zeitliche in das ewige Verwechßelt nach solch Ihrem aus dießer welt genommenen tödl. hintritt Zeitl. Verlaßen, welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren des Ehren und vorgeachten Mr Isaac Junden des Schloßers und burgers allhier Zu Straßburg als geordnet und geschworenen Vogts Jgfr. Mariæ Elisabethæ und Jgfr. Maria Ursula der Kaÿßerin der abgeleibten Fr. seel. mit dem Ehrengeachten Johann Kaÿßern dem gewesenen Windenmacher und burgern alhier Ihren Ersten haußwürth ehelich erzielte Zweÿ töchter ersucht und inventirt (…) So beschehen in Straßburg auf Mittwoch den 8.ten Julÿ 1750.

In einer allhier Zu Straßburg ane dem alten Weinmarck gelegenen und in dieße Verlaßenschafft gehörigen behaußung befunden worden wie volgt.
Eigenthumb ane häußern (T.) Eine Kleine behaußung und hoffstatt mit allen deroselben überigen begriffen, weithen, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten am alten Weinmarck ohnfern der Gastherberg Zum goldenen Pferd, i.s. neben Mr. Peter Georges dem Waffenschmid, 2.s neben Andrea Mechel, dem Kieffer, hinden wieder auf denselben stoßend gelegen, so vor freÿ, leedig eigen, durch (die Werckmeistere) laut Abschatzungs Zeduls vom 3.ten Julÿ 1750. angeschlagen pro 750. Hierüber sagt ein teutscher pergamentener Kauffbrieff, mit der Statt Straßburg anhangebdem C. Contract Insiegel Verwahrt de dato 3.ten Maÿ 1746.
(W.) It. der halbe theil vor ohnvertheilt Von und ane einem gar Kleinen häußlein und hoffstatt ane der Vorstatt Krautenau in dem sogenanden Höllgäßel (…)
(f° 7) Ergäntzung des Wittibers abgegangenen ohnveränderten guths. Vermög Inventarÿ über eingangs gedachter beeder geweßener Eheleuth einander vor ohnverändert in den Ehestand zugebrachte Nahrungen in Anno 1742 durch nun auch Weÿl. Hn Christoph Michael Hoffmann Notm. publicum auch seeligen auffgerichtet
Abzug In gegenwärtig Verlaßenschafft Inventarium gehörig. Des Wittiben ohnveränd Vermögen, Sa. haußraths 16, Sa. Silbers 1, Sa. goldenen Rings 1, Sa. antheils ane einer Behaußung 125, Sa. Ergäntzung (2, Abgang 1, verbleibt) 1, Summa summarum 145 lb – Schulden 95 lb, Nach solchem abzug 50 lb
Der Erben ohnverändert guth, Sa. haußraths 50, Sa. Werckzeugs Zum Windemacher Profession 24, Sa. Lährer Vaß 1, Sa. Silbers 1, Sa. goldenen Rings 1, Sa. Schulden 15, Erg. Rest 144, Summa summarum 217 lb
Theilbar Guth betreffend, Sa. haußraths 14, Sa. des Neu Eißens 1, Sa. Silbers 10 ß, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 750, Sa. Schulden 48, Summa summarum 814 lb – Schulden 1022, In Compensatione 208 lb
Stall Summ 58 lb – Zweiffelhaffte und verlohrne Schulden in das Erve zugeltend 23 lb
Abschatzung Vom 3. Julÿ 1750. Auff begehren Johann Martin Husch deß Windenmachers ist eine behaußung allhier in der Statt Straßburg, in der Kinder Spielgaß, einseit neben Peter Georgen dem Waffenschmid, anderseit und hinden auff andres Mechel stosend gelegen, solche behaußung hat neben dem Eingang eine Windenmacher Werckstätt auff dem Ersten stock eine stube und haußöhren, worinnen auch die Küchen, auff dem Zweÿten stock ist eine Stube und haußöhren, worinnen auch die Kuche darüber ist der Tachstuhl so mit breit Ziegel belegt, Worunter eine Kammer, hat auch ein gewölbtes Kellerlein. Von uns den unterschriebenen der Statt Straßburg geschwornen Werckmeistern nach Vorhero beschehener besichtigung mit aller Ihrer gerechtigkeit dem Jetzigen Werth nach æstimirt und angeschlagen worden Vor und umb Ein Tausend und Fünff Hundert Gulden [unterzeichnet] Jacob Biermeÿer stadt Lohner, Michael Ehrlacher Werck Meister deß Münsters, Samuel Werner, Werckmeister
Copia Heuraths Verschreibung (…) So beschehen und Verhandelt in dieser Königlichen Statt Straßburg den 17. Julÿ Anno 1741, Christoph Michael Hoffmann Notarius

Jean Martin Hosch se remarie en 1750 avec Anne Marguerite Flechner, fille de cordonnier : contrat de mariage, célébration
1750 (31. 8.br), Not. Dautel (Fr. Henri, 6 E 41, 285) n° 262
Eheberedung – zwischen dem Wohl Ehren Achtbaren und wohlvorgeachten Herrn Johann Martin Hoschen dem Wintenmachern, Wittwern und burgern allhier Zu Straßburg als dem Hochzeitern ane Einem,
So dann der tugendgezierten Jungfrauen Annæ Margarethæ Flechnerin herrn Johann Friderich Flechners des Schuemachers undt burgers allhier in Erster Ehe mit weÿl. frauen Maria Dorothea gebohrner Nonnenmännin seel. ehelich erzeugter tochter, als der Jungfer Hochzeiterin am andern theil
So beschehen allhier Zu Straßburg auff Sambstag den 31. Octobris Anno 1750
[unterzeichnet] Johann Martin Hosch als hochzeitter, Anna Margaretha flechtnerin ams hohzeitterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 296 n° 1086)
1750. d. 18. Nov. seind nach ordentlicher proclamation ehelich copulirt undt eingesegnet worden Joh: Martin Hosch Windenmacher Wittiber undt b. allh. undt Jfr. Anna Margaretha H. Joh: Frider. Flechners Schumachers undt b. allh. tochter [unterzeichnet] Johann Martin Hosch als hochzeitter, Anna Margaretha flechtnerin als hochzeiterin (i 301)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison propre au marié rue du Jeu-des-Enfants. Ceux du mari s’élèvent à 395 livres, ceux de la femme à 585 livres.

1750 (24.11.), Not. Dautel (Fr. Henri, 6 E 41, 253) n° 459
Inventarium v. Beschreibung aller derjenigen Haab, Nahr. v. Güthere, Keinerleÿ davon außgenommen, so der Wohl Ehrenachtbare Meister Johann Martin Hosch, der Windenmacher v. die Ehren und tugendsame Fr. Anna Margaretha geb. Flechtnerin beede Eheleuthe v. burgere allhier Zu Straßburg einander in den Ehestand zugebracht, und sich in Crafft der auffgerichteten Eheberedung vor unverändert vorbehalten haben – So geschehen allhier in der Königl. Stadt Straßburg auff dienstag d. 24.ten Novembris Anno 1750. In persönlicher gegenwart H. Joh: Friderich Flechtners des Schumachers v. b. allh. der Ehefr. leiblichen Vatters.

Soviel des Ehemann Nahr. betrifft in einer allh. Zu Straßburg an der Kinder Spiel Gaß gelegenen v. ihme unveränderten der Ehefr. Guth aber in ihres Vatters eingangs gemeld in der goldschmidgaß gelegenen behaußung folgender maßen sich befunden.
Eigenthumb ane einer Behaußung (M.) Nehml. j. behauß. v. hoffstatt, mit allen übrigen deoselben begriffen, weithen, Zugehörden, rechten v. gerechtigkeiten, gelegen allhier ane dem alten weinmarckt ohnfern der gastherberg Zum goldenen pferd, eins. neben Mr. Peter Geörges dem waffenschmid, 2.s neben Andrea Mächel dem Kieffer, hinden wied. auf denselben stoßend, so außer denen darauff hafftenden v. hernach passivé eingetragenen Capitalien freÿ, ledig v. eigen,v. hiehero umb den preiß wie der Ehemann solche beÿ weÿl. Fr. Mariæ Ursulæ Hoschin geb. Wagnerin seiner erstern Ehefr. seel. verl.. Erörterung Käufflichen angenommen ohnpræjudicirlichen angeschlagen vor 900 lb. Darüber bes. j. teutsch perg. Kffbr: in allh. C. C. stub gef. v. m. dem anh. Ins. verw. dat. d. 3. Maÿ A° 1746.
Wÿdumbs Verfangenschaft. Nehml. es hat weÿl. Fr. Maria Dorothea geb. Nonnenmännin längst seel. dißorts Ehefr. Leibl. Mutter H. Joh: Friderich Flechnern dem Schuhmachern v. b. allh. ihrem hinterbliebenen Vattern ihr gesampte Verl. nichts allein der dermaligen noch 3. im leben geweßenen KK. Legitima außgenommen, Vermög errichteten Codicilli §° (-) Zeitlebens wÿdembs weiße zugenießen verordnet, Nun weißt Kinder vertrag Vom 8. 9.br 1745. so dan 12. aug. 1748. beÿ E. E. Großen Rhat confirmirt
Abzug dießes Inventarii. Des Ehemanns in die Ehe gebracht Vermögen, Sa. haußraths 119, Sa. Werckzeugs Zur Windenmacher profession gehörig 57, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 7, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 900, Summa summarum 1077 lb – Schulden 708, Nach deren Abzug 369 lb. Dazu gelegt die dem Ehemann ane denen haussteuren 26 lb, des Ehemanns in die Ehe eingebrachte Nahrung 395 lb
Der Ehefrauen zugehörig Vermögen, Sa. haußraths 160, Sa. Silbers 21, Sa. goldener ring 22, Sa. baarschafft 22, Sa. Activorum 332 , Summa summarum 559 lb – Denen aber beÿzurechnen die der Ehefrauen an denen haussteuren gebührige helffte 26, Der Ehefr. samtl. unverändert in die Ehe gebrachtes Guth 585 lb

Jean Martin Hosch est cité à comparaître devant le Conseil des Fribourgeois pour avoir transmis un certificat d’hébergement non conforme. Il déclare que le certificat a été rédigé en son absence. Il est condamné à une amende réduite.
1754 (25.7.), Protocole de la tribu des Fribourgeois (XI 167)
(f° 202) Donnerstags den 25.ten deß Monaths Julji in Anno 1754
Johann Martin Hosch, der windtenmacher vndt burger allhier ex officio citirt wegen einer Ihro Gn. dem Regirendten Herrn Ammeister überschickten Straffbahren Nacht Zeduls Sintenahlen das datum zwar daran Nehmlichen den 16. May gesetzet aber die Jahrzahl Außgelaßen Worden vndt anbeÿ auch nicht gemeldet worden wer, und woher Johannes Liernur so er logiret.
Ille præsens, Sagte Seine Ehefrau habe der Nacht Zedul als Er nicht hier gewesen geschrieben, Könne also nicht davor daß gefehlet worden, bittet hierinnen Ein Einsehen Zu haben.
Hierauff Ist Erkandt worden, daß citatus pro nunc alß das erste mahl in 15 ß d Straff auß bewegendten Ursachen Zu Condemniren Ihme aber auch anbeÿ die Nacht Zedul ins künfftige nach Ordnung Zu fertigen Vndt solcher sach gäntzlichen Zu Confirmiren beÿ ohnnachläßiger Straaff deß Art. Auch Zu befehlen seÿe.

Le taillandier Jean Pierre Gœrges se plaint devant le conseil de métier que Jean Martin Hosch fabrique des axes pour les moulins alors qu’il est poulieur. Le défendeur répond qu’il n’enfreint pas le règlement. Laurent Blind déclare que Jean Martin Hosch est spécialiste reconnu dans le domaine. Le conseil décide ne ne pas donner suite à la plainte en se remettant aux Quinze qui statueront sur ce point.
1758, Protocole des maréchaux et des taillandiers (XI 141)
Johann Martin Hosch, den Windenmacher
(f° 47) Anno 1758. Donnerstags d. 12. Octobris – Meister Johann Peter Georges, der Waffenschmid und burger alhier stehet Vor und clagt nomine E. gesamten E. Meisterschafft wieder Meister Johann Martin Hosch, den Windenmacher, daß Er Mühleisen, und dergleichen Verfertige, so wider ordnung, maßen dießes eine Arbeit, so denen Hueffschmiden allein Zukommt, bittet dahero umb Abstraffung, idque refusis Expensis.
Ille ist der Anklag geständig, sagt aber, es seÿe Ihme als einem Windenmacher erlaubt solche Arbeit auch Zu Verfertigen, wann E.E. Meisterschafft der Hueff: und Waffenschmid allein das recht haben, solche Arbeit Zu machen, sollen Sie Ihme einen Artlcul desfalls aufweisen, der einem Windenmacher solche Arbeit Verbietet, meldet anbeÿ Er lege sich nicht auf dieße Arbeit, Es helffe nur denjenigen so noth leidend sind, klein Huffschmid Mr könne diese Arbeit so verfertigen, wie Er, als ein einiger Meister, dene Er solches gelehrt, bittet dahero umb Absolutionem idque Refusis Expensis.
Mr Lorentz Blind Zugegen sagt, es seÿe wahr daß Meister Johann Martin Hosch solche arbeit besser Verstehe und härten können als die Hueffschmid Meister, Er habe solches selbsten Von Ihme erlernt.
Meister Johann Martin Hosch sagte noch weiter daß Viele Hieffschmid Meister seÿen die schon selbsten beÿ Ihme haben härten laßen, welches auch einige derselben nicht haben läugnen können.
Erkannt solle die Sach in so lang auf sich selbsten bleiben, bis E. E. Meisterschafft der Hueff: und Waffenschmid desfalls von Gnädigen Herrn dnen Herren Fünffzehen einen Articul erhalten haben wird.

Jean Martin Hosch loue la maison au fabricant de pâtés Paul François Langlois

1765 (4.2.), Chambre des Contrats, vol. 639 f° 108
Johann Martin Hosch der windenmacher
in gegensein Paul Frantz Langlois des bastetenbecks
entlehnt, seine ane der Kinderspielgaß gelegene behausung – auff 9 nacheinander folgenden jahren auf instehenden Annunciationis Mariæ anfangend – um einen jährlichen Zinß nemlich 36 pfund

Devenue veuve, Anne Marguerite Flechtner vend en 1797 des effets mobiliers devant sa maison rue des Bouchers
1797 (8 prairial 5), Strasbourg 4 (25), Not. Roessel n° 89
Verkauf-Register – Auf Ansuchen der burgerin Annæ Margarethæ geborner Flechtner, weiland Martin Hosch des ältern gewesten Windenmachers und burgers alhie zu Straßburg hinterlaßene Wittib beiständlich ihres Sohns b. Joh: Martin Hosch, auch Windenmachers hieselbst und in deßen wie auch der dieseorts Enckel Mutter bürgerin Catharina Beringer gebohrner Kopp, Gegenwarth
vor ihrer Wohn behausung am Mezgergießen N° 47 – Straßb: den 8 prairial an 5

Jean Martin Hosch vend la maison à l’arquebusier Jean Louis Stierlé et à sa femme Chrétienne Barbe Hilbert

1771 (12.4.), Chambre des Contrats, vol. 645 f° 194
Johann Martin Hosch der windenmacher
in gegensein Johann Ludwig Stierle des büchsenschäffters und Christinæ Barbaræ Hilbertin unter assistenz H. Franz Hilbert des büchsenschäfters und H. Mathias Schenckbecher des ledigen auch großjährigen Theologiæ studiosi
eine behausung und hoffstatt mit allen deren begriffen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten ane dem alten Weinmarckt ohnfern der Gastbehausung zum Goldenen Pferd, einseit neben Peter Görges dem Waffenschmidt, anderseit neben Martin Fleischhauer dem Meelhändler, hinten auff dießen letzteren – als ein von ihme verkaüffer den 3. Maÿ 1746 von Johann Martin Bender dem kunstmahler erkauftes hauß – um 500 pfund verhafftet, beschehen um 400 pfund &

Originaire de Saint-Gall en Suisse, Jean Louis Stierlé épouse en 1770 Chrétienne Barbe Hilbert, fille d’arquebusier : contrat de mariage, célébration
1769 (11.12.), Not. Lobstein (J. Frédéric, 6 E 41, 834) n° 303
Eheberedung – persönlich erschienen d. Ehreng. Hr. Johann Ludwig Stierle, der leedige büchßenmacher, weil. herrn Johann Stierle, des geweßenen handelsmanns und burger Zu St Gallen nun seeligen nachgelaßener Sohn so majorennis als hochzeiter ane einem
Und die Viel Ehren und tugendsame Jungfer Christina Barbara Hilbertin Hn Frantz Hilberts des büchßenmachers und burgers dahier ehelich erziehlt Junger Tochter unter autorisation dießes ihres geliebten H. Vatters als Jgf. Hochzeiterin ane dem andern theil
Christina Barbara Hilbertin auf Montag den 11. Decembris Anno 1769. [unterzeichnet] Johan Ludwig Stierle, Barbara hilbertin

Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (cath. p. 4)
Hodie 7 Augusti Anni 1770 (…) sacro matrimonii vinculo in facie Ecclesiæ conjuncti fuerunt Joannes Ludovicus Stierlé ex S. Gallo in Helvetia Oriundus, Civis hujac et Sclopetorum faber filius legitimus defuncti Joannis Stierlé civis et Marcatoris olim dicti S. Galli et Annæ Barbaræ Birck superstitis uxoris ejus legitima Et Christina Barbara Hilbert filia legitima Francisci Hilbert Civis et Sclopetorum fabricatoris hujusatis et Magdalenæ Schenckbecher conjugum in hac parochia Commorantium ambo ex hac parochiâ (signé) Stierle, Barbara hilbertin (i 4)

Jean Louis Stierlé devient tributaire chez les Maréchaux en novembre 1770
1770, Protocole de la tribu des Maréchaux XI 139 (1754-1770)
(f° 230-v) Montags den 17.ten Decembris – Catholischer neuer Leibzünfftiger
Joh: Ludwig Stierle der büchßenmacher Von St: Gallen gebürtig stehet Vor und bittet man wolle ihne dißorths als einen leibzünfftigen auf: und annehmen, producirt Cantzleÿ und Stallschein de dato 12.ten Novembris 1770.
Erkanndt Willfahrt dt. 3. lb6 ß d,

Jean Louis Stierlé meurt en 1771 en délaissant un fils. La maison est estimée à son prix d’achat, soit 900 livres, augmenté des réparations. La masse propre à la veuve est de 249 livres. L’actif de l’héritier est de 986 livres, le passif de 1 276 livres.

1773 (10. 7.br), Not. Fické (J. Charles, 6 E 41, 766) n° 549
Inventarium über Weÿland Meister Johann Ludwig Stierle des gewesenen büchßenschäfters und Burgers allhier Zu Straßburg seel. Vermögens Nachlaßenschaft, auffgerichtet im Jahr 1773. – nach seinem bereits schon am 14.den 7.bris 1771 aus dießer Zeitlichkeit genommenen tödlichen Hintritt verlaßen hat. Welche Vermögens Nachlaßenschaft heutigem Zu End gesetztem dato auf Veranstalten und begehren S. T. Herrn Georg Joseph Peter Behr Cancellariæ substituti und E. E. kleinen Raths dermaligen wohlverdienten beÿsitzers als geordnet und geschworenen Vogts Frantz Ludwig Stierle des Defuncto mit hernach ermelter seiner Ehefrauen und nun hinterlaßener Wb. ehelich erzeugten und Zum beneficial Erben verlaßenen Söhnleins eines, und andern theils Frauen Mariæ Barbaræ gebohrner Hilbertin der hinterbliebenen Wb. hierorts mit Herrn Frantz Hilbert dem Büchsenmacher und burger dahier ihrem leiblichen Vater verbeÿstandet, der Ordnung gemäß ersucht: und Inventiret worden (…) So beschehen, Straßburg auf Freÿtag den 10.den 7.bris Anno 1773..

In einer alhier Zu Straßburg an der Kinderspielgaß gelegener hieher eigenthümlich gehöriger Behausung hat sich befunden wie folgt
Eigenthum an einer Behausung. Näml. I. behausung und hoffstatt mit allen deren begriffen, Weithen, Zugehörden Rechten und& Gerechtigkeiten geleg. alhier Zu Straßburg an der Kinderspiel Gas ohnfern der Zum guldenen Pferd geschildeten Gast behausung, eins. neben Mstr Peter Jörges dem Waffenschmid, anders. neben Martin Fleischhauer dem Mehlhänlder und hinten auch eben diesen letztern stosend. Diese behausung ist mit keinem real onere verhafft, sondern über Abzug des ganzen annoch darauf versichert stehenden und hieunten passive eingetragenen Kauffschillings geg. männigl. freÿ ledig eig. und wird darmalen theils Zu Ersparung der Unkösten Zum theil aber um den Statum Massæ ganz richtig formieren und einsehen zu können um den Preis angesetzt und in Auswurff gebracht, den solche gekostet hat, das ist Ankauffg vermög hienach allegirten Kaufbriefs de A° 1771. 900. lb. und Melioration Baukösten so zufolg vorgelegter Zedul, an Maurer, Zimmermannn Glaser und Schreiner Arbeit, auch geliefert holtz und ander Bau Materialien zubehörden gerechneter masen Zalt word. 84 lb 10 ß, also Zusammen 987 lb 10 ß. Über solche behaußung ist besagend vorhanden 1° in alhies. C. C. Stuben sub dato 12. Aprilis 1771 errichtet und auf Pergament ausgefertigte auch mit derselben Insiegel verwahrte Kauff Verschreibung
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Abschrift der Eheberedung.
Der hinterbliebenen Wittib unveränderten Vermögen, Sa. haußraths 20, Sa. Werckzeugs zur Büchßenschifter Profession gehörig 4, Sa. Schuld 150, Sa. Ergäntzung 75, Summa summarum 249 lb
Diesemnach so wird auch die überige dem Beneficial: Erben gehörige Verlaßenschaft in beschreibung gesetzt, Sa. haußraths 1, Sa. Eigenthum an einer Behaußung 984, Summa summarum 986 lb – Schulden 1276 lb, In Vergleichung 290 lb
Endli. Passiv Onus loco der Stall Summa 40 lb

Chrétienne Barbe Hilbert veuve de Jean Louis Stierlé vend la maison 900 livres au tailleur de limes Jean Daniel Ehinger et à sa femme Marie Dorothée Reiss

1780 (8.2.), Chambre des Contrats, vol. 654 f° 51-v
Fr. Christina Barbara Hilbertin weÿl. Johann Ludwig Stierle des büchßenschäffters wittib beÿständlich H. Lt. Johann Joseph Bitschnau procuratoris vicarii
in gegensein Johann Daniel Ehinger des feÿlhauers und Mariæ Dorotheæ geb. Reißin unter assistentz H. Philipp Jacob Kopp des knopff machers und seidenhändlers und H. Johann Christian Kopp ebenmäßigen knopff machers und seidenhändlers
eine behausung und hoffstatt nebst die feuergerechtigkeit mit allen denen übrigen gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten ane dem alten weinmarckt ohnfern der gastbehausung zum goldenen pferdt genannt einseit neben weÿl. Peter Jörges des waffneschmidts erben, anderseit neben Martin Fleischhauer dem meelhändler, hinten auff ebendenselben – als ein währender Ehe von ermelten H. Hosch unterm 12. Aprilis 1771 zum theil erkaufftes theil beÿ ableben ihres Ehemanns derßelben wegen ihres in die ehe gebrachtes guth entschlagenes haus – um 700 fl. und 1000 fl. verhafftet, geschehen um 1800 gulden

Fils de tailleur de limes, Jean Daniel Ehinger épouse en 1777 Marie Dorothée Reiss, fille de boucher : contrat de mariage, célébration
1777 (23.9.), Not. Schaeff (Jean Frédéric, 6 E 41, 873) n° 118
Eheberedung – persönlich erschienen H. Johann Daniel Ehinger, leediger Feÿelhauer und burger alhier Hn Johann Daniel Ehinger des ebenmäßig Feÿelhauers und burgers alhier mit Weÿl. Frauen Maria Ursula gebohrner Isenheimin ehelich erzeugter Sohn, mit beÿstand erstgemelten seines Vaters, als hochzeiter ane einem
So dann die Ehr: und tugendsame Jungfrau Maria Dorothea Reÿssin, Weÿl. Hn Joh: Christoph Reÿß des geweßenen Metzgers und burgers alhier mit auch Weÿl. Frauen Anna Maria gebohrner Haaßlerin ehelich erzeugt nach tod verlaßene Tochter, beiständlich H Philipp Jacob Kopp des Seiden Knöpffmachers und burgers alhier als die Jungfrau hochzeiterin ane dem andern theil
Straßburg den 23.ten Septembris Anno 1777. [unterzeichnet] Joh: Daniel Ehinger Als Hoch Zeider, Maria Dorothea Reißin Als Hochzeitterin

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 77-v)
1778. seind nach Zweÿmal nach einander geschehener proclamation Zur Ehe eingesegnet worden Johann Daniel Ehinger lediger burger und Feÿlhauer allhier, Johann Daniel Ehingers burgers und Feÿlhauers allh. ehel. Sohn mit Jgfr. Anna Dorothea Reißin weÿl. Johann Christoph Reiß geweß. burgers und metzgers allhier hinterl. ehel. dochter, dießes actus ist gescheh. den 29. Junÿ Montags morgens um Zehen Uhr [unterzeichnet] Johann Daniel Ehinger Als Hochzeiter, Maria Dorothea Reißin Als Hohzeiterin (i 80)
Proclamation, Temple-Neuf (luth. f° 194) In Jahr Christi 1778 wurden in unserer Prediger Kirch dom. 1.ma & 2.da post Trinitatis offentlich proclamirt Johann Daniel Ehinger, lediger Feilhauer und burger allhier, Mstr. Johann Daniel Ehingers, Feilhauers und burgers allhier, mit weÿl. Fr. Maria Ursula gebohrner Isenheimin ehl. erzeugter Sohn, und Jgfr. Anna Dorothea Reÿßin weÿl. Johann Christoph Reÿß gewesenen Metzgers und burgers allhier, und weÿl. Frau Anna Maria gebohrner Haßlerin nachgelaßene eheliche Tochter. Deren Copulation geschahe Zum Jungen St. Peter (i 6)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison place des Cordeliers. Ceux du mari s’élèvent à 125 livres, ceux de la femme à 234 livres.
1779 (26.8.), Not. Greis (Jean Frédéric 6 E 41, 878) n° 66
Inventarium über des Ehren: und Wohlachtbahren Herrn Johann Daniel Ehinger, des jüngern Feÿelhauers und der Viel Ehren und tugendbegabten Fraun Mariä Dorotheä gebohrner Reÿßin, beÿder Eheleuthe und Burgere dahier Zu Straßburg einander für ohnverändert in den Ehestand gebrachte Nahrungen, auffgerichtet Anno 1779. – in ihrem vor herrn Notario Johann Friedrich Schäff mit einander errichteten Ehe Contract stipulirt zu haben declarirten, daß einem jeeden Von Ihnen sein in die Ehe bringendes Vermögen für eigen und unverändert vorbehalten seÿn solle (…) Geschehen allhier Zu Straßburg in einer an dem Baarfüßer Platz gelegenen hiehero nicht gehörigen behaußung, in fernerem Beÿseÿn Herrn Philipp Jacob Kopp, des Seiden Knöpffmachers und burgers allhier, der Ehefrauen ad hoc angesprochenen beÿstands, Donnerstags den 26. Augusti Anno 1779.

Series rubricarum hujus Inventarii. Des Ehemanns in die Ehe gebracht Vermögen, Sa. Hausraths 10 lb, Sa. Werckzeugs zur Feÿelhauer Profession gehörig 36 lb, Sa. Silbers 9 lb, Sa. goldenen Ring 33 lb, Summa summarum 89 lb – Wann nun annoch beÿgerechnet wird die dem Ehemann gebührtne Helffte an den hieunten beschriebenen Haussteuren 35 lb, Des Ehemanns in die Ehe gebracht Vermögen 125 lb
Pro Nota. Unter Vorher inventirter des Ehemanns in die Ehe gebrachter Vermögenschafft, ist auch das jenige begriffen, Was derselbe annoch Vor seiner Verehelichung Von seinem Vatter an Haußrath, Werckzeug Zur Feÿelhauer Profession gehörig und baarschafft auf abschlag mütterlicher Legimimæ erhalten (…)
Dießemnach wird auch der Ehefrauen in die Ehe gebracht Guth beschrieben, Sa. Hausraths 108 lb, Sa. Silbers 17 lb, Sa. der goldenen Ring 21 lb, Sa. der Baarschafft 50 lb, Summa summarum 198 lb – Dießer Summ ist annoch beÿzusetzen die der Ehefraun gebührige Helffte ane denen hieunten beschriebenen Haussteuren 35 lb, Der Ehefrauen in die Ehe gebracht Guth 234 lb – Beschluß summa 359 lb

Jean Daniel Ehinger meurt en 1796 en délaissant cinq enfants. La masse propre à la veuve s’élève à 913 livres tournois, celle des héritiers à 1 312 livres. L’actif de la communauté est de 157 livres, le passif de 4 320 livres.

1798 (27 pluviose 6), Strasbourg 9 (anc. cote 11), Not. Bossenius n° 45
Inventarium über weÿl. des bürgers Johann Daniel Ehingers Feilhauers Verlaßenschafft, nach seinem den 7. floreal 4 erfolgten Absterben hinterlassenen, auf Ansuchen der Wittib bürgerin Maria Dorothea Ehinger geb. Reiß beiständlich des bürgers Jakob Friedrich Koch hiesigen bohrenmachers
Benennung der Erben, des verstorbenen mit der Wittib erzeugte 5 minderjährige Kinder als 1. Johann Daniel so 15 und ½ Jahr alt, 2. Johann Friedrich so 13 und ½ Jahr alt, 3. Maria Dorothea so 11 Jahr alt und 4. Maria Theresia so 8 Jahr alt, zum vormund ernannt bürger Johann Caspar Hopp der Peruckenmacher

In der hernach beschriebenen hiehero gehörigen behausung
Eigenthum ane einer behausung. (T.) Neml. eine behaußung und hoffstatt mit allen deren übrigen Gebäuden, begriffen, zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten ane dem alten Weinmarckt in der Kinderspielgaß ohnfern der Gastbehaußung zum goldenen Pferd genannt einseit neben weÿl. Peter Jörges gewesenen Waffenschmidts Erben anderseit neben Martin fleischhauer Meelhändler hinten auff ebendenselben, hierüber besagt eine in der C. C. Stuben den 8. Februarÿ 1780 passirte Kauffverschreibung
Ergäntzung durch Not. Greis in Anno 1779 errichteten Inventarium
Manuductio et Series rubricarum hujus Inventarÿ, der Wittib ohnverändert vermögen, hausrath 50 li, activ schulden pro nota, Ergäntzung 862 li, summa summarum 913 li
der Erben ohnverändert Guths, hausrath 26 lb, Ergäntzung 1286 lb, summa summarum 1312 lb
Beschreibung der teilbaren Massa, hausrath 157 lb, baarschafft &&, behaußung ohne anschlag, summa summarum 157 livres – Schulden 4320 li
Eheberedung, (…) den 23. sept. 1777 Not. Johann Friedrich Schaff
Enregistrement de Strasbourg, acp 58 F° 90-v du 1 vent 6

La veuve et le tuteur de ses enfants vendent la maison 6 000 francs à Judel Moyses

1798 (16 vendemiaire 7, Strasbourg 9 (anc. cote 26), Not. Bossenius n° 375
1. bürgerin Maria Dorothea geb. Reÿß weÿl. burgers Joh. Daniel Ehinger feÿelhauers Wittib beiständlich bürgers Jakob Friedrich Koch bohrenmachers, 2. bürger Joh. Kaspar Hopp Perruquenmacher als Vormund gedachen verstorbenen bürgers Ehinger hinterlassenen minderjährigen Kinder und Erben Johann Daniel, Johann Friedrich, Mariä Dorotheä und Mariä theresiä an einem
So dann br. Judel Moyses hiesiger Inwoner am andern theil
samtliche anzeigende, daß sie wegen der zufolg in Gegenwart des burgers friedens: Richters hiesigen 1. Gerichts: bezircks vorgenommenen am 29. floreal 6 durch das Civil Gericht des Nieder Rheinischen departement homologirten Versteigerungen auf Definitif Adjudication ihme Judel Moyses eigenthümlich zuerkannten behausung samt zugehörden in der Kinderspiel Gaße allhier N° 16 folgende abrechnung gepflogen
Nämlich so thut der Steigschilling 6000 fr

Originaire de Bamberg, le marchand Judel Moyses épouse vers 1792 Minette Kahn originaire d’Issenheim. Il prend en 1808 le nom de Juda Zeckendorff et sa femme celui de Jeannette Kahn
1808, Déclaration des noms par les Juifs, Strasbourg (1808)
(f° 152) n° 903. s’est présenté Judel Moyse Marchand épicier domicilié en cette ville Rüe du Jeu des Enfans N° 16 lequel nous a déclaré prendre le nom de Zeckendorf pour nom de famille et celui de Juda pour prénom, et a signé avec nous le présent acte, le 24 octobre1808 (signé) Judel Moyses Jetze Juda Zeckendorff
n° 904. s’est présenté Minette Kahn Epouse de Juda Zeckendorf, Epicier qui se nommait antérieurement Judel Moyse Marchand épicier domicilié en cette ville Rüe du Jeu des Enfans N° 16 laquelle nous a déclaré prendre le nom de Kahn pour nom de famille et celui de Jeannette pour prénom, et a déclaré ne savoir signer, le 24 octobre1808
n° 905. s’est présenté Juda Zeckendorf Marchand épicier domicilié en cette ville Rüe du Jeu des Enfans N° 16 lequel nous a déclaré doner à Elisabeth sa fille Mineure née en cette ville le 31 juillet 1793 le nom de Zeckendorf pour nom de famille et celui d’Adèle pour prénom, le 24 octobre1808
n° 906. s’est présenté Juda Zeckendorf Marchand épicier qui se nommait antérieurement Jüdel Moyse, domicilié et cette ville Rüe du Jeu des Enfans N° 16 lequel nous a déclaré donner à Moyse son fils Mineur né en cette ville le 29 prairial an IV le nom de Zeckendorf pour nom de famille et conserver celui de Moyse pour prénom, le 24 octobre1808
n° 906. s’est présenté Juda Zeckendorf Marchand épicier qui se nommait antérieurement Jüdel Moyse,domicilié en cette ville Rüe du Jeu des Enfans N° 16 lequel nous a déclaré donner à Merlé sa fille Mineure née en cette ville le 15 frimaire an VI le nom de Zeckendorf pour nom de famille et celui d’Amélie pour prénom, le 24 octobre1808
n° 907. s’est présenté Juda Zeckendorf Marchand épicier qui se nommait antérieurement Jüdel Moyse,domicilié en cette ville Rüe du Jeu des Enfans N° 16 lequel nous a déclaré donner à Rosette sa fille Mineure née en cette ville le 26 prairial an VII le nom de Zeckendorf pour nom de famille et celui de Rose pour prénom, le 24 octobre1808

600 MW 16, Registre de population (1798), f° 870 Rue du Jeu-des-Enfants N° 16
Ehinger Marie Dorothé, veuve, 48 – délogée le 5 Niv. 7. à la rue du Foulon 17
id. J. Daniel, fils, 16
id. Marie Dorothé, fille 11
id. Marie Thérèse, fille 9
Judel, Moise, Marchand, Cit. actic, 51, (né à) Bamberg, (à Str.depuis) 1792
id. née Heiman Kahn, Minet, Epouse, 26, Isenheim
id. Elisabeth, fille, 5
id. Moise, Fils, 2
id. Merle, Fille, 1

Judas Zeckendorff et Jeannette Kahn vendent la maison 5 000 livres tournois au marchand quincailler Salomon Schwartz et à sa femme Claire Levy

1810 (15.5.), Strasbourg 9 (anc. cote 34), Not. Bossenius n° 2926, 4537
Judas Zeilkendorff ci devant Judel Moyses négociant et Jeannette Kahn
à Salomon Schwartz marchand quincailler demeurant à Strasbourg et Claire Levy
une maison avec appartenances sise à Strasbourg rue du jeu des enfants n° 16, d’un côté les héritiers Joerges d’autre & derrière la veuve Fleischhauer – acquise par adjudication définitive dressée au greffe de la justice de paix du premier arrondissement de cette ville le 1 floréal 6, suivie de déclaration de command le même jour, homologuée par le Tribunal civil le 29 du même mois – à charge d’acquitter aux enfants de Jean Daniel Ehinger taillandier pour solde du prix de vente de ladite maison devant le soussigné notaire le 16 vendemiaire 7 – 5000 livres tournois faisant 4938 francs
Enregistrement de Strasbourg, acp 114 F° 154-v du 17.5.

Originaire de Westhoffen, Seligmann Schwartz épouse en 1794 Feiss Levy de Bischheim. Ils adoptent en 1808 respectivement le nom de Salomon Schwartz et de Claire (Clara) Levy.
Mariage, Bischheim (f° 13-v)
Heute den 22. Windmonat im Zweÿten Jahr der Republik sind vor mir öffentlichen beamten erschienen Seligmann Schwartz, Abraham Schwartz des burgers in Westhoffen Straßburger districts und Judith Isaac ehelicher Sohn, alt 26 jahr, und Feiß, Abraham Levi des burgers allhier und Caja Alexander eheliche tochter alt 17 jahr [unterzeichnet] Seligman schwartz, faas (i 22)

Déclaration des noms par les Juifs, Strasbourg (1808)
(f° 41) n° 240. s’est présenté Seligmann Schwartz marchand Quincaillier domicilié en cette ville Rüe des Chandelles N° 13 lequel nous a déclaré conserver le nom de Schwartz pour nom de famille et prendre celui de Salomon pour prénom, et a signé avec nous le présent acte, le 27 septembre1808 (signé) Seligman Schvartz Jehd Salomon Schvartz
n° 241. s’est présenté Gress Levy Epouse de Seligmann Schwartz marchand Quincaillier qui a pris pour prénom et noms fixes de Salomon Schwartz, domiciliée en cette ville Rüe des Chandelles N° 13 laquelle nous a déclaré conserver le nom de Levy pour nom de famille et prendre celui de Clara pour prénom, et a declaré ne savoir signer, le 27 septembre1808
n° 242. s’est présenté Seligmann Schwartz marchand Quincaillier domicilié en cette ville Rüe des Chandelles N° 13 qui a pris pour prénom et noms fixes de Salomon Schwartz lequel nous a déclaré conserver à Jacob, son fils mineur né à Bischheim au Saum en Floréal an IV le nom de Schwartz pour nom de famille et celui de Jacob pour prénom, et a signé avec nous le présent acte, le 27 septembre1808
n° 243. s’est présenté Seligmann Schwartz marchand Quincaillier domicilié en cette ville Rüe des Chandelles N° 13 qui a pris pour prénom et noms fixes de Salomon Schwartz lequel nous a déclaré conserver à Esther sa fille mineure née en cette ville le 26 Messiode an IX le nom de Schwartz pour nom de famille et celui d’Esther pour prénom, et a signé avec nous le présent acte, le 27 septembre1808
n° 244. s’est présenté Seligmann Schwartz marchand Quincaillier domicilié en cette ville Rüe des Chandelles N° 13 qui a pris pour prénom et noms fixes de Salomon Schwartz lequel nous a déclaré conserver à Isaye, son fils mineur né en cette ville le 3 ventose an 11 le nom de Schwartz pour nom de famille et celui d’Isaye pour prénom, et a signé avec nous le présent acte, le 27 septembre1808
n° 245. s’est présenté Seligmann Schwartz marchand Quincaillier domicilié en cette ville Rüe des Chandelles N° 13 qui a pris pour prénom et noms fixes de Salomon Schwartz lequel nous a déclaré conserver à Joseph, son fils mineur né en cette ville le 3 ventose an 11 le nom de Schwartz pour nom de famille et celui de Joseph pour prénom, et a signé avec nous le présent acte, le 27 septembre1808
n° 246. s’est présenté Seligmann Schwartz marchand Quincaillier domicilié en cette ville Rüe des Chandelles N° 13 qui a pris pour prénom et noms fixes de Salomon Schwartz lequel nous a déclaré conserver à Rosette sa fille mineure née en cette ville le 5 octobre 1806 le nom de Schwartz pour nom de famille et celui de à Rosette pour prénom, et a signé avec nous le présent acte, le 27 septembre1808
n° 247. s’est présenté Seligmann Schwartz marchand Quincaillier domicilié en cette ville Rüe des Chandelles N° 13 qui a pris pour prénom et noms fixes de Salomon Schwartz lequel nous a déclaré conserver à Alexandre, son fils mineur né en cette ville le 27 novembre 1807 le nom de Schwartz pour nom de famille et celui d’Alexandre pour prénom, et a signé avec nous le présent acte, le 27 septembre1808

600 MW 37, Registre de population (1808-1815), f° 183 Rue du Jeu-des-Enfants N° 16
Schwartz, Salomon, 48, colporteur (né à) Westhoffen, (à Strasbourg) depuis l’an 1. (auparavant) R. des Chandelles 13, dl. 11. Mars 1811
id. née Levi, Claire, 33, Epouse
id. Jacques 14
id. Esther 10
id. Jsay 8
id. Joseph 6
id. Rosette 4
id. Alexandre 3 – mort le 7 7.bre 1815
Fanny née le 24 avril 1811, enfants
Schwartz Nathan 12 Juill. 1814
id. Marc 10. Xbr 1815
Ehinger née Reiss, Marie Dorothé, 65, veuve, Strasbourg (auparavant) R. Jeu des enfants 18), Entrée 14 juillet 1812, de la rue du Foulon n° 16
id. Marie Dorothée 26 – id.
id. Marie Thérèse 22, enfants – id.

Le bijoutier Salomon Schwartz et Clara Levy cèdent la maison à leur fils Isaïe Schwartz lors de son contrat de mariage avec Jeannette Levy

1832 (27.11.), Strasbourg 2 (74), Me Weigel n° 7836
Contrat de mariage, communauté d’acquets sous réserve d’apports – Isaïe Schwartz, bijoutier, fils de Salomon Schwartz, bijoutier, et de Clara Levy
Jeannette Levy, fille de Salomon Levy, commerçant, et de Sara Levy Herxheim
constitution de dot au futur époux par son père Salomon Schwartz, bijoutier par avancement d’hoirie
1. la maison avec droits et dépendances sise à Strasbourg rue du Jeu des Enfants n° 16, d’un côté Joseph Affolter, d’autre Lienhard, derrière le Sr Affolter, évaluée à 5000 francs
3. le logement gratuit pendant quatre ans dans la maison du père place d’Armes. Ce logement comprend le troisième étage, évalué à un revenu de 50 fr ou un capital de 200 fr
Enregistrement de Strasbourg, acp 214 F° 6 du 28.11

Sociétés auxquelles participe Isaïe Schwartz
1847 (25.6.), Me Roessel – acp 363 (3 Q 30 078) f° 3-v du 3.7.
Dissolution de la société qui a existé entre Salomon Schwartz fils bijoutier joaillier et Isaïe Schwartz, 1840
1855 (10.1.), Me Noetinger – acp 436 (3 Q 30 151) f° 54-v du 11.1.
Dissolution de société, Jacques Schwartz et Isaïe Schwartz
1855 (10.1.), Me Noetinger – acp 436 (3 Q 30 151) f° 54-v du 11.1.
Acte de société – Isaïe Schwartz, Jean Schwartz, joaillerie
1864 (30.1.), Me Noetinger – acp 529 (3 Q 30 244) f° 65-v du 2.2.
Prorogation société entre Isaïe et Léon Schwartz bijoutiers
1866 (4.5.), Me Noetinger, acp 554 (3 Q 30 269) f° 2-v du 5.5.
Dissolution de société, Isaïe Schwartz et Léon Schwartz

Le bijoutier Isaïe Schwartz et Jeannette Levy vendent 5000 francs la maison au tailleur Jean Michel Wendling et à sa femme Marie Marguerite Graser

1840 (30.7.), Strasbourg 4 (91), Me Hatt n° 12 356
Isaïe Schwartz, bijoutier, et Jeannette Levy
à Jean Michel Wendling, mre tailleur, et Marie Marguerite Grasser
une maison avec tous droits aisances, appartenances & dépendances sise à Strasbourg rue du Jeu des Enfants n° 16, d’un côté la veuve Lienhart aujourd’hui De Kempff, d’autre le Sr Affolter, devant la rue, derrière le Sr Affolter – advenu au vendeur de donation par ses père et mère au contrat de mariage reçu Weigel le 27 novembre 1833, les père et mère avaient fait acquition dudit immeuble par acte reçu Bossenius le 15 mai 1810 transcrit au bureau des hypothèques volume 53 n° 42 – moyennant 5000 francs
Enregistrement de Strasbourg, acp 280 F° 55-v du 8.8.

Fils d’un éleveur de bétail de Strasbourg, Jean Michel Wendling épouse en 1838 Marie Marguerite Graser, fille de serrurier en légitimant un enfant
Mariage, Strasbourg (n° 380) Du 2° jour du mois d’octobre 1838. Acte de mariage de Jean Michel Wendling, majeur d’ans, né en légitime mariage le 4 fructidor an IX à Strasbourg, tailleur, fils de feu Jean Wendling, nourrisseur, décédé en cette ville le 27 novembre 1829 et de Catherine Bilger, domiciliée en cette ville ci présente et consentante, et de Marie Marguerite Graser, majeure d’ans née en légitime mariage le 31 décembre 1810 à Strasbourg domiciliée à Strasbourg fille de Jean Geoffroi Graser, ouvrier serrurier domicilié en cette ville ci présente et consentante et de feu Marie Marguerite Oberrieth décédée en cette ville le 7 novembre 1827. – Et aussitôt lesdits époux ont déclaré reconnaître et légitimer Marie Sophie Augustine Graser née d’eux en cette ville le 14 août 1838 inscrite le 15 ensuivant sur le registres de l’Etat civil de cette ville, le tout en présence de (…) Jean Jacques Wendling, âgé de 34 ans, cordonnier, frère de l’époux, (signé) Wendling, graser (i 16)

La ville cède à Jean Michel Wendling un petit terrain devant la maison par voie d’alignement

1844 (28.6.), Maire
(approuvé le 1 juillet) Vente par la Ville de Strasbourg
à Michel Wendling propriétaire en ladite ville
d’un terrain retranché de la voie publique de la contenance de 82 centimètres carrés sis à Strasbourg rue du jeu des enfants n° 16 Moyennant la somme de 8,20 francs
acp 325 (3 Q 30 040) f° 19 du 4.7.

Jean Michel Wendling et Marie Marguerite Graser hypothèquent la maison au profit de l’instituteur Jacques Trémoulet dit Vergniette

1847 (18. 9.br), Strasbourg 6 (77), Not. Striffler n° 3652
Obligation – Ont comparu Sr Jean Michel Wendling tailleur d’habits et De Marie Marguerite Grasser sa femme qu’il autorise demeurant ensemble à Strasbourg, Lesquels ont par ces présentes reconnu devoir bien & légitimement
à Mr Jacques Trémoulet dit Vergniette, Instituteur demeurant à Strasbourg, une somme de 3500 francs
Hypothèque. Une maison d’habitation avec tous droits aisances, appartenances & dépendances sise à Strasbourg rue du jeu des enfants n° 16, d’un côté à Mad. Kempff, de l’autre au Sr Affolter, pardevant la rue, par derrière ledit Affolter (…) Cette maison appartient aux Sr & De Wendling ainsi qu’ils le déclarent pour l’avoir acquis d’Isaïe Schwartz, bijoutier, & Jeannette Levy conjoints à Strasbourg en vertu de contrat reçu Hatt alors notaire en cette ville le 30 juillet 1840 enregistré & transcrit aux hypothèques de Strasbourg le 13 août suivant volume 363 N° 32. Le sieur Schwartz était devenu propriétaire dudit immeuble par suite de la donation entre vifs qui lui en a été faite par ses père & mère dans son contrat de mariage passé devant Me Weigel alors notaire à Strasbourg le 27 novembre 1833. Enfin les père et mère dudit Sr Schwartz en avaient fait l’acquisition suivant contrat reçu Bossenius lors notaire en la même ville le 15 mai 1810 enregistré et transcrit au bureau des hypothèques le 21 du même mois volume 53 numéro 42.
Pour plus ample sureté & garantie du remboursement du capital emprunté & du service exact de ses intérêts, les Sr & De Wendling s’obligent solidairement à faire assurer contre l’incendie s’il fait n’est déjà, la maison ci-dessus désignée & de la tenir assurée tant et si longtemps qu’il ne seront entièrement libérés envers Mr Trémoulet du montant de la présente obligation.

Jean Michel Wendling et Marie Marguerite Graser hypothèquent la maison au profit du maître charpentier Thiébaut Daubenberger

1850 (8.3.), Strasbourg 9 (99), Not. Becker n° 4541
Obligation – Ont comparu le Sr Jean Michel Wendling, tailleur d’habits et De Marie Marguerite Grasser, son épouse agissant sous son autorisation demeurant ensemble à Strasbourg, Lesquels ont par ces présentes reconnu devoir bien et légitimement
à Mr Thibaut Daubenberger, maître charpentier demeurant à Strasbourg, la somme de 1000 francs
Hypothèque. Une maison avec appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue du jeu des enfants n° 16, tenant d’un côté au Sr Kempff, de l’autre et par derrière au Sr Fritsch autrefois au Sr Affolter.
Etablissement de la propriété. Les débiteurs déclarent qu’ils sont propriétaires de la maison ci-dessus hypothéquée au moyen de l’acquisition qu’ils en ont faite du Sr Isaïe Schwartz, bijoutier, et de Jeannette Levy sa femme demeurant ensemble à Strasbourg aux termes d’un contrat de vente par devant Me Hatt, notaire à Strasbourg le 30 juillet 1840 enregistré et transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 13 août suivant volume 363 N° 32 avec inscription d’office du même jour volume 331 N° 163. Cette vente a eu lieu moyennant le prix de 5000 francs (…). Ledit Sr Schwartz est devenu propriétaire dudit immeuble au moyen de la donation qui lui en a été faite par ses père et mère aux termes de son contrat de mariage passé devant Me Weigel notaire à Strasbourg le 27 novembre 1833, ainsi que les débiteurs le déclarent. Enfin les père et mère dudit Sr Schwartz sont devenus propriétaire du même immeuble pour l’avoir acquis suivant contrat de vente passé devant Me Bossenius notaire à Strasbourg le 15 mai 1810 enregistré et transcrit au bureau des hypothèques le 21 du même mois volume 53 numéro 42.

Jean Michel Wendling meurt à l’hôpital en 1853 en délaissant trois enfants
1853 (28.4.), Strasbourg 10 (124), Not. Zimmer n° 10.345
Inventaire de la succession de Jean Michel Wendling en son vivant tailleur à Strasbourg décédé à l’hôpital civil de cette ville le 17 mars 1853.
L’an 1853 le Jeudi 28 avril à cinq heures de l’après-midi, à la requête de Dame Marie Marguerite Graser demeurant & domiciliée à Strasbourg veuve de M. Jean Michel Wendling, en son vivant tailleur en la même ville, agissant A. en son nom personnel 1) à cause de la communauté légale qui à défaut de contrat de mariage a existé entre elle et son époux susnommé, 2) à cause des reprises qu’elle peut avoir à exercer sur ladite communauté, & 3) comme usufruitière légale de des enfants issus de son mariage avec son défunt époux savoir 1. Marie Caroline Wendling née à Strasbourg le 21 juillet 1841, 2. Charles Auguste Wendling né en ladite ville le 15 juillet 1843, & 3. Jean Edouard Wendling né audit Strasbourg le 15 septembre 1847, lesdits mineurs habiles à de dire et porter seuls et uniques héritiers chacun de pour un tiers dudit défunt leur père. En présence de M. Jean Jacques Wendling, cordonnier demeurant & domicilié à Strasbourg agissant en qualité de subrogé tuteur
en la maison du sieur Arbogast rue derrière Saint-Nicolas N° 14
acp 419 (3 Q 30 134) f° 14 du 3.5. (succession déclarée le 12 mai 1853 n° 1449)
Communauté, (mobilier, créances, argent comptant, argent déposé à la caisse d’épargne) elle s’élève à 2906, passif 90, reste 2816

Inventaire dressé après la mort de la veuve Marie Marguerite Graser. Leur fille entre à l’établissement des servantes protestantes et les deux garçons sont admis à l’orphelinat
1854 (8.7.), Strasbourg 10 (127), Not. Zimmer (Louis Frédéric) n° 10.642
Inventaire par déclaration des successions délaissées par Jean Michel Wendling et Marie Marguerite Grasser
Ont comparu le Sr Jean Georges Wendling, cordonnier demeurant & domicilié à Strasbourg agissant comme tuteur datif de 1) Marie Caroline Wendling née à Strasbourg le 21 juillet 1841, 2) Charles Auguste Wendling né en la même ville le 15 juillet 1843, & 3) Jean Edouard Wendling né en ladite ville le 15 septembre 1847, tous demeurant à Strasbourg, enfants mineurs issus du mariage de Jean Michel Wendling, en son vivant tailleur d’habits à Strasbourg & de De Marie Marguerite Grasser, sa femme défunte (…) 2) Le Sr Jean Meyer maréchal ferrant demeurant & domicilié à Strasbourg agissant comme subrogé tuteur (…) 3) Et Mr Philippe Frédéric Gustave Hickel, notaire honoraire membre de la commission administrative des hospices civils de Strasbourg demeurant & domicilié en cette ville, agissant comme tuteur et administrateur de la fortune des enfants mineurs admis à l’hospices des orphelins de Strasbourg (…)
Ledit Sr Jean Michel Wendling est décédé à Strasbourg le 17 mars 1853 en laissant pour seuls et uniques héritiers ses trois enfants mineurs sus nommés chacun de pour un tiers, ainsi que cela résulte de l’inventaire de sa succession dressé par Me Zimmer soussigné le 28 avril 1853.habiles à de dire et porter seuls et uniques héritiers chacun de pour un tiers dudit défunt leur père (…)
La Dame Wendling née Grasser est également décédée à Strasbourg le 4 mars 1854 en laissant pour ses seuls héritiers lesdits mineurs ses enfants chacun pour un tiers. Après le décès de cette Dame il n’a pas été fait d’inventaire de la succession, les présentes devant en tenir lieu en tant que besoin (…)
Les deux enfants mineurs Charles Auguste Wendling et Jean Edouard Wendling ayant été admis après le décès de leur mère à l’hospice des orphelins de Strasbourg, l’administration de cet établissement représenté ici par Me Hickel a demandé au tuteur le compte de la fortune des dits mineurs

acp 431 (3 Q 30 146) f° 57 du 11.7. (succession déclarée le 12 mai 1853, 11 juillet 1854)
Il dépend desdites successions 1° de celle du père valeur de 1376, 2) de celle de la mère 1000
Compte de tutelle rendu par le Sr Wendling, recette 516, il a payé des frais 102, reste 413. Le Sr Wendling tient à la disposition des Hospices pour les deux mineurs admis aux hospices la somme de ci 275. La fortune des trois mineurs se compose en outre de diverses créances 1860.
Compte de la mineure Caroline Wendling admise à l’établissement des servantes protestantes en cette ville, il a touché pour elle 137, il a dépensé 103, reste 34

Jean Michel Wendling et Marie Marguerite Graser vendent la maison 6 000 francs à l’horloger Mathieu Zuckschwert et à sa femme Elisabeth Falck

1851 (23.4.), Me Becker (minutes en déficit)
furent presens le sieur Jean Michel Wendling ancien tailleur d’habits et Dame Marie Marguerite Graser sa femme qu’il autorise à l’effet de ce qui suit demeurant ensemble à Strasbourg (ont vendu)
au sieur Mathieu Zuckschwerdt horloger et dame Elisabeth Falck sa femme demeurant ensemble à Strasbourg
Désignation de l’immeuble, une Maison à rez de chaussée et quatre étages avec appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue du Jeu des enfants N° 16 tenant d’un côté au sieur Kempff de l’autre et par derrière au sieur Fritsch autrefois au sieur Affolter, sont compris dans la présente vente quatre fourneaux avec tuyaux et pierres se trouvant dans ladite maison (…)
Etablissement de la propriété. Les vendeurs déclarent qu’ils sont propriétaires de la Maison ci-dessus designée au moyen de l’acquisition qu’ils en ont faite du sieur Isaïe Schwartz bijoutier et de dame Jeannette Levy sa femme demeurant ensemble à Strasbourg aux termes d’un contrat de vente passé devant Me Hatt notaire à Strasbourg le 30 juillet 1840 dument enregistré et transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 13 août suivant volume 363 n° 32 avec inscription d’office du même jour volume 331 numéro 163. Cette vente a eu lieu moyennant le prix de 5000 francs dont la totalité a été payée (…) Ledit sieur Schwartz est devenu propriétaire dudit immeuble au moyen de la donation qui en a été faite par ses père et mère aux termes de son contrat de mariage passé devant Me Weigel notaire à Strasbourg le 27 novembre 1833 ainsi que les vendeurs le déclarent. Enfin les père et mère dudit sieur Schwartz sont devenus propriétaires du même immeuble pour l’avoir acquis du sieur Judas Zickendorff ci devant Judel Moÿse négociant et de dame Jeannette Kahn sa femme demeurant ensemble à Strasbourg aux termes d’un contrat de vente passé devant Me Bossenius notaire à Strasbourg le 4 mai 1810 enregistré et transcrit au bureau des hypothèques le 21 du même mois volume 53 numéro 42 et dont le prix a été payé ainsi que les époux Wendling le déclarent également.
Bail, les vendeurs déclarent que la maison ci-dessus désignée avec ses appartenances et dépendances est louée au sieur François Bruder Commerçant demeurant à Strasbourg suivant bail verbal jusqu’au 24 juin prochain.- moyennant le prix de 6000 francs (hypothèque, immeubles sis à Westhoffen)
Etat civil et situation hypothécaire des débiteurs. Les époux Zuckschwerdt déclarent sous les peines de la loi qu’is ont dit bien connaître, premièrement qu’ils sont mariés en premières noces sous le régime de la communauté de biens réduite aux acquêts ainsi qu’il résulte de leur contrat de mariage passé devant ledit Me Schaeffer [notaire à Westhoffen] le 29 février 1832
acp 399 (3 Q 30 114) f° 177-v du 24.4.
Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 522 (2746) n° 114, le 6 mai

Originaire de Sankt-Georgen en Bade, Mathieu Zuckschwert épouse en 1832 Elisabeth Falck, de Westhoffen
Mariage, Westhoffen (n° 4)
Le 6° jour du mois de mars 1832, Acte de mariage de Mathias Zuckschwert âgé de 23 ans, né à Sanct Georgen, G. duché de Bade le 23 mars 1808, horloger domicilié à Westhofen département du Bas-Rhin fils légitime de André Zuckschwert, cordonnier à Sanct-Georgen âgé de 52 ans et de feu Christine Woehrlé, et Marie Elisabeth Falck, âgée de 33 ans, née à Westhofen département du Bas-Rhin le 19 ventôse an VI domiciliée à Westhofen fille légitime de feu Jean Jacques Falck, tourneur à Westhofen département du Bas Rhin et d’Elisabeth Ansen ci présente et consentante, domiciliée à Westhofen âgé de 70 ans (signé) Matthias Zuckschwert, Elisabeth Falck (i 3)

600 MW 181, Registre de population (1846 sqq) f° 78 Rue du Jeu-des-Enfants N° 16 (i 47)
Zugschwerdt, Mathias, 1808, St George, Bade, horloger, prop. (à Strasbourg depuis) 1850, (auparavant) grand’rue n° 136, (entré) 31. 8.bre 1851
idem née Falck, Elisabeth, 1798, Westhoffen, Bas-Rhin
id. Frédérique, 1866, id.

Mathieu Zuckschwert et Elisabeth Falck de Westhoffen vendent la maison au marchand fripier François Bruder et à sa femme Joséphine Ottmann

1852 (13 et 14 Xbr), Me Noetinger
sont comparus Monsieur Mathias Zuckschwerdt horloger et dame Elisabeth Falck son épouse qu’il autorise demeurant ensemble à Westhoffen lesquels ont (vendu)
à Monsieur François Bruder marchand fripier demeurant à Strasbourg et Dame Joséphine Ottmann sa femme qu’il autorise demeurant avec lui ci présent et acceptant
Une Maison à quatre étages sur rez de chaussée avec appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue du Jeu des enfants N° 16 tenant d’un côté à Monsieur Lienhart de l’autre à M Fritsch par devant la rue et par derrière ledit sieur Fritsch
Les vendeurs sont propriétaires de la maison ci-dessus designée au moyen de l’acquisition qu’ils en ont faite de Monsieur Jean Michel Wendling ancien tailleur d’habits et de Madame Marie Marguerite Graser sa femme demeurant à Strasbourg suivant contrat passé devant Me Becker qui en a la minute & son collègue notaires en ladite ville le 23 avril 1850 enregistré. Cette acquisition a eu lieu moyennant le prix de 6000 francs (…) Les époux Wendling étaient propriétaires de la maison sus désignée pour l’avoir acquise du sieur Isaïe Schwartz bijoutier et de Dame Jeannette Levy sa femme demeurant ensemble à Strasbourg aux termes d’un contrat de vente passé devant Me Hatt notaire à Strasbourg le 30 juillet 1840 transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 13 août suivant volume 363 n° 32 moyennant le prix de 5000 francs dont le solde a été payé (…) Le sieur Schwartz est devenu propriétaire dudit immeuble dont il s’agit au moyen de la donation qui lui en a été faite par ses père et mère aux termes de son contrat de mariage passé devant Me Weigel notaire à Strasbourg le 27 novembre 1833. Enfin les père et mère dudit sieur Schwartz en avaient fait acquisition du sieur Judas Zickendorff ci devant Judel Moyse négociant et de Dame Jeannette Kahn sa femme aux termes d’un contrat de vente passé devant Me Bossenius notaire en ladite ville le 15 mai 1810 – moyennant le prix de 7000 francs
acp 415 (3 Q 30 130) f° 77 du 15 Xbr Noetinger 13 Xbr
Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 557 (2777) n° 84, le 17 décembre

Natif d’Oberkirch en Bade, François Cyriaque Bruder épouse en 1843 Joséphine Ottmann, fille d’un emballeur des douanes, domicilié à Wissembourg
Mariage, Strasbourg (n° 48) Du 7° jour du mois de février 1843. Acte de mariage de François Ciriac Bruder, majeur d’ans, né hors le mariage le 10 avril 1808 à Oberkirch, grand Duché de Bade, domicilié à Strasbourg, Cocher, déclaré fils mais non reconnu de Joseph Bruder et de Walburge Walz domiciliée à Oberkirch, et de Marie Joséphine Ottmann, majeure d’ans, née en légitime mariage le 5 février 1813 à Haguenau (Bas Rhin) domiciliée à Bade, grand Duché de Bade, fille de François Antoine Ottmann, emballeur des douanes, domicilié à Wissembourg (Bas Rhin) et de feu Marie Rose Schmitt décédée à Breuschdorf (Bas Rhin) le 28 février 1816 (signé) François Brruder, Josefine Ottmann (i 26)

Marie Joséphine Ottmann meurt de bronchite en 1853 en délaissant une fille

1854 (19.5.), Me Noetinger
Inventaire de la succession délaissée par Marie Joséphine Ottmann, vivante épouse de François Cyriac Bruder, revendeur à Strasbourg décédée le 12 janvier 1853, dressé à la requête du veuf agissant comme commun en biens à défaut de Contrat de mariage et comme père et tuteur naturel de Marie Joséphine Bruder fille issue du dit mariage
acp 419 (3 Q 30 134) f° 64 du 21.5. (succession déclarée le 28 juin 1853 n° 1501)
Communauté, mobilier 291, argent comptant 95
Une Maison rue jeu des Enfants N° 16, estimée 7000 francs
Passif 7821 francs

Décès, Strasbourg (n° 93)
Acte de décès. Le 12 janvier 1853, ont comparu François Ciriac Bruder âgé de 42 ans, revendeur, époux de la défunte domicilié à Strasbourg (…) lesquels nous ont déclaré que Marie Joséphine Ottmann, agée de 40 ans, épouse de François Ciriac Bruder, revendeur, domiciliée à Strasbourg fille de François Antoine Otmann, pensionnaire des Douanes et de feu Marie Rose Schmitt est décédée le 12 janvier 1853 à 5 heures du matin en la maison Grande rue de la Grange N° 11 [in margine :] Bronchite (i 24)

Le revendeur François Cyriaque Bruder meurt en 1854 de phtisie dans une maison Grande rue de la Grange
1854 (12.4.), Strasbourg 15 (91), Not. Momy (Hippolyte) n° 1331
Inventaire de la succession de François Cyriac Bruder, revendeur
Cejourd’hui Mercredi 12 avril 1854 à deux heures de relevée en la maison mortuaire grand’rue de la grange numéro 9 à Strasbourg. A la requête de Mr Adolphe Beyer, Employé des hospices ciivils réunis de la Ville de Strasbourg chargé de la comptabilité des tutelles, demeurant et domicilié à Strasbourg, agissant en qualité de mandataire de de Mr Philippe Frédéric Gustave Hickel, notaire honoraire, Membre de la commission administratiive de la Ville de Strasbourg demeurant en cette ville (…) en sa qualité de tuteur administrateur des enfants mineurs admis auxdits hospices (…) en sa qualité de tuteur administrateur de Dlle Marie Sophie Bruder née à Strasbourg le 16 mai 1844 du mariage de François Cyriac Bruder, revendeur décédé à Strasbourg le 4 avril 1854 et de feue Marie Joséphine Ottmann son épouse décédée en cette ville le 20 janvier 1853, ladite mineure Marie Sophie Bruder admise comme élève à l’hospice des orphelins de cette ville par délibération de la commission administration prise en séance du 10 avril 1854, habile à se dire et porter seule et unique héritière sous bénéfice d’inventaire de feu ledit Sr François Cyriac Bruder
Chambre derrière la boutique, Dans la cuisine, Dans la boutique, Dans le corridor, Dans la chambre garnie
acp 429 (3 Q 30 144) f° 20 du 19.4. (succession déclarée le 18 juillet 1854) Il dépend de ladite succession un Mobilier estimé 571 francs, argent comptant 25 – passif 189 francs

Décès, Strasbourg (n° 683)
Acte de décès. Le 4 avril 1854, (…) lesquels nous ont déclaré que François Ciriac Bruder, âgé de 45 ans, né à Oberkirch (Grand duché de Bade), revendeur, veuf de Marie Joséphine Ottmann, domicilié à Strasbourg, déclaré fils mais non reconnu de Joseph Bruder et de feu Walburge Walz est décédé le 4 avril 1854 à 5 heures du matin en la maison Grande rue de la Grange N°& 9 [in margine :] Phtisie (i 76)

François Cyriaque Bruder vend aux enchères la maison au marchand farinier Michel Fritsch, déjà propriétaire de la maison voisine à l’angle de la rue du Foulon

1853 (6.6.), Me Noetinger
Cahier des charges, le 6 juin 1853 – ont comparu le sieur François Ciriac Bruder, revendeur demeurant à Strasbourg tant en son nom personne qu’en qualité de père et tuteur légal de Marie Josephine Bruder sa fille mineure issue de son mariage avec dame Joséphine Ottmann sa défunte femme et le sieur Philippe Ottmann tailleur d’habits demeurant en ladite ville agissant en qualité de support tuteur de la mineure Bruder
lesquels ont député audit Me Noetinger le cahier des charges par lequel devront être ouvertes les enchères pour la vente d’une maison sise à Strasbourg rue du Jeu des Enfants N° 16 dépendant de la communauté qui a existé entre le sieur Bruder comparant et feu la dame Marie Josephine Ottmann sa femme, cet acte dressé par Me Nietinger soussigné à ce commis par Jugement du tribunal civil de Strasbourg en date du 30 mai dernier
Cahier des charges. Jugement qui a ordonné la vente (…). Désignation de l’immeuble à vendre. Une Maison à quatre étages sur rez de chaussée avec appartenances et dépendances située à Strasbourg Rue du Jeu des enfants N° 16 entre Monsieur Lienhart et M Fritsch par devant la rue et par derrière Fritsch et Samuel
Etablissement de la propriété. Ladite maison a été acquise durant la communauté légale à défaut de contrat de mariage qui a existé entre Monsieur François Ciriac Bruder Revendeur et dame Marie Joséphine Ottmann sa défunte Epouse, du sieur Mathias Zuckschwerdt horloger et dame Elisabeth Falck sa femme demeurant ensemble à Westhoffen suivant contrat de vente passé devant Me Noetinger notaire à Strasbourg le 13 et 14 décembre 1852 transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 17 même mois vol. 557 n° 84 et inscrit d’office le dit Jour vol. 581 N° 54, ladite vente a eu lieu moyennant le prix de 7000 für payables (…). Les époux Zuckschwerdt étaient devenus propriétaires dudit immeuble pour en avoir fait l’acquisition de Jean Michel Wendling et de Dame Marie Marguerite Graser sa femme aux termes d’une vente passée devant Me Becker et son collègue notaires à Strasbourg le 23 avril 1850, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 6 mai suivant volume 522 numéro 114 et inscrite d’office le mm& jour volume 544 numéro 145 et 146. Ladite vente a eu lieu moyennant le prix de 6000 francs (…) Les époux Wendling avaient acquis ladite maison du sieur Isaïe Schwartz bijoutier et de Dame Jeannette Levy sa femme suivant acte de vente reçu par Me Hatt notaire à Strasbourg le 30 juillet 1840 transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 13 août suivant volume 363 n° 32 moyennant le prix de 5000 francs dont le solde a été payé (…) Monsieur Schwartz en etoit devenu lui-même propriétaire au moyen de la donation qui lui en a été faite par ses père et mère aux termes de son contrat de mariage passé devant Me Weigel notaire à Strasbourg le 27 novembre 1833. Enfin les père et mère du sieur Schwartz en avaient fait l’acquisition du sieur Judas Zickendorff ci devant Judel Moyse négociant et de Dame Jeannette Kahn sa femme aux termes d’un contrat de vente passé devant Me Bossenius notaire en ladite ville le 15 mai 1810
Adjudication. Samedi 25 juin 1853 (…) mise à prix 7000 francs, enchéri par le sieur Michel Fritsch marchand farinier à la somme de 7050 francs
acp 420 (3 Q 30 135) f° 9 du 7.6. – f° 69 du 27.6. (adjudication définitive)
Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 568 (2225) n° 45 le 2 juillet

Natif de Mittelhausbergen, Michel Fritsch épouse en 1845 Eve Pfrimmer de Pfulgriesheim après avoir fait dresser un contrat de mariage par le notaire de Wiwersheim
Mariage, Mittelhausbergen (n° 1)
Le premier jour du mois de février 1845, Acte de mariage de Fritsch Michel profession de garçon meûnier domicilié à Mittelhausbergen, âgé de 28 ans, né à Mittelhausbergen le 10 janvier 1817 fils légitime majeur de Fritsch André âgé de 61 ans, profession de cultivateur domicilié à Mittelhausbergen ci présent et consentant et de Schaub Barbe âgé de 58 ans sans profession domiciliée à Mittelhausbergen ci présente et consentante, et de Pfrimmer Eve, sans profession, domiciliée à Pfulgriesheim (Bas-Rhin) âgée de 24 ans, née à Pfulgriesheim le 14 novembre 1829 et de feûe Metzger Marie Catherine sans profession décédée à Pfulgriesheim le 28 avril 1832 (signé) Michel Fritsch, Pfrimmer (i 2)

1845 (7.2.), Burtz
Certificat par le Notaire Risacher, secrétaire de la chambre, constatant qu’un extrait du contrat de mariage reçu de Hausen Nre. à Wiwersheim le 14 janvier dernier entre Michel Fritsch farinier à Strasbourg et Eve Pfrimmer de Pfulgriesheim a été déposé à la Chambre
acp 332 (3 Q 30 047) f° 63-v du 10.2.

Eve Pfrimmer meurt en 1854 en délaissant deux enfants

1854 (2.9.), Strasbourg 10 (128), Not. Zimmer (Louis Frédéric) n° 10.708
Inventaire de la succession de Dame Eve Pfrimmer, décédée à Strasbourg le 30 mai 1854, épouse de M. Michel Fritsch, farinier, et de la communauté de biens qui a existé entre les époux Fritsch
L’an 1854 le Samedi 2 septembre à 9 heures du matin, à la requête de M. Michel Fritsch, demeurant et domicilié à Strasbourg, agissant 1° à cause de la communauté de biens réduite aux acquêts partageable par moitié qui a existé entre lui et feue Dame Eve Pfrimmer son épouse défunte aux termes de leur contrat de mariage passé devant Me de Hausen alors notaire à Wiwersheim le 14 janvier 1845 et des avantages matrimoniaux qui peuvent résulter à son profit dudit contrat de mariage, 2° à cause des reprises qu’il peut avoir à exercer sur ladite communauté, et comme père et tuteur légal de de ses deux enfants mineurs, demeurant avec lui, issus de son mariage avec la défunte susnommée a) Emilie Fritsch née le 7 août 1851, b) Emile Fritsch né le 25 avril 1843, lesdits mineurs Fritsch habiles à se dire et porter enfants et uniques héritiers chacun pour moitié de ladite Dame Fritsch née Pfrimmer leur mère décédée à Strasbourg le 30 mai 1854. En présence de M. Valentin Pfrimmer, laboureur demeurant et domicilié à Pfulgriesheim, agissant en qualité de subrogé tuteur
En la maison mortuaire rue du jeu des enfants N° 15

Communauté. Immeubles. 1) Une maison avec cour, écurie, puits, appartenances, droits et dépendances située à Strasbourg rue du jeu des enfants N° 15 entre la rue du foulon et la maison ci après désignée. Cet immeuble est évalué par les parties sans distraction des charges à raison d’un revenu annuel de 550 francs, à un capital de 11.000 francs
2) Une maison avec appartenances et dépendances sise en ladite ville rue du jeu des enfants N° 16, d’un côté Me Lienhardt, de l’autre la maison ci-dessus désignée, par devant la rue et par derrière en partie l’immeuble cidessus et le Sr Samuel. Cet immeuble est évalué par les parties sans distraction des charges à raison d’un revenu annuel de 400 francs, à un capital de 8000 francs
3) Une pièce de vignes de 7 ares 78 au ban de Mittelhausbergen (…) 400 francs
Etablissement de la propriété des immeubles susdésignés. Les immeubles désignés ci-dessus ont été acquis pendant la communauté de biens qui a existé entre M. Fritsch et son épouse défunte savoir 1° La maison désignée sous le Numéro un a éhé adjugés aux conjoints Fritsch suivant procès verbal d’adjudication sur licitation dressé par M° Zimmer soussigné, commis par justice, le 3 juillet 1845, à la suite d’un cahier des charges dressé par le même notaire me 31 mai de ladite année, le tout à la requête de 1) M. Jean Frédéric Holl, fabricant de savon ayant agi en qualité d’administrateur des biens de son enfant mineur Dlle Emma Holl, 2) Dame Salomé Affolder épouse dudit Sr Holl, 3) Dame Sophie Wolfart épouse de M. Charles Affolder, ci après nommé, tous demeurant à Strasbourg. la De Affolder ayant agi en qualité de tutrice de M. Charles Affolder sans état, domicilié de droit à Strasbourg mais alors détenu dans la maison centrale d’Ensisheim (…) Lesdits cahier des charges et procès verbal d’adjudication ont été transcrit au bureau des hypothèques le 11 août 1855 volume 437 N° 19 et inscrit d’offce valeur 431 N° 172. Ledit priix d’adjudication était de 16.100 francs (…). L’établissement de propriété antérieure de cette maison se trouve consigné dans le cahier des charges sus allégué auquel les parties se réfèrent à cet égard.
3° La maison désignée sous le Numéro deux a été adjugée au Sr Fritsch suivant procès verbal d’adjudication sur licitation dressé par Me Noetinger notaire à Strasbourg le 25 juin 1853 à la suite d’un cahier des charges dressé par ledit notaire le 6 juin de ladite année et déposé en son étude suivant acte reçu par lui le même jour. Lesdits cahier des charges et procès verbal d’adjudication ont été dressés à la requête 1) du Sr François Ciriac Bruder revendeur à Strasbourg ayant agi en qualité de père et tuteur légal de Marie Joséphine Bruder sa fille mineure issue de son mariage avec De Marie Joséphine Ottmann sa défunte épouse et 2) du Sr Philippe Ottmann ayant agi en qualité de subrogé tuteur de ladite mineure (…) La même maison a été acquise durant la communauté légale à défaut de contrat de mariage avait existé entre lesdits conjoints Bruder du Sr Mathias Zuckschwerdt horloger et de De Elisabeth Falck sa femme, demeurant ensemble à Westhoffen, suivant contrat de vente passé devant Me Noetinger susdit les 13 et 14 décembre 1852, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 17 du même mois volume 557 n° 84 et inscrit d’office ledit Jour volume 581 N° 54. L’établissement de la propriété antérieure du même immeuble se trouve consignée dans le cahier des charges du 6 juin 1853 précité.
acp 432 (3 Q 30 147) f° 98 du 6.9. (succession déclarée le 11. 9.bre 1854) Communauté. Maison, extances et marchandises évalués à 3084, argent comptant 200
Succession, garde robe 160, meubles pour existants 52
(vacation du 10 novembre) acp 434 (3 Q 30 149) f° 92-v du 11.11. – Loyers échus. Immeubles (supra)
reprises dues aux héritiers 4321, reprises dues au veuf 4306. Passif de la communauté 22.841. – Succession 4540 francs

Michel Fritsch se remarie en 1855 avec Madeleine Meyer, veuve du sellier André Bierbaum, native de Rhodt en Palatinat, près d’Edenkoben
1855 (13.7.), Strasbourg 10 (129), Not. Zimmer (Louis Frédéric) n° 11.106
Contrat de mariage – Ont comparu 1° M. Michel Fritsch, marchand de farine demeurant et domicilié à Strasbourg veuf en premières noces avec deux enfants de dame Eve Pfrimmer, né à Mittelhausbergen le 10 janvier 1817 du légitime mariage du Sieur André Fritsch, cultivateur, et de Dame Barbe Scheidt, conjoints, demeurant audit Mittelhausbergen futur époux d’une part
2° Dame Madeleine Meyer demeurant et domiciliée à Strasbourg veuve avec un enfant de M. André Bierbaum, vivant sellier, née à Rhodt (Bavière Rhénane) le 25 janvier 1814 du légitime mariage de feu M. Jean Meyer vigneron, et de De Marie Barbe Stiegelmann sa veuve demeurant ausit Rhodt, future épouse d’autre part
acp 441 (3 Q 30 156) f° 66-v du 16.7. – Stipulation de communauté de biens réduite aux acquêts, réserve d’apports et d’héritages. Le survivant aura l’usufruit de la moitié des biens de la communauté.
Les apports du futur époux sont constatés par inventaire reçu Zimmer Nre le 2 septembre 1854.
Les apports de la future épouse consistent 1° en un hectare de vignes ban de Rhodt (Bavière) 1) en meubles et créances estimés à 3555, 2) argent 409

Mariage, Strasbourg (n° 271)
Du 14° jour du mois de juillet l’an 1855. Acte de mariage de Michel Fritsch, majeur d’ans, né en légitime mariage le 10 janvier 1817 à Mittelhausbergen (Bas-Rhin) domicilié à Strasbourg, marchand de farine, veuf d’Eve Pfrimmer, décédée à Strasbourg le 30 mai 1854, fille d’André Fritsch, cultivateur, et de Barbe Schaub, sans état, conjoints domiciliés à Mittelhausbergen, ci présents et consentants, et de Madeleine Meyer, majeure d’ans, née en légitime mariage le 25 janvier 1814 à Rhodt (Bavière Rhénane) domicilié à Strasbourg et précédemment à Landau (Bavière rhénane) veuve d’André Birnbaum décédé à Baton rouge (Etats-Unis d’Amériqueà le 19 juillet 1851, fille de feu Jean Meyer, vigneron décédé à Rhodt le 3 mai 1846 et de Marie Barbe Steigelmann sans état domiciliée à Rhodt (…) il a été passé le 13 de ce mois un contrat de mariage devant Me Zimmer notaire en cette ville (signé) M. Fritsch, Magdalena Meÿer (i 11)

Michel Fritsch meurt en 1871 en délaissant deux enfants issus de son premier mariage

1871 (6.10.), Strasbourg 10 (167), Not. Kœrttgé (Jean Théodore)
Inventaire de la succession du S. Michel Fritsch, en son vivant farinier demeurant à Strasbourg où il est décédé le 10 avril 1871
L’an 1871 le 6 octobre à neuf heures du matin, à la requête 1) de Dame Madeleine Meyer demeurant et domiciliée à Strasbourg veuve en premières noces du Sr André Bierbaum, en son vivant sellier & veuve en secondes noces du Sr Michel Fritsch en son vivant farinier domicilié à Strasbourg agissant a) à cause de la communauté de biens réduite aux acquêts et partageable par moitié qui a existé entre elle et feu son mari ledit Sr Fritsch 2) à cause des reprises qu’elle peut avoir à exercer sur ladite communauté & en cas d’insuffisance même sur les propres de son mari défunt, 3) comme usufruitière de la moitié de tous les biens meubles et immeubles ed ladite communauté composant la part de feu son mari, 4) et comme usufruitière de la moitié de tous les autres biens meubles et immeubles composant la succession du même défunt, sauf l’option appartenant aux enfants du premier lit de feu Sr Fritsch, contre l’exécution de cette disposition et la délivrance d’une part d’enfant en toute propriété soit d’un quart de toute la fortune du défunt, le tout aux termes de son contrat de mariage dressé par Me Zimmer alors notaire en cette ville le 13 juillet 1855
2) de Mdelle Anne Emilie Fritsch née le 7 août 1851 sans état, 3) et de M. Emile Auguste Fritsch né le 25 avril 1853, commis négociant, les deux demeurant & domiciliés à Strasbourg, mineurs émancipés aux termes d’une déclaration faite par M. le Juge de paix du canton Nord et Ouest de la Ville de Strasbourg (…) les deux mineurs assistés de M. Valentin Pfrimmer cultivateur demeurant et domicilié à Pfulgriesheim leur curateur. Lesdits Dlle Fritsch et le S Fritsch habiles à se dire et porter seuls et uniques enfants et héritiers chacun pour un moitié du dit Sr Michel Fritsch leur père
Masse active de la première communauté. Cette masse se compose 1) d’une maison avec droits appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue du jeu des enfants N° 42 autrefois n° 15 entre la rue du foulon et la maison ci après désignée, évaluée sans la distraction des charges à raison d’un revenu annuel de 550 francs à un capital de 11.000 francs
2) d’une autre maison sise en la même ville rue du jeud es enfant N° 40 autrefois N° 16 entre M Lienhardt & la maison ci-dessus désignée évaluée aussi sans distraction des charges à revenu annuel de 400 francs donnant un Capital de 8000 francs
acp 600 (3 Q 30 315) f° 86 du 7.10. (Sterbfall erklärt den 7. October 1871) Gemeinschafft . Mobilien und Geld 11.025, Mobilien 988, Geld 37, R* 33, Kleidung 152
45,56 Feld Bann von Mittelhausbergen, 9,39 Feld bann von Schiltigheim

La maison revient ensuite à Anne Emilie Fritsch qui épouse en 1873 le ferblantier Charles Edouard Frick

1873 (4.6.), Strasbourg 9 (135), Not. Becker (Geoffroi) n° 13.189
Contrat de mariage – Ont comparu M. Charles Edouard Frick, ferblantier demeurant à Strasbourg, fils majeur de M. Jean Israël Frick, aussi ferblantier demeurant en la même ville et de Mad. Caroline Haussmann son épouse défunte, M. Frick fils stipulant pour lui et en son nom personnel à cause du mariage dont il va être question d’une part, M. Frick père, ci-dessus dénommé et qualifié avec indication de son domicilie, agissant tant pour assister son fils qu’à cause de la dot qu’il va lui constituer ci après Aussi d’une part,
Madlle Anne Emilie Fritsch, sans état, demeurant à Strasbourg, fille majeure de M. Michel Fritsch en son vivant marchand de farine en la même ville etd e Mad. Eve Pfrimmer sa femme défunte
acp 616 (3 Q 30 331) f° 93 du 5.6. – Annahme der Gütergemeinschaft nach dem c.c. Rücknahme des eingebrachten und ererbten
Der Bräutigam bringt in die Ehe einen Werth von 2900, Schenkung von Hn Frick, dem Bräutigam seinem Sohn annehmend von einer Summe von 2087
Die Braut betreut daß ihr Stief Mutter Magdalena Meyer Wittwe des Hn Fritsch ihr ein Mobilien von dem Nachlas ihrer Eltern herrührend, abgeschätzt zu 2075, ausgeliefert habe
Gegenseitige Schenkung dem überlebenden von der Nutzniesung des gantzen Nachlasses



13, rue des Hallebardes


Rue des Hallebardes n° 13 – V 210 (Blondel), N 1191 puis section 63 parcelle 65 (cadastre)

Maison dite au Coin froid (zum kalten Eck), réaménagée par l’imprimeur Jean François Leroux (1730 et suiv.), reconstruite par le marchand de soieries Matthieu Pramberger vers 1815 (voir notice)


Façade rue des Hallebardes (septembre 2014)
rue des Orfèvres (février 2020)

La maison dite au Coin froid (zum kalten Eck) appartient aux orfèvres Michel Spener en 1587 et Jean Baptiste Fecher en 1642. Les préposés autorisent en 1649 Jean Baptiste Fecher à rehausser l’auvent (20 pieds de long et 4 pieds ½ de large). Le boutonnier Pierre Julliot, originaire d’Angers, acquiert la maison en 1698. Il est autorisé à faire commerce de drap en 1708 sur intervention du préteur royal. La maison comprend un bâtiment avant et un bâtiment arrière. Le plan-relief de 1727 montre une maison à rez-de-chaussée et trois étages vers la rue des Hallebardes, le pignon est orienté vers la rue des Orfèvres. Une petite échoppe fait saillie à l’angle des rues.
L’imprimeur libraire Jean François Leroux, originaire de Paris, achète en 1730 la maison qu’il transforme et y installe son imprimerie. Les préposés l’autorisent en 1731 à remplacer l’auvent (27 pieds sur 3 pieds ½) vers la rue des Hallebardes que ses ouvriers ont abîmé. Ils lui permettent en 1755 de remplacer son auvent par un balcon de 3 pieds 6 pouces. L’estimation minimale de la maison passe de 480 livres en 1729 à 1 750 en 1758. Jean François Leroux aménage en 1767 dans le bâtiment arrière une buanderie au rez-de-chaussée, un poêle et une cuisine au premier étage. Les Préposés au bâtiment lui refusent en 1772 l’autorisation de parementer les murs parce que la maison dépasse l’alignement de la rue des Orfèvres mais le lui permettent en 1773 à condition de supprimer le tuyau de descente et la cheminée en saillie.


Plan-relief de 1725, la maison se trouve au centre de l’image, pignon rue des orfèvres, façade rue des Hallebardes à rez-de-chaussée et trois étages (Musée historique, cliché Thierry Hatt)
Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 187 (© Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) signale un bâtiment neuf en pierre de taille à rez-de-chaussée et quatre étages, sans doute dû à son propriétaire d’alors, le marchand de soieries Matthieu Pramberger. Le bâtiment a une chaîne d’angle arrondie, un cordon au-dessus du troisième étage. Les fenêtres du rez-de-chaussée sont surmontées d’un linteau saillant. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade rue des Hallebardes est à gauche du repère (m’) : quatre arcades au rez-de-chaussée, cinq fenêtres à chacun des quatre étages, toiture à deux niveaux de lucarnes. La façade rue des Orfèvres à droite du repère (m’) est semblable à la précédente, chaque niveau comprend trois ouvertures. L’ancien bâtiment arrière se trouvait dans la partie postérieure de l’actuel 30, rue des orfèvre d’après le plan Blondel.
La maison porte d’abord le n° 1 de la rue des Orfèvres et 19 de la rue des Hallebardes (1784-1857) puis le n° 30 de la rue des Orfèvres et 13 de la rue des Hallebardes.


Porte, étages rue des Hallebardes (février 2020)

Charles Auguste Kurtz fait transférer en 1886 l’entrée principale du 32, rue des Orfèvres au 13, rue des Hallebardes, poser une nouvelle devanture et supprimer au rez-de-chaussée le mur pignon entre les 30 et 32, rue des Orfèvres. Erminia Collé née Toscani convertit en 1942 les anciens locaux commerciaux en débit de glace. Le bombardement aérien du 11 août 1944 endommage légèrement la maison. Erminia Collé transfère en 1950 dans son établissement Au Palais de la Glace Italia un débit de boissons alcooliques. Le logement dans le bâtiment arrière est désaffecté en 1960 et devient un entrepôt. Robert Dime fait refaire en 1960 les baies du 30, rue des Orfèvres qui seront identiques à celles du bâtiment d’angle. La devanture en bois est démontée, la pierre abîmée au-dessous sera crépie comme les cadres métalliques. Le Palais de la Glace Italia ferme ses portes fin 2019.

février 2020

Sommaire
CadastrePolice du BâtimentRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1610 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date donnée par les registres du cadastre.

Michel Spener, orfèvre, et Catherine Rühl – luthériens
1642* v Jean Baptiste Fecher. orfèvre, et (1636) Marie Salomé Fürich puis (1672) Ursule Schilling, veuve de Philippe Feigler et de Jean Régnard Precht, tous deux diacres – luthériens
1682 v Jean Adam Küchel. orfèvre, et (1678) Marguerite Faber – luthériens
1698 v Pierre Julliot, marchand boutonnier, et 1692 Nicole Lefevre – catholiques
1730 v Jean François Leroux, imprimeur et libraire, et (1730) Marie Louise Charrot puis (1766) Marie Louise Perdrix Servo – catholiques
1802 v Michel Rivage, négociant, et (1771) Marie Elisabeth Spoor puis (1806) Marie Rose Mouff – catholiques
1815 v Matthieu Pramberger, marchand de soieries, et (1788) Marie Elisabeth Griesinger – luthériens
puis ses héritiers testamentaires, enfants du négociant Gustave Steinheil et de Sophie Beck
1847 v Antoine Dirr, négociant, et (1860) Louise Dirr
1860 v Ferdinand-Edouard Beck, négociant (célibataire en 1861) et Charles-Auguste Kurtz, négociant
1887* h Charles-Auguste Kurtz, négociant
1940* h André Kurtz, propriétaire

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 480 livres en 1729, 1750 livres en 1758, 6250 livres en 1790

(1765, Liste Blondel) V 210, Sr Leroux
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Leroux, 10 toises, 4 pieds et 8 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) N 1191, Bramberger, Mathieu, veuve / Pramberger – maison, sol – 0,87 are

Locations

1641, (échoppe) Jean Philippe Mülb, libraire
1697, (échoppe) Jean Daniel Hammerer, orfèvre
1698, (échoppe) Geoffroi Bernard Agricola, orfèvre
1703, Jacques Lecomte, manant sellier
1710, (échoppe) Jean Frédéric Brackwehr, orfèvre, auparavant Etienne Lefort, tailleur
1733, (échoppe) Jean Jacques Kolb, orfèvre
1768, (échoppe) Jean Georges Müller, fripier
1825, Jean Adrien Boitel, marchand de draps
1829, Sophie Beck, femme du négociant Gustave Steinheil

Livres des communaux

L’orfèvre Michel Spener est propriétaire de la maison dite au Coin froid (zum Kalten Eck). Elle a 45 pieds et demi de long dans la rue des Hallebardes, un auvent de 34 pieds ½ en saillie de 4 pieds ½, une porte de cave de 6 pieds de long sur 5 pieds de large, une marche en pierre de 5 pieds sur 1 pied ½, un soupirail de 2 pieds ½ de long sur un pied, un autre soupirail de 2 pieds sur 15 pouces, un siège en pierre de 15 pouces sur 15, une auge de puits de 5 pieds de long sur 1 pied ½, une échoppe d’orfèvre de 6 pieds sur 2, une échoppe de coutelier de 8 pieds ½ sur 3, une petite échoppe d’orfèvre à l’angle de 4 pieds ½ sur 2. Le propriétaire doit pour jouissance du communal 1 livre 6 sols 6 deniers.

1587, Livre des communaux (VII 1450) f° 40
Am Andern Orth Sporer oder Spießgaßen, Vnz ane die Prediger Gassen Hinauff
Michael Späner der Goldschmidt hatt vor seinem Hauß Zum Kalten Eckh genant, Vnz ane das Eckh Prediger Gaß die Allmendt 45 ½ schu lang, darüber ein Wettertach 34 ½ schu lang vnd 4 ½ schu herauß, Vnden ein Kellerthüer 6 schu lang, 5 schu weit, Ein steinerin staffel 5 schu lang 1 ½ schu breÿt, Item ein Kellerfenster 2 ½ schu lang, i schu breit, Mehr ein Kellerfenster 2 schu lang 15 Zoll breit, Item ein steinerin Siz 15 Zoll lang, Vndt breÿt, Item ein steinerin Trenckh, oder Brunnenstein 5 schu lang, 1 ½ schu breit, Item ein Goldtschmidt Laden 6 schu lang 2 schu breit, Mehr ein Messerschmidt Laden 8 ½ schu lang 3 schu breit, Item mehr ein Goldtschmidt Laëdlin Vornen Am Eckh 4 ½ schu lang vnd 2 schu breit auf der Allmendt, Soll Allmendt sein vnd bleiben, Bessert für das Niessen, j lb vj ß vj d

Michel Spener doit pour sa maison rue des Orfèvres à l’angle de la rue des Hallebardes, à savoir un auvent de 20 pieds ½ en saillie de 2 pieds 10 pouces, une échoppe de 6 pieds sur 16 pouces, devant la porte une marche en pierre et un siège en pierre de 5 pieds de long sur 15 pouces, la somme de 5 sols 6 deniers pour jouissance du communal

1587, Livre des communaux (VII 1450) f° 127
Anderseit Prediger Gaß
Michael Späner hatt am Eckh ane Spießgaß vor seinem hauß In Predigergaß, oben ein Wettertach 20 ½ schu lang vnd 2 schu 10 Zoll herauß, Mehr ein Laden 6 schu lang 16 Zoll herauß vor der Thuëren ein Steinerin Staffel sampt einem steinerin Siz 5 schu lang vnd 15 Zoll breÿt, Soll p, Bessert für das Niessen, v ß vj d

Préposés au bâtiment (Bauherren)

1649, Préposés au bâtiment (VII 1351)
Les préposés autorisent Jean Baptiste Fecher à rehausser l’auvent (20 pieds de long et 4 pieds ½ de large) qui n’est soumis à aucune rente foncière

(f° 29-v) Montags den 8. dito [Octobris] – H Joh. Baptista Fecher
Herr Johann Baptista Fecher der goldarbeiter erscheint, vnd bitt daß er möchte das wätterdächlin ahn seinem hauß in der spießgaß, so eigen vnd Khein allmend Zinß giebt, aber etwas Zu nider, ein wenig höher machen, wolle Ers allerdings in der länge vnd breite es ietzunder ist laßen. Referirten die Werckmeister, daß es ietzund 20 sch. lang vnd 4 ½ sch breit auch de erhöhung niemand nachtheilig fallen werde, darauff Erkannt, vnd H Fechern in dießem begehren willfahrt.

1731, Préposés au bâtiment (VII 1394)
Le libraire français François Leroux demande l’autorisation de remplacer l’auvent (27 pieds sur 3 pieds ½) vers la rue des Hallebardes que ses ouvriers ont abîmé en réparant la maison. Les préposés le lui autorisent contre paiement d’un cens annuel de 7 sols 6 deniers (le cens n’est cependant pas inscrit au Livre des loyers communaux).

(f° 144) Donnerstags den 17. Ejusd. [Maÿ] – Pierre François le Roux wegen Wetterdachs
Pierre François le Roux der frantzösische buchhändler berichtet Mghhrn, daß Er an Seiner vornen an der Goldschmid gaß liegenden behaußung ein Wetterdach gehabt, welches Seines Maurers Gesellen weggbrochen vnd nachgehendts das hauß außgeweißt, also daß mann deßen breite undt länge nicht mehr erkennen Kan, weilen er aber gesinnet ist daßelbe wieder new machen Zulaßen, als bittet er vmn eonen Augenschein. Erk. willfahrt.

(f° 153-v) Montags den 11. Ejusdem. [Junÿ], seÿnd folgende Augenschein eingenommen worden – François le Roux wegen Wetterdachs
Beÿ François le Roux des buchdruckers theils in der Spieß theils in der Goldschmid Gaß Gelegenen Hauß, an welchen er ein Wetterdach auf der seithen der Goldschmid Gaß gehabt, Gleichwieder Auch fornen in der Spießgaß eines hat, so die Maurer beÿ reparirung ged. Haußes herunter Gebrochen, er aber Zu beschirmung seines haußes wieder machen Zu laßen willens, und deßwegen umb erlaubnus Gebetten.

(f° 191) Dienstags den 2. Ejusdem [Octobris] – Jean François Le Roux
Hr Jean François Le Roux der Libraire ersucht Mghh. nochmals jhme Zuerlauben ein 3 ½ schuhe breit und 27 schuhe Langes Wetterdach an sein Haus am Eck von der Goldschmid in die Spießgaß, Anstatt deßen so jhme seine Werckleüthe als Sie das haus repariret Ohnwißend seiner Hinweggebrochen machen Zulaßen. Erkannt, wird dem Imploranten Erlaubt, ein 3. schuhe breit und 27. schuhe Langes Wetterdach machen Zulaßen wovon er jährlich 7. ß 6 d Zinß Geben solle. Ille beschwert sich wegen des Zinßes, Indeme Von dem Vormahls da Geweßene Wetterdach niemahls einiger bezahlt worden. Erkandt, bleibt beÿ Erstem bescheid.

1755, Préposés au bâtiment (VII 1406)
Les préposés autorisent le libraire François Leroux à remplacer son auvent par un balcon de 3 pieds 6 pouces

(f° 72-v) Dienstags den 13.ten May 1755 – François Le Roux
H. François Le Roux der Libraire bittet um erlaubnus anstatt eines (-) schuhe Langen und (-) tieffen Wetterdach an seinem Hauß an der Spießgaß am eck der Goldschmidgaß, einen Balcon in gleicher Länge Zumachen.
Erkannt, in der Breite Von 3. schuhe 6 Zoll, Straßburger Meßen Willfahrt.

1772, Préposés au bâtiment (VII 1415)
Le maître maçon Klotz demande au nom du propriétaire Leroux la permission de parementer les murs. Les préposés refusent parce que la maison dépasse l’alignement de la rue des Orfèvres.

(f° 121-v) Dienstags den 13. Octobris 1772 – Sr Le Roux
Idem [Mr Klotz der Maurer] nôe. Sr Le Roux bittet zu erlauben an deßen Behausung gegen die Goldschmidt Gaß Zöllige blatten an die Maur zu setzen,
Erkannt weilen das Haus dem Allignement nach gegen der Goldschmidt Gaß zurück mus, abgewiesen.

1773, Préposés au bâtiment (VII 1415)
Nouvelle requête pour le même objet. Les préposés donnent leur autorisation à condition de supprimer le tuyau de descente et la cheminée en saillie.

(f° 258) Dienstags den 12. Octobris 1773 – Sr Le Roux
Mr Klotz nôe. Sr Le Roux des Buchdruckers bittet nochmalen ihme zu erlauben an seiner Behausung gegen der Goldschmidt Gaß unterher Zöllige Blatten machen zu laßen.
Erkannt, Mit dem Anhang Willfahrt, daß der Anschluß Naach und das vorstehende Kamin weggemacht werde.
Weiter wird erstgedachtem Hrn Le Roux erlaubt vor deßen behausung in der Fladergaß gelegen vor die Hausthür eine steinerne Staffel zu laßen.

Préposés aux feux (Feuerherren, 4 R 91)

1767, Préposés aux feux (Feuerherren, 4 R 91)
Le maître maçon Klotz expose les transformations que le conseiller Leroux veut faire dans le bâtiment arrière : aménager une buanderie pourvue d’un chaudron à lessive au rez-de-chaussée, un poêle et une cuisine au premier étage.

(p. 145) Freÿtags d. 18.ten Septembris 1767. H Rathh. Leroux will in seiner am Eck der goldschmids gaß gelegenen behaußung hinden im hof lincker hand im nebens gebäu au rez de chaussée ein Bauch Kuchen mit Bauch Keßel und Caminschoß setzen, das rohr am steinern gäbel hinauf von allem holtz entfernt, sodann im ersten stock eine stube gegen dem hoff darneben eine Kuchen mit Herd und Caminschoß machen, das rohr am steinern gäbel hinauf von allem holtz entfernt. Erkandt Willfahrt. Mr. Klotz

Description de la maison

  • 1758 (billet d’estimation traduit) La maison comprend une échoppe, plusieurs poêles, chambres et cuisines, le comble est couvert de tuiles plates, la cave est voûtée, le puirs commun, le tout estimé avec ses appartenances et dépendances à la somme de 3500 florins

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

2° arrondissement ou Canton nord – Rue des Orfèvres

Pramberger
Rez de chaussée en pierre de taille et 4 étages en maçonnerie neufs
(Légende)

Cadastre

Les parcelles N 1191 (19, rue des Hallebardes) et N 1138 (1, rue des Orfèvres) qui sont une seule et même maison sont fusionnées en 1845
Cadastre napoléonien, registre 22 f° 354 case 3

Pramberger, Mathieu, veuve à Strasbourg
Dirr Jean Antoine négociant rue des hallebardes 19

R. des hallebardes 19, maison, sol, N 1191
Contenance : 0,87
Revenu total : 684,45 (684 et 0,45)
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 26 / 18
fenêtres du 3° et au-dessus : 21 / 14

R. des orfèvres, sol, N 1138
Contenance : 1,15
Revenu total : 2,02 – maison et sol 685,05
Folio de provenance : 337
Année d’entrée : 1845

Cadastre napoléonien, registre 22 f° 337 case 1 (article biffé)

Pramberger, Mathieu, veuve à Strasbourg

R. des orfèvres 1, maison, sol, N 1138
Contenance : 1,15
Revenu total : 0,60
Folio de destination : 354
Année de sortie : 1845
portes et fenêtres ordinaires : 25
fenêtres du 3° et au-dessus : 6

Cadastre napoléonien, registre 23 f° 1185 case 1

Dirr, Jean Antoine, négociant
1862 Beck, Ferdinand Edouard et Kurtz, Charles Auguste négociants
1887/88, Kurtz Karl August, Kaufmann
(ancien f° 933)

Rue des hallebardes 13, maison, sol, N 1191
Contenance : 0,87 et rue des orfèvres N 1138, sol, 1,15 (total 2,02)
Revenu total : 685,05 (684 et 1,05)
Folio de provenance : (354)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 26 / 18
fenêtres du 3° et au-dessus : 21 / 14

Cadastre allemand, registre 32 p. 470 case 4

Parcelle, section 63, n° 65 – autrefois N 1138.p, 1191, 1139.p, 1140.p
Canton : Goldschmiedgasse Ns N° 30/32 und Spiessgasse N° 13
Désignation : Hf, Whs u N.G.
P ;v. 2146 Whs e.n.a. T u. N.G. e.n.a. T (s. Skizze N° 87), zu Pz. 64
Contenance : 2,94 / 2,68
Revenu : 6500 – 10.000
Remarques : 1940 à 486 c 2

(Propriétaire), compte 2742
Kurtz Charles Ed.
1940. Kurtz André, propriétaire
(2533)

(Propriétaire du 2146), compte 2661
Klein Karl Friedrich u. 2 Miteigentümer
1940 Klein Sophie Emilie Anne et cohéritiers
(2376)

Cadastre allemand, registre 32 p. 486 case 2

Parcelle, section 63, n° 145/65 – autrefois 2146
Canton : Rue des Hallebardes n° 13
Désignation : sol, maison (partie) et bât acc. maison (partie) – esquisse d’étage 30.87
Contenance : 0,26
Remarques : 1940 de 470 c 4

(Propriétaire), compte 2742
Kurtz Charles Ed.
Kurtz André, propriétaire
(2533)

1789, Enquête préparatoire à l’Etat des habitants (cote VII 1295)

Canton 5, Rue 135 des Orfèvres

1
Pro. Le Roux, Jean François. Père imprimeur – Echasse

Canton 5, Rue 134 des hallebardes

19
loc. Müller, Georges, frippier – à la moresse

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton V, Rue 135 des Orfevres p. 248

1
Pro. Le Roux, Jean Franç. Père Imprimeur – Echasses

Canton V, Rue 134 des hallebardes

19
Loc. Müller, George, Frippier – Moresse

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Spiessgasse (Seite 164)

(Haus Nr.) 13
Kurtz, Manuf.-Gesch. E 012
Mentel, Bur.-Beamter. 3
Zimmermann, Kommis. 4

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 815 W 59)

Rue des Hallebardes n° 13 (1885-1994)

Le propriétaire Kurtz fait transférer en 1886 l’entrée principale du 32, rue des Orfèvres au 13, rue des Hallebardes, poser une nouvelle devanture et supprimer au rez-de-chaussée le mur pignon entre les 30 et 32, rue des Orfèvres. Erminia Collé née Toscani convertit en 1942 les anciens locaux commerciaux en débit de glace. Le bombardement aérien du 11 août 1944 endommage légèrement la maison. Erminia Collé transfère en 1950 dans son établissement Au Palais de la Glace Italia le débit de boissons alcooliques sis 8, rue du Travail.
Le logement dans le bâtiment arrière est désaffecté en 1960 et devient un entrepôt. Robert Dime fait refaire en 1960 les baies du 30, rue des Orfèvres qui seront identiques à celles du bâtiment d’angle. La devanture en bois est démontée, la pierre abîmée au-dessous sera crépie comme les cadres métalliques. Robert Dime fait transférer dans son établissement la licence du Pavillon de la Glace (27, rue du Vieux-Marché-aux-Vins). Le rapport technique rédigé en 1968 porte que les murs sont en moellons et briques crépies, les planchers en bois, les tuiles plates sur charpente à deux versants. Le propriétaire fait poser un store rue des Hallebardes en 1977.

Sommaire
  • 1885 (août) – Le maire notifie Charles Beck-Kurtz, domicilié sur place, de faire ravaler la façade du 13, rue des Hallebardes
    1885 (septembre) – Les entrepreneurs A. Schoop et G. Mayer (39, rue des Bouchers) demandent l’autorisation de raccorder la maison des sieurs Beck et Kurtz aux canalisations – Autorisation – Travaux terminés, novembre 1885
    1885 (octobre) – La veuve A. Weyer (1, rue du Noyer) demande l’autorisation d’aménager un puits de lumière dans le trottoir rue des Hallebardes (croquis) – Autorisation – Travaux terminés, octobre 1885
    1886 (mai) – L’entrepreneur Paul Dürr (17, rue des Bouchers) demande au nom des frères Kurtz l’autorisation de réparer la maison sise rue des Hallebardes n° 13 et rue des Orfèvres 30 et 32 : poser une nouvelle devanture à rideaux en fer 13, rue des Hallebardes et 32 rue des Orfèvres, deux pilastres et un chambranle en bois 30, rue des Orfèvres, transférer l’entrée principale du 32, rue des Orfèvres au 13, rue des Hallebardes. L’architecte municipal Nebelung fait plusieurs observations. L’entrepreneur répond que le pignon entre les 30 et 32 rue des Orfèvres sera supprimé au rez-de-chaussée, les deux magasins réunis en posant des piliers en fer – Autorisation de transformer le rez-de-chaussée en posant de nouvelles devantures. Comme la façade rue des Orfèvres dépasse l’alignement légal, toute consolidation est interdite, Charges à respecter
    Suivi des travaux. Calculs statiques (juin 1886). La devanture est terminée rue des Orfèvres, commencée rue des Hallebardes (août 1886). Les piliers qui remplacent le mur pignon au rez-de-chaussée sont en place, la devanture presque terminée (fin août). Des arcs répartissent la charge des étages, les transformations intérieures sont terminées (septembre 1886).
    1886 (août) – Le directeur de l’usine à gaz Weill-Gœtz demandent que les propriétaires Beck et Kurtz soient autorisés à faire une prise pour environ 20 becs (13, rue des Hallebardes) – Autorisation – Travaux terminés, octobre
  • 1900 – L’entrepreneur A. Wagner (21, rue Déserte) demande l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique au commissaire de police qui transmet au maire – Autorisation – Travaux terminés, octobre
    1900 – Le maire notifie Charles Auguste Kurtz de faire ravaler les façades sises 13, rue des Hallebardes et 30-32 rue des Orfèvres – Travaux terminés, octobre
  • 1911 – L’entrepreneur Antoine Strehl demande l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique au commissaire de police qui transmet au maire – Autorisation de poser un échafaudage et de peindre les façades – Travaux terminés, juillet
  • 1925 – Le syndicat indépendant des cheminots demande l’autorisation de poser une enseigne au 13, rue des Hallebardes – Accord
  • 1942 – Le Palais de la glace Italia demande que l’entrepreneur Bingolf (11, boulevard de Saverne, ensuite boulevard Poincaré) soit autorisé à poser une enseigne en brun sur le mur crème
    Remarques sur la transformation des locaux commerciaux en débit de glace
    Erminia Collé née Toscani (née en 1887 à Valle-di-Cadore en Vénétie) demande le 31 octobre 1942 l’autorisation de débiter des glaces dans l’ancien magasin de tissus de la société Pramberger (propriété de Robert Kurz)
  • 1946 – Certificat de sinistre accordé à Mathilde Biehl pour cause de séquestre suite au bombardement aérien du 11 août 1944 qui a endommagé le logement
  • 1946 – Le préfet demande que la Police du Bâtiment fasse un rapport avant d’autoriser Erminia Colle à exploiter le débit de glaces et de boissons – Les locaux comprennent une salle de dégustation (3,10 mètres de haut au lieu de 3,50) et des toilettes – La Police du Bâtiment répond qu’elle n’a pas d’objections à faire
    1950 – Emma colle née Toscani demande l’autorisation de transférer au 13, rue des Hallebardes (Palais de la Glace) le débit de boissons alcooliques sis 8, rue du Travail (Taverne du Travail, société représentée par Jules Zabern)
    1950 (décembre) – Le préfet prend un arrêté qui autorise le transfert
  • 1954 – Eléonore Louis (couture et remmaillage Léone, 5-a rue des Mineurs) demande l’autorisation de construire un guichet de remmaillage de bas au 13, rue des Hallebardes dans la maison Kurtz, sous la direction de l’ébéniste décorateur Pierre Arnold (rue Saint-Aloyse au Neudorf) – Dessin – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Autorisation – Travaux terminés, octobre 1954
    1955 – La Police du Bâtiment constate qu’Eléonore Louis a posé sans autorisation une enseigne – Elle répond que l’enseigne figurait sur le dessin fourni par Pierre Arnold – Demande – Autorisation
    1957 – Eléonore Louis demande l’autorisation de poser une enseigne perpendiculaire – Croquis – Autorisation accordée à la maison Léone, Couture
  • 1956 – Le préfet autorise Wanda Dime née Colle à exploiter le débit de boissons Au Palais de la Glace et Italia.
  • 1958 (juillet) – Daniel Freysz, président du Groupe des Assurances alsaciennes, signale que des tuiles sont tombées du toit – La Police du Bâtiment constate les faits
    1958 (octobre) – Robert Dime est autorisé à poser un échafaudage sur la voie publique pour réparer la toiture – Travaux terminés, novembre 1958
  • 1960 – Robert Dime et les héritiers d’Erminia Colle née Toscani déclarent louer depuis octobre 1959 à Frédéric Brosi (herboristerie Floralpina, 22 rue des Orfèvres) un local qui servait d’habitation mal aérée et qui servira de dépôt. Ces locaux figurent au livre foncier sous la désignation Propriété d’étage sur section 63 n° 144/64 rue des Orfèvres n° 28 avec 0,14 are de sol, remise comprenant dans la maison, les dépôts formant les premier et troisième étages et le grenier du quatrième étage. La Police du Bâtiment fait son rapport, le rez-de-chaussée a toujours servi de remise, les étages sont impropres à l’habitation. Elle écrit à la Division I qu’elle est favorable à la désaffectation
  • 1961 – L’entreprise de construction Magi (Allée Schach à la Meinau) est autorisée à occuper la voie publique (double tarif pour occupation illicite)
    1961 – Robert Dime est autorisé à occuper la voie publique pour transformer la devanture du Palais de la Glace Italia
  • 1960 – Robert Lucien Dime, demeurant sur place, dépose une demande de permis de construire sous la direction du technicien en bâtiment Pierre Debes (quai de la Tuilerie au Neudorf) – Plan de situation – Selon le devis, les ouvertures qui se trouvent dans deux maisons différentes auront des ouvertures uniformes en arc comme ceux qui existent dans la maison d’angle – Devis estimatif. L’immeuble suit l’alignement légal rue des Hallebardes mais en dépasse de 8 mètres carrés rue des Orfèvres – La façade est repeinte avant que l’architecte des Bâtiments de France ait donné son autorisation
    1961 (janvier) La société J. Gremmel et Compagnie (225, route de Schirmeck) écrit à l’architecte des Bâtiments de France qu’elle a démonté la devanture en bois en dégageant la pierre de taille abîmée. La façade sera donc crépie de même que les cadres métalliques. Une enseigne Au Palais de la Glace se trouvera sur chaque façade et une enseigne Italia à l’angle. – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Autorisation de transformer les devantures au rez-de-chaussée, mars 1961 – Travaux terminés, avril 1961
    1961 (février) – La société J. Gremmel dépose une demande pour poser les enseignes – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable assorti de conditions – Dessin – Autorisation
    1961 (mars) – Autre demande de poser une enseigne verticale Italia à l’angle. L’architecte des Bâtiments de France émet un avis défavorable. Le propriétaire renonce à poser une nouvelle enseigne
    1961 (avril) – Robert Brumm demande l’autorisation de poser une enseigne en plexiglas R. Brumm, Abat-jour, 3° étage – Autorisation
  • 1965 – Chargé par le notaire Geny de Schiltigheim de dresser une esquisse de l’immeuble, le géomètre Robert Bissinger demande l’autorisation de consulter le dossier de la Police du Bâtiment
  • 1966 – Robert Dime demande l’autorisation de transférer la licence Au Pavillon de la Glace (27, rue du Vieux-Marché-aux-Vins) dans les locaux du Palais de la Glace sis 13, rue des Hallebardes – La Police du Bâtiment constate que les locaux comprennent une salle de dégustation, une cuisine, un atelier de pâtisserie et des toilettes
    1966 (avril) – Le préfet accorde l’autorisation de transfert
  • 1968 (mars) – Le Palais de la Glace Italia demande l’autorisation de poser une enseigne lumineuse (libellé Kronenbourg) – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Autorisation – L’enseigne plate est posée
  • 1968 – Le maire demande au propriétaire Robert Dime de faire ravaler les façades
    Le propriétaire sollicite une subvention auprès du Fonds National d’Amélioration de l’Habitat – L’architecte de la Police du Bâtiment Charles Adam établit un rapport technique (bâtiment construit vers 1850 en moellons et briques crépies, planchers en bois, tuiles plates sur charpente à deux versants – Devis de la société Magi et Compagnie
    1968 (octobre ) – Robert Dime est autorisé à poser un échafaudage sur la voie publique – Travaux terminés, novembre
  • 1977 – La Police du Bâtiment constate que le Palais de la Glace a ravalé les façades sans autorisation préalable jusqu’au premier étage, ce qui nuit à l’aspect général – L’architecte écrit au propriétaire qui n’a pas tenu compte de suggestions verbales de repeindre en teinte grès la partie peinte en blanc
    1977 (février) Les établissements Walter (rue Vauban à Mundoslheim) demandent l’autorisation de poser un store. Echantillons de toile – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Autorisation
    1977 (avril) – Le propriétaire demande l’autorisation de déposer l’enseigne rue des Hallebardes pour pouvoir poser le store – Autorisation de démonter l’enseigne, monter le store puis remonter l’enseigne – L’enseigne est reposée, juillet 1977
  • 1980 – Le maire demande au propriétaire Robert Dime de faire ravaler les façades – Le propriétaire demande un délai
    1981 – Le maire prend un arrêté portant injonction de ravalement
    1984 – Robert Dime transmet des devis pour obtenir une subvention
    1984 (décembre) L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable pour ravaler les façades aux 13, rue des Hallebardes et 30-32 rue des Orfèvres – Le propriétaire est autorisé à poser un échafaudage sur la voie publique – Le décorateur Léon Herrmann transmet les factures des différentes entreprises – L’immobilière du Parc, agissant au nom de Robert Dime, transmet le numéro du compte bancaire sur lequel verser la subvention
  • 1984 – La Police du Bâtiment constate que le Palais de la Glace a posé sans autorisation deux projecteurs. Après visite des lieux, les services municipaux et l’architecte des Bâtiments de France décident de remplacer les lampes par des rampes lumineuses – Robert Dime et les enseignes Kappeler demandent l’autorisation correspondante – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Autorisation de poser une double rampe lumineuse
  • 1985 – Le maire certifie que le bâtiment, construit au XIX° siècle avant 1885, a plus de vingt ans
  • 1986 – Robert Dime informe les services de sécurité qu’un appareil de chauffage a provoqué un incendie dans les remises louées à la société Floralpina – Le Service des incendies fait des recommandations
  • 1989 – La Palais de la Glace demande l’autorisation de remplacer la toile du store (échantillons joints) – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Accord
  • 1994 – Marc Dime demande que la société Lucien Walter (à Brumath) soit autorisée à remplacer la toile du store – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Le Palais de la Glace, Italia est autorisé à poser un store en banne et une enseigne sur lambrequin – Travaux terminés

Relevé d’actes

Catherine Rühl veuve de Michel Spener (voir l’enregistrement à son nom dans le Livre des communaux de 1587) et son fils Michel Spener remboursent un supplément de capital assis sur leur maison dite zum kalten Eck (au Coin froid) parce que le règlement a eu lieu dans un temps de dévaluation.

1633 (15. Martÿ), Chambre des Contrats, vol. 471 f° 135
Erschienen weÿ: H Michel Speners see: alhie nachgelaßener wittiben Catharinæ Ruehlin ehelicher Sohn herr Michel Spener burger Zu St. An einem
So dann der Ernuest hochgelehrte herr Johann Friderich Jung beed. Rechten Doctor innamen weÿ: hanß Oßwald Engelmanns see. Erben am and. theil, Zeigte An,
demnach die 100. fl. Capital so vermög der in alhieiger Cantzleÿ den 13. Aprilis Anno 1575. vffgerichten verschreibung Jährlich vff Maria Verkündung, von vff vndt abe ihr Catharinæ Rühlin behaußung alhie in der Spießgaß gelegen und zum Kalten Eck genannt, verzinßt den 25. Novembris A° 1622. nach außweisung der obangezogener verschreibung beÿgezeichneten quittung in damaligen hohen gelt abgelegt worden, Alß heten sie sich nach maß alhieiger vber die Nachträg verfassten instruction, mit einand. güetlichen dahin verglichen, daß mehrgemelte Fr Catharina Rühlin ihnen Engelmännischen Erben an gutem ietziger Zeit gäng und giebigen gelt 250 pfund d nachzutragen
[in margine :] Erschienen H. Nicolaus Tornarius Nots. von wegen seines mit Fr. Veronica Jungin s: erzeugten vnd nunmehr verstorbenen also weinhändler ihne Tornarium geerbten Kindts, für sich selbsten, H Johann Friderich Seüpeln Guthleutschafner alß noch ohnentledigter Vogt Catharinæ Jungin H Rudolff Würtzen Großen Rhats v.want ietziger haußfr. So dann Isaac Reble Zoller am Wickheüßel alß Ehevogt Euphrosinæ dubiußin vnd alß vogt Barbaræ dubiußin seiner haußfr. bruders tochter, alle alß weÿ: hanß Oßwald Engelmanns Erb. haben in gegensein H Michel Speners für sich und innamen seiner vberig. geschwisterd. (…) Act. den 14. Decemb: Anno 1639.

Michel Spener et ses cohéritiers louent au libraire Jean Philippe Mülb une échoppe de deux arcades dans la rue des Hallebardes et deux arcades dans la rue des Orfèvres

1641 (1. febr.), Chambre des Contrats, vol. 486 f° 78-v
(Locatio-Conductio) Erschienen Hr Michael Späner für sich selbst und im nahmen seiner geliebten Geschwistrig.
hatt in gegensein H Johann Philipß Mülben deß buchhändlers bekannt
Ihme entlehnt 18 Jahr lang nach einander vff Mariæ Verkündigung nechstkünfftig anfahendt, Ihr der Spänerischen Gaden in Spießgaß, einseit ein Eckh an der goltschmidgaß mit Zwen bög. die anderseit in d. Spießgaß. auch Zweÿ bögen, für und umb einen iährlich. Zinnß benantlich 20. Pfund pfenning Straßburg.

Le receveur de l’hôpital cède à la veuve de Conrad Dinckel un capital que les héritiers Michel Spener doivent sur leur maison rue des Orfèvres et rue des Hallebardes

1641 (17. martÿ), Chambre des Contrats, vol. 486 f° 214
(Cessio in solutum) Erschienen deß Mehrern Hospitalß Oberschreibers Johann Friderich Schiedt
hatt in gegensein H M. Daniel König. Pfarrers Zu Schiltigheim alß ehevogts Mariæ weÿl. H Conrad Dinckhelß Kl. Rhatsverwanthens geweßenen Glasers alhie nunmehr seel. hinderlaßene dochter und eintzig. Erbin
bekannt, demnach der Hospital besagt. H. Dinckhel für abverdienten lidlohn ein gewiße Summ schuldig word. (…) in solutum cedirt und zu bezahlung 107. lib. 12 ß 6 d. eigenthümlich übergeben 200 fl. Straßb. wehr. Nachtragß Capital, so weÿl. H Michael Späners deß goltschmidts sel. alhie hinderlaßene Erben iahrs vff Georgÿ von, uff und abe Zweÿen häußern in Spießgaß alhie an der groß. predig. gaß. geleg. mit 10. fl. ermeldter wehr. vermög einer pergamentinen under deß Bischoffs hoffs zu Straßburg anhangend. Insigel d. 11. aprilis und j. maÿ a° 1582. vßgefertigt. Zinnßbrieff und demselben zurück geschriebener Nachtragß Vergleich Zu verzinnß. pflichtig sampt davon vßtändig. Marzahl
[in margine :] Erschienen H Johann Balthasar Kraut der Postmaÿster alß Ehevogt Fr. Annæ Mariæ Michaelin hatt in gegensein H Isaac Bitot deß Handelßmanns alß ietzigen eigenthumblich. Innhabers der herberg Zum gerten fisch (quittung) Act. 17. Jan : a° 1663.

La maison appartient en 1642 d’après les tenants et aboutissants voisins à l’orfèvre Jean Baptiste Fecher. Fils d’orfèvre, il épouse en 1636 Marie Salomé Fürich, fille d’un fabricant d’instruments d’écriture

Mariage, cathédrale (luth. p. 385)
1636. Doîca 22. Trin: 13. 9.bris. Johann Baptist Fächer goltarbeiter H. Friderich Fächer goltarbeiters sohn V J Maria Salome, Niclaus Fürich des Schreib Zeugkmachers e. tochter, eingesegnet montag 21. 9.bris (i 197)

Le marchand Jean Philippe Fürich cède à son beau frère Jean Baptiste Fecher ses droits dans la succession de sa mère Elisabeth Wilhelm
1649 (15. 8.br), Chambre des Contrats, vol. 504 f° 714
Erschienen H Hannß Philipß Furich der handelßmann
hatt in gegensein H Johann Baptistæ Fechers deß Golt Arbeiters seines Schwager,
bekannt, daß Er demselben Zu bezahlung der ienig. 100. lib. so besagter Furich gedachtem Fechern in crafft der am 7 xbris a° 1646. in d. Cancelleÿ Contract stuben vffgerichteter Obligation zu thun ist
cedirt und übergeben habe all daß ienige so ihme nach Anlaÿtung deß, über weÿl. Fr. Elisabethæ Wilhelmin Furichisch. Wittibin seiner Muter seel. Verlassenschafft in a° 1648. durch H Jeremiam Ursinum den Notarium vffgerichteten Inventarÿ fol. 41. fac. 2. in Mütterlichen prælegat Mütterlichem Erbe

Jean Baptiste Fecher rembourse un capital assis sur sa maison d’après un titre de 1575

1660 (27. april), Chambre des Contrats, vol. 525 f° 438
Erschienen H Barttholomæus Hopffer der Contrefaiter alß Ehevogt Fr. Annæ Sabinæ Jungin,
in gegensein H Johann Baptistæ Fechers deß Golt arbeiters
bekannt, daß Er, von demselben, die Jenige 75. lib. so besagter H Fecher, von vff und ab seiner alhie in der Spießgaß. gelegenen Behaußung vermög eines pergamentinen Mittw. den 13.t aprilis a° 1575. mit der Statt Straßburg anhangendem Kleinern Insigel auffgerichteten Zinnßbrieffs und demselben beschriebener resp. Nachtragß Vergleichung und particular Abloßung, Jfr. Annæ Sabinæ schuldig gewesen ist

Jean Baptiste Fecher est élu à la Chambre matrimoniale à la place de Christophe Richshoffer
1666, Conseillers et XXI (1 R 149)
Johann Baptista Fecher kombt ins Ehgericht. 105.
(f° 105-v) Sambstag den 2. Junÿ 1666. Ahne Statt Weÿl. Herrn Rhatherrn Johann Christoph Reichshoffers geweßenen Assessoris beÿ E. Löbl. Ehegericht ist per maiora erwöhlt worden herr Johann Baptista Fecher.

Jean Baptiste Fecher rembourse un capital assis sur sa maison dite zum kalten Eck d’après un titre de 1491

1674 (10. Xbr.), Chambre des Contrats, vol. 543 f° 708
der Edel und hochgelehrte H. Johann Albertus Sebitzius Med: Doctor beÿ Löbl. Universität Profess. und ietziger Decanus
in gegensein deß Ehrenvest, Fürsichtig und weÿsen H. Johann Baptistæ Fechers E.E. großen Rhats Beÿsitzers
bekannt, daß Er H. Fecher ehrenged. H. Dri Sebitzio die Jenige 15. golt fl. so Er demselben vermög eines Lateinischen pergamentinen resp. 17. et 14. Calend. Maÿ anno 1491. mit deß bischoffl. hoffs anhangendem Innsigel durch weÿl. H. Jacobum Schmiden ermelts hoffs damahligen Contractuum Not. nun längsten seel. uffgerichteten Zinnßbrieffs von Vff und ab einer alhier unden in der großen Prediger oder Goltschmits Gaßen gelegener und zum Kalten eckh genannten Behaußung Jährlichen term. Georgÿ Zu zinnß Zu raÿch. schuldig gewesenen ist mit dem Werth 300. golt fl. benantlichen 630. fl. also Verglichener maßen abgelößt

Jean Baptiste Fecher se remarie en 1672 avec Ursule Schilling, fille de pasteur, qui a épousé en 1661 le diacre Philippe Feigler puis en 1668 le diacre Jean Régnard Precht
Mariage, cathédrale (luth. f° 159)
1672. Zum 2. mahl Hr Johann Baptista Fecher E E großen Raths alter Beisitzer, Fr. Maria Ursula, Weiland Hr M. Johann Reinhard Prechter gewesenen Diaconi Zum J. St. Peter nachgelaßene Wittib. Donnerstags den 23.ten 9.bros, Münster (i 161)

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 187 n° 47)
1668. Dom. XXIII. Trinitatis 25. Octobris. Hr. M. Johann Reinhardus Brecht, Helfffer Zul Jungen St Peter Vnd Fr. Maria Ursula, Weÿl. Hrn M. Philippi Feÿlen gewesenen ältern Diaconi im Münster nachgelaßene Wittib. Copulavi Donnerst. 5. 9.br. (i 199)

Proclamation, cathédrale (luth. f° 106-v, n° XXII)
1668. Dom. 23. post Trin. Zum 2. mahl Hr M. Johann Reinhardt Precht, Diaconus bei der Kirck Zum J St Peter, Fr Maria Ursula, Weiland Hr M. Philipp Feÿlers geweßenen Diaconi im Münster nachgel. We. Donnerstags den 5.ten 9.bris J. St. Peter (i 109)

Mariage, cathédrale (luth. f° 5, n° 18)
1661. Dom. Jubilate den 5.ten Mai. Zum 2. mahl hr. M. Philippus Feigler, helffer bei hießigem Münster und Jfr. Maria Ursula, Weiland hr. M. Johann Christophori Schillings, gewesenen Pfarrers im Münster hinterlaßene ehel. Tochter. Dienstags den 14.te, Maji Spiegel Münster (i 6)

Ursule, veuve de l’ancien assesseur du Grand Sénat Jean Baptiste Fecher, vend la maison composée de deux bâtiments à l’orfèvre Jean Adam Küchel et à sa femme Marguerite

1682 (23. Xbr), Chambre des Contrats, vol. 552 f° 405
Ernst Friderich Mollinger dißer Statt Müntz Verwalter, So dann Fraw Maria Ursula, weÿl. Herrn Johann Baptistæ Fechers E.E. Großen Rhats geweßenen beÿsitzers nunmehr seel. nachgelaßene wittib mit beÿstand oberwehnts Herrn Mollingers Ihres Vogts, und Herrn Christoph Schüblers Notarÿ und wohlgedachten rhats beÿsitzers
in gegensein Herrn Johann Adam Küchels des Goltarbeÿters undt frawen Margarethæ beÿdter Eheleuth
Zweÿ häußer ein Vorders undt ein hinders, hoff, hoffstatt, bronnen, holtzhauß darauff Hannß Jacobs Von Awenheim deß Schuhmachers behausung stehet, mit allen deren gebawen, begriffen, Weithen, Zugehördten, Rechten undt gerechtigkeiten alhier ist einseit ein Eckh beÿ des ahne der Spieß: und ahne der großen Prediger jetzt Goltschmidtgaß genannt, in der Spießgaßen neben Johann Jacob Sandrarten dem Goltarbeÿter, in der Goltschmidtgaß aber neben herrn Johann Joachim Sartorio dreÿern des Stalls hinden uff -() stoßendt gelegen – umb 3800 fl.
[in margine :] (…) in gegensein H. Daniel Dietrich J. U. Ddi und E.E. großen Raths beÿsitzers alß curatoris deß hierin gemeldt. Kaüffers hind.laßener wittib fr. Margarethæ, gebohrner Faberin (quittung) Act. d. 20.ten Jul. 1696

Fils de marchand, Jean Adam Küchel épouse en 1678 Marguerite Faber, fille de marchand
Mariage, Saint-Thomas (luth. p. 75 n° 45)
1678. Eodem [Dom. Reminiscere et oculi d. 24. febr. v. 3. Martÿ] H Johann Adam Küchel d. ledige goldarbeiter weÿl. H Joh: Ludwig Küchels burg. vnd handelsmanns allhier ehelich. Sohn, Jfr. Margaretha weÿl. H. Johann Jacob Fabers burgers u. handelsmanns eheliche tochter, St. Thomæ eodem [7. Martÿ] (i 39 – proclamation cathédrale f° 53-v)

Les contrôleurs de l’argenterie demandent une rétribution en vin. Les Quinze renvoient l’affaire aux préposés généraux des métiers en suggérant d’accorder plutôt une rétribution en argent.
1694, Protocole des Quinze (2 R 98)
Johann Adam Küchel alß Silberschauer umb trinck Wein, 26. 28.
(f° 26-v) Sambstags den 20. Februarÿ
Johann Adam Küchel Vor sich et Cons. als dreÿ geordnete Silberschauern per D. Gollen prod: Undth. Anbringen und bitten, Erk. Vor Obern Handwerck herren gewißen, zu bedencken ob nichts rathsammer ihnen ane geld etwas ane statt Wein Zu kommen zu laßen

Marguerite Faber veuve de Jean Adam Küchel loue une partie de la maison à l’orfèvre Jean Daniel Hammerer qui cède l’année suivante son bail à l’orfèvre Geoffroi Bernard Agricola

1696 (24.7.), Chambre des Contrats, vol. 568 f° 392
H. Daniel Dietrich J.U.Ddus und E.E. großen Raths beÿsitzer, alß Curator Fr. Margarethæ geb. Faberin, weil. H. Johann Adam Küchel deß gewesten Goldarbeiters sel. nachgelaßene wittib
in gegensein Hn Johann Daniel Hammerers deß Silberarbeiters
entlehnt, In Ihro der Küchelischen an der Spieß: und Goldschmidgaßen Gelegenen behaußung, Erstlich Und. den Eckladen, Ferner auff dem zweÿten boden od. Stockwerck, Zweÿ Stieg. hoch, die Stub. d. hauß ehren, und die große Cammer wie auch die Küchen Cammer auff der Schneck., Item auff dem ditten boden die Zwo Cammeren, da mann von dem Schnecken in beede gehet, Mehr in dem vordern hauß die Zween inwendige Keller und dem Laden, In dem nebens hauß aber den Kohlen Keller die gesellen Cammer, die bühn über der Truckeneÿ und den Vordern theil am holtzhauß, So viel aber des höffleins, den bronnen, die bauch küchen und trückeneÿ betrifft, sollen solche der Verleihern und Entlehner zu Gemein. brauch freÿ stehen, weg. d. Einlogierung ist abgeredt, daß diejeneige Stueb und Zweÿ Cammerlein in dem Nebenshauß, worinn man die Soldaten bißhero logirte der Frau Verleiherin und dem Herren Entlehner zu solchem Gebrauch die Soldat. zu logiren zugleich. theil. vorbehalt., was aber die bett getüch holtz liechter und übrigen betrifft, was man den Soldaten zu fourniren schuldig ist, der Entlhener zweÿ die Verleiherin nur einen dritten theil daran zu leiden schuldig sein solle, Und soll diese lehnung angehen von dato und wehren biß Johannis Baptistæ 1698. umb einen jährlichen Zinß nunmehr 45 pfund
[in margine :] hierinn gemeldter H. Dr. Dietrich deß beständigen Regiments der H. XXI. ietzmahliger beÿsitzer, alß Küchelischer Fr. wittib vogt an einem, hierinn gemeldter H. Johann Daniel Hammerer am andern, So dann H. Gottfried Bernhard Agricola der Silberarbeiter am dritten theil, haben angezeigt und bekandt, daß erstlich H. Hammerer d. hierinn verschriebene Lehnung von Johann Baptistæ dieses Jahrs an erlaßen, 2. Er H. Agricola aber dieselbe nicht allein von ged. Zeit Johannis Baptistæ diß jahrs biß zu dem End übernomm. Sondern auch drittens mit consens deß verleihend. Hn Vogts solche noch zweÿ jahr weiter biß Joh:is Bapt. 1700 zu continuiren versproch. – den 19. julÿ 1697

Marguerite Faber veuve de Jean Adam Küchel meurt en 1718 en délaissant trois enfants. L’inventaire est dressé dans la maison de François Jacques Wurmser de Vendenheim derrière Saint-Nicolas. L’actif de la succession s’élève à 1247 livres de Strasbourg, le passif à 381 livres.
1718 (8. 9.bris), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 44) n° 25
Inventarium über Weÿland der Ehrn: und Tugendsamen Frawen Margarethæ Küchelin, Gebohrner Faberin, auch Weÿland Herrn Johann Adam Küchels, geweßenen Goldarbeiters und burgers zu Straßburg, nunmehr beeder seeligen, nachgelaßener Wittib Verlaßenschafft, auffgerichtet Anno 1719 – nach Ihrem den 24.ten Octobris Jüngsthien aus dießer welt genommenen tödlichen Ableiben, Zeitlichen verlaßen (…) Actum Straßb. Dienstags den 8.ten 9.br A° 1718.
Die Verstorbene Fr. seel: hat ab intestato Zu Erben Verlaßen, alß Volgt, 1. Herrn Joh: Adam Kücheln, Goldarbeitern und burgern allhier, welcher dießen Geschäfft selbsten persönlich beÿgewohnt,. 2. Joh: Jacob Kücheln, Küffern und Inwohnern Zu Eckboltzheim, so mit assistentz deß Ehren Vest und& weißen Herrn Jacob Federlins, Gartners Underwagnern undt E. E. Kleinen Raths beÿsitzers, als welcher auß wohlermelten Raths Mittel im nahmen desselben hierzu in specié deputirt, Zugegen. 3. Jungfr. Evam Margaretham Küchelin, welche mit beÿstandt deß Ehrenvest und hochachtbarn herrn Jodoci Kicken Vornehmen Handelßmanns und burgers allhier Ihres geschwornen Theilvogts dem geschäfft abgewartet. Allso alle dreÿ der Fr. seel. mit Eingangs erwehntem herrn Johann Adam Küchel Ihren geliebten Haußwürth seel. Ehelich erzeugte Söhn und tochter, auch ab intestato nachgelaßene rechtsmäßige Erben, Jeden zu einem dritten theil berührendt
Copia dispositionis inter liberos, So die fraw seel. durch ein Privat Person auffsetzen laßen aber eigenhändig ubnterschrieben
In einer allhier u Straßburg, hinder der Pfarrkirch zu St Niclaus gelegener und in dieße Verlaßenschafft nicht gehöriger behausung befunden worden als Volgt.
Auff der bühn, In der Obern Cammer, In der Wohnstub, In der Stub Cammer
Passiva, Item Herrn Frantz Jacob Wurmsern Von Vendenheim soll mann vor ein halb Jahr Haußzinnß
Rubricæ hujus Inventarÿ. Sa. Haußraths 142, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 23, Sa. Guldinen Ring 17, Sa. Baarschafft 32, Sa. Schulden 1032, Summa summarum 1247 lb – Schulden 381, Nach deren Abzug 1192 lb – Summa finalis Inventarÿ 1135 lb

Marguerite Faber veuve de l’orfèvre Jean Adam Küchel vend la maison au marchand boutonnier Pierre Julliot et à sa femme Nicole Thérèse Lefevre moyennant 1 670 livres

1698 (23.6.), Chambre des Contrats, vol. 570 f° 390
De Marguerite née Faber veufve du feu Sr Jean Adam Kuchel vivant orfevre et bourgeois de cette ville assistée du Sr Daniel Dietric, Conseiller au Conseil de Messrs. les vint Un son Curateur et de Jean Louys Kuchel, maistre tonnelier, Curateur des Enfants de feu le Sr Kuchel
au Sr Pierre Juillot, marchand boutonnier et bourgeois de cette ville et de De Nicolle Therese le febvre (signé) fr. pierre Julliot, Therese lefebure)
une maison, consistante en deux corps de logis, sçavoir un faisant le coin tant de la grande rüe des Predicateurs, appellée autrement rüe des Orfèvres, que de la rue des Hallebardes appelée volgairement Spiessgass et l’autre au coste gauche de la cour ayant son entrée vis à vis du puit, avec sa cour, places, puit, serre de bois, et tous ses autres bastiments, droits, appartenances et dépendances, Scize dans la ville de Strasbourg dans les deux rües comme il est marqué cy dessus tenante dans la dite rüe des Hallebardes a la maison de Jean Jacques Sandrat, Orfèvre, et dans la rüe des Orfèvre à celle de feu Sr Jean Joachim Sartor vivant orfèvre et Senateur de cette ville bourgeois, par derriere à Jean Georg Guerlach, maistre Cordonnier et quant au corps de logis du derrire à Chrétien Guebhard, maistre Gantier – hypothéquée pour la somme de 580 livres de Strasbourg faisant 2320 livres tournois restans de l’ancien prix d’achapt, suivant la lettre d’Achapt faite à la Chambre des Contrats le 23. Xbre 1682 – fait pour 1670 livres de Strasbourg
a condition de ne deroger en rien au bail que la dte. Venderesse à cy devant pasé à la chambre des Contrats avec le Sr Godefroy Agricola l’Orfèvre le 19. Juillet 1697
[in margine :] (in gegensein) H. Jean François Le roux des Buchhändlers und buchruckers allhier als dermahligen eigenthumbs besitzers hier verpfändeter behaußung, (Quittung) den 1. mart. 1734

L’assesseur des XXI Daniel Dietrich et le boutonnier Pierre Julliot demandent la permission de régler plus de la moitié des droits de mutation en capitaux. Les Quinze en restent à la coutume.
1698, Protocole des Quinze (2 R 102)
(f° 146) Freÿtag den 11. Julÿ – H. XXI. Daniel Dietrich und Pierre Juillot pt° Pfundzoll
Ego proponire, daß Herr XXI. Daniel Dietrich gegenwärtige Zweÿ Pfund Zoll Schein Zu Mghh. protocoll gelüfert, davon d. eine ihn angehen Und 37. lb 10. ß besage, der Ander seÿe vor pierre Juillot, der Knöpffmacher, Und belauffe sich ebenmäßig Auff 37. lb 10. ß. Anbeÿ gebetten, daß beede summen, allein habe ein jed. den gantzen Pfundzoll übernommen, Und Weilen Vermög Ordnung nur die helffte abgeschrieben werden solle als stünde Zu Mghh. Ob sie es dabeÿ laßen, oder ein Andersn erkennen wollen ? Erk. Soll einem jeden die heffte abgeschrieben werden.

Pierre Julliot loue une partie de la maison au manant sellier Jacques Lecomte

1703 (21.6.), Chambre des Contrats, vol. 576 f° 266
Sr Pierre Julliot Marchand boutonier
bail à Jacques Le Compte sellier et manançier de cette ville (signé) le conte selier
dans La maison du propriétaire scize icy ruë nommée Spießgaß faisant d’un côté le coin de le ruë des orfèvres de l’autre tenant au Sr Finx, La boutique joignant celle du dt. Sr Finx tout entiere pour une année à commençer a la St Jean prochaine de cette année – moyennant 30 écus par an faisant 90 livres tournois

Pierre Julliot loue à l’orfèvre Jean Frédéric Brackwehr l’échoppe qu’occupait le tailleur Etienne Lefort, entre l’échoppe du bailleur et celle du tailleur Sury

1710 (1.7.), Chambre des Contrats, vol. 583 f° 419
Pierre Juillot Kauffmann [unterzeichnet] Julliot
in gegensein Johann Friedrich Brackwehrs des ledigen Goldarbeiters mit beÿstand Heinrich Bucken des Schreiners sein noch ohnentschlagenen Vogts und Wolff Fietrich Brackwehr einspänniger seines leiblichen Vatters [unterzeichnet] Jean Fr. Brackwehr
In sein Juillots allhier theils in d. Goldschmids: theils in der Spießgaß gelegenen Wohnbehaußung, denjenigen Laden welcher Estienne le Fort schneiders bißhero inngehabt in d. ged. Spießgaß zwischen sein H. Juillots und Sury Schneidersläd. befindlich, So dann ein Kleinen Keller Unter ges. Suri lad., Kohlen darin zu legen, auf 3 jahr lang anfangend auf Joh. Bapt. 1710 – ist dem entlehner erlaubt eine Ös in ged. lad. und was sonsten zu seiner profession nöthig darinn zu machen – um einen jährlichen Zinß nemlich 30 pfund

Pierre Julliot et Nicole Thérèse Lefevre hypothèquent la maison au profit d’Elie Brackenhoffer, greffier à l’audience du consul en exercice

1710 (ut supra [23. Aug.]), Chambre des Contrats, vol. 583 f° 522
Sr Pierre Julliot marchand et Delle Nicolle Thérèse Le febure assistée du Sr Jean Droson et du Sr Jean Specht tous deux deputés pour cela de la part du petit Senay d’icy au defaut des proches parants
au Sr Elie Brackenhoffer Actuaire a L’Audiance de Mr L’Ammestre Regent – 3000 livres tournois
hypothèquent leur maison sçituée icy rue des orpheures faisant d’un côté le coin d’autre côté tenant a Sartor La veuve aboutissant au Sr finx

Pierre Julliot et Nicole Thérèse Lefevre hypothèquent la maison au profit du docteur en médecine Jean Frédéric Stædel

1715 (16.4.), Chambre des Contrats, vol. 588 f° 320-v
Sr Pierre Julliot marchand et Dlle Nicolle Thérèse Le febure assistée des srs Benedict Villars et Frédéric Wolfgang berhardt assesseurs du petit Senat
au Sr Jean Frédéric Stedel Dr en medecine – 3000 livres tournois
hypothèque leur maison Scitue icy rue des orfeures faisant d’un côté le coin d’autre tenant a Sartor La vueuue abou. au Sr finx

Thérèse Lefèvre, femme abandonnée de Pierre Julliot, hypothèque la maison au profit du chanoine Charles Louis de Lutzelbourg

1720 (24.9.), Chambre des Contrats, vol. 594 f° 462-v
Frl. Theresia geb. Le Feure Pierre Juillot des handelsmanns haußfrau, welcher schon eine zeit lang sich von Ihro absentiret, mit beÿstand hern Heinrich Feruat und H. Johann Peter gambs beeder EE. kleinen Raths beÿsitzer
in gegensein herren Carl Ludwig von Lützelburg Canonici zum Jungen St. Peter – 750 pfund
unterpfand, Ihre praetension und antheil an einem allhier in der spießgaß und goldschmids gaß liegend. hauß cum appertinentÿs

Pierre Julliot et Nicole Thérèse Lefevre hypothèquent la maison au profit d’Elisabeth Dietrich veuve Mollinger

1724 (1.6.), Chambre des Contrats, vol. 598 f° 269-v
H. Pierre Juillot der handelsmann und Nicole Thérèse geb. le Febvre beÿständlich Hn:Plarr und Hn; Desgerorges beeder EE. kleinen Raths beÿsitzer
in gegensein hn: Ernst Friedrich Mollinger Banquier als mandarÿ seiner mutter Elisabethæ Mollingerin geb. Dietrichin der Wittib – schuldig seÿen 250 pfund
unterpfand, Eine Behausung hoff hoffstatt mit allen derselben gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, Rechten und gerechtigkeiten ahne der Spießgaß, einseit ist ein eck ahne der Goldschmidtgaß anderseit neben den Sartorischen Erben hinten auff H. Finxen

Les experts évaluent la maison à la somme de 480 livres à l’inventaire dressé après la mort de Pierre Julliot.
Les héritiers vendent la maison à l’imprimeur et libraire Jean François Leroux

1730 (9.12.), Chambre des Contrats, vol. 604 f° 523-v
weÿl. H. Peter Juillot gewesten Knopffmacher und Seidenhändlers und Fr. Nicole Thérèse geb. Le Febvre mit beÿstand ihres geschwornen vogts Johann Hafner des schneiders, Ferner aber dieselbe als sachverwalterin ihrer beeder töchtere Anna Theresia Juillot und Fr. Johannna Claudina geb. Juillot, H. Jean Louis Coutailloux officier dans le régiment de vivarés ehefrauen, Mehr ged; Julliotischer wittib als mandataria ihrer dritten tochter Fr. Anna H. Salomon Perraudin de Champront Lieutenant entretenu au régiment de Champagne, vermittels eines am 4. Octobris jüngst vor Me Grandjean Notario regio zu Fuissé en Maconnois consens schein, weither Pierre Bernard Julliot und Joachim Julliot beede ledige mehrjährig und ohnbevögtigte handelsleuth, so dann Jfr Jeanne Julliot so auch über 25 jahr mit assistentz H. Johann Michael Eßig handelsmanns
in gegensein Jean François le Roux des Buchdruckers Buchhändlers
Eine Behausung bestehend in vorder: und hinderhauß hoff holtz hauß Bronnen und hoffstatt mit allen derselben gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, Rechten und gerechtigkeiten Bauchkeßel (…) und Ladenschäfft, welches hauß ahne der Spießgaß, einseit ist ein eck ahne der großen Prediger oder goldschmidtsgaß und neben weÿl. N. Dieffenbacher silberarbeiters wittib anderseit neben weÿl. H. Johann Georg Finx des Juwelierers Erben hinten theils auf ged. dieffenbacherische wittib theils auf N. Schatz des Zinngießers wittib und erben theils auff Goldbach den gürttler außer denen in darüber besagend: und dem käuffer behändigten documenten bemeldten oneribus der gemeinschafft des bronnens Profeÿ und andern mehr – der mitverkauffenden Julliotischen wittib mit lebtägigen wÿdum verhafftet, welche jedoch auff den natural genuß ged. haußes hiebeÿ verzug gethan hat, ged. wittib als ein währender ehe erkaufftes guth, krafft ihrer am 13. Septembris 1692 zu Besançon vor Me Cordebillot Notario daselbst auffgerichteten Ehepacten zu einer helffte und ihren 6 Kindern zum andern halben theil für ohnverändert
außer dem laden und einer kleinen daran liegenden Kammer als welcher Julliotische wittib biß nächst kommenden annunc: Mar: ohne zinnßreichung zu genißen berechtiget ist – um 1580 pfund ausmachende capitalien und 2100 pfund

Les préposés en chef aux droits de mutation confirment que Jean François Leroux devra payer les droits pour son imprimerie
1731, Protocole des Quinze (2 R 137)
(Pfundzoll, Jean François Le Roux Buchdruckereÿ)
d. 3 Marty – Ober lb Zoll H. ref. in s. Jean François Le Roux pt° lb Zolls Von einer erkaufften burchtruckhereÿ. Erk. wird abgewißen und soll den pf. Zoll Zahlen
Mont. den 5. Martÿ – Ober Pfundt Zoll herren laßen bescheid ansagen, in s. Jean François Le Roux pt° lb. Zolls

Jean François Leroux déclare en 1790 qu’il a fait des travaux dans la maison après l’avoir achetée.
Il loue une échoppe à côté de celle du vitrier Ehrmann à l’orfèvre Jean Jacques Kolb

1733 (17.11.), Chambre des Contrats, vol. 607 f° 474
H. Johann Frantz Le roux Buchführer und Buchdrucker
in gegensein H. Johann Jacob Kolb des Silberabeiters
In sein des Verlehners eigenthümlich zuständig ahne der Fladergaß einseit ein Eck ahne der Goldschmiedsgaß anderseit neben weÿl. Johann Georg Finx gewesten Juwelierers hinterlaßenen wittib und erben gelegenen behausung, unten auff dem boden zwischen des verlehners und Ermann des glaßers lehnungsweiße besitzenden Laden einen Laden – auff 9 nacheinander folgenden jahren anfangend von weÿnachten, um einen jährlichen Zinß nemlich 20 pfund

Jean François Leroux loue une échoppe au fripier Jean Georges Müller

1768 (21.1.), Not. Laquiante (6 E 41, 1026)
Bail de 6 années consecutives qui commencent a la Notre Dame de mars prochaine – Sr Jean François Leroux imprimeur du Roy
au Sr Jean Georges Müller fripier
la Boutique de la maison a luy appartenante en cette ville rue des hallebardes tenant ladite boutique à la maison du Sr Bidner orfèvre avec la Cave au dessous et celle attenante sous le bureau du Sr son fils, avec le logement du derrière, consistant en un Poele au premier étage avec son fourneau dont la poterie est en fayance petite porte de fer blanc audit fourneau (…) une petite cusinie ouverte sur l’escalier avec un foyer (…) et une chambre sombre au second étage un poële avec son foyer de fonte et les tuyaux (…) au troisième Etage aussi un poele avec son fourneau de fonte (…) les trois susdits poeles lambissés à hauteur d’appui et mis en couleur à l’huile (…) plus au troisième étage une autre grande chambre carlée avec les vitres le tout a neuf, Plus l’usage commun de la buanderie lors qu’il fera la lescive en avertissant neanmoins pour le tems qu’il la fera plus et enfin l’usage commun de la pompe – moyennant un loyer annuel de 75 livres

Lex experts évaluent la maison à une valeur minimale de 1 750 livres lors de l’inventaire dressé en 1758 après la mort de Marie Louise Charrot, première femme de Jean François Leroux, et à 6 250 livres en 1790 lors de l’inventaire dressé après la mort de Jean Frédéric Leroux

Les ayants droit de Jean François Leroux vendent la maison à Michel Rivage

1802 (24 thermidor 10), Strasbourg 11 (4), Not. Anrich
Cit. Pierre François Rouge, négociant, Cessionnaire des droits successifs competants aux quatre enfants de feue Dame Jacobé Genevieve Leroux femme Larcher a Meziere, fille du premier lit de feu le Cit. Jean François Leroux, imprimeur en cette ville, dans la succession d’icelui et dans celle de leur tante consanguine Françoise Thérèse Leroux, vendeurs pour un 8°, Plus le Cit. Joseph Fabry Negociant comme poursuivant les droits de son épouse Marie Joséphine Leroux, le Cit. Louis François Herrmann Leroux imprimeur en cette commune et Marie Charlotte Leroux épouse du Cit. Jacques Grosse Officier de santé les trois derniers enfants du second lit dud. Cit. Jean François Leroux vendeurs pour cinq 8°
au Cit. Michel Rivage propriétaire en cette ville
le 24 brumaire 11 n° 492 – leurs parts et portions dans une Maison faisant partie de la succession dudit Cit. Leroux défunt scize rue de hallebardes N° 1 consistant en Maison de devant et maison de derrière, cour, puits, buandrie, plusieurs Caves voutées et un bucher dans la maison voisine donnant dans la Cour des vendeurs, d’un côté le Cit. Büttner bijoutier, de l’autre côté le Cit. Bramberger Negociant dans la rue des orfèvres par derrière sur le Cit. Koch
y compris les deux 8° appartenants en icelle a l’acquéreur comme cessionnaire des droits successifs competants à De Louise Leroux veuve D’Esse à Ivoi Carignan et à feu le Cit. Jacques François Leroux, les deux enfants du premier lit de Jean François Leroux ainsi que dans elle de Françoise Thérèse Leroux qui lui a été adjugée par procès verbal d’enchere passé devant le Notaire soussigné le 24 thermidor dernier – moyennant 29.100 francs
N° 470 première enchere, à la requête des héritiers Enfants de deux lits de feu le Cit. Jean François Leroux imprimeur en cette ville dont trois du premier et trois du second lit, ceux du premier représentés par leurs cessionnaires les Cit. Michel Rivage et Pierre François Rouge négociants en cette commune, les trois autres du second lit en personne sçavoir la Cit. Marie Joséphine Leroux épouse du Cit. Joseph Fabry négociant, le Cit. Louis François Herrmann Leroux imprimeur en cette commune et Marie Charlotte Leroux épouse du Cit. Jacques Grosse Officier de santé [n° 459 du 25 ventôse 10, Cit. Felix Treitt avoué au tribunal mandataire de la Cit. Marie Louise Leroux veuve du Cit. Charles Pierre D’Esse propriétaire demeurant a ivoy département des Ardennes, héritière partiaire de feu le Cit. Jean François Leroux et de feue Françoise Leroux sa sœur consanguine, procuration à Mouzon, cede au Cit. Michel Rivage propriétaire en cette ville tous ses droits héréditaires tant mobiliers qu’immobiliers (demeurant à Ivoi-Carignan)]
une maison scize rue de hallebardes N° 1 consistant en Maison de devant et maison de derrière cour puits buandrie plusieurs Caves voutées et un bucher dans la maison voisine donnant dans la Cour des vendeurs d’un côté le Cit. Büttner bijoutier d’autre côté le Cit. Bramberger Negociant dans la rue des orfèvres par derrière, mise à prix 20,000 fr – au Cit. Nerking pour 22.100 francs
plus une maison scize rue dite Fladergass et au Coin de Celle du Dome n° 29 avec une maison de boulanger y attenante cour et puits communs cave et autres appartenances et dépendances d’un côté le Serurier Goerner de l’autre les héritiers Kauffmann, derrière led. Cit. Goerner, mise à prix 20.000 fr – Cit. Nerking pour 22.500 francs
plus une maison scize au coin de la rue des freres marquée N° 1 dans ladite rue et en face de la place de la Cathedrale N° 33 ayant puits et cave avec ses appartenances et dépendances d’un côté l’épouse du Cit. Eck imprimeur, de l’autre Gillmann Marchand Graissier derrière lesdits Gillmann et la femme Eck, mise à prix 14.000 fr – au Cit. Nerking pour 15.100 francs
n° 470 deuxième enchère le 4 messidor – troisième enchere le 1 thermidor
24 thermidor 4, enchère – la maison rue des freres marquée N° 1 et place de la Cathedrale N° 33 au Cit. Nercking pour 20.200 francs, enchéri pour le Cit. Chanvrier marchand de modes
la maison rue de hallebardes N° 1 à Michel Rivage pour 29.100 francs
la maison rue dite Fladergass n° 29 à Jean Jacques Haubenstricker tourneur pour 32.300 francs
Enregistrement de Strasbourg, acp 85 f° 58 du 3 fructidor 10

Le marchand de modes Michel Rivage et sa femme Marie Rose Muff vendent la maison au marchand de soieries Mathieu Pramberger moyennant 54 000 francs

1815 (4.2.), Strasbourg 10 (59), Not. Zimmer n° 4110
Michel Rivage marchand de modes et Marie Rose Muff demeurant rue des Hallebardes n° 19
à Mathieu Pramberger marchand de soieries
une maison scise cette ville rue des Hallebardes n° 19 consistant en maison de devant et maison de derrière, cour, puits, buanderie caves voutées et un bucher dans la maison voisine donnant dans la cour des vendeurs avec toutes ses appartenances, droits et dépendances, d’un côté la maison du Sr Büttner orfèvre bijoutier, de l’autre formant coin de la rue des orfèvres dans laquelle cette maison a pour voisine led. Sr Prambeger acquéreur, derrière la propriété du Sr Koch graissier – ensemble les bancs, comptoirs, vitrages, rayons dans le grand magasin un poel non muré par chaque étage, les grandes tringles pour rideaux – acquis des héritiers Léroux après le décès de Marie Elisabeth Spoor son épouse en premières noces arrivé en cette ville le 4 thermidor 9 et pendant son veuvage Me Anrich le 24 brumaire 11 – moyennant 54.000 francs
enreg. manquant f° 49 du 6.2.

Originaire de Lindau sur le lac de Constance, Mathieu Pramberger épouse en 1788 Marie Elisabeth Griesinger, fille de pasteur : contrat de mariage, célébration
1788 (13.8.), Not. Greis (Jean Frédéric 6 E 41, 894) n° 194
Eheberedung – persönlich erschienen der Wohl Ehrenvest und Großachtbare Herr Matthäus Pramberger, lediger Handelsmann von Lindau gebürtig, weiland Herrn Joachim Prambergers gewesenen Schneider meisters daselbsten hinderlaßener ehelicher Sohn so majorennis und ohnbevögtigt zu seÿn declarirte, als Bräutigam an einem
So dann die Wohl Edle und Viel tugendgezierte Jungfrau Maria Elisabetha Griesingerin, Herrn Johann Jacobs treueiferigen Pfarrers beÿ der Evangelisch Gemeinde zu Breuschwickersheim und burgers alhier zu Straßburg ehelich erzeugte Tochter unter assistentz dieses ihres Herrn Vatters als Braut
Actum alhier Zu Straßburg Mittwoch den 13. Augusti anno 1788 [unterzeichnet] Mathäus Pramberger als bräutigam, Maria Elisabetha Griesingerin als braut

Mariage, Breuschwickersheim (luth., p. 15)
Im Jahr 1788 Dienstags den 18. Novembris wurden nach wiedrhohltem Aufbieten ehelich getraut Herr Matthæus¨Pramberger der ledige Burger und Handelsmann zu Straßburg gebürtig von Lindau am Bodensee, weÿland Herrn Joachim Prambergers des gewesenen burgers und Schneiders daselbst mit Frau Anna Elisabethe Radiusin seiner gewesenen Ehefrauen ehelich erzeugter Sohn und Jungfrau Maria Elisabetha Griesingern gebürtig von hier, Johann Jacob Griesingers des Pfarrers alhier mit Frau Catharina Magdalena Kirstensteinin seiner Ehefrauen ehelich erzeugte Tochter (…) der Brautigam ist gebohren worden den dritten Aprilis im Jahr 1759 und die Braut den 22. Martÿ im Jahr 1770 (…) [unterzeichnet] Mathäus Pramberger als hochzeiter, Maria Elisabetha Griesingerin (i 10, procl. Temple-Neuf f° 16-v)

La tribu du Miroir remet à Mathieu Pramberger une promesse d’admission. Après avoir acquis le droit de bourgeoisie, il devient tributaire le 10 mars 1789.
1788, Protocole de la tribu du Miroir (XI 280) a. Conseil
(f° 50) Dienstags, den 19. Augusti 1788 – Vertroestung
Hr Mathäus Pramberger, von Lindau am Bodensee gebürtig, stehet vor, und producirt glaubwürdigen Lehrschein von denen Hh. Andreas Cramer seel. Erben in Lindau den 15. Octobr. 1783 ausgestellt, mit Bitte ihm den Zu Erlangung des hiesigen Burgerrechts benötigten Vertröstungschein als Handelsmann Zu erteilen. Nach eingesehenen producto Erkannt, Willfahrt.

(f° 60) Dienstags, den 10. März 1789 – E. Leibzünfftiger
Hr Mathäus Pramberger, weil. G. Joachim Pramberger, gewesenen Schneiders zu Lindau am Bodensee nachgelaßener ehelicher Sohn, auf prod. Cantzlei- und Stallschein vom 10. Jänner jüngsthin, gegen Erlag 100. lb vor das Handels- und 15. lb vor das Zunft- Recht, hat angelobet. Führet die Seidenhandlung.

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison rue des Orfèvres. Ceux du mari s’élèvent à 1 076 livres, ceux de la femme à 1 064 livres.
1789 (7.3.), Not. Greis (Jean Frédéric 6 E 41, 892) n° 451
Inventarium über des Wohl Ehrevest und Großachtbarn Herrn Mathäus Prambergers des Handelsmanns und der Wohl Edlen und Vieltugedgezierten Fr. Maria Elisabetha gebohrner Griesingerin, beder Eheleute und Burgere alhier Zi Straßburg einander vor ohnverändert in den Ehestand zugebrachte Nahrungen auffgerichtet Anno 1789 – in ihrem vor mir unterschriebenem Notario d. 13. Augusti 1788 errichteten Ehe Contract §° 3° stipulirt haben, daß einem jeden von ihnen sein in die Ehe bringendes Vermögen vor eigen und ohnverändert vorbehalten seÿn solle – Geschehen alhier Zu Straßburg in einer in der Goldschmidgaß gelegenen hiehero nicht gehörigen Behausung in beÿsein Herrn Jacob Schatz des Handelsmanns und burgers alhier als der Ehefraun H. Schwagers und ad hoc angesprochenen Beÿstandts Sambstags den 7. Martii Anno 1789

Series rubricarum hujus Inventarii. Des Ehemanns in die Ehe gebrachte Vermögen, Sa. Hausraths 15, Sa. Silbers 7, Sa. goldenen Rings und dergleichen Geschmeids 143, Sa. der Baarschafft 4950, Summa summarum 5115 – Schulden 4200, Nach solchem abzug 915 lb. Wird nun dazu gerechnet die demselben krafft der Eheberedung §° 5.to gebührige Helffte an denen haussteuren 161 lb. Des Ehemanns in die Ehe gebracht vermögen 1076 lb
Der Ehefraun in die Ehe gebracht Vermögen, Sa. Hausraths 316, Sa. Silbers 33, Sa. goldene, Rings und dergleichen Geschmeids 80, Sa. der Baarschafft 635, Summa summarum 1064 lb – Haussteuren 161, der Ehefrau in die Ehe gebracht Gut 1225 lb

Après la mort sans postérité de Mathieu Pramberger, les héritiers cèdent leurs droits à la veuve Marie Elisabeth Griesinger

1817 (24.10.), Strasbourg 10 (63), Not. Zimmer n° 4793, 7867
Christophe Riesch, commis négociant de Lindau souveraineté de Bavière, agissant au nom d’Anne Barbe née Pramberger sa mère épouse de Louis Riesch son père passementier, plus au nom de Dlle Anne Marie Weisshaeuplin sa tante fille majeure, seules et uniques héritières ab intestat de Mathieu Pramberger leur frère respectif germain de la De Riesch et utérin de la Dlle Weisshauplin, vivant négociant à Strasbourg décédé audit lieu le 14 octobre courant
2. Marie Elisabeth Griesinger veuve de Mathieu Pramberger, mariés sous le régime de communauté en vertu du contrat de mariage reçu Greiss le 13 août 1788 et usufruitière générale de la totalité de la succession, créancière du défunt, assitée de M. Jonathan Widemann, propriétaire à Rothau (Vosges)
à la De veuve
tous les droits successifs moyennant 32.323 francs faisant 15.000 florins d’Allemagne

inventaire après décès d’un locataire, le marchand de draps Jean Adrien Boitel

1825 (5.7.), Strasbourg 14 (83), Me Lex
3773 et vacation du 16.7. (acp 174 F° 59-v du 25.7.)
Inventaire de la succession de Jean Adrien Boitel, marchand de draps, décédé à Luxeuil (Haute Saône) le 16 juin dernier- à la requête de 1. François Jacques Ardouin, employé des contributions indirectes, mandataire de Rose Emilie Moirant la veuve demeurant actuellement à Chalons sur Marne, mère et tutrice légale de Jacques Philippe, Louise, Elisa, héritiers chacun pour un 7° du défunt leur père, 2. Antoine Papier, chef de surveillance des contributions indirectes subrogé tuteur, 3. Philippe Pasquet, employé des contributions indirectes, mandataire d’Alexandre Clément Boitel, vicaire de la paroisse de St Loup à Chalons sur Marne, ledit Alexandre Clément Boitel Sr Pasquet mandataire de Louis Hyacithe Boitel, employé des contributions indirectes à Obernai, 4. Eugénie Boitel et 5. Virginie Boitel majeures
en la maison rue des Hallebardes n° 27 et rue des Orfèvres n° 20
mobilier : meubles dans une chambre au premier donnant sur la rue des Hallebardes, dans une chambre au premier donnant dans la rue des Orfèvres ; chambre à coucher au premier étage, 458 fr, marchandises 40 140 fr, numéraire 149 fr, créances 6433 fr, actif 47 182 fr, passif 87 214 fr
Titres et papiers, bail du magasin par la veuve Jean Daniel Koch jusqu’au 29 septembre 1828, Me Wengler le 3 septembre 1819
Enregistrement de Strasbourg, acp 174 F° 16-v du 8.7.

Marie Elisabeth Griesinger veuve de Mathieu Pramberger et son associé Gustave Steinheil hypothèquent au profit de Frédérique de Stumm femme de Théodore comte de Waldner de Freundstein et d’Auguste de Stumm baronne de Berckheim la maison rue des Orfèvres et d’autres immeubles dont l’établissement de tissage de Rothau

1826 (13.10.), Strasbourg 6 (49), Me Triponé n° 1261
Obligation – Mde Marie Elisabeth Griesinger veuve de Mathieu Pramberger, M Gustave Steinheil, négociant associés sous la raison Mathieu Pramberger suivant acte Me Triponé reçu ce jour
Mde Frédérique de Stumm épouse de Théodore comte de Waldner de Freundstein, ancien colonel au service de France, chevalier de la Légion d’Honneur et Mde Auguste de Stumm baronne de Berckheim, toutes deux demeurant à Mannheim, accepté par M Charles de Turckhkeim, négociant à Strasbourg, 100.000 francs
hypothèque, arrondissement de Strasbourg, 1. une maison sise à Strasbourg rue des Orfèvres n° 1, d’un côté la maison du Sr Bütner orfèvre, de l’autre celle ci après désignée, faisant le coin de la rue des Orfèvres et celle des Hallebardes
2. une maison sise en la même ville rue des Orfèvres n° 2, d’un côté la maison précédente, de l’autre celle du Sr Wolff marchand, devant la rue des Orfèvres, derrière le Sieur Bütner
3. un jardin de la contenance de 30 ares environ en cette ville quartier de la Krutenau rue des Bestiaux, rue de la Poule, d’un côté labrasserie au Jardin de France
Arrondissement de Saint Dié. 4. l’établissement principal appartenant à la maison Mathieu Pramberger à Rothau qui comprend un terrain consistant en un emplacement de bâtiments, cour, aisances et dépendances, constructions hydrauliques, réservoir, cours d’eau, jardin verger, terres et prés le tout d’un seul tenant de la contenance d’environ 6 hectares 40 ca ou 32 arpents situés tant dans la banlieue de la commune de Rothau que dans ceux limitrophes de Labroque et Barembach, au nord le chemin de Rothau à Labroque, au sud le village de Rothau, à l’est des biens à différents particuliers, à l’ouest à la Bruche
Ensemble les bâtiments, constructions sur ce terrain, les métiers et ustentiles et mécaniques tels qu’ils vont être sommairement indiqués savoir (…)
P. un bâtiment servant au tissage des cotons près de la Claquette, ce bâtiment renferme 10 métiers servant au tissage des cotons
7. un bâtiment à Neuviller 8. (idem)
Arrondissement de Schlestadt : 9. une maison sise à Grendelbruch, 10. une maison sise à Rosheim
Propriété, art. 1. Me Zimmer 4 février 1815, art. 2 Me Lacombe 29 janvier 1790, art. 3 Me Lacombe 24 germinal 10, art 4. de Jonathan Salomon Widman fabricant à Rothau devant Me Zimmer le 15 mars 1819 et Me Goeury à Schirmeck le 17 mars 1813, Me Zimmer 20 octobre 1819, Me Tisserant père à Schirmeck les 4 février et 22 août 1822, Me Tisserant fils 15 septembre et 15 octobre 1822 et 1 mars, 6 mars, 9 avril, 14 avril, 30 avril, 1 mai, 7 mai 1822 et 23 juillet 1823, 27 novembre 1823, 26 octobre, 10 et 18 novembre 1824 et 15 janvier, 12 février, 22 et 23 mars 1825 – Plan, s’engagent à faire lever à leurs frais un plan général de l’établissement de Rothau
(acte n° 1271, 60.000 fr entre les mêmes)

L’inventaire des biens délaissés par Sophie Beck, femme du négociant Gustave Steinheil, est dressé dans la maison Pramberger

1829 (28.2.), Strasbourg 9 (anc. cote 56), Me Hickel n° 3041
Inventaire de la succession de Sophie Beck épouse de Gustave Steinheil, négociant à Strasbourg, décédée à Dorlisheim le 9 septembre dernier – à la requête de 1. le veuf commun en biens suivant contrat de mariage reçu Zimmer le 20 septembre 1817, 2. comme père et tuteur légal de Gustave, Sophie Pauline, Julie Emilie, Louise Elisabeth et Amélie Clotilde – en présence de Jean Daniel Griesinger, droguiste, subrogé tuteur
dans une maison rue des Orfèvres n° 2 appartenant à la veuve Pramberger
garde robe 711 fr – Communauté, mobilier 4748 fr, cadeaux de baptême appartenant aux enfants, bibliothèque 3000 fr, deniers comptant 340 fr
Titres et papiers, Inventaire de la maison Pramberger dressé le 1 janvier 1827 somme qui revient à Mde Pramberger 35.486 fr
Enregistrement de Strasbourg, acp 193 F° 146 du 7.3.

Marie Elisabeth Griesinger meurt en 1847 après avoir institué pour héritiers ses petits-neveux et petites-nièces, enfants du négociant Gustave Steinheil père. La succession comprend non seulement la maison à Strasbourg mais aussi plusieurs établissements de tissage

1847 (3.4.), Strasbourg 9 (95), Not. Becker n° 3452
Inventaire après le décès de Madame Marie Elisabeth Griesinger veuve de M Mathias Pramberger en son vivant négociant à Strasbourg où elle est décédée le 25 mars 1847
L’an 1847, le samedi 3 avril à sept heures du matin, à la requête 1) de Mr Gustave Steinheil, fils négociant demeurant à Rothau, 2) de Mad° Sophie Pauline Steinheil, épouse de M Charles Henri Boegner, professeur au gymnase à Strasbourg qui a ce présent autorise ladite Dame son épouse à l’effet de ce qui suit, les deux demeurans ensemble à Strasbourg, 3) de M Frédéric Hemmet, négociant demeurant en ladite ville agissant comme mandataire de Mad° Julie Emilie Steinheil épouse de M Jacques Christophe Dieterlen, négociant demeurant ensemble à Rothau (…), 4) de Mad. Louise Elisabeth Steinheil, majeure demeurante à Strasbourg, 5) et de Mad. Amélie Clotilde Steinheil, demeurant en la même ville, mineurs émancipée par M Gustave Steinheil, négociant demeurant à Strasbourg son père (…) ladite mineure assistée de M. Sigismond Louis Steinheil, propriétaire demeurant à Strasbourg, son curateur (…) Lesdits Sr Gustave Steinheil fils, D° Boegner, D° Dieterlen, Dlle Louise Elisabeth Steinheil, de Dlle Amélie Clotilde Steinheil, légataires universels chacun pour un cinquième de leur grande tante Mad. Marie Elisabeth Griesinger, décédée veuve de M Mathias Pramberger, en son vivant négociant à Strasbourg, aux termes du testament mystique de cette Dame en date du premier mai 1829, déposé à M° Hickel cidevant notaire à Strasbourg prédécesseur de M° Becker l’un des notaires soussignés suivant acte de suscription reçu par ledit M° Hickel en présence de six témoins le 21 décembre 1829, lesdits acte de suscription et testament ouverts par M. le Président du tribunal civil de Strasbourg le 25 mois dernier qui en a fait la description et en a ordonné le dépôt définitif au rang des minutes dudit M° Becker par ordonnance contenue au procès verbal de présentation et de description dudit testament dressé au greffe du même tribunal ledit jour 25 mars dernier (…) Lesdits légataires universels ont été envoyés en possession de ce legs suivant ordonnance rendue par le Président dudit tribunal le 29 mars dernier.
(…) dans une maison sise à Strasbourg rue des orfèvres n° 1 où elle est décédée le 25 mars dernier

Titres et papiers. Cote première. Maison à Strasbourg, rue des orfèvres N° 2 (…)
Cote deux. Maison à Strasbourg, rue des Hallebardes N° 19 – Trente pièces dont les deux premières sont deux grosses d’un contrat passé devant M° Zimmer Notaire à Strasbourg le 4 février 1815 par lequel feu Mr Pramberger a acquis du Sr Michel Rivage marchand de modes et de D° Marie Rose Muff sa femme une maison avec appartenances & dépendancess sise à Strasbourg rue des Hallebardes N° 19 moyennant le prix de 54.000 francs dont une partie a été déléguée aux créanciers dénommés au dit contrat & le surplus stipulé payé entre mes mains des vendeurs, ledit contrat transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 13 février 1815 Volume 80 N° 53. (…) La 8° pièce est une expédition d’un contrat passé devant M° Anrich Notaire à Strasbourg le 24 brumaire an onze par lequel ledit Sr Rivage a acquis ledit immeuble. (…) Les requérans déclarent (…) que Made. Pramberger qui possedait également une moitié de la maison dont s’agit comme ayant participé pour pareille portion à la Communauté d’entre elle & son mari défunt est devenue seule propriétaire de ladite maison aux termes de l’acte de cession de droits successions ci-dessus relaté (…) Et que suivant contrat du 7 Mai courant également relaté ci-dessus, la maison en question a été vendue par les dits légataires nommés à Mr Jean Antoine Dirr négociant en cette ville moyennant le prix de 75.000 francs
Cote trois. Immeubles à Rothau (Vosges). Article 1° Un établissement de filature de coton (…) Article 2° Un établissement de tissage mécanique (…) 3° Un établissement de teinture avec une tour à sécher (…) Article 4. Un établissement de blanchiment avec séchoir (…) Article 5. Une maison de maître (…) Article 6. Une autre maison (…)
Cote Quatre. Immeubles à Labroque (Vosges)
Cote Cinq. Immeubles à Rosheim (Bas Rhin). Un établissements de tissage de toile de coton à la main (…)
Cote Six. Immeubles à Grendelbruch (Bas Rhin). Un établissement de de tissage de toile de coton à la main (…)
Cote Sept. Immeubles à Barembach (Vosges)
Cote Huit. Testament de la défunte (…)
Cote Neuf. Papiers de famille. Trois pièces dont les deux premières sont deux expéditions du contrat de mariage de feus M et Mad Pramberger passé devant M° Greiss Notaire à Strasbourg le 13 août 1788. La troisième et dernière pièce une expédition d’un acte passé devant le même Notaire le 7 mars 1789 & contenant l’inventaire des apports desdits défunts
acp 359 (3 Q 30 074) f° 87 du 9 avril – Objets mobiliers 18.784
acp 361 (3 Q 30 076) f° 57-v du 1 juin – Il dépend de ladite succession des marchandises se trouvant à Strasbourg estimées avec celles des précédentes vcations à 239.784 francs. 1) Objets mobiliers se trouvant à Rothau 308.368 francs, 2) autres objets mobiliers se trouvant audit lieu 9401, 3) Marchandises et autres objets mobiliers à Grendelbruch 4288, 4) marchandises et autres à Rosheim 8636, 5) marchandises à Nasswiller 5557, 6) marchandises à Paris en consignation chez Delleterie et Letellier 102.420, 7) Marchandises à Mulhausen en consignation chez Perrot et Compagnie 26.278
Immeubles (…) Valeurs en portefeuille 5314, Débiteurs inscrits au livre des comptes 113.559 de laquelle somme il y a lieu de déduire pour marchandises remboursées et insolvables 21.715 reste 91.843, Débiteurs divers doivent 10.447
Passif hypothécaire 220.000, chirographaire 355.972, Dépenses faites pour le compte de la succession 9667 francs

1847, acp 359 (3 Q 30 074) f° 34 du 25.6.1847
Me Hickel 21 décembre 1829 – Acte de suscription dressé par le notaire rédacteur en présence de six témoins, contenant le testament mystique de Marie Elisabeth Griesinger , Négociant à Strasbourg, veuve de Mathieu Pramberger enregistré ce Jourd’hui aux actes ssp. f° 2

1847 (14.6.), Strasbourg 9 (95), Not. Becker n° 3533
Liquidation et partage de la succession de Marie Elisabeth Griesinger veuve de Mathieu Pramberger en son vivant négociant à Strasbourg
acp 362 (3 Q 30 077) f° 29-v du 16 juin

Les héritiers de Marie Elisabeth Griesinger constituent une société pour exploiter la manufacture de coton établie à Rothau
le 14 juin 1847, Strasbourg 9 (95), Not. Becker n° 3533
Société entre les précédents pour (a) l’exploitation de la Manufacture de coton de Rothau, (b) la vente des marchandises, (c) la dotation à titre de commandite jusqu’à concurrence d’une somme de 30.000 francs de la société qui continuera à Strasbourg de la Maison de commerce Mathieu Pramberger, les susnommés étant légataires universels de Marie Elisabeth Griesinger veuve de Mathieu Pramberger
Conditions. I. La société commencera de la date de l’acte et finira le 30 juin 1857. II. La raison sociale sera Steinheil-Dieterlin et Compagnie et les gérants seront Gustave Steinheil et Dieterlin
acp 362 (3 Q 30 077) f° 31 du 16 juin

Extrait du registre de population. On constate que le futur propriétaire Jean Antoine Dirr était locataire de la maison
Registre de population 600 MW 200. Rue des orfèvres N° 1 (p. 1, i 3)
Pramberger née Griesinger, Marie Elisabeth, 1778, Strasbourg, Marchande, Vv – 25 may 1847, décédée
Dirr, Jn Antoine, 182, Andlau, Rothau, Com. Négoct., Cél. (à Strasbourg depuis) 1820,

Parmi les héritiers du pasteur Jean Jacques Beck figurent les héritiers Steinheil ainsi que les futurs copropriétaires de la maison, Ferdinand Edouard Beck et Charles Auguste Kurtz
1838 (5.12.), Strasbourg 9 (74), Me Becker, n° 8 et n° 143, 144, 147 du 14.1.1839 – n° 324 du 13.6.1839
Inventaire de la succession de Marie Griesinger veuve de Jean Jacques Beck, ministre du culte protestant, décédée le 17 juillet dernier, à la requête de 1. Charles Auguste Beck, candidat en théologie, 2. Ferdinand Edouard Beck, commis négociant, 3. Emile Théodore Beck, candidat en théologie, 4. Gustave Beck, mécanicien, mineur émancipé, assisté de Joseph Guillaume Müller, ancien notaire son curateur,
5. Sigismond Steinheil, négociant, mandataire de Gustave Steinheil, négociant en cette ville se trouvant en ce moment à Rothau tuteur de Gustave Steinheil, Sophie Pauline Steinheil, Julie Emilie Steinheil, Louise Elisabeth Steinheil, Amélie Clotilde Steinheil ses cinq enfants nés de son mariage avec Sophie Beck,
6. Charles Guillaume Walrad Kurtz, ministre protestant, tant en son nom qu’héritier d’Alfred son fils et que tuteur légal de Charles Auguste et Emma Louise ses enfants issus de Julie Wilhelmine Beck,
en présence de 1. Jean Daniel Griesinger, droguiste, tuteur des 5 enfants, 2. Jean Henri Redslob, licencié en droit, tuteur des mineurs Kurtz

Les héritiers vendent les deux maisons contiguës. Celle à l’angle des rues qui portera le n° 32 de la rue des Orfèvres revient au négociant Jean Antoine Dirr moyennant 75 000 francs, celle qui portera le n° 30 au négociant Edouard Beck (Ferdinand Edouard Beck) moyennant 30 700 francs

1847 (7.5.), Strasbourg 1 (101), Not. Rencker n° 19.495
7 mai 1847 – sont comparus 1° Mr Gustave Steinheil, fils Négociant domicilié à Rothau, 2° Dame Sophie Pauline Steinheil, épouse assistée & autorisée de Mr Charles Henri Boegner, Professeur au gymnase protestant à Strasbourg domiciliés ensemble en cette ville, 3° Mr Frédéric Hemmet, négociant domicilié à Strasbourg agissant en qualité de mandataire de Dame Julie Emilie Steinheil Epouse de Mr Jacques Christophe Dieterlen Négociant domiciliés ensemble à Rothau, de son mari dûment autorisée (…), 4° Mademoiselle Louise Elisabeth Steinheil, majeure d’ans, sans état, domiciliée à Strasbourg, 5. Mr Gustave Steinheil père, ancien Négociant domicilié à Strasbourg, agissant au nom et comme se portant fort avec Mr Gustave Steinheil fils, Mad. Boegner, Made Dieterlen & Dlle Louise Elisabeth Steinheil, de Demoiselle Amélie Clotilde Steinheil leur fille & sœur respective domiciliée à Strasbourg, mineure émancipée (vendre)
à Monsieur Jean Antoine Dirr, Négociant domicilié à Strasbourg où il demeure Rue des Hallebardes Numéro (-) & à Monsieur Edouard Beck, Négociant domicilié aussi en cette ville
A Monsieur Dirr, Une Maison formant le coin de la rue des hallebardes & de la rue des orfèvres où elle est marqué du Numéro un, avec cour, bâtiment dans la cour, remise servant de bucher, d’un côté dans la rue des hallebardes, Mr Christmann,de l’autre dans la rue des orfèvres la Maison qui va être désignée,
& A Monsieur Beck, Une Maison rue des Orfèvres, Numéro 2, tenant d’un côté à la maison présentement vendue à Mr Dirr, de l’autre à la veuve Wolff, pardevant la rue des Orfèvres, par derrière la cour de la maison sont M. Dirr est acquéreur.
Etablissement de la propriété. Mr Steinheil fils, les Dames Boegner & Dieterlin & la Demoiselle Louise Elisabeth & Amélie Clotilde Steinheil sont propriétaires des Maisons vendues à MM. Dirr & Beck pour les avoir recueillies dans la succession de Dame Marie Elisabeth Griesinger décédée veuve de Mr Mathias Pramberger, en son vivant Négociant à Strasbourg, en leur qualité de légataires universels institués par ladite Dame aux termes de son testament fait dans la forme mystique le premier mai 1829, déposé à M° Hickel lors notaire à Strasbourg suivant acte de suscription dressé par ledit notaire en présence de six témoins le 21 décembre 1829. Lequel testament après avoir été ouvert par M. le Président du Tribunal civil de Strasbourg a été déposé au rang des minutes de M° Becker Notaire en cette ville & successeur immédiat de M° Hickel en vertu de l’ordonnance contenue au Procès verbal de présentation & d’ouverture de ce testament, dressé par le Magistrat susdit le 25 mars dernier. Il a été enregistré à Strasbourg le 25 mars dernier folio 2 recto. Et les légataires susdits ont été envoyés en possession de la succession délaissée par Mad. veuve Pramberger aux termes d’une ordonnance rendue le 29 mars dernier par M. le Vice président du Tribunal civil de première instance de Strasbourg faisant fonction de Président.
Feu les époux Pramberger avaient acquis la Maison présentement vendue à M Dirr du Sr Michel Rivage alors Marchand de modes à Strasbourg & de Dame Marie Rose Muff sa femme suivant Contrat passé devant M° Zimmer & son collègue notaires à Strasbourg le 4 février 1815 enregistré & transcrit au bureau des hypothèques à Strasbourg le 13 du même mois volume 80 Numéro 53. M. Rivage avait lui-même acquis cet immeuble suivant Contrat passé &devant M° Anrich notaire à Strasbourg le 24 brumaire an 11 enregistré le 29 du même mois
Quant à la Maison Rue des Orfèvres Numéro 2 présentement vendue à M Beck, les époux Pramberger l’avaient acquise de Dame Susanne Marguerite Stuber épouse de M. François David de Sachs, ancien officier de cavalerie & du Sr Jacques Schatz Négociant demeurant à Strasbourg suivant contrat passé devant M° Lcombe lors Notaire en cette ville le 29 janvier 1790.
Enfin Mde veuve Pramberger était elle-même devenue propriétaire de la part appartenant à feu son mari dans lesdits immeubles au moyen de la vennte qui lui a été faite par les héritiers dudit Sr Pramberger des biens composant sa succession suivant acte passé devant Me Zimmer lors notaire à Strasbourg le 24 octobre 1817 enregistré
Charges, clauses et conditions (…) Font partie de la vente tout ce qui d’après la Loi est à considérer comme étant de nature immobilière ainsi que les chantiers qui peuvent se trouver actuellement dans les caves de l’une & de l’autre maison, enfin les comptoirs rayons & casiers garnissant les boutique & Magasin de la Maison acquise par M. Dirr & de celle acquise par M. Beck (…)
Le prix de vente est fixé pour la Maison acquise par M. Dirr à la somme de 75.000 francs
a pour celle acquise par M. Beck à 30.700 francs, ensemble 105.700 francs
acp 361- (3 Q 30 076) f° 3

Jean Antoine Dirr hypothèque la maison au profit du receveur général Henri Durrieu

1848 (9.5.), Strasbourg 1 (103), Not. Rencker n° 19 988
Crédit de 50.000 fr. – a comparu M. Jean Antoine Dirr, négociant domicilié à Strasbourg
lequel a declaré que M. Henri Durrieu Receveur général du Bas Rhn domicilié à Strasbourg, ci présent, ayant consenti à lui ouvrir un crédit jusqu’à concurrence d’un capital de 50.000 francs (…)
hypothèque. 1° Une Maison formant le coin de la Rue des Hallebardes & de la rue des Orfèvres où elle est marquée du N° 1, avec cour, bâtiment dans la cour, remise servant de bucher, d’un côté dans la rue des Hallebardes M Christmann de l’autre dans la rue des orfèvres M. Beck. M. Dirr est propriétaire dudit immeuble pour en avoir fait l’acquisition de Dame Marie Elisabeth Griesinger Veuve de M. Mathieu Pramberger en son vivant négociant à Strasbourg en Vertui du contrat de vente passé devant M° Rencker l’un des soussignés Notaires & son Collègue le 7 mai 1847 enregistré & transcrit. Il déclare que cette Maison est encore grevée d’un privilège de 70.000 francs
Arrondissement de Schlestatt. 2°Une forge et taillanderie avec bâtiments servant à aiguiseroe; martinet, maison d’habitation (…) à Andlau canton dit Hammerschmitt (…)

Jean Antoine Dirr, Ferdinand Edouard Beck, Gustave Steinheil et Jacques Christophe Dieterlen prorogent la société qu’ils ont établie par acte passé en 1847
1857 (8.8.), Enregistrement de Strasbourg, ssp 125 (3 Q 31 624) f° 92-v du 19.9.
Le 8 août 1857. Prolongation de société – Entre les soussignés Jean Antoine Dirr, Ferdinand Edouard Beck, les deux négociants domiciliés à Strasbourg et Gustave Steinheil et Jacques Christophe Dieterlen, négociants domiciliés à Rothau canton de Schirmeck, des deux derniers agissant au nom de leur maison de commerce établie à Rothau sous la raison G. Steinheil, Dieterlen et Compagnie successeurs de M. Pramberger
Il a été convenu que la société formée entre eux sous la raison Dirr Beck et Cie par acte s.s.p. en date du 14 juin 1847, enregistré à Strasbourg le 18 du même mois, pour le commerce des étoffes de laine, de coton et de soie, et autres objets sont le terme était fixé au 30 juin 1857 est prolongé de trois ans sous les mêmes clauses et conditions, soit jusqu’au 30 juin 1860

Né en 1802, le négociant Antoine Dirr épouse en 1860 Louise Dirr née en 1827
1860 (6.10.), Strasbourg 1 (169), Not. Alfred Ritleng (fils) n° 1310
Contrat de mariage – Ont comparu Monsieur Jean Antoine Dirr, ancien négociant domicilié et demeurant à Strasbourg d’une part
et Mademoiselle Louise Dirr, majeure jouissant de ses droits, domiciliée et demeurant en ladite ville
acp 492 (3 Q 30 207) f° 29-v du 10.10. – stipulation de communauté de biens réduite aux acquêts, partageable par moitié, réserve d’apports et d’héritages
Les apports de la future consistent en une somme de 5000 francs
les apports du futur consistent 1) deux Maisons sises à Andlau, 2) 42 ares 50 prés dit ban, 3) maison et créances 576.792 francs
Donation par le futur à la future de l’usufruit de toute sa succession et par la future épouse au futur époux de la propriété de toute sa succession en cas d’existence d’enfant ces donations subiront la réduction voulue par la loi.

Mariage, Strasbourg (n° 484)
Du 8° jour du mois d’octobre 1860. Acte de mariage de Jean Antoine Dirr, majeur d’ans, né en légitime mariage le 4 germinal an X (25 mars 1802) à Rothau (Vosges) domicilié à Strasbourg, propriétaire, fils de feu Dominique Dirr, maréchal ferrant décédé à Andlau (Bas-Rhin) le 8 décembre 1856 et de Marie Agathe Boll, sans profession domiciliée à Andlau et de Louise Dirr, majeure, née hors le mariage le 8 mai 1827 à Andlau (Bas-Rhin) domiciliée à Strasbourg, sans profession, fille de Françoise Dirr, sans profession domiciliée à Andlau, ci présente et consentante – il a été passé le 6 de ce mois un contrat de mariage devant Me Ritleng notaire à Strasbourg

1868 (14.11.), Ritleng aîné
Dépôt du testament olographe de Jean Antoine Dirr propriétaire à Strasbourg, ledit &tesr& en date du 27 octobre 1868 enregistré cejourd’hui
acp 578 (3 Q 30 293) f° 16 du 16.11.
1869 Enregistrement de Strasbourg, ssp 150 (3 Q 31 649) f° 27 du 16.11.
Testament – Jean Antoine Dirr propriétaire ancien négociant, 27 octobre 1861

Jean Antoine Dirr meurt en 1868 en délaissant une fille
1868 (21.12.), Strasbourg 1 (184), Not. Alfred Ritleng (fils) n° 6231
Inventaire de la communauté de biens qui a existé entre Jean Antoine Dirr et Louise Dirr
L’an 1768, Lundi 21 décembre à neuf heures du matin en l’étude de M. A. Ritleng aîné, à la requête et en présence de Madame Louise Dirr, veuve de Monsieur Jean Antoine Dirr, en son vivant propriétaire ancien négociant, domicilié et demeurant à Strasbourg, agissant 1. en son nom personnel A. à cause de la Communauté de biens qui a existé entre elle et M. Dirr son mari décédé à Strasbourg le premier novembre 1768, aux termes de leur contrat de mariage dressé par le soussigné notaire Ritleng le 6 octobre 1860 enregistré, B. à raison des reprises qu’elle peut avoir à exercer tant sur la dite Communauté que contre la succession de son mari pour propres inexistants, C. Et en outre en qualité de légataire à titre particulier du défunt aux termes d’un testament olographe de ce dernier en date du 27 octobre 1868, et de légataire d’un quart en propriété et d’un quart en usufruit dudit défunt aux termes d’un codicill fait en la forme olographe le 28 du même mois, Les dit testament et codicille (…) déposés conformément à l’ordonnance de Monsieur le Président du Tribunal civil de première instance de Strasbourg en date du 6 novembre dernier en l’étude du soussigné notaire Ritleng aîné
2. comme mère et mère et tutrice légale de Marie Blanche Agathe Dirr sa fille encore mineure issue de son mariage avec feu Monsieur Jean Antoine Dirr, 3. Enfin comme ayant la jouissance légale des Biens de son enfant mineur jusqu’à son âge de 18 ans – Et en présence de Monsieur Joseph Clog-Mertian, Propriétaire Chevalier de la Légion d’Honneur domicilié et demeurant à Strasbourg, agissant en qualité de subrogé tuteur de ladite mineure Dirr

Contrat de mariage du défunt (…)
acp 579 (3 Q 30 294) f° 62 du 23.12. (succession déclarée les 7 & 8 avril 1869) – Mobilier propre 2109, Reprises 367.772
(vacation du 9 mars) acp 581 (3 Q 30 296) f° 50-v du 11.3.1869 – communauté, argent comptant 3000, Une propriété sise à Steinbourg, Deux portions de jardin audit lieu, 16 ha 65 a 85 terre et broussailles dit ban
Succession. Une forge à trois marteaux sise à Andlau – créances 178.680
et immeubles dépendant de la succession de François Dirr vivant maire à Andlau décédé le 8 mai 1868
Reprises du défunt, 194.903

Liquidation
1870 (17.3.), Strasbourg 1 (186), Not. Alfred Ritleng aîné n° 6900
Liquidation et partage de la communauté de biens qui a existé entre Jean Antoine Dirr, vivant propriétaire à Strasbourg et Louise Dirr sa veuve et de la succession dudit Dirr décédé à Strasbourg le premier novembre 1868.
Objet de la présente liquidation. Le but des présentes étant de procéder à la liquidation & au partage des valeurs purement mobilières des communauté et succession (…)
acp 592 (3 Q 30 307) f° 11-v du 22.3. – Communauté, argent 5804, créances et intérêts 929, total 6734
Masse passive, reprises de la veuve 5000, reprises du défunt 191.903, total 199.903 – déficit 193.169
Succession. Masse active 1) actions de la banque de France 10.880, 2) créances 183.680, 3) Mobilier 6704, total 190.414 – Masse passive 8002 – Reste 182.411

Louise Dirr meurt en 1876
1876 (24.5.), Me Ritleng n° 9637
Inventar des Nachlaßes der zu Straßburg am 30. April 1876 verstorbenen Luise Dirr Wittwe des Johann Anton Dirr, lebend Rentnerin zu Straßburg
acp 652 (3 Q 30 367) f° 55 du 1.6. – Auf Ansuchen von Julius Goerner, Architecte zu Straßburg, als Vormund von Marie Blanche Agathe Dirr, einzige Erbin ihrer verstorbenen Mutter
Baares Geld 609 Mark
(Fortsetzung vom 31. Mai n° 9649) acp 652 (3 Q 30 367) f° 67-v du 8.6. (Nachlass erklärt den 2. Oct. 1875. 405 B. 121) Mobiliar Gegenstände des Nachlasses M. 2932
(Fortsetzung vom 20. Juni) acp 652 (3 Q 30 367) 95-v du 23.6. – Zusammenwerth der Mobilien 4425, Alrte Garde Robe 47, Silber Geschirr 1143 – Gesamtesumme 5616
(Fortsetzung vom 29. September n° 9637) acp 655 (3 Q 30 370) f° 86-v du 2.10. – Forderungen des Nachlasses & Werthschaften M. 72.594
Forderungen der minderjährigen Tochter, welche ihr der Theilung vor Notar Ritleng vom 17. Maÿ 1870 zugetheilt 109.446
Forderung an Nathan Bloch, Gastwirt & Metzger Zu Zabern & Louis Pflieger Wirt zu Straßburg laut Privatkauf hier registrirt am 25. Juli 1876 Bd. 168. f° 62 v° wovon ¼. zum Nachlass gehört, im Gantzen M. 7200, hievon ¼. dem Nachlass 1800 nebst Zins vom 12. Mai 1876 an
Fordrung derselben an August Kolwarth von Barr laut Act vor Notar Dangelser zu Andlau vom 1 September 1874. 16.000, Zins 533
Liegenschaft des Nachlasses, Wiese Bann Andlau
Ein Gut bestehend aus Herschaftshaus, Remise, Stall, Hof, Lust, Gemüß, Bau-garten, gelegen zu Steinburg
Passiv Schulden 992

Jean Antoine Dirr vend la maison aux négociants Ferdinand-Edouard Beck et Charles-Auguste Kurtz moyennant 150 000 francs

1860 (14.8.), Strasbourg 9 (120), Not. Becker n° 8759
A comparu Mr Jean Antoine Dirr négociant demeurant à Strasbourg (déclare vendre)
à M.M. Ferdinand-Edouard Beck et Charles-Auguste Kurtz tous deux négociants demeurant à Strasbourg, M. Kurtz précédemment à Paris et les deux à ce présents et acceptant.
Désignation. Une maison sise à Strasbourg et formant le coin de la rue des Hallebardes et de celle des Orfèvres, marquée dans la première rue du N° 13 précédemment du N° 19 et dans la seconde du N° 32 précédemment du N° 1, avec cour, bâtiment de derrière, remise servant de bûcher et autres appartenances, dépendances tenant dans la rue des Hallebardes à M. Christmann et dans la rue des Orfèvres à une maison appartenant à M. Beck l’un des acquéreurs (…) il est bien entendu que les objets mobiliers tels que comptoir, armoires et autres semblables que M. Dirr a fait placer dans la maison vendue et qui ont servi à l’exploitation du commerce que lui et M. Beck ont exercé jusqu’à présent ne sont pas compris dans la présente vente.
Etablissement de la propriété. M. Dirr a acquis l’immeuble vendu 1) de M. Gustave Steinheil fils Négociant demeurant à Rothau, 2 de Mad. Sophie Pauline Steinheil épouse de M. Charles-Henri Boegner, professeur au gymnase protestant de Strasbourg demeurant ensemble en cette ville, 3) de Mad. Julie Emilie Steinheil épouse de M. Jacques-Christophe Dieterlin, négociant, demeurant ensemble à Rothau, 4) de Madlle Louise-Elisabeth Steinheil, majeure sans état demeurant à Strasbourg, 5) et de Madlle Amélie-Clotilde Steinheil, mineure émancipée demeurant en la même ville au nom de laquelle ont agi M. Gustave Steinheil père ancien négociant demeurant à Strasbourg, ledit sieur Gustave Steinheil fils, mesdites dames Boegner, Dieterin et Dlle Louise-Elisabeth Steinheil qui se sont portés solidairement fort pour elle aux termes d’un contrat passé devant M° Rencker notaire à Strasbourg le 7 mai 1847 dûment enregistré et transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 28 du même mois volume 460 numéro 68 avec inscription d’office. Le prix de cette acquisition était de 75.000 francs (…)
Lesdits sieur Steinheil fils, dames Boegner et Dieterlin et les deux demoiselles Steinheil étaient devenues propriétaires dudit immeuble comme l’ayant recueilli dans la succession de Mad. Marie-Elisabeth Griesinger, veuve de M. Mathieu Pramberger, en son vivant négociant à Strasbourg, dont iles étaient les légataires universels aux termes du testament de cette Dame fait dans la forme mystique le premier mai 1829 déposé à M° Hickel, notaire à Strasbourg suivant acte de suscription dressé par ce notaire en présence de six témoins le 21 décembre de la même année, lequel testament après avoir été ouvert par M. le président du tribunal civil de Strasbourg a été déposé au rang des minutes dudit M° Becker en vertu de l’ordonnance contenue au procès verbal de présentation et d’ouverture de ce testament, dressé par ledit magistrat le 25 mars 1847 (…) enregistré à Strasbourg le 25 mars dernier folio 2 recto. Et les légataires universels de Mad. Pramberger ont été envoyés en possession de la succession délaissée par cette dame aux termes d’une ordonnance rendue le 29 mars 1847 par M. le Vice président du susdit tribunal faisant fonction de président.
Feu les époux Pramberger étaient devenus propriétaires dudit immeuble au moyen de l’acquisition que le mari en avait faite pendant la durée de leur union du sieur Michel Rivage marchand de modes à Strasbourg et de dame Marie Rose Mouff sa femme suivant contrat passé devant M° Zimmer notaire à Strasbourg le 4 février 1815 enregistré et transcrit au bureau des hypothèques de la même ville le 13 du même mois volume 80 numéro 53 avec inscription d’office. Le prix de cette acquisition qui était de 54.000 francs (…). Mad. veuve Pramberger était devenue propriétaire de totalité dudit immeuble par suite de l’acquisition de la part qui en appartenait à son mari qu’elle a faite des héritiers de ce dernier qui étaient De Anne Barbe Pramberger sœur germane dudit défunt épouse de M. Louis Riesch passementier, et Dlle Anne Marie Weisshaeuplin, sœur utérine du même fille majeure tous demeurant à Lindau, souveraineté ed Bavière, aux termes d’un transport de droits successifs passe devant ledit M° Zimmer le 24 octobre 1817. Ledit sieur Rivage avait déclaté au contrat de vente susrelaté du 4 février 1815 avoir acquis l’immeuble par lui vendu à M. Pramberger des héritiers Leroux après le décès de dame Marie Elisabeth Spoor épouse en premières noces du sieur Rivage et avant son convol en secondes noces suivant contrat de vente passé au profit du St Rivage devant M° Anrich notaire à Strasbourg le 24 brumaire l’an XI – Prix, 150.000 francs
acp 490 (3 Q 30 205) f° 100 du 17.8.

Dans l’acte de société qui reconduit l’ancienne société Dirr, Beck et compagnie, Ferdinand Edouard Beck apporte la maison sise 30, rue des Orfèvres, Ferdinand Edouard Beck et Charles Auguste Kurtz le n° 32. Lors de la dissolution, Ferdinand Edouard Beck sera tenu de louer ou de vendre à Charles Auguste Kurtz les maisons mises en société.

1860 (14.8.), Enregistrement de Strasbourg, ssp 132 (3 Q 31 631) f° 17 à 18-v du 16.8.
Le 14 août 1860. Acte de société – Les soussignés 1° M. Ferdinand Edouard Beck, négociant à Strasbourg, 2° M. Charles Auguste Kurtz, négociant en la même ville, précédemment à Paris, 3° M. Jean Antoine Dirr, négociant au dit Strasbourg 4. Et M. M Gustave Steinheil et Jacques Christophe Dieterlen, négociants et fabricants à Rothau canton de Schirmeck, des deux derniers agissant au nom et pour le compte de leur maison de commerce établie à Rothau sous la raison G. Steinheil, Dieterlen et Compagnie successeurs de M. Pramberger dont ils ont tous deux la signature
Ont établi entre eux une société commerciale sous les conditions suivantes. Art 1. (…) société ayant pour objet le commerce des étoffes de laine, de coton et de soie, mousseline, batiste, dentelles, des articles de broderie et de passementerie et en général de tout ce que comporte la nouveauté
Article 2. Cette société sera censée avoir commencé le premier juillet 1860 et elle durera jusqu’au 30 juin 1870, sauf cas de dissolution antérieure ci après convenu.
Article 3. La raison sociale sera Beck, Kurtz et Compagnie
Article 6. Enfin M. M. Beck et Kurtz mettent en société, mais en usufruit seulement et en s’en réservant la propriété, savoir
les deux ensemble, la maison avec dépendances située à Strasbourg rue des hallebardes N° 13 ancien N° 19, ayant son entrée principale rue des Orfèvres N° 32 ancien n° 1.
Et M. Beck seul la maison et dépendances sise dans ladite rue des orfèvres N° 30. ancien n° 2. (…)
L’effet de la présente société devant remonter au premier juillet 1860, la société présentement établie, ne sera que pour continuer les écritures que M. M Beck & tenues au nom de l’ancienne société Dirr, Beck et compagnie (…)
Lors de ladite dissolution de société, M. Beck ou ses héritiers seront tenus de louer pour dix ans ou de vendre à M Kurtz, au choix de celui-ci, la maison et la part de maison dont M. Beck a mis l’usufruit en société, ainsi qu’il est dit ci-dessus. Si M. Kurtz opte pour le bail, il sera fait celui de la maison rue des Orfèvres N° 30 à raison d’un loyer annuel de 3000 francs et celui de la moitié de la maison rue des Hallebardes N° 13 et rue des Orfèvres N° 32 à raison d’un loyer annuel de 5000 francs, le tout outre les contributions, loyer qui sera payable de trois mois en trois mois.
Si au contraire il opte pour la vente, elle aura lieu, celle de la maison rue des Orfèvres N° 30 pour le prix de 60.000 francs et celle de la moitié de la maison rue des Hallebardes N° 13 et rue des Orfèvres N° 32 pour le prix de 90.000 francs

1860 (6.10.) Me Becker
Dépôt par Ferdinand Edouard Beck de l’acte de société du 14 août 1860
acp 492 (3 Q 30 207) f° 23-v du 8.10. –

Nouvel acte de société passé entre les mêmes en 1872, aux mêmes conditions
1872 (26.12.), Strasbourg 9 (134), Not. Becker (Geoffroi)

Acte de société – Ont comparu 1. Monsieur Ferdinand Edouard Beck, Négociant, 2. Monsieur Charles Auguste Kurtz, Négociant, 3. Et Monsieur Charles Henri Boegner, professeur honoraire au gymnase protestant de Strasbourg, tous demeurant en cette ville, lesquels, voulant établir entre eux une société commerciale, en ont arrêté les conditions de la manière suivante
Article premier. Il est formé par les présentes entre les comparants une société ayant pour objet le commerce des étoffes de laine, de coton et de soie, mousseline, batiste, dentelles, des articles de broderie et de passementerie et en général de tout ce que comporte la nouveauté
Article 2. Cette société sera censée avoir commencé le premier juillet 1872 et elle durera jusqu’au premier juillet 1873. Le siège et le domicile social seront à Strasbourg
Article 3. La raison et la signature sociale seront  » Beck Kurtz et compagnie  » (…)
Article 6. Enfin M. M. Beck et Kurtz mettent en société, mais en usufruit seulement et en s’en réservant la propriété, savoir
1. Les deux ensemble, la maison avec dépendances située à Strasbourg rue des hallebardes N°& 13 autrefois N° 19, ayant son entrée principale rue des Orfèvres N° 32 autrefois n° 1.
Et M. Kurtz seul la maison avec dépendances sise dans ladite rue des orfèvres N° 30. précédemment n° 2. (…)
Article 8. L’effet du présent acte de société devant remonter au premier juillet 1872, la société présentement établie, pour faciliter ses écritures ne fera que continuer celle que M. M Beck & Kurtz ont tenues au nom de l’ancienne société Beck, Kurtz et compagnie
Article 14. M. Kurtz aura la faculté, après la dissolution de la société, quelle qu’en soit la cause, de continuer le même commerce, il pourra par la suite se faire abandonner la totalité des marchandises (…) Lors de ladite dissolution de société, M. Beck ou ses héritiers seront tenus de louer pour dix ans ou de vendre à M Kurtz, au choix de celui-ci, la maison et la part de maison dont M. Beck a mis l’usufruit en société, ainsi qu’il est dit ci-dessus. Si M. Kurtz opte pour le bail, il sera fait celui de la maison rue des Orfèvres N° 30 à raison d’un loyer annuel de 3000 francs et celui de la moitié de la maison rue des Hallebardes N° 13 et rue des Orfèvres N° 32 à raison d’un loyer annuel de 5000 francs, le tout outre les contributions, loyer qui sera payable de trois mois en trois mois.
Si au contraire il opte pour la vente, elle aura lieu, celle de la maison rue des Orfèvres N° 30 pour le prix de 70.000 francs et celle de la moitié de la maison rue des Hallebardes N° 13 et rue des Orfèvres N° 32 pour le prix de 90.000 francs
acp 610 (3 Q 30 325) f° 99 du 2.1.1873



51, rue des Grandes Arcades


Rue des Grandes Arcades n° 51 – V 173 (Blondel), puis section 63 parcelle 97 (cadastre)


Le 51 est la maison blanche de gauche (mai 2018)
Le n° 51 est la troisième maison à partir de la gauche (deuxième oriel, dessin d’Albert Kœrttgé, vers 1890, dans Ad. Seyboth, éd. en fr. p. 338)
Oriels des n° 49 et 51 (dessin d’Elise Gerold, BNU)

Le bâtiment qui est aujourd’hui le premier sous lequel s’ouvrent les arcades était jusqu’au début du XIX° siècle le septième (photographie). Adolphe Seyboth signale que l’ancien oriel portait le millésime 1562. La maison appartient au XVII° siècle à des pelletiers. Jonas Gassner qui l’acquiert en 1613 la transmet à ses ayants droit Jean Henri Rœhmer puis Jean Mathias Schmidtmeyer qui obtient en 1701 l’autorisation d’enclore comme ses voisins un terrain communal devant sa maison. Les préposés au bâtiment imposent en 1707 les arcades si les propriétaires y vendent des marchandises. D’après le billet d’estimation dressé en 1750, la maison comprend un rez-de-chaussée surmonté de trois étages ordinaires et d’un quatrième où se trouvent trois chambres dallées. Le bâtiment arrière est relié au bâtiment avant par des galeries. La maison est estimée au cours du siècle à environ 2 000 livres. Le marchand de soie Jean Jacques Schæffer l’achète en 1753 et la transmet à son gendre le marchand Jean Georges Schweighäusser. Le marchand de verre Jean Geoffroi Eckel est autorisé en 1786 à ouvrir pendant neuf ans au premier étage une communication avec la maison voisine de Jean Louis Schlag (actuel n° 53).


Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 187, cour K (© Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) signale un bâtiment à quatre étages en maçonnerie. Le plan des Ponts-et-chaussées (1856) ne compte pas le quatrième étage comme un étage ordinaire. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade est la deuxième à droite du repère (b) ; une arcade au rez-de-chaussée, trois fenêtres au premier (oriel), deux fenêtres à chacun des trois autres étages. La toiture comprend cinq niveaux de lucarnes comme ses deux voisines. La cour (K) montre la façade arrière (4-1) du bâtiment sur rue, le bâtiment arrière (2-3), relié au premier par un bâtiment (1-2) en forme de galeries au nord, le sud étant séparé par un mur (3-4) de la propriété voisine.
La maison porte d’abord le n° 36 (1784-1857) puis le n° 51.


Plan des Ponts-et-Chaussées, 1856 (ADBR, cote 2 SP 52)

Le pelletier Gustave Henri Eyrich réunit en 1878 la maison à la voisine (n° 53) qu’il a acquise en 1863. Victor Baltzer fait transformer en 1901 les bâtiments par la société Th. et Ed. Wagner qui aménage des cabinets d’aisance et remplace les arcades par des piliers en fer. Le propriétaire transforme le premier étage en 1904, il y fait poser un nouvel oriel en fer. Il fait installer des vitrines autour des piliers sous les arcades en 1907. Le propriétaire est autorisé à titre exceptionnel en 1910 à rehausser le n° 53 qui atteindra ainsi la même hauteur que le numéro 51, supérieure à la hauteur maximale déterminée par la largeur de la rue. Victor Baltzer charge en 1923 l’architecte Henri Garnon de transformer et rehausser les bâtiments sur cour en pans de bois au 51, rue des Grandes Arcades pour servir d’atelier. La Commission des Beaux-Arts s’oppose à la décoration multicolore prévue lors du réaménagement du magasin en 1934.
Le Ministère de la Reconstruction et de l’Urbanisme ajourne sine die en 1948 un projet de modifier l’intérieur et l’extérieur du bâtiment, notamment en ouvrant des fenêtres dans le mur nord à l’entrée des arcades. Le propriétaire est autorisé la même année à faire des réparations urgentes, en l’occurrence à réparer les sous poutres et les solives du premier étage et à supprimer l’oriel en façade.


Elévation en 1904 puis en 1910, après ajout d’un étage au n° 53
Plan du rez-de-chaussée, n° 51-53, 1900 (dossier de la Police du Bâtiment)


Rez de chaussée et premier étage en 1901 puis en 1936 (dossier de la Police du Bâtiment)

Le n° 51 sur la gauche est aujourd’hui le premier bâtiment sous lequel s’ouvrent les arcades
Oriel du n° 49 au milieu, du n° 51 sur la droite (vers 1890, BNU)


Carte postale, vers 1910 (publiée par Hamm, Strasbourg en cartes postales, 1992)
Vue en 1947 et élévations des n° 47-55 en 1961 (Erasme Schwab, dossier de la Police du Bâtiment)

février 2020

Sommaire
Cadastre – Police du Bâtiment dossier I, dossier IIRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1610 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date donnée par les registres du cadastre.

Bernard Betz, pelletier
1613 v Jonas Gassner, pelletier, et (1611) Catherine Graner, veuve de Pierre Zipperer, remariée (1634) au pelletier Jean Adolphe Eck – luthériens
1658 h Jean Henri Rœhmer, pelletier, et (1647) Barbe Klein – luthériens
1690 h Jean Mathias Schmidtmeyer, pelletier, et (1671) Barbe Klein, veuve de Jean Henri Rœhmer, (1691) Catherine Riff puis (1700) Susanne Marguerite Spangenberger – luthériens
1720 h Jean Mathias Schmidtmeyer, pelletier, et (1716) Marie Salomé Hansmetzger – luthériens
1753 v Jean Jacques Schæffer, marchand de soie, et (1734) Marie Marguerite Birr, veuve du boutonnier Philippe Jacques Faust – luthériens
1767 h Jean Georges Schweighæusser, marchand, et (1763) Marie Marguerite Schæffer – luthériens
1781 v Jean Geoffroi Eckel, marchand de verre, et (1770) Marie Cléophée Otto – luthériens
1794 v Jean Théophile Kusian, aiguilletier, et (1785) Marguerite Salomé Griesbach – luthériens
1801 v Jean Philippe Leinert, selllier, et (1791) Salomé Harnack – luthériens
1820 adj Jean Jacques Ott, tanneur, et (1783) Catherine Marguerite Bœswillwald – luthériens
1830 h Chrétien Ott, tanneur, et (1820) Dorothée Schaaff
1878* v Gustave Henri Eyrich, pelletier, et (1858) Fanny Sophie Vierschrodt
1902* Victor Baltzer, négociant, et Marie Siehr

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 1900 livres en 1715, 2100 livres en 1750, 1750 livres en 1767

(1765, Liste Blondel) V 173 Jean Jacques Schaeffer
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Schweigheißer, 2 toises, 0 pied et 8 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) N 1076, Ott, Chrétien, tanneur rue des Dentelles – maison, sol – 1,45 are / 1,30
N 1076 bis, Strasbourg, la Ville – sol – 0,15 are

Locations

1779, Jean Gay, marchand libraire
1807, Caroline Wilhelmine Christine de Bernhold veuve du colonel Jean Leopold Dettlingen
1817, Madeleine Reine Dupré veuve du perruquier Joseph Schmalbach
1839, Casimir Blanc, serrurier, et Salomé Griesbach
1862, Gustave Henri Eyrich, pelletier (futur propriétaire)

1673, Livre des loyers communaux, VII 1466 (1673-1741) f° 660
Jean Mathias Schmidmeyer doit pour un terrain communal inscrit au registre des Préposés au bâtiment un cens de 3 livres 10 sols

Herr Johann Mathias Schmidmeÿer (W), Soll vom Allmend platz vor Seiner unter der Erbslauben gelegenen behaußung welche zu beeden seithen vom hauß herauß Neun Schuh und Neun Zoll in der länge, in der breite aber 15. Schuh breit ist jahrs auf Martini und A° 1702. I.mo l. Prot: de 1701. fol: 140, 3 lb 10 ß
[in margine :] V 665
(Quittungen, 1702-1741)
Neuzb. fol 266

1673, Livre des loyers communaux, VII 1466 (1673-1741) f° 665
Différents propriétaires des maisons aux Grandes Arcades doivent régler un cens pour le droit d’occuper le passage communal

Herr Johann Matthias Schmidmeÿer der Kürßner, Herr Johann Jacob Rauch ([corrigé en] Leonhard Lercher) der buchhändler, Johann Georg Strohl ([corrigé en] Johann Daniel Helmstätter) der Melmann, und Herr Johann Daniel Lang der Seidenhändler, sollen gleichfalls von denen Schwibbögen vor ihren unter der Großen Erbslauben liegenden Häußern, solang Sie selbige mit Kästlein oder Ständlein verstellen laßen, und gegen einem Jährlichen zinß verlehnen werden, laut Prot: de 1707. fol: 166. vf Joh: Baptæ und A° 1708. I.mo, jeder macht 4 lb
an L. Larche Platz ist Antoine Raynal S. 169, Neuzb. fol 265
Neuzb fol 264-b, Helmstätter Vid. 272-b
Neuzb fol 263-v Cath: Bontems Mr Savary Wit. v. 84 et 590
Neuzb. fol 266

1741, Livre des loyers communaux, VII 1470 (1741-1802) f° 266
Mêmes loyers reportés dans le nouveau registre

alzb. 660, 665
Johann Matthias Schmidmeÿer, Soll vom Allmend platz vor Seiner unter der Erbslauben gelegenen behaußung welche zu beeden seithen vom Hauß herauß 9 schuh und 9 Zoll in der länge, in der breite aber 15. schuh breit ist Jahrs auf Martini (id est 11. Nov. – 21 Brumaire), 3 lb 10 ß
[in margine :] C 139
Ferner von dem Schwibbogen vor obbesagter behaußung, so lang Er selbigen mit Kästlein oder Ständlein verstellen laßen, und gegen einem Jährlichen zinß verlehnen wird, Jahrs auf Johannis Baptæ (id est 24 Junii) 1 lb
[in margine :] M.C. 179
(Quittungen, 1740-an 10)
Joh: Jacob Schäfer
jetzt Hr Joh: Georg Schweighäuser, Seidenhdlers uxor nôe ex hæred. paterna
modo hr.Joh: Gottfried Emanuel Eckel Glashändler laut Lfbrf
Gottlieb Cusian der Nadler

Préposés au bâtiment (Bauherren)

1701, Préposés au bâtiment (VII 1379)
Les Préposés au bâtiment autorisent Jean Mathias Schmidtmeyer à enclore comme ses voisins un terrain communal de neuf pieds neuf pouces sur 15 pieds de large devant sa maison

(f° 139-v) Dienstags den 11. Ejusd: [8.bris] – Herr Johann Matthæus Schmidtmeÿer umb einzäunung des allmends
Herr Johann Matthæus Schmidtmeÿer der Kürßner ersucht MGHh. underthänig Ihme gnd. Zuerlauben, daß Er das allmend Vor seiner unter der Großen Erbslauben gelegenen behausung gleich seinen Nachbaren einzäunen und Zumachen laßen dörffe. Der Statt Lohner und beede Werckmeistere berichten, daß Sie dieser Allmend platz committirter maßen abgemeßen und denselben zu beeden seithen Vom Hauß Herauß Neün schuhe und Neün Zoll inn der Länge in der breite aber 15 schuhe breit gefunden hätten. Erk. Wurdt demselben in seinem begehren Willfahrt, soll aber solchen platz jährlichen auff Martini und A° 1702. primo mit 5 lb d Zuverzinnßen, mod: à 3 lb 10 ß d.

1707, Préposés au bâtiment (VII 1382)
Les préposés invitent Jean Mathias Schmidtmeyer à libérer l’arcade ou à régler un cens.

(f° 144-v) Dienstags den 8. Februarÿ 1707. Herr Johann Daniel Lang pt° Verzinnung seines Schwibbogens. – Monsieur Paul Tribert, der Confisseur, ward beschickt und Jhme angezeigt, daß Er die Städlein unter seinem Schwibbogen Vor der unter der Großen Erbslauben liegenden behausung entweder Hinweg thun oder dem Pfenningthurn i. lb. darvon Verzinnßen solte. Ille berichtet daß Er diese Ständlein nicht dahin gesetzt hätte, sondern herr Johann Daniel Lang, der Seidenhändler, deme das Hauß darinnen Er wohnte Zugehörte, es würden MGhh. Ihme einen großen gefallen erweisen, wann Sie diese Leüthe vor seinem Wohnhauß Hinweg thun würden, indeme Sie Ihme sehr hinderlich wären und Ihme den Zugang Zu seinem Laden Versperrten, Er müßte herrn Langen einen großen haußzinnß geben und leiden, daß Er von diesen Leüthen Zinnß einnehme. Erk. Soll Herr Lang beschickt werden.
(f° 145) Herr Johann Mathias Schmidtmeÿer, pt° seines Schwibbog. – Herr Johann Mathias Schmidtmeÿer, der Kürschner, ward beschickt und Ihme gleichmäßiges angezeigt, welcher sich Zu keinem zinß Verstehen wolle, sondern Vorgewendet, Er müßte seinen Laden thewer genug Verzinnßen, Er könte den Schwibbogen nicht auch Verzinnßen. Erk. Soll den platz unter dem Schwibbogen raumen und lähr stehen laßen.
(f° 145) Herr Johann Daniel Botzon pt° dgl. – Herr Johann Daniel Botzon, der Seidenhändler, ward deßwegen gererchtferttiget, welcher sich weder Zum Zinnß Verstehen noch den Schwibbogen räumen. Erk. ut ante.

1707, Préposés au bâtiment (VII 1382 Bauherren)

Ständt unter der Großen Erbslauben – Die Einwohner unter der Großen Erbslauben erklären sich entweder die unter Ihren Häußern befindliche mit Ständlein und Kästlein bestellte und umb einen Zimlichen großen zinnß Verlühene Schwibbögen entweder Zuraumen oder dem Pfenningthurn Von jedem Schwibbogen 1. lb. d zinnß jährlichen Zuerlegen, nemblichen
Herr Michael Fröreisen
Johann Georg Müller
Emanuel Dietschen Kinder
Johann Georg Schuhler
Mr Claude Camel
Herr Johannes Roser – Herr Johannes Roser, der Küeffer, Verspricht ein gleichmäßiges zuthun
Gottfried Glock
Herr Georg Jacob Duppert
Herr Johann Henrich Schadenmann
herrn Johann Wolffgang Platzen W.
Herr Johann Wilhelm Starck
Johannes Roht (Johann Roth)
Herr Adam Nagel, der Weinhändler Will das Allmend unter seinem Schwibbogen lähr stehen laßen
Rudolph Schranckenmüller, der Weißbeck, Herr Johann Mathias Schmidmeÿer, der Kürßner, Herr Johann Jacob Rauch, der Buchhändler, Johann Georg Strohl, der Meelmann und Herr Johann Daniel Lang, der Seidenhändler, Versprechen insgesampt die Schwibbögen unter Ihren häußeren, so lang Sie das darunder befindliche Allmend genießen werden, Zuverzinnßen.

1745, Préposés au bâtiment (VII 1401
Les préposés indiquent à Jean Gangolff et à Jean Mathias Schmidtmeyer la hauteur des dalles qu’ils pourront poser. Jean Gangolff propose de prendre des pavés qui seront moins chers et plus durables. Les préposés invitent tous les habitants des Grandes Arcades à recouvrir les tuyaux de descente pour qu’ils ne représentent pas de danger la nuit

(f° 134-v) Dienstags den 30. Ejusdem [9.bris], seÿnd folgende Augenschein eingenommen worden.
Johannes Gangolff – Joh: Mathias Schmidmeÿer – Gewerbslaub
Unter der großen Gewerbslaub Vor Johannes Gangolffen des schneiders und Johann Mathias Schmidmeÿers des Kürßners Häußern, welchen Vermittelst einer gespannten schnur die Höhe gewießen worden, in welcher Sie die steinere platten Vor ihren häußern Können legen laßen, gangolff sagte er wolte lieber mit Wacken pflästern, theils weilen es dauerhaffter, und theils weilen es nicht so viel Kostet, Ist ihme solches freÿgestellt. Übriges solle denen sambtlichen Inwohnern Unter der Großen und Kleinen Gewerbslaib angezeigt werde, daß Sie die Näche Vor ihren Häußern bedecken sollen, weilen beÿ der Nacht gefährlich darüber zugehen ist.

1786, Protocole des Quinze (2 R 196)
Jean Geoffroi Eckel est autorisé à ouvrir au premier étage une communication avec la maison voisine de Jean Louis Schlag (actuel n° 53) pendant neuf ans

Durchbruch 307 Johann Gottfried Eckel, Johann Ludwig Schlag Vöghändler pt° communication, 330
(p. 307) Sambstag den 9.ten Septembris 1786. – Rang nomine H. Johann Gottfried Eckel des hiesigen burgers und Glaßhändlers, der Implorant mit seinem nachbaren H Joh: Ludwig Schlag dem burger und Vöghändler über eingekommen in ihrem an einander stoßenden Haüßern, sowohl unten in ein und durchgang als auch auf dem ersten stock eine Communications vermittelst durchbruchs zu errichten, als bitt gnädig zu erlauben solches thun du dörfen. Erkandt Obere bauhh.

(p. 330) Sambstags den 23.sten Septembris 1786. – Obere Bauhh. laßen durch H. Secretarium Widt referiren, es habe H. Eckel gebetten ihme Zu erlaube,Zweÿ thüren eine in dem rez de chaussée, die andere im ersten stock in H. Schlag seines nachbaren hauß mit dessen einwilligung durchbrechen Zu dörfenn dem H. Deputirten habe beÿ eingenommenen augenschein nichts wahrnehmen können welches weder dem publicum noch gemeiner statt nachteilig seÿn könte, und der die convention unter beeden nachbaren auf neun jahr dießerwegen getroffen worden, als haben sie geglaubt das dem H. Imploranten gegen einer Zu bestimmenden retribution auf löbl. Stadt Pfenningthurn in seinem begehren könte willfahrt werde .
Erkandt gegen Erlag von 6. fl. ein für allemal willfahrt.

Description de la maison

  • 1715 (billet d’estimation traduit) la maison comprenant un bâtiment arrière, un passage latéral, une échoppe, une cave voûtée est estimée avec ses appartenances et dépendances à la somme de 3800 florins
  • 1750 (billet d’estimation traduit) la maison comprend au rez-de-chaussée une échoppe, un petit poêle derrière, au premier étage un poêle, un vestibule où se trouve la cuisine, au deuxième un poêle, et un vestibule, le troisième étage est pareil au premier, au quatrième se trouvent trois chambres dallées, le comble a une double couverture de tuiles plates et deux greniers dallés, la cave est voûtée, il y a en outre un puits, item un bâtiment arrière et un passage latéral où se trouvent plusieurs chambres et le bûcher, le comble a une double couverture de tuiles plates, le tout estimé avec ses appartenances et dépendances à la somme de 4200 florins
  • 1767(billet d’estimation traduit) la maison comprend une échoppe, une arrière boutique, item plusieurs poêles, chambres et cuisines, le comble est couvert de tuiles plates, la cave est voûtée, le tout estimé avec le puits, appartenances et dépendances à la somme de 3500 florins

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

2° arrondissement ou Canton nord – Rue des Grandes Arcades

nouveau N° / ancien N° : 42 / 36
Lienert
Rez de chaussée et 4 étages médiocres en maçonnerie
(Légende)

Ponts et Chaussées

1856 (ADBR, cote 2 SP 52) N° 36, 3 E S P (Maison à trois étages, construction solide en pierre)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 21 f° 318 case 2

Ott, Chrétien, rue des dentelles N° 10 Strasbourg, grandes arcades 36

N 1076, maison, sol, grandes arcades 36
Contenance : 1,30
Revenu total : 324,67 (324 et 0,67)
Folio de provenance : (318)
Folio de destination : Gb
Année d’entrée :
Année de sortie :
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 22 / 18
fenêtres du 3° et au-dessus : 7 / 6

Cadastre napoléonien, registre 23 f° 1093 case 2

Ott, Chrétien, quai St Nicolas 18, rue d’Austerlitz 9, des bouchers 1, rue des arcades 51
1879 Eyrich, Gustav Heinrich, Pelzhändler
1902 Baltzer Viktor, Pelzwaarenhändler und Ehefrau Maria geb. Siehr in Gg.
(ancien n° 841)

N 1076, maison, sol, Rue des arcades 51
Contenance : 1,30
Revenu total : 324,67 (324 et 0,67)
Folio de provenance : (318)
Folio de destination : Gb
Année d’entrée :
Année de sortie :
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 22 / 14
fenêtres du 3° et au-dessus : 7 / 7

Cadastre allemand, registre 32 p. 477 case 1

Parcelle, section 63, n° 97 – autrefois N 1076, 1077
Canton : An den Gewerbslauben Hs N° 53 / 51
Désignation : Hf, Whs u N.G. / Hf, Whs e. n. a. T.
Contenance : 2,33 / 2, 37
Revenu : 2800 – 5900 – 8500
Remarques : von N° 98

(Propriétaire), compte 1771
Baltzer Viktor und Ehefr.
(gelöscht)

(Propriétaire suivant), compte 3553
Stuhl, Gottfried Wilh. und Ehefr.
1912 Stuhl Gottfried Wilhelm
1923 Eschbach Jean commerçant
1929 Baltzer Victor négociant et son épouse Marie née Siehr en comm. de biens
1947 Baltzer Victor sa veuve née Siehr
(650)

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton V, Rue 131 Grandes Arcades p. 24536
Pr. Ekel, Jean Geoffroid, Marchand – Echasse

Registres de population

1795, 600 MW 6 (Registres de population)

6° section, Grandes Arcades N° 36
Jean Theophile Kusian, 40, Epinglier, Strasbourg
Marie Salomé née Griesbach, 30, Epouse, id
Catherine Stroh, 24, Servante, id
– Krug, 76, veuve, id
Krug, 30, sa fille couturiere, id
Catherine Kulmann, 40, faiseuse de robes, Selz

légende

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Gewerbslauben (Seite 48)

(Haus Nr.) 51 u. 53.
Baltzer, Pelzwarenhandlung. E 02
Scherzer, Schneider. 3
Romer, Schneidermstr. 4
Hatt, Wäscherin, H 4

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 802 W 83)

Grandes Arcades n° 51-53, dossier I (1885-1948)

Le pelletier Gustave Henri Eyrich charge en 1885 les entrepreneurs Schoop et Mayer de raccorder la maison aux canalisations. Victor Baltzer fait transformer en 1901 les bâtiments par la société Th. et Ed. Wagner qui aménage des cabinets d’aisance et remplace les arcades par des piliers en fer. Le propriétaire transforme le premier étage en 1904 et fait un nouvel oriel en fer. Il fait installer des vitrines autour des piliers sous les arcades en 1907.
C. Baltzer est autorisé à titre exceptionnel en 1910 à rehausser le n° 53 qui atteindra ainsi la même hauteur que le numéro 51, supérieure à la hauteur maximale déterminée par la largeur de la rue. Il y fait installer un atelier de pelletterie desservi par un ascenseur. Victor Baltzer charge en 1923 l’architecte Henri Garnon de transformer et rehausser les bâtiments sur cour en pans de bois au 51, rue des Grandes Arcades pour servir d’atelier. La Commission des Beaux-Arts s’oppose à la décoration multicolore prévue par le fourreur Baltzer qui transforme le magasin en 1934.

Sommaire
  • 1885 – Le maire enjoint le pelletier Gustave Henri Eyrich (51, 53 rue des Grandes Arcades) de faire ravaler la façade
    1885 (septembre) – Les entrepreneurs A. Schoop et G. Mayer (39, rue des Bouchers) demandent l’autorisation de raccorder la maison aux canalisations par deux tuyaux. – Henri Eyrich et les entrepreneurs sont autorisés à poser un raccord – Travaux terminés, novembre – Dessin
    1886 – Nouvelle injonction de ravalement – Travaux terminés, septembre 1886
  • 1901 – Victor Baltzer fait transformer les bâtiments par la société Th. et Ed. Wagner
    1901 (juin) – Th. et Ed. Wagner (14, rue des Livres) demandent au commissaire de police l’autorisation d’occuper la voie publique. Le commissaire transmet au maire. – Autorisation – Le délai est prolongé de douze jours
    1901 (août) – La fabrique strasbourgeoise de parquets (Strassburger Parquetfabrik, à Schiltigheim) demande au commissaire de police l’autorisation de poser un chaudron d’asphalte sur la voie publique devant les 51, 53 rue des Grandes Arcades. Le commissaire transmet au maire. – Autorisation – Travaux terminés, septembre
  • 1900 – Le maire enjoint la veuve Eyrich (51, 53 rue des Grandes Arcades) de faire ravaler la façade – Le propriétaire demande de repousser les travaux jusqu’au printemps où il a prévu refaire les volets – Le ravalement n’est pas fait mais des transformations ont lieu au rez-de-chaussée – Autre injonction au nom de Victor Baltzer, mai 1901 – Le ravalement est terminé, novembre 1901.
    1901 – L’entrepreneur A. Wagner (21, rue Déserte) est autorisé à poser un échafaudage sur la voie publique pour ravaler la façade
    1901 (mars) – L’entrepreneur Th. et Ed. Wagner demande au nom de Victor Baltzer l’autorisation de transformer le bâtiment – La Police du Bâtiment transmet une liste de conditions à respecter – Calcul statique – Autorisation
    Suivi des travaux. Les démolitions sont en cours, avril. Le gros œuvre des nouveaux cabinets d’aisance est terminé, le bâtiment dans la cour n’est pas encore démoli (mai) – Plan du rez-de-chaussée et du premier étage, coupe – Plan du bâtiment arrière
    1901 (juin) – L’entrepreneur Th. et Ed. Wagner demande l’autorisation de remplacer les arcades par des piliers en fer. Calcul statique – Autorisation
    Les étais sont posés. La structure en fer est commencée, juillet. Le gros œuvre est fini, août – Les transformations sont terminées, quelques peintres travaillent encore. Les travaux sont entièrement terminés, janvier 1902
    1901 (juin) – L’entrepreneur Th. et Ed. Wagner soumet un avenant. Dessin du rez-de-chaussée et du premier étage, représentant l’oriel au n° 51.
  • 1904 – Le service des eaux informe Victor Baltzer que la maison peut être raccordée aux canalisations
    1904 (juillet) – L’entrepreneur Th. et Ed. Wagner demande au nom de Victor Baltzer l’autorisation d’occuper la voie publique pour transformer le premier étage. Le commissaire de police transmet la demande au maire – Autorisation – Prolongation
    1904 (juillet) – Victor Baltzer demande l’autorisation de poser un oriel en fer au premier étage – Autorisation – La structure en fer est terminée, août – Dessin – Calcul statique – Réception finale, octobre 1904
  • 1907 – L’entrepreneur Th. et Ed. Wagner demande au nom de Victor Baltzer l’autorisation de ravaler le N° 51 – Autorisation – Travaux terminés
    Autre demande, autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique – Autorisation – Prolongation
  • 1907 – Le pelletier C. Baltzer demande l’autorisation de poser une vitrine contre le premier pilier sous le passage des arcades alors que le nouveau bâtiment voisin (brasserie au Lion) est terminé. Croquis – Refus motivé par la circulation des passants (27 avril) – Autorisation de poser une vitrine sur le sol communal (17 mai)
  • Commission contre les logements insalubres. 1902, 51-53, rue des Grandes Arcades, Propriétaire, Baltzer demeurant sur place. La chambre du logement Romer ne doit plus servir de chambre à coucher
    1904, rien à signaler
    Commission des logements militaires, 1915, rien à signaler
  • 1907 – Le maire enjoint Victor Baltzer (51, 53 rue des Grandes Arcades) de faire ravaler la façade
    Victor Baltzer déclare que le support de lampe qu’il avait fait poser en même temps que l’oriel quatre ou cinq ans plus tôt est devenu inutile – Autorisation puisque le support est toujours en place
  • 1910 – C. Baltzer demande l’autorisation de démonter l’ancien toit du bâtiment avant et d’y aménager un atelier – La Police du Bâtiment répond que les transformations sont interdites aux bâtiments en avant de l’alignement légal. – Dessin et alignement légal – L’architecte municipal Beblo intercède en faveur du projet – Le bâtiment atteindrait 16 mètres de haut mais la hauteur maximale autorisée dans une rue de 12,50 m de large est de 15,50 mètres – Nouvelle intervention de Beblo pour des raisons d’aspect – Accord sur la hauteur du n° 53 qui atteindra celle du n° 51, soit 16 mètres – Autorisation – Dessins – Th. et Ed. Wagner établissent le calcul statique. La Police du Bâtiment demande la preuve que le rez-de-chaussée est assez solide pour supporter le poids de la nouvelle construction, Th. et Ed. Wagner répondent que la démolition du pignon sur trois étages libère le rez-de-chaussée des charges. – Le gros œuvre est terminé (avril). Reportée parce que le nouvel escalier n’est pas encore crépi, la réception finale a lieu en juillet.
    1910 (juin) – Th. et Ed. Wagner demandent au nom du propriétaire l’autorisation d’établir un ascenseur électrique. La Police du Bâtiment demande une description de l’ascenseur à l’ingénieur Rodolphe Engelmann (Fabrique de machines Charles Flohr, 26, rue Manteuffel, ensuite rue du Maréchal Foch) – Autorisation – Dessins, description (pour 4 personnes, la cage pèse 650 kg) – Réception finale, septembre
    1910 (août) – C. Baltzer transmet la description de l’atelier au cinquième étage (16,50 ou 15,00 mètres de long sur 8 de large et 3,25 mètres de haut) où travaillent au plus quatre personnes – L’inspecteur du travail indique les conditions à respecter dans l’atelier de pelleterie – Autorisation d’aménager un atelier mécanique de pelleterie – Travaux terminés, octobre – Dessins
  • 1913 – Victor Baltzer demande l’autorisation de placer des vitrines comme son voisin Fischer (n° 55) sous les arcades. Une note signale que les vitrines en place devraient suffire et qu’elles ne devraient pas être agrandies – Victor Baltzer est autorisé à remplacer trois vitrines – Dessin – Les décorations au-dessus des vitrines sont conservées malgré les termes de l’autorisation
  • 1914 – Les entrepreneurs Sigel Frères (26, rue des Juifs) demandent au commissaire de police l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique pour ravaler la façade. Le commissaire transmet au maire – Autorisation de ravaler le n° 51
  • 1923 – Jean Eschbach et Victor Baltzer demandent l’autorisation de transformer les mansardes dans les bâtiments arrière aux numéros 51-53 et 57. Les transformations au n° 57 sont ajournées parce qu’elles supprimeraient deux logements. Conditions à respecter au n° 51-53. Architecte Henri Garnon (40, boulevard du Président Wilson). Entrepreneur, Th. et E. Wagner (rue Adolphe-Seyboth). Autorisation de transformer et rehausser les bâtiments sur cour au 51, rue des Grandes Arcades pour servir d’atelier – Dessin
    Lors des travaux, on constate que le mur entre les bâtiments sur cour n’est pas assez solide pour soutenir les supports qui devront reposer sur les murs coupe-feu – Calcul statique – La sous-poutre ne donne lieu à aucune objection mais le pan de bois ne correspond pas aux termes de l’autorisation quoique la solidité soit assurée – Le crépi est terminé (juillet 1924), le dossier est classé, septembre 1924
  • 1926 – La Police du Bâtiment constate que l’agence Friedlin (18, quai Saint-Nicolas, prochainement 47-49, rue des Grandes Arcades) a posé sans autorisation une vitrine sur la façade – Demande de poser une enseigne à l’entrée des arcades – Autorisation
  • 1927 – G. Lipsky (photos Mercure) demande l’autorisation de poser une enseigne en tôle émaillée au-dessus de la vitrine de l’agence Friedlin – Autorisation
  • 1927 – Les Frères Sigel (26, rue des Juifs) demandent au nom de la maison Eschbach et Baltzer l’autorisation de poser une enseigne plate sur verre – Autorisation – Maquette
  • (Pièces propres au n° 53)
    1886 – Le journal L’Alsacien rapporte qu’un incendie s’est déclaré au troisième étage du 53, rue des Grandes Arcades – La Police du Bâtiment rédige un rapport (pièces de bois proches de la cheminée)
  • 1902 – L’entreprise Nicot (17, place Saint-Etienne) est autorisée à poser un chaudron d’asphalte sur la voie publique devant le 53, rue des Grandes Arcades
  • 1920 – Les Frères Sigel (26, rue des Juifs) demandent l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique pour repeindre la façade et remplacer les inscriptions en allemand par de nouvelles en français – Accord
  • 1934 – Le fourreur Baltzer demande l’autorisation de transformer un magasin – La Commission des Beaux-Arts s’oppose à la décoration multicolore. Seules seront autorisées les teintes grises au rez-de-chaussée et crème sur la façade – Autorisation de revêtir en fibrociment à l’amiante l’encadrement de la devanture et de peindre l’encadrement et les fenêtres. Architecte, Schwab, rue Saint-Maurice – Plan de situation, dessin (plan, rez-de-chaussée et étage, élévation aux couleurs refusées) – Travaux commencés, juin 1935, terminés, juillet 1935
  • 1936 – La Police du Bâtiment constate que le fourreur Jules Baltzer a posé sans autorisation une enseigne – Demande – Autorisation – Dessin
    1938 – Les fourrures P. Baltzer et fils demandent l’autorisation de poser des enseignes provisoires sur calicot dans la partie supérieure des arcades (croquis) – Accord
    1939, idem
  • 1948 – La société Th. et Edm. Wagner est autorisée à occuper la voie publique pour réparer l’oriel

Dossier II de la Police du Bâtiment (cote 802 W 84)

Grandes Arcades n° 51-53 (1947-1991)

Le Ministère de la Reconstruction et de l’Urbanisme ajourne sine die en 1948 la demande, jugée inopportune, de la veuve Baltzer de modifier l’intérieur et l’extérieur du bâtiment. Le projet prévoyait entre autres d’ouvrir des fenêtres dans le mur nord à l’entrée des arcades. Le propriétaire est autorisé la même année à faire des réparations urgentes, en l’occurrence à réparer les sous poutres et les solives du premier étage et à supprimer l’oriel en façade. La société Baltzer et fils vend en 1961 l’immeuble qui sert entièrement à l’exploitation commerciale à la société anonyme Taourel (Alger et Oran). Le nouveau propriétaire réaménage les locaux en supprimant les cloisons du rez-de-chaussée. Le magasin de prêt-à-porter Pimkie s’installe en 1987 dans les anciens locaux Taourel.

Sommaire
  • 1947 (mai) – La veuve Marie-Jeanne Baltzer dépose une demande de permis de construire pour transformer et modifier l’intérieur et l’extérieur du bâtiment (bâtiment arrière et bâtiment du milieu) sous la direction des architectes J. et E. Schwab (Erasme Schwab, 3, rue Saint-Maurice) – Plan de situation (la parcelle rejoint la ruelle Sainte-Marguerite à l’arrière des deux maisons qui n’en séparent), dessin (coupes, plan des différents niveaux) – La demande jugée inopportune est refusée.
    Autre demande, pour améliorer les installations. La parcelle est en avant de 80 centimètres ruelle Sainte-Marguerite. L’architecte municipal souhaite que les bâtiments soient mieux aérés. Il faudra aussi déterminer qui est propriétaire du pignon vers l’ouest. Parmi les croquis de la façade, l’architecte municipal retient le n° 7 (le pignon ouest est percé d’une ou de deux fenêtres, l’angle est ou non arrondi et décoré, l’oriel de façade est supprimé)
    1948 (mars) – Le Ministère de la Reconstruction et de l’Urbanisme rejette la demande, « ajournée sine die, travaux jugés inopportuns »
  • 1948 (mars) – Autre demande, pour réparer les sous poutres et les solives du premier étage et supprimer l’oriel en façade. Dessin. L’architecte Erasme Schwab expose au préfet que l’oriel est dangereux pour le circulation publique et qu’il projette de le remplacer par deux fenêtres identiques aux autres. L’ bâtiment est inscrit à l’inventaire des sites par arrêté du 16 juin 1946.
    1948 (mars) – Rapport que constate que le bâtiment construit au XVIII° siècle a souffert des bombes tombées à 20 mètres et que les travaux projetés sont urgents. L’architecte des Bâtiments de France et le Ministère de la Reconstruction et de l’Urbanisme donnent son accord (avril 1948). L’ingénieur en chef des Ponts-et-Chaussées accorde son autorisation (mai 1948) – Le maire accorde le permis de construire (juillet 1948)
    Suivi des travaux. Le chantier est ouvert (mai 1948), les travaux ont commencé (juin). Les travaux en façade sont terminés sans soulever d’objection, les travaux de consolidation intérieure sont en cours (juillet), sont terminés (septembre) – Certificat de conformité (août 1952)
  • 1954 – Les fourrures Baltzer sont autorisées à occuper la voie publique
    1960 – Le maire enjoint verbalement la société Baltzer et fils de faire ravaler la façade du 53, rue des Grandes Arcades puis envoie une lettre de confirmation. La société en nom collectif Baltzer et Compagnie répond qu’elle a l’intention de réaménager les bâtiments et demande un délai. La société déclare qu’elle va vendre l’immeuble (juin 1960). Note de février 1961. La société Taourel a chargé l’architecte Ersame Schwab des transformations
    1961 (janvier) – M. Taourel, demeurant à Oran, demande si la Police du Bâtiment exigera des travaux. La visite des lieux constate des affaissements mais que le bâtiment une fois remis en état pourra continuer à servir entièrement de locaux commerciaux. Les bâtiments arrière sont vétustes mais le bâtiment avant qui a été régulièrement entretenu dpuis 1921 est en assez bon état.
    1961 (février) – La société anonyme Taourel (Alger et Oran) informe la Police du Bâtiment qu’elle a acquis l’immeuble le 2 février 1961
  • 1961 – La société Taourel est autorisée à déposer des matériaux la voie publique. L’entreprise Fistarol (7, rue du Chemin Bleu au Neudorf) est autorisée à poser un échafaudage sur la voie publique. Le ravalement est terminé (octobre 1961)
    1961 – La même demande l’autorisation de poser une enseigne en lettres métalliques dorées. L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Autorisation
    1961 (avril) – La société Taourel dépose une demande de permis de construire sous la direction de l’architecte Erasme Schwab. Plan de situation. Dessin (plan des différents niveaux, coupe, élévation) – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable, l’ingénieur des Ponts-et-Chaussées et le directeur départemental du Ministère de la Construction donnent leur autorisation – Arrêté portant permis de construire (transformer le sous-sol, le rez-de-chaussée et les étages, quatre trumeaux, aménager deux devantures)
    1962 (janvier) – Les ascenseurs Otis demandent de régulariser leurs travaux – Dessin. Caractéristiques de l’appareil – Autorisation
    Suivi des travaux. Le gros œuvre est en cours, les anciennes cloisons du rez-de-chaussée sont supprimées (septembre 1961). Les plâtriers travaillent, les cadres métalliques de la devanture sont posés. Le crépi est en cours (octobre). Les travaux sont terminés, le magasin exploité (novembre). La réception de l’asenceur ne donne lieu à aucune objection.
    1962 (avril) – La maison Taourel demande l’autorisation de poser une enseigne lumineuse en caisson sous les arcades – Autorisation
  • 1973 – Le maire demande à la société Taourel France de faire ravaler la façade. Le propriétaire demande en 1975 un délai en arguant qu’il a dû réparer la toiture et les gouttières
    1979 – Le maire envoie un nouveau courrier.
    1980—L’administrateur de la société, Jacques Taourel, sollicite une subvention – Devis – Le maire accorde une subvention – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – La société anonyme Taourel dépose une demande pour travaux exempts de permis de construire dans le secteur sauvegardé. Elle est autorisée à poser un échafaudage sur la voie publique – La Ville verse la subvention
  • 1986 – Le notaire Gilles Colet à La Petite Pierre demande des renseignements d’urbanisme – Réponse
    1986 – Ernest Schenck, propriétaire du 57, rue des Grandes-Arcades, constate que son locataire la S.A. Taourel outrepasse les droits accordés par son bail passé le 20 avril 1961, ce qui représente un danger d’incendie. – La commission de sécurité se rend sur place et fait son rapport.
  • 1987 – La société Pimkie (promotion du prêt-à-porter Pimkie) qui va ouvrir un magasin du 51, rue des Grandes Arcades soumet son projet d’aménager les locaux – Dessin (façade) par les établissements Fluorest – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis défavorable pour l’enseigne lumineuse qui contrevient au règlement (nombre d’enseignes, enseigne animée). – Le pétitionnaire soumet un nouveau projet – Photographie Taourel et Pimkie – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable sous réserve de rapetisser la hauteur des lettres – Photographie du bâtiment – Autorisation de poser des enseignes en saillie – L’enseigne est posée, mars 1987
    1987 (février) – Autre demande de poser des enseignes – Dessin par les établissements Fluorest – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis défavorable en renvoyant à la proposition précédente (enseigne double, couleur fuchsia trop vive)
    1966 (décembre) La commission de sécurité fait son rapport. Exploitant, Promotion du prêt-à-porter Pimkie, à Neuville en Ferrain (Nord)
    1987 (janvier) – La société Distrimode (Wasquehal, Nord) dépose une demande pour transformer la façade et la distribution intérieure – Photographie Taourel – Dossier sur papier à lettre Pimkie Distrimode – Rapport d’examen préliminaire par la Société de Contrôle Technique (Socotec) – La commission de sécurité rédige son procès verbal – La direction du travail ne fait aucune objection.
    1987 (mars) – Déclaration de travaux – Arrêté du préfet
    1987 (avril) – La Société de Contrôle Technique présente son rapport final – Déclaration d’ouverture du magasin – Les travaux sont conformes aux plans approuvés
    1987 (août) – La commission de sécurité rédige son procès verbal – Récépissé de déclaration d’ouverture (rez-de-chaussée 200 m², premier étage 120 m²)
  • 1988 – Le notaire Pierre Laylé (Schiltigheim) demande des renseignements d’urbanisme – Réponse
  • 1990 – Le magasin Pimkie demande l’autorisation de poser une enseigne à double face. L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Autorisation – L’enseigne est posée, décembre 1990.

Relevé d’actes

Le pelletier Bernhard Betz et deux marchands de Cologne vendent la maison au marchand Denis Petri moyennant 1350 livres, somme inférieure aux charges dont elle est grevée. La vente est remplacée par une nouvelle en 1613.

1610 (xxx Januarÿ), Chancellerie, vol. 388 (Registranda Kügler) f° 51-v
Erschienen Bernhard Betz Kurßner für sich selbst Steffan Gaßner Alter Rathsherr h Johann Rauch vnd h. Matys helbeck genant Behem alle dreÿ alls Constituirte Beuelch v gealthaber der Ehrenvesten Fürnemmen herrn Johann hunthumb von Cöln vnd herrn Caspar Burckharts Vnd Söhn Gewerbßmänner burger Zu Nurnberg (verkaufft)
Herrn Dionisii Petri handelßmann
Zweÿ heüsser ein vorder v hinder mit Iren hoffstetten v hofflin mit all Ir gebeu geleg. Inn der S S vnder der groß. Erbslauben, einsyt dem Glaßhoff Martin Hartman Zuständig andersyt Andres Krantzer stoßend hind. vff Martin Hartman Dauon gnd ij lb d gelts vff d. heÿligen wyhnacht tag loßig m. xL lb d. d. Armen Sondersiechen Zu d. gutt. leuth, Item xj lb vj ß d gelts vff d. heÿlig. Wyhenacht tag Samuel graner Sieben Kindern In Mütterlichem Erb herrühren, welche Zinß aber der Vatter bitz sie sich verheürathen zunÿssen, ablößig mit 220 pfund 10 schilling, Mehr viij lb x ß gelts vff dem 15. Julÿ fallend bemelt Samuel graners Süben Kindern Widerkheuffig mit j C L lb d (…), Item viij lb xv ß vff dem heÿligen wyhenacht losig m. 175 pfund Vrban Steinmetzen Büttels Zum Encker Sohn (…) Mehr verhafftet für j C L lb herrn Johann thumb obgedacht (…) So dann x lb v ß deren v lb v ß vff Johannis Baptistæ vnd die vbrig v lb d vff d. heylig. weÿhenacht tag soll Fr. Magdalenen layterspergerin hans luschen selig. witwe so lang sie Inn leben (…) Sunst frei ledig eÿg, der Verkhuff vber solch beschwerd zugang. v. 300 gulden
[in margine :] d. Khauff für ledig eÿg. 1350 lb, beschwerd sind 1040, Beßerung 514 lb. Ist nit Zolbar weÿl die heußer hoher beschwerd dann die verkaufft

Le pelletier Bernard Betz vend à Jonas Gassner une maison composée d’un bâtiment avant et d’un bâtiment arrière

1613 (ut spâ [5. Maÿ]), Chancellerie, vol. 407 (Registranda Kügler) f° 169
Erschienen der Ehrenhafft Bernhard Betz Kürßner
hatt in gegensein Jonas Gaßners bekhant, das er vmb der willen darunder der Zinß hauptgutt V beschwerden dafür nachgeschribene Behaußung verhafftet vnd vnderpfand freÿ Quitt ledig W looß werd. für sich seine erben vnd nachkommen gedachtem Jonas Gaßner seinen erben vnd nachkommen vbergebe,
Zweÿ heüßer ein Vorder v ein hinder mit Iren hoffstetten v höfflin auch allen andern Iren gebeüwen geleg. Inn d. S S Vnder der großen Erbßlauben einseÿt neben dem Glaßhoff Martin hartmans Schuldgläubigen Zuständig andersÿt Andres Krantz dem Melman stossen hind. vff d. Glaßhoff, Dauon gnd 2 pfund d pfenning gelts vff dem heÿligen wyhnacht tag abloßig mit 40 pfund pfenning Straßburger den Armen Sondersiechen Zur Rothen Kirchen beÿ Straßburg davon verfallene Zinß 610. 611. v 612. Stehen pfund pfenning, Mehr xj lb vj ß d gelts auch vff den heÿligen Wyhenacht tag Samuel graner des Kürßners Sieben Kindern die aber Ir Vatter Jerlich ynzunemmen so lang die kinder unv*ich gelegt widerkhauff. mit ij C xx lb x ß Item viij lb x s gelts vff dem 15. Julÿ vorgemelt Samuel graners Süben Kinder losig mit j C L lb d (…), Item viij lb xv ß vff dem heÿligen wyhenacht losig m. 17 lb Vrban Steinmetzen Dauon Zinß v vnocosten bitz weÿhenachten nechstverschynen xxij lb (…), Item viij lb s sch d gelts vff Marien Verkhündung wider Kheuffig mit j C M lb d solche hauptsumm H. Johann hundtumb handelßmann burgern Zu Cöln , So dann x lb v ß d gelts daran v lb v ß vff Johannis Baptistæ v v lb d vff d. heylig. weÿhenacht tag soll Fr. Magdalenen layterspergerin hans luschen selig. witwe so lang sie Im leben (…) were diß Verkhuff vber dieße beschwerd zugang. v. 118 gulden

Jonas Gassner épouse Catherine Graner, veuve de Pierre Zipperer.
Fils de pelletier, Pierre Zipperer épouse en 1603, Catherine Graner, fille de pelletier : contrat de mariage, célébration

1603 (13.6.), Not. Strintz (Daniel, 58 not 52, Prothocollum, n° 39) f° 43
Eheberedung – zwischen dem Ehrsamen Peter Zipperer dem Jungen Kürßner, Weÿland deß Ehrenhafften Peter Zipperers deß Elttern Kürßners und burgers Zu Straßburg seeligen hinderlaßenen Sohn Alß dem Breütigam Ane einem, So dann der Züchtigenn und tugendsamen Jungfr. Catharina Granerin, deß Auch Ehrenhafften Samuel Graners Khürßners vnnd burgers Zu Straßburg eheleiblichen dochter Allß der hochzeitererin Andern theil
Inn beÿsein durch vnderhandlung wissen wüllen und Consenß der Ehrenhafften und Ersamen Martin Zipperers, David Rudolph, Daniel Kochenn vnd Daniel Zipperers, Aller kürßner seiner deß hochzeiters vogts schwagers stieffvatters vnnd verwanten vff seiner deß Bräutigams So dann vff der Jungfrauen hochzeiterin seÿten der Ehrenvesten Ehrwürdig wolgebohren fürnehmen Achtbaren und Ersamen Samuel Graners deß Kürßners Ihres vatters, herrn Stephan gassners vnns Georg Leütterspergers beeder grosser und kleinen Raths bewanthen Johannis Monachi halffers In d Pfarrkirchen zu sant Thomas, hanß Georg Falckhenn vnd.schreib. vff dem Pfenningthurn Vnd Eliæ graffen weißbeckhen Ihr der hochzeiterin günstig. herren vnd Verwantten Aller burger Zu Straßburg
Montags den 13. Junÿ Inn dem Jar deß Herrn Alß mans Zalet 1603

Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 180-v, n° 511)
Sontag 11. Augusti. Peter Zipperer d. Kürßner, Vnndt Catharina Samuel Graner des Kürßners alhie tochter. Eingesegnet 22. Augusti (i 187)
Proclamation, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 167) 1603. Doîca 6. post Trin. 31. Julÿ. Peter Zipperer ein Kürsner, Petri Zipperers des Kürsners hind.lassener Son, Catharina Samuel Kraners des Kürsners Tochtern Eingesegnet Mont. d. 22. Augusti zu S. Thoma (i 88)

Pierre Zipperer meurt en délaissant deux enfants. L’inventaire est dressé dans sa maison rue des Pâtissiers. La masse propre à la veuve est de 125 livres. L’actif de la communauté est de 660 livres, le passif de 267 livres.
1611 (7.2.), Not. Strintz (Daniel, 58 Not 13) N° 348
Inventarium Aller haab v. Nahrung so weÿland d. Ersam vnd bescheidenen Meister Peter Zipperer geweßenen Kürßner v. bürgers Zu Straßburg seelig, nach seinem tödlich. hinscheÿd. hind. Ihne Verlaßen, So vff erfordern vnd begehren Daniel Kochenn deß Jüngern Kürßners v burgers Zu Straßburg Als geschwornenn Vogts Catharinen vnd Daniel bed. geschwüsterd. obgdacht abgestorbenen mit nachgemelter seiner hind.lassenen Wittwen ehelich erzeugt Kind. vnd Alß seiner ab intestato nachgelaßenen erb, durch die Erbar und tugendsame fraw Catharinam granerin die wuttwe mit beÿstand deß Ehrenhafften Martin Ecken kürßners burgers Zu Straßburg Ihrem geschwornen herren Vogts und Samuel Graners kürßners Ihres Vatters – Beschehen Donnerstags den 7. Februarÿ 1611.

Inn einer hernach specificirten. Inn diße erbschafft gehörige behaußung befund. worden wie volgtt
vff d. Mittlern bünnen, Inn d. Cammer A, Inn d. Cammer B, Vor dieser Cammer, Inn d. Cammer C, In d. stub Cammer, In d. Stuben, Im haußöhrin vor d. stuben, In d. Bauch Küchen, Im Keller
Vertrag Zwischen Frauwen Catharinen granerin weÿland Peter Zipperers deß kürßners selig Wittwen v. Martin Eckhen Ihrem Vogt, so dann Daniel Kochen dem Jüngern kürßners ertsgedanten Peter Zipperers s: Kind. vogt (…)
Eÿgenthumb Ane einer behaußung (T.) Item hauß, hoffestatt in der flad. gassen (…)
Abzugk In dieses Inventarium gehörig. Wittwen Unverändert Gutt, Sa. guld. Ring 6, ß d. Ergäntzung 118, Summa summarum 125 lb
Theilbar Gutt, Sa. haußraths 134, Sa. Werckzeugs gemacht b. vndtgemacht Arbeitt 180, Sa. Silbers 19, Sa. guld. Ring 6, Sa. Baarschafft 17, Sa. Eigmbs j. behaußung 255, Sa. Schulden 45, Summa summarum 660 – Schulden 267, Nach deren Abzug 382 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 517 lb

Fils de juriste, le pelletier Jonas Gassner épouse en 1611 Catherine Graner veuve de Pierre Zipperer : contrat de mariage, célébration
1611 (22.4.), Not. Strintz (Daniel, 58 Not 55) n° 391
Eheberedung – zwischen dem Ehrsamen Jonas Gassner dem Jungen kürßner von Straßburg deß Ehrengeachten fürnehmen Herrn Stephan gassners deß etwann geweßenen rechtsvewanten v burgers Zu Straßburg eheleiblich. sohn Ane einem
So dann der Ehren: v tugendsamen Frawen Catharina Granerin Weÿland deß ehrsamen Peter Zipperers deß kürßners burgers Zu Straßburg seeligen hind. lassenen wittwen Am Andernseit
Montagß den 22. Aprilis 1611 [unterzeichnet] Ich Jonas gahner der hochzeiter beken wie forstet, Steffan gaßner der elter, Samuel Kraner der hochzeiterin vater

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 234-v n° 48)
1611. Domin vocem iucuditatis. Jonas gasner ein kürsner, Catharina Petri Zipperers des kürsners hind.lassene wittwe. Eingesegnet Zinst. d. 14. Maÿ (i 122)

Jonas Gassner et Catherine Graner hypothèquent la maison au profit du pelletier Mathias Hellbeck le jeune

1614 (d. And. Junÿ [sic, Maÿ]), Chancellerie, vol. 413 (Registranda Kügler) f° 123-v
(Inchoat. fo. 121.) Erschienen Jonas Gaßner Kürßner vnd Fr. Catharin Granerin sein eheliche hußfr.
haben in gegensein der Ersamen Mathÿs hellbeck des Jüngern auch Kürßner – schuldig seÿen 100 Pfund pfenning
dafür Vnderpfand sein sollen Zweÿ heußer ein Vorders ein hinders mit Iren hoffstetten v. hefflin auch allen d. Ihren gebeuw geleg Inn der S S vnden der großen Erbslauben einsÿt dem Glaßhoff Martin Hartman Schuldglaubiger Zuständig anderseiyt Andres Krantz den Meelman stoßend hind. vff d. Glaßhoff, dauon gend Zweÿ pfund pfenning gelts abloßig mit 40 pfund pfenning d. Armen Sunder siecher Zur rothen kirch, Mehr vij lb xvij ß v d loßig mit j C Lviij lb x ß Samuel granern der Küeßners Fünff Kinder, Wÿther vij lb x ß ged loßig mit j C x lb d vorgememter Samuel graners Süben Kindern, Item 8 pfund 15 schilling pfenning gelts widerkheüffig mit j C lxxv lb d Urban Steinmetzen dem Schiffmann, Wÿther verhafftet für 130 pfund pfenning h Johann Hundunn handelßmann burger Zu Cöln

Jonas Gassner hypothèque la maison au profit des enfants de Jean Mathis

1633 (3. Junÿ), Chambre des Contrats, vol. 471 f° 263
Erschienen Jonas Gaßner d. Kürschner burger Zu St.
hatt in gegensein Johann Mathißen fünff Kindern Vogts Herren Daniel Gaßners Alten großen Rhats verwanthen – schuldig seÿe L lb
dafür Vnderpfand sein soll Ein Vorder: vnd hinderauß, mit allen ihren gebäwen alhie vnder der großen Erbs lauben neben Daniel Heüßen dem handelsmann & neben Andreß Krantzen Meelmann hind. auf den Glaßhoff stoßend gelegen, so zuuor hafft. vmb 20. fl. den Gutenleüthen Vnd dann vmb 175. fl. H Isaac Fricken
[in margine :] Erschienen Johann Farr der Leinenweber burger alhie, alß Eheuogt Annen Marien Mathißin mit beÿstandt ietzgedachter Annen Marien noch ohnentledigten Vogts, Johann Steinen Notarÿ, haben in gegensein hanß Adolff Ecken alß deß Debitoris see: witiben ietzigen Ehevogts (q.tirt) Act. den 31. Martÿ Anno 1636.

La maison appartient ensuite au pelletier Jean Adolphe Eck qui épouse en 1634 Catherine Graner, veuve de Jonas Gassner

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 177)
1634.Dom. XII. Trinit. 24. Augusti. hanß Adolph Eck der Kürßner v. burg. alhie vnndt Katharina H. Jonæ Gaßners Kürßners v. burgers alhie nachgelasene Wittwe. Mont. Cop. j. 7.bris Zu J. St. Peter (i 90)

Adolphe Eck sollicite auprès des Conseillers et des Vingt-et-Un le droit de vendre au-delà du tarif
1649, Conseillers et XXI (1 R 132)
(f° 178-v) Montag den 19. Novembr. – Adolph Eck der Kirschner Vnd Burger alhie Vberreicht Undthg. Supplication Bericht d. Er Von dem Illet Vnd großen Gehwerck eine Zimliche anzahl die We* nun Weg. deß Hohen preiß d.selbige von Mgh. Verbotten Word. Alß seÿe Er gemeindt, Von demselbigen die Ehle broh von 3 fl Zu geben falß Mh Ihme gönnen Well. Erk. Ist an die H. Policey Richter remittirt word.
H. XV.er Pfitzer, v. H. Hießel.

Jean Adolphe Eck obtient des Quinze le droit de régler en capitaux placés à la Tour aux deniers ce qu’il doit aux héritiers de Catherine Graner. Il est exempté de régler l’amende que les préposés de la Taille lui ont infligée à cause de ses mauvaises affaires
1652, Protocole des Quinze (2 R 70) et 1653 XV (2 R 71)
Hanß Adolph Eckh, Catharina Granerin Erben, Ca Stall
(f° 209-v) Sambst. den 4. 7.bris – Hanß Adolph Eckh, Catharina Granerin Erben, Ca Stall
Hanß Adolph Eckh pt° Catharinæ Granerin Erbschafft übergibt per Eggen Unterth. Supplication, bitt einverleibter Ursach. wegen, noch umb etwaß Ihme gn. moderation Zuthun. Erkand, Würdt Supplicant noch 25. lb. in seinem rato nachgelaßen vnd kann d. rest an Ihren Pfenningth. Capitalien abgeschrieben Werden.

(f° 268) Sambst. den 27. 9.bris – Hanß Adolph Eckh Ca Stall pt° Granerin Erbschafft
Hanß Adolph Eckh pt° Catharinæ Granerin Erbschafft übergibt Supplication, bitt Weilen beÿ E. E. Rath nunmehr Erkand, daß Er den Stall auß d. Theilbaren Nahrung contentiren solle, Ihme deßwegen leidenliche Zahlungs termin Zuverstatten, Will daran 40 ß d.thurns Zinß gleich davon abschreiben laßen. Erkandt, würd für Obere Stallherren Zubedancken gewieß.

(f° 272) Donnerst. den 2.t Xbris – Hanß Adolph Eckh, Granerisch Stallgeschäfft, Hannß Georg Simon
Obere Stallherren referiren per H. Frantzen, daß Sie von Hanß Adolph Ecken, Granerischen Stallgeschäfft vnderred gehalten, daß Inventarium nochmahlen besichtiget auch den Stallschreiner gehört, Weilen eben supplicant wie notori In schlechtem Stand vnd wenig nahrung hat, alß hetten Sie es vff Mgh belieben Vom Stall geforderte 20. lb verbrochne gebott und Straff nachgelaßen, die noch schuldige Stallgelter ane den Jüngst offerirten 40. fl Pfenningth. Zinß compensirt, daß hauptwerth aber dem Herrn dreÿern, dem Supplicanten Leidenlich und erschwungliche Termin Zumachen und sich nach und nach so gut Sie Können Zu bezahlen, vndt dardurch den armen Supplicanten nit gar umbszustraßen vberlaßen werden solte, Hannß Georg Simons auch verschinnen, Sambstag angebrachte Stellgeschäfft betreffend, Köndte Zwar der Frawen Vogt Hanß Friderich Ettling beschickt und Wie Er Zahlen wolle gehört, aber alß mann sie Sach Wie ane dle herren dreÿern remittirt und solche nach möglichkeit auß zumach. gewieß. & Erkandt, Würdt der Obere Stallherren meinung in beeden puncten placidirt, und Kann auch Ettling Zur Rechnung angehalten werden.
NB. die supplicationes in beed. obig. geschäfft. seind deù Stallschreib. Zugestelt Word.

1653 XV (2 R 71)
Hanß Adolph Eckh wegen Catharinæ Granerin Erben. 142.
(f° 142) Sambst. den 30. Julÿ. – Hanß Adolph Eckh dt. per Eggen supplicat. so Verleßen, bitt in wld Catharinæ Granerin Stallstraff, ihme noch restirende 23 lb 10 ß 7 d Wegen seiner bekandte dürfftigkeit auß gnaden nachzulaß. Erkandt, Würd Suppl. auß g. Willfahrt.

La veuve de Jean Gœtz hypothèque sa part de maison

1653 (5. febr:), Chambre des Contrats, vol. 514 f° 68
Erschienen Anna Maria, weÿl. hannß Götzen deß Weißbeckh. seel. wittib, mit beÿstand hannß Jacob Caspars deß Umbgelts Beamptens ihres geschwornen Vogts und H Johann Thoman Gerathwohl deß huetstaffierers ihres Schwagers
hatt in gegensein H Johann Wolffgang Pfeilen V.I.D. & Advocati auch Fürstl. Würtenberg. Consiliarÿ – schuldig seÿen 50. Pfund pfenning
Underpfand sein soll ihr tritter theil ane dem Vätterlich. Zweÿtentheil, und ihr vierder theil ahne dem Müterlich. tritten theil, der Behaußung alhie under der groß. Erbißlauben, einseit neben H Wolff Mößnern, anderseit neben hannß Georg Dambach, hind. vff bemeldt. dambach
[in margine :] Erschienen H Johann Christoph Peil U.J. Candidatus alß seiner anzeig nach, mündlicher befelchhaber hierinn gemelts H Creditoris seines H. Vatters, in gegensein hannß Hellbergers Sch[w]artzbeckhen alß Vogts weÿl. hieringemelter Debitricis in Erster Ehe erzeugter 5. Kinder, Wie auch Philipß Jacob Zittelins deß sattlers alß Vogts Annæ Magdalenæ in anderer Ehe erziehltes döchterlins (quittung) Actum d. 31. Maÿ Anno 1656.

Autre hypothèque par la même

1654 (11. April.), Chambre des Contrats, vol. 516 f° 210-v
Erschienen Anna Maria, weÿl. hannß götzen deß Weißbeckh. nunmehr seel. nachgelaßene wittib anietzo Amandi Rauch. deß Weißbeckh. eheliche haußfr. mit beÿstand erstermelts ihres Ehe: und hannß Jacob Caspars Vmbgelts Beamptens ihres noch ohnentledigten Vogts
hatt in gegensein Jacob habrechts deß Kanntengießers alß ietzig. Vogts Jungfr. Ursulæ Eisenheimin bekannt, daß Sie Anna Maria ihro Ursulæ ahne denen 74. lib 1 ß 3 d so eingangß ernannter hannß Götz ihr Ursulæ alß deroselben geweßener Vogt in gethaner Vogteÿ rechnung herauß verblib. ist, und Sie die wittib durch den von der Kinder Vogt vor dem herrn Vogteÿrichtern auffgerichtet und vor EE. groß. Rhat confirmirten Vertrag übernohmen (…)
Underpfand sein soll ihr der wittibin vätter: und Müterlich. Antheil ahne der alhie und. der groß. Erbißlauben neben hannß Georg dambach dem Melmann gelegener Behaußung, so Zuvor noch umb 50. lib. H Johann Wolffgang Pfeilern V.I.D. Advocato auch Fürstl. Würtenberg.Consiliario verhafftet

Jacqueline femme de l’apprêteur de chapeaux Jean Thomas Grathwohl vend sa part de maison au pelletier Jean Henri Rœhmer. En marge, quittance remise en 1720 à Jean Mathias Schmidtmeyer, alors propriétaire

1658 (4. Martÿ), Chambre des Contrats, vol. 523 f° 86-v
(Protocoll. fol. 16.) Erschienen Jacobea, H Johann Thoman Gerathwohl deß Hutstaffierers eheliche Haußfrau, mit beÿstand ersternannts ihres Ehevogts
in gegensein Hannß Henrich Röhmers deß kürßners, mit beÿstand H. Johann Jacob Zeißolffs Treÿzehen Secretarÿ dißer Statt
ahne dem Vätterlichen Zweÿten theil einen Vierten theil Und ahne dem Mütterlich. tritten theil gleicher gestalt einen Vierten theil ahne Zweÿen Häußern eine, Vordern, Vndt einem hindern, mit dero hoffstätten, Höfflin, auch allen andern ihren Gebäwen, alhie Vnder der großen Erbiß lauben, einseit neben H. Hannß Georg Dambach dem Melmann anderseit neben weÿl. Wolffgang Mößners gewesenen Kürßners nunmehr seel. hinderlaßener Wittibin Und Erben, Und hind. Vff gedachten H. Dambachen stoßend geleg. Davon gehend Jahrs Vff Weÿhenacht. 2. lb. den Armen sondersichern Zur Rothen Kirchen ablößig mit 40. lb. Mehr seind diße häußer Verhafftet Vmb 87. lb 10. ß H. Johann Thewren alten treÿern der Statt stall, so dann hat Ursula weÿl. Henrich Eißenheims deß Kanntengießers seel. hinterbliebene dochter 30. lb prælegats weiß auff dißen behaußungen zuerfordern – umb 250. lb
[in margine :] die Hierinn vff Ursulen Eisenheimin angegebene 30. lb d prælegats, seind in der, Zwischen weÿl. Catharinæ Granerin seel. übrige Erben vnd hieinn gemeltem hannß Henrich Römern dem Käuffern am 5. Martÿ A° 1658. in der Cancelleÿ Contract stuben vffgerichteter et in Protocollo extensivo fol: 18. fac. 2. et seqq. befindlicher Kauffverschreibung Vnder denen Ihro Ursulæ daselbst am Kauffschilling Zugeschriebene 264. lb 14. ß d begriffen
[in margine f° 87-v] Erschienen Fr. Maria Ursula Schmidtin Wittib gebohrne Heußin mit beÿstand Hn Johann Christoph Diebold Ober Secretarÿ des Pfenningthurns allhier ihres Curatoris daro die hierinnen ahne Kauffschilling Restirte 150 lb Ihrem Außsag nach zuständig seÿen, hatt in gegensein Johann Mathias Schmidtmeÿers Rauh Wahrenhändlers alß nunmahligen proprietarÿ hierinn beml. vnter der großen Gewerbslauben liegend. Häußern (quittung) – act. den 13. Novembris 1720.

Jean Henri Rœhmer hypothèque quelques jours plus tard la maison composée de deux bâtiments dont il est seul propriétaire

1658 (23. Martÿ), Chambre des Contrats, vol. 523 f° 115-v
Erschienen hannß Henrich Römer der Kürschner und Barbara sein Eheweib, Zumahlen Sie Barbara mit beÿstand H. Hannß Caspar Wolffen EE. großen Rhats beÿsitzers und Michael Kleinen des Kueffers, Ihres hierzu erbettener nechster Verwanther
in gegensein hannß Caspar Wolffen des Jüngern, Lautenmachers, alß Vogts Michael Kopffen – schuldig seÿen 125 pfund
Unterpfand sein soll Zweÿ häußer ein Vorders und ein hinders mit deren hoffstätten, höfflin und allen übrigen Ihren Gebäwen alhie under der Großen Erbslauben, einseit neben H Hannß Georg Dambachen den Meelman, anderseit neben weÿl. H. Wolff Mößners seel. wittib und Erben, hinden auch uff Ihne Dannbachen stoßend gelegen, So Zuvor noch umb 40. lb den armen sondersiechen Zur Rothen Kirchen, umb 87. lb 10. ß H. Johann Theurern alten Treÿern der Statt Stall, so dann umb 234. lb Kauffschillings rests Hannß Götzen des weÿßbeckhen, mit Anna Maria Gaßnerin ehelich erziehlten Kindern, und 264. lb. Ursulæ Eisenheimin verhafftet

Fils de Véronique Zipperer, héritière de sa mère Catherine Graner (voir ci-dessous), et du pelletier Henri Rœhmer, Jean Henri Rœhmer épouse en 1647 Barbe, fille du pelletier Michel Klein
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 33)

1647. Doîca Jubilate. Hanß Heinrich Römer d. Kürschner, Hanß Heinrich Römer deß Kürschners alhie nachgel. ehelich. Sohn, und Jgf. Barbara Michael Kleinen deß Kirsners alhie eheliche Tochter. Copulirt den 18. Maÿ J S P (i 43)

1648 (16. Martÿ), Chambre des Contrats, vol. 501 f° 165-v
(Prot. fol. 207. – Eheberedung) Erschienen Hannß Sausenthaler der Kürschner Von Augspurg gebürtig so sich alhie burgerlich einzulaßen entschloßen, alß hochzeiter mit beÿstand H Daniel Kochen deß Kürschners und burgers alhie an einem
So dann Veronica Zippererin weÿl. H. Henrich Röhmers geweßenen Kürschners vnd Burgers alhie nunmehr seel. nachgelaßene wittib alß Hochzeiterin, mit beÿstand H Heinrich Blaichers wie auch Samuel Hellbeckhß beeder Kürschner Vnd Burgere Zu Straßburg ihres respectivé Vogts Vnd Sohns

Jean Henri Rœhmer hypothèque la maison au profit de Jean Philippe Braun, secrétaire de la Taille

1661 (23. Febr.), Chambre des Contrats, vol. 526 f° 130
Erschienen Hannß Henrich Röhmer der Kürschner
in gegensein H Johann Philipß Braunen des Statt Stallschreibers – schuldig seÿen 75 Pfund pfenning
Unterpfand sein sollen Zweÿ häußer ein vorders und ein hinders mit dero hoffstätten, höfflin, und allen übrigen Gebäwen, alhie und. der groß. Erbßlauben, einseit neben hannß Georg Dambach dem Meelmann, anderseit neben weÿl. Wolffgang Mößners deß Kürßners seel. Erben, hind. auch vff Ihne Dambach stoßend gelegen

Jean Henri Rœhmer hypothèque la maison au profit de Jean Léonard Frœreissen, ancien assesseur du Grand Sénat. En marge, quittance remise au même Jean Mathias Schmidtmeyer

1666 (9. 8.br), Chambre des Contrats, vol. 532 f° 517
Erschienen hannß Henrich Römer der Kürßner
in gegensein deß Ehrenvest- Fürsichtig- weÿsen H Johann Leonhard Fröreißens E.E. großen Rhats alten Beÿsitzers – schuldig seÿe 150 Pfund pfenning
Unterpfand sein sollen Zweÿ häußer ein vorders und ein hinders mit dero hoffstätten, höfflin und allen übrig. Gebäwen, & alhie under d. groß. Erbßlauben, einseit neben H hannß Georg Dambach dem Meelmann, anderseit neben weÿl. H. Wolffgang Mößners deß Kürßners seel. Wittibin und Erben hind. vff gemelten Dambach stoßend geleg. davon geh. iährlich. 2. lib vff weÿhenachten der roth. Kirch.
[in margine :] (…) in gegensein Johann Mathias Schmidtmeÿers Rauchwaarhändlers als nunmahligen proprietarÿ hierinn bem. vnter der großen Gewerbslauben liegend. Haußes (quittung) Act. d. 13.ten Novembris 1720.

Jean Mathias Schmidtmeyer épouse en 1671 Barbe Klein, veuve de Jean Henri Rœhmer : contrat de mariage, célébration

1671 (27.7.), Not. Oesinger (David, 37 Not 25)
Eheberedung – Zwischen Hanß Mathis Schmidmeÿer dem Ledig. Kürßner Gesellen Von Forchh. als Bräuttigam an Einem
Vnd Fr: Barbaræ Kleinen Weÿl. hanß Heinrich Röhmers gewestenern Kürßners und burgers alhie selig. nachgelaßener witwe als hochzeiterin Andern teils
Beschehen den 27. Julÿ A° 1671

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 221-v, n° 35)
1671. Eâd. Dominicâ [VI Trinitatis]. Johann Matthæus Schmidtmeÿer der Kürschner Weÿl. Andres Schmidtmeÿern deß Kürschners V. burgers Zu Furchheim in dem Franckenlandt nachgel. Sohn, Vndt Barbara, Weÿl. Hans Heinrich Römern gewesenen Kürschners Vndt Burgers allhier nachgelas. Wittib. Eingesegnet J. S Peter, Eod. Die [7. Augusti]

Originaire de Forchheim en Franconie (ici par erreur Kirchheim), le pelletier Jean Mathias Schmidtmeyer devient bourgeois par sa femme deux mois après son mariage
1671, 4° Livre de bourgeoisie p. 390
Johann Mathæus Schmidtmeÿer, der Kürschner Weÿl. Andreß Schmidtmeÿer Von Kirchheim in Francken Sohn, empfangt das burger Recht von seiner Haußfrawen Barbara, Weÿl. Hannß Heinrich Römers, des Kürschners und burgers alhie Wittwen, umb 8 Gld. fl. welche er beÿ der Cantzleÿ erlegt. Ist Zuuor ledigen standts Geweßen und will Zu E. E. Zunft der Kürschner dienen. Jurav. den 2. 8.bris A° 1671.

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison Rœhmer provenant de la femme. Ceux du mari s’élèvent à 19 livres, ceux de la femme à 744 livres.

1672 (30.1.), Not. Oesinger (David, 37 Not 23) n° 1
Inventarium vnd Beschreibung aller v. Jeder Haab Nahrung und Güethere, So der Ehrengeachte vnd Erbare Hanß Mattis Schmidmeÿer, burger und Kürßner alhie vnd die tugendsame Fr. Barbara Kleinin, beede Ehegemächt In Ihre Ehe zusammen gebracht (…) So bescheh. Dienstags 30.ten Januarÿ A° 1672.
In Einer in der Statt Straßb. vnd der groß. Erbslaub. gegen den marckh über gelegenen vnd hiehero gehörig. behaußung So hernach beschrieb. würdt Ist befund. word. wie volgt
In der Cammer A, In der Cammer B, In der Cammer C, In der Cammer D, Vor der Kammer, In der Cammer E deß hinderstocks, In der Wohnstub, Im hauß Ehren, In der hindern stub, In der küch, In der vndern Kuch, Unden im Hauß, Gerohr, Im Keller
Eigenthumb ane Einer behaußung (Fr.) It. 2. häußer ein vorder vnd ein hinder hauß sampt deren hoffstätten, höfflin, auch all andern Ihren Gebäwen begriffen, Zugehördten Rechten vndt gerechtigkeit. alhier vnder der groß. Erbis laub. einseith neben H. hanß Geörg dambachs deß Mehlmanns Kindern anderseith neben wolffgang Mößners gewesenen burgers alhie selig hinderlaßenen Wittiben vnd Erben, vnd hind. auff Ehrgemelt dambach stoßend, gelegen, davon gehendt Jahrs auff weÿhenacht. 2 lb d den Armen sondersiech. Zur Roth. Kirch ablößig mit 40. lb. d, It. 6 lb d gelts Jährlich auff ostern widerlößig mit 150. lb d capital H: Johann Leonhard Fröreiß. deß beständigen. Regiments der H: XV. wohlverordn. beÿsitzern, Mehr 6 lb d auff Michaelis widerkäuffig mit 160. lb Capital Erstgemelt. H. XV. Fröreiß. It. 5 lb Jährlich auff d 9.ten Februarÿ Ist in hauptguth abzulöß. mit 124. lb 10 ß d H Johann höllenbergern den Schwartzbeck deß geschwornenn Vogt wÿland Johann Götz gewesenen weißbeckh. alhie sel: hinderlaßenen Kindern s., It. 4. lb d gelts Jährlich auff liechtmeß H. Johann Philipp Braunen Not: Publ: vnd wohlbestellt. Stallschrb. alhie widerkäuffig mit 100 lb d Capital, Vnd dann 6 lb 5 ß d gelts Jährlich auff d. 9. Februarÿ H. Johann Gaspard Wolffen burgers vnd lautt.machern alhie ablößig 125 lb hauptguth samt allerdings freÿ ledig und Eig. vnd Ist hiehero über Jetz gehördte beschwerd. angeschlagen word. für vnd vmb 288 lb. Darüber sagt j. teutscher Pergamenter Kauffbrieff mit d. St: Str Cancelleÿ Contract stub. anhangenden Insiegel Verwahrt deß. datum d. 4.ten Martÿ A° 1658.notirt mit N° 2. It. noch j Pergament Khauffbrieff v.schrbg De auch mit ermelter St. St. contract stub anhangend. Insiegel deren datum d. 5. Martÿ A° 1658. So auch signirt mit N° 2.
Abzug in dießes Inventarium gehörig, Summa summarum hievorbeschriebener deß Manns in diese Ehe Zugebrachten Nahrung ist Zusammen dem anschlag benantlich 19 lb
Sa. hausraths 241, Sa. weins vnd lehren faßen 67, Sa. wahren vnd deß. werckzeugs 275, Sa. Silber geschier und Geschmeids 81, Sa. Guldener Ring 20, Sa. Baarschafft 27, Sa. Pfenningzinß hauptguths 37, Sa. Eÿgenthumbs an liegenden güthern 15, Sa. Eigenthumbs ahne Gülten 4, Sa. Eigenthumbs ane einer Beh. 288, Sa. Schulden 65, Summa summarum hievorbeschriebener der Fr. in dieße Ehe zugebracht, 1124 lb – Schulden 379, Nach deren Abzug 744 lb

Le conseil des Maçons convoque le maçon Jean Jacques Grassmann qui a travaillé pour le pelletier Schmidmeyer qui n’avait pas encore réglé d’autres maçons
1683, Protocole de la tribu des Maçons (XI 231)
(f° 175-v) Sontags den 24. Octobris Anno 1683 – Hanß Jacob Graßmanns halben Wird angebracht, von hanß Jacob Böhrel daß derselbe dreÿ Wochen einen gesellen gehabt und nicht schauen laßen.
Ferner Ward somit halben berichtet, daß Er N. Schmidmeÿern dem Kürschner under der großen Erbslauben arbeite, aber Clemens Schrepffern darumb nicht befragt, Herr Köhl klagt auch deßhalben. Erkant, solle Ihme vie E. E. Gericht gebotten werden.

(f° 186) Dienstags den 29.ten Februarÿ 1684. – Hanß Jacob Graßmann (…). Idem Ward ferner beklagt, daß Er Herrn Schmidmeÿern dem Kürschner under der Erbislauben gearbeitet, und Herrn Hannß Jacob Kühlen und Clemens Schrepffern, denen Er noch schuldig, nicht befraft, der Bericht, daß Schmidmeÿer gesagt, Herr Bleßig seÿe sein Maurer geweßen, darüber habe Er seinen Jungen Zu Herrn Bleßig geschickt, deme Er aber zur antwort ertheilt, daß Er nichts Von Schmidmeÿern wiße, auch sein Maurer nicht geweßen seÿe, Sio habe auch Schmidmeÿer Ihme Großmann, als Er nicht gleich machen Wollen, Was er begehrt, bedeutet, Wann Er Ihme die arbeit nicht machen, Er einen andern Maurer nehmen Wolle.
Erkandt, ist dieße sach Zu bedacht gezogen, und sollen herr hanß Jacob Kühl und Clemens Schrepffer darüber gehört Werden.

Barbe Klein meurt en 1688 en délaissant cinq filles de son premier mariage avec Jean Henri Rœhmer. L’inventaire est dressé dans la maison aux grandes Arcades. La masse propre au veuf s’élève à 39 livres, celle des héritiers à 190 livres. L’actif de la communauté s’élève à 867 livres, le passif à 185 livres

1689 (31.1.), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 11) n° 1
Inventarium und Beschreibung aller der Jenigen Haab, Nahrung v. Güttere, so Weÿl. die Ehren vndt tugendsame Fraw Barbara Schmidmeÿerin gebohrne Kleinin deß Ehren vorgeachten Hn Johann Matthiæ Schmidtmeÿers Kürßners Und burgers alhier zu Straßburg gewesene Eheliche haußfrau nunmehr seel. nach Ihrem den 15. 8.bris deß nechst abgewichenen 1688.sten Jahrs genommenen tödlichen ableiben Zeitlichen verlaßen, welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren der Tugendsamen Frauen Susannæ Römerin Mr hannß Martin Kalben auch Kürßners vnd burgers alhier Ehelich haußfrauen mit beÿstand deßelben ihres haußwürths, Mehr der Ehren vnd Tugendsamen Fraw Elisabethæ Römerin deß Ehrenhafften Mr Hannß Georg Gärtners Schuhmachers vnd burgers alhier Eheweibs beÿständlich erstgedacht ihres haußwürths, ferner deß Ehrenhafften Hannß Michel Küchels Paßmentirer vnd burgers alhier, alß geschwornen Theil Vogts Hannß Michel Küchels deßelben in Erster Ehe mit Weÿl. Frawen Barbaræ Römerin nunmehr seeligen Ehelich erziehlten Söhnleins, deßen Curator ordinarius obgemelter H Johann Matthias Schmidtmeÿer, dieße dreÿ mit fernerer assistentz deß Ehrenvesten u. Rechtsgelehrten herrn Johann Friderich Redwitzen Notarÿ v. alhiesigen burgers, So dann deß Ehrenvest vnd Weisen H. Johann Caspar Wolffen, Lauthenmachers Und E: E: Kleinen Raths Alten beÿsitzers, burgers alhie, als geordnet und geschworenen Vogts Jgfr. Marthæ vnd Annæ Catharinæ der Römerin, also aller fünff der in Gott ruhenden Frawen mit Weÿl. H. hannß Heinrich Römern geweßenen Kürßnern vnd burgern alhier nunmehr seelig in Erster Ehe erzeugter döchter und dochter Söhnleins auch zu gleichen portionen vnd antheilten sowohl ab intestato als p. Testamentum instituirter rechtsmäßiger Erben – Actum Montags den 31. Januarÿ Anno 1689.
Copia der Zwischen beeder Ehepersohnen vffgerichter Heüraths Verschreibung, p.ge in Prot: C. fol. 197.b et seqq.
Copia der abgeleibten auffgerichteten Testamenti nuncupativi, pgr. in Proth D. fol. 240. et seqq.

Copia der Eheberedung (…) Beschehen Zu Straßburg Donnerstag den 27. Julÿ Im Jahr Christi 1671, [unterzeichnet] Ich hannß Mathias schmidtmeier als hochzeidter bekenne wie obstehet
In Einer alhier Zu Straßburg under der Großen Erbslaub gelegenen und in diese Verlaßenschafft gehöriger hernach beschriebener Behaußung befunden worden wie volgt
Ane Hültzen und Schreinwerck. In der Cammer A, In der Cammer B, In der Cammer C, In der Cammer D, In der Cammer E, In der Cammer F, vor dießer Cammer, In der Cammer G, Im hindern Stübel, In der Wohnstub, Im obern Hauß öhren, Im untern Hauß öhren, In der hindern Küchen, Im Keller
Eÿgenthumb ane Einer Behaußung. (E. 4/9.te theil deß wittibers wÿdumb, 5/9.te theil gehören in der Verstorbenenn genoßenen Wÿdumb) Item 4/9 theil für ohngetheilt ane Zweÿen häußeren ein vorder vndt ein hinder hauß sampt deren hoffstätten, höfflin, auch all andern Ihren gebäuen, begriffen, Rechten vndt gerechtigkeit. alhier under der Großen Erbis lauben einseith neben H. Caspar de Beyer dem Materialisten anderseith neben H. Johann Mößner, Kürßnern und burgern alhier, hinden vff obgedachten H. de Beyer stoßend geleg., davon v. Zwar d. Gantz. Behaußung gehen Jahrs auff weÿhenacht. 2 lb d den armen Sondersiechen Zur Rothen Kirchen alhier in Cap. gerechnet per 40. lb. d, Ferner 6 lb d gelts Jährlichen auff ostern H: Joh. Leonh. Fröreißen alten Ammeistern lößig in Hg. mit 150. lb, Item 6 lb gelts ged. H. Ammeistern Fröreißen Jahrs vff Mich. widerk. in Cap. mit 150. lb. Item 5 lb d gelts Mr Christoph Spengenberg. dem buchb. et Consort. Ehevögtl. weiß Jahrs auff deb 9. febr: lößig in Hg. mit 124. lb 10 ß (ist die gantze behaußung nach Außweißung H. hanß Heinrich Römers seel. Verlaßenschafft Invent.), Item vnd dann 4. lb H. Johann Philipp Braunen XIII. des best. Reg. Jahrs vff liechtmeß lößig in Cap. mit 100 lb d. Sonst ledig eigen. vnd über obige beschwerden angeschl. wobeÿ es auch für dießes mahl gelaßen umb 413., thun daran die hiehero gehörige 4/9. theil 183. 11 ß 1 3/9. d.. Darüber sagt ein. teutscher Pergam. Kauffbrieff mit d. St: St Canzleÿ Contract stub. anh. Insieg. verw de dato den 4.ten Martÿ Anno 1638. ferner ein Perg: Khauffverschr. auch mit ermelt. St. St. anhangendem Insiegel becr. deren datum den 5. Martÿ Anno 1658. notirt Mit altem N° 1. vnd newen N° 2. Die übrige 5/9.te theil seind den Wÿdumbs Erben Zuständig auch hernach beÿ dem Zurückgefallene Wÿdumb eingetrag. Zugefind.
Ergäntzung der Erben manglenden unveränderten Gutts. Vermög deß über der Verstorbenen Fr. seel. und ihres hinderlaßenen Wittibers durch weÿl. H. David Ösinger Seniorem Not. in A° 1672 über derselben in die Ehe Zugebrachte Nahrung auffgerichteten Inventarÿ
Wÿdumb, Welche die Abgeleibt Fraw seel. von Weÿl. herrn hannß Heinrich Römern, Geweßenen Kürßner und burgern Zu Straßburg Ihrem vorigen Haußwürth seel. Zeit lebens genoßen (…) durch H. David Ösingern den Notarium den 19. Maÿ A° 1669. auffgerichteten Inventarÿ. Eÿgenthumb ane Einer Behaußung. Item 5/9. theil für ungetheilt von v. ane Zweÿ häußer, als einem vorder: vnd einem hinderhauß, sampt dero hoffstätten, höfflin, auch all andern Ihren gebäuen, begriffen, Rechten v. gerechtigkeiten Gelegen alhier under der Groß. Erbßlauben neben H. Caspar de Beyer dem Handelßmann & so über 5/9.te theil ane 564. lb 10 ß d Capital in 5. vnderschiedenen posten Ledig eig. vnd gewürdiget für 229 lb. Die übige 4. neünte theil seindt wie oben fol: (-) befindlich der Erben unverändert. Undt seind die darüber sagende brieffliche Documenta dicto loco beschriben.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Der Erben unverändert Vermög. Sa. haußraths 73, Sa. Leeren Vaß 4 Sa. Silber geschirr und Geschmeids 57, Sa. Guldener Ring 9 Sa. baarschafft 33, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 183, Sa. pfenningzinß hauptgutts 6, Summa summarum 366 lb – Schulden 176, Nach Abzug deren 190 lb
Deß Wittibers unveränderte Nahrung, Sa. Silber Geschmeids 1, Sa. Schuld 37, Summa summarum 39 lb
Das Theilbar Gutt betr. Sa. haußraths 78, Sa. Wahren, Gemachter arbeit und Werckzeugs Zum Kürßner handwerck Gehörig 342, Sa. Wein und leeren Vä 18, Sa. Frucht 10, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 11, Sa. Guldener Ring 7, Sa. baarschafft 109, Sa. Schulden 290, Summa summarum 867 lb – Schulden 185, Nach deren Abzug 682 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 1175 lb

Jean Mathias Schmidtmeyer se remarie en 1691 avec Catherine Riff, fille de l’aubergiste à la Cave au Faucon
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 18)
1689. Domin. IX et X post Trinit: seint proclamirt undt außgeruffen Word. Hr. Johann Matheis schmidtmeÿer der Vechhändler v. burger alhier, vndt Jfr. Catharina Weÿl. hrn Johann Jacob Ruffen, geweßenen gastgebers in dem falcken Keller auch beÿ E. E. grossen rath alhier alten beÿsitzers nachgel. ehl. tochter, Copulat. heut Mittw. d. 17 Augusti [unterzeichnet] Johann Mathias schmidmeÿer als hochzeitter, x Signum sponsæ (i 21)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison Rœhmer aux Grandes Arcades. Ceux du mari s’élèvent à 1 085 livres, ceux de la femme à 720 livres.
1689 (6. 7.br), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 11) n° 18
Inventarium und Beschreibung aller der Jenigen Haab und Nahrung, so der Ehren vorgeachte Herr Johann Matthias Schmidtmeÿer Kürßner und die Viel Ehren und tugendreiche Fraw Catharina Schmidtmeÿerin Gebohrne Rueffin, beede Eheleuth und burgere Allhier Zu Straßburg einander für unverändert in den Ehestand zugebracht, welche Nahrungen der ursach halben, damit mann sich Künfftiger Zeit der Ergäntzung wegen, darnach zu reguliren haben möchte (…) Actum in fernerer præsenz deß Ehrenvesten, fürsichtig vnd weißen herrn Philipp Küblers E. E. wohlweißen Großen Raths alhie Alten Beÿsitzers, als der frawen noch Zur Zeit ohnentledigten Vogts, Dienstags den 6. 7.bris A° 1689.

In einer alhier zu Straßburg under der Großen Erbslaub gehöriger und in dieße Nahrung nicht gehörigen behauß. befund. worden wie volgt
Auff dem obern Kasten, In der Gesellen Cammer, In der Cammer A, In d. Cammer über d. Wohnstub, In der Wohnstub, Im Haußöhren, Im Hindern Stüblein, Im undern haußöhren, Im Gaden, Im Keller
Schulden aus der Nahrung zu bezahlend. Item mann solte Zwar deß Manns verstorbenen Erster Haußfrauwen seel. Erben (…)
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Deß Manns unveränderte Nahrung, Sa. haußraths 149, Sa. Werckzeugs zum Kürßners handwerckh gehörig 799, Sa. Frucht und Meel 9, Sa. wein & leeren Vaß 45, Sa. Silbergeschmeids 10, Sa. Guldener Ring 4, Sa. baarschafft 68, Sa. Schulden 216, Summa summarum 1303 lb – Schulden 217, Nach solchem abzug 1085 lb
Der Fr. unverändert Vermög. betr. Sa. haußraths 176, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 51, Sa. guldiner Ring 23, Sa. baarschafft 414, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 55, Summa summarum 720 lb – Haussteuren 23 lb
Wÿdumb Welchen d. Mann 10. Jahr lang nach weÿl. fr. Barbara Schmidtmeÿerin gebohrner Kleinin als deß. Erster haußfr. d. 15. 8.br aô 1688. genommenen tödlichen hintritt wÿdumbs weiß Zugenießen hat, Innhalt eines beÿ vorgedacher fr. Barbaræ Kleinin seel. verlaßenschafft abtheilung den 29. Junÿ aô 1690. getroffenen v. beÿ mein Notarÿ concepto befindlich. v.gleichs

Les héritiers Rœhmer cèdent la maison à leur beau père Jean Mathias Schmidtmeyer

1690 (4. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 562 f° 364
(prot. fol. 69.b.) Susanna Hannß Martin Kolben deß Kürßners haußfr. gebohrne Röhmerin, ferner Elisabeth Römerin hanß Georg Gärttners deß Schuhmachers Eheweib beede mit beÿstand derer erstegd. Ehevögte, Weiter H. Johann Caspar Wolff der lautenmacher alß vogt Martæ und Annæ Catharinæ Röhmerin, so ledig. stands aber majorennis, So dann Johann Michael Küchel deß Paßmentirer alß Vatter und theÿlvogt deßen mit weÿl. Barbaræ gebohrner Röhmerin seinen abgel. Eheweib Seel. Erziehlten Söhnleins allen Weÿl. Johann Henrich Röhmers deß Kürschners mit Weÿl. Barbara gebohrner Kleinin beede Seel. erziehlter döchter und Enckel
in gegensein Johann Matthiæ Schmidmeÿers auch kirßners Ihres respec. Stieff Groß: und Vatters mit beÿstand Georg Sigmund Brömeßmäntels deß Zinngießers seines Schwagers
Eine behaußung, Hoff, Hoffstatt und Gaden, sambt einem hiender häuß. einseit neben Johann Mößner dem Kürßner, anderseit neben H. Caspar de Bayer, hinten auff wied. auff denselben stoßend gelegen, welche behaußung umb 40 pfund der Rothen Kirch, Item H. Johann Leonhard Fröreißen Ammeister 300 pfund, Item Christoph Spangenberg. den buchbinder et Cons. umb 120 pfund, ferner H. Johann Philipp Brunen* XIII. umb 100 pfund, Mehr obged. beeden ledig. döchtern weg. Ehesteur und Mütterlich prælegats umb 100 pfund verhafftet, sonsten über gegen männiglich freÿ ledig und eÿgen seÿe, (…) Zugangen umb 460 pfund
[in margine :] Erschienen hierinn gemeldte Martha Römerin, anietzo hans Peter Lößen deß Würts Zum Jäger eheliche haußfr. (quittung) den 28. 7.br 1690
94 Z 1 (Pièces produites à la Chambre des Contrats)
Auß Erkantnuß EE E großen Rhats der Statt Straßburg ist weÿland Joh: Friderich Römers geweßenen kürschners Zweÿer lediger döchter Vogts H. Joh: Gaspard Wolffen, und Joh: Michel Küchelß theil Vogtß parentis deß gebettenen decretum alienendi betreff. 3/9. theil ahn Einer behaußung under der großen Erbßlaub, auff der Kinder Vertragß angehörte relation und der Vogt pertenliche behabung Ertheilt d 13. Jullÿ 1690. und ist die behabung herrschafft Eod. d. – Scheffmacher Rhatschreib.

L’inventaire dressé après la mort de Catherine Rueff n’est pas conservé. Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 1 000 florins (5000 livres) sur un total de 3 700 florins

1700, Livres de la Taille (VII 1173) f° 87
(Kürßner) Weÿl: Fr: Catharinæ Schmidmeÿerin gebohrner Rueffin, H. Johann Matthæi Schmidmeÿers deß Kürßners gewesener Haußfrauen Verlaßenschafft, Inventirt Herr Nots: Johann Heinrich Lang.
die Beschluß Summa Inventarÿ ist fol: 116.a 2116. lb, 8 ß 8 d, die thun 4700. fl.
Hingegen verstallte dieselbe 3700 fl. also 500 lb. Zuwenig davon stehet daß Stallgelt auß pro 1700, 6 lb 18 ß
Item so wird der Nachtrag als von theilbarem gesetzt auff Fünff jahr in duplo macht à 1 lb 10 ß – 7 lb 10 ß
Item in simplo auf dreÿ jahr macht à 15 ß – 2 lb 5 ß
Item si thun die Gebott – 1 ß 4 d
So dann die Abhandlung – 4 lb 2 ß 6 s, Summa 20 lb 16 ß 10 d
dt. 16. Aug: 1700 per Pf.thurnsschein

Jean Mathias Schmidtmeyer se remarie en 1700 avec Susanne Marguerite Spangenberger, fille d’enseignant
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 99) 1700. Domin. XI et XII post Trinititat: proclamati sunt Hr. Johann Mathias schmidmeÿer, der Rauchwahr händler v. burger alhier, v. Jfr. Susanna Margaretha, herrn Johann Spangenbergers, geweßenen Kind. præceptoris alhier nachgel. ehl. tochter, Copulati sunt Mittw. d. 1. 7.bris [unterzeichnet] Johann Mathias schmidmeÿer als hochzeitter, Susanna Margretha Spanenbergerin alß hochzeiterin (i 102)

Le conseil des Tanneurs fait grief au pelletier Jean Mathias Schmidtmeyer de vendre du cuir. Il objecte que d’autres se livrent au même commerce sans avoir davantage de droits que lui.
1714, Protocole de la tribu des Tanneurs (XI 358)
Johann Mathiß Schmidtmeÿer der Fechhändler
(f° 86-v) Donnerstag den 27. Septembris A° 1714
Herr Mathhias Schmidtmeÿer der föchhändler Kürßner Vnd burger allhier ist beclagt daß er Weiß leder einkauffe vnd wider Verkauffe, so wider Ordnung.
Ille sagt Könne es nicht leugnen, gäbe es nich einzelich, sondern Wider en gros hienweg, hätte nicht gewußt daß es Verbotten wäre. Zu deme so thäten ja auch dergleichen die Baßler so hier nicht verburgert Zwischen den Meßzeiten, Item es Verkauffe solche wahr verschiedene handelßleüth allhier factor: und commissions weiße, mann möchte es auch denselbigen verbieten.
Erkand, würdt dißmahls beÿ seiner verantworttung gelaßen, soll aber ins Künfftig beÿ straff deß Articuls sich sothanen eingebührlichen leder Verkauffs enthalten, vnd da Ihme einige Persohnen wißend die gleich wie er wider dieße Zunfft ordnung gehandelt hatten solche mahnhafft machen, beÿ eröffnetem bescheid nante er Fr. Biehlerin der Eißenhändlerin, welche dergleichen thäte, bat anbeÿ Ihne als einem gelt Zudiener an zu nehmen, ferner Erkandt woll beÿ seinem erlernten handwerckh vnd profession mithien derjenigen Zunfft wohien er deßhalben gehörig, verbleiben.

Jean Mathias Schmidtmeyer meurt en 1715 en délaissant trois enfants de son deuxième mariage et trois du dernier. Les experts estiment la maison 1 900 livres. La masse propre à la veuve est de 266 livres, celle des héritiers de 3 111 livres. L’actif de la communauté s’élève à 2 157 livres et le passif à 3 434 livres.

1715 (9. 7.br), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 40) n° 14
Inventarium über Weÿland deß Ehrenvest und Hochgeachten Herrn Johann Matthiæ Schmidtmeÿers, geweßenen Kürßners vnd Rhauwahrhändlers, auch Eines Ehrsamen Kleinen Raths Alten beÿsitzers, burgers zu Straßburg seeligen Verlaßenschafft, auffgerichtet Anno 1715. – Inventarium und beschreibung allerder Jenigen Haab, Nahrung und Güttere, so Weÿland der Ehren Vest: und hochgeachte Herr Johann Matthias Schmidmeÿer, geweßener Kürßner und Rhauwahrhändler, auch E: E: Kleinen Raths alter beÿsitzer, burger zu alhier Straßburg nach seinem den 30. Julÿ Jüngsten aus dießer Zeit und welt genommenen tödlichen Ableiben Zeitlichen verlaßen (…) durch die Viel Ehren und tugendreiche Fraw Susannam Margaretham Schmidtmÿerin gebohrene Spengenbergerin die hinterbliebene Wittib mit assistentz des Ehrenvest und Kunsterfahrnen herrn Johann Sebastian Kratzen barbierer undt wundartzten auch burgers alhier derselben geschwornen Curatoris (…) geäugt und gezeigt – Actum Straßburg Montags den 9.ten 7.bris 1715.
Der Abgeleibte Herr seel. hat in Zwoen Ehen ane Kinder erzielt und ab intestato zu Erben Verlaßen wie volgt. I, Zweÿter Ehe. 1. die Ehren und tugendreiche Jungfrauw Mariam Ursulam Schmidmeÿerin, 2. den Ehrengeachten Johann Matthiam Schmidmeÿern, Ledig. Kürßner gesellen, 3. Vnd H. Mr Johann Jacob Schmidmeÿern der heÿligen Schrifft befließenen, dieße dreÿ deß herrn seel. in Zweÿter Ehe mit Weÿl. Fr. Anna Catharina gebohrner Reiffin seel. Ehelich erzeugter H. Söhn und Jungfr. Tochter, deren geschworner Vogt H. Johann Wennemar Heÿl, Stattschmidt und burger alhie welcher dem geschäfft beneben denen Curanden Von anfang biß Zu end beÿgewohnt
In Letzter Ehe, 4. 5 et 6. Susannam Mariam, Johann Danieln und Mariam Salome die Schmidmeÿere, deß H. seel mit Eingangs gemelter Fr. Susanna Margaretha gebohrner Spangenbergerin, seiner hinterbliebenen Wittib ehelich erzeugte Kinder, deren geschwohrner Vogt der Ehrenveste H. Johann Friderich Keck Zinngießer und burger alhier, welcher dem geschäfft ebenmäßig abgewartet, Also alle Sechs deß Verstorbenen, herrn seel. Ehelich erzeugte Kinder und ab intestato nachgelaßene Rechtsmäßigen Erben, Jedes Vor ein Sechsten theil berührend.
Copia der Eheberedung – Copia Codicilli

In einer alhier Zu Straßb: ane der großen Gewerbslaub gelegener und in dieße Verlaßenschafft gehöriger behauß. befund. worden wie Volgt.
Ane Hültzen: und Schreinwerck. Auff d. obern vordern bühn, In der Cammer A, In der Cammer B, In der Cammer C, In der Cammer D, In der Cammer E, Im hind. Hauß, In der Wohnsrub, Imm obern haußöhren, Im undern haußöhren, In d. Kuchen, Im Kelller
Ergäntzung der Fr. Wittib ermanglenden unveränderten Guths. Auß dem über beÿder geweßener Eheleuth in die Ehe gebrachte Nahrungen durch mich Eingangs gemelten Notm. den 26. Maÿ A° 1702. auffgerichteten Inventario
Eÿgenthumb an einer Behaußung. (E.) Item eine behauß. hoff, hoffstatt und Gaden sampt einem hinterhäußl. auch übrigen dero gebäuwen, begriffen, weiten, rechten, Zugehörden und gerechtigkeiten, geleg. allhier in der Statt Straßb. fast mitten under d. großen Gewerbslauben, 1. s. n. Rudolph Schranckenmüller dem Weißbecken, 2. s n. Hn Joh: Jacob de Beÿer dem Materialisten hinten auch auff denselben stoßend, davon und Zwar dem newerbauten Vorgaden gehen Jahrs auff (-) 4 lb 10 ß d bodenzinß gemeiner Statt alhier, ferner ist ferner ist solche behauß. verhafftet umb 40. lb d Capital der Rothen Kirch allhier, so Jahrs m. 2. lb d Verzinßt wird, Item umb 300. lb d Hauptgutt weÿl. H. Mr Joh. Adam Schmidts gewesenen Pfarrers Zu Eckboltzh. seel. nachgelaßener Wittib, So dann umb 75. lb d restirend Capital Joh. Christoph Spangenbergers deß buchbinders hinderlaßenen Erben, sonsten gegen Menniglichen freÿ Ledig und Eigen, und ist diese behauß. durch der Statt Straßb; geschwohrene Werckhleüth, Vermög einer ad Conceptum überreichter schrifftlicher Abschatzung com 9. 7.bris 1715. über abzug Vorstehender beschwerden hiehero angeschlagen umb 1305. lb. Woran hiehero in der Erben unveränderte Nahrung Zween dritte theil gehörig thut 870 lb. der übrige eine dritte theil so thut 435 lb ist denen Kindern Voriger Ehe gehörig und unter dero Mütterlichem gutt so der H. seel. ad dies vitæ genoßen, wie hieunden befindlich begriffen. Darüber sagen 3. unterschiedl. perg. Kauffbrieff auß allhies. C C Stub deren der eine datirt den 4.ten der andere den 5.ten Martÿ A° 1658. der dritte aber d. 4. Julÿ A° 1690. alle mit alten Nis 1. 2. et 3. signirt und Vor dieses mahl wieder dabeÿ gelaßen.
Series rubricaru,m hujus Inventarÿ. Der Fraw Wittib unverändert Vermögen betreffend. Sa. haußraths 31, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 10, Sa. Guldener Ring 10, Sa. baarschafft 35, Sa. Schulden 50, Sa. Ergäntzung (133, Abzug) 5, Remanet) 128, Summa summarum 266 lb
Dießemnach Wird auch der Kinder und Erben unveränderte Nahrung beschrieben, Sa. haußraths 150, Sa. Werckzeugs Zum Kürßner Handwerck vnd färben gehörig 4, Sa. Leeren Vaß 23, Sa. Silber Geschirr und Geschmeids 18, Sa. Guldener Ring 8, Sa. Baarschafft 20, Sa. Eigenthums An einer behaußung 870, Sa. Ergäntzung (3767, Abzug 488, Remanet) 3279, Summa summarum 4374 lb – Schulden 1263 lb, Nach deren Abzug 3111 lb
Endlichen wird auch das Gemein Verändert vnd theilbar Gutt beschrieben, Sa. haußraths 71, Sa. Wahren und Gemachter Arbeit zum Kürßner handwerck und Rhauwahrhandel gehörig 531, Sa. Weins 148, Sa. Silber geschmeids 12, Sa. baarschafft 35, Sa. Schulden 1358, Summa summarum 2157 lb – Schulden 3434, (passiv onus) 1277.
Conclusio finalis Inventarÿ 3725 lb
Abschatzung d. 9.ten 7.bris 1715. Weÿ Landt deß Ehrenhafften Vnd bescheÿtenen H. Johann Mathias schmitman, Kürschner Seel. hindter Laßenen: Frau: Witib Vnd Erben ist Eine behaußung Alhier in der Statt Straßburg, Vnder der Erbslaub geleg. Ein Seitz Neben H. De Baÿer Kauffman, Ander seitz Neben H. Rudtolph schrancken Müller hindten Auff denn Tomprobstischen hoff stoßent. Welche behaußung hoff hoffstatt, hindter gebeÿ, neben gang, Ladten, Gewölbter Keller Vnd hoff, Sampt Aller Ihrer Recht Vnd gerechtigkeit, wie solches durch der Statt Straßburg geschwohren werckhleüthe sich in der besichtigung befunden, Vnd dem Jetzigen preiß Nach angeschlagen wirt Vor vnd Vmb Dreÿ Tausendt Acht Hundert Gultenn. Bezeichnüß durch der Statt Straßburg geschworn. Werckhleuthe, Jacob Staudacher werckh Meister des Maur hofs. Jacob schuller Werck Meister des Zimmer hoff, Michel Ehrlacher Werck Meister deß Minsters

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 1 200 florins (600 livres) sur un total de 7 400 florins
1715, Livres de la Taille (VII 1175) f° 152
(Kürßner, F. N° 1601) Weÿl. H. Johann Matthiæ Schmidtmeÿers geweßenen Kürßners und burgers alhier Verlaßenschafft inventirt H. Not. Johann Heinrich Lang sen.
Concl. fin. Inv. ist fol. 141, 3735. lb. 15 ß 8 d, die machen 7400. fl, verstallte 5200. fl. Zu wenig 1200 fl.
Warvon der Nachtrag gerechnet wird auff acht Jahr in duplo macht à 3 lb 12 ß – 28 lb 16 ß
Und auff Sechß Jahr in simplo à 1 ln 10 ß d trifft – 10 lb 16 ß
Extat das Stallgeltt pro 1715. mit – 13 lb 13 ß
Gebott – 1 ß 4 d
Abhandlung – 4 lb 2 ß 6 d – Summa 57. lb 8 ß 10 d
In consideratione der in den übergebenen Memoriali enthaltenen Motiven haben die Herren dreÿ nachgelaßen 5. Jahr in duplo und 4. Jahr in simplo, trifft 25. lb
4 ß, rest 32. lb 4 ß 10 d
dt. 25° 9.br 1715.

Les enfants Schmidtmeyer cèdent leurs parts de la maison à leur frère pelletier Jean Mathias Schmidtmeyer moyennant 2 500 livres

1720 (2.8.), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 40) Joint au n° 14 du 9 sept. 1715
Vergleich und übergaab der Behausung
Erschienen Fraw Maria Ursula Kuhnin Gebohrne Schmidtmeÿerin, anjetzo H. Johann Georg Kuhnen deß Weißbecken vnd burgers alhier Eheliche haußfrau, beÿständlich deßelben, Ihres haußwürths, Mehr S: T: Herr M. Johann Jacob Schmidtmeÿer der Heÿl. Schrifft Befließener, Ferner Frau Susanna Maria Pröbsterin Gebohrne Schmidtmeÿerin, Herrn Johann Wilhelm Pröbsters, deß Kürßners vnd Rhauwahrhändlers auch burgers allhier Ehewürthin, mit assistentz deßelben Ihres Ehemanns, So dann H. Johann Friderich Keckh, Zinngießer vnd burger allhier, Als Geschworner Vogt Johann Daniels und Mariæ Salomeæ der Schmidtmeÿere, An einem, Als Verkäuffere
Andern theils aber Herr Johann Matthias Schmidtmeÿer, Kürßner vnd Rhauwahrhändler Als Käuffer am andern theil, die bekandten, daß Sie sich wegen der biß dato noch Gemein vnd ohnvertheilten behaußung under der Großen Gewerbslaub, volgender Gestalt mit einander Verglichen, Nemblichen so haben die fünff Verkäuffende Geschwüsterd, wie auch dero Ehe: Vnd Vögte Ihme Johann Mathiæ Schmidtmeÿer dem Käuffer cedirt und übergeben
die Völlige Elterliche Behausung sampt dero Gebäwen, rechten, Zugehörden und Gerechtigkeiten, allhier Zu Straßb. vnder der Großen Gewerbslauben neben H. Debeyer gelegen, davon Gehen Jährlichen 4 lb 10 ß d bodenzinß Gemeiner Statt alhier, welche der Kaüffer übernimbt, sonsten für freÿ Ledig vnd eigen, vmb 5000 Gulden à XV Batzen (…) Zum andern solle der Käuffer schuldig sein der Alt Schmidtmeÿerischen Fr. Wittib die derselben in Wÿdumb Verordnete Gemach biß Zu dero Verheürathung oder Wÿdumbs fall Ruhiglich vnd ohne einige widerred Genüß. Zu laßen – Freÿtags den 2. Aug. 1720.

Jean Mathias Schmidtmeyer épouse en 1716 Marie Salomé Hansmetzger, fille de boucher : contrat de mariage, célébration
1716 (11.8.), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 52) n° 347
Verglichene Heüraths: Puncten Zwischen Herrn Johann Matthiæ Schmidtmeÿern Ledigem Kürschner vnd Rhauwahrhandlern weÿl. H Johann Matthiæ Schmidtmeÿers Geweßenen Rauwahrhandlers vnd E E Kleinen Raths Alten Beÿsitzers burgers Zu Straßburg seel. hinderlaßenem Ehelichem Sohn, Als Hochzeitern, an einem, So dann
der Viel Ehrn; und Tugendreichen Jungfrawen Mariæ Salomeæ Hannßmetzgerin Herrn Isaac Hanßmetzgers deß Metzgers und burgers allhier Ehelichen dochtern als der hochzeiterin am Andern theil
Dienstags den 11. Augusti Anno 1716. Johann Mathias Schmidtmeyer als hochzeitern Maria Salome Hanß Metzgerin

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 152-v n° 13)
Mittwoch den 23. Sept. 1716 seind nach Vorhergegangenen Zweÿmahligen Außruffung Zu St. Nicol. in Straßburg Ehelich copulirt vnd eingesegnet worden Johann Matthias Schmidmeÿer, der ledige Fechhändler vnd Burger alhier, weÿl. H. Johann Mathias Schmidmeÿers geweßenen Rauchwahrhändlers Vnd burgers allhier hinterlaßener Ehel. Sohn, Vnd Jfr. Maria Salome Hans Metzgers, Isaac Hanß Metzgers des Metzgers vndt Burgers allhier Eheliche Tochter [unterzeichnet] Johann Mathias schmidmeÿer Als hochzeitern Maria Salome Hanß Metzgerin als hoch Zeitterin (i 157)
Proclamation, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 28, n° XVI) 1716. Dominica XIV et XV post Trinit. proclamati sunt H. Johann Mathias Schmidt Meÿer, der ledige Rauchwaarhändler und Burger allhier, weÿl. H. Johann Mathias Schmidt Meÿer, gewesenen Rauchwaarhändlers auch E. E. Kleinen Raths alten Beÿsitzers allhier nachgelaßener Ehel. Sohn, und Jfr. Maria Salome H. Isaac Hanß Metzger, des Metzgers und Burgers allhier ehel. Tochter, Copulati sunt Mittw. d. 3. Septembris in der Kirche zu St Niclauß (i 32)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison qui apparrtient en partie au mari. Ceux du mari s’élèvent à 2 007 livres, ceux de la femme à 750 livres.

1716 (28. 8.bris), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 42) n° 34
Inventarium und Beschreibung aller der Jenigen Haab Nahrung und Gütter, so der Ehrengeachte Herr Johann Mathias Schmidtmeÿer, Kürßner v. Rhauwahrhändler, und die Ehren und tugendsame fraw Maria Salome Schmidtmeÿerin gebohrne Hannßmetzgerin, beede Eheleuth und burgere alhier Zu Straßburg einander für ohnverändert in den Ehestand zugebracht,, der Ursach halben, damit man sich Künfftiger Zeit der, in Ihr beeder Eheleuth auffgerichteten Heürath Verschreibung Verglichener Ergäntzung wegen, darnach zu reguliren haben möchte, vorgenommen, ersucht und inventirt – Actum Straßburg in fernerer præsentz herrn Johann Winnemar Heÿlen, Stattschmidt und burgers alhier des Ehemanns noch Zur Zeit ohnentledigten Vogts und H. Isaac Hannßmetzger deß Metzgers als der Ehefr. geliebten Vatters, Mittwochs den 28.ten Octobris A° 1716.
Pro Nota. die zwischen beÿden Eingangs Gemelten Eheleuthen Auffgerichtete Eheberedung ist den (-) A° 1710. vor mir Notario verschrieben Zubefinden, So Zum Bericht deß Orths vermeldet wird.

In einer alhier Zu Straßburg ane der Großen Erblaub gelegenen und zum theil in des Ehemanns unveränderte Nahrung gehöriger behaußung befunden worden, Wie volgt
Eÿgenthumb an einer behaußung. Item ein dritterheil an einer tertz vndt 1/6.ter theil an Zwo tertzen das machen zusammen 2/9.te theil für ungetheilt Von und ane einer behausung, hoff, hoffstatt und Gaden, sampt dem hindehäußlein auch übrigen dero gebäwen, begriffen, weithen, rechten, Zugehörden u. gerechtigkeiten gelegen alhier in d. Statt Straßburg fast untten under der großen Erbslaub, einseith n. Rudolph Schranckenmüller dem weißbecken, 2.s n H. Johann Jacob de Beÿer dem Materialisten, hind. auch auff denselben stoßend, davon und zwar dem Newerbawten Vorgaden gehen Jahrs auff (-) 4 lb 10 ß d bodenzinß gemeiner Statt alhier, ferner ist die gantze behaußung verhafftet umb 40. lb Capital der rothen Kirch allhier, so Jahrs m. 2. lb d Verzinßt wird, Item umb 300. lb d Hauptgutt weÿl. H. Mr Johann Adam Schmidts gewesenen Pfarrers Zu Eckboltzheim seel. nachgelaßener fr. Wittib, So dann umb 75. lb d restirend Capital Johann Christoph Spangenbergers deß buchbinders hinderlaßenen Erben, sonst gegen männiglichen freÿ ledig und Eigen, welcher behaußung antheil aber deß orths nicht zu estimiren sondern wann selbiges fahrender dieser Ehe verkaufft werd. solte, dem darauß erlößten werth auch zu ergäntzen Vor gut angesehen worden. Darüber sag. 3. underschied. pergamente Kbr. auch allhies. C C stub deren d. eine datirt den 4.ten der andere den 5.ten Martÿ A° 1658. der dritte aber d. 4. Julÿ A° 1690. alle mit alten Nis 1. 2. et 3. signirt und Vor diesesmahl wieder dabeÿ gelaßen.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Ehemanns unveränderte Nahr. Sa. haußraths 150, Sa. Werckzeugs Zum Kürßner handwerck gehörig 20, Sa. Wahren und Gemachten Arbeit zum Rhauwahrhandel gehörig 2735, Sa. Silber geschmeids 39, Sa. Guldenen Rings 5, Sa. baarschafft 11, Eÿgenthumb an einer behausung o, Sa. Schulden 339, Summa summarum 3303 lb – Schulden 1296, Nach deren Abzug 2007.
Dießem nach wird auch der Ehefrauen unverändert Vermögen beschrieben, Sa. haußraths 341, Sa. Sibergeschmeids 33, Sa. Guldenen Ring 60, Sa. baarschafft 315, Summa summarum 750 lb
Haussteuren 142, daran eines Jeden Ehegatten Verglichene helffte 71 lb

Jean Mathias Schmidtmeyer hypothèque la maison au profit du juriste Daniel Kornmann

1725 (30.10.), Chambre des Contrats, vol. 599 f° 553
Johann Mathias Schmidtmeÿer der Kürßner Rauchwaarhändler und Fr. Maria Salome geb. Hannßmetzgerin mit beÿstand ihres vatters H. Isaac Hannßmetzger des Metzgers und EE. kleinen Raths alten beÿsitzers und ihres bruders Isaac Hannßmetzger ledigen Metzgers
in gegensein H. Friedrich Kornmann banquier als mandatarii seines H. bruders H. Lt. Daniel Kornmann Consulenten beÿ allhiesieger statt – schuldig seÿen 1750 pfund
hypothecirt, Eine Behausung bestehend in Vorder: und hinderhauß hoff und hoffstatt mit allen derselben gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, Rechten und gerechtigkeiten unter der großen gewerbslaub einseit neben H. De Bayer Materialisten anderseit neben Rudolph Schranckenmüller dem Becker hinten auff den domb: Probsteÿ hoff, wegen vorgeruckten ladens gibt man 4 lb 10 ß jährlichen allmend geldt hiesiger Stadt Pfenning Thurn

Jean Mathias Schmidtmeyer demande en décembre 1727 à cotiser à la tribu des Tanneurs pour pouvoir vendre du cuir. On lui oppose un refus en janvier 1728.
1727, Protocole de la tribu des Tanneurs (XI 358)
Johann Mathiß Schmidtmeÿer der Fechhändler
(f° 174) Mittwoch den 17. Decembris Anno 1727 – H Johann Mathiß Schmidtmeÿer der Fechhändler und burger allhier stunde Vor und bate, Weilen er gesinnet mit Weißgerber Leder Zuhandlen, Ihne alß einen Geld zünfftigen auff und anzunehmen.

(f° 176-v) Anno 1728. Donnerstags den 8.ten Januarÿ – Herr Johann Matthiß Schmidtmeÿer der Fechhändler allhier stunde Vor und begehrte, wie er neulich schon Ansuchung gethan, Ihme das Zunfftrecht, alß ein Geld Zudiener angedeÿen Zulaßen. Erkannt, seÿe Ihme in seinem begehren abzuschlagen.

La tribu des Tanneurs fait grief à Jean Mathias Schmidtmeyer de vendre des peaux de mouton. Il répond qu’il les a achetées à la foire de Francfort sans savoir que cela lui était interdit. Le conseil de la tribu ne lui inflige pas d’amende pour cette fois.
(f° 192-v) Mittwoch den 7. Septembris Anno 1729 – H. Johann Christmann Röderer proponirt, daß er Von Johann Buschard Jun. Vernommen hätte, daß Johann Matthiß Schmidtmeÿer wider ordnung mit loh rothen Schaff fellen handle, und Claudius Wilhelm Ihme dergleichen aberkaufft habe.
Johannes Buschard Jun. Zugegen bestätigte solches nochmahlen.
Erkant, Johann Matthiß Schmidtmeÿer soll auff nechstes gericht Vorgebotten, zugleich aber Johannes Buschard Ijun. und Georg Rüger als Zeügen citirt werden.

(f° 193) Donnerstag den 15. Decembris 1729. – Johann Matthiß Schmidtmeÿer der Föchhändler allhier wurde citirt und beclagt, daß er wider ordnung lohrothen Schaff felle eingehandelt und Wider verkaufft habe. Beklagter Wendete ein er hätte solhe Schaff fell in Letsterer Franckfurter Maß eingekaufft und solche wider allhier verhandelt, hättz aber nicht gewußt, daß ihme solches nicht erlaubt wäre.
Erkannt seÿe er Beklagter Vor dieses Mahl der Straff Zu erlaßen, Ihme aber solches ins Künfftige Zu thun, beÿ 10 lb d Zu inhibiren, so Ihme auch untersagt worden.

(f° 200-v) Dienstag den 1. Augusti Anno 1730 – Johann Matthiß Schmidtmeÿer der Föchhändler allhier wurde citirt und beclagt, daß er abermahlen über das Ihme den 18. Decembris 1729. angelegte verbott lohrothen Schaff fell verkaufft habe.
Ille wendete vor, daß er Von Johann Diebold Hetzel dem Rothgerber commission gehabt, einige quantitär Schaff fell Zu Franckfurt zu Kauffen, welches er dann gethan und Zu seiner Wahr gepackt, sofort anhero bringen laßen, nachgehends Ihme auß gelüffert, wie solches gedachter Hetzel bezeugen wird, Verhoffe nicht straff würdig Zuseÿn.
Erkannt weilen er Hetzel nicht Zugegen, alß bleibt diese Sach auff nechstes Gericht Verschoben.

Jean Mathias Schmidtmeyer achète des peaux à Francfort pour le compte du tanneur Jean Thiébaut Hetzel. Il demande à cotiser à la tribu des Tanneurs. Le conseil des Tanneurs ne lui inflige pas d’amende pour cette fois et renvoie le pétitionnaire à la précédente décision pour ce qui est de cotiser à la tribu.
(f° 204-v) Dienstag den 14. Novembris A° 1730 – Johann Matthiß Schmidtmeÿer der Fechhändler allhier wurde citirt und wiuder Ihne die den 1. Zug. jüngsthien eingeführte Klag widerhollet.
Ille berufft sich nochmahlen auff H. David Hetzels Außsag, von welchem er commission bekommen, vor Ihne lohrothen Schaff fell auß der Franckfurter Meß mit zu bringen.
Johann Diebold Hetzel zugegen bestättigte, daß er Ihme Schmidtmeÿer solche commission gegebeb habe. Nach deme man darauffhien Ihne Schmidtmeÿer gefragt, ob er dann alle Schaff fell so er auß der Franckfurter Meß gebracht, Ihme Hetzel Zu Kommen laßen, so antwortete er Schmidtmeÿer daß er noch einige übrig habe, weilen Ihme von Hetzel Keinne gewiße Quantitæt beste(l)t worden, aiff Welche antwort Ihme ferner replicirt Worden, daß unter dem Schein der commission wider den articul gehandelt wird, und Ihme nicht Verstattet Werden Könne, solche commission fernerhien anzunehmen. Worauffhien er Schmidtmeÿer eingewendet, daß er schon der Zweÿ Jahren das Zunfftrecht alß ein Gelt Zudiener erkauffen wollen, um mit leder gleich wie ein anderer Geld Zudiener handlen Zu Können und nochmahlen gebetten Ihme das Zunfftrecht gedeÿen Zulaßen
Erkannt, seye er Schmidtmeÿer mit seinem begehren wie schon den 8. Junÿ 1728. erkannt worden, weilen er Kein Kauffmann ist, welcher zu der Zunfft der Kauffleuthe dienet, abzuweißen und die commission handlung des Leders beÿ Straff des articuls gäntzlichen niderzulegen, um übrigen Vor dießmahlen der Straff Zu befreÿen.

Jean Mathias Schmidtmeyer et Marie Salomé Hansmetzger hypothèquent la maison au profit de l’aubergiste Georges Frédéric Jung

1741 (16.3.), Chambre des Contrats, vol. 615 f° 133-v
H. Johann Mathias Schmidtmeÿer der veechhändler und Maria Salome geb. Hanß Metzgerin beÿständlich ihres schwagers H. Johann Philipp Winther des metzgers und gechwistrigkinds ehemanns Johann David Papelier
in gegensein H. Georg Friedrich Jung des wirths zum Krebs – schuldig seÿen 750 pfund
unterpfand, eine behausung bestehend in vorder und hinderhauß, hoff und hoffstatt cum appertinentis ane der großen gewerbslaub, einseit neben H. Debeyer dem materialisten, anderseit neben Gangloff dem schneider, hinten auff gemelten H. Debeyer – davon gibt mann der Stifftung zur rothen kirch 2 lb ane unablößigen zinß

Le conseil des Pelletiers fait grief à Jean Mathias Schmidtmeyer d’employer un compagnon en surnombre. Le défendeur déclare que le quatrième est seulement pensionnaire chez lui et ne peut être tenu pour un compagnon à son service. La tribu objecte que le compagnon s’est fait inscrire auprès de la tribu. Elle inflige une amende au défendeur.
1744, Protocole de la tribu des Pelletiers (XI 331)
Klag wieder Herrn Johann Matthias Schmidmeÿern
(f° 210-v) Dienstags den 7.ten Julÿ Anno 1744 – Kauffgericht
Herr Rathherr Glocke stehet vor, klagt wieder Herrn Johann Matthias Schmidmeÿern, daß er wieder Articul handle und Vier Stühl besetze, bitte, daß er darumb möchte abgestrafft werden und den vierden Gesellen wegthun sollen. Herr Schmidmeÿern Zugegen replicirt wiße die Articul wol, habe nur dreÿ Gesellen, den Vierdten, nahmens, Nahmens Tobias Hurter, betreffend, gehe er beÿ ihme in Cost und seÿe nicht als ein Gesell anzusehen, wolte solches durch producirten Brieff beweißen, legts anbeÿ solchen vor, so an Ihne geschrieben Von Johann Jacob Geltzer, dem Kürschner Von Schaffhaußen, unterm 1.ten Junÿ A° 1744 und habe er solchen brief Zu Zurzach in der Meß schon empfangen Nach: deme der Brieff verleßen, antwortete hierauff Herr Rathherr Glocke, daß dießes Schreiben nur ein Recommandations schreiben, und darauß nicht Zu nehmen, daß er ein Costgänger, über das seÿe er beÿ dem Herrn Zunfftmeister gleich andern Gesellen angegeben worden, und habe der Mensch beÿ der Lad das aufflag Geld erlegt, auch sich nach der Art der Gesellen umbschauen laßen, mithin seÿe er nicht anders anzusehen, als ein ordentlicher Gesell. Herr Schmidmeÿer meldete, daß der quæstionirte Mensch beÿ Herrn Zunfftmeister angegeben worden, allein Käme derßelbe arbeiten oder müsig gehen, wie er wolle, und behauptte anbeÿ durchauß, daß er nicht anderst als ein Costgänger seÿe, bitt umb absolvirung der Klag.
Nach gehaltener Umbfrag ward Erkand, weilen sich nach allen Umbständen erfindet, daß der Mensch quæstionis nicht ein Costgänger, sondern als ein Gesell anzuhalten, und solches Klar wieder ordnung lauffet, als wird Herr Beklagter in die in dem Articul enthaltene dreÿ gulden Straff fällig erachtet, anbeÿ soll er die Gerichts Gebühr liegen laßen auch so bald den Vierdten erst Kürztich eingeschauten Gesellen wieder Von sich thun und ihme Abschied geben.

Jean Mathias Schmidtmeyer meurt en 1750 en délaissant quatre enfants. Les experts estiment la maison 2 100 livres. La masse propre à la veuve est de 1 285 livres, celle des héritiers de 3 064 livres. L’actif de la communauté s’élève à 2 164 livres et le passif à 6 739 livres.

1750 (12. 8.bris), Not. Dautel (Fr. Henri, 6 E 41, 253) n° 454
Inventarium und beschreibung allerderjenigen Haab Nahrung und Güthere, Keinerleÿ davon außgenommen, so weÿl. der Wohl Ehren Veste und Großachtbare Herr Johann Matthias Schmidmeÿer der geweßene Vornehmen Föchhändler und burger allhier zu Straßburg nunmehr seel. nach seinem den 19.ten Augusti dießes zu end lauffenden 1750. Jahrs aus dießer welt genommenen tödlichen ableiben Zeitlichen verlaßen (…) ersucht durch die Viel Ehren und tugendreiche Frau Mariam Salome Schmidmeÿerin gebohrne Hannßmetzgerin, die hinderbliebene frau Wittib, mit beÿstand herrn Johann David Papeliers des Handelsmanns und burgers allhier, ihres zwar erbettenen aber noch Zur Zeit nicht geschwornen herrn Vogten – So beschehen allhier zu Straßburg auff Montag den 12.ten Octobris anno 1750.
Der Verstorbene Herr seel. hat ab intestato zu seinen Erben verlaßen wie folgt. 1. Frau Mariam Salome gebohrne Schmidmeÿerin, herrn Christian Eberhards des Lang meßerschmidts burgers allhier Zu Str. frau Eheliebstin, welche mit assistentz dießes ihres Eheherrn dießer Inventur in person abgewartet. 2. Frau Mariam Elisabetham geb. Schmidmeÿerin, Herrn Johann Friderich Verius, des biersieders zum goldenen Greiff und burgers allh. Ehegattin, so mit und neben dießem ihrem Marito hiebeÿ præsens war. 3. Herrn Abraham Schmidmeÿern, den ledigen Kieffern und biersiedern, so zwar majorennis, jedoch beÿständlich S. T. Herrn Johann Daniel Langheinrich Notarii publ. jur. und berühmten Practici, auch burgers allh. welche beede dießer Inventur in person beÿgewohnt. 4. Jungfrau Susannam Mariam Schmidmeÿerin, so annoch minderjährig, dahero deroselben in crafft vogteÿ scheins vom 7. 8.bris A° 1750. Zwar zu einem herrn vogt ernennet S. T. Herr Johann Wilhelm Pröbster, vornehmer föchhändler und E E. Großen Rhats alter wohlmeritirter beÿsitzer und burger alhier, so aber der Zeit den vogteÿ Aÿd noch nicht abgeschwohren (…) Alle vier des Verstorbenen herrn seel. mit eingangs gemelter seiner hinderbliebenn frauwen Wittib ehelich erzeugte Herr Sohn, Frauen und Jungfrau töchtere, und ab intestato zu gleichen portionen hinderlaßene Erben

In einer allhier Zu Straßburg ane der großen gewerbslauben gelegenen in dieße Verlaßenschafft eigenthümlich gehörigen behaußung folgender maße sich befunden
Ane Höltzen und Schreinwerck. In der obern vordern Cammer auf d. Bühn, In der gesell Cammer, In der magd Cammer, In der obern Vordern Stub, Auff dem obern gang, In der obern hindern Cammer, Auff dem untern gang, In der mittlern hindern Stub, Im mittlern haußöhren, In der mittlern Kuchen, In der vordern mittlern Stub, Im untern hßöhren, In der Bauch kuchen
Wÿdumbs Verfangenschaft, welche her Johann Georg Fleck E. E. Großen Raths jetziger beÿs: v. b. allh. Zeit lebens Zugenießen berechtiget ist. Nehml. es hat nun weÿl. Fr. Susanna Maria Fleckin geb. Bilgerin der Frn. Wittib leibl. Mutter ihren hinderbliebenen H. Wittiber herrn Rathh. Joh: Georg Flecken (…) verordnet
Ergäntzung der fr: Wittib ermanglenden unveränderten Guths. Nach außweiß des über eingangs gemeldeter beeder un zertrennten Ehel. einander in den Ehestand vor unverändert zusammengebrachte Nahrungen in a° 1716. dh. nun weÿl. H Johann Heinrich Langen Sen: geweß. Not. publ. jur. et Practicum
Eigenthumb an einer behaußung. (E.) Nehml. eine behauß. bestehend in Vord. v. hinderhß, hoff, hoffstatt v. Gaden, mit allen deren gebäuen, begriffen, Weithen, Zugehörden, Rechten v. gerechtigkeiten, gelegen allhier Zu Straßb. ane der großen Gewerbslaubebn eins. neben weÿl. H. Joh: Jacob Debeyer des geweß. Materialisten seel. hinderbl. Fr. Wittib v. Erben, anders: neben H Joh: Martin Gangolffen dem Schneidern, hinden auff obgedachte Debeyerische behauß. stoßend, davon v. Zwar von denen neuerbauten Vorgädlein man alljährl. 4 lb 10 ß d löbl. stadt pfenningth. ane bodenzß zu geben pflichtig, sonsten aber außer denen darauff hattenden v. hernach eingetragenen passiv Capitalien leidig vnd eigen, v. ist dieße behaußung Crafft d. mir Notario Zum Concept eingeschickten schrifftl. Abschatzung de dato 29.ten 8.br. A° 1750. durch der Stadt Straßburg geschw. H. Werckmeistere æstimirt v. angeschlagen worden wor 2100. lb davon ist abzuziehen obiges onus der 4. lb 10. ß d Zu doppeltem Capital gerechnet antrifft 180. lb. restiret demnach annoch in außw. 1920. Ane welcher beh. dem verstorbenen H. seel. aus Vätter: v. Mütterl. Nahr. 2/9. theil erbl. Zustunden, die übrige 7/9 th. aber hat derselbe in der zwischen ihm v. seinen rechten v. halbgeschwüsterden, wie der von H.N Notar. Joh: Daniel Stöber, auß Weÿl. H. Joh: Matthiæ Schmidmeÿers des geweß. rauchwaarhändlers, Es En Kl. Raths alten beÿsitzers v. b. allh. des abgeleibten H. seel. leibl. H. Vatters längst seel. dh. auch Weÿl. H. Joh: Heinrich Langen Sen: geweß. Not. publ. jur: et Practicum seel. in A° 1716. Vergriffenen verl. Abtheilung gefertigte Extractus weißet, d. 2. Aug. A° 1720. vorgegangenen Cession Käufflichen angenommen. Und sagen dahero darüber allein, wie des verstorbenen H. Vatters seel. solche behaußung an sich erkaufft habe, 3. verschied. perg: Kffbr. in all. C C stub gef: v. m. dem anh. Ins. Verw. deren d. eine dat. d. 4. v. d. andere den 5.ten martii A° 1658. der dritte aber d. 4. Julÿ A° 1690. m. a. Nis 1. 2. et 3. signirt v. abernalen dabeÿ gelaßen.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Der Fr. W. unveränderten Vermögen, Sa. hßraths 22, Sa. Silbergesch. 14, Sa. gold. Ketten Ring v. dgl. gesch. 47, Sa. Schulden 75, Ergäntzung (1631, abgang 156, rest) 1475, Summa summarum 1633 lb – Schulden 348, Nach deren Abzug 1285 lb
Solchemnach wird auch der Erben unverändert Guth beschrieben, Sa. haußraths 7, Sa. Weins 85, Sa. Silbers 6 ß, Sa. gold. rings 2, Sa. Eigenth. ane einer beßg 1920, Schulden 567, Ergäntzung (4840, abgang 3965, rest) 875, Summa summarum 3458 lb – Schulden 393, Nach deren Abzug 3064 lb
Endlichen wird auch die theilbare Nahrung beschrieben, Sa. haußraths 162, Sa. Werckzeugs Zum Kürßner handwerck gehörig 5, Sa. Waaren zum Föchhandel gehörig 1399, Sa. weins v leerer Faß 15, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 14, Sa. baarschafft 115, Sa. Schulden 452, Summa summarum 2164 lb – Schulden 6739 lb, In Compensatione 4575 lb
Satll summ 225 lb – Zweiffelhaffte Schulden in der Verl. zugeltend 1011 lb
Abschatzung Vom 29. 8.bris 1750. Auff begehren Weill. Herrn Johann Matthias Schmidtmeÿer des gewäßenen Föghändlters Seel. hinder lassene Frau Wittib und Erben ist eine behaußung alhie in der Statt Straßburg under der Großen Gewerbslaub gelegen, Einseÿts näben N. Ganggolff dem Schneider anderseÿts näben herr Wachder dem Materialisten und hindten Auff Erst bemelden herrn Wachder Stoßend, dieße behaußung hatt näben dem Eingang ein laden und hindten daran ein Stübel, in dem Ersten Stock ein Stube und haußöhren, worinnen die Küchen, in dem Zweÿden Stock ist eine Stube, ein Kammer, Küchen und hauß Öhren, der dritte Stock ist dem Erst Gemeldem Gleich, in dem Virden Stock befinden sich dreÿ besetzte Kammeren, darüber ist der dachstul mit breit Ziglen doppelt Gedeckt, worunder Zweÿ besetzte binnen, hatt auch einen Gewölbten Keller, höffell und brunen, Ferner ein hinder Gebäu und näbens gang, darinnen etliche Kammern und das holtz hauß die dach stüll, darüber seÿndt mit breid Zieglen doppelt Gedeckt, ist Von uns der underschriebenen der Statt Straßburg Geschwornene Werckmeistern nach vorher Geschehener besigtigung mit aller Ihrer Gerechtigkeit dem Jetzigen Werth nach æstimirt und angeschlagen worden um Vier Tausend und Zweÿhundert Gulden [unterzeichnet] Jacob Biermeÿer stadt Lohner, Michael Ehrlacher Werckmeister deß Meinsters, Werner Werckmeister
Copia der Eheberedung – zwischen dem Ehrengeachten und wolachtbahren herrn Johann Mathiæ Schmidmeÿern, ledigem Kürßner und Rauhwahr händlern, Weÿland des Ehrenvest und wohlgeachten Herrn Johann Mathiæ Schmidmeÿern geweßenen Kürßners und Rauwahr händlers auch Es En Kleinen raths alten beÿsitzers, burgers Zu Straßburg, dem. hinderlaßenem Ehelichem Sohn, als hochzeitern ane einem, So dann die Viel Ehren und tugendreichen Jungfrauen Mariæ Salome Hannßmetzgerin Herrn Isaac Hannß Metzgers des Metzgers und burgers allhier eheleiblichen tochter als der hochzeiterin am andern Theil (…) So geschehen und Verhandelt in der königlichen Stadt Straßburg Dienstags den 11. Augusti in dem Jahr als man nach der Gnadenreichen Geburt Jesu Christi 1716
Copia Codicillarischer disposition

Les héritiers Schmidtmeyer sont dispensés de régler le droit de détraction pour recueillir la succession de Marie Cléophée Schmidtmeyer femme du tonnelier Jean Georges Rinck, de Wachenheim en électorat palatin.
1753, Protocole des Quinze (2 R 163)
Johann Mathias Schmidtmeÿer pt° attestats den freÿzug betreffend
(p. 516) Sambstags den 10. Novembris – Christmann nôe H. Johann Mathias Schmidtmeÿers geweßenen b. und Föchhändlers Erben producirt unterth. memor. sampt beÿlagen sub litt a, b, c et D pt° des Freÿzug. Erk. Obere Stall Hh.

(p. 558) Sambstags den 24. Novembris – Schmidtmeÿer pt° attestats den freÿzug betreffend.
Obere Stall Hhn laßen per H. Secretarium Städel referiren, es hätten Weÿl. Johann Mathias Schmidtmeÿer geweßenen burgers und Vöch händlers allhier hinterlaßener Kinder und Enckel beÿ mghen den 10.ten Hujus ein unterth. memor. und bitte, mit beÿlagen sub lit. a b v et d übergeben, und darin vorgestelt was maßen ihr Verstorbene respectibé Vatter und groß Vatter in anno 1748. Von seiner in Wachenheim Churpfältzischer Herrschafft Verstorbenen baaße, Maria Cleophé gebohrner schmidtymeÿerin weÿl. Johann Georg Rinck des daßigen Kieffers und burgers Wittiben Einiges Vermögen als dero per testamentum jnstituirter universal Erb auff sich gebracht, welche Erbschafft derselbe zum theil beÿ seiner Lebzeith bezogen zum theil aber annoch davon in loco stehe, so die Imploranten anjetzo zu beziehen hätten, weilen dieselbe aber benachsrichtiget Worden, daß von seithen des Stattraths zu Wachenheim man denen Imploranten sothanes residuum nicht Verabfolgen laßen möchte (…)

Les enfants de Jean Mathias Schmidtmeyer vendent la maison au marchand de soie Jean Jacques Schæffer et à sa femme Marie Marguerite Birr moyennant 4 100 livres

1753 (15.1.), Chambre des Contrats, vol. 627 f° 12
weÿl. H. Mathias Schmidtmeÿer geweßenen veechhändler kinder und erben nahmentlich Fr. Maria Salome geb. Schmidtmeÿerin Johann Christian Eberhard des langmeßerschmidts Ehefrau, mehr Fr. Maria Elisabetha geb. Schmidtmeÿerin Johann Friedrich Verius des biersieders Eheliebstin, ferner Johann Abraham Schmidtmeÿer der gastgeber, so dann H. Johann Wilhelm Probster auch veech:händler eines E.E. großen raths alten beÿsitzer als vogt Jfr. Susannæ Mariæ Schmidtmeÿerin
in gegensein H. Johann Jacob Schäffer des seidenhändlers und Mariæ Margarethæ geb. Bierin – adjudication als letzt und meistbietenden
eine behausung bestehend in vorder und hinderhauß, hoff, bronnen und hoffstatt mit allen deroselben übrigen begriffen, weithen, zugehörden und rechten an der großen Gewerbslaub, einseit neben H. Johann Georg Wachter dem handelsmann, anderseit neben H. Martin Gangloff dem schneider, hinten auff H. Wachter – davon gibt man hiesiger Stadt Pfenning Thurn 4 ß 10 d und dem mehrern hospital 2 lb ewigen zinß – als ein vätterliches erbguth – umb 1412 lb (verhafftet), geschehen um 2695 pfund

Jean Jacques Schæffer fait son apprentissage chez son père Jean Schæffer de 1719 à 1724
1719, Miroir – Boutonniers, apprentis (XI 292)
(f° 11) Freÿtags den 29. Dec : 1719. – Lehrjung eingeschrieben
Mr Johannes Schäffer senior laset dato seinen Sohn Johann Jacob in die lehr einschreiben gehet die Zeit an den 1. Dec: jüngst vnd endet sich zu Solcher Zeit 1724.
[in margine :] ausgethan den 2. Dec. 1724.

(f° 22-v) Lehrjung außgethan – Mr Johannes Schäffer Senior quittirt dato Joh: Jacob Schäffer seinen Sohn überstandener fünff Jahriger lehrzeit, so den 1. hujus als gestrigen tags Sich geendet. Actum beÿ gehaltenem kleinen handwerck Sambstags den 2. Dec. 1724.

Jean Jacques Schæffer épouse en 1734 Marie Marguerite Birr qui s’est mariée en premières noces en 1726 avec le boutonnier Philippe Jacques Faust, fils de pasteur : contrat de mariage, célébration
1726 (25.6.), Not. Oelinger (J. Jacques, 35 Not 88) varia
Eheberedung – zwischen dem Ehrenvest und vorachtbahrem H. Philipp Jacob Fausten leedig. Knöpffmachern Weÿland deß Wohl Ehrwürdig und wohlgelehrten herrn Jacob Fausten geweßenen Treueifferigen Pfarrherren der Evangelischen Gemeind Zu Plobßheim und burgers allhier Zu Straßburg mit der Viel Ehren und tugendsahmen fraun Mariæ Marthæ geb. Braunin Ehelich erzeugtem Sohn, alß dem H. Hochzeiter ane Einem,
Sodann der Viel Ehren vnd Tugendreichen Jungfrauen Mariæ Margarethæ Birrin, deß Wohl Ehren Vest Vnd Großachtbahren herrn Martin Birren Handelßmanns und burgers allhier mit der Viel Ehren und Tugendsamen Fr. Catharinæ Margarethæ gebohrner Ölingerin Ehelich erziehlten dochter alß der Jgfr. Hochzeiterin am andern theil
Montags d. 25. Junÿ 1726.

Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 5, n° 15)
1726. Mittwoch d. 7. Aug. 1726. seind nach 2. maliger außrufung Dominica VI et VII Trin. in der Kirch Zu St Wilhelm eingesegnet word. H. Philipp Jacob Faust, der ledige Knöpffmacher v. burger, weiland S. T. Herrn M. Joh: Jacob Fausten, Wohlverdienten Pfarrers Zu Plobsheim v. Fr. Maria Marthæ Braunin ehelicher Sohn v. Jfr. Maria Margaretha Herrn Martin Birren deß Handelsmanns v. b. v. Catharinæ Margarethæ Oelingerin eheliche dochter [unterzeichnet] Philipp Jacob Faust alls hochzeiter, Maria Margaretha Birrin hochzeiterin (i 5)

Native de Colmar mais fille d’un marchand de Strasbourg, Marie Marguerite Birr devient bourgeoisse par son mari Philippe Jacques Faust en 1727
1727, 4° Livre de bourgeoisie p. 934
fr. Maria Marg: Birin Martin Biren b. undt Handelsmann allhier eheliche Tochter, erhalt das b. von ihren ehemann Philipp Jacob Faust b undt Knöpffmacher allhier umb die tertz d: alt b: will beÿ E: E: Zunfft Zum spiegel dienen, Prom. d: 3.ten Martÿ 1727.

Jean Jacques Schæffer épouse Marie Marguerite Birr : contrat de mariage, célébration
1733 (16. Xbr), Not. Oelinger (J. Jacques, 35 Not 75) n° 722
Eheberedung – entzwischen dem Ehrenhafft vnd Achtbahren Hn Johann Jacob Schäffern Leedigen Knöpffmachern Hn Johannes Schäfers auch Knöpffmacher vnd Seidenhändlers burgers allhier Ehelich erzeugtem Sohn ane Einem
So dann der Viel Ehren vnd tugendsameen fraun Mariæ Margarethæ Faustin gebohrner Birrin weÿl. H. Philipp Jacob Fausten geweßenen Knöpffmachers vnd Seidenhändlers auch burgers alhier seel. Ehelich hinterlaßener Wittib als der hochzeiterin am andern theil – auff der hochzeiterin seithen Hr. Martin Birr Handelsmann dero Vatter (…) Actum Straßburg Donnerstags den 16. Decembris 1733. [unterzeichnet] Johann Jacob Schäffer als Hochzeiter, maria margaretha Faustin als hoch Zeiteirin

Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 45)
aô 1734 den 10. Februarÿ Seind nach 2. maliger außrufung nemlich Dom. IV et V Epiphanias in der Kirch Zu St Wilhelm ehl. copulirt und eingesegnet worden H Johann Jacob Schäfer der ledige Knöpffmacher und burger allhier, H Johann Schäfers Knöpffmachers und burgers allhier und Fr. Anna Catharina Dürrmännin ehel. Sohn, und Fr. Maria Margaretha, Weÿl. H Philipp Jacob Fausten geweßenen Knöpffmachers und burgers allhier hinterlaßene Wittib [unterzeichnet] Johann Jacob Schäffer als Hochzeiter, maria margeretha Faustin als hochzeiterin (i 47)
Proclamation, Saint-Thomas (luth. f° 230-v n° 1322) 1734. Mittwoch d. 10. Februar. sind nach Zweÿmahliger ordenticher proclamation und außruffung so domin. IV et V Epiph. geschehen in der Kirch St. Thom. Zu S. Wilhelm ehelich copulirt und eingesegnet Worden H Johann Jacob Schäffer der ledige Knöpffmacher, H Johann Schäffer des burgers vnd Knöpffmachers allhier ehelicher sohn, Vnd Fr. Maria Margaretha gebohrne Birrin, H Philipp Jacob Fausten des geweßenen burgers und Knöpffmachers allhier hinterlaßene Wittib (i 235)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison aux Grandes Arcades qui appartient aux parents de l’épouse. Ceux du mari s’élèvent à 103 livres, ceux de la femme à 805 livres.
1734 (23.6.), Not. Oelinger (J. Jacques, 35 Not 25) n° 882 (837)
Inventarium vnd Beschreibung aller derjenigen Haab, Nahrung vnd Güther, so der Ehren vnd Vorgeachte Hr. Johann Jacob Schäffer Knöpffmacher vnd die Ehren vnd tugendsahme frau Maria Margaretha gebohrne Birrin beede Eheleuthe vnd burgere allhier Zue Straßburg einander in Ihren ohnlängst angetrettenen Ehestand zugebracht, vnd sich deren Jeedes, vermög Ihrer mit einander auffgerichteten Eheberedung vor unverändert Vorbehalten (…) Actum Straßburg in præsentia H. Martin Birren handelßmanns vnd Fr. Annæ Margarethæ gebohrner Ölingerin beeder Eheleuthe der Ehefrauen Eltern, Mittwoch d. 23. Junÿ 1734.

In einer alhier Zue Straßb: vnter der großen Gewerbslaub gelegenen vndt der Ehefrauen Eltern eÿgenthümblich Zuständigen behaußung sich befunden wie Volgt.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Ehemanns Nahrung, Sa. haußraths 12, Sa. Werckzeugs Zu der Knöpffmacher profession gehörig 2, Sa. Silber 7, Sa. goldenen Rings 2, Sa. baarschafft 62, Summa summarum 103 lb – Darzu gelegt die helffte ane den haussteuren 16, Des Ehemanns Nahrung 103 lb
Der Ehefrau Vermögen, Sa. haußraths 193, Sa. Werckzeugs Zu der Knöpffmacher profession gehörig 11, Sa. Waaren Zu der Knöpffmacher profession gehörig 595, Sa. Silber Geschirr und Geschmeids 51, Sa. goldenen Rings 35, Sa. Baarschafft 84, Sa. Schulden 163, Summa summarum 1135 lb – Adde die helffte ane den haussteuren 16, macht 1152, Schulden 346 lb, Der Ehefrau Vermögen 805 lb

Le conseil des Tanneurs fait grief à Jean Jacques Schæffer de vendre des courroies. Elle lui inflige une amende bien qu’il objecte n’être pas le seul en infraction.
1735, Protocole de la tribu des Tanneurs (XI 358)
(f° 247) Mittwoch den 26. Octobris Anno 1735
Vorged. beede Riehmenschneider [Johannes Ott und Johann Heinrich Alberthal] Klagen auch Wider Johann Jacob Schäffer dem Knopffmacher allhier deß Er auf lederne Knie und Stock riehmen feÿl habe, so Ihme nicht Zukomme.
Beklagter war geständig damit gehandelt Zuhaben, andere seine Mit meister mehr hätten solche Lederwahren auch feÿl, dahero Er Verhoffe das Recht darzu zuhaben.
Erkannt, wurde beklagtem beÿ 2 lb. d. straff Verbotten sich Künfftig des Verkauffs der angeregter Knie und Stock Riehmen Zuenthalten.

Jean Jacques Schæffer fait appel devant les Quinze d’une décision du corps des boutonniers après qu’il a fait fabriquer des boutons dans les casernes, ce qui contrevient au règlement. Il objecte que le travail au service du roi était urgent et qu’il n’a trouvé aucun maître qui accepte de s’en charger. Les Quinze renvoient aux trois affaires précédentes de même teneur. Les Quinze délivrent une expédition de leur décision.
1743, Protocole des Quinze (2 R 153)
Johann Jacob Schäffer Ca. die Knöpffmacher, 219, 232, 312
Abraham Jund. 218, 226, 309
Johann Philipp Martin, 219, 229, 310, 351, 389, 443, 476
(p. 219) Sambstag d. 4. Maÿ 1743. – Römer nôe Johann Jacob Schäffers b. und Knöpffmachers Cit. E. E. Handw. der Knöpffmacher Ober Meister.

(p. 232) Sambstag d. 11. May 1743. – Johann Jacob Schäffer Ca. die Knöpffmacher
Iidem [Obere Handwerck Herren] weither per Eundem referiren, daß Johann Jacob Schäffer der Burger und Knöpffmacher allhier den 24. Aprilis jüngst beÿ E. E. Handwerck der Knöpffmacher durch Joh: Philipp Martin den Knöpffmacher Vorgestellet und angeklaget worden, daß Er in denen Cazernen auff dem Handwerck arbeiten laßen, da auf des angeklagten Verantwortung daß er der Anklag Zwahr geständig, Es seÿe aber pressirte Königl. arbeit, er hette von sothaner Arbeit einigen Meistern solche Zu machen offerirt, welche solche nicht annehmen wollen, dahero er gezwungen gewesen, jedoch mit Wißen des hochgebietenden H. Ober Herrn Seiner Zunfft und eines der geschwornen solche arbeit in die Cazernen Zu machen zu geben, über das so hätte der Kläger auch in denen Cazernen biß daher arbeiten laßen, die Erkantnuß dahien ergangen, Wider E. E. Meisterschafft so Zugegen aus gesagt, daß beklagter sothane arbeit Zu machen Ihnen nicht angetragen, daß derselbe der ursachen in deme Er wider den ohnlängst deßha[l]ben erhaltenem Articul gehandelt, in die darinnen gesetzte Straaff der 2. lb d und in die helffte der Handwercks unkosten /:der Lad, so solche vorgeschoßen wieder Zu refundiren:/ Zu condemniren, anbeÿ derselbe nochmahlen an obigen newen Articul, deme Künfftighien folge Zu leisten, Zu verweißen. Welchem bescheid Er, Scheffer, den 4. huj. C. ged. L. Handwerckh der Knöpffmacher Ober Meister beÿ MGh. Vorgelegt, davon an dieselbe appellirt umb Deput. gebetten et facta relatione Zu erkennen daß der Appellant von angesetzter Straff Zu absolviren ref. Expensis, Worauff der Appellat auch per recessum geantwortet, wann Gegner annoch in tempore Legali so bitte er ebenmäßig umb Deput. et facta relatione des ergangenen bescheidts confirmation ref. Expensis. Beÿ bewilligter und beseßener Deputation habe der Appellant versichert, er hatte Verschiedenen Meistern die Arbeit angetragen, welche aber selbige nicht annehmen wollen, und weilen es Königl. arbeit so pressirt, so habe er aus noth in denen Cazernen arbeiten laßen. Nahmens der Meisterschafft hätten die in Vorigen 3. Sachen gemelte Vier Meister geantwortet, Es seÿe Wieder Ordnung in Cazernen arbeiten Zu laßen. Auß seithen der Hh. Deputirten erachte man das Zu erkennen wie in nechst Vorstehenden 3. Sachen. Erkanntus, Bedacht ebenmäßig gefolgt.

(p. 312) Sambstag d. 13. Julÿ 1743
Bescheid – Sambstag d. 11. May 1743. In Sachen Johann Jacob Schäffer des burger Ca. die Knöpffmacher
Iidem [Obere Handwerck Herren] weither per Eundem referiren, daß Johann Jacob Schäffer der Burger und Knöpffmacher allhier den 24. Aprilis jüngst beÿ E. E. Handwerck der Knöpffmacher durch Joh: Philipp Martin den Knöpffmacher Vorgestellet und angeklaget worden, daß Er in denen Cazernen auff dem Handwerck arbeiten laßen, da auf des angeklagten Verantwortung daß er der Anklag Zwahr geständig, Es seÿe aber pressirte Königl. arbeit, er hette von sothaner Arbeit einigen Meistern solche Zu machen offerirt, welche solche nicht annehmen wollen, dahero er gezwungen gewesen, jedoch mit Wißen des hochgebietenden H. Ober Herrn Seiner Zunfft und eines der geschwornen solche arbeit in die Cazernen Zu machen zu geben, über das so hätte der Kläger auch in denen Cazernen biß daher arbeiten laßen, die Erkantnuß dahien ergangen, Wider E. E. Meisterschafft so Zugegen aus gesagt, daß beklagter sothane arbeit Zu machen Ihnen nicht angetragen, daß derselbe der ursachen in deme Er wider den ohnlängst deßha[l]ben erhaltenem Articul gehandelt, in die darinnen gesetzte Straaff der 2. lb d und in die helffte der Handwercks unkosten /:der Lad, so solche vorgeschoßen wieder Zu refundiren:/ Zu condemniren, anbeÿ derselbe nochmahlen an obigen newen Articul, deme Künfftighien folge Zu leisten, Zu verweißen. Welchem bescheid Er, Scheffer, den 4. huj. C. ged. L. Handwerckh der Knöpffmacher Ober Meister beÿ MGh. Vorgelegt, davon an dieselbe appellirt umb Deput. gebetten et facta relatione Zu erkennen daß der Appellant von angesetzter Straff Zu absolviren ref. Expensis, Worauff der Appellat auch per recessum geantwortet, wann Gegner annoch in tempore Legali so bitte er ebenmäßig umb Deput. et facta relatione des ergangenen bescheidts confirmation ref. Expensis. Beÿ bewilligter und beseßener Deputation habe der Appellant versichert, er hatte Verschiedenen Meistern die Arbeit angetragen, welche aber selbige nicht annehmen wollen, und weilen es Königl. arbeit so pressirt, so habe er aus noth in denen Cazernen arbeiten laßen. Nahmens der Meisterschafft hätten die in Vorigen 3. Sachen gemelte Vier Meister geatwortet, Es seÿe Wieder Ordnung in Cazernen arbeiten Zu laßen. Auß seithen der Hh. Deputirten erachte man das Zu erkennen wie in nechst Vorstehenden 3. Sachen. Erkanntus, Bedacht ebenmäßig gefolgt.

Jean Jacques Schæffer demande aux Quinze le droit de prendre un nouvel apprenti après que Jean Winter l’a quitté pour s’engager dans l’armée. Comme le règlement stipule qu’un maître doit attendre deux ans avant de prendre un nouvel apprenti et qu’il ne reste que quelques mois pour satisfaire à cette stipulation, les Quinze lui demandent de prendre patience. Les Quinze délivrent une expédition de leur décision.
1746, Protocole des Quinze (2 R 156)
Johann Jacob Schäffer Knöpffmacher Ca. E. E. Handwerck der Knöpffmacher
(p. 445) Sambstags d. 18. Junÿ – Johann Jacob Schäffer Knöpffmacher Ca. E. E. Handwerck der Knöpffmacher
Iidem [Obere Handwerck Herren] lassen ferner per me referiren, es habe Johann Jacob Schäffer, der Knöpffmacher d. 11. hujus beÿ MGHhn Ca. E. E. Handwerck der Knöpffmacher Obermeister einen handwercks bescheid producirt, abreiten vermög welches er weilen sein Jung, Johannes Winther, nur ein Jahr lang beÿ Ihme in lehr gestanden, ihne darauff quittirt [p. 446) und sich in Königlichen Kriegsdienste engagiren laßen, er aber gebetten, daß derselbe wieder von Ihme ausgethan, ihme aber erlaubt werden möchte, einen andern Jungen wieder in die Lehre anzunehmen, an MGHh. mit dießem seinem gesuch verwießen worden, derßelbe habe depp.on begehrt et factâ relatione dießen petito gnädig Zu deferiren, der Implorat habe gleichfalls umb depp.on gebetten. Auf geschehene Weißung habe der Implorant nochmahlen gebetten, weilen sein Jung Johannes Winther von Ihme, als er 2 ½ Jahr in lehr gestanden, fortgelauffen, und sich engagirt, E. E. Handwerck dahin anzuhalten, daß dießer Jung ihme ausgethan werde, er aber einen anderwärtigen in die lehr annehmen dörffe. Nôe E. E. Handwercks seÿen Vorgestanden Joh: Friedrich Schäffer als Ober meister, Antoine Rimbert, Joh: Daniel Lung und Joh: Philipp Martin, als geschworne, welche sich auff den* artickel beruffen und deren nanutenenz gebetten. Auff seithen derer H. deputirten habe [man] ersehen, daß der artickel haben wolle, daß ein meister nach auslernung seines Jüngen Zweÿ Jahr warthen muße, ehe er wieder einen andern annehmen Können, da nun des Imploranten Jung in februario 1745. fortgegangen, mithin biß Künfftigen weÿhenachten die stipulirte 2 Jahr ohngefehr Ver(beschieden) seÿn werden, als halthen Sie dafür, daß der Implorant biß dahin Zur gedult Zu Verweißen, also aber ihme Zu erlauben seÿn, einen andern annehmen Zukönnen, die Unkosten auf E. E. handwerck zu refundiren habe. Erkanndt, bedacht gefolgt.

(p. 451) Sambstags. 30. July. Ego proponire, daß communication nachfolgenden bescheids begehrt, auch derßelbe Zu Papÿr gebracht worden wie folgt
Bescheid. – In Sachen Joh. Jacob Schäffer, des Knöpffmachers, Imploranten, ane einem, entgegen und wieder E. E. Handwerck der Knöpffmacher allhier Imploraten, am andern theil, auff producirten handwercks bescheid, vermög welches er, weilen sein Jung, Johannes Winther, nur ein Jahr lang beÿ Ihme in lehr gestanden, ihne darauff quittirt und sich in Königsdienste begeben, Er, Implorant, aber gebetten, daß derselbe wieder von Ihme ausgethan, und Ihme erlaubt werden möchte, einen andern Jungen wieder in die Lehre annehmen Zu dörffen, mit dießem seinem begehren an Uns verwießen worden, des Imploranten wiederhohltes petitum Ihme in dießer sach gnädig Zu deferiren, derer Imploraten gethane bitt, Sie beÿ Ihren habenden articklen zu manuteniren, mithin dem Implorant ab: und an die Ordnung Zu verweißen. Gebettene, bewilligte und beseßene deputation auch all übriges derer Parthen angehörtes Vor: und anbringen, ist derer herren deputirten abgelegter relation nach erkanndt, daß der Implorant biß Künfftigen weÿhenachten Zur geduld Zu verweißen, alls dann aber einen andern Jungen annehmen Zu können, auch die Unkosten E. E. handwerck zu refundiren schuldig seÿe.
Zu MGHh. stellend, ob sie erlauben wollen, daß dießer bescheid in forma prælecta expedirt und denen Parthen communicirt werden möge. Erkanndt, quoadsic

Les contrôleurs reprochent à Jean Jacques Schæffer de faire commerce de tissu. Sa femme déclare qu’elle a revendu à ses amies des morceaux de soie sans savoir que cela lui était interdit. Le conseil n’inflige pas d’amende pour cette fois.
1751, Protocole de la tribu du Miroir (XI 277)
(f° 73-v) Montags den 7. junÿ 1751 – Hr Johann Jacob Schäffer der Knöpffmacher angeklagt, mit seinden waar E. g. gros de Tour & Zu handlen und Zu verkaufen.
Beklagter Ehe frawen nomine mariti verständig, ist d. anklag geständig, sagt aber Sie habe auff Einer schuldt, kleine Stuck dergleichen, seiden angenommen, davon Sie Zuckhauben geschnitten, und jhren guthen Freundinnen verkaufft, allen Sie habe nicht gewußt, daß solches ihro verbotten seÿe.
Erkanndt, weilen Es Zum ersten mahl als ist solches recidiviren ihro beÿ Zehen pfund pfenning Straaff verbotten worden.

Les contrôleurs constatent que Jean Jacques Schæffer vend des marchandises sans en avoir le droit. Comme il s’agit de récidive, le conseil lui inflige une amende.
1758 (26.4.), Protocole de la tribu du Miroir (XI 278)
(f° 33) Mittwochs den 26. Aprilis 1758 – Eingriff in die handlung gestrafft
Johann Jacob Schäffer der Knopffmacher ex officiio vorgestellt und angeklagt, daß Er mit allerleÿ in die handlung allein ein fließender waaren handle, Zu deßen beweiß jhme ein paar graue wollene Strümpff und eine wollene manns Kapp, so beÿ jhme auff die prob erkaufft, vorgewießen worden, so wieder ordnung dahero Straafbahr.
Beklagter ist der klag geständig sagt anbeÿ daß ihme mit allerleÿ waaren, als Knopffmacher zu handlen erlaubt seÿe, wißen nichts von einer darwider sezenden ordnung.
Erkandt ist beklagter wegen selbst wohlwißende und ihme Ein solches übertretten inhibirenden ordnung, als welche Er mit verkauft verschiedener, in die handlung allein einfließender waaren schon lang übertreffen, in dreÿ pfund pfenning Straaff condemnirt, jhme anbeÿ beÿ desselber inhibirt, solche ordnung Zu transgressiren anbeÿ befohlen, daß Er das, vor solche obige waaren erlößte pretium der 12 schilling 6 pfenning gegen Zurück nehmung derselben heraus geben solle.

Jean Jacques Schæffer meurt en 1767 en délaissant une fille mariée au marchand Jean Georges Schweighæusser. Les experts estiment la maison 1 750 livres. La masse propre à l’héritière s’élève à 356 livres. L’actif de la communauté s’élève à 7 047 livres, le passif à 4 063 livres

1767 (15.6.), Not. Schweighæuser (6 E 41, 553) n° 172
Inventarium über Weÿland des Ehren: und vorachtbahren Herrn Johann Jacob Schäffers, geweßenen Knopff-Machers, Seiden-händlers und burgers allhie Zu Straßburg nunmehr seel. Verlaßenschafftn auffgerichtet in anno 1767. – nach seinem den 27. Maÿ lauffenden 1767.ten jahrs aus dießer Welt genommenen tödlichen hintritt, hie ehevogt, welche Nahrungs-Verlaßenschafft heut dato zu end stehend, auf Ansuchen und begehren der Viel Ehren und tugendbegabten Frauen Mariæ Margarethæ gebohrner Birrin der hinterbliebenen Fr. Wb: mit beÿstand Herrn Johann Martin Birr des Handels-Manns und burgers allhier ihres leiblichen bruders, wie auch der viel Ehren und tugendbegabten Frauen Mariä Margarethä Schweighäußerin gebohrner Schäfferin, Herrn Johann Georg Schweighäußers, ebenfalls Handels-Manns und burgers hieselbsten fr. Eheliebste als des Verstorbenen seel. mit vor benannter seiner hinterbliebenen Fr: Wittib ehelich erzeugter Tochter und ab intestato eintziger Erbin (…) So geschehen Straßburg auf Montag den 15.ten Junÿ Anno 1767.

In einer allhier zu Straßburg ane der grosen Gewerbs: laub gelegenen, in dieße Verlaßenschafft gehörigen und hernach mit mehrerm beschriebenen Behausung befunden worden, wie folgt
(f° 7-v) Ergäntzung der Frau Tochter und Erbin manglenden unveränderter Vätterlichen guths, nach außweißung des über beeder nun zertrennten Ehe Persohnen einander in den Ehestand zugebrachte Nahrung durch herrn Notm. Joh: Jacob Oelinger in Anno 1734. auffgerichteten Inventarÿ, Not. Johann Jacob Oelinger in anno 1734
(f° 12) Eigenthum an einer Behausung. (T.) Nemlichen Eine Behausung, bestehend in Vorder und hinder hauß, hof, bronnen und hoff-statt, mit allen derselben übrigen begriffen, Weithen, Zugehörden und Rechten, allh. ane der großen Gewerbs-Laub, 1. s. neben weÿl. H. Joh. Georg Wachters des Handels-Manns fr: Wb, 2. s. neben Joh. Jacob Michel dem Weiß: beck, hinten auf gedachte Wachterische fr. Wittib stosend gelegen, davon gibt mann Jährl. Löbl. Stadt Pfenning Thurn 4 lb 10 ß ane boden-Zinß und dem Mehrern hospithal 2 lb d ane ewigem Zinnß, sonsten aber ist solche freÿ, leedig und eigen, und durch hießiger Statt geschwornen (Werckmeistere) zu dem Concept gelüfferten Abschatzungs-Scheins dedato 27. Junÿ 1767 æstimirt worden pro 1750 lb, Wovon obige 6. lb. 10. ß. Zinnß zu doppeltem Capital ad 5 p° C° gerechnet, abzuziehen, mit 260 lb, Nach welchem abzug hier in Außwurff zu bringen 1490 lb. Über dieße behausung besagt und ist vorhanden ein teutscher pergamentener Kauff: brieff in allhießiger C. C. Stub Verschrieben und mit dero anhangendem Innsiegel Verwahrt dedato 15. Januarÿ 1753.
– Abschatzung Vom 27.t Junÿ 1767. Auff Begehren Weil. Johann Jacob Scheffer des gewesener Seiden Handlers seil: hiender Lasener Erben ist eine behausung alhier in der Statt Strasburg Under der grose gewerbslaub gelegen Einseits Neben Jacob Michaell dem weisbecken ander Seits und hienden auff Weil. H. Wachter Stosent gelegen, solche behausung besteht in Einem Laden und Laden Stuben, Ferner in Ettlichen Stuben Kamern und Kichen dar jber ist der dach Stuhl mit breitzieglein belegt hatt auch ein Gewölbten Keller hoff und brunen. Von uns Unterschriebenen der Statt Strasburg Geschwornen Werckmeister nach Vorher geschehener besichtigung mit aller Ihrer Gerechtigkeit Dem jetzigen wahren werth nach Estimirt und angeschlagen worden Vor und Vmb, Dreÿ Thausent Finff hundert gulden [unterzeichnet] Werner, Huber
(f° 15-v) Series rubricarum hujus Inventarii. Copia der Eheberedung. Copia des verstorbenen den 11. maÿ 1765 errichteten Codicilli – Der Fraun Wittib unveränderten Vermögens, Sa. silber 1 lb, Sa. gold. Rings 6 lb, Sa. der Schulden, nihil, Sa. Ergäntzungsrests 1728, Summa summarum 1736 lb
Solchemnach wird der Frauen Tochter und resp. Erbin unveränderte Nahrung beschrieben. Sa. kleÿdung 60 lb, Sa. Silbers 6 lb, Sa. Schuld nihil, Sa. Ergäntzungs rest 288 lb, Summa summarum 356 lb
Endlichen wird auch das gemein verändert und theilbar guth verzeichnet, Sa. hausraths 119 lb, Sa. Werckzeug zur Knöpffmach. Profession gehörig 1 lb, Sa. Handlungs Waaren 4339 lb, Sa. Wein v: leerer gaß 317 lb, Sa. Silber 60 lb, Sa. gold. O. 43 lb, Sa. Baarschafft 177 lb, Sa. behausung 1490 lb, Sa. Schuld 498 lb, Summa summarum 7047 lb – Schulden 4063 lb, In compensatione 2984 lb – Stall summa 5076 lb. Zweiffelhaffte Schulden in die theilbahre Verlaßenschafft zugeltend 983 lb
Copia der Eheberedung (…) den 16. Decembris. 1733, Johann Jacob Ölinger Not.

La maison revient à sa fille Marie Marguerite qui épouse en 1763 Jean Georges Schweighæusser, fils de pasteur : contrat de mariage, célébration

1763 (27.10), Not. Schweighaeuser (6 E 41, 566) n° 92
Eheberedung – zwischen dem Hoch Edlen und Großachtbaren Herrn Johann Georg Schweighäußer, leediger Handelsmann, S. T. H. M. Joh: Georg Schweighäußers treueifferigen Pfarrers und Canonici Zu St Thomä mit weÿl. Fr. Prisca Barbara geb. Ehrlerin seel. ehelich erziehltem H. Sohn, als Bräutigam ane Einem,
So dann der Hoch Edlen, viel Ehren und tugendbegabten Jungfrauen Maria Margaretha Schäfferin S. T. H. Joh: Jacob Schäffers Knöpffmachers und Seidenhändlers auch angesehenen burgers allher mit Frauen Maria Margaretha geb. Bürrin ehelich erzeugter Jgfr. tochter als Brauth am andern theil
Straßburg auf Donnerstag den 27. Octobris Im Jahr der Gnaden 1763 [unterzeichnet] Johan Georg Schweighäuser als Bräutigam, Maria Margaretha Schäfferin als Brauth

Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 119 n° 743)
Anno 1763 Mittwoch den 13. Novembris seind nach Zweÿmaliger ordentlicher proclamation und Außruffung Zu St. Thomæ copulirt und eingesegnet orden, herr Johann Georg Schweighäußer lediger handelßmann Hrn M. Johann Georg Schweighäußer canonici, Pastoris zu St Thomæ und burger allhier ehelicher Sohn, und Jungfrau Maria Margaretha Schäfferin Herrn Johann Jacob Schäffer Knöpffmachers und Seidenhändlers und burgers allhier eheliche Tochter [unterzeichnet] Joh: Georg Schweighäußer als Bräutigam, Maria Margaretha Schäfferin als Brauth (i 121)

Jean Georges Schweighæusser demande à devenir tributaire au Miroir. Le conseil refuse parce que l’apprentissage a eu lieu pour la forme seulement chez les frères Schweighæusser
1763, Protocole de la tribu du Miroir (XI 278)
(f° 167-v) Dienstags den 13. Decembris 1763 – Abweisung
Johann Georg Schweighäuser von hier gebürtig stehet vor, producirt Stallschein vom 18. Novembris letzthin, bittend, daß, weil er die Handlung bei denen Hh. gebrüderern Schweighäuser, denen Handelsleüten, allhier erlernt, man ihn dißorts leibzünfftig als Handelsmann auf und annehmen wolle.
Auf Befragen aber : ob er in des Lehrherrn Gäden die Lehrzeit vollbracht ? und des Petentes Declaration : daß er mit seines Lehrherrn Consens solche Zeit Zu London Zugebracht, als ist, Weil Petent als Handels Lehrjung nur pro forma eingeschrieen und ausgethan worden, derselbe mit seinem begehren abgewiesen, die Hh Gebrüder Schweighäuser aber, weil sie das Ehrsamen Zunfft gericht mit solcher Einschreibung und Austhuung listig hintergangen, in 20 Pfund Pfenning Straf condenmirt worden, es wäre dann, daß die bey nächsthaltendem Gericht das wiederspiel Clärlich probirten.

Jean Georges Schweighæusser s’adresse aux Quinze. Il expose que durant ses voyages il n’a pas exercé le métier de boutonnier mais seulement celui de marchand. Quand il a séjourné à Mayence chez un boutonnier il s’est occupé du commerce de la soie, de la boutique et de la correspondance en français. Il a ensuite fait commerce pour son compte lors de son séjour de deux ans et demi à Londres. Ses maîtres de Strasbourg ont trouvé plus avantageux qu’il s’exerce à l’étranger plutôt que de simplement tenir leur boutique. A son retour à Strasbourg il a obtenu une promesse d’admission auprès du Miroir et s’est marié. Il conclut que les objections sur son apprentissage relèvent de ses maîtres et de la tribu. Les représentants du Miroir doutent que le défendeur puisse simplement rejeter la faute sur les autres. La commission pose trois questions. 1) Un règlement interdit-il à un apprenti de passer la plupart de son temps ailleurs qu’auprès de son maître ? 2) Un apprenti peut-il apprendre plusieurs métiers ? 3) Si oui, est-il tenu d’exercer le dernier qu’il ait appris ? La commission constate qu’aucun règlement ne règle la première question, qu’il arrive souvent d’apprendre plusieurs métiers puis d’en choisir un. Elle estime qu’il faut éviter que l’apprentissage ait lieu loin des maîtres. Elle décide que la tribu devra recevoir le pétitionnaire marchand et l’exhorte à vérifier que l’apprentissage s’est passé dans les règles avant d’attribuer un certificat.
Les Quinze délivrent une expédition de leur décision

1764, Protocole des Quinze (2 R 176)
Johann Georg Schweigheußer Ca E. E. Zunfft der Spiegel
(p. 25) Sambstags den 28. Januarÿ 1764 – Claus nôe H Johann Georg Schweigheußer in aîs Ca. E. E. Zunfft der Spiegel H. Zunfftmeister auch in âis producirt unterthänige appellations Klag juncto petito samt beÿl. sub Nis 1 & 2 bittet unterthänig Deputationem. Freund bitt Cop. et T O, obt

(p. 61) Sambstags den 11. Februarÿ 1764 – Schweigheußer Ca Spiegel
Claus nôe H Johann Georg Schweigheußer in aîs Ca. E. E. Zunfft der Spiegel H. Zunfftmeister auch in âis erholt appellations Klag vom 28.ten Januarii j. bitt unterthänig Deputationem Freundt prod. unterth. Verantwortung juncto petito und bitt similiter Depuâon. Claus H. p.lis bitt ihme vor diesem producto Copiam gnädig angedeÿhen Zu laßen, und Wie Vor Erk. mit gebettener Copiâ und Deputatione Willfahrt.

(p. 122) Sambstags d. 10. Martii 1764. – Schweigheußer Ca Spiegel
Obere Kauffhauß Hh. laßen per me referiren, es habe Johann Georg Schweigheußer von hier Ca. E. E. Zunfft der Spiegel H. Zunfftmeister den 19. Xbris jüngst einen Von erstgedachter Zunfft Gericht wieder ihn ertheilten bescheid beÿ MGHh prod. vermög deßen, Weilen er als Handels: Lehrjung nur pro forma eingeschrieben und ausgethan worden, derselbe mit seinem begehren als Handelsmann leibzünfftig auf und angenommen Zu werden abgewießen, die Hh. Gebrüdere Schweigheußer aber, weilen sie das Ehrsame Zunfft Gericht mit solcher Einschreib und austhuung listig hintergangen, in 20. lb straf condemnirt worden, es wäre dann, daß sie beÿ nächsthaltendem Gericht das Wiederspiehl clärlich Probirten.
Von diesem bescheid habe Er an Mghh. in tempore legali appellirt, appellationis verzeichnus gebetten und erhalten, auf den 28. Januarÿ jüngst seine unter Hh appellations Klag damit beÿl. N° 1 & 2 übergeben, juncto petito, Mghh. gnädig geruhen wolten zu erkennen und aus Zusprechen, daß in prima instantia übel gesprochen, wohl appellirt worden, einfolglich die sententa à quâ besonders in soviel sie dem appellanten berühret, Zu infimiren und deme Zufolg der appellant auf E. E. Zunfft Zum Spiegel als Leibzünfftig und handelsmann auf und anzunehmen seÿe, idq. refusis expensis.
Hierüber habe appellatischen H. Zunfftmeister d. 11.ten Februarii seine schrifftl. Verantwortung dahin überreicht MGHh. geruheten Deputationem ab [p. 124] zuordnen et factâ relatione gnädig Zu erkennen, daß die sententia à quâ durchaus Zu confirmiren seÿe, refusis expensis.
Auf geschehene Weißung habe der Appellant præsens contenta seiner appellations Klag wiederholet, anbeÿ seine fernere anmerckungen dahin übergeben, Er habe so wening die handlung p. formâ und malâ fide erlernet, als er seit seiner abreÿße Von hier niemalen als Knöpffmacher gereißet, sondern sich jeder Zeit als einem handelsmann aufgeführet und wann er gleich wie gegnern vorgeben in Maÿntz beÿ einem Knöpffmacher in condition gestanden, so seÿe es deßlangen geschehen Weilen ged.er Knöpffmacher Zugleich einen Seiden handel und offenen laden gehabt, deme er haubtsächlich vorgestanden, und dabeÿ die Frantzösische corrsespondanz geführet, So habe er auch Zu London beÿ ordentlichen handelsleuthen serviret, nachgehends 2 ½ jahr lang für sich selbst trafiquirt, und von dar seÿe er nach ausweißung prod. passeport als ein handelsmann und niemalen als Knöpffmacher [p. 125] gereiset, daß er aber anfangs die Knöpffmacher profession erlernet, könne ihme Keines wegen hinderlich seÿn, weilen einem jedem freÿ stehe, soviel professionen, als er lust findet, Zu erlernen, wann er nur nicht alle Zugleich treiben wolle, sondern beÿ seinem etablissement eine davon erwähle. der ihme vorgeworffene fehler, daß er nicht in seiner lehr Hh. laden in persona geabeitet sonden seine Lehrzeit in den auswärtigen geschäfften Zugebracht, seÿe wiederumb ohne erheblichkeit, maßen solches auf ihre beederseitige Zufridenheit allein angekommen und hätte seine lehrherren hierinnen mehr auf seine als ihrem eigenen nutzen gesehen, weilen Sie gefunden, daß er in verrichtung auswärtiger Geschäfften mehr als durch das laden hüten und den hand verkauff, welchen er bereits beÿ H. Schäfers Gewerb erlernet profitiren Könte. So seÿe über das dieser Verwurff anjetzo nicht mehr de tempore, sondern hätte ihme, wann eine Ordnung, wie doch nicht ist, hierüber beÿ handels leüthen vorhenden wäre, damals [p. 126] sollen gemacht werden, als ihn seine lehrherren seiner lehrjahr entschlagen hatten, da ihme nun eben sowenig als seinen lehrhh. damalen etwas deßwegen vorgerücket worden, so seÿe er optimâ fide bißhero als handels bedienter gereißet, habe sich auch in dieser Zuversicht umb das handelsrecht beÿ gg.schem H. Zunfftmeister in der Zeit gemeldet, und auf deßen Vertröstung sich in zwischen verheurathet und sein gewerb angefangen, Eben so hinfällig seÿe, wann H. Weÿher als damals geweßter Zunfftmeister anjetzo einwenden Wolle, er habe nicht gewußt, ob appellant als handelsmann oder als Knöpffmacher das Zunfftrecht behehre, da ihme doch bekannt seÿn muß, daß appellant sich letztern falls nicht beÿ ihme, sondern denen Knöpffmachern und deren Obermeister hätte melden müßen. Seÿe schließlichen, wie er doch nicht einsehen könne, ein fehler beÿ seiner einschreibung und looßsprechung Von der lehr Vorgegangen, so seÿe solches nicht ahn ihme [p. 127] sondern an seinen lehrherren, Welche es beßer als der Lehrjung wißen sollen, Zu ahnden, andern theils aber hätten die damahlige Hh. Zunfft gerichts assessores die behörige Vorisicht und anfrage gegen seine Lehrherren gebrauchen sollen, haben aber beede theile hierinnen gefehlet, so könne er anjetzo nicht darunter leiden.
Nôe appellatischer Zunfft seÿen vorgestanden H. André Jaccoud als dermaliger und. H. Cornelius Jacob Weÿher, als abgegangener Zunfftmeister, welche nochmalen umb manutenenz der Ordnung gebetten, mit dem Zusatz daß Wann dergleichen surprises und hinterlistungen platz greiffen sollen, nichts mehr, als die handelschafft mißhandelt werden müßte, und seÿe es eine schlechte ausflucht, wann appellant sein unordentliches Verfahren durch die nicht genugsame gebrauchte Vorsicht und unterlassene anfrage des damaligen Gerichts Zu bemänteln suche, maßen die schuld jederzeit Zu seiner schande auf ihn und seine lehrherren [p. 128] als welche das Gericht hintergangen, Zurück falle. Sie wolten deßhalben die decision Mghh. in undterhänigkeit anheim gestellet laßen, allenfalls aber gehorsamst gebetten haben, in das fürkünfftige eine empfindliche Strafe gegen dergleichen listige begangenschafften beÿ einschreibung und austhuung derer handels Lehrjungen anzusetzen.
Nach anhörung derer Parthen und derern sowohl schrifftlich als mündl. Vor und anbringens hätten die Hh. Depp. 1° darauf gesehen, ob ein lex oder reglement vorhanden welches sie persönliche und ohnunterbrochene gegenwarth eines handelsjungen in seines lehrherren laden oder häußlichem Gewerb erfordern, oder ob es einem Lehrherren bißhero freÿ gestanden seinen Lehrjung nach guthbefunden hievon Zu dispensiren und ihn währender lehr zeit in auswärtigen geschäfften Zugebrauchen ? 2.do ob einen aus gelernten handwerck gesellen verbotten seÿe, noch eine andere profession [p. 129] oder die handlung zu erlernen ? und 3.tio ob in letzerem fall es einem freÿ stehe nach seinem willkuhr eine derer erlernten professionen Zu erwählen, oder aber en die erstere oder letztere schlechterdings gebunden seÿe ?
Was die Erste frage betreffe, hätten hochdieselbe nichts anders ausfindig machen können, als daß die natur der sache selbsten zu erfordern scheine, daß einer welcher ein Gewerb mit der Zeit exerciren wolle, solches nach ordnung solle erlernt haben, wie er es aber erlernen solle, seÿe ratione der handlung nirgends determinirert, ob solches in seinem laden oder in einem Comtoir oder hin und herreÿßen in des lehrherren geschäfften geschehen solle, und seÿn ab analogia derer handwercker nimmer mehr auf die handlung zu schließen indeme ein handwerck immer das nemliche, die handelschafft aber gar mannigfaltig und ein Lehrjung nach ausgestandener handels lehrzeit sehr offt ein völlig unterschiedenes Gewerb als seine geweßte lehr: [p. 130] herren unternimmt, so dann erheische die obligation derer handwercker in Verfertigung derer Meisterstücke, oder abzulegender Examinis, daß sie gewiße handgriffe von ihren lehrmeistern, welches nirgends anders als in denen Werckstatten geschehen kan, erlernen und absehen, die handelschafft aber verbinde weder zu einem, noch dem andern, mithin seÿen auch die artickel Von jenen nicht auf diese applicables, woraus sich dann schließen laße, daß ein handels Lehrjung nicht so straicté an die persönliche gegenwarth und Laden bedienung gebuncen seÿe, sondern garwohl von seinem lehrherren, wofern beede theile damit zufrieden, davon dispensirt werden können, daß aber einer Zweÿ dreÿ und mehrere professionen nach und nach erlernen könne, seÿe nirgends verbotten, wann er nur nicht Zweÿ oder mehrere Zugleich treiben wolle, Vielmehr seÿe ein solches löblich und nützlich, da eine profession der andern die hand bietet, und man öffters ohne die eine nicht Zu gehöriger erlernung der andern gelangen können, dahero auch leicht zu decidiren, daß in solchem fall die wahl lediglich beÿ einem jeden selbst brauche, und er weder [p. 131] an die erste noch andere absolute gebunden seÿn könne. In diesen umbständen und da des appellanten einschreibung in die lehr sowohl als deßen austhuung der form nach ordnungsmäßig und ohne wiederspruchs des damaligen Gerichts geschehen, als hätte auch deßen nunmahliges begehren als leibzünfftig und handelsmann angenommen zu werden, beÿ appellatischem Gericht keinen anstand leÿden sollen. Weilen aber damahl theils aus des appellanten eigener declaration beÿ Gericht, theils aus denen übrigen umbständen erhellen wollen, daß in der that einige hinterlistung von seiten des appellanten und seiner lehrherren vorgegangen, der appellant auch mehr in seinen eigenen als seiner lehrherren geschäfften Zu London und anderswo abwesend geweßen und es allerdings von gefährlicher folge seÿe, daß ein Lehrjung seine lehrzeit vollkommen außerhalb seines lehrherren Gewerb Zubringe, andern theils aber der appellant heutigen tags solchem fehler, besonders nach seiner vorgegangenen verheurathung nicht mehr rectificiren könne, als habe die Herren Depp: der meinung seÿn wollen, daß Zwar der appellant aus bewegenden ursachen als leibzünfftig und handelsmann [p. 132] beÿ E. E. Zunfft Zum Spiegel auf und anzunehmen seÿe, wegen vorgegangener irregularitæt aber in Zwölff pfund d halb löbl. Statt, halb appellatischem Gericht hinfällig, wie nicht weniger in der Ersetzung derer Gerichts Kösten fällig zu erachten. übrigens E. E. Zunfft Gericht Zum Spiegel alles ernstes anzubefehlen sich künfftighin beÿ austhuung und loßsprechung derer Lehrjungen genau zu erkündigen, ob die lehrzeit nach ordnung vollführet worden seÿe.
Die Confirmation stehe Zu Mghh. Erkandt, Confirmirt mit den Zusatz, daß wofern E. E Gericht Zum Spiegel hierüber eine Verordnung nöthig erachten würde, sich deßwegen beÿ MGHh. geziemend zu melden.

(p. 133) Sambstags d. 10. Martii 1764. – Bescheid
In Sachen Herrn Johann Georg Schweigheußer von hier appellanten ane einem, entgegen und wieder E. E. Zunfft der Spiegel H. Zunfftmeister appellaten am andern theil, Auf prod.ten Zunfft Gerichts bescheid vermög deßen, weilen er als Handels: Lehrjung nur pro formâ eingeschrieben und ausgethan worden, mit seinem begehren als Handelsmann leibzünfftig auf und angenommen Zu werden abgewießen, die Hh. Gebrüdere Schweigheußer aber, weilen sie das Zunfft Gericht mit solcher Einschreib und austhuung listig hintergangen in 20. lb d straf condemnirt worden, es wäre dann, daß sie beÿ nächtshaltendem Gericht das Wiederspiehl Klärlich probirten, interponirte und verzeichete appellation und hierauf übergebene unterthänige appellatiions Klag samt beÿl. Sub N° 1 & 2 juncto petito, Wir gnädig geruhen wolten zu erkennen und aus Zusprechen, daß in primâ instantiâ übel gesprochen, wohl appellirt worden, einfolglich die sententa à quâ besonders in soviel sie dem appellanten berühret, Zu infimiren und deme Zufolg der appallant auf E. E. Zunfft Zum Spiegel als Leibzünfftig und handelsmann auf und anzunehmen seÿe, idque refusis expensis.
Die hierüber von seiten appellatischen H. Zunfftmeister überreichte unterthänige Verantwortung dahin gehend, Wir geruheten Deputationem abzuordnen & factâ relatione gnädig Zu erkennen, daß die sententia à quâ durchaus Zu confirmiren seÿe, refusis expensis.
Gebettene, bewilligte und beseßene Deputation, auch all übrig deß Parthen so schrifft als mündlich beschehene vor und anbringen ist der Herren Deputirten abgelegten relation nach Erkanndt daß Zwar der appellant aus bewegenden ursachen als leibzünfftig und handelsmann beÿ E. E. Zunfft Zum Spiegel auf und anzunehmen, wegen vorgegangener irregularitæt aber in 12 lb d halb löbl. Statt, halb appellatischem Gericht hinfällig, wie nicht weniger in der Ersetzung derer Gerichts Cösten fällig zu erachten. übrigens E. E. Zunfft Gericht Zum Spiegel alles ernstes anzubefehlen sich künfftighin beÿ austhuung und loßsprechung derer Lehrjungen genau zu erkündigen, ob die lehrzeit nach ordnung vollführet worden seÿe. Zu dem Ende E. E. Gericht Zum Spiegel wann es eine Verordnung hierüber nöthig erachtet würde sich deßwegen beÿ Uns geziemend zu melden. angewiesen wird.

La tribu du Miroir reçoit Jean Georges Schweighæusser qui déclare exercer le métier de marchand de soie et de rubans. L’amende de 20 livres est ramenée à 12 livres.
1764, Protocole de la tribu du Miroir (XI 278) (f° 175) Dienstags den 3. Aprilis 1764 – E. Leibzünfftiger
H. Johann Georg Schweighäuser producirt bescheid gnädiger Herren der XV. Vom 10. Martii letzthin, krafft dessen er auß bewegenden ursachen als leibzünfftig und Handelsmann auf und anzunehmen, wegen vorgegangener irregularitæt aber Zwölff Pfund Pfenning halb löbl. Statt, halb E. E. Zunfft heimbfällig, zu erlegen habe, die er auch sogleich erlegen habe, die er auch solgleich erlegt.
So dann auf producirten Stallschein vom 18. Novembris letzthin gegen Erlag 2 lb 13 ß leibzünfftig als Handelsmann auf und angenommen worden, und declarirt mit Seiden Waaren und Banden handlen Zu wollen.
Ille bittet zugleich Namens derer Hh. Gebrüder Schweighäuser, Handelsleut, um moderation der den 13. Decembris Jüngsthin andictirten Straf derer 20. lb d.
Erkannt, ist solche Straf ad Zölf Pfund Pfenning moderirt, so auch in ihrem Namen von Comparenten erlegt worden.

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison Schæffer aux Grandes Arcades. Ceux du mari s’élèvent à 1 431 livres, ceux de la femme à 2 120 livres.

1764 (30.4.), Not. Schweighæuser (6 E 41, 553) n° 139
Inventarium über des Hoch Edlen und Großachtbaren Herrn Johann Georg Schweighäußer Handelsmanns, und der hoch Edlen viel Ehren und tugenbegabten Fraun Mariæ Margarethæ geb. Schäfferin beeder Eheleuthe und burgere allhier zu Straßburg einander für unverändert in den Ehestand Zugebrachte Nahrungen auffgerichtet in Anno 1764. – in ihrem den 30.ten Novembris letztabgewichenen 1763.sten Jahrs angetrettenen Ehestand Zugebracht und sich in ihrem vor mir den 27. Oct:. erstbesagten Jahrs auffgerichteten Eheberedung für unverändert vorbehalten haben (…) Geschehen, in Praesentia H. Joh: Jacob Schäffers des Knopffmachers und Seidenhändlers auch burgers allhier zu Straßburg der Ehefrauen leiblichen H. Vaters und hierzu erbettenen beÿsitzer Straßburg auf Montag den 30.ten Aprilis Anno 1764.

In einer allhier Zu Straßburg abe der Großen Gewerbs: Laub gelegen der Ehefrauen H, vater Zuständigen von beden Eheleuthen bewohnenden behaußung befunden worden wie folgt
Series rubricarum hujus Inventarii. Des Eheherrn Zugebrachten Guths, Sa. haußraths 106, Sa. Silbers 59, Sa. Goldener Ring und dergl. Geschmeids 58, Sa. der Baarschafft 1110, Summa summarum 1333 lb – Darzu gelegt die Ihme gebührige Helffte ane denen hernacher beschriebenen Haussteuren 97, So erstreckt sich des Eheherrn völlig in die Ehe Zugebrachter Guth auff 1431 lb
Dießmnach wird auch der Ehefrauen zugebrachtes Vermögen beschrieben, Sa. haußraths 318, Sa. Silbers 56, Sa. Goldener Ring und dergleichen Geschmeids 359, Sa. der Baarschafft 1287 lb, Summa summarum 2022 lb – Darzu gelegt die derselben gebührige helffte ane denen hernacher beschriebener haussteuren 97 lb, Belaufft sich demnach der Ehefrauen sammenthafft in diße Ehe zugebrachtes Vermögen dem vero pretio nach auff 2120 lb

Jean Georges Schweighæusser loue la maison au marchand libraire Jean Gay

1778 (26.2.), Chambre des Contrats, vol. 652 f° 73
Sr Jean Georges Schweighaeusser marchand
bail de 6 années consécutives à commencer à la fête de St Jean Baptiste, au Sr Jean Gay marchand libraire
une maison appartenant en propre au Sr bailleur sous les Grandes Arcades d’un côté le Sr Wachter marchand, d’autre le Sr Schlag pelletier, sans rien réserver ni excepter que les deux petites boutiques qui sont aux pilles des arcades et que le Sr bailleur se réserve – moyennant un loyer annuel de 824 livres

Jean Georges Schweighæusser et Marie Marguerite Schæffer font dresser un état de leur fortune dans leur maison rue des Hallebardes. Les biens de la femme s’élèvent à 88 133 francs. L’actif de la communauté et du mari est de 55 292 francs, le passif de 150 637 francs.
1798 (25 vend. 7), Strasbourg 15 (2), Not. Lung n° 229
Inventarium über bgrs. Johann Georg Schweighäuser handelsmanns und brin Maria Margaretha geb. Schäffer beder Eheleuthe dermalen besitzende Activ Nahrung und Passiv Schuden, die Ehefrau beiständlich des bgrs Joh: Gottfried Schweighäuser Seidenhändlers
Eheberedung errichtet den 27. Octobris 1763 vor H. Not. Schweighäuser

in der hieher gehörigen und hernach beschriebenen behausung
Ergäntzung A° 1764 durch Notarium Joh: Daniel Schweighäuser aufgerichteten Inventarium
Eigenthum ane einer behausung. Näml. eine behausung hof hoffstatt und gemeinschaftlichen bronnen mit allen deren übrigen Gebäuden, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten theils ane der Spießgaß N° 20 theils an der Goldschmidgaß N° 27 wovon Sie ein Eck ausmachet einseit neben. weÿl. bgrn hieronimus Kolb hinterbliebenen Wittib und erben anderseit neben bgr. Joh: Christian Walch dem Silberarbeiter und hinten auff besagten bgr. Walch und Kolbische Verlaßenschafft, durch burger Vogt und Kersten angeschlagen für 32.000 fr, [abschatzung beigefügt] Wie der Ehemann diese behausung währender Ehe erkaufet habe weißet C.C.Stb. kaufbrieff vom 16. Decembris 1777, übigens ist darüber besagend vorhanden ein Pack verschiedener alter Kaufbrieff und Documenten
Series rubricarum hujus Inventarÿ, der Ehefraun für unverändert vorbehatenen Guths, hausrath 383 fr, gold. geschmeid 72 fr, schuld 600 fr, Ergäntzung 87.077 fr, Summa summarum 88.133 fr
das übrige alles unter eine mass als in des Ehemanns Nahrung gehörig beschrieben, hausrath 1878 fr, silber 276 fr, waaren 12.982 fr, baarschafft 500 fr, behausung 32.000 fr, Gült 7500 fr, schulden 155 fr, Summa summarum 55.292 fr – Schulden 150.637 fr, Compensado 95.344 fr
Enregistrement de Strasbourg, acp 63 F° 142 du 25 vend. 7

Jean Georges Schweighæusser meurt en 1806 en délaissant cinq enfants.
1806 (8.7.), Strasbourg 7 (22), Not. Stoeber n° 2130, 7232
Inventaire de la succession de Jean Georges Schweighaeusser, Négociant décédé le 26 avril 1806 – à la requête de 1. Jean Georges Schweighaeusser officier retiré, 2. Jacques Frédéric Schweighaeusser Docteur en Médecine, 3. Louise Schweighaeusser fille majeure, 4. Marie Marguerite Schweighaeusser femme de Jacques Nicolas Hell employé a l’artillerie, 5. Chrétien Schweighaeusser 31 ans, 5. Marie Cléophé Schweighaeusser fille majeure héritiers procréés avec Marie Marguerite Schaeffer sa veuve – Contrat de mariage passé le 27 octobre 1765
Maison, Une Maison avec cour communauté du puits appartenances et dépendances située à Strasbourg rue des Orfèvres n° 27, d’un côté faisant le coin de la rue des hallebardes n° 20, les veuve et héritiers Jean Jerome Kob, d’autre Jean Chrétien Walch orfèvre, aboutissant sur les mêmes – acquis des héritiers Sigismond Falckenhauer serrurier par contrat de vente passé à la Chambre des Contrats le 16 décembre 1777, et deux contrats de vente à lad. Chambre les 27 mars 1747, 18 mars 1754 portés dans l’inventaire du 17 vend. 7, estimée 32.000 francs
meubles 1112 fr, argenterie 69 fr, maison 32 000 fr, bien rentier à Wahlenheim 7500 fr, total 40 681 fr, passif 150 261 fr, déficit 109 579 fr
Enregistrement de Strasbourg, acp 100 F° 63-v du 16.7.

Marie Marguerite Schæffer femme de Jean Georges Schweighæusser vend la maison 5 000 livres au marchand de verre Jean Geoffroi Eckel

1781 (2.3.), Chambre des Contrats, vol. 655 f° 115-v
Fr. Maria Margaretha geb. Schäfferin H. Johann Georg Schweighäußer des seidenhändlers ehegattin
in gegensein H. Johann Gottfried Eckel des glaßhändlers
eine behausung bestehend aus vorder und hinter haus, hoff, bronnen und hoffstatt mit all deroßelben übrigen begriffen, weithen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten unter der großen Gewerbslaub, einseit neben H. Johann Heinrich Wachter dem materialisten, anderseit neben H. Ludwig Schlag dem vöchhändler, hinten auff vorgedachten H. Wachter – savon gibt man löbl: Stadt Pfenning Thurn 4 pfund 10 s. ane bodenzinß, dem Mehrern hospital 2 pfund ane ewigen zinß – als ein von ihren eltern ererbtes guth – um 10.000 gulden

Jean Geoffroi Eckel devient tributaire à l’Echasse en 21 décembre 1769
1769, Protocole de la tribu de l’Echasse (XI 112)
(p. 84) Donnerstags den 21.ten Decembris 1769 – Evangelischer Neuer Leibzünfftiger
Joh: Emanuel Gottfried Eckel, der leedige Glaßer, Hn Emanuel Eckels Glaßer und burgers allhier seel. nachgelaßener Sohn prod. Stallschein vom 31. 7.bris 1769. bittet Ihme Vor 1. Leibzünfftigen auf und anzunehmen. Erkand, willfahrt dt. 15 ß, jur: eod.

Fils de marchand de verre Jean Geoffroi Eckel (Jean Emanuel Geoffroi) épouse en 1770 Marie Cléophée Otto, fille de marchand : contrat de mariage, célébration
1770 (22.2.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 740) n° 368
Eheberedung – zwischen dem Ehren und Wohlvorgeachten Herrn Johann Emmanuel Gottfrid Eckel dem Leedigen Glashändler und Burgern allhier, Weiland Herrn Johann Emanuel Eckels, auch geweßenen Glashändlers und burgers allhier seligen nachgelaßenem Herrn Sohn, als dem Herrn Bräutigamb, ane einem
Sodann der Viel Ehr: und Tugendgezierten Jungfer Mariä Cleophe Ottoin Weiland Herrn Johann Christoph Otto geweßenen vornehmen Handelsmanns und Burgers allhier seeligen nachgelaßenener ehelich erzeugter Tochter, als der Braut, ane dem andern theil
Sp Beschehen in Straßburg auf Donnerstag den 22. Februarÿ als man nach unßers Herrn und Heilands Geburth Zahlt 1770 [unterzeichnet] Johann Emanuel Gottfriedt Eckel als Hochzeiter, Maria Cleophe Ottoin als Hochzeiterin

Mariage, Sainte-Aurélie (luth. f° 97, n° 8)
Anno 1770 Sonntag den 18. Martii seind /:krafft Erlaubnus von Ihro Gnaden dem Regierenden Hn Ammeister vom 10. Mart. 1770:/ auf ordentlichen Dominica Reminiscere et Oculi geschehenen Proclamationen in den Heil. Ehestand eingesegnet Worden H. Johann Emanuel Gottfried Eckel, der ledige Glashändler und burger allhier Weÿl. H. Emanuel Eckel geweßenen Glashändlers und burgers allhier nachgelaßener ehel. Sohn und Jgfr. Maria Cleophea Ottoin, Weÿl. H Johann Christoph Otto geweßenen vnd Handelsmann und burgers allhie nachgelaßene ehel. Tochter [unterzeichnet] Johann Emanuel Gottfriedt Eckel als Hochzeiter, Maria Cleophe Otto als Hochzeiterin (i 102)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison au Marché aux Grains. Ceux du mari s’élèvent à 2 790 livres, ceux de la femme à 3 120 livres.
1770 (16.5.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 729) n° 771
Inventarium über des Ehren und Wohlvorgeachten Herrn Johann Emanuel Gottfried Eckels, Glaßhändlers und der Viel Ehr und Tugendgezierten Fraun Mariä Cleophe Eckelin geb. Ottoin beede Eheleuthe und burgere allhier Zu Straßburg einander für unverändert in den Ehestand zugebrachte Nahrungen, aufgerichtet Anno 1770. – und sich vermög der Vor und unterschriebenenem Notario unterm 20. febr. 1770. errichteten heuraths Verschreibung als ein unverändert Guth Vorbehalten haben – So beschehen und angefangen auff Mittwoch den 16. Maÿ A° 1770 geendet aber in Præes. h. Jacob Fried: Röderers Canc: Subst: u: Proc: Vic: der Ehefr. erbettenen H. Beistandts auf Mittw: d. 5. Jan: 1774.
In einer allhier Zu Straßburg ane dem alten Kornmarckt gelegenen und in dießen Zugebrachte Nahrung nicht gehörigen Behausung befunden Worden Wie folgt.
Antheil ane einer Behaußung (F.) Nembl 2/9.te theil Vor un Vertheilt Wovon die überige 7/9.te theil der Ehefraun gehörig Soll, und halbbändigen Geschwisterden zu ungleichen Antheilen gehörig von und ane eine behausung ane dem Metzgergießen (…)
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Herrn in die Ehe gebracht eigenthümliches Vermögen, Sa. haußraths 182, Sa. Waar und Werckzeugs Zum Glaß und Spiegel handel gehörig 1611. Sa. Lährer Faß 16, Sa. marquirten Silbers und dergleichen Geschmeids 25, Sa. goldenen Rings 57, Sa. der baarschafft 40, Sa. pfenningzinß und deren hauptgüter 1300, Sa. Schulden 226, Summa summarum 3460 lb – Schulden 750, Nach solchem Abzug 2710 lb, Dazu gelegt die helffte ane denen haussteuren 79, Des Eheherren samblich Vermögen 2790 lb
Dießemnach Wird nun auch der Frauen in die Ehe gebrachte Nahrung beschrieben, Sa. haußraths 6, Sa. Silbers 28, Sa. goldener Ring 198, Sa. baarschafft 1870, Sa. Antheils ane einer Behaußung 533, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 1190, Summa summarum 4045 lb – Schulden 1005, Nach deren Abzug 3040 lb, Dazu gerechnet die Ihro der Ehefrauen helffte ane denen haussteuren 79, Der Ehefrauen Vermögen 3120 lb

Jean Geoffroi Eckel cotise à la tribu du Miroir comme marchand de verre
1778, Protocole de la tribu du Miroir (XI 279)
(f° 190-v) Montags, den 23. Martii 1778 – E. Geldzünftiger
Hr Joh: Gottfried Eckel, welcher bei E. E. Zunft zur Steltz mit dem Leib dienet, ist gegen Erlag 2. lb 13 ß 4 d diesorts geldzünftig als Glashändler mit dem Beding aufgenommen worden, daß er aller anderen Handlung, wie auch commission und spedition sich enthalten soll. prom.

Jean Geoffroi Eckel meurt en 1794 en délaissant deux enfants. L’inventaire est dressé dans une maison place d’Armes. La masse propre à la veuve est de 14 768 livres tournois, celle des héritiers de 12 514 livres. L’actif de la communauté s’élève à 190 369 livres et le passif à 45 931 livres.

1795 (21 fructidor 3), Strasbourg 4 (5), Not. Greis n° 907, altes 586
Inventarium und Erörterung Weiland Burgers Johann Emanuel Eckel, gewesenen Spiegelhändlers alhier Zu Straßburg, so am 14. Vendemiaire laufenden Jahrs verstorben Verlassenschafft, wie auch dessen was die hinterbliebene Wittib burgerin Maria Cleophe geb. Otto gemeiner mass wegen eingetauscht, erkaufft, angelegt und gehandelt hat, Welches samtliches als in diese Verlaßenschafft gehörig auf Ansuchen ged. hinderlaßener Wittib beiständlich des bürgers Ludwig Spielmann, Richters bei dem alhier zu Straßburg niedergesetzten district tribunal, wie auch des verstorbenen mit gemeldter seiner Wb. ehelich erzeugt nachgelaßener großjährigen Tochter und des noch minderjährigen Sohns Vogts, benandlich 1. der burgerin Maria Cleophe Eckel, unter Assistentz des burgers Carl Caspar Wegelin, Handelsmanns alhier wonhafft und 2. ihr der obgenannten Wb. und Mutter als natürlichen Vormünderin wie auch burgers Friderich Jacob Röderer, Notarii hieselbst als deroselben (…) beeidigten Vogts Sebastian Emanuel Eckel so erst 13 Jahr alt
Abschrift der Eheberedung ded. 22. feb. 1770, (…) Not. Joh: Daniel Langheinrich
Abschrifft des Codicills dedato 15. sept. 1772, H. Johann Emanuel Gottfried Eckel Glashändler, Not. Joh: Daniel Langheinrich

(p. 17) Eigentum ane einer behaußung (T.), Nemlich Eine Behaußung bestehend in einer vorderen, mitlern und hindern Gebäud auch Gang, Zween Höffen, Einem bronnen und Zween Kellern, samt Hoffstatt und allen übrigen dero Gebäuden, Weithen, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten gelegen unten am Waffenplatz mit N° 39 bezeichnet, 1. s. neben dem Wirtshauß zum blauen Hechten br. Baumann des Handelsmanns Ehefr. geb. Helmstätter gehörig, (…)
Ergäntzung der hinterbliebenen Wittib abgegangenen unverändert Guts, Nach Anleitung des durch Notar. Joh: Daniel Langheinrich am 16. Maÿ 1770 angefangen und am 5. Januarÿ 1774 geendeten Inventarii
Series rubricarum hujus Inventarii, der hinterbliebenen Wittib unveränderten Guts, Ergäntzung 14.768 liv
Diesemnach wird auch der beeden Kinder und Erben verändert Vermögen beschrieben, Sa. Kleidung und weisen Gezeugs 1378, Ergäntzung Rest 11.136, Summa summarum 12.514 liv
Endlich wird auch das gemein, verändert und theilbare Gut beschrieben, Sa. Hausraths 13.021, Sa. Hausraths auf dem Landgut zu Scharrachbergheim 996, Sa. Waaren zum Spiegelhandel gehörig auch Glaus und Porcellan 62 692, Sa. wein und Faß 4292, Sa. der Chaise 720, Sa. Silbers und dergleichen Geschmeids 716, Sa. goldener Ring und dergl. Geschmucks 2350, Sa. behausung alhier zu Straßburg 20.000, Sa. Lmandguth zu Scharrachbergheim und sonstige Orten 14.200, Sa. baarschafft 3769, Sa. der pfenningzinß hauptgüter 68.011, Summa summarum 190.369 lb, Schulden 45.931, Nach deren Abzug 144.438 liv – den 21. fructidor 3
enregistré 26 fruct. 3

Marie Cléophée Otto et ses enfants vendent la maison à l’aiguilletier Jean Théophile Kusian et à sa femme Marguerite Salomé Griesbach moyennant 60 000 livres tournois ; vente provisoire devant notaire, vente définitive à la Chambre des Contrats

1794 (5 frimaire 2), ssp, Joint à l’acte Greis n° 907
Die burgerin Maria Cleophe geb. Otto Weiland des burgers Joh. Emanuel Gottfried Eckel geweßten Spiegelhändlers alhier Wittib sowol für sich selbsten als Namens ihrer zweÿ Kinder, der bürgerin Maria Cleophe Eckel so großjährig und Sebastian Emanuel Eckel des minderjährigen deßen natürlichen Vormünderin sie ist, beiständlich des burgers Friderich Jacob Röderer, Inwohner dahier, verkaufft
an burger Joh: Gottlieb Cusian, Nadler, und Margaretham Salome geb. Griesbach beistdl. ihres Ehemanns und ihres Vaters Georg Friderich Griesbach auch Nadlers
die in die Eckel’sche theilbare Verlassenschafft gehörige alhier zu Straßburg unter der grosen Gewerbslaub gelegene mit N° 36 bezeichnete behaußung nebst Hoff, Hoffstatt und aller Zugehörd auch Gumpbronnen ein seit Joh: Heinrich Wachter Materialist anderseit Johann Jacob Remp Säckler hinten auf vorgenannten burger Wachter stosend, davon man jährlich der Gemeind Straßburg ane boden und Lehnung Zinß 18 Livres und dem Merern Hospital ane bodenzinß 8 Livres zu bezalen schuldig für eine Summ von 60.000 livres
sind mitbegriffen der grose porcellanene Offen in der Stub des erstern Stocks auf die Straß gehend, das Öffelein in der Magdstub, das Öffelein in der Schlaffstub im hintern Gebäud, das Öffelein in der Kindsstub darüber, und der Offen im dritten stock, ferner der Caminspiegel samt Gemäld im Zweÿten stock und der trumeau nebst darunter stehendem nußbaumenen Tischel zwischen beeden Thüren im ersten Stock der Stub auf die Straß nebst allen im Hauß aufgemachten Tapeten (…)- auch solle wärend Zehen Jahren von dato solche behausung an keinen Spiegel oder Glaß händler verkauft werden dörfen (die Verschreibung geschah in der Contract stub d. 7. ejud.)

1794 (7 frimaire 3), Chambre des Contrats, vol. 672 n° 150
b. Maria Cleophe geb. Otto weil. b. Johann Emanuel Gottfried Eckel des spiegelhändlers wittib sowohl für sich als auch namens Sebastian Emanuel Eckel minderjährig deßen natürlichen vormünderin, ihre ehelich erzielte tochter b. Maria Cleophe Eckel so großjährig beiständlich b. Friedrich Jacob Röderer sous chef du bureau de comptabilité du district de Strasbourg
in gegensein Johann Gottlieb Kusian des nadlers und Margarethæ Salome geb. Griesbach beiständlich b. Georg Friedrich Griesbach des nadlers ihres vatters und Johann Borst des küblers
eine behausung, hoff, bronnen und hoffstatt mit N° 36 bezeichnet unter der grosen Gewerbslaub ein seit b. Johann Heinrich Wachter dem Materialisten anderseit b. Johann Jacob Remp dem Säckler hinten auf gedachten b. Wachter stosend, davon man jährlich der Gemeind Straßburg ane boden und Lehnung Zinß 18 Livres und dem Mehrern Hospital ane bodenzinß 8 Livres zu bezalen schuldig
(mit) einem grosen porcellanenen ofen in der Stub des ersten Stocks auf die Stras gehend, dem öfelein in der magdstub, dem öfelein in der schlafstub im hintern Gebäud, dem öfelein in der kindsstub darüber, dem öfelein im dritten stock, dem camin spiegel samt gemälden im Zweÿten stock, dem trumeau nebst darunter stehenden nußbaumeneb tische zwischen beeden thüren im ersten stock der stub auf die straß – um 60.000 livres
Enregistrement de Strasbourg, acp 29 F° 177 du 17 fri 3

Jean Théophile Kusian et Marguerite Salomé Griesbach vendent la maison 22000 francs au selllier Jean Philippe Leinert et à sa femme Salomé Harnack. Une clause interdit de céder la maison à un marchand de verre pendant dix ans.

1801 (1 brumaire 10), Strasbourg 3 (46), Not. Übersaal n° 790, 1091
b. Johann Gottlieb Kusian Nadler unter der grosen Gewerbslaube N° 36 wohnhaft und Fr. Margaretha Salome geb. Grießbach
an bürger Johann Philipp Leinert Sattler unter der grosen Gewerbslaube N° 39 wohnhaft und Fr. Salome geb. Harnack
die denen Kusianischen Eheleuthen eigenthümlich zuständige behausung hoff bronnen und hoffstatt samt allen mit allen Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten mit N° 36 bezeichnet, gelegen unter der großen Gewerbslaube einseit neben weÿl. brs Johann Heinrich Wachter Materialists Wittib und Erbschaft anderseit neben dem b. Johann Jakob Remp Säckler hinten auff das Wachter’sche haus, davon ist man jährlich auf d. 21 brumaire von einem Platz und Schwibbogen der Gemeinde Straßburg 16 fr an boden und lehnungzinns und dem bürger Hospital jährlich auf den 5.ten nivose 8 fr an Erblehenzinns zu entrichten verbunden – welche dieselbe von des weÿl. bürgers Johann Emanuel Gottfried Eckel Spiegelhändler Erbschaft und Wittib Fr. Maria Cleophe geb. Otto zufolg Kauf Contract in der C.C. Stuben den 7. frimaire 3 passirt – 22.000 Francken
1. sind die Käufer nicht berechtigt die erkaufte behausung während 10 Jahren vom 7. brumaire des 3.t jahr an zu rechnen an einen Spiegel oder Glashandler zu verkaufen oder zu verlehnen so wie solches in dem Kauf Contract vom 7. frimaire 3 stipulirt
Enregistrement de Strasbourg, acp 81 F° 86 du 2 brum. 10

Fils d’un fabricant de courroies de Landau, Jean Philippe Leinert épouse en 1791 Marie Salomé Harnack, fille d’un fabricant de courroies : contrat de mariage, célébration
1791 (20. 8.bris), Not. Lung (6 E 41, 1528) n° 95
Eheberedung – persönlich erschienen Hr Johann Philipp Leinert, Riemermeister und burger alhie, weiland H. Johann Gotthelf Leinert gewesenen Riemermeisters zu Landau mit auch weiland Fr. Maria Magdalena gebohrner Mülbergerin ehelich erzeugt: und hinterlaßener Sohn, so majorennis, als hochzeiter ane einem
So dann Jungfrau Maria Salome Harnackin, weiland H. David Harnack auch gewesenen Riemermeisters und hießigen burgers hinterlaßene, mit Fr. Maria Barbara gebohrner Loe, dermalen H. Joh: Gottlob Leiners des ebenmäßigen Riemetmeisters und burgers dahier Ehegattin ehelich erzeugte hinterlaßene tochter, unter assistentz H. Peter Daniel Ottmann des Handelsmanns und burgers alhie, als Braut ane dem andern theil
Auf Donnerstag den 20. Octobris Anno 1791 [unterzeichnet] Johann Philipp Leinert als Hochzeÿter, Maria Salome Harnackin als hoch Zeÿterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 138-v, n° 63)
Im Jahr Christi 1791 den 31. Octobris Abends um Vier Uhr wurden nach vorhergegangenen gewöhnlichen Proclamationen Dominica 18 et 9 post Trinitatis in der hiesigen Prediger Kirche offentlich Zur Ehe eingesegnet, Johann Philipp Leinert, lediger Riemen schneider von Landau nun burger alhier, weÿland Hanns Gotthelf Leiners gewesenen Riemers und burgers dasebst und weÿland Fraun Maria Magdalena einer gebohrener Mülbergerin hinterlassener ehelich erzeugter Sohn, 27 Jahr alt, und Jungfrau Salome Harnackin, weÿl. Johann David Harnacks gewesenen Riemers und burgers alhier und Frauen Maria Barbara einer gebohrner Lohin ehelich erzeugte Tochter, 25 Jahr alt – [unterzeichnet] Johann Philipp Leinert als Breÿtigam, Salome Harnaclin als Braut (i 130)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports
1795 (28 pluviose 3), Strasbourg 15 (1), Not. Lung n° 177
erschienen der bürger Johann Philipp Leinert, Riemer alhier, und deßen Ehegattin die bgrin Maria Salome geb. Harnackin beiständlich des bgrs Joh: Philipp Hörter Handelsmanns dahier, Anzeigend daß Sie in ihrer den 20. Octobris 1791 vor mir Notario errichteten Eheberedung deroselben in die Ehe gebrachtes Vermögen als unverändert sich vorbehalten
des Ehemanns in die Ehe gebrachtes Guth, Nämlich es zeigte derselbe an, daß zufolg der durch seinen gehabten Vormund zu Landau den 20. Octobris 1791 abgelegten Rechnung Er den 12. Julÿ 1791 (…) eine Summ von 790 Livres erhalten (…) – Summa 2385 lb
der Ehefraun in die Ehe gebrachtes Vermögen, vätterlichen Erbtheil 400 lb
die haussteuren betreffend, 600 lb
Enregistrement de Strasbourg, acp 31 F° 59-v du 29 plu 3

Inventaire après décès d’une locataire, Caroline Wilhelmine Christine de Bernhold veuve du colonel Jean Leopold Dettlingen

1807 (1.10.), Strasbourg 12 (16), Not. Wengler n° 2759
Inventaire de la succession de Caroline Wilhelmine Christine de Bernhold veuve de Jean Leopold Dettlingen Colonel retiré décédée le 21 septembre 1807 – à la requête de M Frédéric Louis René de Wurmser, ancien maréchal de camp en service de France, Chevalier de l’ordre de la fidélité de S.A. Royale le Grand duc de Baden demeurant à Carlsruhe, poursuivant les droits et se portant fort de Pauline Henriette Charlotte de Bernhold son épouse seule et unique héritière sa sœur – sur l’indication de Marie Elisabeth Henning femme de chambre et Elisabeth Zimm* servante de la défunte
dans la maison mortuaire appartenante au Sr Leinert marchand bourrelier sous les grandes arcades n° 36
meubles, numéraire 254 fr, créances 1350 fr, rente emphythéotique 1411 fr, total 7192 fr, immeuble bien rentier valeur en capital 58.445 fr, total général 65.637 fr – passif 7481 fr
Enregistrement de Strasbourg, acp 103 f° 165-v du 510.

Inventaire après décès d’une locataire, Madeleine Reine Dupré veuve du perruquier Joseph Schmalbach

1817 (22.3.), Strasbourg 8 (17), Not. Roessel n° 4105
Inventaire de la succession de Madeleine Reine Dupré veuve de Joseph Schmalbach, perruquier, décédée le 18 courant – à la requête de Jean Ignace Dupré, propriétaire à Haguenau son ayeul maternel et père et tuteur légal des enfants – Mathias Marck menuisier subrogé tuteur de Jeannettte Madeleine et Joseph Aloyse
dans une maison sise grandes arcades n° 36
mobilier apporté en mariage désigné dans l’inventaire de la succession du mari dressé par nous le 15 mars 1816, 231 fr, moitié du mobilier de la communauté 493 fr, sommes et garde robe, total 3146 fr, passif 273 fr
Enregistrement de Strasbourg, acp 133 F° 95-v du 25.3.

Le créancier de Jean Philippe Leinert et de Salomé Harnack fait vendre la maison par enchère judiciaire au tanneur Jean Jacques Ott

1820 (1.5.), Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 129 , n° 11
Tribunal Civil de Première Instance, adjudication par voie d’expropriation forcée de la maison réellement saisie sur Jean Philippe Leinert, sellier, et Salomé Harnack – Cahier des Charges, M Engelbach avoué du Sr François Henry Hoerter fils, seul et unique héritier François Henri Hoerter, confiseur, est créancier de 9875 francs de principal, suivant obllgation passée devant Me Ubersaal le 18 ventose 10
à Me Klauhold avoué, moyennant 25.000 francs – Déclaration de command du 8 avril pour Jean Jacques Ott, marchand tanneur
suivant procès verbal dressé par le Sr Doss, huissier à Strasbourg le 8 septembre 1819, fait saisir sur le syndic de la faillite la maison sise à Strasbourg rue dite sous les Arcades n° 36, d’un côté la maison du Sr Georges Henri Wachler droguiste, d’autre celle du Sr Jean Jacques Remps gantier, cette maison batie en piere, brique et charpente est composée d’une cave d’un rez de chaussée formant sur le devant, une arcade a laquelle sont adossées deux petites boutiques et dans l’intérieur d’une boutique de sellier à côté du corridor et derrière une petite cour, de quatre étages surmontés d’un comble couvert de tuiles, au premier étage il y a une petite avenue qui a trois croisées a côté de laquelle il y a deux autres et les trois autres étages ont chacun deux croisées dont le premier étage a des volets à coulisses et le second des jalousies, la superficie de cette maison est de la contenance d’environ 1 are. La maison et ses dépendances sont habities occupés par les conjoints, saisie transcrite le 22 février et 28 septembre 1819 – le poursuivant a mis à prix la maison à 3000 francs, le 12 novembre 1819
adjudication préparatoire du 3 février, adjudication définitive du 6 avril

Lors du partage des biens de Jean Jacques Ott, la maison aux Grandes Arcades revient à son fils tanneur Chrétien Ott.

Inventaire après décès d’un locataire, le serrurier Casimir Blanc

1839 (2.12.), Strasbourg 3 (87), Me Kratz n° 913
Inventaire de la succession de Casimir Blanc, serrurier, décédé le 30 août 1839, dressé à la requête de Salomé Griesbach, commune en biens suivant contrat de mariage reçu Kratz le 15 octobre 1835, mère et tutrice naturelle de ses deux enfants mineurs Salomé Louise née le 30 décembre 1828 reconnue et légitimée au mariage à la mairie de Strasbourg le 17 octobre 1835 et Salomé Elisabeth née le 31 décembre 1837 – en présence de Jean Faber, receveur des contributions directes, subrogé tuteur
dans une maison aux Grandes Arcades n° 36 où le défunt est décédé
dans la petite boutique sous les Grandes Arcades
Enregistrement de Strasbourg, acp 273 F° 61-v du 6.12.

Chrétien Ott loue la maison au pelletier Gustave Henri Eyrich (qui achète en 1863 la maison voisine, actuel n° 53, et la maison qu’il prend à bail en 1878)

1862 (26.6.), Enregistrement de Strasbourg, ssp 135 (3 Q 31 634) f° 85-v du 28.6.
Bail – Le soussigné Sr Chrétien Ott, propriétaire à Strasbourg, donne à bail
au Sr Gustave Henri Eyrich, pelletier en la dite ville
dans une maison sise à Strasbourg grandes arcades n° 51 un logement au 2° étage devant et derrière, une grande chambre au 4° servant d’atelier et deux autres par derrière, plus au rez de chaussée boutique, comptoir, cuisine, bucher et cave. Ce bail est fait pour douze années à compter du 25 mars 1863 au 25 mars 1875, le loyer annuel est fixé à 1200 francs

Fils de gantier, Gustave Henri Eyrich épouse en 1858 Fanny Sophie Vierschrodt, fille de drapier

1858 (6.7.br), Strasbourg 9 (115), Not. Becker subst. par Roessel Jeune
Contrat de mariage – Ont comparu Mr Gustave Henri Eyrich, pelletier demeurant à Strasbourg, fils majeur de M. Georges Frédéric Eyrich en son vivant gantier et de Mad. Marguerite Salomé Jost sa veuve demeurant en la même ville, Mr Eyrich fils stipulant pour et en son nom personnel à cause du mariage dont il va être question, d’une part
Et Madlle Fanny Sophie Vierschrodt, demoiselle de magasin fille majeure de Monsieur Ferdinand Vierschrodt drapier de son état et de Anne Marie Weick son épouse tous deux demeurant audit Strasbourg, Madlle Vierschrodt stipulant pour elle et en son nom personnel à cause du dit mariage, d’autre part

acp 472 (3 Q 30 187) f° 26 du 10.7.br – stipulation de communauté de biens réduite aux acquêts, partageable par moitié, réserve d’apports et d’héritages
Les apports du futur consistent eu une valeur de 7835 francs, quatre actions de la compagnie du chemin de fer de l’Est
les apports de la future consistent en un mobilier évalué 676
Donation par le futur époux à la future épouse en cas de survie d’une somme de 4000 francs en toute propriété
Donation réciproque par les futurs époux au survivant d’eux de l’usufruit viager de toute la succession réductible à moitié en cas d’existence d’enfants

« Page précédentePage suivante »

Les Maisons de Strasbourg sont présentées à l’aide de Word Press.