11, rue Saint-Guillaume
Rue Saint-Guillaume n° 11 – X 378 (Blondel) O 1006 puis section 29 parcelle 30 (cadastre)
Reconstruite en 1601, maître d’ouvrage, Georges Jæger, tuilier
Deuxième étage et réaménagement en 1765, maître d’ouvrage, Jean Daniel Wagner, cordonnier
Démolie, 1969-1970 – Nouveau bâtiment à la place des anciens n° 5 à 19
La maison avant démolition, la toiture démontée (1969, dossier de la Police du Bâtiment)
Les maisons n° 3 à 17 rue Saint-Guillaume, dessinées par François Coltat avant leur démolition (extrait de La Krutenau perdue et retrouvée, éditions Contades, 1990). Les pans de bois sont restitués
Le Grand Chœur (Gurtlerhoff) et son receveur sont en litige quant à la propriété de la maison et de sa voisine d’après le Livre des communaux (1587). Le tuilier Georges Jæger l’achète en 1601 et loue quelques mois plus tard une maison neuve. Elle appartient ensuite aux menuisiers Joseph Schmerer (1619) et Jean Heinrich (1634-1677) puis aux constructeurs de bateaux Jean Daniel von Zabern, Jean Georges Oberle (1677-1698) et Urbain Karch (1698-1755) qui fait faire en 1710 une descente de cave sous son encorbellement. La maison comprend en 1751 un logement au rez-de-chaussée, un autre à l’étage et un troisième dans le bâtiment arrière. Le cordonnier Jean Daniel Wagner achète la maison en 1755 et charge en 1765 le maître maçon Jean Christophe Schneider d’aménager un poêle et une cuisine au premier et au deuxième étage, en outre de rehausser la maison ; le pignon à droite de l’entrée appartient au voisin, la partie du bâtiment qui en dépasse sera en pan de bois. Le propriétaire suivant, aussi nommé Jean Daniel Wagner, hypothèque en 1786 l’immeuble pour régler des frais de construction au maître maçon Jean Michel Meyer, au charpentier André Pfrimmer, au serrurier Henri Kirchner et au menuisier Jean Michel Gingling.
Plan-relief de 1727. La rue Saint-Guillaume longe l’arrière de l’église (Musée historique, cliché Thierry Hatt)
Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot (Musée des Plans-relief) 1
D’après l’Atlas des alignements (années 1820), la maison a un rez-de-chaussée et deux étages en bois. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade sur rue se trouve à droite du repère (f’) : deux fenêtres et une porte au rez-de-chaussée, deux étages à deux fenêtres décalées d’un étage à l’autre, toiture à trois lucarnes. Les bâtiments sur cour sont difficiles à repérer puisqu’il manque le plan de l’îlot.
La maison porte d’abord le n° 6 (1784-1857) puis le n° 11.
Les descendants de Jean Daniel Wagner conservent la maison sans l’habiter jusqu’en 1902. Le nouveau propriétaire est le menuisier Charles Debret, locataire depuis plusieurs dizaines d’années.
La maison manque d’entretien en 1961. La Ville de Strasbourg, propriétaire des immeubles dits Holtzhof, sis 5, 7, 11, 13, 13 (a-f) rue Saint-Guillaume et 4, impasse du Loup, demande en 1969 l’autorisation de les démolir. Le numéro 11 comprend une cave, un rez-de-chaussée et deux étages. La couverture et la charpente ont été démontées pour assurer la sécurité des passants. Les murs de la cave sont en maçonnerie de moellons et briques. Les murs des deux étages sont en pans de bois.
Nouveau bâtiment à la place des anciens n° 5 à 19
mars 2025
Sommaire
Cadastre – Police du Bâtiment – Relevé d’actes
Récapitulatif des propriétaires
La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1582 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.
Grand Chœur (Gürtlerhoff) | ||
Félicien Cunius, receveur, et (1573) Elisabeth Walter – luthériens | ||
1601 | v | Georges Jæger, tuilier, et (1591) Pierrette Schaller – luthériens |
1618* | adj | Jacques Kopp, barbier, et (1597) Marguerite Roser, d’abord (1595) femme du tailleur Jean Merg – luthériens |
1619 | v | Joseph Schmierer, menuisier, et (1600) Marie Ostermeyer, d’abord (1587) femme du barbier Marc Adolph puis (1593) du menuisier Jean Kuhn – luthériens |
1630* | h | Jean Frédéric Reinthaler, peignier, et (1629) Susanne Schmierer, (1634) Marguerite Dürrwanger puis (1647) Cléophée Klein – luthériens |
1634 | v | Jean Heinrich, menuisier, et (1627) Anne Marie Lang puis (1639) Anne Marie Blæs, d’abord (1618) femme du constructeur de bateaux Charles Meyer – luthériens |
1677* | adj | Jean Daniel von Zabern, batelier, et (1667) Anne Marie Lautenschlager – luthériens |
1687 | v | Jean Georges Oberlé, batelier, et (1665) Catherine Baurfinck puis (1680) Anne Marie Ludin – luthériens |
1698 | v | Jean Georges Hartmann, boulanger, et (1691) Anne Brehm d’abord (1689) femme de Jean Paul Schrapp, puis (1694) Marie Salomé Schwing – luthériens |
1704 | v | Urbain Karch, constructeur de bateaux, et (1699) Marguerite Bimler – luthériens |
1753 | h | Madeleine Hauss, femme (1715) de l’aubergiste Laurent Waag, de Diersheim – luthériens |
1755 | v | Jean Daniel Wagner, cordonnier, et (1750) Anne Marie Hirsch – luthériens |
1785 | v | Jean Daniel Wagner, cordonnier, et (1768) Marie Salomé Zobler – luthériens |
1824 | h | Marie Salomé Wagner, femme (1798) du bottier Jean Martin Wünsch |
1830* | h | Jean Jacques Wagner, employé des vivres, et (1799) Frédérique Salomé Schaaff |
1851 | h | Conrad Henri Zacharie Molck, officier de santé, et (1809) Marguerite Sophie Clady puis (1825) Frédérique Wagner |
1873 | h | Charles Félix Teichmann, chef de gare, et (1860) Coralie Molk |
1902 | v | Charles Debret, maître menuisier, et (1870) Anne Mosemann |
1922* | v | Henri Bertrand, rentier, et (1905) Marie Rosalie Adèle Blanck |
Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 375 livres en 1751, 300 livres en 1779
(1765, Liste Blondel) X 378, Urbain Cärcher
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Wagner, 4 toises, 1 pied et 11 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) O 1006, Wagner, Daniel, rue des Charpentiers 6 – maison, sol – 1,15 are / Wagner Jean Jacques
Locations
1601, Michel Anwander, maçon
1795, Georges Adam Guran (Courrante), charpentier, et Marie Russi
1799, Joseph Bour, militaire, et (1799) Marie Russi veuve de Georges Adam Guran
Livres des communaux
1587, Livre des communaux (VII 1450) f° 526
Gaspard Widt, receveur du Grand Chœur (Gurtlerhoff), règle 4 sols pour sa maison derrière les Guillemites, occupée par le tonnelier Michel Huck, à savoir un encorbellement (24 pieds de long, saillie de 3 pieds)
Gaspard Widt règle 1 sol 8 deniers pour son autre maison devant laquelle se trouve une marche en pierre (4 pieds de long, 1 pied ½ de large) et un chenal en bois. Une note mentionne que le Grand Chœur déclare ne pas être propriétaire de la maison que le receveur Florian Cunius a payée et que la propriété est litigieuse. Le tisserand Nicolas Bechtold qui occupe la maison en a aussi payé les 5 sols 8 deniers.
Daselbsten hinder der Rinckmauren wider herfür, beÿ dem Closter Sanct Claus in Vndis.
Caspar Wÿdt Der Altt Schaffner im Gürttlerhof, hatt hinder Wilhelmern ein hauß da Michell Huckh der Küeffer Innen sitzt, daran ein Vsstoß xxiiij schu lang, iij schu herauß, Bessert für das Nüessen, iiij ß d.
Derselb Caspar Wÿdt hatt aber ein hauß neben disem, daruor ein steinen Tritt iiij schu lang, i+ schu breÿt vnndt ein hültzenen Naach, darfür soll Er bessern j ß viij d
Nota. Gürttlerhoff will nit daß diß hauß sein seÿe, dann Florianus Cunius der Schafner solches Im Zedul außgelöscht hatt, Sagt es seÿe Im Rechten streÿttig, Jetzundt wohnt Im hauß Niclaus Bechtloff der Leinenweber, derselb Niclaus Bechtloff hatt auch die v ß. viij d. für sie Besserung Zaltt.
Préposés au bâtiment (Bauherren)
1626, Préposés au bâtiment (VII 1341)
Les préposés louent à Joseph Schmierer un emplacement vis à vis de sa maison rue Saint-Guillaume pour y entreposer le bois nécessaire à son métier. Il renonce à la location l’année suivante.
(f° 186) Zinßtagß den 26. Sept. – Holtz platz In Wilhelmer gaß. Newer Zinß
Joseph Schmierer dem Schreiner Ist gegen seinem hauß Inn Wilhelmer gaß ahn Wilhelmer Kirch ein Platz, holtz Zu seiner handtierung daruff Zulegen, so lang Mh gefält Vergünt vnd abgemeß. worden 29 schuh ahn d. Kirch in die länge, vnd 9 schuh in die breÿte herauß, darumb soll er Jährlich vff dem Pfenningthurn widerumb ansuch. 30 ß vff Michaelis Jedeß Jahr Zinß vnd für diesen Augenschein erleg. 10 ß d. Hatts d. 30. diß Zu danck beliebt.
1627, Préposés au bâtiment (VII 1342) Joseph Schmirer resignirt sein holtz platz. 119. Holtzplatz inn Wilhelmergaß, Joseph Schmirer der Schreiner, Balthasar Kuttich Newe Lehnung
1710, Préposés au bâtiment (VII 1384)
Les préposés font grief au menuisier Jean Knoll d’avoir fait sans autorisation une descente de cave à la maison d’Urbain Karch. Le menuisier déclare qu’il ne pensait pas qu’une autorisation fût nécessaire puisque la descente se trouve sous l’encorbellement. Les préposés lui infligent une amende.
(f° 25-v) Dienstags den 8. Aprilis 1710 – Johannes Knoll der Zimmermann würdt gestrafft
Johannes Knoll der Zimmermann wird verklagt, daß Er an Urban Karchen beÿ der Kirchen zu St Willhelm liegenden behaußung einen Kellerhalß wieder ordnung gemacht.
Ille præsentz entschuldiget sich damit, Er hette vermeint weilen Es unter dem Überhang seÿe, so were es erlaubt. Erkt. soll 2 lb. d. beßern, welche auf 1. lb s moderirt worden.
Préposés aux feux (Feuerherren, 4 R 91)
Le maître maçon Schneider expose les travaux qu’il va faire rue Saint-Guillaume dans la maison du cordonnier Jean Daniel Wagner, à savoir un poêle vers la rue au premier et au deuxième étage, à l’arrière une cuisine comprenant un fourneau et une hotte. Le pignon à droite de l’entrée appartient à son voisin, la partie du bâtiment qui dépasse celui de son voisin sera en pan de bois. Les préposés demandent de recouvrir le pan de bois.
(f° 72) Dienstags d. 11.ten Junii 1765. – Johann Daniel Wagner, der Burger und Schuhmacher, will in seiner in der Wilhelmergaß gelegenen behaußung im ersten und Zweÿten stock lincker hand jedesmal eine Stube gegen der gaß, hinden daran eine Kuchen mit herd und Camin schoß machen, das rohr mitten durchs gebäu von allem holtz entfernt.
NB. Betrefend den Gäbel im eingang rechter hand, welcher dem nachbarn allein Zuständig, will die erhöhung seines Gebäudes, soviel es über des nachbarn gäbel hinauf gehet mit einner Riegelwand Zu machen.
Erkandt, in ansehung erstern Willfahrt, betreffend die Zumachung seines Hauses mit einer Riegelwand, soll solche soviel sie uber des nachbarn gäbel hinauf gehet verblendet werden. – Mr Schneider
Description de la maison
- 1751 (billet d’estimation traduit) La maison comprend un poêle et une cuisine à côté de l’entrée, au premier étage un poêle, alcôve, cuisine, vestibule, le comble couvert de tuiles creuses renferme plusieurs chambres, la cave est solivée, le petit bâtiment arrière comprend un poêle, une cuisine et plusieurs chambres, le comble a une couverture simple en tuiles plates, le tout estimé avec la cour, appartenances et dépendances à la somme de 750 florins
- 1779 (billet d’estimation traduit) La maison comprend trois poêles, trois cuisines et plusieurs chambres, le comble est couvert de tuiles plates, la cave solivée, le tout estimé avec la cour, appartenances et dépendances à la somme de 600 florins
Atlas des alignements (cote 1197 W 37)
4° arrondissement ou Canton est – Rue St. Guillaume
nouveau N° / ancien N° : 11 / 6
Wagner
Rez de chaussée et 2 étages mauvais en bois
(Légende)
Cadastre
Cadastre napoléonien, registre 25 f° 340 case 1
Wagner Jean Daniel rue des charpentiers N° 11 (corrigé en) Jean Jacques
Molck Conrad Henri veuve à Strasbourg (1852)
O 1006, Maison, sol, Rue St Guillaume 6
Contenance : 1,15
Revenu total : 99,60 (99 et 0,60)
Folio de provenance : (340)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 22 / 18
fenêtres du 3° et au-dessus :
Cadastre napoléonien, registre 27 f° 1167 case 2
Molck, Conrad, Henri veuve, rue des juifs 21
1877 Teichmann Wtb Caroline Molk
O 1006, Maison, sol, Rue St Guillaume 11
Contenance : 1,15
Revenu total : 99,60 (99 et 0,60)
Folio de provenance : (340)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 22
fenêtres du 3° et au-dessus :
Cadastre allemand, registre 30 page 316 case 1
Parcelle, section 29 n° 30 – autrefois O 1006
Canton : Wilhelmergasse N° 11
Désignation : Hf, Whs u. N.G.
Contenance : 1,15
Revenu : 700 – 1000
Remarques :
(Propriétaire jusqu’à l’exercice 1931), compte 1228
Teichmann Joh: Jakob Karl
1903 Debrey Karl und Ehefrau in Gg.
(rayé 1931)
(Propriétaire à partir de l’exercice 1931), compte 449
Goerner Maria Felix Eugen und Miteigenth.
1905 Goerner Felix Eugen u. Miterben
1907 Mez Christian offenen Handelsgesellschaft
1922 Bertrand Henri rentier
(793)
1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)
Canton X, Rue 364 De St. Guillaume (p. 526)
6
Pr. – Wagner Daniel – Cordonniers
loc. – Baechler André – Manant
Annuaire de 1905
Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)
St. Wilhelmergasse (Seite 197)
(Haus Nr.) 11
Debrey, Schneidermstr. E 0
Fontaine, Schlosser. 1
Mattes, Tagnerin. 1
Dunkel, Schlosser. 2
Frick, Tagnerin. 2
Ritti, Tagnerin. 2
Durry, Bügerin. 3
Honemann, Tagner. 3
Ziemeck, Sattler. 3
Dossier de la Police du Bâtiment (cote 233 MW 2000)
11, rue Saint-Guillaume (1884-1969)
Le maître menuisier Charles Debrey déclare en 1906 que les travaux de canalisation ont provoqué des fissures dans le mur, abîmé les montants de la porte et détaché en partie le soubassement.
La maison qui comprend un rez-de-chaussée, deux étages et combles mansardés manque d’entretien en 1961. La Police du Bâtiment ne peut imposer des réparations puisque les occupants sont logés gratuitement et que le bâtiment est voué à la démolition. La Ville de Strasbourg, propriétaire des immeubles dits Holtzhof, sis 5, 7, 11, 13, 13 (a-f) rue Saint-Guillaume et 4, impasse du Loup, demande en 1969 l’autorisation de les démolir. Le numéro 11 comprend une cave, un rez-de-chaussée et deux étages. La couverture et la charpente ont été démolies pour assurer la sécurité des passants. Les murs de la cave sont en maçonnerie de moellons et briques. Les murs des deux étages sont en pans de bois.
Sommaire
- 1884 – Le maire notifie la veuve Teichmann de Paris, pour laquelle le rentier Alphonse Molk (demeurant 12, rue des Orfèvres), de faire ravaler la façade – Travaux terminés, novembre 1884
- 1887 (octobre) – Dossier ouvert suite à un courrier du commissaire de police – La veuve Jules Gœrner demande de surélever une cheminée au 11, rue Saint-Guillaume [NB. La veuve Gœrner est propriétaire du n° 13] – Le maire répond que le propriétaire s’est engagé à surélever les deux cheminées de son bâtiment arrière à deux étages
Rapport. Les cheminées du n° 11 se trouvent au-dessous de la fenêtre située au troisième étage du n° 13. Elles sont en assez bon état, les bâtiments sont par contre délabrés. Croquis – Le maire demande de surélever les cheminées d’au moins un mètre conformément au règlement du 24 janvier 1863. – Plan et croquis
1887 (novembre) – A. Molk demande de reporter les travaux au printemps suivant – Le maire accepte mais le propriétaire est responsable des éventuels dommages. – Travaux terminés, mai 1888. - 1892 – Le maire notifie la veuve Teichmann de Paris (pour laquelle son gérant le rentier Alphonse Molk demeurant 12, rue des Orfèvres) de faire ravaler la façade – Travaux terminés, octobre 1892
- 1893 – Le maire écrit au propriétaire (veuve Deichmann) que le bâtiment ne satisfait pas aux prescriptions du 30 novembre 1891 (le plafond n’est pas crépi, le fourneau doit être entouré d’une grille) – Rappel – Travaux terminés, décembre 1893.
- 1900 – Le tailleur Hollstein, propriétaire du n° 9, se plaint de l’humidité provenant de son voisin (pièce au troisième étage) – La Police du Bâtiment répond que le mur pignon est en bon état, l’affaire relève donc du droit privé.
- 1895 – Le maire notifie le propriétaire de se conformer au règlement du 30 novembre 1891 en supprimant trois volets qui s’ouvrent à moins de 2,20 mètres de la voie publique et en fermant une entrée de cave dans la cour. Une porte ferme la cave, décembre 1896
1898 – Le menuisier A. Debrey, gérant de la maison, demande l’autorisation de reporter les travaux au cours de l’hiver – Rappel du maire, mars 1900 – Travaux terminés, octobre 1900 - 1900 – Le maire notifie le maître menuisier Charles Debrey (demeurant sur place) de faire ravaler la façade – Travaux terminés, octobre 1900
1906 – Idem – Le propriétaire déclare que les travaux de canalisation ont provoqué des fissures dans le mur, abîmé les montants de la porte et détaché en partie le soubassement. Il demande une indemnisation ou un report des travaux – Le maire refuse d’accorder un délai, la façade étant trop sale.
1907 – Les service municipaux traitent la demande d’indemnisation – La Société générale des assurances d’Allemagne (Allgemeine deutsche Versicherungsverein) de Stuttgart n’a pas encore présenté des conclusions (mars 1907) – Dossier, avril 1907. Debrey a acquis la maison le 10 juin 1902. Il déclare accepter une indemnité de 150 marks
1908 – Nouvelle notification de faire ravaler la façade – Travaux terminés, novembre 1909 - 1902 – Le voisin Hollstein (9, rue Saint-Guillaume) déclare qu’il n’y a qu’un cabinet d’aisance pour les huit petits logements, soit 40 personnes en comptant les enfants et se plaint de mauvaises odeurs – La Police du Bâtiment constate que le cabinet d’aisance se trouve dans une remise de la cour. Les huit familles comprennent 26 personnes. Le propriétaire Deprey devra faire faire un deuxième cabinet d’aisance dès que la maison sera raccordée aux canalisations. La Police du Bâtiment constate qu’un clapier dans la cour du plaignant dégage de mauvaises odeurs. – Le propriétaire a posé un couvercle, septembre 1902.
- 1908 – Le propriétaire déclare qu’il établira des conduites d’eau, juillet 1908. – Le ravalement est en cours, juillet 1909
1908 – Rapport sur le puits (adduction d’eau)
1915 – Plainte de la locataire Kuhn
Commission des logements militaires, 1915. Remarques en quatre points – Travaux terminés, octobre 1916 - 1923 – Plainte du locataire Wagner (troisième étage), de la locataire Salomé Wagner (quatrième étage) – La Police du Bâtiment demande au propriétaire Deprès de réparer la toiture
- 1936 – La Police du Bâtiment demande à Henri Bertrand (demeurant 8, rue de l’Abbé Lemire à la Montagne-Verte), propriétaire de faire ravaler la façade – Travaux terminés, octobre 1936.
- 1954 – Le locataire Charles Weber se plaint de son logement – La Police du Bâtiment demande à la société de gérance Steiner-Martin de faire réparer les vitres cassées et de faire en sorte que les locataires puissent accéder au cabinet d’aisance. – Les gérants répondent qu’une procédure est en cours contre les locataires Weber
1956 – Plainte du locataire Gaston Mirabelli – La sous-poutre doit être étayée. Les gérants proposent de reloger les plaignants dans un autre logement devenu vacant dans la même maison.
1959 – Nouvelle plainte du même – La Police du Bâtiment constate que la plainte du locataire qui ne paie pas de loyer depuis cinq ans n’est pas fondée
1961 – L’assistante sociale E. Jacob signale que la cheminée du logement Schneider est défectueuse. – La Police du Bâtiment se rend sur les lieux (gérant, Steiner et Martin, 16, rue Baldung-Grien). La maison qui comprend un rez-de-chaussée, deux étages et combles mansardés est délabrée. Le chauffage n’est pas conforme aux prescriptions. La Police du Bâtiment ne peut imposer des réparations puisque les occupants sont logés gratuitement et que le bâtiment est voué à la démolition. – Le maire écrit au gérant pour qu’il prenne les dispositions afin d’éviter tout accident.
1961 – Le locataire Deuscher se plaint que l’eau ne s’écoule plus – La Police du Bâtiment constate que les différents locataires obstruent eux-mêmes les tuyaux. - 1969 – La Ville de Strasbourg, propriétaire des immeubles dits Holtzhof, sis 5, 7, 11, 13, 13-a, b, c, d, e, f rue Saint-Guillaume et 4, impasse du Loup, demande l’autorisation de les démolir au motif d’insalubrité et de délabrement – La maison comprend une cave, un rez-de-chaussée et deux étages. La couverture et la charpente ont été démolies pour assurer la sécurité des passants. Les murs de la cave sont en maçonnerie de moellons et briques. Les murs des deux étages sont en pans de bois – La Ville de Strasbourg transmet la demande au préfet avec avis favorable.
Autres dossiers
Ils ont trait au nouveau bâtiment qui remplace plusieurs anciennes maisons
11, rue Saint-Guillaume (volume 1, 1975-1977, résidence pour personnes âgées) cote 735 W 146
11, rue Saint-Guillaume (volume 2, 1977-1996) cote 1198 W 612
11, rue Saint-Guillaume (2001-2003, antennes) cote 1573 W 596
11, rue Saint-Guillaume (2002, fermeture de loggia – demande annulée) cote 1539 W 816
11, rue Saint-Guillaume (2002-2005, mise en conformité) cote 1625 W 131
11, rue Saint-Guillaume (2006, panneaux solaires) cote 1672 W 692
11, rue Saint-Guillaume (2007, nouvelle entrée avec auvent – sans suite) cote 1677 W 924
Relevé d’actes
Le Grand Chœur (Gurtlerhoff) et son receveur Félicien Cunius sont en litige quant à la propriété de la maison et de sa voisine d’après le Livre des communaux (1587).
Félicien Cunius, receveur en chef de l’Hôpital, épouse en 1573 Elisabeth, fille de Henri Walter, secrétaire au Petit Sénat.
Mariage, cathédrale (luth. f° 227)
1573. Sonntag aller Seelen den 2. Nouem. Foelicianus Cunius oberschreib. im Spital Elizabeth, Heinrich Walters klein Rathschreib. hind. docht.
Secrétaire de l’Hôpital originaire de Stein (aujourd’hui Kamnik) dans le duché de Carniole, Félicien Cunius devient bourgeois par sa femme Elisabeth Walther. Il devient tributaire chez les Boulangers
1573, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p.
Felicianus Cunius von Stein Im Hertzogthumb Crain schreiber Im spital Alhie hatt das burkrecht Empfang. von Elisabeth waltherin Heinrich walthers Clein Rathschreibers sellig. dochter seiner ehefraw. und dient zu den Becken, Act. Donnerstag den 19.ten 9.bris A° & Lxxiij
Félicien Cunius se porte candidat au poste de receveur des Bonnes Gens
1574, Conseillers et XXI (1 R 44)
Schaffney zu den gutt leütten. 728. 732. Daniel Bitsch notarius. 718.
Felicianus Cunius Oberschreyber Im Spittal weÿland herrn Heinrich walters seliger dochterman supplicirt gleychergestalten vmb die Schaffney der guoten leüt. 718. Ambrosius Schmidt. 732. 733.
Félicien Cunius est élu receveur des Pénitentes
1580, Conseillers et XXI (1 R 53)
Rewerin Schaffneÿ. Heinrich von Berg. 140. Christoph Benjamin Stipilius. 166. Johannes Jung. 167. Christoffel Sohn der H Thumbprobst gewesener Schaffner. 175. Daniel Hertzheÿmer. 189. Foelicianus Cunius Oberschreiber imm Spittal. 186. erwehlt. 212. 214.Schaffneÿ zu den Rewern. Christoffell Sohn Thumbprobst gewesener Schaffner. 175. Daniel Hertzheÿmer. 189. Foelicianus Cunius Oberschreiber imm Spittal. 186. erwehlt. 212. 214.
Félicien Cunius se porte candidat au poste de receveur de l’Hôpital en 1589 et de l’auberge des Pauvres passantes en 1591. Il est en litige avec les Pénitentes en 1592, 1593 et 1601.
1589, Conseillers et XXI (1 R 66)
Schaffner im Spittal todt. 22. Johann Ludwig Schmidt vmb die Schaffneÿ. 56. Caspar Kehner. 88. Felicianus Cunius. 104.
1591, Conseillers et XXI (1 R 68)
Ellend Herrberg Schaffneÿ dienst. 171. 222. Johann Luck. 191. Hildebrand Held der Notarius. 202. Johann Theurer schreiber unser Frawenwerck. 202. Veltin von Meißnersheim Notarius. 210. Felicianus Cunius schaffner zu den Reuwern. 221. resignirt. 436-a. Urban Steinmetz. 235. Ulrich Heisch angenommen. 240.
1592, Protocole des Quinze (2 R 21) Felicianus Cunius Schaffner Zun Räuwern (pt° Rechnung). 162.
1593, Protocole des Quinze (2 R 22) Fœlicianus Cunius Schaffner Zun Räuwern (pt° Rechnung).. 89. 91.
1601, Conseillers et XXI (1 R 80) Felicianus Cunius contra Closter Rewern. 27. 43.
Jérôme Ketschmann, tuteur d’Elisabeth Walter, veuve de Félicien Cunius, dépose un capital à la Tour aux deniers
1603, Préposés à la Tour aux deniers et au bâtiment (VII 1318)
(f° 86) Mittwoch 25. Maÿ 1602 – Vogteÿ geldt angelegt
Hieronimus Kettschman als vogt weiland Feliciani Cunÿ geweßenen schaffners Im Gürtler hoff wittwe mit namen Elisabeth Waltterin hat Ins Vogteÿ gelt angelegt 100 h. d
Haben darumb gedachter seiner vogtfrawen Zu kauffen geben 4 Pfund vff Urbani. Lifferb: do. 406.
Félicien Cunius, receveur du Grand Chœur, et Daniel Herxheimer, receveur du Grand Chapitre, agissant tous deux au nom du Grand Chapitre, vendent une maison ruinée au tuilier Georges Jæger.
1601 (4. Maÿ), Chancellerie, vol. 333 (Registranda Kügler) f° 199
Erschienen die Ehrengeachten fürnemmen Herren Felicianus Cunnius als Schaffner des Chors hoh. Stift Straßburg vnd Daniel Herxheimer als Schaffner vnd beÿde Gewalthaber eines hoch vnd Ehrwürdigen Thumb Capituls hoher Stifft Straßburg, Welcher gewalt künfftiger Zeit von einem hoch vnd wolermeltem Thumb Capitul außgebracht werd. soll,
Haben In gegensein Georg Jägers Zieglers burgers alhie vnd Petronell Schallerin seiner hausfrauwen (verkaufft)
Ein verfallens Heüßlin sampt dessen hoffstatt vnd Höfflin, mit allen and.n gebeuwen & welche dem Chor Zustendig, gelegen In d. Voorstatt gegen der Wilhelmer Kirch hinüber beÿ dem Bronnen, einseit neben Heinrich Eberhardt, and.seit Simon Winter Schifman, stost hinden vff bemelten Heinrich Eberhart, Für freÿ ledig eÿgen, Vnd alles recht, der Khauff beschehen vmb 160 guldin Straßburg werung
Beÿ abhandlung des Khaufs sind gewesen Wie man sagt Juncker Daniel Poland, Doctor Jacobus Statuarius, H Jacob Reblin d. Rechten licentiat, Sebastian Goldbach des Bruderhoues Werckmeÿster
Fils du journalier Michel Jæger de Babenhausen près d’Ulm, Georges Jæger épouse en 1591 Pierrette, fille du batelier Georges Schaller
Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 101 n° 37)
1591. Dominica 13. Trinitatis. Gerg Jeger ein Ziegler Michel Jegers des taglöners selig Zu Babenhaüßen beÿ Vlm nachgelaßener Son, vnd petronella Gerg schallers deß schifmans selig tochter. dieße sind mir angezeigt worden von Caspar schweig. dem Ziegler vffs Ludwig Botz. ofen – Confirmationem facta 6 Septb. (i 339)
Le tuilier Georges Jæger originaire de Winterrieden près d’Ulm (et de Babenhausen) devient bourgeois par sa femme trois mois après son mariage</p>
1591, 3° Livre de bourgeoisie (4 R 105) p. 553
Georg Jäger von winter Rued beÿ vlm ein Ziegler, Kaufft mit beÿstandt Caspar Schrag. deß Zieglers das Burckrecht vnd will Zu den Maurern dienen Act. 8 Nouemb. & 91
Georges Jæger loue quelques semaines plus tard au maçon Michel Anwander une maison qu’il a construite à neuf à côté de la sienne
1601 (xxvj tag Julÿ), Chancellerie, vol. 335 (Registranda Meyger) f° 253
(Inchoat. in Proth. fol: 284.) Erschienen Jörg Jäger der Ziegler, Burger Zu Straßburg
Haben bekhandt vndt In gegenwertigkheit Michels Anewander des Murers Burgers Zu Straßburg Offentlich verÿehen, das Er Jörg Jäger, für sich vnd seine Erben, demselbigen Michels Anwander, vff sein Anhaltten vnd begeren, Verlühen habe, Acht Jahr lang, nach einander Volgend, so vff Michaelis nechst khünfftig Anegehen sollen vnd nit fürbaß,
Sein Jörg Jägers Neuw gebauwen Behausung sampt dem höfflin hinden daran, gelegen alhie Inn der Voorstatt Straßburg, Inn Crutenauw, hinder der Wilhelmer Kirchen, Inn der Wilhelmergaß., einsit nebent Ime dem Verlÿher selbst, vnd Andersit nebent Simon Winther dem Schiffman, Vnd Ist disse lÿhenung zugang vnd beschehen. für vnd vmb einen jährlich. Zinß Acht Pfund pfenning Straßburger
Hiebeÿ vnd mit seind gewesen die Erbaren Jacob Grunder der Schreÿner vnd Michel Bertsch der Vngelter Burger Zu Str.
Georges Jæger qui a été nommé cuisinier par les préposés au pont du Rhin hypothèque la maison en garantie
1603 (xxiij tag Martÿ), Chancellerie, vol. 346 (Registranda Meyger) f° 101-v
(Inchoat. in proth. fol: 79.) Erschienen Jörg Jäger der Ziegler burger Zu St.
Hatt bekhandt vndt Inn gegenwertigkheit des Ersamen Jonas Lutz Bruck meisters vnd Thoman Metzlers Meister Knechts der Rheinbrucken Offentlich verÿehen, demnach Jetzgemelter Jörg Jäger, Vonn Inen beden, In das Kochhauß, Zu einem Koch vff sein Wolhaltten vff vnd Angenommen, das hierauff Er Jörg Jäger, Inn solchem Ampt sich getrewlich vnd frommlich alles ÿnnemens vnd vßgebens wölle Verhaltten, anglopt vnd mit handt gegebener treuwen zugesagt (…)
Zum vnderpfand ÿngesetzt Hauß, hoffestatt vnd höfflin, Mit allen begriffen vnd zugehörd So Er Newlicher Zeit erbawen, geleg. Inn der St. St. Inn Crutenouw, hinter der Kirchen Zu Sant Wilhelm, Inn der Wilhelmer gaßen, einsit nebent Jme Jörg Jäger selbst Vnd Andersit nebent Simon Winther dem Schiffmann, hinden vff Peter N. den Quardi Knecht vnder dem Juden thor stoßend, von dissem vnd dem Nebenthauß gohend Acht guldin gelts Ablosig mit C L guldin St. Werung dem Herren Vicarien des Chors hoherstifft Straßburg Sunst ledig vnd eÿg.
Georges Jæger hypothèque la maison au profit du tailleur Antoine von Briel
1604 (xx tag Octobris), Chancellerie, vol. 351 (Registranda Meyger) f° 351-v
(Inchoat. in Proth. fol: 288.) Erschienen Jörg Jäger der Ziegler Burger Zu Straßburg vnd Petronell Schallerin
Ha(ben) bekhandt vnd Inn gegenwertigkheit Anthoni Von Briel des Schneÿders Burgers Zu Straßburg offentlich verÿehen – schuldig sige 50 Pfund pfenning Straßburger gelühens gelts
Zum vnderpfand ÿngesetzt vnd verlegt Haß Hoffestatt vnd gärttlin mit Allen Iren gebeüwen & gelegen Alhie Inn der voorstatt Inn crutenouw Inn der Wilhelmer gaßen einseit nebent Heinrich Eberhardt dem Lebkücher, Anderseit nebent Albrecht Holwein den Hornbrecher stost hinden vff gemelten Heinrich Eberhardt den Lebküchker, Dauon gond vier guldin gelts lösig mit 80 guldin Straßburger werung den deputaten Inn Gürttler hoff, Sunst ledig vnd eÿgen
Le tuilier hypothèque deux maisons adjacentes au profit du barbier Jacques Kopp
1611 (vij tag Maÿ), Chancellerie, vol. 396 (Registranda Meyger) f° 189-v
(Inchoat. in Proth. fol: 142.) Erschienen Geörg Jäger der Ziegler burg. Zu Straßburg
hatt bekhandt vndt Inn gegenwertigkheit Jacob Koppen des Balbierers burgers Zu Straßburg offentlich verÿehen – schuldig sige 75 pfund pfenning Straßburg
Zum vnd.pfand eingstzt vnd vlgt hauß, hoffestatt vnd hofflin mit allen Ihren geb. & geleg. Inn d. Voorstatt Straßburg Inn Crutenauw Inn d. Wilhelmer gaß, einsit neb. dem [sic] nachgeschribenen Behausung, And sit neb. Simon Winthers erben, hind. vff Peter N. den Soldaten Am Jud. thor stoßend, dauon gend 4 gl glts Ablösig mit Lxxx gl den deputaten Inn gürtler hoff, Mehr sind sie verhafftet Vmb Lxx lb d. zu hind* hinbey* Jonas Lutz dem Bruckmeÿster, So dann noch wyther vmb L lb d Christoffel Ridden dem schneÿd. Sunst ledig vnd eÿg.
Item hauß hoffestatt vnd höfflin, mit Allen Ihren geb. & geleg. Auch In d. Wilhelmer gaß, einsit n. d. obgeschriben Behausung and. sit neb. Heinrich Eberhard dem lebkücher hind. vff hanß Martzell dem gartenmann stoßend, dauon gnd 4 gl glds Abloßig mit Lxxx gl Im gürtler hoff, It. sind sie verhafftet vmb L lb d Anthoni Briel dem schneÿd. Sunst ledig v. eyg.
Jacques Kopp vend en 1619 la même maison dont il est créancier (la propriété lui étant revenue par une adjudication judiciaire non conservée)
Fils du barbier du même nom, le compagnon barbier Jacques Kopp épouse en 1597 Marguerite, veuve du tailleur Jean Merg.
Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 95-v, n° 43)
1597. Jacob Kapp ein scherer gesel Jacob Kapp des scherers alhie Son vnd Margareta hans Merg. des schneiders selig. witwe. Confirmatione facta 8. Nouemb. (i 486)
Le tailleur Jean Merg épouse en 1595 Marguerite, fille du pêcheur Nicolas Roser.
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 38-v)
1595. Dominica 8. Trinitatis, 10. Augusti. Hanß Merg d. schneÿd. Vndt Margerta Clauß roser des vischers tochter. Eingesegnet Zinstag den 26. Augusti (im 42)
Jacques Kopp vend la maison au menuisier Joseph Schmierer et à sa femme Marie Ostermeyer
1619 (ut spâ [xvj. Julÿ]), Chancellerie, vol. 436 (Registranda Meyger) f° 389-v
(P. fol. 275) Erschienen Jacob Kopp d. Balbierer burger Zu Straßburg (verkaufft)
Joseph Schmierer dem schreÿner vnd Marien Ostermeÿerin seiner ehelich. haußfr.
hauß, hoffestatt vnd höfflin mit Allen Ihren geb. & gelg. Inn d. St. St. Inn d. Wilhelmer gass, einseit Cunradt Bosch Anderseit Ulrich Haan Leb Kücher hind. vff hanß Martzells gartt. stoßend, dauon gnd 2 lb 2 ß glts Ablößig mit 42 lb vff Philippi et Jacobi der Deputaten In gürtler hoff Sunst ledig vnd eigen, Vnd Ist dißer Khauff vber obgehörtte beschwerd. Zugang. v besch. für vnd vmb 166 pfund
Marie, fille du menuisier Balthasar Ostermeyer, épouse en 1587 le barbier Marc Adolph
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. p. 373 n° 45)
1587. Dominica III Post Trinitatis. Marcus Adolph der scherer, vnd Maria Balthasar Ostermeÿers des schreiners tochter Eingesegnet Zinstag 11 Julÿ. Außgang in der Schlauchgass (i 194)
Proclamation, cathédrale (luth. p. 132) 1587. Dominica III. post Trinitatis 1. Julÿ. Marx Adolf der Schärer vnd Maria Balthasar Ostermeier des Schreiners tochter (i 69)
Le menuisier Jean Kuhn épouse en 1593 Marie, veuve du barbier Marx Adolph
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. p. 38 n° 15)
1593. Invocavit. Hans Kun ein schreiner, vnd Maria, Marcus Adolphs des scherers hinderlaßne wittwe. Eingesegnet Montag nach Oculi den 19. Marty (i 22)
Le menuisier Joseph Schmierer épouse en 1600 Marie, veuve du menuisier Jean Kuhn
Mariage, cathédrale (luth. p. 71)
1600. Dominica Cantate. Joseph Schmierer der schreiner, Maria Hans Khunen des schreiners n. g. Wittwe (i 38)
Originaire d’Ottoschwanden (en margraviat de Bade, voir ci-dessous) Joseph Schmierer devient bourgeois par sa femme Marie veuve de Jean Kuhn
1600, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 781
Joseph Schmirer, v. Ottenschwand. der Schreiner, empfangt d. Burg: von Maria, weÿlandt Hanß Küenen geweßenen Schreiners Hinderlaßenen Wittib, gibt sein nahrung für 200. fl. ahn, vnd will Zun Zimmerleüthen diehnen, Act. den 10.t Maÿ 1600.
Le menuisier Joseph Schmierer d’Ottoschwanden en margraviat demande l’intercession du Magistrat auprès du margrave pour être exempté du droit de détraction
1601, Conseillers et XXI (1 R 80 )
(f° 50-v) Sambstag den VII Martÿ – Joseph Schmierer vmb fürschrifft.
Joseph Schmierer der Schreiner von Ottenschwan auß d. obern Marggraffschafft meldet wie es von s g f vnd Herren Marg. Geörg Friderich Zu Hochburg der leib eigenschafft ohne entgelt erlassen, vnd aber wegen seines von vatter herrürent Erbtheil, so er nun vber 12 Jar gehabt vnnd verpflegt worden, Ime 25. fl. abzugs gefordert werde domit er nun solchen erlassen Bitt er vmb fürschrifft an gedacht Marggraven In dem gesagt d. die Marggrauische hie nit frey gelassen werden Ist Erkannt Man soll Im vrkunden buch aufsuchen vnd nachbefindung sch.ben mit theilen od. nit. H. Kollöffel h Kirchhoffer.
Joseph Schmierer est candidat à plusieurs postes (messager des Trois, employé à la Monnaie). Le messager Joseph Schmierer est maltraité à la campagne entre deux villages en 1619.
1617, Préposés au bâtiment (VII 1332) – Zollthor, Joseph Schmierer. 166. Zinß. 166. 167. 168. 170. Jacob Stör. 188. 192. 193. (bis)
1618 Conseillers et XXI (1 R 100) Dreÿer Knecht, Herren Knecht dienst bestellen, Isaac Rublin, Joseph Schmirer, Jacob Friß, Hans Adam Schrag. 279. Herren Knecht dienst bestellen Christoph Schaumann, Diebold Häusel, Niclaus Schloßer, Niclaus Fißel. 280. Dreÿer Knecht dienst bestellen Urban Rosenberg. 280. 281. Theodosius Monachus Notarius. 281. Georg Büchel Herren knecht iuravit. 283.
Joseph Schmierer vmb Catharina Schmiererin Peter Geÿßlers wittib antheil. 71.
Müntz Knecht vmb gnedige früchten. 160. Müntzknecht dienst. Caspar Schon, Heinrich Koburger, Daniel Werner, Joseph Schmierer, Joachim Korn. 303. 308. Christoph Schawman iuravit. 310.
1619, Conseillers et XXI (1 R 101) Rhatsbotten dienst, Joseph Schmierer, Michel Kreuß. 114.
Joseph Schmierer der Leuffersbott zwischen Gugenheim und Dürning. von Bauren übel tractirt. 133. 140. 174.
1620, Conseillers et XXI (1 R 102) Joseph Schmierer vmb fürschrifft zu Pfortzheim. 230.
1625, Protocole des Quinze (2 R 53) Joseph Schmierer. 276. [Visirer am Ungellt]
Joseph Schmierer est soumis à une inspection avant d’être nommé contrôleur du vin. Les examinateurs et le contrôleur Erasme Bettmann l’estiment incompétent.
1615, Protocole des Quinze (2 R 43)
(f° 14-v) Esaias Kneiglin Visierdienst am Vngelt. Spöth Visierer Joseph Schmierer. David Weiß
(…) dieweÿl man nuhn auch eines spött visierers vonnöthen, hab man Joseph Schmiereren proben machen lassen, der aber damit gar vbell bestanden, Wie die Verzeichnus welche sie vbergeben abzuleßen, außweißt vnnd würd inn derselben vermeldt, das er Siben gesinte vaß visirt, aber gefehlet wie volgt. Bey dem ersten vmb fünff maaß bey dem 2. vmb 7 maaß, bey dem 4. vmb 5 maaß, bey dem 5. vmb 18 maaß, beÿ dem 6. vmb j ohmen 5. maaß, vnd beÿ dem 7. vmb j ohmen 20. maaßen. Vff disse befundenne fähler vnnd Erasmj Bettmans des Jetzigen Visirers anzeig, das er darfür haltte, es möchte Vil wein vfm wasser allhero gelangen, vnnd Inn einig. vnd allein Zuvil werten alles Zuberrichten (…)
Erasme Bettmann qui a soixante-dix ans est remplacé par Joseph Schmierer
1626, Protocole des Quinze (2 R 54)
(f° 289 Sambstags den 25. Novembris – Eraßmus Bettman Visirer am Vngeltt. Joseph Schmierer.
Oberungeltth. referiren, Eraßmus Bettman der Visirer am Vngeltt. kann weges seines 70. Jarigen Alters nit mehr fortkommen (…) Ermeltem Bettmann conferirt, vndt an sein statt Joseph Schmierer, so vf das visirenn sich wohl versteht, bestallt werden. Erkandt, obervngelttherren sollen Schmierers Persohn wegen, völliger gewallt haben, Bettmann aber angewÿßen w.den, sein begehrtes gnaden geltt entweder beÿ H Räth vnd xxxi oder den herren Pflegeren Zu St. Marx Zusuchen. Oberungelth.
Joseph Schmierer, contrôleur de l’accise, hypothèque la maison au profit de Daniel Steinbock
1629 (7. Maÿ), Chambre des Contrats, vol. 464 f° 299
Erschienen Joseph Schmierer der Visierer im Ungelt, burger Zu St.
hatt in gegensein Daniel Steinbocken auch burgers alhie – schuldig seÿ L. lb
dafür Vnderpfand sein soll hauß vnd hoffstat mit allen anderen deren gebäwen alhie in der Wilhelmer gaß neben dieboldt Frawler dem Werckmeister & neben Ulrich Hanen deß verwÿsenen Lebküchlers haußfr. hind. vff Cleophe Zellenbergerin garten stoßend gelegen
La maison revient au peignier Jean Frédéric Reinthaler qui épouse en 1629 Susanne Schmierer. Il la vend en 1634 au menuisier Jean Heinrich
1634 (ut spâ [2. Maÿ]), Chambre des Contrats, vol. 473 f° 330-v
(Protocollat. fol. 59.) Erschienen hanß Friderich Reinthaler, d. Strelmacher burger alhie
hatt in gegensein hanß Heinrichen deß Schreiners auch Burgers Zu St. (verkaufft)
hauß, hoffstat vnd höfflin mit allen and.en ihren gebäwen & alhie in Crautenaw, vnd in Wilhelmiter gassen, beÿ dem Bronnen, einseit neben H Daniel Bullianer, Eines Ers grossen Rhats Procurator, and.seit neben hanß diebold Frawlern dem Werckmeister vffm Maurhoff, hind. vf vorgemelten Pullianer, so freÿ, ledig, eÿgen, Vnd were diser Kauff geschehen per 525. fl.
Fils du menuisier Jean Heinrich de Langenbeutingen en comté de Hohenlohe, Jean Heinrich épouse en 1627 Anne Marie, fille du pelletier Gaspard Lang
Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 172-v n° 31)
1627. Dncâ 3. & 4. p. Trinit. 10 & 17 Junÿ. Hans Heinrichs der Schreiner gesel, Hans Heinrichs des Schreiners v. Burgers Zu Langen Beitingen in der Graffschafft Hochen Loë Sohn, J. Anna Maria, Caspar Langen des Kürschners v. Burgers alhie Tochter. Aderae sponsæ vogt Martin der Schröpfer (i 359)
Jean Heinrich de Beuttingen devient bourgeois par sa femme un mois après son mariage
1627, 4° Livre de bourgeoisie f° 97
Hannß Heinrich Von Beutting der Schreiner empfangt d. Burgrecht Von Anna Maria Weÿlandt caspar Lang deß Kurschners vnd Burg. Alhie selig. tochter Wull bey d. Zümerleuth Zünfftig sein den 10 Julÿ 1627
Jean Heinrich se remarie en 1639 avec Anne, veuve du constructeur de bateaux Charles Meyer
Mariage, Saint-Guillaume (luth. p. 137)
1639. Dominica ix. Trinitatis. Hanns Heinrich der Schreiner vndt burger allhier vnd Anna weÿl. Carl Meÿers des Schiff Zimmermanns vndt burgers allhie nachgelaßene eheliche wittib. Copulirt zue St. Wilhelm Montag ut supra [26. Aug.] (i 314)
Fils du constructeur de bateaux Gabriel Meyer, Jean Charles Meyer épouse en 1618 Anne Marie, fille du batelier Jean Blæs
Mariage, Saint-Guillaume (luth. p. 16 n° 20)
1618. Hans Carl Meÿer, ein Jung schiff Zimmerman, Gabriel Meyers des schiff Zimmermans Sohn, v. J. Anna Maria, Hans Bläsen Schiffmanns Tochter. NB Confirmaô utriusque paris* facta Montags 15 Junÿ (i 277
Jean Heinrich hypothèque les deux tiers de la maison qui lui appartiennent au profit du boucher Jean Meyer
1639 (15. Junÿ), Chambre des Contrats, vol. 483 f° 520
Erschienen hanß Heinrich der Schreiner burger zu St.
hatt in gegensein hanß Meÿers deß Metzgers auch burgers alhie – schuldig seÿ L. lb
dafür in spê. Und.pfand sein soll Ein zweÿtertheil ihme für ungetheilt gebürend an hauß und hoffstatt & alhie in S. Wilhelmer gaßen, neb. Mathiß Wipfen dem webern && Veltin Jäger hind. auch vf erstgenten. Jägern stoßend daran d. driteteil sein Bekenner hauß fr. see: Erben Zustendig, vnd ist diß gantz hauß Zuuor verhafftet vmb 15. lb d hanß Frid.ch Rheinthaler den Streelmacher alhie
Jean Heinrich hypothèque la maison au profit du barbier Jean Jacques Widmar. En marge, quittance remise à Daniel von Zabern et à sa femme Anne Marie, propriétaires en 1677.
1655 (5. Junÿ), Chambre des Contrats, vol. 517 f° 341-v
Erschienen Hannß Henrich der Schreiner
hatt in gegensein hannß Jacob Widmars deß Barbierers Und Burgers alhier – schuldig seÿen 25. lb
Underpfand sein soll hauß, hoffstatt und höfflin, mit allen deren Gebäwen und Zugehördt. alhie in der Crautenaw undt in der Wilhelmiter gaß. beÿ dem Bronnen, einseit neben H. Valentin Jägern E.E. groß. Rhats Beÿsitzern, anderseit neben Mathiß Wipffen dem Leinenwebern Und hind. vf vorgemelt. H. Jägern stoßend geleg.
[in margine :] Erschienen Fraw Martha, herrn hannß Jacob Wydmar des barbierers nunmehr seel. nachgelaßenee Wittib (…) uff hannß Daniels Von Zabern deß schiffmanns und Annæ Mariæ beÿder Eheleuth alß ietziger Possessorum hierin gedachter behaußung ansuchen die hieoben in zweÿen mahlen verschribene 50. lb. d. empfangen – Act. 22. 9.br. 1677.
Jean Heinrich hypothèque la maison au profit de Daniel von Zabern. En marge, quittance remise à Jean Georges Oberlé en 1688.
1672 (25. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 539 f° 403-v
Erschienen hannß Henrich der Schreiner
hatt in gegensein hannß Daniel Von Zabern deß Schiffmanns mit beÿstand Daniel Hetzelß deß Jüngern auch Schiffmanns – schuldig seÿe 50. lb
unterpfand, sein des Schuldners haab und Nahrung, jn spe. aber deßen alhier in der Vorstatt Krautenaw in der Wilhelmer gaßen beÿ dem Bronnen Zwischen H. Marx Otten U.I.D. et Reipubl. Patriæ Consiliario et Advocato Senj. und Jonæ Stören dem handelsmann gelegene Behaußung
[in margine :] Erschienen hierin gedachter Hannß Daniel von Zabern der Creditor hatt in gegensein Daniel Hetzelß des Jüngern Schiffmanns alß Vogts weÿl. hannß Jacobs von Zabern Kinder erster Ehe, bekhand daß er hannß Daniel von Zabern, von Ihme Hetzlen Vögtlicher weiße /:uff deß Debitoris hiebeÿ Zugegen ansuchen und begehren:/ 50. lb. d. in bahrem gelt empfang. und hingegen hannß Jacobs von Zabern Kinder erster Ehe, sein hannß Daniel von Zabern, aus Vorstehender Verschreibung gehabte Jura Actiones und Gerechtsame cedirt und übergeben – Act. 14. Jan. a° 1676.
Erschienen David von Zabern der Schiffmann, alß ietzmahliger Vogt obged. hannß Jacobs von Zabern hind.laßener Kinder, hat in Gegensein hannß Georg Oberle deß holtzschiffmanns, alß ietzig. possessoris deß hiervor verschriebenen Und. pfandts (quittung) Act. d. 16. Aug. 1688.
Jean Heinrich hypothèque la maison au profit du diacre Jean Henri Christen. Le batelier Jean Daniel von Zabern et sa femme Anne Marie Lautenschlager se portent garants. En marge, quittance remise à Jean Georges Oberlé en 1694.
1673 (16. Xbr.), Chambre des Contrats, vol. 541 f° 688-v
Hannß Henrich der Schreiner
in gegensein deß Ehrwürdig- Wohlgelehrten Herrn M. Johann Henrich Christen Diaconi Zu St. Wilhelm alß Deputati der herren Canonicorum beÿ E.E. Capitul Zu St. Stephan, bekannte daß Er Henrich in ein gewiß Legat davon ehrengedachten Herren Canonici den genuß haben, uffrecht und redlich schuldig seÿe 25. lb
Unterpfand, Hauß, hoffstatt mit allen deren Gebäwen und Zugehördten alhier in der Vorstatt Krautenau ohnfern der Wilhelmer Kirch einseit neben herren Marx Otto U.I.D. Reipubl. Jus. Consiliari et Advocato Senjori anderseit neben Jonæ Stöhren dem Handelßmann, hinden uff derselben stoßend gelegen
Vnd deßen Zur noch mehrern Versicherung so seind auch hierbeÿ persönlich erschienen hannß Daniel Von Zabern der Schiffmann, und Anna Maria Lautenschlagerin beÿde Eheleuth und Zwar dieselbe insonderheit mit beÿstand Hannß Jacob Adams deß Schiff zimmermanns und Michael Hasler deß Schiff knechts (…) die haben sich für dieße Schuld (…) ohnverscheidentlich Verbürgt
[in margine :] Erschienen H. M. Johann Andreas Keifflin Diaconus Zu St Wilhelm alhier und Canonicus Zu St. Stephan als ietzmahliger Administrator hierinn gemeldten Legats, hat in gegensein Hannß Georg Oberlin des Holtz schiffmanns als jetzmahligen besitzers hierinn benambsten Haußes (quittung) Act. den 30. Augusti A° 1694
Jean Daniel von Zabern est propriétaire de la maison (par adjudication judiciaire) en 1677 d’après l’obligation passée en 1655.
Fils de Jean Jacques von Zabern, Jean Daniel von Zabern épouse en 1667 Anne Marie, fille du cordier Jean Georges Lautenschlager
Mariage, Saint-Guillaume (luth. p. 73 n° 22)
1667. Dnicis Festis Pentecostes & Trinitatis 26 Maÿ 2 Junÿ. Hans Daniel von Zabern Junger Schiffknecht Wild herrn Hans Jacob von Zabern & Ehrs. Raths alt. Beÿsitzers, nachmalen Zollers am Rhein, vnd Kirch Pflegers beÿ vnser Gemd. Zu St. Wilhelm b. alhie nachgel. Ehelich. Sohn, vnd Jgf. Anna Maria, Hans Görg Lutten Schlagers, geweßenen Seÿllers v. Burg. alhie. nachgem. Eheliche Tocht. Cop d. 7. Junÿ (i 54)
Jean Daniel von Zabern vend la maison au batelier transporteur de bois Jean Georges Oberlé.
1682 (10. 8.br), Chambre des Contrats, vol. 552 f° 315
Hannß Daniel Von Zabern der Schiffmann
in gegensein Hannß Georg Oberle deß Holtz Schiffmanns
Hauß, Hoffstatt, Höfflein mit allen deren gebäwen, begriffen, Weithen, zugehördten Rechten und Gerechtigkeiten alhier in der Vorstatt Krautenau in der Wilhelmer gaß beÿ dem brunnen, anderseit neben einer behaußung der Ottonischen Stifftung Zuständig, anderseit wie auch hinden uff Herrn Jonam Stören E.E. Großen Rhats beÿsitzern stoßend geleg., welche behaußung umb 250. fl. (Item umb 25 lb, so dann umb 50 lb verhafftet) – umb 100 fl.
Jean Georges Oberlé, garçon batelier manant assisté de son beau-père Martin Klingelmeyer, épouse en 1665 Catherine, fille du messager Gaspard Baurfinck : contrat de mariage
1665 (18. April), Chambre des Contrats, vol. 531 f° 198
(Eheberedung) Erschienen hannß Georg Oberle Schiff Knecht von Straßburg und Schirms Verwanther alhie alß hochzeiter, mit assistentz Martin Klingelmeÿers Schirmsverwandtens Zu Straßburg seines Stieff Vatters an einem
so dann Jungfr. Barbara Baurfinckhin alß hochzeiterin, mit beÿstand Caspar Baurfinckh Stattgerichts Botten und Burgers Zu Straßburg ihres eheleiblich. Vatters und hannß Ludwig Gerlachs ihres Vogts am andern theil
D’après l’acte de mariage, Jean Georges Oberlé est le fils du batelier André Oberlé d’Ottersheim
Mariage, Saint-Guillaume (luth. p. 63 n° 12)
1665. Dnicâ Cantate & Rogationum 23 / 30 Aprilis. Hans Geörg Oberle, der Schiff Knecht gebürtig Von Otterheÿm Andreß Oberlins gewesenen Holtzschifmans vndt b. daselbs nachgel. Ehelich. Sohn Martin Klingel Meÿers Schirms Verwandten alhie Stief Sohn, vndt Jungfr. Barbara, Caspar Bauer Fincken, E. Ehrs. Stattgerichts geschwornen Botten vnd B. alhie Eheliche Tocht. Cop. Mont. (i 49)
Jean Georges Oberlé devient bourgeois par sa femme en 1672.
1672, 4° Livre de bourgeoisie f° 394
Hannß Georg Oberle, der Holtz Schiff Zimmermann Von Straßburg, empfangt daß burger recht von seiner Haußfrawen Barbara Baurenfinckin umb 8. gold fl. so er beÿ der Cantzleÿ erlegt. Will Zu E.E. Zunfft Zum Encker dienen. Jurav. den 27. Martÿ A° 1672.
Jean Georges Oberlé se remarie en 1680 avec Anne Marie, fille du fournier Marc Ludin : contrat de mariage, célébration
1680 (5.2.), Chambre des Contrats, vol. 549 f° 98
(Eheberedung) Johann Georg Oberlin der Holtz Schiffmann alß hochzeiter an einem, mit beÿstand herrn Johann Ulrich Kuohnen E.E. Statt gerichts Vice Procuratoris undt Caspar Baurfinckhen des botten alda seines Schwäher Vetters
so dan Jgfr: Anna Maria, Weÿl. Marx Luthen des haußfewrers alhier nunmehr seel. nachgelaßene eheliche tochter alß hochzeiterin, mit beÿstand Marx Luthen deß haußfewrers Ihren eheleiblichen bruders am andern theÿl
Mariage, Saint-Guillaume (luth. p. 142 n° 5)
1680. David Esto mihi et Invocauit. Hannß Georg Oberlin der Holtz Schiffmann vndt Burg alhie vndt Jungfr. Anna Maria Marx Ludin des Schwartzbecken vnd burgers alhier nachgel. ehel. Tochter (i 91)
1700, Protocole des Quinze (2 R 104) Annæ Mariæ Hannß Georg Oberlin des Holtzschiffmanns frawen pt° mulctæ (Saltzkauff in der Citadelle). 270.
Jean Georges Oberlé et Anne Marie Ludin hypothèquent la maison au profit de Marie Madeleine Jund, pour laquelle agit son curateur Frédéric Wieger
1691 (16.8.), Chambre des Contrats, vol. 563 f° 682-v
Hannß Georg Oberle der holtz Schiffmann und Anna Maria gebohrne Ludinin, und zwar dieselbe mit beÿstand Marx Ludin deß büttels uff der becker Zunfft Stuben und diebold Blinders deß Schwartzbecken Ihres respe. Leiblichen bruders und vettern
in gegensein H: Friderich Wiegers V.J. Di. und Cancellariæ Contractuum Actuarÿ als Curator Jgfr. Mariæ Magdalenæ Jundin – schuldig seÿen 25 pfund
unterpfand, eine behaußung, höfflein, hoffstatt mit allen deren Gebawen und zugehördten allhier in der Vorstatt Krautenau in der Wilhelmer Gaß beÿ dem bronnen einseit neben einer behaußung der Ottonianischen Stifftung gehörig anderseit wie auch hinden auff H. Jonam Stören E: E: Großen Rhats beÿsitzer stoßend gelegen
Jean Georges Oberlé et Anne Marie Ludin hypothèquent la maison au profit du batelier André Molck
1693 (7.2.), Chambre des Contrats, vol. 565 f° 94-v
hans Georg Oberle der holtz schiffmann und Anna Maria gebohrne Luthin
in gegensein Andres Molcken, deß Schiffmanns – schuldig seÿen, 37 pfund
unterpfand, Eine behaußung höfflein, hoffstatt mit allen deren Gebäuen Recht und Zugehördt allhier in d. Vorstatt Krautenau, in der willhelmer gaß, beÿ dem bronnen, einseit neben einer behaußung der Ottonianischen Stifftung gehörig, and. seit wie auch hind. auff Hn Jonam Stören E.E. großen Raths beÿsitzer stoßend gelegen
Jean Georges Oberlé et Anne Marie Ludin hypothèquent la maison au profit de Balthasar Frédéric Saltzmann, pasteur au Temple Neuf
1694 (4.6.), Chambre des Contrats, vol. 566 f° 393
han Georg Oberlin, der Holtz Schiffmann und Anna Maria gebohrne Ludinin, und Zwar dieselbe mit beÿstand Hn Michael Bosch und H. Philipß Küblers beeder E.E. großen Raths alter /:und EE Kleinen Rath alß Constoffler ietzmahlige:/ beÿsitzer an statt nächster Verwanthen hirzu insonderheit Deputirter
in gegensein Hn Johann Rudolph Saltzmanns J.U. Ddi und ged. Ers. Großen Rath Procuratris & Advocati im Nahmen H. Balthasar Friderich Saltzmanns SS Theol. Licentiatj und Pfarrherrn der Neuen Kirchen seines Leiblichen Vatters – schuldig seÿen 150 pfund
unterpfand, Eine Behaußung, höfflein, hoffstatt mit allen deren Gebaüen und Zugehördt. allhier in de Vorstatt Crautenau in der Wilhelmergaß beÿ dem Bronnen einseit neben einer Behaußung der Ottonianischen Stifftung gehörig, anderseit wie auch hinder auff H. Jonam Stören E.E. Großen Raths beÿsitzer stoßend gelegen
Jean Georges Oberlé et Anne Marie Ludin vendent la maison au boulanger Jean Georges Hartmann et à sa femme Salomé Schwing
1698 (15.3.), Chambre des Contrats, vol. 570 f° 170-v
Hans Georg Oberle, der Holz Schiffmann und Anna Maria geb. Luthinin [unterzeichnet] H G O, Anamarialudin
in gegensein Hans Georg Hartmann deß Weißbecken, und Salome geb. Schwingin mit beÿstand Johann Caspar Braunen, deß Zimmermanns Ihres resp. Stieff Schwehers und Vatters
hauß, hoffstatt, höfflein, mit allen deren Gebäuden, weithen, Zugehörden, Recht. und Gerechtigkeit allhier in der vorstatt Krautenau in der Wilhelmer Gaß beÿ dem bronnen, es. neben einer Behaußung der Ottonischen Stifftung zuständig, and. seit wie auch hinden auff Hn Jonam Stören, den handelßmanns und E.E. großen Raths alten beÿsitzern stoßend gelegen, welche behaußung umb 225 lb (verhafftet) umb 75 pfund
Jean Georges Hartmann épouse en premières noces la veuve de Jean Paul Schrapp. Originaire de Mittelbergheim, Jean Paul Schrapp épouse en 1689 Anne, fille du pêcheur Jean Georges Brehm
Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 164)
1689. Dom: Oculi. Zum 2 mahl Joh: Paul Schrapp der ledige Weißbeck, Weiland Hanß Paul Schrappen gewesenen Burgers und Schwartzbecken Zu Mittelbergheim dem Ampt Barrr Straßb. herrschafft nachgelaß: ehel. Sohn, Jfr. Anna Weiland Hanß Georg Brehmen Burgers u. Fischers nachgelaß. ehel. T. Mittw. den. 23.t Mart. N.Kirch (i 165)
Les Conseillers et les Vingt-et-Un accordent aux fiancés 5 livres d’un fonds destiné à doter des jeunes filles modestes
1688, Conseillers et XXI (1 R 171)
(p. 280) Montags den 16. Augusti. Ein Legatum dotis Schroppen Zu erkandt
Herr XXI. Brandt und Rathh. Brackenhoffer referiren, Sie hätten auf ergangene Erkantnuß also bald vorgestern wegen hans georg Brehmen dochter so pro Legato dotis eingekhommen informirt, und Zu antwordt bekhommen, daß unterschiedenen ledig stünden, auch sonsten so viel in Erfahrung gebracht, daß die verlobte Eines guten Ehrlichen wandels sich befließen, demnach werde Zu M g. Herren stehen nach belieben hierüber zu erkhennen. Erkant, 5. lb willfahrt.
Jean Paul Schrapp devient bourgeois par sa femme
1689, 4° Livre de bourgeoisie f° 552
Johann Paul Schrapp, von Mittelbergheim, der weißbeck, weÿl. Joh: Paul Srappen, geweßenen Burgers und becken daselbsten hinterlaßener Sohn, empfangt das burgerrecht Von Anna Bremin, seiner jetzmahl. haußfrawen gratis, ist Zuvor ledig. standts geweßen, vnd wird auff E. E. Zunfft der becken dienen. Juravit den 14. Aprilis 1689.
Originaire de Nordheim dans le bailliage de Marlenheim, Jean Georges Hartmann épouse en 1691 Anne Brehm, veuve du boulanger Jean Paul Schrapp : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration
Copia der Eheberedung – Zwischen dem Ehrsamen und bescheidenen Meister Johann Georg Hartmann dem weißbecken, weÿland des Ehrengeachten und bescheidenen Johann Hartmans, geweßenen Wollenwebers und burgers Zu Nordheim beÿ Marlenheim Straßburger Herrschafft nachgelaßenem eheleiblichen Sohn, alß dem bräutigamb ane einem, So dann der Ehren und tugendsahmen Frawen Anna Brehmin des weÿl. Ehrengeachten und bescheidenen Meister Hanß Paul Schrappen, gewesenen Weißbeckens und burgers alhie seelig nachgebliebener wittiben, alß der hochzeiterin am andern theil, sich begeben und Zutragen*, auch dabeÿ in beÿsein mit wißen willen gutem consens und unterhandlung der Ehrenhafften und bescheidenen herrn Lorentz Seÿfrids, burgers Zu Nordheim des hochzeiters Stieffvatters und Martin Hau*ich des Weißbecken vff desselben deßgleichen auff Ihro der frau hochzeiterin seiten herrn Andreæ von Hipßen des Schiff Zimmermanns ihres geschwornen Vogts (…) So beschehen und Zugang. in d. Königlichen Freÿen Statt Straßburg Freÿtags den 18. Monatstag Maÿ 1690 Johann Heinrich Merckel Not. publ.
Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 31 n° 21)
1691. Mittwochs d. 6. Junÿ sind nach gewohnlicher proclamation copulirt worden Hans Jörg Hartmann, von Barr bürtig, d. ledige Weißbeck Wld. Hanß Hartmanns, deß Wollenwebers vnd Zuletzt Burgers Zu Northeim nachgelaßener ehelicher Sohn, deßen Mutter hieß Margaretha Kreütlerin vnd Fr. Annam Wld. Hanß Paulus Schrappen, deß Weißbecken alhier nachgelaßene Wittib [unterzeichnet] hansiorg hartman als hochzeiter, + dieß ist der fr. Hochzeiterin Handzeichen (i 31)
Les Conseillers et les Vingt-et-Un autorisent Anne Brehm à se remarier (avant la fin se son deuil) pour continuer les affaires restées en suspens pendant la maladie de son premier mari.
1691 Conseillers et XXI (1 R 174)
(p. 89) Sambstag den 26. Maÿ – Anna Bremin will sich wieder verheurathen
S. ersch Anna Bremin weÿl. hanß Paulus Schrappen, gewesenen Weißbecken, hinterlaßene Wittib, die producirt ihres Mans documentum mortis, und ist willens sich mit Hannß Georg Harth Mann Von Barr Wieder Zu Verheurathen, und Weilen ihr voriger Mann an einer lang Würigen Kranckheith gestorben, und sie den handwerck nicht abwarthen Kann, alß bittet sie Unterth. umb g.dige erlaubnuß sich morgen proclamiren laßen Zudörffen. Erk. gratis willfahrt. H. XV. Richshoffer und Hr Memminger
Jean Georges Hartmann devient bourgeois par sa femme trois semaines après son mariage
1691, 4° Livre de bourgeoisie f° 595
Hanns Georg Hartmann, Von Northeim, der Weißbeck, weÿl. hannß hartmanns geweßenen Wullenwebers daselbst hinterlaß. sohn empfangt das burgerrecht von Anna, weÿl. hannß Paul Schrappen geweßenen Weißbecken allhier, nachgel. Wittib, p. 2. gold frl. 16 ß. so er bereits beÿ der Cantzleÿ erlegt, war zuvor ledigen standt Vnd wird zu E.E. Zunfft der Becken dienen. Jur: d. 30. Junÿ 1691.
Jean Georges Hartmann obtient le droit de vannage une fois devenu bourgeois
1691, Protocole des Quinze (2 R 95)
(f° 124) Sambstag den 14. Julÿ – Hannß Georg Hartmann pt° Wannenrechts
Hannß Georg Hartmann, d. Burger Und Weißbeck alhier, per Saltzmann, prod. und.th Memoriale und Bitten. Erk. Ahn Oberer Umbgelthh. gewießen
(f° 126) Freÿtag den 20. Julÿ – Hannß Georg Hartmann pt° Wannenrechts
Herr XV. Johann Balthasar Krauth als Ober Umbgeldth. läßt per Herrn Schragen Referiren, daß Hanns Georg Hartmann, d. Weißbeck, Umb d. Wannen Recht angesucht, Und, als mann davon geredt, mann sich gleich erinnert habe, daß es jüngsthin die Meinung gehabt, daß, wann derg. vacirend, selbige beÿ E. E. Zunfft d. Becken denen Becken, Und beÿ E. E. Zunfft Zur Lucern den Müllern conferirt werden sollen, Und, weilen Würcklich eines durch Weÿl. Hannß Diebold Erhardts, des geweßenen Becken, Wittib, so sich an Martin Albrecht, den treiber, Verheurathet, vacant worden, selbiges dem Imploranten Zukommen Könte, allein, Weilen er beÿ der Deputation gedacht, daß er Zwar burger, aber noch nicht Zünfftig seÿe, so habe mann dafür gehalten, deß er Zuvor præstanda præstiren Und, wann solches geschehen, angeregtes vacirendes Recht ihme alsdann conferirt werden Könte, Zu Mghh genehmhaltung stellend.
Herr Prætor Regius sagt, es seÿe des Supplicanten petitum Zu Frühzeitig, als der Zuvor Zünfftig werden, und beÿ dem Becken Umb das Wannenrecht anhalten, Und, wann sie ihme nicht Willfahren, es als dann hierzu her* könne. Erk. Gefolgt.
(f°155-v) Sambstags den 8. Sept. – Hannß Georg Hartmann pt° Wannenrechts
Hanns Georg Hartmann, der Weißbeck per Saltzm. prod. wegen verlangten Wannen Rechten extractum auß E. E. Zunfftgerichts memorial Zur Lucern Vom 3. hujus bittet denselben gn. Zu confirmiren.
Anne Brehm meurt en laissant pour héritiers testamentaires les héritiers de son mari. L’inventaire est dressé à la Krutenau dans une maison qui appartient à la fondation Saint-Nicolas-aux-Ondes. La masse propre aux héritiers est de 36 livres. L’actif de la communauté s’élève à 91 livres, le passif à 87 livres.
1694 (17.4.), Not. Theus (Philippe Henri, 59 not 26) n° 843
Inventarium unt beschreibung aller vndt Jeder haab undt Nahrung, so weÿlandt die Ehren und Tugendsame fraw Anna gebohrne Bremin, deß Ehrsam undt Bescheidenen, Meister Hannß Georg Hartmanns, Weißbeck und burgers alhier geweßene geliebte Eheliche haußfraw nach ihrem den 10. jüngst hiengewichenen Monats Martÿ diß Zue End gemelten Jahrs aus dießer Zergänglichen welt genommenen seel. hienscheiden hiender sich verlaßen, welche Verlaßenschafft nach Inhalt deß hernach diesem Inventario copialiter einverbeibten Testamenti nuncupativi auff die jenige Persohnen, welche entweder mitt oder ohne Testamentliche Verordnung sind * Hanß Georg Hartmanns deß nunmahligen Wittibers Künfftige Erben sein werden (…) Actum in der königlichen Statt Straßb. Sambstags d. 17. Aprilis Anô 1694.
Copia Eheberedung vnd. Notario H Johann Heinrich Merckel auffgerichtet
Copia Testamenti nuncupativi vnd. Notario H Johann Friderich Redwitz auffgericht
Berichy weg. beederseits einand. für ohnverändert in die Ehe Zugebrachte Nahrungen. Zuwißen ob Zwar in der Hievor inserirten Eheberedung §° vor das Vierte, Clar versehen, daß die für unverändert einander in die Ehe Zugebrachte Nahrung inventirt werden wollen solches dannach Und.blieben (…)
In einer in d. Statt Straßburg vorstatt Krauttenaw genant ahne d. Stifft St. Niclauß in Undis hoff gelegenen Behaußung ist befunden worden wie hernach volgt
Sa. haußrats T. 22, Zum Becken handwerck gehörig theilbaren Schiff und geschirrs 5, Früchten T 5, guldinen Ringen E. 1, T 6, Ergäntzung deß Wittibers 72
Ergäntzung der Erben unverändert. Auß dem über Weÿland Meister Hanß Paul Schrappen deß geweßenen Becken als Ihr der jetz seelig verstorbenen Frawen vorig. Ersten Ehemanns seeligen A° 1691. d. 8.t Maÿ durch Notm. H Andream Schmidt dem Stalltax nach inventirten Verlaßenschafft, welche auff ein Schrappen döchterlin Susanna Margaretha Schrappin Zwar als ab intestato Erbin, Indeme aber daßelbe in dießer Zweÿtten Ehe dieße Welt vor d. Mutter auch gesegnet, angeregte Erblich Erwaxen – Summa summarum der Erben unverändert guths Ergäntzung 15
Summa summarum der Erben gantzen unveränderten Nahrung 36 lb
Summa summarum gantzen theilbaren guths 91 lb – Schulden 87, restiren 3 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 112. lb
Copia der Eheberedung (…) So beschehen und Zugang. in d. Königlichen Freÿen Statt Straßburg Freÿtags den 18. Monatstag Maÿ 1690 Johann Heinrich Merckel Not. publ.
Copia Testamenti nuncupativi (…)
Les Conseillers et les Vingt-et-Un autorisent le boulanger Jean Georges Hartmann, veuf depuis quatre mois d’Anne Brehm, à épouser Marie Salomé Schwing qui pourra surveiller ses employés quand il se trouve au moulin.
1694, Conseillers et XXI (1 R 177)
Hannß Georg Harthmann pct° temporis luctus
(f° 101) Montags den 12.t Julii 1694. – Hannß Georg Harthmann pct° dispensationis temporis luctus
S. ersch. Hannß Georg Harthmann, beck beÿ Niclaus in Undis, producirt seiner frauen seel. Annæ Brämin documentum mortis, Vom 10. Martii jüngst, b. weilen er mit Jfr. Maria Salome Schwigin, Oberherrs tochter in der Ruprechtsaw sich versproch. er mit fremd gesind haußhalten und die meiste Zeith in der Mühl seÿn muß auch keine sond.lich Mittel vorhand. sich biß morg. proclamiren Zu laßen, gdig Zuerlauben – Erk. grats willfahrt – H. XXI. Reiß, H. Schübler
Jean Georges Hartmann se remarie en 1694 avec Marie Salomé, fille du blanchisseur Erard Schwing de la Robertsau
Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 51 n° 8)
1694. Mittwoch d. 28. Julÿ seind copulirt Word. Hans Georg Hartmann, der Wittiber, Weißbeck v. B. alhier v. Jgfr. Maria Salome Wld. Hrn Erhard Schwingen deß Ober Meisters vndt Bleichers in der Ruprechts: Aw vnd fr Salome geborner Meÿerin, ehel. Tochter [unterzeichnet] hansierch hartman Als hochzeiter, Maria Salome Schwingin als hochzeiterin (i 51)
Jean Georges Hartmann passe du métier de farinier à celui de boulanger
1709 Protocole de la tribu des Boulangers (XI 9)
(f° 67) Mittwochs, den 10. Julÿ – Handwercks Veränderung
Hannß Georg Hartmann der bißherige Mehlmann will sein Handwerck auff Weißbecken mutiren, sucht umb gerichtliche permission an. Erkant, soll dem Articul gemäß 1. lb d. für E. E. Zunfft und 6. ß d Nebens Gebühr erlegen, als dann willfahrt.
Jean Georges Hartmann et Salomé Schwing vendent la maison au constructeur de bateaux Urbain Karch et à sa femme Marguerite Bimler
1704 (23.5.), Chambre des Contrats, vol. 577 f° 247-v
(325) Joh: Georg Hartmann Weißbeck u. Salome geb. Schwingin [unterzeichnet] hanßoerg hartman
in gegensein Urban Karchen schiffbaüers u. Marg: Bimmlerin [unterzeichnet] Urban Karch
Hauß Hoffstatt Höfflein mit allen deren gebäuen, begriffen, weithen, zugehörden, rechten u. gerechtigkeit allhier in der vorstatt Krautenau in der Wilhelm gaß beÿ dem brunnen, einseit neben einer behaußung der ottonischen Stiftung zuständig anderseit wie auch hinten auf weÿl. Hn. Jonæ Stören Exs. E. stoßend gelegen – um 325 pfund
Urbain Karch achète le droit de bourgeoisie en 1695
1695, 3° Livre de bourgeoisie, p. 1155
Urbanus Karch der schiff Zimmermann in der Graffschafft Hanaw weÿl. Urban Karchen auch gewes. schiff Zimmermanns daselbst hint. sohn erkaufft das burgerrecht Vor sich p. 2. gold. fl. 16 ß so Er bereits auf dem Pfenningth. erlegt hat, falls Er sich aber an einer Frembden Weibs Persohn Verheurathen solte, dieselbige alßdann 6. gold. fl. vnd 16 ß Zu entrichten schuldig sein solle ist noch ledig. standts vnd wird Zu E.E. Zunfft der Encker diennen. Jur. d. 11. Dito 1695.
Fils du constructeur de bateaux du même nom de Diersheim près de Kehl, Urbain Karch épouse en 1699 Anne Marguerite, fille du cultivateur Christophe Bimmler de Hatten.
Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 78 n° 8)
1699. Montag den 1. Junÿ seind ehelich copulirt Worden Zu hauß, auff deß Reg. Hn Ammeisters erlaubnüß, und Sonntag Vorher fürs erste und andere Mahl proclamirt Urban Karch der ledige schiffbäüer und burger allhier Weiland Urban Karchs schiffbäuers Zu dierßheim überm Rhein hochgr. Hanauischer herrschafft, und Maria Schneiderin seiner Ehefrauen Ehl. Sohn, Und Jgfr. Anna Margaretha, Christoph Bümmlers deß ackersmanns Zu hatten im hanauischen und Margretha seiner Ehefrauen seel. ehelich tochter [unterzeichnet] Vrban Karch als hochzeiter, + diß Kreütz machte die braut hieher (i 82)
Marguerite Bimler devient bourgeoise par son mari en 1710.
1710, 4° Livre de bourgeoisie p. 777
Margaretha Bimlerin Von Hatten, empfangt das burgerrecht Von Ihrem Mann H. Urban Karch p. 2. gold fl. 16. ß wird beÿ E. E. Zunfft Zum Encker dienen. Promis. d. 30. Dito [Januarÿ] 1710
Urbain Karch est élu échevin à la tribu de l’Ancre en 1708.
1708, Conseillers et XXI (1 R 191) Urban Karch würdt Schöff Zum Encker. 204.
1714, Protocole des Quinze (2 R 118) – E.E. Meisterschafft der Encker contra Urban Karcher (pt° nicht Erscheinung am Churmorgen) 11. 75. 80. 105
Urban Karch der Schreiner ca. E. E. Meisterschafft der Schreiner
Urbain Karch meurt en 1751 en délaissant des héritiers testamentaires. Les experts estiment la maison à 375 livres. La masse propre à la veuve est de 196 livres, celle des héritiers de 226 livres. L’actif de la communauté s’élève à 2 159 livres et le passif à 2 079 livres.
1751 (13.5.), Not. Dinckel (J. Raoul, 6 E 41, 374) n° 436
Inventarium über Weÿland des Ehrenvest Wohlvorgeacht und Weißen herrn Urban Karch, des geweßenen Schiffzimmermanns und E. E. großen Raths allhier Zu Straßburg alten beÿsitzers nunmehr seel. Verlaßenschafft auffgerichtet Anno 1751.
Inventarium und beschreibung aller derjenigen haab, Nahrung und Güthere, Liegender vnd Vahrender überall nichts davon ausgenommen, so weÿland der Ehrenvest vorgeachte und Weiße herr Urban Karch, der geweßene Schiff Zimmermann und E. E. großen Raths allhier Zu Straßburg alter beÿsitzer nunmehr seel. als derselbe Dienstags den 23.ten Martÿ dießes Lauffenden 1781.sten Jahrs dießes Zeitliche mit dem Ewigen Verwechselt nach solch seinem aus dießer Welth genommenem tödlichen hintritt Zeitlichen hinter sich verlaßen (…) durch die viel Ehren und tugendsame Frau Annam Margaretham Karchin gebohren Bimlerin die hinterbliebene wittib, mit assistentz des Ehren und Wohlvorgeachten herrn Johannes Fischers des Schiff Zimmermanns und burgers allhier Zu Straßburg Ihres Ane Vogtstatt erbettenen beÿsitzers (…)
So beschehen in Straßburg in fernerm Beÿsein Herrn Johann Jacob Haaß Weißbecken und Ober Meisters in Ruprechtsau, Christoph Bimlers burgers und Becken in Legelshurst und Johann Michael Bambis, Schreiners und burgers in Wolffisheim der hinterbliebenen Wittib Anverwanthen, auf Donnerstag den 13.ten Maji er seqq. Anno 1751.
Der seelig verstorbene herr Rathherr hat zu seinen Erben per Testamentum verlaßen wie folgt. 1.mo Herr Hannß Jacob Karch den Burger und leinenweber Zu Diersheim hochfürstl. Heßen Hanau Lichtenbergischer herrschafft, welcher in selbst eigener Persohn dem geschäfft abwartete, So dann 2.do Frau Magdalenam Waagin Gebohrene Haußin, Lorentz Waag burgers Zu Vorgedachten Diersheim eheliche haußfrau, in deren nahmen besagter deren haußswürth, in Persohn beÿ dießem geschäfft eingefunden
Alßo beede des in Gott seelig entschlaffenen Herrn Rathheren vollbändigen Bruders Sohn und vollbändiger Schwester Tochter und per Testamentum Zu Zweÿen gleichen portionen und Stammtheiler Verlaßene Rechtmäßige Erben (…)
Pro Nota. die übrige beede in hernach eingetragenen Testament instituirte Erben Nahmentlich Catharina Karchin, des Defuncti geweßenen Vollbändige noch ledige Schwester zu vorgemeltem Diersheim wohnhaft, und Martin Karch der geweßene Leinenweber und Burger allhier Zu Straßburg seines halbbruders Sohn, seind nicht mehr im Leben, haben auch Keine Leibes Erben Verlaßen, derowegen Ihre Erbs portiones denen Zweÿen noch lebenden Vorherbenahmsten Erben anheim gefallen.
In einer allhier Zu Straßburg ane der Vorstatt Krautenau in der Wilhelmergaß gelegenen in dieße Verlaßenschafft gehörigen und hieunden eingetragenen Behaußung befunden worden wie folgt
Eigenthumb ane Häußern. (E.) Erstl. eine behaußung, höfflein und hoffstatt ane der Vorstatt Krautenau in der Wilhelmergaß (…)
(T.) It. eine behaußung, hoffstatt und höfflein mit allen deren gebäuen, begriffen, Weithen, Zugehörden Rechten und gerechtigkeiten gelegen allhier Zu Straßburg ane der Vorstatt Krautenau in der Wilhelmergaß beÿ dem Bronnen, einseit neben herrn Johann Christmann dem meelmann anderseit neben herrn Philipp Enßfelder dem Schwartzbecken hinden auf herrn Georg Adam Mann des metzgers Maur stoßend, so gegen männiglichen freÿ, ledig eigen und durch Vorgedachte der Statt Straßburg herren Lohner und geschworne Werckmeistere inhalt besagten Abschatzungs Zedul Vom 23.ten Aprilis 1751. æstimirt vor 375. lb. Darüber besagt ein teutscher pergam. Kauffbrieff, in allh. Cancelleÿ Contract Stub auffgerichtet und mit dero anhangendem Insiegel bekräfftiget, datirt den 23.ten Maji Anno 1704. Dabeÿ Zween alte ebenmäßig in allhießiger Cancelleÿ Contract Stub gefertigte teutsche perg. Kauffbrieff, de datis 10.ten Octobris A° 1682. et 15.ten Martÿ Anno 1698. alle dreÿ mit N° 2 notirt
(T.) It. eine behaußung, hoffstatt ane der Vorstatt Krautenau in Wolffs Gäßlein (…)
(f° 21-v) Series rubricarum hujus Inventarÿ. Copia des Abgeleibten Herrn Rathherrn seeligen den 20.ten Maji Anno 1699. Vor seiner Verheurathung vor herrn Notario [Kitsch] auffgerichteten Codicilli
Copia des in Gott seelig entschlaffenen Herrn Rathherrn den 8. Januarÿ Anno 1742. Vor mir Notario (…) auffgerichteten Testamenti nuncupativi
Copia des seelig Verstorbenen herrn Rathherrn den 2. Decembris Anno 1746. Vor mir Notario auffgerichteten Nach Disposition
Copia des herrn Rathherrn seelig den 15. Januarÿ Anno 1748. Vor mir Notario auffgerichteten Zweÿten Nach Disposition
Der Frau Wittib ohnverändert Vermögen, Sa. Goldener Ring 5, Sa. Schulden aus dem Erbe 200, In Vergleichung 196 lb
Dießemnach Wird auch der Erben ohnveränderte Nahrung beschrieben, Sa. Kleÿder und Weißengezeugs 26, Sa. Eigenthum ane einer behaußung 350, Summa summarum 376 lb – Schulden 150 lb, Detrahendo verbleibt 226 lb
Endlich wird nun auch das gemein verändert und theilbahr Guth beschrieben, Sa. haußraths 107, Sa. Schiff und geschirr Zum Schiffbauer handwerck gehörig 91, Sa. Wein und Lährer Faß 36, Sa. Silbers 12 ß, Sa. pfenningzinß hauptgüter 1064, Sa. Eigenthumbs ane haußern 675, Sa. Eigenthumb ane Liegenden güthern 61, Schulden 122, Summa summarum 2159 lb – Schulden 19 lb, Nach deren Abzug 2079 lb – Stall Summ 2319 lb
Wÿdemb und Respectivé Donation, Welche die Frau Wittib wegen herrn Johann Fischers des Schiff zimmermanns und burgers allhier lebtägig zu usufruiren hat. Inhalt einer Vor mir Notario den 7.ten Novembris Anno 1743. auffgerichteten Donation
Zweiffelhaffte und verlohrene pfenningzinß hauptgüter, so theilbar 195 lb – Zweiffelhaffte und verlohrene Schulden in das Erbe Zugeltend, so theilbar 168 lb
Abschatzung Vom 23. Aprilis 1751. Auff begehren Weÿland Urbanus Karch deß geweßenen Schiffbäwers seel. hinterlaßene Wittib, ist eine behaußung allhier in der Statt Straßburg in der Willhelmergaß, einseit neben Weÿland Philipp Reÿmanns Kindern, anderseit neben Johann Christmann dem Meelmann und hinten auff obbemelre reÿmännische Kinder stosend gelegen solche behaußung hat neben dem Eingang eine Stube und Kuchen, in dem Ersten stock ist eine Stube, Stub Kammer und Kuchen darüber ist der Tachstuhl so mit breit und hohl Ziegeln gedeckt, worunter eine Kammern hat auch einen geträhmten Keller und höfflein. Von uns den unterschriebenen der Statt Straßburg geschwohrenen Werckmeistern, nach Vorher beschehener besichtigung mit aller Ihrer Gerechtigkeit dem Jetzigen Werth nach æstimirt undt angeschlagen worden Vor und umb Sieben Hundert Gulden
Der Zweÿte begriff ist auch allhier in der Statt Straßburg in der Statt Straßburg in der Willhelmergaß, Einseits neben Philipp Ensfelder dem haußfeurer, anderseit neben Johann Christmann dem Meelmann und hinten auff Hannß Georg Adam den Maurer stoßend gelegen, diese behaußung hat neben dem Eingang eine Stube und Kuchen in dem Ersten Stock ist eine Stube, Stub Kammer Kuchen und Haußöhren darüber ist der tachstuhl so mit hohl Ziegeln belegt, Worunter etliche Kammeren hat auch ein höfflin und geträhmten Keller, Ferner befindet sich im hinter gebäuwlein, Worinnen eine Stube, eine Kuche und etliche Kammeren, der Tachstuhl darüber ist mit breit Zieglen einfach gedeckt, Auch von uns den unterschriebenen der Statt Straßburg geschwohrenen Werckmeistern, nach Vorher bescheherer besichtigung mit aller Ihrer Gerechtigkeit dem Jetzigen Werth nach æstimirt undt angeschlagen worden Vor und umb Sieben Hundert und Fünffzig Gulden
Der dritte begriff ist auch allhier in der Statt Straßburg in der Statt Straßburg in dem Wolffsgäßlein (…)
Anne Marguerite Bimler meurt en 1753 en délaissant des héritiers testamentaires. L’actif de la succession s’élève à 780 livres, le passif à 495 livres.
1753 (5.2.), Not. Dinckel (J. Raoul, 6 E 41, 377) n° 513
Inventarium über Weÿland der Viel Ehren und Tugendsahmen Frauen Annä Margarethä Karchin gebohrener Bimlerin, auch weÿland des Ehrenvest Wohlvorgeacht und Weißen Herrn Urban Karch, geweßenen Schiff Zimmermanns und E: E: großen Raths allhier zu Straßburg alten beÿsitzers nunmehr seeligen hinterlaßener Wittib nin ebenmäßig seeligen Verlaßenschafft auffgerichtet Anno 1753. (…) als dieselbe Sontags den 3.ten Decembris des Zurückgelegten 1752.sten Jahrs dießes Zeitliche mit dem Ewigen Verwechselt, nach solch Ihrem aus dießer Welth genommenem tödlichen hintritt Zeitlichen hinter sich verlaßen (…)
So beschehen in Straßburg in fernerm Beÿsein Lorentz Waag, Burgers und Gastgebers Zu Diersheim hochfürstl. Heßen Hanau Lichtenbergischer herrschafft, als Ehevogts Frauen Magdalenä Waagin gebohrner Haußin und Schrifftlich constituirten Mandatarÿ Hannß Jacob Karch, burgers und Leinenwebers Zu gedachtem diersheim, derer beeden Wÿdembs Erben, auf Montag den 5.ten Februarÿ Anno 1753.
Die abgelebte Frau Rathherrin seelige hat zu Ihren Erben per Testamentum verlaßen wie folgt. 1.mo Frau Annam Dorotheam Hartmännin gebohrene Bimlerin, Weÿland hanß Jacob Hartmanns gewesenen Strumpffstrickers und burgers in Hatten, hoch Fürstl. Heßen Hanau Lichtenbergischer herrschafft, nunmehr seeligen hinterlaßene Wittib, Welche mit assistentz Herrn Johann Jacob haaß des Weißbecken und alten Ober Meisters in Ruprechtsau, Ihres erbettenen beÿstands in Persohn beÿ dießem geschäfft sich eingefunden, 2.do Christoph Bimler, den Becken Zu Legelshurst auch hoch Fürstl. Heßen Hanau Lichtenbergischer herrschafft, welcher ebenmäßig in selbst eigener Persohn den geschäfft abwartete
So dann 3.tio Johann Michael Bambiß den Schreiner und burger in Wolffisheim ebenmäßig hoch Fürstl. Heßen Hanau Lichtenbergischer herrschafft, welcher gleichenweiße in selbst eigener Persohn zugegen ware. Alßo alle dreÿ der in Gott seelig entschlaffenen eheleiblichen Bruder, Schwester und einer Verstorbenen Schwester Sohn, auch per Testamentum Zu dreÿen gleichen portionen und Stammtheiler Verlaßene Rechtmäßige Erben (…)
Pro Nota. die übrige beede in hernach eingetragenen Testament instituirte Erben Nahmentlich Anna Catharina geb. Bimlerin Mathis Wunders ehemaligen Schirmers allhier Ehefrau, der Defunctæ eheleibliche Schwester und Jungfer Maria Eva Bambißin deren Schwester Tochter, seind nicht mehr im Leben, haben auch Keine Leibes Erben Verlaßen, derowegen Ihre Erbs portiones denen dreÿen noch lebenden Vorherbenahmbßten Erben anheim gefallen.
In einer allhier Zu Straßburg ane der Vorstatt Krautenau in der Wilhelmergaß gelegenen in der Defunctæ Wÿdembs Nahrung gehörigen und hieunden eingetragenen Behaußung befunden worden wie folgt
Eigenthumb ane Häußern. (2/3 Wÿd.) It. eine behaußung, hoffstatt und höfflein mit allen deren gebäuen, begriffen, Weithen, Zugehörden, Rechten und gerechtigkeiten, gelegen allhier Zu Straßburg ane der Vorstatt Krautenau in der Wilhelmergaß beÿ dem Bronnen, einseit neben herrn Johann Christmann dem meelmann anderseit neben herrn Philipp Enßfelder dem Schwartzbecken hinden auf herrn Georg Adam Mann, des metzgers Maur stoßend, so gegen Männiglichen freÿ, Ledig eigen und in dem über Weÿland herrn Urban Karch, geweßenen Schiff Zimmermann und E: E: großen Raths allhier zu Straßburg alten beÿsitzers, der Defunctæ Eheherrn seel. Verlaßenschafft, durch mich Notarium in Anno 1751. auffgerichteten Inventario fol: 146. fac. 1.ma durch der Statt Straßburg herrn Lohner und geschworne Werckmeistere inhalt Abschatzungs Zeduls Vom 23.ten Aprilis Anno 1751. angeschlagen, auch dißmalen wieder dabeÿ gelaßen pro 375. lb. Darüber besagt ein teutscher pergamenter Kauffbrieff, in allhießiger Cancelleÿ Contract Stub auffgerichtet und mit dero anhangendem Insiegel bekräfftiget, datirt den 23.ten Maji Anno 1704. Dabeÿ Zween alte ebenmäßig in allhießiger Cancelleÿ Contract Stub gefertigte teutsche pergamentene Kauffbrieff, de datis 10.ten Octobris Anno 1682. et 15.ten Martÿ Anno 1698. alle dreÿ mit N° 2 notirt.
(T.) It. eine behaußung, hoffstatt ane der Vorstatt Krautenau in Wolffs Gäßlein (…)
(Wÿd.) It. eine behaußung, höfflein und hoffstatt ane der Vorstatt Krautenau in der Wilhelmergaß (…)
Wÿdembs Ergäntzung. Inhalt Wÿdembs Registers über Weÿland Herrn Urban Karch, des gewesenen Schiff Zimmermanns und E: E: großen Raths allhier zu Straßburg alten beÿsitzers nunmehr seeligen hinterlaßenes seiner hernach beschriebener behausung, Frau Wittib in Lebtägigen Wÿdemb verordnet: und auffgerichtetes Vermögen, den 25.ten Junÿ 1751. durch mich Notarium gefertiget (…)
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Copia der seelig Verstorbenen Frauen Rathherrin den 8. Januarÿ Anno 1742. Vor mir Notario (…) auffgerichteten Testamenti nuncupativi
Copia (der) den 2. Decembris Anno 1746. Vor mir Notario auffgerichteten Nach Disposition
Sa. haußraths 32, Sa. haußraths woran der Defuncæ verlaßenschafft ein drittertheil gehörig 34, Sa. Wein 31. Sa. Lährer Faß 2, Sa. Silbers 4 ß, Sa. Goldener Ring 3, Sa. pfenningzinß hauptgüter 352, Sa. Eigenthumbs ane haußern 225, Sa. Eigenthumbs ane Liegenden güthern 18, Schulden 48, Sa. Schulden woran der Defuncæ verlaßenschafft ein drittertheil gehörig 30, Summa summarum 780 lb – Schulden 495 lb, Nach deren Abzug 2079 lb – Conclusio finalis Inventarÿ 2371 lb
Madeleine Hauss, femme de l’aubergiste Laurent Waag de Diersheim rachète les parts de ses cohéritiers et devient seule propriétaire de la maison. Elle s’est mariée en 1715 (référence).
1753 (5.2.), Not. Dinckel (J. Raoul, 6 E 41, 377) Joint au n° 513 du 5 février 1753
Inventarium über Weÿland Frauen Annä Margarethä Karchin gebohrener Bimlerin, auch weÿland n Herrn Urban Karch, geweßenen Schiff Zimmermanns und E: E: großen Raths allhier zu Straßburg alten beÿsitzers Wittib Verlaßenschafft
Vergleich und überlaßung der einen Theilbahren Behaußung.
Die in dem Verfertigten Inventario fol: 117. fac 1.ma et sequentibus beschriebene behaußung, hoffstatt und höfflein mit allen deren gebäuen, begriffen, Weithen, Zugehörden, Rechten und gerechtigkeiten, gelegen allhier Zu Straßburg ane der Vorstatt Krautenau in der Wilhelmergaß beÿ dem Bronnen, einseit neben herrn Johann Christmann dem meelmann anderseit neben herrn Philipp Enßfelder dem Schwartzbecken hinden auf herrn Georg Adam Mann, des metzgers Maur stoßend, so gegen Männiglichen freÿ, Ledig eigen ist under gesambten Erbs Interessenten den 9.ten Martÿ Anno 1752. offentlich versteigert und dabeÿ Frauen Magdalenä Waagin gebohrener Haußin Lorentz Waag, Burgers und Gastgebers Zu Diersheim hochfürstl. Heßen Hanau Lichtenbergischer herrschafft Ehefrauen, der einen Wÿdembs Erbin Eigenthümlich Käufflichen cedirt und überlaßen, auch dergestalten von Ihro acceptirt und mit Consens Ihres Ehevogts angenommen worden vor 1100 Gulden oder 505 lb (…) Straßburg den 2.ten Julÿ Anno 1753.
Madeleine Hauss femme de Laurent Waag de Diersheim vend la maison au cordonnier Jean Daniel Wagner
1755 (26.7.), Chambre des Contrats, vol. 629 f° 246-v
Magdalena geb. Haußin Lorentz Waag des burgers zu Diersheim
in gegensein Johann Daniel Wagner des schuhmachers
eine behausung, hoff und hoffstatt mit allen deren gebäuden, begriffen, rechten und gerechtigkeiten an vor Krautenau in der Wilhelmergaß, einseit neben Johann Christmann dem meelmann, anderseit neben Philipp Ennßfelder dem schwartzbecken, hinten auff Georg Adam Mann metzger – als ein theils von weÿl. H. Urban Karch des schiffzimmermanns und EE Großen Raths beÿsitzers, theils in unvertheilt erb cedirt angenommenen guths – um 550 pfund
Fils du cordonnier Jean Wagner, Jean Daniel Wagner épouse en 1750 Anne Marie Hirsch, fille du maréchal ferrant André Hirsch : contrat de mariage, célébration.
1750 (23.11.), Not. Griesbach (6 E 41, 1320)
Eheberedung – zwischen dem Vorachtbaren Meister Johann Daniel Wagner dem leedigen Schuhmacher, H. Johannes Wagner, des Schuhmachers burgers allhier ehel. Sohn, als hochzeiter ane Einem
Sodann der tugendsahmen Jungfrauen Anna Maria gebohrner Hirschin, Weÿland Mstr Andreä Hirschen des gewesenen huffschmidts und burgers allhier mit auch längst Weÿland frauen Susanna gebohrner Vixin ehel. erziehlte Tochter als hochzeiterin andern theils
So beschehen und abgelesen Straßburg (…) auf Montag den 23. Novembris 1750, [unterzeichnet] Johann Daniel Wagner als hozeitter, Anna Maria hirschin als hochzeitterin
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. p.70 n° 25)
1750. Mitwochs d. 9. Dec. sind nach vorher geschehener zweÿmahligen Außruffung Ehelich copulirt und eingesegnet worden Johann Daniel Wagner der ledige Schuhmacher und burger allhie Ehel. Sohn, und Jungfrau Anna Maria weÿl. Andreas Hirsch gewes. Huffschmidts und burgers allhier nachel. Ehel. tochter [unterzeichnet] Johann Daniel Wagner als hochzeiter, Anna Maria hirschin als hoch zeiterin (i 39, proclamation Saint-Guillaume f° 171-v n° 28)
Jean Daniel Wagner et Anne Marie Hirsch hypothèquent la maison au profit du fabricant de harnais Jean Geoffroi Rœderer
1765 (1.8.), Chambre des Contrats, vol. 639 f° 519-v
Johann Daniel Wagner der schuhmacher und Anna Maria geb. Hirschin mit beÿstand Philipp Heinrich Ramsperger des lichtermachers und Johann Martin Hosch des windenmachers
in gegensein Johann Gottfried Röderer des pferdzeug zinnknopff machers – zu erbauung hiernach beschriebener behausung, 200 pfund
unterpfand, eine behausung cum appertinentis ane der Wilhelmergaß, einseit neben Johann Christmann dem meelmann, anderseit neben Philipp Ensfelder des schwartzbecken hinten auff N. Sundheim den zimmermann
Jean Daniel Wagner et Anne Marie Hirsch hypothèquent la maison au profit de l’aubergiste Jean Jacques Steinbach
1766 (13.1.), Chambre des Contrats, vol. 640 f° 9
Johann Daniel Wagner der schumacher und Anna Maria geb. Hirschin mit beÿstand Heinrich Friedrich Ramsberger des lichtermachers und Johann Martin Hosch des Windenmachers beede ihre nächsten
in gegensein Johann Jacob Steinbach des wirths – schuldig seÿen 100 pfund
unterpfand eine behausung cum appertinentis ane der Wilhelmergaß, einseit neben Johann Christmann dem meelmann, anderseit neben Philipp Ensfelder dem hausfeurer, hinten auff Georg Adam Mann dem metzger
Jean Daniel Wagner meurt en 1779 en délaissant deux enfants. Les experts estiment la maison à 300 livres. La masse propre à la veuve est de 356 livres. L’actif des héritiers et de la communauté s’élève à 308 livres et le passif à 1 257 livres.
1779 (12.4.), Not. Roessel (Jean Georges, 6 E 41, 925) n° 38
Inventarium über Weiland Meister Johann Daniel Wagner des Schuhmachers und burgers allhier Zu Straßburg nunmehr sel. Verlaßenschaft auffgerichtet Anno 1779.
Inventarium und Beschreibung all derjenige, so liegend als fahrenden Haab, Nahrung und Güthere, keinerleÿ davon ausgenommen, so weil. Mr Johann Daniel Wagner der Schuhmacher und Burger alhier Zu Straßb. nach seinem d. 16.ten März jüngst aus dießer welt genommenen töd. hientritt verlaßen hat. Welche Nachlaßenschaft auf Ansuchen disortiger Wittib Annæ Mariæ geborner Hirschin und des abwesenden Sohns Vogt auch der anwesenden großjährig. tochter, beede hernach benandt, inventirt (…) So geschehen alhier Zu Straßburg und einer daselbst ane der Wilhelmer Gaß gelegenen und hernachbeschriebenen behaußung in fernerer Gegenwarth Mr Johannes Leininger des Meßerschmidts u. b. hieselbst der Wittib beistands auf Montag den 12.ten Aprilis Anno 1779.
Der verstorbene Hat ab intestato Zu Erben zu zwo gleichen Portionen hinterlaßen seine Zweÿ mit Eingangs ged. seiner nunmehrig. Wb. ehel. erzeugt noch lebende Kinder mit Namen 1° Joh: Georg Friderich Wagner, so geboren d. 20. Decemb. 1752. und als lediger Keller in der Frembde und soviel disorts wissend in Philadelphia sich aufhaltend und 2° Jungfr. Margaretha Salome Wagnerin, geb. d. 3.ten febr. 1757. Als geordnet und geschworener Curator des abwesenden Sohns und Zugleich als beistand der Jungfr. Wagnerin ist beÿ diesem Geschäfft erschienen Mr Johannes Mahlfurdt der burger und Schuhmacher alhier
Eigenthum an einer Behaußung. Nemlich eine behausung, hof und hoffstatt mit allen deren Gebäuen, begriffen, rechten und Gerechtigkeiten gelegen alh. Zu Straßb. ane der Vorstadt Krautenau u. der Wilhelmer Gaß, einseit neben Joh: Christmann dem meelman anderseit neben H Philipp Ensfelder dem Schwartzbecken, hinten auff H. Sundheim den Zimmer Mr stoßend, so ausser dem darauf haftenden und hernach eingetragenen passiv: Capital frey, ledig und eigen und durch die hiesig löbl. Stadt geschworne Hh Werckmeistere Huber und Kaltner vermög deroselben ad Conceptum hujus Inv. gelieferter schriftlicher Abschatzung d. d. 26. apr. 1779. æstimirt und angeschlagen worden pro 600 fl. od. 300 lb. Hierüber besagt ein teutsch. pergamenter in alh. C. C. stb gefertigter Kauffbrieff d. d. 26. Julÿ 1755.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Der Wittib ohnverändert Vermögen,Sa. Haußraths 8, Sa. activ-schulden 47, Sa. Erg. 300, Summa summarum 356 lb
Dießemnach wird auch den Benef. Erben ohnverändert und theilbar Guth beschrieben, Sa. haußraths 6, Sa. Werckzeugs 1, Sa. Silbers 1, Sa. Eigenth. an i. Behßg 300 Summa summarum 308 lb – Schulden 1257 lb
Compensando, passiv onus 948 lb
Endli. passiv onus loco der Stall summ 592 lb
Copia der Eheberedung (…) So beschehen Straßburg (…) auf Montag den 23. Novembris 1750, Johann Jacob Griesbach Notarius juratus
Abschatzung Vom 26.t apprill 1779. Auf begeren Weÿland Herr Danjel Wagner dem geweßenen schuhmacher Meister ist Eine behausung alhier in der statt Straßburg in der Willhelmer gaß gelegen Ein seÿts neben Herr Endsfelder dem schwartzbeck anderer seÿts neben herr Christmann dem Mehlmann und hinten auf herr sundheim dem Zimmermeÿster stoßend gelegen, solche behausung bestehet in dreÿ stuben dreÿ Kuchen und Etlichen Kammeren, darüber ist der dachstuhl mit breidzigel belegt hat auch Ein getrembter Keller und Hoff. Von uns unterschriebenen der statt Straßburg geschwohrnen Werckmeistere und Vorhero geschehener besichtigung mit aller jhrer gerechtigkeit dem jetzigen wahren werth nach Estimirt und angeschlagen worde, Vor und um Sechs Hundert gulden. Hueber, Kaltner WMstr.
Anne Marie Hirsch et les mandataires de ses deux enfants (le fils est domicilié en Pennsylvanie) vendent la maison au cordonnier Jean Daniel Wagner et à sa femme Marie Salomé Zobel
1785 (27.9.), Chambre des Contrats, vol. 659 n° 398-v
H. Johann Martin Hosch der windenmacher vor und innahmen Anna Maria geb. Hirschin weÿl. Mr Johann Daniel Wagner des schuhmachers wittib und dero sohns H. Johann Georg Friedrich Wagner des wirths so in der provintz Pensilvania in der graffschafft Northampton in die statt Iston domicilirt, H. Johann Frantz Buffet cancellariæ secretarius als bestellter curator Margarethæ Salome Wagnerin deren aufenthalt unbekannt
in gegensein Johann Daniel Wagner des schuhmachers und Mariæ Salome geb. Zowelin unter assistentz Johann Berger* des buchdruckers und Johann Heinrich Steÿer des schuhmachers
eine behausung, kleines höfflein, hoffstatt mit allen deren übrigen begriffen, weithen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten ane der Wilhelmergaß, einseit neben Mr Christmann dem meelmann, anderseit neben Mr Ensfelder dem becken, hinten auff H. Sundheim den zimmermann – um 1800 gulden meistgebotten
Originaire de Kirchheim en margraviat de Durlach, Jean Daniel Wagner épouse Marie Salomé Zobler, fille du cordonnier Adam Zobler : contrat de mariage en 1765, célébration en 1768.
1765 (29.10.), Not. Lobstein (J. Frédéric, 6 E 41, 833) n° 231
Eheberedung – persönlich erschienen der Ehrengeachte Johann Daniel Wagner, der ledige Schuhmacher Mr Joh: Daniel Wagners, des auch Schuhmachers u. b. zu Kirchen, Marggräff. Durlachischer herrschafft, ehelicher Sohn, als hochzeiter ane einem
So dann die Ehren und Tugendsahme Jungfrau Maria Salome Zoblerin, Weil. Mr Joh: Adam Zoblers des auch geweßenen Schuhmachers und Burgers alhier Zu Straßburg seel. nachgelaßene eheliche Tochter, beÿständlich Mr Johann Philipp Burger des Schuhmachers b. alh. als hochzeitherin ane dem andern Theil
Actum alhier Zu Straßburg auff Dienstag den 29. Octobris a° 1765 [unterzeichnet] Johann daniel Wagner als hochzeider, Maria Salome Zobleri, als hochzeiderin
Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 93-v n° 134)
1768. Mittwochs den 13. Aprilis wurden (…) ehelich copulirt und Christlich eingesegnet, Johann Danjel Wagner, lediger Schuhmacher von Kirchheim im Durlachischen, Johann Danjel Wagners, Schuhmachers und Burgers daselbst ehelicher Sohn die Muter des Hochzeiters hieß und ward weiland Fr: Magdalena geb. Schömlerin, und Jgfr: Maria Salome Zobelin, weiland Johann Adam Zobels gewesenen Schuhmachers und burg. allhier mit Fr. Maria Salome geb. Burgerin ehelich erzeugte Tochter [unterzeichnet] Johann Daniel Wagner als hochzeiter, maria salome Zoblerin als hochziderin (i 101)
Les Conseillers et les Vingt-et-Un accordent aux fiancés 10 livres du fonds Hüttich destiné à doter des jeunes filles modestes
1769, Conseillers et XXI (1 R 252)
(p. 50) Sambstag den 8.ten Aprilis 1769 – Sus. Sal. geb. Pfrimmertin, Frantz Joseph Lindner des burgers und Leinenwebers Ehefr. Cathol Rel. und Maria Salome Zobelin Daniel Wagner des burgers und schuhmachers Ehefr. A. C. erhalten das hüttichische legatum dotis pro 1768.
Froereis Nôe Susannæ Salome, Andres Pfrimmers des maurergesellen und burgers alhier ehelichen tochter, verheurathet an Frantz Joseph Lindner den burger und Leinenweber catholischer Religion, und Mariæ Salome weil. Adam Zobel geweßten burgers und schuhmachers ehelichen tochter, verheurathet an Daniel wagner den auch burger und schuhmacher Augspurg. Confession prod. unterth. Memoriale sambt beÿl. sub Nis 1 bis 14 p° hüttichische legatum dotis pro 1768. samt der von seithen der hoch und wohlverordneten Herrn Pflegern löbl. Stiffts St Marx Zu gunsten beeder Implorantin geschehenen nomination, bitt hier auf Mein des XIII. Secretarii relation, eaque facta mit gebettenem legato gnädig zu willfahren
Auff die von mir dem Secretario abgestattete relation, aus welcher sich ergeben, daß beede Implorantin vermög ihrer vorgelegten attestaten alle zu sothanem legato erforderliche requisita vor sich hätten, auch von den hoch und wohlverordneten herren Pflegern löbl. Stiffts St Marx dazu als würdig jedoch auf Mghhn hohe ratification ernennt worden seÿen,
hierauf wurde nach angehörtem voto des herren Syndici Regii und gleichmäßigen anspruch des auf dem obern banck vorsitzenden H. Stättmeisters von Oberkirch vermittelst gehaltener Umbfrag unanimiter Erkandt, wird beeden vorgestandenen Implorantin mit gebettenem legato dotis wilfahrt, in befolgung deßen der erstern catholische Religion die erste helffte und der Zweÿten augspurg. die andere helffte des pro 1768 auf Nicolai verfallenen hüttichischen legato dotis und Zwar jeder mit Zehn pfund Zehen schilling vom Pfenningthurn Zahlbar willfahrt.
Deppi. H. Rathh. Fulgraff, H. Rathh. Grauel.
Jean Daniel Wagner et Marie Salomé Zobler hypothèquent la maison pour régler des frais de construction au maître maçon Jean Michel Meyer, au charpentier André Pfrimmer, au serrurier Henri Kirchner et au menuisier Jean Michel Gingling.
1786 (31.1.), Chambre des Contrats, vol. 660 f° 43
Johann Daniel Wagner der schumacher und Maria Salome geb. Zobelin unter assistentz Johann Nicolaus Hollerung des leinenwebers und Johann Heinrich Steier des schumachers
in gegensein H. Johann Michael Meÿer des maurermeisters und Andreas Primmer des zimmer meisters, Heinrich Kirchner des schloßermeisters und Johann Michael Gingling des schreiner meisters, ihme Meÿer vor gefertigten maurer arbeit und geliefferten bau materialien so zu haupt bau hiernach beschriebenen behausung verwendet 178 gulden, ihme Primmer von geliefferten bau holtz und zimmer arbeit 160 gulden, ihme Kirchner vor geliefferten schloßerarbeit 46 gulden und ihme Gingling vor gemachten schreiner arbeit 97 gulden
unterpfand, eine behausung ane der Wilhelmergaß samt zugehörden
Jean Daniel Wagner et Marie Salomé Zobler hypothèquent la maison au profit de François Jacques Flach
1792 (6.10.), Chambre des Contrats, vol. 667 f° n° 600 enreg. 9.10. F°
H. Johann Daniel Wagner der schuhmacher und Maria Salome Zobelin unter assistentz Johann Heinrich Steÿer und Johann Georg Schweickardt beede schuhmacher
in gegensein H. Lt. Frantz Jacob Flach – schuldig seÿen 2100 gulden
unterpfand, eine behausung in der Wilhelmer gaß, gelegen mit N° 6 bezeichnet, einseit neben H. Diemer dem meelmann, anderseit neben H. Heinrich dem schreiner
Daniel Wagner loue un logement dans sa maison à Georges Adam Guran (Courrante) et à sa femme Marie Russi leur vie durant
1795 (1 fructidor 3), M° Stoeber
Bail à vie – Daniel Wagner
à Georges Adam Guran et Marie Russi
un appartement dans sa maison moyennant 360 livres
Enregistrement, acp 36 F° 144-v du 3 fruct. 3
Marie Russi, veuve d’Adam Courrante, se remarie en 1799 avec Joseph Bour
Mariage, Strasbourg (n° 177)
Cejourd’hui 8° Pluviôse l’an VII de la République française une et indivisible (…) sont comparus pour contracter mariage d’une part Joseph Bour, agé de 43 ans, sergent à la 6° Compagnie au troisième bataillon de la 103° demi Brigade, en service depuis vingt ans, natif de Hilsberg, Département de la Moselle, fils de feu Christophe Bour, cultivateur audit lieu, & de feuë Anne Catherine Stayer, d’autre part Anne Marie Russi, agée de 48 ans, domiciliée en cette Commune depuis onze ans, native de Schiltigheim, Canton d’Oberhausbergen, Département du Bas Rhin, fille de feu Jacques Russi marchand de tabac audit lieu & de feuë Elisabeth Rhein, veuve d’Adam Courrante, Charpentier en cette Commune (…) 1° l’acte de naissance du futur portant qu’il est né le 4 octobre 1855 (…) 2° l’acte de naissance de la future portant qu’elle est née le 3 septembre 1750 (…) 3° l’acte de décès d’Adam Courrante époux en premières noces de la future épouse portant qu’il est mort à l’hospice civil de cette Commune le 9 Ventôse an V (signé) Joseph Buhr, Maria Rusÿ (i 94)
Le bail ci-dessus est modifié au profit de Joseph Bour (Buhr) et de sa femme
1799 (24 pluviôse 7), Strasbourg 7 (46), Not. Stoeber n° 444
erschienen Joh: Daniel Wagner, Schumacher alhier, welcher
in Gegensein bs. Joseph Buhr, Segeant bey 103. halben brigade und dessen Braut Mariæ Gura geb. Roussy, weÿl. Georg Adam Gura gew. Zimmermanns alhier Wittib (…)
daß er sich anheischig und verbindlich machen wolle, vorbesagten Joseph Buhr und Maria Roussy so lang beede beisammen am Leben seÿn werden in dem Zinnsfreÿen und ungestörten Genus einer Wohnung in der Wilhelmergaß N° 6 gelegenen und ihme Wagner eigenthümlich zuständigen behaußung auf dem 2. Stock gegen der Gaß neben dem Beckenhaus, bestehend in Stub, Kammer, Kuchen Platz im holtzhaus und Keller unentgeltlich und lebenslänglich Zu laßen, würde auch er der hochzeiter vor ihro der Braut mit tod abgehen, so solle die braut die nemliche begriffen allein lebenslänglich und unentgeltlich besizzen, Würde aber die hochzeiterin Zuerst Versterben, so solle er der hochzeiter die vordere Wohnung Zwar raumen, jedoch die kleine Wohnung im hinter hauß auf dem nemlichen Stock unentgeltlich und lebenslänglich zu besizzen haben (…) disemnach ist gegenwärtiger Vergleich, Ubergab und freÿe Wohnung bewilligung zugegangen um die Summ der 400 Franken
Jean Daniel Wagner fait donation de la maison à sa fille Marie Salomé, veuve du bottier Jean Martin Wünsch, pour l’indemniser de son entretien
1824 (20.3.), Strasbourg 4 (58), M° Hatt n° 1651
Donation – Jean Daniel Wagner, ancien cordonnier, assisté de Jean Jacques Wagner son fils employé aux manutentions des vivres de la place de Strasbourg, en reconnaissance des secours et assistance et pour indemnité de la nourriture, du logement, feu lumière & qui lui ont été fournis depuis 5 années par
Marie Salomé Wagner sa fille veuve de Jean Martin Wünsch, bottier
une petite maison de devant et de derrière avec petite cour, appartenances et dépendances située à Strasbourg rue St Guillaume n° 6, d’un côté la maison de Marie Salomé veuve Molck, de l’autre celle du Sr Adam, devant la rue, derrière propriété de la D° Adam autrefois le charpentier Sundheim, estimée à un revenu de 50 francs par an ou en capital 1000 francs, à charge par la donataire de nourrir, entretenir le donataire sa vie durante
Enregistrement, acp 167 F° 68 du 23.3.
Originaire de Knielingen en juridiction de Durlach, Jean Martin Wünsch épouse Marie Salomé Wagner en 1798 : contrat de mariage, célébration
1798 (6 fructidor 6), Strasbourg 7 (28), Not. Stoeber n° 713
Eheberedung – persönlich erschienen der burger Johann Martin Wünsch, lediger Schumacher, weil. Georg Jacob Wünsch gew. ackersmanns in Knielingen durlachischer herrschafft mit Fr. Catharina geb. Kieferin seiner wittib erzeugter Sohn als hochzeither, so großjährigen alter,
und burgerin Maria Salome Wagner die ledige so großjährigen alters, burgers Daniel Wagner Schumachers allhier und burgerin Maria Salome gebohrener Zobel erzielte tochter als braut
Straßburg den 6. fructidor sechsten Jar [unterzeichnet] Johann Martin Wünsch als Hochzeiter, Maria Salomea Wagner als braut
Enregistrement, acp 62 F° 181 du 11 fruct. 6
Mariage, Strasbourg (n° 13)
Cejourd’hui 10° Vendémiaire l’an VII de la République française une et indivisible (…) sont comparus pour contracter mariage d’une part Jean Martin Wünsch, agé de 29 ans, cordonnier domicilié en cette Commune depuis quinze mois, natif de Knielingen dans le Maggraviat de Baade, fils de feu George Jacques Wünsch, cultivateur audit lieu, & d’Eve Catherine Kieffer, d’autre part Marie Salomé Wagner agée de 27 ans, née & domiciliée en cette Commune, fille de Jean Daniel Wagner, cordonnier, & de Marie Salomé Zobel (…) 1° l’acte de naissance du futur portant qu’il est né le 27 novembre 1768 (…) 2° l’acte de naissance de la future portant qu’elle est née le 9 décembre 1770. (i 9)
La maison appartient ensuite à l’employé des vivres Jean Jacques Wagner qui épouse en 1799 Frédérique Salomé Schaaff, fille du notaire Jean Daniel Schaaff.
1799 (22 messidor 7), Strasbourg 7 (28), Not. Stoeber n° 761
Eheberedung – persönlich erschienen br. Joh. Jacob Wagner, Employé aux vivres, so großjährigen Alters, brs. Joh: Daniel Wagners Schuhmachers alhier mit bin Maria Salome geb. Zobel erzeugter Sohn, unter autorisation seines Vaters agirend, als hochzeiter ane einem
und bin. Friderika Salome Schaaff die ledige weil. brs. Joh: Daniel Schaaff gew. offentl. notarii alhier mit bin. Salome gebohr. Wolff erzeugte tochter unter autorisation derselben gebiebten Mutter und fernerer Assistentz bs Ignatz Haußwald avoué beÿ hiesigem Tribunal als braut
Straßburg den 22. Messidor im Siebenden Jahr der Republick
Enregistrement de Strasbourg, acp 69 F° 39 du 29 mess. 7
Lors du partage des biens provenant de Jean Jacques Wagner et Frédérique Salomé Schaaff, les maisons rue Saint-Guillaume et rue des Juifs reviennent à leur fille Frédérique, femme de Conrad Heinrich Molck
1851 (14.1.), Strasbourg 10 (118), M° Zimmer n° 8790
Partage du 14 janvier 1851 – Ont comparu 1° Madame Frédérique Wagner, veuve de Mr Conrad Henri Molck, en son vivant docteur en médecine, 2° Monsieur Jean Jacques Wagner, négociant, tous demeurant et domiciliés à Strasbourg. Mad° Molk & M. Wagner, seuls héritiers chacun pour moitié de M. Jean Jacques Wagner, propriétaire & de D° Frédérique Salomé Schaaf, en leur vivant conjoints à Strasbourg, leur père & mère. Lesquels ont déclaré qu’ils possèdent par indivis un mobilier, les deux maisons & les valeurs ci-après indiquées provenant des successions de leurs dits père et mère. Que désirant sortir de l’indivision ils sont requis M° Zimmer notaire soussigné de procéder d’après leurs dires, déclarations & indications à la liquidation de leurs droits indivis et au partage des dites maisons & valeurs
Masse à partager (…) 4° d’une maison d’habitation avec petite cour, droits & dépendances sise à Strasbourg, rue St Guillaume N° 6, tenant d’un côté à la dame veuve Lippmann de l’autre à la dame veuve Hans par devant à ladite rue & par derrière à un chantier. Estimée par les parties à 5000 francs. Cet immeuble est avenu à M. Wagner, défunt, dans la succession de M. Jean Daniel Wagner, son père, en son vivant propriétaire à Strasbourg, ainsi déclaré
5° d’une autre maison d’habitation, avec cour, appartenances, droits & dépendances, située à Strasbourg, rue des juifs N° 11, faisant le coin de la rue des charpentiers où elle porte le N° 26, tenant d’un côté dans la rue des juifs à M. Mathieu, de l’autre dans la rue des charpentiers à M. Gattesdam. Estimée par les parties à 20.000 francs. Cet immeublea été acquis (…)
Fixation des droits des parties & abandonnemens. I Mad° Molk (Il lui revient) 2° La maison d’habitation avec dépendances sise à Strasbourg rue St Guillaume N° 6
3° la maison d’habitation avec dépendances située en la même ville rue ds juifs N° 11
acp 397 (3 Q 30 112) f° 98-v du 15.1. (succession déclarée le 12 janvier 1851 N° 412) Masse à partager. Elle s’élève à la somme de 76.650 francs. La passe passive s’élève à la somme de 2454, reste à partager 74.144
Abandonnements. Ma D° Molck a droit 1° à la moitié de la masse nette 37.052, 2° à la somme de 1552 qu’elle a payée pour le compte de la masse, 3° moitié des droits de succession 366, la moitié des frais de l’acte 130, Total 39.101
Mais elle doit la somme de 1629 qu’elle a touchée pour le compte de la masse. Il lui revient encore 37.472
Pour la remplir on lui abandonne 1° des meubles pour 623, 2° la maison rue St Guillaume n° 6 estimée à 5000, 4° la maison rue des Juifs N° 11 estimée 20.000, 4° argent comptant 11.848, Total 37.472
Le Sr Wagner fils a droit à 37.052. Il se charge de la moitié du paiement des droits d’hérédité avec 366, de la moitié des frais d’acte 130, reste 37.548.
Pour le remplir de cette somme on lui abandonne 1° des meubles pour 623 2) argent comptant 36.928, Total 37.548 francs
Originaire de Salzdetfurth en Westphalie, l’officier de santé Conrad Henri Zacharie Molck épouse en 1809 Marguerite Sophie Clady
1809 (16.3.), Strasbourg 14 (40), M° Lex n° 3331
Contrat de mariage – Conrad Henri Zacharie Molck, natif de Saltzdettfurt en Westphalie, officier de santé en cette ville, fils majeur de feu Bernard Molck, Bailly, et de Marie Elisabeth Meuhl
Marguerite Sophie Clady, fille majeure de Jean Frédéric Clady, confiseur et de Marie Elisabeth née Senckeissen
Enregistrement, acp 110 F° 95-v du 17.10.
Conrad Henri Zacharie Molck se remarie en 1825 avec Frédérique Wagner
1825 (1.9.), Strasbourg 9 (anc. cote 49), M° Hickel n° 1928
Contrat de mariage – Conrad Henri Zacharie Molck, docteur en chirurgie domicilié rue des Orfèvres n° 11, veuf sans enfant de Marguerite Sophie Clady, fils de Bernard Molck, bailli à Saltzdettfurt, et Marie Elisabeth Muehl
Frédérique Wagner, fille majeure de Jean Jacques Wagner, garde magasin des subsistances de la cinquième division militaire, et de Frédérique Salomé Schaaff
art. 4, le futur époux déclare apporter la moitié des biens de la succession de son épouse défunte légués par testament olographe en date du 23 février 1823 déposé au rang des minutes de M° Hickel le 10 mars dernier, 2) une maison rue des Orfèvres n° 11
acp 174 (3 Q 29 889) f° 139-v du 2.9. – portant réserve d’apports et des habillemens et linges propres à chacun, communauté d’acquets partageable par moitié au décès de l’un d’eux usufruit au survivant de la succession du prédécédé
Don de survie à la future épouse par le futur époux et d’une somme de 2400 francs
le futur époux se constitue en propre une maison à Strasbourg rue des orfèvres n° 11, plus en meubles et créances 13.583 francs. Plus il déclare devoir 17.050 francs.
Les père et mère de la future épouse lui constituent en dot en meubles et créances 8000 francs
Conrad Henri Zacharie Molk meurt en 1831 en délaissant trois enfants
1831 (31.10.), Strasbourg 9 (anc. cote 62), M° Hickel
Inventaire de la succession de Conrad Henri Zacharie Molk, officier de santé – dressé à la requête de 1. Frédérique Wagner la veuve, commune en biens suivant contrat de mariage reçu M° Hickel le 1 septembre 1825, mère et tutrice légale de Jules Auguste Henri et Frédéric Alphonse, 2. Jean Conrad Molk, docteur en médecine en ladite ville, curateur de l’enfant dont la veuve se déclare enceinte et subrogé tuteur
dans la maison que le défunt a occupé dépendant de la succession rue des Orfèvres n° 11 où il est décédé le 10 août courant
Titres et papiers. M° Roessel 8 février 1811, que par adjudication au tribunal civil le 6 décembre 1821 Marguerite Sophie Clady épouse en premières noces du défunt dont feu M Molk est légataire universel s’est rendu adjudicaire d’une maison sise à Strasbourg rue des Orfèvres n° 11 provenant de la succession de son père dont elle était héritière en partie, testament olographe du 24 février 1823 déposé au rang des minutes de M° Hickel le 20 mars 1825
acp 206 (3 Q 29 921) f° 90 (1° vacation) garde robe 366 fr, meubles 2949 fr, présents de baptême 79 fr,
acp 207 (3 Q 29 922) f° 89 du 27. déc. (trois vacations) Enumération des titres et papiers, contrat de mariage passé devant le notaire sous désigné du premier septembre 1825, argent comptant 500 fr
reprises du défunt 13.513, récompense qu’il doit à la communauté 13.225
reprises de la veuve 8000, évaluation de la maison rue des Orfèvres N° 11 qui est propre au défunt à un revenu annuel de 800 francs et à un capital de 16.000 francs, loyers dus au jour du décès 151, il est dû 8000 francs par Valentin Bilger et sa femme boulangers à Strasbourg pour prix de vente d’une maison – Passif de la communauté 930, passif de la succession 1814
Le fils aîné meurt mineur en 1845.
1860 (15.11.), Strasbourg 9 (120), Not. Becker n° 8841
Notoriété – (…) avoir parfaitement connu Jules-Auguste-Henri Molk, enfant mineur issu du mariage de feu M. Conrad Henri Zacharie Molk, en son vivant officier de santé à Strasbourg, avec Mad. Frédérique Wagner, sa veuve, et savoir
Que ledit mineur est décédé à Strasbourg le 5 mars 1845,
Qu’après son décès il n’a pas été fait d’inventaire
Et qu’il a laissé pour seuls héritiers les personnes qui vont être dén,ommées dans la proportion qui va être indiquée
1) Mad° veuve Molk susnommée, mère dudit mineur pour un quart
2) et M. Frédéric-Alphonse Molk, pharmacien demeurant à Strasbourg et Madlle Laure-Ernestine-Coralie Molk, majeure sans état demeurant en la même ville, frère & sœur germains du même, ensemble pour les trois quarts restants ou chacun pour trois huitièmes
acp 493 (3 Q 30 208) f° 61-v du 21.11.
La veuve et les enfants se partagent les biens de la communauté
1860 (15.11.), Strasbourg 9 (120), Not. Becker n° 8842
Liquidation et partage, 15 novembre 1860. – Ont comparu 1) Mad. Frédérique Wagner, demeurant à Strasbourg, veuve de Mr Conrad Henri Zacharie Molk, en son vivant officier de santé en la même ville, agissant 1) à cause de la communauté de biens qui a existé entre entre elle et son mari défunt aux termes de leur contrat de mariage passé devant M° Hickel notaire à Strasbourg le premier septembre 1825, 2) comme donataire en vertu du même contrat de l’usufruit viager de la moitié des biens composant la succession de son mari défunt, 3) comme héritière pour un quart de Jules-Auguste-Henri Molk, son fils issu de son mariage avec son mari susnommé, décédé en minorité le 5 mars 1845, ainsi que cette qualité est constatée par un acte de notoriété dressé à défaut d’inventaire par ledit M° Becker aujourd’hui (…) 4) et enfin à cause de la donation à titre de partage anticipé qu’elle est intentionnée de faire à ses enfants survivants
2) Mr Frédéric Alphonse Molk, pharmacien demeurant audit Strasbourg
3) et Madlle Laure-Ernestine-Coralie Molk, majeure sans état demeurant en la même ville. Ces deux enfants agissant 1) commé héritiers chacun pour un tiers de feu M. Conrad-Henri-Zacharias Molk, sus nommé, leur père qui avait laissé pour héritiers du dernier tiers ledit Jules-Auguste-Henri Molk, ainsi qu’il est constaté par l’intitulé de l’inventaire après le décès de M. Molk père dressé par ledit M° Hickel en l’acte au commencement du 31 octobre 1831 et un acte reçu par le même notaire le 23 mars 1832 ou suivant, 2) comme héritiers ensemble pour trois quarts ou chacun pour trois huitièmes de feu ledit mineur Molk leur frère germain ainsi qu’il est constaté par l’acte de notoriété relaté plus haut,3) et comme étant aujourd’hui seuls enfants de Mad° veuve Molk susnommée et ayant seuls droit à participer en cette qualité à la donation à titre de partage anticipé que cette dernière va leur faire.
Observations préliminaires. Contrat de mariage (…) Feu M. Molk père est décédé à Strasbourg le 10 août 1831. L’inventaire après son décès a été dressé par ledit M° Hickel sous la date cidessus rappelée du 31 octobre 1831 (…) Mad° veuve Molk est restée en possession de tous les biens et valeurs relatés au dit inventaire
Communauté. Masse active. Article 4. Une maison à rez de chaussée et deux étages avec autres appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue des orfèvres N° 12 (…)
acp 493 (3 Q 30 208) f° 62 du 21.11. – Communauté. Masse active. Elle s’élève à la somme de 12.400. Masse passive, elle est de 8865. Reste 3335, moitié 1767.
Succession. Masse active 1) Bénéfice de la communauté 1767, 2) Reprises 288, 3) Garde robe 366, 4) une maison à Strasbourg rue des Orfèvres N° 12 estimée 40.000. Total 42.422 – Masse passive, 1) le tiers de la succession du père 12.707, 3) meubles propres 36, Total 12.742
Compte de la veuve. Elle a fait recette de 4802 et dépenses de 4872. elle est créancière de 73.
Donation à titre de partage anticipé par la veuve Molck à ses enfants ce acceptant de 1) son bénéfice de la communauté 1767, 2) de ses droits dans la succession de son fils 3185, 3) son reliquat 73, Total 5026
2) de l’usufruit viager qu’elle avoit à exercer sur la succession de son mari
Droits des parties et abandonnements. Mde veuve Molck a droit au montant de ses reprises avec 8000. Pour la remplir elle reçoit la créance de 8000
Les enfants ont droit 1) à leur part dans la succession de leur père 25.415, 2) dans la succession de leur frère 9557, 3) à la part à eux abandonnée par leur mère 5026, total 40.000, moitié 20.000
Pour les remplir on leur abandonne à chacun la moitié de la maison
Les présentes serviront de compte de tutelle aux deux enfants, lesquels se réservent de le vérifier
Frédérique Wagner meurt en 1873. Lors du partage, la masse entière revient à sa fille Coralie Molk
1873 (27.9.), M° Flach (minutes en déficit)
Theilung von dem Nachlasse von Friederike Wagner Wittwe von Conrad Heinrich Zacharias Molck, lebend Arzt zu Straßburg, den 8. Februar 1873 gestorben
zwischen 1. Friedrich Alphons Molck, Apotheker zu Straßburg, 2. Laura Ernestine Coralie Molck, Wittwe von Karl Felix Teichmann zu Straßburg
acp 620 (3 Q 30 335) f° 65 n° 4377 du 2.10. Actif Masse. 1) Mobilien 547, 2) Geld 755, 3) Schuldschein 5070,
5) Ein Haus Judengasse N° 21, 30.000
6) Ein Haus Wilhelmergasse N° 11, 8000, Summa 46.430, ½ 23.215
Abtretung, I. die Wittwe Teichmann bekommt die ganze Masse 46.430, zu viel 23.215
II. H. Alphons Molk (…)
Coralie Molk épouse en 1860 Charles Félix Teichmann
1860 (15.11), Strasbourg 9 (120), Not. Becker n° 8844
Contrat de mariage, 13 novembre 1860 – Ont comparu M. Charles Félix Teichmann, chef de gare à la station de Strasbourg des chemins de fer de l’Est, demeurant en la dite ville, fils majeur de M. Jacques Teichmann en son vivant garde général des forêts en retraite, décédé à Benfeld, et de Madame Charlotte Louise Frédérique Müller sa veuve demeurant à Strasbourg, M. Teichmann fils stipulant en son nom personnel à cause du mariage dont il va être question, d’une part, Madame veuve Teichmann agissant tant pour assister M. Teichmann son fils qu’à cause des engagements qu’elle prendra ci après en faveur du futur époux, aussi d’une part
Et Mad.lle Louise Ernestine Coralie Molk, fille majeure de M. Conrad Henri Zacharie Molk, en son vivant officier de santé à Strasbourg et de Mad° Frédérique Wagner sa veuve demeurant ainsi que Madlle Molk au dit Strasbourg, Mad.lle Molk stipulant en son nom personnel à cause dudit mariage d’autre part, Mad° Molk susnommée agissant tant pour assister sa fille à l’effet des présentes qu’à cause de la dot qu’elle va lui constituer ci après, aussi d’autre part
Article 2. La future épouse déclare que ses apports se composent (…) C. Et de la moitié indivise d’une maison avec dépendances sise à Strasbourg rue des orfèvres N° 12 autrefois N° 11 qui lui a été attribuée par un acte contenant partage des successions et partage anticipé dressé par le dit M° Becker cejourdhui
acp 493 (3 Q 30 208) f° 61 du 21.11. – stipulation de communauté de biens réduite aux acquêts, partageable par moitié, réserve d’apports et d’héritages
Les apports du futur époux consistent dans sa part non liquidée dans la succession de feu son père dont il est héritier pour moitié, part que lui et la dame Teichmann évaluent à la somme de 3000 francs, chiffre dont cette dame garantit l’exactitude en s’obligeant même de parfaire entre les mains du futur époux ce qui pourroit en manquer, en lui faisant donation en espèces de pareille somme égale au manque
Les apports de la future épouse consistent dans une somme provenant de ses économies 5054, & la moitié d’une maison rue des orfèvres
Donation par la veuve Molck à la future épouse sa fille ce acceptant d’une somme de 4000 francs
Donation réciproque par les futurs au survivant d’eux de l’usufruit de toute la succession
Charles Félix Teichmann meurt en 1870 en délaissant deux fils
1870 (16.3.), M° Holtzapffel
Inventaire de la communauté de biens qui a existé entre Charles Félix Teichmann, chef de gare des marchandises à Strasbourg et Louise Ernestine Caroline Molck sa femme et de la succession du Sr Teichmann décédé le 26 février 1870.
dressé à la requête de la veuve agissant comme commune en biens en vertu de son contrat de mariage reçu Becker notaire le 15 novembre 1860 et comme mère et tutrice de Jean Jacques Charles et Alphonse Henri Teichmann ses enfants
acp 592 (3 Q 30 307) f° 4 du 21.3. (succession déclarée le 27 mai 1870 n° 453) Communauté, mobilier 2923 – Garde robe 301
acp 592 (3 Q 30 307) f° 60 du 11.4. (vacation du 1 avril) Mobilier à la campagne 2321 – Une campagne sur l’Ill 1500
Neuf obligations du crédit foncier traitement et cautionnement 2562
Reprises de la veuve 25.000, Reprises du défunt 3000
Alphonse Henri Teichmann, journaliste à Juvisy-sur-Orge, vend sa moitié de maison à son frère Jean Jacques Charles Teichmann, capitaine demeurant à Epinal
1902 (5.2.), M° Loew n° 35.237
Verkauf mit Auflassung – Alphons Henri Teichmann, Journalist auf der Villa de l’Aigle bleu zu Juvisy-sur-Orge
an Jean Jacques Charles Teichmann, Hauptmann in Epinal im 8. Fußartillerie Bataillon
Bann Straßburg. Die Hälfte des Anwesens Wilhelmergasse N° 11 bestehend in Wohnhaus nebst Hof, O 1006, Hofraithe u. Wohnhaus 1,94 Ar Fläche – Beide Genossen Teichmann erbten das Anwesen von ihrer am 24. Februar 1908 zu Nancy verlebten Mutter Louise Ernestine Coralie Molk Wittwe von Charles Felix Teichmann.
Besitz, Genuß und Steuren sofort. Preis baar 4000 Mark
acp 992 (3 Q 30 707. I) f° 70-v n° 2148 du 7.2.
Jean Jacques Charles Teichmann vend la maison au maître menuisier Charles Debret et à sa femme Anne Mosemann.
1902 (10.6.), M° Loew n° 35.768
Verkauf mit Auflassung – Jean Jacques Charles Teichmann Hauptmann in Epinal hier vertreten
an Carl Debrey, Schreinermeister und Frau Anna Mosemann, hier
Stadt Straßburg. Anwesen Wilhelmergasse N° 11, Wohnhaus nebst Hof, Flur O 1006, 1,94 Ar Hofraithe Nutzungswert 700 Mark – Erbgut zue Hälfte von seiner am 24. Februar 1908 zu Nancy verlebten Mutter Louise Ernestine Coralie Molk, Wittwe von Felix Charles Teichmann, die andere Hälfte erkauft von seinem Bruder Alphons Henri Teichmann laut Akt Loew vom 6. Februar 1902
Besitz, Genuß und Steuren am 1. Juli nächsthin. Preis 11.200 Mark, hievon baar 1200
acp 998 (3 Q 30 713. I) f° 65 n° 964 du 13.6.
Natif de Strasbourg, Charles Debret épouse en 1870 Anne Barbe Salomé Mosemann, domiciliée à Bâle
1870. Publication de mariage, Strasbourg (n° 902)
Aujourd’hui dimanche 29° jour du mois de Mai (…) a été publié pour la première fois devant la porte extérieure de la Mairie commune qu’il y a promesse de mariage entre d’une part Charles Nicolas Debret, âgé de 25 ans, modeleur, domicilié à Strasbourg fils majeur de Jean François Nicolas Debret, menuisier domicilié à Strasbourg et de Nanette Charlotte Vinque, sans profession à Strasbourg
Et d’autre part Anne Barbe Salomé Mosemann, âgée de 20 ans, sans profession domiciliée à Bâle (Suisse) fille mineure de Jean Henri Mosemann, teinturier en soie, absent, et d’Anne Barbe Haeuser, sans profession domiciliée à Bâle (i 60)
Deuxième publication (n° 922, 5 juin) i 65
Leur fils Charles Adolphe naît dans la maison en 1874
Naissance, Strasbourg (n° 1833)
Den 28. Juni 1874 um zehn Uhr vormittag. Geburts-Urkunde von Karl Adolph geboren Wilhelmergasse 11 den 27. Juni 1874 um zehn Uhr abends, Kind von Karl Nikolaus Debrey alt 30 Jahr, Schreiner wohnhaft zu Strassburg und von dessen Ehefrau Anna Maria Salomea Mosemann, alt 25 Jahr. Das Kind, welches mir vorgezeigt ist, wurde von Geschlecht befunden als männlich [unterzeichnet] Debrey
(mention marginale) Décédé à Strasbourg le 24 juin 1946 (i 143)
Charles Nicolas Debret meurt dans la maison en 1926
Décès, Strasbourg (n° 1085)
Le 24 avril 1926 à zéro heure 15 minutes est décédé en son domicile 11, rue Saint-Guillaume, Charles Nicolas Debret, né à Strasbourg le 14 juin 1844, maître menuisier, fils de Jean François Nicolas Debret et de Nanette Charlotte Vinque, décédés, époux d’Anne Mosemann. Dressé le 24 avril 1926 sur la déclaration de Georges Debret, dix-sept ans, étudiant domicilié 11 Rue Saint-Guillaume, petit-fils du défunt (im 276)
Native de Niederdorf dans le canton de Bâle-Campagne, Anne Marie Salomé Mosemann meurt en 1929.
Décès, Strasbourg (n° 1941)
Le 5 juillet 1929 à 22 heures est décédée 3, rue Sainte Elisabeth Anne Marie Salomé Debrey née Mosemann, domiciliée à Strasbourg 11, rue Saint-Guillaume, née à Niederdorf, canton de Bâle-Campagne (Suisse) le 31 octobre 1849, fille de Jean Henri Mosemann et de Anne Barbe Haeuser époux décédés, veuve de Charles Nicolas Debrey. Dressé le 6 juillet 1929 sur la déclaration de Marie Diemer 53 ans, diaconesse domiciliée en cette commune 2-4 rue Ste Elisabeth (im 74)
La maison est inscrite au cadastre à partir de 1922 sous le nom du rentier Henri Bertrand.
Fils de l’aubergiste Henri Bertrand de la Walck, Henri Bertrand épouse en 1905 Marie Rosalie Adèle Blanck, fille du propriétaire Joseph Blanck
1905 (8.11.), Adolphe Riff n° 844
Ehevertrag – Heinrich Bertrand, Eigenthümer in Walk, Sohn von Heinrich Bertrand, Gastwirt, und Magdalena Denu in Walk
Marie Rosalie Adele Johanna Blanck, hier, Tochter von Joseph Blanck, Eigenthümer, und Adele Ziesel
acp 1046 (3 Q 30 761. II) f° 84 n° 1867 du 15.11. Annahme der Errungenschafts Gemeinschaft
Vermögen der Braut, Kleider 500, Hauseinrichtung 5977, baares Geld 34.653, Summa 40.630
Vermögen des Bräutigams, Kleider 500, Grundstück in Bann Kindweiler, Wert 300, Forderungen 6460, 2500, 1200, 700, 460, Summa 11.320, bar 680, Mobilien 500, Summa 12.500
Schenkung durch Eheleute Bertrand an ihrem Sohn dem Bräutigam, Bann Kindweiler (Ertrag 30 und 12), Bann Niedermodern (Ertrag 15, 15 und 10) Bann Walk, Wohnhaus worin Gastwirtschaft zum Stern, an der Herrengasse N° 6, Ertrag 1200, Wiese nebst Gebäude, Ertrag 100, Gesamtertrag 1392, x 20 = 27.840. Bedingungen, Gegenleistung hat der Beschenkte nicht zu entrichten. Eigenthumsnachweis (…)