13, rue des Sœurs


Rue des Sœurs n° 13 – VI 340 (Blondel), O 481 puis section 21 parcelle 11 (cadastre)

Maître d’ouvrage, André Sitter, négociant, architecte, Auguste Müller (1900)
Autre adresse, 7, place du Marché Gayot


Le n° 13 (image Jocelyne Bœs, publiée sur Archi-wiki) – Façade sur le Marché Gayot (Jocelyne Bœs) – Façade sur la ruelle (Jocelyne Bœs) – Vue générale (avril 2015)

Le tanneur Philippe Jacques Knoderer loue sous les hangars du Marché Gayot un emplacement qu’il fait aménager pour 95 florins en 1771, puis en 1773 par le maître maçon Jean Jacques Fæssler et en 1776 par le maître maçon Jacques Ferdinand Hertelmeyer. Il vend en 1779 la maison au fondeur de boucles Jean Félix Becker auquel la Ville vend le sol, les piliers et toitures qu’elle a construits au Marché Gayot comme à tous les autres locataires en 1792. La maison change plusieurs fois de propriétaires entre 1817 et 1824. Elle appartient au boucher Jean Frédéric Mann puis à sa fille (1827-1859), au débitant de vins Jean Edouard Bochinger (1859) puis à la cuisinière Barbe Hill (1869).


Plan et élévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 244-bis (Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) signale un bâtiment à rez-de-chaussée et un étage en bois. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade rue des Sœurs se trouve à droite de (2) : porte et deux petites fenêtres au rez-de-chaussée, deux fenêtres à l’étage, toiture à trois lucarnes. Le pignon (1-2) donne sur le passage vers le Marché Gayot où la façade (à gauche du repère 1) est à peu près symétrique à celle rue des Sœurs.
La maison porte d’abord le n° 15 (1784-1857) puis le n° 13 de la rue des Sœurs, le n° 14 puis le n° 7 de la place du Marché Gayot.


Façades rue des Sœurs, place du Marché Gayot, pignon sud, plan du rez-de-chaussée (dossier de la Police du Bâtiment)

André Sitter achète le maison en 1899 et charge en 1900 l’architecte Auguste Müller de construire de nouveaux bâtiments à l’emplacement des 13, 15 et 17, rue des Sœurs. Le maire sur proposition de l’architecte municipal Nebelung accorde un dépassement de hauteur à cause de la valeur architecturale du nouveau bâtiment. Le gros œuvre est terminé en août. Un débit de boissons occupe le rez-de-chaussée (à la tanière du Loup, 1908, à la Tour Eiffel, 1921, puis à la petite Tour). Le bâtiment est inscrit à l’inventaire des sites le 10 août 1946. Le maire autorise en 1989 Ernest Metzger à couvrir la terrasse.


Porte rue des Sœurs – Dalle sculptée, sans doute du XVII° siècle (avril 2016)

février 2024

Sommaire
CadastrePolice du BâtimentRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1771 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Ville de Strasbourg
1771 l Philippe Jacques Knoderer, tanneur, et (1771) Anne Marie Pfauth puis (1773) Marie Salomé Pfauth – luthériens
1779 v Félix Becker, fabricant de boucles, et (1775) Chrétienne Klammerer puis (1813) Barbe Taglang remariée (1815) avec Joseph Bubser – catholiques
1817 v (copropriétaires) Jean Frédéric Klein, cordonnier, et (1826) Anne Elisabeth Rauscher
Salomé Klein, fille
1818 v Louis Feyhl (Faigel), voiturier, et Marie Victoire Schmitt puis (1818) Marie Catherine Trapp
1823 v Auguste Hediger, marchand de fromage, et (1814) Catherine Gangloff
1824 v Georges Frédéric Hæss, farinier, et (1816) Marie Salomé Volck, remariée (1828) avec Thiébaut Fullenwarth
1827 v Jean Frédéric Mann, boucher, et (1814) Marie Salomé Mahler, d’abord (1800) femme de l’imprimeur Frédéric Schæffer
1853 h Vincent Antoine Giess, clerc de notaire, et (1839) Salomé Mann
1859 v Jean Edouard Bochinger, menuisier puis débitant de vins, et (1864) Caroline Diemer, remariée (1864) avec le peintre Jean Guillaume Michel
1869 v Barbe Hill († 1897) et Elisabeth Hill († 1877), célibataires
1899 v Louis Ulrich, entrepreneur, et (1897) Véronique Marco
1899 v André Sitter, négociant, et (1869) Joséphine Cetty
1921* h Léon Sittler, employé de banque
1926* André Auffinger, maître menuisier à Neudorf, et Joséphine Kannhalter
1932* Auguste Gerhard, directeur d’usine à Oberbetschdorf, et Elise Muller
1939* Georges Charles Muller et copropriétaires
1949* Charles Paquot, directeur de commerce

(1843, Tableau indicatif du cadastre) O 481, Mann, Jean Frédéric, boucher Marché Gayot 14 – maison, sol – 0,46 are

Livres des communaux

Le tanneur Jean Philippe Knoderer paie à la Ville 15 livres pour son échoppe à deux arcades

1771 (VII 1546) f° 78
Pfaffengäßel
Knoderer Joh. Philipp der Gerber soll Jahrs auf annunciationis Maria von seinem Gaden bestehend in zweÿ bögen und Anno 1774 I.mo 15 lb
derselbe soll ferner wegen der bühn 15
Nb f° 93 b

Le tanneur Jean Philippe Knoderer paie à la Ville 15 livres deux arcades au Marché Gayot et rue des Sœurs et 1 sol pour un grenier au-dessus. Le loyer passe par vente au fabricant de boucles Félix Becker en 1779.

1780 (VII 1547) f° 78
Pfaffengäßel
f° 93.v alte buch fol. 78
Johann Philipp Knoderer der Gerber soll jährlichen ane zinß von zween in das Pfaffengäßel und Marché Gayot durchgehenden bögen auf den 15. Martii, 15 lb
Und von denen bühnen darüber Jahrs auf eodem 15 ß, zusammen 15 lb 15
modo Felix becker Schnallengießer lt Kaufverschr. vor M Lacombe Königl. Not. de 18. aug. 1779 und enreg: C.C.Stub d 9. sept. 1779

Préposés aux feux (Feuerherren, 4 R 91)

Le maître maçon Jean Jacques Fæssler expose en 1773 aux préposés aux feux les travaux qu’il fait pour Philippe Jacques Knoderer sous les hangars du marché Gayot : à gauche du rez-de-chaussée une cheminée à la française, au premier étage un poêle vers le marché Gayot et une cuisine à l’arrière.

(p 185) Dienstags den 18.ten Maji 1773.
Joh: Philipp Jacob Knotterer, will unter der Angar au marché Gayot lincker hand des eingangs gegen dem Pfaffengäßel au rez de chaussée ein frantzösisches Camin auf ein gewölb wohl Versehen, das rohr mitten durch die Angar an der feurmaur hinauf von allem holtz entfernt.
Ferner im ersten stock eine Stube gegen dem marché Gayot, hinden daran eine Kuchen mit heerd und Caminschoß machen, das rohr an der feurmaur, mitten durch die Angar, Von allem holtz entfernt. Erkanndt, Willfahrt – Mr Fäesler

Le maître maçon Jacques Ferdinand Hertelmeyer aménage en 1776 pour le même Philippe Jacques Knoderer une cuisine avec un fourneau et une hotte au premier étage et à côté un poêle avec un fourneau en fonte.

(p. 397) Mittwochs den 26.sten Junii 1776.
Mstr. Philipp Jacob Knoderer der gerber will in seiner unter den Angards au Marché Gayot gelegenen behaußung im obersten stock, eine Kuche mit Caminschoß und herd wohl versehen machen, das Rohr mitten durch das gebäud von Allem holtz entfernt, darneben eine Stub mit einem gegossenen Runden offen in welchen von der Kuchen eingefeurt wird, und das blechene Rohr in das Kuchen Camin gerichtet, erkandt Willfahrt. – Mstr Hartelmeÿer

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

4° arrondissement ou Canton est – Marché Gayot

nouveau N° / ancien N° : 27 / 14
Becker
Rez de chaussée et 1° étage mauvais en bois
(Légende)

4° arrondissement ou Canton est – Rue des Sœurs

nouveau N° / ancien N° : 6 / 15
porte de derrière du N° 14 marché Gayot
Rez de chaussée et 1° étage médiocre en bois

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 25 f° 170 case 4

Mann, Frédéric veuve marché gayot N° 16

O 481, maison, sol, marché Gayot 14
Revenu total : 0,46
Revenu total : 63,24 (63 et 0,24)
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 13 / 10
fenêtres du 3° et au-dessus :

Cadastre napoléonien, registre 26 f° 71 case 1

Mann, Frédéric veuve
1860 Bochinger Jean Edouard, débitant de Vins
1870 Hill Barbe et Elise
1879 Hill Barbara Fr.
1900 Sitter, Andreas, Kaufmann u. Ehefrau Josephine geb. Cetty in Gütergemeinschaft

O 481, Maison, sol, Marché Gayot 7
Revenu total : 0,46
Revenu total : 63,24 (63 et 0,24)
Folio de provenance : (170)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 13 / 10
fenêtres du 3° et au-dessus :

Cadastre allemand, registre 30 p. 264 case 1

Parcelle, section 21 n° 11 – autrefois O 481
Canton : Auf dem verbrannten Hof N° 7 und Schwesterngasse N° 13
Désignation : Hf, Whs / sol, maison
Contenance : 0,47
Revenu : 2300 – 2800 – 1500
Remarques : 1910 Berufung

(Propriétaire jusqu’à l’exercice 1909), compte 1172
Sitter Andreas u. Ehefr. in Gg.
gelöscht 1909

(Propriétaire à partir de l’exercice 1909), compte 1171
Sitter Andreas u. Ehefr. in Gg.
gelöscht 1921

(Propriétaire à partir de l’exercice 1921), compte 4346
Sittler Léon employé de banque
rayé 1926

(Propriétaire à partir de l’exercice 1926), compte 4761
Auffinger André maître menuisier à Neudorf et son épouse Joséphine née Kannhalter en communauté de biens
1943 Guirs Adolf u. Ehefr.
(1735)

(Propriétaire à partir de l’exercice 1932), compte 5462
Gerhard Auguste directeur d’usine à Oberbetschdorf et son épouse Elise née Muller en c.d.b.
1939 Gerhard Charles cohéritiers
1939 Muller Georges Charles & copropriétaires
1949 Paquot Charles directeur de commerce et son épouse
(3188)

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton VI, Rue 186 Place Gayot p. 293

14
Pro. Becker, Jean Felix faiseur de boucles – Marechaux

1795, Registre de population (600 MW 7)

7° section, Marché aux volailles N° 14
J. Felix Becker, 49, fondeur de boucles, Strasb.
Christine Clamer, 51, Sa femme, Niderbetschdorff, 1760
Françoise Becker, 20, fille, Strasb.
Catherine Becker, 19, fille, id.
Jean Felix Becker, 17, fils, id.
Louis Becker, 15, fils, id.

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Schwesterngasse (Seite 158)

(Haus Nr.) 13
Raab, Schankwirt

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 853 W 14)

13, rue des Sœurs (volume 1, 1885-1990)

Le propriétaire André Sitter charge en 1900 l’architecte Auguste Müller de construire un bâtiment destiné à l’habitation et au commerce à l’emplacement des 15 et 17, rue des Sœurs. L’architecte municipal Nebelung est d’avis d’accorder le dépassement de hauteur d’après les dispositions de l’article 27 du règlement à cause de la valeur architecturale du nouveau bâtiment. Le maire accorde l’autorisation en mars 1900. L’ancien bâtiment est démoli en avril, le gros œuvre est terminé en juillet sauf la tour, la tour est terminée en août. L’architecte Auguste Hæntzler aménage de nouveaux cabinets d’aisance en 1912. L’architecte des monuments historiques Fernand Guri fait observer en 1962 que le bâtiment inscrit à l’inventaire des sites le 10 août 1946 a été repeint en vert sans autorisation de sa part. Le maire autorise en 1989 Ernest Metzger à couvrir la terrasse.

Marchand épicier Hœck (1895)
Débit de boissons, Mallo (1900), Joseph Kœhler (1908, zur Wolfschlucht), Mathilde Ober (1913), Albert Schmitt (1919), Henri Malaisé (1920), Albert Weber (1921, 1942, A la petite Tour), Marie-Louise Weber (1956)
Magasin Au souk tunisien (1973, Ahmed ben Ahmed) puis restaurant tunisien Amilkar (1975, le même) – Débit de boissons Le Perroquet bleu (1990, Nicolas Noth)

Café restaurant A la Tour Eiffel (Annuaire d’adresses, 1921, p. 256, i 150)

Sommaire
  • 1885 – L’entrepreneur A. Schoop et G. Meyer demande au nom de la dame Hill, propriétaire, l’autorisation de raccorder l’immeuble 13, rue des Sœurs aux canalisations – Autorisation – Dessin – Travaux terminés, novembre 1885
  • 1886 – Le maire notifie le commerçant Guillaume Weiler (demeurant 13, rue des Sœurs) de faire ravaler la façade place du marché Gayot. En marge, l’immeuble appartient à Barbe Hill, servante chez la dame Keller au 7, quai Saint-Thomas.- La propriétaire déclare que le dernier ravalement remonte à sept ans, elle demande un délai. En note, la maison a une valeur d’environ 8000 marks, le loyer s’élève à 560 marks. – Le maire accorde un délai – Travaux terminés, juin 1887.
  • 1887 – Le maître maçon G. M. Friederich (7, rue des Bateliers) demande une autorisation pour une ouverture d’aération déjà percée au premier étage (40 centimètres sur 12) – Autorisation de percer une ouverture au rez-de-chaussée
  • 1895 – Le maire notifie la rentière Hill (7, quai Saint-Thomas) de faire ravaler le 13, rue des Sœurs. – En marge, l’immeuble appartient à Babette Hill, cuisinière chez la dame Keller au 7, quai Saint-Thomas. Rappel, 1896.
  • 1895 – Le maire notifie le propriétaire de se conformer au règlement du 30 novembre 1891 en supprimant deux volets qui s’ouvrent à moins de 2,20 mètres de la voie publique. – Le maire adresse un courrier au sieur Barette, demeurant 7, place du marché Gayot puis à Barbe Hill – Rappel, 1898. La demoiselle Mosler de Bœrsch est désormais propriétaire, le locataire principal est le marchand épicier Hœck. – Rappel en 1899, le nouveau propriétaire est le sieur Sitter (11, rue des Frères)
    1898 – Rapport. La porte de la fosse d’aisances est commune avec le n° 15 (propriétaire, dame Kœhler, chez Seckler, 6, rue des Planches) – Le maire adresse un courrier à la demoiselle Mosler et à la dame Kœhler, en 1900 à A. Sitter – Les portes et les soupiraux sont réglementaires, octobre 1900.
    1899 (février) – La maire répond à Rodolphe Lœb (66, Grand rue) que le bâtiment peut être remplacé par un nouveau en observant le règlement.
  • 1899 – Le maire notifie Elise Mosler, demeurant à Bœrsch de faire ravaler le 13, rue des Sœurs. – Le marchand épicier A. Sitter qui vient d’acheter la maison demande un délai – Note, avril 1900, le bâtiment a été démoli et sera remplacé par un nouveau.
  • 1900 (mai) – L’entrepreneur V. Kirchmann (18, rue des Sœurs) demande l’autorisation de poser une clôture devant le nouveau bâtiment Sitter rue des Sœurs et place du marché Gayot – Autorisation, prolongation – Travaux terminés octobre 1900
  • 1900 (octobre) – Le sieur Mallo demande l’autorisation d’ouvrir un débit de boissons dans le nouveau bâtiment. Les locaux sont conformes aux prescriptions ministérielles du 24 mars 1890.
  • 1901 – Rapport sur un feu de cheminée
  • 1900 (mars) – L’architecte A. Müller (1, rue des Ecrivains) demande l’autorisation de construire un bâtiment destiné à l’habitation et au commerce aux 13, 15 et 17, rue des Sœurs en joignant des dessins.
    1900 (mars) – Courrier de l’architecte municipal Nebelung au maire. Le nouveau bâtiment vers le marché Gayot pourra avoir une hauteur de 9,85 mètres alors que le règlement prévoit 8,55 mètres. Le sieur Sitter a été autorisé l’année précédente à ajouter un toit mansardé à son bâtiment d’une hauteur de 8,55 mètres. La cage d’escalier vers la rue des Sœurs aurait 18 mètres, ce qui dépasse les hauteurs de 8,55 et 13,22 mètres réglementaires. L’architecte municipal Nebelung propose d’accorder l’autorisation d’après les dispositions de l’article 27 du règlement à cause de la valeur architecturale du bâtiment prévu aux 13 à 17 rue des Sœurs.
    Calcul statique du nouveau bâtiment Sitter à l’angle des rues des Frères et des Sœurs (architecte A. Müller).
    1900 (mars) – Le sieur Sitter est autorisé à construire un nouveau bâtiment aux 13, 15 et 17 , rue des Sœurs. – Dessins (élévations, plan de chaque niveau, coupes)
    Suivi des travaux. L’excavation est en cours, avril. Les murs du sous-sol sont terminés, mai. Les murs extérieurs du deuxième étage sont presque terminés, juin. Le gros œuvre est terminé sauf la tour, juillet. La tour est terminée, août – Les plâtriers travaillent, septembre – La nouvelle construction est terminée, décembre 1900, les transformations ne sont pas commencées. – La transformation de la fenêtre à l’angle des rues n’est pas encore commencée, juin 1901. Note d’octobre 1901, les travaux sont retardés parce que le propriétaire a cédé le magasin à son fils. – Le dossier est classé sans que le transformation ait été faite, mai 1903
  • 1908 – Joseph Kœhler demande l’autorisation de continuer à exploiter le débit de boissons sis 13, rue des Sœurs. Les locaux du débit sont conformes aux prescriptions ministérielles du 24 mars 1890. La cuisine n’a cependant que 2,55 mètres de haut, les cabinets d’aisance devraient être transformés mais l’autorisation a été accordée en 1900.
    1909 – Courrier des avocats A. Jæglé et Gustave Weber (12, rue Marbach) en réponse aux transformations des cabinets d’aisance au débit de boissons zur Wolfschlucht – La Police du Bâtiment maintient sa demande – Les avocats déclarent que leur client est disposé à faire les transformations si on le dispense d’ajouter deux cabinets d’aisance supplémentaires, ce qui demanderait de fermer un certain temps le débit loué jusqu’en 1913. – Une visite des lieux en février 1909 montre que le plan du rez-de-chaussée ne correspond pas à la réalité. Le débit ainsi que la cuisine ont une longueur de 2,80 mètres, le buffet (2,50 mètres) est moins haut que le débit. La cheminée du fourneau de la cuisine n’est pas réglementaire.
    1909 (mai) – La cheminée a été transformée
  • 1912 – L’architecte Auguste Hæntzler (rue de la Grossau au Neudorf) demande au nom d’André Sitter l’autorisation de transformer les cabinets d’aisance – Autorisation, 10 janvier 1913 – Dessin – Remarques de la Police du Bâtiment
    1913 – Les mêmes sont autorisés à établir un urinoir et un cabinet d’aisance au sous-sol – Dessin – Travaux terminés, avril 1913
    1913 (février) – Le peintre Charles Mondoré (ruelle des Pierres) demande l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique – Autorisation
  • 1913 – M. Ober demande l’autorisation d’exploiter le débit de boissons sis 13, rue des Sœurs – Les locaux correspondent aux prescriptions ministérielles, débit au rez-de-chaussée, cuisine, cabinet d’aisance au premier étage et au sous-sol
    1913 – La débitante de vin Mathilde Ober demande l’autorisation de poser une double enseigne rue des Sœurs et une enseigne lumineuse au Marché Gayot – Autorisation – Les enseignes sont posées – Dessin (Wiener-Weinrestaurant Simplicissimus)
  • 1919 – Albert Schmitt demande l’autorisation de continuer à exploiter le débit de boissons – Rapport (le débit comprend trois chambres d’hôte au premier étage)
    1919 – La Police du Bâtiment constate qu’Albert Schmitt a posé sans autorisation une lampe électrique – Demande de poser deux lanternes – Autorisation
  • 1920 – Henri Malaisé demande l’autorisation de continuer à exploiter le débit de boissons – Les locaux correspondent aux prescriptions ministérielles
  • 1920 – Mme Siestemich demande l’autorisation de continuer à exploiter le débit de boissons – Les locaux correspondent aux prescriptions ministérielles
  • 1921 – La Police du Bâtiment constate que le restaurateur Albert Weber a posé sans autorisation une antenne de T.S.F. au-dessus du domaine public entre les 7 et 4, place du marché Gayot – Demande – Autorisation
  • 1937 – L’aubergiste Albert Weber demande l’autorisation de poser deux volets roulants 7, place du marché Gayot – Autorisation
  • 1938 – La Police du Bâtiment constate que les cheminées sont en mauvais état, l’une d’elles est tombée dans la rue (propriétaire, Albert Weber demeurant 16, boulevard de Lyon) – Travaux terminés, novembre 1935
  • 1940 – L’entrepreneur Frédéric Heyler (rue Neuve à Schiltigheim) demande l’autorisation d’occuper la voie publique pour réparer la toiture
  • 1942 – Albert Weber demande l’autorisation de continuer à exploiter le débit de boissons A la petite Tour (zum kleinen Turm) qui comprend une salle de débit (33,60 m²), une cuisine, un urinoir, un cabinet d’aisance et deux chambres d’hôte au deuxième étage. La Police du Bâtiment n’a pas d’objection à faire.
  • 1956 – Le préfet autorise Marie-Louise Weber à exploiter le débit de boissons de quatrième catégorie A la petite Tour suivant acte de donation par Albert Weber et Berthe Pesavento.
    1956 – Marie-Louise Weber demande l’autorisation de poser une enseigne lumineuse (Winstub à la petite Tour) – Dessin – Autorisation – L’enseigne est posée
  • 1960 – Albert Weber demande de supprimer le droit dû pour le volet roulant et l’enseigne
  • 1962 – Mlle Lucie Weber demande l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique 13, rue des Sœurs et 7, place du marché Gayot
  • 1962 – L’architecte des monuments historiques Fernand Guri fait observer que le bâtiment inscrit à l’inventaire des sites le 10 août 1946 a été repeint en vert sans autorisation de sa part. Il souhaite que la couleur soit plus discrète. – Le préfet écrit à Albert Weber en lui rappelant ses obligations.
  • 1966 – L’entreprise Ch. Bilz (37, route de Colmar au Neudorf) occupe sans autorisation la voie publique pour réparer la toiture
  • 1967 – Ernest Metzger (1, boulevard Gambetta) qui a reçu un avis de paiement pour deux puits de descente demande des explications
    1970 – Ernest Metzger informe la Police du Bâtiment qu’un des puits a été supprimé. La Police du Bâtiment rectifie son fichier.
    1971 – Sommation de paiement à Ernest Metzger (9, route de Brumath à Schiltigheim)
  • 1969 – Le maire demande à Ernest Metzger de faire ravaler la façade 7, place du marché Gayot – Le propriétaire dépose un dossier de subvention auprès du Crédit Foncier – L’entreprise Nonnenmacher a terminé le ravalement, avril 1970.
    Idem, 13, rue des Sœurs. L’entreprise André Nonnenmacher (24-a, route de Strasbourg à Brumath) est autorisée à poser un échafaudage sur la voie publique
  • 138 – Marie-Louise Weber se plaint que des volets risquent de tomber sur la voie publique. Propriétaire, Ernest Metzger demeurant 1, boulevard Gambetta – Les volets ont été démontés
  • 1973 – Ahmed ben Ahmed demande l’autorisation de poser une enseigne à son magasin (Au souk tunisien) – Le pétitionnaire va présenter une nouvelle demande
    1974 – Les Caves Saint-Morand (22, rue de Bouxwiller) demandent l’autorisation de poser une enseigne à leur nom au magasin le souk tunisien – Dessin – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis défavorable – Le maire n’accorde pas l’autorisation
    1975 – Rapport de la commission de sécurité avant qu’Ahmed ben Ahmed soit autorisé à aménager un restaurant 13, rue des Sœurs – Ahmed ben Ahmed transmet un certificat d’après lequel l’installation de chauffage est conforme. Le restaurant nommé Amilkar recevra 32 personnes au plus.
    1975 (juillet) – La hotte du restaurant passe par une cheminée servant à un poêle à mazout. Marie-Louise Weber porte plainte, la Police du Bâtiment constate les faits – Ahmed ben Ahmed fait part de ses observations. La Police du Bâtiment conclut que le problème doit être réglé avec le propriétaire.
  • 1976 – Ahmed ben Ahmed demande l’autorisation de poser une enseigne (Amilkar restaurant tunisien) – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis favorable – Autorisation de poser une enseigne perpendiculaire et deux lampes – Dessin, photographie – L’enseigne est posée
  • 1987 (avril) – La Police du Bâtiment demande au restaurant Amilkar de supprimer la guirlande de Noël
  • 1989 – Le notaire Paul Heinrich (9, place Broglie) demande des renseignements d’urbanisme. Propriétaire, Ernest Metzger, section 21 n° 11 – Plan cadastral de situation
  • 1989 – Ernest Metzger (1, boulevard Gambetta) demande l’autorisation de couvrir une terrasse – La conférence du permis de construire émet un avis défavorable à la couverture translucide – L’architecte des Bâtiments de France émet un avis défavorable – Le maire autorise les travaux – Dessins
    Suivi des travaux. Couverture au deuxième étage, conformes aux plans, août 1989.
  • 1989 (décembre) – Les droits d’enseigne au nom du restaurant tunisien Amilkar (13, rue des Sœurs) sont portés au nom du restaurant Salambo (3, rue de la Croix)
  • 1990 – Nicolas Noth (demeurant 1, place Mathias Merian) demande l’autorisation d’exploiter le débit de boissons Le Perroquet bleu. Le préfet demande un rapport – Rapport de la commission de sécurité

Autres dossiers
13, rue des Sœurs (terrasse couverte, demande de travaux et refus, 1988-1989) cote 853 W 15
13, rue des Sœurs (terrasse couverte, demande de travaux et refus, 1989-1990) cote 853 W 16
13, rue des Sœurs (volume 2, 1990-1996) cote 1198 W 598


Relevé d’actes

Le tanneur Philippe Jacques Knoderer loue sous les hangars du Marché Gayot un emplacement qu’il fait aménager pour 95 florins suivant l’inventaire dressé en 1771.

Philippe Jacques Knoderer hypothèque la maison au profit du pasteur Jean Philippe Ehrmann

1776 (11.6.), Not. Lacombe, 6 E 61, 162 n° 17
Sr Philippe Jacques Knoderer, marchand de cuir
(devoir à) Mre Jean Philippe Ehrmann, ministre de la confession d’Augsbourg de Zehnacker pour lequel S Jean Daniel Ehrmann, perruquier, 1000 lit.
hypothèque, la maison et boutique a lui appartenante en cette ville sous les halles de la place et Marché Gayot, à côté de Daniel Loevenguth
présente, Marie Salomé Pfaudt épouse de Philippe Jacques Knoderer assistée de Jean Christophe Pfaudt son père huilier et Jean Dietz vitrier son cousin

Le marchand de cuir Philippe Jacques Knoderer vend la maison à Jean Félix Becker et à sa femme Chrétienne Klammerer

1779 (18.8.), Not. royal Lacombe
auff ansuchen Johann Felix Becker des gießers, nachstehender kauffcontract
Sr Philippe Jacques Knoderer, marchand de cuir
au Sr Jean Félix Becker et Christine Clammerer
une maison appartenant au Sr Knoderer batie sur le terrain de la ville place Gayot sous les arcades ou hangards faisant face à la rue des Moines d’un côté Daniel Löbenguth farinier de l’autre l « entrée sur la place
pour le fond de laquelle maison on doit 63 livres à la Tour aux Pfennings – pour 3000 livres tournois
Transcrit à la Chambre des Contrats, vol. 653 le 9 sept. 1778 f° 332

Fils du cordonnier Jean Adolphe Becker, le fabricant de boucles Félix Becker épouse en 1775 Chrétienne Klammerer, fille du menuisier Joseph Klammerer de Niederbestchdorf : contrat de mariage, célébration
1775 (2.1.), Not. Anrich (6 E 41, 1517) n° 120
Eheberedung – persönlich kommen und erschienen Hr Felix Becker der leedige Schnallengießer, Hrn Johann Adolph Beckers des hiesigen burgers und schuemachers, mit fraun Anna Maria geborner Lautour ehelich erzeugter mehrjähriger Sohn, unter assistentz gedachten seines Hrn Vatters als Hochzeiter ane einem, so dann
die tugendbegabte Jungfrau Christina Klammerin des Ehrbaren Joseph Klammers burgers und Zimmermanns zu Niederbestchdorff mit weiland fraun Maria Barbara geborner Hummelin ehelich erzeugte tochter beÿständlich Hr. Christian Bauren des hiesigen burgers und gimpel Käufflers als Hochzeiterin am andern theil
Straßburg den 2. Januarÿ anno 1775 (unterzeichnet) felix becker, + Christina Klammerin der Hochzeiterin sig.

Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (cath. p. 153)
Hodie 20 februarÿ anni 1775 (…) sacro matrimonii vinculo in facie Ecclesiæ conjuncti sunt felix Becker hujas filius Joannis adolphi Becker Civis et sutoris et annæ Mariæ Lautour conjugum ratione originis et domicilÿ parochianus ad Stum Laurentium et Christina Klamer oriunda ex Oberbetschdorff hujus diœcesis filia majorennis Josephi Klamer Civis et fabri lignarÿ ibidem et defunctæ annæ Barbaræ Hummlerin Conjugum ratione domicilÿ octo annorum parochiana nostra et a mense hoc ultimo in parochia ad S. Laurentium Commorans (signé) Peter becker, + signum sponsæ

Chrétienne Klammerer devient bourgeoise par son mari cinq jours après son mariage
1775, Livre de bourgeoisie 1769-1777 (VI 286) p, 125
Christina Klammerin, von Nieder betschdorff beÿ hagenau gebürtig erhalt das burger recht von ihrem Ehemann Felix Becker dem schnallenmacher und burger allhier umb den alten burger schilling, will dienen beÿ E. E. Zunfft der Schmidt, prom. eod. [25. febr. 1775]

Félix Becker se remarie en 1813 avec Barbe Taglang, fille du jardinier Jacques Taglang
1813 (17.2.), Strasbourg 15 (17), Not. Lacombe n° 2929
Contrat de mariage – Félix Becker ancien fondeur veuf d’Anne Marie Klammer
Barbe Daglang fille majeure de Jacques Daglang, jardinier, et de Catherine Barthelmé
le futur époux apporte une maison sise en cette ville Marché Gayot n° 14 et rue des Sœurs n° 15 d’un côté le Sr Cornu de l’autre le Sr Roe(derer)
Joint apports du futur époux meubles 383 fr, de la future épouse meubles 387 fr
Enregistrement, acp 121 F° 147-v du 18.2.

Native de Saasenheim, Barbe Taglang se remarie en 1815 avec le plâtrier Joseph Bubser, veuf de Marie Elisabeth Grimm : contrat de mariage, célébration
1815 (8.2.), Strasbourg 15 (20), Not. Lacombe
Contrat de mariage – Joseph Bubser, plâtrier, veuf d’Elisabeth Grimm
Barbe Taglang, veuve de Félix Becker fabricant de boucles
communauté d’acquets partageable par moitié
apports du futur époux 208 fr, de la future épouse (liste non estimée)

Mariage, Strasbourg (n° 79)
Acte de mariage, célébré à l’hôtel de ville de Strasbourg à dix heures du matin le 9 février 1815. Joseph Bupser, majeur d’ans, né en légitime mariage le 19 février 1758 à Stetten, Grand-Duché de Bade, domicilié à Strasbourg, Plâtrier, veuf de Marie Elisabeth Grimm, décédée en cette ville le 18 juillet 1809, fils de Jean Georges Bupser, cultivateur à Stetten et de feu Catherine Riester, Barbe Taglang, majeure d’ans, née en légitime mariage le 20 mai 1780 à Saasenheim (Bas Rhin), domiciliée à Strasbourg, veuve de Jean Félix Becker, fabricant de boucles d’étain, décédé en cette ville le 9 janvier année dernière, fille de feu Jean Jacques Taglang, cultivateur, et de feu Catherine Barthelmé (signé) Joseph bubser, Barbara taglang (i 41)

Les enfants et héritiers de Félix Becker exposent infructueusement la maison aux enchères.

1814 (13.6.), Strasbourg 15 (19), Not. Lacombe fils n° 3410
Françoise Becker femme de Louis François Borasseau à Strasbourg, Catherine Becker femme de Jean Briaut trempeur à la manufacture d’armes Mutzig, le même Jean Briault mandataire d’Elisabeth Becker femme de François Xavier David ouvrier à ladite manufacture demeurant à Molsheim, Félix Becker, employé aux magasin des armées, Christine Becker femme de Pierre Etienne Foudard employé des douanes à Strasbourg, Jacques Auguste Becker leur frère militaire prisonnier et absent, héritiers de Félix Becker leur père fondeur, licitation volontaire
la maison sise en cette ville place Gayot n° 14 et rue des Sœurs n° 15 d’un côté le Sr Cornu, de l’autre la rue faisant communication de la place Gayot à la rue des Sœurs – de la succession de Jean Felix Becker fondeur et de Christine Klamerer, acquis de Philippe Jacques Knoderer par acte reçu Lacombe notaire à Strasbourg le 18 août 1779 et Chambre des Contrats le 20 février 1792 – mise à prix 8500 francs, sans amateur
le 29 décembre 1814 n° 3851 mise à prix 8000 fr, aucun amateur
Enregistrement f° 181 du 3.1.

Les enfants et héritiers de Félix Becker vendent la maison à Jean Frédéric Klein et Salomé Klein moyennant 6 500 francs

1817 (20.3.), Strasbourg 15 (22), Not. Lacombe, sn (4553 ou 4554)
1. Jean Briot trempeur de Mutzig au nom de Catherine Christine Becker sa femme, 2. Jean Félix Becker, employé aux magasin des vivres, 3. Marie Christine Becker femme de Pierre Etienne Foudart employé des douanes à Colmar, 4. Marie Elisabeth Becker femme de François Xavier David ouvrier à la manufacture d’armes à feu de Mutzig demeurant à Molsheim, 5. Marie Anne Françoise Becker femme de Louis François Borasseau armurier militaire à Strasbourg absent, 6. Barbe Daglang veuve Becker mariée en secondes noces à Joseph Bubser ouvrier en platre, tous se portant fort d’Auguste Becker leur frère militaire absent depuis sept ans sans qu’on ait de ses nouvelles – [Joint jugement] Borasseau absent depuis cinq années sans qu’elle ait de ses nouvelles, le 18 mars 1817
à Jean Frédéric Klein et Salomé Klein majeure
une maison située en cette ville place Gayot et rue des Sœurs, d’un côté la rue qui fait la communication de la rue des Sœurs à la Place Gayot, de l’autre la maison du Sr Cornu. Il est observé que cette maison a des latterines communes avec la maison du Sr Cornu – provenant de la succession de Jean Felix Becker fondeur et de Christine Klamerer, acquis de Philippe Jacques Knoderer le 18 août 1779 et Chambre des Contrats le 20 février 1792
participation de la veuve en secondes noces de Barbe Daglang et des droits qu’elle a acquis en vertu du Contrat de mariage passé le 17 février 1813 – moyennant 6500 francs
Enregistrement, acp 133 F° 94 du 24.3.

Salomé Klein et sa fille Salomé Klein habitent la maison en 1817 et 1818
Registre de population 600 MW 144 (1830 sqq), Marché aux Volailles N° 14 (i 10)
Klein, Salomé, 1751, Strasbourg, fille mère, (auparavant) Marché aux Volailles 21, (entrée) 31 mars 1817, (sorti) 1818, (ensuite) sans déclaration (Marché aux Volailles 21)
Klein Salomé, 1792, fille

Registre de population 600 MW 144 (1830 sqq), Marché aux Volailles N° 21 (i 25)
Klein, Salomé, 1751, Strasbourg, journalière, fille mère, (auparavant) rue de la Croix 10, (entrée) 1812, (sortie) 31 mars 1817, (ensuite) marché aux Volailles N 14
Klein Salomé, 1792, fille

Le cordonnier Jean Frédéric Klein (sans doute l’acheteur ci-dessus) passe en 1817 un contrat de mariage avec Elisabeth Wagner
1817 (3.11.), Strasbourg 2 (42, 2 n.c.), Not. Knobloch
Contrat de mariage – Jean Frédéric Klein, cordonnier
Elisabeth Wagner majeure à la Robertsau
Enregistrement, acp 136 F° 97 du 10.11. – communauté avec réserve d’apports

Sans doute le même Jean Frédéric Klein épouse en 1826 Anne Elisabeth Rauscher, originaire de Henndorff près de Salzbourg  : contrat de mariage, célébration
1826 (15.8.), Strasbourg 3 (75), Me Schreider n° 2984
Contrat de mariage – Jean Frédéric Klein, cordonnier
Anne Elisabeth Rauscher, fille de feu Henri Rauscher, tailleur, et d’Anne Elisabeth Gulden
Enregistrement, acp 180 F° 12 du 22.8. – communauté d’acquets partageable par moitié

Mariage, Strasbourg (n° 389)
Acte de mariage, célébré à l’hôtel de ville de Strasbourg à dix heures du matin le 23 octobre 1826. Jean Frédéric Klein, Majeur d’ans, né en légitime mariage le 13 décembre 1788 à Strasbourg, domicilié à Strasbourg, cordonnier, fils de feu Jean Klein, Menuisier, décédé en cette ville le 16 octobre 1809 et de feu Marguerite Salomé Bader, décédée en cette ville le 11 Fructidor an cinq, Anne Elisabeth Rauscher, majeure d’ans, né en légitime mariage le 24 décembre 1800 à Henndorff, Principauté de Salzbourg, domiciliée à Strasbourgn fille de feu Henri Rauscher, fripier décédé en cette ville le 27 octobre 1811 et d’Elisabeth Gulden, domiciliée en cette ville ci présente et consentante (signé) Johann Friederich Klein, Anna Elisabeth Rauscher (i 43)

Jean Frédéric Klein et Salomé Klein vendent l’année suivante la maison au voiturier Louis Feyhl (Faigel) et à sa femme Marie Catherine Trapp moyennant 5 620 francs.

1818 (24.3.), Strasbourg 15 (23), Not. Lacombe, n° 4905
Jean Frédéric Klein, cordonnier, et Salomé Klein fille majeure
à Louis Feyhl, voiturier, et Marie Catherine née Trapp
une maison avec appartenances et dépendances située à Strasbourg sur le marché aux Volailles ci devant place Gayot et rue des Sœurs portant au premier endroit n° 14 et au second n° 15, d’un côté le coin de l’issue qui fait communication de la rue des Sœurs à la place Gayot, de l’autre la maison du Sr Cornu. Il est observé que cette maison a des latterines communes avec la maison du Sr Cornu. Acquis de Jean Félix Becker, fondeur, par acte reçu M° Lacombe le 22 mars 1817 transcrit au bureau des hypothèques vol. 91 n° 133 – moyennant 5620 francs
Enregistrement, acp 138 F° 93 du 1.4.

Originaire de Bourscheid près de Sarrebourg, Jean Louis Faigel se remarie en 1818 avec Marie Catherine Trapp, de Wasselonne
Mariage, Strasbourg (n° 22)
Acte de mariage, célébré à l’hôtel de ville de Strasbourg à dix heures du matin le 27 janvier 1818. Jean Louis Faigel, majeur d’ans, né en légitime mariage le 18 juillet 1779 à Bourscheid (Meurthe), domicilié à Strasbourg, voiturier, veuf de Marie Victoire Schmitt, décédée en cette ville le premier octobre 1806, fils de feu Michel Faigel, maître d’école à Bourscheid et de Marie Barbe Dannemarck, Marie Catherine Trapp, majeure d’ans, née en légitime mariage le 5 avril 1782 à Wasselonne (Bas-Rhin) domiciliée à Strasbourg, fille de feu François Joseph Trapp, charpentier décédé à Wasselonne le 5 mai 1814 et de feu Marie Catherine Willig décédée audit lieu le 16 ventôse an onze (signé) Louttwig fäÿel, Maria katharina trapp (i 14)

Registre de population 600 MW 144 (1830 sqq), Marché aux Volailles N° 14 (i 11)
Faigel, Jn Louis 1779, Bourscheid, Meurthe, revendeur, marié, (à Str. depuis) 1804, (auparavant) Finckwiller 31, (entré) 2 mars 1819, (sorti) St Mt. 1819, (ensuite) sans déclaration a quitté la ville – se nomme Feyhl
id. née Trapp, Marie Catherine 1785 Wasselonne Bas-Rhin, Epouse

Registre de population 600 MW 135 (1816 sqq), Finckwiller N° 31, p. 260 (i 215)
Faigel, Jean Louis 18 Juil. 1779, Bourscheid, Meurthe, voiturier, marié, (à Str. depuis) 1810 derechef, 2 compl. XIII, (auparavant) rue Elisab. 19, (entré) 1. fev. 18, (sorti) 2 mars 1819 (ensuite) Mé aux Volailles N° 15

Née à Châtenois, Marie Victoire Schmitt femme de Jean Louis Faigel meurt en 1806.
Décès, Strasbourg (n° 2457)
L’an 1806 le premier jour du mois d’octobre (…) sont comparus Jean Louis Faigel âgé de 25 ans, Journalier, Epoux de la défunte et Auguste Ritter, agé de 30 ans, aubergiste, voisin de la défunte, tous deux domiciliés en cette ville, lesquels nous ont déclaré que Marie Victoire Schmitt, âgée de 29 ans, native de Châtenois, fille légitime de feu Pierre Schmitt, chasseur et de feuë Elisabeth Schneller, Epouse dudit Jean Louis Faigel est décédée Cejoud’hui à six heures du matin en la maison située Ruë du bétail N° 17 (signé) jean louis faigel [in margine :] de ses Couches (i 169)

Les héritiers Becker poursuivent leur créancier Louis Feyhl. La maison est vendue par adjudication judiciaire à l’une des héritières, Marie Elisabeth Becker femme de François Xavier David

1819 (20.8.), Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 121, n° 28
le Tribunal Civil de Première Instance a rendu le jugement d’adjudication par voie d’expropriation forcée suivant, Cahier des Charges, M° Doss avoué près le Tribunal Civil de Première Instance chargé d’occuper pour Catherine Christine Becker femme de Jean Briot, trempeur demeurant et domicilié à Mutzig, Jean Felix Becker employé aux magasins, Marie Christine Becker femme de Pierre Etienne Fondart employé des douanes à Colmar, Marie Elisabeth Becker femme de François Xavier [David] ouvrier à la manufacture d’armes de Mutzig les deux demeurant à Molsheim, Marie Anne Françoise Becker femme de François Louis Berasau, militaire absent, Barbe Taglang veuve Becker femme de Joseph Bubser, ouvrier en plâtre et enfin Auguste Becker militaire absent, en qualité d’héritiers de Jean Felix Becker fondeur à Strasbourg, sont créanciers de Louis Feyhl, voiturier, et Catherine née Trapp d’une somme de 3500 francs de principal, suivant contrat de vente reçu M° Lacombe le 24 mars 1818
ont fait saisir l’immeuble dont désignation suit savoir une maison d’habitation sise à Strasbourg sur le Marché Gayot n° 14, d’un côté la maison de Pierre Cor(nu) n° 13, de l’autre un coin à l’issue qui conduit à la rue des Sœurs, devant cette rue, derrière le Marché Gayot, art. GG 194 dont le revenu net est de 56 fr 60 et la contribution foncière pour 1818 de 19,17 fr.
La maison est batie partie en bois et partie en maçonnerie elle a un rez de chaussée, mansardes et un étage surmonté de greniers et est couverte de tuiles. Le rez de chaussée au dessous duquel est une petite cave a deux portes d’entrée sur le devant et une sur le derrière, uen seule porte et une croisée les mansardes prennent jour sur le devant et sur le derrière par trois croisées, l’étage est éclairé par deux croisées sur les mêmes côtés. Les côtés latéraux sont percés de plusieurs ouvertures plus ou moins grandes. Cette maison est occupée par les parties saisies et les leurs, évaluée à 600 fr pour servir de première enchère – le 17 mars 1819
adjudication préparatoire du 27 mai
adjudication définitive du 29 juillet, à M° Doss avoué pour 4100 francs
Déclaration de command du 29 juillet, pour Marie Elisabeth Becker femme de François Xavier David, fabricant de gros outils demeurant à Geneve

Tous les héritiers Becker vendent la maison au mercier Auguste Hediger et à Catherine Gangloff moyennant 5 000 francs

1823 (2.1.), Strasbourg, Me F. Grimmer
Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 156, n° 8 du 6.1.
1. Catherine Christine Becker femme de Jean Briaut, trempeur à Mutzig, 2. Pierre Lambert, garde d’artillerie de la fonderie royale domicilié autrefois à Strasbourg actuellement à la Petite Pierre, mandataire de Marie Elisabeth Becker femme de François Xavier David fabricant de gros outils demeurant à Geneve, 3. Marie Anne Françoise Becker femme de François Louis Bourassaux, militaire absent, 4. Barbe née Taglang veuve en premières noces de François Félix Becker fondeur et en secondes noces de Joseph Bobser plafonneur de Strasbourg, tous se portant fort de Marie Christine Becker femme de Pierre Etienne Foudart employé des douanes royales à Colmar
à Auguste Hediger, mercier, et Catherine Gangloff
une maison avec appartenances et dépendances située à Strasbourg marché aux Volailles n° 14 et rue des Sœurs où elle porte le n° 15 d’un côté faisant le coin de l’issue qui fait communication de la rue des Sœurs à la place Gayot, de l’autre la maison Cornut
Il est à observer que cette maison a des latrines communes avec la maison du Sr Cornu – acquis par adjudication sous le nom de M° Doss, avoué à Strasbourg, suivant jugement au Tribunal Civil de Première Instance le 29 juillet 1819 et Déclaration de command, par expropriation forcée poursuivie à la requête des vendeurs et de leur frère absent contre Louis Feyl, voiturier, et Catherine née Tropp transcrit au bureau des hypothèques 131 n° 355. Les conjoints Feyl l’avaient acquis de Frédéric Klein, cordonnier, et Salomé Klein, majeurs par acte reçu Lacombe notaire à Strasbourg le 24 mars 1818. Ledit immeuble avait appartenu auxdits Klein pour l’avoir acquis des veuve et héritiers Jean Félix Becker, aux vendeurs et leur frère absent suivant acte reçu Lacombe le 20 mars 1810, aux veuve et héritiers Becker relatés dans le contrat précité – moyennant 5000 francs
Enregistrement, acp 161 F° 11 du 9.1.

Originaire de Schwyz en Suisse, Joseph Augustin Hediger épouse en 1814 Catherine Gangloff, de Hœnheim, en reconnaissant un enfant.
Mariage, Strasbourg (n° 111)
Acte de mariage, célébré à l’hôtel de ville de Strasbourg à dix heures du matin le 20 juin 1814. Joseph Augustin Hediger, majeur d’ans, né en légitime mariage le 28 octobre 1780 à Schwitz en Helvétie, domicilié à Strasbourg, Marchand de fromage, fils de feu Joseph Augustin Hediger, cultivateur décédé à Ingenboll en Suisse le 8 décembre 1807 et de feu Madeleine Lieggi, décédée à Schwitz le 20 décembre 1793, Catherine Gangloff, majeure d’ans née en légitime mariage le 11 avril 1780 à Hoenheim (Bas-Rhin) domiciliée à Strasbourg, fille de feu François Gangloff, chanvrier décédé à Hoenheim le 27 décembre dernier et de feu Brigitte Mathis décédée audit lieu le 8 vendémiaire an trois. Et de suite lesdits époux ont déclaré reconnaître Catherine Sophie Hediger née d’eux en cette ville le 20 février dernier (signé) Joseph Augustin Hediger, Catharina Gangloff (i 31)

Registre de population 600 MW 144 (1830 sqq), Marché aux Volailles N° 14 (i 11)
Hediger, Auguste 1783, Schwitz, Suisse, Md de fromage, marié, (à Str. depuis) 15 fev. 1813, (auparavant) r. des Aveugles 20, (entré) 11 avril 1823, (sorti) 8 juillet 1823, (ensuite) rue des Aveugles 20
id. née Gangloff, Catherine, 1791, Hoenheim B. Rhin, Epouse
id. Joseph Auguste 1816, Strasbourg, fils
id. Joseph Aloïse 1820, Strasbourg, fils
id. Catherine 1822, Strasbourg, fille

Catherine Gangloff meurt en 1849
1849 (6.1.), M° Grimmer (minutes en déficit)
Inventaire de la succession délaissée par Catherine Gangloff épouse de Joseph Augustin Hediger, marchand de fromage à Strasbourg, elle décédée le 25 décembre 1848, à la requête 1° du veuf comme commun en biens & encore comme mandataire d’Aloyse Hediger brasseur à Brunnen (Suisse), 2° de Joseph Augustin Hediger marchand de fromage à Strasbourg, 3° Catherine Hediger majeure, 4° Jean Joseph Hediger, menuisier, 5° Charles Hediger compagnon brasseur, 6° Louis Hediger, mineur émancipé, tous à Strasbourg
acp 378 (3 Q 30 093) f° 60-v du 10.1. (succession déclarée le 5 mai 1849 N° 164) Il dépend de la communauté 1° mobilier et marchandises évalués 1136, 2° argent comptant 400, 3° créances 600, 4° garde robe 42
Une maison rue des aveugles N° 20 à Strasbourg
frais funéraires 207

Auguste Hediger et Catherine Gangloff vendent un an plus tard la maison au farinier Georges Frédéric Hæss et à Marie Salomé Volck moyennant 5 800 francs

1824 (16.3.), Strasbourg, M° F. Grimmer
Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 166, n° 122 du 1.4.24
Auguste Hediger, mercier, et Catherine Gangloff domiciliés rue des Aveugles n° 20
à Georges Frédéric Haess, farinier, et Marie Salomé Volck domiciliés Marché Gayot n° 30
une maison avec appartenances et dépendances située à Strasbourg Marché aux Volailles ci devant place Gayot où elle est n° 14 et rue des Sœurs où elle porte le n° 15, d’un côté le coin de l’issue qui fait la communication de la rue des Sœurs à la place Gayot, de l’autre la maison du Sr Corme – acquis des frères et sœurs Becker suivant acte reçu par le notaire soussigné le 2 janvier 1823 et ratification par Christine Becker femme Foudart de Colmar le 29 janvier, transcrit au bureau des hypothèques vol. 156 n° 5. Lesdits Becker l’avaient acquis par adjudication à M° Doss avoué à la bare du tribunal civil de première instance le 29 juillet 1819 et déclaration de command, poursuivie contre Louis Feyt, voiturier, et Catherine née Tropp transcrit au bureau des hypothèques 131 n° 355 [sic] les conjoints Feyt l’avaient acquis de Frédéric Klein et Salomé Klein majeure par acte reçu Lacombe notaire à Strasbourg le 24 mars 1818. Ledit Klein l’avait acquis des veuve et héritiers de Jean Félix Becker par acte reçu Lacombe le 20 mars 1817 – moyennant 5800 francs
Enregistrement, acp 167 F° 57-v du 19.3.

Georges Frédéric Hæss et Marie Salomé Volck vendent la maison au boucher Jean Frédéric Mann et à Marie Salomé Mahler moyennant 4 300 francs

1827 (29.3.), Strasbourg, Me F. Grimmer
Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 201, n° 36 du 19.4.
Georges Frédéric Haess, farinier, Marie Salomé Volck
à Jean Frédéric Mann, boucher, et Marie Salomé Mahler demeurant quay des Pêcheurs n° 71
une maison à rez de chaussée surmontée d’un étage et de mansardes avec toutes ses appartenances et dépendances sise à Strasbourg marché aux volailles ci devant Place Gayot où elle est numérotée n° 14 et rue des Sœurs où elle porte le n° 14, d’un côté le coin de l’issue qui fait la communication de la rue des Sœurs à la place Gayot, de l’autre la maison du Sr Cornu. Avec cette maison sont vendus deux poelles en fonte, un autre en fayence. Titres de propriété, acquis du Sr Hediger, mercier, et Catherine Gangloff par acte reçu M° Grimmer soussigné le 16 mars 1824, les conjoints Hediger l’avaient acquis des veuve et héritiers de Jean Félix Becker, fondeur, par acte reçu Grimmer notaire soussigné le 2 janvier 1823. Les veuve et héritiers Becker l’avaient acquis de Louis Feyhl, voiturier, et Marie Catherine Trapp à la barre du Tribunal Civil par jugement sur expropriation forcée et déclaration de command du 29 juillet 1819 Les conjoints Feyhl l’avaient acquis de Jean Frédéric Klein, cordonnier, et Salomé Klein majeure par acte reçu Lacombe notaire à Strasbourg le 24 mars 1818. Les Sr et Dlle Klein l’avaient acquis de Jean Félix Becker, fondeur, par acte M°Lacombe le 20 mars 1817 – moyennant 4300 fr Enregistrement, acp 183 F° 56 du 5.4.

Fils du boucher Geoffroi Mann, Jean Frédéric Mann épouse en 1814 Marie Salomé Mahler, veuve de l’imprimeur Frédéric Schæffer  : contrat de mariage, célébration
1814 (18.4.), Strasbourg 2 (39), Not. Knobloch n° 6520
Contrat de mariage – Frédéric Mann, boucher fils majeur de Geoffroi Mann, boucher, et de Madeleine Zabern
Salomé Mahler veuve de Frédéric Schaeffer
apports du futur époux 2500 fr et de la future épouse 1200 fr
Enregistrement, acp 124 F° 99 du 19.4.

Mariage, Strasbourg (n° 53)
Acte de mariage, célébré à l’hôtel de ville de Strasbourg à dix heures du matin le 5 mai 1814. Jean Frédéric Mann, majeur d’ans né en légitime mariage le 26 septembre 1780 à Strasbourg, domicilié à Strasbourg, Boucher, fils de Jean Geofroi Mann, boucher en cette ville et de Catherine Madeleine von Zabern, ci présente et consentante, Marie Salomé Mahler, majeure d’ans, née en légitime mariage le 16 juin 1776 à Strasbourg, domiciliée à Strasbourg veuve de Frédéric Schaeffer, imprimeur décédé en cette ville le 18 juin 1806, fille de Jean Jacques Mahler, pêcheur en cette ville et de feu Anne Barbe Hermann (signé) Jean Frédéric Mann, Maria Salomea Schäffer (i 2)

Jean Frédéric Schæfer épouse en 1800 Marie Salomé Mahler, fille du pêcheur Jacques Mahler : contrat de mariage, célébration
1800 (16 pluviose 8), Strasbourg 2 (13), Not. Knobloch n° 319
Eheberedung – bürger Friedrich Schäffer der ledige mehrjährige buchdrucker weÿl. Friedrich Schäffer, des Küblers mit Maria Kolbin deßen Wittib ehelich erzeugter Sohn
Jungfrau Maria Salome Mahler mehrjährigen Alters bs. Jacob Mahler des fischers mit Barbara geb. hermännin ehelich erziehlte tochter
Enregistrement, acp 71 F° 85 du 19 plu, 8

Mariage, Strasbourg (n° 204)
Cejourd’hui 30° Germinal l’an VIII de la République française une et indivisible (…) sont comparus pour contracter mariage d’une part Jean Frédéric Schaefer agé de 25 ans, imprimeur, né et domicilié en cette ville fils de feu Jean Frédéric Schaefer, bacquetier et d’Anne Marie Kolb, d’autre part Marie Salomé Mahler, agée de 23 ans, née et domiciliée en cette ville, fille de Jean Jacques Mahler, pêcheur & de feu Anne Barbe Hermann (…) 1° l’acte de naissance du futur portant qu’il est né le 15 avril 1775 (…) 2° l’acte de naissance de la future portant qu’elle est née le 15 juin 1776 (signé) Fréderic Schaeffer, Maria Salomea Mahler (i 108)

Jean Frédéric Mann meurt en délaissant une fille

1836 (30.7.), Strasbourg, M° F. Grimmer (minutes en déficit)
Inventaire de la succession de Jean Frédéric Mann, boucher, et de la communauté avec Marie Salomé Mahler – à la requête de 1. la veuve, 2. Salomé Mann mineure émancipée
une maison sise à Strasbourg Marché aux Volailles n° 14, estimée à un revenu de 200 fr
Enregistrement, acp 242 F° 89-v du 3.8.

Salomé Mann épouse en 1839 le clerc de notaire Vincent Antoine Giess, originaire d’Achenheim
1839 (26.3.), Strasbourg 4 (88), Me Hatt n° 11.306
Contrat de mariage – Vincent Antoine Giess, clerc de notaire demeurant à Strasbourg, fils de Jean Georges Giess, cultivateur, ancien maire à Achenheim, et Salomé Ott
Salomé Mann, fille de feu Jean Frédéric Mann, boucher à Strasbourg et de Salomé Mahler
Enregistrement, acp 267 F° 39-v du 3.4.

Séparation de corps et de biens entre Vincent Antoine Giess et Salomé Mann
1845 (11.8.), Strasbourg 10 (105), Me Zimmer n° 5802
Inventaire de séparation de biens entre M. Vincent Antoine Giess, clerc de notaire et Mme Salomé Mann conjoints demeurant à Strasbourg
Mme Salomé Mann épouse séparée de corps et de biens de M. Vincent Antoine Giess, clerc de notaire, les deux demeurant à Strasbourg, laquelle nous a exposé ce qui suit. Sur la demande de séparation de corps et de biens qu’elle a intentée contre son mari, le tribunal civil de première instance séant à Strasbourg a, par un jugement du 19 mai 1845 ordonné la séparation de corps et de biens, autorisé la femme à la poursuite de ses droits, et commis M° Zimmer soussigné pour procéder à l’inventaire et au partage de la communauté d’entre les parties.
acp 339 (3 Q 30 054) f° 13-v du 13 août – Contrat de mariage reçu Hatt notaire le 26 mai 1839. Les apports du futur époux consistent en une somme de 1200, ceux de la future épouse en une somme de 2400 francs à elle donné par sa mère
Les objets mobiliers encore existant et propres à la Dame Giess sont évalués à la somme de 1542 francs et estimés par le Sr Kraft commissaire priseur à Strasbourg à ce nommé
La Dame Giess déclare en outre avoir apporté en mariage divers autres objets évalués 25 francs
La communauté d’entre les époux Giess s’élève à la somme de 3828 francs, le passif à la somme de 3961 francs, y compris les reprises réciproques
Description des titres et papiers

Marie Salomé Mahler meurt en 1852 en délaissant un fils de son premier mariage et une fille du second
1852 (14.10.), M° Burtz (minute en déficit)
Inventaire de la succession délaissée par Marie Salomé Mahler veuve en premières noces de Jean Frédéric Schaeffer, imprimeur et en 2° noces de Jean Frédéric Mann, boucher à Strasbourg, décédée le 6 septembre 1852. Dressé à la requête de 1) Salomé Mann, épouse séparée de corps et de biens de Vincent Antoine Giess, clerc de notaire à Sarrebourg, 2) Jean François Schaeffer fils, boucher demeurant à Strasbourg. La D° Giess agissant en outre comme héritière pour un tiers de la défunte suivant testament olographe en date du 10 juin 1847, déposé en l’étude de M° Burtz Nre le 7 septembre dernier.
acp 414 (3 Q 30 129) f° 6-v du 18 octobre (succession déclarée le 17 Xbre 1852. – Il dépend de ladite succession un mobilier estimé 190 francs
acp 414 (3 Q 30 129) f° 28 du 26 8.br (vacation du 21 octobre) Il dépend encore de ladite succession argent comptant 74. Description des titres et papiers
Suivant acte reçu Zimmer le 11 août 1845 il est dit que c’est à tort qu’on a porté dans son contrat de mariage une dot de 1200 francs au lieu de 2400 francs et que le trousseau mobilier doit être de 1542 au lieu de 1200, différence 342.
acp 414 (3 Q 30 129) f° 65 du 8 9.br (vacation du 4 novembre) Description des titres et papiers

Enregistrement de Strasbourg, ssp 112 (3 Q 31 611) f° 96 du 9.9.1852
10 juin 1847, Testament – Marie Salomé Mahler veuve de Jean Frédéric Mann boucher

Lors de la liquidation de la succession, la fille fait valoir ses droits en alléguant les omissions dans la succession de son père. La maison au marché Gayot lui est attribuée.

1853 (24.2.), Strasbourg 3 (97), Not. Burtz n° 3027
Liquidation et partage de la succession délaissée par Marie Salomé Mahler veuve en premières noces de Jean Frédéric Schaeffer et en deuxièmes noces de Jean Frédéric Mann
du 24 février 1853. Ont comparu D° Salomé Giess née Mann demeurant à Strasbourg épouse de M. Vincent Antoine Giess, principal clerc de notaire demeurant à Sarrebourg, dont elle est judiciairement séparée de corps et de biens, et autorisée spécialement de lui aux effets ci après (…) Et le Sr Jean François Schaeffer fils, boucher demeurant à Strasbourg, Lesquels comparants ont, par les présentes, procédé à la liquidation et au partage de la succession de leur mère défunte

Observation préliminaire. Mariage de la défunte, décès de son second mari. D° Marie Salomé Mahler veuve en premières noces du Sr Jean Frédéric Schaeffer s’était remariée en secondes noces avec le Sr Jean Frédéric Mann, boucher à Strasbourg après avoir fait avec lui un contrat de mariage devant M° Knobloch notaire à Strasbourg le 18 avril 1814 qui avait établi entr’eux communauté de biens réduite aux acquêts. Le Sr Mann est décédé à Strasbourg le 25 décembre 1835 laissant Mad. Geiss sa fille mineure émancipée pour son unique héritière comme le constate l’inventaire dressé après son décès par M° Frédéric Grimmer notaire à Strasbourg le 30 mai 1836. Cet inventaire, dont le dépouillement a été fait dans celui dressé après le décès de la mère et qui sera cité plus loin, donne les résultats suivants (…) Mais à la mort de la mère Mad° Giess a vivement protesté contre les omissions graves faites à son préjudice dans ce premier inventaire et comme la veuve avait gardé toute la masse entre ses mains sans qu’il y ait jamais eu de liquidation ni de partage sa succession est donc restée comptable envers sa fille de toute la part réellement héritée par elle de son père
2° observation. Décès de la D° Mann, son testament, inventaire. La D° Mann est décédée à Strasbourg le 6 septembre 1852. Quelques années avant sa mort elle a fait un testament olographe sous la date du 10 juin 1847 qui a été dépose à M° Burtz notaire soussigné suivant une ordonnance de M. le Président du tribunal civil de Strasbourg du 7 septembre dernier. Par ce testament la défunte a légué à sa fille le tiers de sa succession par conséquent toute la portion disponible et elle a ajouté qu’elle faisait cette disposition pour tranquilliser sa conscience et pour dédommager en quelque sorte sa fille du préjudice éprouvé par elle sur la fortune paternelle, en ce que l’inventaire dressé le 30 juillet 1836 n’indique point tout ce qui appartenait à son père.
Le 14 octobre dernier M° Burtz notaire soussigné dressé l’inventaire de la succession maternelle, lequel constate que la défunte a laissé pour seuls et uniques héritiers ses deux enfants M. Schaeffer né de son premier mariage et Mad° Giess sa fille du second lit. En vertu du testament précité M. Schaeffer n’a donc droit qu’à un tiers de la succession et les deux autres tiers reviennent à sa sœur. C’est dans cet inventaire que Mad. Giess a énergiquement déclaré contre les omissions dont on a déjà parlé plus haut et le préjudice considérable qu’elle en souffre. Elle a soutenu que le testament de sa mère était loin de la dédommager suffisamment et elle a signalé plusieurs créances omises (…)
3° observation, Constitutions dotales (…) 4° observation, Arrangement de famille
Liquidation Masse à partager. Art. 1°. Une maison d’habitation avec un étal de boucher au rez-de-chaussée droits et dépendances à Strasbourg rue des sœurs N° 15 et marché Gayot n° 14 tenant d’un côté à une ruelle qui communique de ce marché à la rue des sœurs, de l’autre côté à une maison de Mr Schaeffer, devant à la rue des sœurs et derrière au marché Gayot.
Etablissement de propriété. Cette maison dépendait de la communauté qui avait existé entre les S. & D° Mann et par suite de la donation faite au profit du survivant d’eux dans leur contrat de mariage, au prédécès du mari trois 8° en appartiennent à sa succession et cinq 8° à la succession de sa veuve à laquelle comme on l’a vu plus haut Mad° Giess participe pour deux tiers et M. Schaeffer pour un tiers. Lesdits S. & D° Mann en avaient fait l’acquisition sur le Sr Georges Frédéric Haess, farinier, et D° Marie Salomé Volck, conjoints à Strasbourg moyennant le prix de 4300 francs (…) le tout aux termes d’un contrat de vente passé devant M° Frédéric Grimmer le 29 mars 1827, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 19 avril suivant, volume 201 N° 36. (…). Les conjoints Haess avaient aussi acquis la maison Sr Auguste Hediger, mercier, et de D° Catherine Gangloff sa femme de Strasbourg pour le prix de 5800 francs suivant contrat de vente passé devant M° Frédéric Grimmer le 16 mars 1824, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le premier avril suivant volume 166 N° 122 (…). Les conjoints Haess étaient propriétaires de la maison au moyen de la vente que leur en avait faite les veuve et héritiers du Sr Jean Félix Becker fondeur à Strasbourg moyennant le prix de 5000 francs aux termes d’un contrat passé devant M° Grimmer le 2 janvier 1823 transcrit le 11 du même mois Vol. 156 N° 8. (…) Aux veuve et héritiers Becker la maison avait ét adjugée à la barre du tribunal civil de Strasbourg pour le prix de 4100 francs suivant jugement du 29 juillet 1819 transcrit le 20 août suivant vol. 121 N° 28. Cette adjudication a eu lieu sur les poursuites en expropriation forcée dirigées contre le S. Louis Feyl voiturier et Catherine Trapp conjoints à Strasbourg propriétaires antérieurs de la maison & débiteurs saisis (…). Les conjoints Feyl avaient acquis la maison du Sr Jean Frédéric Klein cordonnier et Dlle Salomé Klein majeure de Strasbourg pour le prix de 5620 francs en vertu d’un contrat de vente devant M° Lacombe notaire à Strasbourg le 24 mars 1818 et contenant délégation du prix (…)
Attributions. M. Schaeffer (…). Mad. Giess. Est abandonné à cette dernière tout l’actif restant de la masse sans aucune exception, par conséquent la maison rue des sœurs et marché Gayot avec tous les objets, outils et ustensiles dépendant de l’étal de boucher au rez-de-chaussée et dont la description a été faite dans l’inventaire
acp 417 (3 Q 30 132) f° 18 du 3.3. – Masse à partager. Une maison (…) estimée 8000, créances 7995, total 15.997
Suivant arrangement verbal fait entre les copartageants il est attribué au Sr Schafeffer la somme de 5000 francs et le surplus à la D° Giess. La masse d’après l’inventaire est de 21.089 dont à déduire 1) succession du père de la D° Giess 1527 2) 2/3 de la maison à elle appartenante 3000, ensemble 4527, reste 16.652

Salomé Mann meurt en 1871 en délaissant un fils
1871 (25.3.), Strasbourg 10 (166), Not. Kœrttgé (Jean Théodore) n° 1933
25 mars 1871. – Inventaire de la succession de dame Salomé Mann décédée en son domicile à Strasbourg le 12 janvier 1871, épouse séparée de corps et de biens de M. Vincent Antoine Giess – à la requête de M. Charles Edouard Sommereau, clerc de notaire demeurant à Strasbourg, agissant au nom et comme mandataire de M. Jules Antoine Frédéric Auguste Giess, commis à l’administration des postes, demeurant à Parie rue folie Méricourt N° 98 (…) en qualité de seul et unique héritier de dame Salomé Mann (…) en le maison mortuaire rue des Tripes n° 2
acp 597 (3 Q 30 312) f° 84 du 27.3. (Sterbefall erklärt den 13. Juni 1871) Es hänge vom Nachlass ab 1) Mobilien 539, 2) Geld 350, 3) 12 Obligationen des Grund Credits in Paris, 3) Schuldscheine 7997

Salomé Mann vend la maison au débitant de vins Jean Edouard Bochinger et à Caroline Diemer

1859 (19.4.), Strasbourg 10 (139), Not. Zimmer (Louis Frédéric)
Vente 19 avril 1859. a comparu dame Salomé Mann, épouse séparée de corps et de biens aux termes d’un jugement rendu par le tribunal civil de Strasbourg le 19 mai 1845, de M. Vincent Antoine Giess, clerc de notaire, elle demeurant et domiciliée à Strasbourg, Mme Giess dûment autorisée à l’effet des présentes de sondit mari suivant pouvoir sous seing privé daté d’Achenheim du premier octobre 1852 (…) laquelle comparante a, par les présentes, vendu (…)
à Mr Jean Edouard Bochinger, débitant de vins, et à dame Caroline Diemer son épouse qu’il autorise à l’effet des présentes, les deux demeurant et domiciliés à Strasbourg
Désignation. une maison avec droits, appartenances et dépendances, les latrines communes avec la maison du Sr Schaeffer, sise à Strasbourg rue des Sœurs N° 13, autrefois N° 15, et marché Gayot N° 7, autrefois N° 14, tenant d’un côté à une ruelle qui communique de ce marché à la rue des sœurs, de l’autre côté à la propriété de Mr Schaeffer, par devant à la rue des sœurs et par derrière au marché Gayot. (…)
Etablissement de propriété. Cet immeuble appartient à Mme Giess comparante pour lui avoir été attribué en toute propriété par le partage des biens qui dépendaient de la communauté qui avait existé entre feu Mr Jean Frédéric Mann, vivant boucher, et feue dame Marie Salomé Mahler, père et mère de la dame Giess comparante, ainsi qu’il résulte d’un acte fait entre majeurs, sans soulte, dressé par M° Burtz notaire à Strasbourg le 24 février 1853. Les conjoints Mann en ont eux-même fait l’acquisition de M. Georges Frédéric Haess, farinier, et dame Marie Salomé Volck, conjoints à Strasbourg aux termes d’un contrat de vente passé devant M° Georges Louis Frédéric Grimmer notaire à Strasbourg le 29 mars 1827, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 19 avril suivant, volume 201 N° 36, et inscrit d’office le même jour volume 184 N° 254. Cette acquisition a eu lieu moyennant le prix de 4300 francs (…). Les conjoints Haess en ont eux-même fait l’acquisition du Sr Auguste Hediger, mercier, et dame Catherine Gangloff sa femme de Strasbourg aux termes d’un contrat de vente passé devant ledit M° Grimmer le 16 mars 1824, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le premier avril suivant volume 166 N° 122 et inscrit d’office le même jour volume 163 N° 527. Cette acquisition a eu lieu moyennant le prix de 5800 francs (…). L’établissement de propriété du même immeuble se trouve encore constaté par 1) un contrat de vente passé devant ledit M° Grimmer le 2 janvier 1823, 2) un acte de ratification reçu par le même notaire le 29 janvier 1823, 3) un jugement d’adjudication prononcé à la barre du tribunal civil de Strasbourg le 29 juillet 1819 et déclaration de command du même jour, 4) un contrat de vente passé devant M° Lacombe notaire à Strasbourg le 24 mars 1818 et 5) un contrat passé devant le même notaire le 20 mars 1817.
Charges, clauses et conditions (…) L’entrée en jouissance au profit des acquéreurs est fixée au 25 mars dernier (…) Prix 10.000 francs, à valoir sur ce prix la venderesse reconnaît avoir reçu des acquéreurs la somme de 1000 francs (…) Assurance contre l’incendie (…)
acp 478 (3 Q 30 193) f° 14-v du 20.4.

Le menuisier Jean Edouard Bochinger épouse en 1852 Caroline Diemer
Mariage, Strasbourg (n° 367)
Du 4° jour du mois de septembre 1852 à dix heures du matin. Acte de mariage de Jean Edouard Bochinger, majeur d’ans, né en légitime mariage le 5 juillet 1816 à Strasbourg, domicilié à Strasbourg, Menuisier, fils de feu Jean Bochinger, tisserand décédé en cette ville le 16 janvier 1825 et de Marie Rosine Salomé Wehrlen, domiciliée en cette ville, ci présente et consentante, et Caroline Diemer, mineure, née en légitime mariage le 13 mars 1832 à Strasbourg, domiciliée à Strasbourg, fille de Jean Michel Diemer, farinier, et de Salomé Eckhoff, conjoints domiciliés en cette ville ci présents et consentants (…) il n’y a pas eu de contrat (i 5)

Jean Edouard Bochinger meurt en 1863 en délaissant deux enfants.

1863 (8.7.), Strasbourg 10 (149), Not. Zimmer (Louis Frédéric) n° 15.175
Inventaire de la communauté de biens qui a existé entre dame Caroline Diemer et feu Mr Edouard Bochinger vivant débitant de vins son défunt époux et de la succession de ce dernier décédé à Strasbourg le premier juin 1863.
L’an 1863, le mercredi 8 juillet à deux heures de relevée à la requête de dame Caroline Diemer, demeurant et domiciliée à Strasbourg, veuve de Mr Edouard Bochinger vivant débitant de vins agissant
A) en son nom personnel 1° à cause de la communauté légale qui à défaut de contrat de mariage a existé entre elle et feu Mr Jean Edouard Bochinger vivant débitant de vins son défunt époux, 2° à cause des reprises qu’elle peut avoir à exercer sur ladite communauté, 3° comme donataire de l’usufruit gratuit et viager de la moitié de la succession de son défunt mari, aux termes d’un acte reçu par M° Zimmer notaire ci après nommé le 15 avril 1863, enregistré, 4° comme usufruitière légale des biens de ses enfants mineurs ci après nommés jusqu’à leur âge de dix-huit ans ou leur émancipation
B) au nom et comme mère et tutrice légale de a) Emilie Caroline Bochinger, née le 31 juillet 1857, b) Emile Edouard Bochinger né le 9 février 1860, ses deux enfants mineurs, demeurant avec elle, issus de son mariage avec son défunt époux susnommé dont ils sont habiles à se dire et porter seuls et uniques héritiers chacun pour moitié
en présentce de Mr Chrétien Bochinger, menuisier demeurant et domicilié à Strasbourg agissant en qualité de subrogé tuteur des dits mineurs Bochinger
en la maison mortuaire, rue des sœurs N° 13

Immeuble. une maison avec droits, appartenances et dépendances, les latrines communes avec la maison du Sr Schaeffer, sise à Strasbourg rue des sœurs N° 13, autrefois N° 15, et marché Gayot N° 7, autrefois N° 14, tenant d’un côté à une ruelle qui communique de ce marché à la rue des sœurs, de l’autre côté à la propriété de Mr Schaeffer, par devant à la rue des sœurs et par derrière au marché Gayot. Cette maison a été acquise durant la communauté de biens qui a existé entre entre les époux Bochinger de dame Salomé Mann, épouse séparée de corps et de biens de M. Vincent Antoine Giess, mais dûment autorisée de ce dernier, aux temes d’un contrat de vente passé devant M° Zimmer, notaire soussigné le 19 avril 1859 transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 12 mai suivant volume 774 N° 15 et inscrit d’office volume 733 N° 300. Sur le prix d’acquisition de cet immeuble il reste encore dû la somme de 6000 francs qui figurera ci-après dans la masse passive. Cet immeuble est occupé seul par la famille du défunt est évaluté, mais pour la perception des droits d »enregistrement seulement, à un revenu annuel de 500 francs, sans distraction des charges, représentant en denier vingt un capital de 10.000 francs. La grosse de ce contrat de vente se trouve entre les mains de la dame Giess créancière, une expédition de vente reçue par M° Grimmer notaire à Strasbourg le 29 mars 1829 concernant la dite maison a été paraphé et inventorié comme pièce unique
acp 523 (3 Q 30 238) f° 67-v du 15.7. (succession déclarée le 10. 7.bre 1863) Communauté, un mobilier estimé 1355
une maison à Strasbourg rue des sœurs N° 13
masse passive 7867
succession, garde robe 76

Caroline Diemer se remarie avec le peintre Jean Guillaume Michel, veuf d’Hélène Lappert
1864 (9.4.), Strasbourg 10 (151), Not. Zimmer (Louis Frédéric) n° 15.508
Contrat de mariage, 3 avril 1864 – ont comparu I) Mr Jean Guillaume Michel, peintre, veuf avec un enfant mineur de dame Hélène Lappert demeurant et domicilié à Strasbourg, né en cette dernière ville le 9 juin 1826 du légitime mariage de Mr Jean Michel et de dame Catherine Karcher conjoints demeurant à Strasbourg, stipulant comme futur époux
II) dame Caroline Diemer, débitante de vins, veuve avec deux enfants mineurs de Mr Jean Edouard Bochinger, menuisier demeurant et domiciliée à Strasbourg, née en cette dernière ville le 13 mars 1832 du légitime mariage de Mr Jean Michel Diemer et de dame Salomé Eckhoff conjoints demeurant à Strasbourg stipulant comme future épouse
acp 531 (3 Q 30 246) f° 82 du 11.4. stipulation du régime de communauté de biens réduite aux acquêts, réserve d’apports et d’héritages
Le survivant des futurs aura en outre l’usufruit des biens de la communauté
Les apports du futur époux sont constatés sur inventaire reçu Zimmer le 9 du courant et ceux de la future épouse par inventaire reçu Zimmer le 8 juillet 1863
Donation par le futur époux à la future épouse de l’usufruit de la moitié de la succession et par la future au futur de pareil usufruit

Liquidation Bochinger
1869 (2.3.), Strasbourg 7 (131), Not. Edouard Stromeyer n° 6258
Liquidation et partage de la communauté de biens qui a existé entre Jean Guillaume Michel et Caroline Diemer, veuve en premières noces de Jean Edouard Bochinger
du 2 Mars 1869. – Liquidation en exécution d’un Jugement rendu par le Tribunal civil de première instance séant à Strasbourg sous la date du 16 novembre 1868.
M° Stromeyer commis aux présentes par le Jugement sus-énoncé dont une grosse est restée annexée à un procès verbal d’adjudication dressé par lui et l’un de ses collègues le 7 janvier 1869, enregistré.
Ont comparu Mad° Caroline Diemer, épouse dûment assistée et autorisée du Sr Jean Guillaume Michel, peintre et débitant de vins, avec lequelle elle demeuret et domiciliée à Strasbourg, veuve en premières noces de M. Jean Edouard Bochinger, vivant menuisier et débitant de vins à Strasbourg,
agissant 1. à cause de la communauté légale qui à défaut de contrat de mariage a existé entre elle et son époux en premières noces, 2. usufruitière de la moitié de la succession de sondit mari suivant donation entre époux reçue par M° Zimmer alors notaire à Strasbourg le 15 avril 1863, enregistrée, 3. comme ayant la jouissance des biens de ses enfants mineurs jusqu’à leur âge de dix-huit ans en vertu de l’article 384 du code Napoléon, 4. comme mère et tutrice légale de ses deux enfants mineurs, Emilie Caroline Bochinger, née le 31 juillet 1857, et Emile Edouard Bochinger né le 9 février 1860, dont la tutelle lui a été conservée lors de son convol en secondes noces (…) lesdits deux enfants mineurs seuls et uniques héritiers de leur père défunt ainsi qu’il résulte de l’inventaire dressé après son décès de ce dernier par M° Zimmer alors notaire à Strasbourg le 8 juillet 1863,
M. Chrétien Bochinger, menuisier demeurant et domicilié à Strasbourg agissant en qualité de subrogé tuteur des deux enfants mineurs Bochinger (…)
Observations préliminaires – Première observation. Donation entre époux. Décès de M. Bochinger. Inventaire (…)
Seconde observation. Licitation de la maison (…)
Troisième observation. Masse passive
Quatrième observation. Cessation de l’indivision
acp 581 (3 Q 30 296) f° 37-v du 6.3. – Communauté. Masse active, mobilier 1247, aregent 108, prix de la maison adjugée 10.500, total 11.855
Masse passive 8085, reste 3769, dont moitié 1884
Succession, moitié du bénéfice de la communauté 1884, garde robe 75, total 1960
Masse passive 190, reste 1770.
Abandonnements (…)

Caroline Diemer meurt en 1871 en délaissant deux enfants de son premier mariage
1872 (1.6.), Strasbourg 7 (137), Not. Edouard Stromeyer n° 7768
Inventaire de la Communauté de biens de qui a existé entre entre M. Jean Guillaume Michel, peintre, et Mad° Caroline née Diemer son épouse défunte, veuve en premières noces de M. Jean Edouard Bochinger, vivant menuisier à Strasbourg, elle décédée le 12 décembre 1871, ainsi que de la succession de cette dernière
L’an 1872 le samedi premier Juin à deux heures de l’après-midi, à la requête I. de M. Jean Guillaume Michel, peintre, veuf en premières noces de Mde Caroline Diemer lui demeurant et domicilié à Strasbourg, cette dernière veuve en premières noces avec deux enfants mineurs de M. Jean Edouard Bochinger, vivant menuisier à Strasbourg, agissant 1° à cause de la communauté de biens réduite aux acquêts qui a existé entre entre lui et Md° Diemer son épouse défunte, aux termes de leur contrat de mariage reçu par M° Zimmer, alors notaire à Strasbourg le 9 avril 1864. 2° comme donataire de l’usufruit viager de tous les biens meubles et immeubles composant la part de son épouse défunte dans la société d’acquets qui a existé entre entre lui et son épouse défunte, aux termes du même contrat de mariage, 3° comme donataire de l’usufruit gratuit et viager de la moitié de tous les biens meubles et immeubles composant la succession de son épouse défunte aux termes du même contrat de mariage
II. de M. Frédéric Diemer, marchand de farine demeurant et domicilié à Strasbourg, agissant en qualité de tuteur datif de A. Emilie Caroline Bochinger, née le 31 juillet 1857, B. Emile Edouard Bochinger né le 9 février 1860, enfants mineurs procréés durant l’union qui a existé entre entre Md° Caroline Diemer et M. Jean Edouard Bochinger, vivant menuisier à Strasbourg, son époux défunt en premières noces (…) III. et en présence de M. Chrétien Bochinger, menuisier demeurant et domicilié à Strasbourg, agissant en qualité de subrogé tuteur des deux enfants mineurs Bochinger (…)
dans la maison d’habitation située à Strasbourg, marché Gayot où elle porte le Numéro 15 où Md° Michel née Diemer est décédée le 13 décembre 1871.
Contrat de mariage (…)
Mobilier. Chambre d’habitation, Chambre à coucher des enfants, Chambres garnies, Cuisine, Mansardes, Cave, Atelier se trouvant rue des poules N° 14
Communauté. Immeuble. Une maison d’habitation à rez-de-chaussée surbâtie de deux Etages, mansardes et grenier, le tout nouvellement construit, situé à Strasbourg marché Gayot où elle porte le n° 6 et rue des sœurs n° 15 (…)
acp 605 (3 Q 30 320) f° 85-v n° 2195 du 12.6. (Sterbefall erklärt 11 Juni 1872) Gemeinschafft. Mobilien 2712, Geld 30, Ausstände 2772
Ein Haus Schwester Straße N° 15
Passiv 2862, Rücknahme des Wittwers 8137, Rücknahme der Verstorbenen 2354
Nachlass, Kleidung 275

Jean Guillaume Michel meurt en 1873 en délaissant une fille de son premier mariage
1873 (22.4.), Strasbourg 7 (140), Not. Edouard Stromeyer n° 8324
Inventaire de la succession de M. Jean Guillaume Michel, en son vivant peintre à Strasbourg y décédé rue des Sœurs N° 15 le 6 avril 1873
L’an 1873 le Mardi 22 avril à deux heures de l’après-midi, à la requête I. de Mr Philippe Michel, Marchand de chiffons demeurant et domicilié à Strasbourg, agissant comme tuteur datif de la mineure Guillaumette Michel née le 14 septembre 1860, procréée durant son union qui a existé entre entre le Sieur Jean Guillaume Michel vivant peintre et dame Hélène Leppert son épouse décédée vivant conjoints à Strasbourg (…), II. En présence de Mr Michel Muller demeurant et domicilié à Strasbourg, agissant en qualité de subrogé tuteur de ladite mineure Guillaumette Michel susnommée (…) habiles à se dire et porter héritiers seule et unique héritière de son père M. Jean Guillaume Michel (…)
dans une maison d’habitation située à Strasbourg marché Gayot où elle porte le Numéro 6 et rue des sœurs où elle porte le numéro 15 où M Michel est décédé au premier étage le 6 avril 1873
Mobilier. [Chambre d’habitation], Chambre à coucher des enfants, Chambre garnie, Cuisine, Mansardes, Cave
Communauté. Immeuble. Une moitié indivise d’une maison d’habitation à rez-de-chaussée surbâtie de deux Etages, mansardes et grenier, le tout nouvellement construit, situé à Strasbourg marché Gayot où elle porte le n° 6 et rue des sœurs n° 15
acp 616 (3 Q 30 331) f° 3 n° 1957 du 1.5. (Sterbefall erklärt 29/9 1873) Nachlass, Maison 3094
acp 619 (3 Q 30 334) f° 33 n° du 2.8. (Fortsetzung vom 29. Juli) Es hängt noch vom Nachlasse die Hälfte eines Hauses zu Straßburg verbrannten Hof N° 6
acp 620 (3 Q 30 335) f° 56-v n° 4325 du 29.9. Fortsetzung vom 27. September – Ausstände 707, Geld 407

Caroline Diemer acquiert la maison par licitation

1869 (7.1.), Strasbourg 7 (130), Not. Edouard Stromeyer
Dépôt de cahier des charges du 7 décembre 1868 – Ont comparu 1. Md° Caroline Diemer, veuve en premières noces de M. Jean Edouard Bochinger, vivant menuisier et débitant de vins à Strasbourg, épouse en secondes noces de M. Jean Guillaume Michel, peintre et débitant de vins, de son mari dûment autorisée, demeurant et domiciliés ensemble à Strasbourg, agissant 1. à cause de la communauté légale qui à défaut de contrat de mariage a existé entre elle et son premier mari défunt M. Bochinger, 2. comme mère et tutrice légale de ses deux enfants mineurs, procréés durant l’union qui a existé entre entre elle et son époux défunt et nommés Emilie Caroline Bochinger, âgée de 11 ans comme étant née le 31 juillet 1857, et Emile Edouard Bochinger, âgé de huit ans comme étant né le 9 février 1860, 3. comme ayant la jouissance des biens de ses enfants mineurs jusqu’à leur âge de dix-huit ans en vertu de l’article 384 du code Napoléon, 4. comme légataire en usufruit de la moitié des biens composant la succession M. Bochinger son époux défunt, suivant donation entre époux reçue par M° Zimmer alors notaire à Strasbourg le 15 avril 1863, enregistré
2. M. Jean Guillaume Michel, peintre et débitant de vins, demeurant et domicilié à Strasbourg agissant tant pour autoriser et assister son épouse D4 Caroline née Diemer qu’en qualité de cotuteur de deux enfants mineurs du premier lit de cette dernière
3. M. Chrétien Bochinger, menuisier demeurant et domicilié à Strasbourg agissant en qualité de subrogé tuteur des deux enfants mineurs Bochinger (…) lesdits deux enfants mineurs seuls et uniques héritiers de leur père M. Jean Edouard Bochinger susqualifié, qualités qui résultent de l’inventaire dressé après le décès de ce dernier par M° Zimmer alors notaire à Strasbourg le 8 juillet 1863, M. Jean Guillaume Michel et Mde Caroline Diemer son épouse mariés aujourd’hui ensemble sous le régime de la communauté de biens réduite aux acquêts suivant leur contrat de mariage reçu par ledit notaire M° Zimmer le 9 avril 1864 (…) Ce cahier des charges a été dressé par M° Stromeyer notaire à ce commis par Jugement rendu par le tribunal civil de première instance de l’arrondissement de Strasbourg le 16 novembre 1868 pour arriver à la vente par licitation
d’une maison avec droits, aisances, appartenances et dépendances, latrines en commun avec la maison de M. Michel autrefois maison Schaeffer sise à Strasbourg rue des Sœurs N° 13 autrefois N° 15 et marché Gayot N° 7 autrefois le N° 14 tenant d’un côté à une rueelle qui communique de ce marché à la rue des sœurs, de l’autre côté à la propriété de M. Michel autrefois propriété de M. Schaeffer, par devant à la Rue des Sœurs et par derrière au marché Gayot, indivise entre la comparante Mde Caroline née Diemer veuve Bochinger et aujourd’hui épouse Michel et les deux enfants mineurs Bochinger sus nommée, issus de l’uniion Bochinger-Diemer (…)
Cahier des charges. (…) Enonciation du jugement (…) Désignation de l’immeuble à liciter (…) sur la mise de 8000 francs.
Origine de la propriété. Cet immeuble dépend de la communauté légale de biens qui à défaut de contrat de mariage a existé entre M. Jean Edouard Bochinger et Md° Caroline Diemer sa veuve survivante aujourd’hui épouse Michel, comme ayant été par eux acquis suivant contrat reçu par ledit notaire Zimmer le 19 avril 1859, dont une Grosse a été transcrite au bureau des hypothèques de Strasbourg le 12 mai suivant volume 774 Numéro 15 avec inscription d’office du même jour volume 733 Numéro 300. Ils ont fait cette acquisition sur Md° Salomé Mann, épouse séparée de corps & de biens, aux termes d’un jugement rendu par le Tribunal civil de Strasbourg le 19 mai 1845, de M. Vincent Antoine Giess, clerc de notaire, demeurant Strasbourg (…). Au décès de M. Bochinger arrivé à Strasbourg le premier juin 1863, la moitié de cet immeuble est restée à sa veuve, comme commune en biens, et l’autre moitié est échue à ses deux enfants mineurs, ses seuls et uniques héritiers, qualité constatées par linventaire préallégué. Le prix de vente qui était de 10.000 francs (…) Cette même maison a été attribuée à Mad° Giess par le partage des biens qui dépendaient de la communauté qui avait existé entre feu M. Jean Frédéric Mann, boucher, et feue D° Marie Salomé Mahler, père et mère de la D° Giess, ainsi qu’il résulte d’un acte fait entre majeurs sans soulte, dressé par M° Burtz alors notaire à Strasbourg le 24 février 1853. Les conjoints Mann en avaient fait l’acquisition de M. Georges Frédéric Haess, farinier, et D° Marie Salomé Volck, conjoints à Strasbourg, aux termes d’un contrat de vente passé devant M° Grimmer alors notaire à Strasbourg le 29 mars 1827, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 19 avril suivant, volume. 201 N° 36. Cette acquisition avait eu lieu moyennant le prix de 4300 francs (…). Les conjoints Haess en ont eux-mêmes fait l’acquisition de M. Auguste Hediger, mercier, et D° Catherine Gangloff sa femme de Strasbourg suivant contrat de vente passé devant ledit M° Grimmer, notaire, le 16 mars 1824, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le premier avril suivant volume 166 N° 122. Cette acquisition a eu lieu moyennant le prix de 5800 francs (…). L’établissement de propriété du même immeuble se trouve encore constaté par 1) un contrat de vente passé devant ledit notaire Grimmer le 2 janvier 1823, 2) un acte de ratification reçu par le même notaire Grimmer le 29 janvier 1823, 3) un jugement d’adjudication prononcé à la barre du tribunal civil de Strasbourg le 29 juillet 1819 et déclaration de command du même jour, 4) un contrat de vente passé devant M° Lacombe alors notaire à Strasbourg le 24 mars 1818, 5) un contrat passé devant le même notaire Lacombe le 20 mars 1817. – Situation hypothécaire. L’immeuble sera vendu franc et quitte de toutes dettes, ventes, privilège et hypothèques. – Charges, clauses et conditions (…) Le présent cahier des charges a été fait et dressé par M° Edouard Stromeyer notaire à Strasbourg et en son étude quai Saint Nicolas Numéro 12
Adjudication du 7 janvier 1869. N° 6193. (…) les enchères ont été portées à la somme de 10.050 francs par la Colicitante Md° Caroline Diemer, veuve en premières noces de M. Jean Edouard Bochinger, vivant menuisier et débitant de vins à Strasbourg, épouse en secondes noces de M. Jean Guillaume Michel, peintre et débitant de vins, de son mari assistée et autorisée demeurant et domiciliés à Strasbourg
acp 579 (3 Q 30 294) f° 42 du 15.12.1868, cahier des charges – acp 580 (3 Q 30 295) f° 8 du 16.1. adjudication

Caroline Diemer vend la maison à Barbe Hill et Elise Hill

1869 (28.3.), Strasbourg 11 (67), Not. Charles Keller n° 9723
Ont comparu 1. M. Jean Guillaume Michel, débitant de vins, peintre, Mad° Caroline Diemer son épouse de lui autorisée demeurant ensemble à Strasbourg, étant lesdits époux Michel mariés sous le régime de la Communauté de biens réduite aux acquêts aux termes de leur contrat de mariage passé devant M° Zimmer & son collègue, notaires à Strasbourg le 9 avril 1864, lesquels sont par les présentes vendu (…)
A Mesdlles Barbe Hill & Elise Hill, toutes deux célibataires, sans état demeurant à Strasbourg à ce présentes & acceptant, acquérant chacune pour moitié
Une maison consistant en rez-de-chaussée surmonté d’un entresol & d’un étage, cave, grenier, appartenances et dépendances, sise à Strasbourg rue des Sœurs N° 13 nouveau & 15 ancien, confrontée d’un côté par une rue, de l’autre par la maison des vendeurs, donnant par devant sur la rue des Sœurs & par derrière sur le marché Gayot où elle porte présentement le N° 7 & autrefois le N° 14. Ainsi que cet immeuble se trouve se poursuit et se comporte sans aucune exception ni réserve, déclarant les acquéreuses la bien connaître pour l’avoir vue et visitée à loisir, sont compris dans la vente tous les objets incorporés dans les dits bâtiments, ainsi qu’une petite armoire dans la cave, une autre dans une chambre l’étage.
Origine de la propriété. Les vendeurs sont propriétaires de la dite maison du chef de la Dame Michel née Diemer, ci devant veuve de M. Jean Edouard Bochinger, vivant menuisier & débitant de vins à Strasbourg par suite de l’adjudication prononcée en sa faveur lors de la vente par licitation judiciaire qui a été poursuivie entre elle & Emilie Caroline & Emile Edouard Bochinger ses deux enfants mineurs, issus de son premier mariage, dont elle est mère et tutrice légale, de & M. Michel co tuteur, ainsi que cela est à voir par le procès verbal d’adjudication dressé par M° Stromeyer, notaire à Strasbourg, à ce commis en date du 7 janvier 1869 & par le cahier des charges qui lui a servi de base. Cette licitation a eu lieu pour le prix de 10.050 francs (…). Filiation antérieure. Ledit immeuble dépendait de la Communauté de biens qui à défaut de contrat de mariage avait existé entre M. Jean Edouard Bochinger sus-nommé & ladite Caroline Diemer aujourd’hui femme Michel, comme ayant été par eux acquis suivant contrat de vente reçu par M° Zimmer & son collègue notaire à Strasbourg le 19 avril 1859, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 12 mai suivant vol. 774 N° 15 & inscrit d’office volume 733 N° 300. Cette acquisition a été faite sur lad. Salomé Mann, épouse séparée de corps & de biens de M. Vincent Antoine Giess, clerc de notaire, demeurant Strasbourg. Au décès de M. Bochinger arrivé à Strasbourg le premier juin 1863, la moitié de cet immeuble est restée à la veuve comme commune en biens & l’autre moitié est échue à ses deux enfants mineurs, ses seuls & uniques héritiers. Le prix de vente qui était de 10.000 francs (…) Cette même maison a été attribuée à Mad° Giess par le partage des biens dépendant de la communauté d’entre Jean Frédéric Mann, boucher, et Marie Salomé Mahler, ses père et mère, de leur vivant conjoints à Strasbourg, ainsi qu’il résulte d’un acte fait entre majeurs & sans soulte ni retour, dressé par M° Burtz alors notaire à Strasbourg le 24 février 1853. Les conjoints Mann en avaient fait l’acquisition de M. Georges Frédéric Haess, farinier, & Mad° Marie Salomé Volck, conjoints à Strasbourg aux termes d’un contrat passé devant M° Grimmer alors notaire à Strasbourg le 29 mars 1827, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 19 avril suivant, vol. 201 N° 36. Cette acquisition a eu lieu moyennant le prix de 4300 francs (…). Enfin les conjoints Haess en ont eux-mêmes fait l’acquisition de M. Auguste Hediger, mercier, & dame Catherine Gangloff conjoints à Strasbourg suivant contrat de vente passé devant ledit M° Grimmer, notaire, le 16 mars 1824, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le premier avril suivant volume 166 N° 122. Cette acquisition a eu lieu moyennant le prix de 5800 francs (…). Et l’établissement de propriété du même immeuble se trouve encore constaté par 1. un contrat de vente reçu par M° Grimmer, notaire, le 2 janvier 1823, 2. une ratification reçu par le même notaire le 29 janvier 1823, 3. un jugement d’adjudication prononcé à la barre du tribunal civil de Strasbourg le 29 juillet 1819, 4. un contrat de vente passé devant M° Lacombe & et son collègue notaires à Strasbourg le 24 mars 1818, 5. un contrat passé devant le même notaire le 20 mars 1817. (…) Prix, 11.000 francs, laquelle somme les vendeurs reconnaissent avoir reçu comptant
acp 581 (3 Q 30 296) f° 92-v du 1.4.

Elisabeth Hill meurt en 1877 à Bœrsch
Décès, Bœrsch (n° 5)
Börsch am 4. Februar 1877. Vor dem unterzeichneten Standesbeamten erschienen heute die Maria Anna Bauer wohnhaft zu Börsch und zeigte an, daß Elisabeth Hill, 62 Jahre alt, katholischer Religion, wohnhaft zu Börsch, geboren zu Börsch, Tochter des verstorbenen Fuhrmanns Michel Hill und dessen Ehefrau Josephine Wohlgemuth, beide gestorben zu Börsch, zu Börsch in des Anzeigenden Behausung am 4. Februar des Jahres 1877 Vormittags um acht Uhr verstorben sei. (i 3)

Barbe Hill meurt en novembre 1897 après avoir institué pour légataires universels ses petit-neveu et nièces Alphonse, Elisabeth et Josephine Mossler

1897 (14.11.), M° Engel, Rosheim (7 E 45-1, 138) n° 2854
Testament – ist erschienen Frl. Barbara Hill, ohne Gewerbe in Börsch wohnhaft, dieselbe, kranck & bettlägerig, jedoch gesunden Geistes und Verstandes, wie es sich aus der Unterredung mit ihr ergab, diktirte in der genannten Zeugen Gegenwart dem Notar ihr Testament, wie folgt
Ich vermache meinem Großneffen Alfons Mossler, bäcker in Paris, Sohn von Alois, meiner Großnichten Elise & Josefine Mosler, beide in Börsch, meinen ganzen *isigen Nachlaß & setze sie zu meine Universal legataren ein zu gleichen Theilen
Was ich der Elise & Josefine Mossler bei Lebzeiten schon gegeben und geschenkt habe, sollen sie zum voraus haben

Décès, Bœrsch (n° 20)
Boersch am 29. November 1897. Vor dem Standesbeamten erschienen heute der Tagner August Bisch wohnhaft zu Boersch und zeigte an, daß die Köchin Barbara Hill, 77 Jahre alt, katholischer Religion, wohnhaft zu Boersch, geboren zu Boersch, ledigen Standes, Tochter des verstorbenen Fuhrmanns Michel Hill und dessen verstorbenen Ehefrau Josephine geb. Wohlgemuth zuletzt wohnhaft in Boersch, zu Boersch am 29. November des Jahres 1897 Vormittags um zwölf ein halb Uhr verstorben sei. (i 14)

Alphonse, Elisabeth et Josephine Mossler hypothèquent la maison au profit de la rentière Pauline Knoderer

1898 (25.5.), M° Loew
N° 30.512. Schuldbrief – Elise und Josephine Mossler, ledig großjährig ohne Gewerbe in Börsch, eigenen Namens und als Bevollmächtigte ihres Bruders Alphons Mossler, *tter und Maria Jund, Eheleute in Paris
zu gunsten von Pauline Knoderer, Rentnerin in Straßburg, über ein Darlehen von 5000 M
Pfand, ein Haus zu Straßburg Schwesterngasse N° 13 verbrannter Hof N° 7
acp 939 (3 Q 30 654) f° 77-v n° 994 du 1.6.

Alphonse, Elisabeth et Josephine Mossler vendent la maison à l’entrepreneur Louis Ulrich et Véronique Marco

1899 (13 & 14.3.), M° Allonas
N° 17.873. Elise Mossler, großjährig, ohne Gewerbe zu Boersch, eigenen Namens und als Bevollmächtigte ihrer Geschwister 1. Josephine Mossler, großjährig, ohne Gewerbe zu Boersch, 2. Alphons Mossler, Bäcker in Paris
an Ludwig Ulrich, Bauunternehmer und Veronika Marco, Eheleuthe in Straßburg
Stadt Strassburg. O n° 481, 481 mit 0 a 46. Wohnhaus Schwesterngasse N° 13 und verbrannter Hof N° 7 mit Erdgeschoß sowie sich ein Verkaufsladen befindet, auf Keller, einem Stockwerck und Speicher
herrührend aus dem Nachlass der Barbara Hill, gestorben zu Boersch den 18. November 1897 welche haut Testament des Notars Engel in Rosheim vom 14. November 1897 die vorgenannten drei Großneffen und Nichten zu Universallegataren eingesetzt
Genuß vom 25. März 1899 Steuern vom 1. April 1899 ab. Preis M. 12.500
bar bezahlt 7500, angewiesen an Pauline Knoderer, Rentnerin in Straßburg auf Grund Obligation Loew vom 25. Mai 1898
acp 951 (3 Q 30 666) f° 75-v n° 6024 du 21.3.

Originaire de Zellwiller, l’entrepreneur Louis Ulrich épouse en 1897 Véronique Marco, native de Blienschwiller
Mariage, Strasbourg (n° 1160)
Straßburg am 27. November 1897. Vor dem Standesbeamten erschienen heute zum Zwecke der Eheschließung 1. der Bauführer Ludwig Ulrich, katholischer Religion geboren den 17. August des Jahres 1870 zu Zellweiler (Unter-Elsaß), wohnhaft zu Straßburg, Sohn des Maurers Karl Ulrich, wohnhaft zu Zellweiler und dessen verstorbenen Ehefrau Ursula geborene Meyer zuletzt wohnhaft zu Zellweiler
2. die gewerblose Veronika Marco, katholischer Religion geboren den 20. December des Jahres 1873 zu Blienschweiler (Unter-Elsaß), wohnhaft zu Blienschweiler, Tochter des verstorbenen Bäckermeisters Hieronimus Marco, wohnhaft zuletzt zu Blienschweiler und dessen Ehefrau Elisabeth geb. Meistertzheim, wohnhaft zu Blienschweiler (unterzeichnet) Louis Ulrich, Véronique Ulrich gb. Marco (i 94)

Louis Ulrich et Véronique Marco revendent un mois plus tard la maison au commerçant André Sitter

1899 (15.4.), M° Allonas
n° 17.945. Ludwig Ulrich, Bauunternehmer und Veronica Marco, Eheleute in Straßburg
Andreas Sitter, Kaufmann allda
Stadt Strassburg. Ein zu Straßburg in der Schwesterngasse N° 13 und verbrannter Hof N° 7 gelegenes Wohnhaus mit Erdgeschoß mit Verkaufsladen, Keller, einem Stockwerk und Speicher Zubehör O n° 481, 481 mit 0 a 46.
Akt Allonas vom 13 und 14. März 1899.
Besitz sofort, Genuß vom 25. März 1899 Steuern vom 1. April 1899. Der Kaufpreis mit 12.500 Mark und Erwerber angewiesen zu bezahlen a) der Pauline Knoderer ledige Rentnerin hier laut Schuldbrief vom 15. Mai 1898, 5000, b) dem Ludwig Philipp Landau, Immobilien-Agent und Leo Kuhn, Kaufmann beide hier, laut Schuldbrief Allonas vom 14. und 22. März 1899, 7500 M.
acp 953 (3 Q 30 668) f° 43 n° 319 du 17.4.

Originaire d’Ernolsheim, André Sitter épouse en 1869 Joséphine Cetty de Sélestat
Mariage, Sélestat (n° 76)
Mairie de Schlestadt, le 17 novembre 1869 à onze heures du matin. Acte de mariage de Sitter, André, Célibataire, âgé de 29 ans, né à Ernolsheim (Bas Rhin) le premier décembre 1840 (…) négociant domicilié à Strasbourg (Bas-Rhin) fils légitime majeur de Sébastien Sitter, âgé de 63 ans, cultivateur domicilié à Ernolsheim, ci présente et consentant, et de feu Bernhard Marguerite âgée de 60 ans, sans état domiciliée à Ernolsheim, y décédée le 27 novembre 1867, et de Cetty Josephine, Célibataire âgée de 24 ans, née à Schlestadt le 18 juillet 1845 (…) sans état domiciliée à Schlestadt, fille légitime majeure d’Antoine Cetty âgé de 58 ans, vitrier domicilié à Schlestadt, ci présent et consentant, et de Marie Thérèse Offenstein, âgée de 58 ans, sans état domiciliée à Schlestadt ci présente et consentante (…) il y a eu contrat devant M° Ebert notaire à Schlestadt en date du 14 novembre courant (i 41)

Joséphine Cetty meurt dans sa maison le 11 janvier 1917
Décès, Strasbourg (n° 82)
Strassburg am 11. Januar 1917. Vor dem Standesbeamten erschienen heute der Rentner Andreas Sitter, wohnhaft zu Strassburg, Schwesterngasse 17, und zeigte an, daß seine Ehefrau Josephie Sitter, geborene Cettÿ, 71 Jahre 5 Monate alt, katholischer Religion, wohnhaft zu Straßburg, geboren zu Schlettstadt (Unter-Elsass) Tochter der verstorbenen Eheleute Anton Cetty, Glaser, und Therese geborenen Ofenstein, bede zuletzt in Schlettstatt wohnhaft, zu Straßburg am 11.ten Januar des Jahres 1917 vormittags um ein einhalb Uhr verstorben sei (i 42)



27, rue de l’Argile


Rue de l’Argile n° 27 – IV 128 (Blondel), P 669 puis section 58 parcelle 68 (cadastre)

Démolie en 1912 lors de la Grande Percée


La rue de l’Argile pendant sa démolition en 1912. Le n° 27 est la maison à pignon au milieu de l’image – Escalier (AMS, cote 118 MW)

La petite maison entre celles qui appartiennent à la fondation Saint-Marc au sud et celle appelée zum Kessel (au Chaudron, d’après le nom de son propriétaire) au nord est portée au nom du mercenaire Jean Schweickhard Ittel dans le Livre des communaux (1587). Elle appartient ensuite au fripier Mathias Geisser (1615). Le fripier Etienne Zumsteeg acquiert en 1622 un jardin et non une maison, ce qui suggère une nouvelle construction. Les propriétaires suivants sont les ayants droit du fabricant de chausses Martin Schneller (1660-1688). La femme délaissée par le tailleur Gaspard Honig en est propriétaire de 1719 à sa mort en 1732. La veuve du fabricant de pain d’épice Adolphe Dannecker l’acquiert et en transmet la propriété à son fils du même nom. La maison revient à son créancier Jean Kien, maître des rentes, (1754-1763) puis au cordonnier Jean Michel Gütel dont les ayants droit en conservent la propriété jusqu’en 1843. L’enquête avant les démolitions de la Grande percée y mentionne trois portes XVIII° siècle. Aucun billet d’estimation n’est conservé, aucun document ne signale une transformation ou une construction.


Partie centrale de la rue de l’Argile sur le plan Blondel (ADBR, 1 L Plan 5)

Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 145 (Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) mentionne un bâtiment à rez-de-chaussée et deux étages en maçonnerie. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade est la cinquième à gauche du repère (a), la seule à avoir pignon sur rue. Il y a une fenêtre et une porte au rez-de-chaussée, deux fenêtres à chacun des deux étages, une lucarne dans les combles.
La maison porte d’abord le n° 37 (1784-1857) puis le n° 27.


Elévations – Partie centrale de la rue de l’Argile – Coupe du bâtiment (relevés du service d’architecture de la Ville, 1911, cote 901 W 161)

Le boulanger célibataire Joseph Bürck en est propriétaire de 1843 à sa mort en 1880. Le taillandier Samuel Breidt l’acquiert en 1893 et la vend à la Ville de Strasbourg qui la fait démolir en 1912 lors de la Grande Percée (voir le cadastre et les annuaires d’adresses).


Rue du Vingt-deux-novembre, juin 2014. La maison se trouvait à l’endroit de la rue, devant la jonction entre les deux bâtiments

janvier 2024

Sommaire
CadastrePolice du BâtimentRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1587 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Jean Schweickhard Ittel, mercenaire, et (1581) Marguerite Hoffbauer puis (1608) Chrétienne, auparavant (1573) femme du jardinier Mathias Kling puis (1598) du pêcheur Michel von Hipsheim – luthériens
1615* v Mathias Geisser, fripier, et (1603) Marie Albrecht – luthériens
1619 h Félix Lengel, tailleur, et (1619) Marie Albrecht veuve de Mathias Geisser – luthériens
1622 v Etienne Zumsteeg, fripier, et (1620) Marie Beres d’abord (1599) femme de Jean Félix Lenglin puis (1602) d’André Keller, les deux tailleurs – luthériens
1634 h Laurent Beris, menuisier, et (1619) Madeleine Binder – luthériens
1654 v Michel Stœffler, fabricant de chausses, et (1623) Anne Spring puis (1637) Marguerite Voltz d’abord (1613) femme du fabricant de chausses Jean Jacques Scholl – luthériens
1660 v Martin Schneller, fabricant de chausses, et (1616) Chrétienne Brey puis (1624) Anne Rissenreuter – luthériens
1671 h Jean Jacques Scholl, fabricant de chausses, et (1643) Catherine Schneller – luthériens
h Jean Jacques Scholl, fabricant de chausses, et (1673) Marguerite Hans, d’abord (1667) femme de Jean Daniel Salinus – luthériens
1688 v Jean Ziegler, tailleur, préposé aux ventes, et (1647) Susanne Knœringer, (1650) Marie Biel, (1665) Anne Marie Neher, (1684) Jacqueline Ruop, enfin (1696) Anne Catherine Weiss – luthériens
1708 v Jean Merg, pelletier, et (1695) Anne Marie Klug – luthériens
1712 v Gaspard Honig, tailleur, et (1689) Anne Barbe Siberding, d’abord (1687) femme du tailleur Jean Weiss, puis (1695) Catherine Roth – catholiques
1730 v Adolphe Dannecker, fabricant de pain d’épice, et (1699) Anne Marie Sutter – catholiques
1734 h Adolphe Dannecker, fabricant de pain d’épice, et (1725) Elisabeth Schiller puis (1748) Catherine Friedrich d’abord (1745) femme de Jean Ilg – catholiques
1754 adj Jean Kien, avocat, maître des rentes, et (1713) Cunégonde Marguerite Breuer puis (1739) Marie Elisabeth Schnœringer, d’abord (1717) femme du bailli François Georges Roth
1763 v Jean Michel Güthel, cordonnier, et (1758) Catherine Braun, (1776) Anne Esslinger, d’abord (1773) femme de l’apprêteur de tabac Abraham Frick, puis (1789) Marie Madeleine Bertrand – luthériens
fille adoptive Marie Salome Gold, et (1785) Jean Léonard Kettner, cordonnier – luthériens
1804 h Jean Jacques Rehberger, cordonnier, et (1804) Marie Madeleine Bertrand veuve de Jean Michel Güthel, puis (1829) Christine Fischer
1843 v Joseph Bürck, boulanger célibataire († 1880)
Barbe Winterhalter, femme (1797) du boulanger Joseph Raul
1880 h Barbe Winterhalter, née en 1818
1882 v Joseph Bauer, ouvrier à la manufacture des tabacs, et (1867) Augustine Emilie Hæussler puis (1878) Caroline Elisabeth Liebermann, d’abord (1871) femme de l’aubergiste Mathieu Gérard Ungermann, remariée (1891) avec Edouard Beck
1889 v Edouard Beck, maréchal ferrant, et (1891) Caroline Elisabeth Liebermann, ci-dessus
1893 v Samuel Breidt, taillandier, et (1871) Emilie Burgard puis (1880) Catherine Bœrtig d’abord (1865) femme du tailleur de pierres Aloïse Weyer
1909* v Ville de Strasbourg

Valeur vénale de la maison : 225 livres en 1708, 200 livres en 1712, 212 livres en 1730, 205 livres en 1754, 200 livres en 1763

(1765, Liste Blondel) IV 128, Jean Michel Güttel
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Michel Gütel, 2 toises, 0 pied et 3 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) P 669, Rechberger, Jacques, cordonnier – maison, sol – 0,34 are / Birckel

Livres des communaux

1587, Livre des communaux (VII 1450) f° 303
Le mercenaire Jean Schweickhard Ittel règle 8 deniers pour le chenal en bois de sa maison.

Anderseit Leÿmengaßen
Hans Schweickhardt Ittel der Soldner hatt an seinem Hauß ein hültzenen Naach, Bessert & viij d.

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

1° arrondissement ou Canton ouest – Rue de l’Argile

nouveau N° / ancien N° : 24 / 37
Rehberger
Rez de chaussée et 2 étages bons en maçonnerie
(Légende)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 28 f° 184 case 2

Birckel

P 669, sol, maison, rue de l’argile 37
Contenance : 0,34
Revenu total : 36,18 (36 et 0,18)
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 8 / 6
fenêtres du 3° et au-dessus :

Cadastre napoléonien, registre 22 f° 586 case 2

Birckel Joseph ancien boulanger
1883 Bauer Joseph Tabakarbeiter
subst. 88/89 Bauer Sofie Maria Leimengasse 27
1890/91 Beck Eduard, Schneider
1895/96 Breidt Samuel, Waffenschmid
1902 Breidt Georg Samuel, Schmidgeselle und Ehefrau Katharina geb. Boerstig
1908 (3010) Strassburg die Gemeinde
(nouveau folio 838)

P 669, maison, sol, Rue de l’Argile 27 / Leimengasse
Contenance : 0,34
Revenu total : 36,18 (36 et 0,18)
Folio de provenance : (184)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 8 / 6
fenêtres du 3° et au-dessus :

Cadastre allemand, registre 31 p. 334 case 3

Parcelle, section 58, n° 68 – autrefois P 669
Canton : Leimengasse Hs N° 27 – 253/13, 236
Désignation : Hf, Whs
Contenance : 0,32
Revenu : 300 (Reineintrag 1,60)
Remarques : 1912 Abbruch – 1913 ab S 324 F 4 [Gerbergrabenplatz Hs N° 6]

(Propriétaire), compte 34
Strassburg die Gemeinde
1909 Gemeinde Strassburg / Ville de Strasbourg
(33)

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26) p. 229

Canton IV, Rue 94 Rue de l’Argile

37
Pr. Gütel, J. Michel, cordonnier – Cordonniers

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Leimengasse (Seite 102)

(Haus Nr.) 27
Gams, Wwe. 0
Siess, Wwe. 1
Breidt, Schmied. E 2

Grille d’enquête (AMS cote 113 MW 999)

Fragebogen
zur Feststellung der Altertümer in den für den Straßendurchbruch zum Abbruch bestimmten Häusern in Straßburg i. E. 1907
Questionnaire destiné à répertorier les antiquités dans les maisons vouées à la démolition pour réaliser la percée, Strasbourg, 1907]

Anmerkung. Den aufzuführenden Gegenständen ist ein Vermerk der Erhaltung hinzuzufügen und zwar bedeutet
+ sofort zu entfernen, * dringend zu erhalten, o an Ort und Stelle zu erhalten.
Diejenige Gegenstände die sofort zu entfernen sind, sind umgehend dem Kaiserlichen Denkmal-Archiv mitzuteilen.
[Remarque. On joindra aux éléments à répertorier une mention relative à la conservation, à savoir : (+) à démonter immédiatement, (*) à conserver absolument, (o) à conserver sur place. Il faudra signaler au Service impérial des monuments historiques les éléments à démonter immédiatement]

Haus : Leimengasse N° 27 [Maison : 27, rue de l’Argile]

I. Das Äussere [Extérieur]

II. Im Inneren [Intérieur]

  • 25. Türbeschläge, Erdgeschoß 1 Tür, I. Stock 1 Tür, II. Stock 1 Tür, XVIII° Jhds
    [Ferrures de porte] Portes XVIII°, une au rez-de-chaussée, une au premier étage et une au deuxième étage

Annuaires d’adresses

Annuaire d’adresses, 1909 (III° partie, p. 124) arrêt au n° 20 (i 356)
27 (Stadt Strassburg E)
Hemmerlé, K. Glaser 0
Siess, K. Wwe. 1
Breidt, S. Schmiede 2.

Annuaire d’adresses, 1911 (III° partie, p. 126), idem (i 365)

Annuaire d’adresses, 1912 (III° partie, p. 124) plus de maison répertoriée entre les n° 18 et 34 (i 384)


Relevé d’actes

La maison est inscrite au Livre des loyers communaux au nom du mercenaire Jean Schweickhard Ittel

Originaire d’Eberburg (sans doute Ebersburg), il épouse en 1581 Marguerite, fille de Jean Hoffbauer de Lichtenau (en Bade)
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 294 n° 53)
1581. Dominica III. Hans Schweicken Eitel von Eberburgk ein Sollner vnd Margaretha, Hans Hoffbawren* von Lichtenaw, nachgelaßene tochter. Eingesegnet auff ein auß* auß erlaubnus der Oberkeitt Zinstag den 19. Decembris (i 155)

Jean Schweickhard Ittel (Eittel) se remarie en 1608 avec Chrétienne, veuve du pêcheur Michel von Hipsheim
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 112-v n° 30)
1608. Hans Schweickart Eittel Einspänniger, Christina Michel von Hipsen des fischers Wittwe, 30. Maÿ (i 115)

Michel von Hipsheim épouse en 1598 Chrétienne, veuve du journalier et messager Mathias Kling
Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 132 n° 13)
1598. Dominica Misericordia. Michel von Hipsen d. fischer, Caspar v. hipsen seligen des fischers Son, vnd Christina Matthis Klingen des taglögers (Botten) selig witwe. Confimatio ê facta 9. Maÿ (i 297)

Originaire d’Ellmendingen (près de Pforzheim), le jardinier Mathias Kling épouse en 1573 Chrétienne, fille de Frédéric Gerhard de Calw.
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 198-v)
1573. Dominica 11. post Trinitatis. Matthis Kling von Elmendingen ein gartners Knecht, Christina Friderich Gerharts von Kalbe nachgelaßene tochter. Eingesegnet am Montag 10 Augusti hora 9. Außgangen in der Steinstraßen auß Kunigund der wittfrawen haus (i 104)

Jean Schweickhard Ittel acquiert le droit de bourgeoisie par sa femme le 23 décembre 1609.
1609, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 915
Hanß Schweickhard Eÿttel d. Einspennig. von Eberbruck gepürttig Empfahet d. Burgerrecht Von Christina, weÿlandt Michael Von Hüpßheim deß Vischers seellig. wittib vnd wüll Zu d. Visch. dienen, den 23 Decembris 1609

Mentions de Jean Schweickhard Ittel (parfois simplement Jean Schweickhard) dans les registres du Magistrat
1596 Conseillers et XXI (1 R 75)
Hans Schweickhardt vmb Nachlassung des vierten fuß seines pferdts. 455.
1615 Conseillers et XXI (1 R 96)
Hans Schweickhart des Einspennigers döchter wirdt d. burgerrecht geschenckt. 26.

Le messager Jean Schweickhard hypothèque la maison au profit du fabricant de chausses Barthelémy Hock. En marge, quittance remise au fabricant de chausses Georges Matern, gendre du débiteur en 1640.

1609 (ut spâ [vj tag Januarÿ]), Chancellerie, vol. 383 (Registranda Meyger) f° 12-v
(Inchoat. in Proth. fol: 35.) Erschienen hannß Schweÿckhardt einspenning. burger Zu Straßburg
hatt bekhandt vndt Inn gegenwertigkheit Barthell Hoock des hosenstrickers burgers Zu Straßburg – schuldig sige 25 Pfund Pfenning Straßburger gelühens gelts
Zum vnderpfand eingesetzt vnd verlegt hauß, hoffestatt höfflin vnd Stallung, mit Allen Ihren geb. & geleg. Inn d. Statt Straßburg, Inn d. Leÿmen gaß, Ane d. Obern straß, einseit neben der Allmusen Zu S. Marx, And.sit neben einer Behausung gehört gehn Marle, hind. vff ein Zimmerman stossend, Davon gnd j gl gelts bod. Zinß In den gürtler hoff, Mehr iij lb x ß gelts Lösig mit Lxx lb d dem Parfüsser Closter Alhie
[in margine :] Erschienen h. Barthel hoock hatt in gegensein Jörg Mattern des hosenstrickers hannß Schweÿckhardt dochtermann (…) Act. 4. Decembr. Anno 1610.

Le messager Jean Schweickhard Ittel hypothèque la maison au profit de Lazare Wolfart, receveur de l’hospice des pauvres malades de l’Eglise Rouge près de Schiltigheim

1611 (xvij Julÿ), Chancellerie, vol. 395 (Registranda Kügler) f° 258
Erschienen hanns Schweÿckhart Eytel einspenninger der S S
hatt in gegensein hans Lazarÿ Wolfarts Schaffnern der Armen Sonder siechen Inn roth. Kirch beÿ Schilcken deßelb. schuldig sein 30 pfund pfenning
dafür Vnderpfand sein soll huß hoffestatt v. hefflin m. all Ir. gebeu geleg. Inn der S S Inn leÿmen gaß, einseyt neben heüsser S Marx Closter Zuständig and.seyt einem burger Zu Marlen stoßen hind. vff (-) den Zimmermann dauon gnd Suben guldin glt zu xv batz loßig mit j C xL bemelt. werung der Schulen, So dann x ß bod. Zinß d. herrn vicarien hoher stifft S sonst eÿg.

Marguerite et Marthe, filles de Jean Schweickhard Ittel, obtiennent le droit de bourgeoisie à titre gratuit
1615, 3° Livre de bourgeoisie (4 R 105) p. 777
Margaretha Vnd Martha Ittlerin weÿl. hanß Schweickharts Eÿttel deß Einspenning. Tochtern, Ist d. Burgrecht geschenckt word. wöllen beÿ den Tuchern Zünfftig sein Actum den 2. Februarÿ Aô 1615.

La maison appartient ensuite au fripier Mathias Geisser et à Marie Albrecht qui l’hypothèquent en 1617 au profit de la fille du serrurier Damien Maurer

1617 (ut spâ [xxiij. octobris]), Chancellerie, vol. 426 (Registranda Meyger) f° 422-v
(Inchoat. in Prot. fol: 446.) Erschienen Mathÿß Geisser Altgewänder burger Zu Straßburg vnd Maria Albrechtin sein ehelichen haußfrauw
haben bekhandt vndt Inn gegenwertigkheit Martin Krauß des schloßers burgers Zu Straßburg als geschwornenn Vogts Annæ Mariæ Wÿlandt Damian Maurers des schlossers burgers Alhie seligen döchterlins – schuldig sigen
Zum vnderpfand eingesetzt vnd verlegt hauß vnd hoffestatt mit Allen Ihren gebeüwen & gelegen Inn der Statt Straßburg Inn der Leÿmengaß, einseit neben den heüsern dem Closter Zu Sanct Marx geherig anderseit neben einem hauß Zum Kessell genant, Wÿland Peter Metzigers von Waßlenheim seligen erben Zuständig hinden vff N. N. den Zimmermann stoßend
[in margine :] Erschienen Martin Krauß Als Vogt hierin gemelt hatt in gegensein Felix Lengel als Ehevogt Mariæ Albrechtin Auch hierin gemelt (…) Actum den 24. Septembris Anno 1622.

Le tailleur Mathias Geisser épouse en 1603 Marie, fille de Georges Albrecht de « Massreuten »
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 85 n° 21)
1603. Mathes geiser der schneider J. Maria Jörg Albrechten von Maßreutten verlasne tochter. 31. Maÿ (i 87)

Marie, veuve de Mathias Geisser, épouse en 1619 le tailleur Félix Lengel
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 148)
1619. 3. Maÿ. Foelix Lengel der schneider, Maria Matthes Geisers wittib (i 152)

Le fripier Jean Rauch, tuteur de Jean, Anne Marie et Salomé, enfants de feu Mathias Geisser et de sa femme Marie, dépose un capital à la Tour aux deniers
1622, Préposés au bâtiment et Trois de la Tour aux deniers (VII 1337

(f° 119-v) Sambstag den 25. Maÿ 1622. – Vogteÿ geldt angelegt
Georg Rauch Altgewänthern alß vogt Johannis, Annæ Mariæ Vnd Salome, W. Matthiß Geissers des Altgewenters S. mit Maria seiner hußfr: ehelich erzielter Kinder hat ins Vogteÿ geld angelgt 450 lb Vnd haben Inen darund Zu kauffen geben 22. lb 10 ß Järlich vff Urbani fallend. Ing. fol. 137

Le fripier Félix Langel et sa femme Marie Albrecht vendent la maison au fripier Etienne Zumsteeg moyennant 75 livres

1622 (3. Augusti), Chancellerie, vol. 444 (Imbreviaturæ Contractuum) f° 88
Kauffverschreybung Steffan Zum Steg über sein Hauß In der Leÿmen Gassen
(Extendirt wie In dem Contract buch de Anno 1622. folio 152.) Erschienen Felix Längel Altgewend. vnd Maria Albrechtin sein eheliche haußfraw Burg. alhie
haben in gegenwertigkeyt Steffan Zum Steg auch altgewend. vnd burg. alhie (verkaufft)
einen garten In d. Leymen gaß einseyt neben einer Behaußung Zu S. Marx gehörig and.seit neben Steffan Metzg. Zu Waßlenh. behausung hinden auff ein Zimmermann so In d. Stampffgaß. wnd* so ledig eÿg. Ist der Kauff geschehen für vnd vmb 75 pfund pfenning

Le soldat Etienne Zumsteeg épouse en 1620 Anne, veuve du tailleur André Keller
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 44* n° 1359)
1620. Dominica 4. Trinitatis. Stephanus Zum Steg der Soldat, Vndt Anna, Andres Keller d. Schneiders nachgelaßene Wittwe (i 448)

Originaire de Zell sur le lac de Constance (sans doute Radolfzell), André Keller épouse en 1602 Marie, veuve du tailleur Jean Félix Lenglin
Mariage, cathédrale (luth. p. 114)
1602. Dominica 25 post t. Andreas Keller der schneider von Zeel am Boden see und Maria hans felix lenglin des schneiders n. g. witwe (i 60)

Le tailleur Jean Félix Lenglin épouse en 1599 Marie, fille de Pierre Beres, charron à « Weisspornbach »
Mariage, cathédrale (luth. p. 50)
1599. Hans Felix Lenglin der schneider, Maria peter pereß deß wagners von weispornbach n. g. tochter eingesegnet von M. lipizio den 27. Februarÿ (i 28)

Le tailleur André Keller devient bourgeois par sa femme en décembre 1602
1602, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 821
Andres Keller der schneider vonn Zell am Bodensee empfahet von seiner Haußfrawen Maria, weÿland Hanns Felix Lenglin deß schneiders seligen witwen das B: vnnd Will Zun schneideren dienen. Actum vt supra [16 decemb: 1602]

André Keller adopte Félix Lenglin
1612 Conseillers et XXI (1 R 91) Foelix Lenglings von Andres Keller adoptirt vmb fürschrifft. 15. (manquent folios 1 à 31)

Originaire d’Erlespach (sans doute Erlenbach) en Suisse, Etienne Zumsteeg devient bourgeois par sa femme Marie Beser (Beris), veuve d’André Keller, en août 1620.
1620, 4° Livre de bourgeoisie p. 26
Stephan Zum Steg d. allgewender von Erlespach Im Schweitz Empfangt d. Burg.recht von Maria Beserin, Weÿlandt Andreß Kellers deß Schneiders wittib vndt will Zu den schneid.n dienen. Actum den 17.t August 1620.

Marie Beris, veuve d’Etienne Zumsteeg, fait donation à son cousin Nicolas Beris de 25 livres qui proviennent de la succession de son fils Félix Lengel

1634 (8. Augusti), Chambre des Contrats, vol. 473 f° 572
Erschienen Maria Berissin, weÿ: Steffan Zum Steeg gewesenen Altgewänders vnd burgers see: alhie nachgelaßene witib gesunden & leibs, guter & vernunfft, wie & Zeigte an, vnd bekante,
demnach sie bißhero von Niclauß Berissen dem Kannengüesser auch burgern Alhie ihrem Vetern vielfaltige gut und wolthalen empfangen, daß sie Zur anzeig ihres danckhbaren gemüths einer steten vnd festen donation causa mortis vffs cräfftigt gedachts ihres Vetern kinder,
donirt vnd geschenckt haben wöll 25. lb d so Jonas Bihlstein der Weißbeck Alhie vf sein hauß an d. Obern Straßen alhie gelegen schuldig, welche 25. lb Niclauß Zum Steg, obbesagtem Steffan Zum Steg seinem Bruder, nach außweisung einer den 14. Julÿ A° 1628. durch Notm. Jeremiam Vogten vgferichteten donation vbergeben, nachgehendts ihr Mariæ obbenanter haußwürth ihrem eheleiblichen Sohn Foelix Lengel auch see: Vermacht, und dieselbe, von erstbemeltem ihrem sohn vf sie erblich gefallen, dergestalten d. nach ihrem der Donatricis Absterben mehrgerüerte 25. lb d oberwehnten ihres Vetern Kindern Alß ein geschenckt gelt eigenthümlichen Zustehen und verbleiben

Accord entre Marie, veuve de Félix Lengel, et sa belle-mère Marie Beris, veuve d’Etienne Zumsteeg
1634 (31. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 473 f° 563
Erschienen Maria weÿ: Foelix Lengels gewesenen Altgewänders see. alhie wittib, mit beÿstand Georg Hennicken deß Kürßners, ihres Vogts
hatt in gegensein Mariæ Berißin, weÿ: Steffan Zum Steeg, auch gewesenen Altgewenders see. wittibin, ihrer Schwigern, mit beÿstand hanß Mucken deß Allmosen Knechts ihres Vogts, bekannt, daß die derselben für ihres Sohns obgemelten Lengels alß desselben ad legitimam instituirte Testaments Erbin, erstlich für den angedeüteten Pflichttheil, verglichener massen 150. lb d vnd dann Zusammen gerechneter schulden 128. lb 2 ß wie solche in ihrem durch H Johann Georg Meÿgern den Notm. den 14. Junÿ nechsthin vfgerichteten Inventario fol. 61. fa. 2. Zubefind. Also in allem vfrecht schuldig seÿe 278. lb
dafür in specie Vnderpfand sein soll hauß, hoff, hoffstat, sampt dem hind.häußlen, auch Allen ane. ihren gebäwen & Alhier vffm Alten Weinmarckht, neben Georg hennicke dem Kürßner & neben H M. Magno Etteln, præceptori classico, hind. vff Ursulam Baumgartnerin stoßend gelegen, dauon gehen Jährlich vf weÿhenachten 6. lb ewigs Zinses dem Closter zun Rewern alhie
Dabeÿ gewesen Niclauß Beriß d. Kannengüesser vnd Peter Volck Mangmeister, wie auch Johann Georg Meÿger Nots.

Accord entre Anne Zumsteeg, femme du journalier Georges Baumert et héritière pour moitié de son cousin Etienne Zumsteeg, et les héritiers de Marie Beris sa veuve, à savoir Laurent Beris, employé à l’accise, et Anne Marie Beriss, veuve du sellier Louis Mathis

1637 (ut spâ [4. Aprilis]), Chambre des Contrats, vol. 477 f° 344-v
Erschienen Anna Zum Steeg mit beÿstand hanß Georg Baumerten deß taglöhners, burgers Zu St. ihres Ehevogts
hat in gegensein weÿ: Maria Berouisin Steffan Zum Steeg deß Altgewänders alhie witiben see: Erben, Lorentz Beruissen Vngelt V.wanthen und Anna Maria Beruissen weÿ: Ludwig Mathissen deß Satlers see: witib bekannt,
daß sie Anna Alß obgenannten Steffans Zum Steeg ihres Vetern Zum halbentheil Erbin, von ihme Lorentzen vnd Maria Anna An 110. lb so die verstorbene Maria seel. von besagtem ihrem haußwürth ad dies vitæ Zugenüeßen gehabt, zu gutem genüegen ihren halben theil, alß 55 lb emfangen

La maison revient au menuisier Laurent Beris qui épouse en 1619 Madeleine, fille du tonnelier Georges Binder.

Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 417-v n° 1297)
1619. Eodem die (Auff den Ostertag) Lorentz Berruß der Schreiner Vndt Jungfrau Magdalena Görg Binder d. Kieffers alhie nachgelaßene tochter (i 434)

Laurent Beris, employé à l’accise, et sa femme Madeleine Binder hypothèquent la maison

1642 (5. 9.br), Chambre des Contrats, vol. 489 f° 769
Erschienen H Lorentz Beriß Ungelt Ampten und Fraw Magdalene Binderin sein eheliche haußfraw
haben in gegensein H Hilarÿ Meÿers deß Notarÿ – schuldig seÿen 50 Pfund, vff eingeholt. außtruckhlich. consens der herren Pfleger der Rewerin Closters alhie, in maß. dero Schaffner H Joachim Rüderer Zugegen betrewte
dafür in spê. Und.pfand sein soll die melioratio und Dominium utile vff hauß, hoffstatt und höfflin mit allen deren gebäwen & alhie am alt. Wein Marckh, neben Georg Hänickhe dem Kürschner ein: und anderseit neben weÿl. H. M. Magni Edelß Præceptoris Classici seel: nachgelaßener Wittib, hind. vff Fraw Ursulam Baumgartnerin stoßend gelegen, daran daß Dominium directum und rechte Eigenthumb besagtem Closter Zuständig und derenthalben In recognitionem alle Jahr vff Weÿhenachten 6. lib. ewigß erschätziges und fürbietiges erb lehenzinnßes geht
(…) gedachtem Stifft Zur Versicherung verhafftet hauß und hoffstatt mit allen deren gebäwen, & alhie im Leimengäßlin, neben einer Behaußung dem Stifft St: Marx Zuständig ein: und anderseit neben einer Behaußung Zum Keßel genannt Peter Metzger von Waßlenheim gehörig

Laurent Beris vend la maison à Marguerite, veuve du fabricant de chausses Michel Stœffler

1654 (27. Febr.), Chambre des Contrats, vol. 516 f° 125-v
(Prot. fol. 23.) Erschienen H Lorentz Beruß Vmbgelts Beampter
hatt in gegensein Margarethæ weÿl. Michael Stöfflers deß hosenstrickhers seel: wittibin mit beÿstand Job Bästen deß Statt waffenschmidts ihres geschwornenn Vogts, wie auch Michael Lößen deß Krämers und Salomeen deroselben dochtermanns und dochter
hauß und hoffstatt, mit all deren Gebäwen alhie in der Leÿmengaß. einseit neben einer Behaußung dem groß. gemeinen Allmosen Zu St. Marx gehörig, anderseit neb. einer Behaußung Zum Keßel genannt und etlich. von waßlenheim gehörig. hind. auch vff solche Behaußung stoßend geleg. – umb 70. lib.

Le fabricant de chausses Michel Stœffler, assisté du tuteur de ses enfants, épouse en 1637 Marguerite Voltz, veuve du fabricant de chausses Jean Jacques Scholl : contrat de mariage, célébration
1637 (ut spâ [28. Aprilis]), Chambre des Contrats, vol. 477 f° 419
(Eheberedung) Erschienen Michel Stöffler der Hoßenstricker burger Zu St. Alß hochzeiter mit beÿstand hanß Adolff Megelin deß Hoßenstrickers seiner Kind. Vogts An einem
So dann Margreth Voltzin, weÿ: hanß Jacob Schollen, gewesenen Hosenstrickers Wittib, Alß hochzeiterin, mit beÿstand ihres und ihrer Kinder Vögten hannß Marcus und Marian Schnellers auch beeder Hosenstrickern Am Andern theil

Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 37-v)
1637. Dominica Jubilate. Michel Stöffler d. hosenstricker, Margaretha hanß Jacob Schollen deß hoßenmachs wittib. 8. Maÿ (i 39)

Fils du fripier Michel Stœffler, le fabricant de chausses Michel Stœffler épouse en 1623 Anne, fille du tisserand Daniel Spring de Lauingen.
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 469-v, n° 1550)
1623. Dominica 18. p. Trinit. den 12. octob. Michel Stöffler ein Hoßenstricker, Michel Stöffler des Altgewenders Sohn, J. Anna Daniel Springen des Leinenwebers Zu Lawing. tochter, Montag den 27. octob. (i 494)

Le fabricant de chausses Jean Jacques Scholl épouse en 1613 Marguerite, fille du fabricant de chausses Jacques Foltz
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 132-v)
1613. Hans Jacob Scholl der Hosenstricker, Margaretha, Jacob Foltzen deß hosenstrick. tochter, 7. Junÿ (i 135)

Marguerite Voltz, veuve de Michel Stœffler, institue pour ses héritiers ses petits-enfants issus de sa fille Salomé Scholl et de Jean Georges Lœss en réduisant à la légitime son fils Jean Jacques Scholl qui a déjà reçu davantage que sa part d’héritage.
1659 (13.6.), Not. Dreuttel (Laurent, 1 AH 5905)
Codicill – Erschienen (…) fr. Margaretha Stöfflerin geborne Voltzin, weÿl. Michel Stöfflers geweßenen hoßenstrickhers vnd burgers allhier hind.laßene wittib, gesund gehend vnd stöhend. leibs Zeigt ahn d. sie den 22. August 1658. beÿ H. Daniel Strintz Nots. Ein Testam: vffgericht, vnd darinnen Enderung Minderung Mehrung reservirt, will demnach selbiges Testament gäntzlich Cassirt, annulirt und abgethan haben
3. die Erb Einsatzung betreffend, will sie hiermit Ernant haben Hans Jacob Schollen den Hoßenstricker Ihren Sohn, vmb gewüßer vrsachen willen vnd daß sich derselbe gantz vnd kundtlichen wid. Sie biß hero erwüßen, allein In Legitimam daß Ist der dritte theÿl ahn dem halben theÿl vnd dann H Michel Lößen handelsmanns vnd burgers allher mit weÿl. Fr Salome Schollin Ihrer tochter Kinder hanß Michel, Margreth vnd hanß Jörg Lößen vmb alle übrige Ihre Nahrung, Jedoch mit dißer Erleüterung, Im fall Eines od. d. andere vnder dißen Ihren dreÿen Enckhlen versterben solte, so soll Ir Eines dem andern substituirt seÿn biß vff daß letstlebeden, solte aber auch daß letstlebenden ohne leibs Erben versterben, soll der halbe theÿl solcher von Ihro Ererbter Nahrung Vff gedachter Kind. Vogten Hanß Heinrich Schnellen den hoßenstricker vnd der übrige halbe theÿl Vff Ihre Stieff Kinder Annam Mariam v Daniel Stöffler Eÿgenthumblichen Kommen vnd fallen. Darbeÿ bericht sie ferners, daß sie obgedachtem Ihrem Sohn bereits sein vätterlich guth Völlig vnd überflüßig gelüffert, Es will sich demnach nicht settig laßen, sond. fürbiet sie vff daß Eüsersten daß demnach Ihr Ernstlicher will daß Ihme künfftig nichts weiters alß allein die Legitima gefolgt werden solle (…)
Beschehen In Straßb. vff Montags den 13. Junÿ vormittags Zwischen 10 und 11 vhren In Einer hind.n behaußung ahne dem holtzstaden selbigen gäßlin ohnweith d. Enckher Zunfftstuben gelegen, H. Hanß Martin Brimmen dem handelsmann alhier Zuständig, so dißmals H Johann Niclaus Vischer der Scribent Lehnungsweiße bewohnt selbiger Wohnstuben Ins höfflin sehendt a° 1659.

Jean Jacques Scholl vend sa moitié de maison au fabricant de chausses Martin Schneller

1660 (19. Jan.), Chambre des Contrats, vol. 525 f° 65
(Prot. fol. 7) Erschienen hannß Jacob Scholl der hosenstrickh. Burg. Zu Straßburg wohnhaft Zu Barr
in gegensein H Martin Schnöllers deß hosenstrickhers Burgers alhie
die helffte Ihme Schollen für ohnverändert gebührend ahne hauß und hoffstatt, auch allen deren Gebäwen, Begriffen, Zugehördt. Recht. und Gerechtigkeiten alhie in der Laÿmengaß. einseit neben einer Behaußung dem groß. gemeinen Allmosen Zu St Marx gehörig, anderseit neben einer Behaußung zum Keßel genannt und etlich von Waßlenheim Zuständig, hind. auch vff solche Behaußung stoßend geleg. – umb 25. lib

Le tuteur des deux enfants du revendeur Michel Lœs vend une partie de la maison à Anne, veuve de Martin Schneller

1671 (29. Apr:), Chambre des Contrats, vol. 538 f° 345-v
Erschienen hannß Henrich Schnellen der Hosenstrickher alß Vogt Michael Lösen deß Krempen 2. Kinder
in gegensein H. Christoph Scheublers deß Notarÿ und alten Kleinen Rhats verwanthens alß Vogt Annæ weÿl. H. Martin Schnellers nunmehr seel. hinderlaßener wittibin
seiner vogts Kinder helffte Ihnen für ohnvertheilt gebührend ahne hauß und hoffstatt auch allen deren Gebäwen, Begriffen, Zugehördten und Gerechtigkeiten alhier in der Laÿmengaß, einseit neben einer Behaußung dem Allmosen Zu St Marx gehörig, anderseit neben einer Behaußung Zum Keßel genant und etlichen Von Waßlenheim Zuständig, hinden uff solche Behaußung stoßend gelegen, daran die übrige helffte der Käufferin bereÿts gehörig – umb 25. lb

Anne Marguerite, fille de Jean Jacques Scholl hypothèque la part qui lui est échue dans la succession de Martin Schneller dont la veuve Anne Reudenreuter a l’usufruit viager.

1671 (28. Aug:), Chambre des Contrats, vol. 538 f° 577-v
Erschienen Anna Margaretha, Hannß Jacob Schollen deß Hoßenstrickhers eheleibliche dochter, mit assistentz der Ehrenvest- fürsichtig- weÿsen herren Michael Käßen und herren Abraham Gollen, beeder als aus E.E. Großen Rhats mittel ahne Vogtsstatt hierzu insonderheit deputirter
in gegensein herrn Johann Philipp Braunen der Statt Stallschreibers – schuldig seÿe 10. Pfund pfenning
Unterpfand sein solle, daß Jenige, so der Schuldnerin ahn einem Vierten Stammtheil Von und ahne 262. lb. 17. ß ¾ Zum fünfften theil nach besag des durch herren Christoph Schüblern Not. über Martin Schnellers deß Hoßenstrickhers nunmehr seel. Verlassenschafft uffgerichteten Inventarÿ fol. 3. gebühret, dieselbe Von gedachtem Schnellern ererbten und Annæ Reidenreutin deßen hinderlaßene Wittib ad dies vitæ usufructuarié zu Geniesen hatt

La maison revient à Catherine Schneller, nièce de Martin Schneller, qui épouse Jean Jacques Scholl en 1643
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 65)
1643. Dnca 19 Trinit. 8. Octob. Johann Jacob Scholl der hosenstricker, Johann Jacob Schollen des Hoßenstrickers vndt Burgers alhie hinderlaßener Sohn, J. Catharina Morandt Schneller des Hoßenstrickers vndt Burgers alhie Eheliche tochter, Mont. 16. Octob. (i 66)

Le fabricant de chausses Jean Jacques Scholl hypothèque la maison au profit de Marie Dorothée Leopard pour indemniser sa sœur Anne Barbe

1681 (28. 9.br), Chambre des Contrats, vol. 550 f° 527-v
Erschienen Hannß Jacob Scholl der hoßenstricker
hatt in gegensein Herren Johann Saltzmanns V. J. Ddj und E. E. Kleinen Rhats beÿsitzers, alß Vogts Mariæ Dorotheæ Leopardin bekandt, daß Er scholl, Ihro Leopardin vffrecht und redlich schuldig seÿe 25. lb. d. Straßburger, Ime Zu dem ende bahr geliehenen gelts, daß derselbe damit seine eheleibliche Schwester Annam Barbaram /:so hiebeÿ zugegen:/ mit beÿstand Hannß Jacob Klingen des Hoßenstrickhers Ihres Vogts:/ wegen Ihres uff nach beschriebenen hauß habendes Capital befriedigen können
Darfür in specie unterpfand sein solle Hauß und Hoffstatt mit allen deren gebäwen und Zugehördten alhier im Leimengäßlein, einseit neben einer behausung dem großen gemeinen Allmoßen Zu St. Marx gehörig, anderseit neben einer behausung Zum Keßel genannt, hinden auch uff solche behausung stoßend gelegen, welche behausung noch umb 25. lb.d. Daniel Schollen Verhafftet sonsten aber gegen männiglichen ohnansprüchig und eÿgen seÿe

Le fabricant de chausses célibataire Jean Jacques Scholl épouse en 1673 Marguerite, veuve de Jean Daniel Salinus
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 154-v n° 19)
1673. Hanns Jacob Scholl, der ledige Hosenstricker undt Margaretha Hannß Daniel Salinusin des Burgers undt Hosenstr. allhie hinterl. W., Donnerst. 1. Maÿ (i 157)

Le fabricant de chausses Jean Daniel Salinus épouse en 1667 Marguerite, fille du fabricant de chausses Jacques Hans
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 136 n° 15)
1667 Domin: Reminiscere 3. Martÿ. Hannß Daniel Salinus, der Hosenstricker, vndt Margaretha, Jacob Hansen des Hosenstrickers v. Todtenträgers alhie tocht. NB. Ist auß er Kanttns Hn Räth v XXI Zwar beÿ vns proclamirt, aber un d. Rup.tsaw copulirt worden (i 140)

Jean Jacques Scholl et Catherine Thalmeyer, veuve de Jean Daniel Scholl vendent la maison au commissaire priseur Jean Ziegler

1688 (3.7.), Chambre des Contrats, vol. 559 f° 403-v
Hans Jacob Schöll, der Hosenstricker und Catharina gebohrne Thalmeÿerin, weÿl. hans Daniel Schollen geweßenen Hosenstrickers und Musquetierers und. löbl. Starrenbergischen regiment nachgelaßene Wittib, mit beÿstand hans Jacob Klingen deß Hosenstrickers sein hans Daniel Schellen sel. noch ohnentledigt. Vogts, und Daniel Widmars deß Allmosen Knechts, ihres Schwagers
in gegensein Hn Johann Zieglers, E.E. Kl. Raths beÿsitzers und Kaüfflers allhier, daß Er Scholl für sich selbsten, Sie Schollische Wittib aber von weg. ihres mit vorged. ihrem ehemann seel. ehelich erzielt. Söhnleins Johannis, so hierbeÿ auch zugeg. war, in deßen Vätterlichen Erbs portion sie vermög E.E Kleinen raths heut dato ertheilten bescheid immittirt word.
hauß und hoffstatt, sambt allen deren Gebäuenn Rechten und zugehördt. allhier in der Leimengaßen, anderseit neben einer behaußung dem großen gemeinen allmoßen zu St Marx gehörig, and.seit neben einer behaußung zum Keßel genandt dem Schultheißen von Waßlenh. gehörig, hind. auff ged. hauß zum Keßel stoßend gelegen – geschehen umb 60 pfund

La maison est mentionnée dans l’inventaire dressé en 1708 après la mort de Jean Ziegler. Ses héritiers la vendent au pelletier Jean Merg moyennant 225 livres

1708 (24.4.), Chambre des Contrats, vol. 581 f° 306-v
(225) ut immediate supra usq. ad gegenseÿn [hr. Joh: Martin Rüger nahmens Christoph Zieglers, Anna Cath: geb. Zieglerin u. Carl Ludwig Zittelins hierzu auß mittel E.E. Kl. Raths deputirt, Item Lucas Schaf als vogt Salome Dupßerin, Item Joh: Ziegler Käuffer, Item Balthasar Zittelin Gremp]
in gegensein Joh: Merg Kürßners
hauß hoff sambt allen deren Gebäuen rechten und zugehörden allhier in der leimengass, einseit neben neben einer behaußung dem Großen Gemeinen allmoßen zu St Marx gehörig anderseit neben einer behaußung zuem Kessel genant hinten auch auf selbige – 225 pfund

Jean Merg hypothèque deux mois plus tard la maison au profit de François Kirchhoffer, cordonnier à Andlau

1708 (15.6.), Chambre des Contrats, vol. 581 f° 392-v
Johannes Merg der Kürßner
in gegensein Frantz Kirchhoffer burgers und Schumachers zu Andlau – schuldig seÿen 150 pfund
unterpfand, Hauß hoffstatt sambt allen Gebäuen, Rechten und zugehörden in der Leimengaß, einseit neben einem Hauß dem großen allmosen zu St Marx gehörig anderseit neben einem Hauß zum Kessel gennant hinten auff selbiges hauß gelegen

Fils du pelletier Jean Georges Merg, Jean Merg épouse en 1695 Anne Marie, fille du pelletier Christophe Klug
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 57)
1695. Domin: Septuages. et Sexages. proclamati sunt Johannes Merg der Kürschner Weÿl. Johann Georg Merg deß Kürschners vnd Burgers allhier nachgel. hl. Sohn, v. Jfr Anna Maria, weÿl. Christoph Klugen deß Kürschners v. burgers alhier nachgel. tochter, Copulati sunt Freÿt. d. 9. Febr. (unterzeichnet) Johannes Merg als hochzeiter, + (i 59)

Jean Merg vend la maison à Catherine Honig née Roth pour 200 livres (Catherine Roth, femme délaissée de Gaspard Honig)

1712 (15.3.), Chambre des Contrats, vol. 585 f° 213
(200) Joh: Morg Kürßner
in gegensein Cath: Honigin geb. Rothin beÿständlich Herrmann Beninck schneiders ihres vogts
hauß hoffstatt sambt allen deren gebäuden, begriffen, rechten und zugehörden in der leimengass, einseit neben einer behaußung dem großen Gemeinen allmoßen zu St Marx gehörig anderseit neben einer behaußung zuem Kessel genannt hinten auf selbige – um 125 pfund capital verhafftet, geschehen um 75 pfund

Catherine Roth veuve du tailleur Jean Gaspard Honig, assistée de son gendre cloutier Laurent Waag, hypothèque la maison au profit du vitrier Valentin Kamm

1728 (24.5.), Chambre des Contrats, vol. 602 f° 233
Erschienen Catharina geb. Rothin weÿl. Johann Caspar honig Schneider wittib mit beÿstand ihres tochtermanns Lorentz Waag des Nagelschmidts (unterzeichnet +)
in gegensein Valentin Kamm Glaßers – schuldig seÿen 50 gulden
unterpfand, Eine Behausung und hoffstatt mit allen derselben gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden und gerechtigkeiten im Leimengäßlein, einseit neben einer dem allmoßen zu St Marx gehörigen behausung anderseit neben dem hauß zum Keßel genannt Jacob gerold dem Caminfeger und Consorten gehörig hinten auff NN den Leinenweber

Autre hypothèque des mêmes au profit du cloutier Jean Schwartz

1729 (7.2.), Chambre des Contrats, vol. 603 f° 58-v
Catharina geb. Rothin weÿl. Johann Caspar Honig gewesten schneider mit beÿstand ihres tochtermanns Lorentz Waag des nagelschmidts
in gegensein Johannes Schwartz auch nagelschmidts – schuldig seÿen 150 pfund
unterpfand, Eine Behausung und hoffstatt mit allen derselben gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, Rechten und gerechtigkeiten im Leimengäßlein, einseit neben einem dem allmoßen zu St Marx allhier gehörigen hauß anderseit neben einem hauß zum Keßel genannt Jacob Gerold dem Caminfeger und Consorten gehörig, hinten auff NN dem leinenweber

Catherine Roth meurt en 1729 (tables de la paroisse Saint-Etienne). Son gendre Laurent Waag et sa fille Catherine Honig vendent la maison à Anne Marie Sutter, veuve du fabricant de pain d’épice Adolphe Dannecker moyennant 212 livres.

1730 (9.10.), Chambre des Contrats, vol. 604 f° 448
Lorentz Wag der Nagelschmidt und Catharina geb. Honigin
in gegensein Fr. Annæ Mariæ geb. Suterin weÿl. Adolph Dannecker gewesenen Lebküchlers wittib beÿständlich ihres Sohns Adolph Dannecker auch Lebküchlers als mandatarÿ ihres Vogts H. Andreas Hund des haußfeurers
Eine Behausung und hoffstatt mit allen derselben gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, Rechten und gerechtigkeiten in der Leÿmengaß, einseit neben einem dem großen allmoßen zu St Marx gelegenen hauß anderseit neben Johann Joachim Gerold des Caminfegers zum Keßel genannter behausung hinten auff eben denselben – um 150 pfund capital verhafftet, geschehen um 62 pfund

Natif d’Ottenheim ou d’Ettenheim (en Bade), Adolphe Dannecker épouse en 1699 Anne Marie Sutter
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (cath. p. )
Die 23. februarii anno 1699 honestus Adolphus Tannecker ex Ottenheim et pudica Anna Maria Sutterin ambo In hac parociâ commorantes rite et canonice matrimonio Juncti sunt (signé) + + signa sponsi et sponsæ (i 79)

Adolphe Dannecker et sa fiancée Anne Marie Sutter achètent le droit de bourgeoisie le 28 février 1699.
1699, 4° Livre de bourgeoisie p. 708
Adolff Dannecker der ledige beck Von Ettenheim im Brißgaw Ehl: sohn, empfangt das Burgerrecht von Anna Maria sutterin seiner Verlobtin p. 2. gold fl. vnd 16 ß so beÿ der Cantzleÿ erlegt Worden Vnd wird beÿ E.E. Zunfft der becken dienen, Jur. d. 28. Ejusd. [Februarÿ] 1699.

Anne Marie, veuve d’Adolphe Dannecker, obtient que le montant de sa cotisation à la tribu soit réduit parce qu’elle bénéficie de l’aumône.
1707, Protocole de la tribu des Boulangers (XI 9)
(f° 32) Dienstags, den 4.ten Octobris – Jahrgeltt
Anna Maria, Adolph Danneckers Wittib, bittet, weilen Sie das Allmoßen genießt, Ihro das Stubengeltt Zuerleichtern. Erkant soll jahrs 2. ß 4 d wie andere arme Wittwen auch abstatten.

Convention passée par Anne Marie Sutter au sujet d’un capital hérité de ses parents
1716 (27.2.), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 52) n° 350
persönlich Erschienen die Ehren: und Tugendsame fraw Anna Maria gebohrne Sutorin, Weÿland Adolph Danneckers, geweßenen Lebküchlers Wittib vnd burgers Zu Straßburg nachgelaßene Wittib, vnd hat uns declarirt,
daß Sie von Ihren Geliebten Eltern seel. ein Capital von 100 Gulden auff Hannß Nolen Zu Wolxheim Crafft darüber in handen gehabten pergamentinen Brieffs geerbt, davon ihro Barbara Rothin daselbst einige Jahr die Zinnß davon Bezahlt (…)

Anne Marie Sutter hypothèque la maison au profit de son fils Adolphe Dannecker.

1734 (3.5.), Chambre des Contrats, vol. 608 f° 156-v
Erschien Anna Maria geb. Suterin weÿl. Adolph Dannecker gewesten Lebküchkers wittib die von im Curatore H. Andreas Hundt dem haußfeurer authorisirt ist (unterzeichnet +)
in gegensein ihres Sohns Adolph Dannecker des lebküchlers, schuldig seÿen 50 pfund
unterpfand, Eine Behausung und hoffstatt mit allen derselben gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden und gerechtigkeiten im Leimengäßlein einseit neben einem dem Allmoßen zu St Marx gehörigen hauß anderseit neben einem zum Keßel genannten Johann Joachim Geroldt dem Caminfeger gehörigen hauß hinten auff eben denselben

Anne Marie Sutter meurt en décembre 1735 en délaissant deux enfants. L’inventaire est dressé dans une maison Grand rue face à l’auberge au Dragon vert. La maison est portée à l’inventaire d’après son prix d’achat, c’est-à-dire 212 livres. L’actif de la succession s’élève à 2 602 livres, le passif à 234 livres.

1736 (5.1.), Not. Kolb (Abraham, 22 Not 6) n° 125
Inventarium undt beschreibung aller haab undt Nahrung so weÿl. die Ehren: undt tugendsame Fr. Anna Maria Danneckerin gebohrne Sutterin weÿl. Adolph Danneckers des gewesten Lebküchlers und burgers allhier zue Straßburg nachgelaßene wittib, nach ihrem den 17.ten X.bris des Abgelegten 1735.sten Jahrs genommenen Tödtlichen Ableiben Zeitlichen verlaßen (…) Actum Straßb. den 5.ten Januarÿ A° 1736.
Die abgelebte seel. hat ab intestato Zue Erben velaßen alß volgt 1. H. Adolph Dannecker den Lebküchler undt burgern allhier ihren Sohn, So dann 2. fr. Annam Margaretham Frickin gebohrne Danneckerin ihre dochter so ane H. Johannes Frickh den Schneider und burgern alhier verheurathet undt præsentes waren

Inn Einer allhier zue Straßb. in der Langen Straß ohnfern der gastherberg Zum grünen Dragoner gelegener aber nicht hieher gehöriger behausung hat sich befunden alß volgt
Eigenthumb ane Einer Behaußung. Ein behaußung undt hoffstatt m. allen derselben Gebaüden, begriffen, weilteh, Zugehördten, Rechten undt gerechtigkeiten alhier Zu Straßb. in der leimen gaß gelegen 1.s. dem großen allmußen Zu St. Marx Zust: gelegener behaußung 2.s. Joh: Joachim Geroldts deß Caminfegers Zuständige behaußung Zum Keßell genandt, hinden auff Eben denselben undt hat die abgelebte seel. Vermög perg. Kbr. auß allhießiger Cancelleÿ Contractstub vom 9.ten 8.bris 1730. mit dero anhangenden Innsiegell umb 212. lb 10 ß ane Sich Erkaufft, dabeÿ wann Es auch gelaßen th. 212. lb
Summa haußraths 45, Sa. Silber 8 ß, Sa. Eigenthumb ane Einer behauß. 212., Summarum 258 lb – abgezogen die passiv schulden 74, rest 183 lb

Cession de la maison à Adolphe Dannecker, jointe à l’inventaire

Cessio und übergab der in diese Verlaßenschafft gehörige behaußung in dem Leimen gaßlein allhier gelegen. Dieselbe ist wie solch in der Verlaßenschaffts Inventario fol° 18-b et seq. mit mehrerem beschriegen heuth dato Zu end gemelt von Frauen Anna Margaretha Frickin gebohren Danneckerin beÿständlich Johann Fricken des Schneiders und burgers allhier ihres Ehewürths für sich und ihre Erben ihrem geliebten Bruder respectivé Schwager H Adolph Dannecker dem lebküchler und burgern allhier und deßen Erben allein eigenthümlichen in gemeinem ohnvertheiltem Erb cedirt und überlaßen worden Vor und umb 250 lb (…) Straßburg den 17.t Januarÿ 1736

Adolphe Dannecker hypothèque la maison au profit de Nicolas Hoffstetter, fournier à la fondation Saint-Marc

1736 (26.4.), Chambre des Contrats, vol. 610 f° 424
Adolff Dannecker der Lebküchker
in gegensein Nicolaus Hottstätter des Pfisters zu St Marx, schuldig seÿe 100 pfund
unterpfand, Eine Behausung und hoffstatt mit allen deren gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden und gerechtigkeiten in der leÿmen gaß, einseit neben einem dem großen allmoßen zu St Marx gehörigen hauß, anderseit neben Johann Joachim Gerold dem Caminfegers zum Keßel genannter behausung, hinden auff eben denselben – als ein in abtheilung seiner Mutter weÿl. Annæ Mariæ geb. Suterin auch weÿl. Adoolph Dannecker des Lebküchkers wittib verlassenschafft übernommenes guth

Adolphe Dannecker et Elisabeth Schiller hypothèquent la maison qu’ils viennent d’acheter Grand rue près de la rue du Savon ainsi que celle rue de l’Argile au profit de Jean Pierre von Carben et de Gall Dietrich

1739 (15.12.), Chambre des Contrats, vol. 613 f° 559-v
Adolph Dannecker der lebküchler und Catharina Elisabetha geb. Schillerin mit beÿstand ihres vettern Johann Martin Schiller geschwornen holtzlegers und ihres schwagers Johann Nicolaus Göbel des Maurermeisters
in gegensein H. Johann Peter von Carben J.V. Lti. und E. E. Kleinen Rath actuarÿ und H. Gallus Dietrich E. E. großen Raths alten beÿsitzers und des hiesigen mehrern hospitals Oeconomÿ – schuldig seÿen 150 und 650 pfund
unterpfand, Eine heutigen tags umb 2235 lb erkaufft und aus jetzigem geld vorschuß großen theils bezalte weißbecken Behausung, hoff, bronnen und hoffstatt mit allen übrigen deren gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden und gerechtigkeiten ahne der Obern straß ; und einen ausgang in dem Saiffen gäßlein, ist einseit ein eck ahne dem Seiffengäßel anderseit neben weÿl. Friedrich Grießbach hauptkandten beÿ E.E. Zunfft der Gerber wittib wie auch Johannes Froschhammer des Meßerschmidts wittib zum theil auff S.T. Fr. Margaretha geb. Reißeißin auch weÿl. S.T. H. Ammeister Philipp Caspar Leiterspergers seel. Fr. wittib, hinten auff die. Dambachische wittib
ferner Eine Behausung und hoffstatt cum appertinentis ahne der Leÿmengaß, einseit neben einem dem hiesigen allmoßen zu St Marx gehörigen hauß anderseit neben Johann Joachim Gerold des Caminfegers zum Keßel genannter behausung hinten auff eben derselben – ihme Dannecker theils von seiner mutter seel. Anna Maria geb. Suterinn auch weÿl. Adolph Dannecker Lebküchlers wittib ererbt und von seiner schwester Margaretha geb. Danneckerin Johannes Frick des schneiders ehefrau käufflich übernommenes guth
(feld im Osthoffen Bann)

Adolphe Dannecker et Elisabeth Schiller hypothèquent la maison au profit du maître des rentes Jean Kien

1743 (4.10.), Chambre des Contrats, vol. 617 f° 421-v
Adolph Dannecker der Lebküchler und Catharina Elisabetha geb. Schillerin mit beÿstand Johann Michael Guth des steinhauers und Frantz Blasius Preig des Sprachmeisters bee de ihrer schwäger
in gegensein H. Lt. Johann Kiehn der Rentmeister – schuldig seÿen 150 lb
unterpfand, eine behausung und hoffstatt cum appertinentis im Leimengäßlein, einseit neben einem d. Stifft St Marx gehörigen hauß, anderseit neben Johann Joachim Gerold dem caminfeger, hinten auff denselben – dem ehemann als ein mütterliches erbguth

Adolphe Dannecker et Elisabeth Schiller hypothèquent la maison au profit du cordonnier Nicolas Meyer

1745 (6.8.), Chambre des Contrats, vol. 619 f° 531-v
Adolph Dannecker der leb Küchler und Catharina Elisabetha geb. Schillerin mit beÿstand Frantz Blasius Preig des schulmeisters beÿ dem jungen St Peter und Michael Guth des maurer meisters beede ihrer schwäger
in gegensein Nicolaus Meÿer des schuhmachers – schuldig seÿen 75 pfund
eine behausung und hoffstatt cum appertinentis im Leimengäßlein, einseit neben einem Stiffts hauß von St Marx, anderseit neben Gerold dem Camin feger, hinten auff denselben – dem Ehemann vor unverändert

Le créancier Jean Kien acquiert la maison par adjudication judiciaire le 5 novembre 1754 (voir l’inventaire dressé en 1759).

Fils de l’aubergiste Bernard Kien d’Obernai, l’avocat et greffier Jean Kien épouse en 1713 Cunégonde Marguerite Breuer, fille du greffier de Barr : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration
Eheberedung Zwischen S. Tit. Herrn Johann Kienen advocat au Conseil souverain d’Alsace, H. Bernhardt Kienen Gastgebers Zur Crohnen zu Ober Ehnh. ehel. Sohn, als Hochzeiter ahne Einem, So dann der Wohl Edlen und Tugendreiche. Jungfr. Cunigunda Margaretha Breüerin S. Tir. Herrn Johann Leonhard Breuers des Ambts und Herrschafft Batt wohlmeritirten Ambtschreibers Eheliche dochter als Hochzeiterin antern theils – Unterschrieben Barr d. 9.ten Novembris 1712

Mariage, Barr (cath. f° 12)
Hodie Sexto die Novembris Anno 1713 sacro matrimonÿ vinculo copulati sunt præclarus ac doctissimus dominus Joannes Kien, domini Bernhardi Kien cauponis oberenheimensis ad coronam et Mariæ schmidtin filius legitimus Juris utriusq. licentiatus, advocatus consilÿ regÿ Colmariensis communitatis Mittelbergensis protoscriba et præclara ac virtuosa virgo Kunigunda Margarita breüerin eximÿ et clarissilmi domini breüer protoscribæ barrensis et Mariæ Richardis Haanin filia legitilma (signé) Joannes Kien, Kunügunda Margaretha Breuerin (i 13)

Cunégonde Marguerite Breuer meurt en 1738 en délaissant trois enfants. L’inventaire dressé à la Tour aux deniers où se trouve le logement de fonction de Jean Kien mentione une maison à Bernardswiller, une à Obernai et un jardin hors la porte des Juifs. La masse propre au veuf est de 1 349 livres, celle propre aux héritiers de 1 907 livres. L’actif de la communauté s’élève à 3 564 livres, le passif à 2500 livres.
1738 (28.8.), Not. Schmidt (André, 6 E 41, 701) n° 188
Inventarium über Weÿland der Wohl Edel, Hoch Ehren: und Tugendgezierten Frauen Kunigundä Margarethä Kühnin gebohrener Breuerin, Nunmehro seel. S.T. H. Johann Kühnen J.V. Lti Löbl. Statt Straßburg dermahligen wohlverordneten Rentmeisters v. b. allh. geweßener Fr. Eheliebstin, Verlaßenschafft auffgerichtet Anno 1738. (…) nach ihren den 27.ten Maÿ jetzlauffenden 1738.sten Jahrs aus dießem mühesamen leben genommenen tödt. ableiben Zeitl. verlaßen – So beschehen in Straßburg Donnerstags den 28.ten Augusti 1738.
Die abgeleibte Frau seel. hat ab intestato Zu Erben verlaßen wie folgt. 1° Herrn Johann Leonhard, J. V. Ltum und Löbl. Statt Straßburg dermahligen wohlmeritirten Cancellisten, so majorennis und beÿ dießer Inventur selbst Persönl. Zugegen, 2.do Jfr. Catharina Richardin, so 21 Jahr alt, und annoch leedigen standts, welche mit assistentz hernachgemelter dero annoch minorenner Jfr Schwester geordneter geschwornen Hn Curatoris, dießer Inventation in eigener Persohn abgewartet vnd dann 3.tio Jfr Helenam Kunigundam Kühnin, so ohngefähr 15 Jahr alt, in dero Nahmen beÿ dießem geschäfft Persönl. Zugangen waren S. T. Hr Jacob Lantz dermahliger wohlmeritirter dreÿer Löbl: Statt Straßb: Pfenningthurns, dero geordnet: und geschworner Vogten. Alle dreÿ der abgeleibten Frauen seel. mit eigangs gemelttem dero hinternbl. Hn Wittiber ehel. erzeugter Kinder undt Zugleichen portionen und antheilen ab intestato nachgelaßene Erben.
Copia Heuraths: Verlaßenschafft – Copia Codicilli Reciproci
Kurtzer Bericht gegenwärtige Verlaßenschafft betreffend. Deßwegen ist Zuberichten daß nachdeme man Zur Inv: dießer Verl: geschritten und der hinterbl. H. Wittiber befragt worden, ob von denen von jedem theil in die Ehe gebrachtem oder aber wehrend derselben ererbten Mobilien annoch einige darvon in natuta vorhanden seÿen umb selbige der ordnung gemäß wieder Zuziehen Zu können, als declarirte selbiger hierauff, daß solche sambtl. wehrender ihres 24. Jahr geführten Matrimonii theils abgegangen, theils aber sonsten alienirt und verändert word. und hievon seinem wißen nach im geringsten nichts mehr in natura vorhanden (…)

In einer allhier Zu Straßburg ane dem so genandten Pfenningthurn gelegener berührter löbl. Statt zuständigen Behaußung befunden worden wie folgt
Schrein und Höltzenwerck. Im obern Gemach, Im Gemach darneben
Eigenthum ane Häußern. (T.) Erstl I. Behauß. hoff und hoffstatt s. i. hinten daran gelegenen graßgarten zu Bernhards weiler gelegen (…)
(W.) I. Behauß. hoff und hoffstatt sambt allen deßen gebäuen begriffen, Zugehörden, Recht v gerechtigkeiten Zu Ober Ehenheim in dem sogenandten kl. viertel gelegen (…)
Eigenthumb ane einem garthen (E.) Nambl. I. garten und darinnen befind. altes baufälliges gartenhäußl. vor dem Judenthor allhießiger Statt (…)
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Wittibers unverändert Vermögen, Sa. behaußung 538, Sa. gültguth 11, Sa. der Ergäntzung 1000, Summa summarum 1549 lb – Schuld 200, Nach deren Abzug 1349 lb
Der Erben unveränderte Nahrung, Sa. Kleidung 27, Sa. Eigenthums ane i. gültguth 150, Sa. Eigenthums ane i. garthen 30, Sa. activi 200, Sa. der Ergäntzung 1500, Summa summarum 1907 lb
Das Theilbahre Guth, Sa. Haußraths 175, , Sa. Weins und leerer vaß 191, Sa. Silbers 315, Sa. goldener Ring 10, Sa. baarschafft 60, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 2123, Sa. Eigenthums ane i. behaußung 300, Sa. liegender güther 372, Sa. Eigenthums ane i. gültguth 11, Summa summarum 3564 lb – Schulden 2500 lb, Nach deren Abzug 1064 lb
Beschluß summa 4231 lb
Eheberedung (…) Barr d. 9.ten Novembris 1712

Jean Kien est nommé greffier adjoint aux affaires criminelles en 1719, administrateur de la fondation Schenckbecher en 1759
1719 Conseillers et XXI (1 R 202) H. Lt Johann Kien Wird Zu einem adiuncto der Vergicht: Schreibereÿ erwöhlt. 260. schwört auff die ordnung. 266.
1759 Conseillers et XXI (1 R 242) Hn ammeister Kien Wird Zum Pfleger des steinbockischen legats erwehlt. 88.

Jean Kien se remarie en 1739 avec Marie Elisabeth Schnœringer, veuve du bailli François Georges Roth : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration
(f° 29-v) Eheberedung Zwischen Johann Kien JVLt und beÿ hiesiger Statt Straßburg Rentmeister als Hochzeiter ane einem, So dann der Wohl Edlen und Tugendreichen Frauen Mariæ Elisabethæ Rothin gebohrener Schnöringerin, Weÿland S. T. Herrn Frantz Georg Rothen JV Lti und beÿ Einem Löblichen Ritter Directorio geweßenen Ambtmanns hinterlaßene Frau Wittib als Hochzeiterin andern theils (…) Beschehen (…) Gambsheim den 30. Decembris 1738. Den 18. Martÿ 1740 (…) hinterlegt T. Andreas Schmid, Nots. Juratus Civit. Argent. requisitus

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (cath. p. 171)
Hodie 27 Januarÿ 1739 (…) sacro Matrimonii vinculo in facie Ecclesiæ Conjuncti fuerunt Dnus Joannes Kien ærarii hujus urbis Receptor viduus defunctæ Dominæ Cunegundis Margaritæ Breuer parochianus noster Et Dna Maria Elisabetha Schneringer vidua defuncti Dni Francisci Georgii Roth, Satrapæ ordinis Equestris inferioris Alsatiæ in parochia Sti Ludovici Commorans (signé) Kien, Mara Elisbethen roth (i 91)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports
1739 (12.2.), Not. Schmidt (André, 6 E 41, 701) n° 197
(H. Ambtschreiber Schmid Zuständig)
Inventarium vnndt beschreibung All der Jennigen Haab vnndt Nahrung, ligend vnndt fahrendtern nichts dauon außgenommen, So tit. Herr Johannes Kien J.V. Lt. Rentmeister auff alh. Statt Pfenningthurn vnndt die die Viel Ehren: vnndt tugendreiche Fraw Maria Elisabeth gebohrne Schnöringer beedte Eheleuthe vnndt burgere alhier zu Straßburg, in Ihren Vor Einigen Wochen angetrettenen Ehestandt Einandter für ohnverändtert Zugebracht (…) so gescheh. Zue Straßburg auff Dienstag d. 17.ten Februarÿ er Sqq. a° 1739.
In Einer alhier Zu Straßburg ahne der langen Straßen gelegen Salv. Tit. Herrn Rathh. Gelben gehörigen behaußung beschrieben worden alß folget
In der hindern Cammer
Hoffstatt ¼ ahne Einer lehren Hoffstatt Zu Mommenh. haltet 3. uth 5. Schuhe (…)
In der auff der Statt Pfenningthurn Von Ihme Inhabenden Wohnung beschrieben worden, als folget.
In der obern Cammer, In dem gemach darneben, In der Magdt Cammer, In dem hintern Stübel, Auff der bühn
Sa. Hausrath dem Eheherrn Unverändert 580, Wein und Faßen 999, Eigenthumb ane behaußung, Garten, Reeben, Veldt ackher, Matten vnndt Gülth güther, Sa. Actib Schulden 5871 lb

Fils du bailli de Riquewihr François Christophe Roth, François Georges Roth épouse en 1717 Marie Elisabeth Schnœringer, fille du prévôt de Gambsheim : contrat de mariage copié à l’inventaire, célébration
Mariage, Gambsheim (cath. f° 71-v)
1717. Die 15.a Novembris (…) sacro matrimonii vinculo in facie ecclesiæ ligati sunt præclarus Dominus Franciscus Georgius Roth, pie defunctorum Dni Francisci Christophori Roth quondam satrapæ in Reychenweyer et comitatis strasburgensis et Dnæ Annæ Mariæ de Dupeche conjugum relictus filius Legit. et pudica virgo Maria Elisabeth Schnöringerin, Dni Johannis Schnöringen prætoris in Gambsheim et Dnæ Annä Osterin conjugum filia legitima (…) Copulauit R.s D.s Roth Canon. regularis Ord. Sti Spiritûs in Stephansfeld et parochus in Vendenheim (i 72)

François Georges Roth meurt en 1732 en délaissant un fils. L’inventaire est dressé par un notaire royal, le défunt n’étant pas bourgeois de Strasbourg
1732 (2.9.), Not. Humbourg (6 E 41, 50)
Inventarium undt Beschreibung aller und Jeeder Liegend und fahrend, verändert und ohnveränderter Haab Nahrung undt Güthere, wie auch Schulden und gegen schulden, überall nichts davon außgenommen, so weÿl. H. Frantz Georg Roth geweßener Ritterschafftlicher Ambtmann allhier Zu Straßburg wohnhafft, nach seinem tödlichen ableiben, Zeitlichen verlaßen, welche verlaßenschafft auf ansuchen und begehren frawen Mariæ Elisabethæ Schnöringerin Erstged. H. Rath. hinterlaßene Fraw Wittib verbeÿstandet mit H. Johann Schnöringer ihrem Herr Vatter Schultheißen und Postmeister zu Gambsheim und H. Frantz Nicolaus Gelben E. E. großen Raths allhier alten beÿsitzer ihr H. Schwager, und H. Frantz Mathias Zäpffels E. E. Großen Raths allhier beÿsitzers, sowohl von seithen Erst gedachten fraw Wittib als auch des H. Defuncti freündschafft (…) wie auch H. Georg Gautier burger und Handelsmann zu Cronweißenburg und E. E. Staffel Gerichts alda beÿsitzer als des hinterbliebenen söhnlein Grandoncle oder Uhröheim (…) Actum Straßburg d. 2 7.bris 1732.
Der Seelig verstorbene Herr Frantz Georg Roth hat ab intestato Zu wahren Erben hinter Laßen Frantz Georg so 4 jahr alt, Welches vor beschriebenes Söhnlein der seelig verstorbenen mit fraw Mariæ Elisabethæ Schnöringerin der Hinterbliebenen Wittib Ehelich erzeigt undt Gebohren

Copia der Eheberedung der zwischen beeden Ehe Leuthen auffgerichteter Eheberedung. Heuraths abrede Zwischen Herrn Frantz Georg Rothen advocaten beÿm Königlichen hohen Rath Zu Colmar wohnhaft zu Straßburg, weÿl. Herrn Frantz Christoph Rothen, geweßten wohlbestellten Ambtmanns der herrschaft Richenweÿhr mit auch weÿl. frawen Annæ Mariæ gebohrnzr Du Bersche deßen Ehel. Ehegemahlin Ehelich Erzeugten Hern Sohn, alß Hochzeitern ahn Einem und dann der viel Ehr und tugendreichen Jungfrawen Mariæ Elisabethæ Schneringerin Herrn Johann Schneringers wohl verordneten Schultheißen zu Gambßheim mit Frawen Annæ Osterin deßen Ehelichen Haußfrawen auch Ehelich erzeugter Tochter als Jungfraw Hochzeiterin Andern theils – Geschehen zu Gambsheim in fernerem beÿseÿn (…) den 3. Novembris 1717 (unterzeichnet) Anthon Roth Canonicus regularis ordinis Sancti Spiritus als bruder, H. Johann Oster Müllers zu Weÿersheim als der hochzeiterin Mutter bruder, Frantz Nicolaus Gelben Schaffners zum Alten St Peter als Schwager
Behaußung so dem hinterbliebenen Erben ohnverändert. Erstlichen eine behausung hoff Scheur und Stallung sampt garthen zu Mommenheim
der Wittib, hausrath 261 fl, der Wittib zu ergäntzen 4442 fl, summa summarum 4704 fl
der herrn Defuncti Verlassenschafft, hausrath 334 fl, Güldgüther 5550 fl, Mattenzinß 3412 fl, holzzinß 200 fl, haußzinß zu Mommenheim 400 fl, ahne capitalien 9562 fl, haussteur 985 fl, summa summarum 10.448 fl. – Schulden 4877 fl, Nach deren abzug 5670 fl, bücher (22-v)
wehrender ehe errungen und gewonnen Nahrung, früchten 205 fl, wein und Faß 26 fl, hausrath 94 fl, summa summarum 326 fl, schulden 150 fl
[in fine] Cejourd’hui Deux° septembre 1732 (…) fut présente dam.le Marie Elizabeth Schnöringer, veuve du sieur François Georges Roth vivant Bailly des terres de la Noblesse de la Basse Alsace demeurant en cette ville prés la petite boucherie (…)

Marie Elisabeth Schnœringer fait dresser l’inventaire de ses apports qui s’élèvent à 2177 livres
1746 (23. X.bris), Not. Stoeber l’aîné (6 E 41, 1139) n° 473
Designatio desjenigen so die Wohl Edle Viel Ehren und tugendsahme fr: Maria Elisabetha Kienin gebohrene Schnöringerin, deß hoch Edelgebohrnen und hochgelehrten Herrn Johann Kien, J.V. Lti. und löbl. Statt Straßb. bestellten Rentmeisters Fr: Eheliebstin, von nunmehro weÿl. H. Johannes Schnörringer dem geweßten Postmeister und Schultheiß zu Gambsheim und auch weÿl. Fr. Anna Schnöringerin gebohrener Osterin, Ihren geliebten Eltern seel. ererbet vndt empfangen hat, so nicht in dem, über Ihro fr. Rentmeisterin in jetziger Ehe gebrachte Nahrung durch Hn Notarium Andream Schmid den 17. febr. & seqq: A° 1739. auffgerichteten Inventario, enthalten (…) So beschehen Straßburg in der Fr Rentmeisters inhabenden Wohnung auff dem Pfenningthurn Freÿtags den 23. X.bris A° 1746.
Sa. haußräthlichen Mobilien 138, Sa. Silbergeschirrs 38, Sa. der baarschafft 430, Sa. Capitalien 1570, Summa summarum 2177 lb

Receveur de l’Œuvre Notre Dame, Jean Kien meurt en 1759 en délaissant trois enfants de son premier mariage. Le seul immeuble est la maison acquise moyennant 205 livres par enchère judiciaire rue de l’Argile, louée au mégissier Treutlinger et au soldat invalide Chrétien Lorentz.

1759 (23.6.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 715) n° 308
Inventarium und resp° Abtheilung über Weÿland S.T. Herrn Johann Kiehnen J.V.Lti und hoch Verdienten Schaffners Löblichen Stiffts Frauenhaußes, auch Vornehmen Burgers allhier Zu Straßburg nunmehr seel. Verlaßenschafft auffgerichtet Anno 1759.
Zuwißen seÿe demnach Weÿland S. T. Herr Kien J.V. Ltus und hoch Verdienter Schaffner Löblichen Stiffts Frauen Haußes auch Vornehmer Burger allhier Zu Straßburg nunmehr seel. Dienstags den 12.ten dießes Monaths Junÿ 1759. seelig Verstorbenen, daß ane Zu Ende stehendem Dato T. Fr. Maria Elisabeth gebohrene Schnöringerin die hinterbliebene frau Wittib unter assistentz S T. Herrn Joh: Heinrich Jahreiß, Wohlverordneten Oberschreibers gedachten Löblichen Stifft Frauenhauß auch Schaffners Verschiedener Hochadelicher familien und burgers allhier ane einem, So dann des seel. Verstorbenen herrn Schaffners in Erster Ehe Ehelich erzeugter Her Sohn Frau Töchtere und Hhn Tochtermänndern ane hernach folgendem folio insonderheit benahmbset, am andern theil, beÿsammen erschienen, willens die von dem Verstorbenen seel. Verlaßene Nahrung Zu inventiren und Abzutheilen (…) So beschehen und angefangen, Montags den 18.ten geendigt aber Sambstags den 23.ten Junÿ Anno 1759.
Des seelig verstorbene Herr Schaffner Kien seelig hat ab intestato Zu Erben verlaßen wie folgt. 1° S. T. Ihro Gnaden Herrn Johann Leonhard Kien, Juris hocherfahrenen Consultum Alten hochverdienten Herrn Ammeister und vornehmen Burgern allhier, so dem Geschäfft in hoher Persohn beÿgewohnt, in den Ersten dritten Stammtheil.
2. S. T. Frau Catharinam Richardin Marco gebohrene Kienin, S. T. Herrn Ludwig Felix Marco Juris hocherfahrenen Consulti hochverdienten Herrn Ambt Manns des Ambts Barr, auch Vornehmen Burgers allhier, fr. Eheliebstin, so unter hoher Assistenz erstwohl hernegedachten Ihres geliebten Eheherrn sich in Persohn beÿ dießer Inventur und Abtheilung eingefunden, in der Andern dritten Stammtheil So dann 3. S. T. Frau Helenam Cunigundam Langhanßin gebohrene Kienin, S. T. Ihro Gnaden Herrn Joh: Georg Langhanß Juris hocherfahrenen Consulti, Alten hochverdienten Herrn Ammeisters und vornehmen Burgers allhier frau Eheliebstin, so mit und beneben erst hochedelgedachtem Ihrem Eheherrn in Person Gegenwärtig War, In den dritten und Letsten Stammtheil. Alßo alle dreÿ des hochseel. herrn Schaffners in Erster Ehe mit längst weÿl. S. T. Frauen Cunigunda Margaretha gebohrener Breuerin seel. ehelich erziehlter herr Sohn und Frau Töchtere, als zu dreÿen gleichlingen Portionen und Stammtheilern Verlaßene Erben.

(f° 3) Ergäntzung der hinterbliebenen Frau Wittib Wehrender Ehe abgegangenen unveränderten Guths. Crafft Inventarÿ illatorum durch Hn Not. Andream Schmidt dermaligen Ambtschreiber Zu Barr A° 1739. gefertiget
(f° 18) Eigenthum ane einer Behaußung. Nemblichen eine Behaußung und hoffstatt mit allen deren Rechten und Gerechtigkeit gelegen allhier Zu Straßburg ane deù Leimengäßel 1.s. neben I.r dem Stifft St. Marx Zuständigen Behaußung 2. seith neb. Joh: Joachim Gerold dem Caminfeger hinden wieder auf dieselbe stossend, so gegen Mänig. leedig, eigen und dißorths ausgeworffen wird, wie der Verstorbene H. Schaffner ssel. solche laut Vorhandenen Ganth Kauffbrieffs den 5.ten 9.bris 1754 an sich ersteigert pro 410 fl. oder 205. lb. Hr Treutlinger der weißgerber Zalt Järl. Von seiner Wohnung in solcher Behaußung 9 lb und Christian Lorentz der Invalide Von seiner inhabenden wohnung Jährl. 6. lb. Est. der Vierteljahrs Zinß pro Joh. Bapt: 1759. verfallen mit 3.
(f° 29-v) Eheberedung (…) hinterlegt T. Andreas Schmid, Nots. Juratus Civit. Argent. requisitus
Summarische Berechnung. Der Fr. Wittib Erg. 2453 lb. Der Erben Erg. 4697, Capitalien auch davon Verzinß und Marzahlen 12.253, Activ Schulden 4426, Haus 205, Küh o, baarschafft 1934, früchten 62, Wein 363 – Passiva, Solche thun 779, ab die Liebthat 15, Rest 765. adde beeden Erg. 7151, Zu den Uncösten 8265 lb

Les héritiers Kien vendent la maison au cordonnier Jean Michel Güthel moyennant 200 livres

1763 (21. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 637 n° 365
Erschienen S. T. H. Johann Georg Langhans alter Ammeister und XIII.er alhier, als Ehevogt Frau Cunigundä Helenä geb. Kien und als Mandatarius S. T.H. Johann Leonhard Kien, des Regierenden Ammeisters und XXI. und fr. Catharinä geb. Kien, H. Louis Felix Marco, des Ambtmanns der Herrschafft Barr, Eheliebstin von denenselben hierzu bevollmächtiget, und H. Lt Franciscus Nicolaus Mauritius Vaudin der Cantzleÿ Verwanthe alhier, als Mandatarius fr. Elisabethæ, gebohrener Schnöringerin, Weÿl. H Johann Kien gew. Schaffners des Frauenhauses alhier Wittib, von derselben hierzu schrifftlich authorisirt, die haben
in gegenseÿn Johann Michael Güthel, hiesig. burgers und Schumachers (verkaufft)
Eine behaußung und hoffstatt, mit allen gebäuden, begriffen, Zugehörden rechten und gerechtigkeiten, alhier ane dem Leimengäßel, einseit neben einer dem Stifft St. Marx Zuständigen behaußung anderseit neben Johann Joachim Gerold, dem Caminfeger, hinten Wieder auf dieselbe stoßend gelegen, so freÿ ledig und eigen, dießemnach ist der Kauff und Verkauff zugegangen und beschehen vor und um 200 Pfund Straßb.

Jean Michel Güthel s’adresse aux Quinze pour faire son chef d’œuvre en étant marié et travailler pour son propre compte avant d’être maître. Les représentants de la tribu exposent que la demande est irrecevable sous tous ses aspects, en faisant remarquer que le pétitionnaire qui a 22 ans peut encore attendre et que sa fiancée qui a 40 ans n’est plus à quelques mois près. Les Quinze qui estiment que Jean Michel Güthel est irréfléchi et artisan de son propre malheur n’accordent pas de dispense.
1758, Protocole des Quinze (2 R 169)
Michael Güthel schuhknecht Ctra E.E. Zunfft der Schuhmacher
(p. 274) Sambstags den 19. Augusti 1758 – Faust nôe Michael Güthel des schuhknechts Ctra Eundem [E.E. Zunfft der Schuhmacher] producirt unterth. memoriale Juncto petito mit beÿlag Nis. 1 et 2, bitt deput. Christmann bitt Cop. et term. ordin. obtinuit

(p. 284) Sambstags den 2. Septembris 1758 – Idem [Faust] nôe Michael Güthel in actis Ctra E.E. Zunfft der schuhmacher Hn Zunfftmeister auch in actis, erhohlt memoriale Vom 19.t Augusti Jüngst und bitt deput. Christmann producirt unterthänige Verantwortuung Juncto petito und bitt gleichfalls Deputation. Erkanndt Deputation.

(p. 297) Sambstags den 9. Septembris – Güthel ctra die schuhmacher
Iidem [Obete handwercks Herren] lassen per Eundem [Herrn Secretarium Städel] referiren es habe michael Güthel der schuhknecht Von hier den 19.t August Jüngst ctra E.E. Zunfft der schuhmacher Hn Zunfftmeister ein unterthäniges memoriale Juncto petito mit beÿlagen sub Nis. 1 et 2 übergeben und dahin Concludirt mghrn geruhen wollten dem Imploranten die hohe huld gratiosé zu erweißen, daß Er im geheuratheten stand, biß Er sein meisterstück Verfertigen Wird, Knechts weiße oder aus seiner hand ohne gesind arbeiten Könne,
den 2.t hujus habe der Imploratische H. Zunfftmeister seine unterthänige Verantwortung producirt und unterthänig gebetten Mghhen geruhen wollten in rechten Zu erkennen und auszusprechen, daß der jmplorant mit seinem wieder ordnung lauffenden begehren und gesuch refusis Expensis ab: und an den in erster jnstantz ertheilte bescheid Zu Verweißen seÿe.
Auff geschehene Weißung, habe der Implorant præse ;s contenta memorialis und petiti Widerhohlt, nôe Imploratischer Zunfft seÿen Vorgestanden H Niclaus Meÿer als Zunfftmeister, H Johann Michael Saltzmann und H Lorentz Müller alle 3 schöffen welche ihrer Verantwortung annoch beÿgesetzt, daß es sozusagen ohnmöglich dem imploranten in seinem begehren Zu Willfahren, weilen derselbe 1° als ein Verheuratheter gesell beÿ der bruderschafft nicht gelitten würdt, 2.do als altbüßer nicht arbeiten Könnte, weilen die Von mghhn Verordnete Anzahl noch lange nicht abgestorben, 3.tio derselbe nimmermehr als Meister und Zünfftig angenommen würde, weilen Er das Msterstück im ledigen stand Verfertigen muß, ünberhaupt seÿe der implorant ein junger Mensch Von 22 biß 23 Jahren, welcher gar wohl noch ettliche Jahr warten Kan, um sich dardurch in die ordnung Zu setzen, und hat deßen brauth bereits 40 jahr gewartet, so wird auch ihro dieße kurtze warthzeit nicht ohnmöglich fallen.
Auff seiten derer Hn Deputaten habe man auß denen von der Imploraten allegirten motiven Clar wahrgenommen, daß der Implorant als ein Junger unverständiger Mensch in sein Eigen unglück liege, wann mghhn ihme in seinem begehren willfahren würden weßwegen dieselbe dafür gehalten, daß der Implorant mit seinem behegren ab: und an die ordnung zu Verweißen seÿen ref. exp. Erkannt, bedacht gefolgt.

Fils du tisserand Jean Michel Güthel, le cordonnier Jean Michel Güthel épouse en 1758 Catherine Braun, fille du cordonnier Daniel Braun
Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 150 n° 23)
1758. Mittwoch d. 11. Octobr. wurden nach Zweÿmahliger Außruffungen in der Evangelischen Pfarrkirche Zu S. Nicolai Ehelich eingesegnet Johann Michael Güthel Lediger Schumacher und burger allhier, weÿl. Johann Michael Güthels gew. Leinenwebers v. burgers allhier hinterlaßener Ehelicher Sohn, v. Jfr. Catharina Braunin weÿland Daniel Braun gew. Schuhmachers v. burgers allhier hinterlaßene Ehelich Tochter (unterzeichnet) Johann Michael gutel Als hochzeiter, Christina braunin Als hochzeiterin (i 152, proclamation Saint-Pierre-le-Vieux p. 172)

Jean Michel Güthel et Chrétien Braun hypothèquent la maison au profit du boutonnier Jean Geoffroi Schæffer

1766 (27.9.), Chambre des Contrats, vol. 640 f° 568
Johann Michael Güthel der schumacher und Christina geb. Braunin mit beÿstand Johann und Johann Michael Letz beede schumacher ihre nächsten
in gegensein Johann Gottfried Schäffer des knopffmachers – schuldig seÿen 125 pfund
unterpfand, eine behausung cum appertinentis ane dem Leimengäßel, einseit neben einem dem Stifft St. Marx gehörigen haus, anderseit neben Joachim Gerold dem caminfeger hinten auff dieselbe

Les Quinze rejettent la demande de Jean Michel Güthel dans une affaire de confiscation.
1773, Protocole des Quinze (2 R 184)
Michael Gütel contra E. E. Zunfft der Schumacher
(p. 387) Sambstags den 31. Julii 1773. – Wilhelm noê Michael Gütel des Burgers und Schumacher Mr C. E. E. Zunfft der Schumacher H. Zufftmr prod. widrigen Zunfft gerichts bescheid vom 27. hujus wovon principalis an E. G. Zu appelliren gemüßiget ist, bitt appellationis Verzeichnus. Ekandt, Verzeichnus.

(p. 409) Sambstags den 21. Augusti 1773. – Wilhelm noê Michael Gütel des Burgers und schumachers alhier C. E. E. Zunfft der Schumacher H. Zufftmr., weilen p.lis zu betreibung der beÿ Ew. Gn. den 30. Junii Verzeichneten appellation den vorgeschützten artikel nötig hat, vermög wessen seine neue arbeit confiscirt worden ist, H. Citatus aber eine solche abschrifft erschwehret, als bitt diesen beÿ erstattung schaden und Costen anzuhalten einen auszug davon gegen dißorths gebühr ausfertigen Zu laßen, idq. ref. ob renitentiam expensis.
Claus man hat dißorts in conformität artickels gesprochen, Zweifelt aber ggr. hieran, so wieder beÿ besitzender deputation eines nähern belehret werden, bitt ihn dahero mit seinem begehren ref. exp. abzuweißen, hingegen Zu Vorlegung Vermeintlicher appellations Klage Teriminum ordinis Sub desertione anzusehen. Wilhelm dem appellant kan das gesetz Zu wißen ô erschwehret werden, wider welches er gefehlt haben soll, welches man zu Verfertigung der appellations Klag ohnumbgänglich nöthig hat, sagt priora, Claus similiter priora.
Erkandt, Wird appellant mit seinem begehren puncto communicationis des auszugs abgewiesen und Zu Vorlegung vemeint. appellations Klag terminus ordinis sub desertione angesetzt.

Chrétienne Braun meurt en 1775 après avoir institué son mari pour légataire universel. Elle et son mari ont adopté par acte de 1774 joint à l’inventaire Salomé Gold, née à Nonnenweier en 1766, dont les parents sont allés s’établir au Nouveau monde. La maison est portée à l’inventaire d’après son prix d’achat, soit 200 livres. L’actif de la succession s’élève à 370 livres, le passif à 346 livres.

1775 (7.12.), Not. Schatz (6 E 41, 1294) n° 25
Inventarium über Weÿl. Fraun Christinæ Güthelin geb. Braunin, Meister Johann Michael Güthel, Schuhmachers u. b. allhier geweßener ehel. Haußfrau, nunmehr seel. Verl. auffgerichtet Anno 1775 – nach ihrem, den 15.ten Novembris gegenwärtigen Jahrs, aus dießer welt genommenen tödl. Hientritt, hier Zeitlichen verlaßen. Welche Verlaßenschafft, auf freundliches Ansuchen, Erfordern und Begehren des hinterbliebenen Wittibers, und nach der hernach eingetragenen Eheberedung §° 6.to Universal-Erbens (…) Actum Straßburg auff Donnerstag deb 7. Decembris 1775.
Copia der Eheberedung

In einer allhier Zu Straßburg ane dem Leimengäßel gelegenen, in diese Verlaßenschafft eigenthümlich gehörigen behausung befund. wd. wie folgt
Eigenthumb ane einer Behausung. Nembl. eine behausung und hoffstatt, mit allen Gebäuden, begriffen, Zugehörden Rechten u. Gerechtig Keiten, gelegen allhier Zu Straßburg ane dem Leimengäßl. 1. s. neben Mr. Bruer dem schreiner, 2. s. neben Jacob Grün dem Spanner am Kaufhaus, hinten auff Mr Lieb den Leinenweber stoßend, so über das hernach eingetragene Passiv Capital freÿ ledig und eigen. Dieße behaußung ist vermög pap. Kauff verschreibung in allh. C. Contract Stub passirt d. d. 21. Jul. 1763. vor 400 fl. erkaufft wd. welche Summ angesehen seit deme keine haubt Reparationes darinnen vorgenommen wd. hier in auswurff zu bringen mit 200 lb.
(f° 9) Series rubricarum hujus Inventarÿ. Summa Hausraths 39, Sa. derer Wein und leeren Faß 54, Sa. des Schuhmacher Werckzeugs, Leder und gemachter Arbeit 40, Summa Silbers 9, Summa goldenen Rings 15 ß, Summa der baarschafft 6, Sa. Eigenthums ane einer behausung 200, Summa Schulden 20, Summa summarum 370 lb – Schulden 346, Nach solchem abzug, Stall Summ 24 lb
Zweiffelhaffte und verlohrene Schulden in die Verl. Zugeltend 29 lb
(Adoptio) Vor mir unterschriebenem der Stadt Straßburg offenbarem geschwornem Notario (…) sind erschienen Meister Johann Michael Güthel, der Schuhmacher, und Frau Christina gebohrne Braunin, beede Eheleuth und Burgere allhier, und Zwar Sie die Ehefrau von ihem Ehemann hiezu authorisiret, und annoch ferner verbeÿstandet mit Heinrich Ludwig, gleichfalls Schuhmacher: Meister und hiesigem Burgern, bezeigende wie daß Sie bereits über Sechs Jahr Johannes Golds, des Schuhmachers von Nürnberg gebürtig, im Jahr 1766. mit seiner damaligen braut und nachmals Ehefrau Ursula Meÿerin von Wagenstadt, aus dem Badischen gebürtig, erzeugtes Kind nahmens Salome Goldin, welches vermög des mir Notario vorgezeigten sogleich aber Zurückgezogenen Taufscheins, wavon jedannoch eine vidimirte Copia beÿ der Minute dieses Act verblieben ist, am 27. Aprilis 1766. zu Nonnenweÿhr im Breißgau getauft worden ist, beÿ sich in Kost und Verpflegung gehabt haben, da Sie Comparenten nun in ihrem bereits 15. jährigen Ehestand keine Kinder miteinander erzeugt, ja in Rücksicht Sie Güthelische Ehefrau bereits 54. Jahr auf sich hat, in solcher Ehe Künftighin keine Kinder mehr zu erzeugen Hofnung haben können, und in aufsteigender Linie keine Erben haben, als wollen dieselbe hiemit zu Gunsten gemeldter Salome Goldin, deßen Eltern diese ihr Töchterlein verlassen, und sich aus Armuth in das neue Land begeben haben sollen, sich dahin erklärt haben, daß gleichwie dieselbe solchen verlassenen minderjährigen Salome Goldin bisher alle Elterliche Liebe erzeigt, sie dieselbe nunmehr in aller Form Rechtens adoptirt haben wollen so daß ihr auf solche weis angenommenes Töchterlein alle aus einer Adoptiv né minus plena seu imperfecta, als welche von einem extraneo geschehen Kan, Zu statten Kommende beneficia rechtliche Würkungen, welche ich der Notarius dem Comparenten in derer Gezeugen Gegenwart deutlichen erklärt, und dieselbe wol verstanden Zu haben, mich versichert, zu geniesen haben solle. (…) Also beschehen, verlesen versprochen und unterschrieben Straßburg d. 10. Maÿ Anno 1774. Frantz Heinrich Dautel Notarius

Jean Michel Güthel se remarie en 1776 avec Anne Esslinger, veuve de l’apprêteur de tabac Abraham Frick : contrat de mariage, célébration
1776 (5.8.), Not. Schatz (6 E 41, 1302) n° 29
Eheberedung – zwischen Meister Johann Michael Güthel, dem Schuhmacher, Wittiber und Burgern allhier, als Bräutigamb ane einem
So dann Fraun Anna Frickin, gebohrener Eßlingerin, Weÿlandt Abraham Frick, geweßenen Tabackbereiters und Burgers allhier nachgelaßener Wittib, als der Hochzeiterin ane de andern theil
auf Montag den 5. Augusti Anno 1776 (unterzeichnet) Johann Michael güttel, Anna frickin

Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 38 n° 34)
Im Jahr 1776 seind Dominica 16 und 17 post Trinitatis proclamirt und folgenden 30. Septembris copulirt worden Johann Michael Gütei der Wittwer, burger und Schuhmacher allhiier und Fr. Anna Maria gebohrne Esslingerin weil. Abraham Frick gewesenen tabackbereiters und burgers allhier hinterlaßene wittwe (unterzeichnet) Johann Michael güttel als hochzeiter, Anna Maria frickin als hochzien (i 41)

Abraham Frick épouse en 1766 Anne Barbe, fille de Jean Michel Glockner
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 154 n° 813)
Im Jahr 1766 den 6. Augusti sind nach zweÿmahliger ordentlicher proclamation und ausruffung zu St Thomæ in eben dießer Kirch ehelich copulirt und eingesegnet worden mit Nahmen Abraham Frick der Ledige Tabackbereider und burger allhier, Abraham Frick deß burgers und tabackbereiders allhier ehelicher Sohn, und Jungfrau Anna Barbara Johann Michael Glockners Eheliche Tochter (unterzeichnet) Abraham Frick als hochzeiter, Anna Barbara Klocknerin als Hochzeiterin (i 156, proclamation, Saint-Pierre-le-Vieux f° 9 n° 33)

Il se remarie en 1773 avec Anne Esslinger, fille du boucher Jean Martin Esslinger, d’Aistaig près de Rottweil en Wurtemberg : contrat de mariage, célébration
1773 (6.9), Not. Lichtenberger (Jean Frédéric, 6 E 41, 351) n° 577
Eheberedung – persönlich erschienen Abraham Frick der Wittiber, burger und Gimpelkäufler alhier, Beiständlich seines Vettern Joh: Jacob Frick burgers und Seilermeisters hieselbst als hochzeiter ane einem
So dann Jungfrau Anna Eßlingerin Joh: Martin Eßlinger des Metzgers und Burgers Zu Aÿstaig Rosenfelder Ober Amts im hertzogthum Würtenberg mit frauen Anna Maria geborner Widmarin ehelich erzielte Tochter mit assistentz H Johann Martin Dorner des Bratwurstmachers und hiesigen Burgers, als hochzeiterin ane dem andern theil
Straßburg auf Montag den 6. Septembris 1773 (unterzeichnet) Abraham Frick als Hochzeiter, Anna Eslingerin als Hochzeiterin

Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 244 n° 987)
Im Jahr 1773 Mittwoch den 15. Septembris sind nach zweÿmaliger ordentlicher proclamation und ausruffung Zu St Thomæ in eben dieser Kirche ehelich copulirt und eingesegnet worden Abraham Frick der Wittwer Tabacspinner und burger allhier und Jungfer Anna Eslingerin H. Martin Eslingers des Metzgers und Burgers Zu Heusteg beÿ Sultz am Neckar eheliche Tochter (unterzeichnet) Abraham Frick als Hochzeiter, Anna Eslingerin als Hochzeiterin (i 245)

La fille adoptive Marie Salome Gold épouse en 1785 Jean Léonard Kettner, originaire de Kernbach en juridiction de Darmstadt : contrat de mariage qui mentionne l’adoption, célébration sans mention d’adoption
1782 (20.8.), Not. Carlier (6 E 41, 974) n° 4
Eheberedung – Erschienen Persönlich der Ehr: und Züchtige Jüngling Johannes Kettner, weÿland des Viel Ehrengeachten Johann Leonhard Kettner, und auch weÿland der viel Ehr: und tugendsammen Catharina gebohrnen aßweiller beeden im leben gewesten verburgerten Eheleuthen in Kernbach im darmstattischen Ehelich erzihlt und hinterlaßener sohn, mehrjährigen standts und seine rechten selbsten verpfändetet als hochzeiter ahne Einem
so dann der viel Ehr: und tugedsammen Jungfrau Maria Salome Goldin, des Ehrengeachten Johannes Gold, gewesten Innwohners zu nierenberg und frau Ursula Meÿerin so in das neu gefundene land gezogen, ohnwüßend ob sie annoch beÿ leben oder nicht, Ehelich Erziehlt und zurückgelassene annoch minderjährige Jungfer tochter, hierzu durch den vorgeachten Johann Michael Güethel den burgern und schuemacher alhier, als welcher dieselbe ahne Kindstatt angenohmen, und Von Einem Großen rath alhier Confirmirt worden, assistiert und verbeÿstandet als Jungfer hochzeiterin ahm andern theill
Actum Straßburg nachmittag den 20. Augusti 1782. (unterzeichnet) Johannes kettner, Maria Salomea Goltin

Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 18 n° 16)
1783. wurden Dominica 6. et 7. p. Trinitatis bei uns ausgeruffen, und Montag den 4. Augusti ehl. eingesegnet Johann Kettner lediger Schuhmacher Meister u. Burger alhie weil. Johann Leonhard Kettner, gewesenen Kunst: Gärtners in Geltshausen bei Bretten mit weil. Fr. Catharina geb. Feilin ehl. erzeugter Sohn, und Jgfr. Salome geb. Goldin, Johannes Gold Schuhmachers u. Burgers in Nürnberg mit Fr. Ursula geb. Meÿerin ehel. erzeugte tochter (unterzeichnet) Johannes kettner als hochzeiter, J. Maria Salome Goldin als Hochzeiterin (i 20)

Jean Michel Güthel se remarie en 1789 avec Marie Madeleine Bertrand, fille du tanneur Isaac Bertrand de Bischwiller
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 40-v n° 23)
1789. Montag den 22. Junii, wurden nach zweÿmalicher Proclamation in unserer Kirch copulirt Johann Michael Güttel der Vrerwittibte Schuhmacher-Meister und burger alhier und Jgfr. Maria Magdalena Bertrand Isaac Bertrand, des Rothgerbers und burgers zu Bischweiler mit Frau Anna Maria, geborner Gunst ehelich erzeugte Tochter, mit Consens ihrer Eltern (unterzeichnet) Johann Michael güttel als hochzeider, Maria Magdalena berdrand als braut (i 23)

L’inventaire dressé après la mort de Jean Michel Güthel n’est pas conservé. La veuve Marie Madeleine Bertrand rachète le 14 novembre 1804 la moitié de maison qui revient à Marie Salomé Gold femme divorcée de Joseph Kœttner (voir la vente de 1843).

1803 (17 germinal 11), Strasbourg, M° F. Grimmer
Inventaire de la succession de Michel Güthel
Enregistrement, acp 87 F° 126-v du 26 ger. 11

La veuve Marie Madeleine Bertrand se remarie avec le cordonnier Jean Jacques Rehberger

1804 (24 fructidor 12), Strasbourg 5 (20), M° F. Grimmer n° 3002
Contrat de mariage – Jean Jacques Rehberger, cordonnier fils majeur né en cette ville, fils de Jean Jacques Rehberger, cordonnier et d’Anne Marie Boeckel
Marie Madeleine Bertrant, veuve de Jean Michel Gütel cordonnier
Enregistrement, acp 94 F° 10-v du 3 compl. 12

Marie Madeleine Bertrand meurt en 1825 après avoir institué pour son légataire universel son mari qui devient propriétaire de la maison

1826 (15.6.), Strasbourg, M° F. Grimmer
Inventaire de la succession de Marie Madeleine Bertrand femme de Jean Jacques Rehberger, décédée le 18 décembre dernier – à la requête du veuf, légataire universel
propre garde robe 29 fr
une maison rue de l’Argile n° 37 estimée 1200
communauté, mobilier 699 fr, créances néant, passif 1000 fr
Enregistrement, acp 179 F° 29 du 15.6.

Jean Jacques Rehberger, natif de Barr, se remarie en 1829 avec Christine Fischer, originaire de Baiersbronn en Wurtemberg
Mariage, Strasbourg (n° 356)
Acte de mariage célébré à l’hôtel de ville de Strasbourg à dix heures du matin le 24 septembre 1829. Jean Jacques Rehberger, Majeur d’ans, né en légitime mariage le 27 septembre 1766 à Barr (Bas Rhin), domicilié à Strasbourg, Cordonnier, veuf de Marie Madeleine Bertrand décédée en cette ville le 18 décembre 1825, fils de feu Jean Jacques Rehberger, cordonnier, et de feu Anne Marie Boeckel, Christine Fischer, Majeure d’ans, née en légitime mariage le 13 octobre 1791 à Bayersbrunn en Würtemberg, domiciliée à Strasbourg, fille de feu Jean Fischer, Journalier décédé à Bayersbrunn le 15 septembre 1817 et de feu Dorothée Schuler, décédée au même lieu le 15 janvier 1806 (signé) Johann Jacob Rehberger, Caristina fischer ‘i 22)

Christine Fischer meurt en 1842 après avoir institué son mari pour légataire universel
1842, M° Grimmer
6 mars 1842. Testament par lequel Christine Fischer, femme de Jacques Rechberger cordonnier à Strasbourg, institue son dit mari pour son légataire universel
acp 305 (3 Q 30 020) f° 36 du 20.12.1842 (décédée le 15 décembre 1842)

Son fils naturel Jean Chrétien Fischer cède ses droits successifs à son beau-père
1843 (15.2.), M° Grimmer
Cession par Jean Chrétien Fischer, majeur à Strasbourg, en qualité d’enfant naturel de Christine Fischer, décédée femme Jean Jacques Rehberger cordonnier à Strasbourg
au profit dudit Sr Rehberger
de tous ses droits successifs à la succession de sa mère purement mobilière, moyennant la somme de 87 francs, ladite succession grevée d’aucune dette
acp 307 (3 Q 30 022) f° 9-v du 17.2.

Jacques Rehberger vend la maison par enchère pour moitié au boulanger Joseph Bürck boulanger et pour moitié à Barbe Winterhalter, veuve du boulanger Joseph Raul

1843 (19.3.), Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 397 (2619) n° 122, – M° G. L. F. Grimmer
L’an 1843 le 3 février Par devant M° Georges Louis Frédéric Grimmer et son collègue notaires à la résidence de Strasbourg soussignés est comparu Le Sr Jacques Rehberger, cordonnier demeurant et domicilié à Strasbourg, lequel a exposé qu’il est dans l’intention de vendre par adjudication volontaire en l’étude dudit M° Grimmer Place du vieux marché aux vins numéro 52 la maison et dépendances ciaprès désignée et a requis ledit Notaire d’établir la désignation dudit immeuble, l’établissement de propriété et les charges et conditions de l’adjudication à quoi il a été procédé comme suit.
Désignation de l’immeuble à vendre. Une maison avec dépendances située à Strasbourg rue de l’argile n° 37 d’un côté Xavier Exel de l’autre le Sr Boos et donnant par derrière sur el même Boos en partie et en partie sur le Sr Stutel maçon. Est compris dans cette vente un fourneau en fayence et tout ce qui est muré, tient à cloux ou à cheville et qui est par sa nature ou sa destination réputé immeuble.
Etablissement de propriété. Le Sr Rehberger est devenu propriétaire de la dite maison en sa qualité de légataire universel de D° Marie Madeleine Bertrand, son épouse en premières noces suivant testament de cette dernière par acte public reçu par le dit M° Grimmer en présence de quatre témoins le 28 juin 1825, enregistré le 30 décembre de la même année, et il déclare qu’outre les sommes ci-après qu’il doit pour legs faits par ladite son épouse à ses frères et sœurs suivant le même testament et dont il a l’usufruit sa vie durant, savoir premièrement à Julie Bertrand ou à son enfant Julie 200 francs, secondement à Salomé Bertrand femme Huck de Bischwiller ou à ses enfants 200 francs, troisièmement à Isaac Bertrand tanneur à Neufchâtel ou à ses enfants 200 francs, quatrièmement aux enfants de Chrétien Bertrand tanneur à Bischwiller 200 francs, cinquièmement à Daniel Bertrand 50 francs, sixièmement et à Susette Bertrand femme de Jacques Huck de Strasbourg ou à ses enfants 150 francs, Ensemble 1000 francs, ladite maison est franche et quitte de toutes dettes rentes privilèges et hypothèques. La D° Rehberger née Bertrand est devenue propriétaire du même immeuble pour en avoir hérité la moitié dans la succession de Jean Michel Gütel, cordonnier à Strasbourg, son mari en premières noces, ainsi que’il résulte de l’inventaire de sa succession dressé par M° Grimmer père, ancien notaire à Strasbourg le 28 pluviôse an XII (ère républicaine, 18 février 1804) et pour avoir acquis l’autre moitié de Marie Salomé Gold femme divorcée de Joseph Koettner cordonnier à Strasbourg suivant contrat passé devant le même notaire Grimmer père le 20 brumaire de ladite année (14 novembre 1804). Ledit Sr Gütel est devenu lui-même propriétaire de la même maison en vertu d’un acte de vente passé à la cidevant chambre des contrats de la ville de Strasbourg le 21 juillet 1763. Clauses et conditions (…)
Adjudication définitive. Et cejourd’hui 16 février 1843 à dix heures du matin (…) plusieurs mises ont été faites dont la dernière par le Sr Joseph Bürck boulanger demeurant et domicilié à Strasbourg qui a porté le prix dudit immeuble à la somme de 3320 francs (…) lequel a déclaré avoir enchéri tant pour lui que pour la D° Barbe Winterhalter, veuve du Sr Joseph Raul boulanger à Strasbourg, elle y demeurant et domiciliée, ici présente et acceptant
acp 306 (3 Q 30 021) f° 69, cahier des charges – acp 307 (3 Q 30 022) f° 9-v du 17.2., adjudication définitive

Originaire de Westhouse, Joseph Raul épouse en 1797 Barbe Winterhalter, native de Molsheim
1797 (5 germinal 5), Strasbourg 2 (9), M° Knobloch
Eheberedung – br Joseph Raul der leedige mehrjährige Weÿl. Stephan Raul mit auch weÿl. Elisabetha babst eheleuthen zu Westhaußen seiner Profession ein beck wircklich allhier sich aufhaltend, ehelich erzeugter Sohn
die bürgerin Barbara Winterhalter die ledige mehrjährige Weÿl. Joh. Winterhalter schuhmachers zu Molsheim mit auch weÿl. Elisabetha Schäffer eheliche Tochter

François Joseph Raul institue sa veuve pour sa légataire universelle
1832, M° F. Grimmer
5 janvier 1829. Testament par François Joseph Raul, boulanger à Strasbourg, décédé le 17 janvier courant, portant legs universel au profit de D° Barbe Winterhalter, épouse du testateur
acp 207 (3 Q 29 922) f° 184-v du 20.1.1832

Registre de population 600 MW 298 (1850 sqq) i 310
Birckel Joseph, (né) 01, g[arçon], Propriétaire, catholique, français, (à Str. depuis) 21
Raul née Winterhalter, (née) 75, f.v., sa domestique, catholique, française, (à Str. depuis) 96

Barbe Winterhalter lègue ses biens au boulanger Joseph Bürckel qui devient ainsi seul propriétaire de la maison.
1862, M° Grimmer
14. 8.bre 1862. Testament de Barbe Winterhalter veuve de Joseph Raul, boulanger à Strasbourg par lequel elle lègue à
1) Barbe Winterhalter sa nièce à Strasbourg, sa garde robe, son mobilier et une somme de 1400 francs
2) Joseph Bürckel ancien boulanger à Strasbourg toute sa succession
Décès du 28 9.bre 1862
acp 516 (3 Q 30 231) f° 64-v du 1.12.1862 (succession déclarée le 4 avril 1863)

Barbe Winterhalter, citée ci-dessus et ci-dessous dans le Registre de population
Registre de population 600 MW 381 (1850 sqq) i 150
Winterhalter Christophe, Molsheim 79, h.m., Pensionnaire, catholique, français, (à Str. depuis) 20
id. née Kraemer, Marie Anne, Brumath 82, s. femme, catholique, française – décédée le 30 Janv. 1859
id. Barbe, Molsheim 18, s. fille, catholique, française
Quai des Bateliers 38 (délogé) 25 juin 61
r. de la Râpe 10 (délogé) 21 8.br 63
r. du dôme 15 (délogé) 4 8.bre 1966
r. du tonnelet rouge 4

Originaire d’Uttenheim, François Joseph Bürckel meurt célibataire en 1880 après avoir institué Barbe Winterhalter pour sa légataire universelle

1880, M° Loew
29. Mai 1879. Letstwillige Verfügung des am 7. November verlebten Frantz Joseph Bürckel Eigenthümer zu Straßburg worin zu gesichert wird Fr. Barbara Winterhalter
I) das Haus Leimengasse N° 27
II) Mobilien & Kleider
ferner die Nutznießung am übrigen Vermögen.
Sollte dieselbe vorher sterben I) Carl Klein Amtsgehilfe hier das vorstehende Vermögen zu nackten Eigenthum II) Fr. Anna Maria Jost hier die Nutznießung
Erbschaftssteuren haben die Erben zu tragen
acp 707 (3 Q 30 422) f° 99-v n° 2682 du 11.11.1880 (Erk. d. 7.5.81 Bd. 136 N° 66

Décès, Strasbourg (n° 2827)
Strassburg am 8. November 1880. Vor dem Standesbeamten erschienen heute der Hypothekengehülfe Frantz Carl Klein wohnhaft zu Straßburg, Knoblochgasse 21, und zeigte an, daß sein Cousin Frantz Joseph Bürckel, 79 Jahr alt, katholischer Religion, wohnhaft zu Straßburg geboren zu Uttenheim (Unter Elsaß) Sohn der verstorbenen Eheleute Frantz Ludwig Bürckel, Ackerer und der Maria Elisabeth Riehl zu Straßburg Leimengasse 27 am 7. November des Jahres 1880 Morgens um 5 Uhr gestorben sei (i 22)

Barbe Winterhalter vend la maison à Joseph Bauer, ouvrier à la manufacture des tabacs, et à sa femme Caroline Elisabeth Liebermann

1882 (25.1.), Strasbourg 8 (115), M° Gustave Edouard Loew n° 13.800
Kauf, 25 Januar 1882. ist erschienen fräulein Barbara Winterhalter, ohne Stand großjährig, wohnend zu Straßburg, dieselbe verkauft und überläßt hiermit (…)
an die mitanwesenden dieß annehmenden Ehegatten Herrn Joseph Bauer, Arbeiter an der kais. Tabakmanufaktur in Straßburg, und frau Karoline Elisabeth Liebermann, letztere von ohrem Gatten ermächtigt, beide wohnend zu Straßburg, nachbeschriebenes Anwesen
Ein Haus mit Erdgeschoß, zwei Stockwerken und Speicher nebst Zugehörden, gelegen zu Straßburg Leimengäßchen N° 27, früher 37, einseits herr Hammn andeseits frau Boos, vorn die Gasse hinten frau Boos. Als mitverkauft gelten ein fayence und ein Gußofen mit Rohren und Steine, sowie ein kupferner Kessel. (…)
Eigenthumsnachweis. fräulein Winterhalter erhielt das Anwesen von dem den 7. November 1880 verstorbenen Eigenthümer herrn Frantz Joseph Bürckel zu Straßburg, letztwillig vermacht, laut testament vor unterzeichnetem Notar vom 29. Mai 1879, registrirt den 11. November 1880. Das Testament konnte zum unbeschränkten Vollzuge gelangen nachdem der Verlebte ausweislich einer Offenkundigkeitsurkunde des unterschriebenen Notars von heutigen, welche mit gegenwärtigem Kaufe zur Registrierug kommt, keine Vorbehaltserben hinterlaßen hatte. Die Erben ergeben sich aus dem durch Notar Loew am 13. April 1880 aufgenommenen Nachlassinventar.
Herr Bürckel hatte die Hälfte Anwesens ersteiget vom dem Schuhmacher Johann Jakob Rehberger in Straßburg laut endgültigen Versteigerungs Protokolls des Notars Georg Ludwig Friedrich Grimmer zu Straßburg vom 16. Februar 1843, überschrieben am hiesigen Hypothekenamte deb 9. folgenden Monats Band 397 Nr 122. Gleichzeitig ersteigerte er die andere Hälfte für frau Barbara Winterhalter, Wittwe des Bäckers Joseph Raul von Straßburg. Der Kaufpreis betrug im Ganzen 3320 franken, wovon in einer Urkunde desselben Notars vom 10. April 1843 über 2000 franken quittirt, der Rest aber geichfalls bezahlt ist. Nach em Tode der Wittwe Raul erbte Herr Bürckel deren haushälfte, da er von ihr durch Testament vor Notar Grimmer vom 14. Oktober 1862, registrirt in Straßburg den 1. Dezember desselben Jahres zum Universallegatar eingesetzt war.
Bedingungen (…) Kaufpreis 4800 Mark
acp 722 (3 Q 30 437) f° 27-v du 7.2.

Originaire de Gernsbach en Bade, Jeanne Caroline Elisabeth Liebermann épouse en 1871 l’aubergiste Mathieu Gérard Ungermann, natif de Gressenich (près d’Aix-la-Chapelle) en légitimant une fille née en 1870.
Mariage, Strasbourg (n° 471)
Du 23° jour du mois de décembre 1871 à dix heures du matin. Acte de mariage de Mathieu Gérard Ungermann, majeur d’ans, né en légitime mariage le 15 mai 1848 à Zweilfall (Prusse Rhénane), domicilié à Gressenich (Prusse Rhénane), profession d’aubergiste, fils de feu Mathieu Gérard Ungermann, tisserand décédé à Zweifall le 16 décembre 1853 et de feu Anne Marie Müller décédée audit lieu le 17 février 1853, et de Jeanne Caroline Elisabeth Liebermann, majeure d’ans, née en légitime mariage le 5 mars 1842 à Gernsbach (Grand duché de Bade) domiciliée à Strasbourg, domestique, fille de feu Charles Frédéric Liebermann, vétérinaire décédé à Gernsbach le 28 septembre dernier, et d’Elisabeth Sophie Grabenstaetter, sans profession, domiciliée à Gernsbach (…) il n’a pas été fait de contrat de mariage. Et aussitôt les dits époux ont déclaré se reconnaître père et mère de Caroline Liebermann née d’eux à Strasbourg le 5 septembre 1870 inscrite le même jour dans les registres de l’état civil. (i 78)

Divorce le 14 août 1875
1875 (19.8.), Maire
Ehescheidungs Urkunde zwischen Mathias Gerhard Ungermann und Johanna Caroline Elisabeth Liebermann, zu Straßburg nach Urtheil vom 6. april 1875
acp 642 (3 Q 30 357) f° 72 n° 2720 du 20.8.

Divorce, Strasbourg (n° 13)
Im Jahr 1875 den 14. August vor mit Otto Back, Civilstanbeamter der Stadt Strassburg (…) erschienen Johanna Caroline Elisabeth Leibermann, 33 Jahr alt, geboren zu Gernsbach (Baden) zu Straßburg wohnhaft, Ehefrau von Mathias Gerhard Ungermann, 27 Jahr alt, früher Bergmann, zur Zeit gewerblos, geboren zu Zweifall (Rhein-Preussen) zu Strassburg wohnhaft, welche mir erklärte, daß sie die zwischen ihr und ihrem Ehemann Mathias Gerhard Ungermann unterm 23. December 1871 zu Straßburg abgeschlossene Ehe auflösen lassen wolle. Dieselbe behändigte mir ein contradictorisch von Kaiserlichen Landgericht zu Straßburg erlassenes Urtheil vom 6. Aprilis dieses Jahres, welches sie ermächtigt die Scheidung aussprechen zu lassen (…) i 49

Jeanne Caroline Elisabeth Liebermann reconnaît sa fille naturelle Josephine Elisabeth, née le 16 février 1876
1877 (5.10.), Strasbourg 8 (101), M° Gustave Edouard Loew n° 9646
5 October 1877. Anerkennung – Ist erschienen Frau Johanna Karoline Elisabeth Liebermann, ohne besondern Stand, wohnhaft zu Straßburg, geschiedene Ehefrau von Herrn Mathias Gerhard Ungermann, ohne besondern Stand, wohnhaft daselbst, welche Scheidung laut Auszugs aus den Registrern der Ehescheidungsurkunden des Bürgermeisteramts der Stadt Straßburg unterm 14. August 1875 auf Grund landgerichtlichen Urtheils vom 6. April desselben Jahres durch den Zivilstandsbeamten zu Straßburg ausgespropchen worden ist.
Dieselbe erkannt hiermit freiwillig Josephine Elisabeth Liebermann als ihr natürliche Tochter an, geboren zu Straßburg den 16. Februar 1876 und bewilligt daß von gegenwärtiger Urkunde überall wo nöthig Vormerkung gemacht werde.
acp 670 (3 Q 30 385) f° 25-v du 11.10.

Jeanne Caroline Elisabeth Liebermann épouse en 1878 Joseph Bauer, divorcé d’Augustine Emilie Hæussler.
Mariage, Strasbourg (n° 112)
Strassburg den 2. März 1878. Vor dem Standesbeamten erschienen heute zum Zwecke der Eheschließung 1. der Tabakarbeiter Joseph Bauer, katholischer Religion, geboren den 19. März des Jahres 1842 zu Strassburg, wohnhaft zu Strassburg, geschiedener Ehemann von Augustine Emilie Haeussler, geschieden zu Straßburg den 24. Januar dieses Jahrs, Sohn der verstorbenen Eheleute Johann Gottfried Bauer, Schlosser und der Marie Sophie geborner Schmid, zuletzt wohnhaft zu Straßburg, 2. die Johanna Caroline Elisabeth Liebermann, ohne Beruf, evangelischer Religion, geboren den 5. März des Jahres 1842 zu Gernsbach (Baden) wohnhaft zu Straßburg, geschiedebe Ehefrau des Wirths Mathias Gerhard Ungernamm, zu Strassburg geschieden den 14. August 1875, eheliche Tochter des verstorbenen Thierarztes Carl Friedrich Liebermann, zuletzt wohnhaft zu Gernsbach und der Elisabeth Sophie geb. Grabenstätter, wohnhaft zu Gernsbach (i 8)

Joseph Bauer épouse en 1867 Augustine Emilie Hæussler. Le mariage est dissous le 24 janvier 1878, la femme n’ayant pas de domicile connu.
Mariage, Strasbourg (n° 278)
Du 8° jour du mois de juin 1867 à dix heures du matin. Acte de mariage de Joseph Bauer, majeur d’ans, né en légitime mariage le 19 mars 1842 à Strasbourg, domicilié à Strasbourg, ouvrier à la manufacture des tabacs, fils de feu Jean Geofroi Bauer, serrurier décédé à Strasbourg le 4 mars 1866 et de Marie Sophie Schmid sans profession, domiciliée à Strasbourg ci présente et consentante, et d’Augustine Emilie Heussler, mineure d’ans, née en légitime mariage le 15 mars 1848 à Strasbourg, domiciliée à Strasbourg, couturière, fille de Guillaume Haeussler, tourneur de chaises, domicilié à Strasbourg ci présent et consentant et de feu Sophie Dorothée Haist, décédée à Strasbourg le 28 octobre 1861 (…) il n’a pas été fait de contrat de mariage
(Mention marginale) Die Ehe zwischen Joseph Bauer, Tagner und Augustine Emilie Hauessler ist am 24. Januar 1878 vom dem Standesbeamtes der Stadt Strassburg aufgelöst worden (i 48)

Divorce, Strasbourg (n° 38)
Straßburg am 24. Januar 1878. Vor dem unterzeichneten Standesbeamten erscheint heute zum Zweck der Ehescheidung der Taglöhner Joseph Bauer (…) geboren den 19. März 1842 zu Straßburg, wohnhaft zu Straßburg, Ehemann von Augustine Emilie Haeussler geboren zu Straßburg den 15 März 1848 zur Zeit ohn bekannten Wohn und Aufenthaltort, welcher mir erklärte, daß er die zwischen ihm und seiner Ehefrau unterm 8. Juni 1867 zu Strassburg abgeschlossene Ehe auflösen lassen wolle. Derselbe behändigte mir ein auf Ausbleiben vom kaiserliche Landgericht zu Strassburg erlassenes Urtheil vom 27. Juni verflossenen Jahrs, welches ihn ermächtigt die Scheidung aussprechen zu lassen. Nach Einsicht (…)

Joseph Bauer institue pour légataire Josephine Elisabeth Liebermann, fille naturelle de sa femme
1886, M° Loew
27. Oktober 1885. Testament wodurch der am 27. März 1776. hier verlebte Joseph Bauer, ehemaliger Angestellter der Tabakmanufaktur der Josephine Elisabeth Liebermann, geb. 1876 sein Vermögen zu Eigenthum vermacht
acp 775 (3 Q 30 490) f° 61-v n° 86 du 5.4. (Sterbfall Erkl. vom 27.9.86 Bd. 151 n° 320)

Joseph Bauer lègue tous ses biens disponibles à sa femme
1886, M° Loew
29. März 1878. Schenkung wodurch der am 27. März 1776. hier verlebte Joseph Bauer, Arbeiter in der Tabakmanufaktur, seiner Ehefrau Johanna Caroline Elisabeth Liebermann dahier die lebenslängliche Nutznießung an seinem ganzen Nachlasse vermacht, bei Vorhandensein von Kindern oder Vorbehaltserben gesetzlich reducirbar.
acp 778 (3 Q 30 493) f° 67-v n° 1553 du 13.7.1886 (Sterbef. Erkl. vom 27.6.86 Bd. 151 N° 320)

Joseph Bauer meurt en 1886 en délaissant pour héritières sa fille Sophie Marie Bauer et Joséphine Elisabeth Liebermann. La succession comprend deux maisons, l’une rue du Renard Prêchant, l’autre rue de l’Argile.

1886 (15.7.), M° Loew
Inventar über den Nachlass des zu Straßburg wohnhaft gewesenen daselbst am 27. März 1886 verstorbenen Eigenthümer Joseph Bauer, Ehemann von Johanna Caroline Elisabeth Liebermann
Verheirathung ohne Ehevertrag. Der Wittwe stehet zufolge Schenkung vor handelndem Notar vom 29. März 1878 die lebenslängliche Nutznießung an der Hälfte ihres Nachlasses zu.
Erbin ist die Tochter Sophie Marie Bauer. Durch Testament Loew vom schenkte der Verlebte der natürlichen anerkannten Tochter seiner Ehefrau Josephine Elisabeth Liebermann alles worüber er verfügen konnte, d. i. die Hälfte seines Nachlasses in Eigenthum unter Nutznießung seitens ihrer Mutter.
Gemeinschafts mobilien M. 443
Kleider des Verlebten 28
Gemeinschaffs Liegenschaften, Haus wo der Fuchs en Enten predigt N° 10
Haus Leimengäßchen N° 27
Ersatz durch die Wittwe an die Gemeinschaft M. 8000, Miethzinsen 9
Gemeinschaftspassiv M. 12.640.
acp 778 (3 Q 30 493) f° 97-v n° 1703 du 24.7. (Sterbef. Erkl. vom 27.6.86 Bd. 151 N° 320)

Jeanne Caroline Elisabeth Liebermann vend la maison au maréchal ferrant Edouard Beck

1889 (8.8.), M° Loew
Verkauf – Johanna Karoline Elisabeth Liebermann geschiedene Ehefrau von Mathias Gerhard Ungermann, Wittwe II Ehe von Joseph Bauer, Eigenthümer zu Straßburg, handelnd a) eigenen Namens wegen der zwischen ihr und ihrem Ehemann in Ermanglung eines Ehevertrages bestandenen gesetzlichen Gütergemeinschaft sowie als Schenknehmerin der Nutznießung des halben Nachlasses ihres Ehemanns auf Grund Urkunde des amt. Notars vom 29. März 1878, b) als gesetzliche Vormünderin ihrer am 23. Aprilis 1878 aus II. Ehe geborenen Tochter Sophie Marie Bauer, c) als gesetzliche Vermögensverwalterin ihrer am 16. Februar 1876 geborener natürlichen tochter Josephine Elisabeth Liebermannn vor ihr anerkannt, der Letzteren hatte der genannte II Ehemann durch Testament vor Notar Loew vom 27. October 1885 als zuga* was ohne des Gesetz erlaubt, mithin d bloß 1 Kind vorhanden, die Helfte des Nachlasses
an Eduard Beck, Schmied, hier Fuchs den Enten Predigt N° 10
ein Haus mit Erdgeschoß, zwei Stockwerkek zu Straßburg Leimengäßchen N° 27 früher N° 37, erworben durch Eheleuth Bauer-Liebermann laut Urkunde vor Not. Loew vom 25. Januar 1882. Besitz & Genuß am 29. September 1889 Steuerübernahme am 1. October 1889 – Kaufpreis 4000 Mark
acp 818 (3 Q 30 533) f° 68 n° 1705 du 12.8.
acp 816 (3 Q 30 531) f° 55 du 16.7.

Lors du partage de la communauté entre Joseph Baur et Caroline Liebermann, la maison rue du Renard Prêchant revient à la veuve. Le prix de vente de la maison rue de l’Argile est partagé.
1891 (12.2.), M° Loew
Theilung des Nachlasses des am 27. März 1886 dahier verstorbenen Eigenthümer Joseph Bauer, Ehemann von Johanna Caroline Elisabeth Liebermann, geschiedene Ehefrau I. Ehe von Mathias Gerhard Ungermann. Auf Anstehen der genannter Wittwe, eigenen Namens und als gesetzliche Vormünderin der minderj. Tochter Sophie Marie Bauer.
Durch Testament vor dem amt. Notar vom 27. Oktober 1885 hat der Verlebte der Josephine Elisabeth Liebermann, einer natürlichen anerkannten Tochter seiner Ehefrau, alles worüber er gesetzlich verfügen kann, mithin un vorliegendem Falle Hälfte. Durch Schenkung vor dem amt. Notar vom 29. März 1878 vermachte Erblasser seiner Ehefrau den Nutzen seines halben Nachlassesn welche Schenkung jedoch durch obiges Testament hinfällig ist.

Gütergemeinschaft. Aktiv Masse 1. Ein Anwesen zu Straßburg wo der Fuchs en Enten predigt N° 10, geschätzt zu M. 12.072
2. Verkaufspreis der Liegenschaft Leimengäßchen N° 27 laut Urkunde des amtierenden Notars vom 8. August 1889, 4000
3. Hauseinrichtung & Miete, 443 und 9,
4. Ersatz durch Wittwe 8000 (zusammen) 24.524
Passiv Masse 1. Forderung des Anton Augustin Roux, Platzadjudant in Rühestand hier laut Urkunde Pierron vom 18. Juni 1881, 3200, Zinse 1
2. Darlehensschuld an Frau St Amand 4000, zinsz 51
3. Kosten des Inventars vor Loew vom 157/. 86, 63 (zusammen) 7315 bleiben 17.209
½ vom Nachlass 8604, Kleider 28 (zusammen) 8632, ½ 4316
Zutheilungen I. der Wittwe. Es wird ihr Zugewiesen, das Haus
acp 839 (3 Q 30 554) f° 83 n° 4925 du 6.3. (St. vom 27. September 1886 Bd. 151 N° 320)

Jeanne Caroline Elisabeth Liebermann se remarie avec le maréchal ferrant Edouard Beck, originaire de Mothern qui apporte en mariage la maison rue de l’Argile : contrat de mariage, célébration
1891 (31.7.), M° Loew
Ehevertrag – Eduard Beck, Schmied in Straßburg, ledig
und Johanna Caroline Elisabeth Liebermann, Eigenthümerin Wittwe erster Ehe von Joseph Bauer hier
Art. 1. die zuständige Eheleute nehmen die Errungenschaft gemeinschaft
Art. 2. Einbringen des Bräutigams, Ein Haus mit Erdgeschoß, zwei Stockwerke, und Speicher nebst Zubehörden in Straßburg Leimengäschchen 27.
Art. 3. Einbringen der Braut 1) Mobiliar gegenstände geschätzt zu 443
2) 20 3 ½ prozentige Pfandbriefe von Aktiengesellschaft für Boden und Communalcredit zu 500 Mk, Werth 10.000
3) Büchlein der Sparkasse Straßburg 800
4) Büchlein der Sparkasse Karlsruhe 5000
5) baares Geld 3200
6) Ein Haus mit Erdgeschoß, zwei Stockwerken Hofraum und Zugehörd gelegen in Straßburg Nikolausskasernenagsse N° 11, 19.443
dagegen schuldet sie zusammen 6809
acp 846 (3 Q 30 561) f° 20-v n° 1988 du 4.8.

Mariage, Strasbourg (n° 560)
Straßburg den 1. August 1891. Vor dem Standesbeamten erschienen heute zum Zwecke der Eheschließung 1. der Schmied Eduard Beck, catholischer Religion, geboren den 10 Februar des Jahres 1855 zu Mothern (Unter-Elsass) Sohn der verstorbenen Eheleute Johann Baptist Beck und Caecilia Wibrial, zuletzt wohnhaft zu Mothern, 2. die Eigenthümerin Johanna Karoline Elisabetha Liebermann, Wittwe in 2.ter Ehe des Eigenthümers Joseph Bauer, gestorben zu Straßburg den 27. Maerz 1886, evangelischer Religion, geboren den 5. Maerz des Jahres 1842 zu Gernsbach (Baden) wohnhaft zu Straßburg eheliche Tochter des verstorbenen Thierarztes Karl Friedrich Liebermann, wohnhaft Zuletzt zu Gernsbach und der Elisabeth Sophie Grabenstätter, ohne Beruf wohnhaft zu Strassburg
[in margine :] Durch rechtskräftiges Urteil des Kaiserlichen Landgerichts zu Straßburg vom 17. November 1894 ist die Ehe zwischen dem Schmied Eduard Beck und der Johanna Caroline Elisabetha Beck, gebornen Liebermann, aufgelöst worden (i 85)

Lors du partage entre le cheminot Mathias Gérard Ungermann et Caroline Liebermann, la femme nie que l’actif de la communauté se soit élevé à 18 000 marks. Les parties sont renvoyées à une procédure judiciaire
1891 (10.12.) M° Keller
Theilungsverhandlung in der gerichtlichen Theilungssache der geschiedenen Eheleute Mathias Gerhard Ungermann, Eisenbahnarbeiter und Caroline Liebermann, Wittwe Bauer, jetzige Ehefrau Eduard Beck, erstere in Zabern, letztere hier wohnhaft
Ungermann und jetzige Frau Beck verheiratheten sich am 23/12 71 dahier ohne Ehevertrag, durch Urtheil des hiesigen Landgerichts vom 6/4 75 wurde die Trennung dieser Ehe ausgesprochen und dieselbe durch den Ausspruch des Standesbeamten im Laufe dieses Jahres geschieden (ohne nähere Angabe)
Ungermann behauptet, das zur Zeit der Auflösung der Ehe die Gemeinschaft ein Aktiv von 18.008 M enthalten haben müssen nur daß Frau Beck, welche die Einnahme bethätigt habe, rechnungspflichtig sein u. seinen Antheil herausgeben müße.
Diese Aufstellung wird von Frau Beck bestritten.
Eine Einigung kam nicht zu Stande und wurden die Parteien daher auf den Prozeßweg verwiesen – Armensache
acp 850 (3 Q 30 565) f° 85-v n° 3926 du 11.12.

Edouard Beck vend la maison au taillandier Samuel Breidt et sa femme Catherine Bœrtig moyennant 3 400 marks

1893 (23.12.), M° Loew
Verkauf – Eduard Beck, Schmied hier, in Gütern getrennter Ehemann von Johanna Caroline Elisabeth Liebermann, hier
an Eheleute Samuel Breidt, Waffenschmied und Catharina Boertig, hier
ein Haus mit Erdgeschoß, 2 Stockwerke, Leimengäßchen N° 27 früher 37. Erworben laut Kaufs Loew vom 8. August 1889. – Preis M. 3400, wovon 1400 Mark bar bezahlt sind und die übrige 200 Mark wurden aus Mitteln von Alexander Spielmann, Schuhmacher hier, an diesen zahlbar. Die Ehefrau des Verkäufers verzichtet auf die ihr etwa zustehende gesetzliche Hypothek
acp 881 (3 Q 30 596) f° 98-v n° 4407 du 29.12.

Originaire de Wissembourg, le taillandier Georges Samuel Breidt épouse en 1871 Emilie Burgard
Mariage, Strasbourg (n° 685)
Du 2° jour du mois de décembre l’an 1871 à dix heures du matin, Acte de mariage de Georges Samuel Breidt, majeur d’ans, né en légitime mariage le premier juillet 1847 à Wissembourg (Bas Rhin) domicilié à Strasbourg, taillandier, fils de feu Philippe Breidt, boulanger décédé à Wissembourg le 24 décembre 1868 et de feu Madeleine Haeusser décédée en ladite ville le 29 juin dernier, et d’Emilie Burgard, majeure d’ans, née en légitime mariage le 28 octobre 1850 à Strasbourg, domiciliée à Strasbourg, couturière, fille d’Augustin Burgard, journalier et Catherine Hatt, conjoints domiciliés à Strasbourg ci présents et consentants (…) il n’a pas été passé de contrat de mariage (i 49)

Veuf, il se remarie en 1880 avec Catherine Bœrsig, native de Bästenbach dans la paroisse de Peterstal (près d’Oppenau) et veuve du tailleur de pierres Aloïse Weyer
Mariage, Strasbourg (n° 653)
Strassburg am 30. October 1880. Vor dem Standesbeamten erschienen heute zum Zwecke der Eheschließung 1. der Hufschmied Georg Samuel Breidt, evangelischer Religion, geboren den 1. Juli des Jahres 1847 zu Weissenburg (Unter Elsaß) wohnhaft zu Strassburg, Wittwer von Emilie Burgart, gestorben zu Straßburg den 27. Januar dieses Jahres, Sohn der verstorbenen Eheleute Philipp Breidt, Bäcker und der Magdalena Haeusser, zuletzt wohnhaft zu Weissenburg, 2. die Catharina Boersig, ohne Beruf, katholischer Religion, geboren den 27. October des Jahres 1832 zu Baestenbach (Baden) wohnhaft zu Strassburg, Wittwe des Steinhauers Alois Weyer, gestorben zu Straßburg den 21. Juli 1879, Tochter der verstorbenenn Eheleute Lorentz Boersig, Tagner, und der verstorbenen Magdalena geborner Braun, zuletzt wohnhaft zu Baestenbach (i 155)

Aloïse Weyer épouse Catherine Bœrsig en 1865
Mariage, Strasbourg (n° 372)
Du 5° jour du mois de Septembre l’an 1865 à dix heures du matin, Acte de mariage d’Aloyse Weyer né en légitime mariage le 19 juillet 1838 à Strasbourg, domicilié à Strasbourg, tailleur de pierres et militaire de la réserve, fils de François Antoine Weyer, journalier domicilié à Strasbourg ci présent et consentant et de feu Elisabeth Tretsch décédée à Strasbourg le 16 avril 1848, et de Catherine Boersig, majeure d’ans, née en légitime mariage le 27 octobre 1832 à Baestenbach paroisse de Petersthal grand duché de Baden, domiciliée à Strasbourg, journalière, fille de Laurent Boersig, journalier décédé à Baestenbach le 23 mars 1851 et de feue Madeleine Braun décédée à Baestenbach le 20 mars 1854 (…) il n’a pas été passé de contrat de mariage (i 7)

Catherine Bœrsig consent au mariage de son fils Augustin Huber, journalier à Paris
1887 (14.12.), M° Allonas
Eheeinwilligung durch Katharina Borsig ohne Gewerbe, Gattin des Samuel Breith, Waffenschmied, Strassburg in die Ehe ihres Sohnes Augustin Huber, Tagner mit Maria Emma Stephan, beide wohnhaft Paris
acp 795 (3 Q 30 510) f° 41-v du 14.12.

Catherine Bœrsig consent au mariage de sa fille Hortense Weyer demeurant à Paris
1890 (13.9.), M° Allonas
Einwilligung durch Catharina Boersig ohne Gewerbe Wittwe 1. Ehe des Steinhauers Alois Weyer, Ehefrau 2. Ehe von Samuel Breidt, Zeugschmied, hier wohnend, in die Ehe ihrer Tochter Hortense Weyer, Näherin in Paris wohnend mit dem Hufschmied August Boesset in Paris wohnend
acp 832 (3 Q 30 547) f° 27 du 13.9. n° 1922

1891 (26.1.), M° Allonas
26. Januar – (irrigen Vertrag) Einwilligung durch Catharina Boersig, ohne Gewerbe Wittwe erster Ehe des Steinhauers Alois Weyer und Ehefrau II Ehe von Samuel Breidt, Zeugschmied in Straßburg, in die Ehe ihrer Tochter Hortensia Weyer Näherin zu Paris mit August Anatol Brosset Hufschmied zu Clichy – acp 835 (3 Q 30 550) f° 96-v n° 3626 du 26.1.
26. Januar – Einwilligung durch Catharina Boersig, Wittwe I. Ehe Alois Weyer Steinhauer und Ehefrau II Ehe von Samuel Breidt, Zeugschmied hier, in die Ehe ihrer Tochter Hortense Weyer Näherin zu Paris mit August Anatol Brosset Hufschmied in Clichy – acp 835 (3 Q 30 550) f° 97 n° 3632 du 26.1.



17, rue des Juifs


Rue des Juifs n° 17 – V 35 (Blondel), N 1294 puis section 64 parcelle 21 (cadastre)

Maison dite la fontaine du Bain des Juifs (das Brunnhaus vom Judenbad)


Les 17 et 15-bis rue des Juifs – Le n° 17 (octobre 2023)

Thiébaut Joham de Mundolsheim vend en 1593 les maisons sises à côté de sa demeure au libraire Jean Richard Müller qui revend en 1603 au tonnelier Léonard Schnell celle dite la fontaine du Bain des Juifs (das Brunnhaus vom Judenbad). L’acquéreur est autorisé à conserver ou occulter les fenêtres dans le pignon vers le voisin de gauche, à supprimer le canal à côté du puits commun avec le voisin de droite (actuel n° 19), les latrines communes avec la maison au Bain des Juifs seront entretenues à frais communs pour moitié. Les ayants droit de Léonard Schnell cèdent en 1675 la maison au tailleur puis aubergiste Jean Moog. Les députés à la faillite du tailleur catholique Gaspard Honig la vendent en 1702 au tonnelier Jacques Frentz. Elle a deux étages selon le billet d’estimation de 1744. A la mort du pasteur Jean Philippe Jung, propriétaire de 1744 à 1778, la maison comprend quatre poêles, deux cuisines, plusieurs chambres et deux caves sous solives. Elle appartient ensuite au perruquier Jean Hechler (1778-1808). Elle a trois étages en 1808, soit un de plus qu’en 1744. Comme la maison est estimée à trois cents livres de plus en 1778 qu’en 1744, il est probable que l’étage supplémentaire soit dû à Jean Philippe Jung peu après l’acquisition puisqu’aucune transformation n’est rapportée aux Préposés aux feux (1762-1789).


La maison est l’avant-dernière à l’avant de l’angle de la rue des Charpentiers (Plan-relief de 1727, Musée historique, cliché Thierry Hatt)

Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 66 (Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) mentionne un bâtiment à rez-de-chaussée et trois étages en maçonnerie. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade sur rue se trouve à gauche du repère (t) : deux fenêtres puis porte au rez-de-chaussée, trois étages à trois fenêtres chacun, toiture à deux niveaux de lucarnes. La cour (B’) montre la façade arrière (1-2), le muret (2-3) qui sépare la cour de celle (A’) à l’ouest, les bâtiments (3-4) au fond et (4-1) à droite de la cour. Le cadastre (1843-1895) ne signale aucune modification.
La maison porte d’abord le n° 9 (1784-1857) puis le n° 17.


Cours A’ et B’
Nouvelle devanture (1895), Dessin du rez-de-chaussée (1904, dossier de la Police du Bâtiment
)

La maison appartient pendant vingt ans au cordonnier Jean Laurent Müller (1834-1858), pendant vingt autres années au tapissier Emile Broude (1866-1886) qui fait convertir en 1870 une croisée en porte et en agrandir une autre au rez-de-chaussée. La veuve du marchand épicier André Baumgarter fait poser en 1895 une nouvelle devanture, modifiée en 1989 par la société civile immobilière Imprimeurs. Les héritiers du représentant de commerce Alphonse Hubert, propriétaire depuis 1910, vendent la maison à l’Imprimerie strasbourgeoise voisine (1952). Les galeries en bois de la cour sont conservées lors de la rénovation des bâtiments qui appartenaient à l’Imprimerie Strasbourgeoise (Istra, voir les dossiers IV et suivants au 15, rue des Juifs).


Elévations des 15-bis, 17 et 19 avant et après transformation, architecte Jean Siegler (dossier de la Police du Bâtiment)

janvier 2024

Sommaire
CadastrePolice du BâtimentRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1593 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Jean Richard Müller, libraire, et (1578) Agnès Stœr, d’abord (1569) femme de Jacques Hag, puis (1602) Marie, veuve du pasteur Sébastien Cœler – luthériens
1603 v Léonard Schnell, tonnelier, et (1602) Barbe Schützbach – luthériens
1638 h Laurent Meder, tonnelier, et (1608) Barbe Schützbach veuve de Léonard Schnell puis (1637) Madeleine Erb d’abord (1622) femme du tonnelier Christophe Sebert – luthériens
1640 h Jean Jacques Schœpff, tonnelier, et (1640) Madeleine Erb, veuve des tonneliers Christophe Sebert et Laurent Meder, puis (1653) Ursule Meyer, d’abord (1617) femme du tourneur Jean Spatz – luthériens
1675 v Jean Mock, tailleur puis aubergiste, et (1658) Chrétienne Oberhausser – luthériens
1690 v Gaspard Honig, tailleur, et (1689) Anne Barbe Siberding, d’abord (1687) femme du tailleur Jean Weiss,puis (1695) Catherine Roth – catholiques
1702 adj Jean Jacques Frentz, tonnelier, et (1702) Marie Salomé Girot – luthériens
1719 h Jean Jacques Moser, boulanger, et (1711) Anne Barbe Hornung puis (1724) Marie Salomé Frentz – luthériens
Jean Frédéric Huber, meunier puis farinier, et (1734) Marie Salomé Frentz veuve de Jean Jacques Moser – luthériens
1739 v Jean Philippe Jung, tailleur puis aubergiste, et (1691) Marie Salomé Reusch – luthériens
1744 h Jean Philippe Jung, pasteur, et (1729) Sabine Elisabeth Saltzmann, (1732) Hedwige Strœhlin puis (1744) Catherine Marguerite Wild – luthériens
1778 v Jean Hechler, perruquier, et (1757) Marguerite Salomé Geyer – luthériens
1808 v Philippe Frédéric Roser, boutonnier, et (1802) Marguerite Salomé Ott
1834 v Jean Laurent Müller, cordonnier, et (1813) Marie Dorothée Kohler
1858 h Jean Marie Sébastien Villain, employé des Ponts et Chaussées, et (1835) Amélie Eugénie Müller
1863 v Louis Philippe Guillaume Leclerc, employé à la manufacture des tabacs, et (1859) Anne Marie Ulrich
1866 v (Etienne) Emile Broude, tapissier, et (1863) Christine Euller
1886 v André Baumgarten, revendeur, et (1870) Marie Catherine Schneider
1888 h Jean Joseph Müller, représentant de commerce, et (1892) Marie Catherine Baumgarten
1910* v Alphonse Hubert, représentant de commerce, et (1887) Marie Luise Kuhn
1952* v Imprimerie strasbourgeoise, société anonyme

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 475 livres en 1733, 700 livres en 1744, 1 000 livres en 1778

(1765, Liste Blondel) V 35, au Sr Jung ministre
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Hechler, 2 toises, 4 pieds et 6 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) N 1294, Müller, Jean Laurent – maison, sol – 0,95

Locations

1761, Jean Hechler, perruquier (futur propriétaire)

Livres des communaux

Voir la notice 15, rue des Juifs

Préposés au bâtiment (Bauherren)

1778, Préposés au bâtiment (VII 1418)
Le maître maçon Georges Frédéric Hüttner est autorisé à ravaler et à repeindre la façade de la maison du perruquier Jean Hechler rue des Juifs

(f° 106-v) Dienstags den 30. Junii 1778. – Hr. Johannes Hechler Perruquier
Mr. Georg Friedrich Hüttner, der Maurer nôe. Hrn. Johannes Hechler, des Peruquenmachers, bittet zu erlauben an deßen behausung in der Judengaß gelegen die façade ausbeßern und anstreichen zu laßen. Erkannt, Willfahrt.

Description de la maison

  • 1733 (billet d’estimation traduit) La maison comprend plusieurs poêles, chambres, cuisines, échoppe de farinier, petite galerie, cendrier, porcherie, cave sous solives, puits commun et petite cour, le tout estimé avec appartenances et dépendances à la somme de 950 florins
  • 1744 (billet d’estimation traduit) La maison comprend au rez-de-chaussée le vestibule, petit poêle, petite cuisine, chambre, bûcher, petite cour, puits et cave sous solives, deux étages comprenant poêle, chambre, petite cuisine et galerie, sous le toit quatre chambres dont une pour loger les soldats, vieux comble couvert en partie de tuiles creuses en partie de tuiles plates, le tout estimé avec appartenances et dépendances à la somme de 1400 florins
  • 1778 (billet d’estimation traduit) La maison comprend quatre poêles, deux cuisines et plusieurs chambres, deux caves sous solives, le comble couvert de tuiles plates, le tout estimé avec le puits commun, la cour, autres appartenances et dépendances à la somme de 2000 florins
  • 1846, Police d’assurance

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

2° arrondissement ou Canton nord – Rue des Juifs (en partie)

nouveau N° / ancien N° : 19 / 9
Roser
Rez de chaussée et 3 étages bons en maçonnerie
(Légende)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 21 f° 385 case 1

Müller Jean Laurent, rue d’or N° 6 à Strasbourg / rue Der. St Nicolas 9 et rue des Juifs 9

N 1294, maison, sol, rue des Juifs 9
Contenance : 0,95
Revenu total : 131,49 (131 et 0,49)
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 25 / 20
fenêtres du 3° et au-dessus : 9 / 7

Cadastre napoléonien, registre 23 f° 1230 case 2

Müller Jean Laurent, rue St Nicolas 6
1867 Broude, Etienne Emile, tapissier
1887/88 Baumgarten Andreas
1903 Baumgarten Andreas Crämer, Maria Katharina geb. Baumgarten Strassburg ½ Müller Joseph Kaufmann Ehefr. Maria geb. Baumgarten in aufgelöster Güter des alten Rechts je zu ½

N 1294, maison, sol, Rue des Juifs 17
Contenance : 0,95
Revenu total : 131,49 (131 et 0,49)
Folio de provenance : (325)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 25 / 20
fenêtres du 3° et au-dessus : 9 / 7

Cadastre allemand, registre 32 p. 499 case 1

Parcelle, section, 64 n° 21 – autrefois N 1294
Canton : Judengasse Hs N° 17 / Maurerzunftgasse
Désignation : Hf, Whs. u. N.G. / Hf, Whs
Contenance : 0,87
Revenu : 1100 – 1500
Remarques

(Propriétaire jusqu’à l’exercice 1952), compte 1793
Baumgarten Andreas Wittwe u. Müller Joseph
1910 Hubert Alphons Wittwe
clos 1952

(Propriétaire à partir de l’exercice 1952), compte 1674
Straßburger Verlaganstalt
Imprimerie strasbourgeoise société anonyme
(256)

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton V, Rue 147 des Juifs p. 262

9
Pr. Hechler, Jean – Perruquier – Vignerons

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Judengasse (Seite 68)

(Haus Nr.) 17
Bouvaine, Schirmhdlg. 02.
Koerner, Schneiderm. 1
Koerner, Wwe. 1
Littert, Wwe. 3
Poppe, Eisb.-Kanzlist. 3

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 737 W 177)

17, rue des Juifs (1870-1991)

Le propriétaire Broude fait convertir en 1870 une croisée en porte et en agrandir une autre au rez-de-chaussée. La veuve Baumgarten fait poser en 1895 une nouvelle devanture à piliers de fer et volet roulant. Un litige s’élève en 1919 au sujet d’un tuyau de fumée en tôle. La demoiselle Ritter demande en 1924 l’autorisation d’établir un débit de café ; la demande n’a pas de suite. Claude Schreyeck fait modifier en octobre 1989 au nom de la société civile immobilière Imprimeurs la devanture en convertissant une porte en devanture.

Sage-femme Friedmann (1894) – Marchand de parapluies Emile Bouvaine (1899) puis Marie Deneken (1914) – Horloger Heumann (1929) – Blanchisserie teinturerie H. Vuillemin (1962)

Sommaire
  • 1870 – L’entrepreneur Nuss demande au nom du propriétaire Broude l’autorisation de convertir une croisée en porte et d’en agrandir une autre au rez-de-chaussée – L’agent voyer note que la maison suit l’alignement et n’a pas d’encorbellement.
  • 1878 – Le directeur de l’usine à gaz demande au nom du propriétaire Broude que le plombier Ohl soit autorisé à faire une prise pour environ deux becs
  • 1891 – Le maire notifie la veuve Baumgartner de faire ravaler la façade – Travaux terminés, octobre 1891
  • 1894 – La Police du Bâtiment constate que la sage-femme Friedmann a fait poser sans autorisation une enseigne perpendiculaire – Demande – Autorisation
  • 1895 – La veuve Baumgarten demande l’autorisation de poser une nouvelle devanture à piliers de fer et un volet roulant – Autorisation – Dessin – Travaux terminés, juin
  • 1899 – Emile Bouvaine (demeurant 14, rue des Charpentiers) demande l’autorisation de poser deux enseignes en forme de parapluie – Les enseignes sont posées, avril 1899
  • 1905 – Pierre Kœrner demande l’autorisation de transférer son enseigne du 5, rue des Frères au 17, rue des Juifs – L’enseigne perpendiculaire est posée puis déplacée pour être à distance réglementaire de la maison voisine
  • 1904 – La veuve A. Baumgarten demande l’autorisation d’établir un cabinet d’aisance – Autorisation, février 1904 – Dessin (il s’agit d’un deuxième cabinet à côté de l’ancien) – Les travaux commencent en avril 1905, ils ne sont pas terminés en octobre 1905 (un cabinet suffit pour les quinze habitants de la maison).
  • Commission contre les logements insalubres. 1905, propriétaire Müller-Baumgarten, (Juliusweg 10, Neudorf) – Travaux à faire (repeindre la cage d’escalier). Le cabinet d’aisance est raccordé aux canalisations
    1910, nouveau rapport en un point
    1914, rien à signaler
    Commission des logements militaires, 1915. Rapport en 5 points. Travaux terminés, avril 1916
  • 1908 – Le maire notifie le sieur Müller (demeurant au Neudorf, 10 Juliusweg) de faire ravaler la façade – Travaux terminés, octobre 1908.
  • 1914 (juin) – La marchande de parapluies Marie Deneken demande l’autorisation de poser deux enseignes perpendiculaires en forme de parapluie – Autorisation
    1916 – Marie Deneken est redevable de la taxe
  • 1919 – L’Imprimerie strasbourgeoise déclare que son voisin Huber (hôtel au Raisin, boulevard du Président Wilson, zur Traube Kronenburgerring) ne fait pas réparer sa cheminée en tôle – Le maire demande à Mme Hubert de supprimer le tuyau en tôle qui traverse des parois en bois
    1919 – Le commissaire de police informe le commissaire central que la Police du Bâtiment doit visiter la maison – Rapport de même teneur que le précédent – Le tuyau est supprimé, juin
    La Police du Bâtiment constate qu’il est difficile d’établir une cheminée en maçonnerie pour évacuer la fumée du fourneau. Un tuyau en fer-blanc pourra être toléré à l’extérieur du bâtiment. – Courrier au propriétaire qui habite désormais 9, rue Geiler (puis 9, rue Oberlin)
    1919 (novembre) – L’entrepreneur en fumisterie Henri Brunck (3, rue des Bateliers) certifie que la cheminée est réglementaire – La Police du Bâtiment constate que la cuisine du rez-de-chaussée n’est plus utilisée – Dossier classé
  • 1924 – Dossier ouvert suite à un courrier du commissaire de police. Mlle A. Ritter demande l’autorisation d’établir un débit de café – La Police du Bâtiment constate que les locaux sont conformes aux prescriptions, sauf la surface (9,80 m² au lieu de 25 m²), la hauteur (2,85 au lieu de 3,50 mètres). La porte s’ouvre vers l’intérieur et non vers l’extérieur, il n’y a qu’un cabinet d’aisance.
  • 1929 (mai) – L’horloger Heumann demande l’autorisation de poser une enseigne en forme de montre
    1929 (juin) – La Police du Bâtiment constate que l’horloger Heumann a posé sans autorisation une enseigne perpendiculaire – Autorisation
  • 1931 – La Police du Bâtiment constate que l’horloger Heumann a posé sans autorisation un store au-dessus de la devanture – Demande – Autorisation
  • 1934 – Les Laines du Pingouin (Compagnie franco-australienne de laines filées, usines à Roubaix) demandent que la maison Bareiss soit autorisée à poser un panonceau métallique – L’enseigne n’est pas posée, le magasin ayant cessé son activité.
  • 1936 – Le maire notifie Louise Hubert (9, rue Oberlin) de faire ravaler la façade. Il accorde un délai d’un an – Travaux terminés, août 1937
    1937 – Charles Fiegenschuh (5, rue des Hallebardes) demande l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique – Accord
  • 1954 – Guckert (1, rue du Parchemin) est autorisé à occuper la voie publique pour repeindre la devanture.
  • 1962 – La blanchisserie teinturerie H. Vuillemin (29, rue Saint-Josse à Colmar) informe la Police du Bâtiment qu’elle a remplacé l’inscription Teinturerie Hummel par une nouvelle (Blanchisserie teinturerie H. Vuillemin) – Autorisation
  • 1989 (octobre) – Claude Schreyeck demande au nom de la société civile immobilière Imprimeurs (40, route des Romains à Molsheim) l’autorisation de modifier la devanture en convertissant une porte en devanture – Plan de situation, plan du sous-sol et du rez-de-chaussée, élévations (15-bis à 19), devanture (signés par l’architecte Jean Siegler)
    1989 (novembre) – Déclaration de travaux
    1989 (décembre) – La Conférence du permis de construire émet un avis favorable
    Rapport de la commission de sécurité
    1990 (janvier) – Le maire autorise les travaux
    1990 (avril) – Les travaux sont terminés, la réception finale ne donne lieu à aucune observation
    1990 (janvier) – Rapport de la commission de sécurité, commerce de prêt-à-porter, Carole Dorgler (demeurant 7, rue Moll), propriétaire société civile immobilière Imprimeurs, 80 m² dont 40 accessibles au public – Plan du rez-de-chaussée, nouvelle devanture
    1990 (février) – Le maire autorise l’aménagement intérieur
    Déclaration d’ouverture d’un établissement recevant du public
    1990 (octobre) – Rapport de la commission de sécurité

Autres dossiers
15 bis et 17, rue des Juifs (737 W 176) aménagement d’un local (refus) 1990-1991
17, rue des Juifs (1540 W 110) peinture de la devanture 2000-2002


Relevé d’actes

Thiébaut Joham de Mundolsheim vend en 1593 les maisons dites zum Judenbad et zur Judenmetzig, sises à côté de celle où il demeure, au libraire Jean Richard Müller (voir la notice du 20 , rue des Charpentiers). Jean Richard Müller revend les différentes maisons les unes après les autres. Le tonnelier Léonard Schnell achète en 1603 celle dite la fontaine du Bain des Juifs (das Brunnhaus vom Judenbad). Les acquéreurs sont autorisés à conserver ou occulter les fenêtres dans le pignon vers le voisin (de gauche) Georges Wilhelm, à supprimer le canal à côté du puits commun avec Joseph Guckeisen (voisin de droite). Les latrines communes avec Daniel Boch (maison au Bain des Juifs) seront entretenues à frais communs pour moitié.

1603 (25. Octobris), Chancellerie, vol. 348 (Registranda Kügler) f° 335
Erschienen herr Johann Reinhardt Müller Buchhändler Hat mit beÿstandt Philips Schmidt Schneÿders seiner mit Frauwen Agnes Störin der ehren haußfrauwen seligen ehelicher erzielter Kind. geschwornen Vogts
In gegensein Leonhardt Schnellen Küblers burgers alhie vnd Barblen seiner haußfrauwen
hauß, hoffstatt vnd höfflin mit allen and. Ihren gebeüwen das Brunnhauß vom Judenbad genant gelegen Inn d. St. St. In Judengassen, einseit neben Georg Wilhelm dem Schreiner vnd and.ersit Joseph Guckÿsin Webern, stoßt hinden vff ein Behausung das Judenbad genant, diser Zeit Daniel Bochen Zuständig, Davon gondt 10 guldin gelts Straßburg werung vff Simonis et Jude fallend, wid.ablößig mit 200 guld.bemelter Werung den deputaten des Chors hoher stifft Straßburg Sunst für freÿ ledig eÿgen, Vnd alles recht, der Khauff vber Jetzbestimpte beschwerden Zugangen vnd beschehen vmb 257 pfund 10 schilling
darinn sond.lich abgeredt, Was die Zweÿ fenster so Inn Jetzverkhauffter vnd Georg Wilhelm Nebens behaußung gemeinem Gäbel ane der Steÿgen sindt, anlangen, das die Khöuffere od. Ire Erben dieselben Ires gefallens Zuverbauwen od. v.plÿben Zu lassen macht haben sollen, Item das Wasserloch das beÿ dem gemeinen brunnen gemacht, vnd von Joseph Guckÿßen, Wan In deßelben Behaußung geschöpfft würdt, Zum ausschütten gebraucht vnd den lauff In Jetzuerkauffte Behaußung hat, Mag d. Khöuffer solch Wasserloch nach seinem gefallen Zumachen, od. offen laßen dan Joseph Guckeÿßen von ein and. außlauff auf die Gassen, so es von nöten richten kan
Weil auch hiebevor Ime Daniel Bochen Kauffverschreibung abgeredt das das heimlich gemach so mit deßelben vnd Jetzverkhouffter behaußung gemein, auch Inn gemeinem costen Jed. partheÿ Zum halbentheil erhalten vnd durch Jetzverkhautte Behaußung außgeführt vnd außgetragen werden soll, Soll es nochmalen beÿ solcher beredung verpleÿben, Alles vngeuorlich
Hiebeÿ gewesen Mang Büchel Schneÿd. vnd Hans Kammerer Wurtzstößer hierzu erbetten
(d. Kauff für ledig eÿgen vmb 362 h 10 ß)

Originaire de Lindau sur le lac de Constance, Léonard Schnell épouse en 1602 Barbe, fille du cordonnier Antoine Schützbach
Mariage, Saint-Guillaume (luth. f° 64-v n° 19)
1602. eodem die [Dominica Misericordia] Lenhart Schnel ein Kübler Jacob Schnel eines Kuefers selig Son Zu Lindaw am bodensee vnd J. Barbara Antoni Schützbachs des schuhmachers selig tochter alhie. Confirmatiô facta die martis 27. Aprilis (i 185 n° 19)

Léonard Schnell devient bourgeois par sa femme cinq semaines après son mariage
1602, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 811
Lienhard Schnell der Kübler vonn Lindaw empfahet vonn seiner haußfr. Barbara, w. Antoni Schutzbach deß schumachers seligen dochter will Zu den Küefferen dienen vnnd Kein Nahrung angeben. Act. vts: [3 Junÿ 1602]

Barbe, veuve de Léonard Schnell, se remarie en 1608 avec le tonnelier Laurent Meder
Mariage, cathédrale (luth. p. 209)
1608. den 1. Trinitatis. Lorentz meder der Kübler vnd Barbara Leonhardts schnel deß Küblers ng. witwe (i 108)

Laurent Meder hypothèque la maison au profit de Sébastien Mueg de Bofftzheim

1623 (ut spâ [iij. Januarÿ]), Chancellerie, vol. 449 (Registranda Meyger) f° 8
(P. fol. 11.) Erschienen Lorentz Mäder d. kübler burger Zu Straßburg
gen. dem woledell vnd Gestr. Sebastian Müeg von Bofftzh. demselb. x gl. gld. lößig mit ij. C. g. Werg.
Vonn, Vff v. Abe hauß, hoffstatt vnd höfflin, mit allen Ihr. geh. & glg. Inn d. St. St. In d. Jud. gaß. einseit n. Joseph Guck Isen leinenweber, And.seit Julius Reichard schneÿd. hind. vffs Jud. Bad stoßend, dauon gnd. 2. lb 10 ß gld. loß. m. L. lb Jungfr. Simburg Böcklin

Le fabricant de chausses Adolphe Meder passe un accord avec sa sœur Apollonie femme du cordonnier Paul Steinicher et son frère Laurent Meder, notamment au sujet de la succession de leur frère commun Martin Meder qui n’a plus donné de ses nouvelles depuis trente ans.
1626 (ix. Octobris), Chambre des Contrats, vol. 459 f° 638-v
Erschienen hannß Adolff Medter hosenstricker burger Zu Str.
hatt in gegensein Paul Steinichers deß schuhmachers alß ehevogts Apollonien Mederin sein hannß Adolffen schwester, vnd Lorentz Meders seines bruders bekannt,
demnach ihme hannß Adolff Meder, ein Neündtertheil, so sie inns gemein von Ursula Mederin ihrer schwester se: vff der behausung, so bißhero Alexander Schmid. V.kaufft word., wie hieuornen solcher Kauff den 24. Jan: v.zeichnet ererbt, allein vberlaßen worden, daß er hingegen, obbemelter Apollonien vnd Lorentz Meder, seiner schwester vnd Bruder, wie auch seinen vberig. geschwisterd. cedirt vnd freÿ lediglichen übergeben, seinen antheil an 80. gld. capital a 15. bz. so er von seinem Bruder Martin Meder, welcher vor 30. Jaren von hinnen v.zogen, vnd man von demselben nit wissen ob er lebendig od. todt, ererben solte, Also daß Er hanß Adolff Meder An obberüerten 80. fl. so vff der St. St. Pfenningthurn angelegt seind, Stephan auß kein fernerer Ansprach haben sondern dieselben seinen vberig. noch lebenden geschwisterd. allein zustehen und gebüren sollen.

1631, Protocole des Quinze (2 R 57) Lorentz Mader Ca. Hannß Geörg Deüblern. 21. 47. 57. 73.) 80. 109. 121.

La succession de Barbe Schutzbach est exempte du droit de détraction puisqu’il n’y a aucun héritier étranger
1637, Protocole des Quinze (2 R 62)
(f° 216-v) Freÿtag den 4. Octobris – Barbara Schutzbachin Erbschafft, Abzugsfeÿ
Barbara Schutzbachin, Lorentz Meders deß Küblers haußfr. seel. Inventar: war gleicher gestalt Vorgelegt, Weil aber keine frembde Erben vorhand. vnnd dahero Zu seiner Zeit die Verlaßenschafft dem Stifft St.Marx heimfället, Erkand Abzugs freÿ gelaßen.

Laurent Meder se remarie en 1637 avec Madeleine, veuve du tonnelier Christophe Sebert
Mariage, cathédrale (luth. p. 403)

1637. Dominica XIX. Trin. 15. 8.bris. Lorentz Meder der Kübler, Vndt Magdalena Christoff Sebert des Küblers n. Wittwe eingesegnet 23. 8.br (i 206)

Christophe Sebert épouse en 1622 Madeleine, fille du trompette Thomas Erb de Pfullendorf près du lac de Constance
Mariage, cathédrale (luth. p. 136)
1622. Dnca XVII den 13. 8.bris. Christoff Seber der Kübler vnd J. Magdalena Thoma Erb des trommeters Zu pfullendorf am bodensee n. tochter, eingesegnet Zinstrag dn 22. 8.bris (i 73)

Barbe Steinunger cède à Jacques Schœpff ce qu’elle a hérité de Barbe, femme de Laurent Meder puis du cessonnaire Jacques Schœpff suivant l’inventaire dressé par le notaire Henri Geiger
1644 (9. Maÿ), Chambre des Contrats, vol. 493 f° 303
Erschienen Barbara Steinungerin, mit beÿstand hannß Adolph Mäders deß hosenstrickhers und Burgers Zu Straßburg ihres Vogts,
hatt vffrecht cedirt hannß Jacob Schöffen dem Küblerin und Burgern alhie der dann Zugeg. mit beÿstand Jacob Schäffen Burgers und Treÿer Knechts vff der Statt Pfenningthurn seines Vatters annahm,
die ienige Eigenschafft so Sie Barbara von weÿl. Lorentz Mädern dem Küblerin seel. ererbt, sein Mäders Wittib anietzo gedacht hannß Jacob Schöpffen eheliche haußfraw ihr lebenlang widembß weiß Zu genieß. hatt, und sich vermög deß durch H. Not. Heinrich Geigern in a° 1639. vffgerichteten Inventarÿ fol. 58. vff 12. lib 16. ß 9. ½ d. Zwar nach Abzug aber 3. lib. 10. ß Nachkommener passiv Schulden noch 12. lib 2 ß 9 ½ belaufft – umb 6 pfund 10 schilling

La maison qui est revenue à Laurent Meder par sa première femme appartient désormais à sa veuve Madeleine Erb.
Madeleine, veuve de Laurent Meder, épouse le tonnelier Jean Jacques Schœpff, fils du sergent des Trois de la Tour aux deniers Jacques Schœpff

Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 250-v) 1640. Eâdem [Domin: XL. 23. Febr:] Hanß Jacob Schöpff der Kübler, Jacob Schöpffen, dreÿer Knechts alhie Ehelicher Sohn, Magdalena Lorentz Meders, Küblers alhie Nachgelaß. Wittib. Eingesegnet dinst. 3. Martÿ St. Thoman (i 257)
Proclamation, cathédrale (luth. p. 433)
1640. Domin: Quadrages. Hanß Jacob Schöpff der Kübler, Jacob Schöpffen deß dreÿer Knechts vnd Burgers allhier ehelicher Sohn, vnd Magdalena Lorentz Meders Küblers vndt burgers alhier hinderlaßene Wittib. Eingesegnet Zu St Thomâ Zinst. den 3. Martÿ (i 221)

Madeleine Erb meurt en laissant pour héritier son mari d’après le contrat de mariage. L’actif de la succession s’élève à 382 livres, le passif à 29 livres. L’inventaire cite deux obligations à l’appui de la propriété de la maison dont l’achat aurait été passé par la défunte et Laurent Meder devant le notaire Kugler (le véritable titre de 1603 est relaté à l’inventaire de 1671, voir plus loin)

1654 (19.7.), Not. Ursinus (Jérémie, 60 Not 21) n° 18
Inventarium vndt Beschreibung Aller Haab vndt Nahrung, so weÿl. die Ehren: und tugendtsame Fraw Magdalena Erbin, deß Ehrenhafften H. Hannß Jacob Schöpffen, Küblers vndt Burgers alhie haußfraw nunmehr seel. welche am 13. Ap.lis Jüngsthin Göttlichem willen nach Zeittlichen todts verblichen, nach Ihren aus dießer welt tödlichem hinscheÿden hind. Ihro verlaßen, Welche auf freundliches ansuchen erfordern, vndt begehren ersternants Ihren hind.pliebenen wittwers als vff ietzbegebenen fall, weilen nemblich Sie die fraw seel. ohne hind.laßung Kind. vndt ehelicher leibs Erben mit todt abgangen, Crafft der Eheberedung Erbens, vff vorherbeschehene gebürende erinnerung, auch würcklich erstattete handtrew geeügt vndt gezeigt (…) So beschehen auff Sambstag den 29. Julÿ A° 1654.

Inn einer alhie Inn der Statt Straßburg Inn d. Judengaßen gelegener hernach beschriebener in dieße nahrung gehöriger behaußung ist befunden worden, wie volgt
Auff der vnd.n Bühnen, Inn der Cammer A, Inn der Cammer B, Inn der Wohnstuben, Im vnd.n haußöhen, Im Keller
Eÿgenthumb einer Behaußung. Item eine Behaußung mit Zweÿen höfflein, einem brunnen, v. and.n Ihren begriffen, weithen, rechten, Zugehörd. v. gerechtigkeiten gelegen alhie in d. St. Straßb. in d. Judengaßen, d. Brunnhauß genant, einseith neben H Christoph Boppe, d. ledigen Schneidern Stubenvatter, 2.s neben Johann Steinen dem schneid., hind. auff d. Judenbadt, den Edlen Müegen Zustendig, so der Zeit Zwar gantz freÿ ledig vndt eigen. Darbeÿ aber d. wittwe berichtet, d. der Edlen Müegen geweßener Schaffner H. Valentin Bilg. d. Nots. seel. A° 1622. dem Gürttlerhoff alhie 200 fl. Straßb. wehrung darauff abgelöst, welche 2000 fl. schlecht geltt den Edlen Mügen von A° 1622. biß ad annum 1638. mit guttem geltt v.zinßt word. vndt ohn angeseh. Er wittwer den 26.t Junÿ A° 1638. sich mit Hn Müegisch. derentweg. satt v.glich. d. brieff vber solche 200 fl. auch cassirt, wie außwendig darauf geschrieben, daß doch deßen allen ohnangesehen, Sie die Edle Müegen ietzt wid. vff d. new wege solch. 200 fl. auffsuch. haben, hiehero angeschlag. p. 200. lb. d.
Derentwegen and.ster nicht, als 2. abgelößte Perg. Zinßbrieff, vber Capitalia so vff dießer behaußung gestand. besagendt, vorhanden. Wie aber Lorentz Med. v. die jetz v.storbene fr. sel. dieße behausung erkaufft soll in H. Jacobo Kügers Contractuum Notÿ seel. protocollo Zubefind. sein.
Sa. Haußraths 67, Sa. deß Holtz, Reÿff, bandt vndt Werckzeugs Zum Kübler handwerckh gehörig 4, Sa. Guldenen Ring 9, Sa. baarschafft 67, Sa. Eigenthumbs einer behaußung 200, Sa. Schulden 5, Summa summarum 382 lb – Schulden 29, Nach deren Abzug 343 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 381 lib.
Wÿdem So die ietz abgeleibte Fraw seel. von weÿl. Lorentz Mädern Küblern vndt Burgern alhier, Ihrem vorigen haußwürth ad dies vitæ wÿdembs weÿß zugenießen gehabt

Les préposés de la Taille soumettent l’inventaire de Madeleine Erb aux Quinze. Le veuf déclarait 400 florins alors que la fortune s’élève à 1 000 florins d’après l’inventaire. Les préposés proposent une amende de 50 livres, ramenée à 25 puis 15 livres.
1654, Protocole des Quinze (2 R 72)
(f° 197) Freÿtag den 29. 7.bris – Stall Ca. Hanß Jacob Schöpffen.
Daß ander Stallgeschäfft betreffe Hanß Jacob Schöpffen deß Küblers haußfrawen Magdalene Erbin seel. Verlaßenschafft, da dann conclusio finalis Inventarÿ ertregt 1000 fl. Schöpff aber bißhero allein verstallet 400 fl. * Zwar 10 tag Vor seiner Haußfrawen todt noch 200 fl. Zuschreiben laßen vnd also bald verstallet, so aber nicht attendirt werd. Wann aber diese Nahrung beÿ weitem nicht in d. qualitæt wie hievor beschrieben, sondern meistens in Einem hauß, darauf gleich wohl die Edlen Müegen 100 fl. Nachtrag prætendiren, vnd vf welches demnach die herren dreÿer deß Stalls noch 200 fl beßerung geschlagen, als halten Obere Stallheren darfür Es Were ihm über 15. lb 6 ß so Er dem Stall für Nachtrag schuldig noch 50. lb d Straff auffzulegen, Obere Stallherren gehört bekennen sich Zur relation, hierauff durch Zwo verschiedene Vmbfragen Erkandt, daß d. Obere Stallherren bedencken gefolgt sein solle. (vid. fol. 204. 208.)

(f° 204-v) Sambst. den 7. 8.bris. – Hans Jacob Schöpff per M. E. dt. Supplication mit beÿlaag sub n° 1 bitt wegen einverleibter Ursachen Ihme die Jüngst vfferlegten Straaff d 50. lb nachzulaßen, od. doch g. zu moderiren. Erkandt, Würdt vff die helffte gemildert.

(f° 208-v) Sambst. den 14. 8.bris. – Hans Jacob Schöpff per M. E. dt. Suppl. so verleßen, bitt noch vmb fernere gn. moderation seiner Straff. Erkand, Würd endlich vff 15. lb gemildert innerhalb 3. tag beÿ vorig. Commination Zuelegen.
[in margine :] Erlegt und p. xv knecht vf den d.th gelüffert den 25. dito

Jacques Schœpff se remarie avec Ursule, veuve du tourneur Jean Spatz
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 17-v)
1653. Dncâ XIV Trinitatis d. 11. September. Jacob Schöpf der Kübler v. burger allhie Vnd Ursula, Weiland Johann Spatzen hohltreher vnd burgers alhie hinderlaßene Wittib. Copulirt Mont. d. 19. Sept. in der Ruprechtsaw (i 21)

Le tourneur Jean Spatz épouse en 1617 Ursule, fille du chapelier Nicolas Meyer
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 395-v n° 1225)
1617. Eodem die [Dominica 3. Trinitatis] Hans Spatz der Dräher vndt Jungfrauw Ursula Claus Meÿers d. huttmachers alhie hinderlaßene tochter (i 410)

Originaire de Mittelbergheim, Jean Spatz épouse en 1615 Julienne, veuve du tourneur Joachim Kolberger
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 373 n° 1147)
1615. Eodem die [Dominica 10. Trinitatis] Hans Spatz von Mittelbergheim, der Dräher vndt Juliana, Joachim Kolberger d. Dräher hinderlaßene Wittwe (i 385 )

Jean Spatz devient bourgeois par sa femme en juillet 1615.
1615, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 990
Hanß Spatz d. Trechsler Von Mittelberckheim Empfaht d. Burg. Recht Von Juliana Weÿl. Joachim Korbergers deß trechsler hünd.laßene wittib wüll Zu den Zümerleut dienen. Actum den 18. 7.bris Aô 1615

Jacques Schœpff meurt en juin 1671 en délaissant pour héritiers sa sœur Susanne, femme du pelletier Jean Werdemann, et son neveu Jean Jacques Seyfried, fils de sa sœur Agnès. L’inventaire mentionne le titre d’acquisition de la maison. L’actif de la succession s’élève à 223 livres, le passif à 39 livres.

1671 (6.7.), Not. Oesinger (David, 37 Not 22) n° 9
Inventarium vnd Beschreibung Aller vndt Jeder Haab Nahrung vndt Güethere, so Weÿland der Erbare und bescheidene Meister Hanß Jacob Schöpff burger vndt Kübler alhie Zu Straßburg, nach seinem d. 24.ten Nächstverwichenen Monats Junÿ aus dießer welt genommenen Abschied hinder Ihme verlaß. (…) So besch. donnerst. d. 6. Julÿ 1671.
Der Abgeleibt seelige hat Zue Erben ab intestato verlaßen Fr. Susannam H hanß Werdemanns deß Kürßners v: burgers alhie haußfr. seine Schwester Vnd H Johann Jacob Seÿfriden burgern alhie seiner verstorbenen Schwester Agnes sel. Sohn.

In Einer in der St: Str: In der Judengaß gelegenen behaußung So in diße verlaßenschafft gehörig behaußung ist befund. word. wie volgt.
In d. Kammer A, Im hinderhauß, In der Stuben, Im hauß Ehren, Im Keller
Werckzeug Zum Kübler handwerck gehörig
Eigenthumb Ane Einer Behaußung. It: eine behaußung mit Zweÿen höfflein, einem gemeinen bronnen, vnd andern Ihren begriffen, weithen, rechten, Zugehördten vndt gerechtigkeit. gelegen alhie in d. St: Str: In der Judengaß. gelegen daß bronnen hauß genandt, einseith neb. H: Johann Reichshoffer Jetziger zeit Regierend. Ammeistren, Anderseith neben Guethmann dem Krempen alhie hind. auff den Fürstl. Pfaltzgräfflichen Würthenbergischen hoff stoßend.
Davon gehendt 5 fl Straßburger Wehr. Jährlichen auff Simonis et Judæ dem Gürtler Hoff alhie, ist in hauptgut Abzulößen mit 100 fl. gedachter wehrung nachtrag Capital thut hiehero 52. lb 10 ß sonst freÿ ledig und eig. wie man sagt, vnd ist dieße Behaußung vber Jetzgehörte beschwerth. weilen sie gantz bawlos hiehero angeschlagen 100. Darüber weist ein teut. Pergamentener Kauffbrieff deßen datum d. 7. Novembr. A° 1603.
Abzug In dißes Inventarium. Sa. haußraths 37, Sa. Werckzeugs 6, Sa. Silbergeschirrs vnd geschmieds 10, Sa. baarschafft 69, Sa. Anschlag dißer behauß. 100. Summa summarum 223. lb – Schulden 39, Conclusio 184 lb

Jean Jacques Seyfried et Thomas Werdemann vendent la maison au tailleur Jean Mock et à sa femme Chrétienne Oberhausser

1675 (7. 8.br), Chambre des Contrats, vol. 544 f° 577-v
Johann Jacob Sÿfridt, und Tobias Wertenmann der Kürschner
in gegensein Johann Mockhen deß Schneiders und Christinæ Oberhaußerin beÿder Eheleuth
hauß, höfflin hoffstatt, Bronnen, mit allen deren Gebäwen, begriffen, weithen, Zugehördten, rechten und Gerechtigkeiten, alhier in der Judengaß, einseit neben Georg Friderich Richßhoffer dem handelßmann, anderseit neben Daniel Guthmann dem Grempen, hinden uff den Birckhenfeldisch. hoff theils, und zum theil uff daß alte Judenbadt stoßend gelegen – umb 485 Gulden à.15. batzen

Jean Mock hypothèque quelques jours plus tard la maison au profit de la veuve du marchand André Albrecht

1675 (29. 8.br), Chambre des Contrats, vol. 544 f° 662-v
Johann Mockh der Schneider
in gegensein frawen Barbaræ, weÿl. herrn Andres Albrechts deß handelßmanns nunmehr seel. nachgelaßener wittibin, mit beÿstand herren Johann Conrad Huothen deß handelßmanns ihres Curatoris – schuldig seÿe 150 Gulden
Unterpfand, hauß, höfflin, hoffstatt mit allen deren gebäwen und Zugehördten alhier in der Judengaß einseit neben Georg Friderich Richßhoffer dem handelsmann, einseit neben Daniel Guthmann dem Grempen, hinden uff den Birckhenfeldischen hoff stoßend gelegen

Fils du tailleur Sébastien Mock, Jean Mock épouse en 1658 Chrétienne, fille du pasteur de Scharrachbergheim Jean Michel Oberhausser : contrat de mariage, célébration
1658 (20. 7.br), Chambre des Contrats, vol. 523 f° 451-v
(Prot. fol. 99. – Eheberedung) Erschienen Johann Mockh d. Schneid.Burg. Zu Straßburg alß hochzeiter, mit beÿstand hannß Sebastian Mockh. deß Schneiders seines eheleiblich. Vatters und hannß Löhlins deß Schneiders beed. Burgere alhier an einem,
So dann Jungfr. Christina, weÿl. H M. Johann Michael Oberhaußers geweßenen Pfarrherrn Zu Scharrachbergheim nunmehr seel: nachgelaßene eheliche dochter alß hochzeiterin, mit beÿstand Paul Schwartz. deß Schreiners ihres Vogts, wie auch H M. Johann Jacob Oberhaußers Præceptoris classici und Johann Ulrich Oberhaußers deß leinenwebers ihrer Gebrüd. Burg. alhie, am andern theil

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 95-v n° 93)
1658. Dominicâ XVI. Trinitatis. Johannes Mock der Schneider, Johann Sebastian Mocken des Schneiders und burgers alhie ehelicher Sohn, undt Jung fraw Christina H. Johann Michael Oberhausers gewesenen Pfarrers Zu Scharlaberckheim hinderlaßene eheliche Tochter. Copulabantur Mont. d. 4.t Octobris Zum J S Peter (i 107)
Proclamation, cathédrale (luth. f° 94-v) 1658. Mehr Johann Mock d. Schneid. u burger alhie H Sebastian Mocken deß Schneiders v. burg. Ehelicher Sohn, Vnd Jungfr. Christina weÿl. herrn Joh: Michael Oberhauser pfarhern Zu Scharlebergheim nachgelaßene Eheliche Tochter Montag d. 4. 8.br Jung. S. Peter (i 96)

Aubergiste au champ des Arquebusiers, Jean Mock hypothèque la maison au profit de la fille de Pierre Flechtner, greffier au bailliage de Liechtenau

1688 (8.1.), Chambre des Contrats, vol. 559 f° 16-v
Johannes Moog, der würth auff dem Armbrust Rein (unterzeichnet) Johannes Mock
in gegensein Samuel Christoph Flechtner deß Schneiders alß vogts weÿl. H. Peter Flechtners, Ambtschreibers Zu Liechtenau töchterleins, Annæ Barbaræ – schuldig seÿe 300 gute Reichs guldner zu 9 ß 3 d gewürdiget worden nach Jüngster Devaluation gerechnet
unterpfand, hauß, höfflein, bronnen mit allen übrig. deßen gebäuen, recht. und zugehördten allhier in der Judengaß, einseit neben H. V. Daniel Richshoffer anderseit neben Johann Brunner dem Kachler, hinden auff den Berckenfeldisch. hoff stoßend geleg.

L’aubergiste Jean Mock (Moog) et sa fille Anne Salomé issue de son mariage avec Anne Chrétienne Oberhausser vendent la maison au tailleur Gaspard Honig moyennant 315 livres.

1690 (17.1.), Chambre des Contrats, vol. 562 f° 29-v
(prot. fol. 6.b) Erschienen Johannes Moog, der Würth auff dem Armbrustrhein, und Anna Salome, Sein Moogen, mit weÿl. Anna Christina Oberhaußerin seiner haußfr. sel. ehelich erzeugte tochter, so majorennis, mit beÿstand Samuel Christoph Flechners deß Schneiders Ihres Vogts
in gegensein Caspar Honig, deß Schneiders mit beÿstand Johann Schweitzer deß Schneiders und Friderich Röhrmann, deß Uhrenmachers (verkaufft)
hauß, höfflein, hoffstatt, Bronnen, mit allen deren Gebäuen, begriffen, weith. Rechten und Zugehördten allhier in der Judengaß, Einseit neben Johann Brunner, dem Kachler, anderseit neben H. XV Daniel Richshoffer hind. Zum theil auff den Birckenfeldischen Hoff, Zum theil auff d. alte Judenbad stoßend gelegen, so gegen männiglich freÿ ledig vnd eÿgen seÿe Vnd ist dießer Verkauff vnd Kauff Zugegangen vmb 315 pfund

Originaire de Fürstenberg en Westphalie, le catholique Gaspard Honig épouse en 1689 Anne Barbe Siberding, originaire d’Offenbourg
Mariage, Saint-Etienne (cath. f° 7)
Hodie 2. Maii 1689 (…) sacro matrimonii vinculo copulati sunt casparus Hunig ex furstemberg in Westualia et Anna Barbara siberding ex offenbourg (signé) Casparus hunig + signum sponsæ (i 8)

Gaspard Honig, tailleur originaire de Fürstenberg en Westphalie, devient bourgeois par sa femme Barbe, veuve du tailleur Weiss
1689, 4° Livre de bourgeoisie p. 554
Caspar Honig Von Fürstenberg auß Westphalen, der schneider weÿl. Jost Honigs gewesten schneiders daselbst hinterlaß. sohn empfangt das burgerrecht von Anna Barbara, weÿl. weißen geweßenen burgers und schneiders allhie hinterl. wittib seiner jetzmah. Haußfrawen p 2. gold fl. 16. ß s Er bereits beÿ der Cantzleÿ erlegt, ist Zuvor ledig. standes gewesen und wird auff E. E. Zunfft der schneider dienen. Jur. den 1. Junÿ 1689.

Fils de Jean Weiss de Benfeld, Jean Weiss épouse en 1687 Barbe Sibert, fille de Martin Sibert d’Offenbourg
Mariage, Saint-Laurent (cath. p. 100)
1687. Nouember. 24.to Huius solenniter et in facie Eccl.æ fuerunt intronizati matrimonialiter Honesti Adolecentes Honestus Joannes Weiss Benfeldensis sartor Joîs Weis et Mariæ Bronlerin* Conjugum defunctorum filius legitimus Et Honesta et pudica virgo Barbara Sibertin Martini Sibertin Et Agnetis Schmelzin Conjugum defunctor. offenburgensis filia legitima (signé) Johanß Weiß + signum sponsæ (i 50)

Jean Weiss achète le droit de bourgeoisie pour lui et pour sa femme le 12 août 1688
1687, 3° Livre de bourgeoisie p. 1039
Johannes Weiß d. Schneider von Benfeldt erkaufft das burger recht für sich undt seine hausfraw Anna Barbara Siferten von Offenburg p. 4 golt fl. vndt 32 ß current so Er beÿ d. Cantzleÿ erlegt, würdt Zünfftig beÿ d. Schneidern, Jur. 12. aug. 88.

Naissance de Jean Nicolas, fils posthume de Jean Weiss
Baptême, Saint-Louis (cath. p. 13)
Joannes Nicolaus filius posthumus quondam Joannis Weisse Civis huius Civitatis et Annæ Barbaræ Siberdinn Coniugum natus die quintâ et postridie sextâ Novembris 1688 baptizatus (…) domi ob imminens mortis periculum demum hodie 13.a Decembris anni præfati ad supplementum Ceremoniarum fuit in Ecclesiam delatum (i 8)

Baptême d’Odile, fille de Gaspard Honig en mars 1690.
Baptême, Saint-Etienne (cath. p. 26)
Hodie die 8. Martÿ anni Domini 1690 (…) baptizata fuit Ottilia filia legitima domini Casparis Hönig et Annæ Barbaræ Sibertin Conjugum (i 29)
André, 14 septembre 1691 n° 377 p. 45 (i 48), Marie Barbe 5 mars 1693 n° 525 p. 61 (i 65) etc.

Anne Sibert meurt le 12 décembre 1694.
Sépulture, Saint-Etienne (cath. p. 98)
Die 12 Decembris anni 1694 (…) sepulta est In Coemeterio Barbara Anna Sibertin uxor Gaspardi Honnig sartoris et Cuius argentinensis sacris omnibus Ecclesiæ Munita sacramentis, testes fuere (…) Bernardus Sibert frater defunctæ (i 125)

Les Conseillers et les Vingt-et-Un autorisent le 9 avril 1695 Gaspard Honig à se remarier avant la fin de son deuil, eu égard qu’il a quatre enfants (le mariage n’est pas célébré à Strasbourg)
1695 Conseillers et XXI (1 R 178)
(p. 67) den 9.ten April. 1695 – Caspar Honige pct° dispensationis temporis luctus.
G. ersch. Caspar Honige, burger und schneider alhier, producirt Zuforderist seiner frawen documentum mortis und weilen noch in Kurtz Zeith an seiner trauer Zeith mangelt, alß v weg. seiner großen haußhaltung und 4. Kinder gdig Zu dispensiren. Erk. gegen erlag 1. lb d in beÿde allmoß. willfahrt. H. XV. Reichshoffer, H. Dietrich.

Deux enfants naissent du mariage avec Catherine Roth, Marie Catherine le premier novembre 1696 et Marie Françoise le 27 juin 1699
Baptême, Saint-Etienne (cath. f° 103 n° 921)
Primâ die Novembris anni 1696 baptizata est ad stum Stephanum intra argentinam Maria Catharina filia legitima Caspari Honig Sartoris et civis argentinensis et Catharinæ Rooth coniugum (i 107)

Baptême, Saint-Etienne (cath. f° 147-v n° 1353)
27. Junÿ anni 1699 baptizata est ad stum Stephanum intra argentinam Maria Francisca filia legitima Gaspari Honig Sartoris et civis argentinensis et Catharinæ Rothin coniugum (i 107)

Gaspard Honig hypothèque la maison au profit de Rémi Freyermuth, receveur du chapitre Saint-Pierre-le-Jeune

1696 (6.7.), Chambre des Contrats, vol. 568 f° 356-v
Caspar Hönig der Schneider
in gegensein Hn Remigÿ Freÿermuth, Schaffners des Stiffts Jungen St. Peter allhier, schuldig seÿe 50 pfund, daß Er damit den Rest Kauffschillings von hernach gemeldter Behausung an Johann Mocken den Schneid. & Cons. hat bezahlen können, wie in d. CContractstub Registr. de A° 1690 fol.29.b in marg. zuseh.
unterpfand, hauß, höfflein, hoffstatt, bronnen mit allen deren Gebaüen, begriff. Recht. und Zugehördt. allhier in der Juden Gaß, Einseit neben Johann Brunner dem Kachler anderseit neben weil. H. Daniel Richshoffers gewesenen alt. Ammeisters sel. Erb. hind. zum theil auff den birckenfeldischen hoff, zum theil auff d. alten Juden bad stoßend geleg.
[in margine :] (in gegensein) Hn Johann Brenten Exsenatoris alß vogts weÿl. Joh: Jacob Frentzen des küfferns alß gewesenen proprietarÿ hiervor bem. Honigischen Haußes nun seel., den 24. oct. 1720

Nouvelle hypothèque au profit de Rémi Freyermuth, receveur du chapitre de la Toussaint

1697 (3.1.), Chambre des Contrats, vol. 569 f° 1
H. Caspar Honig der Schneider
in gegensein Hn Remigÿ Freÿermuths Schaffners des Stiffts Allerheÿligen, schuldig seÿe 50 pfund
unterpfand, Hauß, Höfflein, hoffstatt, bronnen mit allen Gebäuen, begriffen, Rechten Und Zugehördten, allhier in der Juden gaß, einseit neben Johann Bronner dem Kachler anderseit neben Hans Philipß Jungen dem sch- hind. Zum theil auff den Birckenfeldischen hoff, zum theil auff das alte Judenbad stoßend gelegen

Gaspard Honig entre au Petit Sénat
1698 Conseillers et XXI (1 R 181)
(p. 106) Montags den 7. Aprilis. – Caspar Honig schwöhrt auff die Kleine Rhats Ordnung

Nouvelle hypothèque au profit de Rémi Freyermuth, receveur du chapitre Saint-Pierre-le-Jeune. En marge, quittance remise en 1720 au tuteur de la fille unique du tonnelier Jacques Frentz.

1699 (7. 7.br), Chambre des Contrats, vol. 571 f° 447
H. Caspar Honig, der Schneider und Eines Ers. Kleinen Raths beÿsitzer
in gegensein Hn Friderich Christoph Preußers, deß Scribenten im Nahmen H. Remigÿ Freÿermuths, Schaffners des Stiffts zum Jung. St. Peter, schuldig seÿe 50 pfund
unterpfand, sein solle, hauß, höfflein, hoffstatt, bronnen mit allen deren Gebaüen, Rechten Und zugehördt. allhier in der Judengaß, einseit neben Johann Brunner dem Kachler, anderseit neben ([biffé] weÿl. Hn Daniel Richshoffers gewesenen) hans Philipp Jungen dem Schneider hind. zum theil auff d. Birckenfeldisch. hoff, zum theil auff d. Judenbad stoßend geleg.
[in margine :] (…) in gegensein Hn Johann Breuen Exsenatoris alß Vogts weÿl. Johann Jacob Frentzen des Küffers, als gewesenen proprietarÿ hierinn bemelt. Honigischen Haußes nun seel. hinterlasenen eintziger tochter, den 24. Octobris 1720

Gaspard Honig et Catherine Roth font dresser l’état de leur fortune. Les deux tiers de la maison font partie des biens inventorés (le troisième tiers appartenant aux enfants d’Anne Barbe Siebert). Le mari qui a quitté Strasbourg a emporté les titres de propriété.

1700 (22.1.), Not. Schatz (Jean Frédéric, 51 Not 3)
Inventarium und beschreibung aller der Jenigen haab und nahrung, liegender und vahrender, so Caspar Honig, Schneider und Catharina Rothin, beede Eheleuthe und burgere allhier zu Straßburg, anjetzo annoch würcklichen besitzen, welche vff ansuchen erfordern undt begehren deß wohl Ehren vesten vnd Großachtbaren herrn Heinrich Grünschmidts, E. E. Kleinen Raths alten beÿsitzers der frawen gezogenen vogts (…) Straßb. d. 22. Januarÿ 1701.
Copia der Eheberedung

Der frawen ohnveränderte nahrung so allein in nachfolgender wenigen Kleidungs und dann deroselben ohnveränderten Guths Ergäntzung bestehet, haußrath 7, Ergäntzung 85, Schuld 25
Antheil ene einer behaußung so theilbar. Item Zween dritte theil an einem vor: und hinter hauß, hoffstatt, bronnen, Zweÿen höfflein, sambt allen andern deren Zugehörden, weithen, Rechten und Zugehörd. gelegen in der Statt Straßburg ane der Judengaß, einseith neben Johann bronnern dem Kachlern, anderseith neben Johann Philippß Jungen dem Krebßwürth, hinden vf erstgedachte behausung und vornen vff gemelte Juden gaß stoßend, davon gehen Jährlichen vf Johannis Baptistæ 2. lb. 10. ß Zinß ablößig mit 50. lb. dem Stifft Jungen St. Peter und alleheiligen in Straßburg, Item ferner erstgedachtem Stifft 2. lb 10 ß Zinß vf dem 8. Septembr. fällig mit 50. lb d, Item noch ferner dahin v lb 10 ß d Zinnß Jahrs vf weÿhenachten verzinßlich abzulößen mit 50. lb d. Item stehet darauff scilicet vf sothanner Zweÿen dritte theilen deß haußes herr Friderich Lersé so ander heut per modum executionis allschon ex secundo decreto verwießen nemblichen umb 75. lb. s. Item herr Ratherr Andreas Haffner umb 31. lb s und dann Herr Guilot umb 13. 10. waß sonsten darauff stehet ist mit dem Notario nicht bewußt, Sintemahlen honig den haußbrieff sambt übrig. documenten der frawen außsag nach mit sich hinweg genommen hat. Summa deßen waß nunmehr wißentlich darauff stehet ist 279 lb 10 ß. Dieweilen aber das hauß erster ahngeschlagen werden muß ehe solche darauff stehende gelder von dem Kauffschilling abgezogen werd. Können, also ist d außwurff biß dahin noch außgesetzt word.
Summa summarum d. frawen gantzen Zugebrachten nahrung 117 lb
hierauff volget das gemein v.ändert u. theilb Gutt, haußrath 26, Schulden in die Nahrung 106, Summa summarum 132 lb – Passiva 541. Übertreffen sothane inventirte theilb. passiva die activ nahrung umb 409 lb

Catherine Roth sollicite le droit de revente au détail. Les Quinze la renvoient aux préposés en chef des métiers.
1700, Protocole des Quinze (2 R 104)
(f° 393) Sambstags den 27.ten Novembr. 1700 – Catharina Rothin Caspar Honigs Schneiders haußfrau pt° Krempenwesens
G. noîe Catharina Rothin, Caspar Honigs des Schneiders und burgers alhie haußfrawen prod. demüthiges Memoriale undt bitten, wie inhalts. Erkandt, an die Oberen handwerckshh. gewießen.

Le maître de tribu rapporte qu’il a demandé au prévôt de la tribu la conduite à tenir au sujet de Gaspard Honig qui a quitté la ville. Le conseil de tribu décide le 2 décembre à l’unanimité qu’il n’est plus un homme honorable. Le secrétaire note au début de l’année suivante que les Conseillers et les Vingt-et-Un l’ont relevé de ses fonctions honorifiques.
1701, Protocole de la tribu des Tailleurs XI 343 (1701-1710)
(f° 33) Mont. 4° Septembris 1701 – Proponirt Herr Rathherr Zunfftmeister, daß Er beneben herrn ratherrn Johann Zieglern, gestrigen tages beÿ Ihro Gnaden hoch Gebietenden Herrn Oberherrn wegen Caspar Honigs gewesen, und Ihne befragt, weßen man sich mit Ihme Zu hoffen oder waß man mit Ihme thun solle, welcher hero dann Zue antwortet gegeben, daß mann ihn solang auß dem Löblichen Schöffen Collegio Laßen sollen biß er sich wegen seiner begangenen fehler vff hiesiger pfaltzen purgiret haben würde, worauff dann das votum beÿ allen versammelten herren Schöffen heut dato eingesammlet und unanimiter Erkandt worden, daß durch mich den Zunfftschreibern Ihme Caspar Honigen vor ein und allemahl von Schöffen wegen angesetzt werden solle, daß er sich zwischen hier und künfftigen herren Meÿster undt Rath wegen seiner begangenen fehler alß wegen verziehung seines burgerrechtens, geschriebenen frischen brieffs, wegreuthung eines pferdts vnd seines außtrettens gäntzlich purgiren und deßwegen einen glaubhafften Schein einbringen, aber biß dahin auß dem Collegio außgeschloßen sein solle, widrigen allß gewärtig sein, daß mann vffkündige wahl bey Rath seinet wegen einkomme.

(f° 40) 2° Decembris 1701 – Herr Rathherr Zunfftmeister Schweitzer proponirt, daß nachdem Caspar honig gestrigen tages beÿ E. E. Goßen Rath unterthänig ein Kommen mit dienstfleißigem bitten, Ime beÿ der gehabten Ehren stelle deß Schöffens Zulaßen, und darauff erkandt worden, daß Er deßwegen beÿ vnseren Gnädig. herren Räth und XXI. einkommen sollte Inndeßen Implorant sich Zu præcaviren vorguth befunden, beÿ E. löbl. Schöffen Collegio so seit heut deßwegen exprès versammlen würde, per memoriale einzukommen, hiermit erstgedachtes Memoriale in pleno abgelesen und nach formblich gethaner umbfrag unanimiter vndt einhellig Erkandt worden, daß obwohlen mann gern gesehen hätte, daß honig hätte Können beÿ dießer Ehrenstelle verbleiben, allein weilen alle reputation und würde eines Ehrlichen manns vf einem schöffen bestehet und dahingegen vieles beÿ falsa, betrug und Unart sich beÿ ihnen befinden, alß solle Er vor undüchtig erkandt worden, und fallß er biß morgenden deß tags beÿ vnseren Gnädigen herren der Räth und XXI. einkommen würde, darauf mit solcher Erkanntnuß geantwortet, widrigen falls biß künfftigen montag.

(f° 41-v) 1702. Nach deme vff unterthänige Klage, so E. E. Zunfft der Schneider wider Caspar Honig beÿ unßeren Gnädigen Herren Räth und XXI. eingegeben, demselben von allen Ehrenstellen entsetzt worden, alß hat man zu Spöttschöffen erwöhlet (…)

Les Conseillers et les Vingt-et-Un relèvent Gaspard Honig de ses fonctions d’échevin chez les Tailleurs
1701 Conseillers et XXI (1 R 184)
(p. 391) Montagß den 2.ten Januarÿ 1702. – Inquisition wegen Caspar Honigs des Schneiders wurdt abgelesen.
Lect. Inquisitione per Hn Mader, Caspar Honig den Schneider betreffendt, Ist Erk. Wurdt auf abgeleßene Inquisition gedachter Caspar Honig als Ein homo proprolus & Celeratus Von seinem bißhero getragenen Schöffen Würde vndt Dignität Remouiret und Destituirt, einfolglich E. E. Zunfft der Schneider, allwo Er Schöffen wahr, permittiret vndt erlaubt Einen andern herrn ahne seiner Statt Zu Einem Schöffen Zu erwehlen, die Andung des Verprechens ahne vnd vor sich selbsten betreffend, wurdt solche ahne E. E. Rath verwißen. Herr XV. Gambs, Hr Gangolff

Le tailleur Jean Greder rend compte de la tutelle des biens qui appartiennent à André et Odile, enfants issus du premier mariage de Gaspard Honig, soit 60 livres de bien maternel qui leur ont été attribués par collocation après la faillite.
1705, Not. Lang l’aîné (Jean Daniel, 25 Not 123) J. Frédéric Schatz
Rechnung mein Johannis Greders, deß Schneiders und burgers Zu Straßburg alß geordnet und geschworenen Vogts Andreß und Ottiliæ, Caspar Honigs deß Schneiders ehelicher Zweÿen Kinder erster Ehe, Innhalt und auß weißend, waß ich seit anno 1702. alß ich dieße Curatel übernommen, biß den 14.ten decembr. 1705. meiner vogts Kinder wegen, ein genommen und dargegen widerumb außgegeben. Erste Rechnung dießer Vogteÿ.
Bericht über dieße Vogteÿ Rechnung. Eß ist Zuberichten, daß meiner vogts Kinder vatter in anno 1702 außgetretten, darauff deßelben Eheweib alß der Curanden Stieffmutter einen vogt gezogen, inventiren und das Inventarium beÿ E.E. Kleinen rath produciren laßen, da alß dann sowohl die immobilia als mobilia gerichtlich verkaufft und das darauß erlößten gelt hinter die herren Deputirten deponirt worden, nachgehends daselbst der beÿkommende colocations: bescheid sub Lit. A. ergang., Crafft deßen meine Curanden in dreÿen Posten nemlich 60. lb. d. mütterlich guth (…)

Autre compte
1709, Not. Lang l’aîné (Jean Daniel, 25 Not 123) J. Frédéric Schatz
Rechnung mein Johannis Greders, deß Schneiders und burgers Zu Straßburg, alß geordnet: und geschwohrnen Vogts Andreä und Ottiliä Catharinæ, Caspar Honigs deß Schneiders Zweÿer Kinder ersterer Ehe, Innhaltend und außweißend, waß ich vom 21. Decembris 1705. alß meiner erstern Rechnung biß den 26. Januarÿ 1709. meiner vogts Kinder wegen, eingenommen undt dargegen widerumb außgegeben. Zweÿte Rechnung dießer Vogteÿ.

Les syndics de la faillite de Gaspard Honig, le tuteur du beau-fils Jean Weiss et ceux des enfants en premières noces vendent la maison au tonnelier Jean Jacques Frentz. En marge, quittance que remet Marie Salomé Frentz, femme de Jean Frédéric Huber, à Marie Odile Honig, femme délaissée du soldat Melchior Gerbus, héritière présomptive de son frère Jean Weiss.

1702 (8.5.), Chambre des Contrats, vol. 575 f° 205-v
(450) H. Friderich Reichard Mockel E.E. großen Raths alter Und E:E: kleinen Raths alß Meister ietzmahliger beÿsitzer Und H. Johann Philipp de Lausanne auch beÿsitzer ged. Kleinen raths mit beÿstand Hn. Johann Friderich Ösingers J. U. Licent. Und mehrbemelten Kleinen Raths Referentis, alß zu Caspar Honigs deß Schneiders Falliments Geschäft in specie aber zu Verkauffung hernach bemelter behaußung deputirte, Ferner H. Johann Georg Körner Exsenator, alß Vogt ged. Honigs Stieff sohns, so Ihme Von seiner ersten Hausfrauen seel. zugebracht word. Nahmens Johann Weißen, So dann H. Johann Greter der Schneider alß Vogt mehrged. Honigs Kinder erster Ehe
Hannß Jacob Frentzen des Küffers mit beÿstand Hn. Johann Brewen Not. publ. Und adel. Schaffners
Hauß, Höfflein, Hoffstatt, bronnen mit allen Gebaüen, begriffen, Weithen, Rechten Und Zugehördten, allhier in der Juden Gaß einseit neben Johann Brunner dem Kachler anders. neben dem Würthshauß zum rothen Krebs hind. zum theil auff den Birckenfeldichen Hoff, theils auff d. alte Jud. bad stoßend gelegen – um 50 und 50 pfund Capital verhafftet, geschehen um 350 pfund
[in margine :] Erschien obged. Johannes Weiß deme zufolg obberührten Collocations bescheids ahne obigem Kauffschilling per rest 40 lb gebühren, halb schwester Maria Ottiliæ geb. Honigin, Melchior Gerbus des Soldaten verlaßener ehefrauen, als einiger præsumptiv: Erbin bemelten ihres bruders in deßen nahrung Sie durch E:E: kleinen Raths Erkanntnus Vom 30. Januarÿ 1738 immittirt worden ist, gewalthaber, Lorentz waag der Nagelschmidt von deroselben Vermittelst (…) procuration hierzu insonderheit bevollmächtiget, der hat in gegensein obgenannten Kauffenden Johann Jacob Frentz gewesten Kieffers hinterl. einiger tochter und universal Erbin Maria Salome geb. Frentzin Johann Friderich Huber hiesigen Meelmanns jetziger Ehefrau (…), den 1. junÿ 1739
[in margine :] Erschienen Catharina geb. Rothin hierinn ged. Caspar Honigs Verlaßene Hausfrau mit beÿstand Johann Joseph Homburg Notarÿ Ihres geschwornenn Curatoris, hat in gegensein käuffers (…), den 24. nov. 1702

Fils du pasteur de Kehl Jean Michel Frentz, Jean Jacques Frentz s’inscrit le 21 avril 1700 pour faire son chef d’œuvre. Les examinateurs le reçoivent maître le 19 mai 1701 en lui infligeant à cause des défauts de son travail une amende dont le relève le prévôt de la tribu. Jean Jacques Frentz règle une amende pour n’avoir pas terminé son chef d’œuvre dans les temps. Il devient tributaire le 23 août 1701.
1700, Protocole de la tribu des Tonneliers (XI 392)
(f° 182-v) Mittwoch den 21. Aprilis Anno 1700 – Johann Jacob Frantz, von hier gehörig, der ledige Kieffer Knecht stehet vor, bittet daß Mann, Ihme gegen der gebühr, Zur machung des Meisterstücks Ein schreiben wolle. Erkand, undt ist Ihme in seinem begehen willfahrt. Zahlt Werckstatten Zinnß 1 lb 10 ß d.

(f° 224) Montags den 16. Maÿ Anno 1701 – Hannß Jacob Frentz der ledige Kieffer von hier gebürtig weÿl. herrn Johann Michael Frentzen geweßenen terweifferigen pfarrherren Zue Kaÿl hinterlaßener Ehelicher Sohn sein verfertigtes Kieffer Meisterstückh Schauer vndt referirten die dreÿ herrn Schauer Von der Ersten Schaw, daß daß vaß Zimmlich ohnfleißig geendet war, In der Zweÿten Schaw waren die Böden nicht inn Einem Zürckel und fanden sich Waltzfuegen und etliche däschen, inn der dritten schaw Wäre es noch Zimmlich sauber abgebunden, der hauptreÿff aber gegen den andern gar zu schmahl, derowegen Sie daß Vaß Zwar für ein Meisterstück passiren ließen, Ihme aber wegen solcher daran gefundenen fehler Zweÿ Jahr keinen Knecht Zuefürdern noch Jungen anzunehmen ansetzen. Nach fleißigem Bitten aber hatt der herr XV. alß obman Ihne solcher bueß erlaße, vnd Ihme beditten daß Er sich seines Meisterstück nicht hochrüehmen auch selbiges nicht lang in der Statt herumb führen solle

(f° 225) Mittwoch den 15. Junÿ Anno 1701 – Hannß Jacob Frentz Wurde alß Er auff Vorgebott erschienen Vorgehalten, daß Er inn Verfertigung seines Meisterstücks vor Zehen tag über die Gewohnliche Zeit auf dem platz geweßen, deßwegen Er vor jeede Woch 7. ß 6. d vnd also in allem 15 ß d fernern Werckstatten Zinnß erlegen solle. Ille bathe umb moderation schützte vor währen Zwen Bettätge dar zwischen eingefallen, und durch der Kieffer Raÿffdantz Verhindert wordten. In Umbfrag per majora Erkandt, solle 15 ß d Zahlen Welche Er dato erlegte.

(f° 232) Dienstags den 23. Augusti Anno 1701 – Meister Hannß Jacob Frentz der Kieffer producirt Schein von der Statt Stall von heüttigem Tag vnd Jahr vermög deßen Er Vorhabens beÿ dißer Ehrsammen Zunfft Leibzünfftig Zuewerden, bathe umb recipirung. Erkandt, Vndt gegen der gebühr Willfahrt, Zahlt der Zunfft 1 lb 1 ß 8 d für die Zu denen Feür Eÿmern geordnete 10 ß d. Vnd für Zunfftschreiber und Bittel 2 ß 6 d.

Autres mentions de Jean Jacques Frentz dans les registres de la tribu
1705, Protocole de la tribu des Tonneliers (XI 392)
(f° 371-v) Dienstags den 18. Augusti Anno 1705 – Hannß Jacob Fräntz hat auff Vorhalten, warumb Er jüngst alß denen sambtlichen Zünfftigen Zusammen gebotten worden nicht erschienen sich entschuldigt, Er seÿe Zwar da geweßen aber Zu Späth gekommen auch auf erhaltene moderation erlegt 2 ß 6 d.

(f° 433) Montags den 22. 9.bris A° 1706 – Mstr. Johann Geörg Möckh klagt Wieder Mstr Johann Jacob Fräntzen Er habe auß Einem seiner Kunden Keller 2. ohm. trußen genommen vnnd dem eigenthumbs herren dargegen 2. Maaßen brandenwein Zugeben versprochen (…)

1707, Protocole de la tribu des Tonneliers (XI 393)
(f° 9) Dienstag den 5. Julÿ 1707 – Meister Johann Jacob Fräntzen dem Kieffer ist vorgetragen worden daß Er einen gantner gehalten unnd Vom 15. biß 25.ten Maÿ den gandtner schilling nicht abgerichtet habe. (…)

(f° 39-v) Dienstags den 24. Aprilis Anno 1708 – Meister Johann Jacob Fräntzen dem Kieffer wurde Vorgehalten daß Er wolle Kopffgelts gebott wegen deß Gesindts außer der acht gelaßen dannenhero herr Rathherr Willhelm auß Gültigkeit Vor Ihnen bezahlt nicht desto weniger aber alß Er deßen averirt worden habe Er Ihme herren Willhelmen doch sein außgelegtes gelt nicht wieder erstattet. Erkant weilen Er so saumselig daß Er Zuvorderist H Rathh. Willhelmen sein außgelegtes gelt wid. erstatten und darbeneben vmb Verziehung betten und hernacher 17. ß d Straff erlegen solle.

Jean Jacques Frentz épouse en 1702 Marie Salomé Girot, fille du marchand de vins Jean Girot
Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 73-v n° 10)
Mittwochs den 7. Junÿ 1702. seind nach Zweÿmahliger außruffung, in der Pfarrkirchen Zu S. Niclaus in Straßburg copulirt und eingesegnet worden Johann Jacob Frentz der ledige Kieffer und burger alhie weÿl. H Mag. Michael Frentzen gewesenen Evangelischen Pfarrers Zu Kail, nachgelaßener ehelicher Sohn, und Jfr. Maria Salome Girottin, H Johann Girott, geweßenen Weinhändlerß vnd Burgerß alhie eheliche Tochter (unterzeichnet) Johann Jacob frentz als Hochzeiter, Maria Salome Girothin als Hochzeiterin (i 78)

Jean Jacques Frentz et Marie Salome Girod hypothèquent la maison au profit du secrétaire Jean Philippe Hepp

1706 (30.1.), Chambre des Contrats, vol. 579 f° 102
Joh: Jacob Frentz Kiefer und Maria Salome geb. Girodin mit beÿstand H Joh: Christoph Gamßen handelsmann u. Abraham Bilgers
in gegensein H. Joh: Philipp Heppen scribenten – schuldig seÿen 90 pfund
unterpfand, ihre behaußung Cum appert: allhier in der Judengass, einseit neben Joh: Brunner Kachlern anderseit neben dem rothen Krebs hinten auf den Bürckenfeldischen hoff et Cons.

Jean Jacques Frentz et Marie Salome Girod hypothèquent la maison au profit de Joachim Carol, greffier au Grand Sénat

1708 (28. X.br), Chambre des Contrats, vol. 581 f° 708-v
Johann Jacob Frentz der Kieffer und Maria Salome geb. Girotin mit beÿstand H. Johann Kuhnen Handelsmanns und Johann Georg Zisich Specereÿhändlers Ihres Vettern
in gegensein hrn Joh: Joachim Carols E.E. Gr. Raths Actuarÿ – schuldig seÿen 100 pfund
unterpfand, ein Vorder und hinder Hauß Höfflein hoffstatt bronnen mit allen gebäuen, begriffen, weithen, rechten und zugehörden in d. Jud. Gaß, einseit neben Johann Brunner Kachlern anderseit neben dem Würths Hauß zum Rothen Krebs, hinden zum theil auff dem birckenfeldischen Hoff theils auff d. alte Jud. bad stoßend

Jean Jacques Frentz et Marie Salome Girod hypothèquent la maison au profit de l’ancien sénateur Jean Jacques Hirschel

1715 (1.3.), Chambre des Contrats, vol. 572 (Protocoles) f° 14
Johann Jacob Frantz der Küffer und Maria Salome geb. Girotin mit beÿstand hr Johann Kuhn Handelsmann Und Johann Georg Zÿsich Specierers
in gegensein H. Johann Jacob Hirschels Exsenat. – schuldig seÿen 36 pfund
unterpfand, Hauß, Höfflein, Hoffstatt, bronnen mit allen gebaüen, rechten und gerechtigkeiten allhier in d. Juden gaß einseit neben Johann Brunner dem Kachler anderseit neben dem Würths hauß zuem rothen Krebs hinten auf den Birckenfeldischen Hoff Und auff d. alte Jud. bad stoßend gelegen

Marie Salomé Giroth meurt le 18 octobre 1719 puis Jean Jacques Frentz le 5 février 1719. Ils laissent pour seule héritière leur fille Marie Salomé (voir la vente de 1739)

Sépulture, Saint-Nicolas (luth. reg 1688-1729 f° 89 n° 19)
Anno 1718. den 15. Octobris Nachts um halb 11. Uhren ist allhier in Straßburg seel. gestorben und den 18. dieses nachmittag um 2 Uhren auff dem Gottes Acker Zu St. Urbani begraben worden weÿl. Maria Salome Frentzin geb. Girothin Johann Jacob Frentzen des Kieffers und burgers allhier Ehel. haußfr. ihres Alters 42 Jahr weniger 5 wochen (i 92)

Sépulture, Saint-Nicolas (luth. reg 1688-1729 f° 90-v n° 4)
Anno 1719. den 5.ten Febr. nachmittag um halb Zweÿ Uhren ist allhier in Straßburg seel. gestorben und den 7. dieses nachmittag um 1 Uhren auff dem Gottes Acker Zu St. Galli begraben worden weÿl. Johann Jacob Frentz gewesener Kieffer und burger allhier seines Alters 44 Jahr und etliche Monath (i 94)

Leur fille Marie Salomé Frentz épouse en 1725 Jean Jacques Moser.
Originaire de Gertwiller, Jean Jacques Moser épouse Anne Barbe Hornung, fille du tamisier André Hornung de Dinkelsbühl : contrat de mariage en 1709, célébration en 1711
1709 (15.2.), Not. Scherer (Jean Louis, 53 Not 9)
Eheberedung – zwischen dem Ehrenhafften Johann Jacob Mosers ledigen Weißbecken weÿl. Mstr. Hannß Jacob Mosers gewesenen weißbecken und Burgers Zu Gerttweiler seel. hinderlaßenem ehel. Sohn, als Hochzeitern an einem
So dann der Ehren und tugendsamen Jgfr. Annæ Barbaræ Hornungin weÿl. Mstr. Andreas Hornungs, gewesenen Siebmachers Zu Dünckelspiehl seel. eheleibl. Tochter, als Hochzeiterin, ach der Zeith Haab und Nahrung halben beschloßen worden
Actum in der Königl. Statt Straßburg, Freÿt. d. 15.ten Februarÿ Anno & 1709 unterzeichnet hanß Jacob moser als hochzeiter, Ana Barbara Hornungin Als hoch Zeidterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 228 n° 1003)
1711. Mitwoch den 5.ten Aug. Sind nach 2.mahl. Proclamation ehl. Copulirt worden Johann Jacob Moser der ledige Schwartzb. weÿland Hans Jacob Mosers, gew. v. vnd becker Zu Gertweÿller, Hinterl. ehl. Sohn, vnd J. Barbara, Andreß Hornungs, gew. burgers vnd Sippmachers Zu dinckelspiel nahgl. ehl. dochter (unterzeichnet) hanß Jacob moßer al hozeÿer, Barbara hornungin als hochzeidterin (i 22)

Jean Jacques Moser et Anne Barbe Hornung font dresser un état de leur fortune (pour accéder à la bourgeoisie)
1711 (3.7.), Not. Scherer (Jean Louis, 53 Not 6)
Designatio desjenigen Vermögens, so Johann Jacob Moser der ledige Beck, von Gerttweiler gebürtig, weÿl. Mstr. Hannß Jacob Mosers, geweßenen Becken alda seel. eheleiblicher Sohn mit sich alhero bringt und stipulatâ manû vor sein Eigenthub angegeben hatt
Liegende Gütter, Activ Schulden, 201. ln
Alßo angegeben in der Königl. Freÿen Statt Straßburg, Freÿt. d. 3.ten Julÿ A° 1711

Inventarium über Jungfrawen Annæ Barbaræ Hornungin von Dünckelspiehl gebürtig, weÿl. Mstr Andreas Hornungs geweßenen Siebmachers und Burgers alda seel. ehel. Tochter Vermögenschaffr, auffgerichtet Sambst. d. 4.ten Julÿ Anno 1711.

Le boulanger Jean Jacques Moser et Barbe Hornung deviennent bourgeois le 27 juillet 1711
1711, 3° Livre de bourgeoisie p. 1281
Joh: Jacob Moser d. schwartzbeck V. Gertweiler V. sein Fr. Barbara Hornungin V. Dinckelspiel erkauffen d. burgerrecht V. 6. Gold fl. 16 ß Wird beÿ E.E. Zunfft der becken dienen. Jur. d. 27. Julÿ 1711.

Le fournier Jean Jacques Moser devient tributaire le 18 août 1711
Il change plusieurs fois de métier : il devient marchand de farine en 1714, fournier en 1717 puis à nouveau marchand de farine en 1719.

1711, Protocole de la tribu des Boulangers (XI 9)
(f° 107-v) Dienstags, den 18. Augusti – Neuzünfftig
Hannß Jacob Moßer der ledige Beck von Gerttweiler gebürtig producirt Burger: und Stall Schein und bittet umb das Zunfft Recht, wills Haußfeur treiben. Erkant, willfahrt, ddt. Zur gebühr vor E. E. Zunfft 2. lb, 16 ß und dann pro Allmoßen, scriba et Bütteln 12 ß. d.

(f° 164-v) Mittwochs den 3.to Januarÿ 1714 – Handwercks Veränderung
Hannß Jacob Moser der geweßene Haußfeurer bittet Ihme Zuerlauben, sein Handwerck auff den Mehlhandel Zu mutiren, darauff ward in gehaltener Umbfrage Erkant, seÿe Ihme nach Erlegung 1 lb 6 ß pro alle Gebühr, dem Articul gemäß, Zu willfahren (1 lb d. dt.)

(f° 257) Dienstags den 26. Octobris 1717 – Handwercks Veränderung
Hannß Jacob Moßer der Mehlmann stehet Vor und bittet Ihme Zuerlauben, sein Mehlwesen auff Schwartzbecken Zu mutiren, Herr Wehner se. Clagt, daß dießer neben dem Vom H. Zunfftmeister Ihme bereits erlaubten Haußfeür auch Mehl verkaufft und über dießes auch die Kunden abspanne, Annebenst wurde Von Ihro Gn. dem H. Oberh. beditten daß Er berichtet seÿe, daß in Moßers Hauß daß fewrrech[t] sehr schlecht seÿe und gefährlich. Erk: soll innerhalb Zween Tagen Schein von H. XV. Secretario bringen daß Ihme erlaubt seÿe das feürrecht in statu quo zu laßen.

(f° 260-v) 1717. Dienstags den 14. Decembris – Handwercks Veränderung
Johann Jacob Moßer der Mehlmann erscheint und repetirt wie beÿ vorigem Gericht sein petitum umb sein Mehl weeßen auff Haußfeür Zue mutiren weilen seine Sach pt° des Feürrechts beÿ Ghh. XV. richtig und Ihro Gnd der H. Ober H. gemeynsamb bericht davon hatt, hierüber ist Erkant, seÿ Ime erlaubt, gegen erlegung der Gebühr so 1 lb 6 ß d vor alles.

(f° 307-v) 1719. Mittwochs den 13. Xbris – Handwercks Veränderung
Hannß Jacob Moßer der Haußfeurer und Burger allhier erscheint undt bittet Ihme Zu vergünstigen sein haußfeuren in den Meelhandell Zu Verändern. Erk. undt nach ordnung willfahrt geg. Erlaß der gebühr vor alles p. 1. lb 6 ß doch daß Er ein gantzes Jahr dabeÿ ohn wider auffgesagt verharren solle.

Jean Jacques Moser obtient le droit de vannage
1719, Protocole des Quinze (2 R 123)
(p. 389) Sambstag d. 18. 9.bris 1719. – Fuchs nôe Joh: Jacob Mosers des geweßenen Schwartzbecken, derselbe hat Von E. E. Zunfft der Becken undt Lucern das Wannenreht erhalten, wie solches mit Kommender Schein weißet, bitt Confirmation. Erk. Confirmirt.

Barbe Hornung meurt en 1724. Le veuf est usufruitier de ses biens qui reviendront ensuite à ses héritiers. L’inventaire est dressé dans une maison rue de l’Arc-en-Ciel. L’actif de la succession s’élève à 111 livres, le passif à 211 livres.
1724 (7.11.), Not. Lobstein (Jean, 31 Not 15) n° 279
Inventarium und Beschreibung aller derjenigen Haab Nahrung und Güethere, so weÿland die Ehren und tugendsahme Frau Barbara Moßerin gebohrene Hornungin, des Ehren und Vorgeachten Herrn Johann Jacob Moßers des Mellmanns und burgers allhier zu Straßburg geweßene eheliche haußfrau nunmehr seelige, nach Ihrem Freÿtag den 1.ten Septembris dießes Zu end eilenden 1724.sten Jahrs aus dießer Welth genommenen tödlichen hintritt Zeitlichen verlaßen, auf freundliches ansuchen erfordern und begehren vorgedachten des hinterbliebenen Wittibers als Welcher Crafft hernach eingetragenen Letzten Willen, der Verstorbenen frauen seel. gantze Verlaßenschafft ad dies vitæ Zu genießen hat und finito usufructu auf deßen entweder ab intestato oder per Testamentum verlaßene Erben eigenthümlich heimbfället, inventirt (…) So Beschehen in Straßburg auf Dienstag den 7.ten Novembris Anno 1724.
In einer allhier Zu Straßburg ane der Regenbogengaß gelegenen und in dieße Verlaßenschafft nicht gehörigen behaußung befunden Worden Wie folgt
Ane Höltzen und Schreinwerck, In der Wohnstub, In deri Stub Cammer, Im haußöhren Vor dießen Gemachen, In der Kuchen, Im undern haußöhren, Im Keller
Abzug in gegenwärtig Inventarium gehörig, Sa. haußraths 60, Sa. Frucht undt Meels 39, Sa. Lährer Vaß 3, Sa. Silbers 2, Sa. Goldenen Rings 8 ß, Sa. der baarschafft 6, Summa summarum 111 lb – Schulden 211, Mehr Schulden als Nahrung dem Stalltax nach 100 lb

Le farinier Jean Jacques Moser se remarie en 1724 avec Marie Salomé Frentz : contrat de mariage, célébration
1725 (19.1.), Not. Lobstein (Jean, 31 Not 76) n° 121
Eheberedung – zwischen dem Ehren: vnd Vorgeachten Herrn Johann Jacob Moser, dem Meelmann vnd burgern allhier Zu Straßburg, als dem Bräutigamb ane einem,
So dann der Ehren: vnd tugendsamen Jungfrauen Mariæ Salome Fränßin weÿland des Ehren: und vorgeachten herrn hannß Jacob Franßen, des gewesenen Kieffers vnd burgers allhier Zu Straßburg nunmehr seel. hinderlaßene tochter als der Jungfrauen hochzeiterin ane dem andern theil
So beschehen in Straßburg (…) auf Freÿtag den 19.ten Januarÿ Anno 1725. (unterzeichnet) hanß Jacob moser als hoch Zeÿer, Maria Salome frentzin Als hochzeiterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 27-v n° 108)
1725. Mittw. d. 14. febr. sind nach 2. maliger Proclamation ehelich Copulirt v. eingesegnet word. Joh: Jacob Mooser der Mehl Mann, b. v. Wittver alhie v. Jgfr. Maria Salome weÿl. Joh: Jacob Frentz gewes. b. v. Kiefers alhie nachgel. ehel. tochter (unterzeichnet) hanß Jacob moßer als hochzeiter, Maria Salome frentzin als Hochzeiterin (i 31)

Jean Jacques Moser meurt en 1733 en délaissant cinq enfants de sa veuve. Les experts estiment la maison à 475 livres. La masse propre à la veuve est de 346 livres. L’actif des héritiers et de la communauté s’élève à 230 livres, le passif à 340 livres

1733 (21.11.), Not. Lobstein (Jean, 31 Not 37) n° 852
Inventarium und Beschreibung aller derjenigen Haab, Nahrung und Güthere, so Weÿland der Ehren: und Wohlvorgeachte Herr Johann Jacob Moßer, der geweßene Meelmann und Burger allhier Zu Straßburg, nunmehr seel. als derselbe Donnerstags den 24.ten 7.bris dießes Zu End Lauffenden 1733.sten Jahrs dießes Zeitliche in das Ewige Verwechßelt, nach solch seinem aus dießer Welth genommenen tödlichen hintritt Zeitlichen verlaßen, welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren des Ehren: und Vorgeachten herrn Lorentz Heitzen, des Meelmanns und burgers allhier als geordnet und geschworenen Vogts Johann Jacobs, Johann Sigfrids, Mariæ Salomen, Johann Daniels und Susannæ Margarethæ, der Moßern des Verstorbenen seel. mit hernach gemelter seiner hinterbliebenen Wittib ehelich erziehlter Kinder und ab intestato verlaßeber rechtmäsiger Erben ersucht und inventirt durch die Ehren: und tugendsamen Frau Mariam Salome Moßerin gebohrener Fränßin, die hinterbliebene Wittib, mit assistentz des Wohl Ehrenvest, Großachtbahr, Rechtsgelehrt und Wohlweißen herrn Johann Breuen, Notarÿ jurati publici und verschiedener hochadelicher familien wohlbestellten Schaffners auch E: E: grossen Raths alten wohlverdienten beÿsitzers und burgers allhier Ihes geschwornen herrn Curatoris (…) So beschehen in Straßburg auf Sambstag den 21.ten Novembris Anno 1733.

In einer allhier Zu Straßburg ane der Judengaß gelegenen in dieße Verlaßenschafft gehörigen Behausung befunden worden wie volgt.
Ane Höltzen und Schreinwerck. Auf der Bühn, In der Soldaten Cammer, In der hindern Cammer, Im haußöhren, In der Wohn stub, Im Laden, In der Magd Cammer, Im Keller
Eigenthumb ane einer Behaußung (W.) Eine Behaußung, höfflein, hoffstatt und Bronnen, mit allen übrigen dero gebäuen, begriffen, weithen, Rechten, Zugehörden und gerechtigkeiten gelegen allhier in der Statt Straßburg ane der Judengaß, einseit neben einer hoher Stifft Straßburg Thombdechaneÿ gehöriger Behaußung, anderseit neben dem würthshauß zum rothen Krebs, weÿl. Joh: Philipp Jungen des Gastgebers seel. Wittib und Erben gehörig, hinden wieder Zum theil auf vorgedachte zur Thomb dechaneÿ gehörige Behaußung und Zum theil auf das alte Judenbad stoßend, davon gibt man Jährl. 5 lb 12 ß 6 d à 4 pro Cento gerechneten geldzinnßes termino 31. Martÿ Hn Joh: Georg Reißeißen dem Scribenten ablösig in Capital mit 125. lb. So dann 8. lb 17 ß 7 d à 4 pro Cento gerechneten Zinnßes Hn Johann Breuen, Notario publico und hoch adel. Schaffner auch E: E: großen Raths altem wohlverdienten Assessori Jahrs auf Weÿhenachten redimibel in hbtguth mit 222 lb. Sonsten dißorts freÿ Ledig, eigen und über vorstehende beschwährden durch (die Werckmeistere) Laut Abschatzungs Zeduls vom 1.ten Xbris Anno 1733 angeschlagen per 128 lb. Hierüber sagt ein papÿrener Extractus aus allhießiger Cancelleÿ Contract Stub de dato 8.ten Maÿ Anno 1702.
Ergäntzung de Wittib abgegangenen ohnveränderten guths. Vermög der von herrn H. Breuen Notario jurato publico und hochadelichem Schaffnern, auch E: E: grossen Raths altem wohlverdientem Assessore der Wittib sowohl jetzig als auch in Ihrem ledigen Stand geschwornem Hn Curatore abgelegten und beÿ E. Löbl. Vogteÿ gericht den 16. Aprilis Anno 1725 suscribirt und abhandelten Zweÿten Rechnung
Abzug in gegenwärtig Inventarium gehörig. Sa. haußraths 8, Sa. Silbergeschmeids 8, Sa. Goldener Ring 2, Sa. baarschafft 4, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 199, Sa. Eigenthumbs ane einer behaußung 128, Sa. Schulden 65, Erg. Rest 60, Summa summarum 479 lb – Schulden 132, Detrahendo verbleibt 346 lb
Der Erben ohnverändert und theilbare Nahrung, Sa. haußraths 77, Sa. Schiff und geschirr Zum Melhandel gehörig 11, Sa. Wahren Zum Meelhandel gehörig 49, Sa. Lährer vaß 13, Silber geschirr und Geschmeids 5, Sa. baarschafft 60, Sa. Schulden 11, Summa summarum 230 lb – Schulden 340 lb, Übertreffen alßo die Passiva die Activ Massam in allem dem Stalltax nach umb 110 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 346 lb – Stall Summ 236 lb
Abschatzung d. 1. Xbris aô 1733. Auf begehren Weÿl. des Ehrenhafften und bescheidnenen Johann Jacob Moßer seel: hinterlaßene fraw Wittib undt Erben ist eine behausung allhie in der Statt Straßburg in der Juden gaßen gelegen ein seits Neben einem hauß dem Hochlöbl. Stifft Thum Capittel Zugehörig, anderseits Neben einem Wirths hauß Zum Roden Krebs genandt hinden auf H amptmann Sponn stoßend, welch behausung, Stuben, Kammen, Kuchen, Melgädlein, Klein gänglein, Esch Kasten, I. S: h: schweine stall, gebälcktes: Kellerlein, höffel und gemeiner bronnen sambt aller gerechtigkeit wie solches durch der Statt Straßburg geschworne Werckleüthe sich in der besichtigung befundten und Jetzigem preiß Nach angeschlagen wird Vor und Um Neun hundert und Fünfzig gulden. Bezeichnus durch der Statt Straßburg geschwornne Werckleuthe [unterzeichnet] Michael Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Johann Jacob Biermeÿer Werck Meister deß Zimmerhofs, Johann Peter Pflug Werckmeister deß Mauer hofs

Marie Salomé Frentz se remarie avec le meunier Jean Frédéric Huber, originaire de Scharrachbergheim : contrat de mariage, célébration
1734 (22.9.), Not. Kolb (Abraham, 22 Not 23) n° 122
Eheberedung – zwischen dem Ehrengeachten Johann Friderich Hueber dem ledigen Miller Von Scharrachbergheim gebürtig weÿl. Michael Huebers deß gewesten Millers alda ehelich erzeugtem undt nach Todt hinderlaßenem Sohn, hochzeitern ane Einem
Sodann der Edlen und Tugendtbegabten fr. Maria Salome gebohrne Frentzin weÿl. Jacob Moßers deß gewesten Meelhändlers undt burgers alhier Zu Straßburg sel. nachgelaßener Wittib d. Fr. Hochzeiterin anden Theills
Sechstens verschreibt Sie die Fr. hochzeiterin ihrem geliebten Hn hochzeiter Zu Erzeugen ihrer Ehelichen lieb undt anmueth ihre in der Juden gaß allhier bewohnte Zuständige behaußung nach ihrem der fr. hochzeiterin vorabsterben auff Zwantzig Jahr lang Zu Einem wÿdemb und genuß, Jedoch daß Er auch die darauff haffte Capital Zinß alß übrige beschwerden undt onera richten abführen und bezahlen solle.
So beschehen undt verhandelt in der Königl. Statt Straßburg auff Mittwoch d. 22.t Septembris aô 1734. (unterzeichnet) Johann Friederich huber Als hochziter, Maria Salome Mosserin Alß hochzeiterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 126 n° 470)
1734. Eod. [Mittw. d. 14. 8.br.] sind nach 2. maliger Proclamation ehelich Copulirt u. eingesegnet word. Joh: Friderich Hueber der Led. Müller Von Scharrachbergh. weÿl. Joh: Mich. Huebers geweß: b: u. Müllers daselbst Nachgel: ehl. Sohn v. fr. Maria Salome, weÿl. Joh: Jacob Mosers geweß. b. v. Meel Manns Nachgel. Wittib (unterzeichnet) Johann friederich huber hochzeiter, Maria Salome Mossrin hochzeiterin (i 130)

Jean Frédéric Huber de Westhoffen devient bourgeois par sa femme six mois après son mariage
1735, 4° Livre de bourgeoisie p. 1019
Johann Fried: Huber d. Meelman von Westhofen geb: erhalt d; b. von sein: ehefr. Johann Jacob Mosers wtb. umb d: alten b: will beÿ E. E. Zunfft d: becker dienen Jur. eodem [23. ap: 1735]

Jean Frédéric Huber de Scharrachbergheim fait son apprentissagea auprès de Jean David Lauth de 1729 à 1732.
1729, Protocole de la tribu de la Lanterne (XI 211)
(f° 36-v) Donnerstags den 9. Junÿ 1729 – H. Johann David Lauth erscheint stelt Zum Lehrjungen Johann Friderich Huber welcher Zu Scharrachbergh. ohn Zünfftig gelernt bitt Ihme von Ostern 1729. bis dicto 1732. geg. Zu Zuschreiben. Erkannt Willfahrt.

(f° 53-v) Dienstags den 27. Maÿ 1732 – Johann Friderich Huber erscheint bitt seiner beÿ H. Johann David Lauthen auff verg. ostern außgestandener Lehrjahr verschreibung seind beederseits content, Erkannt Willfahrt (dt. 1. lb 10 ß)

Jean Frédéric Huber et Marie Salomé Frentz hypothèquent la maison au profit du menuisier Zacharie Fritz

1739 (1.6.), Chambre des Contrats, vol. 613 f° 261-v
Johann Friedrich Hueber der Meelmann und Maria Salome geb. Frentzin mit beÿstand H. Rauch und H. Gloxin beede beede EE. kleinen Raths beÿsitzer
in gegensein Zacharias Fritz des schreiners – schuldig seÿen 175 pfund
unterpfand, Eine Behausung, höfflein, hindergebäu, bronnen und hoffstatt mit allen übrigen deren gebäuen, begriffen, weithen, zugehör und gerechtigkeiten ahne der Juden: gaß, einseit neben einem hiesigen dombcapitul gehörigen Capitular: hauß, anderseit neben der gastbehausung zum Krebs weÿl. Johann Philipp Jung des gastgebers wittib gehörig, hinten theils auf ged. Capitulische behausung theils H. Johann Frantz Spohn E. E. kleinen Raths Referendario gehörige so genannte alten Judenbaad – ihr Hueberin als ein von ihrem vatter weÿl. Johann Jacob Frentz dem kieffer der besagtes hauß am 8. maÿ 1702 erkaufft hatte ererbes guth

Marie Salomé Frentz femme de Frédéric Huber expose la maison aux enchères. L’acquéreur est Georges Frédéric Jung, aubergiste à l’Ecrevisse

1739 (21.11.), Not. Dautel (Fr. Henri, 6 E 41, 292) n° 80
Zuwißen seÿe hiemit, daß ane Zuend stehendem dato mich offenbaren geschwornen Notarium Zu sich auff E. E. Zunfft der Schneider Kommen laßen und persönlich erschienen seÿe, Frau Maria Salome Huberin gebohrene Fränßin, beÿständlich Meister Friedrich Hubers, des Meelmanns und Burgers allhier, ihres Ehemannsn declarirende, was maßen sie mit consens ihres vorgedachten Ehemanns willens seÿe, ihre in Erst undt anderer Ehe, welches auch durch hern Notaruim Johann Lobstein, über H Johann Jacob Mosers, geweßenen Meelmanns und burgers allhier ihres Erstern Ehemanns seel. in Anno 1733. Verlaßenschafft errichtete Inventarium fol: 26. fac. 2.da mit mehrerem Zuerkennen giebet, unverändert und von ihrem leiblichen Elteren herrührende Behausung, höfflein, hoffstatt mit allen übrigen deren gebäuen, begriffen, weithen, Rechten, Zugehörden und gerechtigkeiten gelegen allhier in der Stadt Straßburg ane der Judengaß, einseit neben einer hohen Stifft Straßburg Thombdechaneÿ gehöriger behausung, anderseit neben dem Würths hauß zum rothen Krebs, hinden wieder zum theil auff vorgedachte Zur Thombdechaneÿ gehöriger behausung, und Zum theil auff das alte Judenbad stoßend, so außer denen daauff hafftednen Passiv Capitalien ledig eigen offentlich Versteigern zu laßen (…)
H. Jacob Hiebert 2010 fl.
H. Georg Friderich Jung 2020 fl. (…)
Dieweilen dann das dritte Liechtlein beÿ dießem gebott erloschen, als wurde ihme herrn Georg Friderich Jung dem Gastgeber Zum rothen Krebß und burgern alhie vorhegeschriebene behaußung cum appertinentiis umb die meistgebottene Sull der 2100 Gulden
Sambstag den 21. Novembris Anno 1739

Vente définitive passée à la Chambre des Contrats entre Marie Salomé Frentz et Marie Salomé Reusch, veuve de l’aubergiste Jean Philippe Jung, propriétaire de la maison voisine

1739 (1.12.), Chambre des Contrats, vol. 613 f° 533-v
Fr. Maria Salome geb. Frännßin Johann Friedrich Huber des Meelmanns ehefrau beÿständlich ihres ehemanns
in gegensein Fr. Mariæ Salome geb. Reuschin weÿl. Johann Philipp Jung des gastgebers zum Krebs wittib mit beÿstand ihres curatoris Johann Friedrich Lung des schloßers, als letzt und meistbietenden
Eine Behausung bestehend in vorder und hindergebäu, höfflein und hoffstatt mit allen übrigen deren gebäuden, begriffen, weithen, gemeinschafft eines bronnens, zugehörden und ahne der Judengaß, einseit neben der käufferin und deren kindern zugehörigen gastbehausung zum Krebs anderseit neben dem hochwürdigen dombcapitul hoher stifft Straßburg gehörigen Canonicat: hauß hinten theils neben daßelbe theils das sogenannte H. Lt. Johann Frantz Spohn E.E. kleinen Raths referendario gehörigen Juden baad – ihr Huberin als einiges Kind und universal Erbin ihres vatters weÿl. Johann Jacob Frännß des kieffers, der solches hauß am 8. maÿ 1702 erkaufft hatte – um 225, 125 und 175 pfund capitalien verhafftet, beschehen um 520 pfund

Les experts estiment la maison à 700 livres lors de l’inventaire dressé en 1744 après la mort de Marie Salomé Reusch. Elle revient à son fils Jean Philippe Jung lors du partage en 1744 (voir plus loin la référence à l’inventaire des apports dressé en 1744).

Pasteur à Zinswiller, Jean Philippe Jung épouse en 1729 Sabine Elisabeth Saltzmann, fille de l’avocat Jean Raoul Saltzmann : contrat de mariage, célébration
1729 (27.5.), Not. Lang l’aîné (Jean Daniel, 25 Not 106) n° 30
Eheberedung – entzwischen Johann Philipp Jung dem Wohl Ehrwürdigen und wohlgelehrten Herrn M. Johann Philipp Jungen, trueifferigen und wohlmeritirten Pfarrherrn Zu Zinnßweiler und Diacono Zu Obebronn, Hochgräfflich Leiningisch Oberbronner gemeinds herrschafft weÿl. des wohl Ehrengeachten Herrn Johann Philipp Jungen, gewesenen Gastgebers Zum Krebs und burgers allhier seelig mit der Ehren und tugendgezierten frauen Maria Salome gebohrner Reuschin, deßelben hinderlaßener Frau wittib,n ehelich erzeugtem Sohn als dem Herrn bräutigamn, ane einem
So dann der Wohl Edlen, Viel Ehren und Tugendreichen Jungfrauen Sabinä Elisabethä Saltzmännin, weÿl. des hoch Edel Vest und hochgelehrten Hern Johann Rudolph Saltzmanns J. U. Ddi und E. E. Großen Raths auch anderer höherer Gerichtsstellen allhier gewesenen wohlmeritirten Advocati et Procuratoris ordinarÿ auch Vornehmen burgers allhier mit weÿl. der Wohl Edlen, Viel Ehren und tugendbegabten Frauen Sabina gebohrener Breunin, deßen geweßener Frauen Ehegattinin und nachmals hinderlaßener Wittib, nun auch sel. ehelich erzielter Tochter als des Jungfrauen Hochzeiterin am andern theil
So beschehen und Verhandelt seind dieße dingen in der Königlichen Statt Straßburg auff Freÿtag den 27.ten Monatstag Maÿ im Jahr als man nach Jesu Christi unßers einig. Erlößers gnad. reich. Geburth u. Menschwerdung Zalte 1729.

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 72-v, n° 160)
1729. Mittw. d. 1.ten Junÿ sind nach geschehener Proclamation Zuvor 1. u. 2. mahln auff deß Regierenden H. Ammeisters erlaubnuß, Zu hauß ehelich copulirt u. eingesegnet worden H. M. Johann Philipp Jung, Pfarrer Zu Zinßweÿler u. diac. Zu Oberbronn, weÿl. H Johann Philipp Jung burgers u. gastgebers alhie nachgelaßener Ehelicher Sohn und Jungfer Elisabetha Sabina Saltzmännin Weÿland H. Rudolph Saltzmanns U. J. Lti und eines E. großen Raths gewesenen Advocati und Procuratoris Ord. Eheliche tochter (unterzeichnet) L. Joh: Phil. Jung Arg. Pfarrer Zu Zinswiler und Diaconus in Oberbronn Als hochzeiter, Elisabetha Sabina Saltzmänni nals hochzeiterin (i 77)

Sabine Elisabeth Saltzmann fait dresser l’inventaire de ses apports (275 livres) dans la maison de ses parents Grand rue près de la rue du Miroir.
1729 (11.7.), Not. Lang l’aîné (Jean Daniel, 25 Not 25) n° 247
Inventarium über der Edlen Viel Ehren und tugendreichen Frauen Elisabethæ Sabinæ Jungin gebohrener Saltzmännin Zu dem Wohl Ehrwürdig und wohlgelehrten H. M. Joh: Philipp Jungen, dermaligen treueifferigen Pfarrherrn zu Zinßweiler und Diacono zu Oberbronn hochgräfl. Leiningen Oberbronner Gemeindts herrschafft und burgers allhier Ihrem geliebten Eheherrn in die Ehe gebrachte Nahrung, auffgerichtet Anno 1729. (…) allweilen in Ihr beeder Ehepersohnen mit einander auffgerichteten Eheberedung außdrucklichen versehen, daß einem Jeeden derselben seine in die Ehe bringende Nahrung ein freÿ, eigen, ohnverändert und vorbehaltenen Guth seÿn und bleiben (…) So beschehen Zu Straßburg in gegenwart Vor wohl Ehrengeachten Hn Pfarrer Jungen des Eheherrn, wie auch der Fr. Pfarrerin werthgeehrter Geschwisterden auff Sambstag den 11. Junÿ 1729.
(f° 6) Series rubricarum hujus Inventarÿ. Bericht in dießen Inventarium gehörig vide fol. 2.a
In einer ane der langen straß ohnfern dem Spiegelgäßl. gelegenen in der ehr. Pfarrerin Vätter und Mütterl. Erbschafft gehörigen behaußung befunden wie volgt.
Sa. haußraths 31, Sa. Silbers 50, Sa. goldener Ring und dergl. Geschmeids 91, Sa. der Baarschafft 60, Summa summarum 223 lb – wann nun hierzu geleget wird die deroselben ane denen haussteuren gebührige helffte mit 4 lb, So erstrecket sich Ihro der Frauen Pfarrerin in die Ehe gebrachtes Guth, zusammen auff 275 lb

Les jeunes mariés font un testament.
1729 (30.5.), Not. Lang l’aîné (Jean Daniel, 25 Not 97 n° 437
Instrumentum publicum über H. M. Johann Philipp Jungen, Pfarrers zu Zinßweiler und Diaconi Zu Oberbronn, hochgräfflich Leiningen Oberbronner Gemeindts herrschafft und Jungfrauen Elisabethæ Sabinæ Saltzmännin beeder hochzeitlicher Persohnen Von hier auffgerichtetes Testamentum solenne inscriptis Vom 30. Maÿ 1729
(unterzeichnet) M. Johannes Philippus Jung Arg. Pfarrer Zu Zinßweiler und Diaconus in Oberbronn Hochgräffl. Leinigen Oberbron Gemeins Herrschafft, Elisabetha Sabina Saltzmännin

Le pasteur Jean Philippe Jung devient tributaire chez les Fribourgeois.
1730, Protocole de la tribu des Fribourgeois (XI 165)
(f° 107-v) Dienstags den 28.ten Nov: 1730 – Neu Zünfftiger
Hr M. Joh: Philipp Jung, Pfarrherr Zu Zinnßweiler, weÿl. Hn Joh: Philipp Jungen geweßenen würths Zum Krebß, undt burgers allhier seel. nachgelaßener ehelicher sohn, Laßt durch Hn Friderich Carl Saltzmann den Handelßmann allhier, Statt Stall Schein, dedato 13.t Nov. 1730. produciren mit bitt, Ihne alß Zudiener anzunehmen. Erkandt, gegen Erlag 2 lb 4 ß d. Willfahrt.

Jean Philippe Jung est dispensé de faire dresser un nouvel inventaire des biens de sa femme après la mort de l’enfant dont il est unique héritier après celui du greffier rejeté pour vice de forme.
1734, Livres de la Taille (VII 1177) f° 322-v
H. M. Johann Philipp Jung Pfarrer zu Guntershoffen producirt seiner Verstorbenen Haußfrauen Theil Register mit bitt, weilen sein mit ihro erziehles Kind seithero [suite f° 324 v°] auch mit tod abgangen und Von ihme geerbet, das Von H. Amtschreiber Roht Jacob aufgerichtete Inventarium aber alß ohnformlich ab actis Verworffen worden, ihne fernerer Inventur zu befreÿen, Erkannt nach der Sachen reiffen examination Willfahrt.

Pasteur à Gundershoffen, Jean Philippe Jung se remarie en 1732 avec Hedwige Strœhlin, fille du pasteur d’Uhrwiller Eric Strœhlin
Mariage, Gundershoffen (luth. p. 245, n° 5)
1731. d. 28.t Aug. sind nach dreÿmahliger Proclamation ordunsmäßig Copulirt worden Ich selbsten Johannes Philippus Jung Pfarrer zu Guntershoffen, Grießbach und Uttenhoffen, mit der Viel Edlen und tugendsamen Jungfrauen Hedwig, deß Wohl Ehrwürdigen und Wohlgelehrten herrn Erici Strelens Wohl verordneten Pfarrers der Evangelisch lutherischen Gemeinde zu Uhrweiler Ehl. ezeugten tochter (i 124)

Hedwige Strœhlin devient bourgeoise par son mari huit mois après son mariage.
1732, 4° Livre de bourgeoisie p. 984
fr. Hedwig Strehleinin Von Uhrweiler geb. erhalt d. b. von ihrem Marito H. Mag. Johann Philipp Jung b. alhier und Pfarrer Zu guntershoff. umb die tertz d. alten b: will beÿ E E Zunfft d. freÿb. dienen. Prom. d. 25.t ap. 1732.

Hedwige Strœhlin meurt en février 1744 en délaissant huit enfants. L’inventaire est dressé en partie à Gundershoffen et en partie dans la maison du tuteur Nicolas Ottmann place du Marché aux Cochons de lait. La masse propre aux héritiers est de 183 livres. L’actif de la communauté s’élève à 2 363 livres.

1744 (29.5.), Not. Brackenhoffer (Jean, 4 Not 18) n° 675
Inventarium über Weÿland der Edlen Viel Ehren Vnd tugendbegabten frawen Hedwig Jungin gebohrener Ströhlinin deß Ehrwürd: Vnd wohlgelehrten Herrn M. Johann Philipp Jungen Pfarrers zu Gundershoffen, Uttenhoffen und Grießbach Burgers alhier zu Straßburg Eheliebstin seel. Verlaßenschafft auffgerichtet in Anno 1744. (…) nach ihrem d. 2. febr. lauffend. jahrs aus dießer Zeith v. welt genommenen tödlichen hintritt hier Zeitl. verlaßen, welche Nahrungß Verlaßenschafft dato Zu end stehend auf freundliches ansuchen erfordern und begehren erstbesagten ihres hinterbl. Wb. wie auch H. Joh: Niclauß Ottmanns burgers vnd ohlmanns allhier alß geordnet vndt geschworenen Vogts Friderich Carl, Johann Philipp, Mariæ Salome, Elisabethæ Sabinæ, Johann Gottfried, Johann Heinrich, Johann Rudolphß vnd Hedwig, aller acht der verstorb: seel. mit dem hinterbl. H wittib ehelich erzeugter KK. vnd ab intestato achtgleichen Stammtheilen verlaßener Erben (…) Actum Straßb. d. 29. maÿ Anno 1744.
Copia Codicilli, Vide beÿlag.
Vergleich wegen der wohl Edlen viel Ehren vndt tugendbegabten frawen Hedwig Jungin gebohrner Ströhlininn seel. Verlaßenschafft (…)

Alhier Zu Straßb. auf dem färckelmarckh in Herrn Ottman deß vogts behaußung vndt theils Zu Gundershoffen befunden haben
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Der Erben unverändert Guth, Sa. der Kleÿdung und weißen gezeugs 57, Sa. der Gülten 26, Sa. d. Matten 100, Summa summarum 183 lb
das theilbare Guth betreffend, Sa. haußrathß 178, Sa. wein und faß 27, Sa. früchten 18, Sa. heus 7, Sa. Silbergeschirrs 117, Sa. Goldener Ring 79, Sa. d. baarschafft 250, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 1683, Summa summarum 2363 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 2647 lb
Copia Codicilli vel Dispositionis Usufruictuariæ Reciproce, Von der Verstorbenen Frau Pfarrerin seel. und ihrem hinterbliebenen wittibern auffgerichtet. 1732. (…) Mittwoch d. 23. Aprilis Vormittags Zwischen 10. u. 11. Uhren vor mit Ends gemeltem offenbahrem geschwornem Notario in der von mir bewohnenden ane der Tucher Stub gaß gelegenen behaußung deren oberen mit denen fenstern auff gedachte Gaß außsehenden wohnstuben Persönlich kommen und erschienen seÿen der Wohl Ehrwürdig und wohlgelehrte Herr M. Joh: Phill: Jung treueiferigen Pfarrer Zu Gundershoffen, Grießbach und Uttenhoffen, hochgräfflich leining. Oberbronnische gemeiner herrschafft und beneben ihme die Viel Ehren undt tugendbegabte Frau Hedwig geb. Strehlinin beede Eheleuthe und burgers alhier Zu Straßburg (…) Joh: Phillip Lichtenberg Nots. requisitus

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 500 florins (250 livres) sur un total de 5 000 florins
1744, Livres de la Taille (VII 1179) f° 276
Freÿburger N° 9150 – Weÿl. Fr. Hedwig gebohrner Ströhlinin H. M. Johann Philipp Jung Pfarrer Zu Gundershoffen Ehel. haußfrauen Verlaßenschafft inventirt H. Not. Brackenhoffer
Concl. fin. Inv. ist fol. 125, 2547. 9. 9, die machen 5000 fl. Verstallte nur 4500 fl. Zu wenig 500 fl.
Nachtrag Sechs Jahr in duplo à 1 lb 10 ß – 9 lb
Und Vier jahr in simplo à 15 ß – 3 lb
Ext. Stallgeltt 1744 – 8 lb 2 ß
Gebott – 2 ß 6 d
Abhandlung – 3 lb 2 ß 6 s
Marzahl – 7 ß 6 d, Summa 23 lb 14 ß 6 s
Nachgelaßen 3 lb, rest lb 14 ß 6 d
dt. 17. Junÿ 1744.

Jean Philippe Jung se remarie en 1744 avec Catherine Marguerite Wild, fille du pasteur de Sainte-Aurélie Frédéric Wild : contrat de mariage, célébration. Jean Philippe Jung lui lègue l’usufruit de sa maison pendant son veuvage.

1744 (1.6.), Not. Brackenhoffer (Jean, 4 Not 30) n° 706
Eheberedung – zwischen dem Ehrwürdig vndt wohlgelehrten Herrn M. Johann Philipp Jungen, Pfarrherrn Zu Gundershoffen vndt Uttenhoffen burgern alhier alß wittibern vndt hochzeithern ane einem,
so dann der Edlen, Ehren und tugendbegabten Jgf. Catharina Margaretha Wildin, des wohl Ehrwürdigen vndt Wohlgelehrten H. M. Friderich Wilden wohlverdienten Pfarrherrens Zu St. Aurelien, auch Capit: Thom: Canon: burgers alhier, mit der wohl Edlen viel Ehren vndt tugendbegabten frawen Anna Magdalena gebohrner Emmerichin ehelich erzeugten Jfr. dochtern alß hochzeitherin andern theilß

Sechstens, Zu bezeugung seiner ferneren Liebe undt Guthen Affection so verspricht der Herr Bräutigamb seiner Jungfer brauth, daß dieselbe auf seinen erfolgenden Todt und Vorabsterben, so lang als Sie im Wittwenstand verbleiben, und anderwerths sich nicht wieder umb Verheürathen Wird, Wÿdembs weiße und nach Hießiger Statt Wÿdumbs recht zu usufruiren, zue nutzen und zu genießen haben solle 1500 Gulden in Geld und dann die ihme herrn Pfarrherrn dem Bräutigamb eigenthümlich zugehörige Behaußung allhier Zu Straßburg in der Juden Gaß, neben der Gasthaus zum Krebs gelegen, Jedoch mit Außnahm des darinn sich befindlichen dritten Stocks sambt der helffte des hintern Kellerleins undt Platz zum Holtz, welches Er reservirt, vnd Vor seine Kinder ausgedungen haben will (…)
Straßb. d. 1. Junÿ 1744 (unterzeichnet) M. Johann Philipp Jung Pf. Zu Gundershoff. Grießbach und Uttenhoffen als Hochzeiter, Catharina Margaretha Wildin

Mariage, Gundershoffen (luth. p. 253, n° 78)
1744. d. 30. Junii sind durch die hand H. Kapler pfr. zu zinßweiler und diaconi zu Oberbron in den stand der H. Ehe einsesetzt worden Ich lebsten M. Joh: Phil: Jung pfr. in loco u. die tugendsame Jgfr. Catharina Margaretha, M. Friderich Julii Wild. Pastor primarii in der Aurelien Kirche zu Straßburg hl. Tochter (i 129)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports parmi lesquels la maison rue des Juifs. Ceux du mari s’élèvent à 5 435 livres, ceux de la femme à 499 livres. L’acte cite le partage qui a attribué la maison à Jean Philippe Jung.

1744 (17.9.), Not. Brackenhoffer (Jean, 4 Not 18) n° 684
Inventarium über des Ehrwürdig und Wohlgelehrten H. Johann Philipp Jungen, wohlmeritirten Pfarrers zu Gundershoffen, Uttenhoffen und Grießbach, undt der wohl Edlen Viel Ehren und tugendbegabten frauen Catharinæ Margarethæ Jungin gebohrener Wildin, beeder Eheleuthe einander in den Ehestand zugebrachte Nahrungen auffgericht in Anno 1744. – undt Crafft Iher mit einander auffgerichteten Ehebered. alß ohnverändert sich reservirt vnd vorhebalten haben (…) Actum in fernerem beÿseÿn H Johann Niclauß Ottmans deß Ohlmanns v. b. alhier alß leibl. Schwagers vnd der KK. erster Ehe geschw. vogts, wie auch frawen Annæ Magd: Wildin geb. *reichin dder Fr. Pfarrerin leibl. Mutter, Strassburg den 17. Septemb. 1744.

In einer allhier Zu Straßburg in der Juden Gäßel gelegenen neben dem Rothen Krebs, hiehero gehörigen behaußung hat sich befunden wie Volgt
Eigenthumb ane einer Behauß. (M.) i. behaußg. Höfflein vndt hoffstatt mit allen dero gebäwen, begriffen, weith. rechten, Zugehörd. vnd gerechtigkeit geleg. alhier Zu Straßb. in s. Juden gaßen, 1.s neb. Georg Fried. Jung gastgeb Zum Krebß seinem bruder, 2. s. neben einem dem hochwürd. thomb Capitul hohen Stifft Straßb. gehörig Canonicat behauß. hinten Zum theil auf eben daßelben theils auf das sogenandte Jud. bad dem H. von Spohn gehörig, so freÿ ledig vndt eig. vndt beliebter maß. in Keinen anschlag gebracht. Darüber bes. i. teutsche Perg: Kffbr. auß allh. Cantz. Contr: Stub gefertiget vnd mit dero anhang: Innsiegel verwahrt de dato den 1. decembr: 1739. ferner ein anderer teutsch: Pergamentener Kffbr: auch auß allhieß: Cantz. Contr. Stub gefertiget, vnd mit dero anhangend: größern Insiegel verwahrt de dato den 8. Maÿ 1702.
NB. Dieße behauß: hat der H. Pfarr: beÿ weÿl. Fr. Mariæ Salome Jungin geb. Reschin, längst weÿl. H. Joh: Philipp Jungen geweß. gastgeb. v. burg. alhier hinterb. Wb. siner Mutter seel. Verlaßensch. abtheil. in Anno 1744. von übrig. seinen geschwistern vndt mit Erben Käufflich angenommen.
Series rubricarum hujus Inventarÿ, Sa. haußraths 409, Sa. Weins und leerer Faß 55, Sa. der Früchten 67, Sa. Spinnhanffs, garn und will 61, Sa. des Viehs 30, Sa. Werckzeugs und Instrum. 15, Bibliotheca, Sa. Häus 52, Sa. goldenen Rings 51, Sa. der baarschafft 758, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 6245, Eigenth. ane einer behaußung o, Summa summarum 8069 lb – Schulden 2639, Nach deren Abzug 5435 lb
Wird auch der Ehefr. in die Ehe gebracht Guth veschrieben, Sa. Haußraths 99, Sa. Silbers 28, Sa. gold. Ring 105, Sa. baarschafft 15, Sa. activ schulden 250, Summa summarum 499 lb

Les Conseillers et les Vingt-et-Un confirment la nomination de Jean Philippe Jung au poste de diacre à l’église Saint-Thomas
1746, Conseillers et XXI (1 R 229)
(p. 128) Montag d. 4.ten Aprilis 1746. – H. M. Joh: Philipp Jungen Wahl Zu einem Diacono Zu St Thomæ confirmirt
Herr XV. Secretarius Städel referirte, daß gestern abends nach gehaltener letzterer Probpredigt, Zu der Wahl eines Diaconi beÿ der Kirche Zu St. Thomæ geschritten, in Gegenwart Herrn Stättmeisters Von Bock und Hn Ammeister Fabers der Hochansehnl. Hh. Deputirten wie auch Hn Dris Præsidis, der Herrn Ober: und Kirchen Pfleger daselbst, Hn Dris Lorentz des dasigen Pfarrers und übriger Geistlicher und seiner Persohn da dann 167. Stimmen gesamblet, und durch Mehrheit derselben H. Mag. Johann Philipp Jung, bißherigen Pfarrer Zu Guntershoffen, Zu einem Diacono besagter Kirche Zu St Thomæ erkosen worden, die Confirmation dieser Wahl Zu Mghhn hohem Guthachten außstellend.
Die Herren Deputirte bekandten sich Zu der abgestatteten Relation. Ist Erkandt, wird diese Ordndnungs: mäßig vorgenommene Wahl Hn M. Joh: Philipp Jungen Zu einem Diacono Zu St Thomæ Obrigkeitlich bestätiget.

Biographie dans l’ouvrage de Bopp.
(Bopp) 2581. Johann Philipp Jung, Mag. ° Straßburg 26. Sept. 1695, Sohn von Johann Philipp Jung, Gastgeber und Maria Salome Risch
imm. in Straßburg am 22. Okt. 1714, Mag. am 29. Dez. 1716
1729-1730, Pfarrer in Zinsweiler und Helfer in Oberbronn II, 1731-1746 Pfarrer in Gundershoffen, 1746-1777 Diakon in Straßburg, St. Thomas III, † 14. Dez. 1777

Jean Philippe Jung loue la maison au perruquier Jean Hechler

1761 (30.3.), Chambre des Contrats, vol. 635 f° 106
H. Johann Philipp Jung der diaconus zu St Thomas
in gegensein Johann Hechler des perruckenmachers
entlehnt, eine behausung cum appertinentis ane der Judengaß, einseit neben den Jundischen erben, anderseit neben einem Domcapitulischen haus – auff 6 nacheinander folgenden jahren von innstehenden Johannis Baptistæ anfangend, um einen jährlichen Zinß nemlich 70 pfund

Accord entre Jean Philippe Jung et l’huilier Jean Nicolas Ottmann, tuteur de ses enfants issus de Hewige Strœhlin.
1764 (19.1.), Not. Schweighæuser (6 E 41, 553) n° 137
Abrechnung zwischen dem wohl Ehrwürdigen und wohlgelehrten Herrn M. Johann Philipp Jung treueifferigen Diacono zu St: Thomä und burger alhier als Vatter an einem, So dann dem Ehren und vorachtbaren Herrn Johann Nicolaus Ottmann dem Ohl Müller und auch burger hieselbst als geordnet: und geschworenem Vogt, sein herrn Pfarrers mit weÿland frauen Hedwig geb. Ströhlinin ehelich erzeugter dreÿer jüngeren Kinder, nahmens Johann Gottfried, ledigen Meßerschmidt dermahlen in Paris sich aufhaltend, Johann Heinrich, leedigen Gold-Arbeiters, so sich in Wien aufhaltet und Johann Rudolph, leedigen Zinn Gießers welcher sich dermahlen in Geneve befindet, am andern theil gepflogen, besagter zweÿer Kinder zu erfordern habende Mütterlichen guths Legitimam und davon seit ihrem 20. jährigen Alter gefallene Zinnße und deren außlüfferung betreffend
Laut eines anbeÿ producirten zwischen dem herrn Vatter und herrn Vogt vor E. löbl. Vogteÿ-Gericht den 18. Sept. 1744 aufgerichtet (…) in allhiesigem C.C.Stub enregistrirten Kinder-Vertrags

Compte que rend Jean Nicolas Ottmann de la tutelle des biens qui appartenaient au défunt Jean Henri Jung, orfèvre à Presbourg (aujourd’hui Bratislava)
1766, Not. Schweighaeuser (6 E 41, 575) n° 37
Rechnung Mein Johann Nicolaus Ottmann, ohlmüllers u. b. allh: zu Straßb: als. geschwohrenen Vogts weÿl: fr. Hedwig Jungin geb. Ströhlinin längst seel. mit S.T. Herrn M. Joh: Philipp Jung dermahligen treueifferigen Diacono zu St. Thomä u. b. alhier zu Straßb: ehelich erziehlt u. nach todt hinterlassenen ohneins jüngern Sohns, Nahmens Johann Heinrich, Goldarbeiters zu Preßburg, Innhaltend was Ich vor und im Nahmen dießes meines Curandi seit dem 19. Jan. 1764 als dem tag der übernommenen Verwaltung, bis dato 1. Nov. 1766 eingenommen und außgegeben habe – Erstere und letztere Rechnung für vorbenannten Curandum

Jean Philippe Jung meurt en 1777 en délaissant cinq enfants de son deuxième mariage et quatre du dernier. Les experts estiment la maison à 1 000 livres. La masse propre à la veuve est de 601 livres, celle des héritiers de 5 882 livres. L’actif de la communauté s’élève à 2 187 livres et le passif à 5301 livres.
1778 (3.2.), Not. Schweighæuser (6 E 41, 558) n° 298
Inventarium über Weÿland des wohl Ehrwürdig und wohlgelehrten Herrn M. Johann Philipp Jung, gewesenen treueiferigen ältesten Diaconi und Seel-Sorgers beÿ der Evangelischen Gemeinde zu St: Thomas u. bs. allh: zu Straßburg seel. Verlaßenschafft auffgerichtet im Jahr 1778. – nach seinem den 14. X.bris Letzt abgewichenen 1777.en Jahrs aus dießer Welt genommenen töd: Hintritt hier zeitlichen verlaßen, welche Nahrungs-Verlaßenschafft dato zu end stehend, auff ansuchen, der Viel-Ehren und tugendbegabten frauen Catharinæ Margarethæ geb. Wildin, der hinterbliebenen fr. Wb. anbeÿ mit herrn Joh: Matthäus Hebenstreit dem Handels M: u. Br allh. verbeÿstandet (…) So geschehen In beiseÿn Herrn Philipp Jacob Dürr E: E: grosen Raths alten u. E. E. Kl. Raths würcklichen wohlverdienten beisitzers, als aus solch letztern Raths Mitteln Zufolg der Erhandnus vom 18.ten X.bris jüngst hien Zu besonders abgeordnet, Straßburg auf Dienstag den 3.ten Februarÿ Anno 1778.
Der nun in Gott ruhende Herr Pfarrer seel. hat Zufolg seines hernach copialiter einverleibten Testaments und beÿgefügter Nach Disposition zu Erben verlaßen, wie folgt 1° weÿl. fr: Mariæ Salome Ehrmännn geb. Jungin, herrn M. Johann Philipp Ehrmann treueiferigen Evangelischen Pfarrers zu Zehnacker /im Leben geweßener/ u. b. allh. zu Straßb. Ehefrauen seel. fünf Kinder Nahmens Johann Philipp, Johann Heinrich, Maria Salome, Johann Friedrich und Friederica, die Ehrmänner, Zu dem ersten neunten Stammtheil, In deren Nahmen ihr geordneter u. geschwohrner Vogt Herr Johann Theobald Dietz, Glaßer u. br. allh. diesem Geschefft Von Anfang bis zu End beÿwohnete,
2° Jgfr. Elisabetham Sabinam Jungin, so großjährig, und mit beÿhülf H. Lt. Joh: Heinr. Faust, Proc. & Adv: ord: beÿ E. E. Kl. Rath allhier, ihres hierzu erbettenen beistands diesem Geschefft persönlich abwartete, Zum Zweÿten Neuenten Stamm-theil,
3° Mr Johann Gottfried Jung, den Meßerschmid u. b. allh. dermahlen zu Preßburg in Ungarn sich aufhaltend, jedoch nur in Legitimam das ist zur helfte des dritten neunten Stammtheils, und in den Überrest oder zur übrigen Hälfte solchen Stammtheils, seine mit fr. Sophia geb. Barthelin erzeugte zweÿ Kinder, Nahmens Sophia und Ludwig, Welche mit Herrn Lt. Johann Joseph Bitschnau Proc: Vic: u. br. allh. bevögtigt sind, der auch in solcher qualitæt beÿ gegenwärtiger Inventur erschienen ist und besagter seiner Curanden Interesse bestens besorgt hat,
4° Hn Johann Heinrich Jung, den Goldarbeiter, welcher dem bericht nach zu besagtem Preßburg verheurathet war, dermahlen aber sich zu Lille in Flandern aufhaltet. Solchen aber nun allein in Legitimam oder zur übrigen Hälfte des Vierten Neunten Stammtheils, und zur übrigen Hälfte solchen Stammtheils die Vorher und hernach benannte Mit-Erben,
5° Mstr Johann Rudolph Jung der Zinngießer und burger in Landau, diesen aber Zufolg der Nach-Disposition ebenfalls nur in Legitimam, das ist zur Hälffte des fünfften Neunten Stammtheils, und zur übrigen hälfte solches Stammes, jedoch mit Vorbehalt des Ihme vermachten Lebtägigen Genußes, seine ehelich erzeugte und annoch erzeugende Kinder, dißorts Enckel, zu gleichen theilen, Alle Vorher beschriebene fünfe, des Herrn Erb-laßers seel. in zweÿter Ehe mit längst weÿl. fr. Hedwig gebohrener Strelen erzeugte Kinder und Vor solchen herstammende Enckel, Ferner
6° Herrn Christian Jung, Chirurgum u. .b allh. zu Straßb. welcher anbeÿ persönlich erschienen, Zu einem völligen sechßten Neunten Stammtheil, 7° Johann Martin Jung der auf Reÿßen befindlichen dreher-gesellen, Zum Siebenden, 8° Johann Georg Jung, den Auch auf Reÿßen befindlichen Buchbinder-gesellen, Zum Achten, So dann 9° Christian Daniel Jung, den ebenermaßen sich auf Reÿßen befindlichen Seiden-Knopffmacher-gesellen, Zum Letzten Neunten Stammtheil seiner Verlaßenschafft, Welche vier letzt-benannte, der Hr Pfarrer seel. in dritter Ehe mit seiner nunmehr hinterbliebenen, Eingangs benannten fr. Wittib erzeugt hat. Und da die dreÿ jüngere Söhne, Joh: Martin, Joh: Georg und Christian Daniel, wie gedacht sich auf Reÿßen befinden und Zum theil annoch Minderjährig, so wurden Sie mit Herrn Johannes Breßler dem Seidenhändler u. br allh. bevögtigt, Welcher auch in solcher qualitæt für Sie und in ihrem Nahmen dieser Inventur beÿwohnete.
Vor und im Nahmen derer übrigen abweßenden und zum theil für unverburgerten Erben aber, benantlichen Joh: Gottfried, Joh: Heinrich, und Joh: Rudolph, wie auch der Kinder dieses Letzteren, ist Eingangs schon benannter Herr Rathr. Philipp Jacob Dürr aus Es En Kleinen Raths Mittel zu gegenwärtigem Erbschaffts-geschefft abgeordnet worden

In einer alhier Zu Straßburg ane dem Thomansplan gelegen Diaconat behausung befunden worden wie folgt
Instrumenten Zur Optique und Zum Glaß: schleifen gehörig
Eigenthum an einer Behausung. (E.) Näml: Eine behaußung, Höfflein und Hof-statt mit allen deren Gebäuden, Begriffen, Weithen, Rechten, Zugehörden u. Gerechtigkeiten, gelegen allh: zu Straßb: ane dem Judengaß 1.s. neben N Kugler dem Gastgeber zum rothen Krebs, 2.s. einer dem hochwürdigen tommen Capitul hohen Stiffts Straßb: zuständigen Canonicat-behausung hinten zum theil auf ebendaßelbe und zum theil auf das sogenannte Juden-bad stoßend, so freÿ, ledig u: eigen und Zufolg Eines Zum Concept gelüfferten schrifftlichen abschatzung vom 6. febr. 1778 durch hiesiger Statt geschworene herren Werck Meistere æstimirt p° 1000. Diese Behaußung hat der hr. Pfar: seel. beÿ weÿl. fr. Mariæ Salome Jungin geb. Rischin, auch weÿl. Hn Joh: Phil: Jung gewes: Gastgebers zum roth. Krebs u. Burgers allh: Zu Straßb. seel. Verlaßensch. Abtheilung Anno 1744 in unvertheiltem Erb Käuflich angenommen. Darüber besagt u. ist vorhanden ein tt&. pergam: Kaufbrief, in allh: C.C. Stub gefertiget u. m. dero anh: Inns. verwahrt de dato 1. X.bris 1739. Und noch ein ältere dergl. Kaufbr. auch in allh: C.C. Stb gefertigt sub dato 8. Maÿ 1702.
(T.) Näml. Eine behauß. u. Hof-statt mit all deren Gebäuden, Begriffen, Weithen, Rechten, Zugehörden u. Gerechtigkeiten gelegen allh. Zu Straßb. ane der thucher-stubgaß (…)
Wittum, So der Hr Pfar: sel aus seiner Zweÿten frauen Ehegattin längst weÿl. Fr: Hedwig geb. Strelen seel. Verlaßenschafft vi Codicilli ad dies vitæ Zu genießen hette
Ergäntzung der Fr. Wb. mangelden unveränderten Guths, Zufolg Inventarÿ über beÿder nun zertrennten Ehe: Persohnen einander für unverändert in die Ehe Zugebrachte Nahrungen durch H. Not. Joh: Brackenhoffer in anno 1744 aufgerichteten Inventarÿ
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Copiaa der Eheberedung – Copia Testamenti Clausi, Copia Nach disposition.
Der fr: Wittib unveränderten vermögens, Sa. hausraths 50 lb, Sa. Silbers 26 lb, Sa. Goldener Ringe und dergl. Geschmeids 56 lb, Sa. der Schuld 75 lb, Sa. der Ergäntzung 393, Summa summarum 601 lb
Solchemnach wird auch der Erben anerstorben unveränderten Guth beschrieben, Sa. hausraths 93 lb, Sa. Silbers 153 lb, Sa. goldener Ring 23 lb, Sa. pfenningzinß hauptguhs 818 lb, Sa. Eigenthums ane I. behausung 1000 lb, Sa. der Gülthen v: eigenthüml. liegenden Güthern fallend 180 lb, Sa. der Ergäntzung 4723 lb, summa summarum 6991 lb – Schulden 1109 lb, Nach deren abzug 5882 lb
Endlichen Wird auch das gemein verändert und theilbahre Guth beschrieben, Sa. hausraths 266 lb, Sa. Leerer Faß 18 lb, Sa. Instrumenten zur Optique und zum glaß-schleifen gehörig 80 lb, Sa. Silbers 88 lb, Sa. der Baarschafft 54 lb, Sa. Pfenning- Zinß- Hauptgüths 375, Sa. des Eigenthums ane I. behausung 500, Sa. der Schulden 803 lb, Summa summarum 2187 lb – Schulden 5301 lb, passiv onus 3114 lb – Stall summa 4133 lb
Renunciatio der Frau Wittib auf das Theilbahre Guth
Liefer: Vergelich und Abteilungs: Concept wie auch Verkauf register
Copia der Eheberedung (…) Beschehen allhier Zu Straßburg den 1.Junÿ 1744, j&es Brackenhoffer Notarius publicus juratus
(Lettre de Lille, 10. mars 1778, Johann Heinrich Jung Goltarbeiter, mon adresse chés Mr grignon morchant orfeuvre sur la grand place a lille)
([billet] an Joh. Gottfried Jung frantzösischen Meßer-Schmidt zu Preßburg in bienstillischen hauß im Jesuiter-gaßel in Preßburg
– Abschatzung vom 6.t Hornung 1778. Auff begehren Weÿland Herrn pfarrer jung Hinterlaßene Erben ist Eine behausung alhie in der statt strasburg in der juden gaß gelegen solche behausung bestehet in fordter und hinter gebäu Einseÿts neben der gasthärberg Zum Rothen grebs, anderer seÿts und hinten auf Eine behausung Zum hohen thom Capitel gehörig stoßend gelegen, worinnen sich befinden Vier stüben, zweÿ Küchen und Etlichen Kammern darüber seÿn die dachstühl mit breidzigel belegt, hat auch Zweÿ getremte Keller hoff und gemeinschaftlichen brunen, Vor und umb Zweÿ Tausend gulden
Der zweÿte begriff (…) [unterzeichnet] Hueber, Götz Wmstr. des Münsters, Kaltner W:Mst
– Auf ansuchen weÿland Herrn Pfarrer Johann Philipp Jung seel. nachgelaßene fraun Wittib und Erben, haben unterschriebene der Statt Straßburg geschwohrene Werck-Meister nach genauer besichtigung des in Jungische Erbschafft gehörigen allhier ane der Juden-Gaß gelegenen Haußes, den darinn befindlichen dritten Stock samt, der Hälfte des Hintern Kellerleins und Platz zum Holtz nach Proportion des Werths der Gantzen Behaußung, für den Vierten theil davon geachtet, dergestalt, daß wann sothane Behaußung sollte Verkaufft werden, von deren Erlöß der Vierten Theil: für den gedachten dritten Stock, die Hälfte des hintern Kellerleins und den Platz Zum Holtz Kan geschätzt und geechnet werden. Signatum Straßburg den 6.ten Februarÿ 1778 (unterzeichnet) Hueber, Götz Wmstr. Kaltner W:Mst

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que l’héritier non bourgeois Jean Frédéric Jung de Presbourg doit régler le droit de détraction.
1778, Livres de la Taille (VII 1180) f° 233-v
Freÿburger N° 4296 – Weÿl. H. M. Johann Philipp Jung gew. diaconi Sen. beÿ St. Thomas und burgers allhier Verlaßenschafft invent. H. Not. Schweighäußer.
Concl. final jnvent. Ist fol. 338.b, 4133 lb 10 ß 6 ¾.d
Joh: Friderich Jung von Preßburg hat von 276. lb vätterl. Legitima den abzug Zu erlegen mit 27. lb 12 ß
dt. 21. Martÿ 1778.

Compte que rend le marchand de soieries Jean Bressler de la tutelle des biens qui appartiennent à Jean Martin Jung, compagnon tourneur dont on n’a plus de nouvelles depuis plusieurs années.
1785, Not. Schweighaeuser (6 E 41, 576)
N° 101. Rechnung Mein Johann Breßler, Seiden händlers und Burgers allhier zu Straßburg, als Geschwornen Vogts Johann Martin Jung des schon Viele jahre lang von hier abweßenden drehers-gesellen weÿl. Hn M. Joh: Philipp Jung geweßenen Diaconi beÿ der St. Thomas-gemeinde u. auch bs. allhier mit Frn. Cathar: Margar: gebohrner Wildin ehelich erzeugten Sohns. Innhaltend was Ich Nahmens deßelben seit dem 9.ten Junÿ 1778 bis Annunc. Mariæ 1785. eingenommen und ausgegeben habe. Erstere Rechnung dießer Vogteÿ

Autre compte
N° 108. Rechnung Mein Johann Breßler, Seidenhändlers und Burgers allhier zu Straßburg, als geschwornen Vogts Johann Martin Jung des schon Viele jahre lang von hier abweßenden drehersgesellen, weiland Hn M. Johann: Philipp Jung geweßenen Diaconi bei der St. Thomas-Gemeinde und auch burgers dahier mit Fraun Catharina Margareth gebohrner Wildin ehelich erzeugten Sohns. Innhaltend, was Ich Nahmens deßelben seit Annunciationis Mariæ 1785. als dem Tag meiner abgelegten erstern rechnung bius 9.ten Junÿ 1788. eingenommen und ausgegeben habe. Zweite Rechnung dießer Vogteÿ.

Elisabeth Sabine Jung, fille issue de Hedwige Strœhlin, meurt célibataire en 1793. L’inventaire est dressé dans une maison rue des Cheveux.
1793 (27.9.), Strasbourg 3 (15), Not. Übersaal n° 379
Inventarium über Weÿl. Jungfrauen Elisabethæ Sabinæ Jung auch weÿl. des burgers Joh: Philipp Jung gewesenen Diaconi bei der Evangelischen Gemeine zu St. Thomä mit auch weÿl. Fr. Hedwig geb. Strehlin erzeugte tochter Verlaßenschafft, nach ihrem den 8. September 1793 erfolgten Absterben
die Verstorbene hat ab intestato zu ihren Erben hinterlassen nachbenamste ihre Geschwistrige und Geschwistrig-Kinder I. weÿl. Frau Maria Salome geb. Jung mit dem burger Joh: Philipp Ehrmann Evangelischen Pfarrer zu Zehnacker erzeugte fünf Kinder 1) den br. Joh: Philipp Ehrmann Adjudant Major des 5. bataillons vom Nieder Rhein, so 29 Jahr alt, 2) Christian Heinrich Ehrmann, den ledigen Kiefer auf der Insul Ceylon in Ost: Indien, seines alters 28 Jahr, 3) Frau Maria Salome geb. Ehrmann des bürgers Jakob Meÿer Brs u. Schulmeisters zu Handschuhheim Ehegattin so 27 Jahr alt, 4) Carl Friedrich Ehrmann den ledigen Weisgerbers zu Riga in Liefland 24 jährigen Alters, 5) Jungfrau Fridericam Elisabetham Ehrmann so 18 Jahr alt, diese fünff in einem 7.t Stamm theil, deroselben Curator der bürger Joh: Theobald Dietz Glaser,
II Joh: Gottfried Jung den Masserschmidt zu Ofen in Ungarn, III. den b. Johann Rudolph Jung, Znngieser in Landau vor einen 7. theil, dieser beeden Curanden ist br. Joh: Bistchnau avoué, IV. weÿl. des bürgers Christian Jung gewesenen Wundartzt dahier mit fr. Maria Elisabetha geb. Lentzin erzeugte sieben Kinder 1) Florentinam Elisabetha so 14 Jahr alt, 2) Margaretham Magdalenam ihres Alters 12 Jahr, 3) Christian August so 10 Jahr alt, 4) Philipp Jakob so 7 Jahr alt, 5) Gottfried Michael seines alters 6 Jahr alt, 6) Margaretha Salome 4 Jahr alt und 7) Heinrich Ludwig anderthalb Jahr alt, derselben geschwornen vogt ist der br Joh: Georg Jung buchbinder, V. den br Joh: Georg Jung buchbinder alhier, VI. Christian Daniel Jung den Knopffmacher in Genf wohnhaft, VIII. Martin Jung den ledigen drehergesell so seit ohngefehr 28 Jahe abwesend und verschollen von deßen Leben oder tod man keine nachricht hat, deßen Curator ist der br. Johann Breßler Knopffmacher

in einer an dem Haargäßlein gelegen denen Hetzel’schen Erben zuständigen behaußung N° 16
hausrath 813 li, silbers und Gold 11 li – berechnung, hausrath Versteigerung 2931 li, silbers 11 li, schulden 2400 li, summa summarum 5342 li, Passiv schulden 2204 li, Nach deren Abzug 3127 – den 27. sept.
– N° 378, 21. sept. 1792 -Verkauf und Erloes: Register die von weiland Jungfrau Elisabetha Sabina Jung auch weÿl. des burgers Joh: Philipp Jung gewesenen Diaconi bei der Evangelischen Gemeine zu St. thomä mit auch weÿl. Fr. hedwig geb. Strehlin erzeugte tochter Verlassenschafft, so den 8. sept. 1793 gestorben hinterlassenen Mobilien und Effecten, welche auf Ansuchen 1. des bs Joh: Theobald dietz Glasers als Curatoris der 5 Ehrmann’schn Kinder, 2. des bs Joh: Joseph Bitschnau Avoué beÿständlich dem alhiesigen distrikt Gerichts als Curatoris Joh: Gottfried Jung des Messerschmidts zu Ofen in Ungarn beiständlich Joh: Rudolph Jung zinngiesers in Landau u. Christian Daniel Jung des Knopffmachers in Genf wie auch als theilvogts des weÿl. brs Christian Jung gewes. Wundarzts allhier hinterlassenen 7 Kindern, 3. des bs Joh: Georg Jung buchbinders ahlier und 4. des brs Johann Breßler Seidenhändlers als Curatoris des verschollenen Martin Jung ledigen drehers, sämtliche der verstorbenen Geschwistrige Neffen Neffinnen als Erben ab intestato vor 7 Stam theilen – vor einer ane der langen Straße gelegen mit N° 115 bezeichneten Fr. Fischerin des Kiefers Wittib zuständigen behausung
Summa vorstehenden Erloeses 3075 li, summa des Abzugs 273 li, Nach deren Abzug 2801 li
Enregistrement acp 19 du 28.9.

Catherine Marguerite Wild meurt en 1795 en délaissant trois fils ou leurs représentants. L’inventaire est dressé dans la maison du boucher Seyder place Saint-Pierre-le-Jeune
1795 (12 ventose 3), Strasbourg 3 (16), Not. Übersaal n° 436
Inventarium über weiland bürgerin Catharina Margaretha geb. Wild des auch weiland bürgers Johann Philipp Jung gewesenen Diaconi bei der ehemaligen Kirche zu St Thomä hinterbliebener Wittib Verlassenschafft, angefangen den 1. Ventose in dem 3. Jahr, nach ihrem den 27. Nivose jüngst erfolgten Absterben hinterlassen hat
dei Verstorbene hat nachbenamste Söhne und Enkel ab intestato zu ihren Erben hinterlassen I. des weiland brs Christian Jung gewesenen Wundarzts dahier mit der brin Maria Elisabetha geb. Lentz erzeugt und hinterlassen 7. Kinder nämlich 1) Florentinam Elisabetham Jung so 15 Jahr alt, 2) Margaretham Magdalenam 13 Jahr alt, 3) Christian August 11 Jahr alt, 4) Philipp Jacob 8 Jahr alt, 5) Gottfried Michael 7 Jahr alt, 6) Margaretham Salome 5 Jahr alt und 7) Heinrich Ludwig Jung 2 ½ Jahr alt, deroselben Vogt ist der br Georg Jung buchbinder alhier nachgemeldet ihr theilvogt aber der br Joh: Joseph Bitschnau Gelehrter dahier wohnhaft, II. den br Johann Georg Jung buchbinder und III. den br Christian Daniel Jung Knopfmacher in Genf wohnhaft deßelben Curator gedachter br Joh: Joseph Bitschnau
In einer an dem ehemaligen Jung St. Peters Platz gelegenen dem br u. Metzger Seÿder zuständigen behausung N° 14
Summa hausraths 1171 li, Passiv Schulden 2498 li, In Vergleichung, Mehr Schulden dann Guth 1327 livres – den 12. Ventose 3
Enregistrement, acp 31 F° 112 du 12 vent. 3

Les enfants et petits-enfants de Philippe Jung vendent la maison au perruquier Jean Hechler moyennant 1 755 livres

1778 (7.5.), Chambre des Contrats, vol. 652 n° 155-v
Mr Johann Theobald Dietz der glaßer als gerichtlich bestellter vogt weÿl. Fr. Mariæ Salome geb. Jungin H. M. Johann Philipp Ehrmann des pfarrers zu Zehnacker gewesener Ehefrau hinterbliebenen 5 kinder, nahmentlich Philipp Jacob, Johann Heinrich, Maria Salome, Friedrich und Friderica, Jfr. Elisabetha Sabina Jungin so großjährigen alters unter assistentz H. Lt. Johann Heinrich Faust E.E. kleinen Raths Procuratoris und Advocati ordinarii, H. Exsenator Philipp Jacob Dürr weinhändler der als ernannter deputatus EE. kleinen Raths vor Mr Johann Gottfried Jung den verzogenen meßerschmitt sowohl auch alß nahmens Johann Heinrich Jung des abweßenden goldarbeiters und Johann Rudolph Jung des in Landau seßhafften Zinngießers und deßen kinder, H. Lt. Johann Joseph Bitschnau, Cancellariæ adjunctus und procurator vicarius, als geordneter vogt vorbemelten Johann Gottfried Jungen zweÿen kinder benantlichen Sophia und Ludwig, H. Johann Christian Jung chirurgus, H. Johann Breßler der Seidenhändler als vogt der Jungischen dreÿ jüngere kinder als Johann Martin, Johann Georg und Christian Daniel derer Jung, samtliche als kinder und respective Enckel weÿl. H. M. Philipp Jung gewesenen Diaconi zu St Thomas
in gegensein H. Johann Hechler des perruquenmachers
die in ermelter verlassenschaft gehörig auch unvertheilt gebliebener behausung, bestehend in vorder und hinter gebäude, höfflein und hoffstatt gemeinschafft eines bronnens mit allen denen übrigen gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, rechten und gerechtigkeiten ane der Judengaß einseit neben der gastbehausung zum Krebs, anderseit neben einem dem hohen domb Capitul zuständigen canonicats haus, hinten auff deßelben zum theil theils H. Lt Muegin erben – um 3510 gulden

Fils de Jean Hechler de Mundolsheim, Jean Hechler fait son apprentissage auprès de Thomas Genne de 1747 à 1749
1747, Protocole du corps des perruquiers (XI 175)
(f° 216) Montags den 3. Julii 1747 – Herr Thomas Genne der Perruquier und Burger allhier produciret Schein von denen Oberen Handwercks Herren von dem heutigen dato vermög deßen er Zu einem Lehrjungen angenommen Johannes Hechler, Johann Hechler, des Burgers Zu Mundelsheim ehelicher Sohn, welcher auch beÿständlichen seines Vatters Zugegen war, verspricht ihn die Profession in dreÿ nach einander folgenden Jahren Zu lehren, welche auf den Ersten Julii 1747. anfangen und auf solcher Tag 1750. sich wieder endigen sollen das Lehrgeld ist verglichen auf 80. lb und der Lehrfrauwen vor discretion 24. lb davon die Helffte würcklichen von beeden summen bezahlt die übrige ½.te solle Zu End dießes Jahrs bezahlt werden, Im Fall der Jung vor Endigung der Lehrzeit ohne erhebliche Ursach solte davon laufen so solle dem Lehr Herren von deßen *alter 70 lb bezahlt werden, der Jung leÿdet die Uncosten und verspricht sich wohl aufzuführen. Hiebeÿ erschien Herr Jacob Gering der Einspänniger und burger allhier in Nahmen J. G. Herrn Stättmeister Johann von Mundolsheim und declarirte, daß J: G: der Zahler obiger Summen der Rest 40. lb Lehrg. und 12. ln pro discret: seÿn.

(f° 238-v) 1749. Montags den 3. Novembr. – Eod. H. Thomas Genne der Perr. bittet seinen Jungen, Johannes Hechler, auszuthun, will ihme die Rest: Lehrz. schencken.
Erk. seÿe außzuthun, doch mit dem Anhang, daß er bis den ersten Jul: 1750. ahne Lehrjungen bleiben solle, als zu welcher Zeit die Lehrz. geendiget seÿn wird.

Jean Hechler s’inscrit aux années d’épreuve en janvier 1752. Il devient maître en septembre 1756.
Perruquiers (IX 176), 1751-1766
(f° 16) 1752. Freÿtags den 7. Januarÿ – Eodem hr. Johann Melchior Ziegler der Perruq. im Nahmen Johann Hechler, des leedigen Perrq. gesellen, von Mundolsheim, bittet wir vorher [in die muthjahr einzuschreiben] Erkanndt, wird hiermit eingeschrieben.

(f° 62-v) 1756. Dienstags den 28. Sept. – Erschiene Johannes Hechler, der leed. Perruck: macher ges. von Mundolßheim gebürtig, bittet weilen seine Muthjahr bereits den 7. Jan: 1755 verfloßen, ihm das meisterrecht angedeÿen Zu laßen, auffg den alten Fuß, wobei er versprochen, seine Boutique erst Zu anfang des nechstkünftigen 1757. Jahrs aufzurichten.
Erkanndt, wann er Vorher das burger und Zunfft Recht, wird erhalten haben so solle er als dann auf den alten Fuß angenommen werden.

Jean Hechler épouse en 1757 Marguerite Salomé, fille de l’orfèvre Jean Geyer (les registres de bourgeoisie ne sont pas conservés à cette date)
Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 347-v n° 1287)
1757. Mittwoch d. 19. Jan sind nach ordentlicher Proclamation ehl. copulirt und eingesegnet worden Joh: Hechler der ledige peruckenmacher Joh: Hechlers s Acker Mans Zu Mundolsheim ehl. Sohn und Jfr. Margaretha Salome weÿl. Joh: Geyers Goldarbeiters und b. alhie ehl. Tochter (unterzeichnet) Johannes Hechler alß hochzeiter, Margaretha Salome Geigerin als hochzeiterin (i 353)

Marguerite Salomé Geiger veuve de Jean Hechler meurt en 1808 en délaissant six enfants ou leur représentant

1808 (2.3.), Strasbourg 12 (18), Not. Wengler n° 3049
Inventaire de la succession de Marguerite Salomé Geiger veuve de Jean Hechler perruquier, décédée le 6 février dernier – à la requête de Marguerite Salomé Hechler épouse de Jean Frédéric Scholl pelletier, Catherine Elisabeth Hechler épouse de François Chrétien Vogelmann perruquier, Christine Madeleine Hechler épouse de Jean Daniel Froschhammer coutelier, Jean Frédéric Hechler orfèvre, celui ci tant en son nom que tuteur de Catherine Madeleine Hechler âgée de 13 ans 6 mois, fille de Jean Henri Hechler perruquier procréé de feue Anne Catherine Saltzmann, plus François Ehrmann graveur subrogé tuteur de ladite mineure, enfin Marie Madeleine Hechler épouse en secondes noces de Balthasar Oppermann sellier, héritiers pour un 6° de leur mère et grand mère
dans la maison mortuaire rue des orfèvres n° 13
Immeuble. Une maison consistant en bâtiment de devant et de derrière cour pompe commune avec toutes ses autres appartenances droits et dépendances sise à Strasbourg rue des Juifs n° 9, d’un côté l’auberge de l’Ecrevisse, de l’autre le Sr Sarger, devant ladite rue, derrière en partie le Sr Sarger en partie le Sr Strintz boulanger, acquise des héritiers Marie Salomé Jung veuve de Jean Philippe Ehrmann ministre du culte protestant à la Chambre des Contrats le 7 mai 1778 – estimée 5760 fr
deux petites boutiques ou Baraques adossées sur le mur de la ville sises a Strasbourg l’une a côté de l’autre place du Temple Neuf formant d’un côté le coin sur le communal de l’autre le Sr Imlin orfèvre, grevée envers la ville de Strasbourg d’une rente foncière de 4 fr rapporte annuellement 120 fr en capital 2400 fr, de la succession de Jean Geiger son père et de Jean André Geiger son frère
vigne à Mundolsheim 300 et 110 fr, total des immeubles 8570 fr, total de l’actif 9929 fr
Enregistrement, acp 105 f° 4-v du 4.3.

Les héritiers vendent les immeubles, le boutonnier Philippe Frédéric Roser acquiert la maison

1808 (20.6.), Strasbourg 12 (19), Not. Wengler n° 3282
Adjudication définitive, Cahier des charges n° 3138 du 14 avril 1808 – Marguerite Salomé Hechler épouse de Jean Frédéric Scholl Pelletier, Catherine Elisabeth Hechler épouse de François Chrétien Vogelmann perruquier, Christine Madeleine Hechler épouse de Jean Daniel Froschhammer coutelier, Jean Frédéric Hechler orfèvre, tant en son nom que comme tuteur de Catherine Madeleine Hechler âgée de 13 ans 6 mois, fille de Jean Henri Hechler perruquier (procuration jointe à l’inventaire d’Anne Catherine Saltzmannn femme Ehrmann graveur) ce dernier subrogé tuteur enfin Marie Madeleine Hechler épouse en secondes noces de Balthasar Oppermann sellier, tous en qualité d’héritiers de Marguerite Salomé Geiger leur mère et grand mère respective, veuve de Jean Hechler perruquer – jugement du 29 mars 1808
maison : au Sr Jean Chrétien Arnold architecte, déclaration de command (f° 85) au nom de Philippe Frédéric Roser fabricant de boutons, pour 11.040 francs
boutique n° 19 : François Daniel Imlin, orfèvre, pour 1800 fr
boutique n° 20 : Jean Geofroi Müller, ferblantier, pour 2100 fr
art. 1 et 2, terres à Mundolsheim
art. 3. Une maison a rez de chaussée et trois étages consistant en bâtiment de devant et de derrière deux petites cours, pompe commune avec les propriétaires de l’auberge à l’ecrevisse, grenier et deux caves avec tresfond toutes ses autres appartenances droits et dépendances sise à Strasbourg rue des juifs n° 9, d’un côté le Sr Schneider médecin ci devant auberge à l’écrevisse, de l’autre le Sr Sarger, devant la rue, derrière en partie le Sr Sarger en partie le Sr Strintz boulanger – acquis de Marie Salomé Jung veuve de Jean Philippe Ehrmann, ministre du culte, par acte passé à la Chambre des Contrats le 7 mai 1778 – estimée à la somme de 8000 francs
art. 4, des deux boutiques contiguës dont cependant chacune sera séparément exposée en vente, adossées sur le mur de la ville sises à Strasbourg place du Temple neuf n° 19 et 20 formant d’un côté un coin sur le communal aboutissant de l’autre au Sr Imlin orfèvre, par devant ladite place – avenue à la défunte autrice des vendeurs dans la succession de Jean Geyer son père et de Jean et Jean André Geyer ses deux frères, toutes deux grevées envers la ville d’une rente foncière et annuelle de 4 fr, estimées 1500 fr, le n° 19 à 700 francs et le n° 20 à 800 francs – Adjudication préparatoire du 30 mai n° 3241 ;- du 19 juin n° 3281
Enregistrement, acp 106 f° 84-v du 21.6.
(Rapport d’experts joint) le 20 avril, Jacques Stotz architecte, Gédéon Emanuel Stuber charpentier, Jean Chrétien Arnold architecte experts nommés par jugement du Tribunal Civil le 20 mars dernier (…) 1. la maison rue des Juifs n° 9, avons reconnu le rez de chaussée sur le devant en une entrée dans laquelle se trouve un puits mitoyen, une boutique, une petite cour, cage d’escalier, bâtiment du fond, une cuisine, passage, latrines, une chambre derrière led. bâtiment, une seconde petite cour, les deux bâtiments se commuiquent par deux petites ailes et sous chaque bâtiment il y a un cellier, premier étage sur le devant une chambre aile droite une chambre, aile gauche cage d’escalier bâtiment du fond une chambre, deuxième étage sur le devant une chambre a alcove et un cabinet aile droite une cuisine aile gauche cage d’escalier, Bat. du fond une chambre a alcove, troisième étage sur le devant comme au second, aile droite et gauche galeries au fond deux chambres, le tout terminé par un comble simple
2.do Aux boutiques Place du Temple neuf dont chacune ne consiste qu’a un rez de chaussée et teminé par un demi toit – estimée la maison que quoique ne présentant pas trop d’étendue mais située dans une rue tràs bien fréquentée 8000 fr, les deux boutiques n° 18 à 700 fr et n° 18 à 200 francs

Fils du pasteur de Kolbsheim Jean Frédéric Roser, Philippe Frédéric Roser entre en apprentissage pour quatre ans chez l’orfèvre Jean Daniel Weissand en avril 1785.
1785, Protocole de la tribu de l’Echasse (XI 112)
(p. 584) Montags d. 18.ten Aprilis 1785. – Eingeschriebener Lehrjung
Hr Johann Daniel Weißand, der Silberarbeiter stehet vor und producirrt Schein Von denen hoch: und Wohlverordneten Herren Oberen Handwercks Herren de Dato 7.ten Martÿ 1785. Krafft dessen er Zum Lehrjungen abgenommen Philipp Friderich Roser, Herrn Johann Friderich Rosers, Pfarrers beÿ der Evangelischen Gemeinde Zu Kolbsheim und Burgers allhier ehelichen Sohn, beÿständlich herrn Johann Daniel Winters seines Schwagers, Verspricht ihn innerhalb vier Jahren vom 2. april. 1785. biß wieder dahin 1789. die Silberarbeiter Profession getreulich Zu lehren, Zum Lehrgeld sind 200 Gulden und 4 Gulden pro Discretione des Lehrmeisters Ehefrau accordirt worden, wovon die eine helffte gleich Anfangs, die andere Helfte aber nach halbverfloßener Lehrzeit bezahlt werden solle, anbeÿ leidet der Lehrjung alle Unkösten, der Lehrmeister hingegen Verspricht den Lehrjungen die gantze Lehrzeit hin durch in Kost und Logis Zu unterhalten, bittet um gerichtliche Einschreibung und producirt Zugleich des Lehrjungen Taufschein Krafft dessen er d. 27.t Sept. 1770. Zur Welt gebohren wurde.
Erkanndt, willfahrt, dt. 3. fl. Einschreib Gebühr und 3 ß in das Findling hauß.

Philippe Frédéric Roser épouse en 1802 Marguerite Salomé Ott, fille du brasseur Jean Daniel Ott.
1802 (13 ventose 10), Strasbourg 7 (29), Not. Stoeber n° 943 (3028)
Eheberedung – erschienen Br. Philipp Friedrich Roser, der led. Versilbert Pferdzeug und Zinn knopffmacher alhier so großjährigen alters, weil. b. Johann Friderich Roser gew. Religions lehrers in Kolbsheim mit b. Johanna Maria Salome geb. Grosbecker seiner Wb. erzeugter Sohn, als bräutigam
Und b. Margaretha Salome Ott, die ledige so großjährig, b. Johann Daniel Ott, bierbrauers allhier mit b. Margaretha Salome geb. Gimmich erzeugte tochter als braut unter assistentz ihres erstbesagten geliebten Vaters
Straßburg den 13. Ventose im 10. Jahr der Republick in der Jgfr. Braut Väterl. behausung in der Krautenau N° 3
Enregistrement, acp 83 F° 161-v du 15 vent. 10

Philippe Frédéric Roser et ses trois enfants vendent la maison au cordonnier Jean Laurent Müller moyennant 8 000 francs

1834 (22.5.), Strasbourg 10 (88), Me Zimmer n° 1766
1. Philippe Frédéric Roser, fabricant de boutons, 2. Jean Frédéric Roser, principal clerc d’avoué en son nom et en celui de sa sœur Caroline Roser, épouse de Jean Weber, avoué à Saverne, 3. Frédérique Marguerite Roser épouse de Jean Frédéric Rothfus, Philippe Frédéric Roser agissant à cause de la communauté en biens avec Marguerite Salomé née Ott, les trois autres héritiers de leur mère d’après acte de notoriété à défaut d’Inventaire dressé par M° Zimmer le 17 mai 1834
à Jean Laurent Müller, cordonnier
une maison à rez de chaussée et trois étages consistant en bâtiment de devant et de derrière avec deux petites cours, pompe commune avec la propriété du Sr Colonel, greniers, caves, appartenances, dépendances sise à Strasbourg rue des Juifs n° 9 d’un côté la maison de M Raspieler, de l’autre la propriété du Sr Colonel, derrière en partie Raspieler et en partie les héritiers Strentz – y compris au rez de chaussée un poel en fayence ayant tuyaux au premier et second étage deux glaces avec consoles et deux poeles en fonte avec leurs tuyaux, au second étage une glace avec console et un poele en fayence au troisième étage une glace avec console et un poele en fayence enfin un chaudron à lessive et une armoire de cuisine – acquise des héritiers de Marguerite Salomé Geiger veuve de Jean Hechler, perruquier, suivant adjudication définitive dressée par M° Wengler le 20 juin 1808 et déclaration de command le lendemain – acquise à la Chambre des Contrats le 7 mai 1778 – moyennant 8000 francs
Enregistrement, acp 225 f° 35 du 23.5.

Le cordonnier Jean Laurent Müller épouse Marie Dorothée Kohler en 1813
1813 (17.7.), Strasbourg 8 (7), Not. Roessel n° 1366
Contrat de mariage – Jean Laurent Müller, cordonnier, fils majeur de feu Nicolas Müller, tisserand, et de feue Anne Barbe Vix
Marie Dorothée Kohler, fille majeure de feu Henri Théophile Kohler, menuisier, et de Catherine Salomée Fries
Enregistrement, acp 123 F° 4 du 19.7.

Jean Laurent Müller et sa fille Amélie Eugénie Müller femme de Jean Marie Sébastien Villain, employé des Ponts et chaussées, hypothèquent la maison au profit de Charles Frédéric Guthmann

1855 (11.12.), Strasbourg 10 (130), Not. Zimmer (Louis Frédéric) n° 11.306
Obligation, 11 décembre 1855. – Ont comparu 1) M Jean Laurent Müller ancien cordonnier, 2) Dame Amélie Eugénie Müller épouse de M Jean Marie Sébastien Villain, employé des ponts et chaussées ci présent et autorisant ladite Dame son épouse à l’effet de ce qui suit, tous demeurant et domiciliés à Strasbourg, lesquels comparans reconnaissent par les présentes devoir bien et légitimement
à M. Charles Frédéric Guthmann, propriétaire demeurant et domicilié à Strasbourg, créancier ci présent & acceptant, la somme principale de 2000 francs pour prêt de pareille somme (…)
hypothèque, Une maison à rez-de-chaussée et trois étages, consistant en bâtimens de devant et de derrière avec deux petites cours, pompe commune avec la propriété de M. Bugler, grenier, caves, appartenances et dépendances, sise à Strasbourg rue des Juifs N° 9, d’un côté la maison de Madame veuve Raspieler, de l’autre côté à la propriété du Sr Bugler, donnant par derrière en partie sur Mme Raspieler et en partie sur la propriété du Sr Hund.
La dite maison dépendait de la communauté de biens de qui avait existé entre M Müller comparant et Dame Marie Dorothée Kohler, son épouse défunte, les elle appartient aujourd’hui indivisément pour une moitié ausit M Müller et pour l’autre moitié à Mad° Villain comparante pour lavoir héritée dans la succession de ladite défunte sa mère dont elle était la seule et unique héritière, ainsi qu’elle le déclare. M. Müller père avait acquis ledit immeuble de Mr Philippe Frédéric Roser, fabricant de boutons, et des héritiers de Dame Marguerite Salomé Ott épouse de ce dernier, aux termes d’un contrat de vente passé devant M° Zimmer soussigné le 22 mai 1834, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 11 juin suivant volume 283 N° 61. Cette acquisition a eu lieu moyennant le prix de 8000 francs quittancés au dit contrat. Les débiteurs certifient, sous les peines de droit, que le dit immeuble leur appartient encore en toute propriété et qu’il n’est grevé d’aucune dette, rente, privilège ni hypothèque.

Jean Laurent Müller hypothèque la maison au profit du boucher Jean Frédéric Mann

1858 (30.6.), Strasbourg 13 (nouv. 82), Not. Flach (Jean Georges) n° 3634
Obligation du 30 Juin 1858 – A comparu 1) Mad° Amélie Eugénie Müller, épouse de Mr Jean Marie Sébastien Villain, conducteur des Ponts et Chaussées à Strasbourg, où elle demeure, agissant en qualité de mandataire de Mr Jean Laurent Müller son père propriétaire demeurant à Strasbourg (…), laquelle & par les présentes déclaré devoir bien et légitimement
à M. Jean Frédéric Mann, boucher demeurant à Strasbourg, à ce présent & acceptant, la somme principale de 1000 francs pour prêt de pareille somme (…)
hypothèque spécialement, La moitié indivise d’une maison à rez de chaussée et trois étages, consistant en bâtiments de devant et de derrière avec deux petites cours, pompe commune avec la propriété du Sr Colonel, greniers, caves, appartenances et dépendances, sise à Strasbourg rue des Juifs N° 9, présentement N° 16, d’un côté la maison de M. Raspieler avocat, de l’autre côté à la propriété du Sr Colonel, donnant par derrière en partie sur le dit Sr Raspieler et en partie sur le Sr Strentz
2) La moitié indivise d’une maison avec appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue derrière St Nicolas N° 9 tenant d’un côté à la propriété du Sr Frühinsholtz faiseur de vrilles, de l’autre à celle du Sr Bühl charron, par derrière à la propriété du Sr Schmitt charron et à celle du Sr Breitling, boulanger (…) Mad. Villain déclare que les deux maisons dont moitié vient d’être hypothéquée ont été acquises par son père durant son mariage avec D° Marie Dorothée Kohler son épouse défunte savoir L’article premier pour l’avoir acquise de Philippe Frédéric Roser, Jean Frédéric Roser & consorrs suivant contrat de vente passé devant M° Louis Frédéric Zimmer, notaire à Strasbourg le 22 mai 1834, dûment enregistré et transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 11 juin suivant volume 283 N° 61. Et l’article deux propre l’avoir acquis de Charles Geoffroi de Zabern, relieur & de Sophie Dorothée Stotz, demeurant ensemble à Strasbourg suivant contrat de vente passé devant M° Becker notaire à Strasbourg le 30 août 1841, enregistré et transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 22 septembre suivant, volume 374 N° 52 et transcrit [sic] d’office le même jour Volume 352 N° 61.

A la mort de son père le 25 août 1858 (voir l’acte de notoriété établi en 1863), la maison revient à Amélie Eugénie Müller qui épouse en 1835 Jean Marie Sébastien Villain, originaire de Colmar

1835 (1.12.), Strasbourg 10 (90), Me Zimmer n° 2130
Contrat de mariage – Jean Marie Sébastien Villain, employé des Ponts et Chaussées à Strasbourg, né à Colmar le 19 janvier 1809, fils de Jean Marie Villain, employé à l’hospice de Stephansfeld, et d’Anne Marie Honacker
Amélie Eugénie Müller, majeure née le 18 mai 1814 fille de Jean Laurent Müller, cordonnier, et de Marie Dorothée Kohler
Enregistrement, acp 236 f° 40 du 2.12. – communauté réduite aux acquets

L’ingénieur Jean Marie Sébastien Villain s’associe avec le dessinateur et imprimeur lithographe Jean Pedraglio
1842 (31.10.), M° Becker
Acte de société entre Jean Marie Sébastien Villien, ingénieur civil, et Jean Pedraglio dessinateur demeurant à Strasbourg pour l’exploitation pendant dix années en nom collectif d’une imprimerie lithographique et autugraphique, pour l’établissement de laquelle société le Sr Villain s’oblige de verser une somme de 3000 francs à mesure des besoins, tous les autres articles étant purement réglementaires
acp 303 (3 Q 30 018) f° 90 du 4.11.

1843 (30.1.), M° Becker
Dépôt par Jean Pedraglio, dessinateur et imprimeur lithographe à Strasbourg, d’un extrait délivré par le greffe du tribunal de commerce de Strasbourg le 11 novembre dernier et qui constate la formation d’une société en nom collectif entre ledit Pedraglio et Marie Sébastien Villain, ingénieur civil et imprimeur lithographe demeurant à Strasbourg ainsi qu’un exemplaire du journal qui contient l’insertion de l’acte précité
acp 306 (3 Q 30 021) f° 51 du 1.2.

Amélie Eugénie Müller femme de Jean Marie Sébastien Villain hypothèque la maison au profit de Caroline Ohl, veuve de l’orfèvre Jean Guillaume Masson

1859 (8.2.), Strasbourg 10 (138), Not. Zimmer (Louis Frédéric) n° 12.905
Obligation du 8 février 1859. – a comparu Mad° Amélie Eugénie Müller épouse dûment autorisée de Mr Jean Marie Sébastien Villain, employé des ponts et chaussées, demeurant & domiciliés à Strasbourg, la dame Villain agissant tant en son nom personnel qu’au nom et comme mandataire de son dit mari (…) Laquelle reconnaît par les présentes devoir bien et légitimement
à Mad° Caroline Ohl, demeurant et domiciliée à Strasbourg veuve de M. Jean Guillaume Masson, vivant orfèvre en cette ville, créancière ci présente & acceptant, la somme principale de 1000 francs pour prêt de pareille somme (…)
hypothèque, Une maison à rez-de-chaussée & trois étages, consistant en bâtimens de devant & de derrière avec deux petites cours, pompe commune avec la propriété de M. Bugler, grenier, caves, appartenances & dépendances, sise à Strasbourg rue des Juifs N° 17, autrefois N° 9, d’un côté la maison de Mme veuve Raspieler, de l’autre côté à la propriété du Sr Bugler, donnant par derrière en partie sur Mme Raspieler & en partie sur la propriété du Sr Hund.
Mad. Villain est devenue propriétaire du dit immeuble pour l’avoir recueilli dans la succession de ses père et mère Mr Jean Laurent Müller ancien cordonnier & d° Marie Dorothée Kohler, vivant conjoints à Strasbourg, dont elle était la seule et unique héritière, ainsi qu’elle le déclare. Mad° Villain ès nom et qualité qu’elle agit certifie sous les peines de droit que ledit immeuble lui appartient encore en toute propriété et qu’il n’est grevé d’aucune dette, rente, privilège ni hypothèque à l’exception d’une somme principale de 2000 francs due à Mr Charles Frédéric Guthmann, propriétaire demeurant à Strasbourg en vertu dune obligation passée devant M° Zimmer notaire soussigné le 11 décembre 1855.

Amélie Eugénie Müller vend la maison à Louis Philippe Guillaume Leclerc, employé à la manufacture des tabacs moyennant 16 000 francs

1863 (25.6.), Strasbourg 10 (149), Not. Zimmer (Louis Frédéric) n° 15.141
Vente et notoriété, 25 et 27 Juin 1863. A comparu dame Amélie Eugénie Müller, épouse de Mr Jean Marie Sébastien Villain, employé des ponts et chaussées, demeurant et domiciliés ensemble à Sarreguemines, autrefois à Strasbourg, Mme Villain dûment autorisée par son mari (…) Laquelle a, par ces présentes, vendu (…)
à Mr Louis Philippe Guillaume Leclerc, employé à la manufacture des tabacs à Strasbourg, demeurant et domicilié en cette ville, acquéreur à ce présent et acceptant
Désignation, une maison à rez-de-chaussée et trois étages, consistant en bâtimens de devant et de derrière avec deux petites cours, pompe commune avec la propriété de M. Bugler, grenier, cave, appartenances et dépendances, sise à Strasbourg rue des juifs N° 17, autrefois N° 9, tenant d’un côté à Mme veuve Raspieler, de l’autre au Sr Bugler, donnant par derrière en partie sur Mme Raspieler et en partie sur le Sr Hund.
Cet immeuble est vendu tel et dans l’état où il se trouve actuellement (…) y compris tous les poêles murés ou non murés qui peuvent d’y trouver et appartenir à la dame Villain.
Etablissement de la propriété. La dite maison appartient à Mme Villain pour l’avoir recueillie dans la succession de Mr Jean Laurent Müller vivant cordonnier et dame Marie Dorothée Kohler son épouse défunte, les deux demeurant autrefois à Strasbourg, ses père mère dont elle est la seule et unique héritière, ainsi que cela sera constaté par un acte de notoriété placé à la fin du présent contrat. Le Sr Müller père de Mde Villain a fait l’acquisition de la dite maison durant son mariage avec son épouse défunte de Mr Philippe Frédéric Roser père, ancien fabricant de boutons, de M Jean Frédéric Roser fils avoué, les deux demeurant à Strasbourg, de Mad. Caroline Roser, épouse de Mr Jean Weber, avoué, les deux demeurant à Saverne, et de Mme Frédérique Marguerite Roser épouse de Mr Jean Frédéric Rothfus, ancien négociant, les deux demeurant à Strasbourg, aux termes d’un contrat passé devant M° Zimmer notaire soussigné le 22 mai 1834, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 11 juin suivant volume 283 N° 61. Le prix de cette acquisition était de 8000 francs que les époux Muller ont payé comptant aux vendeurs suivant quittance contenue au dit contrat.
La dite maison appartenait pour moitié à M. Roser père et pour l’autre moitié à M. Roser fils, à Mme Weber et à Mad° Rothfus, à ces trois derniers pour l’avoir recueillie dans la succession de dame Marguerite Salomé Ott, leur mère dont ils étaient héritiers pour pareille quotité, et elle a été acquise par M. Roser père durant son mariage avec sa femme née Ott des héritiers de feue dame Marguerite Salomé Geiger, veuve de Mr Jean Hechler en son vivant perruquier à Strasbourg aux termes d’un procès verbal d’adjudication définitive dressé par M° Wengler, alors notaire à Strasbourg le 20 juin 1808 & d’une déclaration de command reçue le lendemain par le même notaire. A l’appui de la propriété du dit Immeuble, il existe encore trois contrats passés à la ci devant chambre des contrats de la ville de Strasbourg les 7 mai 1778, premier décembre 1739 et 8 Mai 1702.
Etat hypothécaire. La dame Villain certifie que le dit Immeuble lui appartient encore en toute propriété et qu’il n’est grevé d’aucune dette, rente, privilège ni hypothèque quelconques, elle déclare de plus qu’elle est mariée en premières noces sous le régime de la communauté de biens, sans obligation d’emploi ou de remploi, aux termes de son contrat de mariage passé devant M° Zimmer, notaire soussigné, le premier décembre 1835 – Charges, clauses et conditions. (…) – Prix, 16.000 francs
Notoriété. aux présentes sont intervenus (…) lesquels ont par ces présentes attesté pour vérité et notoriété à qui il appartiendra, 1) qui’ls ont parfaitement connu ledit Sr Jean Laurent Müller et dame Marie Dorothée Kohler son épouse et savoir qu’ils sont décédés à Strasbourg, Madame Müller le 7 avril 1850 et Mr Müller le 25 août 1858, 2) qu’après leur décès il n’a pas été dressé d’inventaire, 3) et qu’ils ont laissé pour seule et unique héritière Madame Villain née Müller leur fille susnommée.
acp 523 (3 Q 30 238) f° 24-v du 29.6.

Louis Philippe Guillaume Leclerc épouse en 1859 Anne Marie Ulrich

1859 (31.8.), Strasbourg 15 (100), Not. Momy (Hippolyte)
Contrat de mariage du 31 août 1859 – Sont comparus Monsieur Louis Philippe Guillaume Leclerc, employé à la manufacture des tabacs de Strasbourg, demeurant et domicilié en cette ville, fils majeur et légitime de M. Louis Claude Leclerc, en son vivant peintre, de Dame Elisabeth Roesseler sa veuve, agissant en son nom personnel comme futur époux d’une part
Et Mademoiselle Anne Marie Ulrich, majeure d’ans, sans état, demeurant et domiciliée à Strasbourg, fille légitime de Mr Michel Ulrich, en son vivant cordonnier à Strasbourg & de dame Anne Marie Dehner sa veuve survivante demeurant en ladite villen agissant en son nom personnel comme future épouse d’autre part
Article cinq. Mr Leclerc futur époux déclare apporter en mariage le 5° d’une maison située à Strasbourg quai des Fleurs N° 7
acp 480 (3 Q 30 195) f° 100 du 2.9. – Stipulation de communauté de biens réduite aux acquêts, partageable par moitié, réserve d’apports et d’héritages
Les apports du futur époux consistent dans le 5° d’une maison à Strasbourg quai des Fleurs N° 7, ceux de la future épouse consistent 1) mobilier estimé ci 500, 2) une somme de 7500 francs, total 8000

Louis Philippe Guillaume Leclerc et Anne Marie Ulrich vendent la maison au tapissier Etienne Emile Broude et à sa femme Christine Euler

1866 (15.1.), Strasbourg 1 (178), Not. Alfred Ritleng (fils) n° 4410
15 janvier 1866. Vente pour 16.000 f. – Ont comparu Mr Louis Philippe Guillaume Leclerc, Employé à la manufacture des Tabacs de Strasbourg & Dame Anne Marie Ulrich son épouse de lui autorisée, domiciliés & demeurant ensemble à Strasbourg, Lesquels ont déclaré vendre (…)
à Monsieur Etienne Emile Broude, tapissier & à Dame Christine Euler son épouse de lui autorisée domiciliés & demeurant à Strasbourg acquéreurs solidaires ci présent et acceptant
Une Maison à rez de chaussée & trois étages située à Strasbourg rue des Juifs n° 17, autrefois Numéro 9, consistant en bâtimens de devant & de derrière avec deux petites cours, pompe commune avec la propriété de M. Bugler, grenier, caves, appartenances & dépendances tenant d’un côté aux veuve & héritiers Laquiante, de l’autre au Sr Bugler, par derrière sur la maison Laquiante & en partie sur le sieur Hund.
Origine de la propriété. Monsieur Leclerc avait acquis cet Immeuble de Dame Amélie Eugénie Muller épouse de Mr Jean Marie Sébastien Villain, employé des ponts & chaussées de Sarreguemines moyennant le prix de 16.000 francs quittancés au contrat aux termes d’une vente passée devant M° Zimmer notaire à Strasbourg le 25 & 25 juin 1863 & dune procuration passée devant M° Boulanger notaire à Sarreguemines le 12 du même mois, les dits actes enregistrés & transcrits au bureau des hypothèques de Strasbourg le premier juillet suivant volume 948 N° 24. Ladite maison appartenait à Madame Villain pour l’avoir recueillie dans la succession de Mr Jean Laurent Müller vivant cordonnier & Dame Marie Dorothée Kohler son épouse défunte, les deux demeurant autrefois à Strasbourg, ses père mère dont elle est la seule et unique héritière, ainsi que cela sera constaté par un acte de notoriété dressé par ledit notaire Zimmer à la suite de la vente des 25 & 27 juin 1863 sus relatée. Le Sr Müller père de Mde Villain a fait l’acquisition de la dite maison durant son mariage avec son Epouse défunte de Mr Philippe Frédéric Roser père ancien fabricant de boutons, de M Jean Frédéric Roser, fils avoué, les deux demeurant à Strasbourg, de Mad. Caroline Roser, épouse de M Jean Weber avoué, les deux demeurant à Saverne, & de Mme Frédérique Marguerite Roser épouse de Mr Jean Frédéric Rothfus ancien négociant, les deux demeurant à Strasbourg aux termes d’un contrat passé devant M° Zimmer notaire susdit le 22 mai 1834 transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 11 juin suivant volume 283 N° 61. Le prix de cette acquisition était de 8000 francs que les époux Muller ont payé comptant aux vendeurs suivant quittance contenue au dit contrat.
Ladite maison appartenait pour moitié à M. Roser père & pour l’autre moitié à M. Roser fils, à Mme Weber & à Mad° Rothfus, à ces trois derniers pour l’avoir recueillie dans la succession de Dame Marguerite Salomé Ott leur mère, dont ils étaient héritiers pour pareille quotité, et elle a été acquise par M. Roser père durant son mariage avec sa femme née Ott des héritiers de feu Dame Marguerite Salomé Geiger, veuve de M. Jean Hechler en son vivant perruquier à Strasbourg aux termes d’un procès verbal d’adjudication définitive dressé par M° Wengler alors notaire à Strasbourg le 20 juin 1808 & d’une déclaration de command reçue le lendemain par le même notaire moyennant le prix de 11.040 francs qui a été totalement acquitté (…) A l’appui de la propriété dudit Immeuble il existe encore trois contrats passés à la ci devant Chambre des Contrats de laditte ville de Strasbourg les 7 mai 1778, premier décembre 1739 & 8 Mai 1702.
Etat hypothécaire. Les vendeurs déclarent et certifient que le dit Immeuble leur appartient encore en toute propriété & qu’il n’est grevé d’aucune dette, rente, privilège ni hypothèque quelconques, ils déclarent de plus qu’ils sont mariés en premières noces sous le régime de la communauté de biens sans obligation d’emploi ou de remploi aux termes de leur contrat de mariage passé devant M° Momy & son Collègue notaires à Strasbourg le 31 août 1859. – Charges, clauses et conditions. L’immeuble dont s’agit est vendu tel & dans l’état où il se trouve actuellement (…) y compris tous les poêles murés ou non murés qui peuvent d’y trouver & appartenir à Mr et Mad° Leclerc, à l’exception du poêle qui se trouve sur le devant au premier étage, sont aussi réservés les glaces, trumeaux & consoles que les vendeurs n’entendent pas transmettre par les présentes & se trouvant dans la maison vendue. (…) – Prix, 16.000 francs
Police d’assurance, L’Aigle N° 12.321, Broude Emile,n 15 janvier 1846, durée dix années
Art. 1, 25.000 francs sur une maison d’habitation sise rue des Juifs N° 17 élevée sur cave, composée d’un rez de chaussée, trois étages et greniers, construite en pans de bois et couverte en tuiles
art. 2, 20.000 francs pour le garantir conformément aux paragraphes 1, 2 et 4 de l’art. 1 et de l’art. 22 des clauses imprimées d’autre part, contre le recours que les voisins pourraient exercer contre lui en cas de communication d’incendie provenant de ladite maison
acp 550 (3 Q 30 265) f° 6-v du 18.1.

Etienne Emile Broude épouse en 1863 Christine Euller, native de Haguenau
Mariage, Strasbourg (n° 485) Du 15° jour du mois d’octobre 1863, à neuf neures du matin, Acte de mariage de Etienne Emile Broude, majeur d’ans, né en légitime mariage le 19 juillet 1833 à Strasbourg, domicilié à Strasbourg, tapissier, fils de feu Félix Gaspard Broude, tapissier décédé à Strasbourg le 11 juillet 1847, et de Marie Julie Legros, sans profession domiciliée à Strasbourg ci présente et consentante, et de Christine Euller, majeure dans, née en légitime mariage le 28 septembre 1838 à Haguenau (Bas Rhin) fille de Henri Euller, ancien menuisier domicilié à Haguenau ci présent et consentant, et de feu Flore Schnellbach, décédée à Haguenau le 9 octobre 1846 (…) il n’a pas été passé de contrat de mariage

Donation entre époux
1898, M° Loew
2. August 1897, N° 29.612. Schenkung unter Ehegatten, durch Christine Euller Ehefrau des Rentners ehemaligen Tapezierers Stephan Emil Broude, hier gestorben den 12. Juli 1898, ihrem Ehemann die lebenslängliche Nutznießung ihres Nachlasses, bei Vorhandensein der Vorbehaltserben die Hälfte in Genuß.
acp 945 (3 Q 30 660) f° 67 n° 3609 du 24.10.

Christine Euller meurt en 1898 en délaissant trois enfants. La maison est estimée à un revenu de 2100 marks
1899 (3.1.), M° Loew
Inventar nach Ableben von Christine Euler Ehefrau des ehemaligen Tapezierers Stephan Emil Broude in Str, gestorben den 12. Juli 1898. Auf Anstehen 1. des Wittwers Broude I. wegen der bestandenen gesetzlichen Gemeinschafft, II. als Nutznießer des halben Nachlasses laut Schenkung des amt. Notars vom 2. August 1897 reg. 24. Oktober 1898, b) als Bevollmächtigter von Julius Stephan Broude Tapezierer in Nancy, 2. Alfred Emil Broude, Tapezierer in Straßburg, eigenen Namens und als Bevollmächtigter seiner Schwester Maria Magdalena Broude ohne Gewerbe in Nancy

acp 948 (3 Q 30 663) f° 99 n° 4749 du 4.1.1899 (n° 31.204) Erbsch. 9. I. 99, Bd. 246, 499
Gemeinschafft, I Mobilien geschätzt zu 586, II. Einlage bei der Sparkasse 245, Zins 8, und 3 (zusammen) M. 2512.
II. Wertpapierer auf Inhaber
IV. Stadt Straßburg. Haus Zimmerleutgasse N° 9, N 1289 2 Ar 45, Ertrag 2100 M
V. Geschuldete Miethe 105, VI, Krankheitskosten 240, VII. Gebäudesteur 156
Nachlass, Kleider 18

Christine Euller meurt en 1898.
Décès, Strasbourg (n° 1817)
Strassburg am 13. Juli 1898. Vor dem Standesbeamten erschienen heute der Rentner Stephan Emil Broude, wohnhaft zu Strassburg Zimmerleutgasse 9 und zeigte an, daß seine Ehefrau Christine geborene Euller, 59 Jahr 9 Monat alt, katholischer Religion, wohnhaft zu Straßburg geboren zu Hagenau, Unter-Elsaß, Tochter der verstorbenen Eheleute Heinrich Euller, Schreiner und Flora geborner Schnellbach, zuletzt in Hagenau, zu Strassburg am 12. Juli des Jahres 1898 Vormittags um neun uhr gestorben sei (i 53)

Etienne Emile Broude meurt en 1901
Décès, Strasbourg (n° 2071)
Strassburg am 5. August 1901. Vor dem Standesbeamten erschienen heute der Tapeziermeister Alfred Emil Broude wohnhaft zu Strassburg Zimmerleutgasse 9 und zeigte an, daß der Rentner Stephan Emil Broude, 68 Jahre alt, katholischer Religion, wohnhaft zu Straßburg geboren zu Straßburg, Wittwer von Christine geborene Euller, Sohn der verstorbenen Eheleute Felix Caspar Broude, Tapeziers und Maria Julie Legros, zuletzt hier wohnhaft gewesen, zu Strassburg in des Anzeigers Wohnung am 5. August 1901 Vormittags um ein Uhr gestorben sei (i 185)

Etienne Emile Broude et Chrétienne Euller vendent la maison au revendeur André Baumgarten

1886 (23.8.), M° Loew
Verkauf – Stephan Emil Broude, Tapezierer und Christine Euler dahier
an Andreas Baumgarten, Krämer allda
ein Wohnhaus mit Erdgeschoß und drei Stockwerken gelegen dahier Judengasse N° 17, früher N° 9, bestehend in Vorder und Hintergebäuden, nebst zwei kleinen Höfen Brunnengemeinschafft, Speicher, Keller und Zugehörden – erworben laut Kauf vor Notar Alfred Ritleng Sohn dahier vom 15. Januar 1866.
Besitz sofort, Genuß vom 29. September. Steuerübernahme vom 1. Oktober. Der Kaufpreis beträgt 12.800 Matk
acp 780 (3 Q 30 495) f° 91-v n° 2115 du 6.9.

Originaire de Wolschheim, André Baumgarten épouse en 1870 Marie Catherine Schneider de la Robertsau
Mariage, Strasbourg (n° 307) Du 31° jour du mois de Mai l’an 1870 à neuf heures du matin. Acte de mariage d’André Baumgarten, majeur d’ans, né en légitime mariage le 27 novembre 1832 à Wolschheim (Bas-Rhin) domicilié à Strasbourg, garçon de bureau, fils de feu Florent Baumgarten, laboureur décédé à Wolschheim le 15 mars 1866 et de feu Madeleine Jacob, décédée à Wolschheim le 15 juin 1833, Et de Marie Catherine Schneider, majeure d’ans, née en légitime mariage le 24 mars 1833 à la Robertsau banlieue de Strasbourg, domiciliée à Strasbourg, cuisinière, fille de feu André Schneider, drapier décédé à Strasbourg le 19 décembre 1862 et de feu Catherine Lesire décédée à la Robertsau le 14 avril 1855 (…) il n’a pas été fait de contrat de mariage (…) en présence de André Schneider âgé de 50 ans, drapier domicilié à Hoenheim (Bas-Rhin) frère de l’épouse, et de Pierre Michel, âge de 42 ans, cultivateur domicilié à Wolschheim (Bas-Rhin) frère de l’époux (i 38)

André Baumgarten meurt en 1888 en délaissant une fille

1888 (31.7.), M° Loew
Erbverzeichnis nach dem Ableben von Andreas Baumgarten, Spezereihändler in Straßburg wohnhaft, wo er am 1. Juli 1888 gestorben ist. Auf Ansuchen von Maria Catharina Schneider der Wittwe in Straßburg wohnhaft, handelnd wegen der gesetzlichen Gütergemeinschaft, welche zwischen ihr und ihrem gewesenen Ehemann bestanden hat und als Vormünderin ihrer minderjährigen Tochter Maria Catharina Baumgarten, welche die einzige Erbin ihres genannten Vater ist

acp 805 (3 Q 30 520) f° 29-v n° 1893 du 3.8.(Sterbefallerkl. 28.12.1888 Bd. 157 N. 455) – Die Mobilien der Gemeinschafft sind geschäzt zu 779, die Kleider des Erblassers 36, Geschäftsausstände 40, baares Geld am Todestage 296
Liegenschaft der Gemeinschafft. Ein Haus mit Erdgeschoß und drei Stockwercke zu Straßburg Judengasse N° 17, früher N° 9. Geschuldete Miethzins am Todestage 11
Passiv schulden der Gemeinschafft 8646

Le marchand épicier André Baumgerten meurt en 1888
Décès, Strasbourg (n° 1821)
Strassburg am 9. Juni 1888. Vor dem Standesbeamten erschienen heute Maria Katharina Baumgarten geborene Schneider, wohnhaft zu Strassburg Judengasse 17, und zeigte an, daß ihr Ehemann der Specereihändler Andreas Baumgarten, 55 Jahre alt, katholischer Religion, wohnhaft bei ihr, geboren zu Wolschheim, Unter-Elsass, Sohn der zu Wolschheim verstorbenen Eheleute Florenz Baumgarten, Ackerer und Magdalena Jacob, in der Anzeigender Wohnung am 8. Juli des Jahres 1888 Nachmittag um elf Uhr verstorben sei (i 35)

La maison revient pour moitié à sa fille Marie Catherine Baumgarten qui épouse en 1892 le représentant de commerce Jean Joseph Müller

Mariage, Strasbourg (n° 317)
Strassburg am 7. Mai 1892. Vor dem Standesbeamten erschienen heute zum Zwecke der Eheschließung 1. der Handlungsreidende Johann Joseph Müller, katholischer Religion, geboren den 21. Juli des Jahres 1865 zu Straßburg, wohnhaft zu Strassburg, Sohn des Schreiners Johann Joseph Müller und dessen Ehefrau Balbine Reid, beide wohnhaft zu Strassburg, 2. die gewerblose Marie Catharina Baumgarten, katholischer Religion, geboren den 24. Maerz des Jahres 1871 zu Strassburg, wohnhaft zu Strassburg, eheliche Tochter des verstorbenen Spezereihändlers Andreas Baumgarten, wohnhaft zuletzt zu Straßburg, und der Marie Catharina Schneider, Spezereihändlerin wohnhaft zu Strassburg (i 20)

Propriétaire inscrit au cadastre à partir de 1910, le représentant de commerce Alphonse Hubert, originaire d’Illkirch, épouse en 1887 l’institutrice Marie Luise Kuhn, fille du cafetier Louis Kuhn

Mariage, Strasbourg (n° 273) Straßburg am 30. April 1887. Vor dem Standesbeamten erschienen heute zum Zwecke der Eheschließung I. der Handlungsreisende Alphons Hubert, katholischer Religion, geboren den 13. Juli des Jahres 1858 zu Illkirch (Unter-Elsaß), wohnhaft zu Straßburg, Sohn des Mechanikers Joseph Hubert und desse, Ehefrau Catharina Saladin beide wohnhaft zu Straßburg, 2. die Lehrerin Marie Luise Kuhn, katholischer Religion, geboren den 23. August des Jahres 1866 zu Straßburg, wohnhaft zu Straßburg, Tochter der Verstorbenen Eheleuthe Ludwig Kuhn, Kaffeewirth und Antoinette Klaeylé, zuletzt wohnhaft zu Straßburg (i 147)

Née en 1866 à Strasbourg, Marie Louise Kuhn meurt en 1947 à Feldkirch près de Guebwiller
Naissance, Strasbourg (n° 1709) Acte de naissance. Le 23 août 1866 (…) a comparu Louis Kuhn, âgé de 25 ans, limonadier domicilié à Strasbourg lequel nous a présenté un enfant du sexe féminin né à Strasbourg le 23 août 1866 à sept heures du matin en la maison N° 6 rue Kageneck, fils de lui déclarant et d’Antoinette Klaeylé son épouse âgée de 25 ans
[in margine :] Décédée le 15 octobre 1947 à Feldkirch (Haut-Rhin) i 103



6, rue des Tripiers


Rue des Tripiers n° 6 – VII 393 (Blondel), O 77 puis section 19 parcelle 157 (cadastre)

Agrandie de la maison de droite (1652) puis de celle de gauche (1765)
Maître d’ouvrage, Georges Adolphe Mann, pâtissier – maître maçon, Jean Laurent Gœtz (1765)
Détruite par bombardement aérien, 11 août 1944


Reconstitution (1951, Paul Widmann, architecte) qui montre la même façade qu’en 1830 sans les cordons – Photographie après destruction (partie subsistante du bâtiment à partir du chaînage), dossier du M.R.U.

La maison qui appartient en 1587 au ceinturier Brand Gravenhorst a un encorbellement de dix-huit 18 pieds de long. Le ceinturier Jacques Barth qui en est propriétaire de 1598 à 1601 établit des ouvertures avec sa propre maison à l’ouest avant de la revendre au ceinturier Georges Wentzbühel. La maison restera jusqu’en 1825 aux mains des ayants droit du pâtissier Florentin Dochtermann qui l’achète en 1632. Le pâtissier Jean Philippe Sachs réunit en 1652 la maison qui avait appartenu à Jacques Barth à la sienne. Jean Geoffroi Mann achète en 1740 les droits de jouissance viagère de sa mère et la nue-propriété des héritiers de son beau-père. Son fils pâtissier Georges Adolphe Mann achète en 1765 la maison voisine à l’est (VII 394 sur le plan Blondel). Il est autorisé la même année à reconstruire sur les anciennes fondations, sans avancer à l’aplomb de l’encorbellement. Le maître maçon Jean Laurent Gœtz déclare en novembre 1765 les travaux aux Préposés aux feux. D’après la photographie, le nouveau bâtiment a des chaînages, des cordons entre les étages, des encadrements de fenêtres dont le linteau a une faussé clé et des appuis galbés aux deux premiers étages.


Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 162 (Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) signale une maison à rez-de-chaussée et trois étages en maçonnerie. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade se trouve à droite du repère (f) : deux fenêtres, une porte, deux autres fenêtres, une deuxième porte et encore deux fenêtres au rez-de-chaussée, huit fenêtres à chacun des trois étages, un étage sous comble et un niveau de lucarnes. La cour C à l’angle sud-ouest de la parcelle montre la face latérale (4-1) du bâtiment principal et la remise (1-2) au fond de la cour.
La maison porte le n° 6 aussi bien selon l’ancienne numérotation (1784-1857) que selon la nouvelle.


Cour C – Plan d’arpentage joint au dossier du M.R.U.

Ancien clerc de notaire devenu négociant, Joseph Farner achète la maison en 1844. Il la vend en 1861 à Virginie Boitel qui institue pour son héritière universelle la veuve de Joseph Farner. L’atelier de menuiserie du rez-de-chaussée est réaménagé en 1886 après un incendie.
Le peintre en bâtiment Charles Emile Rutherd achète en 1889 la maison de la veuve Farner, l’habite jusqu’en 1896 puis s’établit rue d’Or. Le bombardement aérien du 11 août 1944 détruit entièrement la maison. L’îlot non reconstruit est transformé en place.


Plan du rez-de-chaussée (reconstitution, 1951, Paul Widmann, architecte, dossier du M.R.U.). La partie gauche correspond à l’ancienne parcelle VII 394, la partie droite au bâtiment réuni une première fois entre 1598 et 1601 puis en 1652 – Place des Tripiers, juillet 2016

janvier 2024

Sommaire
CadastrePolice du BâtimentRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1590 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Brand Gravenhorst, ceinturier, et (1583) Anne Frentzel, d’abord (1558) femme du ceinturier Matthieu Hildebrand – luthériens
1598 v Jacques Barth, ceinturier, et (v. 1583) Susanne Kull – luthériens
1601 v Georges Wentzbühel, ceinturier, et (1589) Anne Sesenecker – luthériens
1632 v Florentin Dochtermann, pâtissier, et (1631) Susanne Stalp puis (1641) Anne Elisabeth Axt – luthériens
1647 h Jean Philippe Sachs, pâtissier, et (1647) Anne Elisabeth Axt, veuve du pâtissier Florentin Dochtermann, puis (1672) Anne Chrétienne Hügel, d’abord (1655) femme du pâtissier Nicolas Allheilig – luthériens
1691* h Jean Philippe Sachs, pâtissier, et (1692) Anne Barbe Weissheyer, (1700) Anne Marguerite Krieger puis (1706) Marie Salomé Ferber, veuve de David Ulric Mann, pharmacien à Freudenstadt, remariée (1717) avec le charpentier Michel Bindenschuh – luthériens
1716 h Marie Marguerite Sachs et (1678) Georges Goll, marchand – luthériens
1740 h Jean Geoffroi Mann, pâtissier, et (1734) Marie Madeleine Neff puis (1736) Sara Seiffert – luthériens
1763* h Georges Adolphe Mann, pâtissier, et (1759) Catherine Eve Rechberger – luthériens
1824 v François Augustin Armbruster, menuisier, et (1815) Françoise Kayser, remariée (1836) avec Florent Adam, veuf de Marie Antoinette Pasta (à la veuve seule, 1843)
1844 v Joseph (Henri) Farner, clerc de notaire puis négociant, et (1844) (Madeleine) Eugénie Berthelé
1861 v Virginie Boitel, rentière célibataire († 1882)
1882 h Eugénie Berthelé veuve de Joseph Farner, supra
1889 v Charles (Emile) Rutherd, peintre en bâtiment, et (1892) Louise Bodemer
h (indivision) Henri (Edouard) Rutherd, peintre en bâtiment, et (1962) Rose Vix
Paul (Jean Georges) Rutherd, peintre en bâtiment, célibataire, († 1959)

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 750 livres en 1716, 900 livres en 1735, 600 livres en 1763 (avant reconstruction)

(1765, Liste Blondel) VII 393, Jean Géofroi Mann
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Mann, 8 toises, 4 pieds et 8 pouces (avec VII 394)
(1843, Tableau indicatif du cadastre) O 77, Armbruster, François Auguste, veuve rue des Tripiers 6 – maison, sol – 1,6 are
O 77-bis, Diss, Joseph – le sol est au 53 bis

Locations

1771, Gustave Adolphe Holenfeld, négociant
1843, Philippe Jacques Rasp, propriétaire

Livres des communaux

1587, Livre des communaux (VII 1450) f° 233
Le ceinturier Bernard Grabenhorst règle 12 sols 2 deniers pour sa maison, à savoir un encorbellement (18 pieds de long, saillie de 3 pieds), une porte de cave (4 pieds ½ de large, saillie de 2 pieds ½), un établi devant la maison (9 pieds de long, saillie de 3 pieds ½), un autre établi (3 pieds ½ de long, saillie de 3 pieds ½).

Kuttelgaß Einseitt, würdt im Altten Puch genandt Brühe Gaß
Bernhardt Grabenhorst der Gürttler hatt vor seinem Hauß ein Vsstoß xviij schu lang, iij schu herauß, Mehr ein ligende Kellerthüer v= schu breÿt, ii+ schu herauß, Item Vor dem Hauß ein Werckhbanckh ix schu lang, Vnd iii+ schu herauß, Aber ein Werckhbanckh iii+ schu lang, Vnd iii+ schu herauß, Bessert für das Niessen, xij ß ij d

1562, Livre des loyers communaux, VII 1446 (Zinßbuch D) f° 275-v
Le ceinturier Jacques Artt (Jacques Barth) doit 1 sol pour un soupirail sur le communal (2 pieds de large, saillie de deux pieds) d’après la décision des Préposés au bâtiment et Trois de la Tour aux deniers en date du 7 août 1599 (voir plus loin) – Maintenant Georges Wentzbühel – [1627] Toujours lui

Item j ß d. gibt Jacob Artt der gürttler Inn Kuttelgäßlin von einem Kellerfenster so Ihme vff das Almend zwen schuch breit vnd Zwen schuch herauß Zumachen von B. vnd d. bewilligt worden den 7.t Augusti 1599.
Jetz georg Wentzbühel
(rub.) Er noch. Bleibt
Neü 273.

1652, Livre des loyers communaux, VII 1461 (1652-1672) f° 273
Le cens du Registre D f° 275 est inscrit au nom de Florentin Dochtermann dans le registre suivant. Ensuite Jean Philippe Sax

Jetzt Hanß Philipp Sax
Florentin Dochtermann, der Bastetenbeck, Soll gemeiner Statt, Vom Kellerfenster im Lucerngäßel Jahrs Vf Bartholomæi 3 ß
Alt. d. f. 275
New. fol. 233
[in margine :] j. f. 508
(Quittungen 1656-1672)

1652, Livre des loyers communaux, VII 1462 (1652-1672) f° 508-v
Jean Philippe Sax doit 15 sols pour une communication dans sa maison « rue du Poumon », l’autorisation court pendant dix ans

Hanß Philipp Sax, soll gemeiner Statt, Vom durchbruch seines haußes im Lungengäßell, vf Michaelis 1654. Zum ersten mahl. 15 ß d
Manual fol. 247. Ist länger nicht als Zehen Jahr erlaubt
New p. 233.
(Quittungen, 1660, 1662, 1668, 1671, 1672)

1673, Livre des loyers communaux, VII 1465 (1673-1741) f° 233-v
Les deux loyers sont reportés au même folio dans le registre suivant (« rue du Poumon »)

Hannß Philipp Sax /:Erben:/ Soll vom Kellerfenster im Lungengäßel, Jahrs vff Bartholomæi 1 ß
St. Zinßb. p. 273
Ferners vom durchbruch dießes haußes vff Michaelis 15 ß
St. Zinßb. 508
(Quittungen 1673-1741)
Neuzb fol 579

1741, Livre des loyers communaux, VII 1471 (1741-1802) f° 579
Mêmes loyers dans le registre suivant, portés au nom de Geoffroi Mann puis Georges Adolphe Mann. Le compte est clos en 1789.

alzb. 233-b
Joh: Philipp Sachßen Erben sollen vom Kellerfenster im Lungen gäßel, Jahrs auf Bartholomæi 1 ß
Ferner vom durchbruch dießes haußes auf Michaelis (id est 29. sept.) 15 ß
(vid. Arrêté du C. M. du 6 flor. V)
Gottfrid Mann
jetzt Georg Adolph Mann, Pastetenbeck
(Quittungen 1741-1789)

Préposés au bâtiment (Bauherren)

1599, Préposés au bâtiment (VII 1314)
Jacques Art (Jacob Barth), propriétaire de deux maisons voisines rue des Tripiers, demande le 7 août 1599 l’autorisation de percer deux portes à l’étage et une au grenier, en particulier d’ouvrir un soupirail sur le communal (deux pieds de large, saillie de deux pieds). Les préposés le renvoient aux Quinze pour la communication entre les maisons et autorisent le soupirail moyennant un sol de loyer annuel. Jacques Artt refait la demande de communication en novembre, les préposés le renvoient à nouveau aux Quinze.

(f° 156) Zinstags den 7.ten Augusti 99 – Jacob Artt gürtler In Kuttelgäßlin hat Zweÿ heüßer an einander darinn er wohnet, Bittet Ihme Zugestatten das er oben auff In der Stuben und In der Cammern, Zwo thieren möge durch brechen, deßgleichen oben vff der bÿnen eine thier Zumach. Item vff dem boden ein ligend Kellerfenster vff das Almend herauß Zwen schuh breit und Zwen schuh herauß, vffs Almend. Erkandt, des Zusammen brechens oder der Thuren halb. Ist er für die xv gewieß. das Kellerfenster Ist Zugelassen, doch das er Jerlich 1 ß d dauon soll Zinß geben. Ist Zugelassen und bewilligt. d. fol. 229.

(f° 218) Sambstags 24 Novemb. – Jacob Artt der gürtler In Kuttelgäßlin hat Zweÿ heüßlin neben einander, vnd bittet Ihm Zugönnen oben In der Stuben vnd oben vff der bienen Zwo thieren durch Zubrechen, weil der augenschein antzeigt als wan es vor Jaren aun hauß gewesen were & Welchs begeren er hieuor auch gethan. Das steht Zu mein H XV.

1653, Préposés au bâtiment (VII 1353)
Jean Philippe Sax demande l’autorisation d’ouvrir une communication avec la maison qu’il vient d’acheter à côté de la sienne comme il en existait déjà une par le passé (7 pieds de haut et 4 pieds ½ de large, 7 pieds de haut et 2 pieds ½ de large). Les préposés accordent une autorisation renouvelable pour dix ans.

(f° 62) Donnerstags den 6. dito [Octobris] – Sax. Durchbruch in der Lungengaß
Hannß Philipp Sax der Pastethen beckh in der Lungengaß, begert einen durchbruch in sein Neben hauß, so er Zu dem seinigen erkaufft, vnd deßwegen einen augenschein, in welchem sich befunden, daß dieße beede heüßer vor altem Zusammen gehörig gewesen, vnd Zween durchbruch gehabt haben, einen vnden 7. schue hoch 4 ½ schue breit, den anderen oben 7. schue hoch vnd 2 ½ schue breit.

(f° 63) Sambstags den 8. 8.bris – Sax. Durchbruch
Hannß Philipp Sachßen dem Bastethen becken werden begerte durchbruch in seinem hauß in der Lungengaßen, so wohl oben alß vnden vff 10 Jahr lang dergestalt willfahrt, daß er dauon in recognitionem der Statt Zinnßmeister Jahrs vff Michaelis 15. ß Zinß erlegen, vnd nach verfließung der 10 Jahr vfs newe wider darumb anhalten solle.

1765, Préposés au bâtiment (VII 1411)
Les préposés visitent la maison du pâtissier Georges Adolphe Mann qui souhaite construire à l’aplomb de son encorbellement dans l’alignement de la maison Richshoffer (à l’angle du Vieux-Marché-aux-Poissons), en empiétant de deux pieds 4 pouces d’un côté et d’un pied 7 pouces de l’autre. Ils lui demandent le 26 janvier d’attendre l’avis de l’architecte Blondel.
Georges Adolphe Mann présente à nouveau sa demande le 19 mars en déclarant qu’l s’est déjà procuré les matériaux et passé un marché de 1800 livres tournois. Les préposés l’autorisent à construire sur les anciennes fondations, le bâtiment ne devra pas avoir d’encorbellement.

(f° 62) Sambstags den 26. Januarÿ 1765 – Georg Adolph Mann
Augenschein eingenommen in der Kuttelgaß an Georg Adolph Mann des basteten becks hauß so einen überhang hat, den er in der flucht von obersten Eck der gaß mit dem untersten vorstehenden Eck des Richßhofferischen haußes Zu unterbauwen, und oben 2 sch. 4 Zoll unten aber 1 sch. 7 Z. auff das Allmendt vorzufahren umb erlaubnus angehalten.
Erkannt, wid der Implorant annoch Zur gedult verwießen biß H. Blondel Architecte de Paris sein project die fluchen der gaßen hießiger Statt betreffendt wird determinirt und angenommen seÿn, inzwischen aber wird H. Werner dem baw Inspectori auffgetragen ged. H. Blondel Zu schreiben umb deßen vorläuffige meinung über des Imploranten begehen Zu vernehmen.

(f° 69-v) Dienstags den 19. Martÿ 1765. – Georg Adolph Mann
Georg Adolph Mann der Pasteten beck præsentirt unterthäniges Memoriale und remonstrirt, daß er Zu dem vorhabenden baw seines haußes in der Kuttelgaß sich bereits die erforderliche baw: Materialien angeschafft, mit denen handwercks leuthen accords getroffen und ihnen auch schon 1800 Livres Zum voraus auff abschlag bezahlt, mit bitten jhme Zu erlauben nach der flucht Zu bauen, wie er den 26. Januarÿ jüngst beÿ angenommenem augenschein angehalten.
Erkannt, wird dem remonstranten erlaubt auff sein alt fundament des haußes Zu bauen, mit verbott einen neuen überhang Zu machen.

Préposés aux feux (Feuerherren, 4 R 91)

Le maître maçon Jean Laurent Gœtz présente le 13 novembre 1765 aux préposés les travaux qu’il va faire chez le pâtissier Georges Adolphe Mann « rue du Poumon », c’est-à-dire rue des Tripiers : un poêle vers la rue, un départ de cheminée dans le vestibule au-dessus de la cave voûtée, sur la droite un fournil à deux fours superposés, une cuisine aux rez-de-chaussée, deuxième et troisième étages, enfin aux deuxième et troisième étages vers la rue une chambre à cheminée à la française, les tuyaux se trouvant à distance des pièces en bois.

(p. 86) Mittwochs den 13.ten Novembris 1765. – Georg Adolph Mann der Pastetenbeck will in seiner behaußung in der Lungengaß au rez de chaussée eine Stube gegen der gaß, darneben im hauß ehren ein Vor Camin auf den gewölbten Keller setzen, das rohr mitten durchs gebäu Von allem holtz entfernt.
Ferner rechter hand eine bach stube gegen der gaß mit Zweÿ über einander befindlichen bachöfen, samt einem Camin schoß setzen das ror mitten durchs gebäu von allem holtz entfernt.
Ferner in der rez de chaussée, Zweÿten und dritten stock jedes mal eine Kuchen gegen dem hof mit heerd und Camin schoß machen, die rohr am steinern gäbel hinauf von allem holtz entfernt.
Item im ersten, Zweÿten und dritten stock jedesmal eine Cammer gegen der gaß mit einem frantzösischen Camin und Gewölb wohl versehen setzen, die Rotr am steinern gäbel hinauf von allem holtz entfernt. – Mr Götz

Protocole des Quinze

1599, Protocole des Quinze (2 R 28)
Jacques Barth demande aux Quinze l’autorisation de rouvrir d’anciennes communications entre ses deux maisons qu’il n’a pas l’intention de reconstruire puisqu’elles sont en bon état. Il y est autorisé pour deux ans renouvelables.

(f° 145) Sambstag den VI Octobr. – Jacob Bartt. Heuser zusammen prechen
Hanß Heinrich Mornhinweg der Maurer, Innamen Mr Jacob Barthen p. L. Hüenerer, Es habe Barth neben seiner behaußung Inn Kuttellgaß, ein hauß erkaufft, so vor Jahren Zusammen gehört, wie die anzeig ettlicher thüren mittpringt, Da wolte er gern ein thür Inn seiner Stub durchprech. Ein stub Cammer Zumachen. Bitt den augenschein einzunemmen vnd Ime gn. Zuwillfahren &
Erkandt, Ime In dem willfahrt, d. der augenschein eingenommen werden vnd Ime sag mein h. werden vff den augenschein kommen. B. Mr.

(f° 174-v) Sambstag den I. Decemb. – Jacob Barth. Heuser zusammen prechen
Jacob Barth gürttler, mitt beÿstandt seines Maurers p. Dachtlern, übergibt ein S.plon so verlesen, darinn bitt er dieweil seine beÿde heüßlin Inn Kuttelgäßlin an holtz vnd Maurwerck noch gesundt vnd abbrechens nicht bedörffig, Ime Inn seinem begeren Zu willfahren vnd Zugestatten, das er allein Im andern vnd dritten stock diß beeder heüßlin thüren durchprechen vnd dieselben Zusammen geprauchen möge.
Erkandt Ime gönnen, die durchprüch Zumach. wie ers begert hatt, doch so die heüßer sollten mitt der Zeitt verkauft werden, so soll man wider Zweÿ vnderschiedliche heüßer darauß Zumachen schuldig seÿn. Anhang, daß er beÿ einer straff x lib d alle Zweÿ Jahr wid. beÿ mein herren vmb fernerer Vergönstigung ansuchen solle. J. Wormßer, H. Drenß. B. Mr.

Description de la maison

  • 1716 (billet d’estimation traduit) La maison comprenant deux caves voûtées et un puits commun est estimée avec toutes ses appartenances et dépendances à la somme de 1500 florins
  • 1735 (billet d’estimation traduit) La maison comprend plusieurs poêles, chambres, cuisines, vestibule, en haut deux chambres dont l’une pour les soldats, au rez-de-chaussée cuisine, chambre, vestibule, cave voûtée, petite cour, puits commun, le tout estimé avec les appartenances et dépendances à la somme de 1800 florins
  • 1763 (billet d’estimation traduit) La maison comprend un fournil et un four, trois poêles, une cuisine et plusieurs dépenses, le comble est couvert de tuiles plates, la cave est voûtée, le tout estimé avec les appartenances et dépendances à la somme de 1200 florins
  • 1946, Etat descriptif dans le dossier du Ministère de la Reconstruction et de l’Urbanisme

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

3° arrondissement ou Canton Sud – Rue des Trippes

nouveau N° / ancien N° : 3 / 6
Mann
Rez de chaussée et 3 étages bons en maçonnerie
(Légende)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 25 f° 23 case 3

Armbruster François Auguste veuve rue des trippes N° 26
Farner Joseph Henri, clerc de notaire (subst° 1846)

O 77, maison, sol, R. des trippes 6
Contenance : 1,60
Revenu total : 189,83 (189 et 0,83)
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 33 / 26
fenêtres du 3° et au-dessus : 15 / 12

Cadastre napoléonien, registre 26 f° 324 case 1

Farner Joseph Henri
1863 Boitel, Virginie, rentière
1890/91 Rutherd Karl Emil Maler

O 77, maison, sol, Rue des tripiers 6
Contenance : 1,60
Revenu total : 189,83 (189 et 0,83)
Folio de provenance :
Folio de destination :
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 33 / 26
fenêtres du 3° et au-dessus : 15 / 12

Cadastre allemand, registre 30 p. 235 case 7

Parcelle, section 19, n° 157 – autrefois O 77
Canton : Kuttelgasse Hs N° 6
Désignation : Hf, Whs
Contenance : 1,40
Revenu : 1700 – 1900
Remarques

(Propriétaire jusqu’à l’exercice 1946), compte 1028
Rutherd Karl Emil
clos 1946

(Propriétaire à partir de l’exercice 1946), compte 6212
Rutherd Henri Edouard, peintre à Strasbourg Koenigshoffen et cohéritiers
(3503)

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton VII, Rue 253 Rue des Trippes d°. Kuttelgass (p. 407)

6
Pr. Mann, Georges Adolph, patister – boulangers
loc. Bochholtz d. immatric. Baron, étrang. – Privilégié
loc. Berchtold, Henri, Son Domest. étrang.
loc. Lambla, Louis, marchand
loc. Klein, Catherine, fille de la maison étrang.

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Kuttelgasse (Seite 94)

(Haus Nr.) 6
Wernert, Wwe, Büglerin 0
Riedinger, Sesselmach. 1
Schneider, Friseur, 1
Birchen, Schneider. 2
Brunner, Buchhändler. 2
Roeder, Wwe. 2
Müller, Schneidermstr. 3
Meyer, Maler. 4

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 725 W 92)

6, rue des Tripiers (1884-1946)

Eugénie Farner fait réaménager en 1886 l’atelier de menuiserie du rez-de-chaussée endommagé par un incendie. La maison est raccordée aux canalisations en 1906, sauf les cabinets.
Charles Rutherd s’adresse à la Ville en 1908 pour remédier à l’humidité du mur de pignon vers le 15, rue du Vieux-Marché-aux-Poissons, en 1912 pour que les fenêtres du 22, rue des Tonneliers qui donnent dans sa cour soient à nouveau grillagées puis en 1921 pour remédier à une fissure dans le mur vers la maison rue du Vieux-Marché-aux-Poissons.
Le bombardement aérien du 11 août 1944 détruit entièrement la maison.

Sommaire
  • 1884 – Le maire notifie la veuve Eugénie Farner de transformer la fosse d’aisance pour qu’elle soit étanche. Le tuyau d’aération devra avoir un diamètre minimal de 20 centimètres. – Travaux terminés, septembre 1884.
  • 1886 – Un incendie a entièrement endommagé l’atelier de menuiserie au rez-de-chaussée. Le lambris et le volet sont détruits – Le maire demande à la veuve Farner née Bertelé que les nouvelles persiennes soient conformes au règlement municipal du 2 août 1855. Le fourneau est soumis à autorisation. – L’atelier est conforme au règlement mais les volets ne sont pas réglementaires. La veuve déclare cependant que les volets sont conformes. – Le propriétaire doit encore 22.400 marks sur le prix de la maison (35.000 marks) Le revenu annuel s’élève à 1200 marks. – Le maire notifie la veuve de modifier les volets – Les volets sont conformes, janvier 1890.
  • 1888 – Ravalement de la façade. Le commissaire de police demande qui est propriétaire du 6, rue des Tripiers.
  • 1902 – Le maire notifie Charles Rutherd (demeurant 24, rue d’Or) de faire ravaler la façade – Travaux en cours (octobre), terminés (novembre)
    Le peintre en bâtiment Ch. Rutherd (demeurant 24, rue d’Or) demande l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique. Le commissaire de police transmet au maire – Autorisation – Travaux terminés, octobre.
  • 1905 – Le maire constate que le cordonnier F. Riester a fait poser une enseigne perpendiculaire sans autorisation – Félix Riester demande l’autorisation de transférer l’enseigne du n° 4 au n° 6. – Autorisation, octobre 1905
  • 1908 – Charles Rutherd demande l’assistance de la Ville pour remédier à l’humidité du mur de pignon – L’humidité semble provenir d’un tuyau défectueux du 15, rue du Vieux-Marché-aux-Poissons. Dossier classé, novembre 1908.
  • 1912 – Charles Rutherd (73, route de Schirmeck à la Montagne Verte) demande que les fenêtres (22, rue des Tonneliers) qui donnent dans sa cour soient à nouveau grillagées. – La Police du Bâtiment constate qu’il est difficile de savoir si les fenêtres étaient déjà grillagées.
  • Commission contre les logements insalubres. 1899. Propriétaire, Rutherd, demeurant 87-b route de Schirmeck – 3 cabinets d’aisance (sombres) pour 10 ménages
    Le maire demande que les cabinets d’aisance soient mieux aérés
    1905. Remarques en 2 points – La fosse d’aisance est commune avec le 15, rue du Vieux-Marché-aux-Poissons (propriétaire, Hampelé)
    1906. La maison est raccordée aux canalisations, sauf les cabinets – Rapport au conseil municipal, 24 juillet 1906. Le maire met le propriétaire en demeure de raccorder les cabinets aux canalisations. Le propriétaire s’engage à s’accorder avec son voisin.
    Commission des logements militaires, 1915. Le mur pignon commun avec le 14, rue du Vieux-Marché-aux-Poissons est humide. Rien à signaler par ailleurs
    1921. Le propriétaire Rutherd (24, rue d’Or) constate qu’il y a une fissure dans le mur vers la maison rue du Vieux-Marché-aux-Poissons. La Police du Bâtiment qui se rend sur place estime que le mur s’est légèrement détaché sous l’effet de vibrations mais qu’il n’y a pas de danger.
  • 1924 – Les frères Rutherd (73, route de Schirmeck) sont autorisés à crépir le socle de la maison
  • 1942 – Le locataire Richard Ley se plaint de fumées dans son logement au deuxième étage. – Le ramoneur Guillaume Waltzinger (32, rue du Bain-aux-Plantes) certifie que la cheminée est en bon état.
  • 1946. Le bombardement aérien du 11 août 1944 détruit entièrement la maison
    Certificats de sinistré délivrés à Michel Pfahl (rez-de-chaussée), Georgette Desserich, Marcel Müller (3° étage), André Schwach

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 233 MW 2249)

Le propriétaire Rutherd, demeurant 73, route de Schirmeck déclare le sinistre le 6 septembre 1944. La maison 6, rue des Tripiers a été entièrement détruite lors du bombardement aérien le 11 août 1944. Les six logements sont inhabitables.

Stadt Straßburg, Amt für Sofortmassnahmen bei Bomben- und Brandschaden
Ortsgruppe : Gutenberg
Anwesen : Kuttelgasse Nr 6
Register Nr. 84
Fliegerschaden vom 11.8.1944

Anmeldung von Fliegerschaden an Gebäuden
Der Unterzeichnete meldet hiermit den nachstehenden Fliegerschaden an und bittet um dessen Feststellung
Anwesen : Kuttelgasse Nr 6
Eigentümer : Rutherd, Schirmeckerstr. 73
1. Gebäudebeschrieb : Miethshaus
2. Beschädigte Gebäudeteile : Totalschaden
3. Durch welche Kriegeinwirkungen ist der Schaden verursacht worden ? Sprengbomben
4. Art der Schäden : Totalschaden
5. Anzahl der vorhandenen Wohnungen usw.
Wohnungen 6, unbewohnbar 6
Geschäfte –
Werkstätten –
Garageräume –
Stallungen –
Grund, weshalb unbrauchbar bezw. unbenutzbar –
Ich versichere, die obigen Angaben nach bestem Wissen und Gewissen gemacht zu haben. Es ist mir bekannt, dass falsche Angaben bestraft werden.
Strassburg, den 6 September 1944
Unterschrift : Rutherd

Dossier du Ministère de la Reconstruction et de l’Urbanisme (ADBR, cote 424 D 81)

Dossier N.V. 1537 Z

Propriétaires indivis de la maison, les peintres en bâtiment célibataires Henri et Paul Rutherd, demeurant 73, route de Schirmeck à la Montagne-Verte, déclarent le sinistre en 1946. Le 6, rue des Tripiers a été entièrement détruit lors du bombardement aérien du 11 août 1944. Un état décrit avec précision le rez-de-chaussée et les trois étages : la façade est en briques, les encadrements des portes et des fenêtres en pierre de taille.
Photographies, dessin du bâtiment reconstitué par les architectes Emile Widmann et Paul Widmann.
Henri Rutherd rachète en 1963 une créance sur un mobilier à usage professionnel, à Frœschwiller.

Extraits
  • Propriétaires
    Extrait du registre des naissances, 1828 / 1895 – Le 17 juin 1895 est né Henri Edouard, fils de Charles Emile Rutherd, peintre en bâtiments domicilié à Strasbourg et de Louise Bodemer son épouse
    Extrait du registre des naissances, 2042 / 1897 – Le 17 juin 1897 est né Jean Paul Georges, fils de Charles Emile Rutherd, peintre en bâtiments domicilié à Strasbourg et de Louise Bodemer son épouse
    Extrait du registre des personnes réintégrées de plein droit dans la qualité de Français en exécution du traité de Paris du 28 juin 1919
    (n° 757) Henri Edouard Rutherd, demeurant route de Schirmeck 73
    (n° 758) Paul Jean Georges Rutherd, demeurant route de Schirmeck 73
  • 1946. Déclaration de sinistre, 1537 Z, au nom de Henri (Edouard) Rutherd, de Henri et Paul Rutherd
  • Dossier de destruction (4 juillet 1946)
    Propriétaire, Henri Edouard Rutherd, né le 17 juin 1895 à Strasbourg, et Paul Jean Georges Rutherd, né le 17 juin 1897 à Strasbourg, peintres en bâtiment demeurant 73, route de Schirmeck à la Montagne-Verte
    Rue des Tripiers N° 6, entièrement détruit lors du bombardement aérien de Strasbourg le 11 août 1944.
    Croquis d’implantation
    Bâtiment d’habitation provenant de succession.
    Locataires, rez-de-chaussée 1020 et 1200, premier étage 3000, deuxième étage 3600, troisième étage 2400, mansardes 930
    Assurances, Rhin-et-Moselle, la Nationale
  • Procès verbal de vérification, 10 mars 1952. Vérificateur, Geng
    Bombardement aérien du 11 août 1944.
    Rapport. Bâtiment détruit à 100%. Vérification faite d’après les déclarations du sinistré et les renseignements donnés par les photos et croquis d’arpentage joints au dossier
  • Mutation, 30 novembre 1963
    Situation ancienne, S.A.R.L. L’immobilière Alsace Lord, 87. route Principale à Frœschwiller, mobilier à usage professionnel, Frœschwiller château
    Situation nouvelle, Henri Rutherd, 73, route de Schirmeck à la Montagne-Verte
    montant total 250.000, montant cédé 8270
  • Emile Widmann et Paul Widmann, architectes, 1, place Saint-Louis
    Reconstruction à l’identique de la propriété sise à Strasbourg, 6 rue des Tripiers, dossier N.V. 1537 Z
  • Etat descriptif d’un bâtiment totalement détruit
    Propriétaires, Henri (Edouard) Rutherd et Paul (Jean Georges) Rutherd, demeurant 73, route de Schirmeck à la Montagne-Verte
    Rue des Tripiers N° 6, complètement détruit lors du bombardement aérien de Strasbourg le 11 août 1944.
    Caves des locataires, remise, 121,50 m²
    Rez-de-chaussée, 1 logement de deux pièces, cuisine, 1 logement d’une pièce, cuisine, 121,50 m²
    Premier étage, logement de 5 pièces, cuisine, W.C., 121,50 m²
    Deuxième étage, logement de 5 pièces, cuisine, W.C., 121,50 m²
    Troisième étage, logement de 4 pièces, cuisine, W.C., 121,50 m²
    Combles et greniers, logement de 3 pièces, cuisine, W.C. mansardes, 121,50 m²
    Façade en briques, hourdées en mortier de chaux, enduit en mortier de chaux lissé à la taloche, encadrements de portes, fenêtres en pierre de taille, épaisseur 0,75 m
    Murs latéraux, partie en briques, partie en pan de bois, épaisseur 0,25 m
    Cuisines et escalier, plancher en carrelage, Chambres aux 1°, 2° et 3° étages, plancher en parquet, Rez-de-chaussée, plancher en lames de sapin
    Charpente, bois, couverture double en tuiles plates sur lattis, garniture en zinc
    Eau, gaz, électricité, 4 W.C., tout-à-l’égout
    Bon état d’entretien
  • Renseignements fournis par M. Rutherd
    Bodenbelag im Keller (…)
  • Dessins et photographies
    Copie du croquis d’arpentage
    Photographies collées sur papier au tampon de l’architecte Théo Berst
    Dessin, façade, coupe, plan des niveaux
    Plan de situation (architectes Widmann), façade sur rue, coupe, plan des étages

Relevé d’actes

La maison est inscrite dans le Livre des communaux (1587) au nom du ceinturier Bernard Grabenhorst. Originaire de Brunswick, Brand Gravenhorst épouse en novembre 1583 Anne Frentzel, veuve du ceinturier Matthieu Hildebrand

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 144 n° 29)
1583. den 26. Novemb. sind Ehelich eingesegnet worden Brand Gravenhost von Braunschweig ein Gürtler, vnd Anna Frentzlerin weÿland Matheß Hildebrands des gürtlers selig. hinderlaßene widwe von Straßburgk (i 160)

Matthieu Hildebrand épouse en 1558 Anne, fille du boucher François Frentzel
Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 57)
1558. Den 23. Januar seind Ehelich eingesegnet worden Matthes Hyldebrand von Strasburgk vnd Anna Frentzelin, Frantz Frentzels metzgers tochter von Straßburg (i 61)

Les Conseillers et les Vingt-et-Un renvoient Brand Gravenhorst à l’instance supérieure quand il demande le droit de bourgeoisie en novembre 1583. Il présente une nouvelle fois sa requête en demandant que sa disgrâce soit levée. Les Conseillers et les Vingt-et-Un proposent que la maîtrise des ceinturiers lui inflige une amende avant d’admettre le requérant parmi les leurs.
1583, Conseillers et XXI (1 R 57)
(f° 509-v) XX Novembris – Brand Gravenhorst von Braunschweig, Gürtler Gesellschafft
Brand Gravenhorst von Braunschweig ein Gürtler, p. Bittelb. er hab vorgangenen Sambstag vor Rhat ein Supplôn Zu erlangung des Burgerrechten vbergeben, er seÿ aber von dannen höher gewiesen worden, Reproducirt sein Supplôn, vnd bitt Inhalts, vnnd sonderlich die gefaßte vngnad fallen Zulaßen vnnd Ihne Zu einem burg. anzunehmen. Erkandt, Gürtler herren sollen bedencken ob Ihme nit etwan ein gelt straaff abzunehmen ehe des man Ihne annimpt.

Nouvelle requête de Brand Gravenhorst qui a épousé la veuve de Mathias Hildbrand. La commission rapporte le 20 janvier 1584 que le pétitionnaire a encouragé les compagnons à se rebeller. Elle propose que Brand Gravenhorst fasse un séjour en prison puis promette de ne plus encourager les compagnons à se rebeller contre leur maître.
1584 Conseillers et XXI (1 R 59)
(f° 27) XX Januarÿ – Brand Gravenhorst von Braunschweig, Gürtler Gesellschafft
Brand Gravenhorst von Braunschweig des Gürtlers supplicien, darinn er beg[er]t Nach dem er Mathis Hildtprandts selig. wittwe genommen, burg. zuwerd., Ist gelesen daruff h N. Hug Kniebsen vnd h xv: schimpffen bedencken referirt, daruff beruhend, das mhermalen erkant diweil er vnrüwigst einer thun* vil Jhar geweßen vnd alle vnrhu vnßifferen* vnd fort treib. helffen vnd nit allein die meister sond. Auch meiner hrn verordnete vilfeltig getrutzt, d. mann ihn Zum burg. nit alsbald annemmen sond. ein Zeitt lang nachlauffen lassen soll Dieweil er dann Jetzt darum supplicirt So solt ihm angezeigt werd. d. er sich Inn hafft einstell alsdann werd. ihm gebürend. bescheid. werden, vnd solt er acht tag In hafft endschaltern als dann Inn der urphed Ihme eingebund. werden, sich hinführo der händel so die gesellen wid. die meister fürnemmen gentzlich Zu endtschlagen sich aller getue gehorsam vndschleünig Zuerzeig. Als dann solt ihn d. burg. recht gegönnt werd.
Erkant Ist der H bedencken geuolgt, mit den anhang das künfftig die Hn so Zu dem Handwerck geordnet, macht vnd gewalt haben sollen, wann sie dergleich. angebür von den gesellen spüren, einen Zuhelffen einziehen Zulassen vnd ein Ehr. rhat geschrib. Zugeben.

Brand Gravenhorst devient bourgeois le 30 janvier 1585 par sa femme Anne, fille de François Frentzel et veuve de Mathias Hildebrand
1584, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104), p. 526
Brandtt Grauwerhurst der gürttler Vonn Brunschwig Hatt daß burgrechtt empfangenn Vonn Anna fräntzelin, Frantz fräntzels deß Metzigers Seligenn dochtter, Weÿlandtt Mattis Hilttenbrantts deß Gürtlerß seligenn Wittwen, seiner Haußfrauwen vnnd will Zuo denen schmidenn dienen. Acttum denn 30.t Januarÿ 84.

Autres mentions de Brand Gravenhorst dans les registres du Magistrat
1589 Conseillers et XXI (1 R 66)
Gürtler (Gall Wöltz, Matthis Kein, Brand Grauenhorst und Jacob Bart) wöllen sich laßen redlich machen. 178. 185-187.
1591 Conseillers et XXI (1 R 68)
Gall Weltz und Brand Gravenhorst contra Caspar Rotten et consorten. 625.

Brand Gravenhorst et sa femme Anne hypothèquent la maison au profit de leur voisin ceinturier Jacques Barth. Erasme Schott, beau-frère de la débitrice à qui l’immeuble est propre, et Jean Louis Klein, son cousin, consentent à l’hypothèque.

1595 (vts [8.t Januarÿ]), Chancellerie, vol. 298 (Registranda Kügler) f° 10
(Inchoat. fo: 10.) Erschÿnnen Brand Graffenhurst Gürttler Vnd Burger Allhie vnd Anna sein eheliche Hußfrouw
Haben in gegensein Jacob Barten Gürttlers Vnd burgers Allhie – schuldig sein 100 guldin St. W.
dafür Vnderpfand sein soll Huß, Hoffstatt, Höfflin, mit Allen Andern Ihren gebeüwen geleg. Inn bemelter Unserer Statt Im Kuttel gässlin Ein seÿt neben dem schuldgläubiger selbß die And. seÿt neben Bastian Hernold stost hinden vff Bastian Branden den Thuchman, Dauon gond 5 Pfund Pfenning gelts Ablößig mit 100 Pfund Pfenningen h Michell Heusen dem Seÿffensieder, Mehr Sechs guldin St. W Ablößig mit (-) Ane ein Vicariat des Stiffts Zu Sanct Thoman, deren Possessor Jetzmals Ist H Samuel Hubertus, Dauon gondt dritthalben guldin geltts Ablößig mit 50 guldun St. W. Herrn Melchior Junio, Mehr Zweÿ Pfund Zehen schilling Pfenning geltts Ablößig mit 50 Pfund Pfenning empfahet Jacob Richtinger der Schumacher Inn Vogts wÿß, Vnnd sindt ouch noch verhafftet für 100 Pfund Pfenning Matthÿs Hildebrandt des gürttlers seligen Erben Sunst ledig eÿgen (…) Weÿl Aber obgeschribne Verund.pfänte behaußung obgedachter Anna f. unverändert Ist, derhalben Sindt erschÿnen Asimus Schott der Nestler bemelter Annen schwag. So dann Hannß Ludwig Clein bemelter Annen Vetter, Haben In dise Versatzung beneben obbemelter Annen verwilligt

Salomé Frentzel femme de l’aiguilletier Erasme Schott, les enfants d’Appolonie Frentzel et de Jean Klein ainsi que le boucher Jean Henri Frentzel vendent la maison à Jacques Barth et à sa femme Susanne

1598 (18. Novemb.), Chancellerie, vol. 314-II (Imbreviaturæ Contractuum) f° 105
Kauffbrieff Jacob Barten des Gürttlers
Erschienen Erasmus Schott d. Nestler als ehevogt Salome Fräntzlerin, So dann h. Dieboldt Grießbach vnd h. Israel Bockh beede des Cleinen Rhats beÿsitzere Als von einem Ers: rhat geordnet von wegen Mariæ Cleinen Hans Ferren* des Tuchscherers Zu Offenburg hußfrawen, vnd dann auch von wegen hans Ludwig Cleinen, Item Frantz Clein der buchbind. burg. alhie für sich selbst, Item Geörg Busch der schreiner* als eheuogt Elisabeth Cleinin, Item Simon Rudolff d. buchbind. Als geschworner Vogt Hans Jacob Cleinen obgemelter Mariæ, Hans Ludwig, Frantzen vnd Elisabethæ brud. vnd alle fünff wÿland hans Cleinen des buchbinders, mit Apolloniæ Fräntzlerin selig. ehelich erzielter Kind. vnd dann Hans Heinrich Fräntzlin der Metzg. für sich selbs, vnd haben alle samptlich vnd unverscheidenlich (verkaufft)
Jacob Barthen dem gürttler burg.n alhie, vnnd Susannæ seiner ehelich. haußfrauwen von deren wegen er Jacob Barth Zugegen
Ein Behaußung vnnd Hoffstatt sampt einem cleinen höfflin mit allen Iren rechten Zugehörden vnd gerechtigkeit. gelegen alhie In disser Statt Straßburg vnden ane dem Vischmarckh Im Brueh oder Kuttelgeßlin, einseith neben Inen den Keuffern selbs andersith neben Wolff wÿdenbaur dem gürttler hinden vf h Sebastian Branden stoßend, dauon guth Jarlich Zehen guld. gelts vff S. Margred. tag fellig h. hans Michel Heussen Ablosig mit 200 fl. werung, Item dridthalb guld. gelts vff Jacobi fallendt mit 50 guld. werung Lösig h. Melchior Junÿ P.fessoris alhie haußfrawen, Item 5 guld. gelts vnd Adolffi fallend, Bastian Hardtman, Ablösig mit 100 guld. werung, Item dreÿ pfund Zehn schilling Pfenning gelts, Inn ein Pfrund gutt gehörig, empfahet Jetz h. M. Samuel Hubertus burg. alhie Ablosig mit 70 pfund pfenning, Item Zweÿ pfund 10 schilling pfenning gelts vff weÿhenachten wÿland Peter Vogels des schuflick. selig. Kind. ablösig mit 50. lb d Sonst für freÿ Ledig vnd eigen (…) das der Kauff vber Jetzgeschribene beschwerd. Zugang. seÿe für vnd vmb 200 gulden Straßburg. wehrung

Jacques Barth et Anne revendent la maison au ceinturier Georges Wentzbühel

1601 (4. Martÿ), Chancellerie, vol. 333 (Registranda Kügler) f° 97
Erschienen Herr Jacob Barth Gürtler burger alhie, vnnd Susanna sein eheliche haußfrauw
Haben In gegensein Georg Wentzbühels, Gürtlers (verkaufft)
Hauß, Hoffestatt, Höfflin vnd gemeinen brunnen, mit allen and.n Iren gebeüwen, gelegen Inn d. St. St. Vnden ane dem Vischmarck Im Brüeg od. Kuttelgäßlin, einseit neben den Verkhöufer, selbs, and.seit neben Wÿland Wolff Wÿdenburs des Gürtlers seligen Wittwe vnd erben, stoßend hinden vff H Sebastian Branden, dauon gnd. Zuuor Järlich Zehen guldin gelts St. W. vff S Margreden tag fallendt, ablösig mit 200 guldin bemelter Werung herr Hans Michel Heußen, Item dritthalb guldin gelts St. W. vff Jacobi fallendt mit 50 guldin bemelter Werung lößig Hn Melchior Junio* Pfofessorn der alhieigen Academia, Item Fünff guldin gelts St. W. vff Adolffi fallend, ablößig mit 100 guldin bemelter Werung, Bastian Hartman dolmetsch am Metzgig. thor, Item dreÿ pfund Zehen schilling pfenning geld Inn ein pfund gehörig, empfahet Jetzig Zeit H M. Samuel Huptus ablößig mit 70 pfund pfenning, Mehr 2 pfund 10 schilling gelts vff Weÿhenachten ablößig mit 50 pfund pfenning Hannß Zincken Schuhmachern vnd wann man aber Innerthalbe fünff Jaren (…) Sunst für freÿ ledig eÿgen, Vnd alles recht & der Khouff über diße beschwerden daran d. Khöuffer gewÿssen vnd über sich genommen beschehen vmb 285 guldin Zu xv batzen

Originaire de Hall en Saxe, Georges Wentzbühel épouse en 1589 Anne, fille du cordonnier Laurent Sesenecker (ici Zisenecker)
Mariage, cathédrale (luth. p. 157)
1589. Dominica Quasimodogeniti 6. Aprilis. Georg Wentzbeil der Gurtler von Hall in Sachsen vnd Anna Lorentz Ziseneckers Schuehm. nachg. tochter. Eingesegnet Zinstags dn 15.t Aprilis (i 82)

Georges Wentzbühel devient bourgeois par sa femme Anne fille de Laurent Sesenecker quinze jours après son mariage
1589, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p.
Georg Wendtsbeÿel von Hall Inn Saxen, ein gürtler hat daß Burckrecht empfang. von Anna weÿland Lorentz Seseneckers deß Schuhmachers selig. nachgelaßner dochter, vnd will Zun Schmid. dienen Act. erst. Maÿ A° & 89.

Georges Wentzbühel et Anne Sesencker hypothèquent la maison au profit de leur voisin Jacques Barth

1604 (xiiij tag Julÿ), Chancellerie, vol. 351 (Registranda Meyger) f° 270
(Inchoatum in Proth. fol: 227.) Erschienen Georg Wentzbühell der gürtler burger Zu Straßburg Vnnd Anna Sesseneckerin sein eheliche hauß frauw
haben bekhandt vndt In gegenwertigkheit Jacob Barth des gürtlers burgers Zu Straßburg – schuldig sigent 50 pfund pfenning
Zum vnderpfand eingesetzt vnd verlegt hauß, hoffestatt vnd hofflin mit Allen Ihren gebeu & geleg. Alhie In d. St. St. beÿm fischmarck Im Kuttelgässell einsit neben Ime d gloubiger selbst Andersit neben Wolff Widebaur des gürttlers selig. wittwen hind. vff Bastian Brand. den thuchmach. stoßend, dauon geth j ß d Allmend gelt d. Statt, Item x gl gelts Ablösig mit ij C gl Straßburg werung, hannß Michell heüsen, Mehr v gl gelts Lösig mit j C gl Melchior Hartman dem tollmetsch vnd. dem Metzig. thor, Item ij lb x ß d gelts wid. Kheüffig mit L ln d hannß Zincken dem schuemacher, weÿther iij guldin gelts stnd In hauptgutt L guld. wÿland H Melchior Junÿ professoris der Schulen selig. erben, Vnd dann iiij lb viij ß d Zinß Magister Samueli Huperto, Sunst eÿg.

Georges Wentzbühel et Anne Sesencker hypothèquent la maison au profit du marchand Ambroise Trausch

1610 (ut spâ [23 Augusti]), Chancellerie, vol. 388 (Registranda Kügler) f° 213
(Inchoat. fo: 215.) Erschienen Geörg Wentzbühell d. gürttler alhie vnd Anna Seseneckerin sein eheliche haußfr.
Haben Inn gegensein h Ambrosii Trauschen gewerbßmanns bekhandt – schuldig zu sein 25 Pfund d. St. für wahren vnd gelühen gelt
Dafür Vnderpfand sein sollen, huß hoffstatt vnd höfflin sampt einem gemeinen Brunnen, auch allen deren gebeuwen & gelegen In d. St: St. vnden ane dem vischmarck Im Kuttellgäßlin einsit neben Gabriel Schmitt dem kremer 2. sit Wolff Wÿdenburns s. erben, stoßend hinden vf h. Sebastian Branden, Dauon gendt x gld. gelts ablößig mit 200 guldin St. Hans Michel Heusen, Mehr iij gld mit 50 guld St. abzulösen wÿland Hn Melchior Junÿ s. Erben vnd Wittwe, Item 5 gld. gelts wid. keüffig mit j lb gls St. Bastian Hartman, Item 3 lb 10 ß d lösig mit 20 lb an ein Capellaneÿ St. Thoman, Sunst ledig eÿgen

La ville de Nuremberg écrit à celle de Strasbourg au sujet d’une dette de Georges Wentzbühel
1612 Conseillers et XXI (1 R 91)
(f° 72-v) Montag den IV Martÿ – Georg Weis contra Georg Wentzspiehel.
Nurnberg fürsch.ben Georg Weysen wid. Georg Wentzspiehel den Gürtler so Ime 92 fl. schuldig clagt nit allein vber den schuldner in supplôn sonder auch Caspar Schropff der Ine Wentzpiehel auß d. hafft gelaßen ehe er Ine Zalt begert d. man Ime Zur Zalung helffen woll od. Schropffen Zur gepuer anzuhalten so er versaumbt Item 10. fl. vncosten. Erk. Ist für Rhatt gewiesen

Anne, veuve de Georges Wentzbühel, hypothèque la maison au profit du cordonnier Jean Jacques Würth

1629 (24. Jan.), Chambre des Contrats, vol. 464 f° 50
Erschienen Anna weÿ: Georg Wintzbyhels deß Gürtlers see: alhie wittib mit beÿstand hanß Hubners deß gürtlers ihres Vogts
hatt in gegensein hanß Jacob Würten deß schuhmachers alhie bekannt – schuldig seÿ 53. lb
Vnderpfand hauß vnd hoffstat alhie im Kutelgäßlin neben Gabriel Schmidt & Jacob Burger hinden vff H D. Johann Georg Kasten, welche Zuuor v.hafftet vmb 100. fl. St. w. H. D. Johann Hartman It. vmb 50. gld. w. h hannß Heinrich Gambsen vögtlicher weiß, Item vmb 200. gld. w. H hanß Michel heußen XIII.er, Item gehen Jarß auch dauon 6. fl. 9 ß gelts dem Stifft S. Thoman, So dann vmb 50. lb. d Robert Königsmann vnd dann vmb 25. lb. d Daniel Reichshoffer

Anne, veuve de Georges Wentzbühel, vend la maison à Valentin Dochtermann, assisté de son beau-père Guillaume Stalp. L’acte est interrompu, la vente a lieu six mois plus tard (voir ci-dessous)

1631 ([11/12. Julÿ]), Chambre des Contrats, vol. 470 f° 356-v
(nil actum) Erschienen Anna Seseneckerin, weÿ: Georg Wüntzbÿhels deß gürtlers alhie s: witib, mit beÿstand hanß hübners deß gürtlers Ihres Vogts, hat verkaufft
Veltin dochtermann dem Pastetenbecken auch burgern alhie, so zugegen ihme mit beÿstand Wilhelm Stalpen deß schreiners alhie seines Schwehern
hauß, hoffstat, höfflin und den gemein Bronnen mit allen and.n ihren gebäwen & alhie im Kutel: od. Brüehgäßlin zwischen dem Lungengäßlin vnd Rindtsfueß, neben Jacob Burger dem gürtler & neben Gabriel Schmidten deß pariser Krämers see: witib, hinden Vff herrn D. H. Georg Kasten Kleinen rhats procuratorn, dauon gehen Jarß vff Margrethen tag X fl. gelts St. w. in hauptg. mit 200. fl. w. H hanß Michel Heüßen XIII.r, Jt . ii+ fld gelts w. vf Margrethæ h Johann Heinrich Gambsen Vögtlicher weiß mit 50. fl. wer., J. 2. lb 10. s d Zinß vff Adolphi H Johann Heinrich Gambsen mit 50. lb d hauptg., J. 3 lb 9 ß d gelts vff Mathiæ apostoli einer Cappellanen zu St. Thoman in hauptg. mit 70. lb abzulösen, So dann ist dise behausung auch noch v.hafftet vmb 27. lb 11, ß Daniel Reichshofer dem handelßmann, Item vmb 25. lb. d H Daniel Städel, Item vmb 31. lb 10. ß hanß Jacob Seüpel dem goldarbeiter, So gehet Jarß auch duon 1 ß d Allmend Zinß d. St. St. sonst eÿgen, vnd were diser Kauff vber die beschwerd so der käuffer vff sich genommen zugangen [acte interrompu]

Anne Sesenecker, veuve de Georges Wentzbühel, vend la maison au pâtissier Florentin Dochtermann

1632 (XXII Februarÿ), Chambre des Contrats, vol. 466 (expéditions) f° 33-v
(Florentin Dochtermann) Wir ut spâ [Joachim von Berstett der M. &] erschienen ist Anna Seseneckerin weÿ: vnsers Burgers Georg Wentzbÿhels deß Gürtlers see: hinderlaßene witib, mit beÿstand gutem wissen vnd verwilligen Ihres von vnß geordneten Vogts hanß Hübners deß gürtlers (verkaufft)
auch Vnserm burger Florentin Dochtermann dem Pastetenbecken, so zugegen
hauß, hoffstat vnd höfflin, mit allen andern Ihren gebäwen, & gelegen in vnserer St. St. vnden Am Fischmarckht im Brüe: od. Küttel gäßlin, einseit neben Jacob Burger, anderseit neben Gabriel Schmidts see: Erben hinden vf den hochgelehrten Johann Georg Kasten beeder Rechten Doctor, vnd vnsers Kleinen Rhats Redner stoßend, dauon gehet Jährlich Ein schilling d Bodenzinß, vnserer Statt Straßburg, Item Zehen gulden 99 dauon gehet Jährlich Ein schilling d Bodenzinß unserer Straßburger wehrung auff Margarethæ vnserem kleinen geheimen Mitrahts Verwanthen vnd dreÿ Zehener herrn hanß Michel Heußen, in haubtgut mit 200 gulden wehrung, Item drithalben gulden gelts besagter wehrung, vff (-) hanß Jacob Stößers see: Kindern, mit 80 gulden werung, Item 5 gulden gelts vff Adolphi Johann Heinrich Gambsen mit 100 guld. capital, mehrbesagter wehrung abzulößen,So ist dise behausung auch noch verhafftet vmb 69. pfund d dem Stifft S. Thoman alhie, so vff Martini, Item vmb 19 pfund d Daniel Reichshofers see. witib vnd erben, so vff Johannis Baptistæ, Item vmb 35. pfund d hannß Joh. Bapt: d hanß Jacob Seüpel dem goldarbeiter, so vff weÿhenachten Vnd dann vmb 25. pfund pfenning Daniel Städel so auf Weÿhenachten verzinßt vnd auf erfordrern erlegt worden müessen, sonst freÿ, ledig, eÿgen, Vnd were diser Kauff vber die beschwerd. so der Käuffer auf sich genommen, Zugangen vnd beschehen für vnd vmb 217 Pfund pfenning

Originaire du Westrich (Hamming ou Herning), Florentin Dochtermann épouse en 1631 Susanne, fille du menuisier Guillaume Stalp : contrat de mariage, célébration
1631 (24. 7.bris), Chambre des Contrats, vol. 470 f° 480
(Eheberedung) Erschienen Florentinus dochtermann der Pastetenbeck und burger Zu St. alß hochzeiter, mit beÿstand hanß Caspar Heimen auch Pastetenbeck und burgers alhie An einem,
So dann Jgfr. Susanna Wilhelm Stolpen deß Schreiners burgers Zu St eheliche dochter alß hochzeiterin, mit beÿstand ietzernten ihres Vaters vnd hanß Jacob Würtzen deß Schuhmachers Am andern theil

Mariage, cathédrale (luth. p. 304)
1631. Doîca 16. Trinit. 25. 7.bris. Florentius Dochterman der pasteten beck von Hamming* im Westerich Hans Dochterman daselbsten sohn, J Susanna Wilhelm Stalp des schreiners tochter eingesegnet Zintag 4. 8.bris (i 157)

Florentin Dochtermann devient bourgeois par sa femme quinze jours après son mariage
1631, 4° Livre de bourgeoisie p. 122
Florenten Dochtermann Von Herning Auß dem westrich Postettenbeckh Empfangt d. Burg.recht Von Susanna,Wulhelm Stalpen deß Schreiners vnd Burg. Ahne eheliche Tochter Wull Zunfftig sein beÿ den Beckh. den 20. 8.ber 1631.

Florentin Dochtermann se remarie en 1641 avec Anne Elisabeth, fille du marchand Christophe Axt : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire de 1646, célébration
Eheberedungs Copeÿ – zwischen dem achtbaren vndt bescheidenen meister Florentin Dochtermann dem pasteden beckhen burgern alhie zu Straßburg ahne einem, Vndt der Erhen: vndt tugendsamen Jungfrawen Annæ Elisabethæ, weÿland des Ehrenvesten, vndt vornehmen Herren Christoph Axten geweßenen handtelßmans, auch burger daselbst ehelich hinderlaßener dochtern am andern theil (…) Geschehen vndt verhandelt un dießer deß Heÿligen reichs freÿen statt Straßburg vff Donnerstag d. 21. tag deß monats octobris Im Jahr als mann nach Christi Jesu Unsers einigen mitlers, Erlößers vndt seeligmachers heÿlwurtigen geburth Zahlte,1641.

Mariage, cathédrale (luth. p 450)
1641. Domin: XVII Trin: Florentius Tochtermann der Bastetenbeck vndt Burger allhie, vndt Jungfraw Anna Elisabetha, H. Christoff Axten deß geweßenen Handelßmans vndt Burgers nachgelaßene eheliche tochter. Eingesegnet Im Münster. Mont. j. Novemb. (i 230)

Florentin Dochtermann fait dresser l’inventaire de ses apports (actif 706 livres, passif 347 livres) où figure la maison

1642 (23.2.), Not. Ursinus (Jérémie, 60 Not 11) n° 4-A
Inventarium Vber deß Ehrenhafften Florentin Dochtermanns Pasteten becks, burgers alhie Zu Straßburg zu fren. Annæ Elisabethæ Axtin seiner lieben haußfren in die Ehe Zugebrachte nahrung auffgerichtet 1642 (…) vnder andern auch versehen, daß beiderseiths Zusammen bringende vnd ererbende nahrung, einem Jeden vnder Ihnen beiden vnd deßelbigen Erben unverändert sein vndt pleiben solle. (…) So beschehen In beÿsein gedacht fren Annæ Elisabethæ Axtin Mittwoch den 23. Februarÿ Aô 1642.

Inn hernach beschriebener in dieße Nahrung gehörige behausung Ist befunden worden, wie volgt.
Auff d. Bühnen, In d. Cammer A, In d. Cammer B, Inn der Magd Kammer, In d. Cammer C, Vor diesen Cammern, In d. Cammer D, Vor dießer Kammer, Inn d Wohnstuben, Vor dießer Stuben, Inn der Kuchen, Im Bachhauß, Im haußöhren, Im Keller
Werckzeug Zum Pasteten handwerck gehörig
Eigenthumb an einer Behaußung. Item Hauß vndt Hoffstatt, sampt einem gemeinen höfflein, vndt Brunnen, auch allen andern deren gebeüwen, begriffen, weithen, Zugehördten, rechten vndt gerechtigkeiten, gelegen alhie in d. Statt Straßburg, vnden am fischmarckh Im Brühe: od. Kuttelgeßlein, 1.s. neben Jacob Burgers deß seel. Erben, 2. s neben Georg Schmiden geweßenen handelßmanns burgers allhie seel. Erben, hinden vff weÿl. H Johann Georg Kasten, beeder Rechten Doctoris vnd E. Ehrs. Kleinen Raths geweßenen Procuratoris seel. nachgelaßene wittib vndt Erben stoßendt.
Dauon gehet Jährlichen j ß d. boden Zinnß gemeiner Statt vff Bartholomæi, Item 10 fl. gelts Straßb. w. vff Margarethæ H Hannß Michael Heußen dreÿ Zehenern, in hauptgut abzulößen mit 200 fl. derselben wehrung, Mehr 2 ½ gelts auch Straßb. Wehrung Jahrs vff Margarethæ weÿl. H hannß Jacob Stößers burgers alhie seel. Kind. vogt, H Joh: Heinrich Gambßen & mit 50 fl. besagter wehrung abzulößen, Ferner 3. lb 9 ß d gelts, Jahrs vff Mathiæ, dem Stifft St. Thoman alhie wid. lößig in hauptgut mit 69 lb d. Weithers j lb d geltts, Jahrs vff Joh.is Bapt: obehrengedachtem H Hannß Michael Heüßen 13.nern In hauptgutt Zu zweÿen gleich terminen von restirendem Kauffschilling her, Zu bezalen mitt 20 lb d, vndt vber vorstehende beschwerden hiehero noch æstimirt vnd angeschlagen p. 279. lb 15 ß d
Hierüber sagt j t. P. Kauffbr. mit d. St. Str. anhangend. Contract Insigel v.wahret, deßen dat. d. 22. Febr. A° 1632. Inhaltts wie eingangs gedachter Florentin dochtermann dieße behaußung in erstgemeltem Jahr von Anna Senßeneckerin weÿl. Georg Wentzbühels deß Gürttlers seel. wittwen an sich erkaufft habe. Dabeÿ auch noch j. teutsch. Perg. Confessat vber 5 fl. gelts v. 100 fl. Capital vff dieß. behausung, Ist mit d. Statt Kleinerem Insigel v.wahret, v datirt den 2. Martÿ A° 1619. Mehr noch ettliche quittung. abrechnungen vnd dergleichen documenta alles mit N. j bemerckt.
Sa. Haußraths 295, Sa. Werckzeugs zum Pastetenbecken handwerckh gehörig 17, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 105, Sa. Guldenen Ring 9, Sa. Eigenthumbs ane einer behaußung 279 lb, Summa summarum 706 lb – Schulden 347 lb, Nach deren Abzug 359 lb

Anne Elisabeth Axt fait dresser l’inventaire de ses apports (actif 584 livres, passif 31 livres)
1642 (23.2.), Not. Ursinus (Jérémie, 60 Not 11) n° 4-B
Inventarium Vber der Ehren vndt tugendsammen frawen Annæ Elisabethæ Axtin, Zu dem Ehrenhafften Florentin Dochtermann, Pastetenbecken, burgern alhie Zu Straßburg Ihrem lieben haußwürth in die Ehe Zubrachte nahrung auffgerichtet 1642.
Inventarium vnd Beschreibung aller haab vndt nahrung, So die Ehren: vndt tugendsame fraw Anna Elisabetha Axtin, weÿl. H. Christoph Axten geweßenen handelsmanns, burgers alhie Zue Straßburg seeligen hinderlaßene dochter, dem Ehrenhafften Florentin Dochtermann Pastetenbecken, burgern alhie Zu Straßburg Ihrem lieben haußwürth in die Ehe Zubringen thut, vndt vermög der Zwischen Ihnnen beiden auffgerichteter Eheberedung ihro vndt ihres Erben für unverändert eigenthümlichen Zustendig (…) Beschehen auff Mittwoch den 23. Februarÿ Aô 1642.
Inn einer alhie in der Statt Straßburg Im Brühe: od. Kuttelgeßlein gelegenen Behausung so eingangs gemeltem Florentin Dochtermann eigenthümlich zuständig Ist, befund. word. wie volgt
In d. Cammer C, In d. Cammer D
Eigenthumb an Einem Khremer gaden. Item ein gantzer fünffter theil vnd ein Vierter theil am fünfften theil für vngetheilt ane einem Khremer gaden inn Khremergaßen (…)
Sa. Haußraths 105, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 20, Sa. Guldenen Ring 9, Sa. Pfenningzinß hauptgütter 228, Sa. Eigenthumbs ane einem Krämergaden 125, Sa. Schulden 96, Summa summarum 584 lb – Schuld 31 lb, Beschluß summa, Conclusio finalis Inventarÿ 553 lb

Florentin Dochtermann meurt en délaissant un fils de son premier mariage et deux du deuxième (dont l’un meurt quand l’inventaire est dressé). La masse propre à la veuve est de 376 livres, celle propre aux héritiers de 75 livres. L’actif de la communauté s’élève à 240 livres, le passif à 182 livres.

1646 (18.7.), Not. Ursinus (Jérémie, 60 Not 16) n° 20
Inventarium vndt Beschreibung Aller Haab vndt Nahrung, so weÿl. der Ehrenhaffte Florentin Dochtermann, Pastetenbeckh, burger alhie Zu Straßburg nunmehr seel. nach seinem aus dießer Welt tödtlichen hinscheÿden hinder ihme verlaßen, Welche die Ehren: vndt viel tugendtsame frau Anna Elisabetha Axtin sein hinderlaßene wittib, mit hülff vndt beÿstandt deß auch Ehrenhafften Hannß Ludwig Luntzen, Messerschmidts, burgers alhie, Ihres geschwornen vogts, auf freundliches ansuchen erfordern vndt begehren des Ehrengeachten vndt Achtbahren Herrn Hannß Wagners, verampten im Ungelts als hannß Wilhelm dochtermanns, deß ietzt abgeleibten mit auch weÿl. der Ehren: vnd tugendsamen frau Susannæ Stalpin, seiner vorigen haußfrawen in erster Ehe ehelich erziehlten Söhnleins, geschwornen vogts, vnd herrn Michael Emerichs Handelßmanns burgers alhie, alß Isaacs vndt Abrahams, davon aber Abraham Zwischen d. Inventation und außfertigung dießes Inventarÿ v.storben, sein deß ietzt abgeleibten sel. mit obernandter frn Annæ Elisabethæ Axtin, seiner iezt hinderlaßenen wittwen ehelich erzielter beeder Söhnlein geschwornen Vogts, vndt also aller 3. deß ietzt abgeleibten seel. in Zwoen ehen ehelich erzielter Kind. vndt ab intestato hinderlaßener nechster Erben geäugt vndt gezeigt (…) So beschehen auff Donnerstag den 18.ten Julÿ Anno 1646.

Eheberedungs Copeÿ (…) vff Donnerstag d. 21. tag deß monats octobris 1641.
Inn einer alhie in der Statt Straßburg im Brüh: oder Lungengaßlein in einer Behaußung in dieße Verlaßenschafft gehörig hernach beschrieben, Ist befunden worden wie volgt
Auff der Bühnen, In der Kammer A, In der Kammer B, In der Kammer C, In der Kammer D, In der Kammer E, Inn d Wohnstuben, Inn der Kuchen, Vnden im haußöhren, In der Werckstatt, Im Keller
Eigenthumb vndt Besserung ane einer Behaußung, so der Erben ohnverändert. Item Hauß vndt Hoffstatt, sampt einem gemeinen höfflein, vnd Brunnen, auch allen andern deren gebeüwen, begriffen, weithen, rechten, Zugehördten vndt gerechtigkeiten, gelegen alhie in d. Statt Straßburg, vnd. am vischmarckh, Im Brüh od. Kuttelgeßlein, 1.s. neben Jacob Burgers deß Gürttlers, burgers allhier seel. Erben, 2. s neben weÿl. Georg Schmiden, geweßenen handelßmanns v burgers allhier seel. Erben hind. vff weÿl. H Johann Georg Kasten, beed. rechten Dris vnd E. Ehrs. Kleinen Raths geweßenen Advocaten, Procuratoris seel. hind.laßner Fr. wittib v Erben stoßendt.
Dauon gibt mann Jährlich. vff Bartholomæi gemeiner Statt j ß d. boden Zinnß (2 s. neben Georg Schmiden geweßenen handelßmanns, burgers alhie seel. Erben), Item 5 lb 5 ß d Zinnß vff Margarethæ H Johann Michael Heußen, 13.nern, stehen in hauptgut abzulößen mitt 105. lb, Mehr j lb 6 ß 3 d Zinnß, Jahrs auch vff Margarethæ H hannß Jacob Stößers burgers alhie seel. Kind. seindt ablößig in capital mit 26 lb 5 ß d, Ferners 3 lb 9 ß d Zinnß Jahrs vff Mathiæ, dem Stifft St. Thoman alhie wid. lößig in hauptgut mit 69 lb d. Weithers j lb d Zinnß Jahrs vff Joh. Bapt: obgedachtem H hannß Michael Heüßen 13.nern in hauptgutt Zu 2. gleich terminen von restirend. Kauffschilling her, Zu bezalen mitt 20 lb, Sonsten freÿ ledig vndt eigen, vndt vber vorstehende beschwerden hiehero noch æstimirt vnd angeschlagen p. 180. lb 5 ß
Darüber sagt j t. Perg. Kauffbr. mit d. St. Straßb. anhangend. Insigel v.wahret, deßen dat. den 22.ten Februarÿ A° 1632. Inhaltts wie d. ietzt abgeleibte seel. dieße behaußung in erstgemeltem Jahr von Anna Senßeneckerin weÿl. Georg Wentzbühels, Gürttlers v. burgers alhie seel. wittwen an sich erkaufft habe. Dabeÿ auch noch j. t. Perg. Confessat vber 5 fl. gelts v. 100 fl. Capital vff dieß. behausung, Ist mit d. Statt Kleinem Insigel v.wahret, v datirt den 2.t Martÿ A° 1619. Mehr noch ettliche quittung. abrechnung. v. d.gleichen documenta, alles mit alttem N. j bemerckt.
Wÿdem So der ietzt abgeleibte biß in sein absterben genoßen. Item vemög deß Zwischen dem ietz verstorbenen seel. vndt seine mitt auch weÿl. Susanna Stolpin seiner vorigen haußfrau seel. ehelich erziehlten hinderlaßenen Söhnlins Hannß Wilhelms geschwornem vogt (…)
Der Wittib unverändert Nahrung, Sa. haußraths 6, Sa. Silbers vndt Geschmeids 14, Sa. Guldenen Rings 1, Sa. baarschafft 50, Sa. Pfenningzinß hauptgüter 206, Sa. Ergäntzung 98, Summa summarum 376 lb
Der Erben unverändert Gutt, Sa. haußraths 123, Sa. Werckzeugs Zum Pastetenbecken handwerck gehörig 14, Sa. Silbergeschmeids 79, Sa. Eigenthum und besserung ane einer Behaußung 180, Sa. Ergäntzung 73, Summa summarum 471 lb – Schulden 397 lb, Nach deren Abzug 75 lb
Die Theilbahre verlaßenschafft betreffend, Sa. haußraths 26, Sa. Werckzeugs Zum Pastenbecken handwerckhs gehörig 17, Sa. Silers 8, Sa. Ring 5, Sa. Baarschafft 2, Sa. Schulden 170, Summa summarum 240 lb – Schulden 182, Nach deren Abzug 57 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 688 lib.

La veuve Anne Elisabeth se remarie en 1647 avec le pâtissier Jean Philippe Sachs, fils du greffier d’Ottweiler près de Sarrebruck : contrat de mariage, célébration
1647 (3.3.), Not. Ursinus (Jérémie, 60 Not 44) f° 97
Eheberedung Hanß Philipps Sachßen des Pastetenbeckhen vndt Fren Annæ Elisabethæ Axtin Florentin Dochtermans des Pastetenbecken, burgers alhier seel. wittwen
zwischen dem Ehrenhafften vndt bescheÿdenen Hanß Philips Sachßen, Pastetenbecken, weÿland herrn Wolffgang Heinrich Sachßen, geweßenen Statt schreibers seeligen Zu Ottweÿler beÿ Sarbrücken ehelich erzeiltem hinderlaßenem Sohn, ane einem
vndt der Ehren: vndt viel tugendsamen Frawen Annæ Elisabethæ Axtin, weÿland des auch Ehrenhafften Florentin Dochtermanns, ebenmeßig Pastetenbeckens, burgers alhier seeligen hinderlaßener wittwen, am andern theil
auff vnderhandlung der Ehren vndt vorgeachten auch Ehrenhafften Peter Weÿlen, Schneiders, auff sein deß Hochzeiters, So dann auf Ihr der fraw hochzeiterin seithen Hannß Ludwig Kuntzen, Meßerschmidts, herrn Friderich Balthasar Kaltten, vndt herrn Michael Emerichs beeder Handelßleüth aller burgere alhie Zu Straßburg, Ihr beÿderseiths respectivé geschwornen vogts, Schwägeren vndt ebettener günstiger Herren Beÿständere vnd Saal persohnen
Endlichen vndt zuem fünfften, So hatt der Hochzeiter auch bewilligt, zugesagt vndt versprochen, der fraw Hochzeiterin albereith habendes, auß voriger Ehe erzieltes Söhnlein, Isaac genandt, biß er seine achtzehen Jahr erreicht, gebührendt Zu erziehen, Zuvnderhaltten vnd in sein Costen, ohne deß Söhnleins Zuthun, ein ehrlichen Handthierung oder Handwercks darzu es Künfftiger Zeitt lust haben vnd dauglich sein würdt, lehren zu laßen
Auff Mittwoch den dritten tag deß monaths Martÿ Im Jahr deß herren als man Zaglte 1647.

Mariage, cathédrale (luth. p. 504)
1647. Domin. Quadrages. Hanß Philips Sax der Bastetenbeck Wolff Heinrich Saxen, geweßenen Statschreibers Zu Ottweiler, ehelicher Sohn, vnd Anna Elisabeth, Florentin Tochtermann, Bastetenbeckens vnd Burgers allhie nachgelaßene Wittib. Im Münster Mont. 15. Martÿ (i 257)

Jean Philippe Sax (Sachs) devient bourgeois une semaine après son mariage
1647, 4° Livre de bourgeoisie p. 242
Hannß Philipp Sax der Pastetenbech Von Ottweÿler empfangt d. burgerrecht von seiner haußfrauwen Anna Elisabetha Florentin dochtermanns des Pastetenbeckhs seel. Wittib vmb 8 Gold fl. it ledigen standts geweßen v. würdt Zu E. E. Zunfft der Beckhen dienen. Jur. den 23. Martÿ 1647.

Jean Philippe Sachs achète en 1652 la maison voisine à l’ouest (ancienne maison de Jacques Barth) qu’il réunit à la sienne.

Jean Philippe Sachs se remarie en 1672 avec Anne Chrétienne, veuve du pâtissier Nicolas Allheilig : contrat de mariage, célébration
1672 (30. Apr.), Chambre des Contrats, vol. 539 f° 255
(Prot. fol. 86 – Eheberedung) Hannß Philipß Sachß der Pastetenbeckh Burger Zu Straßburg alß hannß mit assistentz H Johann Werner Sattler deß Postverwalthers seiner Kinder Vogts an einem,
So dann Anna Christina Weÿl. Niclaus Allheÿligen geweßenen Pastetenbeckhen nunmehr seel. nachgelaßene Wittib alß Hochzeiterin mit beÿstand H. Michael Braunen deß Weißbeckhen ihres Curatoris und diebolt Hummels auch Weißbeckhen ihres Schwagers, alle Burger alhier am anderntheil

Mariage, Saint-Thomas (luth. p. 28, n° 115)
1672. Dom. Rogate et Exaudi den 12. v 19 Maÿ Joh: Philip Sax der Pastet. beck undt burg. allhier vndt Anna Christina weÿl. Niclauß Alheiligs gewesenen Pasteten beck vnd burgers wittib. Eingesegnet Zu St. Thomæ Donnerstag den 23. Maÿ (i 16)

Le pâtissier Nicolas Allheilig épouse en 1655 Anne Chrétienne, fille du boulanger Matthieu Hügel
Mariage, Saint-Thomas (luth. f° 23-v)
1655. Eâdem [Festo Paschalis d. 15.t Aprilis] Nicolaus Allheilig der Pastetenbeck, Nicolaus Allheilig des Pastetenbeck. v burgers alhier Ehelicher Sohn, J. Anna Christina Matthie Hügels des Weißbecken vnd burgers (alhie) Eheliche Tochter. Copulitt d. 24.t Ap. JS Peter Zu St (-) (i 27)
Proclamation, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 72, n° 11) 1655. Eodem Pasch. Festo Nicolaus Allheilig der Pastetenbeck, Nicolai Allheilig des Pastetenbecken vndt burgers alhier ehelicher Sohn,vndt Jungfrau Anna Christina Matthiæ Hüegels des Weißbecken vndt burgers alhie eheliche Tochter. Copulabantur Zinst. d. 24. Aprilis Zu Sct. Thomas (i 83)

Anne Chrétienne Hügel fait dresser l’inventaire de ses apports dans une maison rue du Bouclier. Elle sera héritière pour un tiers des biens dont sa mère Catherine Schædel a la jouissance viagère. L’actif s’élève à 1 045 livres, le passif à 192 livres.
1672 (1.6.), Not. Ursinus (Jérémie, 60 Not 42) n° 7
Inventarium über Frawen Annæ Christinæ Hügellin Zu H Johann Philipß Sachßen, Pastetenbecken undt Burgern alhie, Ihrem ietzigen lieben haußwürth in den Ehestandt zugebrachte Nahrung auffgerichtet 1672. (…) durch Fraw Annam Christinam Mit beÿstand deß Ehren vnd vorgeachten herrn Michael Braunen Weißbecken vndt Burgers alhie, Ihres noch ohnentledigten vogts, wie auch deß Ehrenhafften Theobald Hummels ebenmäßig weißbecken vnd Burgers alhie, Ihres Schwagers (…) So beschehen auff Sambstag den 1.t Junÿ A. 1672.
Inn einer alhier in der Sttt Straßburg inn der Schildts gaß gelegener behaußung H hanß Adam Eißenschmid Stattschrbn Zu Beel eigenthümlich gehörig, der Fr. aber Lehnungs weiß bewohnt ist befund. word. wie volgt
Inn der obern Vorden Stuben. Inn der obern hindern Stuben, Inn der mittlern hindern Stuben, vor dießer Stuben, Inn der Cammer B, Inn der vndern Stuben, Inn der vndern Kuchen, Il vndern haußöhren, Im Keller
Sa. haußraths 463, Sa. früchten 90, Sa. Weins vnd der Vaß 47, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 117, Sa. Guldinn Ring 34, Sa. der Baarschafft 225, Sa. Schulden 67, Summa summarum 1045 lb – Schulden 192, Nach deren Abzug 853 lb
Wÿdemb So Frau Catharina Schädlerin, Weÿl. H Mathÿs Hügels, geweßenen weÿßbecken und Burgers alhie seel. hind.laßene Wittib, d. fraw Mutter noch ad dies vitæ wÿdembs weÿß Zu genießen hatt, ahne ihren Eigenthumb aber der Frn ein dritter theil gehörig
Wÿdemb So die Fraw auß voriger Ihrer Ehl. nach Zugenießen hatt. Vermög deß, über H. Nicolai Allheÿligs geweßenen Pastetenbecken vndt Burgers alhie d. fraw vorigen haußwürths seel. verlaßenschafft auffgerichteten Inventarÿ
Conclusio finalis Inventarÿ 945 lb

Jean Philippe Sachs fils rachète les parts de ses cohéritiers. Il épouse en 1692 Anne Barbe Weissheyer, fille du maire de Dorlisheim : contrat de mariage, célébration

Eheberedung – zwischen dem Ehrenhafften Herrn Johann Philippß Saxen, Pastetenbecker Vndt bereits Burger Alhier, Weÿland deß Ehrenvest Wohl vorgeachten vndt Weißen herrn Johann Philipps Saxen deß älttern auch geweßenen Pastetenbecken burgers vndt E. E. Kleinen Rhats Allhier Altten Beÿsitzers hinderlaßener Ehelicher Sohn alß Hochzeittern, an Einem, So dann der Viel Ehr vndt Tugendsamen Jungfrauwen Annæ Barbaræ Weißheÿrinn des Ehrenhafften vnd Vorgeachten herrn Wolffgang Weißheÿers Wohlverordneten Burgermeisters Zue Dorlißheim Eheleiblicher dochter alß Hochzeiterin Andern theils (…) Donnerstags den 29. Novembris Anno 1691, (unterzeichnet) Hannß Phillipp Sachs, ABW

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 30-v n° 188)
1692. Eod. [Dom. Jubilate] Seind Zum II mahl ausgeruffen Worden Johann Philipp Sachs Pasteten beck Weiland Joh: Philipp Sachsen E. E. Kleinen Raths Beÿsitzers auch Pasteten Becken nachgel. S. Jfr. Anna Barbara Wolffgang Weißheiers Burgermeisters Zu Dorlißheim hiesiger Herrschafft ehel. T. Sind den 7.ten Maji Würcklich copulirt Worden. (unterzeichnet) hannß Philipp Sachs als hochzeitern, A der hochzeiterin Zeichen (i 31)

Fille du vigneron Wolff(gang) Weissheyer, Anne Barbe devient bourgeoise par son fiancé Jean Philippe Sachs.
1691, 4° Livre de bourgeoisie p. 604
Anna Barbara Weißheÿerin von Dorlißheim Wolff Weißheÿers des Rebmans daselbst Ehel. tochter, empfangt das burgerrecht von Joh: Philipp Sachßen dem Pastetenbeckh, vndt burgern allhier, als deroselben Verlobten, gratis, ist annoch ledigen standtes, Vnd wird Zu E. E. Zunfft der becken dienen. Prom d. 28. dito [9.br] 1691.

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans les deux maisons voisins propres au mari ; ses apports s’élèvent à 699 livres, ceux de sa femme à 209 livres.

1692 (30.6.), Not. Theus (Philippe Henri, 59 not 24) n° 796
Inventarium vndt Beschreibung aller Vndt jeder haab, Nahrung Undt güettere, so der Ehrenhaffte Herr Johann Philipp Sax Pastetenbeck, Vndt die Viel Ehren vndt tugendsame Fraw Anna Barbara, gebohrne Weißheÿerin, beede Eheleütt vndt burgere Alhie einander in ihren ohnlängst mitteinand. angetrettenen Ehestandt für vnverändert würcklich Zugebracht haben, Welche Zur Verhütung all über*achtigen streits, Wie auch jedes das Seinige in deß andern gegen Wahrt vorgewießen vnd angegeben (…) Actum in der Königlichen Freÿen Statt Straßburg in beÿsein der Ehrenvest Fürsichtig Vnd Weiße auch Vorgeachten herrn Philippß Küblers, E. E. Großen Rhats alhier Nunmahligen Wohlmeritirten Beÿsitzers auf Ihr d. Frawen uf sein H. Saxen seitten aber H Georg Gollen, handelßmanns vndt burgers alhier, seines leiblichen Schwagersn Montags den 30. Junÿ Anno 1692.

In einer der Statt Straßburg in der Kuttelgaßen gelegenen, Ihme H Saxen Eigenthümlich gehörigen vndt hernach beschriebenen Behaußung befunden worden wie volget
Sa. haußraths M 174, F 129, Schiff und geschirr Zum Pastetenbecker Handwerck gehörig M 27, Silber geschirr und Geschmeid M 2, F 18, Guldinen Ring F 13, Baarschafft M 49, F 3
Eigenthumb ane Behausungen (M.) Item hauß v. hoffstatt, gemeinschafft deß höffleins, bronnen v. cloac, mit allen andern deren gebäuden, begriffen, Weitten, Rechten, Zugehörden v. gerechtigkeiten gelegen alhier Zue Straßburg in der brüh: od. Kuttelgäßlein, ane d. fischmarckt, eins. neb. weÿl. hanß Michael Stattmanns, deß Tabacmachers v. burgers alhier, sel. hind.blieb. with. anders. neb. nechst hernach volgend. behaußung gelegen, hind. auff Mstr Martin Wolffend. d. Kübler v. burger alhier stoßend. Davon gefallen jährl. 5 fl. Wehrungs Zinß auf Thomæ Apli. dem Stifft St. Thomæ alhier wid.lößig mit 100 fl. ermelter Wehrung. Und dann 15 ß d Zinß jährlich auf Michaelis weg. deß durchbruchs auf alhiesig. d.thurn, von dießem v. volgendem hauß, thut hiehero die helffte 7 ß 6 d. Sonst über jetzgemelte beschwerden, freÿ, ledig v. eig.
(M.) Item hauß v. hoffstatt sampt j. gemeinen höfflein v. bronnen auch allen andern gebäwen begriffen, Weitt. Recht. Zugehörd v. gerechtigkeit gelegen alhier Zu Straßb. vnd. am Fischmarckt im brüh: od. Kuttelgäßlein eins. neb. Phil. Gißen deß barchethändlers Nachkomm. nahmens Johann Bahnen auch barchethändlers v. burg. alhie, and.s. neben Vorher beschrieb. behaußung, hind. auf Martin Wolffender d. Kübler stoßend, Von dißem hauß gibt mann jahrs auf Bartholomæi gemeiner Statt j ß bod. Zinß, Weitters auf allhießig. d.thurn an 15 ß d deß durchbruchs weg. die helffte thut 7 ß 6 d. Mehr 3 lb 9 ß d . Zinß jahrs auf Matthiæ dem Stifft St Thomæ alhier, ablößig in hauptgut mit 69. lb d. Ferner soll Er H Joh: Phil. annoch seinem mittlern brudern Johanni auf beede häußer, über abzug j lb d so Er Ihme schuldig, p rest an deßelben Antheil 19 lb d, Item H Georg Gollen dem handelßmann soll mann auch noch auf beeden häusern in Capitali 450 fl. thun 225. lb, sonsten seindt gedachte beede häußer über obenangeregte beschwerd. freÿ ledig v. Eigen, vndt dißmahlen gantz ohnpræjudicirlich beÿ dem præcio, wie Er H. Hanß Phil. Sax selbige von seinen Geschwisterd. Eigenthümlich übernommen nemblichen mit d. alt. beschwerd. pro 787 lb. Über abzug aber vorher specificirter darauf annoch hafftenden beschwerd. (welche in capital Zusammen werffen 381. lb 10 ß d) v.bleibt per rest noch in außwurff Zuebring. übrig allein 406. lb d
Über das neben Bahnen nunmehr gelegene hauß besagt j. teutsch. perg. Kauffbr. mit der Statt Straßb. anhangendem Contract Insigel v.wahrt dat. d. 22. feb. A° 1632. mit alt. N° 1 et 2
Über das neben Stattmännisch. Wit. geleg. hauß aber ist v.hand. 1 p.gam. Kauffbr mit d. Statt Straßb. anhangendem Cancel. Contract Insiegel v.wahrt de dato d. 9. 9.bris A° 1652. mit alttem N° 3 Dabeÿ i. ältter teutscher p.gam Kauffbr. mit d. Statt Straßb. anhangendem Contract Ins. dat. d. 29. Aug. A° 1636 mit alt. Nis 1 & 3. So dann ettlich abgelößte Zinß: v. j. Gantkauffbrieff
Sa. Eigenthums ahne Behaußung M 406, Pfenningzinß hauptgüettere M 56 lb, Schulden in die Nahrung zuegeltend M 23, Summa summarum M 740 lb, F 209 lb – Schulden aus der Nahrung Zubezahlend M 16, Nach deren Abzug 699 lb

Anne Barbe Weissheyer meurt en 1693 en délaissant pour uniques héritiers ses parents. L’inventaire décrit la maison de la même manière que ci-dessus.

1693 (1.7.br), Not. Theus (Philippe Henri, 59 not 25) n° 825
Inventarium und Beschreibung Aller Vndt Jeder Haab, Nahrung Vndt güettere, so weÿland die Viel Ehren und Tugendsame Fraw Anna Barbara, gebohrne Weißheÿerin, deß Ehrenhafften Herrn Johann Philipp Saxen, Pastetenbecken, vnd burgers alhier geweßene geliebte Eheliche haußfrau, nach Ihrem den 17. Aprilis diß Zue End gemeltten Jahres auß dießer Zergänglichen Weltt genommenen seeligen hinscheiden, hinder Ihro verlaßen, Welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren hernachgemeltter Ihr der seelig abgeleibten Fraweb geliebte Elttern und ab intestato hinderlaßene Frembder Erben, durch vor Ehrengemeltten Hn Saxen den hinterbliebenen Wittibern mit beÿstand herren Georg Gollen handelßmann Vnd burgers allhier seines leiblichen Schwagers (…) Actum in der Königlichen Freÿen Statt Straßburg dienstags den 1. Septembris Anno 1693.
Die seelig abgeleibte Eingangs gemelte Frau Anna Barbara Saxin hat ab intestato Zu Erben hinderlaßen ihre geliebte leibliche Elttern Nahmentlichen den Ehrenhafften vndt Achtbaren Herrn Wolffgang Weißheÿern, altten Burgermeister Zue Dorlißheim vnd die Ehr und Tugendsame Fr. Maria gebohren Salonin, beede Eheleütt vnd Burgere zue Dorlißheim, so beede persönlich und beneben Ihnen auch in Ihrem namen Zuegeg. der Ehrenvest, Vorgeacht vnd Weiße herr Georg Sigmund Braunsmänttel, Zinngießern vnd E. E. Kleinen Raths alhier ietzmäligen Wohlmeritirt Beÿsitzer

In einer der Statt Straßburg in der Brüh: oder Kuttelgaßen gelegenen, hiehero vnd Zwat dem H. Wittiber unverändert gehörigen vndt hernach beschriebenen Behaußung befunden worden wie hernacher volget
Ahne haußrhat. Auf d. obern Bühnen, In d. Cammern A, In d. Cammern B, In dem obern Stüblein, In d. Cammern C, In d. Cammern D, In d. Cammern E, Vor dießer Cammer, In d. obern od. Wohnstub, In d. Nebens Stuben, In d. Küchen, Vnd im Sommerhauß, Im vndern Haußöhren, In d. Backstuben, Im Keller, Im Nebens Keller
Sa. haußraths W 96, E 83, T 11, Schiff und geschirr Zum Pastetenbecker Handwerck gehörig W 18, Silber geschirr und Geschmeid W 2, E 8, Guldinen Ring Z 11, Baarschafft W 33 E 17 T 16, pfenningzinß hauptguth 6
Eigenthumb ahne Behausungen dem H. Wittiber Unverändert gehörig (W.) Item hauß vndt hoffstatt, gemeinschafft deß höffleins, bronnen vndt cloacs, mit allen andern deren gebäuden, begriffen, Weitten, Rechten, Zugehörden v. gerechtigkeiten gelegen alhier Zue Straßburg in der brüh: od. Kuttelgäßlein, ahne dem fischmarckt, einseit neben weÿland Hanß Michael Stattmanns, deß Tabacmachers v. burgers alhier, seel. hinderbliebenen Wittibin. anders. neb. nechst hernach volgend. Behaußung gelegen, hind. auff Meister Martin Wolffender d. Kübler v. burgern alhier stoßend. Davon gefallen jährl. 5 fl. Wehrungs Zinß auf Thomæ Apostoli dem Stifft St. Thomæ alhier wid.lößig mit 100 fl. ermelter Wehrung. vndt dann 15 ß d Zinß jährlich auf Michaelis wegen deß durchbruchs auf alhiesigen Pfenningthurn, von dießem vndt volgendem hauß, thut hiehero die helffte 7 ß 6 d.
(W.) Item hauß vndt hoffstatt sampt einem gemeinen höfflein vndt bronnen, auch allen andern gebäwen begriffen, Weitten, Rechten, Zugehörden v. gerechtigkeitten gelegen auch alhier Zu Straßb. vnd. am Fischmarckt im brüh: od. Kuttelgäßlein eineit neben hievor beschriebener behaußungn anders. Johann Bahnen dem Barchethändler vndt burgern alhie, hinden auf Martin Wolffender d. Kübler stoßendt, Davon gibt mann Jahrs auf Bartholomæi gemeiner Statt 1 ß boden Zinß, Weitters auf allhießiger Pfenningthurn ahne 15 ß d die helffte deß durchbruchs halben thut 7 ß 6 d. Mehr 3 lb 9 ß d . Zinß jahrs auf Matthiæ dem Stifft St Thomæ alhier, ablößig in hauptgut mit 69. lb d. Welche vorhergehende auf gedachten beeden häußern annoch hafftende alte Beschwerden Zusammen belauffen in Capital nemblichen auf 137 lb 10 ß. Indeme der Wittiber bemelte beede häußer mit seinen leiblichen Geschwisterden biß A° 1691 ohngethelit gewesen, von denselbigen pro 13 fl. Eigenthümlich übernommen nemblichen alß werden Selbige anietzo auch in solchem preiß hiehero gebracht thun 650 lb. d. Dauon aber ist ferner Abzuziehen waß Er seinem mittlern brudern H. Johanni Saxen so Zue Bischweÿler der Zeit sich in diensten auffhalttet, darauff capitaliter p rest annoch schuldig ist, nemblichen 14 lb s So dan was derselbe auch seinem leiblichen Schwagern H Georg Hollen dem handelßmann und Burgern allhier alß Fr. Margarethæ gebohrenn Saxin sein H Joh: Philippß leiblichen Schwester Ehevogten im hauptguth (…) 225 lb, Welche nechst Vorhergemelte beede posten Zusammen thun 239 lb. Über deren Abzug bleiben annoch p. rest in Außwurff Zubringen übrig 411 lb
Über letztgemeltes neben Bahnen nunmehr gelegenes hauß besagt j. Teutsch. pergamentener Kauffbrieff mit d. Statt Straßb. anhangendem Contract Insigel v.wahrt datirt d. 22. feb. A° 1632. mit alt. N° 1 et 2 signirt
Über das neb. Stattmännisch. Wittib gelegene hauß aber ist vorhanden 1 p.gam. Kauffbr mit d. Statt Straßburg anhangendem Cancelleÿ Contract Insiegel v.wahrt de dato d. 9. 9.bris A° 1652. mit altt. N° 3 vermerckt. Dabeÿ i. ältter teutsch. p.gam Kauffbr. mit d. Statt Straßb. anhangendem Contract Ins. datirt d. 29. Augusti A° 1636 mit alt. Nis 1 & 3. So dann ettlich abgelößte Zinß: v. j. Gantkauffbrieff
Sa. Eigenthums ahne Behaußung W 411, Schulden in das Erb zuegeltend W 11, T 14, Ergäntzung d. Erben unverändert (45, abzug 1, rest) 44
Eheberedung (…) Donnerstags den 29. Novembris Anno 1691

Jean Philippe Sachs se remarie en 1700 avec Anne Marguerite Krieger fille de Jean Jacques Krieger : contrat de mariage, célébration
1700 (4.11.), Not. Scherer (Jean Louis, 53 Not 9)
Eheberedung Hn Johann Philipp Sachßen Pastetenbecks Jgfr. Annæ Margarethæ Kriegerin. Donnerst. d. 4.t Novembris 1700.
zwischen dem Ehren: und Vorgeachten Hn Johann Philipp Saxen, Pastetenbecken und Burgern alhier, alß hochzeiter an einem,
und dann d. Ehrn: und tugendsamen Jungfrawen Annæ Margarethæ Kriegerin, weÿl. des Ehren: und Mannhafften hannß Jacob Kriegers, gewesene Statt Constablers und feürwerckers alhier ehelicher hinderlaßener Tochter als des Jungfraw hochzeiterin anden theils
Straßburg Donnerst. d. 4. 9.bris 1700 (unterzeichnet) hannß Philipe Sachs als hochzeiter, o sig: der Jfr. hochzeiterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 113, n° 555)
Mittw. d. 8. Xbr. wurd. nach ordentlicher außruffung copulirt Johann Philipp Sachs d. Pastetenbeck v. Burger allhier v. J. Anna Margaretha, weil. Johann Jacob Kriegers des geweßenen Constablers allhier nachgelaß. ehl. tochter (unterzeichnet) hannß Philipp Sachs als hochzeiter, q der hochzeiterin hand Zeichen (i 112)

Jean Philippe Sachs se remarie en 1706 avec Marie Salomé Ferber, veuve de David Ulric Mann, pharmacien à Freudenstadt. Le pasteur de Willstätt Jean Adolphe Ferber, père de la mariée, est témoin.
Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 170-v n° 779)
1706. Mittwoch den 22.t 7.mbr. Seind nach 2. mähl. Proclamation ehl. copulirt worden Joh: Phil. Sachs der wittwer, b. u. Pastetenb. allhier, und Fr. Maria Salome, weÿl. f. David Ulrich Manns, geweßenen Apotheckers in der freudenstatt hinterl. Wittib (unterzeichnet) hannß Phillipp Sachs als hochzeiter, Maria Salome sachßin als hochzeiterin, M. Joh: Adolph Ferber Pfarrer Zu Willst. Vatter, Geörg Goll alß Schwager (i 170)

Native de Willstätt, Marie Salomé Ferber devient bourgeoise par son mari cinq mois après son mariage
1707, 4° Livre de bourgeoisie p. 765
Maria Salome Färberin V. Willstätt, empfangt d. burgerrecht V. ihrem Mann Joh: Philipp Sachß P. 2. gold fl. 16. ß. Wird beÿ denen becken dienen, P. d. 14. Dito [febr:] 1707

Jean Philippe Sachs meurt en mai 1716 après avoir institué pour unique héritière testamentaire (sa sœur) Marguerite Sachs, veuve du marchand Georges Goll. Les experts estiment la maison à 750 livres. La masse propre à la veuve est de 270 livres. L’actif des héritiers et de la communauté s’élève à 633 livres, le passif à 414 livres

1716 (3.6.), Not. Scherer (Jean Louis, 53 Not 8)
Inventarium über Weÿl. des Ehrenvesten und vorgeachten Hn Johann Philipps Sachsen, Pastetenbecks und Burgers Zu Straßburg seel. Verlaßensch. auffgerichtet in Anno 1716.
Inventarium und Beschreibung aller und jeder Haab, Nahrung und Güthere, liegend: und fahrender, so weÿl. der Ehrenveste und vorgeachte H Johann Philipps Sachß, gewesener Pastetenbeck undt Burgern alhier Zu Straßburg nach seinem d. 12.ten Maÿ dießes lauffenden Jahrs aus dießer Trübsaamvollen Weltt genommenen tödlichen Hientritt, hinderlaßen, Welches auff geziemendes Erfordern und Begehren des Wohl Ehrenvesten und Großachtbahren Hern Joh: Niclaus Sederers, vornehmen Handelsmanns und Burgers alhier, als geordnet und geschworenen Curatoris der hernach benannten per Testamentum instituirten Erbin, durch die Ehrn: und tugendsame fraw Maria Salome gebohrne Ferberin, die hinterbliebene Wittib (geäugt und gezeigt) Mittw. d. 3.ten Junÿ A° 1716.
Der Seelig abgeschiedene Herr hat per Testamentum Nuncupativum Zur eintzigen Erben verlaßen die Viel Ehrn: und tugendreiche fraw Margaretham Gollin gebohrne Sachßin, weÿl. Hn Georg Gollen gewesenen Handelsmanns und Burgers allhier sel. hinderlaßener Fraw Wittib, welche mit vorbenanntem Hn Sederer bevögtigt, in deßen Nahmen H Joh: Mich: Schweighäußer d. Specerirer dero Tochtermann weilen der Curator verreiß. müß. dem Geschäfft beÿgewohnt hatt.
Copia der Heüraths Verschreibung vid. Protocoll. meum I.mum
Copia Testamentum nuncupativi habetur in Protoc: meo 2.do
Bericht quære in fine

In einer in der Kuttelgaßen gelegenen in diese Erbschafft gehöriger Behausung sich befund. hatt
Schrein: und Höltzernwerck. Auff der Obern Bühn, In d. Cammer A, In d. Soldatten Cammer, In der Cammer B, In der Cammer C, In der Cammer D, In der Wohnstuben, In dem Mittlern haußöhren, In der Back Stub, Im undern Haußöhen, Im Keller
Sa. haußraths W 19, E 104, Leerer faß und Bütten E 7 ß, Schiff und geschirr Zum Pastetenbecken handwerck gehörig E 14, Brennholtz 15 ß, Silber geschirr und Geschmeid W 1, E 9, Guldene ring W 6, E 1
Eigenthumb ahne Behaußungen (E.) Erstm. I. Behaußung u. Hoffstatt, gemeinschafft des Höffleins, bronnens, und S. V. Clöacs m: allen d.ren andern Gebäuwen, Begriffen, Weithen, Zugehörden, Rechten und Gerechtigkeiten, allhier in der St: St: im Brüh: oder Kuttel Gäßl. am Fischmarckt gelegen, ein S: neben H Philipp Jacob Büchen des Handelsmanns seel. W. u. E.E. die ander Seit neben nachbeschriebener Behaußung, hinden auff Meister Martin Wolffender den Kübler stoßend, Davon gehen jahrs 50 fl. Wehrungs Zinnß auff Thomæ Apostoli dem Stifft Zue Thoman alhie, ablößig mit 100 fl. Wehrungs Cap: so thut 52 lb. 10. ß d. Weiter 7 ß 6 d ane 15. ß d Zinnßt dieß Behaußung, dm Pfenningthurn allhier, wegen gethanen durchbruchs, von dießem jnn folgendes hauß Jährlichen termino Michaelis trifft Zue doppeltem Capital gerechnet 17 lb 10 ß d
(E.) Item Hauß und Hoffstatt sampt der Gemeinschafft des Höffleins und Bronnens, auch allen anderen Gebäuen, begriffen, weithen, Zugehörden, rechten und gerechtigkeiten auch allhier Zue Straßburg Im Brüh: oder Kuttel Gäßlein am Fischmarckt, neben vorgeschriebener behaußung einer seits und die andere Seit neben Benjamin Frantzen dem Barchet Krämer gelegen, hinden auff obgedachten Martin Wolffender stoßend, Hievon fällt gemeiner Statt auff Bartholomæi 1. ß d Zue Boden Zinnß, So gehen auch gemeiner Statt Pfenningthurn 7 ß 6 d ane 15 ß d wie von vorbeschriebenem Hauß wegen des durchbruchs Inn beede Behausungen, Jahrs auff Michaelis thur beedes Zue Capital ohnvergreifflich 17 lb. Weiters gehet 3. lb 9 ß jahrs auff Mathiæ Apostoli Zue Zinnß dem Stifft S Thomæ allhier, so wiederlößig in Hauptgut mit 69 lb d. Im übigen ist dieße Behausung, außer nachgesetztem Capital, so auff beede Häußer veresichert, freÿ, leedig und eÿgen. Endlichen Zinnß man auch noch ferners vorgeschriebenen beeden Behausungen Jahrs auff d. 6.to Maÿ 4 lb d Fr. Margarethæ Gollin der Erbin, so in hauptgut abzustoßen mit 100 lb. Summa vorgeschriebener Onerum thut 235. lb 10 ß d. Und sich solche Behaußungen durch die Statt geschwohren Werckleüth, vermög eingelüfferten Zeduls, Vor Voll angeschlagen worden pro 750. lb Über Abzug aber der gemelten beschwehrt wird allhie annoch auszuwerffen 496 lb 10 ß.
Über das erstere neben H. Philipp Jacob Büchels seeligen W. und Erben gelegene Hauß, sagt ein teutscher pergamentener Kauffbrieff, mit der St: St: C.C. St: Ins. verwahrt de dato 22.t Febr. A° 1632. mit N° 1 notirt. So besagt auch ein dergleichen Kauffbrieff über das Letzt beschriebene Hauß, deßen datum d. 9.to 9.bris A° 1652. Warbeÿ ein alter teutscher pergamentener Kauffbrieff mit gleichförmigen Innsiegel verwahrt datirt d. 29 t Augusti A° 1636. Ferner ein pergamenter Ganth Kauffbrieff sampt etlichen abgelößten Zinßbrieffen, Alles mit N° 2. bemerckt und darbeÿ gelaßen. Summa Eigenthums ane Behaußungen, So der Erben ohnverändert 496.
Eigenthumb ane Liegenden güthern Im Sandter Bann (W.) 13. Schulden Ins Erben zugeltend E 6 W 100
Ergäntzung der Wittib alienirten ohnverändert Nahrung, Vermög des durch H. F. W. Wildermuth den hochgräffl. Hanaw Liechtenberg. Landschrbr. Zu Willstett den 30. 8.bris A° 1706. verfertigten Theilreg. hatt die Wittib von weÿl. frn. Anna Maria gebohrner Köbelin F, M. Joh: Adolph Ferbers, Pfarrers Zu Willstett gewesener Hausfrauen als jhrer geliebt. Mutter seel. ererbt, (131, abzuziehen 2, rest) 128
Summa summarum W 270 lb, E 633 lb – Schulden 414 lb, Nach Vergleichung 218 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 599 lb
Wÿdumb So der verstorbene H. seel. ad dies vitæ gnoßen. Der seelig verschiedene Herr hat von weÿl. fn: Margaretha gebohrner Kriegerin seiner Zweÿten hausfrawen seel. über die ausgelüfferte Natural posten biß in sein seeligen Ende wÿdumsweiße Zugenißen gehabt, davon anjetzo das Eigenthumb auff fraw Annam Ursulam Kriegerin Mstr. Joh: Christoph Stahlen des Schneiders und Burgers allhier ehel. Hausfraw, verfallen, 110 lb
Abschatzung d. 28.t Maÿ anô 1716. Weÿlandth deß Ehrenhafften vnd bescheiten H: hanß Philippus Sackhs, pasteten beckh: Seel: hinder laßenen Frau witib Vnd Erben, ist Eine behaußung Alhier in der Statt Straßburg in der Lungen gaß, gelegen, Einseit neben Min Frantz Ander seith Neben: H. hanß Jacob Hauckh, hinden Auff: H schnehacker biersieter Stoßent welche behaußung hoff, hoffstatt, Zweÿ gewölbt Keller höffel Ein gemeiner brunen sampt Aler Ihrer Recht, vnd gerechtigkeith wie solches durch der Statt geschwornen werckhleüthe in der besichtigung befunden vnd dem Jetzigen Preiß Nach angeschlagen wirt, vor und umn Ein taussent Fünff Hundert Gulten. Bezeichnüß durch der Statt Straßburg geschwohr. Werckhleüthe, Jacob Staudacher werckh Meister des Maur hofs. Jacob schuller Werck Meister des Zimmer hoff, Michel Ehrlacher Werck Meister deß Minsters

Marie Salomé Ferber se remarie en 1717 avec le charpentier Michel Bindenschuh : contrat de mariage, célébration
1717 (7.5.), Not. Lang (Jean Henri l’aîné, 27 Not 52) n° 360
Verglichene Heüraths Puncten Zwischen dem Ehrenvest Wohlgeachten Herrn Michael Bindenschuh, Zimmermann vnd E. E. Kleinen Raths altem Beÿsitzern burgern Zu Straßburg, als hochzeitern An einem
So dann der Viel Ehren und Tugendreichen Frawen Maria Salome Saxin, Gebohrner Ferberin, Weÿl. Herrn Johann Philipp Saxen, Geweßenen Pastetenbeckers und Burgers alhier seel. nachgelaßener Wittib als der Hochzeiterin Am Andern theil
Actum Straßburg in fernerem beÿsein H. Lorentz Leÿtels, Kupfferschmidts, seiner Kinder Geschwornen Vogts, auff sein deß Bräuttigambs (Seilen) Freÿtags den 7. Maÿ Anno 1717
Michael bindenschuh alß hochzeiter, Maria Salome sachßin geborne Ferberin als hochzeitterin

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 31-v)
1717. Fest. Trinitat. et Dom. I. post Trinit. Proclamati sunt H Michael Bindenschuh der Zimmer Mann, auch E. E. Kleinen Rahs Alter Beÿsitzer allhier und Fraw Maria Salome weÿl. H Johann Philipp Sachß, gewesenen Pasteten Becken und Burgers allhier nachgelaßene Wittib. Copulati sunt Mittw. d. 2.ten Junÿ (unterzeichnet) Michael bindenschuh alß hoch Zeiter, Maria Salome als hoch Zeitterin (i 36)

Marie Salomé Ferber, veuve de Jean Michel Bindenschuh, meurt à Brumath en 1755. Elle délaisse les enfants de son fils aîné chirurgien à Brumath et son fils cadet, propriétaire de la maison, tous deux issus de son premier mariage avec Ulric David Mann. L’actif de la succession s’élève à 416 livres, le passif à 167 livres.
1755 (10.6.), Not. Marbach (Ph. Jacques, 33 Not 28) n° 387
Inventarium über Weÿl. Frauen Maria Salome Bindenschuhin gebohrener Färberin weÿland Herrn Johann Michael Bindenschu, geweßenen Zimmermanns undt E. E. Kleinen Raths alten wohlverordneten Beÿsitzers längst seel. nachglaßener Wittib nun auch seel. Verl. auffgerichtet in Anno 1755. – welche am H: Grünen donnerstag so da ware der 28.ten des Monaths Martÿ in fürwährendtem 1755.sten Jahre zu Brumath dieses Zeitliche mit dem Ewigen Verwechselt, nicht nur allhie Zu Straßburg alß auch Zu ermeldtem Brumath (…) hinter Ihro Zeitlichen verlaßen – So geschehen allhier in der Koeniglichen Statt Straßburg Montag den 16. deß Monaths Juny A° D.ni 1755
Denominatio hæredum, Die nun in Gott ruhendte Frau Eingangs benandt, hat ab intestato zu Ihren rechtsmäßigen Erben verlaßen, wie volget Nahmentlichen und I.mo Weÿl. Hn Johann Adolph Mann, den geweßenen Chirurgi vndt burgers zu Brumath hochfürstl. Hanau Lichtenbergischer Jurisdiction vndt burgers daselbsten seel. nach Todte verlaßener 2. Söhn benandlichen den Ehrengedachten und Kunsterfahrenen H. Philipp Jacob Mann auch Chir: undt burger zu ermeltem Brumath, wie auch H. Johann Adolph Mann, den Kürßner undt burger zu Cronweißenburg, beede der verstorbenen Fr. seel. Zu Erben verlaßene Enckele, welche beeder beÿ solcher Verlaßenschafft Inventur allhier Persönlich Zugegen geweßen. Weilen aber diese beede Enckele vndt Erben allhier ohnverburgert Sein, Alß ist auß Mittel Es E. Kl. Rath Memoriales de dato 9.ten Aprilis 1755. Nahmens dererselben Zu solchem Geschäfft gn. deputirt vndt Abgeordnet worden der Wohl Ehren: Veste undt weise Herr Georg Friedrich Roggenbach, der Gastgeber zum Schw: bähren wie auch E. E. Großen Raths alten dermahlen aber wohlermelten E. E. Kl. Raths dermahliger wohlverdienter beÿsitzer, So beneben seinen Principalen solchem Geschäfft Persönlich beÿgewohnet hat, So dann 2.do den wohl Ehren: und vorgeachten Herrn Johann Gottfried Mann, den Pastetenbeckh vnd burger zu Straßburg, der abgeleibten Frauen Sohn, welchem Sie beneben dem vorgedachtem verstorbenen Sohn, mit auch weÿl. herrn Ulrich David Mann, dem geweßenen Apothecker vndt Burgern Zu Freudenstadt, deroselben ersten Ehemann seel. ehelichen Erzeuget und nach Todt Zu Ihren rechtmäßigen Erben verlaßen hat, Und Zwar Sie die beede Enckele nomine defuncti Patris Zu der Einen Ine den nachbemelten Sohn aber zu der Zweyten Helffte concernirendt

Inn einer ahne der sogenanndte Kuttelgaß gelegen in solche Verlaßenschafft nicht sondern herrn Johann Gottfried Mann dem Pastetenbecken beckh dem dießorts Sohn eigenthümlich zuständigen behausung
(Documenta) Kostgeld und Leichen Costen
Wÿdumb Welchen die abgeleibte fr. seel. von weÿl. herrn Johann Philipp Sachßen dem geweßenen Pastetenbecken und burgern zu Straßburg dero 2.ten Ehemann zufolg durch weÿl. H. Johann Ludwig Scheerer sub dato 10. maÿ 1716 aufgerichtetn Testam: nuncupativi
Wÿdumb So die Verstorbene fr. seel. auß weÿl. herrn Johann Michael Bindenschuh deß gewes. zimmer: meister Ihres 3.ten Ehemanns Verl.t lebtägig zu genießen gehabt
Norma hujus inventarii, hausrath 49 lb, Lähren faßen 4 lb, silbers 3 lb, goldene ringe 3 lb, schulden 356 lb, summa summarum 416 lb – Schulden 167 lb, Compensando 249 lb, Stall summa 409 lb

Marie Marguerite Sachs meurt en décembre 1729, l’inventaire de ses biens est dressé en 1730.
Ses filles Marie Madeleine et Marie Dorothée, devenues seules propriétaires lors du partage vendent la nue propriété à Marie Salomé Ferber, veuve de Jean Philippe Sachs, la jouissance viagère de la maison au fils de cette dernière, le pâtissier Jean Geoffroi Mann.

1740 (11.4.), Chambre des Contrats, vol. 614 f° 208
Fr. Maria Magdalena geb. Gollin H. Jacob Dürninger des Jüngern handelsmanns und E.E. kleinen Raths alten beÿsitzers eheliebste und erstged. H. Dürninger als gewalthaber Fr. Mariæ Dorotheæ geb. Gollin weÿl. H. Francisici Brackenhoffer wittib, Fr. Maria Salome geb. Färberin weÿl. Johann Michael Bindenschuh des Zimmermanns ohnbevögtigte wittib unter assistentz H. Friedrich Thomas Alberti hochfürstl. Heßen: Hanau: Lichtenbergischen Kirschenschaffners beeder Oberämter Lichtenau und Willstätt ihres H. vettern
in gegensein Johann Gottfried Mann des Pastetenbecks, ihr Bindenschuhischer wittib in erster Ehe mit weÿl. David Ulrich Mann, Apotheckers in der Freudenstatt erzeugten sohns
eine Behausung oder zweÿ neben einander liegenden häußer, höfflein, gemeinschaft eines Bronnens und Cloac mit dero hoffstätten auch allen übrigen gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden und gerechtigkeiten im Brüh: oder Kuttelgäßlein ohnfern dem Fischmarckt, einseit neben H. Johann Jacob Haug dem handelsmann ehevögtl. weiß und weÿl. Philipp Jacob Büchel des handelsmanns erben anderseit neben weÿl. H. Johannes Kleinschrodt des barchethändlers erben modo Peter Hebeißen auch Barchethändlers, hinten auff Johann Jacob Steinmetz dem schloßer modo (-) Seitz dem schloßer zum theil und theils H. Rathh. Johann Philipp Richßhoffer dem tuchhändler – davon gibt man dem Stifft zu St Thomæ auff Thomä apostol. 5 fl. ane zinß ablößig mit 50 lb oder 52 lb 10 ß, ferner ged. StIfft auff Mathiæ apostol. 3 lb 9 ß ahne zinß ablößig mit 69 lb, hiesiger Stadt Pfenning Thurn auff Michaelis 15 ß ahne durchbruch: zinnß und eben dahin auff Bartholomæi 1 ß ane bodenzinß – ihr Dürningerin zufolg eines von H. Not. Lobstein heutigen tags ertheilt und hierbeÿ producirten attestati als ein von sechs ihrer geschwisterden in Mütterlicher verlassenschafft abtheilung käufflich übernommenen und auff sich selbst ererbtes guth zu 7/8 theile, der Brackenhofferischen wittib zum übrigen 8.t theil ahne der proprietate nuda und Bindenschuhischer wittib /:zufolg §° 3. des von ihrem zweÿten Ehemann weÿl. Johann Philipp Sachß dem Pastetenbecken vor H. Not. J. Lud. Scherer am 10. maÿ 1716 errichteten Testamenti Nuncupativi:/ quoad usufructum ad dies vitæ gehörig – 1000 pfund

Geoffroi Mann, fils du pharmacien Ulric Mann de Freudenstadt, devient bourgeois en 1717 en s’inscrivant à la tribu des boulangers
1717, 3° Livre de bourgeoisie p. 1304
Gottfried Mann Von Freÿdenstatt, weÿl. Ulrich Mann gew. Apoteckers daselbst sohn, erkaufft das burgerrecht p. 2. Gold fl. 16. ß. Wird beÿ denen Becken dienen, Jur: d. 24. Dito [Julÿ] 1717

Le pâtissier Jean Geoffroi Mann épouse en 1734 Marie Madeleine, fille du tonnelier Josse Neff : contrat de mariage, célébration à Illkirch
1734 (24.2.), Not. Marbach (Ph. Jacques, 33 Not 40)
Eheberedung Hr Joh: Gottfried Mann, Led. Pastetenb. weÿl. H Johann Ulrich Mann deß gew. Apotheckers Zu freudenstatt seel. nachgel. Sohnes und Jgfr. Mariæ Magdal. Näffin, Mr Jost Näffen d. Kieffers u. b. allhier ehel. Tochter
daß Er Hr Johann Gottfried Mann, der led. Pastetenbeckh und burger Zu Straßburg
und Sie Jgfr. Maria Magdalena Näffin, Mr Jost Näffen deß Kieffers auch burgers allhier eheliche Tochter
Actum Straßburg Mittwoch den 24. deß Monats Febr: A° Dni 1734.
(unterzeichnet) Joh Gottfrid mann alß hochzeiter, Maria Magdalena Näffin alß Hoch Zeitterin, Johan Jost Neff als fatter

Mariage, Illkirch (luth.)
1734. d. 3. Martÿ sind auf Erlaubnus Ihro Gnad. Regirend. H. Ammeister in strasb. ohn ausgeruffen ehl. copulirt und eingesegnet word. H. Johann Gottfried Mann der ledige besteten becker und burg. in Strasb. weÿl. H David Ulrichs Manns des geweßenen apothckers und burg. in freud. Statt nachg. ehl. Sohn Jgfr. Magdalena H Johann Jost Neffen des grankieffers und burg. alhie in Strasb. ehel. tochter. NB. sind nach d. vorig. erst kommen doch eher eingesegnet worden ohn ausgeruffen (unterzeichnet) Joh: Gott frid mann als hoch Zeiter, *** Sig. der hochzeiterin (i 110)

Marie Madeleine Neff meurt en 1734 en délaissant un fils. L’inventaire est dressé dans la maison que le mari possède à titre de jouissance viagère de sa mère. Les experts estiment la maison 900 livres. La masse propre à l’héritier est de 94 livres, celle propre aux héritiers de 88 livres. L’actif de la communauté s’élève à 435 livres, le passif à 224 livres

1735 (25.5.), Not. Marbach (Ph. Jacques, 33 Not 10) n° 145
Inventarium undt Beschreibung aller derjenigen so ohnverändert, verändert, Theilbahrer Ligend und Fahrender habe, Nahrung und Güthere, wie auch Schulden und Gegen Schulden überahl daran nichts außgenommen noch vorbehalten, so weÿl. die viel Ehren: vnd tugendsame Frau Maria Magdalena Mannin gebohrene Näffin des Ehrenachtbahren Herrn Joh: Gottfried Mann deß Pastetenbeckhs und burgers alhier Zu Straßburg geweßene Eheliche haußfrau nunmehro seelig, nach ihrem dienstags den 22.ten des Monats Februarÿ fortlauffenden 1735.sten Jahrs genommenem tödlichem hienscheiden, hinder Ihro Zeitlich verlaßen, Welche verlaßenschafft auff geschehenes dienstfreundlicher Ansuchen, Erfordern und Begehren, sowohlen obernandten hinterbliebenen wittibers, wie auch deß Ehrenachtbaren H. Johann Bernhard Trauttmann, deß Schuemachers und Burgers allhier, alß Johann Gottfried Mannen, der seelig verstorbenen mit dem H. Wittiber ehelich erzeugten Kindts und ab intestato verlaßener einzigen Erbens, so ohngefähr ¾ tel Jahr alt (…) geordnet und geschworenen vogten (…) ersucht und beschrieben, durch Ihne den den hinterlaßenen H Wittiber, wie auch Fr. Mariam Salome Bindenschuin gebohrener Färberin wittib deßelben eheleibliche Mutter (…) So beschehen und Angefangen Inn der königlichen Statt Straßburg, Mittwochs den 25. des Monats Maji Anno domini 1735
Copia der Ehe Pacten vor mir Notario unterm 24. feb. 1734 passiret, dahero protocolliret und Expediret word. alß hat man dießorts copialiter zu inseriren vor unnöthig erachtet

In Einer allhier Zu Straßburg ah[ne der] so genanndten Kuttel: oder Lungengaßen gelegen In hierunten beschriebenen Wÿdums g[ehörigen] behaußung, alß volget befunden
Ane Höltzen und Schreinerwerck. Inn der Soldaten Cammer, In der Gesellen Cammer, Auff dem Bühnel, Inn der Magdt Cammer, Inn der Cammer A, In der Kuchen vor der Wohn Stuben, Inn der Back Stuben, In dem untern Hauß Ehren, In dem Keller, Inn der Wohnstuben
Bericht wegen Gegenwärtiger Verlaßenschafft. Zu wißen seÿe Hiermit, daß Nachdeme man zu gegenwärthiger Verlaßenschafft Inventur geschritten undt üb. der hierzu requirirte Notarius gleich Anfangs solchen Geschäffts den hinderbliebenen H. Wittiber außtrucklichen befraget, Ob Ihr beede geweßenen durchden Zeitlichen tod allschon widerumb Zertrennter Eheleuthen, Einander in Ehestandt vor Ohnverändert gebrachte Nahrung Klein Inventarium auffgerichtet, und hier durch Ihren hievornen Copeÿlich getragenen Ehe Pacto §° 3.tio Ein Genügen gethan worden, So hat Er Herauff die Erklärung gethan (…) Maßen Er mit seiner seelig. [Ehefrau] nicht einmahl ein völliges Jahr In (dem) Ehestand gelebt (…), ahne zeitlicher Nahrung in den Ehestand gebracht welches H. Jost Näff der Kieffer und burger zu St[raßburg] deß Kindts und Erben Großvatter
Eÿgenthumb ahne i. behaußung. (W. Wi.) Eine behaußung, Hoff, Hoffstatt, Höfflein Gemeinschafft deß bronnens und s.v. Cloac mit allen deren überigen gebäuen, begriffen, weiten, Rechten, Zugehörden und Gerechtigkeiten, so geleg. alhier in der Statt Straßb. in der sogenannten Brueh: Kuttel oder Lungen gaß. Einseits neben herrn Jacob Hauckhen dem Handelsmann u. burgern allhier, 2.s neben Hn Joh: Peter Hebeißen dem barchethändler und Musicanten, hinten auff Meister NN Steinmetzen dem Schlosser, sambtliche Burgere allhier stoßend, welche Behaußung durch (die Werckmeistere) zufolg deriselb. Beschehenen Abschatzung und deß derwegen unterm 10. Julij A° 1735. außgestellten und Zu mein Notarii Concept geliefferten Scheins, für freÿ Ledig und Eÿg. æstimirt und angeschl. worden vor 1800 guldten oder 800 lb. Wovon aber hienwiederumb die auf solchem Hauß Jährlichen abgehende Onera undt darauf verzinßlich hafftende Capitalien In abzug zu bringen wie volget, als Erstlichen ist mann der Stadt Straßburg Pfth. wegen geschehenen durchbruchs /:Maßen vorherbeschriebene behaußung vorhin auß zweÿen bestanden aber Zusammen gebroch. + (+ dahero von denen Werckmeistern beÿ der Æstimation Krafft obenangezogenen Ihres deshalben erteilten Scheins wurde eine tractiret*) worden:/ Jahres termino Michaelis, ahne bodenzinß abzuricht. schuldig 15 Schilling d. macht zu doppeltem capital gerechnet hihero ohnpræjudicirlich 30 lb. Item Erstged. Stadt Straßburg Pfth. solle mann weither ahne bodenzinß Jahrs auff Bartholomæi * brieff zu doppeltem Cap. gerechnet allhier ahn 2 lb, Item dem Stifft St Thomæ alhier ist man Jahrs auff Thomæ apostoli Fünff gulden hiesiger Währung Zinß von solcher behaußung abzustatten schuldig, so in hauptgut hier in Abzug zu bringen mit 2 lb 10, Item weither solle nemblich d. Stift St Thomæ ahne zinß Jahres auff Matthiæ Apostoli 1 ß widerlößig in hauptgut mit 69, Item und so dann solle mann weÿl. Fr. Margaretha Gollin geb. Sachßin weÿl. H. Georg Gollen deß gewesenen handelßmanns u. burgern Zu Straßburg längst seel. nachgelaßener Wittib nun auch seel. Kind. denen dießorts Wÿdumß erben Jahrs auf den 6. Maÿ (so aber anjetzo Term. St Joh. Bapt: gleich denen überig 100 ln denenselben verzinßt werden) 4 lb d. ahne zinß abzurichten thut in Capital alh. so auff 100 lb, Summa vorbeschriebener Onerum und auff solchem hauß hafftend. Capitalien trifft Zusammen 253 lb 10 ß
Solche nun von obigem Abschlag der behaußung 900 ln außmachend abgezogen so wird darahn annoch überig. und in rückstand verbleiben so allhier In außwurff Zu bringen mit 646 lb
Über welche behaußung solle besagent j. teutscher Pergam. Kauffverschreibung mit der Statt Straßb. anhangend. Cancelleÿ Contract Stuben Innsiegel verw. so datiret d. 22. Febr. 1632, so mit N° 1 notiret. Weither i. dito m. dito et dito welcher datiret den 9. Nov. 1652, Wobeÿ noch ferner i. a. teutscher pergam. Kaufbrieff auß der Statt Straßburg nahangend. Insigel verw. so datirt d. 29. aug. 1636 entsch. *tz dar Weither i. Perg. Ganthkaufbrieff sampt etlich abgebösten Zinßeb vff * deßen datum nicht allegiret, Welche vostehend. Documenta aber beÿ gegenwärtigen Verlassenschaffts Inventation sich nich vorgethan haben, sondern es seindt solche vorhergemeldeter maßen in weÿl. H. Joh: Phil: Sachßen, deß gewesenen Pastetenbeckß u. b. allhier Zu Straßb. seel. in A° 1716 auffgerichtetem Verlassenschafft Invent: beÿ beschreib: solch: haußes Folio 31* et seq. allegirt zu befinden. Hiehero Zum bericht.
(f° 1-v) Des Kindts vndt Erbe ohnverändert Vermögen
(f° 8 b) Sa. hausraths 30, Sa. Silbers 2, Sa. Goldenen Ringen 6, Sa. Schuldt (f° 10 b) 50, summa summarum 88,
des H. Wittibers so Ohnv. alß theibare Nahrung zufolg Berichts unter einem Titul inventiret und beschrieben, hausrath 14, schiff und geschirr zum Pastetenbecken handwerck 1 lb, Wein und faß 5, brennholtzes 10, silbergeschmeid 5, schulden 12,
(f° 18 a) Summa summarum 435 lb – Schulden 224 lb, restirend. Vermögen 210 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 630 lb – Stall Summa 859 lb
Wÿdumb So Frau Maria Salome Bindenschuhin gebohrene Färberin weÿl. H. Joh: Michael Bindenschuhe gew. Zimmermanns E. E. Kl. Raths beÿsitzers auch burgers Zu Straßburg nachgelaßene Wittib, wegen weÿl. H. Joh. Philipp Sachßen. geweßenen Pastetenbecken auch burgers Zu Straßburg ihres 2.ten Ehemanns Längst seel. verlaß. zufolg deßelben coram H. Not. Joh: Ludwig Scheerern unterm 10. Maÿ 1716 auffericheten Testamentum nuncupativum lebenlänglich zu usufruiren berechtiget, hausrath 70 lb, schiff und geschirr zum Pasteten becken handwerck 10 lb, silbers 6 lb, behaußung 646 lb, ergäntzung vermög über H. Joh: Phil: Sachßen gew. Pastetenbecken Verlassenschafft vor Not. Johann Ludwig Scheerer unterm 19. junÿ 1716, 45 lb, summa summarum 779 lb, schulden 44 lb, In Compensatione 332 lb
– Abschatzung dem 10. Julÿ 1735. Auff begehren deß wohll achtbahren und bescheitenen herrn Johann Gottfriedt Mann deß Bastëten bëck[en] ist eine behausung alhier in der Statt Straßburg in der Lungen gaßen gelegen, ein seits Neben H jackob haub dem handtelßmann, anderseits den H bitter hehr Eißen dem Musicanten, hinden auff Meister Steinmëtz dem schloßer Stoßent, welche behaußung Stuben Cammeren Küchen Hauß Ehren, oben dar über Zweÿ Cammeren eine dar Von die Soldaten Cammer unden auff dem botten Kuchen Cammer Hauß Ehren gewölbter Keller höfflein gemeinschafftlicher bronen sambt aller gerechtig Keidt wie solches turch der Statt Straßburg geschwornen werck Meistern sich in der besichtigung befundten und Jetzigen Peÿß nach angeschlagen wird Vor und umb Ein Tausent und Acht hundert Gulten. Bezuchnuß der Statt Straßburg geschwornen wërk Meistern, vor und umb 1800 Gulden, [unterzeichnet] Michael Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Johann Peter Pflug wërck Meister des Mauer hoffs

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 200 florins (100 livres) sur un total de 1 700 florins
1735, Livres de la Taille (VII 1178) f° 100-v
Becker F. N. 6934 – Weÿl. Fr. Mariæ Magdalenæ gebohrner Nöffin, Gottfried Mannen Pastetenbeck und burgers alhier Ehel. haußfrauen Verlaßenschafft inventirt Not. Philipp Jacob Marbach.
Concl. Fin. Inv. ist fol. 160-b, 859 17 5 die machen 1700 fl. Verstallte 1500 fl. Zu wenig 200 lb
Nachtrag Acht Jahr in duplo à 12 ß macht 4 lb 6 ß
Und sechs Jahr in simplo à 6 ß – 1 lb 16 ß
Extat kein Stallgeltt
Gebott 3 ß 4 s
Abhandlung 1 lb 2 ß 5 d – Summa 7 lb 17 ß 6 s
Auf producirtes Inventarium Vermög deßen clahr erhellet daß solcher überschuß von der dermalen vor höher angeschlagenen Wÿdembs behaußung herühret, haben die Herren dreÿ den Nachtrag Moderirt auf die Helffte
dt. 30. Julÿ 1736

Jean Geoffroi Mann se remarie avec Sara Seiffert, fille du boucher Jean Charles Seiffert, de Badenweiler ou Kandern en haut margraviat de Bade : contrat de mariage, célébration
1736 (27.8.), Not. Marbach (Ph. Jacques, 33 Not 41)
Eheberedung zwischen dem Hn Johann Gottfried Mann dem Pastetenbeckh, Wittiber vndt burger allhier mit beÿstand Joh: Bernhard Trauttmann des Schuemachers auch burgers Zu Straßburg Seines Vettern und Kindts ersterer Ehe vogten, alß Hochzeitern Ahme Einem
So dann Saræ Seiffertin, H. Joh. Carl Seifferts, Metzgers und Burgers zu Cander in der Ober Marggraffschafft Durlach gelegen ehelichen Tochter, mit assistentz Hn Johann Diemers, Würths und Gastgebers zum Kleinen Hirtzen, wie auch H. Joh. Leonhard Röchbergers, auch Würths und Gastgebers Zum Wolff am Fischerstaaden gelegen Ihres Schwagers, beeder burger hierselbsten, alß der Jungfrauwen Hochzeiterin am Andern Theil – Actum Straßburg Montags den 27. Aug. A° 1736 (unterzeichnet) Joh: Gott frid mann alß hochzeiter, Sara Seyffertin alß hoch Zeutrinn

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 153-v n° 45)
1736. Mittw. d. 10.t Octobr. sind nach 2 mahl ordentl. proclamation ehelich copulirt u eingesegnet worden H Johann Gottfried Mann der Pastetenbeck, burger u. Wittiber alhier und Jgfr. Sara H Johann Carl Seÿfert burgers und Metzgers Zu Badenweÿler in der Obern Margraffschafft ehel. Tochter (unterzeichnet) Joh: Gott mann alß hochzeiter, sara Seyffertin als hochzeiterin (i 158)

Sara Seiffert devient bourgeoise par son mari six mois après son mariage
1737, 4° Livre de bourgeoisie p. 1045
Sarra Seÿfertin von Badten weÿler geb. Gottfridt Manns d. Pastetenbecks ehefr. erhalt d. b: gratis, will beÿ E. E Zunfft . becker dienen, Prom. 8.t ap. 1737.

Sara Seiffert fait dresser l’inventaire de ses apports qui s’élèvent à 493 livres.
1737 (29.8.), Not. Marbach (Ph. Jacques, 33 Not 13) n° 187 [coin haut droit abîmé par l’humidité]
Inventarium und Beschreibung aller der Jenigen Haabe und Nahrung uberall davon nichts außgenommen noch vorbehalten, so die viel Ehr: vnd tugendreiche Frau Sara Männin gebohrene Seÿffertin, des Wohl Ehren und Vorgeachten Herrn Johann Gottfried Mannen, deß Pastetenbeckhs und burgers allhier Zu Straßburg dermahlige eheliche haußfrau, zu erst ernandtem dero Ehemann in Ihrer in Gott des Allerhöchsten Nahmen ohnlängst angetrettenen Ehestand Zugebracht und in denen vor mir dem auch unterschriebenen Notario unterm 27.ten Aug. Zurückgelegten 1736.sten Jahres auffgerichteten Ehe Pactis §. 4.to außtrucklih vor ohnverändert Sich reservirt und vorbehalten hat – So geschehen allhier in der Koeniglichen Statt Straßburg In fernerem gegenseÿn Hn Georg Leonhard Röchberger deß würths und Gastgebers Zum Wolff ahne allhießigem Fischer Staad. auch burges hiesellbsten der Ehefrauen Schwagers alß vor derselben hierzu Erbettenen beÿstandts, Montags den 29.t des Monats Augusti A° Dni 1737
In einer allhier Zu Straßburg ah[ne der] sogenandten Lungengaß Gelegenen in [diese] Nahrung nicht gehörigen behaußung
Norma Hujus Inventarii, Sa. Hausraths 328 lb, Sa. Silbers 51 lb, Sa. Gold. Ringen 30 lb, Sa. baarschafft 54 lb, Sa. Activ schulden 29 lb, Summa summarum 493 lb

Jean Geoffroi Mann et Balthasar Ernst jurent qu’ls ont respecté le règlement des pâtissiers
1746, Protocole de la tribu des Fribourgeois (XI 166)
(f° 283) Donnerstags den 21.ten Apr. A° 1746. – Pastetenbeckh de 1746. betr.
Hr Johann Gottfriedt Mann, undt Balthasar Ernst, beede hiesige Pasetenbeckhe seindt dato vorgestandten, und haben auff dem Ihnen abgeleßenen Articul de Anno 1646. anglobet, daß sie nicht darwieder gehandelt haben.

Jean Geoffroi Mann meurt en 1763 en délaissant un fils de son premier mariage et trois enfants du deuxième. Les experts estiment la maison à 600 livres. La masse propre à la veuve est de 441 livres, celle propre aux héritiers de 428 livres. L’actif de la communauté s’élève à 9 756 livres, le passif à 971 livres

1763 (5.12.), Not. Marbach (Ph. Jacques, 33 Not 36) n° 487
Inventarium über Weiland des Wohl Ehren und Großachtbaren Herrn Johann Gottfried Mann Senioris gewesen burgers und Pastetenbecks alhier Zu Straßburg nunmehr seel. Verl., auffgerichtet Anno 1763 – nach seinem am Sonntag den 23.ten des Monats octobris in gegenwärtigem 1763.ten Jahr genommenen seel Vonhinnenscheiden Zeitl. hinter sich verlaßen. Welche Verlaßenschafft auf des sowohl von seiten der hinterbliebenen hernachbenannten frau Wittib, als auch des abgeleibten Herrn seeligen ab intestato Verlaßener (Kinder) durch die Viel Ehren und Tugendbegabte frau Saram Mannin eine geborne Seiffertin welche ohnbevögtigt Zu seÿn declarirt, dahero mit beÿstand H Johann Daniel Zix, des Meelhändlers und b. dahier hiebeÿ Zugegen waren (…) nebst denen hernacher benannten dreÿen Hh. Söhnen wie auch Joh: Daniel Löffler von hier und Daniel Legrass von Wombßen gebürtig, Beede Pastetenbecken gesellen, so dann Magdalena Arbogastin der dienstmagd von Sand gebürtig abgelegter handtreu (…) So geschehen und angefangen Straßburg auf Montag den 5.ten Decembris 1763.
Denominatio hæredum. Der in Gott ruhende Eingangs gedachte Herr Johann Gottfried Mann hat ab intestato zu seinen wahren und rechtsmäßigen Erben verlaßen nahmentlich und 1.mo den Ehrengeachten herrn Johann Gottfried Mann juniorem den leedigen Klein: Uhrenmacher und b. allhier, welchen der abgeleibte Hr. mit auch Weiland frauen Maria Magdalena geb. Näffin längst seel. mithin in deßen erster Ehe ehelich erzeugt, und Zwar in den ersten vierten Stammtheil
Weiter und 2.do. Herrn Georg Adolph Mann, auch Pastetenbeck und b. allhier, in den Zweÿten vierten Stammtheil, 3. den Wohl Edlen und Wohlgelehrten hr. Philipp Jacob Mann, Phil: Mag: wie auch Jur: ut: Cand: in den dritten vierten Stammtheil, Welche dreÿ des seel. Verstorb. hinterl.Hh. Sohn und Erben samt. majorennes und solcher Verl. Inv. in Persohn beÿgewohnet und ihr interesse selbst observirt haben, So dann und in den letzten 4.ten Stammtheil 4.to Sara Mannin, das jüngste Kind, welches in das 12.te Jahr seines Alters gehet, dahero und weilen dieses Kind in den minderjährigen Jahren sich befindet, als ist solches mit vorgedachtem H. Georg Adolph Mann (…) bevögtigt (…) In deme aber er dieser Vogt beÿ solcher Invent: und was von deroselben abhanget, selbst interessieret ist, als hat der Ehrengeachte H. Niclaus Blind, der Tuchmacher u. b. alhier als deßen Curatorii (nominirt). Die vorher benante beede jüngere Hh. Söhne u. Erben wie aber wie auch das ersternannte Töchterlein hat der entseelte herr seel. mit der im Eingang benannter hinterbl. Fr. Wittib einfolgl. in deßen Zweÿten und letzten Ehe ehel. erzeugt.

Bericht vndt respectivé Vergleich, So wegen gegenwärtiger Verlaßenschafft und insonderheit der Ersuchung sowohlen der Wittib als auch der Erben in den Ehestand vor ohnverändert gebrachten Vermögens, heut dato nach genugam geschehener Überlegung getroffen worden. Obwohlen Zwar mit Ersuchung solcher beeder ohnveränderter Nahrungen der Anfang wirckl. gemacht worden, so hat man aber demnach nach vorhero geschehener reiffer Überlegung, da es wirckl. in das 28.te Jahr gehet, daß sie beede nun zertrennte Eheleuthe beÿsammen in dem Ehestand gelebet und dahero die wenigste von ihren in solchem Ehestand gebrachten Nahrungen in natura mehr existiren (…)
In einer alhier Zu Straßburg ane der Kuttelgaß gelegenen in solche Verl: als theilbar gehörigen behaußung hat sich befunden als volgt
Höltzen und Schreinwerk. In der Kammer N° 1, In der Kammer N° 2, In der Wohnstub, In dem Nebens Zimmer, In der Küchen, In der bachstub – Bett und Federwerck, In der Kammer N°1, In der Kammer N° 3, In der Gesellen Kammer, In der Wohnstub, In dem Nebens Zimmer
Eigenthum ahne Häußern (T.) Nemlichen Eine Behaußung Hof, Hofstatt, Höflein, Gemeinschafft des brunnens und s.v. Cloacs, so vorhin aus zweÿen bestanden, worzu aber nach sothanem hieunter allegirten Kauf annoch ein kleiner begriff hauses erkaufft nach der hand aber zusammen gezogen worden, und also dermalen gegenwärtige völlige behausung ausmacht, mit allen deren übrigen Gebäuden, begriffen, Weiten, Rechten, Zugehörden u. Gerechtigkeiten, so gelegen allhier Zu Straßb. in der sogenannten Kuttelgaß vulgo Lungengaß genannt, einseits neben H. N.N. Mändel dem barchethändler, anderseits neben H. Joh: Peter Hebeißen dem barchethändler hinten auf H. Jacob Dürninger des handelsmanns und E. E. G. Raths alten Beÿsitzers dermahl. hocheverdienten dreÿers löb. Stadt Stalls Zuständiges hauß stoßend, Und ist man Von solcher behausung jährlich auf Michaelis 15 ß ahne durchbruch Zinß von beeden häußern, und eben dahin jahrs auf Barthol: 1 ß ahne bodenzinß also zusammen 16 ß abzustatten schuldig, sonsten aber gegen jedermännig. freÿ ledig und eigen. Zumalen und solchergestalten durch die Wohl Ehrenveste (Werckmeistere) Zufolg Ihrer beschehnen dahero von denselben eignhändig unterschriebenenn den 29.ten 9.bris jüngst vorgenommener Abschatzung, und des derhalben Zu mein des Notarii Inventarii Concepto gelieferten Scheins æstimirt und angeschlagen worden für vnd umb Ein tausend und Zweÿ hundert Guden, dieße machen allhier 600 lb. Weilen aber, wie vorher gemeldet 16 Sch. an Jährl. Bodenzinß abgehen, als ist solches ohnablößiges Onus Zu doppeltem Capital gerechnet allhier in Abzug zu bringen mit 32. lb. Nach deren abzug restiret ahne den nächst: vorher: gemelten Hauß Anschlag annoch, so allhier in außwurff Zubringen mit 568 lb.
Über solche inventirten Behaußung besagt ein in allhiesiger Cantzleÿ Contract stuben den 11.ten des April. in A° 1740. gefertigter und mit deroselben anhangendem Contract Innsiegel corroborirter deutscher Pergamenter Kauffbrieff, welcher beÿ gegenwärtiger Verlaßenschafts Inventur mit Lit. A bemerckt worden. Wobeÿ noch ferner verschiedene Pergamentene aus allhies. Cantzleÿ Cont. Stuben verfertigte Kauf Briefe, so mann um Ersparung der Zeit allhier specifice Zu allegiren vor unnöthig erachtet, dahero solche Zusammen gebunden hat hieher Zum bericht – perge hierüber sub signo q. (q. Zu solcher vorhin aus 2.en bestandener behß. ist nach dem beschehenem Kauf, wehrender solcher Ehe ferner ein kleiner begriff haußes gekaufft, aber auch Zu solchem vorhin aus zweÿen bestandenem hauß gezogen worden, worüber aber, der frau Wittib erstattetem bericht zufolg, sich dermalen nichts schifftliches befunden hat, jedoch aber seÿe solcher Kauff in allhiesiger C.C. Stub nach ordnung verschrieben, Hiehero zum bericht.)
(T.) Ferner eine Behaußung, Höflein und Hofstadt mit allen derselben Begriffen, Weithen, Rechten, Zugehörden und Gerechtigkeiten, so gelegen allhier zu Straßburg ahne dem sogenannten Aexten Gäßlein (…)
Ergäntzung der dießorts hinterbliebenen frau Wittib wehrender dieser Ehe abgegangenen unveränderten Guths. Nach Inhalt des über der hierseitigen frau Wittib für ohnverändert in den Ehestand gebrachtes Vermögen durch mich Notarium unterm 29.ten des Monats July 1737 aufgerichteten Inventarii
Ergäntzung der Erben wehrender Ehe abgegangenen unveränderten Guths. Weilen der Verstorbene seel. beÿ Eingang in die 2.te Ehe seine Nahrung nicht neuerdingen intentiten noch æstimiren laßen, als hat man heutiges tags um die Ersuchung der wehrender dieser Ehe abgegangenen Posten vornehmen Zu können, kein ander Mittel vor sich gesehen, als derßelben erstern Ehefr. sel. Mariæ Magd. geb. Näffin durch mich Not. unterem 25. Maÿ 1735. errichtetes Verl. Invent: dießfalls Zum grunde Zu legen
Norma et Series rubricarum hujus Inventarii. Der hinterbliebenen Wittib ohnveränderten Vermögens, Sa. Schulden 187 lb, Sa. Ergäntzung 254 lb, Summa summarum 441 lb
Diesemnach wird auch der hierseitigen Erben ohnverändertes Guth beschrieben, Sa. Kleidung 11 lb, Ergäntzung per Rest 567 lb, Summa summarum 578 lb – Schulden 150 lb, Nach solchem Abzug 428 lb
Endlichen komt auch die beschreibung der gemein: verändert und theilbaren Nahrung, Sa. hausraths 110 lb, Sa. Schiff und geschirr zum Pastetenbech handwerck gehörig 22 lb, Sa. Wein und leerer faß 26 lb, Sa. Silbers 29 lb, Sa. gold. Ringe, 5 lb, Sa. baarschafft 4828 lb, Sa. Pfenningzß hauptgüter 2200 lb, Sa. Häußern 1568 lb, Sa. Schulden 966 lb, summa summarum 9756 lb – Schulden 971 lb, In Vergleichung 8785 lb – Stall summa 9115 lb
Vergleich und respective Überlaßung Tit: herr M. Philipp Jacob Mann Jur: U. Cand. dermaligen hof meister von Ihro hochgräfl. Excellence H. Grafen von Wartensleben Ministre Plenipotancico derer general Staaden hollands zu Maÿnz (…) den 23. Februarÿ 1764
Copia der Eheberedung (…) den 27. Augusti 1736, Philipp Jacob Marbach Nots. publ. jur.
Copia des erstern Codicilli de dato 3. Martÿ 1752 (…) in einer ane dem Schiffleuthstaden neben dem Schwerdtgäßlein gelegen mir dem Notario uxorio nomine eigenthümlich zuständigen behausung
Copia der zweÿten Codicillarischen Verordnung de 6. Maÿ 1763 in einer alhier ane der blinden: gaß gelegene zum blinden Mann genannte Würths: und Gast behaußung und dero obern mit denen fenstern in den dabeÿ befindlichen hoff außsehenden Stuben
Copia des dritten Codicilli vom 22. Octobris 1763, in seine ane der Lungen gaß allhier gelegenen behaußung, in der obern stub Kammer mit denen Fenstern an ermelten Lungen: Gaß aus sehend
– Abschatzung Vom 29.ten 9.ber 1763. Auff begehren Weil. H: Godfriedt Mann des gewesenen bastetenbeck seel. hiender Lasener Fr: Witib vnd Erben ist eine behausung Alhier in der Statt Strasburg in der Lungen gas gelegen Ein seits Neben H. Mendell Ander seits Neben H. Hebeisen und hienden auff H. Rathheren thieringer dem handels Man Stosent Gelegen, Sohe [sic] behausung besteht in Einem bachhauß sambt einem bach Offen, Ferner in dreÿ Stuben, eine Kichen Und Ettliche hauß Kamern dar jber ist der dach Stull mit breidtzieglein belegt hat Auch ein Gewölbten Keller, hoff und brunnen, Ein Thausent zweÿ hundert Gulden
Der zweite begriff ist Auch alhier in der Statt Strasburg in dem so genanten hexengesell Gelegen Ein seits Neben Fr: Dochterin Schäide Ander seits Neben Haffner Und hienden auff H. Amäister Langhanß Stoßent gelegen, Solche behausung besteht in Ettliche Stuben Kammern Und Kichen dar jber ist der dach Stull mit breidtzieglein belegt, hat auch ein Gewölbten Keller vnd Hoff, Ferner befindet sich ein bach Stuben und bach offen, Von Uns Unterschriebnen der Statt Strasburg Geschwornen werck Meister Nach Vorher Geschehener besichtigung mit Aller Ihrer Gerechtigkeit dem Jetzigen wahren Werth Nach Estimiert vnd angeschlagen worden Vor und Vmn Zweÿ Thausent gulden [unterzeichnet] Werner, Sebastian Huber

La maison revient au fils aîné du deuxième lit Georges Adolphe Mann qui épouse en 1759 sa cousine germaine Catherine Eve Rechberger après avoir obtenu la dispense de consanguinité : contrat de mariage, célébration

1759 (29.5.), Not. Marbach (Ph. Jacques, 33 Not 41)
Eheberedung – der Ehrengeachte Hr Georg Adolph Mann, der Leedige Pastetenbeck deß wohl Ehren: undt vorgeachten herrn Johann Gottfried Mann, auch Pastetenbecks vndt burgers Zu Straßburg mit der Viel Ehren vnd Tugendbegabten Frauen Sara, gebohrene Seÿffertin deßen Ehefrauen, erzielter ehelicher Sohn, mit beÿstandt der vorherbenandten seiner Eltern, alß Bräutigam ane Einem
So dann die viel Ehren vndt Tugendreiche Jungfrau Catharina Eva Rechbergerin, deß auch wohl Ehren: undt vorachtbahren herrn Johann Leonhard Rechberger deß würths vnd Gastgebers Zum Wolffen vnd burgers allhier, mit der viel Ehren vnd Tugendgezierten fr. Anna Catharina auch einer geborener Seiffertin deßen Ehegattinin eheliche Erzielte Tochter mit assistentz Ihrer vorgemelter Eltern, alß die Jungfrau Braut am andern theil
So beschehen allhier in der Koeniglichen Stat Straßburg Dienstags den 29. deß Monats Maji Anno Domini 1759 (unterzeichnet) Georg Adolph Mann als Hochzeiter, cadharina Eva Rechenbergerin als hochzeitterin

Mariage, Temple-Neuf (luth. f° 371, n° 1380)
1759. Mittwoch d. 27. Juni seind nach ordentlicher proclamation ehel. copulirt und eingesegnet worden georg adolpf Mann der ledige pastöden beck H Joh: gottfrid Mann pastöden becks und b. allh. ehel. Sohn, und Jfr. Catharina Eva H Joh: Bernhard Rechbergs wirths und b. allh. ehel. tochter (unterzeichnet) Georg Adolph Mann als Hochzeiter, Catharina Eva Rechbergerin als hochzeitterin (i 376)

Georges Adolphe Mann demande la dispense aux Conseillers et Vingt-et-Un qui renvoient l’affaire au convent ecclésiastique. La dispense est accordée contre paiement de trois livres.
1759, Conseillers et XXI (1 R 242)
(p. 78) Montag den 14. Maÿ 1759 – Georg Adolph Mann der ledige burger und Eva Catharina Rechenbergerin beede verlobte werden pro dispensatione in gradu prohibito sich Zu heurathen an E. E. Kirchen Convent Verwießen.
Froereisen nôe Georg Adolph Mann des ledigen burgers und Pastetenbecks und Jgfr. Evä Catharinä Rechenbergerin derer Imploranten, producirt unterthäniges Memoriale und bitten mit beÿl. Sub N° 1 so Ein Schema genealogicum ist, pt° gnädiger dispensationis sich als geschwistrig Kinder mit einander Verheürathen Zu dörffen. Erkandt werden beede Imploranten mit ihrem begehren an E. E. Kirchen Convent Verwießen, damit wan alda dießer Casus matrimonialis wird untersuchet ein Schrifftliches gutachten darüber auffgesetzt und M.en Hh.en wiederumb vorgelegt werden seÿn, alß dann ferner ergehen möge was rechtens.

(f° 90) Sambstag den 19.ten May 1759. – Georg Adolph Mann der Pastetenbeck und burger erhaltet erlaubnuß sich mit Jgfr Catharina Eva Rechenbergerin mit welcher Er geschwistrig Kind ist, verheurathen Zu dörffen, gegen erlag 3 lb d in das Allmoßen
Lect. Ein Zufolg Mer Hhen Erkandtnuß vom 14. Hujus Von E. E. Kirchen Convent alhier abgefaßtes und ad protocollum überlieffertes gutachten In sachen Georg Adolph Mann des burgers und Pastetenbecks, welcher umb gnädige dispensation eingekommen sich mit Jgfr. Catharina Eva Rechenbergerin von hier gebürtig, mit Welcher der Implorant geschwistrig Kind ist, verheurathen Zu dörffen da nun dießes guthachten dahin gehet, daß Eine hoh. Obrigkeith in dießen gradu consanguinitatis dispensiren Könne, maßen Eine solche Ehe von dem gottlichen gesetz nicht Zuwider, als wurde nach des H. Syndici regii angehörtem und Zur gegebenden dispense abzielendem voto, vermittelst gehaltener umbfrage auff hohen Anspruch des auff dem Obern banck Vorsitzenden Hn Stättmeisters Vonn Gail /:maßen H Prætor Regius die sach M.en Hhen überlaßen:/ unanimiter Erkandt, wird nach eingezogene plena causæ cognitione Georg Adolph Mann dem burger und Pastetenbeck alhier mit gebettener erlaubnus sich mit Jfr Catharina Eva Rechenbergerin von hier gebürtig als mit welcher Er geschwistrig Kind ist, dießer Zwischen Ihnen sich befindenden Bluths freudschafft ohngeachtet verheurathen Zu dörffen, Jedoch unter dießem anhang willfahrt, daß der Implorant pro gratiose dispensatione dreÿ pfund pfenning deren Entrichtung durch gültige behöriger orthen Vorzulegende quittung zu bescheinen, in das allhießige allmoßen Zu bezahlen Schuldig seÿn solle.
Depp. H. Rathh. Lanfrey, H. Rathh. Roederer

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans une maison rue du Bouclier. Les apports du mari s’élèvent à 283 livres, ceux de la femme à 562 livres.
1759 (4.7.), Not. Marbach (Ph. Jacques, 33 Not 30) n° 430 b
Inventarium über Hn Georg Adolph Mann, deß Pastetenbeckhs vndt fr. Catharinæ Evæ einer gebohrenen Rechbergerin beeder Ehe Persohnen vnd Burger Zu Straßburg für ohnverändert in den Ehestand einander Zugebrachte Nahrungen, auffgerichtet in Anno 1759: – in ihrem in Gottes des Aller: Höchsten Nahrung unterm 27.ten deß Monaths Junÿ ohnlängst angetrettenen Ehestandt einander Zugebracht und in Ihrer vor mir unterschriebenem Notario sub dato 29.ten deß Monaths Maÿ 1759.ten Jahre auffgerichteten heuraths: Verschreibung (…)
So beschehen allhier in der Koeniglichen Statt Straßburg In persönlicher Gegenwärtigkeit Herrn Johann Gottfried Mann des Pastetenbeckhs, deß Ehemanns vndt dann Herrn Johann Leonhard Rechbergers, deß Würths und Gastgebers zum Wolff allhier alls der Ehefr. eheleiblichen Vatters, beeder burgere hierselbsten, Mittwoch den 4. deß Monaths Julÿ Anno Domini 1759 Zu Endte aber gebracht Freÿtag den 31.ten deß Monaths Auguste besagten 1759.ten Jahrs (unterzeichnet) Georg adolph Mann, cadarina Eva Mannin

Norma Hujus Inventarii. Deß Manns in den Ehestand gebrachten Vermögens, Inn einer ahne allhie Zu Straßburg ahn der Schiltzgaß beÿ der langen Straß gelegenen hiehero nicht sondern denen Bochischen Erben eÿgenthümblich zuständigen, befunden hat, wie hernacher volget: Sa. hausraths 5 lb, Sa. Schiff v. geschirr zum Pastetenbecken handwerck 35 lb, Sa. des Mähls 7 lb, Sa. Meertrauben, Rosinlein und Mandelen wie auch Gewürtz 16 lb, Sa. Weins 4 lb, Sa. Brennholtzes 4 lb, Sa. Silber geschirr und Geschmeids 30 lb, Sa. goldenen Rings 18 lb, Sa. Baarschafft 125 lb, summa summarum 246 lb – ist ferner zu rechnen die dem Ehemann ahne denen haussteuren (gehörigen helffte) 37 lb, Des Manns Vermögen 283 lb
Solchemnach wird auch der fraun für ohnverändert in den Ehestand gebrachte Nahrung consignirt und inventirt, Inn einer allhier Zu Straßburg ahne dem Fischer: Staad. gelegenen zum Wolff genandter der Ehefr. Eltern Eÿgenthümlich gehörigen Würths: vnd Gast: behausung befundten hat wie volgt, Sa. hausraths 314 lb, Sa. Silbergeschirrs 60 lb, Sa. goldenen Ringen 98 lb, Sa. baarschafft 51 lb, Summa summarum 524 lb – Haussteuren 37 lb, Der Ehefrauen gesambte inventirte ohnveränderte Nahrung in vero pretio 562 lb

Georges Adolphe Mann hypothèque la maison au profit du banquier Jean Charles Schubart

1769 (4.Xbr), Not. Humbourg (6 E 41, 136)
Obligation – fut present Le Sr George Adolphe Mann Maître Patissier Bourgeois de cette ville y demeurant lequel a volontairement reconnu et confessé devoir bien et légitimement
au Sr Jean Charles Schoubart Banquier Bourgeois de cetted° ville cy presens et acceptant la somme de 10.000 livres tournois pour prêt de pareille
sous l’hypothèque er obligation générale (…) d’une maison Scituée en cette ville ruë dite Küttelgass, Les Sr Richshoffer freres d’une part, Le Sr Bader Baquetier d’autre part, parderrière le Sr Dürninger pardevant sur la ruë vis à vis le Sr Harnack Bridier, Laquelle maison led. Débiteur a affirmé (…) luy appartenir en propriété et être franche et quitte de toutes Dettes et hypothèques, excepté trois livres tournois de rente annuelle dont elle est chargée envers la recette générale de cette ville

Georges Adolphe Mann loue une partie de la maison au négociant Gustave Adolphe Holenfeld, natif de Silésie

1771 (5.8.), Not. Lacombe (6 E 41, 143)
Bail de 6 années consécutives qui commencent à courir à la St Michel – Sr Georges Adolphe Mann bourgeois patissier à Strasbourg y demeurant
au Sr Gustave Adolphe Holenfeld négociant natif de Streichau en Silésie étant présentement à Strasbourg logé rue de St Urbain chez le Sr Mau(rer) boulanger
un appartement dans la maison qui luy appartient en cette ville rue des trippes aboutissant d’un côté M. les frères Rishoffer d’autre le Sr Bader boetier derrière le Sr Dürninger devant ladite rue, consistant led. appartement en tout le second étage sans rien excepter plus en une chmbre au rez de chaussée et la cave qui regne sous lad. chambre et une autre petite cave à droite en entrant dans la grande plus deux chambres dans la Mansarde plus et enfin l’usage commun de la cour buanderie et des grenier pour la lessive – moyennant un loyer annuel de 240 livres tournois
27 novembre 1772, résiliation

Georges Adolphe Mann ainsi que ses frère et sœur sont seuls héritiers de Philippe Jacques Mann, maître des rentes au service des comtes de Lœwenhaupt à Niederbronn.
1785 (31.10.), Not. Zimmer (6 E 41, 1435) n° 707
persönlich erschienen 1. H. Johann Gottfried Mann der Uhrenmacher und Burger dahier, 2. H. Georg Adolph Mann der Pastetenbeck und Burger allhier, Sodann 3. Frau Sara gebohrene Mannin H. Johann Michael Knörr, des Burgers und Kiefermeisters dahier Ehefrau, beiständlich ihres Ehemanns, alle drei weiland H. Philipp Jacob Mann, gewesenen J.V. Lti und ehemaligen Gräflich Löwenhauptischen Raths und Rentmeisters Zu Oberbronn auch burgers alhier ab intestato nachgelaßene Erben, deßen respectivé voll und einbändigen Geschwisterde, anzeigend, wie daß mehrgemelter H Rath. Mann den 26.ten Januarii dieses lauffenden 1785.sten Jahrs in der Herrschafft Niederbronn das Zeitliche mit dem Ewigen verwechselt und sie die dreÿ Comparenten zu deßen einigen Erben ab intestato verlaßen hat, ane Vermögen aber weiter nichts dann die in den durch H Demeuré, Amtschreiber des Amts Niederbronn den 7. Februarii 1785. über deßen Verlaßenschafft auf der Linsclam* in bemelter Herrschafft Niederbronn gelegen, beschriebnene fahrnede Haab (…)
921 lb, abzuziehen 384 lb, Stall Summ 536 lb

Marie Barbe Mann épouse en 1799 le boulanger Jean Joseph Blæss, de Barr
1799 (11 pluviôse 7), Strasbourg 4 (29), Not. Roessel n° 6
Eheberedung – bürger Johann Joseph Bläss weißbecker Inwohner in Barr und dieser Gemeinde Friedensrichter als hochzeiter
bürgerin Maria Barbara Mann, bürgers Georg Adolph Mann, Pastetenbecks und Inwoners allhier mit weÿl. bürgerin Catharina Eva Rechenberger großjährige Jungfrau tochter
Enregistrement, acp 65 F° 112-v du 12 pluv. 7

Les enfants et héritiers de Georges Adolphe Mann vendent la maison au menuisier François Augustin Armbruster et à sa femme Françoise Kayser moyennant 12.000 francs

1825 (18.6.), Strasbourg 14 (83), M° Lex n° 3705
Catherine Eve Mann épouse de Chrétien Mosseder, préposé de la halle commerciale, Marie Madeleine Mann, célibataire majeure, Marguerite Louise Mann épouse de Michel Ostermann, brasseur, Frédéric Mann, rentier, M° Gustave Stoeber, avoué près le tribunal civil de première instance mandataire de 1. Catherine Juliane Rosine Wyss épouse de Charles Bigler, bourgeois de Berne et de 2. de Charles Blaess, confiseur à Paris (Procuration, à Paris quai Conti n° 7)
à François Augustin Armbruster, ébéniste, et Françoise Kayser
Désignation de l’immeuble à vendre, une maison, cour, bâtiment de derrière au fond de la cour sise rue des Trippes n° 6, d’un côté le Sr Oberlé, de l’autre le Sr Kieffer bacquetier, devant la rue, derrière en partie propriété du Sr Oberlé en partie celle du Sr Exel – sont compris trois poeles dont un grand en fayence au premier étage et les deux autres aux deux étages supérieurs ces deux derniers en fonte
Titres de propriété, aux vendeurs comme héritiers de leur père Georges Adolphe Mann, patissier, la D° Bigler par représentation de sa mère Catherine Sara Mann épouse d’Emmanuel Wiss patissier bourgeois de Berne, le Sr Blaess seul et unique héritier de Marie Barbe Mann épouse de Jean Joseph Blaess, décédé juge de Paix à Barr, sa mère. Ledit immeuble est échu audit Georges Adolphe Mann dans la succession de son père Jean Geoffroi Mann, patissier, lequel l’avait; acquis de Georges Conrad Seup, serrurier, par acte passé à la Chambre des Contrats le 4 juin 1745 – moyennant 12.000 francs
Enregistrement, acp 173 F° 166-v du 21.6.

Originaire de Colmar, François Augustin Armbruster épouse en 1815 Marie Françoise Kayser, native de Wasselonne
Mariage, Strasbourg (n° 19)
Acte de mariage, célébré à l’hôtel de ville de Strasbourg à dix heures du matin le 10 janvier 1815. François Augustin Armbruster, majeur d’ans, né en légitime mariage le 4 avril 1781 à Colmar (Haut-Rhin) domicilié à Strasbourg, Ebéniste, fils de feu Joseph Armbruster, menuisier décédé à Colmar le 4 septembre 1808 et de feu Catherine Hecklé, décédée audit lieu le 16 ventôse an XI, Marie Françoise Kayser, mineure d’ans née en légitime mariage le 28 thermidor an III de la République française à Wasselonne (Bas rhin) domiciliée audit lieu, fille de feu André Kayser, savonnier et cultivateur décédé à Wasselonne le 17 vendémiaire an XII et de feu Marie Madeleine Margraff décédée au même lieu le 2 Frimaire an onze (i 11)

François Augustin Armbruster meurt en 1825 en délaissant trois enfants

1828 (30.10.), Strasbourg 8 (nouv. cote 46), M° G. Grimmer n° 2453
Inventaire de la succession de François Augustin Armbruster, ébéniste décédé le 12 août 1825 – à la requête de Françoise Kaÿser la veuve, mère et tutrice légale de François Joseph né le 5 février 1816, Marie Joséphine née le 9 septembre 1821, Marie Antoinette née le 28 mai 1824 – en présence de Michel Sitz, subrogé tuteur mariés il y a à peu près 14 ans sans contrat de mariage
immeuble, une maison à rez de chaussée & trois étages avec cour et bâtiment de derrière au fond de la cour sise à Strasbourg rue des Tripes n° 6, d’un côté le Sr Oberlé, de l’autre la veuve Armbruster, devant la rue, derrière partie propriété du Sr Oberlé partie celle du Sr Exel – acquis des héritiers Mann par acte reçu M° Lex le 18 juin 1825, estimée 10.000 fr
garde robe 205 fr, communauté mobilier 2092 fr dont meubles au magasin, vignes à Dahlenheim 240 fr, ensemble 12.332 fr, passif 10.148 fr, passif à la charge des enfants seuls 109 fr
Enregistrement, acp 191 F° 196 du 7.11.

Françoise Kayser se remarie en 1836 avec Florent Adam, veuf de Marie Antoinette Pasta
1836 (30.7.), Strasbourg 7 (91), M° Stoeber n° 16.940
Contrat de mariage – Florent Adam, propriétaire, veuf sans enfant de Marie Antoinette Pasta n’ayant pas d’héritiers présomptifs à réserve
Françoise Kayser veuve avec trois enfants de François Auguste Armbruster, ébéniste
régime de la communauté réduite aux acquets
art. 7. apports du futur époux, 3. une maison et appartenances consistant en bâtiment connu sous le nom de Toit pointu sise à Strasbourg rue Salpêtrière au quartier des Canonniers n° 14, d’un côté les remparts, de l’autre l’écurie de l’artillerie, devant la chemin, derrière le cloac et partie le rempart, estimée à un revenu de 1200 fr
art. 8, apports de la future épouse, la moitié par indivis d’une maison à rez de chaussée et trois étages avec cour et bâtiment de derrière au fond de la cour sis à Strasbourg rue des Trippes n°6, d’un côté le Sr Oberlin, de l’autre un inconnu, devant la rue, derrière en partie la propriété du Sr Oberlin en partie le Sr Exel – propriété établie dans l’Inventaire de la succession du Sr Armbruster dressé par M° G. Grimmer le 30 octobre 1828 la moitié estimée 7500 fr l’autre moitié de l’immeuble appartient aux enfants de la veuve Armbruster
Enregistrement, acp 242 F° 81 du 1.8.

Marie Françoise Kayser, veuve de François Augustin Armbruster, hypothèque la maison au profit du pharmacien Léon Oberlin

1841 (13.1.), Strasbourg 13 (56), M° Arbogast n° 378
Obligation, 13 Janvier 1843 – Sont comparus Dame Marie Françoise Kayser, veuve de M. François Augustin Armbruster, en son vivant ébéniste à Strasbourg Et M. François Joseph Armbruster, son fils commis négociant, les deux demeurant et domiciliés à Strasbourg. Le Dame veuve Armbruster agissant en son nom personnel et comme mère et tutrice naturelle de Marie Josephine et Marie Antoinette Armbruster ses deux filles mineures issues de son mariage avec ledit défunt Sr Armbruster et spécialement autorisée à l’effet de ce qui suit par délibération du Conseil de famille (…)
Lesquels ont par les présentes déclaré et reconnu que M. Léon Oberlin, Pharmacien demeurant et domicilié à Strasbourg ci présent vient de leur prêter la somme de 4500 francs (…)
hypothèque, Une maison avec cour, bâtiments de derrière au fond de la Cour, appartenances, droits et dépendances, sise à Strasbourg, rue des tripes N° 6, tenant d’un côté audit Sr Oberlin, de l’autre du Sr Clause auparavant au Sr Krentz, par devant ladite rue et par derrière en partie à la propriété de M. Oberlin et en partie à celle de M. Exel.
(…) Les débiteurs déclarent sous les peinds de droit qui leur ont été expliquées par M° Arbogast Notaire sus dit et qu’ils ont dit bien comprendre que cette maison appartient indivisément pour moitié à la Dame veuve Armbruster et pour l’autre moitié à ses trois enfants, comme ayant été acquise par feu M. Armbruster et ladite Dame sa veuve pendant la Communauté de biens qui a existé entre entre eux, aux termes d’un Contrat de vente passé le le 18 juin 1825 devant M° Lex lors notaire, enregistré et transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 22 juillet suivant volume 181 N° 41 et inscrit d’office le même jour volume 172 N° 267.

Marie Françoise Kayser et ses enfants exposent la maison aux enchères. La veuve s’en rend adjudicataire.

1843, Strasbourg 2 (89), M° Roessel n° 15
Cahier des charges, 16 mai 1843. – furent présents 1° Madame Marie Françoise Kayser, veuve de feu Monsieur François Augustin Armbruster, en son vivant ébéniste à Strasbourg, ladite dame y domiciliée et demeurante, agissant aux présentes 1° en son nom personnel à cause de la communauté de biens qui a existé entre entre elle et son défunt mari, 2° comme mère et tutrice légale de Marie Antoinette Armbruster, mineure, issue du mariage de la dame comparante avec ledit Armbruster défunt, ladite mineure âgée de 19 ans, 2° Mademoiselle Marie Joséphine Armbruster, majeure sans profession demeurant à Strasbourg, agissant aux présentes 1° en son propre et privé nom, 2° au nom et comme mandataire de Monsieur François Joseph Armbruster, son frère, soldat à la 4° compagnie du deuxième bataillon du 54° règiment d’infanterie de ligne en garnison à Montmédy (…) Lesquels ont dit et exposé que par jugement rendu au tribunal civil de cette ville le 3 janvier 1843, sur requête présentée pat lesdits dame veuve Armbruster, agissant en ses qualités sus mentionnées, François Joseph Armbruster et Marie Joséphine Armbruster représentés dans l’instance par M° Ackermann avoué, il a été ordonné que pardevant M° Tinchant, notaire à ce commis par ledit jugement, il sera procécé à la vente par licitation, dans les formes voulues par la loi, de la maison ci après désignée sur la mise à prix de 25.000 francs et en outre aux clauses et conditions stipulées au cahier des charges qui sera dressé à cet effet, enfin que par ordonnance de Monsieur le président du susdit tribunal M° Roessel l’un des soussignés notaires a été commis pour procéder aux opérations ordonnées par le jugement sus allégué en remplacement du dit M° Tinchant démissionnaire. (…)
Désignation de l’immeuble à vendre. Une maison avec cour, bâtiments de derrière au fond de la cour, appartenances et dépendances sise à Strasbourg, rue des tripes N° 6, d’un côté à Mr Oberlin pharmacien, de l’autre à M. Klose, tailleur, par devant à ladite rue et par derrière en partie à la propriété de M. Oberlin et en partie à celle de M. Exel.
Origine de la propriété. Les conjoints Armbruster prédénommés se sont rendus propriétaires du dit immeuble pour l’avoir acquis de 1. Catherine Eve Mann, épouse du sieur Chrétien Mosseder, préposé chef de la halle commerciale de Strasbourg, 2. Marie Madeleine Mann, célibataire majeure, 3. Marguerite Louise Mann épouse de Michel Ostermann, brasseur, 4. Frédéric Mann, rentier, tous de Strasbourg, 5. Catherine Julienne Rosine Wyss, épouse de Charles Bigler, bourgeois de Berne, 6. Charles Blaess, confiseur à Paris, en vertu d’un contrat de vente passé devant M° Lex et son collègue notaires à Strasbourg le 18 juin 1825, enregistré et transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 22 juillet suivant volume 181 N° 41.
Après le décès de mondit sieur François Augustin Armbruster, l’immeuble dont s’agit est échu en propriété et appartient aujourd’hui savoir 1° à ladite dame Marie Françoise Kayser, sa veuve comme ayant été commune en biens avec son mari défunt pour moitié ou 3/6, 2° et aux enfants Armbruster susdénommés comme seuls et uniques héritiers dudit défunt leur père pour l’autre moitié ou 3/6, savoir 1) François Augustin pour 1/6, lesdites dame Mosseder, demoiselle Mann, dame Ostermann, sieur Frédéric Mann, dame Rigler et sieur Blaess étaient eux-même devenus propriétaires de ladite maison comme ayant succédé aux droits du sieur Jean Geoffroi Mann, en son vivant pâtissier en cette ville. Et ce dernier en avait fait l’acquisition sur le dieur Georges Conrad Seup, en son vivant serrurier à Strasbourg en vertu d’un contrat de vente passé à la cidevant Chambre des contrats de cette ville le 4 juin 1745. Etat hypothécaire (…)
acp 310 (3 Q 30 025) f° 29
N° 42, 19 juin 1843, adjudication définitive – Et après plusieurs mises successives, ledit immeuble été porté à la somme de 29.800 francs par Monsieur Joseph Exel, propriétaire domicilié et demeurant à Strasbourg (…) et a mondit seur Exel déclaré à l’instant avoir enchéri au nom et pour le compte de Madame veuve Armbruster requérante ci-dessus qualifiée.
acp 311 (3 Q 30 026) f° 71-v

Marie Françoise Kayser et ses enfants hypothèquent la maison au profit de Philippe Jacques Rasp

1843 (26.6.), Strasbourg 7 (99), M° Boersch n° 4095
Obligation, 26 Juin 1843 – Ont comparu D° Marie Françoise Kayser, sans état, veuve du Sr François Augustin Armbruster, vivant ébéniste et Delle Marie Joséphine Armbruster, mercière les deux demeurant et domiciliées à Strasbourg, agissant tant en leur propre et privé nom que comme se portant solidairement fortes pour 1° le Sr François Augustin Armbruster ci devant commis négociant actuellement soldat au 54° règiment d’infanterie de ligne en garnison à Montmédy, domicilié à Strasbourg (…) et 2° Dlle Marie Antoinette Armbruster, fille mineure sans profession demeurant & domiciliée à Strasbourg (…) Lesquelles ès qualité qu’elle agissent ont par les présentes reconnu & déclaré devoir bien & légitimement
à M. Philippe Jacques Rasp, propriétaire demeurant & domicilié à Strasbourg, créancier ci présent & acceptant, la somme principale de 1100 francs pour prêt de pareille somme (…)
hypothèque, En la Ville de Strasbourg. Une maison avec cour, bâtiment de derrière au fond de la cour, appartenances, droits & dépendances, sise à Strasbourg, rue des tripes N° 6, donnant par devant sur ladite rue, attenant par derrière en partie à la propriété de M. Oberlin et en partie à la propriété de M. Exel, tenant d’un côté à la propriété dudit Sr Oberlin et de l’autre à la propriété du Sr Klose autrefois du Sr Krentz
Au ban de Dahlenheim (…) Les D° et Delle Armbruster déclarent que les maisons appartiennent en toute propriété tant à elles qu’au Sr Armbruster et à la mineure susnommés (…)

Marie Françoise Kayser loue la maison à Philippe Jacques Rasp

1843 (26.9.), Strasbourg 7 (99), M° Boersch n° 4261
Bail, 26 septembre 1843. – A comparu D° Marie Françoise Kayser, sans état, veuve de M. François Augustin Armbruster, en son vivant ébéniste à Strasbourg où elle demeure & est domiciliée, laquelle a par les présentes loué à titre de bail à loyer pour trois années entières et consécutives qui commencent à courir le 29 septembre 1843 et finiront à pareil terme de l’année 1846
à M. Philippe Jacques Rasp, propriétaire demeurant et domicilié à Strasbourg, ci présent & acceptant
Une maison à rez de chaussée & trois étages avec cour, bâtiments au fond de la cour, sise à Strasbourg, rue des tripes N° 6, tenant d’un côté à M Oberlin pharmacien, de l’autre côté au Sr Clause, donnant par devant à ladite rue & attenant par derrière en partie à M. Oberlin & en partie à M. Exel. Ainsi que cet immeuble est & se comporte actuellement ensemble tous les poêles & trumeaux et tous les objets mobiliers se trouvant dans la dite maison. (…) le bail a en outre été consenti & accepté pour & moyennant un loyer annuel de 1000 francs
acp 314 (3 Q 30 029) f° 39-v

Liquidation et partage de la succession de François Augustin Armbruster, ébéniste à Strasbourg
1845 (18.4.), Strasbourg 2 (91), M° Roessel n° 602
Ont comparu 1° Madame Marie Françoise Kayser, veuve de Mr François Augustin Armbruster, en son vivant ébéniste à Strasbourg, agissant 1° en son propre et privé nom à cause de la communauté de biens légale qui à défaut de contrat de mariage a existé entre entre elle et son mari défunt, 2° au nom et comme tutrice légale de Marie Antoinette Armbruster, mineure issue du mariage avec son défunt mari, 2° Demoiselle Marie Joséphine Armbruster, majeure sans profession, agissant en son propre nom, 2° en qualité de mandataire de Mr François Joseph Armbruster, son frère, soldat à la 4° compagnie du deuxième bataillon du 54° règiment d’infanterie de ligne en garnison à Paris, domicilié à Strasbourg (…) Lesdites Veuve & demoiselle Armbruster domiciliées autrefois à Strasbourg & actuellement hors la porte d’Austerlitz banlieue de cette ville,
lesdits sieur Armbruster & demoiselles Armbruster héritiers chacun pour un tiers de feu ledit Sr Armbruster leur père ainsi que cette qualité héréditaire est constatée par un inventaire dresé par M° Guillaume Grimmer notaire à Strasbourg le 30 octobre 1828. Lesquelles comparantes préalablement aux opérations ci après et pour leur intelligence ont exposé ce qui suit

Première observation. Les époux Armbruster se sont mariés à Strasbourg en l’année 1815 sans faire précéder leur union d’un contrat de mariage, de sorte qu’ils ont adopté pour régime de leur union la communauté de biens légale (…) Le sieur Armbruster est décédé à Strasbourg le 21 août 1825 en laissant pour habiles à se dire et porter ses seuls héritiers ses enfants ci dessous nommés 1° ledit Sr François Joseph Armbruster né le 5 février 1816, 2° Marie Joséphine Armbruster née le 9 septembre 1821, 3° Marie Antoinette Armbruster née le 28 mai 1824. L’inventaire après le décès a été seulement dressé le 30 octobre 1828 par le ministère dudit M° Grimmer à la requête de Mde veuve Armbruster
acp 334 (3 Q 30 049) f° 91-v du 18.4. – Il dépendait de la communauté une maison à Strasbourg rue des tripes N° 6 qui a été adjugée à Mme Armbruster suivant acte contenant procès verbal d’adjudication reçu Roesel le 19 juin 1843 moyennant 29.800, dont à déduire les frais montant à 217 francs, reste 29.582 francs
Communauté, masse active. elle se compose 1° de la somme de 2092 montant de l’estimation des objets mobiliers de la communauté et dont Mme Armbruster est comptable, 2) du prix de vente fesant 29.582, 3) d’une pièce de vigne de 20 ares ban de Dahlenheim que les parties laissent indivise entre elles p. mém., Total 31.675
Masse passive. elle se compose de 1148 payés par M° Armbruster à la décharge de la communauté, et de diverses sommes s’élevant à 9200, ensemble 10.348, reste 21.326
Dont moitié à la veuve 10.663, et moitié aux enfants 10.663
Succession. Masse active. Elle compend 1° le bénéfice de la communauté 10.663, 2) la garde robe du défunt 205, Total 10.868 francs. Dont à déduire les frais payés par la mère à la décharge des enfants montant à 109, Reste 10.758, dont ? à chaque enfant 3586
Compte de Mme Armbruster (…)

Marie Françoise Kayser consent au mariage de son fils François Joseph
1851 (11.7.), Roessel Jeune
Consentement par Françoise Kayser veuve d’Augustin Armbruster au mariage que son fils François Joseph Armbruster, commis négociant audit lieu se propose de contracter avec Marie Louise Weiss, majeure à Strasbourg
acp 401 (3 Q 30 116) f° 86 du 11.7.

Marie Françoise Kayser consent au mariage de son fils Antoine à Nancy
1854 (2.9.), Roessel A. subst. Lauth
Consentement par Françoise Kayser veuve de François Auguste Armbruster, ébéniste à Strasbourg au mariage de son fils Antoine Kayser avec Joséphine Ahn* les deux à Nancy
acp 432 (3 Q 30 147) f° 89 du 2.9.

Marie Françoise Kayser vend la maison au clerc de notaire Joseph Henri Farner moyennant 26 000 francs

1844 (6.11.), Strasbourg 10 (103), M° Zimmer n° 5416
Vente, 6 novembre 1844 – a comparu Mme Marie Françoise Kayser, demeurant à Strasbourg, veuve de M. François Augustin Armbruster, en son vivant ébéniste en cette ville, Laquelle a par les présentes vendu (…)
à Mr Joseph Henri Farner, clerc de notaire, demeurant en la même ville, acquéreur ci présent et acceptant
Une maison avec cour, bâtimens de derrière au fond de la cour, appartenances et dépendances sise à Strasbourg, rue des tripes N° 6, d’un côté Mr Oberlin pharmacien, de l’autre M. Diss, par devant la rue et par derrière en partie à la propriété de M. Oberlin et en partie à celle de M. Exel. Cette maison est vendue telle et en l’état où elle se trouve (…) dans cette vente sont également compris tous les rayons et poêles, le chaudron à lessive et toutes les glaces qui se trouvent dans la maison sans autre réserve qu’une glace qui se trouve dans le logement de la venderesse (…) L’entrée en jouissance au profit de l’acquéreur est fixée au 25 décembre prochain (…) Cet immeuble dépendait de la communauté de biens qui avait existé entre la venderesse et son défunt mari. Ce dernier en mourant laissa pour seuls enfans et uniques héritiers, ainsi que la comparante le déclare, 1. Mlle Marie Joséphine Armbruster majeure sans état domiciliée à Strasbourg, 2. M. François Joseph Armbruster, soldat au 54° règiment d’infanterie de ligne domicilié à Strasbourg, 2. et Mlle Marie Antoinette Armbruster, cette dernière encore mineure. Sur requête présentée par la veuve Armbruster et ses deux enfants majeurs, le tribunal civil de Strasbourg a par son jugement du 3 janvier 1843 ordonné la vente par licitation du dit immeuble, cette vente a eu lieu devant M° Roessel notaire en cette ville, et la veuve Armbruster s’est rendue adjudicataire de la totalité de la maison moyennant la somme de 29.800 francs suivant procès verbal d’adjudication dressé par la même notaire le 19 juin 1843, outre les clauses et conditions retenues dans un cahier des charges dressé par ledit M° Roessel le 16 mai de la même année. Le prix d’adjudication dont une partie a été déléguée aux créanciers hypothécaires et une autre partie revient aux trois enfants Armbruster, est encore dû et totalité.
Le défunt Sr Armbruster avait acquis ladite maison durant son mariage de 1. Catherine Eve Mann épouse du Sr Chrétien Mosseder, préposé de la halle commerciale de Strasbourg, 2. Marie Madeleine Mann, célibataire majeure, 3. Marguerite Louise Mann épouse de M. Michel Ostermann, brasseur, 4. Frédéric Mann, rentier, tous de Strasbourg, 5. Catherine Julienne Rosine Wyss, épouse de Charles Bigler, bourgeois de Berne, 6. Charles Blaess, confiseur à Paris, en vertu d’un contrat de vente passé devant M° Lex alors notaire à Strasbourg le 18 juin 1825, transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 22 juillet suivant volume 181 N° 41. Cette acquisition a eu lieu pour la somme de 12.000 francs (…) – Prix 26.000 francs
acp 329 (3 Q 30 044) f° 51-v

Joseph Henri Farner épouse en 1844 Madeleine Eugénie Berthelé, tous deux sont enfants naturels de père inconnu : contrat de mariage, consentements de mariage, célébration
1844 (21.9.), Strasbourg 10 (103), M° Zimmer n° 5359
Contrat de mariage, 21 septembre 1844 – ont comparu 1. Mr Joseph Henri Farner, clerc de notaire, demeurant et domicilié à Strasbourg futur époux d’une part
2. Mlle Madeleine Eugénie Berthelé, majeure sans état, demeurant et domiciliée en la même ville future épouse d’autre part
acp 328 (3 Q 30 043) f° 92-v – Régime de communauté d’acquêts. Les apports du futur époux consistent en deux créances montant ensemble à 2940, plus différents ouvrages de littérature estimés 50
Les apports de la future épouse consistent en un Jardin hors la porte des Juifs et en une somme de 8000 francs
Donation réciproque par les futurs au survivant d’eux de l’usufruit viager de toute la succession

N° 5257 N° 5258. 21 septembre. 8. 21 septembre. Consentement par Eutropie Farner à Strasbourg au mariage de son fils Joseph Henri Farner clerc de notaire à Strasbourg avec Madeleine Eugénie Berthelé fille majeure audit lieu
N° 5258. 21 septembre. Consentement par Catherine Elisabeth Berthelé fille majeure à Strasbourg au mariage de sa fille Madeleine Eugénie Berthelé avec Joseph Henri Farner clerc de notaire à Strasbourg
acp 328 (3 Q 30 043) f° 92 du 23.9.

Mariage, Strasbourg (n° 412)
Du 24° jour du mois de septembre 1844 à dix heures du matin. Acte de mariage de Joseph Henri Farner, majeur d’ans, né hors le mariage le 5 décembre 1821 à Strasbourg, Clerc de notaire, fils d’Eutropie Farner, non mariée, native de Osthoffen (Bas-Rhin) domiciliée à Strasbourg, et de Madeleine Eugénie Berthelé, majeure d’ans, née hors le mariage le 2 février 1818 à Strasbourg, domiciliée à Strasbourg, fille de Catherine Elisabeth Berthelé, non mariée, native de Haguenau (Bas-Rhin) domiciliée à Strasbourg. Ledit époux a produit un acte de consentement de sa mère (…)

Joseph Henri Farner et Madeleine Eugénie Berthelé hypothèquent la maison au profit de Charles Lamey fils

1846 (2.7.), Strasbourg 10 (107), M° Zimmer n° 6236
Obligation et subrogation, 22, 30 et 31 juillet 1846. – ont comparu M. Joseph Henri Farner, clerc de notaire, et Mme Madeleine Eugénie Berthelé sa femme de lui dûment autorisée, les deux demeurant et domiciliés à Strasbourg, lsquels reconnaissent devoir bien et légitimement
à M. Charles Lamey fils, propriétaire demeurant et domicilié à Strasbourg, créancier ci présent et acceptant, une somme principale de 17.000 francs (…)
constituent en hypothèque spéciale Une maison avec tous ses droits, appartenances et dépendances située à Strasbourg rue des tripes N° 6, d’un côté M. Oberlin pharmacien de l’autre M. Diss par devant la rue et par derrière en partie M. Oberlin et en partie M. Exel.
Les débiteurs sont devenus propriétaires de cet immeuble pour l’avoir acquis de Mme Marie Françoise Kayser demeurant à Strasbourg veuve de M. François Augustin Armbruster en son vivant ébéniste en cette ville, suivant contrat de vente passé devant M° Zimmer, soussigné, le 6 novembre 1844 transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 9 du même mois volume 425 N° 1 et inscrit d’office le même jour volume 417 N° 53. Les débiteurs déclarent que cet immeuble leur appartient encore en toute propriété (…)

Joseph Henri Farner et Madeleine Eugénie Berthelé exposent la maison aux enchères. La rentière célibataire Virginie Boitel s’en rend propriétaire.

1861, Strasbourg 10 (146), M° Zimmer (Louis Frédéric) n° 14.310
N° 14.310, 17 décembre 1861 – ont comparu Mr Joseph Henri Farner, négociant, et dame Elisabeth Eugénie Berthemé son épouse qu’il autorise à l’effet des présentes les deux demeurant et domiciliés à Strasbourg. Lesquels exposent qu’ils sont propriétaire de la maison ci après désignée, qu’ils sont intentionnés de vendre, en conséquence ils requièrent M° Zimmer notaire soussigné de dresser sur leurs déclarations et indications le cahier des charges, clauses et conditions sous lesquelles la dite vente doit avoir lieu
Désignation de l’immeuble à vendre. Une maison avec bâtiment à gauche de la cour, droits, appartenances et dépendances, sise à Strasbourg rue des Tripes N° 6, d’un côté Mr Beno, de l’autre M. Diss, par derrière M. Exel. Cet immeuble sera exposé aux enchères sur la mise à prix de 25.000 francs.
Etablissement de la propriété. Cet immeuble appartient aux conjoints Farner comparans pour en avoir fait l’acquisition de Dame Marie Françoise Kayser veuve de M. François Augustin Armbruster vivant ébéniste à Strasbourg aux termes d’un contrat de vente reçu par M° Zimmer, notaire soussigné, le 6 novembre 1844 transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 9 du même mois volume 425 N° 1 et inscrit d’office le même jour volume 417 N° 53. Cette acquisition a eu lieu moyennant le prix de 26.000 francs qui a été réparti entre les créanciers (…). Et le Sr Armbruster susnommé en est lui-même devenu propriétaire pour en avoir fait l’acquisition durant son mariage avec sa veuve susnommée de 1) Catherine Eve Mann épouse du Sr Chrétien Mosseder, préposé de la halle commerciale de Strasbourg, 2) Marie Madeleine Mann, célibataire majeure, 3) Marguerite Louise Mann épouse de M. Michel Ostermann, brasseur, 4) Frédéric Mann, rentier, tous de Strasbourg, 5) Catherine Julienne Rosine Wyss, épouse de Charles Bigler, bourgeois de Berne, 6) Charles Blaess, confiseur à Paris, aux termes d’un contrat de vente passé devant M° Lex alors notaire à Strasbourg le 18 juin 1825. Après le décès de M. Armbruster, cet immeuble échut pour moitié à sa veuve sunommée comme ayant participé pour pareille quotité à la de la contenance de qui a existé entre entre elle et son défunt mari et l’autre moitié à ses trois enfants et seuls héritiers nommés Marie Joséphine Armbruster majeure, François Joseph Armbruster, alors soldat au service de France et Marie Antoinette Armbruster, alors encore mineure. Sur requête présentée par la veuve Armbruster et ses deux enfants majeurs, le tribunal civil de Strasbourg a par son jugement du 3 janvier 1843 ordonné la vente par licitation du dit immeuble, cette vente a eu lieu devant M° Roessel notaire susnommé, et la veuve Armbruster s’est rendue adjudicataire de la totalité de la maison moyennant la somme de 29.800 francs, aux termes d’un procès verbal d’adjudication dressé par la même notaire le 19 juin 1843. – Etat hypothécaire (…)
acp 505 (3 Q 30 220) f° 43 du 19.12.
Et le jeudi 9 janvier 1862, Adjudication définitive – par devant M° Roessel jeune et son collègue substituant pour cause d’absence M° Louis Frédéric Zimmer
adjugé définitivement à Mlle Virginie Boitel rentière demeurant et domiciliée à Strasbourg pour 25.100 francs

Virginie Boitel hypothèque la maison au profit de Sophie Mélanie Steiner, femme du pasteur Chrétien Ernest Haan

1874 (31.8.), Strasbourg 10 (174), M° Kœrttgé (Jean Théodore) n° 4325
Obligation vom 31. August 1874 – ist erschienen Fräulein Virginie Boitel, Rentnerin in Straßburg wohnhaft welche hierdurch anerkannt, rechtmäßig schuldig zu sein
an Frau Sophie Mélanie Steiner, Ehefrau von H. Christian Ernst Haan, Pfarrer im Hohwald, beide wohnhaft in besagter Gemeinde, Gläubigerin, für welche zugegen ist und solches annimmt ihr Vater H. Johann Carl Eduard Steiner, Handelsgehülfe in Strassburg wohnhaft, die Hauptsumm von 5000 Franken
Zur Sicherheit des besagten Kapitals nebst Zinsen und Zugehörden versetzt Fräulein Boitel hypothekarischer Weise zu Gunsten der Frau Haan, was H. Steiner für sie annimmt, ein Wohnhaus mit allen Rechten & Zugehörden, in Straßburg gelegen Kuttelgasse N° 6 zwischen H. Oberlin & H. Diss, hinten zum theil besagten H. Oberlin und H. Edel.
Dieses Haus gehört der Fräulein Boitel um es ersteigert zu haben von H. Joseph Henri Farner, Kaufmann, & von Elisabeth Eugénie Barthelé, dessen Ehefrau, beide in Straßburg wohnhaft, laut Steigprotokoll durch H. Zimmer damals Notar in Straßburg wohnhaft, den 9. Januar 1862 errichtet, im Hypothekenamte von Straßburg abgeschrieben den 1. Hornung 1862 Band 882 Nr 124 und offizial Einschreibung unter Band 803 Nr 221.

Virginie Boitel nomme pour son héritière universelle Eugénie Berthelé veuve de Joseph Farner, à charge de délivrer plusieurs legs

1881 (15.7.), Strasbourg 10 (195). M° Frédéric Pierron n° 4158
Testament – Ist erschienen Fräulein Virginie Boitel, ledig ohne Gewerbe zu Straßburg wohnhaft Kuttelgasse N° 6
Ich setze zu meiner Universal-Erbin ein, zum völligen Eigenthum von meinem Absterben an, Frau Eugenie Berthelé Wittwe von Joseph Farner zu Straßburg, unter dem Beding
1) meiner Schwester Rosa-Eugenie Boitel, wann dieselbe mich überlebt, bei sich* aufzunehmen und ihr eine jährliche Rente von 800 Franken, bis zu deren Absterben zu bezahlen
2) und an * Partikular-Legaten zu bezahlen, sechs Monate nach meinem Tode, wan meine genannte Schwester vor mir sterben sollte, im Gegentheil erst sechs Monate nach deren Ableben wann sie mich überlebt (…) an Eugen Farner, Kaufmann zu Paris, deßen Pathin ich bin, 5000 Franken
An mein Schwägerin Wittwe Boitel wohnhaft neben Metz zu Sainte-Ruffine 600 Franken.
acp 731 (3 Q 30 446) f° 47 n° 2618 du 2.11.1892 (Sterbfall Erklärung 29.6.83 Bd 141 Nr 134) 18. Juli 1881. Vermächtniss der am 30. October hieselbst verlebten Virginie Boitel, worin dieselbe die Eugenie Bertele Wittwe von Joseph Farner hier zur Gesamtvemächtnißnehmerin einsetzt unter der Bedingung zum Zahlen an
1) die Schwester Eugenie Boitel eine lebenslänglich järliche Rente von M 640
2) Eugen Farner Kaufmann in Paris 4000 M
3) der Schwägerin Wittwe Boitel M 480.

Native de Vertus, Virginie Boitel meurt à l’âge de 78 ans le 30 octobre 1882. Le décès est déclaré par sa nièce Elise Farner, demoiselle de magasin célibataire.
Décès, Strasbourg (n° 2626) Strassburg am 31. October 1882. Vor dem Standesbeamten erschienen heute die ledige Ladendienerin Elisa Farner, wohnhaft zu Straßburg Kuttelgasse 6, und zeigte an, daß ihre Tante die ledige Rentnerin Virginia Boitel, 78 Jahre alt, katholischer Religion wohnhaft zu Straßburg, geboren zu Vertus (Frankreich), Tochter der verstorbenen Eheleute Adrian Boitel, Kaufmann und der Rosa Morand, in ihre Wohnung am 30. October des Jahres 1882 Abends um Zehn Uhr gestorben sei. (i 216)

Acte de notoriété qui établit que Madeleine Eugénie Berthelé est héritière universelle de Virginie Boitel.
1889 (19.9.), Strasbourg 8 (149), M° Gustave Edouard Loew n° 21.342
Offenkunde – (daß sie) die Rentnerin Fräulein Virginie Boitel in Straßburg wohl bekannt zu haben, sowie zu wissen, daß dieselbe in Straßburg am 30. Oktober 1882 verstorben ist, ohne Ascendanten oder Descendanten mit Vorhebaltrecht in ihrem Nachlasse zu hinterlassen, so daß nichts dem unbeschränkten Vollzuge ihres vom damaligen Notar Pierron in Straßburg aufgenommenen, registrirten Testaments vom 15. Juli 1881 entgegensteht, worurch die Verlebte die hiesige Rentnerin Frau Madeleine Eugénie Barthelé, Wittwe des Kaufmanns herrn Joseph Henri Farner, zur Universallegatarin eingesetzt hatte.
acp 820 (3 Q 30 535) f° 7 n° 2032 du 21.9.

Madeleine Eugénie Berthelé consent au mariage de son fils Jean Baptiste Eugène, commis négociant à Paris
1879 (28.1.), M° Ritleng
Einwilligung durch Magdalena Eugenie Berthelé Wittwe von Joseph Heinrich Farner in Straßburg zur Verehelichung ihres Sohnes Johann Baptist Eugen Farner, Handlungsgehilfe in Paris mit Martine Malin allda
acp 684 (3 Q 30 399) f° 92 du 29.1.

Elisabeth Eugénie Berthelé, veuve du marchand Joseph Henri Farner, hypothèque la maison au profit d’Eugénie Marie Roth, veuve de Charles Roth, et de Sophie Amélie Roth, femme de Philippe Roth

1883 (28.6.), Strasbourg 10 (203), M° Frédéric Pierron n° 5732
Obligation, 28 Juni 1883 – ist erschienen Frau Elisabeth Eugenie Berthele, wohnhaft in Strassburg, Wittwe des verlebten Kaufmanns Herrn Joseph Heinrich Farner, welche hiermit erkennt, rechtmässig schuldig geworden sein
an Frau Eugenie Marie Roth, Rentnerin in Paris wohnhaft, zur Zeit sich in Straßburg befindent, Wittwe des verlebten Kassierers Herrn Karl Roth, eine Hauptsumm von 1600 Mark
und an ihrer Schwester Frau Sophie Amelie Roth, Ehegattin des Herrn Philipp Roth, Hauptmann im 22. frantzösischen Infanterie Regiment, Ritter der Ehrenlegion, würcklich in Belfort garnisonnirend, eine Hauptsumm von 1200 Mark
Hypothekarische Verpfändung. Zur Sicherheit des Betrags gegenwärtiger Obligation an Hauptsumme, Zinsen und Zugehörden verpfändet die Wittwe Farner hypothekarischer Weise zu Gunsten der Gläubigerin, solches angenommen wie oben, ein dreistöckiges Wohnhaus bestehend aus Vorder und Seitengebäude, Hof, Brunnen, Rechten und Zugehörden in Straßburg gelegen Kuttelgasse N° 6 (früher rue des trippes N° 6) zwischen Eigenthum Oberlin und Diss, hinten zum theil auf Herrn Oberlin und Herrn Edel stoßend
Eigenthums-Nachweis. Dieses Haus gehört der Frau Farner in ihrer Eigenschaft als Universal legatarin der Fräulein Virginie Boitel ledigen Standes zu Straßburg den 30. October 1882 verstoben, auf Grund eines öffentlichen Testamentes durch den unterzeichneten Notar den 15. Juli 1881 errichtet in Straßburg am 2. November 1882 Band 731 N° 7 registrirt. Fräulein Virginie Boitel hat selbst dieses Haus ersteigert von genannten Ehegatten Farner auf Grund eines Steigprotokolls durch den damaligen Notar Zimmer in Straßburg den 9. Januar 1862 errichtet, im Hypothekenamte von Straßburg den 1. Hornung desselben Jahres Band 882 Nr 124 transcribirt und von Amtswegen eingeschrieben Band 803 Nr 221. – Feuerschaden Versicherung (…) – Civil und Hypothekenstand

Elisabeth Eugénie Berthelé hypothèque la maison au profit de Charles Théodore Seltzer

1884 (8.12.), Strasbourg 4 (164). M° Charles Lauterbach n° 9282
Obligation und Subrogation, 1885 – Erschienen Frau Elisabeth Eugenie Berthelé, ohne Gewerbe zu Strassburg wohnhaft, Wittwe des daselbst wohnhaft gewesenen Kaufmanns Herrn Joseph Heinrich Farner, welche hierdurch erkennt, rechtmässig schuldig geworden sein
an den anwesenden, dies annehmenden, Herrn Karl Theodor Seltzer, Eigenthümer zu Straßburg alte Korngasse N° 3 wohnhaft, ein Kapital von 11.200 Mark
Verpfaendung. Zur Sicherheit der Rückzahlung des obigen Darlehens (…)
Ein Wohnhaus mit allen Rechten und Zugehörden gelegen zu Straßburg Kuttelgasse N° 6, einerseits Heinrich Beno, anderseits Heinrich Diss, vorn die Straßen hinten die Herren Beno und Edel. so wie dieses Immöbel zur Zeit sich befindet (…)
Schuldverhaeltniss und Eigenthumsnachweis. Die Schuldnerin Frau Farner hat das Pfandobject erworben durch Erbschaft von Fräulein Virginie Boitel in Straßburg zufolg deren Testamentes vor Notar Pierron daselbst vom 15. Juli 1881 worin die Schuldnerin zur Universalerbin eingesetzt wurde und durch welches sie zugleich Schuldnerin des eben genannten Herrn Johann Baptist Werner für die unten näher qualificirte Forderung ad 11.200 Mark wurde. Das erwehnte Testament ist registrirt zu Strassburg I am 2. November 1882. Ursprünglich hatte die jetzige Schuldnerin Frau Eugenie Berthelé und deren verlebten Ehemann, Herr Joseph Heinrich Farner Eingangs genannt, das Pfandobject käuflich erworden von Frau Maria Franziska Kayser in Straßburg wohnhaft, Wittwe von Herrn Franz Augustin Armbruster zufolge Act des früheren Notars Herrn Zimmer von 6. November 1844, überschrieben im Hypothekenamte Strassburg den 9. darauf Band 425 Nr 1. Das Immöbel war vor diesen Eheleuthen Farner für eine Schuldforderung ad 18.500 Franken an den Apotheker Herrn Leon Oberlin in Strassburg zufolge Obligation desselben Notars vom 31. und 31. Juli 1848 verpfändet worden (…)
acp 756 (3 Q 30 471) f° 68-v du 11.12.

Elisabeth Eugénie Berthelé hypothèque la maison au profit de Sophie Mélanie Emma Steiner, femme du pasteur Chrétien Ernest Haan (voir l’obligation contractée envers la même par Virginie Boitel)

1885 (27.4.), Strasbourg 10 (209), M° Frédéric Pierron n° 6962
Obligation, 27 April 1885 – ist erschienen Frau Elisabeth Eugenie Berthele, Wittwe von Herrn Joseph Heinrich Farner, Kaufmann, wohnhaft in Strassburg, welche hiermit erklärt, rechtmässig schuldig geworden sein
an Frau Sophie Melanie Emma Steiner, Ehegattin des Herrn Christian Ernst Haan, Pfarrer, mit einander zu Birlenbach, Canton Sulz unter Wald wohnhaft, für welche hierzugegen und solches annimmt der Vater Herr Johann Carl Eduard Steiner, Rentner in Strassburg wohnhaft, die Hauptsumm von 800 Mark
Zur Sicherheit des Betrags gegenwärtiger Obligation an Hauptsumme, Zinsen und Nebensachen verpfändet die Schuldnerin, hypothekarischer Weise zu Gunsten der Gläubigerin, für welche Herr Steiner solches annimmt, Ein dreistöckiges Wohnhaus bestehend aus Vorder und Seitengebäude, Hof, Brunnen, Rechten und Zugehörden gelegen in Straßburg Cuttelgasse N° 6 (früher rue des trippes N° 6) zwischen Eigenthum Oberlin und Diss, hinten zum theil an Eigenthum von Herrn Oberlin und Herrn Edel stossend
Eigenthums-Nachweis. Dieses Haus gehört der Frau Berthele Wittwe Farner in ihrer Eigenschaft als Universal legatarin der Fräulein Virginie Boitel ledigen Standes zu Straßburg den 30. October 1882 verstoben, laut eines öffentlichen Testamentes durch den unterschriebenen Notar den 15. Juli 1881 errichtet. Für den früheren Eigenthums-Nachweis berufen sich die Parteien auf eine Obligation errichtet vor unterfertigten Notar am 28. Juni 1883. – Versicherung gegen Feuerschaden (…) – Civil und Hypothekenstand

Elisabeth Eugénie Berthelé vend la maison au peintre Charles Emile Rutherd moyennant 25 600 marks

1889 (19.9.), Strasbourg 8 (149), M° Gustave Edouard Loew n° 21.344
Kauf, 19 September 1889 – ist erschienen frau Magdalena Eugenie Berthele, Rentnerin, wohnhaft zu Straßburg, Wittwe des Kaufmanns Joseph Heinrich Farner, dieselbe verkaufft (…)
an Karl Emil Rutherd, Maler, wohnhaft zu Straßburg, Goldgießen Nr 24
Ein aus Vorder: und Seitengebäuden bestehendes dreistökiges Wohnhaus nebst Hof, Brunnen, Rechten und Zugehörden, gelegen in Straßburg, Kuttelgasse N° 6 zwischen Herrn Hampele und Fräulein Friedrich, hinten Eigenthum Groskost. Als mitverkauft gelten die im Anwesen stehenden Öfen nenst Rohren und Steinen, soweit sie der Verkäuferin gehören.
Eigenthumsnachweis. Frau Wittwe Farner erbte das Anwesen von Frl. Virginie Boitel in Straßburg, von welcher sie durch registriertes Testament von Notar Pierron daselbst vom 15. Juli 1881 zur Universallegatarin eingesetzt war und welche inhaltlich eines nach vor gegenwärtigem Vertrage zur Regsitrirung kommenden Offenkundigkeitaktes vom heutigen keine Vorbehalts Erben hinterlassen hat. Fräulein Boitel hatte es von den Eheleuten Farber erworben inhaltlich 1. Inventars vor Notar Zimmer in Straßburg vom 13. April 1847, 2. Bedingnisheftes desselben Notars vom 17. Dezember 1861, 3. Versteigerungs Protokolls desselben Notars vom 9. Jan 1862 und 4. Theilungsurkunde desselben Notars vom 10. Januarÿ 1865.
Eheleute Farner hatten das Anwesen von Maria Franziska Kayser in Straßburg, Wittwe von Herrn Franz Augustin Armbruster gekauft, laut Vertrags vor Notar Zimmer von 6. November 1844, überschrieben beim hiesigen Hypothekenamte den 9. desselben Monats, Band 425 Nr 1. – Hypothekenbelastung (…) 18.800 M – Kaufpreis 25.600 Mark, davon sind sogleich bezahlt 1600 Mark
acp 819 (3 Q 30 534) f° 48-v n° 2122 du 21.9.

Le peintre en bâtiment Charles Emile Rutherd originaire de Strasbourg épouse en 1892 Louise Bodemer, de Balbronn
Mariage, Balbronn (n° 7)
Ballbronn am 6. October 1892. Vor dem Standesbeamten erschienen heute zum Zwecke der Eheschließung 1. der Maler Emil Karl Rutherd, evangelischer Religion, geboren den 30. Dezember des Jahres 1862 zu Strassburg, wohnhaft zu Strassburg, Sohn des verstorbenen Malers Johann Bernhard Rutherd und dessen Ehefrau Barbara geb. Dick, wohnhaft zu Straßburg
2. die gewerblose Luise Bodemer, evangelischer Religion, geboren den 13. October des Jahres 1868 zu Ballbronn, wohnhaft zu Ballbronn, Tochter des Ackerers Georg Bodemer und desssen Ehefrau Elisabeth geb. Motzig wohnhaft zu Ballbronn (i 8)

Registre domiciliaire (603 MW 698) – Rutherd, Baumaler
Carl Emil, 31.12.63 Strassb. (1862 ist richtig) † 24.1.21
Frau Louise Bodemer 13.10.68 Ballbronn
Kinder, Heinrich Eduard 17.6.95 Straßb.
Paul Johann Georg 17.6.97
(Wohnungsverhältniß) Kuttelgasse 6
29.3.92 Goldgiessen 24
11.1.98 Schirmeckerstrasse 27-c
jetzt Schirmeckerstrasse 73 wohnt noch x

Décès, Strasbourg (n° 187)
Strasbourg le 25 janvier 1921 (…) a comparu aujourd’hui Monsieur Henri Rutherd, peintre demeurant à Strasbourg 73, Route de Schirmeck (…) a déclaré que Monsieur Charles Emile Rutherd, peintre, époux de Louise Rutherd née Bodemer, âgé de 58 ans, de religion protestante, demeurant à Strasbourg 73, Route de Schirmeck à Strasbourg fils de Jean Bernard Rutherd et de Barbe née Dick demeurant à Strasbourg est décédé à Strasbourg 73 Route de Schirmeck le 24 janvier de l’année 1921 à 18 heures 30 (i 49)

Charles Emile Rutherd n’habite plus à partir de 1896 la maison qui revient à leurs deux fils et héritiers, peintres en bâtiment. Le cadet meurt célibataire en 1959, l’aîné se marie en 1962 et meurt en 1964.

Naissance, Strasbourg (n° 1828)
Strassburg am 18. Juni 1895. Vor dem Standesbeamten erschienen heute der Baumaler Carl Emil Rutherd, wohnhaft zu Straßburg Kuttelgasse N° 6, evangelischer Religion, und zeigte an, daß von der Luise geborner Bodemer seiner Ehefrau evangelischer Religion wohnhaft bei ihm zu Straßburg in seiner Wohnung am 17 Juni des Jahres 1895 Nachmittags um Zehn Uhr ein Kind männlichen Geschlechts geboren worden, welches die Vornamen Heinrich Eduard erhalten habe.
[in margine :] Marié à Strasbourg le 3 février 1962 avec Vix Rosa
[in margine :] Décédé le 6 mai 1964 à Strasbourg

Naissance, Strasbourg (n° 2042)
Strassburg am 18. Juni 1897. Vor dem Standesbeamten erschienen heute der Baumaler Carl Emil Rutherd, wohnhaft zu Straßburg Goldgiessen 24, evangelischer Religion, und zeigte an, daß von der Luise geborner Bodemer seiner Ehefrau evangelischer Religion wohnhaft bei ihm zu Straßburg in seiner Wohnung am 17 Juni des Jahres 1897 Vormittags um fünf Uhr ein Kind männlichen Geschlechts geboren worden, welches die Vornamen Paul Johann Georg erhalten habe.
[in margine :] Décédé le 16 décembre 1959 à Strasbourg



Tripiers (rue des) : Kuttelgasse


Trois rues relient celle des Tonneliers au Vieux-Marché-aux-Poissons : la rue du Poumon au nord, la rue des Tripiers et la rue du Pied-de-Bœuf. Celle des Tripiers est d’abord appelée Bügegesselin (1286, 1296), Brügegasse (1336, 1367, 1427, 1466, d’après Adolphe Seyboth, éd. allemande p. 134), soit rue de l’Échaudoir, d’après la maison dite Brügehus (L’Échaudoir). Le nom de Kuttelgasse (rue des Tripes) lui fait ensuite concurrence comme le mentionnent le Livre des communaux de 1587 (Kuttelgaß, würdt im Altten Puch genandt Brühe Gaß, la rue des Tripes, appelée dans l’ancien registre rue de l’Échaudoir) et la plupart des actes du XVII° siècle (im Brueh oder Kuttelgeßlin). Il arrive parfois qu’elle porte le même nom que la rue du Poumon (in der sogenannten Kuttelgaß vulgo Lungengaß, 1763, dans la rue des Tripes, communément dite rue du Poumon).
Kuttelgass est traduit par rue des Tripes puis à partir de 1857 par rue des Tripiers.
Les bombardements aériens de 1944 détruisent en grande partie l’îlot entre la rue des Tripiers et la rue du Pied-de-Bœuf. Les maisons sont entièrement démolies, le sol transformé en place.


Partie orientale du VII° canton, plan Blondel (1765) – Etat réel (ADBR, cote 1 L Plan 5) et projet de Blondel (AMS, cote 1 PL 675)



18, rue des Charpentiers


Rue des Charpentiers n° 18 – V 38 (Blondel), N 1268 puis section 64 parcelle 19 (cadastre)

Maître d’ouvrage, Jean Philippe Wittmann, garde de l’accise, 1762
Bâtiment démoli (1987) en conservant les façades


Le n° 18 au premier plan (avril 2017) – Façade vers la rue (mai 2014), vers l’impasse (octobre 2012)

Le gentilhomme Thiébaut Joham de Mundolsheim vend en 1593 au libraire Jean Richard Müller les maisons situées entre l’impasse des Charpentiers et la rue des Juifs. Jean Richard Müller revend l’année suivante la maison à l’angle de l’impasse des Charpentiers au tisserand Michel Haut, nommé commissaire priseur en 1609. Le tisserand Jean Dreiding en est propriétaire pendant plus de quarante ans, le tourneur Samuel Berion pendant plus de trente ans (1656-1691). Elle reste jusqu’en 1857 aux mains des descendants de Jean David Apffel qui l’achète en 1693 et y établit une boulangerie. D’après l’estimation jointe à l’inventaire dressé en 1746 après la mort du boulanger Jean Philippe Wittmann, elle a une cave voûtée, un rez-de-chaussée où se trouve le fournil, deux étages et un grenier non dallé. Son fils Philippe Wittmann, peseur à la Halle, n’est pas autorisé à construire un encorbellement dans l’impasse (1761). A sa mort l’année suivante, la maison est en cours de construction. La nouvelle maison a quatre ouvertures à chaque niveau vers la rue des Charpentiers et trois vers l’impasse. Un cordon sépare le rez-de-chaussée de l’étage rue des Charpentiers, un autre le premier du deuxième étage vers l’impasse. Le boulanger Jean David Wittmann qui devient compositeur d’imprimerie loue la maison au boulanger Adam Kiehl (1829, 1849).


La maison est dans le milieu inférieur de l’image, à l’angle de la ruelle. A l’arrière, l’ancienne propriété Joham de Mundolsheim (Plan-relief de 1727, Musée historique, cliché Thierry Hatt)

Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 66 (Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) mentionne un bâtiment à rez-de-chaussée et deux étages en maçonnerie. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade se trouve de part et d’autre du repère (v) : sur la gauche (rue des Charpentiers), porte et trois fenêtres au rez-de-chaussée, deux étages à quatre fenêtres chacun, un étage mansardé et deux niveaux de lucarnes. Sur la droite (impasse) deux fenêtres et une porte au rez-de-chaussée, deux étages à trois fenêtres, mansardes et lucarnes.
La maison porte d’abord le n° 3 (1784-1857) puis le n° 18.


Garage, façade selon le projet réalisé, selon le premier projet (1923, dossier de la Police du Bâtiment)

L’ancien militaire puis employé à l’octroi Antoine Schneider, propriétaire de la maison depuis 1859, la vend en 1868 à l’imprimeur Oscar Berger-Levrault, locataire puis propriétaire de la maison voisine 15, rue des Juifs. Oscar Berger-Levrault fait convertir en 1868 la porte ordinaire en porte charretière. Le bâtiment à usage industriel n’est pas habité (voir les annuaires d’adresses). L’Imprimerie strasbourgeoise charge en 1923 les architectes Mewes et Widmann de transformer l’atelier de menuiserie en garage automobile. Le bâtiment est rénové et transformé (1987-1990) en même temps que les autres qui appartenaient à l’Imprimerie Strasbourgeoise (Istra, voir les dossiers IV et suivants au 15, rue des Juifs).


Photographie dans le dossier dossier VII du 15, rue des Juifs (1988) – Etages rue des Charpentiers (octobre 2012)

janvier 2024

Sommaire
CadastrePolice du BâtimentRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1594 à 1868. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.

Voir auparavant 15, rue des Juifs puis 20, rue des Charpentiers
Jean Richard Müller, libraire
1594 v Michel Haut, tisserand, et (1593) Anne Zech puis (1597) Marie Fürst – luthériens
1603 v Jean Dreiding, tisserand, et (1603) Marie Hutzler – luthériens
1650* adj Jean Georges Sonticus, tailleur, et (1614) Susanne Schneider – luthériens
1656 v Samuel Berion, tourneur, et (v. 1647) Barbe Straub, (1658) Catherine Cunégonde Mægelin puis (1667) Marie Salomé Frühinsholtz, veuve du maréchal ferrant Christophe Gesensohn – luthériens
1691 v Orphelinat
1693 v Jean David Apffel, boulanger, et (1687) Marie Elisabeth Ulner puis (1690) Anne Marguerite Billinger – luthériens
1722 h Jean Philippe Wittmann, boulanger, et (1721) Marie Salomé Apffel – luthériens
1755 h Jean Philippe Wittmann, garde de l’accise, et (1749) Anne Marie Fuchs, remariée (1763) avec le boulanger Jean Michel Klein – luthériens
1778 h Jean David Wittmann, boulanger, et (1778) Marie Sara Rœsch – luthériens
1822 h Jean David Wittmann, boulanger puis compositeur d’imprimerie, et (1804) Catherine Elisabeth Stoll
1840 h Jean David Wittmann, professeur au collège de Mulhouse, et (1833) Adélaïde Wilhelmine Hodel
1857 v Caroline Fausser, rentière (° 1817)
1858 v Michel Hirlimann, garçon de bureau à l’entrepôt du tabac, et (1843) Catherine Jœrger
1859 v Antoine Schneider, tailleur, gendarme à cheval, employé à l’octroi et (1815) Anne Marie Breiss puis Madeleine Ferlin
1868 v Oscar Berger-Levrault, négociant, et (1851) Anne Caroline Eléonore Pitois
voir ensuite 15, rue des Juifs

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 600 livres en 1746, 800 livres en 1762 (bâtiment non terminé) – Valeur vénale, 1778, 3 000 livres

(1765, Liste Blondel) V 38, Jean Philippe Weittmann
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Wittmann, 9 toises, 0 pied et 6 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) N 1268, Wittmann, David fils – maison, sol – 0,85 are

Locations

1746, Jean Georges Binninger, fournier
1746, André Blinder, fournier
1763, Jean Michel Klein, fournier
1795, Frédéric Strentz, boulanger
1804, Jean David Wittmann, boulanger (futur propriétaire)
1829, 1849, Adam Kiehl, boulanger, et Madeleine Ehret
1863, Antoine Riche

Préposés au bâtiment (Bauherren)

1761, Préposés au bâtiment (VII 1409)
Philippe Wittmann, peseur à la Halle, demande l’autorisation de construire un encorbellement d’un pied de large dans l’impasse. Les préposés refusent.

(f° 89-v) Dienstags den 28. Aprilis 1761. – Philipp Wittmann
Augenschein eingenommen in der Zimmerleuth Gaß an Philipp Wittmann des wiegers im Kauffhauß seinem hauß, welcher umb erlaubnus gebetten einen überhang von einem schuh breit auff der seite in den schlupff Zu machen. Erkannt, abgeschlagen.

Description de la maison

  • 1746 (billet d’estimation traduit) La maison comprend à droite en entrant un fournil, un four, une cuisine et un vestibule, cave voûtée, au premier et au deuxième étage un poêle, alcôve, cuisine, vestibule, dépense et passage, le vieux comble comprend des greniers non dallés, le pignon est en bois, le tout estimé avec appartenances et dépendances à la somme de 1200 florins
  • 1822

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

2° arrondissement ou Canton nord – Rue des Charpentiers

nouveau N° / ancien N° : 5 / 3
Wittmann
Rez de chaussée et 2 étages bons en maçonnerie
(Légende)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 21 f° 377 case 2

Wittmann David boulanger R. des charpentiers N° 3 à Strasbourg
Wittmann Jean David profeseur au Collège à Mulhouse, Rue des Charpentiers 3 / 1853 à Mühlhouse

N 1268, maison, sol, R. des charpentiers 3
Contenance : 0,85
Revenu total : 162,44 (162 et 0,44)
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 16 / 13
fenêtres du 3° et au-dessus : 6 / 5

Cadastre napoléonien, registre 23 f° 1246 case 2

Wittmann Jean David profeseur à Mulhouse
1859, Hirlimann Michel à Strasbourg
1860, Schneider Antoine, pensionné
1878 Beger Levrault François Georges Oscar

N 1268, maison, sol, Rue des charpentiers 18
Contenance : 0,85
Revenu total : 162,44 (162 et 0,44)
Folio de provenance : (377)
Folio de destination : Berichtigung – sol 1230
Année d’entrée :
Année de sortie : 1875 – sol 1877
Ouvertures, portes cochères, charretières :
portes et fenêtres ordinaires : 16 / 13
fenêtres du 3° et au-dessus : 6 / 5

N 1268, maison
Revenu total : 106,44 (106 et 0,44)
Folio de provenance : Rectfc.
Folio de destination : steuerfrei
Année d’entrée :1875
Année de sortie : 1877

Voir ensuite 15, rue des Juifs

Cadastre allemand, registre 32 folio 498 case 3

Parcelle, section 64, n° 18 – autrefois N 1268
Canton : Zimmerleutgasse Hs N° 18
Désignation : Hf, Whs
Contenance : 0,85
Revenu : 7500 zu Pz. 22
Remarques

(Propriétaire), compte 1674
Straßburger Verlaganstalt
Imprimerie strasbourgeoise société anonyme
(256)

1789, Enquête préparatoire à l’Etat des habitants (cote VII 1295)

Canton 5, Rue 146 des Charpentiers

3
Pr. Widmann David Boulanger – Boulangers
loc. Graugan – Comedien
loc. Rothfeld Sophie – Figuriste

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton V, Rue 146 des Charpentiers p. 264

3
Pr. Widmann David, Boulanger – boulangers
loc. Graugeur, Comedien (délogé)
loc. Rothfeld Sophie, Figurante
(ajout) Derozes Elisabeth, Subrette de la Comoed.

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Zimmerleutgasse (Seite 201)

(Haus Nr.) 18 unbewohnt

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 675 W 207)

Charpentiers n° 18 (1868-1989)

Oscar Berger-Levrault charge en 1868 l’architecte E. Salomon de convertir la porte ordinaire en porte charretière. L’entrepreneur J. Hug raccorde en 1886 la maison aux canalisations municipales dans l’impasse des Charpentiers.
L’Imprimerie strasbourgeoise charge en 1923 les architectes Mewes et Widmann et les entrepreneurs P. Guri et E. Meyer de transformer l’atelier de menuiserie en garage automobile. La garage d’abord prévu du côté droit est ensuite déplacé du côté gauche de la façade rue des Charpentiers.

Sommaire
  • 1868 – L’architecte E. Salomon (21, rue du Finckwiller) demande au nom d’Oscar Berger-Levrault l’autorisation de convertir la porte ordinaire en porte charretière et d’abaisser le trottoir. L’agent voyer note que la maison suit l’alignement et n’a pas d’avance.
  • 1886 – Le maire notifie R. Schultz et & Cie (15, rue des Juifs) de faire ravaler la façade 18, rue des Charpentiers et impasse des Charpentiers – R. Schultz et & Cie renvoie le maire à l’imprimeur Oscar Berge-Levrault, demeurant à Nancy – Le représentant du propriétaire à Strasbourg est le concierge Henri Mittelbach, demeurant 15, rue des Juifs
    1886 – Nouvelle notification adressée à Henri Mittelbach et Oscar Berge-Levrault
    1886 (avril) – L’entrepreneur J. Hug (25, rue de la Porte Blanche) demande l’autorisation de faire un raccord aux canalisations municipales – Autorisation – Dessin du raccord impasse des Charpentiers – Le maire constate que le pavé n’a pas été remis en état
  • 1890 – Le maire notifie R. Schultz et & Cie (15, rue des Juifs) de faire ravaler la façade 18, rue des Charpentiers – Travaux terminés, octobre 1890
    1894 – Idem – La société R. Schultz et & Cie fait remarquer qu’un ravalement a eu lieu en 1890. Le maire répond que le crépi est défectueux par endroits et que les deux façades devront être lavées – Travaux terminés, octobre 1894.
  • 1900 (mai) – Le maire notifie R. Schultz et & Cie (15, rue des Juifs) de faire ravaler la façade.
    1900 (mai) – Le peintre en bâtiment M. Bœgelmann (10, rue des Charpentiers) demande l’autorisation de poster un échafaudage sur la voie publique 18, rue des Charpentiers et 15, rue des Juifs – Autorisation de poser un échafaudage rue et impasse des Charpentiers – Travaux terminés, août 1900
    1900 (octobre) – Courrier de l’Imprimerie strasbourgeoise anciennement R. Schultz et Compagnie sur papier à lettre illustré
  • 1895 – Le maire notifie le propriétaire de se conformer au règlement du 30 novembre 1891 en supprimant les volets qui s’ouvrent à moins de 2,20 mètres de la voie publique, en l’occurrence à quatre fenêtres du rez-de-chaussée et trois soupiraux – Rappel, 1900 – Les volets des fenêtres sont réglementaires, octobre 1900 – Rappel en 1901 pour les soupiraux. L’Imprimerie strasbourgeoise répond que les volets sont verrouillés – Nouveau rappel en 1902. Les volets sont transformés, février 1902.
  • 1907 (mai) – Le maire notifie R. Schultz et & Cie (15, rue des Juifs) de faire ravaler la façade. – Travaux terminés, novembre 1907
    1907 (août) – Le peintre en bâtiment M. Bœgelmann (10, rue des Charpentiers) demande l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique – Autorisation
  • 1923 – Les entrepreneurs P. Guri et E. Meyer (rue des Balayeurs) demandent l’autorisation d’occuper la voie publique. Accord
    L’Imprimerie strasbourgeoise demande l’autorisation de transformer l’atelier de menuiserie en garage automobile sous la direction des architectes Mewes et Widmann (1, place Saint-Louis) – Autorisation, août 1923 – Calculs statiques – Dessin
    1923 (septembre) – L’Imprimerie strasbourgeoise demande l’autorisation de réaliser le projet mais du côté opposé, sans cloison qui sépare le garage de l’atelier d’expédition ou à défaut avec une cloison vitrée. Le maire déclare que seul un guichet vitré peut être autorisé puisqu’un garage doit être en matériau incombustible
    1923 (novembre) – La Police du Bâtiment constate que l’Imprimerie strasbourgeoise n’a pas respecté les conditions de l’autorisation – Elle se rend sur place et retire ses objections en mentionnant cinq raisons. – Nouveau dessin rectifié
  • 1988 (août) – L’entreprise Technique peinture (12, rue de Châtenois au Neudorf) est autorisée à poser un échafaudage devant le bâtiment
    1988, 1990 – Décompte des droits de voirie, entreprise Technique peinture (12, rue de Châtenois au Neudorf)

Relevé d’actes

Le libraire Jean Richard Müller achète en 1593 de Thiébaut Joham de Mundolsheim les maisons le long de la rue des Charpentiers.
Jean Richard Müller revend la maison à l’angle de l’impasse au tisserand Michel Haut et à sa femme Anne.

1594 (xix Junÿ), Chancellerie, vol. 291 (Registranda Kügler) f° 208
Erschienen H. Reychart Müller buchfürer vnd Frauw Agnes Störinn sein eheliche hußfraw wÿland H Martin Stor burg. alhie selig dochter haben vnuer. verkaufft
Michell haut dem Schnÿder vnd Annen sein ehegemahel Iren v Ir erb
huß hoffestatt hofflin v Stallung m all Ir gebeud geleg. In der S S Inn Bippernants gaß einsyt die Behußung Zum Judenbad genant den Verkheüffern Zustendig andersyt ein eck gegen dem gäßlin ane der Zimmerleüth stuben hinden vff hans Conrad v hanns Philips der Joham von Mundoltsheim gebrüdere, für freÿ ledig eÿgen, v wiewol jetzverkhauffte vnd der verkheüffern heüßer darneben geleg. samthafft verhafftet für 600 guld SW die Jerlich vff Simon v Jude m xij lb xij ß verzist werd. den herrn vicarien v deputaten des Chors hoher stifft Straßburg Soll doch die verkheuffere solche hauptgut v. Zins für sich Iren erben v n.komm. über sich zu nemmen (…) were diß verkauff für ledig eÿg. Zugang. v bescheh vmb 500 guld. Straßburger werung

Originaire de Schönaich en Wurtemberg, Michel Haut épouse en 1593 Anne, fille du tisserand Abraham Zech
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 43 n° 40)
1593. Dominica II. Michel Hautt von Schon eich im Wurtenberger land ein schneider, vnd Anna Abraham Zechin des schneiders hinterlaßene tochter. Eingesegnet Zinstag den 10. Julÿ (i 24)

Michel Haut devient bourgeois par sa femme Anne, fille du tisserand Abraham Zech
1593, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 699
Michael Huot vonn Schönüch der schneider Kaufft mit beÿstanndt Christman Geßners deß schneiders, empfanndt daß burckrecht vonn Anna, Abraham Zechenn deß schneiders selig. dochter vnndt will dienen Zu den schneidern Actum donnerstags denn 9.ten Julÿ Ao 93.

Michel Haut se remarie en 1597 avec Marie, fille du musicien Jean Fürst
Mariage, cathédrale (luth. p. 12)
1597. den 3. sontagk Epiphaniæ. Michael Haut der schneider, Maria Hans fürst des spilmans Nachgelaßene tochter (i 9)

Michel Haut est nommé commissaire priseur le 31 mai 1609 en remplacement de Jean Eigenbach.

1618 VII 1331 Bauherren
Michel Hautt contra Peter Cameel. 190.

Michel Haut et sa femme Marie, fille du musicien Jean Fürst, vendent la maison à Jean Dreiding et à sa fiancée Marie

1603 (xxviij Maÿ), Chancellerie, vol. 348 (Registranda Kügler) n° 180
Erschienen Michel Hutt der Schneÿder V Marien sein ehelichen haußfr. wÿland hans Fürsten des Spylmans selig. dochter haben vnuer. verkaufft
hannß Dreÿding b. Jungfr Marien seiner Zugelopt. hußfr. Mit beÿstand Urban Kratt des Schneyders Ires geschwornen vogts
huß hoffestatt v. hofflin m all Ir gebeu geleg. in der S S Innn Büppernantsgaß beÿ der Zimmerleüth Stuben, einseyt neben Daniel Boch, and.seyt ein eck ane einer Almend gaß so nit durchgeht stoßen hind. vff den Junckhern Johamen hoff, welche noch verhafftet für 200 guld. SW, daran vff Johannis Baptistæ nechstkünfftig 25 guld. (…) Rychart Mullern Buchhändler sunst ledig eÿg. der Khautt vber solche beschwerd 245 pfund pfenning Straßburg
hiebeÿ geweßen hanns Clein dienst der Kheuffer Stieffvatter, hannß heberlin der scheyner hierzu erbett.

Originaire de Gollmuthhausen en Franconie, le tailleur Jean Dreiding (ici Dreiling) épouse en 1603 Marie, fille du tailleur Philippe Hutzler
Mariage, Saint-Pierre-le-Vieux (luth. f° 85 n° 20)
1603. Johann Dreiling der schneider von Golmetshausen in francken, J Maria Philips hutzler des schneiders hinderlaßene tochter. 6. Junÿ (i 87)

Jean Dreiding de « Gallmitzhaussen » devient bourgeois par sa femme quatre jours après son mariage
1603, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 826
Hannß Treÿding der schneider, von Gallmitzhaußen, empfahet vonn seiner Haußfrawen Maria weÿl. Philipps Hutzels deß schneiders seligen dochter d. B: Vnnd will Zun Schneideren dienen Actum den 10. Junÿ

Jean Dreiding hypothèque la maison au profit de son beau-frère Jean Büchner

1618 (ut spâ [xix. Jenner]), Chancellerie, vol. 432 (Registranda Kügler) f° 14-v
(Inchoat. fol. 12.) Erschÿnen hanns dreÿdin Schneyder
hatt in gegensein des Ersamen hanns Büchnern seines Schwagern auch Schneyders – schuldig seÿen 50 pfund
vnderpfand hauß, hoffestatt vnd höfflin mit all Ihren gebau. gelegen Inn d. St St. Inn Boppernants gass. einseit neben dem Judenbad, anderseit ein eck ane einem Allmend gäßlin so nicht durch geth stoßend hinden vff Junckher Sebastian Mugen hoff So freÿ ledig eÿgen

Jean Dreiding hypothèque la maison au profit du tailleur Tobie Roth.

1621 (ut spâ. [xxj. Februarÿ]), Chancellerie, vol. 443 (Registranda Meyger) f° 119-v
(Inchoat. in Prot. fol. 70.) Erschienen hannß Treÿwding der schneÿder burger Zu Straßburg
hat bekhandt vndt In gegenwärtigkheit Thobias Rothen des schneÿders burgers Zu Straßburg – schuldig seÿe 25 pfundt pfenning Straßburger
Zu vnderpfand eingesetzt vnd verlegt, hauß, hannß vnd höfflin mit Allen Ihren gebeüwen gelegen Inn der Statt Straßburg Inn der Pimpernants gassen, einseit neben einem Allmend gäßell, Anderseit neben dem Juden badt Jr: Sebastian Mügen von Bofftzheim stoßend Zuständig hinden auch vff ermelten Jr. Müegen stoßend, Welche behaußung noch verhafftet Ist vmb L. lb d hannß Büchner dem schneÿder

Jean Dreiding et sa femme Marie « Butzler » hypothèquent à nouveau la maison au profit de leur beau-frère Jean Büchner

1622 (xix. Julÿ), Chancellerie, vol. 446 (Registranda Meyger) f° 248-v
(Inchoat. in Prot. fol. 194.) Erschienen Hannß Dreÿding d. schneÿd. burg. Zu Straßbg. vnd Maria Butzlerin sein eheliche haußfr.
haben bekhandt vndt In gegenwärtigkheit hannß Bücheners schneÿd. burg. Zu Straßburg seines schwagers – schuldig seÿen 100 pfund
vnderpfand hauß, hoffstatt vnd höfflin mit Allen Ihren geb. & glg. Inn d. St. St. Inn d. Bimpernants gaß. einsd. n. dem Jud. badt and. seit ein Eck Ane e. Allmend gäßlin, hind. vff J. Sebastian Müeg stoßend

Jean Dreiding et Marie Hutzler hypothèquent la maison au profit de Barbe Kleindienst, veuve de Laurent Dorsch

1625 (ut spâ. [viij Septembr.]), Chambre des Contrats, vol. 455 f° 370-v
(Inchoat. in Prot. fol. 326) Erschienen hannß Treüding d. schneÿd. burger Zu Straßburg vnd Maria Hutzlerin sein eheliche haußfrauw
haben in gegensein hannß Büchner des schneÿders burgers Zu Str. Alß vogt Barbaræ Cleindienstin, weÿland Lorentz Dorsch. s. witwe – schuldig seÿen xxv. lb
vnderpfand hauß, hoffstatt mit Allen Ihren geb. & geg. Inn d. St. St. Inn d. Zimmerleüthgaß. einseit neben d. Jud. Badt, And.seit ein Eck Ane eim Allmend gäßlin, hind. vff J. Sebastian Müeg. erb. stoßend

Jean Dreiding et Marie Hutzler hypothèquent la maison au profit de Daniel Gerber

1626 (7. Aug.), Chambre des Contrats, vol. 459 f° 527-v
Erschienen M. hannß Treÿding d. schneid. burger Zu St. und Maria Hutzlerin sein ehefr.
hab. in gegensein M. Hannß Büchners auch schneiders Alß vogt Daniel Gerbers – schuldig seÿen L. lb d St.
Vnderpfand hauß vnd hoffstat & alhie in Zimmerleüth gaß neben dem Judenbadt ein vnd 2. seit ein Eck, hind. vff Jrn Sebastian Müegen see. Wittib und Erben stoßend gelegen, vnd ist d. hauß Zuuor hafft vmb 25. lb Barbara Kleindienstin Lorentz dorsten wittib, sonst eig.

Jean Dreiding et Marie Hutzler hypothèquent la maison au profit d’Anne Marie Grassmann, femme de Charles Schwend

1627 (17. Julÿ), Chambre des Contrats, vol. 461 f° 386
Erschienen hannß dreÿding der schneider vnd Maria hutzlerin sein ehefr.
haben in gegensein hanß Bühners deß Keüffers Alß Vogts Anna Maria Graßmännin, Carol Schwenden deß vßgetrenenen haußfr. – schuldig seÿen L. lb. St.
vnderpfand, hauß vnd hofstat mit allen and. & In der Zimmerleüth gaßen einseit ein Eck gegen der Zimmer Leüth stuben 2. seit neben dem Jud. bad. hinden vff Jr. Sebastian Müeg wittib vnd Erben, vnd ist zuuor hafft vmb 50. lb. d Daniel herber dessen Vogt auch er Büchner ist, item vmb 25. lb. Barbara Kleindienstin

Jean Dreiding hypothèque la maison au profit du marchand Jean Jacques Haas

1628 (ut spâ. [11. Decembris]), Chambre des Contrats, vol. 462 f° 662-v
Erschienen Mr hannß dreÿding der Schneider burger Zu Straßburg
hatt in gegensein herrn hannß Jacob Haasen des Handelßmanns für allerhand außgenommene Wahren schuldig sein 50. lib.
Vnderpfand Eine Behausung in Pimpernants gaßen alhie einseit ein Eck, anderseit daß Juden bad, hinden vff Jr. ß Müegen Wittib stoßend gelegen. Vnd ist dise behausung Zuuor Verhafft Barthel Ferbers seeligen Sohn dem Balbierer Vmb 50. lib. Mehr Carlen Schwenden haußfrawen auch Vmb 50. lib. deren beÿder Vogt hannß Büchner der Schneider

Jean Dreiding hypothèque la maison au profit de la fille de Laurent Dorsch

1629 (19. Maÿ), Chambre des Contrats, vol. 464 f° 319
Erschienen hanß Dreÿding d. schneid. burg. Zu St.
hatt in gegensein Anna Margarethen weÿ: Lorentz Dorschen deß schuhmachers see: alhie in 2. ehe erziehlte dochter vogts hanß Büchners deß Käufflers auch burgers alhie – schuldig seÿ L. lb.
Vnderpfand hauß vnd hoffstat mit allen & alhie in d. Zimmerleüt gaß neben dem Juden Bad ein vnd 2.seit und hind. bff Bastian Müg. s: witib und Erben, welche zuuor verhafftet vmb 50. lb Daniel Gerber deß vogt. auch er Büchner, Item vmb 25. lb, Anna Maria Großmännin, Item vmb 25. lb. d Barbaræ Kleindienstin Ulrich Bauren deß weißgerbers ietzig. haußfr.
[in margine :] vide cessionem vff hannß büchners wittib von 16. 7.br. a° 1641. in selbig. Jahrs registrand.

Jean Dreiding hypothèque la maison au profit de Susanne Kleindienst, veuve du commissaire priseur Jean Büchner

1641 (ut supra [16. 7.br]), Chambre des Contrats, vol. 487 f° 593-v
Erschienen Hannß Dreÿding der schneid. burg. Zue Straßburg
hatt in gegensein Susannæ Kleindienstin weÿl. hannß Büchners deß Käufflers sel. wittib – schuldig seÿen 50 Pfund pfenning
dafür in spê. Und.pfand sein soll hauß, höfflin, hoffstatt mit allen andern deren gebäw. alhie in Zimmerleüthgaß einseit ein Eckh beÿm bronnen, anderseit neben dem Judenbad, hind. vff die Adelich. Müegischen stoßend gelegen, so zuvor verhafftet umb 50. lib. Daniel Herbern deß Vogt hannß Pickhard der Käuffler, Item umb 25. lib. Annæ Mariæ Graßmännin Erben, Item umb 25. lib. Barbaræ Kleindienstin, Item sein Treidingß haußfrawen 150. lib. item umb 50. lib etwann Annæ Margarethæ dorschin nunmehr ihr der schuldglaubigerin ex iure cesso selbst. Mehr umb 50. lib. hannß Jacob hasen dem handelsmann, Und dann H Henrich Geigen dem Notario umb 35. lib

Le Petit Sénat rend un jugement de collocation au profit des créanciers de Jean Dreiding (Marie Dreiding, Chrétien Rœderer et Jacques Sonticus). La maison rue des Charpentiers sert de garantie

1650 (13. Sept.), Chambre des Contrats, vol. 508 f° 831
(Prot. fol. 150.) Erschienen Jungfr. Maria Treÿdingerin mit beÿstand H Tobiæ Roth deß Ganthkäufflers ihres Vogts, Ferners H Christmann Röderer E.E. groß. Raths Beÿsitzers an einem
So dann Jacob Sonticus der Schneiderknecht mit beÿstand Hannß Henrich Schneiders deß Trähers seines Vogts und hannß Georg Sonticus deß Altgewänders seines Bruders am andern, Vnd beede theil mit beÿstand H. Georg Obrechts V.I.D. und E.E. kl. Rhats Advocati & Procuratoris
haben bekannt, dEmnach diße treÿ alß vff Weÿl. hannß Dreÿdingß deß Schneiders seel. hinderlaßene alhier in der Zimmerleuth gaß. neben dem Judenbad gelegener Behausung versicherten ältere Creditoren vermög E. E. Kl. Rhats Collocation und Außweißung dergestalt collocirt und außgewiß. word. seÿn, daß Sie Maria Dreÿdingerin umb 243 fl. v ß 10 d. die erste, Er h. Röderer umb 50 fl. Capital sampt denen de 4 9.br a° 1646. exclusive verfallenen Zinß die andere und Er Jacob Sonticus umb 100 fl. hauptgut und hab und Gütter bester maßen versichert bleiben sollen
Vnd Zur mehrern Versicherung ist auch persönlich erschienen Ostermann Schäffer von Kriegßheim beÿ Hagenaw, der hatt sich hiefür diße Schuld zu einem Bürgen dargestelt (…)
[in margine :] Erschienen hierinn gemeldte Maria Treÿdingerin mit beÿstand hierinn genannts ihres Vogts hatt in gegensein hierin gedachts H. Henrich Schneiders alß Vogts Jacob Sonticus alß deme in brüderlicher Abtheilung diße behaußung gantz word. ist (…) quittirtend. Act. 25. Martÿ a° 1652.

La maison revient à Jean Georges Sonticus, frère de Jacques Sonticus, qui épouse en 1614 Susanne fille du serrurier Henri Schneider

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. p. 257, n° 2)
1614. Dom. 2 post Epi. 16. Jan. hans Jorg Sonticus d schneidern Susanna Heinrich schneiders des schloßers tochter. Eingesegnet Mont. d. 24. Jan. (i 133)

Le curateur de Jean Georges Sonticus vend la maison au tourneur Samuel Berion

1656 (15. Aprilis), Chambre des Contrats, vol. 518 f° 232-v
(Prot. fol. 45) Erschienen Hannß Henrich Schneider der Träher, alß Vogt hannß Georg Sonticus, mit beÿstand H Johann Wolffgang Heßlers und H Johann Christmann Merkhlins, bed. alß auß E.E. groß. Rhats mittel hierzu insonderheit Deputirte
in gegensein Samuel Berions deß Trähers
hauß, hoff, werckhstatt, höfflin, mit allen deren Gebäwen, alhie in Pimpernants oder Zimmerleuth Gaß. einseit neben dem Judenbad, anderseit neben einen Allmend gäßlin, hind. vff den Freÿh. Birckhenfeldisch. hoff stoßend gelegen, so umb 75. lib. Mariæ Dreÿdingin, Item umb 25. lib. H. Christmann Röderern alten groß. Rhats Verwanthen, Item umb 100. lib. Jacob Sonticus des Verkäuffers Bruders, verhafftet – umb 200. lib

Samuel Berion naît à Strasbourg le 19 avril 1618, fils du tourneur Jean Berion et de sa femme Marie Rapp
Baptême, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. p.140 n° 56)
1618. Dominica Misericord. 19. April. p. Hans Berion d. dreher, M. Maria Rappin, I. Samuel (i 73)

Samuel Berion rachète le droit de bourgeoisie qu’il a perdu en se mariant hors de la ville, à Saint-Gall en Suisse (voir l’inventaire), pour lui et pour sa femme Barbe Straub, originaire de Saint-Gall. Il n’apporte aucun enfant.
1648, 3° Livre de bourgeoisie p. 924
Samuel Berion der treher so sein Burgerrecht verzogen gehabt, erkhaufft es wider, für sich vnd sein haußfrauw Barbaram Straubin von St Gallen vmb 8 Gold fl. bringen keine kinder mit sich, vnd würd Er Zu den Zimmerleuth. dienen. Jur. den 29. Julÿ 1648.

Samuel Berion et Barbe Straub font baptiser Anne Catherine en janvier 1650.
Baptême, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. p. 389)
1650. Dominica 1. post Epiph. Zinst. 15. Jan. P. Samuel Berion der dücher und Barbara Straubin, I. Anna Catharina (i 203)

Barbe Straub meurt en 1652 en délaissant une fille. Une note liminaire fait état du mariage sans contrat à Saint-Gall en Suisse. L’inventaire décrit la maison. La somme finale s’élève à 122 livres.

1657 (17. 8.br), Not. Winter (Jean Christophe, 62 not 6) n° 17
Inventarium vnd beschreibung aller v. Jed. Haab, Nahrung v. Güethern, liegender vndt vahrender, Keinerleÿ dauon außgenommen, so weÿl. die tugendsame Barbara Straubin deß Ehrsamen Mr Samuel Berions hohltrehers, burgers Zu Straßburg Haußfraw, beÿ ihrem den 25. Julÿ deß 1652. Jahrs beschehenen seel. ableiben verlaßen, welches auff erfordern v begehren, deß auch Ersamen Mr Andreæ Stegmans Schreiners vndt burgers alhie, alß geschw. vogts Mariæ Barbaræ, der abgeleibten frawen seel. mit obegdachtem Mr Samuel Berion, dem hinterbliebenen Wittibern ehelich erzeugten döchteleins vndt ab intestato nachgelaßener Erbin (…) Actum Sambstags diese 17. 8.bris 1687.
Es ist ein Testament vorhanden aber Kein Eheberedung
Bericht an Statt der Eheberedung. Demnach der Wittwer beÿ gegenwertiger vorgehabter Inuentur angezeigt, daß keine Eheberedung entzwischen ihnen geweßenen Eheleuten Zur Zeit Ihrer Verheurathung, Welche Zu St Gallen In der Schweitz beschehen, auffgerichtet word. benebens d. auch in werender Ehe vff keiner seiten Ichtwaß ererbt worden, alß ist die gantze Verlaßenschafft dem alhiesigen Statuto vndt herkommen gemeß für ein gemein theilbar guth Inventirt vndt beschrieben worden

In Einer in der Statt Straßburg ane Zimmerleuth gaßen gelegenen vndt in dieße verlaßenschafft gehöriger Behaußung befunden worden Alß volgt
Erstlichen Ane Haußrath, In der Cammern A, In der Camm. B, In d. Cam. C, In der Cam. D. Obern Stuben, Im Obern Haußöhren, In undern Kuchen, In undern Stuben, Im Keller
Eÿgenthumb Ane einer Behaußung. It. hauß, hoff, werckhstatt höfflin mit allen deren gebäuen, begriffen, Rechten, Zugehördten vnd gerechtigkeiten, gelegen in der Statt Str. in Bimpernanz od. Zimmerleuth gaßen, einseit neben dem Jud. bad, 2.seit neben einem Allmendtgäßlein, hind. vf den fstl. Bürckenfeldisch. hoff stoßend, dauon gohnd Jahrs 4 lb 10 ß Maria Treilingen od. Tobiæ Roth dem Ganthkäufflern Vögtlicher wiß, Jahrs vff Johannis Baptistæ wid.lößig in h.gutt mit 50. lb, Ferner j lb 5 ß d geltz Zinß H Christman Röderern E. E. gr. R. beisitzern, Jährlich vff Martini ablößig mit 25 lb. So dann 5 lb gelts Hanß Heinrich Schneid. dem hohltrehern, Alß vogten hanß Georg Sondici Jahrs vff Johannis bapt. wid.khouffig mit 100 lb, sonst ledig vnd Eigen, vnd über diße beschwerd. so th. 175. lb, angeschlagen 35 lb. Vermög Pergm. Kaufbriefs in d. St. St. Cantzleÿ gtstben gefertigt, v mit deren anh. Insigel v.wahrt datirt d. 15. Aprilis 1656. mit N° 1 notirt
Werckzeug Zur Treh. Kunst: vnd hohn treger handwerck gehörig
Bericht loco deß aufgerichten aber ohnaußgefertigten Testam. Nuncup.
Abzug und Abtheil. haußrath 62, Wkhzeug 19, Silber 3, g. Ring 16 ß, Eigenthumb ane Einer behaußung 35, Summa summarum, Conclusio finalis Inventarÿ 122

Samuel Berion rembourse à Chrétien Rœderer un capital de 25 livres garanti sur la maison.

1660 (10. Maÿ), Chambre des Contrats, vol. 525 f° 473
Erschienen H Christmann Röderer EE groß Rhats alter Beÿsitzer
in gegensein Samuel Berions deß Trähers
bekannt, daß Er, von demselben, die Jenige 25. lib. welche besagter Berion, Krafft der am 15.ten april a° 1656. in der Cancelleÿ contractstuben vffgerichteter Kauff Verschreibung, beÿ erkauffung seiner alhie in der Zimmerleuth Gaß. gelegener Behaußung alß eine darauff gehafftete Beschwärdt übernohmen, und ihme H Röderern bißhero iährlich vff den 12.ten 8.br verzinnßt gehabt (…)

Samuel Berion se remarie en 1658 avec Catherine Cunégonde, fille du pasteur Abraham Mægelin de Birkenau en Palatinat
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 91 n° 2)
1658. Eâdem Dominica 1. Epiph. Samuel Berion der Hohltreher undt Burger alhie undt Jungfr. Katharina Künigunda, H Abraham Mägelins, Pfarrers Zu Bürckenaw in der untern Pfaltz eheliche Tochter. Copulabantur Zindt. d. 29.t Januarÿ Zum JS Peter (i 102)

Samuel Berion se remarie en 1667 avec Marie Salomé Frühinsholtz, veuve du maréchal ferrant Christophe Gesensohn : contrat de mariage, célébration
1667 (12. Jan.), Chambre des Contrats, vol. 534 f° 18-v
(Eheberedung) Erschienen Samuel Berion der Träher und Segmüller Burger alhie alß hochzeiter, mit beÿstand hannß Friderich Berions des hohltrehers seines Eheleiblichen Bruders, an Einem
So dann Maria Salome diebold früeinsholtz des hueffschmidts eheliche dochter weÿl. Christoph Geßensohns des hueffschmidts burgers alhie nunmehr seel. nachgelaßene wittib als hochzeiterin mit assistentz Martin Meÿers des waffenschmidts ihres Curatoris und hannß Conrad Gesellen des hueffschmidts von Schiltigheim ihres Schwagers am andern theil

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 167 n° 1)
1667. Dominica post Novum Annum sive in Festo Epiphaniæ. 6. Jan. Samuel Berion der Hohltreher Vnd Segmüller, auch Burgern allhie, Vndt Maria Salome, Christoph Gisenson deß Huffschmidts Vndt Burgers alhie nachgelas. Wittib. Copulavi Mont. 14. Januarÿ (i 181)

Samuel Berion hypothèque la maison au profit de Catherine, veuve de l’aubergiste Jean Jacques Frantz

1673 (4. 7.br), Chambre des Contrats, vol. 541 f° 500-v
Samuel Berion der Träher
in gegensein deß Ehrenvest- Fürsichtig- und weÿsen herren Jacob Wenckhers E.E. Großen Rhats alten Beÿsitzers alß Curatoris frawen Catharinæ weÿl. herren Hannß Jacob Frantzen geweßenen Würth Zum Hirschen nunmehr seel. nachgelaßener Wittibin – schuldig seÿe 15. Pfund pfenning
Unterpfand, Eine behausung mit allen deren Gebäwen und Zugehördten, alhier in der Zimmerleüth: oder Bimpernants: gaßen, einseit neben dem Judenbad, anderseit neben einem Allmend Gäßlein hinden uff den Bürckenfeldischen hoff stoßend gelegen

Samuel Berion est candidat au poste de garde à la Montagne Verte
1677, Conseillers et XXI (1 R 160)
(p. 345) Sambstags den 3. 9.bris – Samuel Berion umb die Wahrtmannstell auf der Grünen Wahrt.
Samuel Berion, der hohldräher und Burger allhier, überreicht per Eundem [Dr Reusner] Unterthäniges Ansuchen und bitten umb gn. conferirung der vacirenden Wahrtmannstell auf der Grünen Wahrt. Erk. Soll sich beÿ der Cancelleÿ einschreiben, umb seiner beÿ vornemmender Wahl eingedenck Zu sein

Samuel Berion meurt en 1679 en délaissant quatre filles de Catherine Cunégonde Mægelin et deux de sa veuve. L’inventaire décrit la maison. La masse propre à la veuve est de 2 livres. L’actif des héritiers et de la communauté s’élève à 317 livres, le passif à 163 livres.

1679 (10. 9.br), Not. Oesinger (David le jeune, 38 Not 13) n° 39
Inventarium vnd beschreibung aller Haab, Nahrung vndt Güethere Liegend: vndt vahrend. So weÿl. der Ehrengeachte Samuel Berion geweßene Hohlträger, undt Burgern alhie Zu Straßburg alß der selbe den 7.ten Septembris dieses noch lauffend. 1679.ten Jahrs sein Zeitliches leben geendet, verlaßen, welche auf gebührliches ansuchen erfordern und begehren seiner auß Zweÿen auff nächst volgend. blatt beschriebener Kind. v. nächster ab intestato Erben, Herren vögte inventirt, durch die Ehren: und Tugendtsame fr. Mariam Salome Früeinsholtzin die hinterbliebene Wittib mit beÿstandt des auch Ehrenhafften Mr Niclaus Nonnenmachers Büchßenmachers undt Burgers alhier ihres geschwornen Vogts (…) geeügt – So beschehen Montags d. 10.ten 9.bris A° 1679.
Der verstorbene hatt Zu Erben ab intestato verlaßen alß volgt, Annam Catharinam, Susannam Elisabeth, Mariam Salome vndt Mariam Elisabeth, Alle vier des Verstorbenen mit auch weÿl. fr. Catharina Küniguntha Meÿelÿ ehelich erzeigter Vier döchter deren geschworner Vogt der Ehrenveste vnd Kunsterfahrene H H. Jacob Gebhardt Kl. uhrenmacher v. burger alhie
Ferner Dorotheam vndt Margaretham die Berion, Mit deßen hind.bliebenen wittiben Im Eingang erwehnt, ehelich erzeigt Dießer beed. Kind. geordnet und geschworner Vogt der auch Ehrenhaffte Friderich Kuentz auch hohlträger und burger alhie
NB Es hatt eingangs gedachte Wittib beÿständlich Ihres Vogts sich dahien erclärt, In erwegung Zimlich vil Schuld. vorhand. sein werd. auff die theilbare Verlaßenschafft tam active quam passive vorzukh Zuthun

In einer in der Statt Straßb. in der Zimmerleuth Gaßen gelegenen vndt in diese verlaßenschafft Gehörige Behaußung ist befund. word. Alß volgt
In der Cammer A, In der Nebens Cammer, In der obern Wohnstuben, Im der Stub Cammer, Auff dem Gang Cämmerlin, Im Obern hauß Öhren, In der Kuch. Im Keller
Eügenthumb ahne einer Behaußung. Hauß, hoffstatt, Werckhstatt, höfflin mit allen deren gebäuen, begriffen, Rechten, Zugehördten vndt gerechtigkeit, gelegen in der St. St. In der Bimpernanz od. Zimmerleuth Gaßen, 1. s. neben dem Judenbad, 2. s. neben j. Allmendt, hind. auff den fürstl. Bürckenfeld. hoff stoßendt, dauon geht Jahrs 2 lb 10 ß Herrn Michel Reitzlen dem Schreinern vndt Burgern vff Johannis Bapt. stohnd in haubtg. wid.lößig mit 50. lb. d Mehr j lb 5 ß d Jahrs vff Michaelis H 13. Eliæ Brackenhoffern stond in haubtg. ablößig mit 25 lb d. It. 15 ß d Jahrs auff Adolphi Herrn N Stöffelin dem handelßmann alhie abzulößen mit 15 lb Sonsten Allerdings freÿ ledig und eüg. vndt vber obspecificirte beschwerden nach angeschlagen pro 110. Vermög Perg. Kauffb. in der St. St. Cancelleÿ Contract stub. gefertigt, v mit dero anhang. Ins. verwahrt datirt den 15. April. A° 1656. mit Altem N° 1 notirt vnd darbeÿ gelaß.
Abzug in dießes Inventarium gehörig, Summa summarum d. wittiben gantzes Vermögen bestehet in vorstehend. Guldenen Ring so thut 2 lb
der Erben unverändert Verlaßenschafft, Sa. haußraths 34, ß Werckzeugs Zum tröher hdtwerckh gehörig 6, Sa. Silbergeschidds 1, Sa. Eigenthums ahn Einer behaußung 110, Summa summarum 151 lb – Passiva 317, die Passiva übertreffen beeder seiths Substantien 163 lb

Mentions de Samuel Berion dans les registres du Magistrat.
1660, Protocole des Quinze (2 R 78) Samuel Berion Ca. Träher. 237. 251.
1661, Conseillers et XXI (1 R 144) Samuel Berion. 151. (pro intercessionalibus)

Les héritiers hypothèquent la maison au profit de la Tour aux deniers de laquelle le défunt était débiteur

1680 (18. 9.br), Chambre des Contrats, vol. 549 f° 670
Erschienen H. Johann Jacob Gebhard Klein Uhrenmacher, alß Vogt weÿl. Samuel Berions deß Hohlträhers nunmehr seel. nachgelaßener Kinder zweÿter ehe an einem,
So dann herr Friderich Maÿle Notarius alß Curator Johann Frantz Richhoffers am andern theil – Demnach erwehnter Berion alß geweßener Segmüller dießer Statt, dem Pfenningthurn lauth gemeinen Schuldbuchß p. 58. et 63. in abrechnung schuldig verblieben seÿe
unterpfand, hauß hoffstatt mit allen deren Gebäwen und zugehördten alhier in der Zimmerleuth Gaß, einseit neben dem sogenannten Juden badt, anderseit ist ein Eckh am Bimbermannß gäßlein, hinden uff den Birckenfeldischen Hoff stoßend gelegen welche behaußung annoch umb 50 lb d Herrn Michael Reitzel dem Schreiner, So dann umb 25 lb d Herrn Eliæ Brackenhoffern XIII verhafftet sonsten gegen männiglichen freÿ ledig und eÿgen seÿe

Compte que rend l’horloger Jean Jacques Gebhard de la gestion des biens qui appartiennent aux enfants issus de Catherine Cunégonde Mægelin, provenant de la faillite de leur père et de la succession de leur grand-père pasteur.
1681 (12.1.), Not. Kitsch (Jean, 1 AH 6064) n° 12
Rechnung Mein Johann Jacob Gebhardts, Klein Uhrenmachers burg.s allhier Zu Straßburg, als geschwornen Vogts Annæ Catharinæ, Susannæ Elisabethæ, Mariæ Salome undt Mariæ Elisabethæ, aller Vier weÿlandt Samuel Berions des hohltrehers, mit auch weÿland Catharina Künigunda Meigelin ehelich. erzeugt Kind., Innhaltend d.jenige W. Ich von meiner erst. rechnung vom 20. Maÿ 1675. biß d. 12. Jan: 1681. Meiner Vogts Kind. weg. eingenommen, dahien geg. wied. außgegeb. od. inn and. weg. vögtlich. weiß verrichtet undt Verhandelt habe. and. Rechnung dießer Vogteÿ.
(…) weilen sein deß vatters verlaßenschafft Zum falliment gerath. als ist d.entweg. d. Kind. forderung crafft Collocations bescheidts nach and. vorh. versichert. undt mehrers privilegirt geweßten Creditoren (…)
Nachdem nun H Abraham Meigelius gewes. Pfarrer Zu Burckenaw u. Schirmsv.wanth. alhie d. Mütterliche Großvatt. d. 28. Jan: 1679. dieses Zeitliche Leb. geendet

Anne Catherine Berion et Susanne Elisabeth Berion vendent leurs parts, au total la moitié de la maison, à l’Orphelinat, déjà propriétaire de l’autre moitié

1691 (31.8.), Chambre des Contrats, vol. 563 f° 703-v
Anna Catharina, gebohrne Perionin Johannis Farren, deß Leinenwebers eheliche haußfrau, mit beÿstand deßelben, Ferner Susanna Elisabetha Perionin noch ledig. stands aber majorennis und ohnbevögtigt, mit beÿstand Johannis Waßenauer deß Sporers anstatt Matthäi Hintsche deß Uhrenmachers ihres Vettern, alß von demselb. hierzu schrifftlich befehlt
in gegensein H. Johann Friderich Sachßen, Schaffners deß Waisenhaußes – daß Sie beede Schwestern ged. waisenhauß zu kauffen gegeben
Zweÿ Vierdte theil, das ist die helffte an hauß, höfflein den. hoffstätte, sambt allen deren Gebäuen, recht. und Zugehördt. allhier in d. Zimmerleuth od. Pimpernants gaß, so einseit ein Eck an einem Eng. nicht durchgehend. gäßlein, anderseit neb. dem Judenbad, Christoph Wannern gehörig, hind. auff d. birckenfeldisch. hoff stoßend geleg., welche gantze behaußung (umb 50 lb Capital, So dann umb 25 lb Capital verhafftet), Zumahl die übrige helffte dem Waisenhauß Zuvorhin gehörig, geschehen umb 150 gulden

L’Orphelinat vend la maison au fournier Jean David Apffel moyennant 370 livres. En marge, quittance remise en 1758 à Jean Philippe Wittmann et Anne Marie Fuchs.

1693 (2.5.), Chambre des Contrats, vol. 565 f° 363-v
H. Johann Friderich Sachs, Schaffner des Waisenhaußes
in gegensein Johann David Apffel deß Haußfeurers, daß Gesambte Wohlverordnete Herrn Pfleger ged. Waisenhaußes auff die am 14. Febr. jüngst beÿ herrn Räth und XXI. ertheilte permission
Hauß, hoffstatt, höffein, mit allen deren Gebaüen, Rechten und Zugehörd allhier in der Zimmerleuth: oder Pimpernantz: gaßen, einseit neben dem Judenbad, anjetzo Johann Friderich Frichel, dem Commiss. gehörig anderseit neben ist Ein Eck an einem eng. Allmendgäßlein so nicht durchgehet, hind. auff den Fürstl. Pfaltz Birckenfeldisch. hoff stoßend gelegen – umb 370 pfund
[in margine :] (…) in gegensein Johann Philipp Wittmann des Kauffhauß Knechts alhier und deßen Ehefrauen Annä Mariä geb. Fuchßin als dermahlig. proprietariorum hievor verpfändeter behausung (Quittung), den 16. feb. 1758

Les Conseillers et les Vingt-et-Un autorisent l’Orphelinat à aliéner la maison. L’acquéreur devra solliciter le droit de feu auprès des Quinze (les registres des Quinze n’en font pas mention)
1693 Conseillers et XXI (1 R 176)
(p. 28) Sambstags d. 14. febr:
H Johann Friderich Sachs pt° Decreti alienandi
Saltzm: noîe Joh: Friderich Sachßen, alß verordneten Schaffners des Weÿßenhaußes, der ist willens, eine sehr alte behaußung in der Zimmerleuth gaß neben dem Juden bad gelegen, an Johann Daniel Apffeln, den burger und haußfewrer allhier vmb 750 fl. über alle beschwerdten, Zu Verkauffen, bittet deswegen, Ihme das Decretum alienandi Gnd. gdeÿen Zu laßen. Erk. mit gebettenem decreti alinandi Zwar Willfahrt doch daß der Käuffer wegen erhaltung des Fewr rechts, an E. Löbl. Collegium Mghh. der XV. gewiesen sein solle.
Herr XXI. Reÿß, Hrr .Rathh. Wagner

Originaire de Barr, le boulanger Jean David Apffel épouse en 1687 Marie Elisabeth, fille de Georges Chrétien Ulner : contrat de mariage tel qu’il est copié à l’inventaire, célébration
Copia Eheberedung – Zwischen dem Ehrsam und bescheidenen David Apffel dem noch ledigen Becken von Barr, weÿland deß Ehrengeachten Eberhard Apffels, geweßenen Müllers Zu Barr seeligen hinderblieben Eheleiblichem Sohn, alß dem Brätigamb an einem, So dann der Ehren Züchtig: vnd Tugendreichen Jungfrauwen Mariæ Elisabethæ weÿland herrn Georg Christmann Ulners gewesenen burgers Zu Straßburg seligen hinderlaßener Ehelicher Tochter alß der Jungfrau hochzeiterin am Andern theil (…) durch vnderhandlung der Ehrenvest, Weiß, auch Ehrenhafft Vorachtbar und bescheidenen Meister Pauli Kleinen Müllers zu gemelten Barr, deß hochzeiters Stieff Vatters vnd herrn Johann Christian Hornuß Rothgerbers vnd Lederbereiters wie auch meister Hanß Philipp Magen weißbeckens beeder burgere alhier zu gerührtem Straßburg auf sein deß bräuttigambs, So dann auf Ihr der Jungfrau hochzeiterin seitten herrn Georg Gollen, barchethändlers Ihres geschwornen Curatoris, herrn Johann Jacob Grießbach Rothgerber und Lederbereiters auch E. E. kleinen Rhats beÿsitzers vnd herrn H. Leonhard Röderers auch Rothgerbers vnd Lederbereiters Ihres Schwagers aller dreÿ burgere allhier zu offerwehnten Straßburg – Geschehen in der Königlichen Freÿen Statt Straßburg, Donnerstags den 15. Monatstag Maÿ Anno 1687. Elias Winckler, Nots. Cæs. Juratus

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 328)
1687. Domin. IX post Trinit. 27. Julÿ. Johann Davidt Apffel der Weißbeck von Barr, weÿl. Eberhardt Apffels gewesenenen Müllers Zu Barr Nachgel. ehl. Sohn, Vndt Jfr. Maria Elisabetha, weÿl. hrn Georg Christman Ulners gewesenen burgers alhier nachgel. ehl. tochter. copul. Mittw. 6. Augusti (i 342)

Jean David Apffel devient bourgeois par sa femme un mois après son mariage
1687, 4° Livre de bourgeoisie p. 532
Johann Davidt Apffel von Barr der weißbeck, empfangt das burgerrecht von seiner haußfr. Maria Elisabetha Ulnerin p. 2. Gold fl. undt 16 ß, sobeÿ der Cancelleÿ erlegt, ist ledig. standts gewesen, undt wird beÿ den becken Zünfftig Jur. 10. 7.br

Jean David Apffel hypothèque la maison au profit du brasseur Georges Pick. En marge, quittance remise en 1722 au débiteur et à Philippe Wittmann et Anne Salomé Apffel.

1693 (15. 7.br), Chambre des Contrats, vol. 565 f° 623-v
David Apffel der haußfeurer
in gegensein Hn Georg Pick deß biersieders zum Schwartzen bähren, schuldig seÿe 75 pfund
unterpfand, hauß, hoffstatt, höfflein mit allen deren gebaüen, recht. und zugehördten, allhier in der Zimmerleuth: oder Pimpernantz gaß einseit neben dem Judenbad anjetzo H. Johann Friderich Frichel dem Commissario gehörig anderseit ist ein Eck an einem gegen Allmend gaßlein, so nicht durchgehet, hind. auff dem Fürstl. Pfaltz Birckenfeldisch. hoff stoßend gelegen
[in margine :] hingegen gemeldter Creditor Cessionarius Daniel Schäffer, der Vormalige Kupfferschmid, und jetzige Koch zo Linkiöping, nächst Noerkoping, in öster Jutland Königlicher Schwedischer Herrschafft wohnhaft beÿständlich seines annoch ohnentledigten Vogts Joh: Georg Schlegel, Sen. Küblers, hat in gegensein David Apffel, deß haußfeurers des debitoris und Philipp Wittmann, haußfeurers und deßen ehelicher haußfrauen Annæ Salome gebohrne Apffelin, als jetzmahliger proprietariorum hier verpfändeter behaußung (quittung), den 8. aug. 1722

Marie Elisabeth Ulner meurt en 1690 en délaissant deux filles dont l’une meurt peu de temps après. L’inventaire est dressé dans la maison dite Zur Höll (à l’Enfer) rue Sainte-Hélène. La masse propre aux héritiers s’élève à 184 livres, l’actif de la communauté à 40 livres, le passif à 221 livres
1690 (6.6.), Not. Theus (Philippe Henri, 59 not 22) n° 741
Inventarium undt Beschreibung aller und ieder Haab und Nahrung, so weÿland die Ehren: und Tugendsame Fraw Maria Elisabetha, gebohrne Ulnerin, deß Ehrsam und bescheidenen Mstr Johann David Apffels, Haußfeurers vnd burgers alhier, geweßene geliebte Eheliche haußfraw, nach Ihrem dinstags den 21. Martÿ diß Zur End gemelten Jahrs aus dießer Zergänglichen Welt genommenen seel. hienscheid. hinder Ihro v.laß. welche Verlaßenschafft auf fr. ansuchen, erfordern vnd begehren deß Ehrengeachten H Johann Werner Renders, Kieffers vnd burgers allhier, alß Wohlgeordneten vnd geschwornen Vogts Mariæ Elisabethæ Ihr der seel. abgeleibten Frawen beneben noch einem Töchterlein nahmens Maria Salome alß beeder mit vorgemelt Ihrem geliebten Ehevogten haußwürth dem nunmahligen Wittibern Ehelich erziehlter Kinder vnd ab intestato hinderlaßener Erben, welch letzters Kind aber bald nach Ihr der Mutter nemblichen den 25.ten Martÿ, dießes zeitliche Leben auch seeliglich geendiget vnd alßo deß. Mütterlicher Erbentheil auf besagte, Wittibern als leiblichen Vattern Erblich erwaxen ist (…) Actum in der Königlichen Freÿen Statt Straßburg Dienstags den 6. Junÿ A° 1690.

In einer der Statt Straßburg der Höllengaßen gelegen Zur Höll genant und hiehero nicht gehörig. Schwartzbecken behaußung ist befunden worden wie volgt
Ane Haußrhat. uffm vndern Fruchtkasten, In der Cammer A, In der Cammer B, Vor dießer Cammer, In dem obern Stübel, Vor dießem Stübel, Vfm gang, In der Wohnstuben, In der Küchen, Im vndern haußöhren, Im hoff vnderm Gang, Im Keller
Summar. deß Wittwers gantzen unverändert. Vermögens 16 ß
Summar. der Erben unveränderten haußraths 49, Silbers 7, Pfenningzinß hauptgüter 31
Summar. Theilb: haußraths 14, Schiff und geschirr zum Becken handwerck gehörig 8, Silbers 5 ß, Schulden 15
Ergäntzung d. Erben unveränderten guths, Aus dem über ihr Frawen Mariæ Elisabethæ Apffelin gebohrner Martin sel. durch Notarium H Johann Reinhard Langen A° 1686. d. 2.ten Aprilis auffgerichtet vnd ausgefertigten Special Theil Register (…) 122 lb, Abzug 6, rest 116 lb
Summa summarum der Erben gantzen unveränderten Nahrung 188 lb – Schulden 3, Rest 184 lb
Summa summarum Theilbaren guths 40 lb – Schulden 221 lb, (In Vergleichung) 180 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 93 lb
Copia Eheberedung (…) Geschehen in der Königlichen Freÿen Statt Straßburg, Donnerstags den 15. Monatstag Maÿ Anno 1687. Elias Winckler, Nots. Cæs. Juratus
Bericht und Vergleich wegen beederseits einander für unverändert in die Ehe Zugebrachten Nahrungen

Jean David Apffel se remarie en 1690 avec Anne Marguerite, fille du fabricant de pâtés Jean Melchior Billinger
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 28)
1690. Dom. Rogat. et Exaudi proclamati sunt Johann Davidt Apffell der schwartzbeck vndt burger alhier Vndt Jfr. Anna Margaretha, weÿl. Johann Melchior Böllingers gewesenen Pastettenbecken v burgers alhier nachgel. ehel. tochter. copulati sunt Mittw. d. 30. Maÿ (unterzeichnet) Johann David Appe als hochzeiter, An Margretha Billingerin Als hochzeiterin (i 30)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans leur maison dite Zur Höll. L’actif du mari s’élève à 218 livres, le passif à 243 livres. Les apports de la femme s’élèvent 212 livres.

1691 (28.9.), Not. Theus (Philippe Henri, 59 not 23) n° 780
Inventarium vndt Beschreibung Aller und jeder Haab vndt Nahrung, so der Ehrsam Vndt bescheidene Meister Johann David Apffel, haußfeurer, Vndt die Ehren und Tugendsahme Fraw Anna Margaretha gebohrne Billingerin beede Eheleüth v. burgere alhier einander in der ohnlängsten mitteinander angetrettenen Ehestand für Unverändert Zugebracht haben (…) Actum in der Königlichen Freÿen Statt Straßburg Freÿtag den 28. 7.bris Anno 1691.
In Einer d. Statt Straßb. in d. Höllengaß gelegenen Zur Höllen genantt dem Mann gehörig. und hernach beschriebenen behaußung ist befunden worden wie volgt
Haußrath M 119, F 48, Schiff und geschirr Zum beckenhandwerck M 6, Silbergeschirr M 3, Guldinen ring 10, Baarschafft F 150
Eigenthumb an einer Behaußung (M.) Item j. schwartzbecken vor alters Zur höllen genannten behausung (…)
M. 74, Summa summarum M 218 lb, F 212 – Schulden M 243, die passiv Schulden übertreffen deß Manns Zugebrachte Nahrung 25 lb
Wÿdemb so Er Johann David Apffel lebtägig Zu usufruiren befugt, Vermög Inventarÿ über seiner vorig. alß Erst Ehefr. Mariæ Salome gebohrnen Ulnerin seel. verlaßenschafft durch mich vor undt nachgemelt. Notarium auffgerichtet
Ungewiß vnd Zweiffelhaffte Pfenningzinß hauptgut (…) woran die helffte sein Mstr Johann David nachgemelten döchterlein (Mariæ Elisabethæ Apffelin gehörig) Erster Ehe gehörig, die übrige Helffte aber gebührt Ihme Mstr Johann David Apffel weg. seines seel. Verstorbenen Kindes Erster Ehe Erb. vnd Eigenthümlich
Haussteüren 23 lb

Jean David Apffel et Marguerite Billinger hypothèquent la maison au profit d’Anne Catherine Rieffel, femme abandonnée du fondeur d’étain Abraham Eckel

1697 (28. 8.bris), Chambre des Contrats, vol. 569 f° 507-v
Johann David Apffel, der Haußfeurer und Margaretha geb. Billingerin, und Zwar dieselbe mit beÿstand Johann Paul Apffel des Schneiders Ihres Schwagers und Johann Paul Stuber des Nadlers Ihres Vettern
in gegensein Fr. Annæ Catharinæ geb. Rieffelin, Abraham Eckels des Zinngießers Verlaßener haußfrauen, mit beÿstand H. Isaac Böhren des Seidenhändlers Ihres Curatoris – schuldig seÿen 50 pfund
unterpfand, Eine Schwartzbecken behaußung mit allen deren Gebaüen, Begriffen, Rechten Und zugehörden allhier in der Zimmerleuth oder Pimpernantz Gaß, einseit neben der alten Zimmerleuth stuben, bewohnt anjetzo H. XV. Johann Jacob Richshoffern dar zwischen ein gäßel, das nicht durchgehet, anderseit neben dem so genandten Jud. bad anjetzo H. Ambtmann Sponen gehörig, hind. auff den Pfaltz Birckenfeldischen Hoff, anjetzo /tit/ Hn Johann Baptistæ Klinglin Königl. Rath Und syndico und dießer Statt Cancelleÿ Directoris zuständig stoßend gelegen

Jean David Apffel et Marguerite Billinger hypothèquent la maison au profit d’Elisabeth Apffel, fille issue du premier mariage du débiteur

1707 (5.9.), Chambre des Contrats, vol. 580 f° 567-v
Joh. David Apffel Haußfeurer u. Marg: geb. Bullingerin beÿständlich Johann Paul Apfel schneiders u. Isaac Glitz secklers
in gegensein Joh. Leonhard Röderers rothgerbers alß vogts Mariæ Elisabeth Apfelin sein Apfels tochter erster ehe – schuldig seÿen, 128 pfund
unterpfand, ihre behaußung allhier in der Zimmerleuth gass, einseit neben dem Judenbad, anderseit neben einem allmend gäßlein hinten auf H. Prætore

Jean David Apffel et Marguerite Billinger hypothèquent la maison au profit de Jean Güntzlin, enseignant au Gymnase

1708 (13.7.), Chambre des Contrats, vol. 581 f° 446
David Apffel Haußfeurer und Margaretha Billingerin mit beÿstand Johann Paul Apffels Schneiders Ihres Schwagers und Isaac Glitzen des Secklers Ihres Vettern
in gegensein hrn M Johann Güntzlins Præceptoris infer. Gymnasÿ – schuldig seÿen 25 pfund
unterpfand, eine Schwartzbecken behaußung mit allen gebäuen, begriffen und zugehörden allhier in der Pimperantz gaßen, einseit neben dem hauß zum Judenbad genandt anderseit ist ein Eck ahn einem nicht durchgehend. Gäßlein hind. auf den birckenfeldische Hoff stoßend

Marie Marguerite Billinger meurt en 1728 en délaissant cinq enfants. L’inventaire est dressé rue des Charpentiers. La masse propre aux héritiers s’élève à 239 livres. L’actif de la communauté et du veuf s’élève à 195 livres, le passif à 332 livres
1728 (19.5.), Not. Kolb (Abraham, 22 Not 1) n° 5
Inventarium undt Beschreibung aller Haab undt Nahrung so weÿl. die Tugendsame fr. Maria Margaretha gebohrne Billingerin Mstr. Joh: Davidt Apffels deß Ehemahlig. haußfeurers geweste Ehefrau nach ihrem den 11. Februarÿ dieses lauffenden 1728.ten Jahrs genommenen tödlichen ableiben Zeitlichen v.laßen, welche auf ansuchen undt begehren dero ane nechst folgendtem folio benambster undt ab intestato nachgelaßener Erben inventirt (…) So bescheh. in der Königl. Statt Straßb. auff Mittwoch den 19. maÿ anno 1728.
Kurtzer Bericht Ane statt der Eheberedung. Es berichtet Zwar der wittiber daß Er undt seine nunmehr seelig verstorbene Ehefraw Eingangs gedacht beÿ ihren Ehe Mahligen Eheverspruch Eine Eheberedung auffgerichtet, die Sich aber dermahlen wider allen angewenden fleiß nirgendt finden will, als hat Sich der Wittiber dahien erkläret vnd beeidigt daß Mann der Verstorbenen Erben vor die vesprochene Morgengaab undt vor die hochzeit Kleÿdung 40 gulden Zuschreiben
Die abgeleibte seel. hat ab intestato Zue Erben Verlaßen alß volgt 1. Fr. Mariam Salome so ane Joh: Philipp Wittmann dem schwb. allhier verheurathet undt præsentes waren, 2. S.T. H. Joh: Friderich apffell S.. Th. Stud. so nicht erschienen, so aber nachgehendts mir Nortario selbsten beditten daß Er wider diese Inventation nichts Einzuwenden habe, 3. Jfr Catharinam Margaretham Apffelin so 27 Jahr alt und ohnbevögtigt ist die auch Zugegen war, 4. Joh: Görg apffell lediger miller der 25. Jahr alt und auch gegenwärtig war, 5. Jfr Susannam Margaretham apffelin die 23 Jahr So dann 6. annam Mariam apffelin von 21 Jahren beede noch ledig. Standts und ohnbevögtigt, In welcher unbevögtigter Nahmen herr H. Geörg Kuntz der Perruquenmacher u. burger allhier Zu geg. geweß.

Inn Einer allhier in der Statt Straßburg in der Zimmerleuth gaß gelegener becken behaußung hat Sich befunden, alß volgt
Ergäntzung der Kindter und Erben Ermanglenden ohnveränderten guths. Nach inhalt deß über Eingangs berührter beeder gewesten Eheleuthen durch weÿl. Herrn Notm Philipp Heinrich Theum seel. in anno 1691. auffgerichteten undt verfertigten Zugebrachten Nahrungs Inventary hat mann denen Kindtern undt Erben anjetzo alß manglendt Zu Ergäntzen wie volgt
Norma hujus invent. der Kindter undt Erben unverändertes Vermögen Sa. Ergäntzung 219, Morgengaab 20, Summa summarum 239 lb
Würdt dann auch d. Wittibers und die theilbahre Nahrung nach vorher Eingetragenem bericht unter Einer massa alß theilbahr Consignirt und beschrieben, Sa. haußraths 20, Silber 7 ß, activ Schuldt 175, Summa summarum 195 lb – davon solten die passiva abgezogen werdten 332 lb, Übertreffen also die Schulden auß dem Erbe zu bezahlendt deß Wittibers unverändertt und theilbare Nahrung dem Stall Tax nach umb 131 lb
Verstallungs Summa 102 lb

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les impôts acquittés étaient calculés d’après une fortune sous-évaluée de 100 florins (50 livres) sur un total de 200 florins
1728, Livres de la Taille (VII 1176) f° 225-v
Becker A. N. 4551. – Weÿl. Fr. Mariæ Margarethæ gebohrner Billingerin Johann David Apffel Haußfeurers und burgers alhier gewesener Ehel. haußfrauen Verlaßenschafft inventirt H. Not. Kolb
Concl. Fin. Inv. ist fol. 33 – 182 lb 11 ß, die machen 200 fl. verstallte 100 fl. also Zu wenig 100 fl.
Warvon der Nachtrag gerechnet wird auff Sechs Jahr in duplo à 6 ß – 1 lb 1 ß
Und auf Vier Jahr in simplo à 3 ß – 12 ß
Ext. 1725 per rest – 15 ß
ferner pro 1728. – 1 lb 10 ß
gebott – 2 ß
Abhandlung – 5 ß 6 d – Summa 5 lb 6 s
auf suppliciren Haben die Herren dreÿ den Nachtrag auff die Helffte reducirt gehet alßo ab – 1 lb 4 – rest 3 lb 16 ß 6 d
dt. 9. Febr. 1729

Jean David Apffel et Marguerite Billinger vendent la maison boulangerie à Jean Philippe Wittmann et Marie Salomé Apffel, leur gendre et fille respectifs.

1722 (8.8.), Chambre des Contrats, vol. 596 f° 476
(825) Joh. David Apffel der haußfeurer und Margaretha geb. Billingerin
in gegensein Johann Philipp Wittmann haußfeurers und Mariæ Salome geb. Apffelin ihrer respective tochter und tochtermann
Eine Schwartz: becken behausung höfflein und hoffstatt mit allen derselben gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden, Rechten und gerechtigkeiten in der zimmermeuth oder Pimpermannß gaßen, einseit neben dem Judenbad so anjetzo H. Ambtmann Spoon zuständig anderseit ist ein eck ahn einem engen nicht durchgehenden Almend: gäßlein hinten auff den wohlgeb. H. Joh. Baptistam von Klinglin Prætore regium – um 550 capital (verhafftet, geschehen umb 275 pfund

Marie Elisabeth Apffel donne quittance des sommes stipulées dans le contrat de vente à son beau-frère Jean Philippe Wittmann et à sa sœur Salomé Apffel

1722 (8.8.), Chambre des Contrats, vol. 596 f° 475-v
Maria Elisabetha Apffelin so majorennis und ohnbevögtigt beÿständlich Jacob Christoph Kolb des weißbecken
in gegensein Joh. david Apffel des haußfeurers ihres vatters
demnach sie wegen mütterlichen ihrem vatter bißhero mit wÿdumb verfangenen guths krafft den 12. Februarÿ 1691 auffgerichteten Kinder Vertrags 128 pfund zu fordern gehabt (…) nunmehro baar entrichtet worden als wolle sie hiemit ged. ihrem Vater wie nicht weniger ihren Schwager und Schwester Johann Philipp Wittmann haußfeurer und Maria Salome geb. Apffelin als dermahliger proprietarius der ihr in genere hypothecirten in der Zimmerleuth gaß gelegenen in hernach stehender Kauffverschreibung beschriebenen Schwartzbecken behausung deßwegen bester maßen davor quittiren
als hat sie apffelische tochter die Creditrix alle ihre aus angezogenen Kinder Vertrag und sonsten her habende jura et actiones absq. ulla novatione ged. Hn. Flach umb so viel cedirt, beÿ nochmaliger unterpfändung obberührter behausung

Fils du tanneur et aubergiste Jean Georges Wittmann à Ingwiller, Jean Philippe Wittmann épouse Marie Salomé Apffel en 1721 : contrat de mariage, célébration
1721 (13.3.), Not. Kolb (Abraham, 22 Not 24) n° 301
Eheberedung zwischen dem Ehrbaren undt bescheidenen Johann Philipp Wittmann dem ledigen becken, des auch Ehrsam und bescheidenen hannß Georg Wittmanns Rothgerbers und Blumenwürths Zu Ingweÿller Ehelichem Sohn hochzeitern ane Einem
So dann der Ehr: undt Tugendbegabten Jfr. Mariæ Salome Apffelin Davidt Apffell deß hauß feuers undt burgers allhier in Straßburg mit Maria Margaretha gebohrner Billingerin Ehelich erzielter dochter hochzeiterin am andern Theil
Actum et Conclusum Donnerstags den 13.ten Martÿ anno: 1721. (unterzeichnet) hanß Plips Wittman als hoschzeiter, marisalome Apffelin

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 50-v n° XVI)
1721. Iisdem diebus [Dominica 6. et 7. Trinitatis] proclamati sunt Johann Philipp Wittmann lediger Weißbeck Hanß Georg Wittmann burg. und Rothgerbers wie auch gastgebers Zu Ingweiler ehel. Sohn, und Jfr. Maria Salome Johann David Apffels burg. und Schwartzbecks allhier ehel. Tochter. Copulati sunt Mittw. d. 30. Julÿ (unterzeichnet) hanß Pils wettman hoch Zieter, Mari salom Apffrin hoh Zeiterin (i 55)

Jean Philippe Wittmann devient bourgeois par sa femme six mois après son mariage
1722, 4° Livre de bourgeoisie p. 871
Johann Philipp Wÿdtmann der haußfeürer Von Inweiller geb. Johann Georg Wÿdtmanns des würths allda ehelicher sohn, erhalt das burgerrecht von seiner ehefr. Maria Salome Johann Davidt Apfels burgers undt schwartzbecken ehelicher tochter umb die tertz des alten burger schillings, will beÿ E: E: Zunfft der becker dienen Jur: den 21.ten Jan: 1722

Il devient tributaire chez les Boulangers le 18 mars 1722.
1722, Protocole de la tribu des Boulangers (XI 9)
(f° 377) Mittwochs den 18.ten Martÿ 1722 – Neuzünfftiger
Johann Philipp Wittmann der beckh von Ingweiller beÿ Pfaffenhoffen auß dem hanawischen gebürtig Erscheint, prod. burger urkundt undt Stallschein mit bitt ihme alß Einen mit Zünfftigen auffzunehmen. Erk. seÿe ihme Zue willfahren undt weillen Er Eines Meister dochter geheurath habe Er vor alle gebühr 4. lb 14 ß zu erleg.

Jean Philippe Wittmann meurt en 1746 en délaissant deux fils. Les experts estiment la maison 600 livres. La masse propre à la veuve est de 74 livres. L’actif des héritiers et de la communauté s’élève à 615 livres, le passif à 789 livres.

1746 (29.8.), Not. Kolb (Abraham, 94 Z 63) n° 604
Inventarium weÿl. Mstr. Johann Philipp Wittmann, geweßenen haußfeurers undt burgers allhier zu Straßburg seel. Verlaßenschafft, auffgerichtet anno 1746.
Inventarium undt beschreibung aller haab undt Nahrung so weÿl. der Ehrengeachte Mstr Johann Philipp Wittmann der geweste Haußfeurer oder schwartzbeckh undt burger dahier Zu Straßb. nach seinem den 5. Maÿ dieses 1746. Jahrs genommenen tödlichen ableiben, zeitlichen verlaßen, welche Verlaßenschafft auf ansuchen undt begehren, deßen ane Nechst folgendem folio benambster undt ab intestato verlaßenter Erben inventirt durch die Tugendsame Fr. Mariam Salome gebohrne Apffelin die hinderbliebene Wittib so ohnbevögtigt beÿständlich H Joh: Friderich Lung deß Schloßers auch burgers dahier (…) geeÿgt und gezeigt – So beschehen Straßburg auff Montag den 29.ten aug. 1746.
Denominatio hæredum. der Eingangs verstorbene seel. hat ab intestato Zu Erben verlaßen wie volgt. 1. Joh: Philipp Wittmann den bedienten in allhießigem Kauffhauß so majorennis undt præsens war, So dann 2. Joh: Davidt Wittmann so in der Lehr deß becken handwerckhs begriffen, so ohnbevögtigt, der mit assistentz H Conradt Höltzingers deß Meelhändlers allhier dem geschäfft beÿgewohnt, beede deß abgeleibten seel. mit Eingangs Erwehnten seiner hinterbliebener wittib ehelich erzielhter undt nach tod verlaßenter Söhnen deßen ab intestato Erben zu gleichen antheillern

Inn Einer dahier Zu Straßb. in der Zimmerleüth gaß gelegener undt hernach beschriebener Schwartzbecken behaußung hat sich befunden wie volgt
Eigenthumb ane Einer behaußung. Eine Behaußung höfflein u. hoffstatt mit allen deren begriffen, weithen, zugehörden Rechten undt gerechtigkeit gelegen dahier Zu Straßburg in der Zimmerleuthgaß i.s. H Lt Mueg 2.s. ein Eck in der Bimbermannß gäßlein, hinden auff der 24. Graffen hoff stoßend, welche behaußung inhalt abschatzungs scheins vom 5. Aug. 1746. durch der Statt Straßburg geschworene Herren Werck Meisteren vor ledig Eigen angeschlagen worden umb 1200. fl. th. 600 lb. Hierüber meldet ein Teutscher perg. Kbr. auß allhießiger Cancelleÿ Contract stub datirt d. 8. aug. 1722. mit dero anhagendem Innsiegell. Die darauff stehendte Capitalia befinden sich hernacher passive eingetragen.
(f° 6) Norma hujus Inventarÿ. Copia der Eheberedung.
Bericht. Wie auß hievor inserirter Eheberedung §° 3.tio ersichtlich, so haben Sich eingangs erwehnte beide geweste Eheleuth zwar ihre einander Zubringende alß auch stante matrimonio ererbente Nahrung alß ein Unverändert guth vorbehalten, deren abgehenden die Ergäntzung sipulirt, zu dem Endte Sie ihre einander Zubringendess Vermögen abgerder maßen bald nach vollzogener Copulation hätten sollen nach ordnung inventirt und æstimirt laßen, so aber von Ihnen unterlaßen wordten, dahero mann sann auch Keine Ergäntzung ersuchen können
Sa. der Wittib zuständiger haußraths Posten 4, Sa. Schulden 70, Summa summarum 74 lb
Demnach wirdt auch der Erben unveränderte undt die Theilbahre Nahrung unter Einer Massa beschrieben, Sa. haußraths 15, Sa. Eigenthums ane Einer behaußung 600, Summa summarum 615 lb – Schulden 789 lb, Übertreffen also die passiva der activ Nahrung dem Stall anschlag nach umb 173 lb
Mehr Schulden als guth 99 lb
Abschatzung vom 5: Augst: 1746. Auff begehren weillandt deß achtbahren und bescheiten Meister Johann Phlip weitmann deß gewëßenen hauß feurerers seel hindter Laßenen Frau wittib und Eben ist eine behausung allhier in der Statt Straßburg in der Zimmerleüth gaßen gelegen ein seitß an herrn Licentiat Mück andeseitß ein Eck in daß Bimber Mannß gëßlein hinten auff die vier und Zwantzig graffen hoff Stosent, welche behaußung unden ein gangß rechter handt die backstuben, bachoffen, Kuchen hauß Ehren, gewölbter Keller oben ihm Ersten und 2.ten Stock ein Stuben Cammer Kuchen hauß Ehren ein Nebenß Cammer und gang war über ein alter tach stull un besetzte bien holtzre gebell sambt alle gerëchtig keit wie solches turch der Statt Straßburg geschwornen werck Meistere sich in der besichtigung befundten und Jetzigen Preÿß nach an geschlagen wiredt vor und umb Ein Tausent und Zweÿ hundert Gulten. Bezeichnuß der Statt Straßburg geschwornen wërck Meistere, [unterzeichnet] Pflug Statt Lohner, Michael Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Johann Jacob Biermeÿer Werck Meister deß Zimmerhoffs

Marie Salomé Apffel loue la boulangerie et un appartement au fournier Jean Georges Binninger

1746 (16.5.), Chambre des Contrats, vol. 620 f° 367
H. Johann Friedrich Lung der schloßer als gewalthaber Fr. Maria Salome geb. Apffelin weÿl. Johann Philipp Wittmann des haußfeurers und dero sohn Johann Philipp Wittmann der garde in hiesigen kaufhauß so dann H. Rathh. Johann David Wittmann
in gegensein Johann Georg Bininger des haußfeurers
entlehnt, In einer denen verlehner ane der Zimmerleuthgaß, einseit ein eck ane einem Allmend gäßlein, einseit neben H. Lt. Wilhelm Andreas Müeg E. E. kleinen raths advoc. und proc. gelegen schwartzbecken behausung, unten auff dem boden die bachstub, das backhauß den hoff um holtz zu legen auf dem ersten stock eine stub, stub kammer, kuchen, haußöhren und eine kammer an der stiegen der große bühn und den halben keller – auff 6 nacheinander folgenden jahren anfangend von dato, um einen jährlichen Zinß nemlich 130 gulden

Jean Georges Binninger sous-loue les localités au fournier André Blinder

1746 (30.12.), Chambre des Contrats, vol. 620 n° 1030
Johann Georg Binninger der haußfeurer
in gegensein Andreas Blinder des haußfeurers
affterlehnungsweiße, In einer Wittmännischen wittib und erben eigenthümlich gehörig ane der Zimmerleuthgaß gelegene schwartzbeck behausung unten auff dem boden die backstub den hoff um holtz zu legen auff dem ersten stock eine stub stubkammer, kuchen haußöhen und eine kammer an der stiege die große bühn und den halben keller – auff d. 3. innstehenden monats januarÿ anfangend und am 16. maÿ 1752 sich endigen solle – um einen wochentlichen Zinß nemlich 19 schilling

Garde à la Halle, Jean David Wittmann vend sa moitié de maison à son frère Jean Philippe Wittmann

1755 (15.4.), Chambre des Contrats, vol. 629 f° 128
Johann David Wittmann der garde im kaufhauß
in gegensein seines bruders Johann Philipp Wittmann des kauffhauß knechts und Annæ Mariæ geb. Fuchßin
die unvertheilte helffte einer beckenbehausung höfflein und hoffstatt mit deren allen begriffen, rechten und gerechtigkeiten ane der Zimmerleuthgaß einseit neben H. Lt. Mueg EE Kleinen Raths procurator und adv. ordinario, anderseit ist ein eck, hinten auff ein domb capitulischen hauß – als ein vätterliches erbguth – um 750 lb und 300 lb beladen, so die Käuffer zur helffte übernehmen, geschehen um 100 pfund

Jean Philippe Wittmann, garde de l’accise, épouse en 1749 Anne Marie Fuchs, fille de l’apprêteur de tabac Jean Jacques Fuchs : contrat de mariage, célébration
1749 (23.6.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 739) n° 28
Eheberedung – zwischen dem Ehrbahren und bescheidenen Johann Philipp Widtmann dem garde im Kauffhauß und burgern alhier des auch Ehrsamen weÿland Johann Philipp Widtmann gewesenen burgers und becken alhier Ehelichen sohn, hochzeitern ane Einem
so dan der Ehr und Tugend begabten Jungfrau Anna Maria Fuchsin weÿlandt Johann Jacob Fuchs gewesenen burgers und Tabackbereithers alhier mit Frauen Anna Maria geborner Zornin Ehelich erzeigter tochter am andern theil
Straßburg den 23. Junÿ 1749 (unterzeichnet) J: P: Wittmann als hochzeiter, Anna Maria Fuchsin als hozeitrin

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 193-b, n° 11)
1749. Mittw. Eodem post Joh. Bapt: d. 25. Junii post proclamationel ordin. copulati sunt Joh: Philipp Wittmann, lediger Garde in hiesigem Kaufhaus weÿl. Joh: Philipp Widtmann gew. schwartzbeck u. b. h. l. ehel. sohn u. Jgfr. Anna Maria weÿl. Joh: Jacob Fuchs gew. taback fabricanten ehel. tochter u. burgers h. l. [unterzeichnet] J: P: Wittmann als Hoch Zeiter, Anna Maria fuchsin als hochzeiterin (i 198)

Jean Philippe Wittmann et Anne Marie Fuchs hypothèquent la maison au profit du marchand Jean David Bauch

1751 (5.2.), Chambre des Contrats, vol. 625 n° 48-v
Johann Philipp Wittmann der kaufhaußknecht und Anna Maria geb. Fuchßin so über 25 jahr zu seÿn versicherte beÿständlich ihres stieffbruders Johann David Weber des tabacbereiters und ihres vettern Johann Jacob Hörter des haußfeurers
in gegensein H. Johann David Bauch des handelsmann auch E.E. kleinen raths beÿsitzers – schuldig seÿen 750 pfund
unterpfand, eine schwartzbecken behausung samt denen Zugehörden und rechten an der Zimmerleuth: gaß, einseit ist ein eck ane einem allmend Gäßlein anderseit neben H Lt Müeg hinten auff das Dombcapitulische canonicat: hauß – als ein elterliches erbguth

Jean Philippe Wittmann meurt en 1762 en délaissant trois enfants. Il n’y a pas eu d’inventaire des apports. Les experts estiment la maison en cours de construction à la somme de 800 livres. La masse propre à la veuve est de 388 livres. L’actif des héritiers et de la communauté s’élève à 882 livres, le passif à 1 273 livres.

1762 (11.8.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 719) n° 440
Inventarium über Weÿland Herrn Johann Philipp Wittmanns geweßenen Kauffhauß Knechts und Burgers allhier Zu Straßburg seel. Verlaßenschafft auffgerichtet Anno 1762. – als derselbe Mittw: den 3. Februarÿ Anno 1762. dieses Zeitliche mit dem Ewigen verwechßelt nach solch seinem aus dießer welt genommenen tödlichen Ableiben hie zeitlichen Verlaßen, welche Verlaßenschafft auf freundliches ansuchen erfordern und begehren des Ehren und Vorgeachten Hn Johann David Wittmanns, Garde in allhießigem Kauffhauß und Burgers allhier als geordnet und geschworenen Vogts Johann Philipp, Johann David und Anna Maria der Wittmann, alle dreÿ des verstorbenen seel. mit hernach gemelter seiner hinterbliebenen Wittib ehel. erzielter Kinder und ab intestato Verlaßener Erben ersucht und inventirt durch die Ehren und tugendsahme Frau Annam Mariam geb. Fuchßin die hinterbliebene Wittib beÿständlich S. T. H. Heinrich Casimir Meinel verschiedener hoch Adelicher familien wohl verordneten H Schaffners und Vornehme burgers allhier, auff Zuvorhin ane dieselbe beschehene genugsame Erinner: und ableßung de gewohnlichen Articlus Äugens und Zeigens (…) geäugt und gezeigt – So beschehen in Straßburg auff Mittwoch den 11. Augusti A° 1762.

In einer allhier Zu Straßburg ane der Zimmerleuth gaß gelegener und in dieße Verlaßenschafft gehörigen Behaußung befunden worden wie folgt
Eigenthumb ane Einer behaußung. I. Behaußung hoff Hoffstatt und bronnen, mit allen deren übrigen Recht und Gerechtigkeiten gelegen Allhier Zu Straßburg ane der Zimmerleuth gaß i. seith ist ein Eck an einem ô durchgehenden Allmend Gäßlein, 2. seith neben H. Lt Wilhelm Andrea Müeg, E. E. Kleinen Raths und andere hoher Gerichts stellen wohlbestelltem Advocato et Procuratori Ordinario, hinten auff eine dem hochlöbl: Thom Capitul Zuständige behaußung, so gegen männiglich freÿ leedig eigen und ist solche Behaußung dh. (die Werckmeistere) laut Abschatzungs Zeduls vom 20.ten Maÿ 1762. æstimirt und Zwar weilen solche noch nicht völlig außgebauen pro 1600 fl. oder 800. Über dieße Behaußung hat sich beÿ gegenwärtiger Verlaßenschafft nichts schrifftliches hervorgethan, es rühret aber solche Von des Verstorbenen seel. Elterlicher Succession her
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Copia Heuraths Verschreibung
Copia des Verstorbenen seel. vor mir Not° den 1. febr. 1762. errichteten Codicilli
Bericht wegen dießer Verlaßenschafft. Nachdeme nun dieße Verlaßenschafft völlig inventirt war und mann daraufhin Zu Ersuchung der hinterbliebenen Wittib ohnveränderten Guths schreiten wollen, so hat dieselbe berichtet, daß dero beederseitig in die ehe gebrachtes Vermögen nicht inventirt worden, sie hätte aber nebst Iher Kleidung und weißgezeug nur einige wenige haußrath und silberposten in die ehe gebracht (…)
Der Frau Wittib unverändert Vermögen, Sa. haußraths 3, Sa. Silbers 5, Sa. Schulden 380, Summa summarum 388 lb
Dießemnach Wird nun auch der Erben unverändert und theilbar Vermögen unter einem titul beschrieben, Sa. haußraths 73, Sa. Lährer faß 5, Sa. Silbers 3, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 800, Summa summarum 882 lb – Schulden 1273 lb, In Vergleichung 390

Anne Marie Fuchs loue la boulangerie et un appartement au fournier Jean Michel Klein

1763 (17.1.), Chambre des Contrats, vol. 637 f° 19-v
Fr. Anna Maria geb. Fuchßin weÿl. Johann Philipp Wittmann des kaufhausknechts wittib beÿständlich Johann David Wittmann des kaufhausbeamten
in gegensein Johann Michael Klein des haußfeurers
verlühen, in ihrer ane dem Zimmerleuthgaß neben H. Lt. Mueg gelegenen behausung unten auf dem boden eine wohnung bachstub, im hoff platz für holtz zu legen darunter einen unterschlagenen keller auf den dritten stock zweÿ cammer samt die darüber befindliche bühnen – auff 3 nacheinander folgenden jahren auff Annunciationis Mariæ anfangend, um einen jährlichen Zinß nemlich 62 pfund

Le boulanger Jean Michel Klein épouse en avril 1763 Anne Marie Fuchs, veuve de Jean Philippe Wittmann
1763 (24.3.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 739) n° 211
Eheberedung – zwischen dem Ehren und Vorgeachten Hn Joh: Michael Klein dem Leedigen Becken und burgers allhier Zu Straßburg, weÿl. Hn Diebold Klein des geweßenen Ackers Manns und burgers Zu Hörd hanauischer Juridiction nunmehr sel. nachgelaßenem ehelich erzeugtem Sohn als dem Hn Bräutigam, ane einem
So dann der Viel Ehr und Tugendgezierten frauen Annæ Mariæ Widmännin geb. Fuchßin, weÿl. Hn Joh: Philipp Widmans des geweßenen Kauffhauß Knechts und Burgers allhier seel. nachgelaßener fr. Wittib als der fraun hochzeiterin am andern theil
auf donnerstag den 24. Martÿ A° 1763. (unterzeichnet) Johan Michael Klein, Annama Wittmennin

Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 234 n° 5)
Anno 1763 auff den Sonntag Quasimodo geniti und auff den Sonntag Misericordias Domini sind beÿ uns ausgeruffen und den 20. Aprilis als ane Mittwoch darauff beÿ uns copuliret worden Joh: Michael Klein lediger schwartzbeck und burger allhier des weÿland Diebold Klein gewesenen Ackermanns und burgers zu Hördt Hochfürstlich Hanau Liechtenbergischer Herrschafft hinterlassener ehelicher Sohn, und Frau Anna Maria Wittmännin gebohrne Fuchsin des weÿland hern Joh: Philipp Wittmans gewesenen Wiegers im allhiesigen Kauffhaus hinterlaßene Wittwe (unterzeichnet) Johan Michael Klein als hohzitter, Anna Maria Wittmennin als hohzitterin (i 238)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison rue des Charpentiers. Les apports du mari s’élèvent à 892 livres, ceux de la femme à 1 593 livres.

1763 (3.5.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 720) n° 461
Inventarium über des Ehren und Vorgeachten Herrn Joh: Michael Klein, des Schwartzbecken und der Ehren und tugendsahmen Fraun Annä Mariä Kleinin geb. Fuchßin, beeder Eheleuthe und Burgere allhier Zu Straßburg einander für ohnverändert in den Ehestand Zugebrachte Nahrungen auffgerichtet A° 1763. – sich vermög der Vor mir unterschriebenem geschwornem Notario unterm 24.ten Martÿ Jüngst, Vor unverändert Vorbehalten haben (…) So beschehen allhier Zu Straßburg in præsentia Hn Joh: Diebold Meylings Schwartzbecken und S. T. Hn Heinrich Casimir Meinolts Verschiedener hochadelicher familien wohlbestellten Hn Schiffmanns beeder burgere allhier davon der Erstere von dem Ehemann der Letztere aber von der Ehefrauen Zu ihrem assistenten erbetten worden auf Donnerstag den 3.ten Maÿ A° 1763.

In einer allhier Zu Straßburg ane der Zimmerleuth gaß gelegener und in dieße zugebrachte Nahrung Wÿdumsweiß gehörigen Behaußung befunden worden, wie folgt
Wÿdum, Welcher die Ehe frau Von Weÿland Herrn Joh: Philipp Wÿdmann dem gewesenen Kauffhauß Knecht und Burgern allhier Ihrem gewesenen Erstern Ehemann seel. Zufolg seiner den 1. Febr. 1762. vor mir Notario errichteten Codicilli wegen Ihrer 3.en Kinder theils lebtägig theils biß Zu deren Majorennität Verheurathung oder Etablissement Zugenißen und bestehet solcher laut des über ddesselben Verlaßenschafft deb 11. aug: 1762. errichteten Inventarÿ und. den 14. febr: 1763. gezogenen Von E. Löbl. Vogteÿ Gericht approbirten Summarischen Calculi in folgendem
Nemblichen eine Behaußung hoff Hoffstatt und bronnen, mit allen übrigen dero Rechten Zugehörden und Gerechtig Keiten gelegen allhier Zu Straßburg ane der Zimmerleuth gaß, einseith ist die Behausung ein Eck an einem nicht durchgehenden Allmendgäßlein, anderseith neben H. Wilhelm Andrea Müeg, J.V.Lto Es. En. Kleinen Raths und anderer hoher Gerichts Stellen Advocato et procuratori ordinario, hinten auf eine dem hochlöblichen Thum Capitul Zuständige behaußung, so gegen männiglich außen dem jenigen was der hinterbliebenen Fr. Wittib als dißortiger Ehefrauen derentwegen Zu verguthen freÿ leedig eigen und ist solche Behaußung Zugold obangezogenen Summarischen Calculi ohnpræjudicirlichen angeschlagen worden pro 3000 lb
Series rubricarum hujus Inventarÿ. des Manns in die Ehe gebracht Vermögen, Sa. haußraths 69, Sa. Silbers 6, Sa. Baarschafft 815, Scribe die Liegende güther im Hörthheimer Bann gelegen biß beliebet worden o, Summa summarum 892 lb
Dießemnach Wird auch nun der Frauen in die Ehe gebracht Vermögen beschrieben, Sa. Hßraths 233, Sa. Lährer Faß 16, Sa. Silbers 12, Sa. goldenen Rings und Geschmeids 20, Sa. Schulden 1339, Summa summarum 1621 lb – Schulden 28, Nach solchem abzug 1593 lb

Le tuteur des enfants de Jean Philippe Wittmann hypothèque la maison au profit du diacre Raoul Saltzmann

1765 (25.1.), Chambre des Contrats, vol. 639 f° 74
Johann David Wittmann der stallknecht als vogt weÿl. Johann Philipp Wittmann des beamten im kaufhaus kinder Johann Philipp, Johann David und Anna Maria derer Wittmann
in gegensein H. Rudolph Saltzmann des diaconi in der Neuen kirch – schuldig seÿen 300 pfund
unterpfand, eine behausung cum appertinentis ane der Zimmerleuthgaß, einseit ist ein eck ane dem Bimbermannsgäßlein, anderseit neben ST. H. Müeg proc. ord. beÿ E. kleinen rath, hinten auff eine dem domb capitul gehörige behausung

Le boutonnier Jean Philippe Wittmann hypothèque le tiers de la maison au profit du diacre Raoul Saltzmann

1778 (16.2.), Chambre des Contrats, vol. 652 f° 61
Johann Philipp Wittmann der knopffmacher
in gegensein H. Johann Rudolph Saltzmann des diaconi beÿ der Neuen oder Prediger kirch – schuldig seÿe 900 gulden
unterpfand, den dritten theil vor unvertheilt von und ane einer behausung samt zugehörden ane der Zimmerleuth gaß, einseit neben weÿl. H. Lt. Mueg wittib und erben, anderseit ist ein eck, hinten auff eine dem hohen Dom capitul zuständige behausung

Le boulanger Jean David Wittmann rachète la moitié de la maison qui revient à sa mère

1778 (30.2.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 719) Joint au n° 440 du 11 août 1762
Erschienen vor mir unterschriebenenm geschwornem und Zu Weÿl. Hn Joh: Philipp Widmanns geweßenen Kauffhauß Knechts und Burgers allhier Zu Straßburg seel. Verlaßenschafft Inventation in specie requirirtem Notario Frau Anna Maria Fuchßin die damahls hinterbliebene Wittib beÿständlich Ihres jetzigen Ehemanns H Joh: Michael Klein des frantzösischen Becken und burgers allhier und H. Johann Philipp Widmann Knöpffmacher und Seidenhändler auch burger allhier der ältere Sohn, die haben
in gegensein Ihres jüngern Sohns und Bruders, Herrn Joh: David Wÿdmanns, Schwartzbecken und burgers allhier, angezeigt und bekandt (cedirt, überlaßen und abgetretten)
benantlich die aus Ihres Ehemanns unveränderten Nahrung herrührende annoch Zwischen Ihnen gemeinschaftliche behaußung Hoff Hoffstatt und Bronnen, mit allen deren übrigen dero Rechten und Gerechtigkeiten, gelegen allhier Zu Straßburg ane der Zimmerleuth gaß einseith ist ein Eck an einem nicht durchgehenden Allmend Gäßlein, anderseit neben H. Lic. Wilhelm Andreä Müegen geweßenen Proc: nachgelaßenen Erben und hinten auff eine dem hochlöblichen Thumb Capitul Zuständige behaußung tochter, so gegen männiglich freÿ leedig eigen und ist sie Cession und übergaab vorgemelter Behausung und übriger Zugehörde Zugegangen und beschehen Vor und um 600 Gulden hießig Courrent (…) So beschehen in Straßburg auf Freÿtag den 30. febr: Anno 1778

Le boulanger Jean David Wittmann épouse en 1778 Marie Sara Rœsch, fille du tonnelier et marchand de vins Jean Rœsch : contrat de mariage, célébration
1778 (20.2.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 740) n° 490
Eheberedung – zwischen dem Ehren und wohlvorgeachten Herrn Joh. David Wÿdmann dem leedigen Schwartzbecken und burgern allhier weÿl. Hn Joh: Philipp Wÿdmanns des gewesenen Kauffhauß Knechts und burgers allhier sel. nachgelaßenen Sohn als dem herrn Brautigam ane einem
Sodann der Viel Ehren und tugendgezierten Jungfer Maria Sarä Röschin weÿl. Herrn Joh: Rösch geweßenen Kiefers und weinhändlers auch burgers allher seel. nachgelaßener Jgfr. tochter als der Jgfr hochzeiterin ane dem anden theil
au Freÿtag den 20.ten Februarÿ Anno 1778 (unterzeichnet) Johann David Wittmann, Maria Sara Röschin

Mariage, Saint-Nicolas (luth. f° 28-v n° 9)
1778. den 9. Mertz sich nach ordentlich geschehenen ausrufungen in der Kirch Zu St Nicolai ehelich eingesegnet worden Johann David Wittmann der ledige Schwartzbeck und burger alhier, weÿland H Johann Philipp Wittmann gewesenen bestätters im Kaufhaus und burgers alhier mit deßen gewester Ehefrauen Frau Anna Maria geborner Fuchsin, nunmehr verheuratheter Kleinin, ehelich erzeugter Sohn, und Jungfer Maria Sara Röschin, weÿland H Johann Rösch, gewesten Kieffers und burgers alhier mit deßen hinterlaßenen wittib, Fraun Maria Sara geborner Braunin ehelich erzeugte tochter, wie solches bezeugen (unterzeichnet) Johann David Wittmann als bräutigam, Maria Sara Röschin als Braut (i 233 – proclamation Temple-Neuf f° 189-v)

Les nouveaux mariés font dresser l’inventaire de leurs apports dans la maison du mari, portée à une valeur de 3 000 livres. Les apports du mari s’élèvent à 1 092 livres, ceux de la femme à 593 livres.

1778 (23.5.), Not. Langheinrich (J. Daniel, 6 E 41, 737) n° 1030
Inventarium über des Ehren: und Wohlvorgeachten Herrn Joh: David Wittmanns des Schwartzbecken und der Viel Ehr: und tugendgezierten frauen Mariä Sarä Wittmännin geb. Röschin beeder Eheleuthe und Bürgere allhier Zu Straßburg einander für ohnverändert in den Ehestand zugebrachte Nahrungen, auffgerichtet Anno 1778. – (…) und sich vermög der Vor mit unterschriebenem Notario unterem 20.ten Februarÿ dießes lauffenden 1778.ten Jahrs errichteten Heuraths verschreibung Vor unverändert vorbehalten haben (…) So beschehen in Straßburg in præsentia H, Joh: Michael Klein frantzösischen Becken des Ehemanns gel. Stiefvaters, Hn Joh: David Wittmann Stallbotten deßelben geschwornen noch ohnentledigten Hn Vogts und H Joh: Georg Volck ehemaligen Schwartzbecken der Ehefrauen gel. H. Oncle aller burgere allhier Zu Straßburg auf Sambstag den 2.ten Maÿ Anno 1778.

In einer allhier Zu Straßburg ane dem Zimmerleuth gaß gelegener und in dieße Zugebrachte Nahrung gehöriger behaußung befunden worden, Wie folgt
Eigenthumb ane Einer behaußung (M.) Nemblichen eine Behaußung Hoff Hoffstatt und bronnen, mit allen übrigen deren Rechten Zugehörden und Gerechtigkeiten gelegen allhier Zu Straßburg ane der Zimmerleuth gaß, einseith neben Weÿl. H. Wilhelm Andreä Müeg gewesenen J.V.Lti und E. E. Kleinen Raths Advocati et procuratoris ordinarÿ nachgelaßene Wittib und Erben, anderseith neben einem nicht durchgehenden Allmend Gäßlein hinten auf eine dem hochlöb: Thomb Capitul Zuständige behaußung, so außer hernach eingetragenen Cessions Schilling freÿ leedig eigen und wird solche dißorths ohnpræjudicirlichen angeschlagen wie solche Ihme dem Ehemann von seiner noch lebenden Fr. Mutter und Vollbändligen Bruder überlaßen Worden vor 6000 fl. oder 3000 lb. Hierüber sagt die vor mir Notario Zwischen Ihme dem Ehemann und ane einem und Frauen Anna Maria Kleinin geb. Fuchßin, seiner eheleiblich. Mutter auch H Joh: Philipp Wittmann dem Knöpffmacher und Seidenhändler auch burgern allhier seinen Leiblichen Bruder errichtete Erbs Cession, Crafft deren Ihme dem Ehemann solche behaußung umb vorgememlten Preiß eigenthümlich überlaßen, Von Ihme auch dergestalten an und übernommen worden. Auch seind Ihme dem Ehemann alle übrige über solche behaußung besagende Documenten außgeliefert und behändigt worden
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Des Ehemanns für ohnverändert gehörige Nahrung. Sa. Hausraths 59, Sa. Silbers 19, Sa. baarschafft 131, Sa. Eigenthums ane einer behaußung 3000, Summa summarum 3210 lb – Schulden 2147, Nach solchem abzug 1062, deme beÿzurechnen die Ihme dem Ehemann vermög der Eheberedung par. 4.to gehörige helffte ane denen haussteuren mit 30 ln, des Manns restirend in die Ehe gebracht Vermögen in vero pretio 1092 lb
Dießemnach wird nun auch der Frauen in die Ehe gebracht Vermögen beschrieben, Sa. haußraths 264, Sa. Silbers 43, Sa. Goldener ring 43, baarschafft 213, Summa summarum 563 lb – Darzugelegt der Ehefrauen Vermög der Eheberedung gebührige Helffte an denen Verehrten haußsteuren 30, der Frauen in die Ehe gebracht Vermögen dem billigen werth nach 593 lb

Jean David Wittmann devient tributaire chez les boulangers le 19 juin 1777
1777, Protocole de la tribu des Boulangers (XI 13)
(f° 99) Quartal-Gericht Montags den 19.ten Junii – Neuzünfftiger, Meisters: Sohn dt 1 lb 15 ß
Johann David Wittmann lediger Becker, weil. Johann Philipp Wittmanns, gewesenen Haußfeurers und Burgers allhiier ehel. Sohn, producirt Stall: Schein vom 16.ten h: m: et a: bitt ihne als leibzünfftigen Schwarzbecken: Meister gegen Erlag der Gebühr Zu recipiren. Erkanndt, Willfahrt.

Jean David Wittmann hypothèque la maison au profit de Jean Henri Gnilius

1778 (2.7.), Chambre des Contrats, vol. 652 f° 211
Johann David Wittmann der schwartzbeck so noch nicht gar sein großjährigen alters erreicht unter assistentz seines vogts H. Johann David Wittmann des stattbotten
in gegensein H. Johann Heinrich Gnilius membri seminari ecclesiastici – schuldig seÿe 600 gulden
unterpfand, eine beckenbehausung samt zugehörden ane der Zimmerleuthgaß, einseit neben weÿl. H. Lt. Mueg wittib und erben, anderseit ist ein eck an einem allmend gäßlein, hinten auff auff eine dem hohen Dom capitul zuständige behausung – von denen miterben cessions weiß überkommen

Jean David Wittmann meurt en 1795 en délaissant deux enfants. L’actif de la succession s’élève à 6 646 livres tournois, le passif à 9 025 livres.

1795 (15 prairial 3), Strasbourg 7 (7), Not. Stoeber n° 1120
Inventarium über Weiland bürgers Johann David Wittmann, gewesenen beckers, so den 5 frimaire mit tod abgegangen, Verlaßenschafft, angefangen den 24 germinal 3 – der abgeleibte hat zu deßen rechtsmäßigen Erben hinterlassen 1. Joh: David Wittmann so den 8. Septembris 1780 zur Welt gekommen, 2. Mariam Magdalena Wittmann so den 1. April 1782 geboren worden, beede mit Fraun Maria Sara geb. Röschin erzeugt, bevögtigt mit dem b. Joh: Philipp Wittmann employé beÿ hiesiger Commune, die wittib beÿständlich ihres Schwagers bs Joh: Heinold Metzgers
in einer an der Zimmerleutgaß N° 3 gelegen und in die Erben unveränderten Nahrung gehörigen behaußung
hausrath, auf dem zweÿten stock in der vordern Wohnstube, Im Schlafzimmer darneben, In der Bühn, In einer Mansard kammer, In des Knechts kammer, In der magd: Kammer, In der Soldaten Kammer, Im Haußehren, Auf der bühne, Auf den Esten Stock Im Schlafzimmer daneben, In der Küche, In der untern Wohnstube, In der bachstube
Eigenthum ane einer behaußung so den Erben unverändert. Nämlich eine behaußung hof hoffstatt mit allen übrigen Gebäuden, begriffen und Zugehörden alhier an der Zimmerleutgas N° 3, einseit neben weiland b. Willhelm Andres Mueg Erben, anderseit neben einem nicht durchgehgend. Gäßlein, hinten auf ein dem vormaligen dom Capitel zustendigen Nationalhauß ziehend – diese behausung ist dem verstorbenen vor Not. Langheinrich passirte Erbscession vom 30. Februarÿ 1778 überlaßen worden um die summ der 12.000 livres
Ergäntzung durch Not. Langheinrich den 20. maÿ 1778
die gemein und theilbare Verlaßenschafft, hausrath 2893 lb, silbers 26 lb, baarschafft 1350 lb, activ schulden 2377 lb, Summa summarum 6646 lb – Schulden 9025 lb, Compensando 2378 lb – 24 germinal 3
Summarische berechnung den 20 fructidor 3
Enregistrement, acp 34 F° 56-v du 25 prairial 3

La veuve et les enfants de Jean David Wittmann louent une partie de la maison au boulanger Frédéric Strentz.

1795 (17 fructidor 3), Strasbourg 7 (46), Not. Stoeber n° 337
persönlich erschienen Bürgerin Maria Sara gebohrne Röschin weil. bs Joh: David Wittmann gewes. beckers alh. Wittib beiständl. ihres Schwagers bs. Joh: Friderich Wittmann des Employé bey hies. Commune als Zugleich Vormunds dero beeder Kinder Joh: David und Maria Magdalena Wittmann diese haben
in Gegensein bs Friderich Strentz des beckers alhier freywillig angezeigt und bekannt, das Sie hiermit für sich und ihre Erben ihme Br Strentz in Lehnung bestand überlaßen und abtretten wollen
die in der alhier Zu Straßburg an der Zimmerleutgaß N° 3 gelegenen behausung den völligen Rhez de Chaussée nebst einen holtzkeller und daren befindlichen kleinen Keller unter dem backofen, in der Manzarde eun Stücklein und Zwo Kammern wovon der Entlehner bekandtschaft zu haben declarirt. Diesemnach ist gegenwärtige Lehnung Zugangen auf vier nächst nach einander folgende Jahr welche von dato an vierzehn tag nach Michaelis nächst kommend ihren Anfang zunehmen und auff solchen Termin 14. tag nach Michaelis 1799 a. Stiels sich endigen sollen unter folgenden bedingungen – wochentlich in klingenden Muntz und Silber vier gulden und einen sechspfündigen Leib brod (…) Straßburg den 17. fructidor im 3. Jahr der Republick (unterzeichnet) Sara Wittmänin, Friedrich Strentz
Enregistrement de Strasbourg, acp 37 F° 5-v du 22 fruct. 3

La locataire Marie Sara Braun, veuve du tonnelier et marchand de vins Jean Rœsch, meurt en 1802

1803 (18 pluviose 11), Strasbourg 9 (anc. cote 13), M° Bossenius n° 190, 1501
Inventarium über weÿl. Fraun Maria Sara geb. Braun des längst weÿl. bürgers Johann Rösch gewesten Kiefers den letztverfloßenen 18. frimaire verstorbenen Wittwe
Benennung der Erben, 1. weÿl. Fraun Catharina geb. Rösch und auch weÿl. Johann Haÿnoldt Metzgers abgelebter Eheleute nach tod hinterlassenene 3 Kinder mit Namen a) Johann Philipp Haÿnoldt großjähriger lediger Metzger, b) Johann Daniel Haÿnoldt auch Metzger der bis nächskommenden 18. ventose majorennen wird, c) Jfr. Catharina Magdalena Haÿnoldt welche den 11. feb. 1786 geboren, diese beiden Vormund ist ihr nachbenannten Oheim Schnitzler
2. Fr. Maria Sara geb. Rösch des weÿl. Johann david Wittmann bäckers hinterbliebene Wittwe, beiständlich ihres schwagers Johann Philipp Wittmann des vormaligen Seidenknopffmachers, 3. Frau Maria Magdalena geb. Rösch unter autorisation ihres Ehemanns Johann Jacob Schnitzler des Wagners
in nachgenannter Fr. Wittmann an der Zimmerleutgaße gelegenen behausung N° 3
capital 9200 fr, hausrath 556 fr, summa summarum 9756 fr
Enregistrement, acp 87 F° 8-v du 26 plu 11

Marie Sara Rœsch loue la maison à son fils Jean David Wittmann en s’y réservant l’habitation

1804 (8 brumaire 13), Strasbourg 7 (48), M° Stoeber n° 708, 6119
Bail de 6 ans à commencer le 9 vendemiaire – Marie Sara Roesch veuve de feu Jean David Wittmann boulanger
à Jean David Wittmann boulanger son fils
la Maison et boulangerie sise a Strasbourg rue des Charpentiers N° 3, d’un côté la maison de Frédéric Sträntz, de l’autre une ruelle, aboutissant sur (-)
la D° Wittmann se réserve dans la maison louée le premier étage avec une petite Cave une chambre dans les mansardes et une chambre pour le linge sale au grenier – 120 j, fr semaine et 2 miches de pain pésant ensemble 3 kg
Enregistrement de Strasbourg, acp 94 F° 83-v du 9 brum. 13

Propriétaire de la moitié de la maison, Marie Madeleine Wittmann, femme du boucher Jean Daniel Haynold, meurt en 1820.

1821 (11.5.), Strasbourg 4 (50), M° Stoeber aîné n° 5181
Inventaire de la succession de Marie Madeleine Wittmann femme de Jean Daniel Haynoldt, boucher décédée le 18 novembre dernier – à la requête du veuf, suivant contrat de mariage reçu M° Stoeber le 4 septembre 1807, père et tuteur légal de Caroline Louise âgée de 11 ans, Louise Caroline âgée de 8 ans et Charles Haynoldt âgé de 5 ans – en présence de Frédéric Liebold marchand de vin subrogé tuteur
Copie du contrat de mariage
dans une maison rue de l’Evêque n° 5
propre 699 fr, remploi 1604 fr, ensemble 2003 fr
Maison. La moitié d’une maison, cour, appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue des Charpentiers n° 3, d’un côté un cule de sac, de l’autre le Sr Strintz boulanger, derrière le Sr Sarger propriétaire – provenant de la succession de Jean David Wittmann, boulanger père de la défunte suivant inventaire reçu Stoeber notaire à Strasbourg le 24 germinal 3
dettes actives 1200 fr, total de la masse de la défunte 3503 fr, passif 2100 fr, reste 1403 fr
mobilier de la communauté 403 fr ; passif 4759 fr
un étal de boucher sis à Strasbourg dans les petites Boucheries n° 105 de 1 m 660 mm de large sur environ 2 m 890 mm de profondeur, d’un côté (-à, de l’autre le Sr Exel frères – acquis par acte reçu M° Hickel le 10 février 1820, non estimé
Enregistrement, acp 152 F° 114 du 12.5.

Marie Sara Rœsch meurt en 1835 en délaissant deux enfants ou leurs représentants
1835 (5.2.), Strasbourg 4 (80), M° Hatt n° 8420
Inventaire par déclaration des biens délaissés par Marie Sara née Roesch, décédée le 14 septembre dernier, veuve de Jean David Wittmann, boulanger – à la requête de 1. Jean David Wittmann, ancien boulanger aujourd’hui compositeur à l’imprimerie Levrault, 2. Caroline Louise Haynold, 3. Caroline Haynold, 4. Jean Frédéric Liebold tuteur bénévole de Charles Haynoldt, les deux premiers majeurs le dernier mineur, héritiers le Sr Wittmann fils pour moitié, les enfants Haynold pour l’autre moitié par représentation de leur mère Marie Madeleine Wittmann, décédée femme de Jean Daniel Haynold, boucher
actif 184 fr, passif 176 fr
Enregistrement, acp 230 f° 53-v du 16.2.

Jean David Wittmann rachète les parts de la maison lors de la vente devant le tribunal civil

1822 (25.6.), Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 151, n° 50
par devant M. Philippe Louis Ubersaal, juge suppléant au Tribunal Civil, vente et adjudication par licitation d’une maison sise dans la rue des Charpentiers n° 3.
Cahier des charges, M° Ackermann avoué de Jean David Wittmann, boulanger, celui ci héritier de Jean David Wittmann son père, déclare que dans la succession du défunt Wittmann il existe une maison sise à Strasbourg rue des Charpentiers n° 3 indivise entre lui et ses cohéritiers, que désirant sortir de l’indivision il a actionné Jean Daniel Haynold, boucher, tuteur naturel des enfants mineurs procréés avec Marie Madeleine Wittmann sa femme qui sont Caroline Louise, Louise Caroline, Charles pour lesquels occupe M° Doss
Jugement du 3 décembre 1821, expertise du 21 décembre estimée 9000 fr attendu l’usufruit de la veuve – ladite maison cédée et abandonnée au défunt par acte du 20 février 1778 devant M° Langheinrich
à M° Ackermann – Déclaration de command le 6 juin pour Jean David Wittmann, boulanger
Désignation de la maison, d’une maison et petite cour avec appartenances et dépendances située dans la ville de Strasbourg rue des Charpentiers n° 3, d’un côté une impasse, de l’autre le Sr Streith boulanger, derrière le Sr Sarger
Cette maison consiste en un rez de chaussée en entrant, passage à droite, une chambre et boulangerie au fond cage d’escalier, cuisine, deux chambres dont une à alcove, balcon et lieux, deuxième étage, cage d’escalier, cuisine et trois chambres, dessus comble à la mansard renfermant quatre chambres et au grenier, deux chambres à farine le tout couvert à tuiles doubles, dessous la maison cave sous solives – mise à prix 6000 francs, fait le 29 janvier 1822 M° Ackermann – le 30 avril, supplément au cahier des charges, Marie Sara Roesch veuve de Jean David Wittmann assitée de M° Schneegans – adjudication préparatoire du 23 mai – Adjudication définitive du 6 juin – 13.000 francs

Jean David Wittmann épouse en 1804 Catherine Elisabeth Stoll, fille du boulanger Jean Georges Stoll
1804 (2i fructidor 12), Strasbourg 7 (29), M° Stoeber n° 1094, 6009
Contrat de mariage – est comparu en personne le Sr Jean David Wittmann, Boulanger majeur d’ans, fils de feu le Sr Jean David Wittmann vivant Boulanger et de Marie Sare née Roesch sa veuve, du Consentement de mad° sa Mre, assistée du Sr Jean Philippe Witmann, Employé dans la Recette des Contributions de cette ville d’une part
Et Demlle Catherine Elisabeth Stoll, fille de feu le Sr Jean Georges Stoll Boulanger en cette ville et de feue Catherine Elisabeth née Martin, assistée du Sr Jean Michel Martin, tourneur de l’autre part
Fait lu et passé et interprété en langue allemande à Strasbourg le 26 fructidor an douze (signé) Jean David Wittmann, Catherine Elisabethe Stoll
Enregistrement, acp 94 F° 18 du 5 compl. 13

Jean David Wittmann loue le fonds de boulangerie à Adam Kiehl, boulanger originaire de Pfaffenhoffen

1829 (18.7.), Strasbourg 3 (80), M° Schreider n° 4159
Bail de 3 ans à commencer le 20 courant – Jean David Wittmann, boulanger et propriétaire
à Adam Kiehl, boulanger natif de Pfaffenhoffen demeurant à Strasbourg
le fonds de boulangerie et les lieux ci après désignés se trouvant dans une maison sise à Strasbourg rue des Charpentiers n° 3, savoir le poel au rez de chaussée, une chambre à coucher y attenant, la boulangerie et la cuisine, deux chambres aux mansardes et au dessus une chambre pour placer la farine et dans la cave au dessous des localités louées une place pour le bois et une pour le vin avec la jouissance de la buanderie et celle du grenier pour étendre la lessive. Dans cette localité se trouve compris les objets mobiliers ci après détaillés avec un fourneau en fer avec tuyau placé au poele un autre placé aux mansades, 16 planches en sapin, une jatte (Muld), un pétrin (Muhlkasten), un tour (Birckband), un chaudron en cuivre rouge de la contenance de 75 livres (…) à l’effet d’y exercer sa profession de boulanger – moyennant un loyer de 12 francs par semaine
Enregistrement, acp 195 F° 137 du 23.7.

Fils de Jean David Wittmann, ancien boulanger devenu compositeur d’imprimerie, l’étudiant Charles Edouard Wittmann meurt en 1833

1833 (7.11.), Strasbourg 7 (87), M° Stoeber n° 14.922
Inventaire par déclaration des biens délaissés par Charles Edouard Wittmann, candidat en théologie, décédé le 21 mai dernier – à la requête de Jean David Wittmann autrefois boulanger actuellement imprimeur compositeur à Strasbourg son père et Elisabeth Catherine Stoll sa mère, se portant fort de ses frères et sœurs Jean David Wittmann, professeur au collège de Mühlhausen, Jean David Wittmann stipulant aussi comme administrateur des biens personnels de 1. Alfred, 2. Victor et 3. Adèle mineurs et Philippe Auguste Wittmann, peintre domicilié à Strasbourg demeurant à Carlsruhe
garde robe 105 fr, dettes actives le 6° de 5000 fr, 833 fr
Enregistrement, acp 221 F° 75 du 15.11.

Jean David Wittmann expose la maison aux enchères puis l’en retire.

1839 (26.11.), Strasbourg 4 (90), M° Hatt
Adjudication définitive sous réserve de surmise – Cahier des charges, 30 octobre n° 11.750 – Jean David Wittmann, ancien maître boulanger aujourd’hui compositeur d’imprimerie
une maison et ses dépendances sise à Strasbourg rue des Charpentiers n° 3 – cette maison consistant en un rez de chaussée & deux étages, boulangerie, petite cour, aisances, appartenances & dépendances d’un côté M Delanne, de l’autre une impasse, derrière M Sarger.
Etablissement de la propriété, la maison dépendait de la succession de Jean David Wittmann, boulanger, père du vendeur qui en était propriétaire suivant acquisition reçue M° Langheinrich le 20 février 1778. Lors du partage il est échu à M. Wittmann vendeur la moitié et la moitié aux enfants mineurs de Marie Madeleine Wittmann, sœur du vendeur, décédée épouse de Jean Daniel Haynold, boucher, suivant adjudication par licitation à la barre du tribunal civil de Strasbourg le 6 juin 1822 et déclaration de command, transcrit au bureau des hypothèques de cette ville volume 151 n° 50 – moyennant 14 600 francs
Enregistrement, acp 273 F° 34-v du 29.11.
Adjudication défititive n° 11.791 mise à prix 14.100 fr, à Frédéric Auguste Dettweiler, maître boulanger – surmise par Alfred Wittmann, étudiant en théologie, n° 11.801
Retrait (f° 71 du 10.12) n° 11.802 du 3 décembre

Catherine Elisabeth Stoll meurt en 1837 en délaissant quatre enfants
1840 (28.3.), Strasbourg 7 (95), M° Boersch n° 1639
Inventaire de la succession de Catherine Elisabeth Stoll, décédée le 26 avril 1837 – à la requête de Jean David Wittmann, ex boulanger, le veuf, commun en bien par contrat de mariage, père et tuteur légal de Catherine Adèle, 2. Geoffroi Stromwald, candidat en théologie, mandataire de A. Jean David Wittmann, professeur au collège de Mühlhouse, B. Philippe Auguste Wittmann, peintre d’histoire domicilié à Strasbourg actuellement à Münich, 3. Alfred Wittmann, étudiant en théologie, héritiers pour un quart de leur mère, en présence de Joseph Stritt, tourneur, subrogé tuteur – Contrat de mariage passé le 26 fructidor 11 devant M° Stoeber notaire à Strasbourg
dans la maison mortuaire rue des Charpentiers n° 3
Enregistrement, acp 277 F° 14 du 2.4.

Jean David Wittmann vend la maison boulangerie à son fils Jean David Wittmann, professeur au collège de Mulhouse moyennant 12 200 francs

1840 (26.3.), Strasbourg 7 (95), M° Boersch n° 1632
Jean David Wittmann, ancien boulanger
à Jean David Wittmann son fils professeur au collège de Mulhouse pour lequel stipule Geoffroi Stromwald, candidat en théologie
une maison-boulangerie avec petite cour, appartenances, droits et dépendances sise à Strasbourg rue des Charpentiers n° 3, d’un côté une impasse, de l’autre le Sr Delan, devant la rue des Charpentiers, derrière propriété du Sr Sarger, plus cinq poëles dont trois en fayence et deux en fonte avec tuyaux et poêle – la moitié indivise est avenue au vendeur dans la succession de son père Jean David Wittmann, boulanger, dont il est héritier pour moitié, l’autre moitié acquise sur Caroline Louise, Louise Caroline et Charles Haynold les trois enfants de Jean David Haynold, boucher, et Marie Madeleine Wittmann, par devant M. Ubersaal, juge suppléant au tribunal civil, commissaire de cette partie le 6 juin 1822. Les enfants Haynold représentant leur mère la D° Haynold née Wittmann, celle ci était propriétaire de ladite maison comme héritière pour moitié de Jean David Wittmann susnommé – Jean David Wittmann a hérité ladite maison dans la succession de son père Jean David Wittmann – moyennant 12.200 francs
Enregistrement, acp 276 F° 99-v du 27.3.

Jean David Wittmann épouse en 1833 Adélaïde Wilhelmine Hodel, fille du jardinier pépiniériste Charles Régnard Hodel
Mariage, Strasbourg (n° 101)
Du 30° jour de mars 1833 à dix heures du matin. Acte de mariage de Jean David Wittmann, Majeur d’ans, né en légitime mariage le 29 janvier 1807 à Strasbourg, domicilié à Mülhausen /haut Rhin/ Professeur au Gymnase de Mülhausen, fils de Jean David Wittmann, cidevant boulanger et de Catherine Elisabeth Stoll, conjoints domiciliés en cette ville ci présents et consentants et de Adélaïde Wilhelmine Hodel, Majeure d’ans, née en légitime mariage le 10 décembre 1807 à Strasbourg, domiciliée à Strasbourg, fille de Jean Charles Régnard Hodel, Jardinier pépiniériste domicilié en cette ville ci présente et consentante et de feu Anne Marie Adélaïde Formier, décédée en cette ville le 31 octobre 1831 (i 18)

Jean David Wittmann loue la maison au boulanger Adam Kiehl et à sa femme Madeleine Ehret

1849, Enregistrement de Strasbourg, ssp 107 (3 Q 31 606) f° 14-v 27.9.
du 25 août 1849. Bail dont la teneur suit. Entre les Srs Jean David Wittmann, professeur au collège de Muhouse, lequel élit domicile en l’étude de M Frédéric Traut avoué à Strasbourg d’une part
Et le Sr Adam Kiehl, boulanger et Madeleine Ehret, sa femme à ce dûment autorisée demeurant à Strasbourg d’autre part
a été convenu de qui suit. M° Sr Wittmann donne à bail pour deux, six ou neuf ans qui commencent le 25 septembre prochain aux conjoints Kiehl, preneurs solidaires,
une maison boulangerue avec petite cour, appartenances, droits et dépendances sise en cette ville de Strasbourg rue des charpentiers N° 3, entre une impasse et le Sr Delan, par devant la rue par derrière la propriété du Sr Sarger, ensemble six poêles dont trois en fayence et trois en fonte avec tuyaux et pierre se trouvant dans ladite maison. Le présent bail est fait moyennant un loyer annuel de 1000 francs (…)

Jean David Wittmann meurt à Puteaux le 5 mai 1867 en délaissant une fille
1867 (13.6.), Strasbourg 10 (158), M° Kœrttgé (Jean Théodore) n° 74
Notoriété, 15 juin 1867. (…) 1) qu’ils ont parfaitement connu M. Jean David Wittmann, ancien professeur au collège de Mulhouse et époux de dame Adélaïde Wilhelmine Hodel
2) que les époux Wittmann étaient mariés en premières noces sous le régime de la communauté légale sans contrat
3) que ledit Sr Wittmann est décédé ab intestat à Puteaux (Seine) le 5 mai 1867
4) qu’après son décès il n’a pas été dressé d’inventaire
5) et qu’il a laissé pour seule et unique héritière sa fille dame Mina Wittmann épouse de Mr Charles Paravicini négociant demeurant ensemble à Puteaux, issue de son mariage avec dame Adélaïde Wilhelmine Hodel susnommée
et 6) que les époux Paravicini sont également mariés sous le régime de la communauté légale sans contrat
acp 558 (3 Q 30 273) f° 193 du 13.6.

Jean David Wittmann vend la maison à la rentière Caroline Fausser moyennant 12 200 francs

1857 (20.6.), M° Charles Noetinger – Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 690 (2841) n° 18
A comparu Madame Adélaïde Wilhelmine Hodel, épouse de Monsieur Jean David Wittmann, professeur au collège de Mülhouse demeurant ensemble en la même ville, à ce spécialement autorisée (…) laquelle au nom qu’elle agit a cédé, vendu et abandonné en toute propriété (…)
à Madame Caroline Fausser, rentière, demeurant à Strasbourg ci présente et acceptant
Une maison boulangerie sise à Strasbourg rue des charpentiers N° 3 composée d’un rez-de-chaussée et de deux étages avec droits, aisances, appartenances & dépendances tenant d’un côté à Monsieur Hund de l’autre à une impasse communale, derrière Madame Raspieler et par devant la rue des charpentiers. Telle que cette maison et comporte présentement (…) Dans la vente sont compris cinq fourneaux en faïence, un fourneau en fer avec leurs tuyaux et pierres, les volets et jalousies. M. Wittmann est devenu propriétaire de la maison faisant l’objet de la présente vente pour l’avoir acquise de Monsieur Jean David Wittmann, ancien boulanger demeurant à Strasbourg aux termes d’un contrat de vente reçu par M° Boersch alors notaire à Strasbourg le 26 mars 1840, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 28 du même mois Vol. 356 N° 91, inscrit d’office volume 322 N° 226 moyennant un prix de 12.200 francs – En outre cette vente faite moyennant un prix de 12.000 francs
acp 461 (3 Q 30 176) f° 25-v du 25.6.

Fille du cordonnier Jean Jacques Fausser et de Marguerite Salomé Roth, Caroline (Salomé) Fausser naît en 1817
Naissance, Strasbourg (n° 884)
Déclaration faite à l’hotel de ville de Strasbourg (…) le 12 juin 1817 de la naissance d’un enfant du sexe féminin né en légitime mariage cejourd’hui à cinq heures du matin et nommé Caroline Salomé. Déclarant, Jean Jacques Fausser, âgé de 34 ans, Cordonnier, père de l’enfant le déclarant, mère Marguerite Salomé Roth. L’accouchement a eu lieu en la maison N° 2 petite rue de l’Eglise (i 55)

Un temps établie à Paris, elle revient à Strasbourg en 1854 et adopte Barbe Jost native de Châtenois
Registre de population, 600 MW 198 (1846 sqq) Brûlée N° 3 p. 391 (i 210)
Fausser, Caroline Salomé, 1818, Strasbourg, venant de Paris, derechef depuis le (entrée dans le logement) 14 avril 1854
Jost, Barbe, 13 avril 1850, Châtenois, Bas-Rhin, enfant adoptif de Madame Fausser

Registre de population, 600 MW 411 (table) Caroline Fausser, propriétaire
rue brûlée 3 / 5
rue des Juifs 7 / 13
r des Charpentiers 3 / 18
rue des Pucelles 3
rue des Pierres 1
rue des Veaux 1
rue des Charpentiers 21
rue du Fort 24 (pas de fiche à cette maison)

Caroline Fausser vend la maison à Michel Hirlimann, garçon de bureau à l’entrepôt du tabac, et à Catherine Jœrger moyennant 15 000 francs

1858 (4.1.) M° Charles Noetinger – Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 707 (2863) n° 150
A comparu Madame Caroline Fausser, rentière demeurant et domiciliée à Strasbourg, laquelle a par les présentes déclaré avoir vendu et abandonné en pleine propriété (…)
à Monsieur Michel Hirlimann, garçon de bureau à l’entrepôt du tabac à Strasbourg et dame Catherine Joerger sa femme de lui dument autorisée
Une maison d’habitation sise à Strasbourg rue des charpentiers N° 3, composée de rez-de-chaussée et de deux étages, avec droits, aisances, appartenances et dépendances tenant d’un côté à Monsieur Hundt, de l’autre à une impasse communale par devant la rue des charpentiers et par derrière Madame Raspieler. Telle que cette maison et ses dépendances se trouvent présentement et comportent en ce moment (…) De cette vente font partie tous les fourneaux avec les tuyaux et pierres, une chaudière et les âtres tels qu’ils sont en ce moment. La venderesse a acquis cet immeuble de Dame Adélaïde Wilhelmine Hodel, épouse dument autorisée de Monsieur Jean Daniel Wittmann, professeur au collège de Mulhouse, demeurant en cette ville, suivant contrat de vente reçu par M° Noetinger soussigné qui en a la minute et son collègue le 20 juin 1857 transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 26 du même mois Volume 690. N° 18 avec inscription d’office au Volume 690 N° 178. La dame Wittmann ayant agi comme mandataire de son mari. Cette acquisition eut lieu moyennant le prix de vente de 12.000 francs payés comptant et quittancés en l’acte avec subrogation à concurrence de 2000 francs en faveur de Monsieur Jean Daniel Wurtz jardinier cultivateur demeurant à Strasbourg. A l’égard de l’établissement de la propriété antérieure les parties se réfèrent à l’acte du 20 juin précité (…) En outre cette vente est faite moyennant le prix de 15.000 francs
acp 465 (3 Q 30 180) f° 88-v du 5.1.

Natif de Friesenheim, Jean Michel Hirlimann épouse en 1843 Marie Catherine Jœrger, originaire de Beinheim en légitimant une fille
Mariage, Strasbourg (n° 77)
Du 23° jour du mois de février l’an 1843 à dix heures du matin. Acte de mariage de Jean Michel Hirlimann, Majeur dans, né en légitime mariage le 20 septembre 1809 à Friesenheim (Bas Rhin), domicilié à Strasbourg, Domestique, fils de Thiébaut Hirlimann, Cultivateur domicilié à Friesenheim ci présent et consentant, et de feu Gertrude Loescher décédée à Friesenheim le19 mars 1834
Et de Marie Catherine Jœrger, majeure d’ans, née en légitime mariage le 4 septembre 1813 à Beinheim (Bas Rhin) domiciliée à Strasbourg, fille de feu Louis Joerger, cultivateur décédé à Beinheim le 10 novembre 1839 et de feu Elisabeth Schneider décédér à Diepholtz (Haut Rhin) le 4 juillet 1825 (…) Et aussitôt les dits époux ont déclaré reconnaître et légitimer Louise Pauline Joerger née d’eux en cette ville le 4 juillet 1840 inscrite le six du même mois sur les registres de l’état civil de cette ville (signé) Michael Hirlimann, maria tharinna Jörger (i 41)

Registre de population, 600 MW 339, Graumann 17 (i 164)
Hirlimann, Michel Jean, Friesenheim 10, hm, *lateur / aubergiste & cocher de citadines, cath. française, (à Str. depuis) 43, condamné le 1 Juillet 1864 à 2 mois de prison pour complicité d’Escroquerie
id. née Joerger, Catherine Marie, Beinheim 11, fm, sa femme, cath. française, (à Str. depuis) 34, [accolade] act. même rue 30, 30. 7.br 56
id. Louise Pauline, Strasbourg 41, f. sa fille, (à Str.) d.s.n. [depuis sa naissance]
id. Michel Jean, id 13 juin 45, g, sol fils / ex musicien 13° art., (à Str.) d.s.n. – Cert remplact le 1 Juin 1867 – Cert. délivré le 30 juin 1862, rentré le 6 Mai 1867 du 13° d’art. monti ayant fait annuler son acte d’engt. suivant décision M.le du 12 avril 1867
id. Eugène, id. 31 juillet 47 f sol fils, (à Str.) d.s.n., – p.p. Nancy 17 mai 1861
id. Charles Jules, id. 1. 7.b 49, g, son fils / cocher, (à Str.) d.s.n. – cert. eng.t délivré le 13 7.b 1867
(domiciles) Jeu des enfants 36, délogé 25 mars 1858
rue des Charpentiers 3 / 18, délogé 30 mars 59
rue des veaux 17, délogé 29 7.b 59
r. brulée 23, délogé 22 7.b 62
rue quartier St Nicolas 7, délogé 29 7. 1863
grand rue 57, délogé 25 juin 1865
place des Tanneurs 10, délogé 25 mars 1867
grand rue 36
faubourg de pierre 36, délogé 29 7.b 1867
grand rue 42, délogé 25 Xbre 1867
r Graumann 17

Michel Hirlimann et Catherine Jœrger hypothèquent la maison au profit du commis négociant Louis Frédéric Weig

1858 (5.10.), Strasbourg 3 (101), M° Burtz n° 4718
du 5. 8.bre 1858. Obligation – Ont comparu le Sr Michel Hirlimann, ancien garçon de bureau à l’entrepôt du tabac à Strasbourg et D° Catherine Joerger sa femme qu’il autorise demeurant ensemble à Strasbourg, lesquels reconnaissent par les présentes devoir légitimement
à M. Louis Frédéric Weig, commis négociant demeurant en la même ville, à ce présent et acceptant, la somme de 3000 francs pour prêt de pareille somme (…)
hypothèquent spécialement l’immeuble dont la désignation suit, savoir
Une Maison d’habitation composée d’un rez-de-chaussée et de deux étages, avec droits, appartenances et dépendances située à Strasbourg rue des charpentiers N° 18 niveau et N° 3 ancien, tenant d’un côté à M. Hund, de l’autre à une impasse communale, par devant la rue des charpentiers et par derrière Mad° Raspieler.
Etablissement de la propriété. Les emprunteurs déclarent que cette maison leur appartient en toute propriété au moyen de l’acquisition qu’ils en ont faite sur Mlle Caroline Fausser, rentière demeurant à Strasbourg, en vertu d’un contrat passé devant M° Noetinger notaire à Strasbourg le 4 janvier dernier, transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 11 du même mois volume 707 N° 150. Cette acquisition a eu lieu moyennant un prix de 15.000 francs (…) Mlle Caroline Fausser avait acquis ladite maison de Mad° Adélaïde Wilhelmine Hodel, épouse de M. Jean Daniel Wittmann, professeur au collège de Mulhouse, moyennant le prix de vente de 12.000 francs suivant contrat de vente passé devant M° Noetinger le 20 juin 1857 transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 26 du même mois vol. 690. N° 18

Le cocher Michel Hirlimann et sa femme Catherine Jœrger consentent au mariage de leur fils Jules Charles, conducteur d’omnibus à Paris
1873 (23.4.), M° Ritleng
Ehe Einwilligung, Herrn Michel Hirlimann Kutscher und dessen Ehefrau Maria Catharina Joerger willigen in die in die beabsichtigte Verbindung ihres Sohns Julius Carl Hirlimann Omnibus Conducteur in Paris mit Salomé Quiri Schneiderin ebendaselbst
acp 614 (3 Q 30 329) f° 45 du 23.4.

Michel Hirlimann et Catherine Jœrger vendent la maison à Antoine Schneider et à sa femme Madeleine Ferlin moyennant 15 000 francs

1859 (27.1.), M° Charles Noetinger – Hypothèque de Strasbourg, Transcription reg. 760 (2905) n° 3
Ont comparu Monsieur Michel Hirlimann, garçon de bureau à l’Entrepôt du tabac à Strasbourg et sous son assistance Dame Catherine Joerger sa femme demeurant et domiciliés tous deux à Strasbourg, lesquels ont par les présentes déclaré avoir cédé et abandonné en toute propriété (…)
au Sieur Antoine Schneider, pensionnaire de l’Etat et sous son assistance et autorisation sa femme Madeleine Ferlin, acquéreurs solidaires à ce présent et ce acceptant demeurant ensemble à Strasbourg
Une maison d’habitation sise à Strasbourg rue des charpentiers N° 3, nouveau N° 18, composée de rez-de-chaussée et de deux étages, avec droits, aisances, appartenances et dépendances, tenant d’un côté à Monsieur Hundt, de l’autre à une Impasse communale par devant à la rue et par derrière Madame Raspieler. Telle que cette maison et ses dépendances se trouvent présentement et comportent en ce moment (…) De cette vente font partie six fourneaux en faïence avec leurs tuyaux et pierres, une chaudière et les âtres tels qu’ils se trouvent en ce moment.
Les époux Hirlimann ont acquis la maison et ses dépendances de Madame Caroline Fausser, rentière demeurant à Strasbourg aux termes d’un contrat contenant vente et délégation par M° Noetinger l’un des notaires soussignés qui en a la minute et l’un de ses Collègues le 4 janvier 1858 transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 11 du même mois volume 707 N° 150 et inscrit d’office volume 703 numéro 167 le même jour. Cette vente a eu lieu moyennant un prix de 15.000 francs (…) Madame Fausser avait acquis elle-même cet immeuble de Madame Adélaïde Wilhelmine Hodel, épouse de Monsieur Jean Daniel Wittmann, professeur au collège de Mulhouse y demeurant aux termes d’un contrat de vente reçu par M° Noetinger susdit qui en a la minute et son collègue le 20 juin 1857 transcrit au bureau des hypothèques de cette ville le 26 du même mois Volume 690. N° 18 avec inscription d’office au Volume 691 N° 178. Cette acquisition avait eu lieu moyennant le prix de 12.000 francs payés comptant et quittancés en l’acte avec subrogation à concurrence de 2000 francs en faveur de Monsieur Wurtz susnommé. A l’égard de l’établissement de la propriété antérieure les parties se réfèrent à l’acte du 20 juin précité (…) En outre cette vente a été faite et conclue moyennant le prix de 15.000 francs (…) Comme les vendeurs ne comptent quitter la maison vendue que le 25 mars prochain, ils seront Responsables de tous les dégats et degradations survenus soit aux papiers de la tapisserie soit aux portes soit partout ailleurs dans ladite maison attendu qu’ils devront les remette en bon état d’entretien.
Monsieur et Madame Hirlimann declarent 1° qu’ils sont mariés en premières noces 2° qu’ils sont mariés sous le régime de la communauté légale à défaut de contrat de mariage qui ait réglé les conditions civiles de leur union.
acp 475 (3 Q 30 190) f° 93 du 1.2.

Antoine Schneider loue la maison à Antoine Riche et à sa femme

1863, Enregistrement de Strasbourg, ssp 136 (3 Q 31 635) f° 93-v du 6.2.
12 novembre 1862. Bail ainsi conçu. Le soussigné André Schneider propriétaire à Strasbourg déclare avoir cédé à titre de bail pour six années à partir du 25 Xbre 1862 jusqu’au 25 Xbre 1868
à M. et Mde Antoine Riche, les deux à Strasbourg, preneurs solidaires
Une maison d’habitation avec aisances et dépendances sise à Strasbourg rue des charpentiers N° 18 sans exception ni réserve. Le bail est consenti pour un loyer annuel de la somme de 1400 francs

Antoine Schneider et à sa femme Madeleine Ferlin vendent la maison à l’imprimeur Oscar Berger-Levrault (locataire puis propriétaire de la maison voisine 15, rue des Juifs)

1868 (6.11.), Strasbourg 15 (121), M° Momy (Hippolyte) n° 13.065
Vente du 6. 9.bre 1868. – Sont comparus Monsieur Antoine Schneider, pensionnaire de l’Etat & Dame Madeleine Ferlin, son épouse dûment autorisée à l’effet des présentes demeurant ensemble & domiciliés à Strasbourg, Lesquels ont déclaré vendre et abandonner en toute propriété (…)
à Monsieur François George Oscar Berger-Levrault, imprimeur, Chevalier de la Légion d’honneur demeurant et domicilié à Strasbourg, ci présent et acceptant
l’immeuble dont la désignation suit. Une maison d’habitation à rez-de-chaussée surmonté de deux étages, avec droits, aisances, appartenances & dépendances sise à Strasbourg rue des charpentiers N° 18 nouveau formant d’un côté le coin de l’impasse des charpentiers tenant de l’autre aux héritiers Hundt, pardevant la rue par derrière la propriété Laquiante. Tel que cet immeuble se trouve, poursuit & comporte présentement (…) Dans la vente sont en outre compris six poêles en faïence avec leurs Cors & pierres & généralement tous les objets mobiliers se trouvant dans ladite maisons & qui n’appartiennent pas aux locataires, toutefois les vendeurs se réservent le chaudron à lessive qui se trouve dans la buanderie de la maison vendue.
Origine de la propriété. L’immeuble vendu est la propriété des époux Schneider, vendeurs, pour avoir été par eux acquis de Mr Michel Hirlimann, garçon de bureau de l’entrepôt des tabacs à Strasbourg & D° Catherine Joerger, son épouse domiciliés en ladite ville, moyennant le prix de 15.000 francs suivant contrat reçu par M° Charles Noetinger lors notaire à Strasbourg et son collègue le 27 janvier 1849 enregistré transcrit au bureau des hypothèques de ladite ville le 4 février même année Vol. 760. N° 3 & inscrit d’office au Volume 728 N° 192, 193, 194. Sur les 15.000 francs formant le prix de leur acquisition (…). Les époux Hirlimann avaient acquis ledit immeuble & des dépendances de Dlle [Caroline] Fausser susqualifiée suivant contrat contenant vente et délégation reçu par M° Charles Noetinger le 4 janvier 1858. Cette vente a été conclue moyennant le prix de 15.000 francs (…) Dans ce Contrat et dans celui-ci après relaté passé devant M° Noetinger le 20 juin 1857 l’établissement de la propriété antérieuse se trouve relaté de la manière suivante.
Madlle Fausser avait acquis elle-même l’immeuble dont s’agit de Mr Jean Daniel Wittmann professeur au collège de Mulhouse & D° Adélaïde Wilhelmine Hodel son épouse demeurant en ladite ville aux termes d’un Contrat de vente reçu par M° Charles Noetinger le 20 juin 1857 transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 26 du même mois Vol. 690. N° 198 & inscrit d’office Vol. 690 N° 178. Cette acquisition avait eu lieu pour le prix de 12.000 francs payés comptant et quittancés en l’acte de subrogation jusqu’à concurrence de 2000 francs en faveur de Mr Wurtz susnommé. M. Wittmann est devenu propriétaire de la maison faisant l’objet de la présente vente pour l’avoir acquise de M. Jean David Wittmann ancien boulanger demeurant à Strasbourg aux termes d’un contrat de vente reçu M° Boersch lors notaire à Strasbourg le 26 mars 1840 transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le 28 du même mois Vol. 356 N° 91, inscrit d’office Vol. 322 N° 226 moyennant un prix de 12.200 francs – Situation hypothécaire (…) – Prix. La présente vente est consentie et acceptée moyennant le prix de 29.000 francs (…) – Assurance contre l’incendie (…) – Etat civil des vendeurs. M. & Mad° Schneider affirment qu’ils sont mariés en premières noces sous le régime de la communauté légale pour n’avoir point fait de contrat de mariage
acp 577 (3 Q 30 292) f° 44 du 12.11.



Commissaire priseur


1609, Préposés à la Tour aux deniers et au bâtiment (VII 1324)
Michel Haut est nommé commissaire priseur le 31 mai 1609 en remplacement de Jean Eigenbach et Chrétien Gessner en remplacement de Michel Kaiser. Ils présentent chacun deux garants.

(f° 94-v) Mittwoch den 31.ten Maÿ – Käuffler Ampt. Christman Gessner, Michel Hautt.
Weil sich 6 Personen Zum Käuffler Ampt geschrieben geben An statt michel Keisers des Kaufflers so gestorben, vnd an statt hanns Eigenbachs so ganthkouffler worden, Ist daruon geredt, vnd Erstlichen des michel Keisers statt Zum Kouffler geordnet Christman Gessner d. schneid. vnd ane statt hanns Eigenbachs michel Hautt der schneider, Vnd soll man die bede büchß dam angengnen fordern.

(f° 106) Mittwoch 21. Junÿ 608. – Christman Gessner, Michel Hautt. Käuffler Ampt.
Christman Gessner, Michel Hautten beden schneideren Ist angezeigt, das vff Ihr ansuchen, sie bede Zu Käufflern Angenommen, doch sollen sie Jed. bürgen geben vmb 100 h d. Die erclären sich wöllen sich bedencken und erclären, doch sagt Michel hautt hoff Heinrich Dauscher vnd Jacob Kipß werdens thun, Also sagt Christman Gessner hans diebolt Frawler sein dochterman werdts thun. Darauff Ist Ihnen angezeigt Michel hautt soll biß sambstag seine bürg. vnd Christman gessner seine benennen

(f° 108) Sambstag Johannis Baptiste 24. Junÿ – Christman Gessner, Michel Hautt.
Christman gessner New köuffler ernennt Zu burg. hans diebolt Frawler Steinmetz sein dochterman, vnd Joseph wolffen den schneider,
So dann Michel hautt ernennt Zu bürg Jacob Kipsen den tuchschärer, vnd Heinrich dauscher dem schneider. Daruff dieselbe gehört Erclären sich all 4. bürgen Zusein, Wiewol sie nit vermeinen das bedarff soltte vff solches Ist beden Käufflern Christmann gessneren und Catharina Rawin seiner haußfrawen, Michel hautt vnd Maria Füeßin die Ordnung für gelesen word. die haben sie vnd Ihre weiber geschworen, die bürg haben die bürgschafft, sie die schadloß haltung versproch.

Michel Haut présente un nouveau garant, Urbain Rosenberg le jeune, après la mort de Henri Dausch
1615, Préposés à la Tour aux deniers et au bâtiment (VII 1330)
(f° 218) Mittwoch 6.ten X.b 1615. – Jacob Kips tuchscherer sagt er seie Michel Hautten des Käufflers bürg neben noch einem so gestorben, bitt Ihnen Zuerlaß. oder noch einen an des abgestorbenen statt Zuverordnen, Ist Ihm angezeigt Mögs vor dem cleinen Rhat suchen, da es Ihnen anligt.

1616, Préposés à la Tour aux deniers et au bâtiment (VII 1331)
(f° 16-v). Michel Hautt d. Köuffler sagt sein bürg Heinrich Dausch. seÿ gestorben, sollt ein anderen Nemlich Urban Rosenberg. den Jungen, der bewilligt burg. Zusein. Weil dan Jacob Kipß d. thuchscherer auch noch bürg ist. So Ist er angenommen, hat bürgschafft versproch. Hautt die schadloßhaltung.



Achiviste


Fonction de greffier des archives (Registrator beÿ dem Archiv)

1726, Protocole des Treize, 3 R 73
L’archiviste Philippe Kniebs étant mort le mois précédent, les Treize font appel à candidature pour le remplacer. Que l’alternative, c’est-à-dire l’alternance des charges entre catholiques et luthériens imposée par Louis XIV à la Ville protestante en 1687, soit appliquée in concreto (en considérant l’ensemble des employés de la Chancellerie) ou in abstracto (individuellement) le poste revient à un catholique. Or les candidats, les licenciés en droit Jean Frédéric Bœckler, Jacques Christophe Artopœus, Jacques Wencker le jeune et Jean Louis Freund sont tous luthériens, sauf Jean François Spon dont on a pu constater les mérites depuis qu’il est secrétaire. Les Treize l’élisent à l’unanimité le 22 août 1726.

(p. 161) Donnerstag den 22. Augusti – Bedacht die Ersetzung eines Registratoris beÿ dem Archiv betreffend wird referirt und H. Lt. Johannes Franciscus Spon zu einem registrator erwöhlt.
Die vorsitzende Herren in dem Collegio der Oberen Cantzleÿ: Herren und die Obere Archiv: Herren ließen per me den XIII. Secretarium referiren, Es wäre H. D. Philipp Kniebß zu anfang dieses monats verstorben und durch diesen Todtfall die Stelle eines Registratoris beÿ hiesigem Archiv ledig worden, zu deren Ersetzung Ghh. Räth und XXI. den 12. huius eine Rubric Erkannt. Obschon solches bißhero nicht üblich gewest, maßen in der gleichen fürfallenheiten zuweilen die beÿ denen Oberen Cantzleÿ: Herren vorsitzende Hh. Stätt: und Ammeister sambt denen Oberen Archiv: Herren (p. 162) wie anno 1654 respectu H. Berneggers geschehen, zuweilen die Obere Archiv: Herren allein (wie anno 1688 sich zugetragen, da der verstorbene H. Kniebß und H. Dd. Scherer zu Registratoren angenommen worden, welchen iedoch damahlen Hh. Prætor und Syndicus Regius beÿgewohnt) sich præliminariter zusammen gethan, die zu sothanem officio tüchtige Subiecta außgesucht, nach reiffer der sachen überlegung indeme an guter Bestellung des Archiv einem Löbl. Magistrat und dem Publico sehr viel gelegen einen umbständlichen bedacht abgefaßt, und solchen beÿ Mghh. denen dreÿzehen, als Welchem nach alter Ordnung und observantz das (p. 163) Jus Electionis Competirt, nachgehends proponiren lassen, worauff die Wahl vorgenommen worden, eingangs gemelte Herren hätten sich hierauff iüngst verwichenen montag versammelt, die in dem Ämbter: Büchlein eingeschribene Candidaten, so da waren
H. Johann Friderich Böckler J. U. L.
H. Jacobus Christophorus Artopœus J. U. L.
H. Jacob Wencker der Jüngere J. U. L.
H. Johann Ludwig Freund J. U. L. und
H. Johannes Franciscus Spon J. U. L.
Durchgangen, und befunden, daß unter ihnen ratione alternativæ (:wohl erwogen dieselbe, mann nehme die Registratores in abstracto, oder [p. 164] mit denen sambtlichen officianten beÿ der Cantzleÿ in concreto, ein Subiectum von Catholischer Religion erfordert, weilen auff den erster fall noch niemalen ein Registrator von dieser Glaubens bekandtnuß gewesen, und auff den andern unter denen Cantzleÿ: Beambten H. Johann Heinrich Faber Großer Rathschreiber, so der Augsburgischen Confession zugethan, sich der letzt erwöhlte befindet:) für dieses mahl keiner als H. Spon, indeme die vier übrige, unter welchen etliche die zu solchem dienst erforderliche Studia und qualitäten haben, Lutherisch seÿnd, könne in Consideration gezogen werden, Ja daß, wann auch schon [p. 165] mehrere Catholische sich hätten geschrieben gegeben, Selbiger dannoch allen anderen zu præferiren wäre aus zweÿen ursachen, Erstlichen, weilen er Solide Studia besitzt, anbeÿ ein Lt. Juris und Advocat au Conseil Souverain d’Alsace ist, auch öfters daselbst mit ruhm plaidirt hat, und zweitens, in betrachtung selbiger von Herren Prætore Regio, alß welche dessen Meriten und Capacität, indeme er schon ein Zeit lang Die Stelle eines Secretarÿ beÿ Ihme vertritt, am besten bekandt, nachdrücklichen recommendirt worden, wolten Demnach dessen Person Mghh. bestens befohlen, und die Wahl zu dero hohen Belieben außgestellt haben. [p. 166] H. Ammeister Reiß und H. Ammeister Friderici, in abwesenheit H. Stättmeisters von Bock und H. XIII. Sibour bezogen sich auff dem referirten bedacht.
H. Scheffmacher meldete Es wären beÿ diesem geschäfft die gewohnliche formalitäten observirt worden and obschon vormahlig Herren Räth und XXI beÿ bestellung der Registratur keine Rubric erkandt, anietzo aber eine Verordnet haben, könne solches nichts schaden, quia superflua non nocent, noch Meiner Herren der dreÿzehen Wahl: gerechtigkeit etwas præiudiciren, übrigens müsten beÿ dieser Election die Alternativa und die Capacitas in dem [p. 167] erkießenden Subiecto in Consideration gezogen werden, die erste falle für dieses mahl aus denen in der abgelegten Relation enthaltene ursachen auff eine Person von Catholischer Religion, die andere anlangend, habe H. Spon solche vollkommentlich, die Wahl Mghh. überlassend.
Hierauf ist H. Lt. Johannes Franciscus Spon vermittelst gehaltener Umbfrag zu einem Registratore ahne statt des verstorbenen H. D. Philipp Kniebßen unanimiter erwöhlt worden.



8, rue du Tonnelet Rouge


Rue du Tonnelet Rouge n° 8 – V 84 (Blondel), O 343 puis section 25 parcelle 5 (cadastre)

Deux maisons réunies en 1634


Premier et deuxième bâtiment du n° 8 – Vue vers le sud (octobre 2023) – Les n° 4 à 8 (août 2019)

La maison appartient en 1597 à Gaspard Stœsser qui y fait faire des travaux (ouvrir des fenêtres vers la cour pour éclairer le poêle humide du rez-de-chaussée, percer une porte dans le vestibule, aménager un passage vers le puits) et établit une communication avec la maison attenante rue des Juifs (Blondel VI 80, actuel n° 24) pour mener au puits commun. Geoffroi Stœsser, greffier à la Chambre des Contrats, réunit en 1634 à sa maison une plus petite au nord qui porte toujours un numéro distinct sur le plan Blondel (1765). La maison à deux bâtiments revient en 1679 à son gendre Louis Philippe Haussmann qui occupe le même poste. Le maître de langues Paul Roger Sibour l’achète en 1687. A sa mort en 1726, deux expertises successives l’estiment à 1 250 puis à 1 600 livres ; la maison comprend un bâtiment avant dont la charpente est en mauvais état, un bâtiment à gauche de la cour et un autre neuf à droite. Elle revient à sa fille qui a épousé le trésorier des fortifications d’Alsace René Pin puis à sa petite-fille Marie Charlotte Pin, femme du greffier Jean Daniel Kolb.


Plan-relief de 1727. Bâtiments à gauche de la rue, entre celle des Juifs à gauche et celle des Frères à droite. (Musée historique, cliché Claude Menninger, © Inventaire général, ADAGP 2006)
Elévations préparatoires au plan-relief de 1830, îlot 72 (Musée des Plans-relief) 1

L’Atlas des alignements (années 1820) mentionne un bâtiment à rez-de-chaussée et un étage en maçonnerie. Sur les élévations préparatoires au plan-relief de 1830, la façade du bâtiment principal se trouve à gauche de (h) : portail et trois fenêtres au rez-de-chaussée, étage à cinq fenêtres, toiture à deux lucarnes. Sur la gauche, le petit bâtiment au nord a deux ouvertures à chaque étage et une toiture à deux niveaux de lucarnes. La première cour (H) représente l’arrière (1-6) du bâtiment sur rue, le bâtiment (2-3) entre deux cours et la façade (1-2) du petit bâtiment. Le côté sud (5-6) de la cour est aménagé en remise. La deuxième cour (I) montre l’’arrière (1-4) du bâtiment entre deux cours et le bâtiment (7-8-1) au fond sud-est de la cour.
La maison porte d’abord le n° 4 (1784-1857) puis le n° 8.


Plan, cours H et I

La maison appartient au plâtrier Gaspard Beda Ruhstaller (1823-1843) puis au tailleur et sacristain Sébastien Ehrhardt qui achète en 1845 de son voisin Charles Frédéric Sigel (actuel 22, rue des Juifs) la mitoyenneté du mur entre leurs cours puis passe un nouvel accord avec le même en 1862.
Le maître menuisier Charles Jacob fait aménager en 1914 un atelier au rez-de-chaussée du bâtiment arrière sous la direction de l’architecte Edouard Neunreiter. Les mêmes font aménager en 1922 un étage mansardé dans le bâtiment arrière pour agrandir le logement au deuxième étage du bâtiment avant.


Plans de la maison en 1913 et 1914 (construction de l’atelier)

La société Adestra dépose en 1983 une demande de permis de construire pour réhabiliter les bâtiments sous la direction de l’architecte Emile Lugger. La notice descriptive mentionne que les bâtiments du XVI° siècle distribués autour d’une cour comprennent un escalier en bois Renaissance, un poteau sculpté et des encadrements de porte. Le rez-de-chaussée est occupé par des ateliers et des bureaux, chacun des trois étages comprend deux logements. Le préfet délivre le 16 novembre 1983 le permis de construire, mis au nom de l’AFUL (association foncière urbaine libre) Le Relais-Couventines en novembre 1984. Le gros œuvre est terminé en octobre 1985. Une nouvelle porte d’entrée en façade donne accès aux bureaux. Les travaux sont terminés en avril 1989.



Façade sur rue, façades latérales, façade arrière
Plan du rez-de-chaussée, coupe B-B – Dessins de l’architecte Emile Lugger (dossier de la Police du Bâtiment)

décembre 2023

Sommaire
Cadastre – Police du Bâtiment dossier I, dossier IIRelevé d’actes

Récapitulatif des propriétaires

La liste ci-dessous donne tous les propriétaires de 1590 à 1952. La propriété change par vente (v), par héritage ou cession de parts (h) ou encore par adjudication (adj). L’étoile (*) signale une date approximative de mutation.
Petite maison au nord (VI 83)

Jean Hellbeck, tailleur, et (1578) Anne Tauber – luthériens
1606* h Christophe Ried, tailleur, et (1587) Jacqueline Tauber puis (1598) Cunégonde Fingerlin – luthériens
1608 v Michel Veltin, tailleur, et (1605) Esther Baumgartner – luthériens
1619 v Georges Klein, boulanger, et (1593) Chrétienne Gerlach – luthériens
1620 v Sébastien Hutter, cordonnier, et (1610) Marie Korer – luthériens
h Paul Würtenberger, cordonnier, et (v. 1629) Marie, remariée (1639) avec le cordonnier Jean Dauscher – luthériens
1634 v Geoffroi Stœsser (ci-dessous)

Grande maison au sud (VI 84)

Gaspard Stœsser
1610 h Gaspard David Stœsser et (1608) Emilie Gerbelius – luthériens
1630* h Geoffroi Stœsser, greffier, et (1632) Madeleine Hugwart – luthériens
1671* h Geoffroi Stœsser (ensuite Geoffroi Stœsser de Lilienfeld), avocat, et (1662) Sara Biccius – luthériens
1679 h Louis Philippe Haussmann, greffier à la Chambre des Contrats, et (1663) Anne Marie Stœsser puis (1684) Marie Marthe Krauth, veuve du notaire Jean Philippe Braun et du marchand François Bressler – luthériens
1687 v Paul Roger Sibour, maître de langue, et (v. 1670) Esther de Mory – catholiques
1826 h René Pin, trésorier des fortifications d’Alsace, et (1707) Salomé Ester Sibour – catholiques
1739* h Jean Daniel Kolb, greffier, et (1739) Marie Charlotte Pin – luthérien converti, catholiques
puis les héritiers dont Simon Guerin de Fleury, intéressé dans les affaires du roi, et (1761) Marie Caroline Esther Kolb – catholiques
1808 v François Joseph Weber, doreur et vernisseur, et (1803) Thérèse Kienberger
1823 v Gaspard Beda Ruhstaller, plâtrier, et (concubine) Elisabeth Herrmann, (v. 1817) Marguerite Gut puis (1827) Jeanne Philippine Bandlion
1843 h Sébastien Ehrhardt, tailleur d’habits, et (1833) Françoise Elisabeth Hærtelmeyer
1867 h Joseph Loyson, boulanger, et (1857) Françoise Elisa Joséphine Ehrhardt
1914* v Charles (Michel) Jacob, menuisier, et (1893) Marie Fromüller
1947* Gauthier Thiel et copropriétaires

Valeur de la maison selon les billets d’estimation : 1 250 livres en 1726 puis 1 600 livres en 1728 selon une contre-expertise, 1 250 livres en 1771

(1765, Liste Blondel) VI 83, au Sr Kolb
VI 84, la veuve Guerin
(Etat du développement des façades des maisons, AMS cote V 61) Guérin Fleury (VI 83 et 84) 8 toises, 2 pieds et 2 pouces
(1843, Tableau indicatif du cadastre) O 343, Ruhstaller, Gaspard, fabricant de plâtre rue du Tonnelet Rouge 4 – maison, sol – 2,9 ares

Locations

1686, Jean Régnard Brecht, précepteur au Gymnase
1687, Madeleine, veuve du tailleur Jean Philippe Uffenbach
1697, François Joseph Scherer, assesseur au Grand Sénat
1803, Joseph Sauter
1822, François Felix Fleck, tisserand
1823, François Joseph Weber, doreur et vernisseur, et (1803) Thérèse Kienberger (anciens propriétaires)
1848, Marie Philippine Mélanie Vion, veuve du capitaine François Marguerie

Livres des communaux

Aucune des deux maisons ne figure dans le Livre des communaux (1587)

Description de la maison

  • 1726 (billet d’estimation traduit) La maison comprend un bâtiment accessoire, un passage, plusieurs poêles, chambres, cuisines, vestibules et cave, deux cours et deux puits dont un commun, le tout estimé à la somme de 2 500 florins
  • 1728 (billet d’estimation traduit) La maison dont la charpente est très défectueuse et le comble attaqué de vermine comprend un grand bâtiment dans lequel se trouvent trois poêles, deux chambres à cheminée, deux petites chambres, vestibule renfermant l’escalier, cave voûtée et petite cave accessoire, le puits se trouve dans la cour. Il y a dans la cour avant en entrant à main gauche un bâtiment latéral à demi-toit où se trouvent deux poêles, deux cuisines et une chambre. Deux chambres au-dessus du portail, du côté droit un bâtiment neuf à mansardes où se trouvent deux chambres au premier et au deuxième étage deux chambres à cheminée et deux cabinets, au rez-de-chaussée un vestibule, et un escalier, une cave voûtée, le tout estimé avec appartenances et dépendances à la somme de 3 200 florins

Atlas des alignements (cote 1197 W 37)

4° arrondissement ou Canton Est – Rue du Tonnelet rouge

Ruhstaller
Rez de chaussée et 1° étage bon en maçonnerie
(Légende)

Cadastre

Cadastre napoléonien, registre 25 f° 126 case 2

Ruhstaller Gaspard, fab.t de plâtre rue du tonnelet rouge N° 4
Ehrhard Sébastien, rue des Juifs 37 (subst. 1846)

O 343, maison, sol, R. du tonnelet rouge 4
Contenance : 2,90
Revenu total : 172,50 (171 et 1,50)
Ouvertures, portes cochères, charretières : 1 / 1
portes et fenêtres ordinaires : 48 / 38
fenêtres du 3° et au-dessus : 2 / 2

Cadastre napoléonien, registre 26 f° 101 case 2

Ehrhardt, Sébastien, rue des Juifs 18
1869 Loyson Joseph, boulanger

O 343, Maison, sol, Rue du tonnelet rouge 8
Contenance : 2,90
Revenu total : 172,50 (171 et 1,50)
Folio de provenance : (126)
Folio de destination : Gb
Ouvertures, portes cochères, charretières : 1 [biffé]
portes et fenêtres ordinaires : 48 / 39
fenêtres du 3° et au-dessus : 2 / 2

Cadastre allemand, registre 30, page 325 case 5

Parcelle, section 25, n° 5 – autrefois O 342.p, 343
Canton : Rothfässelgäßchen Hs N° 8
Désignation : Hf, Whs u. N.G. / sol, maison et bât. acc.
Contenance : 3,05
Revenu : 1500 – 1900
Remarques

(Propriétaire), compte 781
Loyson, Joseph, l’épouse
1914 Jacob Charles et son épouse
1942 Jacob Charles Michel
1947 Thiel Gauthier Heine l’épouse et copropriét.
(4038)

1789, Etat des habitants (cote 5 R 26)

Canton VI, Rue 185 du Tonnelet Rouge p. 281

4
Pro: Guerin de fleuri, Officier de la Maison du Roy – Privilegié
loc: Rumpler, Greffier, Pêcheurs
loc: Boehr, Anne Marie Veuve
loc: Steinhard, Ferdinand, Compagnon maçon – Maçons

Annuaire de 1905

Verzeichnis sämtlicher Häuser von Strassburg und ihrer Bewohner, in alphabetischer Reihenfolge der Strassennamen (Répertoire de toutes les maisons de Strasbourg et de leurs habitants, par ordre alphabétique des rues)
Abréviations : 0, 1,2, etc. : rez de chaussée, 1, 2° étage – E, Eigentümer (propriétaire) – H. Hinterhaus (bâtiment arrière)

Rothfässelgasse (Seite 140)

(Haus Nr.) 8
Bour, Schneidermstr. 0
Schmidt, Schuhmacher. 0
Philipp, Oktroibeamter. 1
Schwarz, Pensionär. 1
Schwarz, Industrielhrn. 1
Fürst, Schneider. 2
Veltz, Schneidermstr. 2
Ulrich, Reisender. 3
Rompel, Bildhauer. 2

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 721 W 287)

8 rue du Tonnelet rouge, (volume 1, 1892-1983)

Le maître menuisier Charles Jacob (demeurant 39, rue des Bouchers) fait aménager en 1914 un atelier au rez-de-chaussée du bâtiment arrière sous la direction de l’architecte Edouard Neunreiter. Les mêmes font aménager en 1922 un étage mansardé dans le bâtiment arrière pour agrandir le logement au deuxième étage du bâtiment avant.
La Sàrl Adestra (308, route de la Wantzenau) dépose en juin 1983 une demande de permis de construire pour réhabiliter les bâtiments sous la direction de l’architecte Emile Lugger. La notice descriptive mentionne que les bâtiments du XVI° siècle distribués autour d’une cour comprennent un escalier en bois Renaissance, un poteau sculpté, des encadrements de porte et un porche d’entrée. Le rez-de-chaussée est occupé par des ateliers et des bureaux, chacun des trois étages comprend deux logements. Le maire transmet le dossier au directeur départemental de l’Équipement avec avis favorable sauf la surélévation du bâtiment sur rue.

Sommaire
  • 1892 – Le maire notifie Joseph Loyson (demeurant 17, place de la Cathédrale) de faire ravaler la façade – Travaux terminés, octobre 1892
  • 1893 – La Police du Bâtiment constate que le fabricant de sièges Früh a posé une enseigne perpendiculaire sans autorisation – Demande – Autorisation à condition d’en réduire la saillie – L’enseigne est d’abord posée à plat mais sera à nouveau transformée pour dépasser de 30 centimètres du mur. – L’enseigne reste à plat
  • 1897 – Le maire notifie Joseph Loyson (demeurant 17, place de la Cathédrale) de faire ravaler la façade – Le maire accorde un délai – Travaux terminés, juin 1898
  • 1895 – Le maire notifie le propriétaire de se conformer au règlement du 30 novembre 1891 en supprimant les volets qui s’ouvrent à moins de 2,20 mètres de la voie publique, en l’occurrence quatre au rez-de-chaussée et un au sous-sol – Un des volets et celui du soupirail sont transformés – Il reste un volet à transformer, janvier 1899 – Travaux terminés, octobre 1900
  • 1906 – L’installateur sanitaire Ch. et E. Mœbs (7-9, rue des Aveugles) demande au commissaire de police l’autorisation de déposer des gravats sur la voie publique. Le commissaire de police transmet au maire qui donne son accord
  • Commission contre les logements insalubres – 1905, les cabinets d’aisance se trouvent dans la cage d’escalier. Ils sont raccordés aux canalisations, 1907.
    Commission des logements militaires. Travaux à faire après la guerre (ravalement) – Ravalement terminé, avril 1916.
  • 1913 – Le maître menuisier Ch. Jacob (demeurant 39, rue des Bouchers) demande l’autorisation d’aménager un atelier sans machine (propriétaire, Loyson, demeurant à Villé) au rez-de-chaussée du bâtiment arrière et sur la partie arrière de la cour. Description des travaux, l’atelier qui aura 13,65 sur 4,90 mètres sera en partie couvert de verre armé.- Dessin (plan, coupe), calcul statique
  • 1914 – Le maître menuisier Ch. Jacob, propriétaire, présente un nouveau projet sous la direction de l’architecte Edouard Neunreiter (boulevard de la Porte Blanche, ensuite boulevard de Nancy) – Dessin du sous-sol, plan, façades, coupe – Calcul statique – L’architecte demande de réaliser le plafond en plâtre armé
    La structure métallique est posée, février 1914, le gros œuvre est terminé, avril
    Lors de la réception finale, la Police du Bâtiment relève que la partie arrière du plafond en bois n’est pas plâtrée et que l’ouverture de la cheminée n’est pas fermée. La Police du Bâtiment accepte les observations de l’architecte et dispense de faire plâtrer le plafond, juillet 1914 – Autorisation, juillet 1914 – Dessin (plan, coupe)
    1914 (février) – L’inspection du travail demande des dessins. Elle communique les conditions à respecter.
    1914 (juillet) – Ch. Jacob déclare poser un fourneau. Les prescriptions mentionnées dans l’autorisation sont respectées.
  • 1915 – Ch. Jacob demande l’autorisation de poser une enseigne perpendiculaire – Autorisation – Dossier classé, octobre 1915.
  • 1916 – Les entrepreneurs Rossi et Leja (13, boulevard d’Anvers) demandent au nom de Charles Jacob l’autorisation de poser un échafaudage sur la voie publique. Le commissaire de police transmet au maire qui accorde l’autorisation
  • 1922 – L’architecte Edouard Neunreiter (37, boulevard de Nancy) demande l’autorisation de construire un étage mansardé dans le bâtiment arrière pour agrandir le logement au deuxième étage du bâtiment avant. – Autorisation d’aménager deux chambres dans le bâtiment avant ainsi que trois chambres et une cuisine dans les combles du bâtiment arrière. – Dessin (élévation, coupe, plan) – Le propriétaire sollicite un prêt de 12.000 francs
    1922 (juin) – Le gros œuvre est terminé. Le plâtre peut être posé
    1922 (septembre) – La réception finale ne donne lieu à aucune observation
    1923 (février) – L’architecte demande de proroger l’autorisation d’un an. Le maire répond que la précédente autorisation est valable un an. Pas de travaux supplémentaires.
  • 1942 – Avis de paiement au nom de Frédéric Pfister (droit d’enseigne)
  • 1959 – La Fédération des Locataires du Bas-Rhin déclare au nom du locataire Joseph Lanoix que la pluie s’infiltre dans son logement – La Police du Bâtiment constate que la toiture en zinc est défectueuse – Le maire envoie un courrier au propriétaire Joseph Smolka (12, rue de Berne) – Rappel, février 1960 – Travaux terminés, juillet 1960
  • 1968 – Le maire demande à Gauthier Thiel de faire ravaler la façade – Mme Thiel et consorts, aussi propriétaires de l’immeuble sis 42, quai des Bateliers, déclarent faire d’abord ravaler la façade quai des Bateliers – Rappels en 1970, 1971, 1972, 1973, 1974
    1974 – Nouveau courrier à Paul Mayran (16, rue Massenet) – Rappel, 1980
    1980 (août) – Paul Mayran (ingénieur des arts et manufactures), administrateur de l’indivision Schmolka-Thiel, informe le maire que l’immeuble va être mis en vente
    1981 (juin) – Le maire prend un arrêté portant injonction de ravalement. Paul Mayran en informe les co-propriétaires (Jeanne Thiel demeurant 3, rue Aubry-et-Rau, Joseph Schmolka demeurant 3, rue Forget et Adolphe Schmolka demeurant 12, rue de Berne)
  • 1982. – Le notaire Pierre Schaffar demande des renseignements d’urbanisme sur l’immeuble indivis entre Gauthier Thiel et Jeanne Schmolka pour un tiers, Joseph Schmolka et Alice Graser comme représentants de Joseph Schmolka pour un tiers et les héritiers Schmolka-Nagel pour un tiers.
  • 1983 – L’entreprise de peinture Burger-Butzig dont Robert Schell est gérant informe la Police du Bâtiment qu’elle cesse son activité le 30 juin 1983.
  • 1983 (juin) – La Sàrl Adestra (308, route de la Wantzenau) dépose une demande de permis de construire pour réhabiliter les bâtiments sous la direction de l’atelier d’architecture Emile Lugger (29, route du Vin à Dangolsheim et 17, rue de la Division-Leclerc à Strasbourg)
    – La surélévation vers la rue s’oppose au règlement, celle à l’arrière doit se limiter à 1,90 mètre. Le nombre de logements passe de six à neuf. – Demande annulée
    Notice descriptive. La construction du XVI° siècle distribuée autour d’une cour comprend un escalier en bois Renaissance, un poteau sculpté, des encadrements de porte et un porche d’entrée. Le rez-de-chaussée est occupé par des ateliers et des bureaux. Deux logements se trouvent à chacun des trois étages. La réhabilitation prévoit d’aménager neuf appartements d’une à trois pièces. Les coursives seront reliées au reste du bâtiment par un escalier hélicoïdal. Le bâtiment sur rue sera rehaussé en retrait de la façade. Le toit plat, couvert de zinc, du bâtiment au fond de la cour sera transformé pour avoir une pente et couvert de tuiles. – Calcul des surfaces, sous-sol 93,90 m², rez-de-chaussée 265,34 m², premier étage 258,69 m², deuxième étage 218,25 m², troisième étage 191,10 m², quatrième étage 84,43, soit au total 1111,71 m², dont 12,90 m² nouveaux. – Dessins
    1983 (juin) – Le maire transmet le dossier au directeur départemental de l’Équipement avec avis favorable sauf la surélévation du bâtiment sur rue
  • 1984 – Le notaire Jean-Marie Ohnet demande des renseignements d’urbanisme. Propriétaire, société Adestra, 308, route de la Wantzenau
  • 1986 – L’ AFUL Hôtel particulier des Couventines (8, rue du Tonnelet Rouge) demande au maire d’attester que l’immeuble se trouve dans le secteur sauvegardé suite aux travaux (permis de construire 83 V 1656)
  • 1985 – L’ AFUL (association foncière urbaine libre) Le Relais-Couventines sollicite une subvention pour faire ravaler la façade
  • 1987 – L’A.F.U.L. transmet les factures au maire (Cestra, 8, rue du Tonnelet Rouge) – La Police du Bâtiment constate que les travaux sont terminés mais que la peinture s’effrite sous l’effet de champignons. Le traitement n’empêche pas que le champignon se propage, 1988
  • 1988 – Le notaire Jean-Marie Ohnet demande des renseignements d’urbanisme.

Dossier de la Police du Bâtiment (cote 721 W 288)

8 rue du Tonnelet rouge, (volume 2, 1983-1989)

La Sàrl Adestra (308, route de la Wantzenau) dépose en septembre 1983 une nouvelle demande de permis de construire. Le préfet délivre le permis de construire le 16 novembre 1983. Le permis de construire est mis au nom de l’AFUL (association foncière urbaine libre) Le Relais-Couventines en novembre 1984. Le gros œuvre est terminé en octobre 1985. Le propriétaire obtient en 1986 un avenant pour ouvrir en façade une porte d’entrée qui donne accès aux bureaux et modifier les menuiseries des fenêtres au rez-de-chaussée. Tous les travaux sont terminés en avril 1989.

Sommaire
  • 1983 (septembre) – La s.à.r.l. Adestra dépose une demande de permis de construire pour réhabiliter les bâtiments sous la direction d’Emile Lugger.
    1983 (octobre) – L’architecte des Bâtiments de France Jacques Ernest émet un avis favorable, sous réserve que le membron de la toiture à la Mansard soit plus épais.
    L’acheteur a fourni un nouveau jeu de plans
    1983 (novembre) – Le maire transmet le dossier au directeur départemental de l’Équipement avec avis favorable – Le maire énumère les conditions à respecter
    Le préfet délivre le permis de construire (16 novembre 1983)
  • 1984 (mars) – La Police du Bâtiment constate que le panneau de chantier n’est pas affiché
    Suivi des travaux. Une partie du crépi est repiquée, mars 1984.
    1984 (novembre) – L’Adestra demande que le permis de construire soit mis au nom de l’AFUL (association foncière urbaine libre) Le Relais-Couventines
    1985 (février) – Le préfet délivre le permis de construire au nom de l’A.F.U.L.
    Suivi des travaux. Une partie du crépi est repiquée, janvier 1985. La charpente et la couverture sont presque terminées, juillet 1985. Le gros œuvre est terminé, octobre 1985. L’aménagement intérieur est en cours, janvier 1986. L’aménagement se poursuit, certains logements sont occupés, juin 1986.
  • 1986 (juillet) – L’Adestra dépose une demande (avenant au permis de construire) pour ouvrir en façade une porte d’entrée qui donne accès aux bureaux et modifier les menuiseries des fenêtres au rez-de-chaussée
    L’architecte des Bâtiments de France Jacques Ernest émet un avis favorable à condition que les menuiseries gardent leurs subdivisions.
    1986 (août) – Le préfet délivre le permis de construire au nom de l’A.F.U.L.
    1988 (février) – Les travaux pour la nouvelle porte sont en cours
    1988 (novembre) – Travaux terminés sauf la porte
    1989 (janvier) – La porte est posée
    1989 (avril) – Tous les travaux sont terminés conformément aux plans

Relevé d’actes

Petite maison au nord, réunie à la grande en 1634 (VI 83)

D’après les tenants et aboutissant des voisines, la maison appartient en 1594 et en 1603 au tailleur Jean Hellbeck, à ses héritiers en 1607. Originaire de Bregenz (Prehnitz, Bregütz), Jean Hellbeck épouse en 1578 Anne, fille du tailleur Abraham Tauber

Mariage, cathédrale (luth. p. 291)
1578. 15. Junÿ. Hans helbock von pregnitz Ein Schneider, Anna Abraham Thawer des Schneiders hinde. tochter (i 148)

Jean Hellbeck devient bourgeois par sa femme un mois après son mariage.
1578, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 447
Hans Hellbeck von Bregütz d. schneider hatt das burgkrecht Empfang. von Anna Dauberin weÿlandt Abraham Taubers des schneids. dochter seiner ehefraw. und dient Zun schneidern Eod. die [24.t Juli a° & 78]

La maison revient aux enfants du tailleur Christophe Ried. Originaire de Saulgau (en Wurtemberg), Christophe Ried épouse en 1587 Jacqueline, fille d’Abraham Tauber (sœur d’Anne Tauber ci-dessus)

Mariage, cathédrale (luth. p. 127)
1587. Dominica Septuagesimæ. 12. Februarÿ. Christof Riedt der Schneider von Sultze, vnd Jacobe Abraham Dawers des Schneiders nachg. tochter. Eingesegnet Zinstags den 21.ten Februarÿ (i 67)

Christophe Ried devient bourgeois par sa femme une semaine après son mariage
1587, 2° Livre de bourgeoisie (4 R 104) p. 576
Stoffel Ridt von Saulgeuw der Schneÿder, Hat des Burgerrecht empfangen von Jacobea, Weÿlandt Abraham Taubern des Schneÿders dochter seiner Ehelichen Haußfrouwen, vnd will Zu den Schneÿdern dienen, War sein beÿstandt Melchior Blümlin der Schneÿder, den 27.t. Februarÿ, Anno & 87.

Christophe Ried se remarie en 1598 avec Cunégonde, fille du tailleur Jean Fingerlin
Mariage, cathédrale (luth. p. 39)
1598. Dominica 10. Trinitatis. Cristopfel Riedt der schneider Kunigundt hans fingerlin deß schneiders tochter (i 22)

Le tuteur de Jean, Christophe et Jacqueline, enfants mineurs du tailleur Christophe Ried, vend la maison au tailleur Michel Veltin et à sa femme Esther Baumgartner

1608 (ix tag Augusti), Chancellerie, vol. 378 (Registranda Meyger) f° 369-v
(Inchoat. in Proth. fol: 300.) Erschienen Christoffell haaß der Schneÿder burger Zu Straßburg, Alß ein geschworner Vogt Johannis, Christoffell vnd Jacobe, Christoffell Ridd des Schneÿders burgers Zu Straßburg Khinder, mit beÿstandt Jetzgemelts Ihres Vatters Hatt (verkaufft)
Michell Veltin dem Schneÿder burgern Zu Straßburg vnnd Ester Baumgartterin seiner Ehelichen Haußfrauwen
Hauß Houestatt mit Allen Ihren gebeüwen & geleg. Inn der Statt Straßburg, Im Vtzgäßlin gelegen, einseit nebent Herrn Caspar David Stösser, Andersit nebent Zacharias Menthen dem Schuhmacher, Hinder vff Obgedachten Vogts Khindern Vatter stoßend, Dauon gndt 5 guldin gelts Ablößig mit 100 guldin Straßburg. werung vff Mariæ Verkhündung fallend, dem Mehrern Spittall Zu Straßburg Sunst ledig vnd Eÿgen & Vnd Alles Recht & Also das & Vnd Ist dißer Khauff vber obgehörtte beschwerdt Zugang. vnd beschehen für vnd vmb 200 pfund Pfenning Straßburger

Le tuteur de Christophe Ried, fils de Christophe, retire 100 florins placés à la Tour aux deniers
1617, Préposés au bâtiment et Trois de la Tour aux deniers (VII 1332)
Vogteÿ geldt angelegt, Christoffel Riedten sohn. 42.
(f° 42-v) Sambstag 8.t Martÿ 1617. – Christoffel haas als vogt Christoffel Rietten des schneiders weiland Christoffel Riedten auch schneiders s: sohn hat vffgekhündet vnd vff bitten alsbald empf. 100. h. d.
mehr Ihme für j. Jar marzal 1 h d
das vbrig hat er nachgelaßen, vnd hatt die verkhund. gelifert, damit Erlößen.

Le tailleur Michel Veltin épouse en 1605 Esther, fille du fondeur en étain Blaise (ici Basile) Baumgartner
Mariage, cathédrale (luth. p. 153 n° 24)
1605. Doîca Misericordiæ. Michel Veltin der schneider und Ester Basilius Baumgartner des Kandengißers n. g. dochter (i. 79)

Esther Baumgartner, veuve de Michel Veltin, hypothèque la maison au profit de son frère Blaise Baumgartner

1618 (ut spâ [xxiij.. Novembris]), Chancellerie, vol. 430 (Registranda Meyger) f° 461
(Inchoat. in Prot. fol. 331.) Erschienen Ester Baumgarttner wÿland Michell Veltin des schneÿders s. witwe, mit beÿstand Geörg Reinoldt schneÿders burgers Zu Straßburg Ihres vogts,
hat bekhandt vndt In gegenwertigkheit Jacob Zorn des Kieffers burgers Zu Straßburg Als vogt Bläßin, wÿland Bläß Baumgarttners Khandtengiessers burgers Zu Straßburg s. Sohns, offentlich verÿehen, daß sie demselb. vogt sohn Ihrem Brud. (…) schuldig seÿe 100 pfundt Straßburg
Zum vnd.pfd einges. vnd v.legt, hauß vnd hoffestatt mit Allen Ihren geb. & geleg. Inn d. St. St. Im Vtzen gässell einseit neben Zacharias Ment des schumach. Andreas Caspar David Stösser, hind. vff hannß Jacob Spitz d. Bildawer stoßend, dauon gnd v. geltz Ablöß. mit j C gl Im mehreren Spittal, Mehr iij lb xv ß gelts, loßig mit Lxxv lb wÿland Christoff Ridden s. Khind.

Esther Baumgartner, veuve de Michel Veltin, vend la maison à Chrétienne Gerlach, veuve du boulanger Georges Klein

1619 (xvij. Aprilis), Chancellerie, vol. 436 (Registranda Meyger) f° 235
(Inchoat. in Prot. fol. 151.) Erschienen Ester Baumgartnnerin, Wÿland Michell Veltin des schneÿders burgers Zu Straßburg s. witwe, mit beÿstand d Geörg Reinoldt des schneÿders burgers Zu St. (verkaufft)
Christin Gerlachin, weÿland Geörg Kleinen des Weÿßbecks s. witwe mit beÿstand h. Geörg Schultheÿß beÿsitzer des gross. Raths Ihres Vogts
hauß vnd hoffstatt mit Allen Ihren geb. & glg. Inn d. St. St. Im Utzen gässell einseit H. Caspar David Stösser, And.s. Zacharias Ment. schuomach. hinden uff hanß Jacob Spitz den Bildhauer stoßend, dauon gnd. Jahrs v gl. gelts loß. mit j C. gl. Werung vff Mariæ Verkhundung fallen Im mehren Spittal, So dann iij lb xv ß d gelds, Ablösig im Lxxv lb vff Michaelis Christoff haasen, Sunst ledig eÿg. Sunst ledig vnd eigen, Vnd Alles Recht & Also d. & Vnd Ist dißer Khauff vber obgehörtte beschwerd. so die Kheüffere vff sich genomm. Zugang. v. besch. für vnd vmb j C xxij lb
[in margine :] Erschienen Ester Baumgarttnerin die Verkäufferin mit beÿstandt Jacob Zorn des Küffers Ihres schwagers, hatt in gegensein Christinæ Gerlachin der käufferin mit beÿstandt Geörg Clein ihres Sohns vnd hanß Caspar Biessers ihres Vogts (…) Actum xj. Aprilis 1620.
[in margine :] Erschienen h. Christoff haaß hatt in gegensein hans Caspar Biessers des mahlers Als vogt Christinæ Gerlachin (…) Actum xij. Aprilis 1620.

Originaire de Schorndorf (en Wurtemberg), le boulanger Georges Klein épouse en 1593 Chrétienne, fille du boulanger Jacques Gerlach
Mariage, Saint-Pierre-le-Jeune (luth. f° 50-v)
1593. Dominica Adventus. Gorg Klein von Schorndorff ein beck vnd Christina Jacob Gerlachs des weißbeck. hinterlaßene tochter. Eingesegnet Montag post 3. Aduentus den 17. Decembris (i 28)

Chrétienne Gerlach, veuve du boulanger Georges Klein, vend la maison au cordonnier Sébastien Hutter

1620 (ut spâ [xix. Julÿ]), Chancellerie, vol. 439 (Registranda Meyger) f° 388
(Inchoat. in Prot. fol. 357. – Protocollat. fol. 566.) Erschienen Christina Gerlachin wÿland Geörg Kleinen des weißbecken seeligen witwe mit beÿstand hanß Caspar Gieser des mahlers burg. Zu Straßburg Ihres geschwornen Vogts vnd Georg Kleines des weißbecken Ihres Vogts (verkaufft)
Bastian Hutter den schumacher burgern Zu Straßburg So Auch gegenwärtig
hauß vnd hoffestatt mit allen Ihren gebeüwen Inn der statt Straßburg In Utzen gässell gelegen einseit neben herrn h. Caspar Dauid Stösser, Anderseit neben Zacharias Marten dem Christmann hinden vff hanß Jacob Spitzen den bildthauer stoßend, dauon gend 5 guldin gelts Ablößig mit 100 guldin Straßburger werung Jahrs vff Mariæ Verkündung fallend dem Mehren spittal Alhier sunst ledig vnd eigen, Vnd Alles Recht & Also das & Vnnd Ist dißer Kauff vber Angeregte beschwerdt so der Keüffer vff sich genommen Zugangen vnd beschehen für vnd vmb 155 pfund pfenning

Le cordonnier Sébastien Hutter épouse en 1610 Marie, fille du vigneron Daniel Korer.
Mariage, cathédrale (luth. p. 244)
1610. Dominica vocem jucunditatis. Sebastian Huter der schuemacher vnd Maria Daniel Korer des Rebmans n. g. tochter (i 126)

La maison revient ensuite au cordonnier Paul Würtenberger dont la femme Marie pourrait être la veuve du précédent

Baptême, cathédrale (luth. f° 464-v)
1631. Eadem [Dominica 5. Trin: 10. Julÿ] Paren. Hans paulus würtenberg. schuster vnd Maria. Infans Maria Salome (i 470)

Marie, veuve de Paul Würtenberger, se remarie en 1639 avec Jean Dauscher, originaire d’Erstein : contrat de mariage, célébration
1639 (23. Aug.), Chambre des Contrats, vol. 483 f° 667-v
(Prot. fol. 166- Eheberedung) Erschienen Hanß Dauscher von Ehrstein beÿ Bennfeldten, Schuhmacher gesell, alß Hochzeiter mit beÿstand Matthiß Becken und Andres Caspars, beed. Schuhmachern undt burg. Zu Straßburg an einem,
So dann Maria hanß Paul Wirtenbergers geweßenen Schuhmachers vnd burgers alhie hinderlaßene witib alß Hochzeiterin, mit beÿstand herrn Michel Speners burgers alhie ane stat ihres Verstorbenenn Vogts Steffan Egenmanns Schuhmachers von ihro hierzu insonderheit erpeten, wie auch Jacob Dürren Schuhmach.s ihrer Kind. Vogts am andern theil

Mariage, cathédrale (luth. p. 426)
1639. Dom: 12. Trinitatis. Hanß Dauscher, der Schuhmacher, Heinrich Dauschers deß gewesenen Schuhmachers von Erstein nachgelaßener ehelicher Sohn, Vndt Maria Hanß paulus Würtenbergers deß geweßenen Schuhmachers vnd burgers allhie nachgelaßene Wittib. Eingesegnet Montag Im Münster den 9. sept: (i 218)

Paul Würtenberger et sa femme Marie vendent la maison à Geoffroi Stœsser qui la réunit à la voisine. En marge, quittance remise au tuteur des deux enfants de Paul Würtenberger.

1634 (29. Maÿ), Chambre des Contrats, vol. 473 f° 398
(Protocollat. fol. 61.) Erschienen hanß Paulus Würtemberger d. schuhmacher vnd Maria sein ehef.
haben in gegensein H Gottfried Stössers Auch burgers alhie (verkaufft)
hauß, hoffstat, mit allen anderen ihren gebäwen alhie im Vtzengäßlin, neben ihme Käuffer selbsten & Zachariæ Mendten deß schuemachers see. Erben hinden vf hanß Jacob Spitzen den Bildhawer stoßend gelegen, dauon gehen Jarß vff Mariæ Verkündigung 5 gld. gelts St. w. dem Spital alhie in hauptgut mit 100. fl. besagter Werung abzulösen, (…) So ist diß hauß auch noch v.hafftet vmb 57. lb 10. ß Georg Brinner dem Meelman, So dann vmb 90. lb. obbesagtem Spital, Kauffschilling Rests (…) sonst eÿgen, Vnd were diser Kauff vber die beschw. so der Käuffer vf sich genommen, geschehen per 68. lb
[in margine :] Erschienen Jacob Dürr alß Vogt hierin gemelts Würtembergers 2.er hinderlaßener Kindern mit beÿstand hanß Tauscher sein Würtembergers see. nachkomm ihro der Kinder Stieffvaters bekannten (…) den 27. Aprilis 1640.

Geoffroi Stœsser cède un capital assis sur la maison qu’il vient d’acheter de Paul Würtenberger

1634 (26. Junÿ), Chambre des Contrats, vol. 473 f° 474-v
Erschienen Herr Gottfried Stösser burger Zu St.
hatt in gegensein daß Schaffners im Mehrern Spital H Joseph Arhardten bekannt
demnach Er Stösser besagtem Spital 100. lb so Maria Kehrerin demselben vf abschlag ihres pfrunden gelts, vf ihme Stösser v.mög der den 28. Maÿ nechsthin vffgerichteten verschreibung vbergeben,
Item 90. lb vnd dann 52. lb 10. ß d so Er der Spitahl vf dem durch ihne Stösser von hanß Paul Würtenberger dem Schuemacher den 29. Maÿ nechsthin erkaufften hauß stehen gehabt (…)

Grande maison (VI 84)

Gaspard Stœsser, propriétaire de la maison voisine de celle de Loup Botzheim dans la rue dite Utzengesslin, demande l’autorisation d’ouvrir une communication avec la voisine qui appartenait anciennement à Jacques Gretzinger rue des Juifs (Blondel VI 80, actuel n° 24). Il est autorisé à transformer la maison Utzengessel à sa convenance (ouvrir des fenêtres vers la cour pour éclairer le poêle humide du rez-de-chaussée, percer une porte dans le vestibule, aménager un passage vers le puits). Une partie de la cour passera de l’une à l’autre des propriétés. Un passage sera aussi aménagé jusqu’au puits dans la rue des Juifs, de manière à ce que les deux maisons restent indépendantes.

1597, Protocole des Quinze (2 R 26)
(f° 75-v) Sambstag den XVIII. Junÿ – Caspar Stößer. Heüser Zusammenprechen.
Caspar Stößer p. Lt Hüenerer Er hab ein behaußung Im Vtzengeßlin neben Wolff Botzheim, dazu er ein behaußung Inn Judengaß so ettwan Jacob Gretzingers gewesen, stoßt hinden vff sein behaußung, vmb eines bößen nachbauren willen, auch dieweil sein behausung keinen bronnen, erkaufft, wollts Zusammen richten, bitt meine Hn wöllen vff den augenschein kommen. Erkandt den augenschein zu gelegener Zeitt einnehmen. Mir solus

(f° 93) Sambstag den XXX Julÿ – Caspar Stößer. Heüser Zusammenprechen.
D. XV.ner H Holdt. Es beger Caspar Stößer das der augenschein fürgenohmen werde, Inn seinem hauß Im Vtzengeßlin, wie newlich Erkandt, Sollt ein tag bestimbt vnd die werckeütt darzu beschieden werden. Erkandt Zu des xv.ners gelegenheit gestellt.

(f° 98) Mittwoch den X. Augusti – Caspar Stößer
Man ist vff den augenschein Inn Caspar Stößers hauß Im Vtzengeßlin Zum theil gangen, Zum theil gefahren, die gelegenheitt besichtiget, der wollt Inn der vndern Stuben so ettwas feücht vnd verdumpfen, durchbrechen, fenster od. liechter hinüber Inns höfflin richt. vnd Inn der haußehr ein thür durchbrechen, ein gang Zum brunnen mitt einer Zwerchmaur vnderscheiden, dem hauß Inn Judengaß so er erst erkaufft, auch ein gang Zum brunnen laßen, alßo das es Zweÿ abgesönderte heüßer plibben vnd nehm er allein ein stuck vom höfflin Zu seinem hauß Im Vtzengeßlin, bräch Inn seinem gebel durch, mehr tags vnd luffts hinüber Zubring. & Volgends ist man auch Zum Scharffeneck gezog. den augenschein Ingenohmen von weg. d. dreÿer des pfenning thurns Ist allein Joachim Müller darbeÿ gewesen. Alß man wid. heruff kommen, seindt Lohnh. vnd Werckleütt gehört, Lohnh. halt darfür, Ime were Zu willfahren das klein plätzlin Zu seinem hauß Zunehmen dieweil es Zweÿ abgesönderte heüßer pleiben, stehet doch zu mein herren. Mr Stoffel vnd Mr Michel Wollten Ime auch willfahren, stellend aber Zu mein h. dretten ab. Joachim Müller ist d. meinung Ime Zu willfahren, doch das ers mitt einer Maur soll vnderscheiden, überzwerch vnd den lang. weg Zu einem gang Zum brunnen, das Ihme beÿde heüßer prauchen mög. Beÿ mein hn vmbgefragt vnd Erkandt, dieweil dem vordern hauß Inn Judengaß ein gerechtigkeitt Zum bronnen gelaßen vnd es ein abgesondert hauß pleibt, So soll man Ime willfahren, alßo das es Zweÿ abgesonderte heußer pleiben, Solls aber alles mit Maurwerck vnd.scheiden, vnd die nebens thüren am hültzenen gebel Zumachen. Inn seinem hauß Im Vtzengeßlin mag er durchprechen thüren vnd fenster mach. souil er will oder bedarff.

Gaspard Stœsser fait en 1599 un échange avec son beau-frère Henri Zorn, mari d’Ursule Stœsser.
La maison appartient ensuite (1608) à Gaspard David Stœsser, sa veuve et ses héritiers (1629)
Gaspard David Stœsser demande aux Quinze de faire appliquer leur décision rendue en juin 1597 d’après laquelle son voisin était tenu de supprimer le chaudron à buander. Le secrétaire donne lecture de la décision.

1625, Protocole des Quinze (2 R 53)
(f° 261-v) Mittwochß den 23. Novembris. Caspar David Stößer Erschienen, bericht per Trommern den 18. Junÿ 1597. seÿ in seiner behaußung am Utzengäßel ein augenschein eingenommen, vndt damahlen seinem Nachbauren vferlegt worden, einen bauch Keßel weg Zuthun, weil aber nicht pariert, allß hette Er Extractum Protocolli vonnöthen, pit derowegen communication, oder aber ein Anderwertlichen Augenschein, Erkandt Soll vfgeschlagen vndt waß dazumahl decretirt, Imploranten abgelesen werden. Ego Zeigte den bescheidt ahn.

La maison appartient ensuite à son fils Geoffroi Stœsser qui épouse en 1632 Madeleine, fille de Samuel Hugwart, triumvir à la Monnaie

Mariage, cathédrale (luth. p. 314)
1632. Doîca 15. Trin. 9.bris. H. Gottfried Stößer, H. Caspar David Stößers alten großen Raths Verwandten Sohn, Undt J Magdalena H Samuel Hugwarts dreyers in der Müntz tochter. eingesegnet montag 17. 7.br (i 162)

Geoffroi Stœsser qui relève de maladie demande l’autorisation que le mariage soit célébré à domicile ou dans le poêle (de tribu)
1632 Conseillers et XXI (1 R 114)
Gottfried Stößer vmb verstattung sich in dem hauß od. auf der Stuben copuliren Zu laßen. 178.
(f° 178) Montag den 17. Septembris – Gottfried Stößer vmb verstattung sich in dem hauß od. auf der Stuben copuliren Zu laßen.
Dr. Kn[afelius] Erschein G. Samuel Hugwart v. Dr Gall Luck demnach h. Gottfriedt Stößer mit Jfr. Magdal. Hugwartin sein hochzeitlich. Ehrentag ahngestellet et aber inmittelst mit einem Fieber behafftet war, so heüt aufs new sehr hartt beÿ Ihme angesetzet vnd man in sorg. stehe Ob der Kirchgang werde können vollzogen werden, alß bitten Sie auf solchen fall die Copulation auf der Stub od. in dem hauß Zuverstatten. Erkannt Willfahrt. H. Schaner, H. Kamm.

Geoffroi Stœsser hypothèque la maison au profit du boulanger Jean Georges Dambach

1638 (ut supra [9. Aprilis]), Chambre des Contrats, vol. 479 f° 276
Erschienen herr Gottfried Stößer burg. Zu Str.
hatt in gegensein hanß Georg Dambachen weißbecken auch burgers alhie – schuldig seÿ 250. lb
dafür Vnderpfand sein soll hauß und hoffstat mit allen and. ihren gebäwen, alhie in Vtzengäßlin, neben ihme H. Bekenner selbsten && hanß Jacob Boschen see: Erben hind. vff den Würtenbergischen garten, hanß Frawlers deß Werckmeisters see. vfm Mawrhoff witib, und H D. Jacob Schaller stoßend, so zuuvor verhafftet vmb 275. fl. Jr. Wolff Jacob von Kageneck, Item vmb 100. fl. w dem Stifft S. Marx allhie

Loup Jacques de Kageneck cède au docteur en théologie Jacques Schaller un capital assis sur la maison de Geoffroi Stœsser rue Utzengesslin.

1639 (20. Martÿ), Chambre des Contrats, vol. 482 f° 272
Erschienen der Woledel Gestreng vnnd Vest Wolff Jacob von Kageneck, deß auch Wohledlen, Gestrengen und Vesten Bernharden von Kageneck, ietzregirenden Stett meÿsters der Statt Straßburg eheleiblicher Sohn, mit beÿstandt herrn Johann Conrad Fabers an einem,
So dann der Wol Ehrwürdig hochgelehrt herr Jacobus Schaller der Heÿ: Schrifft Doctor vnd in alhieiger hohen Schulen professor, alß Eheuogt Fr. Elisabeth weÿ: H D. Marx Seüblins see: tochter mit beÿstandt herrn Johann Rudolph Saltzmanns Medicinæ Doctoris, ebenmeßig in Alhieiger hohen Schulen professoris alß Vogts Johann Theodosÿ Seüblins ihr Fr. Elisabethen Elisabethen Bruders, Am Andern theil,
Zeigten an und bekannten, demnach Er Jr: Wolff Jacob von Kageneck, wegen weÿ: Fr. Susannæ Zornin von Bulach, deß Vesten hannß Bernhard Wurmbsers Ehegemahlin see: Söhnen, mit namen Jr: hanß Ludwig Vnd Jr: hanß Wilhelm der Wurmbsern, auch nunmehr seel. Jährlichen ane Eÿlff fiertel weitz. und Rocken gleichsmeß mehrern Summen an ietzo ihme H. D. Schaller und besagtem seinem Schwager (schuldig), dahien verglichen und abgefunden, daß nemblichen Er Herr D. Schaller, innamen obstehet, auch für sich und seine Erben ihme Jr. von Kageneck mit allein obgerüerte dreÿ Viertetheil an obigen Jährlichen gülten (…) übergeben, abgetretten und Zugestellt,
Hiengegen hat Er Jr. von Kageneck für sich & ihme herrn D. Schaller und deßen Schwäger obegnannt, an stat ietz cedirter Jährlichen gefallenden dreÿ Viertentheilen und dauon außstendigen Gült Extanden hiemit überlaßen 275 fl. Str. Wehr. hauptguth so bißhero herr Gottfried Stösser burger alhie jährlich vff Johannis Baptistæ mit 4. p. c° von uff vnd abe seiner alhie im Utzengäßlein gelegenen Behaußung Zu verzinßen verbunden, dieweil aber darüber Er H. von Kageneck für dißmahl keine Verschreibung vfflegen Kan, undt offtgedachter Jr: von Kageneck noch Zur Zeit obigen Gültguts halben mit den Bulachischen inn Rechtfertigung schwebt (…)
[in margine :] dieße 275. fl. Straßburg wehrung seind durch herrn Gottfried Stößern U. I. D. und Pandect. Profess. alß ietzigen Possessorem hierinn behaußung am 29. Feb. A° 1672. abgelöst

Geoffroi Stœsser est candidat au poste de greffier adjoint à la Tour aux deniers.
1639, Protocole des Quinze (2 R 63)
(f° 152) Sambstag den 11. Maÿ – Gottfridt Stößer vmb vnderschreiber stell vffm d.thurn
Gottfridt Stößer erscheint, Sont præmissis Curialibus weil nunmehr die vnderschreiber stell auf dem d.thurn vacirend word. v aber einem Jeden obliegt sein Thalentulum dem Vatterland zu dienst anzuwend. als hette Er sich auch vmb ermelten dienst hiemit vnderth anmeld. v. vmb g. promotion bitten wollen. Erkandt Voriger bescheid [Zu bedacht, soll sich supplicant behörigen orth. geschrieben geben]

Autres mentions de Geoffroi Stœsser dans les registres du Magistrat
1634, Conseillers et XXI (1 R 117) Gottfried Stößer. (umb restitution) 223.
1637, Protocole des Quinze (2 R 62) Gottfried Stößer. (umb ablößung) 119. 185. 309.

Le greffier aux communaux Geoffroi Stœsser hypothèque la maison au profit de l’employé à la Chancellerie Jean Jacques Zeyssolff

1640 (ut supra [6. Octob:]), Chambre des Contrats, vol. 485 f° 518-v
Erschienen herr Gottfried Stößer Allmendschreiber burger Zu Straßburg
hatt in gegensein herrn Johann Jacob Zeißolffen Cancelleÿ Verwanthens – 300 lb schuldig seÿe
dafür in specie Vnderpfand sein solle Hauß und Hoffstatt gelegen alhie Inn Huetz: oder Utzen gaßen einseit neben dem H debitori selbsten v. anderseit weiland Georg Haasen des Küeffers seeligen Erben, hinden vff herrn D. Jacobum Schallern stoßendt, dauon gendt 11. fl. Str. w. ehrengedachtem H D. Jacobo Schallern Jars auff Johannis Baptistæ stondt in hauptguet widerlößig mit 275. fl. bemelter wehrung, So dann 5 fl. wehrung dem Stifft Zu St. Marx Jars vff vorgemelten termin stand in hauptguet widerkäuffig mitt 100. fl.

Geoffroi Stœsser est nommé notaire à la Chambre des Contrats le 4 novembre 1640.
Geoffroi Stœsser hypothèque la maison au profit des enfants de Georges Mahler, aubergiste au Pied-de-Bœuf.

1645 (4. 8.bris), Chambre des Contrats, vol. 494 f° 530
Erschienen herr Gottfried Stößer Cancelleÿ Contractuum Notarius dißer Statt
hatt in gegensein herrn hannß Israel Fausten deß Biersieders Zum Bären, alß Vogts Weÿ. herrn Georg Mahlers, geweßenen Statt gerichts Beÿsitzers Undt Würths Zum Rindtsfuß nunmehr seel. in Erster ehe erzeugter Kindern, mit beÿstandt H Johann Georg Meÿers der Statt Straßburg Stallschreibers – schuldig seÿen 300 Pfund
dafür in specie Vnderpfand sein soll hauß, hoff, hoffstatt, Gärttlein, Bronnen, Stallung mit allen deren Gebäwen, begriffen, rechten Und Zugehördten alhie in der Utzengaßen, neben herrn Johann Wenckern alten Ammaÿstern ein: und anderseit neben einer Behaußung Ihme H. Stößern auch gehörig, hind. Zum theil vff den Württenbergischen hoff, theilß vff H. D. Jacob Schallern Ehevögtlicher weise, Vnd Zum theil vff Weÿl. hannß Dieboldt Frawlers deß Werckmeisters vff dem Maurhoff seel: Wittibin und Erben stoßend gelegen, dauon gehndt Jahrs vff Johannis Baptistæ 11 fl. wehr. lößig mit 275. fl. gemeldter Wehr.
[in margine :] (…) in gegensein deß Edel hochgelehrten herrn Gottfried Stößers U. J. Dris Und P. P. Publ. alß ietzigen Possessoris hierin gedachter behaußung (…) Actum den 1. Febr. ao. 1672.

Geoffroi Stœsser meurt le 3 avril 1671 à l’âge de 58 ans.
Sépulture, cathédrale (luth. f° 49)
1671. Aprilis. d. 3.t Hr Gottfridt Stößer Contract. Notar. 58 jahr 7 Monat alt (i 51)

Sa veuve Madeleine meurt le 16 avril 1673 à l’âge de 63 ans.
Sépulture, cathédrale (luth. f° 54)
1673. Aprilis. d. 16. Fr. Magdalena Hr. Gottfrid Stoeßers Cantzleÿ Contractuum Notarÿ Witt. 63 jahr alt (i 56)

Leur fils Geoffroi Stœsser, docteur en droit et professeur à l’université, rembourse à l’aumône Saint-Marc un capital de 100 livres garanti sur la maison.

1671 (23. 9.br), Chambre des Contrats, vol. 538 f° 767-v
Erschienen Herr Hanns Georg Rhem alß Oberschreiber deß Großen Gemeinen allmosens Zu St. Marx im nahmen herren Georg Rhemen Schaffners alda seines eheleiblichen Vatters
in gegensein deß Edel- hochgelehrten Herrn Gottfried Stößers U.I.D et Pandect. Profess. Publici
daß derselbe dem Allmosen dem Von seinem alhier im Utzen Gäßlin gelegener behaußung schuldig geweßenen Nachtrag der 100. fl. nach besag des allmosens brieffs Registratur der Statt fol. 68. erlegt habe

Geoffroi Stœsser hypothèque la maison au profit de sa mère Madeleine veuve de Geoffroi Stœsser

1672 (2. Febr:), Chambre des Contrats, vol. 539 f° 70-v
der Edel- Hochgelehrte Herr Gottfried Stößer U.U.D. und hießiger löbl. Universitæt Pandect. Professor publicus
daß er frawen Magdalenæ herrn Gottfriedt Stößers geweßenen Cancelleÿ Contractuum Notarÿ nunmehr seel. nachgelaßener Wittibin seiner eheleiblichen Mutter – schuldig seÿe 300 Pfund
Unterpfand, hauß, hoff hoffstatt mit allen deren Gebäwen, begriffenn Zugehördt. Recht. und Gerechtigkeiten alhier in dem Utzengäßlin gelegen, welche behaußung annoch umb 288. fl. herrn Jacobo Schallern S.S. Theol. Doct. et Profess. Verhafftet

Geoffroi Stœsser vend la maison à son beau-frère Louis Philippe Haussmann

1679 (29. 7.br), Chambre des Contrats, vol. 548 f° 712
der Edel, Vest undt hochgelehrte herr Gottfriedt Stößer V. J. D. et Reipubl. Patriæ Consiliarius et Advocatus
in gegensein des Edel- Hochgelehrten herrn Ludwig Philipps Haußmanns V.J. Ddj undt Cancelleÿ contractuum Actuarÿ seines Schwagers
hauß, hoffstatt, hoff, höfflein, bronnen, Stallung mit allen deren gebäwen, begriffen, weithen, Zugehördten, rechten und gerechtigkeiten alhier im Utzengäßlein, einseit Zum theil neben herrn Johann Philipp Braunen Fünffzehnern, theÿls neben dem also genanten Würtenbergischen hoff, anderseit Zum theÿl neben nachgemelter behausung theÿls neben Johann Wagner dem Schreiner theÿls neben Simon Poppen, dem Weißbeckhen, hinden uff die Küglerische behausung stoßend gelegen, so gegen männiglichen freÿ ledig undt eÿgen seÿe,
Item hauß undt hoffstatt mit allen deren gebäwen, begriffen, Zugehördten undt gerechtigkeiten einseit neben der erstbeschriebenen behausung, anderseit neben Michael Fischer dem Zoller zu Graffenstaden, hinden uff gemelten Wagner stoßend gelegen, davon gehendt Jahrs term° Jacobi Apostoli 2 lb 6 ß d lößig mit 57. lb 10. ß frawen Annæ Nägelin Verhafftet – umb 1500. fl.

Louis Philippe Haussmann hypothèque le même jour la maison au profit de son beau-frère Jean Stœsser, maître des rentes.

1679 (29. 7.br), Chambre des Contrats, vol. 548 f° 714
der Edel- Hochgelehrte herr Ludwig Philipp Haußmann V.J. Ddus, undt Cancelleÿ Contractuum Actuarius
in gegensein Herrn Johann Stößers Renthmaÿsters seines Schwagers – in Summa 950 fl. schuldig worden seÿe
unterpfand, hauß, hoffstatt, hoff, höfflein, bronnen, Stallung mit allen deren gebawen, begriffen, rechten undt Zugehördten alhier im Utzengäßlein, einseit Zum theÿl neben herrn Johann Philipp Braunen Fünff Zehnern, theÿls neben dem also genanten Würtenbergischen hoff, anderseit Zum theÿl neben nachgemelter behausung theÿls neben Johann Wagner dem Schreiner theÿls neben Simon Poppen dem Weißbeckhen, hinden uff die Küglerische behausung stoßend gelegen, so gegen männiglichen freÿ ledig undt eÿgen seÿe,
Item hauß undt hoffstatt mit allen deren gebäwen undt Zugehördten einseit neben der erstbeschriebenen behausung, anderseit neben Michael Fischer dem Zoller zu Graffenstaden, hinden uff gemelten Wagner stoßend gelegen, davon gehendt Jahrs term° Jacobi Apostoli 2 lb 6 ß d lößig mit 57. lb 10. ß frawen Annæ Nägelin Verhafftet
[in margine :] (…) in gegensein H. Pauli Rogerÿ Sibour Secretarÿ Interpretis beÿ hiesiger Cancelleÿ alß ietzmahligen possessoris deß hierinn hypothecrt. haußes (quittung) Act. d. 15.Jan: 1688

Louis Philippe Haussmann hypothèque la maison au profit des enfants mineurs de Jean Georges Heckler

1684 (21.2.), Chambre des Contrats, vol. 554 f° 69-v
der Edel und hochgelehrte Herr Philipp Ludwig Haußmann V.J. Ddus undt Cancellariæ Contractuum Actuarius
in gegensein deß Ehrenvest, Fürsichtig und Weÿßen herrn Jacob Simon Georgj E.E. großen Rhats beÿsitzers alß Vogts Weÿl. Herrn Johann Georg Heckhlers ermelten Rhats alten beÿsitzers nunmehr seel. nachgelaßene Kinder erster Ehe – schuldig seÿe 400 fl.
Unterpfandt, Zweÿ häußer neben einander mit allen deren gebäwen und zugehördten alhier in dem Utzen ([biffé] Rothfäßel) gäßel, einseit neben Johann Michael Fischer dem zoller Zu Grawenstaden, anderseit neben herrn Johann Philipp Braunen XIII. hinden uff fraw Annam Valeriam Hahnin stoßend gelegen

L’étudiant en droit Philippe Geoffroi Haussmann loue en son nom et en celui de ses cohéritiers la maison à Jean Régnard Brecht, précepteur au Gymnase

1686 (19.8.), Chambre des Contrats, vol. 556 f° 309
H. Philipp Gottfried Haußmann, Jur. Stud. für sich und in nahmen H. Ludwig Gottfried und Jfr. Mariæ Magdalenæ seiner beeden Geschwistrigen, so der Zeit ohnbevögtiget, mit beÿstand Hn Balthasar Friderich Stößers, deß mehrern Hospitals Schaffners, Ihres theÿl vogts
in gegensein Herrn M. Johann Reinhard Brechten Præceptoris beÿ allhiesigem Gymnasio
entlehnt, hauß, hoff und Gärtlein, allhier in den Uetzen- oder Rothfäßel gäßlein, einseit neben H. Joh: Phil. Braunen XIII.er anderseit neben Ihnen den Verleihern selbsten, hinden zum theil auff den Würtenbergisch. hoff, theÿls auff H. Joh: Wolffgang von Moltzheim, theÿlß auch uff (-) stoßend gelegen auff ein Jahr lang von bevorstehend. Michaelis anzurechnen, umb 35 gulden Zinß
darbeÿ insonderheit bedingt worden ist, daß die oberste stub und Cammer hierbeÿ gegenwärtigen ältisten sohn zu seinem gebrauch und bewohnung solle vorbehalt. im fall aber derselbe solche gemach nicht beziehen würde, Er der H. Entlehner schuldig sein solle, denen gesamten Haußmännischen Geschwistrigen eine andere denen selbigen taugliche Cammer, umb ihr noch habende mobilien darinn verwahrlich zu behalten, ein Zu raumen, beedes respect. ohne verminder. oder vermehrung deß Zinßes, Fürs eins. Fürs andere soll derselbe auch schuldigen sein, den Bronnen im Gärttlein wie auch Camin in seinen Costen saübern und fegen zu laßen

Philippe Geoffroi Haussmann, Louis Geoffroi Haussmann et Marie Madeleine Haussmann vendent la maison au maître de langue Paul Roger Sibour.

1687 (23.7.bris), Chambre des Contrats, vol. 557 f° 522
H. Philipp Gottfried Haußmann L.L. Stud. und H. Ludwig Gottfried Haüßmann der Scribent beede für sich selbsten, so dann H. Johannes Gumbrecht und H. Jonas Stör beede E.E. Großen Rhats beÿsitzer und auß deßen mitten ahne Statt eines ermangelnden vogts Jungfr. Mariæ Magdalenæ Haußmännin, hierzu insonderheit Depp.
in gegensein H. Paulj Rogerÿ Sibour, deß frantzösischen Sprachmeÿsters, mit beÿstand h. Joseph Lautenschlagers obwohlged. Raths Alten beÿsitzers
Zweÿ Haüßer neben einander mit dero hoff, hoffstätten brönnen und aller übrigen deren Gebäwen, begriffen, weith. Rechten zugehördten und Gerechtigkeiten allhier im Utzengäßlein einseit neben H. Johann Philipp Brunner 13.r anderseit neben Michael Fischer dem Zoller Zu Graffenstad. hinden uff Johann Wagner den Schreiner zum theil und theils uff die Kuglerische behaußung stoßend gelegen, welche beede behausungen annoch umb 300 lb. H. Johann Stößer dem Rentmeÿster verhafftet – umb 500 gulden

Paul Roger Sibour loue la maison à Madeleine, veuve du tailleur Jean Philippe Uffenbach

1687 (4. 8.bris), Chambre des Contrats, vol. 557 f° 543-v
H. Paulus Rogerus Sibour, Frantzösischer Sprach meister
in gegensein Magdalenæ, weÿl. hans Philipß Uffenbachs gewesenen Schneiders hinderlaßener wittib, mit beÿstand hans Paul Unselt deß büttels beÿ E.E . Zunfft Zum spiegel Ihres Schwagers
Verlüh. Eine behaußung mit allen deren Gebäuen und zugehördt. allhier im Utzengäßlein einseit neben sein deß Hn Verleihers wohn behausung, anderseit neb. hans Mich. Fischer Zoller von Gravenstad. auff ein Jahr lang von Michaelis jüngst verfloßen angerechnet, biß Michaelis 1688, umb 6 pfund 10 schilling

Paul Roger Sibour hypothèque la maison au profit de Henri Joseph von der Borcht, chanoine de Saint-Pierre-le-Jeune

1688 (15.1.), Chambre des Contrats, vol. 559 f° 30
H. Paulus Rogerius Sibour, Secretaire Intreprete beÿ allhiesiger Cancelleÿ
in gegensein /:tit:/ H. Heinrich Joseph von der Borcht, Canonicj E. Ehrw. Stiffts Zum jungen St. Peter allhier, mit beÿstand H. Johann Theilbar Reÿßen ged. Stiffts Schaffners – schuldig seÿe 600 Reichs guldner, Ihme mit 500 fl. wie solche nach jüngster devaluation zu 9 ß 3 d und 100 fl. zu 8 ß 4 d. gesetzt worden
unterpfand, Zweÿ haüßer neben einander, mit dero hoff, hoffstätten, bronnen und allen deren Gebäuen, Rechten und zugehördten, allhier im Utzengäßlein, einseit neben p H. Johann Philippß Br(au)nen XIII.er, anderseit neben Michael fischer dem zoller zu Gravenstaden, hind.auff Johann Wagner den Schreiner stoßend Zum theÿl und theÿls auff die Kuglerische behaußung stoßend gelegen

Paul Roger Sibour hypothèque la maison au profit du chapitre Saint-Pierre-le-Jeune

1694 (11.3.), Chambre des Contrats, vol. 566 f° 192
H. Paul Roger Sibour, Secretaire Interprete beÿ allhiesiger Cancelleÿ
v Hn Samuel Koppen Canonici des Stiffts Zum Jungen St: Peter und /:tit:/ herrn Johann Theobald Reißen deß beständigen regiments der HH. XXI beÿsitzers, alß Schaffners ged. Stiffts, schuldig seÿe 300 pfund
unterpfand, Hauß, Hoffstatt und Höfflein, sambt allen deren Gebäuen, rechten und zugehördten allhier im so genandten rothfäßel gäßlein einseit neben dem H. Debitore selbsten anderseit neben Hn Johann Philipp Braunen des beständig. regiments der HHn. XIII. beÿsitzer hinten auf Hn DD. Rehmen zum theil theils auff eine behaußung dem thom Capitul allhier gehörig stoßend gelegen

Paul Roger Sibour loue la maison à François Joseph Scherer, assesseur au Grand Sénat

1697 (4.3.), Chambre des Contrats, vol. 569 f° 125
Cejourd’huy quatrieme jour du Moy de Mars 1697 est comparu le Sr Paul Rogier Sibour Assesseur au Conseil des Quinze de la ville de Strasbourg
bail au Sr François Joseph Scherer, Assesseur au Grand Senat en lad. ville
la Maison appartenante audt. Sr Bailleur scituée en lad. ville, paroisse St. Etienne, rüe Rothfesselgässel joignant d’une part une petite maison appartenante semblablement audt. Sr Bailleur et la maison de Mr Jean Philippe Braun du Cons. des Treize de cette dte ville d’autre dans laquelle dite maison ledt. Sr Preneur présent et acceptant demeure actuellement, Et ce pour le temps et espace de deux années suivantes et consécutives commencantes au jour et feste de Noel dernier – moyennant 200 livres ou 100 florins
et encore aux conditions suivantes Sçavoir et premièrement que ladte. maison ne sera habitée que par ledt. Sr Preneur, sa famille et le Sr Specht son Beau frère

Les experts estiment successivement la maison à 1 250 livres en 1726 puis à 1 600 livres en 1728 dans l’inventaire dressé après la mort de Paul Roger Sibour.

La maison revient à Salomé Ester Sibour qui épouse en 1707 René Pin, originaire de Paris, trésorier des fortifications d’Alsace : contrat de mariage, célébration

1707 (10.6.), Not. Contz (6 E 41, 34)
Contrat de mariage – M René Pin Tresorier des Fortifications des places de la Prouince d’Alsace demeurant en cette ville de Strasbourg parroisse S Louis fils de deffunt Sr Michel Pin bourgeois de Paris et de feue Damlle Renée Françoise
Damoiselle Salomé Esther Sibour demeurant aud. Strasbourg parroisse St Estienne fille de Mre Paul Rogier Sibour Conseiller a la Regence perpetuelle de Mess. les Quinze du Magistrat de la ville de Strasbourg et Damoiselle Esther De Mory assistée de Mre Christophle Sibour Licencié és Loix et greffier en chef du Criminel de la ville de Strasbourg son frere

Mariage, Saint-Etienne (cath. f° 96)
Hodie 13 iunii anni 1707 (…) sacro matrimonii vinculo coniuncti Dominus renatus Pin munitionum bellicorum thesaurarius ex parochia sancti ludouici et dominicella salome ester Sibour Domini pauli rogierii Sibour quindecim argentinensis et dominæ ester De mauri conjugum filia

Salomé Esther Sibour fait nommer un tuteur à ses sept enfants
1731 (11.11.), Not. Lhanneur de Chantelou (6 E 41, 986)
Nomination d’une tutrice et Curatrice. Du 22. 9.bre 1731 – furent presens Messieurs Jeremie Eberhard Linck proffesseur En droit et Chanoine de St Thomas de Cette ville, Jean Pierre Lamouroux De Beaune, Ingénieur ordinaire Du Roy et Claude Briquet Entrepreneur de la fourniture des Lits aux troupes D’alsace, Pierre Barbier Dumenil ancien Tresorier des Troupes D’alsace, Etienne Pons Entrepreneur des fortifications de Cette place, Jean Dondard, Chirurgien Major du Bataillon de Villars au Regiment Royal Artillerie, Jacques Quinasar, Marie Anne, Malo Auguste Saussard, architecte ordinaire du Roy et Jean Baptiste Houdard, Maître Ecrivain, tous domiciliés aud Strasbourg, Amis Communs et Conseil de René Paul Joseph Pin agé de 24 ans ou Environ, de Christophe Roger Pin agé de 23 ans, de Paul Michel Pin agé de 22 ans, de Marie Charlotte Pin agée de 17 ans, de Marie Françoise Salomé Pin agée de 14 ans, de Jacques Ignace Pin agé de 10 ans, de Marie Joseph Alexis Pin agé de 5 ans et dame Salomé Ester Sibourg femme de feu le sieur René Pin, ancien Tresorier des Fortifications des places d’Alsace demeurante aud. Strasbourg,
Lequels ont dit savoir, Lad. Dame veuve Pin qu’elle s’En rapporte Entièrement pour la nomination d’un tuteur et Curateur a ses. sept enfants au Choix et décision desd. sieurs amis et Conseil de sesd. Enfans

L’inventaire dressé par le notaire Fingado après la mort de la veuve Pin n’est pas conservé

1732 (5. 7.bre), Not. Fingado (Jean Christophe 65 Not 7, répert.) n° 81
Inventaire de la succession de feüe Madame Pin née Sibour

René Paul Pin, substitut à la Chancellerie et juge royal à la Citadelle hypothèque sa part de maison au profit de Frédéric Jacques Besson, de Colmar

1736 (1.10.), Chambre des Contrats, vol. 610 f° 822-v
H. René Paul Pin J.V.Ltus Substitutus Cancellariæ und Juge Royal de la Citadelle
in gegensein H. Friedrich Lang Protocollisten beÿ Löbl. Ammeister Audienz als vogts Friedrich Jacob Besson Clerc de Procureur zu Collmar – schuldig seÿen 275 pfund
unterpfand, zweÿ 7.t theil für ohnvertheilt ahne einer Behausung bestehend in Vorder: und hinder hauß, hoff und hoffstatt mit allen übrigen deren gebäuden, begriffen, weithen, zugehörden und rechten im Rothfäßelgäßlein, einseit neben Margaretha geb. Brandhofferin Johann Adam Gerung des weißbecken ehefrau anderseit neben Johann Jacob Biermeÿer dem werckmeister auff hiesigem Zimmerhoff hinten theils auff H. Barbier receveur des Finances theils auff die Fricheltische Erben theils auf H. Graffen von Salm Bischoff zu Tournay Capitularischen behausung – maßen er ein 7.t theil von seinen Eltern und den andern von seinem bruder H. Paul Michel Pin, Canonico Regulari Ordinis Sti Antoni vermög deßen vor M° Allier Notaire a St Antoine en Dauphiné am 4. Januarÿ jüngst errichteten Testamenti ererbt hat, dahingegen die übrige fünff haußantheiler seinen geschwisterden zugehören

René Paul Joseph Pin cède sa part de maison et celle de son frère chanoine Paul Michel Pin à Jean Daniel Kolb et à sa femme Marie Charlotte Pin

1739 (13.6.), Not. Humbourg (6 E 41, 61)
furent presens Le Sieur René Paul Joseph Pin Bourgeois de cette ville de Strasbourg Et presentement Conseiller aulique et de la Regence de Son Altesse Serenissime Monseigneur le Margrave de Baden Baden demeurant ordinairement a Rastatt Etant de present En cette d° ville d’une part
Et le Sieur Jean Daniel Kolb, Secrétaire a la Tour aux fennings aussy Bourgeois de cette ville demeurant rue du tonneau rouge dite Rothfaessel gaessel et Damle Marie Charlotte Pin son Epouse de luy autorisée et qu’il autorise d’autre part
Lesquelles parties ont dit qu’après le deces arrivé le 27. Decembre 1730 du Sr René Pin leur Pere et Beau pere respectif En son vivant tresorier des fortifications d’alsace, n’ayant point Eû d’inventaire fait de sa succession, feue dame Salomé Esther Sibour Sa veuve et leur Mere et Belle Mere auroit continué de jouir de Tous les Biens generalement quelconques de la communauté qui a été Entre luy et elle jusqu’à son deces arrivé le 25 août 1732, après lequel jnventaire contenant tous les Biens paternels fut fait le 5 septembre par Fingado Notaire juré & public de cetted° ville, sans cependant qu’il Eût Eté Procédé à aucun partage ni règlement au regard desd. Biens Entre les Enfans desd. deffunts sieur et Dame Pin, Lesquels En ayant delaissé sept nommément le Sr René Paul Joseph, Christophe Rogier, Paul Michel, Jacques Ignace Et Marie Joseph Alexis leurs Cinq fils Et mad. Dame Marie Charlote Epouse dud. Sr Kolb Et defunte Dame Salomé Françoise Pin Epouse du Sr Nivoy avocat au Parlement de Metz leurs deux filles, Led. Sr Réne Paul Joseph Pin ainé de la famille auroit le 14° avril 1730 dressé un bref Etat des Biens Et dettes actives desd. deux successions Paternelle et Maternelle, Ensemble des dettes passives, Lequel Etat de luy Certifié veritable a eté dépose aud. M° Fingado,
Que le Sr Paul Michel pin ayant Eté appellé à l’Etat Ecclesiastique Et Etant Entré au Noviciat Chéz les Chanoines Reguliers de L’ordre de St Antoine de Vienne auroit avant sa profession, qu’il a fait dans led. ordre, institué par son testament led. Sr René Paul Joseph Pin pour son seul et unique héritier dans sa part et portion, s’Estant seulement reservé sa part sa vie durante de la rente perpétuelle de 652 livres sur L’hotel de ville de Paris (…) led. M° Nivoy a cause de L’Enfant qu’il a de lad. Dame son Epouse defunte (…)
M° René Paul Joseph Pin a cedé transporté et delaissé ainsi qu’il fait par les présentes En toute propriété aux Sr et Damle Kolb des Beaufrere et Sœur Ce acceptant (…) Sçavoir les deux 7° parts et portions luy appartenant et Competens En propriété L’un de son chef et l’autre de celuy dud. son frere profes de l’ordre de St Antoine de la maison provenue desd. successions Paternelle et Maternelle située rue susd. du Tonnelet Rouge avec deux Cours et un puits et toutes autres appartenances et dependances Joignant les héritiers de Jean Philippe Brandhoffer d’une part et le Sr Burmeyer m° Charpentier Juré de Cette ville d’autre aboutit par derrière sur L’hotel du Salm

Jean Daniel Kolb et Marie Charlotte Pin, assistée de son frère chanoine Paul Michel Pin, hypothèquent la maison au profit de Joseph Henri Pettemsser, greffier en chef de la Tour aux deniers

1746 (7.7.), Chambre des Contrats, vol. 620 f° 510-v
H. Johann Daniel Kolb der unter secretarius des Pfenningthurns und Maria Charlotte geb. Pin mit beÿstand H. Paul Michael Pin canonici Regularis ordinis Scti Antonÿ ihres bruders und H. Claude Bernard Eisentraut entrepreneur de la fourniture des lits in hiesigen cazernen ihres vetters
in gegensein H. Lt. Joseph Heinrich Pettmeßer des obersecretarÿ besagten Pfenningthurns – 700 pfund
unterpfand, eine behausung bestehend in vorder und hinderhauß ane der Utzen oder Rothfäßelgäßlein, einseit neben Johann Adam Gerung dem weißbecken, anderseit neben Johann Jacob Biermeÿer dem werckmeister des Zimmerhoffs, hinten auff H. Barbier receveur des finances

Les experts estiment la maison à 1 500 livres lors de l’inventaire dressé en 1771 après la mort de Jean Daniel Kolb. La maison figure à l’inventaire dressé en 1786 après la mort de Marie Rosalie Kolb

Jean Baptiste Vogel (voir ci-dessous quant à sa qualité) loue la maison à Joseph Sauter

1803 (20 floréal 11), Enregistrement de Strasbourg, ssp 12 F° 179-v du 21 floréal 11
Bail de 4 ans – Jean Baptiste Vogel
à Joseph Sauter
une maison rue du tonnelet rouge N° 4 moyennant un loyer annuel de 600 francs

Les filles et héritières de Jean Daniel Kolb et Marie Charlotte Pin vendent la maison au doreur et vernisseur François Joseph Weber

1808 (8.7.), Strasbourg 2 (29), Not. Knobloch, n° 3797
Narcisse Brossard propriétaire rentier fondé de pouvoir de Simon Guerin Fleury et de Marie Caroline Ester Kolb, 2. Jean Baptiste Vogel homme de loix domicilié à Villé arrondissement de Schlestatt et Marie Madeleine Joséphine Kolb de Villé
à François Joseph Weber doreur et vernisseur
deux maisons avec aisances appartenances et dépendances sises à Strasbourg rue du Tonnelet rouge marquées du n° 4 d’un côté le Sr Schaller, de l’autre le Sr Joseph Sauter, derrière le Sr Levrault, devant ladite rue du Tonnelet rouge, moyennant 12.000 francs
hypothèque, une maison avec appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue dite Schnurrgaessel marquée du n° 3, d’un côté Daniel Meykuchel de l’autre le Sr Wengert appreteur de tabac aboutissant sur le Sr Gidel* cordonnier
Enregistrement, acp 107 F° 28 du 16.7.

Joseph Weber épouse en 1803 Thérèse Kienberger
1803 (5 ventôse 11), Strasbourg 2 (18), Not. Knobloch n° 1661
Eheberedung – bürger Joseph Weber der ledige mehrjährige Vergulder, weiland br.s Johann Webers mit auch weiland Dorothea geb. Fäßler erzeugter Sohn
burgerin Theresia Kienberger die ledige mehrjährige br.s Christian Paul Kienberger, Schneiders mit weiland Catharina Gertruda geb. Werner erziehlte Tochter
Enregistrement, acp 87 F° 23-v du 5 ventôse 11

1803 (6 floréal 11), Strasbourg 2 (19), Not. Knobloch n° 1732 (fantôme)
Consentement par Chrétien Kienberger au mariage de sa fille Thérèse avec Joseph Weber doreur
Enregistrement, acp 87 F° 145-v du 6 flo. 11

Joseph Weber loue la maison au tisserand François Felix Fleck

1822 (12.11.), Enregistrement de Strasbourg, ssp 49
31 octobre dernier. Bail de neuf années commençant le premier courant par Joseph Weber doreur à Strasbourg
au profit de François Felix Fleck tisserand en cette ville
d’une maison et dépendances à Strasbourg rue du tonnelet rouge N° 4 à l’exception du logement qu’occupe le bailleur, moyennant un loyer annuel de de 750 francs

François Joseph Weber et Hélène Thérèse Kienberger vendent la maison au plâtrier Gaspard Ruhstaller et à sa femme Marguerite Gut

1823 (18.1.), Strasbourg 4 (54), Me Hatt n° 762
François Joseph Weber, doreur & vernisseur, et Hélène Thérèse née Kienberger
à Gaspard Ruhstaller, platreur, et Marguerite Guth
une grande maison ayant été autrefois deux maisons située à Strasbourg rue du Tonnelet Rouge portant n° 4 avec maison de derrière, cour, échoppe, aisances, appartenances, circonstances & dépendances, d’un côté le Sr Kant, de l’autre la veuve Riehl, derrière le Sr Levrault
sont compris un fourneau en porcelaine avec tuyaux non emmuré situé dans la maison de devant au premier étage, un idem en fer de fonte situé au rez de chaussée de la maison de devant avec tuyaux non emmuré, un idem avec tuyaux situé au second étage de la maison de derrière qui est emmuré, un idem avec tuyaux non emmuré situé au second étage de la maison de devant, un idem avec tuyaux non emmuré situé au premier étage de la maison de derrière, un idem avec tuyaux non emmuré situé au rez de chaussée de la maison de derrière – le Sr Weber a acquis l’immeuble dont s’agit de Simon Guerin Fleury et Marie Caroline Esther Kolb & Jean Baptiste Vogel, homme de loi à Villé arrondissement de Schlestadt, et Marie Madeleine Joseph Kolb par cate reçu Knobloch notaire à Strasbourg le 8 juillet 1808 – réserve de remeré de 5 années – moyennant 12.000 francs
Enregistrement, acp 161 F° 35-v du 20.1.

Gaspard Ruhstaller loue le même jour une partie de la maison aux vendeurs

1823 (31.1.), Strasbourg 4 (54), Me Hatt n° 792
Bail de 5 années à commencer le 25 décembre Dernier – Gaspard Ruhstaller, plâtrier
à François Joseph Weber, doreur et vernisseur, et Hélène Thérèse née Kienberger
dans la maison sise en cette ville rue du Tonnelet rouge n° 4 le logement au premier étage donnant dans la rue, composé de quatre pièces et une cuisine, place au grenier pour y mettre leur linge sale et les grains, place dans la cave – moyennant un loyer annuel de 192 francs
Enregistrement, acp 161 F° 81 du 4.2.

Inventaire dressé en 1814 après la mort d’Elisabeth Herrmann, concubine de Gaspard Ruhstaller, ici faussement qualifiée d’épouse, en délaissant deux enfants
1814 (7.12.), Strasbourg 7 (52), Not. Stoeber jeune n° 957
Inventaire de la succession d’Elisabeth Herrmann épouse de Gaspard Ruhstaller platrier décédée le 6 novembre de la présente année – à la requête du veuf père et tuteur légal de 1. Marie Anne Elisabeth Dorothée âgée de 6 ans, 2. Jacques Gaspard Nicolas âgé de 3 ans – testament reçu par le notaire soussigné le 17 août courant
communauté, mobilier 869 fr, garde robe 147 fr, numéraire 1264 fr
immeuble, une petite maison avec ses appartenances et dépendances sise à Strasbourg rue de l’Ancre n° 8 donnant sur le quai des Bateliers formant d’un côté vers la cour dite Kohlenhoff un coin d’autre veuve Fischer devant ladite rue derrière Sr Pfeffinger – occupée par le veuf – acquise de Georges Guillaume Graff brasseur et Anne Roth par acte reçu M° Wengler le 19 décembre 1810, estimée à 120 fr de revenu faisant en capital 2400 fr
passif 872 fr, total de l’actif 4533 fr, reste 3661 fr
Enregistrement f° 143 du 17.12.

Le décès l’Elisabeth Herrmann, native de Westhoffen, est déclaré par Gaspard Ruhstaller
Décès, Strasbourg (n° 2417)
Déclaration de décès faite (…) le 7 novembre 1814. Elisabeth Herrmann âgée de 40 ans, née à Westhoffen, Bas-Rhin, non mariée, morte en cette mairie le 6 du mois courant à sept heures du soir dans la maison située N° 8, Ruë de l’ancre, fille de feu Philippe Hermann, ancien militaire, et de feu Elisabeth N. Premier déclarant, Gaspard Ruhstaller, âgé de 39 ans, Plâtrier, deuxième déclarant, Jean Baptiste Grobbé, âgé de 31 ans, stucateur [in margine :] suite de couches (i 7)

Registre de population (600 MW 62) f° 316 Rue du Tonnelet rouge N° 4-bis (i 311)
Ruhstaller Caspard, 1779, Platrier, Einsidlen, (à Str. depuis) 1807, (auparavant) r. Salpêtre 15, Entré 7.bre 1824
id. née Guth, Marguerite 1775, Ep. Baden Suisse, (à Str. depuis) 1815, décédée le 14 Xbre 1825
id. Elisabeth, 1809, Strasbourg
id. Jacques, 1811, id.
id. Edouard Léodegard, 1818, id.

Gaspard Beda Ruhstaller se marie avec Marguerite Gut, native de Baden dans le canton d’Argovie (le mariage n’a pas lieu à Strasbourg), qui meurt en 1825 en délaissant un fils

1826 (18.5.), Strasbourg 8 (41), Me G. Grimmer n° 1135
Inventaire de la succession de Marguerite Guth femme de Gaspard Beda Ruhstaler, platrier, décédée le 14 décembre dernier – à la requête du veuf père et tuteur légal de Léger Edouard âgé de 8 ans – en présence de Chrétien Jacques Bartholmé, marchand de vin, subrogé tuteur – mariés sans contrat de mariage
dans une maison rue du Tonnelet rouge n° 4
garde robe 88 fr – communauté meubles, dans la chambre d’habitation, dans la chambre à coucher du veuf, dans la chambre de la fille, dans la ch à côté de la précédente, dans le corridor, dans la cuisine, dans la cave, dans différentes chambres, 1587 fr, numéraire 244 fr, créances 5240 fr, total 7071 fr
Titres et papiers. M° Hatt 18 février 1823 transcrit au bureau des hypothèques volume 156 n° 69, le défunt a acquis de Joseph Weber, doreur, et Hélène Thérèse Kienberger une maison en ayant autrefois formée deux à Strasbourg rue du Tonnelet rouge n° 4 avec maison de derrière, cour, échoppe, aisances, appartenances et dépendances, d’un côté le Sr Karth, de l’autre la veuve Riehl, derrière le Sr Levrault. Par acte devant le même notaire passé le 10 février 1824 les conjoints Weber ont renoncé à la faculté de réméré – Par acte reçu Knobloch notaire à Strasbourg le 8 prairial 10 les conjoints Weber ont fait acquisition de ladite maison – estimée à 750 fr de revenu, faisant en capital de 15 000 fr
Par acte reçu M° Wengler le 19 décembre 1818 le défunt a acquis coinjointement avec Elisabeth Hermann son épouse une petite maison avec appartenances & dépendances sise à Strasbourg rue de l’Ancre n° 8 donnant sur le quai des Bateliers d’un côté vers la cour un coin ladite cour appelée Kuhlenhoff, de l’autre la veuve Fischer, derrière le Sr Pfeffinger. La qualification donnée à l’acheteresse est absolument erronée, ladite maison fait partie de la communauté, loué au Sr Hindry consigne pour 1320 francs par an, revenu de 55 fr
total 7887 fr – actif 23.391 fr, passif 15.000 fr
Enregistrement, acp 178 F° 147-v du 19.5.

Décès, Strasbourg (n° 1882)
Déclaration de décès faite (…) le 14 décembre 1825. Marie Marguerite Gut, âgée de 51 ans, un mois un jour, née à Baden canton Argovie (Suisse) épouse de Gaspard Béda Ruhstaller, âgé de 49 ans, Plafonnier, domicilié à Strasbourg morte en cette mairie le 14 du courant à six heures du marin dans la maison située N° 4 rue du Tonnelet rouge, fille de feu Chrétien Gut, Patissier, et de feu Rosalie Grumann [in margine :] hématémèse (i 51)

Gaspard Beda Ruhstaller se remarie en 1827 avec Jeanne Philippine Bandlion, native de Genève : contrat de mariage, célébration
1826 (29.12.), Strasbourg 8 (43), Me G. Grimmer n° 1467
Contrat de mariage – Gaspard Beda Ruhstaller, platrier
Philippine Bandlion, fille majeure sans état de Jean Georges Bandlion, médecin à Genève, et de Marie Anne Groshahn
Enregistrement, acp 182 F° 8 du 3.1. – communauté d’acquets partageable par moitié

Mariage, Strasbourg (n° 12)
Acte de mariage, célébré à l’hôtel de ville de Strasbourg à dix heures du matin le 9 janvier 1827. Gaspard Béda Ruhstaller, majeur d’ans, né en légitime mariage le 30 août 1776 à Einsiedeln Canton de Schwitz en Suisse domicilié à Strasbourg, Plafonnier, veuf de Marie Madeleine Gut décédée en cette ville le 14 décembre 1825, fils de feu Nicolas Placide Ruhstaller, cultivateur, et de feu Dorothée Füchsé, Jeanne Philippine Bandlion, majeure d’ans, née en légitime mariage le 3 juillet 1777 à Genève en Suisse, domiciliée à Strasbourg, fille de feu Georges Conrad Bandlion, médecin à Genève et de feu Marie Anne Groshans (signé) Ruhstaller, philippine Bandlion (i 7)

Gaspard Beda Ruhstaller, originaire d’Einsiedlen en Suisse, est naturalisé français.
N° 9014 Ordonnance du Roi qui accorde des lettres de naturalisation au sieur Ruhstaller (Gaspard Beda) né le 30 août 1776 à Einsiedlen en Suisse et demeurant à Strasbourg département du Bas Rhin. (Paris 14 Septembre 1835.) – Bulletin des lois de la République Française, 1836

Dorothée Ruhstaller, fille reconnue de Gaspard Ruhstaller, épouse en 1831 Pierre Bieth
Mariage, Strasbourg (n° 196)
Du 26° jour du mois d’avril 1831. Acte de mariage de Pierre Bieth, Majeur d’ans, né en légitime mariage le 3 vendémiaire an Treize à la Wantzenau (Bas Rhin), domicilié à Strasbourg, Tapissier, fils de Pierre Bieth, ancien chantre à la Cathédrale et de Catherine Schaeffer, conjoints domiciliés en cette ville ci présents et consentants, et Dorothée Ruhstaller, Majeure d’ans, née hors le mariage le 16 décembre 1808 à Strasbourg, domiciliée à Strasbourg, fille reconnue de Gaspard Ruhstaller, plafonnier, ci présent et consentant, et de feu Elisabeth Herrmann, décédée en cette ville le 6 novembre 1814 (signé) Pierre Bieth, Dorothé Ruhstaller (i 44)

Gaspard Ruhstaller consent au mariage de son fils à Mulhouse
1839 (19.9.), Strasbourg, Me Boersch
Consentement par Gaspard Ruhstaller, plâtrier, au mariage de Jacques Nicolas Gaspard Ruhstaller, platrier à Mulhouse fils de feu Marie Herrmann avec toute personne qu’il jugera convenable
Enregistrement, acp 271 F° 55-v du 19.9.

Philippine Bandelion est héritière testamentaire de son mari mort le 27 juillet 1840 (les héritiers naturels étant exclus de la succession)

1840 (21.12.), Strasbourg 7 (96), Me Boersch n° 2102
21 décembre 1840. Inventaire dressé après le décès de Gaspard Bedo Ruhstaller
A comparu Dame Philippine Bandelion, veuve du Sieur Gaspard Bedo Ruhstaller, platrier, demeurant et domicilié à Strasbourg, agissant 1° comme ayant été commune en biens acquets avec don défunt époux ainsi qu’il résulte de leur contrat de mariage passé devant M° Louis Léopold Guillaume Grimmer et son collègue notaires à Strasbourg le 29 décembre 1826, enregistré, 2° comme créancière de la succession de son défunt époux d’une somme principale de 6000 francs, montant de ses apports, constatée par ledit contrat de mariage, 2° en qualité de légataire universelle de la succession de son défunt époux, instituée par son testament reçu par ledit M° Boersch le 18 août 1838 enregistré
Laquelle a exposé que son mari le Sieur Gaspard Bedo Ruhstaller est décédé à Strasbourg le 27 juillet 1840 sans délaisser aucun héritier à réserve, ni en ligne descendante ni en ligne ascendante, et qu’ainsi, par suite du testament susrelaté, elle a droit à la totalité de la succession
Communauté, Meubles 216, créances 1093 total 1309 – Massa passive, remploi 6000
Succession, garde robe 97, remploi, pour mémoire
Immeubles, les trois quarts indivis d’une maison avec cour, appartenances, droits, dépendances, sise à Strasbourg rue du Tonnelet Rouge n° 4, entre la veuve Riehl et M Karth, attenant par derrière à la propriété de Mad. Levrault. La maison entière en partie louée en partie exploité par le défunt est évaluée à un revenu annuel sans distraction des charges de 750 francs, ce qui donne pour trois quarts appartenant au défunt 562 francs, ce qui donne en capital au denier vingt la somme de 11.250 francs
Total de la masse active 11.347 – Passif 1000
Enregistrement, acp 283 F° 94-v du 23.12.

Philippine Bandelion rachète les parts échues à Léger Edouard Ruhstaller, enfant du premier mariage
1840 (23.12.), Strasbourg 7 (96), Me Boersch
Cession de droits successifs n° 2100, 23 décembre – Dorothée Ruhstaller épouse de Pierre Bieth, tapissier rue des Frères n° 5, mandataire de Verene Guth épouse de Célestin Gubler maréchal ferrant et de Madeleine Guth épouse de Fridolin Herzog instituteur tous demeurant à Baden canton d’Aargau (Suisse) seuls héritiers pour un quart de Léger Edouard Ruhstaller leur cousin germain décédé mineur le 23 juin 1832, suivant acte de notoriété reçu M° Boersch ce jour
à Philippine Bandelion veuve de Gaspard Bedo Richstatter, tous droits pour 150 francs
Enregistrement, acp 284 (3 Q 29 999) f° 5-v

Jeanne Philippine Bandillon meurt en 1847 après avoir institué le négociant Balthasar Jean Baptiste Polidoro Marocco pour son légataire universel
1847 (26.5.), Strasbourg 12 (171), Not. Noetinger n° 19.328
16 Mai 1847. Inventaire de la succession de Jeanne Philippine Bandillon, veuve de Mr Gaspard Beda Ruhstaller, en son vivant platrier à Strasbourg, y décédée le 12 mai 1847.
A la requête de Mr Balthasar Jean Baptiste Polidoro Marocco, négociant demeurant à Strasbourg, agissant en qualité de légataire universel de Dame Jeanne Philippine Bandillon, veuve de Mr Gaspard Beda Ruhstaller, en son vivant platrier à Strasbourg, où elle demeurait & est décédée le 12 du présent mois aux termes de son testament olographe en date de Strasbourg du 31 décembre 1843, portant au dos la mention suivante, Enregistré à Strasbourg le 20 mai 1847 (…) La représentation & indication des biens composant ladite succession sera faite par Madeleine Lienhardt, la servante de la défunte (…) Le tout fait, trouvé et exhibé à Strasbourg en la maison mortuaire de la défunte, rue du tonnelet rouge N° 4 où la défunte demeurait
acp 361 (3 Q 30 076) f° 61 du 2.6. – Mobilier estimé 563, passif 322
Intervention de Jean Chrétien Bandillon jardinier à Saverne et Anne Marie Bandillon femme de Frédéric Charles Wissand, professeur de dessin à Strasbourg, agissant tous deux comme seuls héritiers de la défunte leur sœur lesquels consentent à ce que ledit testament porte son plein & entier effet

Philippine Bandilion vend la maison au sacristain Sébastien Ehrhardt et à sa femme Elisabeth Hærtelmeyer en s’y réservant un logement sa vie durant

1843 (17.6.), Strasbourg 12 (161), Me Noetinger n° 16.070
17 Juin 1843. A comparu Mad° Philippine Bandilion veuve du sieur Gaspard-Beda Ruhstaller, en son vivant platrier à Strasbourg, elle demeurant en cette ville rue du tonnelet rouge N° 4, Laquelle a par les présentes vendu (…)
à M. Sébastien Erhard, Ordonnateur des convois funèbres de la cathédrale de Strasbourg et à D° Elisabeth Hoertelmeyer sa femme qu’il autorise à cet effet, demeurant ensemble à Strasbourg, acquéreurs ci présens et acceptant conjointement et solidairement
Une maison consistant en bâtiment de devant, latéraux et de derrière, avec cour, pompe, appartenances, droits et dépendances, sise à Strasbourg rue du tonnelet rouge N° 4, tenant d’un côté à M. André Mühl, de l’autre à Dme veuve Riehl et M. Waghette, par devant la rue et par derrière Mad° Levrault.
Font partie de la présente vente treize fourneaux en fayence avec tuyaux et pierre, quatre doubles fenêtres au deuxième étage dans la cour et six stores, les séparations dans la cave, plus un foyer en porcelaine et deux pots économiques en fonte, une chaudière à buander et une autre en cuivre au premier étage (…)
Mad° Ruhstaller déclare être propriétaire des localités vendues, savoir des trois quarts indivis pour lui être avenus dans la succession de son mari dont elle est la seule héritière et légataire universelle par suite de son testament reçu par M° Boersch notaire à Strasbourg en présence de quatre témoins le 18 août 1838 enregistré, et l’autre quart indivis pour avoir été acquis par elle de D° Vérène Gut femme du sieur Célestin Gubler, maréchal ferrant, et de D° Madeleine Gut, femme de Fridolin Herzog, instituteur tous demeurant à Baden, canton d’Aargau (Suisse) comme héritiers pour moitié de Léger Edouard Ruhstaller, décédé mineur d’ans à Strasbourg, selon transport de droits successifs, passé devant ledit M° Boersch le 23 décembre 1840. Le mineur Léger Edouard Ruhstaller avait hérité la moitié indivise de ladite maison dans la succession de sa mère D° Marguerite Gut décédée femme en premières noces du dit sieur Gaspard Beda Ruhstaller, comme son seul et unique héritier, ainsi qu’il résulte de l’intitulé de l’inventaire de sa succession dressé par M° Grimmer et son collègue, notaires à Strasbourg le 18 mars 1826, enregistré. Ledit mineur Léger Edouard Ruhstaller étant décédé, sa succession est avenue pour moitié aux Dames Gubler et Hertzog sus nommées et pour moitié du Sr Gaspard Beda Ruhstaller, son père, ainsi que cela est constaté par un acte de notoriété dressé par ledit M° Boersch le dit jour 23 décembre 1840.
Ledit Gaspard Beda Ruhstaller avait acquis le dit immeuble durant la communauté qui avait existé entre entre lui et D° Marguerite Gut sa femme en premières noces, du Sr Joseph Weber, doreur demeurant à Strasbourg et de D° Hélène Kienberger sa femme, selon contrat de vente à réméré passé devant M° Hatt, notaire en cette ville le 18 janvier 1823, enregistré et transcrit au bureau des hypothèques de Strasbourg le premier février suivant, volume 156 N° 69. Et enfin par acte passé devant le même notaire Hatt le 10 février 1824, les Conjoints Weber ont renoncé à la faculté de réméré qu’ils s’étaient réservée précédemment.
La présente vente a été conclue sous les conditions suivantes. 1) Mad° Ruhstaller se réserve la jouissance pour elle et les siens dans la maison vendue 1° d’un logement complet dans la maison de derrière au deuxième étage, composé de trois pièces, d’un cabinet et d’une cuisinen 2° d’une chambre de domestique au troisième étage de la même maison, 3° d’une place pour servir à pendre le linge sale, 4° et d’une petite cave séparée de lattes dont elle jouit en ce moment, 5° Et enfin du droit commun avec les acquéreurs de buander à la buanderie et de sécher son linge sale au grenier de ladite maison. Cette jouissance est viagère et ne s’éteindra par conséquent qu’au décès de Mad° Ruhstaller qui, dans le cas où elle dût quitter le dit logement et objets réservés, aura le droit d’exiger des acquéreurs en raison de cette non jouissance et à titre de loyer annuellement une somme de 200 francs (…) Cette vente est en outre faite et conclue moyennant le prix et somme de 16.000 francs
acp 311 (3 Q 30 026) f° 58

Le vitrier et peintre Charles Frédéric Sigel et Caroline Elisabeth Kœrttgé (propriétaires du 22, rue des Juifs) cédent à Sébastien Erhardt la mitoyenneté du mur entre leurs cours.

1845, Enregistrement de Strasbourg, ssp 92 (1881) f° 47-v du 8.3.1845
28 février 1845. Vente de Moyenneté de mur ainsi conçue
Les soussignés Charles Frédéric Sigel vitrier et peintre et D° Caroline Elisabeth Korttgé conjoints à Strasbourg, propriétaires de la Maison sise en cette ville rue des Juifs N° 34 vendent par les présentes avec la garantie de droit
à Sébastien Erhardt, sacristain à la Cathédrale de Strasbourg, demeurant en cette ville, acquéreur également soussigné et acceptant comme propriétaire de la maison à Strasbourg rue du tonneler rouge N° 4
La mitoyenneté du mur de séparation des cours des maisons Siegel et Ehrhradt, et du terrain sur lequel ce mur est construit, le tout ci après désigné et estimé
Longueur 3 m 15, hauteur avec le fondement 3 45, Epaisseur  » 36 (faisant) 2 m 78
Longueur 3 m 15, hauteur1  », Epaisseur  » 18 (faisant)  » 57, (ensemble) 3.35 estimés à raison de 8 fr le mètres carré fait 80.40
Terrain, longueur 3,15, largeur  » 35 (faisant) 1,13 mètre carré, estimé à raison de 8 fr le mètres carré fait 9,24, total 89,44
Cette vente est faite moyennant le prix de 44 francs 72 centimes

Sébastien Erhard loue un logement à Marie Philippine Mélanie Vion, veuve du capitaine François Marguerie

1848, Enregistrement de Strasbourg, ssp 102 (3 Q 31 601) f° 41-v du 28.3.
Bail – L’an 1848 le 15 février entre Ehrhardt Bastien propriétaire à Strasbourg d’une part
et Marie Philippine Mélanie Vion veuve de François Marguerie, vivant capitaine d’infanterie retraité à Strasbourg d’autre part a été conclu ce qui suit.
Mr Bastien loue à bail à la D° Marguerie pendant trois ans du 25 mars 1848 pour finir en 1851 un logement composé de trois pièces, d’un cabinet, d’un pavillon, d’un couloir, d’un bucher, cuisine & cave, le tout dans une maison à Strasbourg rue du Tonnelet rouge n° 4, le tout au second étage au fond de la cour.
Le bailleur se charge de mettre la maison en parfait état d’habitation en renouvellant le papier de teinture & en faisant blanchir les plafonds (…) Le prix du bail est fixé à la somme de 270 francs par année

Accord entre Sébastien Ehrhardt et (Charles Frédéric) Sigel

1862, Enregistrement de Strasbourg, ssp 136 (3 Q 31 635) f° 11 du 11.8.
7 août 1862. Déclaration dont la teneur suit. Echange
Mr Sébastien Ehrhardt propriétaire de la maison rue du tonnelet rouge N° 8 à Strasbourg déclare renoncer à tout droit à la fosse d’aisances jusqu’ici commune entre sa maison en cette ville rue des juifs N° 22 et la maison du Sr Klein rue des Juifs N° 20 à charge par Mr Sigel qui s’y oblige de faire vidanger à l’avenir cette fosse par sa maison et de contribuer pour deux tiers aux frais de son entretien de manière que Mr Ehrhardt ne puisse plus être recherché à ce sujet, l’entretien étant pour le dernier tiers à la charge de M. Klein
De plus Mr Sigel d’oblige à Maintenir dans le toit de son hangar la fenêtre qu’il y a fait percer et qui augmente le jour sur l’escalier de la maison Erhart. Par contre Mr Erhard consent que le bâtiment latéral que Mr Sigel a fait construire dans la cour de sa maison soit maintenu dans ses formes et dimensions actuelles, bien qu’il empiète à divers endroits sur la distance légale que Mr Sigel aurait dû observer en raison des droits de vue que la maison Erhard a sur la maison Sigel, cet échange de droits a été fait sans soulte.
Les droits concédés par chaque partie sont évalués pour la perception de l’enregistrement à 40 francs.

La maison est décrite à l’inventaire dressé en 1852 après la mort de Françoise Elisabeth Hærtelmeyer
Lors du partage des successions de Sébastien Ehrhardt et de Françoise Elisabeth Hærtelmeyer, la maison revient à Françoise Elisa Eugénie Ehrhardt, femme de Joseph Loyson.

Françoise Elisa Joséphine Ehrhardt épouse en 1857 le boulanger Joseph Loyson, originaire de la Walck.
1857 (28.4.), Strasbourg 15 (96), Not. Momy (Hippolyte) n° 3903
Contrat de mariage, 28 avril 1857. – ont comparu Monsieur Joseph Loyson, boulanger demeurant et domicilié à Strasbourg, fils majeur et légitime de Monsieur Martin Loyson, cultivateur demeurant à Walck et de feue Dame Anne Marie Mathias son épouse décédée au dit lieu, agissant et stipulant pour lui personnellement comme futur époux, d’une part
Et Demoiselle Françoise Elisa Joséphine Ehrhardt, fille majeure & légitime de Monsieur Sébastien Ehrhardt, propriétaire demeurant au dit Strasbourg & de feue D° Françoise Elisabeth Haertelmeyer, décédée en cette ville, agissant et stipulant pour elle personnellement comme future épouse, d’autre part
Et M. Martin Loyson père, cultivateur, demeurant et domicilié à Walck, à raison de la donation qu’il se propose de faire à M Loyson, son fils futur époux

acp 459 (3 Q 30 174) f° 72-v du 29.4. Stipulation de communauté réduite aux acquêts
Donation par le Sr Loyson père, au futur époux son fils d’une somme de 1500 francs
La future épouse déclare apporter en mariage une somme de 1500 francs. Les apports de la future épouse consistent en un mobilier estimé 300 francs à elle délivré par le Sr Ehrhardt son père et dans sa part dans la succession de sa mère constatée par Inventaire reçu Lacombe notaire le 25 février 1852
Donation par les futurs époux au survivant de l’usufruit d’une somme de 5000 francs. Le survivant aura en outre l’usufruit des biens de la communauté.

Propriétaire inscrit au cadastre à partir de 1914, le menuisier Charles (Michel) Jacob épouse en 1893 Marie Fromüller, originaire de Gresswiller

Mariage, Strasbourg (n° 491)
Straßburg den 1. Juli 1893. Vor dem Standesbeamten erschienen heute zum Zwecke der Eheschließung I. der Schreiner Carl Michael Jacob katholischer Religion, geboren den 21. Juni des Jahres 1768 zu Straßburg, wohnhaft zu Straßburg, Sohn des Schreiners Carl Albert Jacob und dessen Ehefrau Rosine Friederike Ehmann, beide wohnhaft Zu Straßburg,
2. die Dienstmagd Virginie Marie Fromüller, katholischer Religion, geboren den 21. Juni des Jahres 1870 zu Gressweiler (Unter-Elsaß) wohnhaft zu Straßburg, eheliche Tochter des verstorbenen Fabrikarbeiters Florenz Fromüller, wohnhaft zuletzt zu Gressweiler, und dessen Wittwe Richardis Kuntz, ohne beruf, wohnhaft zu Gressweiler
[in margine, Frau :] † 14. XI 1937 N° 2782 (i 9)



Paul Roger Sibour, maître de langue, et (v. 1670) Esther de Mory – catholiques


Fils de Pierre Sibour, receveur des impôts, et de Renée Rogier, Paul Roger Sibour naît à Morlaix en Bretagne. Il s’établit en 1672 maître de langue à Tubingue où il publie plusieurs manuels de langue française. Il vient ensuite à Strasbourg où il se convertit le 10 mars 1686. Il achète le droit de bourgeoisie en septembre 1687 avec sa femme Esther de Mory. Louis XIV le pourvoit de la charge de secrétaire interprète de la Ville de Strasbourg par lettre patente du 19 septembre 1687 ; il prête serment devant les Conseillers et les Vingt-et-Un le 6 décembre 1687. Le Magistrat le charge en 1689 de traduire en français les privilèges que l’empereur a accordés à la Ville.
Paul Roger Sibour est nommé assesseur des Quinze en 1695, fonction qu’il résigne en 1700, puis assesseur des Treize en 1708. Il remplit en outre diverses autres fonctions (chambre de police, chambre d’économie, etc.). Il meurt le 3 septembre 1726 à l’âge d’environ 84 ans.

Maison en propriété
1687, rue du Tonnelet rouge (VI 84, actuel n° 8)

Enfants

  • Christophe, licencié en droit, épouse (1712) Henriette Marie Madeleine Bernard
  • Benigne Salomé, religieuse de la Visitation de Sainte-Marie à Strasbourg
  • Salomé Ester, épouse (1707) René Pin, trésorier des fortifications d’Alsace


Signatures au contrat de mariage de leur fils Christophe (ADBR, 6 E 41, 15) au bas d’un acte


La conversion de Sibour (10 mars 1686), relatée dans la lettre de provision, figure dans le registre tenu par les Jésuites.

1 AST 305 (Répertoire des convertis dressé par les Jésuites) p. 302, Le Sr de Sibour, 1686 mars 10

Originaire de Morlaix de Basse-Bretagne, le maître de langue Paul Roger Sibour et sa femme Esther de Mory achètent le droit de bourgeoisie en septembre 1687 en apportant trois enfants

1687, 4° Livre de bourgeoisie p. 531
H. Paulus Rogerius Sibour der frantzösisch. sprachmeister von Morlay aus Nider Britanien empfangt das burgerrecht & uxore Ester de Maury undt dreÿ Kinder gratis. Spiegel, Jur. 4. 7.br [1687]

Paul Roger Sibour produit le 10 novembre 1687 devant les Conseillers et les Vingt-et-Un sa lettre de provision pour la chambre de secrétaire interprète de la Ville de Strasbourg. La lettre donnée par le roi à Versailles le 19 septembre 1687 est transcrite, elle mentionne sa conversion à la religion catholique. Le syndic royal Güntzer, appuyé par le préteur royal, demande une enquête sur la vie et les mœurs de Paul Roger Sibour avant qu’il soit admis à prêter serment. Les préposés en chef de la Chancellerie rapportent le 6 décembre que Paul Roger Sibour était maître de langue à Tubingue avant de venir à Strasbourg et qu’il mène une vie modeste. Un certificat atteste qu’il est né à Morlaix, fils de Pierre Sibour, receveur des impôts, et de Renée Rogier. Paul Roger Sibour prête serment le même jour.

1687, Conseillers et XXI (1 R 170)
(p. 347) Montags den 10. Novembris 1687. – Rogerius Sibour prod: seine Königl. Commission de Secretaire interprete. provision de la charge de Secretaire interprete de la ville de Strasbourg pour le Sr Cibour
g. Erscheint H Paul Rogerius Sibour, prod: in seinem nahmen copiam seiner Königl. Commission de Secretaire interprete, deßen original des Reg. herrn Ammeisters Herr. in handen, bitt hierauff vntert. solchen ad protocollum Zu nehmen, und Ihme ein extractuml deßen umb die gebühr Zu Khommen Zulaßen. E Hierauff per herrn Syndicum die Königl. Lettres

Louis par la grace de Dieu Roy de france et de Navarre à tous Ceux que ces presentes Lettres verront Salut. iugeant necesssaire au bien de Notre service et à celuy de Notre ville de Strasbourg de pourvoir à La charge de Secretaire interprete du conseil de ladite ville, et pour cette fin de choisir une personne qui ait toutes les qualités requises pour la bien exercer, scavoir faisons qu’etant bien informés des sens, suffisance, capacité, probité, diligence, bonne conduite, fidelité et affection à notre service de Notre bien amé Sibour (p. 348) à iceluy pour ces causes, meme et en consideration de la conversion à La religion Catholique, apostolique et Romaine Nous avons donné et otroyé, donnons et otroyons par ces presentes signées de Notre main La charge de Secretaire interprete du conseil de Notred. ville de Strasbourg pour l’avoir, tenir et doresnavant exercer, en jouir et user parledit Sibour aux honneurs, authorités, prerogatives, franchises, Libertés, droits, fruits, profits, revenus et emolumens qui y appartiennent, tels et semblables dont jouissent ceux qui sont pourveus de pareilles charges et aux gages et appointemens qui y sont attribués Tant qu’il Nous plaira. Si donnons en mandement à Nos tres chers et bien amés Les preteurs, conseil et magistrat de Notred. ville de Strasbourg, que Leur etant apparu des bonne vie et moeurs, Religion Catholique apostolique et Romaine dudit Cibour, et de luy pris et receu le serment en tel cas requis et accoutumé, ils le mettent et (p. 349) instituent, ou fassent mettre et instituer de par Nous en possession de ladite charge de Secretaire interprete dudit conseil de La ville de Strasbourg et d’icelle ensemble des honneurs, authorités, prerogatives, franchises et Libertés, gages, droits et appointemens, fruits, profits, revenus et emolumens susdits, le fassent, souffrent et laissent jouir et user pleinement et paisiblement, cessant et faisant cesser tous troubles, et empeschement au contraire.
Mandons en outre aux receveurs de nos domaines d’Alsace et autres comptables qu’il appartiendra que les gages audit office de Secretaire Interprete dudit conseil de La ville de Strasbourg ils baillent payent et delivrent par chacun an audit Cibour aux termes et en la maniere accoutumée à commancer du jour et date des presentes rapportant lesquelles ou copie d’icelles dûement collationnées pour une fois seulement avec quittance dudit Cibour sur ce suffisante, Nous voulons tout ce que payé et delivré luy aura eté à L’occasion susdite etre passé et alloué en la depense de leur (p. 350) compte par tout où il apartiendra. car tel est notre plaisir, en temoin de quoy Nous avons fait mettre notre scel à cesdites presentes. Donné à versailles Le dix neufvieme jour de septembre L’an de grace 1687 et de Notre regne le 45. Signé Louis et sur le repli par Le Roy Le Tellier

Herr Syndicus Güntzer auf abgelesen und angehörtes Königl. Schreiben werde Zu Men herren stehen, ob Sie nach deßen Inhalt den Obern Cantzleÿ herren committiren wollen, Ihr den herrn Sibour vor sich bescheiden und befragen zu laßen wegen seines geführten lebens, Sötten, verheurathung und dergleichen damit auß so vorher gegangenes examen, über der sachen beschafenheit relation abgelegt, Zum gewonlichen serment Er admittirt, und einen extractus protocolli Ihme Zugestelt werden möge.
Herr Prætor Regius, der Stylus nur* vnd die formalitäten in dergleichen fällen seÿen in alle weg Zu beobachten, wann solches geschehen, werde auß der Relation mehrers Zu berechnen sein.
Erkand Wie in den Obern Cantzleÿ herren committirt das examen, wie es in dergleichen casu geschehen pflegt, vor die hand Zu nehùmen und ahn disem ort wieder darüber Zu referiren.
Hr XV. Johann Rishofer et Rath. Bosch

(p. 361) Sambstags den 6. Decembris 1687. – Obere Cantzleÿ herren legen Relation ab wegen gethaner Information über Sibour Secretaire interprete leben und wandel.
Herr Amstr. Fröreißen und XIII Mockel alß Obere Cantzleÿ referiren, es seÿe bekand, daß auf vorgelegte König. Commission von Paul Rogier Sibour burger alhier, welcher umb recipirung seiner Persohn in die charge eines Secretaire und interprete du conseil de la ville eingekhommen, die sach Zu dem Endt ahn die Obere Cantzleÿ herren gewießen worden, daß Sie sich gehörige testimones Zuvordrist vorweißen, wie auch de vitâ et moribus eius sich informiren möchten. Zufolg derselben Erkantnuß hätte das Sambtliche Collegium Sie beede dazu ernennet, Sibour vor Ihnen erschienen und sein testimonium schrifftlich vorgewießen, darüber sie Ihn gehört vnd seine außag demselben gemäß befunden, habe vorhin in Tübingen alß ein maistre de Langue françoise sich auch aufgehalten, seithero burger alhier worden, führe ein stilles weeßen, und Zweifelten Sie ohne gutem gericht nicht, herr Syndicus Güntzer hätte das testimonium alßbald von Ihnen empfangen, und werde noch mehrers deßweg. anjetzo berichten wollen. Das testimonium, so abgeleßen worden, lautet folgender gestalten
Paul Rogier Sibour bourgeois de Strasbourg, et y demeurant a eté procrée en légitime mariage de Maitre Pierre Sibour, receueur des impots et Billots en basse Bretagne et de Renée Rogier sa femme, et né à morlaix en ladite province, a eté baptizé au même lieu et faict professsion de La Religion Catholique apostolique et Romaine, en foy de quoy il s’est signé, et Monsieur de La Batie Maior de la ville de Strasbourg et Monsieur Obrecht Preteur Royal ont certifié de ses uie, moeurs et religion, comme il apparoit par leurs signatures cy dessous, fait audit Strasbourg le 18. jour de Novembne 1687. Sibour, La Batie, Obrecht &
Herr Syndicus Güntzer, nachdem man wie vorgemedt, in vitam et mores informirt gehabt, Er das abgelesene Attestatum Vorgelegt und solches vnverwerflich seÿe, alß stehen Zu Meinen herren die Königl. Lettres enregistriren, ein extractum protocolli Ihme geben, und ad præstadum juramentum anjetzo derselben herein Zu laßen.
Hr Prætor Regius, Er wiße nichts beÿ Zu setzen, Könne geschehen, wie allererst angesprochen worden.
Erkant, Solle die Königl. Commission M. herren Memoriali enregistrirt, Mr Sibour ein extract darauß gegeben, und derselbe anjetzo ad præstandum juramentum herein gelaßen werd. – jurauit.

L’intendant transmet au Magistrat un billet par lequel il demande que le sieur Sibour bénéficie des appointements du secrétaire interprète Kast. Le syndic royal déclare que Kast n’est pas secrétaire interprète mais qu’il fait simplement certaines traductions. Le préteur royal déclare que le trésorier royal doit verser son salaire à Sibour et charge le syndic royal de parler à l’Intendant pour qu’il cesse de se substituer à la Ville pour pourvoir des charges

1688, XIII (3 R 46)
(f° 21-v) Montag den 26. Januarÿ – Herr Sibour wird recommendirt zu Einem secretario interprete pro Herrn Kasten auf die Cantzleÿ
Es seÿe von hern Intendanten auch ein billet Ihne eingehändiget worden, dieses inhalts
i’ay receu une Lettre de Monseigneur de Louvois par laquelle il m’a fait l’honneur de me mander que s’il y a eu un secrétaire interprete dans le magistrat de Strasbourg que le sieur Sibour en doit auoir les appointemens et comme ie sçay que Le sieur Cast en faisoit les fonctions auparavant luy, vous voulés bien Monsieur que ie vous supplie de Me faire mettre en son lieu et place pour les appointemens que L’on m’a dit etre de six cents Livres, ci voys donne le bonjour de La grange Le 23. janvier 1688.
Herr Syndicus Güntzern Es seÿe Meinen herren sambtlich wißend, daß die sach also sich nicht verhalte, herr Cast habe die charge de secrétaire interprete de La Chancellerie nicht gehabt, sondern seÿe Zu den traductions gebraucht worden, wie vor Ihme andere auch, habe deßhalben auch auf keine ordnung beÿ Mein herren das jurament abgelegt. Ferners, seÿe Ihme niemahl so viel appointements gemacht, noch Zur Zeit auch nicht abgeschafft worden, sondern umb die gages Zusammen Zu Ziehen eines beÿ dem andern gelaßen, Er wolle herr Intendanten auch dieses remonstriren, werde verhoffentlich sich anders berichten laßen.
Herr Prætor Regius, waß herrn Sibour betrifft, hab Er seine Commission, welche herr Intendant Ihme Zuwegen gebracht, habe beÿ herrn Räthen und XXI darauf geschworen und sollen Ihme seine appointemens durch den Königl. tresorier gereicht werd. weilen herr Syndicus sich aber bemühen will, mit dem Intendanten außführlich hievor Zu reden, könne Er von Meinen herren Darumb nachdrucklich ersucht werd. In der Umbfrag gedruckten Meine gnädige Herren, daß den bedienten beÿ gemeiner Statt betrübt sein würden Zu sehen und Zu hören, daß Herr Intendant Zu officÿs leuthe nach seinem gefallen recommendiren, und commissiones beÿ hoff vor sie außbringen könne.
Erkant, Wird herr Syndicus ersucht wegen der Commission de grefier de La preuoté ahn Monseign. de Louvois Zu schreiben, und wegen Sibour mit Monsieur de La grange Intendanten Zu reden und von der charge genugsamen bericht Zu erstatten. Indeßem solle die provision du sieur Schwendeman enregistrirt werd.

L’interprète Sibour est chargé de traduire en français les privilèges que l’empereur a accordés à la Ville. Les Conseillers et les Vingt-et-Un évoquent ses différentes rétributions en argent et en nature.

1689, Conseillers et XXI (1 R 172)
(p. 44) Montag den 21.ten Februarÿ 1689. – Ubersetzung in das frantzösche der keÿß. und Königl. privilegiorum – Sibour interprete dazu zu gebrauchen – Bedacht der Herren Conservatorum privilegiorum – seine bestallung ab den Pfenningthurn und von den Stifftern

H. Ammeister Reiseißen, H. XV Storck und Ratherr Johann Goll laßen durch H. Syndicum Güntzern referiren, nachdem Meine Herren schon etlich mahl vor nöthig erachtet, daß die kaÿßerl. und königl. der Statt vor altem allergündigste gegönnte privilegia auß dem teutschen in das frantzoische übersetzt werden möchten inzwischen H. Rosier Sibour von Ihro königl. maÿst. die commission Eines Secretaire Interprete au conseil de la ville überkhommen, zu unterschiedlichen mahlen in gemein Statt geschäfften translationes gemacht, und Er jüngst umb ein gewißes appointement angehalten, alß hätten die gemelte Hh. Conservatores privilegiorum darüber deliberirt, Sibour in consideration gezogen, Ihn zu diesem werckh düchtig, und geschickt befunden, auch von deßen subsistentz geredet daß (p. 45) Er ohngefähr als Ein Substitutus Cancellariæ möchte gehalten, Ihme 150 fl. in geldt, 6. fuder holtz, 600 wellen, und 10. frtl. fruchten halb und halb geordnet werden, dergestalten, daß weilen beÿ dem Archiv von der völlig bestallung bißher 100 fl. menagirt worden, solche fürtherhin der pfenningthurn leiden, übrige 50 fl. und fruchten aber auf Stifftere, vor welche Er auch zu arbeiten schuldig sein solle, repartirt werden könten, damit der pfenningthurn dardurch in etwas verschonet bleibe, und umb soviel mehrers weilen auß gewißen Ursachen noch ferner mit Erlegung der 30 M. thaler vor Ihro königl. Maÿst. continuirt werden müßen, So viel hätten die Herrn conservatores vermeint, daß Er wohl verdienen würde, Ihme auch den ort zu seiner arbeit in der Archiv stub auf dem Neuen bauw außgesehen, und weilen es Ein bestallung Sach (p. 46) solche hieher bringen und zu Meiner g. hh. confirmation stellen wollen.
H. prætor Regius Obrecht sagt, Er wiße nichts sonderliches beÿzusetzen, des Sibour Lettre de provision seÿe ahn diesem ort abgeleßen worden, der Inhalt bekandt, daß Er als Secretaire Interprete beÿ der Statt sein solle, von Übersetzung der privilegiorum seÿe auch geredet worden, und die Erkantnus ahn diesem ort ergangen, daß man damit den anfang machen laßen solle, der modus bestünde darin, daß auf dem Neuenbau die arbeit berichtet würde, allwo die privilegien bücher in guter verwahrung verbleibeten, und könte von 2 Monaten oder zum 4.tel Jahr die arbeit durchgangen examinirt, und nachdem solche befunden wird, nöthiges dabeÿ anbefohlen werden hierauf wäre mehr nicht übrig gewesen als zu bedenckhen, wie Sibour möchte belohnt werden, da man das fixum darumb vorziehen wollen, weilen Er stuckweiß weit mehr fordern (p. 47) würde, Er habe in zwischen auch unterschiedene arbeit vor die Statt gemacht, deßwegen zu M. Hh. stehen werde, ob Sie Ihme darvor Eine Ergötzlichkeit zu Khommen laßen wollen, und das fixum zugleich placidiren.
Erkant, der Bedacht confimirt, die Repartitiones ahn die Hh. Pflegere beÿ den Stifftern gewiesen und solle das Erste quartal auff nechstkünfftig Annunciat. mariæ gereicht werd.

Paul Roger Sibour est nommé préposé général au trésor et assesseur des Quinze en 1695, assesseur à la Chambre de police et à la Chambre d’économie, préposé général à la Chancellerie en 1696. Il résigne ses fonctions chez les Quinze en 1700. Il est nommé assesseur des Treize en 1708, préposé à la Capitation et administrateur de Sainte-Marguerite en 1709, administrateur de la Maison du travail en 1712

1689, XIII (3 R 46) H. Rogier Sibour secretaire interprete sollicitirt sein appointement. 27. 77. (pages manquantes)
1690, Protocole des Quinze (2 R 94) Herr Paulus Rogerius Sibour als Secret. Interpr. umb Saltz. 107
1691, Protocole des Quinze (2 R 95) Mons. Sibour umb Saltzes. 233
1692, Protocole des Quinze (2 R 96) H Paul Rogerius Sibour umb Saltz. 232.
1693, Protocole des Quinze (2 R 97) Wegen Herrn Sibours pt° Saltzes. 177.
1694, Protocole des Quinze (2 R 98) Saltz Rechnung sub N° 50, 155 sub N° 51 f° 21, Paul Rogerius Sibour. 197.
1695 Conseillers et XXI (1 R 178) Bedacht wegen herrn Paul Rogerius Sibour Sibours, Laurentius Widerlöchers und Balthasar Hau. 17. Rathsitz und la Charge de Secrétaire Interprete seind compatibles. Rathsitz mit der Accis schreibereÿ nicht compatibles.
H. Paul Rogerius Sibour schwöhrt auff die XXI. und Rhats ordnung. 24.
H. Sibour wird XV. 55. ipse wird Ober Cassen herr. 59. wird Ober H. 175.
1696, Conseillers et XXI (1 R 179) H. XXI. Sibour Kombt in das Policeÿ gericht. 59. Idem wird assessor beÿ dem Oeconomie bedacht. ibid.
H. XXI. Sibour wird Ober Cantzleÿ H. 60.
Herr XXI. Sibour wird XV. 74.
1696, Protocole des Quinze (2 R 100) Introductio Herrn XV. Paul Rogerÿ Sibours. 97.
1700, Protocole des Quinze (2 R 104) H. XV. Paul Rogerius Sibour resignirt das XV Mstr Ambt. 5
1704, Protocole des Quinze (2 R 108) H Sibour pt° Reiß kösten. 349.
1708, Conseillers et XXI (1 R 191) H. XV. Paul Rogier Sibour würdt XIII. 193.
1709, Conseillers et XXI (1 R 192) H Paul Rogier Sibour XIII.r würdt Capitations herr. 45.
1711, Conseillers et XXI (1 R 194) Zu St. Margarethe würdt die Pflegereÿ durch H. XIII. Sibour ersetzt. 25.
1712, Conseillers et XXI (1 R 195)
deß Arbeithaußes Pflegereÿ würdt ersetzt mit H. XIII. Sibour. 120.
1714, Conseillers et XXI (1 R 197) H Paul Rogier Sibour würd beÿ Hh. Räth vnd XXI. Zum Churherrn gebracht. 140.

Paul Roger Sibour meurt le 3 septembre 1726 en délaissant trois enfants ou leurs représentants. Les experts estiment successivement la maison à 1 250 livres en 1726 puis 1 600 livres en 1728. L’actif de la succession s’élève à 1127 livres, le passif à 101 livres.

1726 (19.12.), Not. Pantrion (Jacques Christophe, 40 Not 54)
Inventarium vnd Beschreibung aller Haab vnd Nahrung, so weÿland der Wohl Edel Vest, Hochgelehrt Fürsichtig und Hochweiße Herr Paulus Rogerius Sibour Wohlmeritirter XIII.er des beständigen regiments alhier nunmehr seel. nach seinem den 3.ten Septembris Jüngsthin aus dießem mühesamen leben genommenen tödlichen ableiben Zeitlichen verlaßen, welche auf freundliches ansuchen erfordern vnd begehren des verstorbenen H. XIII.ers Seel. hinderlaßene Erben, wie solche am folgendem folio benambßet ersucht, durch die Edle, viel Ehren vnd tugendreiche Fraw Ester Salome Pin gebohrne Sibourin die Fraw dochter alß eine von den Mit Erbin vnd Mons. Pin deo Eheherr beÿ Welchen der Herr 13.er seel. sich biß in sein absterben auffgehalten (…) geeügt und gezeigt (…) So beschehen in Straßburg, Donnerstags den 19. Decembris Anno 1726.
Der abgeleibte Herr XIII.er seel hat sowohl ab intestato alß per Testamentum resp° Zu Erben verlaßen, wie volgt. 1. S. T. Weÿland Hern Christoph Sibour J. U. Lic. und gewesenen wohl meritirten Syndici Zu Colmar sel. nachgelaßenen dreÿ Kinder Nahmentlichen Mariam Franciscam, Mariam Salome Franciscam und Paulum Renatum Christophorum die Sibour, so derselbe mit Frauen Heinrica Maria Magdalena gebohren Bernhardin erzeugt. In deren Nahmen Weilen Sie abweßend und ohnverburgert, der Wohl Ehren vest vnd vorachtbar H Frantz Matheus Zepffel, EE Kleinen Raths wohlmeritirter Assessor alß auß wohlermelts kleinen raths mittel hierzu Insonderheit verordneter Deputatus dießer Inventur beneben Mons. Jean Renault Procureur Veteran du Roy a la Marechaussée de la Province D’alsace alß von dießer Enckel Mutter obgemelt, Krafft von gewiesenen Mandati vom 23. 9.bris 1726. Zu dießem Inventations Geschefft biß auff fernere verordnung constituirten Mandatario beÿgewohnt
2. Fraw Benignam Salome Sibour, so in dem Closter Zu St. Stephan alhie, den Closter Frawen stand de la visitation de Ste Marie angenommen vnd längstens profess gethan, mithin wegen Ihes Erbtheils bereits völlig außgewiesen vnd Contentirt worden, also daß Sie ane dieße Verlaßenschafft nichts mehr zu fordern, sondern nur berichts weiß hiehero vermeldet würd.
vnd dann 3. Eingangsgemelte Fraw Ester Salome Pin, gebohrne Sibourin, Herrn Renati Pin, Gewesenen Tresorier des Guerres et Fortifications d’Alsace anietzo aber Königlichen bedienten a l’Intendance de cette Province, haußfraw mit beÿstand erstgemelts ihres Eheherrn und obgemelten H. Rathh. Zepffels alß Deputati weilen Sie auch ohnverburgert ist. Dieße und Obernandte Sibourischen Sohns Kinder krafft nachfolgenden Testamenti Zu 2. gleichen theilen verlaßene vnd instituirte Erben.

In einer alhie Zu Straßburg In dem rothen väßel gäßlein gelegenen, vnd in dieße Verlaßenschafft gehöriger Behaußung ist befunden worden, wie volgt.
Eigenthum ane einer Behausung. Item Hauß, hoffestatt, 2 Höfflein vnd bronnen mit allen deren gebeuwen begriffen, weiten, rechten zugehörd. und Gerechtigkeiten, gelegen alhie Zu Straßburg in dem rothen väßel gäßel, einseit neben H Johann Philipp Brandhoffer, dem biersieder, and. neben N. Preüßers des Mahlers hinderlaßenen Erben, hinden auff den löwensteinischen hoff stoßend. Davon gehen hinfürters von Zeit des Herrn 13.ern seel. tod angerehnet Jährlich à 15 pro C° 23. lb 4. ß 9. d Zinß Hern Renato Pin und Frauen Ester Salome Pin gebohrner Sibourin beeden Eheleuth. zu restirendem Capital abzulösen derentwegen Sie vnd vorstehende behausung versichert sein solle, mit 454 lb 17 ß 6 s. Sonsten eigen, über vorstehende beschwerd durch der Statt Straßburg geschworne Werckmeistere laut überschickten: und beÿ mein des Notarÿ Concept befindlichen Schatz Zeduls vom 11. Decembris 1726. annoch æstimirt Pro 725 lb 2 ß 6 d. Und besagt über Vorstehende behaußung ein teütscher Pergamenten Kauffbrieff mit d. St. Straßb. Cancelleÿ Contract stuben anhangendem Insigel datirt den 23. 7.bris 1687. Darbeÿ noch 12. andere alte teütsche Perg. Kauf: vnd Zinßbriefff von verschiedenen Jahren vnd Datis, theils mit des bischofflich. Hoff Zue Straßburg, theils mit der Cancelleÿ Contract stuben anhang: Insigeln verwahret befindlich, so alle Zu specificiren vor ohnhöthig vnd allzu weitlauffig erachtet word. Ferners finden sich noch 4. sonderbaren Paquets von allerhand Actis quittung vnd andere alten Scripturen mehr obiger behausung halben, Zusammen gebund.
Series rubricarum hujus Inventarÿ. Sa. Haußraths 52, Sa. der leeren vaß 8, Sa. der Bibliothec 37, Sa. des Silbers 117, Sa. der baarschafft 63 / 127, Sa. des Eigenthums ane einer behausung 785, Summa summarum 1063 / 1127 lb – Schulden 101 lb, Legaten 137, Nach deren Abzug 323 / 387 lb
Conclusio finalis Inventarÿ 961 / 1025 lb, Verstallungs Summ 869 / 933 lb
Copia Testamenti – Nous Paul Rogier Sibour, Bourgeois et Conseiller de la regence perpétuelle des Messieurs les Treize au Magistrat de la Ville de Strasbourg y demeurant dans la Maison a moy appartenante scize rue Rothfässelin gässelin jouissant par la grace de Dieu d’une assez bonne santé pour mon age avancé (…)
Aujourd’hui Vendredy 30° Jour de juillet (…) Moy Jean Robert Notaire royal (…) me suis transporté par deuers le sieur Sibour en sadite demeure ou estant au premier Etage de la d° Maison sur le devant prenant jour sur lad° Rue je l’aurois trouvé assis dans un fauteil près de sa table (…)
Abschatzung d. 11.t Xbris aô 1726. Auff begehren des Ehren Vesten und Vorachtbahren H Paul Rogier Sibourg gewesenen XIII. seel hinterlaßene Erben ist eine behausung allhier in der Statt Straßburg im roden fäßel gäßlein gelegen, ein seits Neben H. Brand hoffer biersieder, anderseits Neben den beischischen gewesenen Mahlers hinterlaßenen Erben hinden auf den Löwensteinisch hoff stoßend welche behausung Nebens gebäw, Nebens gang, Stuben, Cammeren, Kuch hauß Ehren gewölbter Keller Zweÿ höff und Zweÿ bronnen wovon einer gemein sambt aller gerechtigkeit wie solches durch de Statt Straßburg geschworene Werckleuthe sich in der besichtigung befunden und Jetzigem preiß nach angeschlagen wird Vor und Umb Zweÿ tausend und Fünff hundert gulden. Bezeichnuß durch der Statt Straßburg Geschworene Werckleuthe [unterzeichnet] Michael Ehrlacher Werck Meister deß Meinsters, Johann Jacob Biermeÿer Werck Meister deß Zimmerhofs, Johann Peter Pflug Werckmeister deß Mauerhoffs
Abschatzung dem 20: Meÿ 1728. Auff begehren weiland Herrn XIII. Sipurß hinter laßene Erben H. Rathherr Gelb alß theill vogt Über weiland H: Christoff sipurß geweßenen Sinticus Zu Colmar hinter Laßene 3: Kinter und Matam Bin alß tochter ist eine behaußung alhier in der Statt Straßburg gelegen Ein Seits Neben H. Prand hoffer dem Biersiter ander seits an die Preüschißen Erben hinden auff H: XV: Gintzhart vornen auff daß roht vëßell gäßlein welche behaußung bestehet in einem sehr schwachen gebëlck, der tachstull Von dem wurm Zimlich angestëckt und befinten sich in dem großen wohnhauß 3: stuben 2: chamin chamer 2 kleine chamer hauß Ehren worinen die stëgen ein gewölbter Keller mit einen Kleinen Nebenß Keller im höflin wor inen der bronn, der vater hoff ihm ein gang Lincker hant ein seiten gebeü mit einen halben tach worinnen 2 stuben und 2 kuchen ein chamer ist – oben dem thor 2 chameren auff der rechten seiten ein Neü gebeü mit einer Mansart wor innen 2 chamern seint ihm Ersten und antern stock 2 chamin chamern und 2 Gabinet auff dem botten ein hauß Ehren und steÿen ein Klein gewölbter Këller sambt aller gerechtig keit wie solches durch der Statt geschworne wërck Leüthe sich in der besichtigung befunten und Jetzigen Preiß nach angeschlagen wierd Vor und umb Treÿ Tausend und Zweÿ Hunttert gulden bezeichnuß der Statt Straßburg geschworne werckleüthe [unterzeichnet] Johann Peter Pflug Werckmeister deß Mauerhoffs, Johannes Ritter Meister Zimmermann

Paul Roger Sibour meurt à l’âge d’environ 84 ans. Son gendre René Pin est témoin.

Sépulture, Saint-Etienne (cath. f° 179-v)
Anno Domini 1726 et tertià die Septembris mortuus est Paulus Rogerius Sibour Tredecim vir argentinensis, munitus sacramentis omnibus ætatis Suæ 84 circiter annorum (…) in cœmeterio ad Stum Nicolaum intra argentinam Sepultus fuit die 5. eiusdem mensis et Anni, præsentibus Testibus Joanne Theobaldo Reis Consule Regente et René Pin Genero ipsius defuncti (i 185)

Les Quinze réduisent au quart le droit de détraction que devraient payer les héritiers non bourgeois eu égard aux fonctions du défunt et à celles du gendre René Pin.

1727, Protocole des Quinze (2 R 132)
(p. 100) Sambstag d. 22. Martÿ 1727. – Mad° Pin pt° Abzugs
Obere Stall herrn laßen per me proponiren, Es seÿe bekandt daß weÿl. Herr Paul Roger Sibour, gewesener XIII. Vor etlichen Monathen dieses Zeitliche gesegnet, Er habe unter anderen auch Zu Erben hinterlassen D° Salome an Hrn Pin ehemaligen receveur der Fortifications gelter, undt nunmahlen von Hrn Intendanten bestellten Controlleur des Comptes des Communautés, Verheurathet, deren dann besag schrifftlichen Stallberichts 231. lb erblich Zugefallen, Weilen dieße Mad° Pin nun des burgerrechts Verheurathet so seÿ Ihro 23. lb d 6 d von denen H. dreÿ des Stalls für abzug gefordert word. Weithers Werde an die Sibourische Verlaßenschafft 16 lb 9 ß 6 d Verfallen Stallgelt, und an Weÿl. H Christoph Sibour gewesenen Syndic Zu Colmar 3. KK. alß ged. Hrn XIII. Enckel 10 ß für den Erbguld. und dann ferner wegen den H. Vatters alten Extantzen 8. lb 5 ß gefordert, Es hab sich aber ged. Mad° Pin beÿ denen hochverordneten Ober Stallherren angemelt und wegen sothanen 23. lb 2 ß 6 s abzug nachlass* begehrt, auch wegen der 8 lb 5 ß umb ein erglöckliche moderation gebetten, indeme sothane Kinder arm und was deßfalls bezahlt werden müßte, auff sie stellen* würde.
Auf seithen der Hh. Depp. Vermeine man daß Wegen des Abzugs für die Fraw Implorantin dieses Militire, daß dero seel. H. Vatter lange Zeit ein Mit Glied des hießigen beständigen Regiments gewesen, und dero Maritus in königlichen diensten stehe, folglich wegen des abzugs Ihro ein erglöcklicher Nachlass gedeÿen Könne, Zu Mghh. stellend, wie sie die Sach einrichten wollen. Erkandt werden die Angesetzte 23. lb 2 lb 6 d Abzug auf die quart moderirt.

Les préposés de la Taille font figurer la succession dans leur registre parce que les héritiers non bourgeois doivent régler le droit de détraction. Le défunt réglait ses impositions sur une fortune déclarée de 4 100 florins alors que l’inventaire constate un montant de 2 000 florins

1726, Livres de la Taille (VII 1176) f° 98
Schuhmacher F. N. 4873 – Weÿl. H. XIII.er Pauli Rogerÿ Sibour, Verlaßenschafft inventirt H. Not. Pantrion.
Concl. fin. Inv. ist Fol. 38.b 1025 lb, die machen 2000 fl. verstallte hiengegen 4100 fl.
Ext. Stallgeltt pro 1725 & 1726, 15 lb
Gebott, 2 ß
Abhandlung, 1 lb 7 ß 6 s, Summa 16 lb 9 ß 6 s
Abzug. Weÿl. H Christoph Sibour gewesenen Syndici zu Collmar nachgelaßene 3. Kinder haben Von Groß Vätterl. Erbe den Erb gulden Zu erlegen mit 10 ß
dieselbe sollen ferner wegen des Vatters ane alten Extantzen 1712. mit 8 lb 5 ß
Frau Ester Salome Sibourin H Renati Pin Königl. Bedienten à l’Intendance Ehel. haußfrau soll von Vätterl. Erbe der 231. lb 6 ß den Abzug mit 23 lb 2 ß 6 s
Vermög Erkantnus G. Herren der XV. vom 22. Mart. 1727 ist Vorstehender abzug auf die quart moderirt worden, 5 lb 15 ß 7 ½ d
dt. 19° Martÿ 1727.

Ouvrages publiés par Paul Roger Sibour

  • Dialogues familiers françois & allemans, cy-devant connus & celebres sous le titre de Parlement. 3) édition, Strasbourg, 1676
  • Anleitung zu der franzoesischen Sprach, begreifend was anfaenglich, diese Sprach zuerlernen, am allernoethigsten sey […]. Erster Theil, Tübingen, 1676
  • Anleitung zu der frantzösischen Sprach, Anderer Theil, Tübingen, 1676
  • Fortsetzung deß VIII. Capitels deß andern Theils der Anleitung zur frantzösischen Sprach […], Tübingen, 1678

Bibliographie (Wikipedia), Silke Schöttle, Männer von Welt. Exerzitien- und Sprachmeister am Collegium Illustre und an der Universität Tübingen 1594-1819 (in Veröffentlichungen der Kommission für geschichtliche Landeskunde in Baden-Württemberg, Reihe B, Band 209). Stuttgart 2016, p. 526


Christophe Sibour, licencié en droit, et (1712) Henriette Marie Madeleine Bernard – catholiques

Christophe Sibour est nommé substitut aux affaires criminelles en 1699. Il résigne ses fonctions en 1712. Il est élu échevin chez les Cordonniers en 1706.

Préposés en chef de la Chancellerie, 1692-1725 (Obere Cancelley Herren, 4 R 33)
H Sibour wird Substitutus beÿ der Cantzleÿ p. 29 (1699). demselben als Vergichtschreiber würdt eine addition gemacht. 99 (1709).
1706, Conseillers et XXI (1 R 189) H. Christoph Sibour würdt Schöff beÿ den Schuhmachern. 247
1712 Conseillers et XXI (1 R 195) H. Lt. Christoph Sibour gew. Vergichtschreiber resignirt sein Schöffenambt vnd burgerrecht. 115.

Avocat en parlement et greffier en chef aux affaires criminelles de la ville de Strasbourg, Christophe Sibour épouse en 1712 Henriette Marie Madeleine Bernard, fille du syndic Claude Bernard de Colmar : contrat de mariage, célébration

1712 (9.9.), Not. Bidier Dutil (6 E 41, 18)
Mariage, 9° 7.bre 1712 – Furent presents Mr Christophle Sibour auocat en parlement Greffier en chef du criminel de la ville de Strasbourg, fils majeur de Mr Paul Rogier Sibour Conseiller a la chambre des Treize de ladite Ville, Et de Damle. Ester de mory son Epouse ses pere et mere d’une part,
et Dam.le Henriette Marie Madeleine Bernard fille majeure de M. Claude Bernard Sindic de la ville de Colmar et premier secrétaire de Monseigneur Le Pelletier de la Houssaye, Conseiller d’Etat Intendant d’Alsace et de l’armée du Rhin, Et de Dam.le Madeleine Mauchen son Epouse ses pere et mere d’autre part

Mariage, Saint-Louis (cath. p. 230)
Die 13 Mensis Septembris Anni 1712. (…) in facie Stæ matris Ecclesiæ desponsati sunt servatus de iure et more servandis Mr Christophorus Sibour, causarum Patronus ac Capitalium causarum secretarius, filius Dni Pauli Rogerÿ Sibour ex Tredecim virorum civitatis argentinensis et Esther de Mory Ex Parochia Sti Stephani, cum licentia sui parocho et Henrica Maria Magdalena Bernard, filia Mri Claudÿ Bernard Syndici Colmarienis Illustrissimi Dni Intendantis Alsatiæ primi secretarÿ et Dnæ Magdalenæ Mauchen ex parochia Sti Ludovici (i 123)

« Page précédentePage suivante »

Les Maisons de Strasbourg sont présentées à l’aide de Word Press.